Makina Projesi 05-02-5184

8/6/2019 Makina Projesi 05-02-5184

1/23

EGE NVERSTES MAKNA MHENDSL BLM MAKNA PROJES

1

BLM I

GR

Mhendislik uygulamalarnn en nemli ve en ok karlalan ilemlerinden birisi,

farkl scaklklardaki iki veya daha fazla akkan arasndaki s deiimidir. Bu deiimin

yapld cihazlar, s deitirici veya eanjr olarak adlandrlmakta olup, pratikte termik

santrallerde, kimya endstrilerinde, stma, iklimlendirme, soutma tesisatlarnda, tat

aralarnda, elektronik cihazlarda, alternatif enerji kaynaklarnn kullanmnda s depolanmas

vb. birok yerde bulunabilmektedir.

Is deitiricileri iinde youma ve buharlama gibi bir faz deiimi yoksa, bunlaraduyulur s deitiricileri, iinde faz deiimi olanlara ise gizli s deitiricileri denir. Ayrca

buhar kazanlar, nkleer santrallerde elektrikli stclar da iinde s retimi olan birer s

deitiricisi olmasna ramen ayr olarak incelenmektedir.

Genelde s deitiricilerinde akkanlar, birbiriyle kartrlmadan s geiinin dorudan

yapld ounlukla metal malzeme olan kat bir yzey ile birbirinden ayrlrlar. Bu tip s

deitiricileri yzeyli veya rekparatif olarak adlandrlr. Dolgu maddeli veya rejeneratifolarak adlandrlan dier tip s deitiricilerinde, s geii dorudan olmayp, snn nce

scak akkan etrafnda dnmesiyle yada sabit bir dolgu maddesine verilmesiyle depo

edildikten sonra souk akkana verilmesiyle meydana gelir. Genel olarak rekparatif s

deitiricilerinde s deitiricilerinde incelemeler zamandan bamsz olarak yaplrken,

rejeneratif s deitiricilerinde incelemeler zamana bal olarak yaplr.

Pratikte ok deiik tiplerde bulunabilen s deitiricileri , s gei ekline ,

konstrksiyon zelliklerine , ak dzenlenmesine , akkan saysna veya akkanlarn faz

deiimlerine gre , eitli ekillerde snflandrlabilir.

8/6/2019 Makina Projesi 05-02-5184

2/23


2

1.1 ISI DETRCLER

1.1.1 ISI DETRCLERNN SINIFLANDIRILMASI

1.1.1.1 Is Deiim ekline Gre Snflama

Akkanlarn dorudan temasta olduu s deitiricileri : Bu tip s deitiricileri iinde

farkl scaklklardaki akkanlar veya bir akkan ile kat maddeler birbirleriyle dorudan

doruya kartrlr veya temasa geirilir.endstriyel ilemler sonucu ortaya kan snn

atlmas iin pratikte ok kullanlan soutma kuleleri bu tip s deitiricilerine iyi bir rnektir.

Akkanlar aras dorudan temasn olmad s deitiricileri : Bu tiplerde s , ncescak akkandan iki akkana ayran bir yzeye veya bir ktleye geer. Daha sonra bu s bu

yzeyden veya ktleden souk akkana iletilir. Yzeyli ,dolgu maddeli ve akkan yatakl

olmak zere grupta incelenebilir.

1.1.1.2 Is Gei Yzeyinin Is Gei Hacmine Oranna Gre Snflama

Bu snflama iin s deitiricilerinde eklinde yzey alan younluu ad verilen bir

byklk tanmlanr.

= Is gei yzeyi (m2) / Is deitirici hacmi (m3)

Bu tanma gre literatrde > 700 m2/ m3 olan s deitiricileri kompakt , 700

m2/ m3 olan s deitiriciler ise kompakt olmayan s deitiriciler olarak gz nne alnr.

Kompakt s deitiricileri arlktan , hacimden kazan salad ve daha esnek bir

projelendirmeye olanak salad iin kompakt olmayan s deitiricilerine gre tercih edilir.

Buna karlk akkanlardan en az birinin gaz olmas , yzeyi kirleten , korozif olan

akkanlarn kullanlamamas ve ak esnasnda oluan ar yk kayplarn yenebilmek iin

ilave vantilatr veya pompa gcne ihtiya duyulmas bu tip s deitiricilerinin balca

sakncalardr.

8/6/2019 Makina Projesi 05-02-5184

3/23


3

1.1.1.3 Farkl Akkan Saysna Gre Snflama

Pratikte birok uygulamada , s deitiricilerinde genellikle iki akkan arasndaki s

geii gz nne alnr. Bununla birlikte az da olsa baz kimyasal ilemlerde , soutma

tekniinde , havann ayrtrlmasnda , hidrojenin saflatrlmas ve svlatrlmas gibi

olaylarda akkanl s deitiricileri ile karlalabilir. akkanla alan s

deitiricilerine kullanan bir sisteme rnek olarak , evsel ve tat aralarnda kk kapasiteli ,

(NH3 + su) eriyikli absorbsiyonlu tesislerde , H2 gibi nc bir ntr gaz kullanlarak elde

edilen s enerjisi ile alan pompasz soutma makinesi gsterilebilir. Bu tip s

deitiricilerinin teorik analizleri olduka karmak olup tasarmlar da gtr.

1.1.1.4 Is Gei Mekanizmasna Gre Snflama

ki tarafta da tek fazl ak : Is deitiricilerinin iki tarafndaki tek fazl aklardaki s

tanm bir pompa veya vantilatr ile tahrik edilen zorlam yada younluk farknn

dourduu doal olarak olabilir. Oda stclar , buhar kazanlar ekonomizrleri ve hava

stclar , tat radyatrleri ve hava soutmal s deitiricileri nemli uygulamalardr.

Bir tarafta tek fazl , dier tarafta ift tarafl ak : Bu s deitiricilerinin tek

taraflarnda zorlanm veya tek fazl ak varken , dier tarafta kaynamakta veya youmakta

olan iki fazl ak vardr. Bunlara ait rnekler , termik santrallerin youturucular , soutma

sistemlerinin youturucusu veya buharlatrcs ile buhar kazanlar saylabilir.

ki tarafta da ift fazl ak : Bir taraflarnda buharlama ve dier taraflarnda youma

ilemi olan s deitiricileridir. Bunlar hidrokarbonlarn distilasyonunda , yksek basnl

buhar kullanlarak alak basnl buhar elde edilmesi iin kullanlr.

Tanmla ve nmla beraber s geii : zellikle bir tarafnda yksek scaklkta gaz

olan s deitiricilerinde tanmla nmla s geii bir arada grlr. Yksek scaklkta

dolgu maddeli rejeneratrler , fosil yakacak yakan stclar , buhar kazanlar ve bunlarn

kzdrclar ile piroliz ocaklar bu tip s deitiricilerine rnektir.

8/6/2019 Makina Projesi 05-02-5184

4/23


4

1.1.1.5 Akma Gre Snflama

Tek geili s deitiricileri:ki akkann s deitirici iinde birbirine gre sadece bir

kere karlat tiplerdir. Paralel , ters ve apraz akml olmak zere grupta incelenebilir.

Paralel akml s deitiricileri: Bu dzenlemede s deitirici iindeki iki

akkan deitiricinin ayn ucundan girip , birbirlerine paralel olarak akarlar ve

deitiricinin dier ucundan karlar. Is deitirici boyunca akkan

scaklnn deiimi tek boyutludur. Is deitiricinin s geii olan cidar

scakl fazla deimediinden , sl gerilmelerinin istenmedii yerlerde tercihedilir.

Ters akml s deitiricileri: Bu tipte akkanlar s deitirici iinde

birbirine gre eksenel olarak paralel , fakat ters ynde akarlar. Ters akml s

deitiricilerinde , deitiricideki ortalama scaklk fark ve etkenlik , dier

btn ak dzenlemelerine gre daha byktr. Bu stnlnden dolay bu

tip s deitiricileri pratikte tercih edilir. Fakat s geii olan malzemescaklnn deitirici boyunca fazla deimesi , bunun sonucu sl

gerilmelerin artmas ve imalattaki konstrksiyon glkleri sebebiyle bu

dzenleme bazen tercih edilmeyebilir.

apraz akml s deitiricileri: Bu dzenlemede s deitirici iindeki

akkanlar birbirlerine dik olarak akarlar. Yaplan konstrksiyona gre ,

kanatlar veya artma levhalar yardmyla , akkanlar deitirici iinde

ilerlerken kendi kendileri karlaabilir veya karlamayabilir.akkan

deitirici iinde borular iinde akyorsa ve bitiik kanal iindeki akkan ile

karmyorsa , bu akkana karmayan ad verilir. Tersi durumda ise karan

akkan ad verilir.

8/6/2019 Makina Projesi 05-02-5184

5/23


5

ok geili s deitiricileri:

apraz-ters ve apraz-paralel akml dzenlemeler: Bu dzenlemeler genellikle

kanatl yzeyli s deitiricilerinde tercih edilir. ki veya daha fazla saydaapraz gei arka arkaya ters veya paralel akml olarak seri halde balanr.

Yksek scaklklardaki uygulamalarda , s deitiricilerinde sl gerilmeler

malzemeler asndan , scakln fazla olduu blgelerde scaa dayankl

pahal malzemeler , dier blgelerde ise ucuz malzemeler kullanlarak imalat

masraflar azaltlabilir.

ok geili gvde borulu s deitiricileri: Gvde akkannn kartrld , paralel-ters , blnm akml , ayrk akml dzenlemeler pratikte en ok

kullanlan tiplerdir. Bu dzenlemeler TEMA ( Tubular Exchanger

Manufactures Association ) boru says arttnda sistemin etkenlii , iki

akkann da kart apraz akml s deitiricisine yaklamaktadr. Bir

gvde iinde tek sayda boru gei dzenlemelerinin etkenlii , ift saydaki

dzenlemelere kar biraz daha iyi olmasna ramen imalat glkleri ve sl

gerilmeler sebebiyle pratikte fazla tercih edilmez.

n Paralel levha geili dzenlemeler: Levha tipi s deitiricilerinde ,

levhalarn eitli ekilde dzenlenmesi ile ok geili akmlar elde edilebilir

1.1.2 ISI DETRCLERNDE KRLENME

1.1.2.1 Is Deitiricilerinde Birikinti

Birikinti, s transferi ve akkann akna kar direnci artran s transfer yzeyindeki

istenmeyen tortulardr. Birikinti; yatrm, enerji, bakm ve arza maliyetlerinde

kmsenemeyecek kadar ekstra maliyet oluturmaktadr. Sk sk temizlenmesinden

kanlmak isteniliyorsa, eanjrler dizayn edilirken birikinti koullar dikkate alnmak

zorundadr. Servis esnasnda birikintiyi en aza indirecek uygun alma koullarnda

allmaldr. Bu almada; birikinti mekanizmalar, birikinti artmas, birikinti maliyeti,

8/6/2019 Makina Projesi 05-02-5184

6/23


6

birikintinin boru ap, eanjr yzey alan, performans ve basn kayb zerindeki etkileri ile

birikintiyi en aza indirgeyecek nlemler incelenmitir.

1.1.2.2 Kirlenme Eilimleri

Kirlenme, svlarn iinde bulunabilen kat cisimler ve kirelenme s deitirici

seiminde dikkate alnmas gereken nemli faktrlerdir. Bir akkann belirli bir yzey tipine

gre kirlenme karakteristiklerine etki eden faktrler unlardr:

a- Akkann hz: Is deitirici kanal sistemindeki en dk hz, en nemli etkendir.

b- Akkan hznn kayma kuvveti, trblans ve laminer-tabaka kalnlna etkisi

c- Yzey civarnda kalma sresi

d- Kanallardaki hz veya akm dalm: Tm kanal blmlerinde iyi bir hz veya akm

dalm olmaldr. Eer birden fazla kanal var ise eitli kanallar arasndaki akm

dalmnn da iyi olmas gerekir.

Dier tip s deitiricilerinin kirlenme faktrleri gvde borulu s deitiricilerine gre

daha azdr. Kirli bir grevin gereklerinin en iyi karland s deitirici tipi spiral plakal s

deitiricisidir. Plakal s deitiricileri ve lamelli s deitiricileri de kanallarda ve kanal

aralarnda iyi bir akm dalm olduundan ve akmn tmnn trblansl olmasndan dolay

kirli grevlere iyi uyum salarlar. Sspansiyon halinde elyaf ieren svlar iin genellikle

spiral plakal s deitiricileri en uygun s deitirici tipidir.

ekil 1.1 Gvde-Boru tipi bir s deitiricisinin i grn

8/6/2019 Makina Projesi 05-02-5184

7/23


7

1.1.2.3 Muayene, Temizleme, Tamir ve lave

Proses akmlarnn karakteristikleri, temizleme (mekanik veya kimyasal) ve nitenintmnn veya bir ksmnn periyodik deitirilmesi iin gereksinimleri karlayacak ekilde

dikkatlice incelenmelidir. Eer gvde borulu s deitiricisindeki boru demeti, temizleme

veya deitirilme iin sklecek ise, yeterli yer hacmi mevcut olmal ve gerekli cihazlarn s

deitiricisine girii ve k gz nne alnmaldr. Eer proses koullarnn deiimleri

olasysa, modifikasyon kolayl, ayrca nemli faktr olabilir .

Gz nne alnmas gereken dier bir faktr, arza sonucu akkanlarn birbirinekarmas ve/veya sznt yapmasdr. ok zehirleyici ve tutuabilir akkanlar iin, arza ok

fazla nemli olabilir ve bu, s deitirici tipini semeye karar verirken genellikle nemli

faktr olabilir. Lamelli ve spiral s deitiriciler akkanlarn birbirine karma olasln

minimize eder. Zehirli akkanlarn kullanlaca yerlerde, d balantlara zel dikkat

gsterilmelidir, nk bu balantlarn yksek btnlk salamas gerekir.

Aada eitli s deitiricilerinin muayene, temizleme, tamir ve ilave bakmndan

uygunluk dereceleri karlatrmal olarak gsterilmitir. Bu karlatrma izafi ve yaklaktr;

nk baz s deitiricileri dizayn bakmndan olduka esneklik gsterirler. rnein, spiral

s deitiricileri, kanal genilii 5-25 mm aralnda ayrca saplamal veya saplamasz olarak

imal edilebilir .

ekil 1.2 Gvde-Boru tipli bir s deitiricisinin yan grn

8/6/2019 Makina Projesi 05-02-5184

8/23


8

Tablo 1.1 eitli Is Deitiricilerinin Muayene, Temizleme, Tamir ve lave BakmndanUygunluk Dereceleri

ISI DETRC TP

PLAKALI SPRAL LAMELL BORUSAL

Bir tarafta KE KE KE

ki tarafta KE-MKSZ ZYF KE-MKSZ

Bir tarafta KE -KE

ki tarafta KE -KE

Bir tarafta -ZYF KE KE

ki tarafta KE-MKSZ MKSZ KE-MKSZ

Bir tarafta KE KE

ki tarafta KE KE-ZYF

Bir tarafta KE-ZYF KE KE

ki tarafta KE-MKSZ MKSZ KE-MKSZ

lave MKSZ MKSZ MKSZ

Tamir ZYF ZYF KE

: ok iyi. KE : Kabul edilebilir. ZYF : Zayf. MKSZ : mkansz

1.1.2.4 Akkanlarn Kirlenme Eilimleri

Burada esas nemli olan, akkan ve konstrksiyon malzemeleri arasndaki uyumdur.

Eer akkanlarn korozyon karakteristikleri zellikle nemliyse, grafit, cam veya teflon gibi

korozyon direnci yksek s deitiricilerini tercih etmek dnlmelidir. Bu s

deitiricilerin basn, scaklk ve kapasite snrlamalar olduu iin yksek korozyon

karakteristikleri nedeniyle bu s deitiricileri seerken bu snrlamalara dikkat etmek

gereklidir. rnein contal plakal s deitiricilerinde, akkanla uyum salayacak conta

malzemesi bulmak mmkn olmayabilir. Eer uygun plaka ve conta malzemeleri var ise

ayrca contal-plakal tip s deitiricilerini kullanmak da dnlebilir.

Seilen s deitiricisinin konstrksiyon malzemeleri, akkanlarla ar korozyon

oluturmamaldr. Kirlenmeye olan eilim olduka dikkatli bir ekilde deerlendirilmeli ve s

8/6/2019 Makina Projesi 05-02-5184

9/23


9

deitiricisi kirlenmeyi dikkate alarak, gerekli sre alabilecek kapasitede olacak ekilde

seilmelidir. Is deitiricisi, akkan basn ve scaklk farklar (sl gerilmeler) nedeniyle

oluacak gerilmelere dayanacak ekilde dizayn ve imal edilme kapasitesinde olmaldr.

1.2 ISI DETRCSNN TASARIMI

Dizayn edilecek eanjrde istenilen zellikler:

Boru ii stlan akkan 5 bar da D.Buhar Gvdede snan akkan (su) giri scakl Co12 - k scakl Co55 Gvdede basn 3 bar Istma yzeyi 3 2m

Seilenler:ki boru geiliBoru boyu : l= 1,469 mBoru i ap : id= 0,021 m

Boru d ap : dd = 0,025 m

Bir geiteki boru says:13, toplam boru says: 26Gvde i ap : 213 mm (TS 1996 EK_I)Gvde anma ap : 200 mm (TS 1996 EK_I)Gvde d ap : 219 mm (TS 1996 EK_I)

Boru iindeki kirlenme direnci : fiR =0,0001 WCmo /2

Gvde ksmndaki kirlenme direnci : fdR =0,0002 WCm o /2

Boru malzemesi : Karbon elii (%5C) (151,86 Co de CmWk o/52 )

1.2.1 ISIL HESAPLAMALAR

1.2.1.1 Toplam Is Transferi Katsaysnn Hesaplanmas:Toplam s transferi katsays Excel program vastasyla CmWU o2/1190 olarakhesaplanmtr.

1.2.1.2 Ortalama Scaklklar:

CTmi

86,1512

86,15186,151CTmd

5,33

2

1255

8/6/2019 Makina Projesi 05-02-5184

10/23


10

1.2.1.3 Akkann zellikleri:

Tablo 1.2 Akkanlarn ortalama scaklklarndaki fiziksel zellikleri

iTm dTm

Scaklk (

o

C) 33,5 151,86Younluk(kg/m3) 995,2 914,944(su)2,67806(buhar)

zgl s pC (j/kgoC) 4178 -

Is iletim katsays k(W/m oC) 0,624 0,68164(su)0,03187(buhar)

Dinamik viskozite .10-3 (kg/ms) 0,732 0,180582(su)0,013453(buhar)

Prandtl says Pr 4,91 1,14698(su)1,02558(buhar)

Buharlama ss )/( kgjhfg- 2108500

1.2.1.4 Logaritmik Ortalama Scaklk Fark:

2

1

21

lnT

TTTTLm

CT o86,965586,1511

CT o86,1391286,1511

CTLm

046,117

86,13986,96ln

86,13986,96

151,86

12

151,86

55

ekil 1.3 Is deitiricisinin giri ve kndaki scaklk deerleri

8/6/2019 Makina Projesi 05-02-5184

11/23


11

1.2.1.5 Toplam Is Transferi Miktar :

Lmddpdfgi TUATTcmhmq 12,

Wq 2,417854046,11731190,

1.2.1.6 Boru i Istlan Akkann Debisi :

fgi hmq ,,

skgm i /198176,0,

1.2.1.7 Gvdede Isnan Akkann Debisi :

12,

ddpd TTcmq

skgmd /325883,2

1.2.1.8 Hz () :

24

2Nd

A itp

22

004503,02

26

4

021,0mAtp

tpi

i

iA

mV

,

smVi /50089,16004503,06673,2

198176,0

1.2.1.9 Reynold Says () :

btp

ii

A

dm

,

Re

72,66184

10965,13004503,0

021,0198176,0Re

3

8/6/2019 Makina Projesi 05-02-5184

12/23


12

1.2.1.10 hinin hesaplanmas:

222

1 2121 iidds

TTTTT

CTs

68,922

86,15186,151

2

5512

2

1

)(8

3,

'sdoyspfgfg TTchh

kgjhfg /2204294)68,9286,151(43168

32108500'

4/1'3

)(

)(555,0

isdoys

fgsbss

idTT

hkgh

4/1

6

3

021,0)68,9286,151(10179

2204294681,0)6673,2913,914(913,91481,9555,0

i

h

CmWh oi2/809,7021

1.2.1.11 gen Dizili:

Sekil 1.4 gen diziliin gsterimi

1.2.1.12 Hz (D) :

mPt 032,0

mdPC dt 007,0025,0032,0

me 125,0 alnmtr. gen dizili olduundan:

8/6/2019 Makina Projesi 05-02-5184

13/23

8/6/2019 Makina Projesi 05-02-5184

14/23


14

392815,10410306

10732

10624

107324178547,916736,0

14,0

6

63

1

3

655,0

dNu

1.2.1.15 hdnin hesaplanmas

d e

d

h dNu

k

624,0

02016486,0392815,104

d

h

CmWh od2/42691,3230

1.2.1.16 Toplam s transfer katsays Unun dorulanmas:

o

o

boru

ioo

i

io

ii

o

hRf

k

ddd

d

Rfd

hd

d

U

1

2

ln1

WCmRf oi /0001,02 -Su Buhar(Ya yok)

WCmRf od /0002,02 -Kazan besleme suyu iin

CmWko

/52

426,3230

10002,0

522

021,0/025,0ln025,0

021,0

0001,0025,0

809,7021021,0

025,01

U

CmWU o2/396,1190 olarak hesaplanr.

Setiimiz CmWU o2/1190 deeri ile bulmu olduumuz deer olanCmWU o2/396,1190 deerleri tasarmda bir sorun tekil etmeyecek kadar yakndr. Bu

verilere gre tasarm yaplabilir.

1.2.2 BASIN KAYBI HESABI:

Boru iindeki basn kayb:

2

2bbuh

i

sbuhyoyo

V

d

Lfp

5,0yof (0,4 ila 0,6 arasnda bir deer seilmeli).

8/6/2019 Makina Projesi 05-02-5184

15/23


15

2,0Re

184,0sbuh

0199833,072,66184

184,02,0

sbuh

mL 46912,1

mdi 021,0

3/6673,2 mkgbuh

smVb /50089,16

Papyo 823,2532

50089,166773,2021,0

46912,10199833,05,02

Gvdedeki basn kayb:

Se

SbSS

D

DNfGp

2

12

14,0

w

b

S

1298,110306

1073214,0

6

6

S 7

sRf ln19,0576,0exp

31428,0)54761,9167ln19,0576,0exp( f

PapS 535,49012987,102016486,002,9952

213,012789,33231428,02

1.2.3 MUKAVEMET HESAPLARI

1.2.3.1 Gvde Et Kalnl Hesab:

1 :P Kabul edilen maks. letme basnc 3 bar

P: Hesap tasarm basnc ( 1 1,1P P ) 3,3 bar

tP: Test basnc ( 1,1tP P ) 4,29 bar

8/6/2019 Makina Projesi 05-02-5184

16/23


16

sT :Ortam scakl (P basnc doymu buh. scakl) 133,55 C

T: Hesap scakl ( sT T ) 133,55 C

K: Hesap scaklnda malzeme mukavemeti (St37-2) 178,277 2/ mm S: Hesap emniyet katsays 2

V: Kaynak emniyet katsays 0,9 1C : Malzeme kalnlk tolerans 0 mm

2C : Korozyon tolerans 1 mm

:aD Gvde d ap 219 mm

vs : Hesaplanan toleranssz et kalnl 0,449 mm

s : Hesaplanan toleransl et kalnl 1,449 mm es : Kullanlacak et kalnl 6 mm(TS 1996)

mm

PS

VK

PDs av 449,0

3,32

9,0277,17820

3,3219

20

mmCCss v 449,110449,021

Kullanlacak et kalnl olan 6e s mm (TS 1996)nin seimi uygundur.

1.2.3.2 Bombe Hesab:

1 :P Kabul edilen maks. letme basnc 3 bar P: Hesap tasarm basnc ( 1 1,1P P ) 3,3 bar




K: Hesap scaklnda malzeme mukavemeti (St37-2) 178,277 2/ mm S: Hesap emniyet katsays 2 V: Kaynak emniyet katsays 0,9 1C : Malzeme kalnlk tolerans 0 mm

2C : Korozyon tolerans 1 mm :aD Gvde d ap 219 mm

: Hesaplama katsays 2 vs : Hesaplanan toleranssz et kalnl 0,4504226 mm

s : Hesaplanan toleransl et kalnl 1,449 mm es : Kullanlacak et kalnl 6 mm

aDR

mmDr a 9,211,0

8/6/2019 Makina Projesi 05-02-5184

17/23


17

mmsDh ea 6465,396455,02191935,0455,01935,02

21001,0 CCse

0/ ai Dd

es =6 mm atanrsa;

02283105,0219/106/21 ae DCCsekil 12 den =2 bulunur.

mm

VS

K

PDs av 4504226,0

9,02

277,17840

23,3219

40

mmCCss v 4504226,1104504226,021

es 6 mm (TS 1996) ilk atama deeri yeterlidir.

1.2.3.3 Ayna Hesab:

1 :P Kabul edilen max. letme basnc 3 bar





K: Hesap scaklnda malzeme mukavemeti (St37-2) 178,2772

/ mm S: Hesap emniyet katsays 2 V: Kaynak emniyet katsays 0,9 1C : Malzeme kalnlk tolerans 0 mm


:aD Gvde d ap (Bombe D ap) 219 mm

2d : Ayna deliklerine teet olan en byk ember ap 27,78 mm

vs : Hesaplanan toleranssz et kalnl 0,676108 mm

s : Hesaplanan toleransl et kalnl 1,676108 mm

es : Kullanlacak et kalnl 19mm

mmK

SPdsv 676108,0

277,17810

23,378,274,0

104,0

5,05,0

2

mmCCss v 676108,110676108,021

es 19 mm (TS 1996) deeri yeterlidir.

8/6/2019 Makina Projesi 05-02-5184

18/23


18

1.2.3.4 Boru Kaynaklar Hesab:

1 :P Kabul edilen maks. letme basnc 3 bar


tP: Test basnc ( 1,1tP P ) 4,29 bar sT :Ortam scakl (P basnc doymu buh. scakl) 133,55 C


K: Hesap scaklnda malzeme mukavemeti (St37-2) 178,277 2/ mm S: Hesap emniyet katsays 2 V: Kaynak emniyet katsays 0,9 :ad Boru d ap 25 mm

AR: Alan 886,81 2mm

ekil 1.5 AR alann gsterimi

473,29263,381,886 PARFR

mm

Kd

SFRg

a

52529,0

277,17825

2473,29264,04,0

1.2.3.5 Flan Hesab

1 :P Kabul edilen max. letme basnc 3 bar





K: Hesap scaklnda malzeme mukavemeti (St37-2) 178,277 2/ mm

8/6/2019 Makina Projesi 05-02-5184

19/23


19

S: Hesap emniyet katsays 2 DS : Conta emniyet katsays 1,2

1C : Malzeme kalnlk tolerans 0 mm


:aD Gvde d ap 219 mm :id Gvde i ap 213 mm

1s : Gvde et kalnl 6 mm

ad : Flan d ap 340 mm

2d : Flan i ap 222 mm

Ld : Cvata delik ap 20 mm

:Dd Ortalama conta ap 247 mm

:td Civatalar eksen ap 295 mm

:Db Efektif conta genilii 25 mm 1g : Kaynak kalnl 3mm

:Fh Hesaplanan flan kalnl 11,53 mm

:Feh Kullanlacak flan kalnl 15 mm

Conta szdrmazlk sabiti;

Svlar iin 1 Dk b=

Gaz ve buhar iin 3,111 kk mmk 261

Gerekli minimum cvata kuvveti ;

14/10/ kSddPF DDDSB NFSB 23801262,14/24710/2473,3

Cvata kuvvet kolu;

1( ) / 2t ia d d s= - -

mma 412/3213295

Gerekli minimum flan kesit modl;

* * /SBW F S a K =310947277,178/41223801 mmW

ndirgenmi cvata delik ap;

0 500id mm< < iin' [1 /1000]* L i Ld d d= -

mmdL 74,15201000/2131'

Toplam flan genilii;

8/6/2019 Makina Projesi 05-02-5184

20/23


20

'2a Lb d d d = - -

mmb 26,10274,15212340

Flan kalnl;

1/ 2((1,42* ) / )Fh W Z b= -2

1 1( )*i Z d s s= +

194433213 2 Z

mmhF 53,1126,102/19441094742,12/1

Kontrol;

Elde edilen sonu yalnz aadaki artlar dahilindedir.

a) id [mm] P [bar] < 10000213 3,3 = 702,9 < 10000

b) Kullanlan formllerde 1 0,5 Fs h kullanlabilir.

1s 3 mm < 0,5 11,53 = 5,765 mm

malat talimatlar;

mmgg

gg

2,4

34,1

21

21

Emniyet asndan;

1 = 3 mm ve 2g = 3 mm alnr.

8/6/2019 Makina Projesi 05-02-5184

21/23


21

BLM

ISI DETRCSNN MALYET HESABI

Boru boyu ToplamL = n L = m19712,3846912,126

Boru kesit alan 1A =2 2(0, 025 0, 021 ) / 4 0, 000144513p - = 2m

Hacim= Toplam 1L A =0,005519983m

Borularn arl: kgV 35,43785400551998,0

Borularn maliyeti: 5,535,43 =238,5

Kazan kesit alan 2A = 222 110040149554,04/207,0219,0 m

Kazan arl= kg3648,47785446912,1110040149554,0 ( 300K de karbon elii

%1, %0,1Mn Si 37854 /kg m )

Kapak ksm= 2 kg

Kazan maliyeti: 47,3648+2= 8,03648,49 = 39,5

12 tane plaka= 9,6 kg (0,8 kg her bir plakann arl)

12 plaka: 6,95,2 = 24

Flan= 50

Tutamaklar ayaklar giri k borular vb toplam 25 kg = 10

Malzeme tutar:= 238,5+39,5 +24+50+10=362

ilik= 300

Is deitirici toplamda 662 maliyetindedir.

8/6/2019 Makina Projesi 05-02-5184

22/23


22

BLM I I I

SONU

Bu projede bir adet su-doymu buhar s deitiricisi tasarland. alma srasnda, s

deitiricisinin tipleri ve bunlarn avantajlar ve dezavantajlar grld.

Bu avantajlar ve dezavantajlara gre doru s deitiricisini semenin nemi ve dikkatedilmesi gereken hususlar grld.

Malzemenin, ekonomi ve performansn birlikte en iyi olmas temeline bal olarak

seilmesinin nemi ve orijinal cihaz maliyeti, cihazn beklenen mr ve bakm maliyetlerine

karn dengelenmesi gerektii grld.

Basn ve scakln s deitiricisinin seimindeki ve tasarmnda en byk etkilerdenbiri olduu grld.

Seilen s deitiricinin; sl uzunluk, debi, basn dm ve scaklk geii

(performans parametrelerinin) gibi gereksinimlerini karlama kapasitesinde olmas gerektii

grld ve tm bu hesaplamalarn nasl yaplaca renildi.

Ayrca temizleme, muayene, tamir olanaklarnn da iletmeye olan katks veya zararnn

gz nnde bulundurulmas gerektii grld.

Yukardaki artlarn mhendislik hesaplamalar yapldktan sonra buna gre seilen s

deitiricinin iletme iin katks sayesine enerji ve kaynak tasarrufu salanabileceini

renildi.

8/6/2019 Makina Projesi 05-02-5184

23/23


KAYNAKLAR

[1] PROF. DR. OSMAN GENCEL: Is Deitiricileri, Birsen Yaynevi, ISBN 975-511-

218-9, stanbul, 2005.

[2] SADIK KAKA, HONGTAN LU: Heat Exchangers Selection, Rating and Thermal

Design, CRC Pres, 0-8493-1688-X, USA, 1998[3] FRANK P. INCROPERA, DAVID P. DEWITT : Is ve Ktle Geiinin Temelleri,

Literatr, ISBN 975-04-0106-9, stanbul, 2004.

[4] Eanj rler ve Istma Tesisleri in, TRK STANDARTLARI ENSTTS, TS 1996,

ICS 27.060.30, 1975.

[5] A. HEPBALI: Is Deitiricisi Mukavemet Hesab Ders Notlar , Ege niversitesi

Makina Mhendislii, 2006.

[6] YUNUS A. ENGEL: Heat Transfer: A Practical Approach, McGraw-Hill, ISBN

007-123644-9, Singapore, 2004

[7] Walker, G.:. Industrial Heat Exchangers: A basic guide, second edition, Hemisphere

Publishing Corporation, 1990.

Documents

Makina Projesi 05-02-5184