145
ईबुक कǒवता संĒह सीमा सचदेव कȧ मानस-कǒवताविल मानस कȧ पीड़ा सीमा सचदेव मानस कȧ पीड़ा भूिमका Įी रामचǐरत मानस एक ऐसा पावन ĒÛथ है , ǔजसका एक -एक शÞद भावुकता से ओत-Ĥोत है और एक-एक शÞद पर महा-काåय िलखे जा सकते है | यह भावɉ का ऐसा अथाह समुġ है ǔजसमे कोई एक बार डुबकȧ लगाये तो डूबता हȣ चला जाता है | कǒववर "मैिथलीशरण गुƯ जी ने िलखा था :- "राम तुàहारा वृत èवयं हȣ काåय है , कोई कǒव बन जाये सहज सàभाåय है "| Įी राम-चǐरğ के बारे मɅ कु छ कहने के िलए कोई शÞद हȣ नहȣं | एक अित लघु Ĥयास Ǒकया है -मानस कȧ पीड़ा को कुछ पÛनɉ मɅ समेटने का | इस पीड़ा का कोई अÛत नहȣं , ǔजतना इसे महसूस करो उतनी हȣ बढ़ती जाती है |"मानस कȧ पीड़ा" बीस भागɉ मɅ ǒवभƠ है :-

Manas Ki Peeda - Hindi Kavitavali by Seema Sachdev

Embed Size (px)

Citation preview

T | - | T= , - - - - | | d | | | " B : - " 1 | , " | - | | | - | =| | = | , | | " | " | : - . - | . 1 . | . - + . - + . - . - . - . . ~ | . c . . | . . | . ( ) . . ( ) . . | " | " | F | ,- , , ,| s , s . . . . . . T= | , | | | | " | " = | | - =d | , H | | H , H | , P , | 7 | | | | " | ? | " ? | | | | =. . . . . . . * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * 1. - | | | H | 4 H 1 | H - 1 | | 4 | 4 = | = = | H 4 - = | | 7P | | 4| | - = , | 4| 4| = 4| = 4| 4| | | | - | 4 1 - 7 | = | | | 4| | | | 4| 4 | ? ! | | H | | | ? | 4| ? H | 4 | - =- | - | = H | | 1 | = | ! | | 4| H ? 4| ? | 4 | = H | | H | H = | | , | | =| | | | | = | | | - | | =| | | | F | 4 4 | = | - = | | | - | | 7 | * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * 2. 1 7 | 7 Z | = , P P ................... .................. | | | 4 * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * 3. | H |H | | | | | | !| | | | | | * | s| | 7 | | 7 | | ~| | | 4| | | |, + | d | | = | | | 7 | H | | !| | =| = | | ! 4| ? = Z 4 | | , | | 7 | 4 ? | | , | 4| ? , ~ | | Z | | = = | Z | | | | ~ | 1 | | | 1 1 F ! 4| | | | | - + | 4 ? 4 ? ? , | ? 4| | 4| | Z | 4 | ? | | | | | | | | | | | | | | 4 ? 4 ? = | 4 ? | | F | | = | = | | | | F | | F | | | | | | | 7 | | 7 | F| | | | , | | | = | , | | | | | | | | 7 |d | d | 7 | | 4 d | 7 | | c | | - 4 | | c = | | * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * 4.- + * N - 7 | - | | | - c = | - c | ? | 7 | | 7| | | | | | | 4? | 4| | - - | 4 ? 4|? 4| | ? 4 ? 4| | 4 ? ? + = + 7 | | | | | | | , | | | , | = | d | 1 | | ? | 1 = F | | | , - | | | H | | | - + - + | | c | ? ! 4 + | | | + | | | | * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * 5. - + +- | + - - | , | | | | - | " " | * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * + ? | | | H | d, | 7 = | | | | | , , | F | | | 7 | | H | | ? - H | | ! 4 | ~| 4| | | | | | 4 ? 4| + ? + 4 + ? | | | | + | | d 4 ? P| | | | P | | | P| ! | = | | | | H ! 1 | , | | , ! | | | | | | ? | | + | | | | | = | | F + | | | | = | | | | | | * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * 6. 7 | | | | | = | | | | | | | | , | | | 7 = F | | - | | | | | | + + - - | d | | , | d ! | | | | ~ | + 7| | | | | | | | | | | c | d | | | = | d | | | | = | | d | | * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * 7. H = 4| | | | | | | | | c | | | | | | | | | Z | | = | | - | ? 4 | ~| | | | | | | | c | | | 1 4| | | ! | | | 4? ~| = | ~ | | | = 1 | | | | | | * | | 7 , ~ | 4 7 | 4 | | 4 | 7 | 4 |? | | ! ! | = | | = | 4 | 4 7 | 7 | | | = 7 4 | | 4 | | | | | | H | | + 7 H | | | | | | | | 1 | | ! + | 7 | H | | 4 4| | = | | | | | | | | | Z | | | | | | | | | | - c | | | * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * 8. = ! | | - | | | | ~ ~ | ! | | | 4 4| | | | | | ! = 4| - 4 ! | | | | | | | | F P| | 7 | | | | 7 | | | | | | | | | | | | F P| | 7 | | | 7 | - 1 | | | H | - | Z | Z | | | H | H | | | ? | | - |d P| | = P| | | * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * 9. c | | | | - H | 4 F 4| | Z 2| 4| 1 4| 4| | 4| | | 4| | 4| | | | | | | H ! | | | | | + | H | | | | ~ | | | | | | | 4| | | ! | H | | 4| | | 4| | 4| | | | | | | | | | | P | | H | 1 H | 4 | | | + | P | | | | | | = H | | | | | + | ! | | | | | ? 1 ? 4 | | | | F | !| | | | H | | | | | | | H | | 7 | | | | | | H !| =| | 4 | c | + | 4 4 7 | | | !| | | | | !| | | ! ! + | H | | 4| ? = | + | H | | | | Z | | | | | | | = | | | | | | | 4 | | | | | | c | 7| | 7 | | | | | | | 4 | P| | | | = | | | c * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * 10. ~ | 7 | | ~ | | | 4 | , | | | | | 1 | ! 4 4| H | 4| ~ | 1 | | | | | | | | | | | | | | | | | | H F | | | | d | d | | | | | | | | | P | !| | =| | | | | 4 | = | | | P 7 4 + ! 4 | | , | | + 1 | 1 | | | + H | | 1 | | 1 | | d | | ,| | | | | | | | | | 1 = | | = + | | | | | 4 | | | | | | , P| | | | P 4 | | | | | = 1 | 4 !| | 7 | | | | | | | | = | | | 1 | | | | | | | | | | | | | | | = | | = | | ~ | * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * 11. c 4 | | | | | | P | | P| | | | = | H | | | | !| P | | H F ! | | | | ! | | | | | | | | | | | ! 1 | 1 1 | ! | 1 1 = + = | H = | 1 | | | | | = | c 4 | | 1 ~ | | | | | | 1 | | | | | 1 ~ ! | | l | | | c 1 = | | | 1 1 Z 7 Z H 1 Z | | | | | ? | | | | | | | l c | | - | | | | - | c | | | | = = | 1 | | 4 7 | c | | | H = , ! | 4 4 4 | | | | | | | | + | c | | P| | | 1 P| c | | | | | l c | * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * 12. " | " + H | | - | | | 1 4| , | | | | | | , | * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * 12. , + H | | | | 1 ? | | | | !| | | | | | | | | + 1 4 , | | | | | | | | d H| | 7| | | | 1 1 | | | | | | | | | | | | 4 | | = = | 7| ? = ? H 4| | | | | 4 ? | = | - | ! | | | | | = = | | | | | | ? | 1 + | | | | | = | 1 1 d | | | | | | - | || | | | U ~ | | | | 1 | | | - | | | | H 1 4| 1 | | 1 c | ~ | | | || | | | | | P| , | | | 1 | = | = | 4 | | = | | ! 4 ? 4 ? ? = | | | | | | | | | | | ! | | | | | | | | | H| | H| ! H = = ! | | | H 1 | * | | | | | = 1 | = | 4 = ? - | = | | | = | | | | | | | | = | * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * 13. | | !| | | | | 4 4 | | | | | | 4| 4| - 1 | | | | | | | | | | | ! | | | | | | | | | | = | 1| | | = * = 1 | 4| | | | , | | | | | ~ | | = | | | - | | | !| 1| | | | + | | | | - ? | | | = | = 1 | | | | 4 | | !| = | | = !| | - = | | | 7 | | ~| | !| = | | | 7 | | | =| , | | | | | | | | | | 4 | | | | | | * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * 14. | = | | P| | 1 | | | | | | 4| | | | - ~ | | | | H , | | | | | 1 | | | 1 | | 4 1 | !| | | | | | 1 | | | | | | = = = H| | 1 H = | | = | F | = 4 | H | 1 | = | c | | | | | 4| | c | | | | | 1 | | | | | , | | | | | F | | 7P ? ~ | F| H | | | | | , 7 | ,| | | 7 | | | | c 7 | | 7P | | | | | = | | | | | | , 4 P| | ,| | + | | | | | | | F = F = | | 7 | | F F ! | | , | | ! | | | | | | | | | | | | H 4 | | | | = P| = | | | , | | d , + | | - | | | 7 | | | | 4 ? ! | 7 | | | 4 ? | | | | | | = | | | | - | | | | , | 1 * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * 15. | | ! | H = ! - ! 4 4 | 1 ! | | P ! = = | | | | , 1 + ! ~ + | ! | + | | 7| 4| | H | 4| | ? | + + | 4| | F | , 1 4| | H | | | | | | | ! H | | ! | | 4| 4| | | | | | 1 | | , 7 | 7 | H | 7 | | = | ! | H | 4| | + 4| | 4| | 4| 4| | 4| , + | ! 7 + | 4 H = + | = c | , | ~| | | H | | | | | + | | | | | | | | | 1 * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * 16. ( 1) T | | H , | F| ? | | + | | H 1 H,H H H P | P | ~ | c| | | c c | | ; | | ; + d , | , d 1 c - | 1 c 7| | , + ' +' Z | Z | | | = | | H F c | , | | | | c | d Z | | c c = c c c 4 ? | l 4| F| | P 1 | 4 Z Z | | Z 1 Z * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * 17. | | 7P | | , 4| Z | |? 4| |? 4| ? 4| - ? | | 4 ? 7 * - 4 ? 4| - ? | 4 ? 4| ? 4 F ? | ? | , | , , 4 ? | | |? | | 4 ? ? | | 4 ? , | | ? ? | 4 ? | 4 F 4 ? | , , | 4| | ? N 4| ? | |? Z | + | | 1 4| ? | | | | 7 | | | | 4 H ? 4 ? 4 H ? H 4? 7 ? | 4| | ? | | | + H | | | = | | | | , | | | | | | | 7 | Z Z | | | | 4 ? | | ? | ~ ? 1 4 7? | | - | = - | ? | | - | | | - c ? 1 | | + | | Z , | | | | Z | | H Z H Z | Z Z - * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * 18. ( 2) | | | | | *| | - | | | | | c | | | | | | 7 | 7 = | | | - 4 | s H | | | | 4 | | | | | H |H | Z | ? | | | F | |H , | | 4 4 H | c F H F H 4 F ? 4 ? 4 | | | | ? = | | | H P | | | | | | | | | | | | | | 4 4 | | | | | | | | + | =| | | | H | | | | | | = = c | | | | | * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * 19. H | ~ | | | 4 | | | = | | = | | | = | ( ) + | , | | 4 ? | | | | ( ) H = = | H | | 4| H | c | | | | | | =| H | | | = | | | H + 4 H | ? | H | Z = | H ? + + ? | H ! * | | | H H | | d c | | P | | | c | | | | | |H | 1 | | | | | | , 4| c | 1 | | | 4 4 * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * 20. | | , | 7 | ? | d | | | | | | | | | | | | | | | | d d | | | | | | 4 | | 4 ? | | | | | | | | 1 | | 4 c 4 - | Z | 1 c , 7 | | | | | | | H c | = | |H 4 ? | | P c | | | c = | , 4 | | - | | | 4| | | | = | = | 4 | | | =| = d 4 = ~ | | | = | | | | | | | | = | | | 1 4 | | | | | | | | 4 F | | | - 1 | 4 | | | = | | | | | | | 4| ? = Z + | 4 7 | Z Z 1 ! | , | | | - 4| H | H , H | | = | | | | = | l 1 | ! | | | | | |H | |H | | | | | | | | | | | | | | | | | | = | | 1 | | | | | | | d | c 4| | | | | c c | | c | c | | | | | - | * * * * * * ** * * * ** * * * ** * * * ** * * * ** * * * ** * * * ** * * * * : . . =|,. . ,. . |. . |. |. . ,7 7 , 3 H = ~ -560037() - - - - - - - - - - - - - - - - - . - 1 : ht tp:/ / rachanakar.blogspot .com