Manna dövlətinin yaranması və yüksəlişi.

Azərbaycan tarixi 6-cı sinif Sumqayıt şəhər 28 nömrəli tam orta məktəbin tarix müəllimi Bayramova Təhminə

STANDARTLAR: 3.1.2; 4.1.1.

DƏRSİN MƏQSƏDİ:

Məqsəd: 1. Mannanın daxili və xarici siyasətini

izah edir:2. Manna dövlətinin yaranmasında,

inkişafında İranzunun ( tarixi şəxsiyyət) rolunu dəyərləndirir.

Təlim forması: qruplarla iş, killektivlə iş

Təlim üsulu: beyin həmləsi, müzakirə

İnteqrasiya: Ü-t. 3.1.1. ; 4.1.1.; Az-d.2.2.3; H-B. 2.2.1

İş vərəqləri

Resurslar

proyektorkompüter

M o t i v a s i y a: Xəritə haqqında

nə deyə bilərsiniz? Hansı dövlətdən söhbət gedir?

Bu sizə nəyi xatırladır?

M Ö V Z U M A N N A D Ö V L Ə T İ

Yaranması vəYüksəlişi

TƏDQİQAT SUALI:

Mərkəzləşdirilmiş Manna dövlətinin yaranmasında və yüksəlişində İranzunun rolu nədən ibarət idi?

Qruplarla iş aparılır. İş vərəqləri paylanır. İş vərəqləri ndə aşağıdakı tapşırıqlar qoyula bilər.Mənbələr əsasında tədqiqat aparılır.

QRUPLARLA İŞ:

I qrupMannanın

təbiəti onun əhalisinin

həyatında və məşğuliyyətinə

necə təsir etmişdir?

İş vərəqi №1 (1-ci qrup).

Manna harada yerləşirdi?

Mannada hansı faydalı qazıntılar çıxarılırdı?Mannalılar hansı heyvanları bəsləyirdilər?

Tapşırıq:Dərslikdə verilən mətni oxuyun və aşağıdakı cədvəli doldurun.

II -İŞ QRUP

MANNA NECƏ İDARƏ OLUNMUŞDUR?MANNANIN QONŞU DÖVLƏTLƏRLƏ MÜNASİBƏTİ NECƏ İDİ ?

İş vərəqi №2 (2qrup)İfadələri istifadə edərək,mətn tərtib edin:e.ə.1 minilliyin əvvəli,Urmiya gölü,çaylar,duzlu,Faydalı qazıntılar,arpa,buğda,darı,dəmir oraq,taxıl anbarları,atçılıq,Subi,Bara,dəvə.

3 qrupMannanın daxili

siyasətində İranzunun rolu nədən ibarət

idi?

İş vərəqi №3

(3 qrup)

Manna və Kuti dövlətlərini Venn diaqramı vasitəsiləmüqaisə edin.

4Qrup

İranzu Mannanı Urartu

işğallarından necə xilas etdi?

İş vərəqi №4 (4-ci qrup).

Manna dövlətinin daxili siyasəti:

Manna dövlətinin xarici siyasəti:

1. 1.

2. 2.

3. 3.

Tapşırıq:Dərslikdə verilən mətni oxuyun və aşağıdakı cədvəli doldurun.

Tədqiqatınaparılması

:

Məlumat

mübadilə

si:

Məlumatların müzakirəsi:

• Mannada təsərrüfat yüksək inkişaf etmişdir.

• Manna dövlətinin yaranması zəzuzi idi.

• Manna hökmdarı İranzu mərkəzləşdirilmiş dövlət yaratdı.

• Mannanın daxili və xarici siyasəti.

ÜMUMİLƏŞDİRMƏ VƏ NƏTİCƏ:

Manna dövlətinin yaranması və inkişafı. Azərbaycanın cənub ərazilərinin İkiçayarasının quldar dövlətlərinə yaxın olması burada quldarlıq quruluşunun və dövlətin yaranmasına təkan vermişdir. Miladdan əvvəl I minillyin başlanğıcında Urmiya gölü ətrafında qüdrətli bir Azərbaycan dövləti- Manna dövləti yarandı. Bu dövlətin tam təşəkkülü miladdan əvvəl IX əsrin axırlarına təsadüf edir. Manna adına ilk dəfə Assuriya padşahı III Salmanasarın mixi yazılı kitabələrində  miladdan əvvəl 843-cü il hadisləri ilə əlaqədar rast gəlinir. Assurlar bu ölkəni «Manneylər ölkəsi», urartulular isə «Manna ölkəsi» adlandırırdılar. Manna adı mənşəcə yerli türk tayfalarından birinin adını bildirirdi.

Yaradıcı Tədbiqetmə.

Azərbaycan Respublikası-

Demokratik,hüquqi,dünyəvi və unitar

respublikadır.Qədim Manna dövlətinin

varisidir.

Azərbaycan Respublikası xarici

dövlətlərlə münasibətlərini sülh və qarşılıqlı

əməkdaşlıq əsasında qurur.

«Iranzu Mannanın bütövlüyünü necə qorudu?»-esse

Mühüm hadisələrin xronologiyasıe.ə. 1 minilliyin əvvəli-Urmiya gölü ətrafında mərkəzləşmiş dövlətin meydana gəlməsi

üçün şəraitin olması.

e.ə.740-719-cu illər-Manna hökmdarı İranzunun hakimiyyət

illəri.

e.ə.714-cü ildə- II Sarqon Manna,Midiya və

başqa ölkələrə böyük yürüş etdi.

e.ə. 843 ildə Mannanın ilk hökmdarı Udaki haqqında

Assuriya hökmdarı III Salmanasarın mixi yazılı

kitabəsində Mannanın adı verilmişdir.

e.ə.719-cu ildə-Mannanın Şuandaxul və Durdukka

şəhərlərinin əhalisi İranzuya qarşı üsyan etdi..

e.ə.718-716-cı illər-Manna hökmdarı Aza;

e.ə.təxminən 716-680-ci illər-Manna hökmdarı Ullusunu.

QİYMƏTLƏNDİRMƏ

Qrupları qiymətləndirmək üçün meyarlar

Meyarlar 1-ci qrup

2-ci qrup

3-cü qrup

4-cü qrup

Uyğun informasiyanı seçir

Aydın, tapşırığa uyğun təqdimat hazırlayır

Xronoloji məsələləri həll edir

Əməkdaşlıq

Nizam-intizam

Ümumi nəticə

Mannanın mədəniyyəti

Ev tapşırığı

Müxtəlif mənbələrdən istifadə edərək Mannanın idarə olunması haqqında məlumat toplayın və təqdim edin:

Qiymətləndirmə

.

Şagirdlər fərdi şəkildə qiymətləndirilir

Afərin, uşaqlar