Manual Medias ed informatica - gr.ch · Manua edia nformatica 2 Quest manual è vegnì concepì sco document electronic. Vus pudais cliccar sin ils segns dals links en il text ed

Manual Medias ed informatica 1

ManualMedias ed informatica

wwwavsgrch


Quest manual egrave vegnigrave concepigrave sco document electronic Vus pudais cliccar sin ils segns dals links en il text ed arrivais uschia directamain en las passaschas da text decisivas ed actualas en ils documents originals (per exempel documents uffizials Plan dlsquoinstrucziun 21 GR rapports spezials) Natiralshymain pudais Vus er stampar il document ma alura na disposhy

nis Vus betg da questa funcziun da linkLlsquouffizi per la scola populara ed il sport publitgescha ils docushyments tar il Plan dlsquoinstrucziun 21 Grischun en general en furshyma electronica Ils links en il document vegnan actualisads mintga onn


Register dal cuntegn

I MANUAL 41 INTRODUCZIUN 52 BASAS 621 Noziuns 622 Posiziunament en il PI21 GR 823 Responsabladads per MI 924 Etappas da realisaziun 1025 Princips 113 PRATICA DlsquoENFIN USSA 1131 Concepts dlsquoenfin ussa 1132 Utilisaziun dlsquoenfin ussa 1233 Equipament llsquoatun 2016 1234 Basegn dlsquoadattaziun specific 134 PRESCRIPZIUNS GENERALAS CHANTUNALAS 1441 Cumpetenzas e stgalims da cumpetenza 1442 Cunfinaziun rom MI ndash auters champs e roms ndash rom dlsquoelecziun 1743 Fasas dlsquoamplificaziun 1844 Detagls davart llsquoutilisaziun 2345 Qualificaziun da las persunas dlsquoinstrucziun 2646 Meds dlsquoinstrucziun plattafurmas ed instruments 27

II CONCEPTS DA MEDIAS E DlsquoINFORMATICA DA LAS SCOLAS 291 INTRODUCZIUN 302 UTILISAZIUN 3021 Gestiun da la scola 3022 Adattaziuns localas da las prescripziuns chantunalas generalas 3023 Persunal 3124 Svilup da cumpetenzas en MI en la scola 3125 Diever da meds dlsquoinstrucziun digitals e da materialias digitalas 3126 Utilisaziun dlsquoapparats privats (BYOD) 3127 Utilisaziun da models e dlsquoexperientschas dlsquoautras scolas 3228 Segirezza e protecziun da datas 323 EQUIPAMENT 3231 Infrastructura e software 3232 Apparats da lavur da las scolaras e dals scolars 3333 Apparats da lavur da las persunas dlsquoinstrucziun 3434 Colliaziun entaifer la scola e volumen da datas en llsquointernet 3435 Deposit da datas 3436 Apparats periferics 3537 Equipament da software 3538 Acquisiziun e substituziun 3539 Licenzas e contracts dlsquoutilisaziun 35310 Support 35

III AGIUNTAS 361 Decleraziun da noziuns e scursanidas 372 Register dals links 38


I Manual


1 Introducziun

Llsquoinformatica fa svelts progress Avant 30 onns egraven ils compushyters vegnids introducids en firmas avant 20 onns egrave slsquoetabligrave llsquointernet en la vasta publicitad avant 10 onns egrave cumparigrave il smartphone oz al duvrain nus per pajar nossas cumpras Llsquoinformatica sa profilescha en champs pli e pli vasts davenshyta pli favuraivla e pli invisibla sa schliar incumbensas pli cumplexas Quai mida radicalmain nossa societad sveglia speranzas ma er temas Sco tut ils auters secturs da nossa societad egrave er la scola pertutgada da questa midada Llsquoapplicaziun da llsquoinformatica egrave oz en scola ina realitad che vegn pratitgada en differenta moda Gist uschegrave impurtanta egrave llsquoadattaziun permanenta al svilup tecnologic Fin ussa manshycavan las directivas politicas respectivas en ils plans dlsquoinstrucziun chantunals La scola populara svizra avess stuigrave slsquooccupar da questas midadas er senza il Plan dlsquoinstrucziun 21 (PI21)Cun il modul Medias ed informatica (MI) metta il Plan dlsquoinstrucziun 21 la basa per il nov rom Per realisar cun sucshycess il rom en llsquoinstrucziun ston sis gruppas dlsquoacturs slsquoacshycordar ina cun llsquoautra

Quest manual mussa co la collavuraziun da tut quests acshyturs duai vesair ora en llsquoavegnir El parta mintgamai dals asshypects fundamentals e precisescha en ils suandants chapitels las consequenzas dlsquoagir Uschia vegnan pex las incumbenshysas dals acturs da la tabella qua survart precisadas en il chapitel I 23 tras ils instruments e tras las basas En ils chashypitels I 3 e 4 vegnan lura declerads ils singuls instruments Il chapitel I 22 explitgescha la plazza dal modul MI en il PI21 GR Il chapitel I 3 resumescha la pratica dlsquoenfin ussa Il chashypitel I 4 mussa las prescripziuns chantunalas per introducir e per concepir llsquoinstrucziun da MI en la scola populara dal Grishyschun Quai che ha ina impurtanza speziala per las persunas dlsquoinstrucziun vegn resumagrave en in facit a la fin da mintga chashypitel Ils links renvieschan a basas ad ulteriuras infurmaziuns ed a materialias Noziuns ed abreviaziuns vegnan explitgashydas en llsquoagiunta III 1Il manual concerna las scolas publicas (scolas regularas) Per las instituziuns da la scolaziun speziala vala el confurm al senn El sto vegnir adattagrave per mintga singula instituziun tenor sia incaricaEn il center da las ponderaziuns stattan las dumondas peshydagogicas Co promovan e faciliteschan medias ed informashytica llsquoemprender E viceversa Nua rendan ellas llsquoemprender pli difficil Cleramain subordinadas a quai egraven las dumondas tecnicas Co e per tge pon vegnir duvrads ils apparatsIl DECA recumonda als purtaders da scola dlsquoelavurar in conshycept da MI resp dlsquoadattar ils concepts da tecnologias dlsquoinfurmaziun e da communicaziun (ICT) gia existents per reglar llsquoutilisaziun da las medias electronicas en llsquoinstrucziun e llsquoequipament dad ICT da las scolas Il chapitel II mussa tge che las scolas duain reglar en lur concepts da MI Il DECA parta dal fatg che las vischnancas e las autoritads da scola profitian en quests concepts da lur libertad dlsquoagir e resguarshydian las relaziuns localas la capacitad economica da la vischnanca sco er llsquoorganisaziun existenta e llsquoequipament existent da la scola Il manual sa basa sin il rapport final da la gruppa da lavur MI da la CDEPshyT Tenor il PI21 GR cumpiglia il modul MI a partir da la 5 classa primara ndash cun excepziun da la 2 classa dal stgalim secundar I ndash mintgamai 1 lecziun per emna per elavurar ina chapientscha fundamentala da las tecnologias digitalas Las cumpetenzas dlsquoapplicaziun duain las scolaras ed ils scolars acquistar en ils auters champs e romsLlsquoinventarisaziun da llsquoequipament da las scolas grischunas che llsquoinspecturat da scola ha fatg llsquoatun 2016 furma la basa per las recumandaziuns dlsquoequipament a dus termins llsquoavust

Actur(a)s IncumbensaDepartament Manual cun recumandaziuns dlsquoeducaziun cultura per realisar il plan dlsquoinstrucziun e protecziun da formulaziun da princips pedagoshyllsquoambient gics etappaziun da llsquointroducziun (DECA) garanzia da qualitadAutoritads da scola Garanzia dlsquoin equipament dad ICT en las scolas che permetta da realisar il Plan dlsquoinstrucziun 21 Grischun (PI21 GR)Direcziuns da scola Direcziun pedagogica e coordinashy ziun en il sectur da MI resguardond llsquoequipament chlsquoegrave avant maun en lur scolaPersunas Concepziun da llsquoinstrucziun obserdlsquoinstrucziun vond las prescripziuns dal PI21 GR

Persunas responshy Responsabladad per llsquoutilisaziun sablas per llsquoeducashy dals apparats da lur uffants ordaifer ziun la scolaScola auta da Scolaziun e furmaziun supplemenshypedagogia dal tara prestaziuns da servetschs per Grischun (SAPGR) scolas davart concepts dad ICT (utilisaziun ed equipament)


2018 cur chlsquoil PI21 GR daventa liant e llsquoavust 2021 cur che llsquointroducziun dal PI21 GR vegn terminadaIl manual egrave vegnigrave elavuragrave dlsquoina gruppa da project en la quala han collavuragrave ndash sut la direcziun dal USS ndash represchentantas e represchentants da las direcziuns da scola da la SAPGR e da llsquoinspecturat da scola ed in accumpagnader extern La dumonda centrala dal manual egrave tge midadas chlsquoil PI21 GR porta per persunas dlsquoinstrucziun per direcziuns da scola e per autoritads da scola Il manual mussa buns exempels or da la pratica en il chantun Grischun e dat a las scolas da princip la libertad da realisar differents concepts El serva tranter auter sco basa per las furmaziuns supplementaras obligatoricas davart questa tematica las qualas vegnan reashylisadas da la SAPGR a partir dal schaner 2018

2 Basas

Quest chapitel explitgescha las noziuns da basa dal modul MI El situescha il nov rom en la midada da la funcziun da la scola entaifer la societad El localisescha MI en il PI21 GR ed en las cundiziuns generalas instituziunalas da la scola grishyschuna (responsabladads urari da llsquointroducziun) El formushylescha ils princips als quals llsquoinstrucziun da MI duai slsquoorientar (vesair er agiunta III 1 Decleraziun da noziuns e scursanidas)

21 Noziuns

Medias digitalasQuest manual sa concentrescha sin las medias digitalas Il plan dlsquoinstrucziun dal modul Medias ed informatica da la CDEPshyT nlsquoexcluda percunter betg cumplettamain las medias tradiziunalas (cudesch telefon film euv) sa deditgescha dentant mo marginalmain a talas Llsquoimpurtanza da las medishyas tradiziunalas en llsquoinstrucziun na sa mida betg tras il PI21 GR Per motivs da simplificaziun e dlsquoexplicaziun sa restrenshyscha quest manual perquai sapientivamain a las medias dishygitalas

SectursEn il plan dlsquoinstrucziun MI vegnan differenziads ils trais secshyturs medias informatica e cumpetenzas dlsquoapplicaziun sco suondabull Medias Las scolaras ed ils scolars slsquoacquistan ina chashy

pientscha per llsquoimpurtanza e la funcziun da medias digishytalas Els emprendan da far part en moda autodeterminashyda creativa e critica da la societad da medias sco er da sa cumportar adequatamain e cun responsabladad enshyvers sasezs ed envers auters Llsquooccupaziun cun las medishyas digitalas gida a furmar llsquoidentitad promova la creatishyvitad llsquoabilitad da percepziun e dlsquoexpressiun ed ani shy mescha da far ponderaziuns eticas

bull Informatica Las scolaras ed ils scolars chapeschan concepts fundamentals da llsquoelavuraziun automatisada dlsquoinfurmaziuns Els emprendan da nizzegiar en differents secturs da la vita strategias da soluziun che sa refershyeschan a llsquoinformatica Quai serva a la chapientscha ed a llsquoulteriur svilup da la societad dlsquoinfurmaziun

bull Cumpetenzas dlsquoapplicaziun Las scolaras ed ils scolars utiliseschan tecnologias dlsquoinfurmaziun e da communicashyziun en differents roms e secturs da la vita en moda effishycazia ed effizienta Dlsquoemprender quai egrave relevant tant en scola sco er en il mintgadi professiunal e privat Er sche la durada da valaivladad da singulas cumpetenzas dlsquoapplicaziun specificas egrave relativamain curta tutgan ellas tuttina tar la furmaziun generala

Ils trais secturs na sa laschan betg separar strictamain in da llsquoauter Uschia premetta per exempel llsquoutilisaziun da maletgs en ina broschura da scola tant cumpetenzas dlsquoapplicaziun (inserir in maletg en in program dlsquoelavuraziun da texts) sco er enconuschientschas davart las medias (dretg dal maletg efshyfects dal maletg) e davart llsquoinformatica (elavuraziun dal mashyletg al computer)

Link Infurmaziuns davart la structura dal plan dlsquoinstrucziun dal modul MI

Proceder dualEn scola sco er en il mintgadi professiunal e privat egravesi impurshytant da pudair nizzegiar medias ed informatica en moda effishyzienta Questa abilitad na sa lascha betg mo intermediar en passond Uschia ston las scolaras ed ils scolars per exshyempel emprender da deponer sistematicamain datas sco era da structurar e furmar texts preschentaziuns u paginas dlsquointernetEn las lecziuns da MI emprendan las scolaras ed ils scolars co chlsquoils tratgs fundamentals da medias ed informatica funcshyziunan Els slsquooccupan da las schanzas e da las ristgas che las tecnologias digitalas als porschan Els emprendan co chlsquoels pon applitgar MI Cun apparats e cun software san els


furmaziuns ndash chlsquoegraven disponiblas bunamain illimitadamain e chlsquoegraven strusch verifitgablas ndash pudessan sutminar standards centrals da la furmaziun sco objectivitad e vardad Ils trais pass classics da llsquoargumentaziun davart fatgs (differenziar interpretar examinar) e la tenuta da basa dal pensar che reshysulta qua tras (sa dumandar cun pazienza a maun dlsquoadina puspegrave novs motivs sche las infurmaziuns egraven gistas) vegnan remplazzads pli e pli fitg tras la participaziun a munds socials virtuals (tschertgar sin laquoGoogleraquo metter laquolikesraquo empruvar ora) e ndash colliagrave cun quai ndash tras la renunzia a la correctadad dals fatgs Tge consequenzas che svilups sco pex il diever permanent da smartphones u llsquoutilisaziun da datas psicomeshytricas en tut ils secturs da llsquoeconomia e da la politica han a pli lunga vista nlsquoegrave betg previsibel per il mument Il plan dlsquoinstrucziun dal modul MI dat a la scola populara llsquooccasiun da tractar questas dumondas e da sviluppar respostas en chaussaTecnologias digitalas egraven integradas en moda strusch pershyceptibla en objects dal mintgadi Lur utilisaziun egrave ndash gia avant chlsquoir a scola ndash ina part natirala dals munds da viver dals ufshyfants La scola populara sto perquai nizzegiar questas expeshyrientschas sco resursa per llsquoemprender e promover llsquoatgna responsabladad da las scolaras e dals scolars areguard llsquoutilisaziun Ils apparats sezs porschan potenzials multifars per process dlsquoemprender Lur diever na premetta dentant betg stringentamain la maiorennitad da las utilisadras e dals utilisaders Che las scolaras ed ils scolars acquistian quella egrave llsquoincumbensa da las persunas responsablas per llsquoeducaziun e da la scola

Link Impurtanza da MI en il plan dlsquoinstrucziun dal modul MI

En la scola populara egraven MI in sectur cun basegn da svilup Ina chapientscha cuminaivla dal rom nlsquoegrave betg anc sa svilupshypada Il svilup tecnologic marscha plainamain Dumondas avertas existan davart la scolaziun da las persunas dlsquoinstrucziun e davart il gener dals meds dlsquoinstrucziun Las responsabladads dals geniturs e da la scola areguard las schanzas e las ristgas da llsquoutilisaziun da medias areguard la protecziun da la giuventetgna ed areguard la protecziun da datas ston vegnir cunfinadas da nov Il svilup da MI vegn a fatschentar anc ditg la scola populara independentamain dal Plan dlsquoinstrucziun 21 Tar llsquointroducziun dal PI21 GR vali da chattar a vista mesauna ina chapientscha cuminaivla dal rom da sclerir las dumondas avertas davart la qualificaziun da las persunas dlsquoinstrucziun e dlsquoetablir novs meds dlsquoinstrucziun Llsquointroducziun da MI en las scolas egrave in emprim pass dlsquoin process che duess vegnir pensagrave sur ils proxims 10 onns Quest manual furnescha perquai inlsquoorientaziun provishysorica per la concepziun pedagogica da llsquoinstrucziun en meshydias ed informatica sco er recumandaziuns als purtaders da

ir enturn en moda segira e versada En ils champs e roms applitgeschan els quai chlsquoels han emprendigrave e tiran a niz lur cumpetenzas per schliar incumbensas concretas e per lavushyrar en moda independentaIl proceder dual ndash vul dir llsquoacquist da cumpetenzas en lecshyziuns spezialas ed en ils champs u roms ndash pretenda dal team da scola ina cunvegnientscha conscienziusa ed ina stretga collavuraziun Quest manual furnescha las prescripziuns geshyneralas chantunalas correspundentas Llsquoadattaziun a las reshylaziuns concretas al lieu duai vegnir fatga sin basa dals conshycepts da MI da las scolas (guardar chapitel II)

Link Infurmaziuns didacticas davart il plan dlsquoinstrucziun dal modul MI TecnologiaLa basa tecnologica per ils trais secturs descrits qua survart vegn numnada per il solit ICT information and communicashytion technology (englais per tecnologia dlsquoinfurmaziun e da communicaziun) ICT designescha la tecnologia cun la quashyla datas vegnan retschavidas elavuradas transmessas e mussadas Ella cumpiglia tranter auter computers medias da preschentaziun e da visualisaziun (tavla alva interactiva beamer euv) e medias da communicaziun (telefon mobil internet euv) Areguard il cuntegn ed il temp cumpiglia la noziun ICT pia bler dapli chlsquoil plan dlsquoinstrucziun MI actual

FACIT CONCERNENT FINAMIRAS E PRINCIPSDAL PI21 GRMI cumpiglian ils trais sectursbull chapir las medias digitalas e nizzegiar ellas cun responsabladadbull chapir concepts fundamentals da llsquoinformatica ed applitgar tals per schliar problemsbull acquistar cumpetenzas dlsquoapplicaziun en ils champs e roms

Link Finamiras dal plan dlsquoinstrucziun dal modul MI

Midada da la funcziun da la scolaLas tecnologias dlsquoinfurmaziun e da communicaziun sa svishyluppan svelt Gist uschegrave svelt e fundamentalmain sa mida llsquoutilisaziun da questas tecnologias tras las persunas dlsquoinstrucziun las scolaras ed ils scolars sco er las persunas responsablas per llsquoeducaziun Llsquoutilisaziun da tecnologias dishygitalas egrave ndash sper leger scriver e far quints ndash slsquoetablida entaifer ina generaziun sco cumpetenza fundamentala en la soshycietad Questa nova cumpetenza fundamentala nlsquoegrave dentant betg simplamain ina nova tecnica culturala sper las tecnicas vertentas Tecnologias digitalas permettan novs munds da viver (virtuals) Pli decisiv per la scola egravesi dentant che las inshy


scola per equipar lur scolas cun llsquoinfrastructura respectiva El vegn previsiblamain a stuair vegnir actualisagrave en circa 4 onns

FACIT CONCERNENT LA MIDADA DA LA FUNC-ZIUN DA LA SCOLAIl svilup rasant da las tecnologias digitalas e da lur utilisaziun pretenda gronds sforzs da tut las parts participadas per che la confidenza en llsquoinstituziun laquoscolaraquo possia vegnir mantegnida

22 Posiziunament en il PI21 GR

Il mars 2016 ha la regenza approvagrave il PI21 GR inclusiv las tavlas da lecziuns Cun il conclus ha ella posiziunagrave sco suonshyda il modul MI en il PI21 GR

bull Da la scolina fin a la 4 classa primara vegnan MI integrashydas en ils champs e roms sco er en ils access orientads al svilup

bull Da la 5 classa primara fin a la 1 classa dal stgalim seshycundar I ed en la 3 classa dal stgalim secundar I survegn il modul mintgamai 1 lecziun per emna per la concepziun cursorica da llsquoinstrucziun

bull En la 2 e 3 classa dal stgalim secundar I egravesi pussaivel da porscher in rom dlsquoelecziun en la dimensiun dad 1 ndash 2 lecshyziuns per emna

bull Llsquoinstrucziun en il modul MI cumpiglia er las cumpetenzas transversalas

Link Tavla da lecziuns PI21 GR (primara)

Link Tavla da lecziuns PI21 GR (stgalim sec I)

Link Cumpetenzas transversalas

Llsquoinstrucziun da MI ha pia lieu en la scola populara grischuna sin quatter stgalims

1 Stgalim da scolina MI egraven integradas en ils access intershydisciplinars orientads al svilup Ils uffants survegnan contact cun MI tras in ambient da giugar e dlsquoemprender adequat

Link Access orientads al svilup en il PI21 GR

Link Broschura Medias ed informatica 1 ciclus

2 1 ndash 4 classa dal stgalim primar MI egraven integradas en auters champs e roms Las scolaras ed ils scolars utilishyseschan medias ed apparats electronics tut tenor la sishytuaziun dlsquoemprender Las persunas dlsquoinstrucziun applitshygeschan en llsquoinstrucziun medias e tecnologias adequatas tenor criteris orientads al svilup ed al rom

Link MI en la 1 ndash 4 classa primara

3 5 e 6 classa dal stgalim primar MI vegnan instruidas en mintgamai 1 lecziun per emna en moda cursorica Las scolaras ed ils scolars emprendan da chapir aspects fundamentals da la communicaziun mediala la logica da llsquoelavuraziun dlsquoinfurmaziuns ed ils concepts fundamenshytals da la tecnologia dlsquoinfurmaziun En auters champs e roms nizzegian els MI per emprender e per scriver lashyvurs Il rom MI e llsquoutilisaziun en auters champs e roms duain vegnir concepids en moda cumplementara (deshytagls vesair chapitel I 44)

Link Cumpetenzas dlsquoapplicaziun en il rom


4 Stgalim secundar I En la 1 e 3 classa dal stgalim seshycundar I vegnan MI medemamain instruidas en moda cursorica en mintgamai 1 lecziun per emna ed utilisadas en auters champs e roms En la 2 e 3 classa dal stgalim secundar I pon las scolas porscher in rom dlsquoelecziun MI nua che las activitads centralas da MI egraven messas en in connex tematic u en in connex da project tut tenor llsquointeress da las scolaras e dals scolars


FACIT CONCERNENT IL POSIZIUNAMENT EN IL PI21 GRIl PI21 GR porta trais novaziunsa) cumparegliagrave cun la pratica dlsquoenfin ussa ha lieu

llsquoinstrucziun da MI cleramain pli baudb) Cun ina lecziun MI per emna a la fin dal 2 ciclus

ed en il 3 ciclus vegn stgaffida ina structura per applitgar sistematicamain tecnologias digitalas e per reflectar davart talas

c) Cun las cumpetenzas dlsquoapplicaziun vegnan MI integradas en auters roms


23 PI21 GR Responsabladads per MI

Tar llsquointroducziun da MI duain vegnir scleridas e respectadas conscienziusamain las responsabladads da tut las parts partishycipadas Il DECA parta da la suandanta repartiziun da las incumbensas

1 En quest manual definescha il DECA sias prescripziuns generalas per la concepziun da llsquoinstruc ziun da MI Quellas servan a tut las parts participadas sco orientashyziun per lur atgnas contribuziuns a favur da la realisaziun dal plan dlsquoinstrucziun MI resp per la concepziun da llsquoinstrucziun da MI

2 Il manual circumscriva er tge premissas che las scolas ston ademplir per chlsquoil PI21 GR possia vegnir realisagrave Llsquoequipament da las scolas cun ICT tutga a la cumpetenshyza dals purtaders da scola llsquoutilisaziun da las ICT a la cumpetenza da las direcziuns da scola Las pretensiuns en quests dus secturs egraven perquai formuladas sco recushymandaziuns

3 En il concept da MI definescha la direcziun da la scola llsquoutilisaziun da las ICT sco er il svilup da llsquoinstrucziun da MI en la scola respectiva Sin basa da quai planisescha il purtader da scola il svilup da llsquoequipament dad ICT da la scola a vista mesauna

Actur(a)s Incumbensa Instrument Basa

DECA Manual MI recumandaziuns PI21 GR manual MI Lescha da scola ed ordinashy concepts da model da MI ziun da scola PI21 GR cun concept dlsquoutilisaziun disposiziun dal departeshy e da hardware ment

Autoritads da scola Garanzia da llsquoequipament Concept da MI concernent Recumandaziun da quest ICT da la scola llsquoutilisaziun e llsquoequipament manual documents da model MIDirecziuns da scola Definiziun da llsquoutilisaziun da las ICT en la scola

Persunas dlsquoinstrucziun Concepziun da llsquoinstrucziun Furmaziun supplementara Incumbensa dal chantun a meds dlsquoinstrucziun e la SAPGR concernent la plattafurmas furmaziun supplementara

Persunas responsablas Responsabladad per llsquoutilisashy Cunvegna scola ndash persunas Concept da MI da la scolaper llsquoeducaziun ziun dlsquoapparats privats e per responsablas per concernent llsquoutilisaziun (incl llsquoutilisaziun privata dlsquoappashy llsquoeducaziun BYOD) rats da la scola

SAPGR Furmaziun supplementara Furmaziun supplementara Incumbensa dal chantun a prestaziuns da servetsch obligatorica la SAPGR concernent la furmaziun supplementara

4 Per la furmaziun supplementara obligatorica da las persunas dlsquoinstrucziun da MI ha il DECA surdagrave a la SAPshyGR ina incarica fin la fin da llsquoonn 2021 Sin basa da quest manual e dal rapport davart la realisaziun dal PI21 GR survegnan las persunas dlsquoinstrucziun da la 1 ndash 4 classa primara ina furmaziun supplementara dlsquoin mez di quelshylas da la 5 e 6classa primara trais dis e quellas dal stgashylim secundar I in di Las mussadras pon visitar ina furmashyziun supplementara dlsquoin mez di

FACIT CONCERNENT LA REPARTIZIUN DA LAS INCUMBENSASPer introducir MI en las scolas duain vegnir coor-dinads in cun llsquoauter las prescripziuns generalas dal chantun il concept ICT da la vischnanca il concept da MI da la scola (utilisaziun ed equipament) sco er la furmaziun supplementara da las persunas dlsquoinstrucziun pertutgadas


24 Etappas da realisaziun

Il USS ha llsquoincumbensa dlsquointroducir tut las parts participadas cun quitagrave en las pretensiuns midadas

Link Fasas da realisaziun dal PI21 GR

Il PI21 GR vegn introducigrave entaifer ina perioda da 5 onns (dal settember 2016 fin llsquoavust 2021) Llsquointroducziun egrave dividida en las suandantas etappas

FACIT CONCERNENT LAS ETAPPAS DA REALI-SAZIUN DA MICun las etappas da realisaziun dal PI21 GR sustegna il USS ils purtaders da scola tar la realisaziun al lieu Cun il termin II stat a disposiziun avunda temp per la realisaziun ed ils purtaders da scola pon definir sezs lur via a quest termin

USS

SAPGR

Purtader da scola

Fasa IPreparaziun

Infurmaziun e cussegliaziun

Scolaziun supplementara da las persunas dlsquoinstrucziun almain frac12 onn avant chlsquoellas instrueshyschan tenor il PI21 GR

Elavurar adattar il concept ICT utilisaziun ed equipament

Fasa II

Surveglianza sustegn da la realisaziun dal PI21 GR

Fasa III

Controlla da la realisaziun en llsquoinstrucziun

Manaschiregular

Furmaziun supplementara obligatorica per tut las persunas dlsquoinstrucziun

bull Learning by doing barat da las experientschas prashyticas en tut ils roms (frac12 di)

bull Scolaziun supplementara obligatorica persunas dlsquoinstrucziun da la 5 e 6 classa primara sco er dal stgalim secundar I per il rom MI

bull En tut las occurrenzas da furmaziun supplementara obligatoricas egrave ICT in tema

Purschidas da furmaziun supplementara facultativas en MI

Realisaziun flexibla en il rom dals standards minimals

Etappas 1 2 3 4 5 fin 06shy2017 01shy2018 08shy2018 08shy2019 08shy2021

1 Manual chantunal MI tar il PI21 GR2 Cumenzament da las furmaziuns supplementaras da MI3 Cumenzament da llsquoinstrucziun cun la nova tavla da lecziuns da la 5 e 6 classa primara (termin I)4 Cumenzament da llsquoinstrucziun en la 3 classa dal stgalim secundar I tenor la nova concepziun5 Llsquointroducziun dal PI21 GR egrave terminada (termin II)

Link Purschidas da furmaziun supplementara da la SAPGR


25 Princips

Il PI21 GR declera en il chapitel Impurtanza e finamiras il svishylup da la tecnologia dlsquoinfurmaziun e da communicaziun e sias consequenzas per la societad sut las quatter perspectishyvas mund da viver professiun furmaziun sco er instruir emprenderPer la pratica dlsquoinstrucziun vul quai dir che MI duain vegnir instruidas en la scola populara grischuna tenor ils suandants princips pedagogics e didactics

bull Maiorennitad Las scolaras ed ils scolars duain daventar maiorens en il diever da medias ed informatica qvd els duain nizzegiar MI en moda raschunaivla ed effizienta per lur intents sco er salvar llsquoindependenza ed ina disshytanza critica envers las tecnologias electronicas Abilishytads tecnicas en llsquoapplicaziun da singuls apparats egraven suttamessas cleramain a questa finamira dal svilup da la persunalitad

bull Orientaziun en il mund da viver Ils uffants duain far diever da tecnologias actualas en scola sco er en lur mintgadi e las abilitads acquistadas uschia duain els er pudair applitgar pli tard sapientivamain en il rom da llsquoemprender formal

bull Connex cun llsquoutilisaziun Cun agid da medias ed inforshymatica duain las scolaras ed ils scolars emprender dlsquoenconuscher la moda da funcziun las pussaivladads ed ils cunfins dals differents utensils tecnologics

bull Punctualitad Llsquoapplicaziun da differents utensils elecshytronics slsquoassimilescha da princip adina pli fitg en il cas singul slsquoantiqueschan las tecnicas dlsquoapplicaziun speshy

zialas svelt En llsquoinstrucziun da MI na duai perquai betg vegnir emprendigrave laquosin reservaraquo Cumpetenzas dlsquoapplicaziun duain vegnir acquistadas curt avant il mushyment che prestaziuns da scolaras e scolars en auters champs e roms pretendan talas

Link Impurtanza dal modul MI

FACIT CONCERNENT ILS PRINCIPSEn il sectur da MI slsquoorientescha llsquoinstrucziun en la scola populara grischuna tenor ils princips da la maiorennitad da llsquoorientaziun en il mund da viver dal connex cun llsquoutilisaziun e da la punc-tualitad

3 Pratica dlsquoenfin ussa

Llsquoinformatica egrave vegnida introducida sistematicamain en la scola populara grischuna sin basa dal plan dlsquoinstrucziun per il stgalim secundar I da llsquoonn 1993 La concepziun da llsquoinstrucziun en las singulas scolas egrave sa sviluppada ils ultims onns ndash sin iniziativa da persunas dlsquoinstrucziun e da scolas ndash sur las directivas dal plan dlsquoinstrucziun ora

31 Concepts dlsquoenfin ussa

Concept da trais pitgas dal stgalim secundar IIl plan dlsquoinstrucziun per il rom informatica sin il stgalim seshycundar I che vala fin llsquoonn da scola 201718 egrave dividigrave en trais pitgas

1 En il rom basas da llsquoinformatica (1 e 2 classa dal stgalim secundar I) duai vegnir duvrada circa la mesadad dal temp per emprender dlsquoenconuscher llsquoapplicaziun dlsquoapparats e da programs da sistem e da servetsch sco er da softwares dlsquoapplicaziunapps e llsquoautra mesadad per reflectar davart las consequenzas da llsquoinformatica per llsquouman e per la societad

2 Tras las applicaziuns en llsquoinstrucziun (1 ndash 3 classa dal stgalim secundar I) duain las scolaras ed ils scolars pushydair duvrar llsquoinformatica sco utensil e vesair las pussaishyvladads resp ils cunfins da quest diever

3 Pussaivladads dlsquoapprofundaziun en la 3 classa dal stgashylim secundar I En il rom dlsquoelecziun praticum tecnic egraven pussaivlas approfundaziuns en temas supplementars sco transmissiun da datas automaziun simulaziun euv

Cun il PI21 GR vegnan las basas e llsquoapplicaziun per part prendidas enavant en la 5 e 6 classa primara Il nov rom MI porscha dapli temp per las basas Llsquoapplicaziun da MI sco utensil vegn da princip extendida sin tut ils champs e roms

Concepts da medias e dad ICTEn concepts da medias e dad ICT a vista mesauna han singushylas scolas reglagrave llsquoutilisaziun da MI en llsquoinstrucziun ed en la geshystiun da la scola llsquoequipament infrastructural sco er il supshyport han stgaffigrave las premissas tecnicas e cumenzagrave cun la reshy


alisaziun Ils concepts ils pli novs chlsquoegraven vegnids elavurads ils onns 2014 ndash 2017 correspundan per gronda part a las pretenshysiuns dal PI21 GR

FACIT CONCERNENT ILS CONCEPTS DlsquoENFIN USSAIls concepts dlsquoinformatica dlsquoenfin ussa vegnan medemamain resguardads sco basa en vista a llsquointroducziun dal PI21 GR

32 Utilisaziun dlsquoenfin ussa

InstrucziunCunzunt sin il stgalim secundar I applitgeschan bleras persushynas dlsquoinstrucziun llsquoinformatica durant lur instrucziun Resulshytats da projects egraven documentads relativamain bain sin las paginas dlsquointernet da las scolas Paucas documentaziuns datti davart buns exempels per llsquoapplicaziun da llsquoinformatica en auters roms Ina chaussa centrala egrave chlsquoils apparats sajan svelt disponibels per llsquoinstrucziun

Communicaziun ed administraziunIna clera maioritad da las scolas applitgescha llsquoinformatica per la communicaziun publica externa (pagina dlsquointernet) per la preparaziun da llsquoinstrucziun per la collavuraziun intershyna e per la gestiun da la scola (educanet2 LehrerOffice) Percunter na fan praticamain naginas scolas diever da social media (Facebook euv) per la communicaziun La midada da cultura da la communicaziun analoga a la communicashyziun digitala ha per regla lieu pass per pass durant onns

PortalsDifferents portals chantunals e regiunals per emprender ed instruir mettan a disposiziun a las persunas dlsquoinstrucziun reshysursas didacticas electronicas enconuschientschas specifishycas ed utensils Quant enavant che quests portals vegnan duvrads da las persunas dlsquoinstrucziun grischunas datti acshytualmain paucas enconuschientschas In portal grischun particular nlsquoexista betg Vaira bleras scolas applitgeschan actualmain sin il stgalim secundar I il Medienkompass 1 e 2 da la chasa editura per meds dlsquoinstrucziun ZH singulas er Courselets entaifer educanet2ch Savens vegnan er duvshyrads ils guids e dossiers dad educa

Link Medienkompass 1 e 2

Link Courselets dad educanet2ch

Link Educaguides

Link Dossiers

Meds dlsquoinstrucziunLa midada da meds dlsquoinstrucziun stampads a meds dlsquoinstrucziun online egrave en blers lieus anc en la fasa da planishysaziun cunzunt en il sectur dals meds dlsquoinstrucziun obligashytorics Il stadi actual permetta dlsquoutilisar resursas didacticas electronicas mo en singuls puncts

SupportIl mantegniment ed il support vegnan savens realisads tras persunas dlsquoinstrucziun cun in pensum distgargiagrave Pli fitg che llsquoequipament dad ICT da las scolas slsquoaugmenta e pli fitg che las pretensiuns qualitativas e quantitativas envers il support creschan Scolas cun in bun equipament revegnan perquai llsquoultim temp adina pli savens al sustegn da spezialists exshyterns per che las persunas dlsquoinstrucziun possian sa deditgar cumplainamain a lur cumpetenza centrala vul dir a llsquoinstrucziun

ValitaziunIl potenzial da medias electronicas per la gestiun da la scola e per llsquoinstrucziun egrave renconuschida vastamain Llsquoutilisaziun egrave suttamessa ad in svilup svelt Ina survista egrave anc difficila per il mument da llsquointroducziun Apparentamain egraven bleras persushynas dlsquoinstrucziun actualmain anc dependentas da lur atgnas abilitads dlsquoimprovisaziun schlsquoi resulta in u llsquoauter problem en llsquoinstrucziun

FACIT CONCERNENT LlsquoUTILISAZIUN DlsquoENFIN USSALlsquoadattaziun da llsquoutilisaziun a las pussaivladads extendidas dals apparats pretenda ina regula-ziun activa tras las direcziuns da scola

33 Equipament llsquoatun 2016

Inventarisaziun da la ICT da las scolas GRAreguard llsquoequipament en las scolas grischunas mussa la retschertga da llsquoinspecturat da scola da llsquoatun 2016 ndash en la media chantunala ndash il suandant stadi

Relaziuns apparatsscolars En media stattan a disposhysiziun 1 apparat sin 50 uffants en la scolina 1 apparat sin 7 scolaras e scolars sin il stgalim primar ed 1 apparat sin 23 scolaras e scolars sin il stgalim secundar I Ina gronda part da la scolina nlsquoha nagins apparats Da llsquoautra vart hai er gia intginas scolas dal stgalim secundar I nua che mintga scolara u scolar ha in apparat


Tips dlsquoapparats In zic dapli che la mesadad dals appashyrats existents egraven apparats mobils e passa 65 dals apshyparats mobils han pli pauc che 3 onnsRaits separadas han circa 70 da las scolas Sepashyradas ina da llsquoautra vegnan differentas funcziuns parziashylas rait da las scolaras e dals scolars rait da las persushynas dlsquoinstrucziun rait dlsquoadministraziun per la direcziun da la scola ed il secretariat sco er per la direcziun da la scoshyla e llsquoadministraziun communalaWLAN Bunamain la mesadad da las unitads da scola ha in access WLAN Sin il stgalim secundar I han gia 92 da las unitads da scola in access senza cabel a llsquointernetSupport En circa in terz da las scolas vegn liquidagrave il supshyport exclusivamain a llsquointern da la scola per regla sur ina persuna dlsquoinstrucziun chlsquoegrave incaricada per quest intentSmartphones Tenor il studi JAMES (p 63) han praticashymain tut las scolaras e tut ils scolars dal stgalim secundar I (98) in smartphone privatConcepts Circa 60 da las scolas nlsquohan nagin concept circa 40 han in concept ICT (equipament) e circa 15 in concept da MI (utilisaziun ed equipament)

Link Inventarisaziun da la ICT da las scolas GR

Link Studi JAMES 2016 concernent il diever da medias dals giuvenils

Derasads egraven ils suandants equipaments da software e servetschs online

educanet2 Circa 60 da las scolas dovran la plattafurshyma dlsquoemprender e da lavurar dal Server svizzer per llsquoeducaziun LehrerOffice Circa 90 da las persunas dlsquoinstrucziun e da las scolas dovran il LehrerOffice per administrar las scolaras ed ils scolars sco er las notas per planisar llsquoinstrucziun e per far ils attestats

Scolas en llsquointernetDapi llsquoonn 2002 porscha la Swisscom a las scolas ndash en il rom dal program laquoScolas en llsquointernetraquo ndash in access gratuit a la rait dlsquointernet En il chantun Grischun faschevan circa 150 chashysas da scola diever da questa purschida la fin da llsquoonn 2016 La sveltezza limitada e la mancanza da support engrevgeshyschan il diever Bain pon las scolas spargnar investiziuns ma gia dal cumenzament ennagrave ston ellas planisar sezzas il supshyport

ValitaziunTras quai che la prestaziun dals apparats e da lur raits slsquoaugmenta svelt e cunquai chlsquoils apparats e las raits davenshytan pli favuraivels slsquoavran novas pussaivladads da diever

Resultar resultan dentant er decisiuns difficilas davart il dretg mument da far investiziuns En vista a llsquointroducziun da las tavlas da lecziuns per llsquoonn da scola 201819 sto vegnir fatg per llsquoonn 2018 in preventiv util en chaussa

FACIT CONCERNENT LlsquoEQUIPAMENT LlsquoATUN 2016Per adattar llsquoequipament al PI21 GR ston ils purta-ders da scola e las vischnancas prender mesiras da planisaziun e da budgetaziun a curt termin ed a termin mesauna) a curta termin en vista a llsquoonn da scola 201819 termin I b) a termin mesaun fin llsquoonn da scola 202122 termin II guardar chapitel I 24 Etappas da realisaziun

34 Basegn dlsquoadattaziun specific

IntroducziunEmprender da lavurar cun programs dlsquoelavuraziun da texts fa cleramain dapli senn schlsquoins sa scriver sin tastatura che schlsquoins na sa betg quai Cunquai che la tavla da lecziuns dal chantun Grischun per MI prevesa structuras specificas en la 5e 6 classa primara duai quel cumpigliar er il scriver sin tastatura

Scriver sin tastaturaBleras scolas porschan sin il stgalim secundar I 1 lecziun per emna scriver sin tastatura en il rom da la purschida da roms dlsquoelecziun Per quest intent fan ellas diever da differents proshyducts e concepts Singulas scolas dovran er structuras da temp en il rom da llsquoinstrucziun dlsquoinformatica per emprender da scriver sin tastatura Singulas persunas dlsquoinstrucziun dal stgalim primar han gia installagrave programs da scriver sin tastashytura sin ils computers e laschan lavurar las scolaras ed ils scolars da maniera pli u main sistematica cun talsPer exercitar sistematicamain da scriver sin tastatura preveshysa il PI21 GR ina structura da temp en la 5 e 6 classa primashyra entaifer il rom MI sco er in rom dlsquoelecziun laquoscriver sin tasshytaturaraquo en la 3 classa dal stgalim secundar I Il manual cuntegna recumandaziuns specificas en il chapitel I 44 (p 23) Il diever da la tastatura egrave attribuigrave al rom lingua da scola sco cumpetenza dlsquoapplicaziun

Link Scriver sin tastatura en il PI21 GR


MI sin il stgalim secundar ILas persunas dlsquoinstrucziun dal stgalim secundar I vegnan a survegnir scolaras e scolars chlsquoegraven preparads en autra moda che fin ussa Las experientschas cun llsquoinstrucziun tempriva da linguas estras han mussagrave chlsquoigl egrave ina sfida cumplexa da percepir las novas cumpetenzas da las scolaras e dals scoshylars dlsquoordinar quellas e dlsquoorientar llsquoinstrucziun tenor talas

Link Tool per valitar las cumpetenzas ICT da las scolaras e dals scolars (Pro juventute)

Link Tool per valitar las cumpetenzas ICT da las scolaras e dals scolars (educanet2ch)

FACIT CONCERNENT IL BASEGN DlsquoADATTAZIUN SPECIFICPervia da llsquointroducziun da MI ston il scriver sin tastatura e llsquoinstrucziun dlsquoinformatica dlsquoenfin ussa vegnir concepids da nov sin il stgalim secundar I

4 Prescripziuns chantunalas

Quest chapitel tracta las prescripziuns generalas per introshyducir llsquoinstrucziun da MI en la scola populara dal Grischun Il manual simplifitgescha las formulaziuns dal Pl21 da la CDEPshyT chlsquoegraven fitg diversifitgadas e munidas cun blers exemshy

pels e sa concentrescha sin la part centrala da las cumpeshytenzas resp dals stgalims da cumpetenza Questa preshyschentaziun simplifitgada serva a llsquoorientaziun La basa lianta per concepir il cuntegn da llsquoinstrucziun egraven las formulaziuns detagliadas da las cumpetenzas e dals stgalims da cumpeshytenza en il PI21 GR Quellas sa chattan mintgamai suenter la tabella correspundenta dal manualCun in sguard sin las realitads da la scola populara dal Grishyschun differenziescha il manual quatter stgalims (stgalim da scolina 1 ndash 4 classa dal stgalim primar 5e 6 classa dal stgalim primar stgalim secundar I) empegrave da 3 ciclus sco il Plan dlsquoinstrucziun 21 da la CDEPshyT (stgalim da scolina fin 2 classa dal stgalim primar 3 ndash 6 classa dal stgalim primar stgalim secundar I) Sin basa dal PI21 GR preschenta il mashynual perquai ils stgalims da cumpetenza che ston vegnir cuntanschids a la fin da la scolina e da la 4 classa primara El renunzia dentant ad ina preschentaziun che resumescha il 1 ciclus perquai chlsquoi nlsquoegrave anc adina betg obligatoric en il chantun Grischun da frequentar la scolina El renunzia er ad ina preschentaziun che resumescha il 2 ciclus perquai chlsquoil PI21 GR prevesa atgnas structuras da temp per MI en la 5e 6 classa primara dentant betg en la 3 e 4 classa primaraIl manual surpiglia il svilup flexibel da las cumpetenzas dal PI21 GR tal e qual llsquoapplitgescha perograve per ils stgalims enshystagl dals ciclus Ils stgalims da cumpetenza numnads en in stgalim correspundan a las pretensiuns elementaras da quest stgalim Ils proxims stgalims sa basan sin quai Scolashyras e scolars che han cuntanschigrave las pretensiuns elementashyras en in stgalim duain avair la pussaivladad dlsquoelavurar stgashylims da cumpetenza chlsquoegraven previs pir per il proxim stgalimTut las explicaziuns davart llsquoutilisaziun e davart la disponiblashydad dals apparats davart ils standards minimals per llsquoequipament davart la qualificaziun da las persunas dlsquoinstrucziun sco er davart ils meds dlsquoinstrucziun e davart las plattafurmas vegnan deducidas da questa cumposiziun simshyplifitgada a quatter stgalims da las cumpetenzas

41 Cumpetenzas liantas e stgalims da cumpetenza liants

Scola populara Cumpetenzas

Fin a la fin da la scola populara san las scolaras ed ils scolars bull chapir las medias e nizzegiar ellas cun responsabladad

Link Cumpetenzas en medias

bull chapir concepts fundamentals da llsquoinformatica ed applitgar tals per schliar problems bull applitgar tecnologias dlsquoinfurmaziun e da communicaziun a moda efficazia ed effizienta

Link Cumpetenzas en informatica


Stgalim Stgalims da cumpetenza

Scolina Grazia a llsquoapplicaziun integrativa en il gieu ed en llsquoemprender san las scolaras ed ils scolars en scolina principalmain il suandant

bull discurrer davart lur experientschas cun medias sco era en spazis da viver virtuals bull experimentar a moda ludica e creativa cun medias

Survista da tut las cumpetenzas al cumenzament dal 1 ciclus (scolina)

Link Cumpetenza MI11 a (Viver en la societad da medias)

Link Cumpetenza MI12 a (Chapir medias e contribuziuns medialas)

Link Cumpetenza MI13 a (Producir medias e contribuziuns medialas)

Link Cumpetenza MI14 a (Communitgar e cooperar cun agid da medias)

Link Cumpetenza MI21 a (Structuras da datas)

Link Cumpetenza MI22 a (Algoritmus)

Link Cumpetenza MI23 a (Sistems dlsquoinformatica)

Link Broschura cun tut las cumpetenzas dal ciclus I 1 ndash 4 classa Grazia ad inlsquoapplicaziun integrativa en auters champs e roms san las scolaras ed ils scolars a laprimara fin da la 4 classa primara per resumar il suandant bull sa barattar davart lur experientschas cun medias e davart lur experientschas en spazis da viver virtuals bull discurrer davart las linguas medialas (text maletg tun) e davart lur effect sin ellas ed els bull communitgar cun agid da medias bull slsquoarranschar cun apparats electronics e duvrar funcziuns simplas bull slsquoannunziar cun llsquoagen login en ina rait locala u en in ambient dlsquoemprender bull ir enturn cun elements fundamentals da la surfatscha dlsquoutilisaziun

Survista da tut las cumpetenzas fin al punct dlsquoorientaziun dal 2 ciclus (fin da la 4 classa primara)

Link Cumpetenza MI11 c (Viver en la societad da medias)

Link Cumpetenza MI12 d (Chapir medias e contribuziuns medialas)

Link Cumpetenza MI13 c (Producir medias e contribuziuns medialas)

Link Cumpetenza MI14 b (Communitgar e cooperar cun agid da medias)




Link Broschura cun tut las cumpetenzas dal ciclus I


5 e 6 classa Pervia dlsquoina instrucziun cursorica e grazia ad inlsquoapplicaziun integrativa en auters champs e romsprimara san las scolaras ed ils scolars a la fin da la 6 classa primaradal 2 ciclus per resumar il suanshy

dant bull giuditgar ils effects da lur utilisaziun da las medias e motivar llsquoutilisaziun bull sa procurar infurmaziuns davart in tschert tema cun agid da medias digitalas bull procurar per segirezza cun ir enturn cun lur atgnas datas bull duvrar cuntegns medials per agens intents bull identifitgar e duvrar differents tips da datotecas bull enconuscher e duvrar structuras dlsquoarber e da rait en apparats electronics bull duvrar programs dlsquoapplicaziun bull crear e preschentar simpels documents da maletgs da text e da tun bull scriver ed empruvar ora programs cun cirquits e cundiziuns bull differenziar e duvrar elements funcziunals dlsquoapparats electronics (pex sistem operativ software arcun datas attatgs) bull duvrar la tastatura a moda efficazia

Survista dals stgalims da cumpetenza a la fin dal 2 ciclus


Link Cumpetenza MI12 e (Chapir medias e contribuziuns medialas)

Link Cumpetenza MI13 f (Producir medias e contribuziuns medialas)

Link Cumpetenza MI14 c (Communitgar e cooperar cun agid da medias)

Link Cumpetenza MI21 f (Structuras da datas)

Link Cumpetenza MI22 f (Algoritmus)

Link Cumpetenza MI23 h (Sistems dlsquoinformatica)

Link Broschura cun tut las cumpetenzas dal ciclus 2 Stgalim secundar I Pervia dlsquoina instrucziun cursorica e grazia ad inlsquoapplicaziun integrativa en auters champs e roms

san las scolaras ed ils scolars a la fin dal stgalim secundar I per resumar il suandant bull numnar schanzas e ristgas dal diever da medias e trair consequenzas per llsquoagen cumportament bull producir contribuziuns medialas cun agens cuntegns e cun cuntegns esters bull nizzegiar sistematicamain medias per llsquoagen emprender bull structurar registrar tschertgar ed evaluar a moda automatisada datas dlsquoina banca da datas bull formular programs da computer funcziunants e corrects cun variablas e cun sutprograms bull differenziar tranter llsquointernet sco infrastructura e ses servetschs bull sa mover a moda segira en la rait

Survista dal svilup da las cumpetenzas en il 3 ciclus

Link Cumpetenza MI11 d (Viver en la societad da medias)

Link Cumpetenza MI12 f (Chapir medias e contribuziuns medialas)





Link Cumpetenza MI22 g (Algoritmus)

Link Cumpetenza MI23 i (Sistems dlsquoinformatica)

Link Broschura cun tut las cumpetenzas dal 3 ciclus

Rom dlsquoelecziun Pervia dlsquoina instrucziun cursorica en il rom dlsquoelecziun MI san las scolaras ed ils scolars tut tenor da la 2 classa dal llsquointeress approfundar lur cumpetenzas pex cun stgalim secundar I structurar datas structurar a moda algoritmica preschentar

FACIT CONCERNENT LAS CUMPETENZAS ED ILS STGALIMS DA CUMPETENZAIl manual differenziescha quatter stgalims stga-lim da scolina 1 ndash 4 classa dal stgalim primar 5 e 6 classa dal stgalim primar e stgalim secundar I (empegrave dals ciclus) Uschia adatta il manual ils stgalims da cumpetenza a las relaziuns da la scola populara dal Grischun Sin tut ils quatter stgalims resumescha el ils trais secturs medias informatica e cumpetenzas dlsquoapplicaziun

42 Cunfinaziun rom MI ndash auters champs e roms ndash rom dlsquoelecziun

Ina fixaziun lianta dals champs tematics sco er ina cunvegnishyentscha da quai che las scolaras ed ils scolars duain emprenshyder en il romrom dlsquoelecziun MI e quai chlsquoels duain emprenshyder en ils auters roms pussibilitescha da concepir a moda cumplementara llsquoinstrucziun e simplifitgescha la planisaziun I po sa tractar qua pex dals suandants champs tematics

Stgalim Champs tematics

5 e 6 classa bull Observaziuns da llsquoutilisaziun da las mediasprimara bull Chattar infurmaziuns en llsquointernet far retschertgas che van sur il laquogooglarraquo or bull Administraziun da datas arcunaziun e segirezza bull Producziun da texts applicaziun e pussaivladads creativas da programs dlsquoelavuraziun da texts bull Viver en la societad da medias ir enturn cun spazis da viver medials e virtuals bull Protecziun da datasprotecziun da las datas persunalas bull Panorama dlsquoapparats electronics tips parts tendenzas bull Programmar

1 e 3 classa dal bull Programmarstgalim secundar I bull Reconuschientscha ed elavuraziun vocala electronica SIRI LEO euv bull Communitgar e collavurar en llsquointernet potenzials e ristgas da medias digitalas bull Elavuraziun da maletg da video e da tun bull Producir contribuziuns medialas cun agens cuntegns e cun cuntegns estersdretg dlsquoautur bull Nizzegiar sistematicamain medias per llsquoagen emprender bull Logica da llsquoelavuraziun dlsquoinfurmaziuns algoritmus


Rom dlsquoelecziun bull Project dlsquoinformatica2 classa dal bull Concepts da basa da la tecnologia dlsquoinfurmaziun pex electronica en las chaussasstgalim secundar I bull Communitgar e collavurar en llsquointernet potenzials e ristgas da medias digitalas bull Cumpetenza visuala elavuraziun dal maletg bull Producir contribuziuns medialas cun agens cuntegns e cun cuntegns esters bull Nizzegiar sistematicamain medias per llsquoagen emprender bull Logica da llsquoelavuraziun dlsquoinfurmaziuns robotica

En la fasa dlsquointroducziun da llsquoinstrucziun da MI pon la SAPGR (u organisaziuns da cussegliaziun privatas) vegnir dumandadas per servetschs da sustegn en connex cun la realisaziun da llsquoinstrucziun da MI

FACIT CONCERNENT LA CUNFINAZIUN CHAMPMI ndash AUTERS CHAMPS E ROMS ndash ROM DlsquoELECZIUNbull Ina concepziun cumplementara dal rom MI e

da las applicaziuns en ils auters champs e roms pretenda ina stretga collavuraziun tranter las persunas dlsquoinstrucziun participa-das en cas da basegn cun sustegn extern

bull En il rom dlsquoelecziun MI duain las scolaras ed ils scolars pudair approfundar ndash en in con-nex tematic u en il rom dlsquoin project ndash las cumpetenzas chlsquoellas ed els han acquistagrave en llsquoinstrucziun obligatorica

43 Fasas dlsquoamplificaziun

Sin via al rom dlsquointent da llsquoacquisiziun da cumpetenzas deshyscrit en il chapitel I 41 han las scolas fatg differents proshygress Llsquointroducziun dal PI21 GR prevesa perquai explicitashymain inlsquointroducziun en etappas cun ils suandants termins

bull Avust 2018 cumenzament da la realisaziun dal PI21 GR ndash render abel per la partenza La scola dovra tavlas da lecziuns designaziuns dals champs e dals roms e formushylars dlsquoattestat tenor il PI21 GR ed egrave en cas da dar inlsquoinstrucziun orientada a las cumpetenzas

bull Avust 2021 finiziun da llsquointroducziun dal PI21 GR ndash render abel per dar permanentamain llsquoinstrucziun regulara tenor il PI21 GR

Co che las scolas arrivan da lur utilisaziun ed equipament actual a quest stadi prendigrave en mira fixeschan ellas en lur concept da MI

La noziun apparats cumpiglia qua apparats finals (smartphoshynes tablets notebooks e computers stabels) Llsquoutilisaziun definescha la tscherna dal tip dlsquoapparat per ils differents stgalims Per llsquoutilisaziun en la scolina ed en la 1 ndash 4 classa primara vegnan perquai duvrads en emprima lingia tablets Per llsquoutilisaziun a partir da la 5 e 6 classa primara egraven noteshybooks laptops e computers stabels da recumandar per emprender sistematicamain a scriver sin tastatura La tscherna da llsquoequipament concret al lieu egrave chaussa dal purtshyader da scola En cas da basegn porscha la SAPGR cusshysegliaziun


UtilisaziunIl PI21 GR sa lascha realisar sche las scolaras ed ils scolars pon duvrar ils apparats sco suonda

Stgalim Termin I ndash avust 2018 Termin II ndash avust 2021

Scolina bull Da temp en temp utilisaziun ludica tut tenor bull Utilisaziun ludica tut tenor la situaziun1 fin 4 classa la situaziun bull Lavurar regularmain tut tenor la situaziun primara bull Lavurar da temp en temp tut tenor la individualmain u en gruppas vi da situaziun individualmain u en gruppas vi da retschertgas per far lezias e pensums retschertgas per far lezias e pensums

5 e 6 classa bull Regularmain en la lecziun da MI ed en auters bull Las scolaras ed ils scolars slsquoacquistan champs e roms segirezza en llsquoapplicaziun dlsquoapparats bull Las scolaras ed ils scolars dovran apparats emprendan a scriver sin tastatura ed a per part per retschertgas per far lezias e duvrar ils programs da sistem e pensums per preschentaziuns e per tgirar dlsquoapplicaziun ils pli impurtants lur datas persunalas bull Regularmain en la lecziun da MI ed en bull Las scolaras ed ils scolars slsquoacquistan auters champs e roms segirezza en llsquoapplicaziun dlsquoapparats bull Las scolaras ed ils scolars dovran emprendan a scriver sin tastatura ed a sistematicamain apparats per retschertgas duvrar ils programs da standard per far lezias e pensums per preschenshy taziuns e per tgirar lur datas persunalas

Stgalim secundar I bull Las scolaras ed ils scolars liquideschan lur bull Las scolaras ed ils scolars liquideschan incumbensas e fan lur lezias e pensums en sistematicamain incumbensas e fan lur las lecziuns da MI sin in apparat da la scola lezias e pensums en tut ils roms adattads e bull Las scolaras ed ils scolars liquideschan ina tgiran er lur datas persunalas sin in apparat part da lur incumbensas e da lur lezias e da la scola persunal pensums en auters roms adattads sin in apparat da la scola bull Las scolaras ed ils scolars dovran apparats per part per retschertgas per far lezias e pensums per preschentaziuns e per tgirar lur datas persunalas


Disponibladad dals apparatsPer pussibilitar llsquoutilisaziun prendida en mira tenor il PI21 GR ston ils apparats esser disponibels sco suonda


Princip bull Apparats che pon vegnir duvrads bull Stgalim da scolinastgalim primar apparats immediatamain1 stattan a disposiziun en la che pon vegnir duvrads immediatamain chasa da scola per la partiziun stattan a disposiziun en la stanza da scola da la partiziun bull Stgalim secundar I a las scolaras ed als scolars stattan a disposiziun apparats da la scola persunals che pon vegnir duvrads immediatamain

Scolina bull En cas da basegn po la persuna dlsquoinstrucshy bull La persuna dlsquoinstrucziun ha adina a ziun ir a prender apparats ed als preparar disposiziun apparats (eventualmain cun1 ndash 4 classa da cas a cas per llsquoutilisaziun excepziun da llsquoinstrucziun da MI en la 5 eprimara 6 classa primara)

5 e 6 classa bull La persuna dlsquoinstrucziun ha a disposiziun bull La persuna dlsquoinstrucziun ha a disposiziunprimara serias dlsquoapparats mobils per tut la classa serias dlsquoapparats mobils per tut la classa e e quai per la lecziun da MI e per llsquoinstrucshy quai per la lecziun da MI e po duvrar per ziun dlsquoin tschert rom quest intent apparats da la 1 ndash 4 classa primara

Stgalim secundar I bull En ils roms adattads han tut las scolaras e tut ils scolars a disposiziun in apparat da la scola persunal2)

bull En ils roms adattads pon scolaras e scolars duvrar apparats privats sche la scola permetta quai en il concept dlsquoutilisaziun BYOD (bring your own device)

1 La disponibladad immediata premetta a) chlsquoils apparats egraven avant maun en la chasa da scola e b) chlsquoina planisaziun coordinada davart lur utilisaziun

exista

2 Stanzas cun computers ston vegnir resguardadas en llsquoorganisaziun


Recumandaziuns davart llsquoequipament1

Per chlsquoils apparats necessaris stettian a disposiziun a las scolaras ed als scolars sco explitgagrave qua survart dovri il suandant equipament

Stgalim Termin I ndash avust 2018 Termin II ndash avust 2021 Equipament da partenza Equipament regular

Princip bull Equipament per llsquoutilisaziun cuminaivla bull Equipament per partiziun (vinavant ulteriura en la chasa da scola utilisaziun coordinada en la chasa da scola spezialmain per MI en la 5 e 6 classa primara)

Persunasdlsquoinstrucziun bull 1 apparat per ina plazza da 100 2 bull 1 apparat per ina plazza da 100 2

tut ils stgalims

Scolaras e scolarsScolina bull (nagin standard) bull 1 apparat fin 10 uffants bull 2 apparats tar dapli che 10 uffants

1 ndash 4 classa bull Ils apparats egraven repartids sin tut las partishy bull 1 apparat per 4 scolar(a)sprimara ziuns bull Il dumber dlsquoapparats sto garantir en llsquoinshy strucziun da MI en la 5 e 6 classa primara 5 e 6 classa che 2 scolaras e scolars pon lavurar vi dlsquoin bull 1 apparat per 2 scolar(a)s per llsquoapplicaziunprimara apparat en auters roms bull 1 apparat per 1 scolar(a) en llsquoinstrucziun da MI

Stgalim secundar I bull 1 apparat per 1 scolar(a) en la partiziun la bull 1 apparat mobil per 1 scolar(a) pli gronda dal stgalim secundar I

Entretschamentcolliaziun WLAN bull 100 da las scolas bull 100 da las scolasDimensiundlsquointernet bull 2 Mbits per apparat bull 2 Mbits per apparat 3

Capacitad datransmissiun bull 100 Mbits ndash 1 Gbits bull 1 Gbits 3

Raits separadasscolarshymagister bull 100 da las scolas bull 100 da las scolas

1 Equipament Apparats che vegnan mess a disposiziun da la scola Llsquoutilisaziun definescha la tscherna dal tip dlsquoapparat per ils differents stgalims Per llsquoutilisaziun en la scolina ed en la 1ndash 4 classa primara vegnan perquai duvrads en emprima lingia tablets Per llsquoutilisaziun a partir da la 5 e 6 classa prishymara egraven notebooks laptops e desktops da recumandar per emprender sistematicamain a scriver sin tastatura Apparats che han mo ina tastatura virtuala nlsquoegraven betg adattads La tscherna da llsquoequipament concret al lieu egrave chaussa dal purtader da scola

2 Las scolas duain tschertgar da cas a cas soluziuns per il suandant problem Per pudair ademplir llsquoincarica da sia professiun ed en spezial per pudair comshymunitgar cun la direcziun da la scola e cun il team dovra mintga persuna dlsquoinstrucziun in access ad in apparat da la scola eu in access a llsquoadministraziun da scola cun in apparat persunal Tut tenor la varianta da realisaziun poi esser raschunaivel che la scola incassescha ina contribuziun mensila vi dals custs da llsquoapparat da las persunas dlsquoinstrucziun cun pensums parzials pitschens u las paja viceversa ina part dals custs da llsquoapparat

3 Tut tenor il svilup tecnologic ston ils facturs 2 Mbits resp 1 Gbits eventualmain vegnir augmentads en il futur


CustsAvant llsquoelavuraziun da quest manual egraven vegnids verifitgads detagliadamain ils custs per cuntanscher il termin I per tut ils purtaders da scola Per la gronda maioritad dals purtaders da scola po quel vegnir cuntanschigrave senza problems u bain En quest manual na pon perograve per ils suandants motivs betg vegnir fatgas indicaziuns davart ils custs per cuntanscher ils dus termsbull Il basegn dlsquoacquisiziun supplementar egrave fitg differentbull Ils purtaders da scola egraven per gronda part libers en la tscherna da lur apparatsbull Ils pretschs sa midan spert (vers engiu)Dal rest stoi vegnir resguardagrave chlsquoils custs che resultan da la hardware e da llsquoentretschamentda la colliaziun na vegnan betg chaschunads dal PI21 GR mabain da las midadas soshycialas e tecnologicas

Explicaziuns davart llsquoequipament

ScolinaTermin I En il chantun GR egrave la scolina savens inlsquoatgna

unitad en quai che pertutga llsquoequipament Al cumenzament da llsquointroducziun dal PI21 GR nlsquoexistan anc nagins standards minimals

Termin II A la fin da llsquointroducziun dal PI21 GR duai esser avant maun 1 tablet per partiziun fin 10 uffants davent dad 11 uffants 2 tablets

1 ndash 4 classa primaraTermin I Al cumenzament da llsquointroducziun dal PI21

GR duain ils apparats vegnir duvrads cumishynaivlamain sin tut il stgalim primar Il dumber dals apparats duai vegnir calculagrave uschia che 1 apparat stat a disposiziun per 2 scolaras e scolars en llsquoinstrucziun da MI en la 5 e 6 classa primara

Termin II A la fin da llsquointroducziun dal PI21 GR duai esser avant maun en mintga partiziun 1 apshyparat per 4 scolaras e scolars Llsquoequipament duai pussibilitar vinavant inlsquoulteriura utilisazishyun coordinada en la chasa da scola spezialshymain per MI en la 5 e 6 classa primara

5 e 6 classa primaraTermin I Al cumenzament da llsquointroducziun dal PI21


Termin II A la fin da llsquointroducziun dal PI21 GR duai en mintga partiziun esser avant maun 1 appashyrat per 2 scolaras e scolars Llsquoequipament duai pussibilitar vinavant supplementarmain inlsquoutilisaziun coordinada en la chasa da scoshyla spezialmain per MI en la 5 e 6 classa primara

Stgalim secundar ITermin I Al cumenzament da llsquointroducziun dal PI21

GR duai esser avant maun 1 apparat per mintga scolara e scolar da la partiziun la pli gronda dal stgalim secundar I Llsquoutilisaziun da quests apparats en llsquoinstrucziun duai esshyser coordinada tranter las partiziuns dal stgalim secundar I

Termin II A la fin da llsquointroducziun dal PI21 GR duai la scola metter a disposiziun a mintga scolara ed a mintga scolar 1 apparat mobil persushynal

RaitsTermins I e II Mintga scola ha in WLAN La dimensiun

dlsquointernet e la capacitad da transmissiun da la rait duain esser concepidas uschia chlsquoil dumber dlsquoapparats per scolara u scolar menziunagrave qua survart po da tut temp vegnir duvragrave immediatamain en llsquoinstrucziun

Separaziun da las raitsTermin I A mintga scola duain la rait da llsquoadministraziun

da scola e la rait chlsquoegrave relevanta per llsquoinstrucziun esser separadas

Termin II A mintga scola duain la rait da llsquoadministraziun da scola la rait da las scolaras e dals scoshylars e la rait da las persunas dlsquoinstrucziun esser separadas

FACIT CONCERNENT LAS FASAS DlsquoAMPLIFICAZIUNCun las duas fasas dlsquoamplificaziun fixescha il DECA standards per llsquoutilisaziun prendida en mira per la disponibladad e per llsquoequipament da llsquoinformaticabull Termin I al cumenzament da la realisaziun dal PI21 GR (avust 2018) duain las scolas esser ablas per la partenzabull Termin II a la fin da la perioda dlsquointroducziun (avust 2021) duain las scolas esser ablas da dar llsquoinstrucziun regulara tenor il PI21 GR


44 Detagls davart llsquoutilisaziun

Connex pussaivladads dlsquoutilisaziun ndash equipament tecnicCun lur equipament tecnic defineschan las scolas tant las pussaivladads sco er ils cunfins da llsquoutilisaziun da MI en llsquoinstrucziun Tgenins e quants apparats chlsquoegraven necessaris sto perquai vegnir definigrave sur llsquoutilisaziun prendida en mira Il temshypo da la derasaziun da la reducziun dal pretsch e da llsquoaugment da la prestaziun pleda cunter infrastructuras da hardware charas e per apparats mobils chlsquoegraven utilisabels a moda multifara I na sa tracta betg da llsquoutilisaziun da compushyters per se mabain dlsquoina integraziun dlsquoapparats electronics per sustegnair llsquoemprender

Apparats finals mobilsApparats finals mobils sco notebooks tablets e smartshy phones sa derasan svelt Actualmain egraven els derasads pratishycamain tar tut las scolaras e scolars dal stgalim secundar I sin il stgalim primar dentant anc pli pauc La derasaziun vegn a slsquoaugmentar la vegliadetgna dlsquoaccess vegn a sa reshyducir Da princip duain las scolaras ed ils scolars emprender ad evitar disturbis da la lavur eu da la communicaziun tras ils apparats mobils persunals Ozendi scumondan anc blershyas scolas il diever da smartphones u da tablets durant llsquoinstrucziun Quest scumond duai vegnir remplazzagrave tras

inlsquoutilisaziun intenziunada dal potenzial da la tecnologia moshybila En la rait sa chattan adina dapli ideas che sa drizzan tenor il Plan dlsquoinstrucziun 21 per exempel sin la pagina dlsquointernet dal chantun BasileashyCitad Inlsquointegraziun cumplesshysiva dlsquoapparats mobils privats en las raits da las persunas dlsquoinstrucziun u da las scolaras e dals scolars para da chaschunar llsquoonn 2016 anc memia blera lavur e dad esser bler memia chara

Link Utilisaziun dal computer en llsquoinstrucziun

Fasas dlsquoemprender sezLa manipulaziun che sa declera adina pli savens sez dals apparats electronics ed ils differents stadis da cumpetenza da las scolaras e dals scolars recumondan dlsquointegrar en llsquoinstrucziun fasas dlsquoemprender sez

Plattafurmas da materialEn il rom da las occurrenzas da furmaziun supplementara vegn la SAPGR a pussibilitar per ils quatter stgalims (scolina 1 ndash 4 classa primara 5 e 6 classa primara stgalim seshycundar I) llsquoaccess a plattafurmas da material che cuntegnan infurmaziuns davart occurrenzas ed instruments dlsquoemprender adattads e che han in connex cun las cumpetenzas en MI (ed en auters champs e roms) davart il basegn da temp euv La SAPGR egrave dapi il schaner 2017 partenaria da MIA21


MIA21 egrave la scursanida per mediasndashinformaticandashapplicaziun cumpetenta en il Plan dlsquoinstrucziun 21 Quai egrave in program da scolaziun e da furmaziun supplementara per studentas e students e per persunas dlsquoinstrucziun per realisar il modul Medias ed informatica en il Plan dlsquoinstrucziun 21 Llsquointent central da MIA21 egrave llsquoapplicaziun en la pratica qvd la planishysaziun e la realisaziun concreta sco er la reflexiun dlsquoin proshyject da medias u dlsquoinformatica

Link Materialias dlsquoinstrucziun MIA21

Materialias dlsquoinstrucziun tar MI sa chattan ultra da quai sin las suandantas paginas dlsquointernet

Link Materialias dlsquoinstrucziun ZEBIS

Link Materialias dlsquoinstrucziun EDUCA

Utilisaziun e consum da medias digitalasLlsquoinstrucziun da MI na serva betg mo ad emprender dlsquoir enshyturn cun apparats e cun programs en il connex scolastic Llsquoutilisaziun dlsquoapparats electronics a chasa il diever da gieus electronics il consum da medias da las scolaras e dals scoshylars sco er la segirezza en la rait duain da princip esser tema en llsquoinstrucziun da MI

Acquist da la scrittirascrittira da basascriversin tastaturaLas scolaras ed ils scolars emprendan a scriver tenor ina successiun stringenta Il punct da partenza egrave llsquoacquist da la scrittira da basa Sa basond sin quella cumenza il svilup da la scrittira a maun persunala ed en in terz pass succeda llsquoemprender dal scriver sin tastatura Las scolaras ed ils scoshylars duain emprender en la 5 e 6 classa primara en il rom MI il sistem da diesch dets cun agid dlsquoin program dlsquoemprender Il program dlsquoemprender pussibilitescha supplementarmain er dlsquoexercitar a chasa Per augmentar lrsquoabilitad da scriver dushyain vegnir prevesidas a partir da la 5 classa dus giadas per emna sequenzas intenziunadas da 10shy12 minutas en furmas drsquoinstrucziun avertas surtut en la lingua da scola Il cumenzshyament duain las scolaras ed ils scolars guardar dlsquoavair ina frequenza da battidas bassa e da scriver sche pussaivel senza sbagls Fin la fin da la 6 classa primara duai la maioshyritad da las scolaras e dals scolars savair scriver sin tastatushyra in text da 500 battidas en main che 10 minutas cun maxishymalmain 5 sbagls (dapli che 50 battidas per minuta cun main che 1 sbagls) La durada dlsquoina sequenza dlsquoexercizi raschushynaivla duess importar circa 10ndash12 minutasPrograms per emprender a scriver sin tastatura per la 5 e 6 classa

Link Tipp10

Link Typewriter Scolas che porschan en la 3 classa dal stgalim secundar I il scriver sin tastatura sco rom dlsquoelecziun duain render explishycitamain attent che las scolaras ed ils scolars possian sa preparar per in certificat Cun reguard als emprendissadis mercantils egraven recumandabels per quest intent il program dlsquoemprender online da la societad svizra dlsquoemploiads da commerzi per far ils suandants certificats (betg adattagrave per il stgalim primar)

Link Programs dlsquoemprender a scriver sin tastatura per il stgalim secundar I (SKV)

Link Certificat sin il stgalim secundar I (TOC)

Link Certificat sin il stgalim secundar I (ECDL)

SurvistaMI ha consequenzas per llsquoemprender a scriver e per ulterishyuras producziuns da las scolaras e dals scolars La sushyandanta tabella mussa en lingias grondas co che llsquoinstrucziun da MI duai vegnir integrada en objects dlsquoemprender specishyfics Ils detagls ston anc vegnir concretisads en il decurs da llsquointroducziun dal PI21 GR


FACIT CONCERNENT ILS DETAGLS DAVART LlsquoUTILISAZIUNLas scolaras ed ils scolars duain ndash da temp en temp en scolina pli savens en la 1 ndash 4 classa primara ndash duvrar apparats electronics a moda ludica e tras il gieu emprender en la 5 e 6 classa a duvrar elavuraziuns da texts calcula-ziuns da tabellas e visualisaziuns e survegnir ndash sin il stgalim secundar I ndash segirezza en llsquoapplicaziun da quests programs

Scolina 1ndash4 classa 5 e 6 classa primara Stgalim secundar I primara

Scrittira da Activitads per Acquisiziun 1 e 2basa la motorica fina classa primara

Scrittira a Acquisiziun 3 e 4 Tgira Tgiramaun classa primara producziun en scrit (redigerpersunala texts)

Scriver sin Acquist da llsquoabilitad cun Segirezza dlsquoapplicaziuntastatura in program dlsquoemprender automatisaziunsco abilitad (Tipp10Typewriter)

Scriver sin Structurar texts cun Applicaziun cun agid da Producziun en scrit text etastatura sco agid da differents programs specifics sco layout pex Officeshyapplicaziun apparats da scriver Word Pages u auters Suitenen texts

Calculaziun Acquist a maun dlsquoin program Calculaziun electronicada tabellas da calculaziun electronica da tabellas applitgada pex Excel Numbers Libreshy Office Calc Google Tabellen u auters

Visualisaziuns Download Acquist a maun dlsquoin program Applicaziun da PPTe documents occasiunal da da preschentaziun pex dlsquoautras furmas dada tun maletgs e da Powerpoint Sway Libreshy visualisaziun per documents da tun Office Impress Google preschentaziuns Praumlsentationen u auters

Multimedia Utilisaziun Utilisaziun Utilisaziun Utilisar e far products multimedials

Retschertgas Tschertgar a Applicaziun Enconuschientschas da Retschertgas en la rait moda ludica occasiunala intuitiva basa concernent datas electronicas

Link Scriver sin tastatura sco abilitad

Link Scriver sin tastatura sco applicaziun en texts


45 Qualificaziun da las persunas dlsquoinstrucziun

Differenta presavidaIgl egrave incontestagrave chlsquoil stadi da savida e che las cumpetenzas dlsquoapplicaziun da las persunas dlsquoinstrucziun egraven fitg differenshytas e sa basan per gronda part sin stentas individualas Ina survista dal stadi da qualificaziun da las persunas dlsquoinstrucziun nlsquoexista betg per il mument Il chantun Grischun egrave sa participagrave ad in project dal chantun Turitg per sviluppar in modul cun il qual las persunas dlsquoinstrucziun pon giuditgar sasezzas Cun quest instrument pon las persunas dlsquoinstrucziun giuditgar sezzas lur cumpetenzas pertutgant la realisaziun dal PI21 GR

Scolaziun da basaFin ussa nlsquohan ni la CDEPshyT ni il chantun Grischun definigrave deshyfinitivamain las premissas concernent la qualificaziun dlsquoinstruir il modul MI La CDEPshyT recumonda da far or dal modul Medias informatica e cumpetenza dlsquoapplicaziun ina part lianta da la scolaziun da basa da tut las persunas dlsquoinstrucziun Decisiuns davart la realisaziun da questa recushymandaziun nlsquoegraven dentant anc betg vegnidas prendidas Per il mument porschan differentas scolas autas da pedagogia differents curs

Program da la scolaziun supplementara GRPer llsquointroducziun dal PI21 GR metta il chantun a disposiziun a tut las persunas dlsquoinstrucziun pertutgadas ina scolaziun supplementara concernent MI en la dimensiun dad frac12 di per la scolina fin a la 4 classa primara da 3 dis per la 5 e 6 classa primara e dad 1 di per il stgalim secundar I

Link Program da scolaziun supplementara da la SAPGR concernent il PI21 GR

Sustegn cumplementar a la professiunSis scolas autas da pedagogia (SZ NW LU SG SH ZG) han purschigrave fin la fin da llsquoonn 2016 in program da scolaziun e da furmaziun supplementara concernent llsquoutilisaziun da meshydias en llsquoinstrucziun (EPICT) En il center steva in emprender en il team orientagrave a la pratica cuminaivel e tgiragrave online Teams da 3ndash5 persunas dlsquoinstrucziun han absolvigrave cuminaishyvlamain la furmaziun supplementara tar la quala ellas han preparagrave il medem mument lur part ICT per llsquoinstrucziun Ils teams dlsquoemprender egraven vegnids accumpagnads dlsquoina mentushyra u dlsquoin mentur Dapi il schaner 2017 egrave la SAPGR partenaria dal program successur laquoMediasndashinformaticandashapplicaziun cumpetentaraquo (MIA21) per realisar il modul laquoMedias ed inforshymaticaraquo dal plan dlsquoinstrucziun MIA21 egrave in program da scolashyziun e da furmaziun supplementara per studentas e students

e per persunas dlsquoinstrucziun Llsquointent central da MIA21 egrave llsquoapplicaziun en la pratica qvd la planisaziun e la realisashyziun concreta sco er la reflexiun dlsquoin project da medias u dlsquoinformatica

Link Purschidas da scolaziun e da furmaziun supplementara per persunas dlsquoinstrucziun (MIA21)

Purschidas da furmaziun supplementaraPurschidas da furmaziun supplementara pli vastas che pushydessan interessar las persunas dlsquoinstrucziun dal chantun Grischun porschan las suandantas scolas autas da pedashygogia

Scola auta da pedagogia da la Svizra dal nordvestideas per llsquoinstrucziun projects purschidas da cussegliazishyun emprest dlsquoapparats electronics plattafurmas da barat per persunas dlsquoinstrucziun interessadas lavuratoris openshylab plattafurmas da scriver per scolaras e scolars links a purschidas localas La purschida tegna quint da la differenta presavida da las persunas dlsquoinstrucziun da las diffe ren shy tas cundiziuns dlsquoutilisaziun da las scolas e da differents stgalims

Link Purschidas da scolaziun e da furmaziun supplementara per persunas dlsquoinstrucziun (PHNW)

Scola auta da pedagogia da Turitgcurs occurrenzas lavuratoris pertutgant MI sa chattan en il tschertgader da furmaziuns supplementaras sin la pagina dlsquointernet sut laquoRoms e temasraquo

Link Purschidas da scolaziun e da furmaziun supplementara per persunas dlsquoinstrucziun (PHZH)

Scola auta da pedagogia dal GrischunIls curs pertutgant il PI21 GR infurmaziuns e renviaments a material dlsquoinstrucziun sa chattan sut


La SAPGR accorda sia purschida da furmaziun supplemenshytara per las suandantas cumpetenzasCumpetenzas da la didactica dal rom Las persunas dlsquoinstrucziun hellip

bull integreschan tecnologias actualas da llsquoinformatica en llsquoinstrucziun

bull san integrar e realisar dumondas actualas da la pedshyagogia da medias en lur instrucziun

bull enconuschan schanzas e problems da llsquoutilisaziun da medias tras uffants e giuvenils


Tscherna da portals cun content Tscherna da portals senza content (cun links)

Link PHLU Link Educa

Link PHBE Link Zebis

Link PHSG Computermaus Link Lehrershyonlinede

Link Stadt ZH KITS Link Fachgruppe Zug OSKIN

Link PH FHNW mi4u

bull enconuschan cuntegns temas e material dlsquoinstrucndashziun per instruir il rom medias ed informatica

Cumpetenzas dal rom Las persunas dlsquoinstrucziun hellipbull han enconuschientschas da basa da llsquoinformaticabull enconuschan la significaziun e las finamiras dal plan

dlsquoinstrucziun dal modul laquoMedias ed informaticaraquobull san metter a disposiziun tecnologias sco instruments

per llsquoemprender da las scolaras e dals scolarsbull san reflectar davart las consequenzas socialas da las

midadas digitalasbull san encleger la communicaziun electronica e reflecshy

tar davart talabull dovran medias ed informatica en ina moda giuridicashy

main ed eticamain correcta

SupportPersunas dlsquoinstrucziun versadas pon installar in sustegn peshydagogicshydidactic per lur collegas cun concepts sco PICTS (support ICT pedagogic) Ina tala furmaziun supplementara po er avrir novas perspectivas professiunalas ad ellas Quest support sto dentant vegnir separagrave cleramain dal support tecnic Il tempo dal svilup e da la derasaziun da la ICT preshytenda in support spezialisagrave

Link Support ICT pedagogic

FACIT CONCERNENT LA QUALIFICAZIUN DA LAS PERSUNAS DlsquoINSTRUCZIUNLa SAPGR egrave londervi da sviluppar la purschida da scolaziun en MI Durant la fasa da realisaziun dal PI21 GR porscha la SAPGR furmaziuns supplemen-taras obligatoricas per MI

46 Meds dlsquoinstrucziun plattafurmas ed instruments

En la scola primara vegnan explitgadas las recumandaziuns per meds dlsquoinstrucziun e per plattafurmas en il rom da las furmaziuns supplementaras obligatoricas per realisar il PI21 GR

Meds dlsquoinstrucziunEn la chasa editura per meds dlsquoinstrucziun da Son Gagl egrave il med dlsquoinstrucziun laquoinform21raquo vegnigrave edigrave El cuntegna 14 arshyranschaments dlsquoinstrucziun per la 5 e 6 classa primara dashyvart tut ils trais champs da cumpetenza chlsquoegraven cuntegnids en il PI21 GR (medias informatica cumpetenzas dlsquoapplicaziun) e cuvra uschia il PI21 GRlaquoinform21raquo slsquoorientescha vi da las sis broschuras existenshytas laquoinformshyICT im Unterrichtraquo chlsquoegraven vegnidas edidas per ils secturs scolinastgalim bass sco er stgalim mesaunstgashylim superiur Ellas nlsquoegraven betg concepidas explicitamain per il nov plan dlsquoinstrucziun porschan perograve bleras propostas orashyvant tut en il champ da las cumpetenzas dlsquoapplicaziun

Link inform21

La chasa editura per meds dlsquoinstrucziun da Turitg (LMVZ) sviluppa actualmain er in med dlsquoinstrucziun laquoMedias ed inshyformaticaraquo che vegn a cuvrir tut ils champs da cumpetenza dal PI21 GR Il med dlsquoinstrucziun laquoconnected 01raquo per la 5 classa vegn publitgagrave il zercladur 2018 El cumpiglia in cushydesch da lavur per scolaras e scolars sco era in commentashyri digital per las persunas dlsquoinstrucziun Las materialias per la 6 classa cumparan llsquoentschatta da la stad 2019 quellas per llsquoemprima classa dal stgalim secundar I la stad 2020 ed ils documents per la tiarza classa dal stgalim secundar I la stad 2021 Uschia correspunda il med dlsquoinstrucziun a la tavla da lecziuns concludida per il Grischun Per part gia cumparids egraven en la LMVZ documents per proshymover la cumpetenza da medias sin il stgalim da scolina La


za nlsquoincluda perograve nagin mantegniment La purschida cumpishygliabull portal spezial per persunas dlsquoinstrucziun ideas per

llsquoinstrucziun software pussaivladads da furmaziun supshyplementara sustegn en cas da mesiras da svilup u per il barat dlsquoexperientschas

bull ideas per llsquoinstrucziun en scolina sin il stgalim primar e secundar I material dlsquoinstrucziun e dlsquoemprender unitads dlsquoinstrucziun preparadas ed access a purschidas basashydas sin medias (apps dlsquoemprender)

bull Exercizis online unitads dlsquoemprender per principiantas e principiants e per avanzadas ed avanzads en calculaziun da tabellas en elavuraziun da texts en preschentaziun en Windows 7 en Windows 8 ed en Office 365

bull Program dlsquoemprender laquoSchlaumaumluseraquo per uffants da 5 fin 7 onns

Link Office 365 ProPlus Benefit

Sco alternativa tar Microsoft Office pon er vegnir duvrads auters products sco pex OpenOffice LibreOffice u Google Docs

Link OpenOffice Link LibreOffice

Link Google Docs

FACIT CONCERNENT MEDS DlsquoINSTRUCZIUN E PLATTAFURMASMeds dlsquoinstrucziun concepis per il PI21 GR stattan a disposiziun a partir da llsquoonn 2018 La responsabla-dad per llsquoutilisaziun da plattafurmas privatas portan las persunas dlsquoinstrucziun e las scolas sezzas

retscha da meds dlsquoinstrucziun laquoUlla aus dem Eulenwaldraquo cumpiglia ina retscha da cudeschs per preleger ina pagina dlsquointernet ed ina tschuetta da fieuter per la lavur da medias praticaLa LMZV ha publitgagrave llsquoonn 2008 il laquoMedienkompassraquo Quest med dlsquoinstrucziun consista da dus toms (in per la 4 ndash 6 classa primara ed in per la 1 ndash 3 classa dal stgalim secundar I) e porscha inlsquoorientaziun en ils secturs telecommunicaziun electronica da divertiment meds da massa e computer En vista a llsquointroducziun dal nov plan dlsquoinstrucziun ha la chasa editura cumpilagrave ina survista en furma dlsquoina tabella che musshysa ils connexs tranter il laquoMedienkompassraquo ed il PI21 GR

Link Connected

Link Ulla aus dem Eulenwald

Link Medienkompass

Cur chlsquoils dus meds dlsquoinstrucziun chlsquoegraven vegnids concepids per il PI21 GR egraven cumparids vegni examinagrave schlsquoin dad els po er vegnir mess a disposiziun en las autras linguas da scolaEn vista a llsquointroducziun dal Plan dlsquoinstrucziun 21 han las chasas edituras publitgagrave datas da planisaziun En ina tabella da la centrala interchantunala per meds dlsquoinstrucziun (CIMI) vegnan preschentadas las indicaziuns per meds dlsquoinstrucziun da las chasas edituras per meds dlsquoinstrucziun da Lucerna da Soloturn da Son Gagl da Turitg sco er da la Schulverlag plus AG

Link Survista CIMI

Microsoft Office 365 ProPlus Benefit porscha a scolaras ed a scolars sco er a persunas dlsquoinstrucziun llsquoentir pachet dad Office incl llsquoarcun individual online per al chargiar giu Cun quai poi vegnir lavuragrave en scola u a chasa Il contract da licenshy


II Concepts da medias ed informatica da las scolas


1 Introducziun

Il DECA recumonda als purtaders da scola da formular in concept da MI El duai cumpigliar duas parts

Llsquoemprima part laquoutilisaziunraquo sclerescha la dumonda co che la scola vul integrar MI en llsquoinstrucziun Llsquoutilisaziun sto vegnir orientada a llsquoequipament dad ICT chlsquoegrave effectivamain avant maun en la scola Tenor ella duain vegnir planisadas las acshyquisiziuns futuras Llsquoutilisaziun da la ICT duai sa referir a las furmas dlsquoinstruir e dlsquoemprender che vegnan pratitgadas en la scola sco er a llsquoorganisaziun da llsquoinstrucziun Llsquoutilisaziun da la ICT en llsquoinstrucziun da MI duai vegnir preschentada sin ils quatter stgalims scolina stgalim primar 1 ndash 4 classa stgalim primar 5 e 6 classa e stgalim secundar I Il concept dlsquoutilisaziun duai cumpigliar er la biblioteca las nischas dlsquoemprender e las stanzas da computer Ultra da quai duai el reglar sche e co che apparats privats vegnan duvrads

En la segunda part laquoequipamentraquo duai il concept da MI fixar tge equipament chlsquoegrave necessari per llsquoutilisaziun planisada Llsquoequipament dad ICT sto medemamain vegnir preschentagrave a moda differenziada per ils quatter stgalims scolina stgalim primar 1 ndash 4 classa stgalim primar 5 e 6 classa e stgalim secundar I Il concept dlsquoequipament fixescha la capacitad dal WLAN la separaziun da la rait tranter llsquoorganisaziun ed il champ da lavur da las scolaras e dals scolars il dumber dlsquoapparats fixs eu dlsquoapparats mobils per persuna dlsquoinstrucshyziun e per scolara u scolar llsquoequipament da la bishyblioteca da las nischas dlsquoemprender e da la stanza da computer il gener e llsquoorganisaziun dal supportIls concepts da MI duain valair per ina perioda da 4 onns (201819 ndash 202122) ed alura vegnir repassads Els duain esshyser disponibels online ed avair il suandant cuntegn

1 Introducziun

2 Utilisaziun21 Gestiun da la scola22 Adattaziuns localas da las prescripziuns chantunalas generalas23 Persunal24 Svilup da cumpetenzas en MI en la scola25 Diever da meds dlsquoinstrucziun digitals e da materialias digitalas26 Utilisaziun dlsquoapparats privats (BYOD)27 Utilisaziun da models e dlsquoexperientschas dlsquoautras scolas28 Segirezza e protecziun da datas

3 Equipament31 Infrastructura e software32 Apparats da lavur da las scolaras e dals scolars33 Apparats da lavur da las persunas dlsquoinstrucziun34 Colliaziun entaifer la scola e capacitad da llsquoaccess a llsquointernet35 Deposit da datas36 Apparats periferics37 Equipament da software38 Acquisiziun e substituziun39 Licenzas e contracts dlsquoutilisaziun310 Support

Ils suandants chapitels dattan explicaziuns davart ils cunshytegns giavischadsLa part laquoutilisaziunraquo duai sche pussaivel vegnir sviluppada en il rom da la furmaziun supplementara per llsquointroducziun dal PI21 GR La part laquoequipamentraquo duai vegnir sviluppada dals purtaders da scola en stretga collavuraziun cun las vischshynancas u adattada a las pretensiuns dal PI21 GR Per far lur concept da MI pon ils purtaders da scola sa basar sin il moshydel dlsquoin concept da MI chlsquoil DECA metta a disposiziun

Link Model dlsquoin concept da MI

2 Utilisaziun

21 Gestiun da la scola

Il purtader da scola procura che llsquoinstrucziun da MI vegnia concepida tenor ponderaziuns pedagogicas e na saja betg orientada mo als svilups tecnologics gist actuals ma che tals vegnian er resguardads bainspertIl cussegl da scola procura che las cumpetenzas en MI sa cumpletteschian vicendaivlamain entaifer il team da scola El tegna quint da quest aspect cur chlsquoel engascha novas pershysunas dlsquoinstrucziunLa direcziun da la scola maina ed organisescha sia scola uschenavant sco pussaivel cun instruments digitals e cun utensils online

22 Adattaziuns localas da las prescripshy ziuns chantunalas generalas

La direcziun da la scola adatta las prescripziuns chantunalas generalas a las relaziuns localas Ella precisescha la concepshy


ziun da llsquoinstrucziun da MI e llsquoutilisaziun previsa dals appashyrats disponibels en sia scolaLlsquoutilisaziun planisada definescha las pretensiuns da la scola envers llsquoequipament llsquoorganisaziun dal support tecnic e dishydactic la strategia da furmaziun supplementara per las pershysunas dlsquoinstrucziun sco er la descripziun da la plazza da la persuna responsabla per MI

23 Persunal

La direcziun da la scola resguarda las cumpetenzas disposhyniblas da las persunas dlsquoinstrucziun en sia planisaziun dal persunal Ella definescha il basegn cumplementar ed organishysescha ina furmaziun supplementara sistematica Ina reparshytiziun equilibrada da las cumpetenzas en MI entaifer il team da scola egrave ina premissa per che las scolaras ed ils scolars possian acquistar las cumpetenzas en MI a moda interdiscishyplinara tenor il PI21 GR Per quest intent na sto betg mintga persuna dlsquoinstrucziun avair las medemas cumpetenzas sin il medem nivel Persunas dlsquoinstrucziun versadas duain star a disposiziun a lur collegas en cas da basegn sco coaches da MI per il sustegn pedagogicshydidacticLa direcziun da la scola pretenda e promova ina tenuta avershyta da las persunas dlsquoinstrucziun envers il svilup en MI Ma ella resguarda en quest connex er la situaziun persunala e las abilitads da las persunas dlsquoinstrucziunLa direcziun da la scola attribuescha la responsabladad peshydagogica per MI ad ina persuna entaifer la scola ella defineshyscha sia rolla e sias incumbensas en ina descripziun da la plazza e metta a disposiziun las resursas necessariasCun il mantegniment da llsquoinfrastructura ed il support tecnic duain vegnir incumbensads ndash ultra da la persuna responsabshyla per MI en la scola ndash servetschs professiunals pex tenor la suandanta repartiziun da la lavur first level support en chasa (per exempel updates colliaziun da WLAN e triascha al support extern) second level support tras ina firma extershyna (configuraziun da la rait mantegniment e reparatura dals apparats euv)

24 Svilup da cumpetenzas en MI en la scola

Per definir ils profils dlsquoexigenzas per la recrutaziun da novas persunas dlsquoinstrucziun resguarda la direcziun da la scola la divergenza tranter las cumpetenzas chlsquoegraven avant maun en il team da persunas dlsquoinstrucziun e quellas che stuessan esser avant maun Ella garantescha da rinforzar cuntinuadamain las cumpetenzas en MI en il team da scolaLa direcziun da la scola e las persunas dlsquoinstrucziun pon er far diever da las cumpetenzas da las scolaras e dals scolars

en llsquoutilisaziun dlsquoapparats da software dlsquointernet e da sershyvetschs da las medias socialas Intginas scolaras ed intgins scolars han grondas cumpetenzas en llsquoutilisaziun da tecnoshylogias digitalas Las scolaras ed ils scolars dal rom dlsquoelecziun MI che vulan far la european computer driving licence (ECDL) u in auter certificat pon gidar pex en il rom da la 3 classa secundara concepida da nov (individualisaziun) ndash sut instrucshyziun da las persunas dlsquoinstrucziun ndash lur conscolaras e lur conscolars a far diever da las cumpetenzas dlsquoapplicaziun dad ICT

25 Diever da meds dlsquoinstrucziun digitals e da materialias digitalas

Ils teams da scola planiseschan las cumpetenzas dlsquoapplicaziun chlsquoegraven definidas en ils plans dlsquoinstrucziun e reshypartan quellas sin uschegrave blers roms sco pussaivel En quest connex tegnan els quint da las cumpetenzas chlsquoegraven avant maun en il team Uschia pon las persunas dlsquoinstrucziun dushyvrar lur abilitads en lur ambient famigliar Las scolaras ed ils scolars sezs pon duvrar lur cumpetenzas en tut ils roms e vesan che MI sa fa valair en tut ils auters romsLas persunas dlsquoinstrucziun e las direcziuns da scola han las medemas pretensiuns envers la qualitad da medias digitalas sco envers la qualitad da medias stampadas cur chlsquoellas tschernan ils meds dlsquoinstrucziun ed ils cuntegns didactics Er ils meds dlsquoinstrucziun digitalisads e las furmas maschadashydas ston vegnir accordads als plans dlsquoinstrucziun e ston sushystegnair ina concepziun didactica da llsquoinstrucziun Sulet il fatg chlsquoin cuntegn exista en furma digitalisada na garanteshyscha anc betg ina plivalur pedagogica

26 Utilisaziun dlsquoapparats privats (BYOD)

Llsquoutilisaziun dlsquoapparats privats sto per entant vegnir permesshysa da princip en moda restrenschida cunquai che la colliashyziun dals differents tips dlsquoapparats cun la rait da la scola chaschuna anc adina blera lavur e gronds custs Pervia da lur potenzial da svilup duai dentant vegnir desistigrave da scumanshydar apparats privats Gia oz porscha llsquoarcunaziun da datas en clouds dapli segirezza che llsquoarcunaziun tradiziunala sin discs dirsSin fundament da ponderaziuns pragmaticas duain las scoshylaras ed ils scolars pudair utilisar lur smartphones tablets u laptops lagrave nua chlsquoi nlsquoegrave betg necessari dlsquointegrar quests apshyparats en il WLAN da la scola pia pex per retschertgas en llsquointernet per sa procurar documents da maletg e da tun Llsquoutilisaziun supplementara dlsquoapparats privats da las scolashyras e dals scolars duai vegnir reglada en mintga cas en il concept dlsquoutilisaziun


Auter egravesi en cas da scolaras e scolars che han in basegn spezial da promoziun sco er ina cumpensaziun da dischashyvantatgs Lur apparats persunals pon vegnir integrads en la rait da la scola sche questa mesira gida che quellas scolarshyas e quels scolars pon insumma suandar llsquoinstrucziun cun cuntegns didactics digitalsSchlsquoina scola vul admetter BYOD ston las dumondas conshycernent la responsabladad la protecziun da datas sco er las scolaras ed ils scolars senza apparat persunal vegnir sclerishydas stringentamain en il concept da MI Las premissas per llsquoutilisaziun dlsquoapparats privats egraven la cunvegnientscha cun las persunas dlsquoinstrucziun participadas la pussaivladad da la scola dlsquoavair da tut temp access als apparats infurmaziuns cumplessivas a las persunas responsablas per llsquoeducaziun ed ina cunvegna davart llsquoutilisaziun da llsquoapparat privat per intents da scola Ultra da quai ston star a disposiziun in acshycess a llsquointernet effizient avunda ed ina rait administrada

27 Utilisaziun da models e dlsquoexperientschas dlsquoautras scolas

Las persunas dlsquoinstrucziun e las direcziuns da scola profitan da las purschidas da la SAPGR e dlsquoauters posts spezialishysads Ellas barattan experientschas ina cun llsquoautra Il svilup tecnologic en la ICT progredescha uschegrave svelt che la singula scola nlsquoha betg temp da sviluppar soluziuns individualas per mintga problem senza il privel che questas soluziuns egraven gia antiquadas il mument chlsquoellas vegnan introducidas

28 Segirezza e protecziun da datas

Las scolas integreschan la protecziun da datas sco tema da svilup en scola En il center stat la sensibilisaziun per il diffeshyrent tractament dal dretg dlsquoautur dal copyright da las datas specificas da las datas persunalas e da las datas persushynalas spezialmain sensiblas Mintga utilisadra e mintga utilishysader codescha las datas spezialmain sensiblas avant chlsquoella u el las trametta vinavant La scola ha ina funcziun dlsquoexempel per tractar atgnas datas e datas estras a moda conscienta En llsquoinstrucziun ston ils dus temas segirezza da datas e proshytecziun da datas tenor il PI21 GR vegnir integrads sco cunteshygns separads en il rom MI ma er sco cumpetenza dlsquoapplicaziunSchlsquoin tool online per scriver sin tastatura vegn duvragrave ston las cundiziuns generalas da fatschenta (AGB) vegnir exashyminadas areguard la dumonda schlsquoellas adempleschan las pretensiuns da la protecziun da datas schlsquoi vegnan adminisshytradas lagrave er datas da scolaras e scolars Las prestaziuns da las scolaras e dals scolars na dastgan betg vegnir commushynitgadas a las offerentas ed als offerents senza discussiun critica Il tema pertutga dal rest er llsquoutilisaziun dlsquoulteriura software actualmain en spezial da Lehreroffice Office 365 ProfaxshyOnline euv Guardar latiers er

Link Fegl dlsquoinfurmaziun davart cloud computing

Link Mussavia concernent la segirezza da datas (MCH)

3 Equipament

31 Infrastructura e software

Per motivs da la protecziun da datas duain las scolas sepashyrar consequentamain llsquoinfrastructura e la software per llsquoorgashynisaziun e per llsquoadministraziun da las scolas da llsquoinstrucziun sco tala Per quest intent egraven necessarias trais raits sepashyradas per llsquoadministraziun e per llsquoinstrucziun las qualas pon perograve tuttavia vegnir gestiunadas cun ina hardwarebull rait communalabull rait da persunas dlsquoinstrucziunbull rait da scolaras e scolarsCun duvrar pli e pli cuntegns didactics digitals en llsquoinstrucziun ston il dumber dals apparats finals per las scolaras ed ils


Il concept da MI da la scola mussa il svilup planisagrave da llsquoequipament dal status quo fin che las finamiras vegnan cuntanschidas als dus termins En connex cun la planisaziun duain las scolas resguardar il tempo dal svilup e da la reducshyziun dals pretschs da la ICT Dapi llsquointroducziun dal smartshyphone egraven passads stgars 9 onns Llsquoonn 2015 custa in laptop en media anc in sisavel dal pretsch da llsquoonn 2005 Oz mussa la tendenza tar smartphones e laptops dentant plitgunsch puspegrave en direcziun dlsquoina hardware dlsquoauta qualitad

32 Apparats da lavur da las scolaras e dals scolars

En cas dlsquoacquisiziuns novas duain las scolas da princip tscherner apparats mobils chlsquoels integreschan en la rait inshyterna da la scola Apparats finals mobils egraven necessaris per che llsquoentira classa possia lavurar a medem temp cun in apparat da lavur per scolara u scolar en sias localitads da scola usitadas (stanza da scola locals da gruppa biblioteca euv) e chlsquoella possia er midar dlsquoina da quellas stanzas a llsquoautra Per quest intent egrave in WLAN la soluziun optimala Las scolas installeschan puncts dlsquoaccess ed adattan la capashy


Princip ndash ndash

Persunas dlsquoinstrucziuntut ils stgalims ndash ndash

Scolaras e scolarsscolina ndash ndash stgalim primar 1 ndash 4 cl ndash ndash stgalim primar 5 e 6 cl ndash ndash Stgalim secundar I ndash ndash

Colliaziunbull WLAN ndash ndash bull Capacitad da llsquoaccess ndash ndash a llsquointernetbull Capacitad da transmissiun ndash ndash bull Raits separadas ndash ndash

citad dlsquoemissiun da quels al volumen pretendigrave da datas transferiblasBetg mintga scolara u mintga scolar na dovra in apparat da lavur persunal perquai chlsquoi na vegn betg lavuragrave en mintga rom e da tut temp cun cuntegns didactics digitals Ina scola po er lavurar cun ina seria dlsquoapparats per classa che vegnan mintgamai consegnads a las scolaras ed als scolars per las lecziuns nua chlsquoi vegn er propi lavuragrave cun cuntegns digitals Ma pli che las furmas dlsquoinstrucziun digitalas slsquoetableschan e pli chlsquoin equipament 11 permanent per mintga scolara e mintga scolar daventa necessariIl dumber ed il gener dlsquoapparats sco er il dumber da serias dlsquoapparats per classa resortan dal concept dlsquoutilisaziun e dal dumber da classas da la scola Sin il stgalim da scolina e stgalim primar ston ils apparats da princip vegnir mess a disshyposiziun da la scola Er sin il stgalim secundar I duain vegnir duvrads en emprima lingia apparats da la scola Eventualshymain pon vegnir duvrads cumplementarmain apparats prishyvats (guardar il proxim chapitel)

En ses concept da MI adattescha la scola ils standards dlsquoequipament recumandads dal DECA a las relaziuns locashylas Ella preschenta sia planisaziun dlsquoequipament en il suanshydant schema

scolars sco er la capacitad da la rait vegnir adattads ed acshycordads in cun llsquoauter da tut temp Questa amplificaziun duai vegnir realisada pass per pass en accordanza cun llsquoulteriur svilup da las metodas didacticas che vegnan applitgadas en ina scola


33 Apparats da lavur da las persunas dlsquoinstrucziun

A las persunas dlsquoinstrucziun duai star a disposiziun per regla in apparat da lavur persunal mobil Schlsquoellas egraven liadas ad ina plazza da lavur fixa (pex zambregiar economia da chasa) poi er esser in apparat fix Sche las scolaras ed ils scolars dovran pli e pli apparats finals mobils vegn llsquoorganisaziun e la realisaziun quotidiana da llsquoinstrucziun senza apparats fishynals digitals mobils betg pli ad esser pussaivla per las persushynas dlsquoinstrucziun Per persunas dlsquoinstrucziun cun pensums pitschens e fitg pitschens duai la scola tschertgar ina soluzishyun che resguarda la proporziunalitad dals custs (pex pajashyment parzial da llsquoapparat tras la scola u incassament dlsquoina contribuziun dlsquoutilisaziun u ina soluziun sumeglianta) Persushynas dlsquoinstrucziun externas (religiun terapeutas e terapeuts SSishyPCS) duain avair access a las raits da la scola

34 Colliaziun entaifer la scola e capacitad da llsquoaccess a llsquointernet

Ils stabiliments da scola duain vegnir equipads cun ina rait effizienta e colliads cun llsquointernet Per mintga apparat final sto vegnir fatg quint cun in access a llsquointernet dlsquoina dimensishyun dlsquoalmain 2 Mbits (download) Il dumber dlsquoapparats finals resorta dal concept dlsquoutilisaziun Il WLAN da la scola duess transferir las datas cun 1 Gbits (standard IEEE 80211ac) Pli e pli vegnan cuntegns didactics digitals a cumplettar ils meds dlsquoinstrucziun tradiziunals u en singuls roms schizunt a substituir quels dal tuttafatg Meds dlsquoemprender digitals vegnan ad esser accessibels sur llsquointernet e na vegnan betg pli purschids sin DCDVD igl egrave pia impurtant che tut las loshycalitads da scola che vegnan duvradas per llsquoinstrucziun hashyjan access a llsquointernet Davart las consequenzas da la tecnoshylogia da WLAN a lunga vista per la sanadad na datti anc naginas enconuschientschas scientificas segiradas Tenor il stadi actual da la scienza sa chattan ils champs electroshymagnetics entaifer las limitas dlsquoexposiziun legalas I na dat naginas infurmaziuns chlsquoels sajan ina ristga per la sanadad

Link Fegliet infurmativ WLAN

35 Deposit da datas

Las scolas arcuneschan lur datas per part sin lur agens sershyvers u sin ils servers communals ubain fan gia diever dal deshyposit da datas en llsquointernet Els dovran per quai servetschs da cloud publics (public clouds) Exempels Google Apps for Education Dropbox Office 365 cun One Drive Il DECA recumonda educanet2 sco soluziun simpla e favuraivla per la branschaLa premissa impurtanta per arcunar datas e per utilisar sershyvetschs da cloud egrave che las persunas dlsquoinstrucziun sco er las scolaras ed ils scolars tractian intenziunadamain e cun resshyponsabladad las datas che duain vegnir arcunadas Il dretg davart la protecziun da datas differenziescha tranter trais categorias da datas

bull Datas specificas (incl datas persunalas anonimisadas correctamain) exempel da la scola plan da vacanzas

bull Datas persunalas indicaziuns davart ina persuna natirala u giuridica conshy

creta u determinabla exempel da la scola persunalias dlsquoina persuna dlsquoinshy

strucziun

bull Datas persunalas spezialmain sensiblas indicaziuns davart

shy las opiniuns religiusas ideologicas u politicas la sashynadad la sfera intima sco er llsquoappartegnientscha ad ina razza

shy mesiras da llsquoagid social u da llsquoassistenza da provedishyment

shy investigaziuns polizialas proceduras penalas malshyfatgs ed ils chastis u las mesiras pronunziadas en chaussaExempel da la scola rapport da scleriment dal servetsch psicologic da scola

Las datas specificas na basegnan nagina protecziun speziashyla igl egrave admess da las arcunar en clouds publicas Per arcushynar datas persunalas spezialmain sensiblas (notas euv) enshydrizza la vischnanca per las persunas dlsquoinstrucziun in access al sistem da TI separagrave per llsquoorganisaziun e per llsquoadministraziun da la scola Llsquoutilisaziun obligatorica da quest access sto vegnir fixada e communitgada a moda impegnativa a chaschun da llsquoengaschament da la persuna dlsquoinstrucziun Las persunas dlsquoinstrucziun han il dretg da survegnir instrushyments da lavur correspundents schlsquoellas duain esser resshyponsablas per la protecziun da questas datas



36 Apparats periferics

Las scolas equipeschan las localitads dlsquoinstrucziun cun meshydias dlsquoinstrucziun e da preschentaziun cun las qualas las scolaras ed ils scolars sco er las persunas dlsquoinstrucziun pon preschentar a moda simpla ils cuntegns didactics ed ils reshysultats da lur apparats da lavur Il concept dlsquoutilisaziun fixeshyscha tge locals che duain vegnir equipads en tge standard e co chlsquoils ulteriurs apparats duain vegnir utilisads pex scanshyner cameras In access svelt ed inlsquoutilisaziun simpla da quests apparats promovan il diever en ils scenaris dlsquoinstrucziun ils pli differents Promovidas vegnan furmas dlsquoinstrucziun interactivas Il DECA recumonda da metter a disposiziun stampaders e copiaders ordaifer las stanzas da scola

37 Equipament da software

Resguardond llsquoambient da lur sistem defineschan las scolas ils products e la dimensiun da la software chlsquoellas vulan dushyvrar vul dir pex mo ils pachets da standard u software speshyziala supplementara

38 Acquisiziun e substituziun

Las scolas fixeschan co chlsquoellas vulan finanziar lur software pex schlsquoellas acquistan licenzas da scola per tscherts proshyducts schlsquoellas vulan fixar in tschert rom da preventiv per persuna dlsquoinstrucziun per software Ultra da quai fixeschan ellas en tge ritmus che la hardware e la software existenta duain vegnir substituidas u actualisadas (update) pex minshytga onn u en in ritmus da 5 onns

39 Licenzas e contracts dlsquoutilisaziun

Las scolas garanteschan per contract llsquoaccess a plattafurshymas dlsquoemprender il diever dlsquoaccess a llsquointernet e llsquoutilisaziun da servetschs da cloud Schlsquoi existan contracts generals egravesi meglier da slsquoassociar a quels che da far contracts individushyals

Il USS fa in register dals contracts generals existents

310 Support

Ina installaziun ed in mantegniment professiunal da la ICT da las scolas egraven necessaris la tgira tecnica dlsquoin sistem dlsquoinformatica modern na po betg vegnir realisada a llsquour dlsquoina persuna dlsquoinstrucziun Las persunas responsablas per MI da las scolas egraven cumpetentas per il support pedagogic da lur team da scola

Il DECA parta dal fatg chlsquoil support chlsquoexista fin ussa entaifer la scola (tras ina persuna dlsquoinstrucziun cun distgargia) sto vegnir cumplettagrave u remplazzagrave a vista mesauna tras in supshyport extern professiunal


III Agiuntas


1 Decleraziun da noziuns e scursanidas

SCURSANIDA DECLERA ZIUN

11 Equipament cun 1 apparat per scolara u scolar la definiziun vala confurm al senn per ils ulteriurs dumbers da relaziun

Link Equipament GR atun 2016

apparat persunal Llsquoapparat vegn mess a disposiziun da la scola e duvragrave mo dlsquoina persuna dlsquoinstrucziun respectivamain dlsquoina scolara u dlsquoin scolar

apparat privat Llsquoapparat egrave proprietad da la persuna dlsquoinstrucziun respectivamain dlsquoina scolara u dlsquoin scolar

BYOD Bring Your Own Device (porta tes agen apparat la scola integrescha apparats privats da las scolaras e dals scolars en llsquoinstrucziun per pussibilitar la midada senza interrupziuns tranter llsquoemprender en scola e llsquoemprender informal)

CDEP-T Conferenza dals directurs chantunals da llsquoeducaziun publica da la Svizra tudestga

educach A partir dal schaner 2017 nov access al educanet2ch dlsquoenfin ussa

educanet2ch Plattafurma dlsquoemprender e da lavurar dal Server svizzer per llsquoeducaziun a partir dal schaner 2017 access sut educach

ICT Tecnologia dlsquoinfurmaziun e da communicaziun (basa tecnologica dal sectur medias ed informatica)

LAN Rait locala (local area network) per regla rait sin basa dlsquoin cabel per colliar computers stampaders ed autras cumponentas dad ICT entaifer in edifizi u in areal

Mbits + Gbits Megabitgigabit per secunda mesiras per determinar la prestaziun da transmissiun en ina rait

MI Medias ed informatica

PI21 GR Plan dlsquoinstrucziun 21 Grischun

SAPGR Scola auta da pedagogia dal Grischun

WLAN Rait locala senza cabel (wireless local area network) rait locala senza cabel per colliar computers stampaders ed autras cumponentas dad ICT entaifer in edifizi u in areal


2 Register dals linksPlan dlsquoinstrucziun dal modul MI en il PI21 GR En generalbull Infurmaziuns davart la structura dal plan dlsquoinstrucziun

dal modul MI httpgrshydlehrplanchindexphpcode=e|10|4bull Infurmaziuns didacticas tar il plan dlsquoinstrucziun MI httpgrshydlehrplanchindexphpcode=e|10|3bull Infurmaziuns dal plan dlsquoinstrucziun davart llsquoimpurtanza

da MI httpgrshydlehrplanchindexphpcode=e|10|2bull Finamiras dal plan dlsquoinstrucziun dal modul MI httpgrshydlehrplanch101e108LZZVKcmG45hRBu8P2x

ZvCYnbull Impurtanza da MI en il plan dlsquoinstrucziun dal modul MI httpgrshydlehrplanch101e10H4fW3zpCNMdmmV8xfB

WwUqubbull Cumpetenzas transversalas httpgrshydlehrplanch101e108atBdGG4cvykbEFp2C2C

Xzzn

Plan dlsquoinstrucziun dal modul MI en il PI21 GR Regulaziuns specificas per ils stgalimsbull Tavla da lecziuns dal PI21 GR httpwwwgrchDEinstitutionenverwaltungekudavs

VolksschuleLehrplan21_Lektionentafeln_ab_2018_19_depdf

bull Access orientads al svilup en il PI21 GR httpgrshydlehrplanch101e200RaJWPtEVRnNqcspVem

hRBRwbull Broschura Medias ed informatica 1 ciclus httpgrshydlehrplanchlehrplan_printout

phpk=1ampz=1ampekalias=0ampfb_id=10bull MI en la 1 ndash 4 classa (tschertgar Viver en la societad

da medias) httpgrshydlehrplanchlehrplan_printout

phpk=1ampz=1ampekalias=0ampfb_id=10bull Cumpetenzas dlsquoapplicaziun en il champ u rom httpgrshydlehrplanch101e10rfcM5vxCCk2eEHJeLX3wf

dJ3bull Broschura Medias ed informatica 2 ciclus httpgrshydlehrplanchlehrplan_printout

phpk=1ampz=2ampekalias=0ampfb_id=10bull Broschura Medias ed informatica 3 ciclus httpgrshydlehrplanchlehrplan_printout

phpk=1ampz=3ampekalias=0ampfb_id=10

Svilup da cumpetenzasbull Cumpetenzas en MI scola populara httpgrshydlehrplanchindexphpcode=b|10|0ampla=yesbull Svilup da las cumpetenzas en MI 1 ciclus httpgrshydlehrplanchlehrplan_printout

phpk=1ampz=1ampekalias=0ampfb_id=10bull Svilup da las cumpetenzas en MI 2 ciclus httpgrshydlehrplanchlehrplan_printout



Introducziun dal PI21 GRbull Fasas da realisaziun dal PI21 GR httpswwwgrchRMinstituziunsadministraziunekud

avsmanaschiscolalehrplanlehrplan21SeitenFasashydashyrealisaziunshy2016shy2021aspx

Scolaziun e furmaziun supplementarabull Program da scolaziun supplementara da la SAPGR

concernent il PI21 GR httpwwwphgrchfurmaziunshycuntinuadaplanshydshyinstshy

rucziunshy21bull Purschidas da scolaziun e da furmaziun supplementara

per persunas dlsquoinstrucziun (MIA21) httpwwwmia21chbull Purschidas da scolaziun e da furmaziun supplementara

per persunas dlsquoinstrucziun (PHNW) httpwwwimediaschindexcfmbull Purschidas da scolaziun e da furmaziun supplementara

per persunas dlsquoinstrucziun (PHZH) httpsphzhchdeWeiterbildungAnlasssuchebull Support pedagogic ICT httppictseducanet2chinfows_gen

Materialias dlsquoinstrucziun plattafurmas ed instrumentsbull Medienkompass httpwwwlehrmittelverlagshyzuerichchLehrmittelshySites

MedienkompassMedienkompass1MK1Kapitel1shy18tabid583languagedeshyCHDefaultaspx

bull Courselets educanet2ch httpswwweducanet2chwws9php

wws32764420phpbull Educaguides httpwwweducachdeguidesbull Dossiers educanet2ch httpwwweducachdedossiersbull Utilisaziun dal computer en llsquoinstrucziun httpwwwunterrichtsideenchindex

phptitle=Hauptseite


bull Materialias dlsquoinstrucziun MIA21 httpwwwmia21chbull Materialias dlsquoinstrucziun ZEBIS httpswwwzebischunterrichtmibull Materialias dlsquoinstrucziun EDUCA httpwwweducachdeguidesmedienkompetenzshy

schulalltagunterrichtsmaterialshymedienkompetenzbull Survista CIMI httpswwwilzchcmsindexphpverzeichnisse

lehrmittelagendabull Survista dals portals dlsquoinstrucziun educa httpunterrichteducachdelernshyunterrichtsportalebull Agids per la realisaziun da las cumpetenzas

dlsquoapplicaziun SG httpblogsphsgchlp21milehrmittelinformtbull Informat21 httpwwwinform21chbull Ulla aus dem Eulenwald httpswwwulladieeulechbull Office 365 ProPlus Benefit httpswwwinnovativeschoolschGeraete_Apps_Co

Office_3652720_Office_365_ProPlus_Benefithtmbull Openoffice httpswwwopenofficeorgdebull Libreoffice httpsdelibreofficeorgbull Google Docs httpswwwgooglecomintldedocsabout

Pratica dlsquoenfin ussabull Plan dlsquoinstrucziun dlsquoinformatica sin il stgalim secundar I

valaivel fin llsquoonn da scola 201718 httpwwwgrchDEinstitutionenverwaltungekudavs

VolksschuleLehrplan_OS_13_Informatikpdfbull Studi JAMES 2016 concernent il diever da medias dals

giuvenils httpswwwzhawchstoragepsychologieupload

forschungmedienpsychologiejames2016Ergebnisbeshyricht_JAMES_2016pdf

Utilisaziun da las medias dals giuvenilsbull Diever da medias dals giuvenils httpswwwzhawchstoragepsychologieupload


bull Ristgas per la sanadad httpswwwbagadminchbagdehomethemen

menschshygesundheitstrahlungshyradioaktivitaetshyschallelektromagnetischeshyfeldershyemfshyuvshylasershylichtemfhtml

bull Tool per valitar las cumpetenzas ICT da las scolaras e dals scolars (Pro juventute)

httpsmedienprofisshytestprojuventutech

bull Tool per valitar las cumpetenzas ICT da las scolaras e dals scolars (access ad educanet2ch necessari)

httpswwweducanet2chlinkphp278080047C

Scriver sin tastaturabull Tipp10 httpswwwtipp10comdebull Typewriter httpch4typewriteratbull Programs dlsquoemprender da scriver sin tastatura per il

stgalim secundar I SKV httpswwwverlagskvchproduktetastaturschreibenbull Certificat sin il stgalim secundar I (TOC) httpwwwtastaturschreibenchtocshyzertifikatbull Certificat sin il stgalim secundar I (ECDL) httpswwwecdlchkandidatenzertifikateshyundshymodule

Sicherheit

Segirezza da datas WLANbull Fegl dlsquoinfurmaziun da las persunas incumbensadas per

la protecziun da las datas httpprivatimchfileslayoutdownloads_deprivatim+M

erkblatt+Cloud+Computing+in+Schulenpdfbull Mussavia da llsquoassociaziun tetgala svizra da magistras e

magisters (MCH) httpswwwlchchfileadminfilesdocumentsVerlag_

LCHLeitfaden_Datensicherheit_Web_DEFpdfbull Fegliet infurmativ WLAN httpswwwbagadminchdambagdedokumentestr

nisfaktenblaettershyemffaktenblattshywlanpdfdownloadpdffaktenblatt20wlan20dpdf

Model dlsquoin concept da MIbull Model dlsquoin concept da MI httpwwwgrchRMinstituziunsadministraziunekud

avsmanaschiscolathemenictSeitendefaultaspx

Scleriment da la situaziunbull Inventarisaziun da la ICT da las scolas GR 2016 httpwwwgrchRMinstituziunsadministraziunekud



ImpressumEditur Uffizi per la scola populara ed il sport dal GrischunConcept da furmaziun Ramun SpeschaFotografia Ralph Feiner

Settember 2018


Quest manual egrave vegnigrave concepigrave sco document electronic Vus pudais cliccar sin ils segns dals links en il text ed arrivais uschia directamain en las passaschas da text decisivas ed actualas en ils documents originals (per exempel documents uffizials Plan dlsquoinstrucziun 21 GR rapports spezials) Natiralshymain pudais Vus er stampar il document ma alura na disposhy

nis Vus betg da questa funcziun da linkLlsquouffizi per la scola populara ed il sport publitgescha ils docushyments tar il Plan dlsquoinstrucziun 21 Grischun en general en furshyma electronica Ils links en il document vegnan actualisads mintga onn







I Manual


1 Introducziun







2 Basas


21 Noziuns

































































USS

SAPGR

Purtader da scola

Fasa IPreparaziun




Fasa II


Fasa III


Manaschiregular











25 Princips



























Link Educaguides

Link Dossiers



















































































































exista








tut ils stgalims















































Link Tipp10













































Link PH FHNW mi4u














Link inform21











Link Google Docs



Link Connected


Link Medienkompass


Link Survista CIMI





1 Introducziun




1 Introducziun





2 Utilisaziun







23 Persunal

















3 Equipament








Princip ndash ndash













35 Deposit da datas





strucziun

















310 Support




III Agiuntas

























Xzzn



























phptitle=Hauptseite






















Sicherheit













Settember 2018







I Manual


1 Introducziun







2 Basas


21 Noziuns

































































USS

SAPGR

Purtader da scola

Fasa IPreparaziun




Fasa II


Fasa III


Manaschiregular











25 Princips



























Link Educaguides

Link Dossiers



















































































































exista








tut ils stgalims















































Link Tipp10













































Link PH FHNW mi4u














Link inform21











Link Google Docs



Link Connected


Link Medienkompass


Link Survista CIMI





1 Introducziun




1 Introducziun





2 Utilisaziun







23 Persunal

















3 Equipament








Princip ndash ndash













35 Deposit da datas





strucziun

















310 Support




III Agiuntas

























Xzzn



























phptitle=Hauptseite






















Sicherheit













Settember 2018


I Manual


1 Introducziun







2 Basas


21 Noziuns

































































USS

SAPGR

Purtader da scola

Fasa IPreparaziun




Fasa II


Fasa III


Manaschiregular











25 Princips



























Link Educaguides

Link Dossiers



















































































































exista








tut ils stgalims















































Link Tipp10













































Link PH FHNW mi4u














Link inform21











Link Google Docs



Link Connected


Link Medienkompass


Link Survista CIMI





1 Introducziun




1 Introducziun





2 Utilisaziun







23 Persunal

















3 Equipament








Princip ndash ndash













35 Deposit da datas





strucziun

















310 Support




III Agiuntas

























Xzzn



























phptitle=Hauptseite






















Sicherheit













Settember 2018


1 Introducziun







2 Basas


21 Noziuns

































































USS

SAPGR

Purtader da scola

Fasa IPreparaziun




Fasa II


Fasa III


Manaschiregular











25 Princips



























Link Educaguides

Link Dossiers



















































































































exista








tut ils stgalims















































Link Tipp10













































Link PH FHNW mi4u














Link inform21











Link Google Docs



Link Connected


Link Medienkompass


Link Survista CIMI





1 Introducziun




1 Introducziun





2 Utilisaziun







23 Persunal

















3 Equipament








Princip ndash ndash













35 Deposit da datas





strucziun

















310 Support




III Agiuntas

























Xzzn



























phptitle=Hauptseite






















Sicherheit













Settember 2018



2 Basas


21 Noziuns

































































USS

SAPGR

Purtader da scola

Fasa IPreparaziun




Fasa II


Fasa III


Manaschiregular











25 Princips



























Link Educaguides

Link Dossiers



















































































































exista








tut ils stgalims















































Link Tipp10













































Link PH FHNW mi4u














Link inform21











Link Google Docs



Link Connected


Link Medienkompass


Link Survista CIMI





1 Introducziun




1 Introducziun





2 Utilisaziun







23 Persunal

















3 Equipament








Princip ndash ndash













35 Deposit da datas





strucziun

















310 Support




III Agiuntas

























Xzzn



























phptitle=Hauptseite






















Sicherheit













Settember 2018

























































USS

SAPGR

Purtader da scola

Fasa IPreparaziun




Fasa II


Fasa III


Manaschiregular











25 Princips



























Link Educaguides

Link Dossiers



















































































































exista








tut ils stgalims















































Link Tipp10













































Link PH FHNW mi4u














Link inform21











Link Google Docs



Link Connected


Link Medienkompass


Link Survista CIMI





1 Introducziun




1 Introducziun





2 Utilisaziun







23 Persunal

















3 Equipament








Princip ndash ndash













35 Deposit da datas





strucziun

















310 Support




III Agiuntas

























Xzzn



























phptitle=Hauptseite






















Sicherheit













Settember 2018
















































USS

SAPGR

Purtader da scola

Fasa IPreparaziun




Fasa II


Fasa III


Manaschiregular











25 Princips



























Link Educaguides

Link Dossiers



















































































































exista








tut ils stgalims















































Link Tipp10













































Link PH FHNW mi4u














Link inform21











Link Google Docs



Link Connected


Link Medienkompass


Link Survista CIMI





1 Introducziun




1 Introducziun





2 Utilisaziun







23 Persunal

















3 Equipament








Princip ndash ndash













35 Deposit da datas





strucziun

















310 Support




III Agiuntas

























Xzzn



























phptitle=Hauptseite






















Sicherheit













Settember 2018





















USS

SAPGR

Purtader da scola

Fasa IPreparaziun




Fasa II


Fasa III


Manaschiregular











25 Princips



























Link Educaguides

Link Dossiers



















































































































exista








tut ils stgalims















































Link Tipp10













































Link PH FHNW mi4u














Link inform21











Link Google Docs



Link Connected


Link Medienkompass


Link Survista CIMI





1 Introducziun




1 Introducziun





2 Utilisaziun







23 Persunal

















3 Equipament








Princip ndash ndash













35 Deposit da datas





strucziun

















310 Support




III Agiuntas

























Xzzn



























phptitle=Hauptseite






















Sicherheit













Settember 2018







USS

SAPGR

Purtader da scola

Fasa IPreparaziun




Fasa II


Fasa III


Manaschiregular











25 Princips



























Link Educaguides

Link Dossiers



















































































































exista








tut ils stgalims















































Link Tipp10













































Link PH FHNW mi4u














Link inform21











Link Google Docs



Link Connected


Link Medienkompass


Link Survista CIMI





1 Introducziun




1 Introducziun





2 Utilisaziun







23 Persunal

















3 Equipament








Princip ndash ndash













35 Deposit da datas





strucziun

















310 Support




III Agiuntas

























Xzzn



























phptitle=Hauptseite






















Sicherheit













Settember 2018


25 Princips



























Link Educaguides

Link Dossiers



















































































































exista








tut ils stgalims















































Link Tipp10













































Link PH FHNW mi4u














Link inform21











Link Google Docs



Link Connected


Link Medienkompass


Link Survista CIMI





1 Introducziun




1 Introducziun





2 Utilisaziun







23 Persunal

















3 Equipament








Princip ndash ndash













35 Deposit da datas





strucziun

















310 Support




III Agiuntas

























Xzzn



























phptitle=Hauptseite






















Sicherheit













Settember 2018










Link Educaguides

Link Dossiers



















































































































exista








tut ils stgalims















































Link Tipp10













































Link PH FHNW mi4u














Link inform21











Link Google Docs



Link Connected


Link Medienkompass


Link Survista CIMI





1 Introducziun




1 Introducziun





2 Utilisaziun







23 Persunal

















3 Equipament








Princip ndash ndash













35 Deposit da datas





strucziun

















310 Support




III Agiuntas

























Xzzn



























phptitle=Hauptseite






















Sicherheit













Settember 2018












































































































exista








tut ils stgalims















































Link Tipp10













































Link PH FHNW mi4u














Link inform21











Link Google Docs



Link Connected


Link Medienkompass


Link Survista CIMI





1 Introducziun




1 Introducziun





2 Utilisaziun







23 Persunal

















3 Equipament








Princip ndash ndash













35 Deposit da datas





strucziun

















310 Support




III Agiuntas

























Xzzn



























phptitle=Hauptseite






















Sicherheit













Settember 2018






























































































exista








tut ils stgalims















































Link Tipp10













































Link PH FHNW mi4u














Link inform21











Link Google Docs



Link Connected


Link Medienkompass


Link Survista CIMI





1 Introducziun




1 Introducziun





2 Utilisaziun







23 Persunal

















3 Equipament








Princip ndash ndash













35 Deposit da datas





strucziun

















310 Support




III Agiuntas

























Xzzn



























phptitle=Hauptseite






















Sicherheit













Settember 2018
















































































exista








tut ils stgalims















































Link Tipp10













































Link PH FHNW mi4u














Link inform21











Link Google Docs



Link Connected


Link Medienkompass


Link Survista CIMI





1 Introducziun




1 Introducziun





2 Utilisaziun







23 Persunal

















3 Equipament








Princip ndash ndash













35 Deposit da datas





strucziun

















310 Support




III Agiuntas

























Xzzn



























phptitle=Hauptseite






















Sicherheit













Settember 2018


























































exista








tut ils stgalims















































Link Tipp10













































Link PH FHNW mi4u














Link inform21











Link Google Docs



Link Connected


Link Medienkompass


Link Survista CIMI





1 Introducziun




1 Introducziun





2 Utilisaziun







23 Persunal

















3 Equipament








Princip ndash ndash













35 Deposit da datas





strucziun

















310 Support




III Agiuntas

























Xzzn



























phptitle=Hauptseite






















Sicherheit













Settember 2018










































exista








tut ils stgalims















































Link Tipp10













































Link PH FHNW mi4u














Link inform21











Link Google Docs



Link Connected


Link Medienkompass


Link Survista CIMI





1 Introducziun




1 Introducziun





2 Utilisaziun







23 Persunal

















3 Equipament








Princip ndash ndash













35 Deposit da datas





strucziun

















310 Support




III Agiuntas

























Xzzn



























phptitle=Hauptseite






















Sicherheit













Settember 2018




























exista








tut ils stgalims















































Link Tipp10













































Link PH FHNW mi4u














Link inform21











Link Google Docs



Link Connected


Link Medienkompass


Link Survista CIMI





1 Introducziun




1 Introducziun





2 Utilisaziun







23 Persunal

















3 Equipament








Princip ndash ndash













35 Deposit da datas





strucziun

















310 Support




III Agiuntas

























Xzzn



























phptitle=Hauptseite






















Sicherheit













Settember 2018
















exista








tut ils stgalims















































Link Tipp10













































Link PH FHNW mi4u














Link inform21











Link Google Docs



Link Connected


Link Medienkompass


Link Survista CIMI





1 Introducziun




1 Introducziun





2 Utilisaziun







23 Persunal

















3 Equipament








Princip ndash ndash













35 Deposit da datas





strucziun

















310 Support




III Agiuntas

























Xzzn



























phptitle=Hauptseite






















Sicherheit













Settember 2018










exista








tut ils stgalims















































Link Tipp10













































Link PH FHNW mi4u














Link inform21











Link Google Docs



Link Connected


Link Medienkompass


Link Survista CIMI





1 Introducziun




1 Introducziun





2 Utilisaziun







23 Persunal

















3 Equipament








Princip ndash ndash













35 Deposit da datas





strucziun

















310 Support




III Agiuntas

























Xzzn



























phptitle=Hauptseite






















Sicherheit













Settember 2018







tut ils stgalims















































Link Tipp10













































Link PH FHNW mi4u














Link inform21











Link Google Docs



Link Connected


Link Medienkompass


Link Survista CIMI





1 Introducziun




1 Introducziun





2 Utilisaziun







23 Persunal

















3 Equipament








Princip ndash ndash













35 Deposit da datas





strucziun

















310 Support




III Agiuntas

























Xzzn



























phptitle=Hauptseite






















Sicherheit













Settember 2018






































Link Tipp10













































Link PH FHNW mi4u














Link inform21











Link Google Docs



Link Connected


Link Medienkompass


Link Survista CIMI





1 Introducziun




1 Introducziun





2 Utilisaziun







23 Persunal

















3 Equipament








Princip ndash ndash













35 Deposit da datas





strucziun

















310 Support




III Agiuntas

























Xzzn



























phptitle=Hauptseite






















Sicherheit













Settember 2018

















Link Tipp10













































Link PH FHNW mi4u














Link inform21











Link Google Docs



Link Connected


Link Medienkompass


Link Survista CIMI





1 Introducziun




1 Introducziun





2 Utilisaziun







23 Persunal

















3 Equipament








Princip ndash ndash













35 Deposit da datas





strucziun

















310 Support




III Agiuntas

























Xzzn



























phptitle=Hauptseite






















Sicherheit













Settember 2018









Link Tipp10













































Link PH FHNW mi4u














Link inform21











Link Google Docs



Link Connected


Link Medienkompass


Link Survista CIMI





1 Introducziun




1 Introducziun





2 Utilisaziun







23 Persunal

















3 Equipament








Princip ndash ndash













35 Deposit da datas





strucziun

















310 Support




III Agiuntas

























Xzzn



























phptitle=Hauptseite






















Sicherheit













Settember 2018








































Link PH FHNW mi4u














Link inform21











Link Google Docs



Link Connected


Link Medienkompass


Link Survista CIMI





1 Introducziun




1 Introducziun





2 Utilisaziun







23 Persunal

















3 Equipament








Princip ndash ndash













35 Deposit da datas





strucziun

















310 Support




III Agiuntas

























Xzzn



























phptitle=Hauptseite






















Sicherheit













Settember 2018



























Link PH FHNW mi4u














Link inform21











Link Google Docs



Link Connected


Link Medienkompass


Link Survista CIMI





1 Introducziun




1 Introducziun





2 Utilisaziun







23 Persunal

















3 Equipament








Princip ndash ndash













35 Deposit da datas





strucziun

















310 Support




III Agiuntas

























Xzzn



























phptitle=Hauptseite






















Sicherheit













Settember 2018







Link PH FHNW mi4u














Link inform21











Link Google Docs



Link Connected


Link Medienkompass


Link Survista CIMI





1 Introducziun




1 Introducziun





2 Utilisaziun







23 Persunal

















3 Equipament








Princip ndash ndash













35 Deposit da datas





strucziun

















310 Support




III Agiuntas

























Xzzn



























phptitle=Hauptseite






















Sicherheit













Settember 2018










Link Google Docs



Link Connected


Link Medienkompass


Link Survista CIMI





1 Introducziun




1 Introducziun





2 Utilisaziun







23 Persunal

















3 Equipament








Princip ndash ndash













35 Deposit da datas





strucziun

















310 Support




III Agiuntas

























Xzzn



























phptitle=Hauptseite






















Sicherheit













Settember 2018




1 Introducziun




1 Introducziun





2 Utilisaziun







23 Persunal

















3 Equipament








Princip ndash ndash













35 Deposit da datas





strucziun

















310 Support




III Agiuntas

























Xzzn



























phptitle=Hauptseite






















Sicherheit













Settember 2018


1 Introducziun




1 Introducziun





2 Utilisaziun







23 Persunal

















3 Equipament








Princip ndash ndash













35 Deposit da datas





strucziun

















310 Support




III Agiuntas

























Xzzn



























phptitle=Hauptseite






















Sicherheit













Settember 2018



23 Persunal

















3 Equipament








Princip ndash ndash













35 Deposit da datas





strucziun

















310 Support




III Agiuntas

























Xzzn



























phptitle=Hauptseite






















Sicherheit













Settember 2018









3 Equipament








Princip ndash ndash













35 Deposit da datas





strucziun

















310 Support




III Agiuntas

























Xzzn



























phptitle=Hauptseite






















Sicherheit













Settember 2018






Princip ndash ndash













35 Deposit da datas





strucziun

















310 Support




III Agiuntas

























Xzzn



























phptitle=Hauptseite






















Sicherheit













Settember 2018







35 Deposit da datas





strucziun

















310 Support




III Agiuntas

























Xzzn



























phptitle=Hauptseite






















Sicherheit













Settember 2018











310 Support




III Agiuntas

























Xzzn



























phptitle=Hauptseite






















Sicherheit













Settember 2018


III Agiuntas

























Xzzn



























phptitle=Hauptseite






















Sicherheit













Settember 2018

























Xzzn



























phptitle=Hauptseite






















Sicherheit













Settember 2018







Xzzn



























phptitle=Hauptseite






















Sicherheit













Settember 2018






















Sicherheit













Settember 2018



Settember 2018

Documents

Manual Medias ed informatica - gr.ch · Manua edia nformatica 2 Quest manual è vegnì concepì sco document electronic. Vus pudais cliccar sin ils segns dals links en il text ed