Maria Sklodowska-Curieycie i dorobek naukowy

Autor: Krzysztof GudykaPierwsze lata zyciaMaria Salomea Skodowska urodzia si 7 listopada 1867 roku w Warszawie, bya crk nauczycieli Wadysawa i Bronisawy Skodowskich.Miaa czwrk rodzestwa: brata Jzefa oraz siostry Bronisaw, Zofi i Helen.Kiedy miaa 8 lat, zmara jej siostra Zofia dwa lata pniej, w maju 1878, ten sam los spotka jej matk (zmara na grulic).W wieku 10 lat rozpocza nauk na pensji dla dziewczt, ktr przed jej urodzinami prowadzia jej matka. Pniej ksztacia si w III eskim Gimnazjum Rzdowym, ktre ukoczya w czerwcu 1883, otrzymujc zoty medal.

Maria (po lewej) z ojcem, Wadysawem, i siostrami Bronisaw i Helen

Uniwersytet LatajacyPo ukoczeniu gimnazjum, Maria przesza zaamanie, spowodowane przeyciami zwizanymi ze mierci siostry i matki. Kolejny rok spdzia wic na wsi, z krewnymi ojca, a nastpny w Warszawie, gdzie udzielaa korepetycji.Maria pragna zdoby wysze wyksztacenie, jednake uniwersytety nie przyjmoway jeszcze wtedy kobiet; dlatego wic ona i jej siostra Bronisawa ksztaciy si na tajnym Uniwersytecie Latajcym.Po ukoczeniu uniwersytetu, Maria i Bronisawa zawary umow: podczas gdy jej starsza siostra studiowaa w Paryu, Maria pracowaa na jej utrzymanie. Po zakoczeniu studiw przez Bronisaw, miaa utrzymywa Mari.

Kamienica yszkiewicza przy ul. Freta 16 w Warszawie miejsce urodzenia Marii

Pierwsze zakochanieAby uzyska potrzebne rodki, Maria zacza pracowa jako guwernantka: najpierw w Warszawie, pniej u rodziny rawskich (krewnych jej ojca) w Szczukach.Podczas pobytu w Szczukach, Maria zakochaa si w Kazimierzu rawskim, jej rwieniku. Jego rodzice jednak sprzeciwili si zawarciu przez nich maestwa, a Kazimierz nie potrafi si im sprzeciwi. Maria ciko przeya ten zawd. Kazimierz niedugo pniej zdoby doktorat z matematyki i zosta profesorem, a potem rektorem Uniwersytetu Jagielloskiego.W 1889 roku Skodowska powrcia do Warszawy i w laboratoriach Muzeum Przemysu i Rolnictwa zacza uzupenia sw wiedz z chemii i fizyki. Pomaga jej tam krewny Jzef Boguski, wczeniej asystent Dymitra Mendelejewa.

Kazimierz rawski mio Marii

Wyjazd na emigracjeNa pocztku 1890 roku, Bronisawa, zgodnie z umow, zaprosia Mari do swojego mieszkania w Paryu, gdzie mieszkaa wraz ze swoim mem Kazimierzem Duskim.Przed wyjazdem do Parya, Maria jeszcze przez ptora roku pracowaa jako guwernantka, szkolia si i praktykowaa w laboratoriach.W kocu, na jesieni 1891 roku, Maria wyjechaa do Parya i zamieszkaa w domu swojej siostry.Jeszcze w tym samym roku, w listopadzie, rozpocza nauk na paryskim uniwersytecie Sorbonie.Krakowskie Przedmiecie 66 miejsce praktyk Marii Skodowskiej

Zycie w ParyzuJako przedmiot swoich studiw Maria Skodowska wybraa matematyk i fizyk. Dniami studiowaa, wieczorami za udzielaa korepetycji, z trudem zarabiajc na swoje utrzymanie. Pomimo trudnoci, ju w 1893 roku (28 lipca) otrzymaa licencjat z fizyki z pierwsz lokat, a w nastpnym roku z matematyki z drug lokat.Maria rozpocza sw karier badaniami nad waciwociami magnetycznymi rnych rodzajw stali. W tym samym roku, poznaa swojego przyszego ma, Pierrea Curie zapoznaa si z nim

Fragment panoramy Parya w roku 1889dziki staraniom Jzefa Wierusza-Kowalskiego, ktry pomaga jej w znalezieniu odpowiedniego laboratorium. Z czasem, rozwino si midzy nimi uczucie. W kocu, Pierre owiadczy si Marii ona jednak odrzucia owiadczyny, wci planujc powrt do Polski.

Maria CurieW 1894 roku, Maria powrcia do Polski i odwiedzia swoj rodzin w Warszawie. Ubiegaa si o prac w swoim zawodzie na Uniwersytecie Jagielloskim, jednak odmwiono jej tam miejsca, poniewa bya kobiet.Namwiona przez Pierrea, w 1895 roku powrcia do Parya i 26 lipca tego roku wzia z nim lub cywilny w Sceaux.Maria i Pierre, oprcz nauki, mieli dwa wsplne zamiowania wycieczki rowerowe i wyjazdy za granic, co jeszcze bardziej ich poczyo.12 wrzenia 1897 roku urodzia si pierwsza crka Marii i Pierrea Irne, pniejsza noblistka.Pierre, Maria i ich crka Irne

Pierwsze badaniaW 1895 roku, Wilhelm Roentgen odkry istnienie promieni X, jednak nie wiadomo byo wtedy jeszcze w jaki sposb powstaj. Rok pniej, Henri Becquerel odkry, e sole uranu emituj promieniowanie podobne do promieni X oraz e to promieniowanie nie potrzebuje zewntrznego rda energii.Maria podja si badania promieni emitowanych przez uran za pomoc elektrometru, sucego do mierzenia prdu elektrycznego, wynalezionego przez jej ma oraz jego brata 15 lat wczeniej.Odkrya, e aktywno prbki uranu zaleaa od zawartoci w niej pierwiastkowego uranu i bya do niej proporcjonalna, a emisja promieniowania przez uran jest jego waciwoci atomow.

Zdjcie lubne Marii i Pierrea

Kolejne odkryciaKolejnym odkryciem Marii by fakt, e dwa mineray, ktrych uywaa do bada uraninit i torbernit s o wiele bardziej aktywne od samego uranu (pierwszy czterokrotnie, drugi dwukrotnie). Dosza do wniosku, e musz one zawiera jeszcze jaki radioaktywny pierwiastek. W 1898 odkrya, e tor jest pierwiastkiem radioaktywnym.M Marii, Pierre, by coraz bardziej zafascynowany jej badaniami na tyle, e w pierwszej poowie 1898 roku porzuci wasne badania i doczy do niej.Maria bya wiadoma, e musi si pospieszy z publikacj wynikw swoich bada na temat radioaktywnoci toru doszo do tego 12 kwietnia 1898 roku. Zostaa jednak uprzedzona przez Niemca Gerharda Schmidta (ktry odkry to zjawisko dwa miesice wczeniej).Piotr i Maria w laboratorium

Polon i radPierre i Maria Curie stworzyli metod wskanikw promieniotwrczych, dziki ktrej mogli wyznaczy zdolno promieniowania nowych pierwiastkw.Jeszcze w roku 1898, 18 lipca, maestwo Curie opublikowao dzieo, w ktrym opisao odkrycie nowego pierwiastka chemicznego polonu.Par miesicy pniej, 26 grudnia, razem z Gustawem Bmontem opisali kolejny nowy pierwiastek rad.Aby udowodni swoje odkrycia, pastwo Curie podjli si wyizolowania nowych pierwiastkw z mineraw. Dopiero w 1902 roku udao si, z tony minerau, uzyska 0,1 grama chlorku radu (RaCl2). Czysty rad Maria uzyskaa w 1910 roku, polonu za nie udao si jej wyizolowa.Pamitkowe monety wydane z okazji 100-lecia odkrycia radu i polonu

1900-1904Po odkryciu radu i polonu maestwo Curie wsplnie badao promieniowanie emitowane przez te pierwiastki. Doszli do nastpujcych odkry: promieniowanie przechodzi przez pewne ciaa i powietrze, przeksztacajc tlen (O2) w ozon (O3) a zwizki promieniotwrcze wiec.W 1902 roku, Maria na krtko wrcia do Polski, gdy 14 maja zmar jej ojciec Wadysaw. Rok pniej, zdobya doktorat na Uniwersytecie w Paryu. W sierpniu 1903 urodzia sw drug crk, ktra zmara po porodzie.6 grudnia 1904 Maria urodzia swoj trzeci crk ve (doya wieku 102 lat).ve Curie w wieku 57 lat

Pierwsza Nagroda NoblaW grudniu 1903, Maria Skodowska-Curie (wraz z mem Pierrem oraz Henrim Becquerelem) otrzymali Nagrod Nobla z fizyki za badania nad promieniotwrczoci. Pocztkowo, Maria nie bya nominowana do nagrody zosta o tym jednak poinformowany jej m i zgosi skarg, po czym Maria zostaa dopisana do listy.Po otrzymaniu Nagrody Nobla, m Marii otrzyma tytu profesora i katedr na Sorbonie. Pierre nie by profesorem przez dugi czas 19 kwietnia 1906 roku zgin tragicznie, potrcony przez konny wz ciarowy.Maria bardzo ciko przeya mier ma. 13 maja otrzymaa katedr po mu, stajc si pierwsz profesork na Sorbonie.Pierre i Maria w laboratorium

Druga Nagroda NoblaPo mierci Pierrea Maria oddaa si pracy i kolejnym badaniom. W 1910 roku uzyskaa rad w stanie metalicznym, pniej stworzya midzynarodowy wzorzec tego pierwiastka. W 1911 zoya kandydatur do Francuskiej Akademii Nauk, nie zostaa jednak tam przyjta. Przez cay czas braa udzia w spotkaniach i konferencjach m.in. w konferencjach Solvaya w Brukseli.7 listopada 1911 zostaa jej przyznana druga, samodzielna Nagroda Nobla, za odkrycie i badania nad polonem i radem oraz wyizolowanie tego drugiego.

Po otrzymaniu drugiej Nagrody Nobla zacza ubiega si o stworzenie Instytutu Radowego w Paryu. Zosta zbudowany w 1914 roku i zajmowa si badaniami nad promieniotwrczoci i radioizotopami.Maria na konferencji Solvaya, m.in. z Albertem Einsteinem i Ernestem Rutherfordem

I Wojna SwiatowaPodczas I wojny wiatowej Maria stworzya wiele polowych centrw radiologicznych i pomoga leczy wielu rannych onierzy.W 1915 roku, stworzya metod sterylizowania zainfekowanej tkanki za pomoc bezbarwnego, radioaktywnego gazu wydzielanego przez rad (nazwanego pniej radonem). Szacuje si, e jej centra pomogy ponad milionowi onierzy.Zajta tym przedsiwziciem, w tym okresie nie wykonaa prawie adnych bada naukowych.Swoje przeycia zwizane z wojn Maria opisaa w ksice Radiologia i wojna.Maria w jednym z mobilnych centrw radiologicznych

Wyjazdy do StanwPo zakoczeniu I wojny wiatowej, dziki dziennikarce Marie Meloney, w 1921 roku wyjechaa do Stanw Zjednoczonych, aby zebra pienidze na zakup radu. Udao si to dziki pomocy milionerw i Polonii amerykaskiej. Szkatuk z radem otrzymaa od prezydenta USA Warrena Hardinga.W 1923 roku, napisaa biografi swojego ma Pierre Curie. W 1925 roku odwiedzia Polsk, by uczestniczy w ceremonii rozpoczcia budowy Instytutu Radowego w Warszawie.W 1929 roku odbya drug podr do USA, aby zdoby pienidze na zakup radu. Udao si jej to a pienidze na zakup radu ($50 000) otrzymaa od prezydenta USA Herberta Hoovera. Rad trafi do otwartego w maju 1932 roku przez Mari i Bronisaw Curie Instytutu Radowego.Maria Skodowska-Curie w latach 20. XX wieku

Ostatnie lata MariiPod koniec lat dwudziestych XX wieku stan zdrowia Marii zacz si pogarsza; zacza traci wzrok i such. W 1934 roku wyjechaa do sanatorium Sancellemoz w Passy. Na miejscu lekarze zdiagnozowali przyczyn pogorszenia zdrowia zoliw anemi. Maria miaa take chorob popromienn.4 lipca 1934 Maria Skodowska-Curie zmara. Zostaa pogrzebana przy swoim mu w Sceaux.W 1995 roku szcztki Marii i Pierrea zostay przeniesione do paryskiego Panteonu.Maria w ostatnich latach ycia

Bibliografiahttp://en.wikipedia.org/wiki/Maria_Curie, 2013-05-25http://pl.wikipedia.org/wiki/Maria_Sk%C5%82odowska-Curie, 2013-05-25http://www.aip.org/history/curie/polgirl1.htm, 2013-05-25http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/1903/marie-curie.html, 2013-05-27http://www.geni.com/people/W%C5%82adys%C5%82aw-Sk%C5%82odowski-h-Do%C5%82%C4%99ga/4754017555300071809, 2013-05-26http://portalwiedzy.onet.pl/49474,,,,sklodowska_curie_maria,haslo.html , 2013-05-26http://www.geni.com/people/Maria-Sk%C5%82odowska-Curie-Nobel-Prize-in-Chemistry-1911/4754071530090030120, 2013-05-27Zdjeciahttp://commons.wikimedia.org/wiki/File:1911_Solvay_conference.jpghttp://commons.wikimedia.org/wiki/File:Marie_Curie_c1920.pnghttp://commons.wikimedia.org/wiki/File:Marie_Pierre_Irene_Curie.jpghttp://commons.wikimedia.org/wiki/File:Marie_et_Pierre_Curie_.jpghttp://commons.wikimedia.org/wiki/File:Marie_Curie_-_Mobile_X-Ray-Unit.jpghttp://www.gim16.pl/Sklodowska-Curie/zdj/4.jpghttp://www.gim16.pl/Sklodowska-Curie/zdj/9.jpghttp://commons.wikimedia.org/wiki/File:Sklodowski_Family_Wladyslaw_and_his_daughters_Maria_Bronislawa_Helena.jpghttp://commons.wikimedia.org/wiki/File:Marie_Curie_birthplace.jpghttp://commons.wikimedia.org/wiki/File:Krakowskie_Przedmiescie,_Warsaw.JPGhttp://commons.wikimedia.org/wiki/File:Pierre_and_Marie_Curie.jpghttp://www.enumi.pl/coins/L/39.jpghttp://www.nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/1903/curie_wedding_photo.jpghttp://www.nytimes.com/2007/10/25/arts/25labouisse.html?_r=0http://www.impan.pl/Great/Zorawski/fot-2.jpghttp://commons.wikimedia.org/wiki/File:Aerial_view_of_Eiffel_Tower_and_Exposition_Universelle,_Paris,_1889.jpg

Maria Salomea Skodowska urodzia si sidmego listopada...IVONA Reader - IVONA 2 Jacek1, track 1Speech27158.21 - Licencja: IVONA User License (Uytek prywatny)Po ukoczeniu gimnazjum, Maria przesza zaamanie,...IVONA Reader - IVONA 2 Jacek2, track 1Speech26722.414 - Licencja: IVONA User License (Uytek prywatny)Aby uzyska potrzebne rodki, Maria zacza pracowa jako...IVONA Reader - IVONA 2 Jacek3, track 1Speech31849.469 - Licencja: IVONA User License (Uytek prywatny)Na pocztku 1890 roku, Bronisawa, zgodnie z umow,...IVONA Reader - IVONA 2 Jacek4, track 1Speech21668.873 - Licencja: IVONA User License (Uytek prywatny)Jako przedmiot swoich studiw Maria Skodowska wybraa...IVONA Reader - IVONA 2 Jacekzyciewparyzjum, track 1Speech33092.285 - Licencja: IVONA User License (Uytek prywatny)W 1894 roku, Maria powrcia do Polski i odwiedzia swoj...IVONA Reader - IVONA 2 Jacekmariacurie, track 1Speech26196.258 - Licencja: IVONA User License (Uytek prywatny)W 1895 roku, ilhelm Rentgen odkry istnienie promieni X,...IVONA Reader - IVONA 2 Jacekpierwszebadania, track 1Speech27703.201 - Licencja: IVONA User License (Uytek prywatny)Kolejnym odkryciem Marii by fakt, e dwa mineray, ktrych...IVONA Reader - IVONA 2 Jacekdalszebadania, track 1Speech33251.523 - Licencja: IVONA User License (Uytek prywatny)Pier i Maria Kiri stworzyli metod wskanikw...IVONA Reader - IVONA 2 Jacekpolonrad, track 1Speech30544.031 - Licencja: IVONA User License (Uytek prywatny)Po odkryciu radu i polonu maestwo Kiri wsplnie badao...IVONA Reader - IVONA 2 Jacekewaitd, track 1Speech25956.117 - Licencja: IVONA User License (Uytek prywatny)W grudniu tysic dziewiset trzeciego, Maria...IVONA Reader - IVONA 2 Jacekded, track 1Speech26558.47 - Licencja: IVONA User License (Uytek prywatny)Po mierci Piera Maria oddaa si pracy i kolejnymIVONA Reader - IVONA 2 Jacek2nobel, track 1Speech32067.5 - Licencja: IVONA User License (Uytek prywatny)Podczas I wojny wiatowej Maria stworzya wiele polowych...IVONA Reader - IVONA 2 Jacekwojna, track 1Speech21574.309 - Licencja: IVONA User License (Uytek prywatny)Po zakoczeniu I wojny wiatowej, dziki dziennikarce Mari...IVONA Reader - IVONA 2 Jacekdalej, track 1Speech35646.883 - Licencja: IVONA User License (Uytek prywatny)Pod koniec lat dwudziestych XX wieku stan zdrowia Marii...IVONA Reader - IVONA 2 Jacekdeent, track 1Speech22677.318 - Licencja: IVONA User License (Uytek prywatny)