MATEMATIKË

VETITË E KËTIJ VIZATIMI:

• BRINJËT NUK JANË TË DREJTA,• ËSHTË I RRETHUAR ME NGJYRË

TË KUQE,• PËRMBAN NGJYRË TË KUQE,

KLATËR, VERDHË DHE BARDHË,• KËTU MUND TË VËREJMË

DREJTËKËNDËSHIN,• KA TREKËNDËSHA,• KA TRE YJE,• PËRMBAN BALON TË KUQ,• KA TRE PIKA TË BARDHA,• NJË TREKËNDËSH KA VIJA TË

KUQE,• KA DY PIKA TË KUQE,• KA DY PIKA TË KALTËRTA,• PËRBËHET NGA MË SHUMË SE

20 JESË,• ……

KËTO FIGURA KANË SHUMË VETI TË PËRBASHKËTA.

DISA NGA ATO JANË:

1. JANË SHTËPI2. KANË DERËN E BARDHË3. FASADAT JANË NGJYROSUR ME

NGJYRË TË NJËJTË 4. KANË NGA DY DRITARE5. KULMIN E KANË TË KUQ6. ……….

DISA NGA VETITË JO TË PËRBASHKËTA JANË:

1. DALLOHEN PËR NGA MADHËSIA2. FASADAT NUK JANË NGJYROSUR

NË MËNYRË TË NJËJTË3. DRITARET DHE DYERT NUK JANË

ME NGJYRË TË NJËJTË4. SHTËPIA E VOGË KA NJË DERË,

KURSE E MADHJA DY DYER5. ……….

MBAJ MEND!

FIGURAT QË KANË VETI ËT NJËJTË PARAQESIN NJË BASHKËSI!

BASHKËSITË I SHËNOJMË ME SHKRONJA TË MËDHA TË ALFABETIT (A,B,C,D…)

KJO ËSHTË

BASHKËSIAE FIGURAVE ME

NGJYRË TË VERDHË

(MUND TË THEMI:

BASHKËSIA А)

KJO ËSHTË

BASHKËSIAE OBJEKTEVE QË KANË FORMËN E

SHIGJETËS(MUND TË THEMI:

BASHKËSIA В)

KJO ËSHTË

BASHKËSIA E FIGURAVE MË TË

VOGLA

(MUND TË THEMI:

BASHKËSIA С)

KJO ËSHTË

BASHKËSIA

E FIGURAVE TË KALTËRTA

(MUN TË THEMI:

BASHKËSIA D)

KJO ËSHTË

BASHKËSIA E FIGURAVE NDËRMJET TREKËNDËSHAVE DHE ZEMRAVE TË VERDHA

(MUND TË THEMI:

BASHKËSIA Е)

MBAJ MEND!

FIGURAT QË PËRBËJNË BASHKËSINË QUHEN ELEMENTE TË BASHKËSISË.

NËSE NDONJË ELEMENT I TAKON BASHKËSISË, ATËHER E SHËNOJMË ME SIMBOLIN , TË CILIN E LEXOJMË: I TAKON OSE ËSHTË ELEMENT.

NËSE NDONJË ELEMENT NUK I TAKON BASHKËSISË, ATE E SHËNOJMË ME SIMBOLIN ,TË CILIN E LEXOJMË: NUK I TAKON OSE NUK ËSHTË ELEMENT.

SHEMBULL !1. FIGURA A I TAKON BASHKËSISË А?

PO, I TAKON! SHËNOJMË:

2. FIGURA A I TAKON BASHKËSISË D ?

JO, NUK I TAKON ! SHËNOJMË:

VËREJMË!

BASHKËSITË MUND TI SHËNOJMË NË SHUMË MËNYRA:

1.NË MËNYRË TABELARE

2.DUKE CAKTUAR VETITË QË KANË ELEMENTET E SAJ ( NË MËNYRË PËRSHKRUESE)

3.GRAFIKISHT (ME DIAGRAM TË VENIT)

-TI SHQYRTOJMË ME RRADHË TË GJITHA MËNYRAT-

KUJTO! MËNYRA ËSHTË KËSHTU:

SHEMBULL :

SHËNONI BASHKËSINË NË MËNYRË TABELARE , NËSE AJO PËRBËHET NGA ELEMENTET NË VIJIM:

SECILA BASHKËSI KA EMRIN E VET, SHKRONJË TË

MADHE.

KËTË BASHKËSI E KEMI SHËNUAR ME

А!

SHENJA E

BARAZ-IMIT

KLLAPA E MADHE ËSHTË STANDARDE PËR BASHKËSITË.

GJITHMON SHËNOHET NË FILLIM DHE NË MBARIM TË ELEMENTEVE.

ELEMENTI I PARË I BASHKËSISË A.

KUJTOHU, SIMBOLIKISHT

SHËNOHET:

3 А(To čitamo:

3 I TAKON А OSE3 NUK I TAKON A)

PRESJA

GJATË NUMRIMIT TË ELEMENTEVE ATO I NDAJMË ME PRESJE.

ELEMENTI I DYTË I BASHKËSISË A.

KUJTOHU:

b А

(LEXOJMË:b I TAKON BASHKËSISË А OSEb ËSHTË ELEMENT I BASHKËSISË A)

PRESJA


ELEMENTI I TRETËI

BASHKËSISË A.KUJTOHU:

c А(LEXOJMË:c I TAKON BASHKËSISË А OSEc ËSHTË ELEMENT I BASHKËSISË A)

PRESJA

GJATË NUMRIMIT TË ELEMENTEVE ATO I NDAJMË

ME PRESJE.

ELEMENTI I KATËRT I


d А(LEXOJMË:d I TAKON BASHKËSISË А OSEd ËSHTË ELEMENT I BASHKËSISË A)

PRESJAGJATË

NUMRIMIT TË

ELEMENTEVE ATO I

NDAJMË ME PRESJE.

ELEMENTI I PESTË I BASHKËSISË A.

KUJTOHU:

g А

(LEXOJMË:g I TAKON BASHKËSISË А OSEg ËSHTË ELEMENT I BASHKËSISË A)

PRESJA


ELEMENTI I GJASHTË I


a А(LEXOJMË:a I TAKON BASHKËSISË А OSEa ËSHTË ELEMENT I BASHKËSISË A)

PRESJA


ELEMENTI I SHTATË I BASHKËSISË A.

KUJTOHU:

5 А(LEXOJMË:

5 I TAKON BASHKËSISË А OSE

5 ËSHTË ELEMENT I BASHKËSISË A)

KLLAPA E MADHE ËSHTË STANDARDE PËR BASHKËSITË.

GJITHMON SHËNOHET NË FILLIM DHE NË MBARIM TË

ELEMENTEVE.

BASHKËSIA A KA 7 ELEMENTE.

ATE SHKURTIMISHT E SHËNOJMË:

n(A) = 7

SHEMBULLI 2.:

BASHKËSIA

E = { s, p, 1, 7, d, #, @, 0, f }

KA 9 ELEMENTE.

SHKURTIMISHT SHËNOJMË:

n(E) = 9

SHEMBULLI I KALUAR THOSHTE KËSHTU:

SHËNONI BASHKËSINË E CILA PËRBËHET NGA ELEMENTET:

TRI PIKAT NA TREGOJNË SE BASHKËSIA KA

PAFUND SHUMË

ELEMENTE.

MBAJ MEND – MËNYRA ËSHTË KËSHTU:

EMRI I BASHK-ËSISË

KY ËSHTË SHËNIMI I VETIVE QË KANË

ELEMENTET, NGA TË CILAT SHUMË LEHTË

MUND T’I NJOHIM ELEMENTET.

SHEMBULL:

ËSHTË DHËNË BASHKËSIA

SHËNONI BASHKËSINË NË MËNYRË PËRSHKRUESE!

:

KLLAPA E MADHE,

SHENJA STANDAR-DE

E BASHKËSISË

Х ËSHTË SHENJË PËR

CILINDO ELEMENT TË BASHKËSISË

NË FUND E MBYLLIM KLLAPËN.

DY PIKAT I LEXOJMË

‘‘ASHTU QË’’.

PAS TYRE SHËNOJMË VETITË

E ELEMENTEVE.

MBAJ MEND- MËNYRA ËSHTË KËSHTU:

SHEMBULL:

ËSHTË DHËNË BASHKËSIA

TË SHËNJMË BASHKËSINË NË MËNYRË PËRSHKRUESE!

KËTË SHËNIM E LEXOJMË:

BASHKËSIA P ËSHTË E BARABARTË ME BASHKËSINË

E TË GJITHË x x ËSHTË NUMËR ÇIFT 3<x<11 .

THËNË THJESHTË, NË BASHKËSINË P JANË TË GJITHË NUMRAT x PËR TË CILËT VLEN x ËSHTË NUMËR ÇIFT DHE 3<x<11 .

:

ASHTU QË

SHEMBULL: 1. Janë dhënë bashkësitë A dhe B:

А = { р : р është ditë e javës }

В = { х : х numër tek dhe 2<х<10 } .

а) Si do t’i shënojmë në mënyrë tabelare?А = { e hënë, e martë, e mërkurë, e enjte, e premte, e shtunë, e diel } В = { 3, 5, 7, 9 }Pra, vlen barazia: А = {р : р është ditë e javës} = {e hënë, e martë, e mërkurë, e enjte, e premte, e shtunë, e diel } В = {х : х është numër çift dhe 2<х<10 } = { 3, 5, 7, 9 }

b) Caktojmë n(A) dhe n(B) !n(A) = 7n(B) = 4

c) Simbolikisht shënojm a i takon numri 9 bashkësisë А!

9 А d) Simbolikisht shënojm se elementi e mërkurë a i takon bashkësisë А!

e mërkurë А

DIAGRAMI I VENIT PËR BASHKËSINË A.NGA DIAGRAMI KEMI: А = { a, 1, 2, с, d, 9, T } .

KJO ËSHTË MËNYRA GRAFIKE E PARAQITJES SË BASHKËSIVE, NGA KU SHUMË LEHTË MUND T’I CAKTOJMË ELEMENTET E SECILËS BASHKËSI

DIAGRAMI I VENIT PË BASHKËSINË В !

PRA, В = { 2, С, Т, u, Z, 7, М } .

NGA DIAGRAMI I VENIT VËREJMË: 2 А DHE 2 В

d А DHE d ВМ А DHE М В О А DHE О В…

DIAGRAMI I VENIT PËR BASHKËSINË С !

PRA, С = { Т, Z, М, О } .VËREHET SE T U TAKON TË TRE BASHKËSIVE, Т А , Т В DHE Т С .Z ËSHTË VETËM NË B DHE C, D.M.TH. Z В , Z С DHE Z А.MËTUTJE, О А , O B DHE O C ; М А , М В DHE М С …

SHEMBULL 1.:BASHKËSINË E DHËNË PARAQITE ME DIAGRAM TË VENIT

PËR SECILIN

ELEMENT CAKTOJMË

NGA NJË PIKË

BËJMË VIJËN KU DO T’I

SHËNOJMË ELEMENTET E BASHKËSISË А

SHËNOJMË EMRIN E

BASHKËSISË: А

SECILËS PIKË I SHOQËROJMË NJË ELEMENT

NGA BASHKËSIA А

SHEMBULL 2.:BASHKËSITË E DHËNA А DHE В ME DIAGRAM TË VENIT I PARAQESIM.

А={1,2,3,4,5,6}В={3,4,5,7,8,9,10}.

SHEMBULLI 3.:BASHKËSITË А, В DHE С SHËNONI NË MËNYRË TABELARE.

ZGJIDHJE: А = { 1, 2, 3, 4, 5, а, К }, В = { 3, 4, 5, 8, 9, М, 10 }, С = { 4, 5, 7, 9, 10, К }.

A EKZISTOJNË ELEMENTE QË U TAKOJNË TË TRI BASHKËSIVE?

DETYRA:

1. SHËNONI BASHKËSINË ELEMENTET E SË CILËS JANË NUMRA NJËSHIFRORË MË TË MËDHENJ SE 12.

2. SHËNONI BASHKËSINË, ELEMENTET E SË CILËS JANË MEDALJE TË ARTA OLIMPIKE QË NDODHEN NË KLASËN TONË !

VËREHET SE KËTA DY BASHKËSI NUK KANË ELEMENTE!

BASHKËSITË E TILLA I QUJAMË BASHKËSI TË ZBRAZËTA !

I SHËNOJMË ME SIMBOLIN Ø

PRA: А = Ø DHE С = Ø .

NUMRI I TYRE ËSHTË ZERO, n(A) = 0 , n(B) = 0 .

KUJDES!

1. Shënoni bashkësinë elementet e së cilës janë shkronjat e para të muajve të vitit.

2. Plotësoni vargun ashtu që të jenë të sakta, nëse është e mundur: 7 { 1, 5, __, 3, __ } 4 { 3, 2, 5, а, b, 4, __, __ }

3. Me diagram të Venit paraqiti bashkësitë: А = { 5, 6, 7, 8, 9, а, с } dhe В = { х : х është një nga tri shkronjat e alfabetit }

4. Në mënyrë tabelare paraqite bashkësinë: K = { х : х është numër natyror treshifror më i vogël se 100}. Sa elemente ka bashkësia? Shënoni shkurtimisht!

5.Duke përdorur diagramin e dhënë të Venit të bashkësive A dhe B, caktoni elementet të cilët : а) i takojnë А, kurse nuk i takojnë В, b) i takojnë edhe А edhe В, c) nuk i takojnë as А as В. Shënoni përgjigjen me simbole. b

а g

v

đ

d

Autor i prezantimit:

Nexhat Mackaj Nexhat Mackaj

SHFMU “ Mic SHFMU “ Mic Sokoli” LubiqeveSokoli” Lubiqeve

Documents

MATEMATIKË