Matematike Dhe Muzike

MATEMATIKA DHE MUZIKA

DO = 1 RE = 8/9(~0.89) MI = 64/81(~0.79) FA = 3/4(~0.75) SOL = 2/3(~0.66) LA = 16/27(~0.59) SI =

128/243(~0.53)

DO = 1/2(0.5)

LIDHJA E MATEMATIKES ME SHKENCAT E TJERA MATEMATIKA DHE MUZIKA #MesueseAurela

LENDA : MATEMATIKE

KLASA :

SHKOLLA :

TEMA : LIDHJA E MATEMATIKES ME SHKENCAT E TJERA

MATEMATIKA DHE MUZIKA

PUNOI :

#MesueseAurela


Lidhjet e muziks me matematikn

N aspektin psikologjik ndjenjat q shkaktohen gjat zgjidhjes s nj problem muzikor duket t jen t ngjashme me zgjidhjen e nj enigme matematikore. N muzik, si n fizik, far shkon prpjet duhet t bjer posht sepse shumica e sistemeve t organizimeve muzikore dhe fizike kan nj pik fikse referimi duke u trhequr drejt saj. Ideja sht se kan trheqje gravitacionale apo nj fush magnetike

Muzika dhe Matematika kan role shum t ndryshme n shoqri, ky sht prceptimi i zakonshm n jet, mirpo ato jan t lidhura me njra-tjetrn. Pr shum njerz, matematika sht nj enigm e cila merret me zgjidhjen e problemeve t ndryshme dhe e karakterizuar nga


numrat natyror, racional, abstrakt, t njohur, t panjohur, t ftoht dhe t pashpirt. Nga ana tjetr muzika sht art i bukur, ka t bj me emocionin, me ndjenjat dhe me jetn.

N kohn e grekve t lasht, matematika dhe muzika ishin t lidhura ngusht. Muzika u konsiderua si nj disiplin rigoroze matematikore, e cila trajtonte marrdhniet, raportet dhe proporcionet. N quadrivium (kurrikuli i shkolls Pythagorean ) muzika ishte e vendosur n t njjtin nivel si aritmetika, gjeometria dhe astronomia.

Muzika ishte shkenca e shndosh dhe n harmoni me matematikn, e cila nuk duron paqartsi sepse nuk tingllon mir, vetm nj harmoni n mes notash sjell rezultat t duhur, sikur edhe matematika q krkon saktsi n llogaritje.

Si lidhen muzika dhe matematika me njra-tjetrn?

Ka aspekte t ndryshme, t cilat tregojn kt lloj marrdhnie. S pari, disa hulumtime kan dshmuar se fmijt duke luajtur n piano shpesh, tregojn aftsi t prmirsuara n shkenca t aplikuara, n zgjidhjen e problemeve (enigmave), duke luajtur shah apo kryerjen e veprimeve matematikore. S dyti, n nj analiz t veant krahasuese Nxnsi duke marr nj kurs muzike tregoi rezultate m t mira rreth njmbdhjet pr qind mbi mesataren n msim.

T gjitha kto studime mbi raportet harmonike dhe proporcionet ishin thelb i muziks gjat etaps Pitagoreane. Ky perceptim, megjithat e humbi rndsin e tij n fund t Mesjets ku filloi zhvillimi i muziks m komplekse.

M i zakonshm dhe m i drejt sht interpretimi gjeometrik i seksionit t art (mesit t art). Nj ndarje e nj linje kreative dhe imagjinare n dy pjes t pabarabarta quhet mesi i art.


Kjo prqindje nuk mund t gjendet vetm n forma gjeometrike por edhe n natyr. Nj tjetr hulumtim ka treguar se Moxarti n mnyr t vetdijshme apo t pavetdijshme ka aplikuar harmonin mes zhvillimit dhe prmbledhjes n pothuajse t gjitha sonatat pr piano. Ai e ka aplikuar kt seksion (mes) t art edhe pse disa prova tregojn trheqjen e tij nga matematika dhe reflektojn mbi nj aspekt artistik gjeometrik. N aspektin psikologjik ndjenjat q shkaktohen gjat zgjidhjes s nj problemi muzikor duket t jen t ngjashme me zgjedhjen e nj enigme matematikore.

Muzika sht ART ndrsa Matematika ka shum nga karakteristikat e nj arti t identifikuar me periudha artistike, (barok, klasik, renesanc etj) kjo dhe fardo lidhje tjetr q ekziston n mes t muziks dhe matematiks, mund t themi se edhe pse kan shum t prbashkta, t dyjat pa dyshim jan disiplina shum t ndryshme.

Shume muzikant prdorin matematikn edhe pse muzika nuk ka asnje themel me matematikn moderne. Mesopotamt dhe egjiptiant kan studiuar parimet e muziks ne baz t matematiks. Q n kohn e Platonit muzika sht njohur si nj deg e matematiks ndrsa sot si deg e muziks akustike.

Ky sht nj shembull I nj kohe t muziks akustike ku cdo not esht e barabart me dyfishin e kohs paraardhse.


Muzika dhe Fizika

Konceptet q ne prdorim pr ti kuptuar ato, kan nj ngjashmri n shum aspekte, Pr shembull, ne flasim pr e lart dhe e ult, shpejt dhe ngadal , drejtvizore, valore, tingulli, eho etj, ndoshta pa e kuptuar se sa e thell sht metafora n kt kontest.

N muzik, si n fizik, far shkon prpjet duhet t bjer posht sepse shumica e sistemeve t organizimeve muzikore dhe fizik kan nj pik fikse referimi duke u trhequr drejt saj, ideja sht se kan trheqje gravitacionale apo nj fush magnetike.

T dy fazat jan n ekuilibr: Energjit e tyre jan komplementare; format e tyre jan nj imazh i njri-tjetrit, ata jan si dy ant e nj ekuacion reverzibil.Pr mua, prkufizimi i fiziks tingllon me dyshim, por mundsit pr studimet mbi idet themelore dhe abstrakte t tilla si muzika dhe fizika, si pjes e nj arsimi n artet liberale, t cilat mbshteten n nj shoqri t civilizuar dhe t arsimuara jan duke u br gjithnj e m pak.

Ngjashmrin m t madhe n mes t muziks dhe fiziks e hasim m shum tek instrumentet, ndrtimi i tyre dhe mnyra se si ato lshojn tingullin, bjen fjala flauta sht n thelb nj tub q sht i hapur n t dyja ant. Ajri sht n lvizje nga fillimi gjer n fund dhe kshtu krijojn nj ton n baz t vullnetit dhe dshirs.

Kjo sht nga aspekti teknik i ndrtimit dhe ekzekutimit t instrumenteve.

Muzika dhe Fizika, sado q kan terminologji bukur t ngjashme ato plotsisht jan t ndryshme. Pr mua, paralelet m t rndsishme mes muziks dhe fizik aktualisht ndodhen n nj nivel m filozofik


KURIOZITET

Skanimi i trurit tregoi q disa ushtrime matematikore mund t shkaktojn t njjtn ndjenj bukurie apo knaqsie si kryeveprat artistike apo muzika e kompozitorve t mdhenj

Nj grupi matematiciensh iu vendosn prpara ekuacione matematikore t vshtira dhe t bukura dhe t vshtira e t mrzitshme, ndrsa truri u skanohej.

N prfundim, t njjtat qndra t trurit q aktivizohen prball nj pikture apo muzike t bukur, aktivizoheshin edhe prball ekuacioneve t vshtira por t bukura matematikore.

Studimi u krye nga shkenctar t Kolegjit t Londrs dhe n prfundim, grupi i studiuesve britanik than se rezultati sugjeron se mund t ket nj lidhje neurobiologjike baz pr bukurin.

15 matematicienve iu dhan 60 formula matematikore pr ti klasifikuar ato.


Njri prej studiuesve, Semir Zeki tha pr BBC: Gjat ekuacioneve matematikore prfshihen nj sr zonash t trurit, por kur nj formul vlersohet si e bukur, ather aktivizohet lobi frontal, njsoj si t shohsh nj piktur t famshme apo t dgjosh nj kryevepr muzikore.

Neuroshkenca nuk mund t tregoj se cfar sht e bukur dhe cfar jo pr ju, por mund t tregoj pjesn e trurit q prfshihet n kt vlersim dhe n varsi t personave, bukuria gjendet n gjithcka, tha profesor Zeki.

Duke arritur n kt pik, gjithka na bn t mendojm se jemi pran asaj q mund t prcaktohet si neurobiologjia e muziks, pohon nj psikoterapeute. Ajo citon emrin e profesorit q n vitet 20 shkroi: Gjithka n natyrn e muziks, q muzikanti i transmeton spektatorit, mund t matet, regjistrohet, prsritet dhe riregjistrohet pr qllime eksperimentimi. Megjithat, ekzistojn afrime shum shpresdhnse pr studimin shkencor t pasqyrimit muzikor. Ai e kishte fjaln pr gramafonat, t cilt regjistrojn frekuenca dhe nota t muziks, pr ti vn m pas n marrdhnie me aktivitetin e neuroneve.

Fal revolucionit teknologjik t ktyre 50 viteve t fundit, sot studimi i muziks i ka m t sofistikuara metodat e tij: analiza e sinjaleve bioelektrike, neuropsikologjia, psiko-akustika.

Sot kemi instrumente shum t fuqishme pr t eksploruar nj fush t caktuar. Krkimet shkencore krkojn t studiojn mekanizmat neuroshkencor q krijojn n mendjen e njeriut reagime t ndryshme n raport me stimuj t ndryshm muzikor.

Documents

Matematike Dhe Muzike