19
MATERIAŁY Z ZAJĘĆ Z PRZEDMIOTU EKONOMIKA I ORGANIZACJA PRZEDSIĘBIORSTW – REKLAMA I MULTIMEDIA LEKCJA NR 7,8,9,10 z dnia 10,11 grudnia 2011 LEKCJA 7 T: Struktura organizacyjna podmiotów gospodarczych Struktura organizacyjna to ogół zależności i powiązań pomiędzy poszczególnymi komórkami organizacyjnymi firmy. Rozróżnia się trzy zasadnicze systemy powiązań komórek organizacyjnych: system liniowy system funkcjonalny system sztabowo – liniowy System liniowy oznacza się tym, że na czele każdej komórki organizacyjnej stoi tylko jeden kierownik, który kieruje całą komórką i ponosi odpowiedzialność za jej pracę. W tym systemie każda komórka otrzymuje polecenie tylko od kierownika szczebla wyższego i tylko przed nim jest odpowiedzialna za wykonanie swoich zadań. Zaleta tego systemu jest podział władzy i kompetencji, ścisła odpowiedzialność za każdy odcinek pracy. Wada jest to ze kierownik samodzielnie zarządzający danym odcinkiem pracy musi być bardzo dobrze znać wszystkie zagadnienia tam występujące. System liniowy może mieć zastosowanie w małych przedsiębiorstwach. W systemie funkcjonalnym występuje kierowników, więc komórka niższego szczebla może otrzymywać informacje od kilku kierowników i odpowiada przed nimi z zakresu wykonania poleceń wynikających z pełnionych przez zwierzchników funkcji, każdy pracownik podlega jednocześnie kilku zwierzchnikom. Konieczna jest wiedza kierowników w danym zakresie co jest zaletą tego

MATERIAŁY Z ZAJĘĆ EKONOMIKA I ORGANIZACJA_PRZEDSIĘBIORSTW - REKLAMA I MULTIMEDIA

Embed Size (px)

Citation preview

MATERIAŁY Z ZAJĘĆ Z PRZEDMIOTU EKONOMIKA I ORGANIZACJA PRZEDSIĘBIORSTW – REKLAMA I MULTIMEDIALEKCJA NR 7,8,9,10 z dnia 10,11 grudnia 2011LEKCJA 7T: Struktura organizacyjna podmiotów gospodarczych

Struktura organizacyjna to ogół zależności i powiązań pomiędzy poszczególnymi komórkami

organizacyjnymi firmy.

Rozróżnia się trzy zasadnicze systemy powiązań komórek organizacyjnych:

system liniowy

system funkcjonalny

system sztabowo – liniowy

System liniowy oznacza się tym, że na czele każdej komórki organizacyjnej stoi tylko jeden

kierownik, który kieruje całą komórką i ponosi odpowiedzialność za jej pracę. W tym

systemie każda komórka otrzymuje polecenie tylko od kierownika szczebla wyższego i tylko

przed nim jest odpowiedzialna za wykonanie swoich zadań. Zaleta tego systemu jest podział

władzy i kompetencji, ścisła odpowiedzialność za każdy odcinek pracy. Wada jest to ze

kierownik samodzielnie zarządzający danym odcinkiem pracy musi być bardzo dobrze znać

wszystkie zagadnienia tam występujące. System liniowy może mieć zastosowanie w małych

przedsiębiorstwach.

W systemie funkcjonalnym występuje kierowników, więc komórka niższego szczebla może

otrzymywać informacje od kilku kierowników i odpowiada przed nimi z zakresu wykonania

poleceń wynikających z pełnionych przez zwierzchników funkcji, każdy pracownik podlega

jednocześnie kilku zwierzchnikom. Konieczna jest wiedza kierowników w danym zakresie co

jest zaletą tego systemu. Wadą tego systemu są trudności w ustaleniu zakresu kompetencji i

odpowiedzialności oraz często rozbieżność decyzji.

System sztabowo-liniowy zachowuje zasadę bezpośredniego podporządkowania jednemu

kierownikowi, kierownikowi dodaje się komórki sztabowe(funkcjonalne), których zadaniem

jest opracowanie materiałów potrzebnych kierownikowi do podjęcia decyzji. Komórki

funkcjonalne zatrudniają specjalistów z określonych dziedzin. Komórki te nie mają jednak

prawa wydawania poleceń wykonawczych kierownikom lub pracownikom niższych szczebli.

System ten charakteryzuje się tym, że:

nad każdym zespołem ludzkim stanowiącym jednostkę lub komórkę organizacyjną

jest tylko jeden zwierzchnik kierujący praca tego zespołu i ponoszący za nią

odpowiedzialność

każdy kierownik może wydawać polecenie tylko pracownikom jemu bezpośrednio

podległym

każdy pracownik podlega bezpośrednio tylko jednemu kierownikowi od niego

otrzymuje dyspozycje i przed nim odpowiada za wykonanie zadań

Wyróżniamy struktury organizacyjne:

strukturę smukłą która cechuje się dużą liczba szczebli hierarchicznych, małą

rozpiętością kierowania np. system liniowy i sztabowo – liniowy

strukturę płaską która cechuje się małą liczbą szczebli hierarchicznych a dużą

rozpiętością kierownictwa

Komórka organizacyjna to najmniejszy obiekt struktury organizacyjnej.

Komórki wykonujące określone zadania są w większych jednostkach gospodarczych

grupowane w wyodrębnione piony, które obejmują komórki wykonujące tematycznie

pokrewne funkcje. Częścią funkcjonalnych komórek organizacyjnych o ważniejszym dla

przedsiębiorstwa znaczeniu kieruje często naczelny dyrektor.

Do tych komórek zalicza się:

dział sterowania jakością

dział informatyki

dział organizacji i zarządzania

dział marketingu

zespół radców prawnych

W pionie techniczno - produkcyjnym znajdują się komórki ruchu wytwarzające bezpośrednio

lub pośrednio produkty oraz komórki stwarzające warunki do realizacji produkcji. Do

komórek stwarzających warunki do produkowania wyrobów w pionie techniczno –

produkcyjnym zaliczamy takie działy jak:

dział konstrukcyjny

dział technologiczny

dział postępu technicznego

dział bezpieczeństwa i higieny pracy

główny mechanik

główny energetyk

dział planowania i przygotowania produkcji

dział gospodarki narzędziowej

główny dyspozytor

dział inwestycji

W skład pionu ekonomiczno - handlowego wchodzą komórki organizacyjne tj.

dział planowania

dział analiz ekonomicznych

dział sprawozdawczości i statystyki

dział gospodarki materiałowej

dział zaopatrzenia

dział zbytu

Pion finansowo – księgowy obejmuje:

dział księgowości

dział finansowy

W pionie zatrudnieniowo – płacowym wyróżniamy takie komórki jak:

dział osobowy

dział socjalno – bytowy

dział szkolenia

dział zatrudnienia i płac

Pion administracji ogólnej może obejmować komórki zajmujące się obsługa całego

przedsiębiorstwa, takie jak:

kancelaria główna

dział administracyjno – gospodarczy

dział transportu

LEKCJA 8

T: Zaopatrzenie i gospodarka materiałowa

Surowiec to taki czynnik produkcji, który przeszedł jedną fazę produkcyjną np. oddzielenie

minerału od złoża lub kilka faz produkcyjnych np. produkty w rolnictwie i leśnictwie.

Surowce przeznaczone są do dalszego przerobu.

Materiały są to produkty otrzymane z surowców w wyniku określonego procesu

technologicznego i przeznaczone do dalszego przerobu np. deski, blachy, tkaniny.

Gospodarka materiałowa w firmie dotyczy:

zaopatrzenie firmy w materiały

stałej oceny jakości materiałów

magazynowania materiałów

dokonywanie czynności związanych z przyjmowaniem i wykorzystaniem materiałów

normowanie zużycia materiałów

wykorzystania odpadów materiałowych

Klasyfikacja rodzajowa materiałów:

1) Materiały podstawowe stanowią główny składnik np. tkaniny w zakładach odzieżowych,

skóra w fabryce obuwia.

2) Materiały pomocnicze są zużywane w produkcji wyrobów, nie stanowią ich istotnego

składnika, mogą służyć do konserwacji maszyn, utrzymania czystości w zakładzie, do celów

administracyjnych.

3) Paliwo obejmuje paliwo używane do celów energetycznych np. wytwarzanie pary do

napędu maszyn a także do celów gospodarczych np. ogrzewanie pomieszczeń.

4) Części zapasowe są to części do maszyn u urządzeń służące do wymiany przy remoncie

5) Opakowaniami są skrzynie, beczki, worki stosowane w wysyłce wyrobów.

6) Odpady powstają w procesie produkcji, maja one pewną wartość użytkową i mogą być

zużyte w tym samym przedsiębiorstwie lub sprzedawane innym przedsiębiorstwom.

W strukturze organizacyjnej podmiotu gospodarczego występuje służba zaopatrzenia, której

zadaniem jest zaspokojenie potrzeb materiałowych firmy. Do głównych zadań tej służby

należą:

określenie zapotrzebowania firmy na poszczególne rodzaje materiałów

pozyskanie informacji o ofercie materiałów prezentowanej na rynku (cena, jakość,

lokalizacja, dostawców)

współpraca z dostawcami (składanie zamówień, negocjowanie warunków dostaw)

prowadzenie gospodarki zapasami materiałowymi

zdobycie informacji o substytutach materiałowych

dokumentacja i sprawozdawczość w zakresie zakupu i zużycia materiałów

Dobór i normowanie zużycia materiałów:

Norma zużycia określa dopuszczalną wielkość zużycia danego materiału na wykonanie

określonego zadania. Czynności związane z ustaleniem norm zużycia nazywane są

normowaniem zużycia materiałów. Normowanie zużycia materiałów w przedsiębiorstwie

przemysłowym ma zasadnicze znaczenie dla racjonalnego gospodarowania materiałami.

Stosowanie norm zużycia materiałów:

umożliwia określenie przewidywanego zużycia materiałów

stanowi podstawę do racjonowania i dozowania materiałów w ich wydaniu do

zużycia na cele produkcyjne i przez to wpływa na oszczędne zużycie materiałów

pozwala na kontrolę i analizę zużycia materiałów, oraz określenie czy i w jakiej

mierze poszczególne komórki organizacyjne przedsiębiorstwa realizują zasadę

oszczędności materiałów

Norma techniczna oparta jest na obliczeniach prowadzonych na podstawie receptury,

rysunków technicznych wyrobu, wzorów chemicznych. Aby określić normę techniczną

należy wcześniej obliczyć zużycie teoretyczne zwane normą teoretyczną. Zużycie

teoretyczne oznacza ilość materiału zawartego w gotowym wyrobie.

Np. zużycie teoretyczne materiału podstawowego do produkcji odlewu żeliwnego ważącego

15 kg wynosi 15 kg żeliwa, do wykonania swetra z przędzy wełnianej ważącego 450 g

zużycie teoretyczne przędzy wynosi 450 g. Wiadomo z 15 kg żeliwa nie można wykonać

odlewu o takim samym ciężarze, czy z 450 g przędzy swetra ważącego tyle samo. Powodem

tego jest powstawanie strat materiału w czasie procesu wytwarzania.

NORMA TECHNICZNA ZUŻYCIA MATERIAŁU = ZUŻYCIE TEORETYCZNE +

STRATY MATERIALU

Jeśli wskaźnik strat określony jest w procentach w stosunku do normy zużycia to techniczną

normę zużycia materiału można obliczyć według wzoru:

Zt *100

NORMA TECHNICZNA = --------------------

100 - Ws

Nt – norma techniczna zużycia materiału

Zt – zużycie teoretyczne materiału

Ws – wskaźnik strat w procentach

Przykład obliczenia technicznej normy zużycia

W odlewni produkowane są łożyska z brązu o ciężarze jednostkowym 23,8 kg. W procesie

produkcyjnym powstają straty brązu wynoszące przy topnieniu 9% a przy odlewaniu i

wykańczaniu łożysk 6% w stosunku do normy zużycia.

Wskaźnikiem strat jest w tym przypadku suma strat powstających w poszczególnych

operacjach technologicznych /9+6=15%/

23.8 * 100 2380

Norma techniczna zużycia brązu = --------------- = --------- = 28 kg

100 – 15 85

Normy statystyczne zużycia materiałów opierają się na ewidencji zużycia materiału w

okresach ubiegłych. Stosowane są one głównie do normowania zużycia materiałów

pomocniczych przeznaczonych do produkcji, materiałów potrzebnych do utrzymania ruchu

maszyn i urządzeń lub materiałów na cele gospodarcze. Podstawą do ustalania normy

statystycznej jest zużycie faktyczne w dłuższym okresie i wielkość produkcji lub inna

wielkość odniesienia w tym samym czasie.

Zapasy materiałów, obliczanie norm zapasów materiałowych

Zapasy materiałowe to stan fizycznego nagromadzenia materiałów niezbędnych do

utrzymania ciągłości produkcji. Firma powinna w sposób trafny i precyzyjny ustalać rozmiary

zapasów materiałowych. Zbyt niski poziom zapasów grozi przerwaniem ciągłości produkcji a

zbyt wysoki powoduje narastanie zbędnych kosztów. Prawidłową wielkość zapasów

materiałowych określają normy zapasu, które odgrywają bardzo ważną rolę w gospodarce

materiałowej. Zbyt małe zapasy materiałów mogą stać się przyczyną zahamowania produkcji,

jeśli nastąpi opóźnienie dostaw, za duże zapasy są również szkodliwe, gdyż wymagają

dodatkowej powierzchni magazynowej, powodują występowanie strat w trakcie

przechowywania.

W ustalaniu poziomu norm zapasów materiałowych posługujemy się następującymi

wielkościami:

przeciętnym zużyciem dziennym materiału

średnim cyklem dostaw w dniach

odchyleniem od średniego cyklu dostaw oraz danymi uzupełniającymi, pozwalającymi

wyznaczyć zapas minimalny

Przeciętne zużycie dzienne ustala się sposobem statystycznym dzieląc zużycie materiału w

określonym okresie przez liczbę dni w tym okresie. Dla tego rodzaju obliczeń przyjmuje się

30 dni w miesiącu, 90 dni w kwartale i 360 dni w roku. Jeśli np. roczne zużycie danego

materiału wynosi 144 Mg to przeciętna zużycie dzienne wynosi:

144 Mg : 360 dni = 0,4 Mg (megagram) = 400 kg

Okres między kolejnymi dostawami materiału nazywamy cyklem dostaw. Średni cykl

dostaw można ustalić na podstawie terminów podanych w umowie o dostawę materiałów lub

danych z okresów ubiegłych.

Przykład: Załóżmy, że w danym roku zanotowano 8 dostaw materiałów, materiałów okres

miedzy ostatnią dostawą w ubiegłym roku a pierwszą w danym roku wynosił 42 dni , między

dalszymi dostawami zaś odpowiednio: 39, 55,68,37,69,36 i 54.

Średni cykl dostaw (D) obliczany jako średnia arytmetyczna wynosi:

42+39+55+68+37+69+36+54

D = ---------------------------------------- = 50 dni

8

Odchylenie od średniego cyklu dostaw oblicza się jako średnia arytmetyczna bezwzględnych

odchyleń od średniego cyklu dostaw. Opierając się na poprzednich danych odchylenia

obliczymy:

Numer dostawy Liczba dni między

dostawami

Średni cykl dostaw Odchylenie

bezwzględne

1 42 50 8

2 39 50 11

3 55 50 5

4 68 50 18

5 37 50 13

6 69 50 19

7 36 50 14

8 54 50 4

Razem 92

Odchylenie od średniego cyklu dostaw (d) wynosi:

Suma odchylenia bezwzględnego 92

d = ------------------------------------------- = ----------- = 12 dni

Liczba dostaw 8

Z normowaniem zapasów materiałowych wiążą się pojęcia następujących rodzajów zapasów:

zapas bieżący (produkcyjny)

zapas minimalny

zapas maksymalny

norma zapasu

Zapas bieżący (Zb), zwany również zapasem produkcyjnym, jest niezbędny do zapewnienia

zużycia materiałów w okresie między kolejnymi dostawami. Jest to wielkość zmienna,

najwyższa jest ona w dniu dostawy, w dniu poprzedzającym dostawę zbliża się do zera. Zapas

bieżący wyrażony w dniach równa się średniemu cyklowi dostaw (D).

Zapas minimalny(rezerwowy) (Zr) powinien stale znajdować się w magazynie na wypadek

opóźnienia dostaw lub innych nieprzewidzianych okoliczności. Wskaźnik zapasu

minimalnego w dniach powinien obejmować liczbę dni odchylenia od średniego cyklu dostaw

(d) oraz czas potrzebny na odbiór materiału i przygotowanie materiału do zużycia.

Zapas maksymalny (Zm) jest sumą zapasów bieżącego i minimalnego (Zb + Zr)

Norma zapasu (Ns) jest wielkością średnią i stanowi sumę zapasu rezerwowego i połowy

zapasu bieżącego

Przykład dotyczący normowania zapasów

Przyjmujemy dane z poprzednich obliczeń z których wynika:

- przeciętne zużycie dzienne wynosi 0,4 Mg

- średni cykl dostawy (D) – 50 dni

- odchylenie od średniego cyklu dostaw (d) – 12 dni

Na odbiór materiału i jego przygotowanie do zużycia potrzeba 4 dni.

Obliczamy poszczególne kategorie zapasów:

1) zapas bieżący:

- wskaźnik czasowy Zb = D = 50 dni

- zapas ilościowy Zb = D * 0,4 Mg = 50 8 0,4 Mg = 20 Mg

2) zapas minimalny:

- wskaźnik czasowy Zr = d + 4 dni = 16 dni

- zapas ilościowy Zr = 16 * 0,4 = 6,4 Mg

3) zapas maksymalny:

- wskaźnik czasowy Zm = Zb +Zr = 50 +16 = 66 dni

- zapas ilościowy Zm = 66 dni * 0,4 Mg = 26,4 Mg

4) Norma zapasu:

- wskaźnik czasowy Ns = Zr + (Zb:2) = 16 +(50:2) = 41 dni

- zapas ilościowy Ns = 41 dni * 0,4 Mg = 16,4 Mg

Gospodarka magazynowa

Gospodarką magazynową nazywamy działalność związaną z przyjmowaniem materiałów do

magazynu, rozmieszczeniem, przechowywaniem i konserwacją materiałów, wydawaniem

materiałów, ewidencją obrotu materiałami.

Magazyn jest to pomieszczenie lub zespół pomieszczeń lub wyodrębniony teren

przystosowany do składowania i przechowywania towarów

Wyróżniamy następujące typy magazynów:

otwarte, półotwarte, zamknięte

zautomatyzowane, zmechanizowane, mechaniczne

uniwersalne, wyspecjalizowane, wysokiej specjalizacji

zasobowe, transportowe, przeładunkowe, rozdzielcze

zbytu, hurtu, detalu, skupu

własne, obce

Wyróżniamy następujące dokumenty magazynowe:

1) PZ – przyjęcie materiałów do magazynu od dostawcy na podstawie Fa VAT zakupu

2) PW – przyjęcie materiałów do magazynu np. Niewykorzystanych w produkcji

3) WZ – wydanie materiałów z magazynu klientowi na podstawia Fa VAT sprzedaży

4) RW – wydanie materiałów do produkcji, administracji itp.

5) MM- przesunięcie międzymagazynowe (wystawiamy, gdy mamy w firmie kilka

magazynów)

6) ZW – zwrot materiału do magazynu

Racjonalna gospodarka materiałowa

Racjonalną gospodarkę materiałową warunkują trzy podstawowe czynniki

techniczny

ekonomiczny

organizacyjny

Czynnik techniczny obejmuje metody i technologię produkcji oraz poziom wyposażenia

technicznego. Wyposażenie techniczne musi być dostosowane pod względem parametrów i

poziomu technicznego do rodzaju produkcji. Urządzenia przestarzałe są często przyczyną

nadmiernego zużycia materiałów oraz obniżają jakość wyrobu.

Czynnik ekonomiczny wyraża się w poziomie i wzajemnych relacjach cen stosowanych

materiałów. Zmiany cen mogą wpływać na warunki zastępowania materiałów innymi

czynnikami wytwórczymi. Niektóre materiały wpływają na atrakcyjność produktu dla

producenta.

Czynnik organizacyjny odzwierciedla właściwą organizację zarządzania produkcją

organizację procesu produkcyjnego oraz utrzymanie i przepływ zapasów.

Straty materiałowe powstają w wyniku wytworzenia braków w procesie produkcji z powodu

wadliwego wykonania i błędów w materiale. Braki powodują straty materiałowe, a także

straty czasu pracy pracowników. Odpady materiałowe należy minimalizować. Właściwe

wykorzystanie materiału zależy od kwalifikacji robotników. Odpady produkcyjne i poza

produkcyjne, które mogą być jeszcze wykorzystane nazywa się surowcami wtórnymi.

Działania związane z przetwarzaniem odpadów określa się pojęciem recykling. Rozróżnia się

dwie grupy surowców wtórnych:

surowce wtórne metaliczne (złom stali, żeliwa metali nieżelaznych )

surowce wtórne niemetaliczne (skóry, makulatura, odpady tkanin ).

Ważną sprawą jest zbieranie i segregowanie odpadu w miejscu ich powstania ułatwia to

klasyfikowanie surowców wtórnych w magazynie.

LEKCJA 8,9

Temat: Zapasy materiałowe – ćwiczenia utrwalające.

Ćw. 1

Roczne zużycie danego materiału wynosi 288 Mg. Obliczyć zużycie dzienne

288 Mg : 360 dni = 0,8 Mg = 800 kg

Ćw. 2

W roku 2011 zanotowano 10 dostaw materiałów, okres między dostawami wynosił 45, 42, 60,

70, 25, 51, 30, 66, 10, 45. Obliczyć średni cykl dostaw (D)

D = (45+42+60+70+25+51+30+66+10+45): 10 = 44,4 = 44 dni

Ćw. 3 Wykorzystując dane z ćw. 1,2 obliczyć odchylenia od średniego cyklu dostaw.

Numer dostawy Liczba dni między

dostawami

Średni cykl dostaw Odchylenie

bezwzględne

1 45 44 1

2 42 44 2

3 60 44 16

4 70 44 26

5 25 44 19

6 51 44 7

7 30 44 14

8 66 44 22

9 10 44 34

10 45 44 1

Razem 142

Odchylenie od średniego cyklu dostaw (d) wynosi:

d = 142 : 10 = 14,2 = 14 dni

Ćw. 4

Wykorzystując dane z ćw.1,2,3:

przeciętne dzienne zużycie wynosi 0,8 Mg

średni cykl dostaw (D) 44 dni

odchylenie od średniego cyklu dostaw (d) 14 dni

Na odbiór materiału i jego przygotowanie do zużycia potrzeba 6 dni

Obliczyć poszczególne kategorie zapasów:

1) Zapas bieżący:

- wskaźnik czasowy Zb = D = 44 dni

- zapas ilościowy Zb = D ∙ 0,8 Mg = 44 ∙ 0,8 Mg = 35,2 Mg

2) Zapas minimalny:

- wskaźnik czasowy Zr = d + 6 dni = 14 +6 = 20 dni

- zapas ilościowy Zr = 20 ∙ 0,8 = 16 Mg

3) Zapas maksymalny:

- wskaźnik czasowy Zm = Zb + Zr = 44 +20 = 64 dni

- zapas ilościowy Zm = 64 dni ∙ 0,8 Mg = 51,2 Mg

4) Norma zapasu:

- wskaźnik czasowy Ns = Zr +( Zb :2) = 20 + (44 :2) = 44 dni

- zapas ilościowy Ns = 44 dni ∙ 0,8 Mg = 35,2 Mg

Ćw. 5

W przyszłym kwartale należy wykonać 800 szt łożysk z brązu. Norma zużycia brązu na 1

łożysko wynosi 28 kg, przewidywany zapas na początek kwartału - 612 kg a na koniec

kwartału – 4860 kg. Obliczyć zapotrzebowanie, tj. ile należy zakupić i sprowadzić brązu w

przyszłym kwartale.

Obliczenie:

- zużycie brązu w przyszłym kwartale

Zu = 800 szt ∙ 28 kg = 22 400 kg

- zapotrzebowanie na brąz

Za = 22 400 kg + 4860 kg – 6120 kg = 21 140 kg

Ćw.6

W przedsiębiorstwie przemysłowym zużyto w ubiegłym roku 9,6 Mg taśm tekstylno

gumowych do przenośników i przemieszczono za pomocą przenośników taśmowych 12 000

Mg materiałów sypkich. W roku bieżącym wprowadzone zostanie usprawnienie techniczno –

organizacyjne, które umożliwi obniżenie zużycia jednostkowego taśmy o 5%.

Ustalenie statystycznej normy zużycia taśmy przenośnikowej obliczonej w odniesieniu do 1

Mg przemieszczonych materiałów sypkich przebiega w podany poniżej sposób.

Obliczenie zużycia jednostkowego taśmy w roku ubiegłym:

9600 kg :12 000 Mg = 0,8 kg

Statystyczna norma zużycia taśmy obowiązująca w roku bieżącym (po uwzględnieniu

oszczędności):

0,8 kg ∙ 95% = 0,76 kg

Norma zużycia taśmy przenośnikowej na 1 Mg przemieszczonych materiałów sypkich wynosi

0,76 kg

Ćw. 7

Określić teoretyczne zużycie mosiądzu na 1 odlew, jeżeli łączny ciężar 80 odlewów wynosi

1040 kg

Zużycie teoretyczne = 1040 kg : 80 szt = 13 kg/szt

Ćw. 8

Dla wykonania rocznego planu produkcji przedsiębiorstwo planuje zużyć 9480 ton cementu.

Zapas na początek roku planowego wynosił 342 tony, a na koniec roku zapas wynosił 276

ton. Ile cementu należy zakupić w roku planowym

Zużycie = 9480 t

Zapas początkowy (Zp) = 342 t

Zapas końcowy (Zk) = 276 t

Z = Zu + Zk – Zp

Z = 9414 t

Ćw. 9

Wskaźnik zapasu produkcyjnego surowca wynosi 26 dni, a zapasu minimalnego 5 dni.

Planowane roczne zużycie surowca wynosi 1260 ton, a zapas na początek roku planowego

wynosi 89 ton. Obliczyć wielkość zakupu surowca w roku planowym.

Zużycie roczne (Zur) = 1260 ton

Zapas początkowy roku planowego (Zp) = 89 ton

Wskaźnik zapasu produkcyjnego (Zp – zapas początkowy) – 26 dni

Zapas minimalny (Zmin) = 5 dni

Obliczenie wielkości zakupu surowca w roku planowym

Zapas końcowy (Zk) = Zp +Zmin

Zk = 26 dni +5 dni = 31 dni

Zużycie dzienne (Zud) = 1260 :360 = 3,5 t/d

Zk = 3,5 t/d ∙ 31 dni = 108,5 t

Z = 1260 t +108,5 – 89 t = 1279,5 t

Ćw. 10

Wykorzystując poniższe dane należy obliczyć wielkość zakupu surowca w roku planowym.

Zp = 30 kg

Zk = 20 kg

Zu = 100 szt

Zuj = 2 kg/szt

Zu = 100 szt ∙ 2kg/szt = 200 kg

Z = 200 kg +20 kg – 30 kg

Z = 190 kg