33
409 Przedmioty specjalnościowe – Urządzenia inżynierii procesowej spożywczej i ekotechniki Semestr 5 Materiały konstrukcyjne w budowie maszyn przetwórczych (przedmiot specjalnościowy) Semestr Rodzaj zajęć Liczba godzin (w semestrze) Liczba punktów ECTS 5 W 30 3E 1. Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi Inżynieria materiałowa. Tworzywa polimerowe. Posiadanie podstawowych wiadomości z wymienionych wcześniej przedmiotów. 2. Cele kształcenia – kompetencje jakie powinien osiągnąć student: Zdobycie wiedzy z zakresu klasyfikacji, właściwości i doboru materiałów konstrukcy jnych stosowanych do budowy maszyn i urządzeń przetwórczych. 3. Metody dydaktyczne Wykład: wykład informacyjny z użyciem komputera i elementami metod eksponujących. 4. Kryteria, elementy i forma oceny przedmiotu efektów kształcenia: Wykład: zaliczenie na podstawie pozytywnej oceny egzaminu pisemnego. 5.Treści kształcenia zgodne z obowiązującymi standardami 6. Program A. Treść wykładów Tematyka zajęć Liczba godzin Klasyfikacja materiałów stosowanych do budowy maszyn i urządzeń przemysłu spożywczego. Wpływ środowiska i warunków pracy na trwałość elementów maszyn. 2 Wymagania stawiane materiałom do budowy urządzeń przemysłu spożywczego. 2 Stale konstrukcyjne stosowane do przenoszenia obciążeń statycznych i dynamic znych. Zmiany struktury i własności pod wpływem zmęczenia mechanicznego. Wpływ warunków pracy na zachowanie się i trwałość stali konstrukcyjnych: działanie środowiska, temperatury i czasu (korozja, starzenie, pełzanie, mikropęknięcia). 3 Stale odporne na korozję i kwasoodporne stosowane do budowy urządzeń przemysłu spożywczego. Własności i zastosowanie tych stali. 3 Żeliwa i staliwa rodzaje, zastosowanie w przetwórstwie spożywczym. 2 Metale i stopy nieżelazne stosowane w przemyśle spożywczym: aluminium i jego stopy, stopy niklu, kobaltu, tytan i jego stopy, stopy miedzi, cyna (struktury, własności i zastosowanie tych materiałów). 4 Powłoki ochronne – rodzaje, sposoby wytwarzania. 2 Materiały niemetaliczne pochodzenia organicznego i nieorganicznego. Drewno, tworzywa sztuczne, guma, szkło, ceramika, papier, skóra, itp. 5 Materiały kompozytowe. Materiały porowate spiekane. Materiały węglografitowe. Materiały wielowarstwowe metalpolimerowe. Budowa strukturalna, własności i zastosowanie. 4 Materiały smarne w przetwórstwie. Klasyfikacja, zasady doboru. 2 Egzamin pisemny. 1 7. Wykaz literatury podstawowej a) Malkiewicz T. Metaloznawstwo stopów żelaza. PWN W-wa, Kraków 1978. b) Pełczyński T. Obróbka cieplno-chemiczna stali. PB 1991. c) Wranglen G. Podstawy korozji i ochrony metali. WNT 1975. d) Zvonicek J. Maszyny dla przemysłu spożywczego. WNT 1977. 8. Wykaz literatury uzupełniającej a) Wesołowski K. Metaloznawstwo, Tom III. WNT W-wa 1971. Osoba prowadząca: Prof. dr hab. inż. Marek Opielak

Materiały konstrukcyjne w budowie maszyn przetwórczych

  • Upload
    others

  • View
    3

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Materiały konstrukcyjne w budowie maszyn przetwórczych

409

Przedmioty specjalnościowe – Urządzenia inżynierii procesowej spożywczej i ekotechniki Semestr 5

Materiały konstrukcyjne w budowie maszyn przetwórczych (przedmiot specjalnościowy)

Semestr Rodzaj zajęć Liczba godzin (w semestrze) Liczba punktów ECTS

5 W 30 3E

1. Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi Inżynieria materiałowa. Tworzywa polimerowe. Posiadanie podstawowych wiadomości z wymienionych wcześniej przedmiotów. 2. Cele kształcenia – kompetencje jakie powinien osiągnąć student: Zdobycie wiedzy z zakresu klasyfikacji, właściwości i doboru materiałów konstrukcy jnych stosowanych do budowy maszyn i urządzeń przetwórczych.

3. Metody dydaktyczne Wykład: wykład informacyjny z użyciem komputera i elementami metod eksponujących.

4. Kryteria, elementy i forma oceny przedmiotu – efektów kształcenia: Wykład: zaliczenie na podstawie pozytywnej oceny egzaminu pisemnego.

5.Treści kształcenia zgodne z obowiązującymi standardami

6. Program A. Treść wykładów

Tematyka zajęć Liczba godzin

Klasyfikacja materiałów stosowanych do budowy maszyn i urządzeń przemysłu spożywczego. Wpływ środowiska i warunków pracy na trwałość elementów maszyn.

2

Wymagania stawiane materiałom do budowy urządzeń przemysłu spożywczego. 2

Stale konstrukcyjne stosowane do przenoszenia obciążeń statycznych i dynamicznych. Zmiany struktury i własności pod wpływem zmęczenia mechanicznego. Wpływ warunków pracy na zachowanie się i trwałość stali konstrukcyjnych: działanie środowiska, temperatury i czasu (korozja, starzenie, pełzanie, mikropęknięcia).

3

Stale odporne na korozję i kwasoodporne stosowane do budowy urządzeń przemysłu spożywczego. Własności i zastosowanie tych stali.

3

Żeliwa i staliwa – rodzaje, zastosowanie w przetwórstwie spożywczym. 2

Metale i stopy nieżelazne stosowane w przemyśle spożywczym: aluminium i jego stopy, stopy niklu, kobaltu, tytan i jego stopy, stopy miedzi, cyna (struktury, własności i zastosowanie tych materiałów).

4

Powłoki ochronne – rodzaje, sposoby wytwarzania. 2

Materiały niemetaliczne pochodzenia organicznego i nieorganicznego. Drewno, tworzywa sztuczne, guma, szkło, ceramika, papier, skóra, itp.

5

Materiały kompozytowe. Materiały porowate spiekane. Materiały węglografitowe. Materiały wielowarstwowe metalpolimerowe. Budowa strukturalna, własności i zastosowanie.

4

Materiały smarne w przetwórstwie. Klasyfikacja, zasady doboru. 2

Egzamin pisemny. 1

7. Wykaz literatury podstawowej a) Malkiewicz T. Metaloznawstwo stopów żelaza. PWN W-wa, Kraków 1978. b) Pełczyński T. Obróbka cieplno-chemiczna stali. PB 1991. c) Wranglen G. Podstawy korozji i ochrony metali. WNT 1975. d) Zvonicek J. Maszyny dla przemysłu spożywczego. WNT 1977.

8. Wykaz literatury uzupełniającej a) Wesołowski K. Metaloznawstwo, Tom III. WNT W-wa 1971.

Osoba prowadząca: Prof. dr hab. inż. Marek Opielak

Page 2: Materiały konstrukcyjne w budowie maszyn przetwórczych

410

Page 3: Materiały konstrukcyjne w budowie maszyn przetwórczych

411

Podstawy inżynierii procesowej (przedmiot specjalnościowy)

Semestr Rodzaj zajęć Liczba godzin (w semestrze) Liczba punktów ECTS

5 5 5

W C L

15 15 30

2E

1 3

1. Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi Chemia, Inżynieria ekologiczna. 2. Cele kształcenia – kompetencje jakie powinien osiągnąć student: Pogłębienie wiedzy, rozwijanie umiejętności zastosowania procesów do celów technologicznych. Nabywanie umiejętności sterowania procesami. 3. Metody dydaktyczne Wykład informacyjny z zastosowaniem prezentacji multimedialnych. Ćwiczenia – prowadzenie obliczeń na praktycznych przykładach. Laboratorium: metoda praktyczna prowadzenia procesów, analiza parametrów, surowców i produktów, wyznaczanie parametrów. 4. Kryteria, elementy i forma oceny przedmiotu – efektów kształcenia: Wykład: Zaliczenia pisemne i ustne. Ćwiczenia: Zaliczenie umiejętności rozwiązywania zadań dotyczących wybranych procesów. Laboratorium: Obecność na wszystkich zajęciach, zaliczenie części teoretycznej każdego ćwiczenia, oddanie poprawnych sprawozdań. Zaliczenie końcowe nastepuje na podstawie ocen cząstkowych. 5.Treści kształcenia zgodne z obowiązującymi standardami 6. Program A. Treść wykładów

Tematyka zajęć Liczba godzin

Materia jako przedmiot działań technicznych 1

Prawidłowości fizyko-chemiczne jako podstawa interpretacji zjawisk zachodzących podczas przetwarzania. Prawo działania mas, równowaga chemiczna.

2

Kinetyka reakcji chemicznych, kataliza, katalizatory, enzymy, inhibitory 2

Podstawy procesów zachodzących w roztworach: solwatacja, dysocjacja, hydroliza. Iloczyn jonowy wody, pH, iloczyn rozpuszczalności, rozpuszczanie, krystalizacja, strącanie.

2

B. Treść ćwiczeń

Tematyka zajęć Liczba godzin

Ćwiczenia wprowadzające, test aktualnej wiedzy studentów. 1

Wprowadzenie zasad stechiometrii. 1

Przykłady obliczeń opartych na stechiometrii. 4

Przykłady zastosowań iloczynu jonowego wody, pH – obliczenia, przykłady. 2

Rozpuszczalność, iloczyn rozpuszczalności, przykłady obliczeń. 2

Wykres strumieniowy masy Sankeya. 2

Przykłady obliczeń technologicznych. 2

Zaliczenie przedmiotu. 1

Page 4: Materiały konstrukcyjne w budowie maszyn przetwórczych

412

B. Treść ćwiczeń laboratoryjnych

Tematyka zajęć Liczba godzin

Zajęcia wprowadzające, szkolenie bhp, zasady zaliczenia przedmiotu, harmonogram ćwiczeń.

2

Zmiękczanie wody sieciowej. 4

Demineralizacja wody. 4

Stabilizacja wód chłodzących 4

Metanoliza oleju rzepakowego. 4

Ekstrakcja składnika z wybranego produktu naturalnego. 4

Zajęcia poprawkowe, odrabianie zaległych ćwiczeń laboratoryjnych, poprawa ocen uzyskanych z kolokwiów wprowadzających.

4

Zajęcia zaliczeniowe, wystawianie ocen końcowych, wpisy do indeksu. 4

7. Wykaz literatury podstawowej

a) Al. Kowal, M. Świderska-Bróż: Oczyszczanie wody. WN PWN W-wa, Wrocław, 1977. b) W. Tuszyński, J. Budny, M. Kleszczewski: Inzynieria i aparatura przemysłu spożywczego. WNT. c) P. Lewicki i inni: Inzynieria procesowa przemysłu spożywczego. WNT W-wa, 1999.

8. Wykaz literatury uzupełniającej Osoba prowadząca: dr Jozef Sawa

Page 5: Materiały konstrukcyjne w budowie maszyn przetwórczych

413

Opakowania (Przedmiot obieralny –specjalnościowy)

Semestr Rodzaj zajęć Liczba godzin (w semestrze) Liczba punktów ECTS

5 W 15 1

1. Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi 2. Cele kształcenia – kompetencje jakie powinien osiągnąć student: Przekazanie słuchaczom wiedzy o najnowszych metodach pakowania i przechowywania produktów rolno-spożywczych. Zapoznanie z rodzajami opakowań, podstawami doboru opakowań, funkcjami opakowań oraz poznanie gospodarki odpadami opakowaniowymi. 3. Metody dydaktyczne Wykład: wykład informacyjny z użyciem komputera i elementami metod eksponujących. 4. Kryteria, elementy i forma oceny przedmiotu – efektów kształcenia: Wykład: zaliczenie na ocenę na podstawie pozytywnej oceny z kolokwium pisemnego.

5.Treści kształcenia zgodne z obowiązującymi standardami 6. Program A. Treść wykładów

Tematyka zajęć Liczba godzin

Rola i funkcja opakowań współczesnych. Przegląd oraz podział materiałów do produkcji opakowań jednostkowych.

1

Kryteria oceny jakości materiałów opakowaniowych i opakowań jednostkowych. Czynniki kształtujące jakość materiałów opakowaniowych i opakowań z nich wytworzonych. Zakres oceny jakości materiałów opakowaniowych i opakowań.

2

Charakterystyka badań właściwości materiałów opakowaniowych i opakowań jednostkowych. Rodzaje badań materiałów opakowaniowych i opakowań.

1

Rodzaje opakowań ze względu na materiały, z których są wykonane. Opakowania szklane, opakowania metalowe, opakowania papierowe i z tworzyw papierniczych, opakowania drewniane, opakowania z tworzyw sztucznych. Właściwości tworzyw sztucznych stosowanych na opakowania i sposoby ich oznaczania.

3

Rodzaje opakowań ze względu na zastosowanie. Opakowania zbiorcze, opakowania jednostkowe, opakowania transportowe.

1

Wytyczne do projektowania i doboru opakowań (podstawowe wymagania stawiane materiałom opakowaniowym, wybrane właściwości pakowanych produktów oraz ich zmiany w czasie przechowywania).

2

Podstawy doboru opakowań. Systemy pakowania produktów (pakowanie aseptyczne). Opakowania inteligentne.

1

Funkcje opakowań. Funkcje ochronne, marketingowe, logistyczne, informacyjne, ekologiczne Nowe kierunki pakowania (nowe trendy w opakowalnictwie, technologie alternatywne).

1

Odpady opakowaniowe. Gospodarka odpadami opakowaniowymi. Zagadnienia recyklingu odpadów opakowaniowych. Znakowanie opakowań. Projektowane opakowań pod kątem ich odzysku.

2

Kolokwium zaliczeniowe. 1

7. Wykaz literatury podstawowej

a) Lisińska-Kuśnierz M.: Badanie i ocena jakości materiałów opakowaniowych i opakowań jednostkowych. Wyd Akademi Ekonomicznej, Kraków 2005.

b) Czerniawski B., Michniewicz J.: Opakowania żywności . Agro Food Technology, 1998 c) Niedrzwicki W.: Opakowania. Gdynia, Wyższa Szkoła Morska, 1997. d) Żakowska H.: Opakowania a odpady opakowaniowe, Wyd. Ośrodek Doradztwa

Page 6: Materiały konstrukcyjne w budowie maszyn przetwórczych

414

e) Doskonalenia Kadr, Sp. z o.o., Gdańsk 2002 f) Korzeniowski A., Skrzypek M., Szyszka G.: Opakowania w systemach logistycznych. Poznań

2001 g) Korzeniowski A., Skrzypek M., Szyszka G.: Ekologistyka zużytych opakowań. Poznań 1999.

8. Wykaz literatury uzupełniającej a) Kozłowska J.: Znakowanie opakowań, COBRO, Warszawa 2002. b) Korzeniowski A., Foltynowicz Z., Kubera H.: Trendy rozwoju opakowań, Przemysł Spożywczy nr

4/2000, s.: 3 – 5 c) Korzeniowski A., Foltynowicz Z., Kubera H.: Nowoczesne rozwiązania techniczne w

opakowalnictwie, Świat Druku nr 10/1998, s.: 60 – 67 d) Meroni A.: Active packaging as an opportunity to create package design that reflects the

communicational, functional and logistical requirements of food products, Packaging Technology and Science 6/2000, s.: 243 – 248

e) Cichoń Z.: Nowoczesne opakowalnictwo żywności, Akademia Ekonomiczna w Krakowie, Ossolineum, Wrocław 1996

f) Cichoń M., Włodarczyk W., pod red. Myson M.: Towaroznawstwo opakowań. Wyższa Szkoła Ekonomiczna w Krakowie - Kraków: WSE,1972.

g) Juśkiewicz M., Panfil-Kuncewicz H.: Materiały opakowaniowe i opakowaniastosowane w przemyśle spożywczym, Wyd. ART. Olsztyn 1999

Osoba prowadząca: dr inż. Barbara Sykut

Page 7: Materiały konstrukcyjne w budowie maszyn przetwórczych

415

Surowce i materiały w przetwórstwie i inżynierii ekologicznej-(przedmiot specjalnościowy)

Semestr Rodzaj zajęć Liczba godzin (w semestrze) Liczba punktów ECTS

5 5

W L

30 30

2 3

1. Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi Inżynieria ekologiczna. Termodynamika i mechanika płynów. Inżynieria materiałowa. Posiadanie podstawowych wiadomości z wymienionych wcześniej przedmiotów. 2. Cele kształcenia – kompetencje jakie powinien osiągnąć student: Zdobycie wiedzy i umiejętności praktycznych z zakresu oceny, znajomości podstawowych właściwości i klasyfikacji podstawowych rodzajów surowców i materiałów wykorzystywanych w przetwórstwie (zwłaszcza spożywczym). Opanowanie metodyki postępowania przy badaniach głównych charakterystyk surowców i materiałów poznanie praktycznych sposobów ich wykorzystania. 3. Metody dydaktyczne Wykład: wykład informacyjny z użyciem komputera i elementami metod eksponujących. Laboratorium: metoda praktyczna oparta na obserwacji i pomiarze, metoda aktywizująca związana z praktycznym działaniem studentów. 4. Kryteria, elementy i forma oceny przedmiotu – efektów kształcenia: Wykład: zaliczenie na ocenę na podstawie pozytywnej oceny z kolokwium pisemnego. Laboratorium: zaliczenie na ocenę, na podstawie obecności na zajęciach, pozytywnej oceny z pisemnego kolokwium obejmującego wiedzę z odbytych ćwiczeń oraz oddanych prawidłowo sporządzonych sprawozdań.

5.Treści kształcenia zgodne z obowiązującymi standardami 6. Program A. Treść wykładów

Tematyka zajęć Liczba godzin

Wprowadzenie do przedmiotu. Podstawowe pojęcia i definicje. Klasyfikacja surowców i materiałów. Wymagania stawiane surowcom i materiałom przemysłu spożywczego. Ekologiczne właściwości materiałów i surowców.

2

Surowce i materiały sypkie. Klasyfikacja. Podstawowe właściwości. Metody oceny i wyznaczania parametrów surowców i materiałów sypkich

2

Surowce i materiały ciekłe i gazowe. Klasyfikacja. Podstawowe właściwości. Metody oceny i wyznaczania parametrów surowców i materiałów ciekłych i fazowych.

2

Surowce pochodzenia roślinnego. Oceny jakości surowców i materiałów przetwórstwa spożywczego. Metody i techniki badawcze - metody fizykochemiczne i sensoryczne w ocenie jakości żywności. Klasyfikacja. Warzywa. Kryteria klasyfikacji warzyw. Warzywa kapustne. Rośliny okopowe. Wymagania przemysłu przetwórczego stawiane roślinom warzywom i roślinom okopowym.

2

Rośliny zbożowe. Klasyfikacja roślin zbożowych. Walory odżywcze. Właściwości fizyko-chemiczne. Wymagania przemysłu przetwórczego stawiane roślinom zbożowym. Podstawowe metody przetwórstwa roślin zbożowych

2

Owoce. Klasyfikacja owoców krajowych i egzotycznych. Walory odżywcze. Właściwości fizyko-chemiczne. Wymagania przemysłu przetwórczego stawiane owocom. Podstawowe metody przetwórstwa owoców.

2

Surowce pochodzenia zwierzęcego. Klasyfikacja surowców pochodzenia zwierzęcego. Właściwości fizyko-chemiczne. Wymagania przemysłu przetwórczego stawiane surowcom pochodzenia zwierzęcego. Mięso. Walory odżywcze. Właściwości fizyko-chemiczne. Ryby. Właściwości i przetwórstwo.

2

Page 8: Materiały konstrukcyjne w budowie maszyn przetwórczych

416

Mleko. Walory odżywcze. Właściwości fizyko-chemiczne. Wymagania przemysłu przetwórczego stawiane mleku surowemu. Podstawowe metody przetwórstwa mleka. Jaja i przetwory z jaj. Klasyfikacja jaj. Walory odżywcze. Właściwości fizyko-chemiczne. Wymagania przemysłu przetwórczego stawiane jajkom. Podstawowe metody przetwórstwa

2

Zagrożenia mikrobiologiczne związane z surowcami pochodzenia roślinnego

i zwierzęcego. Wiadomości wstępne. Surowce pochodzenia roślinnego jako źródło zagrożeń mikrobiologicznych. Surowce pochodzenia zwierzęcego jako źródło zagrożeń mikrobiologicznych

2

Dodatki i substancje dodatkowe do żywności. Rola i regulacje prawne odnoszące się do dodatków żywnościowych.

2

Surowce i materiały stosowane na opakowania zwłaszcza produktów spożywczych i łatwo psujących się. Klasyfikacja opakowań. Podstawowe rodzaje opakowań: opakowania szklane. Opakowania papierowe. Opakowania metalowe i z tworzyw sztucznych. Wymagania ochrony środowiska stawiane opakowaniom.

2

Magazynowanie surowców i materiałów przetwórstwa spożywczego. Warunki magazynowania. Zmiany w surowcach wywołane magazynowaniem. Rodzaje magazynów.

2

Czyszczenie i mycie surowców i materiałów. Gospodarka odpadami przetwórstwa spożywczego. Przepisy prawne. Metody i techniki utylizacji niejadalnych odpadów pochodzenia roślinnego i zwierzęcego.

2

Surowce i materiały energetyczne stanowiące źródła energii odnawialne. Wymagania i regulacje prawne dotyczące surowców energetycznych. Klasyfikacja surowców energetycznych. Ekologiczne właściwości surowców i materiałów energetycznych.

2

Kolokwium zaliczeniowe. 2

B. Treść ćwiczeń laboratoryjnych

Tematyka zajęć Liczba godzin

Zajęcia wprowadzające: Szkolenie BHP, zasady zaliczania przedmiotu, podział na podgrupy, harmonogram ćwiczeń.

2

Materiały sypkie. Rozkład granulometryczny materiałów sypkich. 2

Materiały sypkie. Badanie gęstości usypowej i porowatości. 2

Ocena jakościowa ziaren zbóż. Badanie wilgotności i masy 1000 ziaren. 2

Zawiesiny w przetwórstwie i inżynierii ekologicznej. Badanie stabilności zawiesin. 2

Emulsje w przetwórstwie i inżynierii ekologicznej. Oznaczanie zawartości fazy rozproszonej w emulsjach spożywczych.

2

Zachowanie surowców mięsnych podczas suszenia i zamrażania. 2

Rośliny okopowe korzeniowe. Badanie zawartości sacharozy w buraku cukrowym. 2

Badanie jakości wody jako surowca w przetwórstwie spożywczym. 2

Analiza produktów spożywczych pod względem zawartości dodatków syntetycznych. 2

Badanie właściwości opakowań z tworzyw sztucznych. 2

Badanie właściwości opakowań metalowych. 2

Badanie właściwości opakowań szklanych i papierowych. 2

Kolokwium zaliczeniowe z odbytych ćwiczeń. Omówienie wykonanych przez studentów sprawozdań.

2

Zajęcia poprawkowe: odrabianie zaległych ćwiczeń laboratoryjnych, poprawa ocen uzyskanych z kolokwium zaliczeniowego, wystawianie ocen końcowych, wpisy do indeksu.

2

7. Wykaz literatury podstawowej

a) Luning P.A., Marcelis W.J., Jongen W.M.F. Zarządzanie jakością żywności. WNT, b) Warszawa, 2005. c) Olszewski A. Technologia przetwórstwa mięsa. WNT Warszawa, 2002. d) Olszewski A. Technologia przetwórstwa mięsa w pytaniach i odpowiedziach. WNT, Warszawa

2008. e) Cybulska E.B.:Chemia żywności. Składniki żywności. Tom I. WNT, Warszawa, 2007. f) Popko R. Ćwiczenia laboratoryjne z technologii ogólnej przemysłu spożywczego. Wydawnictwo

Uczelniane PL., Lublin 1982. g) Sikorski Z. Chemia żywności. WNT, W-wa 2002.

Page 9: Materiały konstrukcyjne w budowie maszyn przetwórczych

417

h) Lisińska-Kuśmierz M. Badanie i ocena jakości materiałów opakowaniowych i opakowań jednostkowych. Wyd. Akademii Ekonomicznej w Krakowie, Kraków 2005

8. Wykaz literatury uzupełniającej

6. Gajewski M. Przechowalnictwo warzyw. Wyd. SGGW, Warszawa, 2005. 7. Ignaczak S. Rośliny zbożowe. Wyd. AT-R., Bydgoszcz 2000. 8. Kunachowicz H., Nadolna I., Przygoda B., Iwanow K. Tabela wartości odżywczych produktów

spożywczych. Wyd. Instytutu Żywności i Żywienia, Warszawa, 1998. 9. Lewicki P., Wiatrowa-Rejchert D. Inżynieria i aparatura przemysłu spożywczego. Ćwiczenia

laboratoryjne. SGGW, W-wa 2002. 10. Świetlikowska K.: Surowce spożywcze pochodzenia roślinnego. Wyd. SGGW. Warszawa, 2006. 11. Świetlikowska U., i in. Surowce spożywcze. SGGW-AR, W-wa 1990.

Osoba prowadząca: Wykład: dr inż. Barbara Sykut

Laboratorium: mgr inż. Konrad Kowalik

Page 10: Materiały konstrukcyjne w budowie maszyn przetwórczych

418

Page 11: Materiały konstrukcyjne w budowie maszyn przetwórczych

419

Przedmioty specjalnościowe – Urządzenia inżynierii procesowej spożywczej i ekotechniki Semestr 6

Małe i średnie przetwórnie (przedmiot specjalnościowy)

Semestr Rodzaj zajęć Liczba godzin (w semestrze) Liczba punktów ECTS

6 6

W P

15 30

2 2

1. Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi Maszyny i urządzenia przetwórstwa spożywczego i inżynierii ekologicznej, a także znajomość projektowania elementów roboczych maszyn przetwórczych. 2. Cele kształcenia – kompetencje jakie powinien osiągnąć student: Zdobycie wiedzy i umiejętności praktycznych związanych z problematyką organizacji m ałych i średnich przetwórni, szczególnie w przetwórstwie spożywczym i pokrewnych. Poznanie podstaw prawnych stawianych małym i średnim przetwórniom w Polsce i w UE. Klasyfikacja przedsiębiorstw. 3. Metody dydaktyczne Wykład: wykład informacyjny z użyciem komputera i elementami metod eksponujących. Projektowanie: praktyczne wykonanie przez każdego studenta projektu małej i średniej przetwórni. 4. Kryteria, elementy i forma oceny przedmiotu – efektów kształcenia: Wykład: zaliczenie na podstawie pozytywnej oceny z kolokwium sprawdzającego. Projektowanie: zaliczenie na podstawie obecności na zajęciach, pozytywnej oceny z wykonanego projektu małej przetwórni.

5.Treści kształcenia zgodne z obowiązującymi standardami 6. Program A. Treść wykładów

Tematyka zajęć Liczba godzin

Charakterystyka zakładów przemysłu spożywczego i ich klasyfikacja. Ogólne zasady projektowania zakładów przemysłowych.

2

Podstawy prawne i organizacyjne tworzenia małych i średnich przetwórni. Wymagania prawne stawiane MSP w Polsce i UE. Podstawowe założenia firmy: opis firmy, lokalizacja, plan finansowy, forma prawna zakładu.

3

Klasyfikacje i zasady tworzenia linii technologicznych w MSP . Dobór maszyn i urządzeń oraz ich zestawienie; ustalenie typu aparatu, liczby maszyn i urządzeń.

2

Kontrola procesu produkcyjnego. Wymagania sanitarno- higieniczne stawiane MSP. 1

Zasady sporządzania bilansów materiałowych i bilansów energetycznych małych i średnich przetwórni. Zaopatrzenie i dystrybucja czynników energetycznych.

2

Gospodarka wodno ściekowa MSP - gospodarka wodna zakładu - określenie zapotrzebowania wody - wytyczne w zakresie oczyszczania ścieków.

2

Projektowanie magazynów przechowywania surowców i produktów przemysłu spożywczego. Rodzaje magazynów, sposoby magazynowania i transportu surowców i wyrobów gotowych. Organizacja pracy w magazynach, typizacja magazynów

2

Kolokwium zaliczeniowe. 1

Page 12: Materiały konstrukcyjne w budowie maszyn przetwórczych

420

Treść ćwiczeń projektowych.

Tematyka zajęć Liczba godzin

Wybranie projektu małej średniej przetwórni. Sporządzenie biznes planu . 4

Zestawienie dokumentacji formalno-prawnej. Projekt procesu i linii technologicznej wybranego zakładu przetwórczego (rozmieszczenie przestrzenne aparatów i urządzeń).

9

Opracowanie bilansów materiałowych i energetycznych wybranego zakładu przetwórczego. Opracowanie gospodarki wodno-ściekowej wybranego zakładu.

8

Wykonanie projektu magazynu do przechowywania surowców i produktów wybranego zakładu. Zagospodarowanie terenu zakładu oraz wymagania techniczno-technologiczne dla budynków i budowli. Ochrona środowiska i bhp.

7

Oddanie projektu. Zaliczenie projektu, wpisy do indeksu. 2

7. Wykaz literatury podstawowej

a). Chwiej M.: Aparatura przemysłu spożywczego. Maszyny i aparaty. PWN, Warszawa 1979. b). Dłużewski M.: Technologiczne projektowanie zakładów przemysłu spożywczego. WNT, Warszawa

1974 c). Lewicki P.: Inżynieria procesowa i aparatura przemysłu spożywczego. WNT, Warszawa 1990. d). Praca zbiorowa po red. Baranowskiego B.: Wprowadzenie do projektowania. PWN, Warszawa

1998. e). Mućko P., Sokół A.: Jak założyć i prowadzić działalność gospodarczą : w Polsce i wybranych

krajach europejskich : vademecum małego i średniego przedsiębiorcy/ Warszawa : CeDeWu.Pl Wydawnictwa Fachowe, 2010

f). Mućko P., Sokół A.: Jak założyć i prowadzić własną firmę ? : praktyczny poradnik z przykładami . Warszawa : CeDeWu.Pl Wydawnictwa Fachowe, 2010

8. Wykaz literatury uzupełniającej

a). Aktualne przepisy prawne dotyczące małych i średnich przedsiębiorstw. b). Błasiński H., Pyć K., Rzyski E.: Maszyny i aparatura technologiczna przemysłu spożywczego,

skrypt PŁ, Łódź 2001. Osoba prowadząca: dr inż. Barbara Sykut

Page 13: Materiały konstrukcyjne w budowie maszyn przetwórczych

421

Maszyny i urządzenia przetwórstwa spożywczego i inżynierii ekologicznej (przedmiot specjalnościowy)

Semestr Rodzaj zajęć Liczba godzin Liczba punktów

6 6

W L

30 45

3E

2

1. Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi Podstawy inżynierii procesowej. 2. Cele kształcenia – kompetencje jakie powinien osiągnąć student: Zdobycie wiedzy i umiejętności praktycznych z zakresu budowy i eksploatacji maszyn i urządzeń inżynierii procesowej, spożywczej i ekotechniki. 3. Metody dydaktyczne Wykład: wykład informacyjny z użyciem komputera i metod eksponujących. Laboratorium: metoda praktyczna oparta na obserwacji i pomiarze, metoda aktywizująca związana z praktycznym działaniem studentów. 4. Kryteria, elementy i forma oceny przedmiotu – efektów kształcenia: Wykład: egzamin pisemny. Laboratorium: zaliczenie na ocenę, na podstawie obecności na zajęciach, pozytywnej oceny z pisemnego kolokwium obejmującego wiedzę z odbytych ćwiczeń oraz oddanych, prawidłowo sporządzonych sprawozdań. 5. Treści kształcenia zgodne z obowiązującymi standardami:

6. Programy: A. Treść wykładów

Tematyka zajęć Liczba godzin

Klasyfikacja procesowa i systemowa maszyn i urządzeń przetwórczych. Urządzenia do magazynowania materiałów sypkich, cieczy i gazów. Zjawiska w procesie magazynowania układów niejednorodnych. Kryteria konstrukcyjne zapewniające grawitacyjne opróżnianie zbiorników. Parametry materiałów sypkich uwzględnianie w procesie projektowania zasobników.

2

Maszyny i urządzenia do realizacji procesów granulacji materiałów sypkich. Granulatory wykorzystujące metodę prasowania. Prasy walcowe, stemplowe, tabletkarki. Prasy pelettyzacyjne. Granulacja metodą otaczania. Granulatory pneumatyczne i fluidyzacyjne.

2

Maszyny i urządzenia do transportu materiałów sypkich. Transportery mechaniczne: taśmowe, zgrzebłowe, ślimakowe, elewatory. Urządzenia transportu pneumatycznego i fluidyzacji. Urządzenia do transportu cieczy, zawiesin, emulsji, past.

2

Maszyny i urządzenia do klasyfikacji i separacji materiałów sypkich. Maszyny przesiewające, sortowniki. Klasyfikatory grawitacyjne i pneumatyczne. Separatory mechaniczne. Maszyny i urządzenia odpylające. Odpylacze mechaniczne suche i mokre. Odpylacze inercyjne, cyklony i multicyklony, komory osadcze, płuczki, skrubery. Elektrofiltry, odpylacze akustyczne

2

Urządzenia do rozdrabniania materiałów stałych. Maszyny do rozdrabniania wstępnego, średniego i do mielenia. Urządzenia do ciecia. Kruszarki, gniotowniki walcowe i obiegowe, młyny udarowe, młyny kulowe. Młyny strumieniowe. Urządzenia do rozdrabniania faz dyspersyjnych ciekłych układów niejednorodnych. Homogenizatory, dyspergatory, młyny koloidalne. Rozdrabniacze kawitacyjne.

2

Maszyny i urządzenia do realizacji procesu mieszania. Mieszalniki grawitacyjne, mechaniczne, fluidyzacyjne do mieszania ciał sypkich. Mieszalniki mechaniczne, pneumatyczne i hydrodynamiczne do mieszania emulsji i zawiesin. Mieszarki, zagniatarki.

2

Urządzenia do rozdzielania ciekłych układów niejednorodnych. Odstojniki, hydrocyklony. Filtry o działaniu okresowym i ciągłym, powierzchniowe i objętościowe. Prasy filtracyjne komorowe, ramowe, membranowe, filtry bębnowe, taśmowe, tarczowe. Wirówki do rozdzielania emulsji i zawiesin. Separatory talerzowe, wirówki filtracyjne, wirówki dekantacyjne.

2

Page 14: Materiały konstrukcyjne w budowie maszyn przetwórczych

422

Maszyny do wyciskania cieczy. Prasy o działaniu okresowym i ciągłym. Prasy Seichera, Bruknera, prasy ślimakowe, prasy taśmowe i walcowe. Maszyny do nadawania kształtu i ekstrudowania. Maszyny walcujące, formujące, wykrawające, wytłaczające. Ekstrudery.

2

Urządzenia do flotacji i ekstrakcji ciał stałych. Flotowniki aeracyjne, subaeracyjne, pneumatyczne, ciśnieniowe, próżniowe. Ekstraktory kolumnowe, pulsacyjne, wirówkowe, ślimakowe. Urządzenia do ekstrakcji w układzie ciecz-ciecz. Ekstraktory jedno i wielostopniowe kolumnowe, wirówkowe.

2

Wymienniki ciepła. Typowe konstrukcje wymienników ciepła. Bezprzeponowe wymienniki ciepła. Blanszowniki, rozparzacze, pasteryzatory tunelowe, piece piekarskie, kotły Przeponowe wymienniki ciepła. Wymienniki z płaszczem grzejnym, płaszczowo-rurowe, typu JAD, z rurami żebrowanymi, spiralne, typu wężownicowego. Płytowe wymienniki ciepła.

2

Wyparki i urządzenia pomocnicze. Typowe konstrukcje wyparek jedno i wielodziałowych. Komory grzejne i oparów. Inżektory parowe i strumienice.. Kondensatory bezprzeponowe. Skraplacze barometryczne. Odkraplacze. Pompy ciepła.

2

Urządzenia do suszenia materiałów porowatych i zawiesin. Suszarki konwekcyjne, kontaktowe, promiennikowe, mikrofalowe. Suszarki komorowe, bębnowe, walcowe. Liofilizatory. Suszarki wtryskowe, rozpyłowe, fluidyzacyjne, pneumatyczne, fontannowe, do suszenia past.

2

Urządzenia chłodnicze. Zamrażarki konwekcyjne, kontaktowe, immersyjne. Chłodziarki strumieniowe, absorpcyjne, sprężarkowe. Urządzenia do krystalizacji z roztworów i roztwarzania kryształów. Krystalizatory o działaniu okresowym i ciągłym. Krystalizator klasyfikujący. Rekrystalizatory.

2

Urządzenia do destylacji i rektyfikacji. Kolumny z wypełnieniem, kolumny półkowe. Rodzaje wypełnień kolumn. Podstawowe konstrukcje półek kolumn półkowych. Konstrukcje kolumn rektyfikacyjnych. Adsorbery i adsorbery o działaniu periodycznym i ciągłym. Adsorbery fluidalne.

2

Reaktory o działaniu okresowym i ciągłym. Reaktory z wypełnieniem o złożu stałym i ruchomym. Reaktory przepływowe. Reaktory do syntez chemicznych. Reaktory w technologiach paliw alternatywnych, biopaliw ciekłych i stałych. Retorty. Reaktory biogazu.

2

B. Treść ćwiczeń laboratoryjnych

Tematyka zajęć Liczba godzin

Zajęcia wprowadzające: Szkolenie BHP, zasady zaliczania przedmiotu, podział na podgrupy, harmonogram ćwiczeń.

3

Analiza budowy i zasada działania granulatorów na przykładzie prasy stemplowej. 3

Analiza budowy i zasada działania oraz badanie wydajności transportera płytkowego. 3

Analiza budowy i zasada działania klasyfikatora wibracyjnego. 3

Odpylanie gazów. Badanie sprawności cyklonu. 3

Budowa i zasada działania rozdrabniacza żarnowego. Wpływ parametrów konstrukcyjno-eksploatacyjnych na wydajność i energochłonność urządzenia.

3

Budowa i zasada działania homogenizatorów ciśnieniowych. 3

Badanie wpływu parametrów konstrukcyjno-eksploatacyjnych na skuteczność działania mieszalnika łopatowego.

3

Budowa i zasada działania filtra płytowego. 3

Budowa i zasada działania wirówki do mleka. 3

Analiza płytowego wymiennika ciepła. Współczynniki wymiany ciepła. 3

Budowa i zasada działania urządzenia mikrofalowego. 3

Budowa i zasada działania chłodziarki sprężarkowej. 3

Kolokwium zaliczeniowe z odbytych ćwiczeń. Omówienie wykonanych przez studentów sprawozdań.

3

Zajęcia poprawkowe: odrabianie zaległych ćwiczeń laboratoryjnych, poprawa ocen uzyskanych z kolokwium zaliczeniowego, wystawianie ocen końcowych, wpisy do indeksu.

3

Page 15: Materiały konstrukcyjne w budowie maszyn przetwórczych

423

7. Wykaz literatury podstawowej: a) Lewicki P. i in. Inżynieria procesowa i aparatura przemysłu spożywczego. WNT, W-wa 1999. b) Pikoń J. Aparatura chemiczna. PWN 1983. c) Koch R. Procesy mechaniczne w inżynierii chemicznej. WNT, W-wa 1999. d) Popko H., Popko . Maszyny przemysłu mleczarskiego. WPL, Lublin 1988. e) Popko H., Popko R. Maszyny przemysłu mięsnego. WPL, Lublin 1983. f) Ziółkowski Z. i in. Podstawowe procesy inżynierii chemicznej. PWN, W-wa 1982.

8. Wykaz literatury uzupełniającej::

a) Budny J. i in. Inżynieria i aparatura przemysłu spożywczego. WNT, W-wa 1971. b) Popko H. i in. Maszyny przemysłu spożywczego. Ćwiczenia laboratoryjne. Wydawnictwo

uczelniane PL, Lublin 1986. Osoby prowadzące: dr inż. Lech Hys (wykład) mgr inż. Konrad Kowalik (laboratorium)

Page 16: Materiały konstrukcyjne w budowie maszyn przetwórczych

424

Page 17: Materiały konstrukcyjne w budowie maszyn przetwórczych

425

Podstawy przetwórstwa odpadów (przedmiot dla specjalności)

Semestr Rodzaj zajęć Liczba godzin (w semestrze) Liczba punktów ECTS

6 6

W C

30 15

2 1

1. Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi Podstawy inżynierii ekologicznej. Wymagania wstępne: znajomość zasad racjonalnej gospodarki odpadami, źródeł powstawania odpadów, możliwości ich wykorzystania i unieszkodliwiania. 2. Cele kształcenia – kompetencje jakie powinien osiągnąć student Wykład: zdobycie umiejętności i kompetencji w zakresie projektowania procesów wykorzystania oraz unieszkodliwiania odpadów w zależności od ich rodzaju i właściwości. Zdobycie wiedzy w zakresie procesów i operacji jednostkowych, urządzeń i technologii stosowanych w przetwórstwie odpadów. Ćwiczenia: zdobycie wiedzy na temat obowiązków przedsiębiorcy w zakresie ewidencji i gospodarowania odpadami oraz uwzględniania aspektów ekonomicznych i technicznych w przetwórstwie odpadów. 3. Metody dydaktyczne Wykład: wykład informacyjny z użyciem sprzętu do wizualizacji i metod eksponujących. Ćwiczenia: metoda aktywizująca związana z wykonywaniem obliczeń, anal iz, identyfikacji i ewidencji odpadów przez studentów. 4. Kryteria, elementy i forma oceny przedmiotu – efektów kształcenia Wykład: Sposób zaliczenia: egzamin na ocenę. Forma uzyskania zaliczenia: egzamin w formie pisemnej, pytania otwarte. Zaliczenie przedmiotu na podstawie pozytywnej oceny z egzaminu. Ćwiczenia: Sposób zaliczenia: zaliczenie na ocenę. Forma uzyskania zaliczenia: wymagana obecność na wszystkich zajęciach, zaliczenie p isemne na podstawie pozytywnej oceny z jednego kolokwium w formie pytań otwartych. 5. Treści kształcenia zgodne z obowiązującymi standardami 6. Program A. Treść wykładów

Tematyka zajęć Liczba godzin

Klasyfikacje i kody odpadów wg ustawy o odpadach. Odpady niebezpieczne, biodegradowalne i obojętne. Rodzaje procesów zaliczanych do odzysku i procesów unieszkodliwiania odpadów. Obowiązki przedsiębiorcy w zakresie ewidencji i gospodarowania odpadami.

2

Charakterystyka masowo powstających odpadów z sektora gospodarczego. Możliwości ich odzysku i aktualne kierunki, procesy i metody zagospodarowania. Rodzaje odpadów aktualnie najliczniej unieszkodliwianych przez składowanie.

4

Operacje jednostkowe w procesach przetwarzania odpadów. Rozdrabnianie, przesiewanie, mieszanie, zagęszczanie, segregacja. Stosowane urządzenia.

2

Procesy odzysku i unieszkodliwiania poużytkowych odpadów niebezpiecznych: osady zawierające metale ciężkie, oleje odpadowe, odpady zawierające PCB, odpady promieniotwórcze, akumulatory kwasowo-ołowiowe, odpady azbestowe, odpady zawierające rtęć, odpady zawierające freony.

4

Odzysk odpadów poużytkowych innych niż niebezpieczne. Wykorzystanie odpadów z papieru i tektury, aluminium, metali żelaznych, szkła, tworzyw sztucznych, drewna, wraków samochodowych, procesy odzysku zużytych opon gumowych.

2

Page 18: Materiały konstrukcyjne w budowie maszyn przetwórczych

426

Zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny. Wymagane poziomy zbierania, odzysku i recyklingu tych odpadów. Opłata produktowa. Metody odzysku i recyklingu zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego.

2

Termiczne przekształcanie odpadów. Procesy spalania, pirolizy, krakingu katalitycznego i zgazowania odpadów oraz technologie wykorzystujące te procesy. Piece do spalania odpadów. Paliwo alternatywne z odpadów.

4

Wymagania prawne w zakresie spalania odpadów. Przepisy prawne dotyczące instalacji spalania odpadów. Rodzaje i sposoby zagospodarowania odpadów technologicznych po procesach termicznych.

2

Biochemiczne przekształcanie odpadów. Recykling organiczny odpadów z wykorzystaniem procesów: kompostowania, fermentacji metanowej i fermentacji alkoholowej. Technologie przekształcania biochemicznego odpadów. Techniczne aspekty wykorzystania biogazu z odpadów.

4

Unieszkodliwianie odpadów. Metody fizyczne, chemiczne i biochemiczne stosowane w celu unieszkodliwiania odpadów. Składowiska odpadów jako budowle inżynierskie, wielokrotne bariery zabezpieczające. Techniczne problemy składowania odpadów.

3

Ekonomiczne aspekty przetwórstwa odpadów. 1

B. Treść ćwiczeń

Tematyka zajęć Liczba godzin

Praktyczne kodowanie odpadów. 2

Postępowanie z wybranymi odpadami przemysłowymi. 2

Przykłady utylizacji odpadów niebezpiecznych, podstawowe obliczenia. 3

Identyfikacja tworzyw sztucznych na podstawie ich budowy i właściwości. 2

Przykłady obliczania kosztów przy gospodarce odpadami: składowanie, segregacja, recykling.

3

Analiza ekonomiczna pirolizy i spalania odpadów. 2

Zaliczenie. 1

7. Wykaz literatury podstawowej

a) Rosik-Dulewska Cz. Podstawy gospodarki odpadami. PWN, Warszawa 2008 b) Praca zbiorowa pod redakcją Skalmowskiego K. Poradnik gospodarowania odpadami. Wyd.

Verlag Dashofer Sp z o.o. , Warszawa 2007 8. Wykaz literatury uzupełniającej

a) Piecuch T. Termiczna utylizacja odpadów i ochrona powietrza przed szkodliwymi składnikami spalin. Wyd. Politechniki Koszalińskiej, Koszalin 1998

b) Praca zbiorowa pod red. A.K. Błędzkiego; Recykling materiałów polimerowych. WNT, Warszawa 1997

c) Osiński J., Żak P. Wybrane zagadnienia recyklingu samochodów. Wyd. Komunikacji i Łączności, Warszawa 2006

Osoba prowadząca: dr. inż. Halina Marczak (wykład) dr Józef Sawa (ćwiczenia)

Page 19: Materiały konstrukcyjne w budowie maszyn przetwórczych

427

Projektowanie elementów roboczych maszyn przetwórczych

Semestr Rodzaj zajęć Liczba godzin Liczba punktów

6 6 6

W C P

15 15 30

2 1 2

1. Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi. Podstawy konstrukcji maszyn, Zapis konstrukcji, Urządzenia inżynierii procesowej, spożywczej i ekotechniki. 2. Cele kształcenia – kompetencje jakie powinien osiągnąć student: Zdobycie wiedzy i umiejętności praktycznych z zakresu projektowania elementów roboczych maszyn przetwórczych. 3. Metody dydaktyczne. Wykład informacyjny z użyciem komputera i metod eksponujących. Ćwiczenia: metoda aktywizująca związana z praktycznym działaniem studentów. Projektowanie: metoda praktyczna. 4. Kryteria, elementy i forma oceny przedmiotu – efektów kształcenia: Wykład: egzamin pisemny Ćwiczenia rachunkowe: zaliczenie na podstawie pozytywnej oceny z kolokwium sprawdzającego umiejętność rozwiązywania zadań rachunkowych Projektowanie: obrona projektu.

5 Treści kształcenia zgodne z obowiązującymi standardami Treść zgodna z przepisami państwowymi i standardem kształcenia w zakresie projektowania elementów roboczych maszyn przetwórczych.

6, Program A. Treść wykładów

Tematyka zajęć Liczba godzin

Ogólne i szczegółowe zasady konstrukcji maszyn. Ogólne zasady konstruowania elementów maszyn przemysłu chemicznego, spożywczego i przemysłów pokrewnych. Wymogi dotyczące konstruowania elementów maszyn z uwzględnieniem wymogów systemu zapewnienia bezpieczeństwa żywności HACCP.

1

Struktura funkcjonalna maszyn i zespołów roboczych maszyn przetwórczych. Układy robocze, zasilające sterujące, transportujące, zabezpieczające. 1

Zasady projektowania ślimakowych elementów roboczych maszyn. Metodyka projektowania ślimaków walcowych prostokątnych i ukośnych o skoku stałym i zmiennym 1

Metodyka projektowania ślimaków stożkowych o skoku stałym i zmiennym. Technologia pełnych i wstęgowych ślimakowych elementów roboczych.

1

Elementy robocze mieszalników cieczy. Zakres stosowania poszczególnych typów mieszadeł. Uwarunkowania projektowania zgodnego z wymogami Urzędu Dozoru Technicznego.

1

Metodyki i procedura projektowania mieszadeł łopatowych. Technologia wykonania układu napęd – ułożyskowany wał mieszadła łopatowego - mieszadło. 1

Metodyki i procedura projektowania mieszadeł kotwicowych. Technologia wykonania układu napęd – wał mieszadła kotwicowego z łożyskowaniem- mieszadło.

1

Metodyki i procedura projektowania mieszadeł ramowych. Technologia układu napęd – ułożyskowany wał mieszadła - mieszadło. 1

Metodyki i procedura projektowania mieszadeł turbinowych otwartych i zamkniętych. Technologia wykonania układu napęd – ułożyskowany wał mieszadła turbinowego - mieszadło.

1

Metodyki i procedura projektowania mieszadeł properelowych. Technologia wykonania układu napęd – ułożyskowany wał mieszadła properelowego – mieszadło

1

Page 20: Materiały konstrukcyjne w budowie maszyn przetwórczych

428

Projektowanie wałów mieszadeł. Układy zamocowania wału. Obliczenia statyczne i dynamiczne. Obliczenia na drgania. Warunki stateczności układu wał-mieszadło.

1

Konstruowanie układów napędowych mieszadeł. Obliczenia zapotrzebowania mocy procesowej, mechanicznej i elektrycznej. Dobór silnika elektrycznego i przekładni.

1

Zasady konstruowania zespołów roboczych maszyn pakująco-rozlewniczych. Projektowanie mechanizmów podających i dozujących proszki, płyny i pasty

1

Podstawy projektowania elementów roboczych maszyn rozdrabniających materiały stałe. Metodyka obliczenia zapotrzebowania mocy. Dobór materiałów i technologia wykonania elementów roboczych rozdrabniaczy

1

Projektowanie elementów roboczych maszyn rozdrabniających ciekłe układy dyspersyjne. Wpływ konstrukcji głowicy homogenizującej na jakość produktu. Metodyka konstrukcji zaworów homogenizujących

1

B. Treść ćwiczeń rachunkowych i projektowania: W ramach ćwiczeń rozwiązywane są zadania obliczeniowe odzwierciedlające bieżącą treść wykładów. C. Treść ćwiczeń projektowych:

Tematyka zajęć Liczba godzin

Wybór obiektu prac projektowych. 3

Wykonanie pełnego projektu elementu roboczego maszyny przetwórczej w branży mechanicznej.

25

Oddanie gotowego projektu. 2

7. Wykaz literatury podstawowej :

a) J. Pikoń : Aparatura chemiczna PWN 1983. b) J. Pikoń : Podstawy konstrukcji aparatury chemicznej PWN 1985 c) J. Pikoń i in : Atlas konstrukcji aparatury chemicznej PWN 1981. d) Przepisy Dozoru Technicznego DT-UC-90/WO-O,

8. Wykaz literatury uzupełniającej:

a) A.Niezgodziński Wzory, wykresy i tablice wytrzymałościowe WNT 1999 b) J. Budny i in. :Inżynieria i aparatura przemysłu spożywczego, WNT Wa-wa 1971

Osoba prowadząca, autor programu : dr inż. Lech Hys

Page 21: Materiały konstrukcyjne w budowie maszyn przetwórczych

429

Nowe techniki przetwórstwa spożywczego (przedmiot obieralny – specjalnościowy)

Semestr Rodzaj zajęć Liczba godzin (w semestrze) Liczba punktów ECTS

6 W 30 2

1. Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi Surowce i materiały stosowane w przetwórstwie i inżynierii ekologicznej. 2. Cele kształcenia – kompetencje jakie powinien osiągnąć student: Przekazanie słuchaczom wiedzy dotyczącej różnych metod utrwalania żywności. Poznanie procesów biotechnologicznych oraz chemicznych stosowanych w przemyśle spożywczym. Mechaniczne i termiczne operacje przetwarzania żywności. 3. Metody dydaktyczne Wykład: wykład informacyjny z użyciem komputera i elementami metod eksponujących. 4. Kryteria, elementy i forma oceny przedmiotu – efektów kształcenia: Wykład: zaliczenie na podstawie pozytywnej oceny z kolokwium pisemnego.

5.Treści kształcenia zgodne z obowiązującymi standardami 6. Program A. Treść wykładów

Tematyka zajęć Liczba godzin

Termiczne metody utrwalania żywności (pasteryzacja, sterylizacja, mrożenie). Skuteczność utrwalania wysoką temperaturą. Rodzaje sterylizacji. Jakość odżywcza i sensoryczna ogrzewanego produktu. Pakowanie aseptyczne produktów utrwalonych. Sterylizacja opakowań w operacji aseptycznego pakowania. Rodzaje zamrażania i zmiany zachodzące w mrożonym produkcie. Sposoby mrożenia. Techniki zamrażania: zamrażanie tunelowe, spiralne, immersyjne.

4

Technologia utrwalania produktów gotowych do spożycia na przykładzie szybkiego schładzania (cook chill) oraz szybkiego zamrażania (cook-freeze). Technologia cook- chill (cook-freeze). Jakość żywieniowa produktów cook- chill i cook-freeze. Wytyczne do technologii cook- chill . Warunki obróbki termicznej i pasteryzacji w technologii pod próżnią.

2

Utrwalanie żywności metodą suszenia. Wpływ operacji wstępnych oraz poszczególnych parametrów suszenia na jakość końcową uzyskanych suszów. Fizyczne parametry procesu suszenia.

2

Utrwalanie żywności przez zakwaszanie. Utrwalające oddziaływanie środowiska kwaśnego. Procesy fermentacyjne. Cechy produktów utrwalonych na skutek fermentacji mlekowej. Drobnoustroje fermentacji mlekowej. Procesy technologiczne wybranych produktów zakwaszanych.

2

Utrwalanie żywności oparte na odwadnianiu i na dodawaniu substancji osmoaktywnych. Woda występująca w żywności, jej fizyczne i chemiczne właściwości. Specyficzne właściwości wody. Ciśnienie osmotyczne roztworów wodnych. Osmoaktywne metody utrwalania żywności. Utrwalanie żywności przez zagęszczanie. Metody membranowe stosowane do zagęszczania żywności. Suszenie żywności. Cel i ogólna charakterystyka suszenia. Podział, charakterystyka i zastosowanie metod suszenia. Mechanizm suszenia konwekcyjnego żywności

4

Utrwalanie żywności metodami chemicznymi i biotechnologicznymi. Chemiczne utrwalanie żywności. Cel i zakres chemicznego utrwalania żywności. Utrwalanie żywności za pomocą konserwantów. Wędzenie. Utrwalanie żywności przez dodanie kwasów organicznych i mineralnych, obniżających pH środowiska. Utrwalanie żywności metodami biotechnologicznymi. Wpływ utrwalania żywności metodami chemicznymi i biologicznymi na. jakość żywności.

4

Page 22: Materiały konstrukcyjne w budowie maszyn przetwórczych

430

Utrwalanie żywności metodami niekonwencjonalnymi i skojarzonymi. Rodzaje i ogólne właściwości promieniowania wykorzystywanego w utrwalaniu żywności. Zastosowanie promieniowania jonizującego i nadfioletowego. Mechaniczne metody utrwalania żywności. Usuwanie drobnoustrojów metodą filtrowania i wirowania. Niszczenie drobnoustrojów metodą wysokich ciśnień. Mechaniczne usuwanie szkodników i ich pozostałości z żywności. Gazy jako czynniki konserwacji żywności. Tłuszcz, alkohol etylowy jako czynnik utrwalający.

4

Mechaniczne i termiczne operacje przetwarzania żywności na przykładzie produkcji wyrobów ekstradowanych. Pojęcie ekstruzji. Proces ekstruzji gotującej. Parametry procesu ekstruzji. Zmiany w żywności po procesie ekstruzji. Metody oceny produktów ekstradowanych i procesu ekstruzji. Otrzymywanie ekstradowanych przetworów zbożowych.

2

Emulsje – tworzenie i stabilizowanie. Pojęcie emulsji. Klasyfikacja emulsji. Cechy emulsji. Mechanizm tworzenia emulsji. Emulgatory. Substancje stabilizujące emulsje. Produkty żywnościowe o charakterze emulsji.

2

Procesy biotechnologiczne w przemyśle spożywczym (na przykładzie produkcji mlecznych napojów fermentowanych) . Mleczne napoje fermentowane drugiej i trzeciej generacji. Przemysłowa produkcja napojów fermentowanych. Wartość odżywcza mlecznych napojów fermentacyjnych

2

Procesy chemiczne stosowane w przemyśle spożywczym oraz metody modyfikacji skrobi i białek. Hydroliza. Neutralizacja. Uwodornienie. Modyfikacja skrobi. Chemiczna modyfikacja białek.

1

Kolokwium zaliczeniowe – pisemne. 1

7. Wykaz literatury podstawowej

a). Dłużwska A., Dłużewski M.: Technologia żywności. Część 2, WSiP, 2007 b). Mitek M., Słowiński S.: Wybrane zagadnienia z technologii żywności. Wyd. SGGW 2006. c). Ziemba Z.: Podstawy cieplnego utrwalania żywności. WNT, Warszawa 1980. d). Bednarskiego W., Repsa A.: Biotechnologia żywności. WNT 2003. f). Jarczyk A., Dłużewska E.: Wybrane zagadnienia z ogólnej technologii żywności. Wyd. SGGW,

Warszawa 2009. g). Obrusiewicz T., Makarewicz M., Nesteruk R.: Technologia żywności : ćwiczenia laboratoryjne z

elementami analizy instrumentalnej. Białystok : Wydawnictwa PB, 1991

8. Wykaz literatury uzupełniającej a). Biller E.: Technologia żywności – wybrane zagadnienia. Wydawnictwo SGGW, Warszawa 2005 b). Encyklopedia techniki przemysłu spożywczego W-wa 1989WNT c). Pijanowski i inn. Ogólna technologia żywności W-wa 1996 WNT d). Sikorski Z.; Chemiczne i funkcjonalne właściwości składników żywności. W-wa 1994 WNT

Osoba prowadząca: dr inż. Barbara Sykut

Page 23: Materiały konstrukcyjne w budowie maszyn przetwórczych

431

Przedmioty specjalnościowe – Urządzenia inżynierii procesowej spożywczej i ekotechniki Semestr 7

Eksploatacja urządzeń inżynierii procesowej (przedmiot specjalnościowy)

Semestr Rodzaj zajęć Liczba godzin (w semestrze) Liczba punktów ECTS

7 7

W C

15 30

1 2

1. Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi Budowa i eksploatacja maszyn, podstawy konstrukcji maszyn – znajomość budowy maszyn i urządzeń inżynierii procesowej. 2. Cele kształcenia – kompetencje jakie powinien osiągnąć student: Zdobycie wiedzy i umiejętności praktycznych z zakresu eksploatacji urządzeń inżynierii procesowej. 3. Metody dydaktyczne Wykład: wykład informacyjny z użyciem komputera i metod eksponujących. Ćwiczenia: metoda aktywizująca związana z praktycznym działaniem studentów. 4. Kryteria, elementy i forma oceny przedmiotu – efektów kształcenia: Wykład: zaliczenie na podstawie pozytywnej oceny kolokwium pisemnego. Ćwiczenia: Obecność na wszystkich zajęciach, pisemne kolokwium.

5.Treści kształcenia zgodne z obowiązującymi standardami 6. Program A. Treść wykładów

Tematyka zajęć Liczba godzin

Wprowadzenie do zagadnień eksploatacji technicznej 1

Rodzaje zużycia eksploatacyjnego 4

Rozpoznawanie stanu technicznego maszyn i urządzeń 3

Zapobieganie zużyciu eksploatacyjnemu, rodzaje badań diagnostycznych 2

Rodzaje przeglądów technicznych 2

Rodzaje napraw 2

Zaliczenie 1

B. Treść ćwiczeń

Tematyka zajęć Liczba godzin

Wprowadzenie do zajęć 2

Pojęcie trwałości i niezawodności 2

Układy techniczne w maszynach i urządzeniach 2

Model trwałościowo-niezawodnościowy obiektów technicznych 2

Stan techniczny obiektu technicznego i rodzaje jego kontroli 4

Zakresy przeglądów technicznych 4

Zasady utrzymywania wymaganego stanu technicznego i zapewnienie gotowości do funkcjonowania

4

Określenie stopnia zużycia maszyn i urządzeń 2

Procesy przywracające wymagany stan techniczny obiektu 4

Kontrola stanu technicznego w okresie eksploatacji 2

Zaliczenie 2

Page 24: Materiały konstrukcyjne w budowie maszyn przetwórczych

432

7. Wykaz literatury podstawowej a) M. Hebda, A. Wachal: Trybologia. Wydawnictwo Naukowo-Techniczne, Warszawa 1980. b) Z. Lawrowski: Tribologi, tarcie zużywanie i smarowanie. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa

1993. c) Z. Smalko: Podstawy eksploatacji technicznej pojazdów. Wydawnictwa Politechniki Warszawskiej,

Warszawa 1987.

8. Wykaz literatury uzupełniającej a) Diakun J.: Eksploatacja w praktyce inżynierskiej przemysłu spożywczego. Wydawnictwo

Politechniki Koszalińskiej, Koszalin 2005.

Osoba prowadząca: prof. dr hab. inż. Marek Opielak

Page 25: Materiały konstrukcyjne w budowie maszyn przetwórczych

433

Gospodarka energetyczna w przemyśle przetwórczym – (przedmiot specjalnościowy)

Semestr Rodzaj zajęć Liczba godzin (w semestrze) Liczba punktów ECTS

7 7

W C

15 15

1 1

1. Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi Termodynamika i mechanika płynów – znajomość podstaw wymiany ciepła i mechaniki płynów, bilans energetyczny i materiałowy. 2. Cele kształcenia – kompetencje jakie powinien osiągnąć student: Przekazanie słuchaczom wiedzy dotyczącej zasad racjonalnej gospodarki energetycznej w przemyśle przetwórczym. Celem jest wykształcenie umiejętności oceny efektywności energetycznej podstawowych procesów i technologii stosowanych w gospodarce. 3. Metody dydaktyczne Wykład z zastosowanie technik komputerowych oraz prezentacji praktycznych zasad racjonalnej gospodarki energetycznej. Ćwiczenia: opanowanie umiejętności sporządzana bilansów energetycznych (cieplnych i materiałowych) oraz podstawowych metod pomiarowych w gospodarce energetycznej. 4. Kryteria, elementy i forma oceny przedmiotu – efektów kształcenia: Wykład: Sposób zaliczenia: zaliczenie na ocenę. Forma zaliczenia: zaliczenie na podstawie kolokwium sprawdzającego z całości materiału składającego się z 6-ciu pytań (zagadnień). Prawidłowa odpowiedź na: - 6 pytań – ocena 5; - 5 pytań – ocena 4; - 4 pytania – ocena 3; - na 3 i mniej pytań – brak zaliczenia wykładów. Ćwiczenia: Sposób zaliczenia: zaliczenie na ocenę. Forma uzyskania zaliczenia: zaliczenie pisemne na podstawie pozytywnej oceny z kolokwium. Kolokwium w formie zaliczenia pisemnego. 5.Treści kształcenia zgodne z obowiązującymi standardami 6. Program A. Treść wykładów

Tematyka zajęć Liczba godzin

Wprowadzenie do przedmiotu. Krajowy system energetyczny i jego podsystemy: paliw stałych, paliw ciekłych, gazoenergetyczny, elektroenergetyczny, cieplnoenergetyczny. Energia odnawialna i nieodnawialna. Przemysł spożywczy jako odbiorca i wytwórca energii.

2

Układy konwersji energii – sprawność i bilans energii. Podstawy racjonalnej gospodarki energetycznej. Koszty wytwarzania. Skojarzona gospodarka cieplnoenergetyczna. Możliwości kojarzenia procesów cieplnych. Przenośniki energii. Klasyfikacja

2

Gospodarka cieplna w przemyśl. Sposoby i urządzenia do przesyłu energii cieplnej. Odbiorniki energii cieplnej w zakładzie przetwórczym. Efektywność energetyczna. Czynniki chłodnicze w zakładach przetwórstwa spożywczego. Klasyfikacja. Sposoby wytwarzania czynników chłodniczych. Urządzenia chłodnicze. Metody akumulacji energii. Elektrownie szczytowo pompowe. Zasobniki ciepła. Gospodarka wodą w zakładach przetwórczych.

2

Energia elektryczna w przetwórstwie. Przesyłanie i przetwarzanie prądu elektrycznego w zakładach przetwórstwa spożywczego. Rozdział energii elektrycznej w zakładach przetwórczych. Stacje transformatorowe w zakładzie przetwórczym. Rodzaje sieci niskiego napięcia w zakładzie przetwórczym. Kryteria wyboru układu sieci niskiego napięcia.

2

Page 26: Materiały konstrukcyjne w budowie maszyn przetwórczych

434

Odbiorniki energii elektrycznej w zakładach przetwórczych. Kryteria doboru. Urządzenia elektrotermiczne. Grzejnictwo mikrofalowe.

Gospodarka energetyczna w zakładzie. Pomiary i obliczanie energii. Ocena efektywności gospodarki energią w zakładzie. Zużycie energii w przemyśle mleczarskim. Czynniki energetyczne wykorzystywane w przemyśle mleczarskim. Bilans energetyczny wybranych linii technologicznych przemysłu mleczarskiego. Zużycie energii w przemyśle cukrowniczym. Bilans energetyczny cukrowni

2

Zasady wykorzystania energii odpadowej - ocena zasobów energii (egzergii) odpadowej, możliwości i efektywność ekonomiczna jej wykorzystania rekuperacja fizyczna wysokotemperaturowa, rekuperacja chemiczna, kotły odzysknicowe, chłodzenie wyparkowe, wykorzystanie entalpii chemicznej i podwyższonego ciśnienia gazów odlotowych, wykorzystanie niskotemperaturowej energii odpadowej.

2

Liniowy model matematyczny przepływów międzygałęziowych, model matematyczny gospodarki materiałowo-energetycznej i przykłady zastosowania. Kierunki i sposoby zmniejszenia zużycia energii w zakładach przetwórstwa spożywczego. Technologie energooszczędne. Odzysk energii.

2

Zajęcia zaliczeniowe –Kolokwium pisemne. Wpisy do indeksów 1

B. Treść ćwiczeń .

Tematyka zajęć Liczba godzin

Metody obliczeń zużycia energii. Analiza regresyjna w obliczeniach zapotrzebowania energii w zakładzie przemysłowym. Przykładowe obliczenia. 2

Bilans energetyczny w zakładach przemysłowych. Zasady sporządzania bilansu energetycznego i materiałowego. Energia w obliczeniach zużycia energii w przemyśle przetwórczym.

2

Obliczenia zużycia energii przez urządzenia i linie technologiczne przemysłu przetwórczego. Pomiary przepływu pary wodnej. Aparatura pomiarowa i podstawowe obliczenia.

2

Zużycie energii elektrycznej. Aparatura pomiarowa i podstawowe obliczenia. 2

Odzysk energii w przemyśle spożywczym. Bilans energetyczny pasteryzatora wielosekcyjnego. Obliczenia.

2

Obliczenia zapotrzebowania energii w liniach technologicznych przemysłu mleczarskiego. Linia technologiczna produkcji mleka homogenizowanego.

2

Obliczenia zapotrzebowania energii w liniach technologicznych przemysłu mięsnego. Linia technologiczna produkcji konserw mięsnych

Obliczenia zapotrzebowania energii do produkcji mrożonek. 2

Kolokwium pisemne – zaliczenie zajęć. 1

7. Wykaz literatury podstawowej a) Ciechanowicz W.: Energia, środowisko i ekonomia. Instytut Badań Systemowych Pan. W-wa, 1997 b) Energia i jej użytkowanie w przemyśle rolno-spożywczym. Praca zbiorowa pod red. J.

Wojdalskiego. Wyd. SGGW, W-wa, 1998 c) Marecki J.: Podstawy przemian energetycznych. WNT, W-wa, 2000 d) Mejro C.: Podstawy gospodarki energetycznej. WNT, W-wa., 1980 e) Przemysłowa energia odpadowa. Zasady wykorzystania. Urządzenia. Praca zbiorowa. WNT, W-

wa, 1993 f) Wnukowska B., Wróblewski Z.: Komputerowe systemy zarządzania gospodarką energetyczną w

zakładach przemysłowych. Wiadomości Elektrotechniczne, 12, 2007 g) Ziębik A., Szargut J.: Podstawy gospodarki energetycznej. Wyd. Polt. Śląskiej, Gliwice, 1997

8. Wykaz literatury uzupełniającej a) Energy in food processing v.1.Edited by R.P. Singh. Elsevier, 1986 b) Lewandowski W.M.: Proekologiczne źródła energii odnawialnej. WNT, W-wa, 2002

Osoba prowadząca: Wykład: prof. dr hab. inż. Henryk Komsta

Ćwiczenia: dr inż. Barbara Sykut

Page 27: Materiały konstrukcyjne w budowie maszyn przetwórczych

435

Projektowanie procesów technologicznych (przedmiot specjalnościowy)

Semestr Rodzaj zajęć Liczba godzin (w semestrze) Liczba punktów ECTS

7 7 7

W P Ć

30 30 15

2 2 1

1. Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi Podstawy inżynierii procesowej. Maszyny i urządzenia przetwórstwa spożywczego i inżynierii ekologicznej. Surowce i materiały w przetwórstwie i inżynierii ekologicznej. 2. Cele kształcenia – kompetencje jakie powinien osiągnąć student: Zdobycie wiedzy i umiejętności praktycznych z zakresu projektowania procesów technologicznych 3. Metody dydaktyczne Wykład informacyjny z użyciem komputera i metod eksponujących. Ćwiczenia: metoda aktywizująca związana z praktycznym działaniem studentów. Laboratorium: metoda projektów - projekty wybranych procesów technologicznych 4. Kryteria, elementy i forma oceny przedmiotu – efektów kształcenia: Wykład: egzamin pisemny. Ćwiczenia: zaliczenie na podstawie pozytywnej oceny z kolokwium Projektowanie: na podstawie obecności na zajęciach projektowych oraz oceny uzyskanej z obrony wykonanego projektu.

5.Treści kształcenia zgodne z obowiązującymi standardami 6. Program A. Treść wykładów

Tematyka zajęć Liczba godzin

Wprowadzenie do przedmiotu. Podstawowe pojęcia technologii chemicznej. Cykl badawczo-projektowo-wdrożeniowy. Współczesne metody projektowania procesów technologicznych .Źródła literaturowe i patentowe Uwarunkowania prawne Ogólna charakterystyka oprogramowania wspomagającego projektowanie procesu technologicznego.( AutoCAD, ChemCAD, Math CAD).

3

Podstawowa koncepcja technologiczna. Zasady i reguły technologiczne. Układy technologiczne i kryteria ich oceny. Zasady doboru procesów i ich parametryzacja. Energooszczędność , bezodpadowość , recykling materiałowy, opłacalność w procesach technologicznych. Wskaźniki techniczno-ekonomiczne Operacje i procesy jednostkowe. BAT – najlepsze dostępne technologie.

3

Badania laboratoryjne i zasady powiększania skali.. Miniaturowa instalacja modelowa Instalacja półtechniczna. Produkcyjna instalacja przemysłowa. Ekonomika procesu. Ryzyko inwestycyjne. Opłacalność przedsięwzięcia. Opłacalność produkcji. techniczny koszt wytwarzania Dojrzałość procesu technologicznego do wdrożenia.

3

Algorytm projektowania procesów technologicznych . Założenia techniczno-ekonomiczne. Projekt techniczny . Rola specjalistów z różnych branż w rozwoju technologii. Metoda hierarchiczna projektowania. Modelowanie, symulacja i optymalizacja wspomagana komputerowo... Ogólna charakterystyka projektu procesowego.

3

Istota projektu procesowego. Elementy projektu procesowego. Charakterystyka produktu, surowców i materiałów pomocniczych. Właściwości kinetyczne materiałów sypkich, gazowych i ciekłych istotne w projektowaniu procesów technologicznych. Własności produktów. Higroskopijność, zbrylanie, własności wybuchowe. Magazynowanie. Charakterystyka mediów technologicznych. Powietrze , woda, para wodna, gazy inertne.

3

Opis przebiegu procesu technologicznego. Zasady tworzenia schematów procesowych. Schemat aparaturowy instalacji procesowej. Ogólne zasady doboru aparatury. Zasady formułowania założeń do konstrukcji aparatury niestandardowej. Symbole graficzne aparatury. Schemat układów kontrolno –pomiarowych Zasady doboru aparatury kontrolno-pomiarowo sterującej.

3

Page 28: Materiały konstrukcyjne w budowie maszyn przetwórczych

436

Zasady sporządzania bilansów materiałowych i energetycznych. Uwarunkowania sporządzania bilansu materiałowego i energetycznego dla wybranych procesów. Obliczenia cieplne w projekcie procesowym, Wykresy Sankeya dla bilansów masowego i energetycznego. Bilans cieplny instalacji. Przykładowe obliczenia cieplne typowych elementów aparaturowych. Obliczenia mocy zainstalowanej i zapotrzebowania na moc typowych urządzeń linii technologicznej.

3

Specyfikacje aparatury, orurowania , urządzeń automatyki i pomiarów. Charakterystyka odpadów, ścieków ogazów z omówieniem możliwości ich

utylizacji, magazynowania lub unieszkodliwiania. Operat wodno-prawny. Ochrona pracy i zabezpieczenia przeciwpożarowe. Charakterystyka procesu z punku widzenia korozji. Kontrola techniczna jakości produkcji (SPC)

3

Analizy projektów procesów technologicznych w przemyśle biopaliw i paliw alternatywnych. Projekty procesów wytwarzania estrów metylowych kwasów tłuszczowych,(FAME), szerokiej frakcji węglowodorowej (KTFS). Proces MTG (metanol to gasoline).

3

Studium i opis wybranych projektów procesów technologicznych z branży spożywczej. Projekty procesów w przemyśle olejarskim, mleczarskim, owocowo-warzywnym.

3

B. Treść ćwiczeń W ramach ćwiczeń omawiane są zagadnienia odzwierciedlające bieżącą treść wykładów. C. Treść projektowania

Tematyka zajęć Liczba godzin

Zajęcia wprowadzające. Zasady zaliczenia zajęć projektowych. Omówienie struktury wykonywanych na zajęciach projektów. Wybór procesu technologicznego.

2

Opracowanie założeń wstępnych. 2

Opracowanie schematów blokowych: ideowego oraz szczegółowego. 8

Opracowanie linii aparaturowej: schemat ideowy, wstępny i techniczny. 14

Prezentacja i obrona wykonanych projektów linii technologicznych 4

7. Wykaz literatury podstawowej

a) J. Pikoń : Aparatura chemiczna PWN 1983. b) Praca zbiorowa (red. L. Synoradzki, J. Wisialski), Projektowanie procesów technologicznych.

Wydawnictwo Politechniki Warszawskiej, 2006. c) Dłużewski M.: Technologiczne projektowanie zakładów przemysłu spożywczego. WNT, W-wa

1974.

8. Wykaz literatury uzupełniającej a) Jeżowski J., Wprowadzenie do projektowania systemów technologii chemicznej, Wydawnictwo

Politechniki Rzeszowskiej, 2001. b) Dylewski R., Projekt technologiczny, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, 1999r

Osoba prowadząca: dr inż. Lech Hys (wykład, ćwiczenia) mgr inż. Konrad Kowalik (projektowanie)

Page 29: Materiały konstrukcyjne w budowie maszyn przetwórczych

437

Systemy zapewnienia jakości w przemyśle przetwórczym

Semestr Rodzaj zajęć Liczba godzin Liczba punktów

7 W 15 1

1. Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi Całokształt wiedzy wykładanej w ramach przedmiotu „Podstawy inżynierii procesowej”. 2. Cele kształcenia – kompetencje jakie powinien osiągnąć student: Zdobycie wiedzy z zakresu systemów zapewnienia jakości funkcjonujących w przemyśle przetwórczym. 3. Metody dydaktyczne Wykład informacyjny z użyciem komputera i metod eksponujących. 4. Kryteria, elementy i forma oceny przedmiotu – efektów kształcenia: Wykład : Zaliczenie na podstawie pozytywnej oceny z kolokwium. 5. Treści kształcenia zgodne z obowiązującymi standardami Przedmiot specjalnościowy 6. Program: A. Treść wykładów

Tematyka zajęć Liczba godzin

Pojęcie i istota jakości. Formalne definicje jakości. Cykl PDCA Deminga. Rozwój terminologii związanej z jakością w Polsce. Ogólna charakterystyka standardów jakości obowiązujących w różnych branżach przemysłu, ochronie środowiska, ochronie zdrowia.

1

Charakterystyka systemów funkcjonujących w przemyśle spożywczym. Powiązania między systemami GHP, GMP, HACCP, ISO 9000, TQM. Model i hierarchia dokumentacji systemów.

1

Charakterystyka systemów GHP, GMP. Specyfika systemu GMP w przemysłach farmaceutycznym i spożywczym. Zasady budowy maszyn i urządzeń przeznaczonych do pracy w warunkach systemu GMP.

1

Charakterystyka i struktura systemu ISO 9000. Księga jakości systemu. Procedura systemu jakości- przygotowanie, forma, wymagania. Analiza „procedury procedur”.

1

Analiza procedury „Projektowanie wyrobu i doskonalenie konstrukcji”. 1

Analiza procedury „ Opracowanie technologii”. 1

Analiza procedury „ Postępowanie z wyrobami nie spełniającymi wymagań”. 1

Charakterystyka, zasady i elementy systemu HACCP. Integracja systemów ISO9000 i HACCP. Uwarunkowania prawne. Etapy wprowadzania systemu HACCP.

1

Czynniki warunkujące bezpieczeństwo żywności w zakładach produkcyjnych. Działania zapobiegawcze i korygujące w obszarach urządzeń, pomieszczeń i personelu produkcyjnego.

1

Charakterystyka zagrożeń zgodnie z systemem. Analiza i weryfikacja priorytetu zagrożeń. Punkty krytyczne i kontrolne punkty krytyczne. Zastosowanie drzewa decyzyjnego do ustalania CCP. Limity krytyczna dla CP i CCP. Dobór systemu monitorowania.

1

Zakładowa księga i procedura w systemie HACCP. Przykładowe procedury w zakładach owocowo-warzywnym i mleczarskim.

1

Analiza procedury „Monitorowanie i kontrola poszczególnych etapów produkcji” w zakładzie mleczarskim.

1

Narzędzia zarządzania jakością procesów produkcyjnych. Wizualizacje, diagramy, arkusze i karty kontrolne, analiza oddziaływań, analiza związków przyczynowo-skutkowych, drzewa decyzyjne. Elementy statystycznej kontroli procesów SPC.

1

Charakterystyka systemu TQM. Specyfika, etapy wdrażania systemu w zakładach przetwarzających żywność. Metody zarządzania jakością procesów.

1

Wykład zaliczeniowy. 1

Page 30: Materiały konstrukcyjne w budowie maszyn przetwórczych

438

7. Wykaz literatury podstawowej

a) Kołożyn-Krajewska D., Sikora T. HACCP Koncepcja i system zapewnienia bezpieczeństwa żywności, SIT NOT Wa-wa 1999

b) Giera K., Werpachowski W. Księga Jakości, Instytut Technologii Eksploatacji, Radom 1995 c) Balon U. Dokumentacja systemu jakości zgodnie z normami ISO serii 9000:2000, „Zeszyty

Naukowe AE w Krakowie”, nr 653, 2004 d) Grudowski P. Księga jakości, Ośrodek Doradztwa i Doskonalenia Kadr, Wa-wa 2004

8. Wykaz literatury uzupełniającej

a) PN-EN ISO 9001:2001, Systemy zarządzania jakością Osoba prowadząca, autor programu: dr inż. Lech Hys

Page 31: Materiały konstrukcyjne w budowie maszyn przetwórczych

439

Wspomaganie komputerowe w projektowaniu linii technologicznych (przedmiot specjalnościowy)

Semestr Rodzaj zajęć Liczba godzin tygodniowo Liczba punktów

3 3

W P

1 2

1 2

1. Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi Modelowanie wspomagające w projektowaniu maszyn, Zintegrowane systemy wytwarzania, Podstawy procesów przetwórczych w przemyśle spożywczym – umiejętności posługiwania się narzędziami i metodami informatycznymi. 2. Cele kształcenia – kompetencje jakie powinien osiągnąć student: Opanowanie umiejętności praktycznego posługiwania się metodami i technikami komputerowego wspomagania przy projektowaniu linii technologicznych. 3. Metody dydaktyczne Wykład: metody podające i problemowe z wykorzystaniem dydaktycznego oprogramowania CAx. Projektowanie: metody praktycznego tworzenia projektów linii technologicznych z wykorzystaniem systemów komputerowego wspomagania. 4. Kryteria, elementy i forma oceny przedmiotu – efektów kształcenia: Wykład: Sposób zaliczenia: zaliczenie na ocenę. Forma uzyskania zaliczenia: zaliczenie pisemne na podstawie pozytywnej oceny z dwóch kolokwiów sprawdzających.. Kolokwia w formie testu wyboru. Łączna liczba punktów do zdobycia 20 pkt. (10pkt. za każde kolokwium). Ocena końcowa zależeć będzie od sumy uzyskanych punktów i wynosi:

zakres ocena zakres ocena

0-9 pkt. ndst. 15-16 db

10-12 dst 16-18 db+

13-14 dst+ 19-20 bdb

Projektowanie: Sposób zaliczenia: Zaliczenie na ocenę. Forma uzyskania zaliczenia: ocena z obrony przedstawionego projektu linii technologicznej z wykorzystaniem wspomagania komputerowego. 5. Treści kształcenia zgodne z obowiązującymi standardami 6. Program A.Treść wykładów

Tematyka zajęć Liczba godzin

Wprowadzenie do przedmiotu. Podstawowe pojęcia i definicje. Proces produkcyjny i technologiczny oraz jego podział.

1.

Rozwiązania konstrukcyjne i zasady działania linii technologicznych. Kryteria doboru maszyn i urządzeń. Systemy wspomagania projektowania technologii produkcji (CAD/CAP). Problemy wdrażania technik CAx w przedsiębiorstwach.

1

Modelowanie i optymalizacja w projektowaniu linii technologicznych.

Istota i potrzeba modelowania. Rodzaje modeli. Metody badania modeli. Optymalizacja – metody.

2

Wspomaganie komputerowe w projektowaniu linii technologicznych. Systemy komputerowego wspomagania projektowania CAD. Ogólne zasady pracy z programami CAD.

1

Komputerowo Zintegrowane Wytwarzanie, CIM (ang. Computer Integrated Manufacturing). Model Y struktury funkcjonalnej systemu CIM. Zarządzanie i sterowanie produkcją. Systemy zintegrowanego wytwarzania Komputerowo wspomagany system wytwórczy. Komputerowe wspomaganie planowania i przygotowania procesów wytwórczych . Komputerowe wspomaganie działalności inżynierskiej.

1

Page 32: Materiały konstrukcyjne w budowie maszyn przetwórczych

440

Struktura danych w systemach sterowania działaniami. Agregacja etykietowanych sieci Petriego. Dwupoziomowe systemy sterowania dyskretnymi procesami produkcji. Stanowiskowe procesy produkcji. Sterowniki programowalne. Agregacja czasowych sieci Petriego.

1

Produkty operacji. Produkty operacji uboczne i odpadowe. Indeks materiałowy operacji. Graf zestawień materiałowych operacji. Operacje logistyczne i przygotowawcze. Technologie operacji. Sieć zależności potrzeb operacji.

2

Zintegrowany system informatyczny zarządzania. Zapis produktów w zintegrowanym systemie informatycznym zarządzania. Specyfikacja materiałowa. Składniki specyfikacji materiałowej. Normy materiałowe. Normy czasowe. Powiązania systemu CAD z ZSIZ.

1

Zasoby produkcyjne. Modele produkcji w systemach klasy MRP. Planowanie i prognozowanie. Sterowanie produkcją . Kalkulacją kosztów. I – sprawdzian pisemny

1

Zintegrowany system informatyczny zarządzania a specyfika przemysłu spożywczego. Charakterystyka dostępnych systemów informatycznych dla przemysłu spożywczego. Wymagania stawiane zintegrowanemu systemowi informatycznego zarządzania dla przemysłu spożywczego.

1

Wdrożenie zintegrowanego systemu informatycznego, jako proces zmian organizacyjnych. Opracowanie koncepcji wdrożenia. Prace wdrożeniowe i wybór systemu. Problemy napotykane podczas wdrażania systemów zintegrowanych

2

II – sprawdzian zaliczeniowy (poprawa I- sprawdzianu) 1

B. Tematyka ćwiczeń projektowych.

Tematyka zajęć Liczba godzin

Wykonanie z wykorzystaniem współczesnych technik i procedur wspomagania komputerowego projektów linii technologicznych wybranych branż przetwórstwa spożywczego, np. - przemysł produkcji napojów bezalkoholowych; - przemysł cukrowniczy, - przemysł młynarsko-zbożowy; - przemysł mleczarski.

30 godz.

7. Wykaz literatury podstawowej

a). Banaszak Z., Kuś J., Adamski M.: Sieci Petriego. Wyd. WSI, Zielona Góra, 1993. b). Knosala R. red.: Komputerowo zintegrowane zarządzanie. T. I i II, WNT, Warszawa , 2005 c). Miecielica M, Kaszkiel G.: Komputerowe wspomaganie wytwarzania - Wyd. MIKOM 1999 d). Przybylski Wł., Deja M.: Komputerowo wspomagane wytwarzanie maszyn. Podstawy i

zastosowanie. WNT, Warszawa, 2007 e). Skołuj B.: Komputerowo zintegrowane wytwarzanie. Wyd. Politechniki Śląskiej, 1997 f). Waters D.: Zarządzanie operacyjne. Towary i usługi. PWN, Warszawa, 2007

8. Wykaz literatury uzupełniającej:

a) Knast P., Ciszak O.: Technologia projektowania i montażu linii technologicznych. Technologia i Automatyzacja Montażu. Nr 3-4, s. 24-27, 2004

b) Weiss Z.: Techniki komputerowe w przedsiębiorstwie. Wyd. Politechniki Poznańskiej, Poznań, 1998

c) Zdanowicz R.: Modelowanie i symulacja procesów wytwarzania. Wyd. Politechniki Śląskiej, 2007 Osoba prowadząca: prof. dr hab. inż. Henryk Komsta

Page 33: Materiały konstrukcyjne w budowie maszyn przetwórczych

441

Wykład monograficzny

Semestr Rodzaj zajęć Liczba godzin (w semestrze) Liczba punktów ECTS

7 W 15 1

1. Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi Podstawy konstrukcji maszyn, Inżynieria materia łowa, Maszyny i urządzenia przetwórstwa spożywczego i inżynierii spożywczej – znajomość podstaw wiedzy i praw dotyczących zagadnień omawianych w ww przedmiotach. 2. Cele kształcenia – kompetencje jakie powinien osiągnąć student: Pogłębienie wiedzy i rozwijanie umiejętności praktycznego analizowania i wnioskowania w tematyce będącej przedmiotem wykładu monograficznego. 3. Metody dydaktyczne Wykład: wykład informacyjny z użyciem prezentacji multimedialnych. 4. Kryteria, elementy i forma oceny przedmiotu – efektów kształcenia: Wykład: Sposób zaliczenia: zaliczenie na ocenę. Forma uzyskania zaliczenia: zaliczenie pisemne na podstawie pozytywnej oceny kolokwium sprawdzającego. Kolokwium w formie pisemnej analizy zadanego tematu będącego treścią wykładu monograficznego. Ocena końcowa zależeć będzie od poziomu merytorycznego ocenianego kolokwium i zawiera się w przedziale od 2 do 5. 5. Treści kształcenia zgodne z obowiązującymi standardami 6. Program A. Treść wykładów Temat wykładu monograficznego określany jest w semestrze poprzedzającym realizację wykładu. Treści wykładów monograficznych dotyczą najnowszych zagadnień i problemów związanych z szeroko rozumianym obszarem inżynierii, procesowej, spożywczej i ekotechniki. 7. Wykaz literatury podstawowej Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej studenci otrzymują na pierwszych zajęciach. Osoba prowadząca: prof. dr hab. inż. Henryk Komsta