1

“Een land dat leeft, bouwt aan zijn

toekomst”

2

Urgentie

• 2/3 land overstroombaar, 9 miljoen mensen, 65% BNP, 1800 miljard geïnvesteerd vermogen

• Achterstand veiligheid waterkeringen• Normen zijn achterhaald• Klimaat verandert

3

Een koersvaste aanpak• Ministeriële stuurgroep o.l.v. MP

stuurgroep deltaprogramma olv deltacommissaris

• Delta regisseur ziet toe op kordate uitvoering

• Veelal regionale bestuurder verantwoordelijk voor uitwerking en uitvoering

• Deltafonds gevoed door aardgasbaten en langlopende leningen

• Deltawet om Deltafonds, -regisseur en -programma te verankeren

4

Zeespiegelstijging

• rond 2050: 40 centimeter

• rond 2100: 65 tot 130 centimeter

• rond 2200: 2 tot 4 meter

Deltascenario’sRond 2100 35 - 85

cm

5

Rivierafvoeren

Zomer:van 1700 m3/s nu naar 700 m3/s in

2100

Winter:van 16.000 m3/s nu naar 18.000 m3/s

in 2100 Opgave vanuit rivieren

6 5 december 2012

Overstroombaar Nederland

Onder zeeniveau: 26%

Nederland is een delta van Rijn,

Maas, Schelde en Eems.

Boven zeeniveau: 29%

Buitendijks: 3%

Onbedijkte Maas: 1%

Overstromingsgevoelig: 59%

deltacommissaris

7

Veiligheid vooropBeschermingsniveau baseren op: • kans voor individu op overlijden door

overstroming;• kans op grote aantallen slachtoffers in één

keer door overstroming;• potentiële schade, meer dan alleen

economische schadeKans op slachtoffers moet kleiner worden;

vergelijkbaar met andere veiligheidsrisico’s. we stappen over op de risicobenadering

Daarom veiligheidsniveau met minimaal factor 10 verbeteren. Veiligheidsnormen in grote delen van ons land voldoen; opgave in rivierengebied, rijnmond drechtsteden en bij Almere

15-04-2023

Maatschappelijke ontwikkelingen– Meer inwoners– Meer waarde

• Nieuwe technische inzichten

• Natuurlijke ontwikkelingen– Klimaatverandering– Bodemdaling

8

€€

9 15-04-2023

• Normvorm: overstromingskans

• Hoogte van de norm:– Huidige beschermingsniveaus– Basisbeschermingsniveau– Maatschappelijke

ontwrichting (schade en grote groepen slachtoffers)

15-04-2023

• Meerlaagsveiligheid hoort bij risicobenadering

• Bescherming via 3 lagen, preventie hoofdpijler (dus hierop norm)

• Vraag naar slimme combinaties van maatregelen.

10

11

Bouwen met de Natuur

• aanpassen aan veranderende omstandigheden en vooruitzichten

• op termijn de minste kosten

• mogelijkheden voor de multifunctionele en integrale aanpak

• Omarmen natuurlijke veiligheid waar mogelijk; langs kust en rivieren en mogelijk IJsselmeer

12

Bouwen op ongunstige lokaties

• gedegen kostenbatenanalyse

• inclusief toekomstige lasten van beheer en onderhoud van infrastructuur en gebouwen

• kosten worden gedragen door wie ervan profiteren.

• Versterken positie watertoets door op te nemen in ruimtelijk afwegingskader

13

Noordzeekust

• bouwen met de natuur optimaal in de vorm van zandsuppleties

• geleidelijk met de zeespiegel meestijgen

• kustuitbreiding mogelijkKustuitbreiding niet nodig voor de veiligheid; borgen kustfundament en zandsuppleties benutten voor natuurlijke overgangen

14

Waddengebied

• effect van zandsuppleties voor Noordzeekust helpt Waddenzee mee te groeien met zeespiegel

nog meer zand nodig voor buitendelta’s ; monitoring en onderzoek essentieel

15

Zuidwestelijke Delta

• Oosterschelde einde eeuw volledige getijdendynamiek

• dijken verhogen Westerschelde

• meren gebruiken voor bergen waterOosterschelde kering blijft/ berging grevelingen is optie

16

Rivieren• uitvoering van programma

‘Ruimte voor de rivier’• uitvoering Maaswerken &

Integrale Verkenning Maas • verwerven van

strategische grondposities Afvoerverdeling IJssel, Lek ,

Waal in onderzoek Nieuwe ronde ruimte voor de

rivier in combinatie met dijken

Slimme combinatie met normaanpassing

17

Rijnmond

Onderzoek starten naar mogelijkheden van:• aanleg van een ring van afsluitbare keringen • perspectieven voor natuur in buitendijkse gebieden• ontwikkeling van aantrekkelijke woonmilieus Stormvloedkering maeslant blijft functie behouden; huidige strategie is

robuustRing van afsluitbare keringen geen antwoord op de opgaveBuitendijks moet dus rekening houden met peilstijging; ontwikkeling

stadshavens

18

IJsselmeer

• IJsselmeer blijft zoetwaterbassin

• peil IJsselmeer mee laten stijgen met zeespiegel (1.5 m)

• peil Markermeer onveranderdFlexibel IJsselmeerpeil in combinatie met pompen op de afsluitdijkVoorzieningenniveau per gebied voor zoetwater

19 5 december 2012

Rijn-MaasdeltaHoofdkeuzen voor wateropgaven in dit gebied

IJsselmeergebiedToekomstig peilbeheer zoetwatervoorraad en veiligheid

Waterveiligheid Update van veiligheidsnormen (60-er jaren)

ZoetwaterstrategieDuurzame en doelmatige zoetwatervoorzieining

Ruimtelijke adaptatie Gevolgenbeperking met ruimtelijke maatregelen

2015: vijf Deltabeslissingen

deltacommissaris