Media for Democracy - İçindekilermedia4democracy.org/public/uploads/reports_6225340… · Web viewEliaçık, sosyal medyadan yaptığı paylaşımda, “Hafta sonu Isparta Kitap

Gazeteciler Cemiyeti

İfade ve Basın ÖzgürlüğüMart 2018 Raporu

Gazeteciler Cemiyeti İfade ve Basın Özgürlüğü Mart Mart 2018 Raporu Özgürlük için Basın

Gazeteciler CemiyetiYönetim KuruluBaşkan Nazmi BilginBaşkan VekiliSavaş KıratlıBaşkan YardımcılarıErtürk Yöndem, Ayhan Aydemir, Yusuf KanlıGenel SekreterÜmit GürtunaMali SekreterMustafa YoldaşÜyelerGüray Soysal, Ali Şimşek, Ali Oruç, Hande Fırat, Önder Yılmaz, Önder Sürenkök, Olgunay Köse

* * *Bu Rapor “Press For Freedom / Özgürlük İçin Basın” Çalışma Grubu Tarafından Hazırlanmıştır.

* * *İfade ve Basın ÖzgürlüğüUlusal KomitesiBaşkanProf. Dr. Korkmaz AlemdarHukukçu ÜyeAv. Tuncay AlemdaroğluKıdemli GazetecilerAli Şımşek ve Sedat BozkurtStk Temsilcisi (Kıdemli Gazeteci, Parlamento Muhabirleri Derneği Başkanı)Göksel Bozkurt

* * *

Özgürlük İçin BasınÇalışma Grubu KoordinatörüYusuf KanlıKoordinatör Yardımcısı ve EditörSeva Ülman ErtenAraştırmacılarYıldız Yazıcıoğlu, Naz Akman, Sultan Yavuz

* * *Telefon: +90 (312) 427 15 22Faks: +90 (312) 468 23 84E-Posta:[email protected] Adresi: www.gazetecilercemiyeti.org.trAdres: Üsküp Caddesi (Çevre Sk.) No:35, Çankaya, Ankara

Kapak fotoğrafı: Cosmic Creative Reklam sektörü için bir prestij olarak kabul edilen 13’üncü “Kırmızı Reklam Ödülleri”nin 13’üncüsü 26 Mayıs 2016’da gerçekleştirildi. Kırmızı Jüri Özel Ödülünü Cosmic Creative’in hazırladığı “Gazeteciler Cemiyeti - Bir gazeteci neredeyse, aydınlık oradadır” adlı çalışma hak kazandı.Gazeteciler Cemiyeti hakkında

Zamanın Ankara Valisi Nevzat Tandoğan‘ın makamında yürekleri meslek ve vatan sevgisi ile dolu

gazeteci 7 genç, 10 Ocak 1946 günü heyecanla isteklerini iletirler. “Bizler Mekki Sait Esen, Niyazi Acun, Aka Gündüz, Bilal Akba, Adil Akba, Sebahattin Sönmez ve Muaffak Menemencioğlu’yuz. Ankara’da “Gazeteciler Cemiyeti“ kurmak istiyoruz…”

“Peki” der Vali… “Hangi amaçla?”“Basın organlarındaki gazetecileri

bir araya toplamak, mesleki ve sosyal haklarımızı geliştirmek, mesleğin mecbur kıldığı hak ve özgürlükleri savunmak, tüm üyelerimizle birlikte Cumhuriyet ve demokrasiyi kollamak ve ülkenin bölünmez bütünlüğünün sonuna kadar yanında olmak için” sözleriyle cevaplar kurucu heyet üyeleri Vali Tandoğan’ın sorusunu ve eklerler “Bu söylediklerimizi taahhüt olarak kabul edin.”

Yine “Peki” der Vali Nevzat Tandoğan “Vatan için hayırlı olsun…” 7 gazeteci heyecanla girdikleri Ankaravalisinin bu kez daha büyük heyecan ve coşku ile çıkarlar; “Gazeteciler Cemiyeti“ kurulmuştur.

Türkiye‘nin çok partili siyasi hayata geçişiyle, daha açık bir deyimle, çoğulcu demokrasiye geçişle yaşıt ve koşut olan Cemiyetimiz, bu taahhütten yola çıkarak o günlerde, Mithatpaşa Caddesindeki mütevazı bir binanın zemin katında Mekki Sait Esenbaşkanlığında bir avuç gazeteci üye ile çıktığı yolu, sevgi ve dayanışma ile pekiştirmiş, 2000’i aşkın üye sayısı, ve bağımsız mali gücü ile bugün, Türkiye’nin en eski, en büyük ve saygın meslek kuruluşlarından ve sivil toplum örgütlerinden biri olmuştur.

Cemiyetimiz, kuruluşundan bu yana geçen yetmiş yıl boyunca devletinin yanında yer alarak, cumhuriyet, çoğulcu demokrasi, ifade ve basın özgürlüğü başta olmak üzere özgürlüklerin yılmaz bekçisi olmuştur. Gazeteciler Cemiyeti aşıladığı bu güvenle ülkemizin mesleki ve diğer önemli kurumlarında hak ettiği yeri almıştır.

Basın Kartları Komisyonu, Basın İlan Kurumu

Mesleğe yeni başlayanların belirli bir süre bekledikten sonra almaya hak kazandıkları, “Sarı Basın Kartı” gazeteciler için vazgeçilmezler arasındadır.

Mesleğinde dürüst olmak, kalemini satmamak, basın ahlak yasalarına uymak ve gazetecilik dışında hiçbir iş yapmamak gibi koşulları irdeleyerek süresini dolduranlara “Basın Kartı” veren komisyonda ve Türk medyası için önemini koruyan Basın İlan Kurumu‘nda Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Nazmi Bilgin tarafından temsil edilmektedir.18 yıl aralıksız Basın İlan Kurumu Yönetim Kurulu üyeliği sonrasında Cemiyetimiz temsilcisinin halen Genel Kurul üyeliği devam etmektedir. Gazeteciler Cemiyeti

Başkanı Bilgin bu dönem bir kez daha Basın Kartları Komisyonu başkanlığına seçilmiştir.

Türkiye Gazeteciler Federasyonu, Türkiye Gazeteciler Konfederasyonu

Cemiyetimiz uzun süren çabalar sonucu, Türkiye‘deki 75 adet Gazeteciler Cemiyetini bir araya getirmiş, maddi ve manevi desteği ile Türkiye Gazeteciler Federasyonu‘nun kuruluşunda, en büyük pay sahibi olmuştur. Federasyonun başkanlığını Nazmi Bilgin 12 yıl aralıksız olarak yerine getirmiştir. Cemiyetimiz daha sonra kurulan Türkiye Gazeteciler Konfederasyonu‘nun da üyesidir.

Türk Silahlı Kuvvetleri Elele VakfıGazeteciler Cemiyeti, 1995 yılında

Cumhuriyet tarihimizin en kapsamlı ve anlamlı “Haydi Türkiye Mehmetçikle Elele” kampanyasını, ulusumuzun inanılmaz duyarlılığı ve güveni ile gerçekleştirerek 65 milyon dolar bağışı “Mehmetçik Vakfına” devretti. Kurulan “Türk Silahlı Kuvvetleri Elele vakfı kadir bilirlik örneği göstererek, o dönem Genel Kurmay Başkanı Orgeneral İsmail Hakkı Karadayı‘nın başkanı olduğu vakfa tek sivil kuruluş olarak cemiyetimizi aldı. Başkan Nazmi Bilgin tarafından temsil edildiğimiz vakıf, gazilerimiz için “TSK Rehabilitasyon ve Bakım Merkezi” adlı dev eseri oluşturdu. 1999 yılında hizmete giren bu merkez Türk ulusunun şehit ve gazilerine bir “Şükran Anıtı”dır.

Gazeteciler Cemiyeti Özgürlük için

Basın Çalışma Grubu, medya çalışanları ve sivil toplum temsilcilerinden oluşan bağımsız bir platform aracılığıyla özgür basın için politika yapıcılara ulaşmayı; ifade ve basın özgürlüğü konusunda yasal durumu ve devam eden ihlalleri göstererek bu konuda farkındalık yaratmayı, atölyeler ve konferanslar düzenleyerek gazetecilik pratikleri ile ilgili medya çalışanlarını ve sivil toplum temsilcilerinin kapasitesini geliştirmeyi amaçlamaktadır.

Gazeteciler Cemiyeti’nin Özgürlük için Basın ifade ve basın hürriyetleri ihlalleri raporları Mart 2014’den bu yana düzenli yayınlanmaktadır.

Açık kaynaklardan, medya taramalarından, proje ofisine çeşitli şekilde yapılan başvuru ve ihbarlardan hazırlanan bu raporlardaki her türlü içeriğin sorumluluğu tamamıyla Gazeteciler Cemiyeti’ne aittir, atıf verilerek kısmen veya tamamen çoğaltılabilir, bilimsel yayınlarda kullanılabilir.

2

Özgürlük için Basın İfade ve Basın Özgürlüğü Mart 2018 Raporu Gazeteciler Cemiyeti

İfade ve Basın ÖzgürlüğüMart 2018 Raporu

Gazeteciler Cemiyeti Yayınıdır

Gazeteciler Cemiyeti Özgürlük için Basın Çalışma Grubu tarafından hazırlanmıştır. Bu rapor Gazeteciler Cemiyeti’ne aittir.

Atıf verilerek kısmen veya tamamen çoğaltılabilir, bilimsel yayınlarda kullanılabilir.

3


İçindekiler

Giriş...............................................................................................................................................5

İletişim araçlarına ve iletişimcilere baskı......................................................................................6

İfade özgürlüğüne ve gösteri hakkını kullanmak isteyenlere müdahale.....................................11

İfade ve basın özgürlüğüne yönelik müdahaleye yurtiçi ve yurtdışından gelen tepkiler............15

RTÜK cezaları.............................................................................................................................24

Diğer Gelişmeler.........................................................................................................................26

Olumlu Gelişmeler......................................................................................................................40

4


GirişSuriye’de sürmekte olan Türk Silahlı Kuvvetleri operasyonu, kazanılan başarılar ve şehit

haberleri ülke gündeminin ağırlıklı konusu olmayı Mart ayında da sürdürdü. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan 18 Mart Şehitleri Anma Günü ve Çanakkale Zaferi’nin 103. yılı töreninde Ocak ayında başlayan Zeytin Dalı Harekatı’nın 58’inci gününde Afrin kent merkezinin tamamen kontrol altına alındığını açıkladı.

18 Mart Çanakkale Zaferi sanatçılardan, siyasete herkes tarafından çeşitli etkinliklerle kutlandı. Bu kapsamda Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Kültür, Sanat ve Yayın Kurulu tarafından düzenlenen “Meclis Sohbetleri” programında kadın oyuncuların sahneye çıkarılmalarına izin verilmediği iddia edildi. İsminin yayınlanmasını istemeyen bir tiyatro sanatçısı ise bu talebin Meclis Başkanı İsmail Kahraman’dan geldiğini öne sürdü. Kahraman iddiaları yalanladı. Oyunda rol alması öngörülen ancak sahneye çıkarılmadığını iddia eden sözleşmeli Devlet Tiyatroları oyuncusu Övgü Özgürce ise Kahraman’ın açıklamalarının gerçeği ifade etmediği iddiasında bulundu.

Cumhuriyet Halk Partisi, İyi Parti ile birçok kadın kuruluşu ve sanatçılar Meclis Başkanı Kahraman’ı eleştirdiler ve istifaya davet ettiler.

MHP’nin 12. Olağan Kurultayı da Mart ayının önemli olaylarından idi. Tek aday olan Devlet Bahçeli genel başkanlığa yeniden seçildi.

Mart ayında olağanüstü hal (OHAL) uygulamasına devam edilmesinin yanı sıra Cumhurbaşkanlığı, genel ve yerel seçimler için bir dizi yasa değişikliği de hayata geçirildi. AKP ve MHP’nin ortaklaşa hazırladığı ve “ittifak” düzenlemesi olarak adlandırılan seçim yasalarıyla ilgili 26 maddelik yeni yasal düzenleme TBMM’de 13 Mart sabahı kabul edildi. Mühürsüz oy pusulası, sandık taşıma gibi konulardaki yeni düzenlemeler kamuoyunda seçim güvenliği kaygısıyla eleştirildi.

Türk medyası açısından en önemli gelişme, Türkiye’nin en büyük medya yapılanmalarından birisi olan Doğan Medya Grubu’nun satışı oldu. Aydın Doğan’ın tüm medya kuruluşlarını Demirören Holding’e sattığı 21 Mart günü gündeme geldi. Bünyesinde Hürriyet, Hürriyet Daily News, Posta, CNNTürk, Kanal D, Fanatik gibi kuruluşları barındıran Doğan Medya Grubu’nun satışıyla ilgili Kamuoyuna Aydınlatma Platformu’na (KAP) ilk bildirim, Hürriyet’in yurtdışı ortaklıklarına ilişkin 22 Mart’ta yapıldı. Aydın Doğan Demirören Holding’e daha önce de Milliyet ve Vatan gazetelerini satmıştı.

Türkiye’de internet platformuyla ilgili önemli bir düzenleme de 21 Mart’ta TBMM’de yasalaştı. Buna göre; Radyo ve Televizyon Üst Kurulu’na (RTÜK), internet üzerinden yapılan radyo ve TV yayınlarını denetleme yetkisi verildi. CHP başta olmak üzere muhalefet, bu yetkiyle RTÜK’ün internet aracılığıyla Facebook, Twitter gibi mecralardan yapılan bireysel paylaşımlara da müdahale edebileceği nedeniyle yasaya itiraz etti. Bununla ilgili önümüzdeki 6 ay içerisinde çıkarılacak yönetmelik ile RTÜK’ün nasıl bir denetim yapacağının şekilleneceği belirtildi. Haberleşme özgürlüğünün yönetmenlikle düzenlenmesinin anayasaya aykırı olduğu yönünde eleştiriler de yapıldı.

Cumhuriyet Davası’nda tutuklu yargılanan Murat Sabuncu ve Ahmet Şık’ın serbest bırakılmaları olumlu gelişmelerden birisi olarak kaydedildi. Diğer taraftan daha önce serbest bırakılan Murat Aksoy hakkında hapis cezası kararı verildi. Yargıtay MİT TIR’ları davasında yargılanan Cumhuriyet eski Genel Yayın Yönetmeni Can Dündar ve Ankara Temsilcisi Erdem Gül hakkındaki yerel mahkemenin mahkumiyet kararlarını bozdu. Yargılama yeniden yapılacak. CHP İstanbul Milletvekili Enis Berberoğlu’nun serbest bırakılması yönünde yapılan başvurular ise reddedildi. Özgür Gündem Davası’nda gazete çalışanlarından bazıları hakkında “örgüt propagandası” suçlamasıyla hapis cezası talep edilirken; Nöbetçi Genel Yayın Yönetmenliği kampanyasına katılmaları nedeniyle Faruk Eren, Ertuğrul Mavioğlu, Celal Başlangıç, Ömer Ağın, İhsan Çaralan, Celalettin Can, Fehim Işık ve Öncü Akgül hakkında

5


savcılık hala esas hakkında mütalaasını bildirmedi. Sadece basın özgürlüğü bağlamındaki yargılamalar değil ifade özgürlüğü çerçevesinde

“Cumhurbaşkanlığı’na hakaret” suçlamasıyla yürütülen soruşturmalar ve yargılamalar da sürdü. Bu yargılamalar arasında sanatçı Zuhal Olcay hakkında verilen 10 aylık hapis cezası hükmünün ertelenmemesi nedeniyle Olcay’ın hapse girme ihtimali doğdu. Ayrıca sanatçı Ferhat Tunç’un iki yıl önceki Twitter paylaşımları gerekçesiyle “örgüt propagandası” suçlamasıyla yargılaması da yapıldı. Keza “Bu suça ortak olmayacağız” başlıklı Barış Bildirgesi nedeniyle akademisyenlerin yargılanmaları da devam etti. Akademisyen Aylin Altınay Cingöz hakkında bir yıl üç aylık hapis cezası kesinleşti. İstanbul Valiliği’nin, 16. Filmmor Kadın Filmleri Festivali’nin programında yer alan “Yeva” isimli filmin gösterimi OHAL gerekçesiyle yasaklandı.

OHAL çerçevesinde yapılan yargılamalar konusunda, AKP Gaziantep Milletvekili Şamil Tayyar’ın, FETÖ davalarına ilişkin “FETÖ’den tutuklu iş adamları milyon dolarlar vererek itirafçı adı altında tahliye ediliyor” iddiasında bulunması da gündemde önemli yer tuttu. OHAL çerçevesinde BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Zeyd Raad el-Hüseyin’in, Türkiye’deki basın ve ifade özgürlüğü ihlalleri yanı sıra yargılama süreçlerine ilişkin sert eleştiriler içeren raporu da tartışıldı. Dışişleri Bakanlığı “Komiser’in bu raporu BM’yi terör örgütleriyle işbirliği yapan bir kuruluşa dönüştürüyor” eleştirisiyle kınadı.

HDP Eski Eş Genel Başkanı Aysel Tuğluk ve HDP Van Milletvekili Lezgin Botan hakkında hapis cezası kararları verildi.

Türkiye’nin dış politikasında ABD ile ilişkilerde gündeme taşınan tutuklu ABD’li papaz Andrew Brunson yargılaması için iddianame hazırlığının bittiği açıklandı. Brunson için FETÖ’ye üye olma ve yöneticilik yapma suçundan müebbet hapis cezası istemini içeren iddianame mahkemeye gönderildi.

İletişim araçlarına ve iletişimcilere baskı1 Mart 2018

Gazeteci Hüsnü Mahalli’nin “Cumhurbaşkanı’na hakaret” iddiasıyla tutuksuz yargılandığı davada, mahkeme görevsizlik kararı verdi. Mahalli için, yedi yıl dört aya kadar hapis cezası talep ediliyor.1

3 Mart 2018 Van’da iki yıl önce tutuklanan Dicle Haber Ajansı Muhabiri Ziya Ataman’ın tutukluluk

halinin devamına karar verildi. Duruşmada savunmasını yapan Ataman, tutuklu bulunduğu tarihlerde üzerine atılan ikinci bir suçlama ile karşı karşıya olduğunu belirterek, “Cezaevinde tutuklu haldeyken nasıl bir suç işleyebilirim? Bunu merak ediyorum.” dedi. Ataman 20 ay sonra iddianamesinin hazırlandığını, gözaltına alınmasından, tutuklanmasına kadar yaşanan tüm süreçlerin, dosyadaki hukuksuzluğun delili olduğunu ifade ederek, “İki yıldır hapisteyim ilk kez hâkim karşısına çıktım” diye konuştu.2

4 Mart 2018 Haber takibi sırasında Diyarbakır’ın Lice ilçesinde gözaltına alınan JinNews

muhabiri Durket Süren’in, üç gündür gözaltında tutulduğu bildirildi. Süren’in, hakkında arama kararı olduğu iddiasıyla gözaltına alındığı ve dosyasına kısıtlılık kararının getirildiği belirtildi. Süren, “Terörizmin finansmanının önlenmesi hakkında kanuna muhalefet, örgüt propagandası yapmak ve örgüt üyesi olmak” gerekçeleri ile suçlanıyor.3

7 Mart 2018

1 https://www.ntv.com.tr/turkiye/husnu-mahallinin-yargilandigi-davada-gorevsizlik-karari,g260MnZXYECKaBGfPi270g

2 https://www.evrensel.net/haber/346851/gazeteci-ziya-ataman-tahliye-edilmedi

3 http://gazetekarinca.com/2018/03/gazeteci-durket-suren-3-gundur-gozaltinda/

6


Batman’da haber takibi sırasında “örgüt üyesi olmak” iddiasıyla tutuklanan Dicle Haber Ajansı muhabiri Şerife Oruç’un, yaşanan bağlantı sorunu nedeniyle duruşması ertelendi. Sesli ve görüntülü sistem ile savunma yapması planlanan Oruç’un bu nedenle savunma yapamadığı bildirildi. Oruç’un avukatı, “Bugün aleyhte tanıklık edenlerin nerede olduğu belli değil. Bu duruşmaya iki gün kala Devran Çakır adında biri ortaya çıkıyor ve bu kişi de Şerife Oruç’un tutuklanmasından bir gün sonra teslim olup Oruç aleyhine tanıklık ettiği belirtiliyor. Oruç bir gazetecidir ve muhalif bir basın yayın organının muhabiridir. Oruç’un gazeteci kimliğinden dolayı bu dosya ile özel olarak ilgilenildiğini düşünüyoruz” dedi.4 8 Mart 2018

Aralarında gazeteci Murat Aksoy ve Cuma Ulus’un da olduğu 19’u tutuklu 29 sanığın davasında, Aksoy’a “örgüte bilerek ve isteyerek yardım etme” suçundan iki yıl bir ay, Ulus’a da “silahlı terör örgütü üyeliği” gerekçesiyle yedi yıl altı ay, müzisyen/yazar Atilla Taş’a ise üç yıl, bir ay, 15 gün hapis cezası verildi. Mahkemenin Taş ve Aksoy’un tutuklanmaları talebini reddederek, karakola imza atma şartını kaldırarak, yurtdışına çıkış yasağının devamına hükmettiği bildirildi. Ayrıca mahkeme 12 sanığın her birine “silahlı terör örgütü üyeliği” suçundan altı yıl üç ay, aynı suçtan 11 sanığın her birine ise yedi yıl altı ay hapis cezası verdiği belirtildi. Mahkeme sanıklardan Muhterem Tanık’ın beraatına karar vererek, firari sanıklar Bülent Ceyhan ile Said Sefa’nın dosyalarının ayrılmasına karar veren mahkeme heyeti, sanıklardan Emre Soncan’ın da bu dava dosyasından ayrılmasına karar verdi.5

9 Mart 2018 Yargıtay, MİT TIR’ları davasında yargılanan Cumhuriyet eski Genel Yayın Yönetmeni

Can Dündar’ın beş yıl on ay, Ankara temsilcisi Erdem Gül’ün beş yıl hapis cezası kararını bozdu. Dündar hakkında 15 yıldan 20 yıla kadar hapis cezası öngören “gizli kalması gereken bilgileri casusluk maksadıyla temin etme” suçundan hüküm verilmesi Gül’ün ise delil yetersizliği nedeniyle beraatine hükmedilmesi gerektiği kaydedildi. Kararın ardından Twitter hesabından açıklama yapan Dündar, “Cezayı az bulmuşlar yerel mahkemenin ciddiye almadığı casusluktan 20 yıl istiyorlar. “Casusluk”, devlet adına başka bir ülkeye gizlice silah nakledenlerin yaptığına denir, bunu yazanlar gazetecidir” dedi. Royal Shakespeare Company’nin kendi hayatını konu alan oyunun provaları için Londra’da bulunan Dündar, casusluk suçlamalarını reddederek Reuters’a verdiği ifadede “Ortada bir suç varsa bu benim değil, hükümetindir” açıklamasında bulundu.6

10 Mart 2018 Muş Cumhuriyet Başsavcılığı’nın, tutuklu Mezopotamya Ajansı muhabiri Seda Taşkın

hakkındaki iddianamede, “haber kaynaklarıyla yaptığı telefon görüşmeleri, haberleri ile sosyal medya paylaşımları” suç unsuru olarak değerlendirildi. Taşkın, geçtiğimiz yıl “hakkında ciddi ihbar var” denilerek gözaltına alınıp, “adli kontrol” şartı ile serbest bırakılmıştı. Savcılığın bir üst mahkemeye yaptığı itiraz üzerine yeniden gözaltına alınan Taşkın, “örgüt üyesi olmak” gerekçesiyle tutuklanmıştı.7

11 Mart 2018 “Başbakan Yıldırım’a özel sözleşmeyle imar kıyağı “başlıklı yazının yer aldığı ve

aralarında Cumhuriyet Halk Partisi’nin resmi internet sitesinin de bulunduğu yirmi iki siteye erişim engeli getirildi. CHP Milletvekili Barış Yarkadaş yaptığı açıklamanın sitelerde haberleşmesinin üzerine getirilen erişim yasağına tepki göstererek, “Bu kararı alan hâkim ile kararı aldırtan Başbakan Yıldırım, aslında TBMM Genel Kurulu’na girmiş ve milletvekili

4 https://www.evrensel.net/haber/347132/gazeteci-serife-oruc-yine-tahliye-edilmedi

5http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/939190/29_gazetecinin_yargilandigi_davada_Atilla_Tas_ve_Murat_Aksoy_a_hapis_cezasi.html

6 https://www.reuters.com/article/turkey-court-journalist/update-2-turkeys-top-court-says-journalist-should-get-stiffer-sentence-idUSL5N1QR4B1

7 https://www.birgun.net/haber-detay/gazeteci-taskin-hakkinda-iddianame-haberler-ve-paylasimlar-yine-suc-sayildi-207513.html

7


konuşma yaparken mikrofonunu kapatmıştır. Yaptıkları anayasal suçtur. Bunun başka bir anlamı yoktur” şeklinde konuştu.8

12 Mart 2018 Ordu’da yayın yapan Kanal 52’nin bulunduğu bina katları, belediyedeki imar ve ihale

yolsuzluklarının kanalda haber olması üzerine, mühürlendi. Gerekçe olarak binanın çatısındaki eksiklikler gösterilirken kanalın otuz çalışanının da binadan çıkarıldıkları bildirildi. Kanal 52 yönetim kurulu başkanı İsa Akçay, olayın asıl sebebinin belediye başkanı Enver Yılmaz hakkında yapılan haberler olduğunu söyledi. Konuyla ilgili yazılı açıklama yapan CHP Milletvekili Atila Sertel, AKP iktidarında gazetecileri baskıyla, hapisle susturmanın olağan hale geldiğini söyledi. Kanal 52’nin Ordu’da yirmi beş yıldır yayın yaptığını söyleyen Sertel, AKP dönemine muhalif medya için olağan hale gelen baskı kurma, sindirme ve hatta hapse atmanın bir örneğinin de Ordu’da yaşandığını söyledi.9

Yeniçağ yazarı Ahmet Takan’ın Meclis kulisi ile ilgili üç haberine erişim engeli getirildi. “Papa’dan arabuluculuk istendi mi?”, “Barzani’nin lobi şirketi, Erdoğan için çalışmış”, “Saray kabinesinde had kavgası” başlıklı yazılarına erişim engeli getirilen Takan, avukatlarının yasağı kaldırmak için çalışma başlattığını duyurdu. Köşesinde engellemeyi değerlendiren Takan, “Muhalefetteyken demokrasiden, haber alma ve verme, fikir özgürlüğünden bahsederler ama bu lafta kalır. İktidara geldiklerinde de muhalefette eleştirdikleri ne varsa aynısını tatbik etmekten hiç çekinmezler” ifadelerini kullandı.10

14 Mart 2018 MİT TIR’larına ait haberlerin yayınlanmasına ilişkin CHP Milletvekili Enis Berberoğlu,

Cumhuriyet eski Genel Yayın Yönetmen Can Dündar ve gazetenin Ankara temsilcisi Erdem Gül’ün yargılandıkları dava, Gül ve Dündar hakkındaki duruşma ertelendi. Yargıtay 16. Ceza Dairesi’nce verilen bozma kararının beklenmesi, gerekçe olarak gösterildi. Duruşma öncesinde bir grup CHP’li adına basın açıklaması yapan Milletvekili Tuncay Özkan, “Türkiye’de adaletin kanayan bir yarasıdır, Enis Berberoğlu davası. Biz herkes için özgürlük, herkes için adalet, herkes için mutluluk istiyoruz” dedi.11

Ankara Sulh Ceza Hakimliğince, Meclis Başkanı İsmail Kahraman’ın çocuk istismarıyla ilgili yaptığı resmi yanıtı haber yapan 35 haber sitesini sansürledi. Engelleme gerekçesinde, Kahraman’ın açıklamasının “kişilik haklarını ihlal edici nitelikte” olduğu için engellendiği bildirildi. CHP Milletvekili Sezgin Tanrıkulu, Meclis başkanlığından, son 10 yılda çocuk istismar vakalarının yüzde 700 arttığını belirterek, özel komisyon kurulmasını istemişti. Kahraman imzalı yanıtta bu talebin mevzuat gereği mümkün olmadığını ifade etmiş ve vekil tarafından gazetecilerle paylaşılan yazı pek çok yayın kuruluşunca haberleştirilmişti.12

15 Mart 2018 Özgür Gündem Nöbetçi Genel Yayın Yönetmenliği kampanyasına katılan sekiz gazeteci

ile gazetenin dokuz yazar ve çalışanının yargılandığı duruşma ertelendi. Bir önceki duruşmada açıklanan mütalaada, gazetenin sorumlu yazı işleri müdürü Reyhan Çapan, eş genel yayın yönetmenleri Eren Keskin ve Hüseyin Aykol’un “zincirleme bir şekilde örgüt propagandası yaptıkları” iddiasıyla cezalandırılmaları talep edilmiş, diğer gazetecilerin hakkında ise ceza verilmesine yer olmadığına karar verilmesi istenmişti.13 16 Mart 2018

Erişim engellerinin aşılması için kullanılan tüm VPN (Sanal Özel Ağ) servislerine ve şifreli posta hizmeti sunan Proton Mail’e erişim engeli getirildi. Proton Mail, resmi Twitter

8http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/940755/Sansurde_son_nokta...._Basbakan__CHP_nin_sitesinden_haber_sildirdi.html

9 https://www.gercekgundem.com/siyaset/4711/chpli-atilla-sertelden-sansur-tepkisi

10 http://t24.com.tr/haber/gulun-eski-danismaninin-uc-kulis-haberine-erisim-engeli-getirildi,579925

11 https://www.evrensel.net/haber/347659/mit-tirlari-davasi-bozma-karari-nedeniyle-ertelendi

12 http://www.diken.com.tr/meclisten-toplu-sansur-resmi-yaziyi-haber-yapan-35-siteye-erisim-engeli/

13 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/943317/Ozgur_Gundem_davalari_ertelendi.html

8


hesabından yaptığı paylaşımla, “Vodafone Türkiye, Proton Mail’i engellemeye başladığını duyurdu. Web sitesi, Proton Mail’in açıklamasında, “Türk hükümetinin internet özgürlüğünü yasakladığı bir dönemde bu uygulama sürpriz değil. Bu tür bir sorunla karşılaşırsanız lütfen bize bildirin. Bu beklenmedik bir şey değildi ve ücretsiz Proton VPN hizmetimiz bu engeli aşmaya olanak sağlıyor” denildi.14

Cumhuriyet yazar ve yöneticileri dahil 20 sanığın yargılandığı davada gazetenin İcra Kurulu Başkanı Akın Atalay ve diğer tutuklu sanık Ahmet Kemal Aydoğdu’nun tutukluluğunun devamına karar verildi. Savcının okuduğu esasa yönelik mütalaada, “Cumhuriyet’in basın özgürlüğü ile bağdaşmayan ve terör örgütleri hakkında manipülatif yayınlar yaptığı, gazetenin Cumhuriyet Vakfı seçimleri ile yayın politikası değişikliğine gidilmesinde ilk adımın atıldığı ve vakıf yönetiminin bu yayın politikası değişikliği için dizayn edildiği” iddia edildi. Mütalaada ayrıca sübjektif ve taraflı yayın yapıldığı da öne sürüldü. İstanbul Silivri’de görülen duruşmayı CHP ve HDP milletvekilinin yanı sıra, Uluslararası PEN Kulübü üyeleri de izledi.15

Aralarında Hürriyet, Hürriyet Daily News, CNNTürk, Kanal D, Posta ile Fanatik gazetesinin bulunduğu medya kuruluşları, Doğan Medya Grubu tarafından Demirören Holding sahibi Erdoğan Demirören’e satıldı. Doğan Holding kurucu onursal başkanı Aydın Doğan’ın, 2011’de Milliyet ve Vatan’ı sattığı Demirören’le Doğan Medya Grubu’nun satışı konusunda tarafların 1.2 milyar dolara anlaştıkları belirtildi.16

19 Mart 2018 Tutuklu gazeteci Seda Taşkın’ın, bir arkadaşına haber bulamadığından yakınması

hakkındaki davranışı, iddianamede “örgüt propagandası için arayış içerisinde olmak” şeklinde değerlendirildi. Gazeteci Taşkın “hakkında ihbar olduğu” gerekçesiyle Aralık ayında gözaltına alınmıştı.17

Başbakanlık Basın Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğü, “milli güvenlik politikası” gereği gazeteci Amberin Zaman’ın basın kartını ikinci defa iptal etti. Müdürlükten yapılan açıklamada Amberin Zaman’ın “terör örgütüne yönelik sempatisini açıkça ortaya koyduğu” ifade edilerek “yurtdışında çeşitli mecralarda her fırsatta Türkiye aleyhine yazılar kaleme aldığı” gerekçe olarak gösterildi. Zaman’ın basın kartı Ocak ayında da aynı sebeple iptal edildiği bildirilmişti.18

Cumhuriyet Halk Partisi Milletvekili Barış Yarkadaş, “AKP’nin birçok il ve ilçe başkanlığında gazeteciler ve muhalif kişiler hakkında gayri resmi fezlekelerin hazırlandığını ve fişleme yapıldığını” iddia ederek, “AKP ilçe başkanlıkları savcılık gibi çalışıyor” dedi. Yarkadaş, “Yargı AKP’nin siyasi ihtiyaçlarını karşılayan bir mekanizmaya dönüşmüştür. AKP’li yöneticiler, hâkim ve savcı yapılmış, partizanlık adalet olgusunu işlemez hale getirmiştir” diye sözlerini sürdürdü.19

20 Mart 2018 Uluslararası Gezici Filmmor Kadın Filmleri Festivali kapsamında gösterilmesi

planlanan “Yeva” adlı filmin gösterimi Azerbaycan’ın talebiyle İçişleri Bakanlığı’ndan gelen yazılı tebligatla yasaklandı. Filmmor yetkilileri yasaklamaya ilişkin “Kimin hangi filmi seyredeceğine masa başında oturup, üç siyasetçi karar veremez. Bu devirler çoktan geride kaldı.” ifadesini kullanarak tepki gösterdi.2021

14 http://www.diken.com.tr/bu-da-oldu-erisim-engelini-asan-vpn-hizmetlerine-de-erisim-engeli-getirildi/

15 http://www.dw.com/tr/cumhuriyet-duru%C5%9Fmas%C4%B1ndan-tahliye-%C3%A7%C4%B1kmad%C4%B1/a-43013627

16 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/ekonomi/946308/Dogan_Medya_Grubu_satildi.html

17 https://journo.com.tr/seda-taskin-davasi

18 https://www.evrensel.net/haber/302710/amberin-zamanin-basin-karti-iptal-edildi

19 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/945066/Yarkadas__Samil_Tayyar__bu_mektubu_da_okusun.html

20 http://www.agos.com.tr/tr/yazi/20363/iranli-ermeni-yonetmenin-filminin-gosterimi-valilik-tebligatiyla-yasaklandi

21 https://www.birgun.net/haber-detay/istanbul-valiligi-yeva-filmini-yasakladi-208688.html

9


Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), gazeteci Mehmet Altan ile Şahin Alpay’ın tutuklu olarak yargılanmalarının, “özgürlük, güvenlik ve ifade özgürlüğü haklarının ihlali “tespitinde bulundu. Anayasa Mahkemesi (AYM) kararına rağmen serbest bırakılmayan Altan ve Alpay’ın haklarının Türkiye tarafından ihlal edildiğine karar veren AİHM, AYM kararlarına uyulmamasının yasal olmadığını ve hukukun üstünlüğünün temel ilkelerine ters düştüğünü kaydetti. AİHM kararı gereği Türkiye, Altan’a ve AİHM kararı hemen öncesinde AYM’nin ikinci kararı sonrasında serbest bırakılan Alpay’a ayrı ayrı 21.500 Euro tazminat ödeyecek.22

21 Mart 2018 Mezopotamya Ajansı muhabiri Esra Solin Dal evinde yapılan operasyon sonucu

gözaltına alındı. Hakkında ihbar olduğu gerekçesiyle gözaltına alınan Dal’ın evindeki kamerasına da polis tarafından el konulduğu belirtildi. 23

Gazeteci Sabahattin Önkibar’ın, MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli hakkında yazdığı Devlet Bahçeli ve Ülkücüler Hakkında Her Şey adlı kitabının hakkında Ankara 6. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin verdiği “dağıtımının durdurulması ve dağıtılanların toplatılması” ihtiyati tedbir kararına itirazı görüşen Ankara 15. Asliye Hukuk Mahkemesi itirazı reddetti.24 Kitabı yayınlayan Kırmızı Kedi Yayınevi’nin Avukatı Celal Ülgen “Siyaset yapanlara karşı eleştirilere yaptırım uygulamaya kalkışmak, basın özgürlüğü ile ilgili davalarda kullanılan ‘chilling effect’ (‘soğutma etkisi’) denilen durumun ortaya çıkmasına sebep olma gibi bir sonuç ortaya çıkaracaktır. Yani eleştiriye hatta siyasetçiye hakarete karşı yaptırım uygulanması ifade özgürlüğünün önünde otosansürü tetikleyen bir işlev görür ki bu da hem demokrasiyi ve hem de düşünce özgürlüğünü yok eder. Bir siyasetçi topluma mal olmuş ve topluma açık, saydam ve her yönü bilinen bir kişidir ve bu tür sarsıcı eleştirileri de daha hoşgörülü karşılaması gerekmektedir. Bir siyasetçiye yönelmiş olan eleştiri alanı diğerlerine göre çok daha geniştir. Oysa siyasetçilerin daha hoşgörülü daha tahammüllü olması gerekir. Kendisine karşı bu tarz laflar olabilir, bunlara tahammül göstermesi gerekirken kitap toplatmaya kalkması, mahkemelerin de buna şapka çıkarması gerçek demokrasi anlayışı ile bağdaşır bir durum değildir. Kırmızı Kedi Yayınevi bu yoldaki AİHM dahil tüm yargı yolunu inatla ve ısrarla sürdürecektir,” dedi.25

27 Mart 2018 Nevruz öncesi evine yapılan operasyon sonucu gözaltına alınan JinNews muhabiri

Duygu Erol, emniyette kendilerini Kamu Güvenlik Timi olarak tanıtan kişiler tarafından zorla götürüldüğü bir odada ajanlık dayatmasına maruz kaldığını söyledi. Erol, “Kamu Güvenlik Kurumu’ndan geldikleri ve gözaltına alınan kamu çalışanları gazetecilerle görüşmek istediklerini belirten şahıslar, benimle kahve içmek istediklerini ve kabul edersem serbest bırakılacağımı, yoksa cezaevinde yaklaşık bir yıl kalacağımı söylediler. Konuşmanın devamında, rahat olmam gerektiğini ve kendilerinin devlet çalışanı olduklarını, görüşmenin gizli kalacağını belirttiler. Kahve tekliflerini reddetmem sonucu ise kahve içersem eğitim için beni Fransa’ya yollayacaklarını, ailemi de yanıma getireceklerini söylediler. Ben de tepki göstererek odadan çıktım” dedi. Savcılığa çıkarıldıktan sonra adli kontrol ile serbest bırakılan Erol, gözaltında maruz kaldığı muamele konusunda İnsan Hakları Derneği’ne başvurdu.26

28 Mart 2018 Kapatılan Özgür Gündem gazetesinin yerine faaliyete giren Özgürlükçü Demokrasi

gazetesinin İstanbul’daki ofisinde yapılan operasyonda gazetenin 21 çalışanı gözaltına alındı.27 Gazete editörlerinden Hicran Ürün, yaptığı açıklamada operasyonun 00.30 civarında

22 http://www.hurriyet.com.tr/dunya/aihmden-alpay-ve-altan-karari-40778319

23 http://gazetekarinca.com/2018/03/gazeteci-esra-solin-dal-gozaltina-alindi/

24 https://www.birgun.net/haber-detay/devlet-bahceli-hakkindaki-kitap-icin-karar-verildi-208925.html

25 https://odatv.com/bahceli-kitabi-aihm-yolunda-20031831.html

26http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/949405/JinNews_muhabiri_Duygu_Erol__Ajanlik_teklif_edildi.html

27 https://tr.sputniknews.com/turkiye/201803281032820962-ozgurlukcu-demokrasi-gazetesi-kayyum-atama/

10


gerçekleştiğini, operasyon sonrası ofise gelen birinin kendisini Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF) görevlisi olarak tanıttığını ifade ederek “Resmi tebligat yapılmadı. Biz de netleştiremiyoruz ama kayyum atandığı bilgisi doğru değil” dedi. Ürün, gazete ofisinde TMSF görevlisi olduğunu söyleyen kişinin bulunduğunu, başka kimsenin binaya alınmadığını söyledi. İnsan Hakları Derneği (İHD) İstanbul Şube Başkanı avukat Gülseren Yoleri, kabul edilemeyecek bir hukuksuzlukla karşı karşıya kalındığını söyleyerek “Matbaa çalışanları ile birlikte dokuz kişi gözaltına alındı. Matbaa çalışanlarının gazete ile ilişkilendirilmeye çalışıldığı bir durum var. Sadece basın özgürlüğü değil, düşünce, ifade ve örgütlenme özgürlüğüne de saldırı söz konusu” diye konuştu. Savcılık tarafından verilen bilgiye göre, gazete hakkında iki ayrı soruşturma yürütüldüğü, ilk soruşturmanın yedi Şubat günü başladığı ve bu soruşturmanın 23 Mart günü İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı Terör ve Örgütlü Suçlar Soruşturma Bürosu tarafından başlatılan soruşturma dosyasıyla birleştirildiği kaydedildi. Şubat’ta başlatılan soruşturmanın “basın suçları” kapsamında, daha sonraki soruşturmanın ise “terör suçları” iddiasıyla başlatıldığı ileri sürüldü. Gazetenin TMSF’ye devredildiği ve kayyum atandığı iddialarına ilişkin TMSF yetkililerince yapılan açıklamada ise, kendilerine böyle bir bilginin gelmediği, binadaki yetkilinin TMSF’den olduğuna ilişkin kimlik göstermesi gerektiği belirtildi.28

İfade özgürlüğüne ve gösteri hakkını kullanmak isteyenlere müdahale1 Mart 2018

İstanbul, Kadıköy’de pankart açarak TSK’nin Afrin’de düzenlediği operasyonu protesto ettiği gerekçesiyle gözaltına alınan beş kişiden dördü tutuklandı. Bir kişi adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.29

Tahliye edildiği gün cezaevinden çıkmadan gözaltına alınarak tutuklanan Grup Yorum üyesi Helin Bölek’in de aralarında bulunduğu dört kadının, çıplak arama işkencesine maruz kaldığı ifade edildi. Avukat Berrak Çağlar, “Regl olan bir kadının pedine dahi bakılmış. Bu bir arama değil, psikolojik işkencedir” dedi. Çağlar, konuyla ilgili suç duyurusunda bulunacağını açıkladı.30

2 Mart 2018 Diyarbakır’ın üç ilçe kırsalında düzenlenecek operasyon öncesi, sivillerin zarar

görmemesi amacıyla 104 köy ve mezrada, ikinci bir duyuruya kadar sokağa çıkma yasağı ilan edildi.31

Hakkari’de basın açıklaması, çadır kurma, stant açma, oturma eylemi ve benzeri türdeki tüm eylem ve etkinlikler 30 gün süreyle yasaklandı. Miting, kapalı ve açık alan toplantıları ile gösteri yürüyüşleri ise valilik iznine bağlandı. Hakkari Valiliği’nden yapılan açıklamada, il sınırları içinde huzur ve güvenliğin, kişi dokunulmazlığının, emniyetin, kamu esenliğinin sağlanması, vatandaşların can ve mal güvenliğinin korunmasının amaçlandığı belirtildi.32

4 Mart 2018 Diyarbakır’ın üç ilçesindeki köy ve mezralarda operasyon yapılacağı gerekçesiyle ilan

edilen yasak, bir gün sonra kaldırıldı.33

Dünya Kadınlar günü dolayısıyla, Çankaya Belediyesi önünde toplanan Ankara Kadın Platformu üyesi bir gruba polisin müdahalesi üzerine, çoğu kadın olmak üzere 15 kişi gözaltına

28 https://www.evrensel.net/haber/348793/ozgurlukcu-demokrasi-gazetesine-ve-matbaasina-polis-baskini

29http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/936122/Zeytin_Dali_Harekati_protestosunda_4_kisi_tutuklandi.html

30http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/936261/Cezaevinde_skandal_arama__Regl_olan_bir_kadinin_pedine_bile_baktilar.html

31 http://www.sozcu.com.tr/2018/gundem/diyarbakirda-operasyon-oncesi-sokaga-cikma-yasagi-2258912/

32 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/936789/Hakkari_de_eylem_yasagi.html

33http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/937307/Diyarbakir_in_uc_ilcesinde_sokaga_cikma_yasagi_kaldirildi.html

11


alındı.34 Tekirdağ Çorlu’da ise kadınların 8 Mart etkinliğinde yedi kişi gözaltına alındı. Gözaltına alınan kadınlar, Kabahatler Kanunu’na göre para cezası kesilerek serbest bırakıldı.35

9 Mart 2018 Cumhuriyet davası öncesinde aralarında CHP milletvekilleri Sezgin Tanrıkulu ve Utku

Çakırözer ile DİSK Genel Başkanı Kani Beko’nun da bulunduğu bir grubun açıklama yapmaları jandarma tarafından engellendi. “OHAL süresince Valilik kararıyla basına bilgi verilmesinin yasaklandığı gerekçesiyle” İstanbul Çağlayan adliyesi önündeki açıklamaya müdahale edildiği ve bu sırada Beko’nun jandarma tarafından gözaltına alınmak istendiği bildirildi. Tanrıkulu yaptığı konuşmada, “Bu uygulamanın adı faşizmdir” dedi. Tanrıkulu, “Cumhuriyet davası, basın özgürlüğü ve adalet için buradayız. Bizler bu uygulamalara her koşulda karşı çıkacağız. Bu uygulama hukuk dışıdır. Arkadaşlarımız 500 güne yakın mahpustur. Yol boyunca zulüm var barikat var. Buraya kimse gelemiyor. Burada yargılama değil zulüm yapılıyor. Ben avukatlık yaşamım boyunca cezaevi kampüsünün yanında duruşma olmayacağını ifade etmiştim. Cezaevinin yanında adliye olmaz, duruşma salonu olmaz ve buradan adalet çıkmaz” dedi.36

Hakkâri’nin dört ilçesinin 31 bölgesinde devam eden sokağa çıkma yasağı uzatıldı. Valilikten yapılan açıklamada, “İlimiz Merkez, Çukurca, Şemdinli ve Yüksekova ilçeleri sınırlarında bulunan bölgeler 24 Mart’a kadar ‘özel güvenlik bölgesi’ ilan edilmiş olup, vatandaşlarımızın yukarıda belirtilen bölgelere izinsiz olarak girmesi yasaklanmıştır” denildi.37

10 Mart 2018 Ankara’daki KHK ile işlerine son verilen eğitimciler Nuriye Gülmen ve Semih

Özakça’nın Yüksel Caddesi’nde açlık grevine başlamalarının 486’ıncı gününde bir grup tarafından planlanan basın açıklamasına müdahale eden polis, üç eylemciyi darp ederek gözaltına aldı.38

11 Mart 2018 Polisin attığı gaz fişeğinin kafasına isabet etmesi sonucu yaşamını yitiren Berkin

Elvan’ı ölümünün dördüncü yılında, Ankara Yüksel Caddesi’nde anmak isteyen Devrimci Liseliler Birliği ile Devrimci Gençlik Birliği üyelerine polis müdahale etti.39

14 Mart 2018 Antalya’da sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek dokuz HDP yöneticisi ve

üyesi, evlerine düzenlenen operasyonla gözaltına alındılar.40

Cezaevlerinde siyasi tutsaklara yönelik artan işkence iddiaları ve tek tip elbise uygulamasını protesto için İstanbul’dan Silivri Cezaevi’ne yürümek isteyen “TAYAD’lı Aileleri”ne polis müdahale etti. Grup yaptıkları açıklamada, siyasi tutsakların büyük bedeller ödeyerek kazandığı hakların AKP tarafından teker teker geri alındığını vurgulayarak, Türkiye halklarına şimdi de tek tip elbise dedikleri “kefenin” tekrar dayatıldığına işaret etti ve “Suçlu değil devrimciyiz tek tip elbise giymeyeceğiz” yazılı pankart açtı. 41

17 Mart 2018 Türkiye Komünist Hareketi üyeleri, ABD’nin Suriye’yi parçalamak istediğini ileri

sürerek ABD İstanbul Başkonsolosluğu önünde protesto eylemi yaptı. Basın açıklamasında

34 https://www.cnnturk.com/yurttan-haberler/ankara/kadinlar-gunu-aciklamasi-yapmak-isteyen-gruba-polis-mudahalesi-15-gozalti

35 http://www.cumhuriyet.com.tr/video/video/937529/Corlu_da_kadinlarin_eylemine_polis_mudahalesi.html

36http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/939916/Silivri_deki_Cumhuriyet_davasi_oncesi_gozalti_gerginligi.html

37 https://www.ilkha.com/haber/72099/hakkrinin-31-bolgesindeki-sokaga-cikma-yasagi-uzatildi

38 http://haber.sol.org.tr/toplum/yukselde-polis-mudahalesi-gozaltilar-var-231131

39http://www.cumhuriyet.com.tr/video/video_haber/940843/Berkin_Elvan_i_anmak_isteyenlere_polis_mudahalesi__4_gozalti.html

40 https://www.evrensel.net/haber/347650/antalyada-sosyal-medya-operasyonu-9-gozalti

41 https://www.birgun.net/haber-detay/silivri-cezaevine-yurumek-isteyen-tayad-li-aileler-e-polis-saldirisi-207982.html

12


“Emperyalizmin planları, emperyalizmle yapılan işbirliği ile bozulamaz! Suriye’nin bölünmesine dur denmelidir” ifadelerine yer verildi.42

19 Mart 2018 Adalet Bakanlığı, RTÜK’e yaptığı başvuruda henüz yayına girmemiş olan ve

cezaevindeki kadınların hikâyesini anlatan "Avlu” isimli diziye, yayına girmeden önce müdahale edilmesini talep etti. Konuya ilişkin RTÜK’e yazı gönderen Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürü Şaban Yılmaz, dizide, cezaevi personelinin “işkenceci”, kurumların ise “işkence merkezi” şeklinde gösterildiğini, bunun bazı terör örgütlerinin amaçlarına hizmet edeceğini iddia etti. Öte yandan RTÜK’ün henüz bu şikâyeti gündeme almadığı öğrenildi.43

20 Mart 2018 Ankara Konur Sokak’ta Suruç saldırısını anmak isteyen Sosyalist Gençlik Derneği

Federasyonu üyesi gruba polis müdahalesinde altı kişi gözaltına alındı.44

22 Mart 2018 Sanatçı Zuhal Olcay, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a hakaret ettiği iddiasıyla

yargılandığı davada 10 ay hapis cezasına çarptırıldı. Olcay’ın sahne aldığı sırada, Erdoğan’a hakaret ettiği öne sürülmüş ve bir vatandaşın durumu polise ihbar ettiği ifade edilmişti.45

HDP Tekirdağ İl Teşkilatınca düzenlenen Nevruz kutlaması sırasında gözaltına HDP MYK üyesi Gülsüm Ağaoğlu tutuklandı. Ağaoğlu’nun konuşması sırasında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a hakaret ettiği öne sürüldü.46

23 Mart 2018 Bitlis’in Tatvan ilçesinde, sosyal medya hesapları üzerinden “Terör örgütü

propagandası yapmak ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’a hakaret ettiği” suçlamasıyla gözaltına alınan iki kişiden biri çıkarıldığı mahkemece tutuklandı.47

26 Mart 2018 TSK ve Özgür Suriye Ordusu’nun Afrin’e girmesi üzerine Boğaziçi Üniversitesi’nde

lokum dağıtan grubu protesto eden öğrencileri videodan tespit eden polis, kampüste arama yaparak üç kişiyi gözaltına aldı. Toplam gözaltı sayısı 15 oldu. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Boğaziçi Üniversitesi’nde lokum dağıtan grubu protesto eden üniversitelilere, “O komünist, o vatan haini, terörist gençler onların masalarını dağıtıyor. O terörist gençlerle ilgili her türlü çalışmayı yapıyoruz. Bu gençlere üniversitede okuma hakkı vermeyeceğiz” diye tepki göstermişti.48

27 Mart 2018 Terör örgütü propagandası yapmak suçundan hakkında dava açılan şarkıcı Ferhat Tunç

için dokuz yıl dört ay hapis cezası istendi. İstanbul Ağır Ceza Mahkemesi’ndeki duruşmaya tutuksuz sanık Ferhat Tunç ile avukatının katıldığı bildirildi. Duruşmada, Tunç’un sosyal medya hesaplarından 2015 ve 2016 yılındaki paylaşımlarında terör örgütlerinin şiddet içeren yöntemlerini meşru gösterecek, övecek veya bu yöntemlere başvurmayı teşvik edecek şekilde propaganda yaptığı belirtildi. Savcı, Tunç’un ‘zincirleme şekilde terör örgütü propagandası yapmak’ suçundan bir yıl 10 aydan dokuz yıl dört aya kadar hapisle cezalandırılmasını talep etti.49

42http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/944242/

TKH_den_ABD_konsoloslugu_onunde_protesto__Emperyalizmin_planlari__emperyalizmle_yapilan_isbirligi_ile_bozulamaz_.html43

https://www.birgun.net/haber-detay/adalet-bakanligi-ndan-avlu-dizisine-yayina-girmeden-sansur-208496.html44

http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/945871/Ankara_da_Suruc_eylemine_polis_saldirisi__6_gozalti.html45

http://www.hurriyet.com.tr/gundem/zuhal-olcaya-hapis-cezasi-40780688 46

http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/947054/HDP_MYK_uyesi_Gulsum_Agaoglu_Erdogan_a_hakaretten_tutuklandi.html47

http://www.haberturk.com/yerel-haberler/59571532-bitliste-sosyal-medyadan-teror-propagandasina-1-tutuklama48

http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/948561/Erdogan__terorist__demisti..._Bogazici_Universitesi_nde_gozalti_sayisi_15_e_cikti.html49

https://tr.sputniknews.com/turkiye/201803271032802322-ferhat-tunc-hapis-istemi/

13


28 Mart 2018 Boğaziçi Üniversitesi’nde Afrin operasyonuna destek olan grubu protesto eden

öğrencilerden gözaltına alınan ve daha sonra serbest bırakılan bir öğrenci, polis aracında darp edildiklerini öne sürdü. Öğrencilerden 23 yaşındaki bir genç, “Araçta gözümü bağladılar. Vücudumda darp izi var. Yedi kişi de darp raporu aldı. Bazılarımızda kelepçe izleri var, birinin burnu çatladı. Darp raporu aldık, şikâyette bulunacağız” diye konuştu.50

CHP’nin grup toplantısını izlemek için üzerinde Atatürk’ün fotoğrafı ve “Mustafa Kemal’in askerleriyiz” yazısı bulunan tişörtüyle Meclis’e gelen sivil vatandaşın, polis tarafından içeriye alınmadığı bildirildi. Vatandaşın tişörtünü çıkarması halinde meclise girebileceğini söyleyen polis, kendisini meclis kapısında durdurdu. Vatandaş ancak tişörtünü çıkarıp polise verince Meclis’e girebildi. Olayı duyan CHP Milletvekili Mahmut Tanal’ın, polis noktasına giderek tişörtü geri aldığı belirtildi. Tanal, konu ile ilgili yaptığı açıklamada “TBMM Genel Kurulu’na bugüne kadar terör örgütlerinin bayrakları girdi. Ama ‘Mustafa Kemal Atatürk’ün askerleriyiz’ sloganı tişörtü almadılar. Bu Meclis, Gazi Mustafa Kemal ve arkadaşları sayesinde kuruldu. Atatürksüz bir Meclis olamaz. Atatürk, herkesin milli değeridir” dedi.51

Türkiye Komünist Partisi (TKP) üyesi Saime Yılmaz, sosyal medyada paylaştığı haberleri ve karikatürleri ile “Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a hakaret ettiği” gerekçesiyle tutuklanarak cezaevine gönderildi. TKP Kocaeli İl Örgütü konuya ilişkin açıklamasında, “Suçsuz yurttaşlarımızı bahaneler ile tutuklamaları artık yetmiştir. TKP, halkımızı bu gidişe dur demeye, tüm bu hukuksuz uygulamalara karşı mücadele etmeye çağırıyor” ifadelerine yer verdi.52

29 Mart 2018 TBMM Kültür, Sanat ve Yayın Kurulu tarafından başlatılan ve ikincisi yapılan “Meclis

Sohbetleri” programında kadın tiyatro sanatçılarının sahneye çıkarılmadığı bildirildi. Devlet Tiyatroları’nın üç gün provasını yaptığı gösteriye bir saat kala kadın oyuncuların gerekçe gösterilmeden sahneye çıkamayacaklarının ifade edildiği belirtildi. Erkek oyuncuların sahnede oyunu sergiledikleri sırada konukların arkasında merdivenlerin üzerinde bekletilen kadın oyuncular, oyunun bitiminin ardından TBMM’den çıkartıldı. Tiyatro sanatçısı Övgü Özgürce konuya ilişkin, “Gösteriye bir saat kala, herkes hazırlanmak üzereyken kadın oyuncuların sahne önünde yar almamasını, sahnenin yanında olmasını istediklerini belirttiler. Böyle bir şok atlatmış olduk ve bir karar vermek zorunda kaldık. Emri vaki oldu. Ama son anda Mustafa Kemal resimlerini bile sahneden kaldırıldı. 12 dakikalık gösterimiz dört dakikaya düştü. Biz de kenarda merdivenlerde şiirlerimizi söylemek zorunda bırakıldık” dedi.53

İstanbul Ağır Ceza Mahkemesi, FETÖ soruşturması kapsamında cezaevindeki yazar ve akademisyen Mehmet Altan’ın tutukluluğuna itirazı tekrar reddetti. AİHM’nin; Mehmet Altan hakkındaki adil yargılanma hakkı, özgürlük ve güvenlik hakkı, ifade özgürlüğü haklarının ihlal edildiğine dair kararı gerekçe gösterilerek yapılarak tahliye talebi; İstanbul Ağır Ceza Mahkemesince reddedildi. Mahkeme ret kararında gerekçe olarak; dava doyası hakkında nihai karar vererek dosyadan el çektiğini, Mehmet Altan’ın tutuklu olmayıp hükümlü olduğunu bu nedenle de tahliye talebi hakkında karar veremeye görevli ve yetkili olmadığını gösterdi. Altan’ın avukatlarının 20 Mart’ta Adalet Bakanlığı’na yaptıkları başvuruya ilişkin bugüne dek herhangi bir yanıtın verilmediği ve Altan’ın avukatları yeniden bir başvuru yaparak, kararın tercüme edilmesini ve ilgili merciye tebliğ edilmesini talep ettiği belirtildi.54

30 Mart 2018

50http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/949633/

Gozaltina_alinan_Bogazici_Universitesi_ogrencisi___Kafaniza_vurursak_daha_az_zeki_olursunuz__dediler.html51

https://tr.sputniknews.com/turkiye/201803281032810626-ataturk-chp-meclis-mahmut-tanal/52

http://haber.sol.org.tr/turkiye/tkp-uyesi-erdogana-hakaret-iddiasiyla-tutuklandi-23320953

http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/950480/Meclis_te_kadin_tiyatroculari_sahneye_cikarmadilar...__Uc_gundur_prova_yapiyorduk_.html54

https://tr.sputniknews.com/turkiye/201803291032826451-mehmet-altan-aym-aihm-ret/

14


Van Valiliği tarafından yapılan yazılı açıklamada, “il genelinde gösteri, yürüyüş, el ilanı dağıtılması ve pankart, afiş asılmasının 30 gün boyunca izne bağlandığı” duyuruldu.55

İfade ve basın özgürlüğüne yönelik müdahaleye yurtiçi ve yurtdışından gelen tepkiler1 Mart 2018

MHP lideri Devlet Bahçeli’nin, yazar İhsan Eliaçık’ın bir kitap fuarına katılmasının engellendiğini söylemesinin üzerine aralarında şair ve yazarlar Ataol Behramoğlu, Hanefi Avcı, Enver Aysever ve İbrahim Kaboğlu’nun da bulunduğu birçok isim fuara katılmayarak boykot kararı aldı. Eliaçık, sosyal medyadan yaptığı paylaşımda, “Hafta sonu Isparta Kitap Fuarı’na gidecektim. Bahçeli, listeye bakıp ismimin üstünü çizerek MHP’li belediye başkanına ‘fuara sokmayın’ talimatı vermiş. En iyi bildiğiniz şey yasakçılık zaten. Belediyeler, fuarlar da babanızın çiftliği. Siz busunuz” demişti. Paylaşımın ardından yazar Behramoğlu da “Geçen yıl Isparta Kitap Fuarı’ndan güzel izlenimlerle ayrılmıştım. Aynı duygularla bu yıla hazırlanırken Eliaçık’ın yukarıdan geldiği söylenen bir engellemeyle karşılaştığını öğrendim. Bu durumda fuara katılmam söz konusu olamaz. Sayın Eliaçık’ın yanındayız” diye konuştu. Avcı da Eliaçık’a destek vermek amacıyla fuara katılmayacağını açıkladı. Tekin Yayınevi’nden yapılan açıklamada ise “Yazarlarımızdan Behramoğlu, Avcı, Aysever ve Kaboğlu’nun, söyleşi ve imza günlerini iptal ettiğimizi ve Eliaçık’ın yanında olduğumuzu belirtmek isteriz. Yayınevi olarak bu yasakçı zihniyeti ve tutumu yazarlarımızla birlikte kınıyoruz” denildi.56

TRT tarafından şarkıları sansürlenen sanatçı Onur Akın ve Eski Bando müzik grubu üyesi Güney Marlen, “TRT’nin yasaklar kuşağına döndüğünü görmek yeni nesiller açısından çok üzücü” dedi. Akın, “Bu çağda bu yasak zihniyeti kınıyorum, protesto ediyorum. Bizim vergilerimizle, bizden alınan paralarla ayakta kalan bir kurum. Tek sesli yayın yapamaz. Orası halkın televizyonu, iktidarın televizyonu değil. Her zaman özgür, demokratik, bağımsız sanattan yanayım. AKP’den önce biz TRT’de yoğun programlar yapan sanatçılardık. Son on yılda muhalif sanatçılar olarak TRT’den tek bir program daveti bile almadık. Muhalif sanatçılara ambargo koydular. Bu ülke mutlaka sanatın gücüyle aydınlık, güzel günlere ulaşacaktır” açıklamasında bulundu. Marlen de”208 parçanın yasaklandığı söyleniyor. Bunlardan ikisi Eski Bando’nun ikinci albümünde yayımlanan ‘İstanbul Beyrut Paris’ ve ‘Kamyon Arkası Yazısı’ adlı iki parçam. Muhtemelen alkol ile ilgili sözler sebebiyle. Dünyada bambaşka gelişmeler yaşanırken memleketin geçmişteki TRT yasakları kuşağına döndüğünü görmek yeni nesiller açısından çok üzücü” sözleriyle yasaklamaya tepki gösterdi.57 4 Mart 2018

“8 Mart Kadınlar Platformu” tarafından, İstanbul Bakırköy Özgürlük Meydanı’nda düzenlenen mitinge katılan grup, sömürüye, kadına şiddete, cinsiyetçiliğe ve gerici baskılara karşı tepkilerini dile getirdi. Kadınlar yürüyüş boyunca, “Savaşa, OHAL’e, cinsiyetçiliğe karşı, bedenimiz, emeğimiz ve özgürlüğümüz için direniyoruz”, “Eşit işe eşit ücret”, “Kadın katliamına işçi kıyımına, doğanın talanına, AKP’nin yalanına son”, “Tek bir kadının yaşamını bile tek bir adama bırakmayacağız”, “Ücretli köleliği son”, “Sınıfsal, ulusal, cinsel, sömürüye son”, “Kadınlar savaş istemiyor” yazan döviz ve pankartlar taşıdı.58

8 Mart 2018 Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, yedi yaşındaki kız çocuklarının

evlenebileceğini savunan, baharat, et, kakao, ketçap gibi gıdaların ‘şehvet uyandırıcı şeyler olduğunu’ iddia eden İlahiyatçı Nurettin Yıldız’a tepki göstererek, Diyanet’e konuyla ilgilenmesi için talimat verdi. Erdoğan, açıklamasında, “İslam’ın güncellenmesini bilmeyecek

55http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/951221/Van_il_genelinde_30_gun_boyuna_gosteri_ve_yuruyusler_izne_baglandi.html

56 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/936224/Eliacik_a_yasak__boykot_baslatti.html

57 https://www.evrensel.net/haber/346684/trtnin-sansurune-tepki-trt-yasaklar-kusagina-dondu

58http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/937406/Kadinlar_Bakirkoy_de_bulustu__Ozgurlugumuz_icin_direniyoruz.html

15


kadar da aciz bunlar. Siz İslam’ı 14 asır öncesi hükümleriyle bugün uygulayamazsınız. Beni birçok hoca efendi tefe koyacak o ayrı mesele. Rabbim bizi tefe koymasın” dedi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Kadınlar dayak yiyorlarsa şükretsinler” diyen Yıldız’ı eleştirmesine devamla, “Bazılarının dikkat çekmek için kavramları eğip, bükerek söyledikleri sözlerin hiçbir kıymeti harbiyesi yoktur” diye konuştu. 59

Diyarbakır’da, HDP tarafından düzenlenen 8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar günü mitinginde konuşan HDP Eş Genel Başkanı Pervin Buldan, “Biz inanıyoruz ki bu ülkeye barışı demokrasiyi, kadın özgürlüğünü getirecek olan biz kadınlarız” dedi. Buldan, konuşmasına “Kadınlar her türlü baskıya ve şiddete rağmen, özgürlük, eşitlik ve barış mücadelesini her gün büyüterek, meydanlara çıkarak sürdürüyor” diye devam etti.60

Dünya Kadınlar Günü kapsamında, İstanbul İstiklal Caddesi’nde buluşan binlerce kadın, “Birlikte Güçlüyüz” diye slogan atarak yürüdü. OHAL olmasına karşın kadınların sokakta var olduğuna işaret eden Kaos GL’den Avukat Yasemin Öz, “Kadınların direnişleri bitmiyor. Yasaklama da olsa, mücadelemiz haklı ve yasal olduğu için buna devam edeceğiz” dedi.61

9 Mart 2018 Uluslararası PEN, PEN Belçika ve PEN Hollanda, Silivri Cezaevi kampüsünde görülen

Cumhuriyet davası konusunda yaptıkları açıklamada, “Yargıç, gazeteci Ahmet Şık’ın savunmasını bölüp kendisine duruşma salonunda ortamı bozduğu gerekçesiyle attığında bu konu doruk noktasına ulaştı. Umuyoruz ki ileride savunma hakkına saygı gösterilecektir” denildi.62

10 Mart 2018 KHK ile kapatılan TV10’un çalışanlarının başlattıkları ve haftalardır devam eden

eylemde konuşan TV10 programcısı Rohat Emekçi, kanal kapatıldıktan sonra Alevilerin seslerinin kısıldığını söyledi. TV10’un Alevilerin yaşadığı en ücra köşelere kadar dokunduğuna vurgu yapan Emekçi, TV10’un lisansının satılmasına rağmen “Hakkımız gasp edilemez” dedi.63

12 Mart 2018 Avrupa Birliği, Ahval’in internet engellemesi konusunda endişe duyduğunu kaydetti.

AB Komisyonu’ndan yapılan açıklamada, internet sitelerinin yayının engellenmesinin mutlaka Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHS) tespit ettiği sınırlar ve AİHM’nin içtihatları çerçevesinde olması gerektiğini hatırlatıldı.64

13 Mart 2018 CHP Milletvekili Barış Yarkadaş, Cumhuriyet İcra Kurulu Başkanı Akın Atalay’ın 500

gündür adaletsizliğe karşı direndiğini ifade ederek, “Bugüne kadar ortaya tek bir suç delili koyamayan mahkeme heyeti, siyasi iktidarı memnun etmek için gazetecileri cezaevinde tutmuş ve rehin almıştır” dedi. Yarkadaş, “Mahkeme başkanı da gazetecilerin hapsedildiği sözde adalet gemisinin su aldığını ve artık batmaya yüz tuttuğunu itiraf etmiştir. Atalay, AKP’nin batmaya yüz tutmuş adaletsizlik gemisinin değil, Cumhuriyet’in direniş gemisinin kaptanıdır. Öte yandan Enis Berberoğlu’na ilişkin de ortada suç yok ama tutuklu. Milletvekilimiz tam 275 gündür hak, hukuk ve adalet bekliyor” dedi.65

AKP ve MHP’nin ‘ittifak kanun teklifi’ni, TBMM Genel Kurulu’na sunmasına tepki gösteren Halkevleri, “Hayır, diyen milyonları susturamayacaklar. İrademizi OHAL’li, hileli, mühürsüz seçimler ile çalamayacaklar. İzin vermeyeceğiz” açıklamalarında bulundu. AKP ve

59 https://tr.sputniknews.com/turkiye/201803081032547099-erdogan-nurettin-yildiz-diyanet/

60http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/939568/HDP_Es_Genel_Baskani_Buldan__Biz_kadinca_direnecegiz__kadinca_sizi_yenecegiz.html

61http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/939662/Binlerce_kadin_OHAL_e_inat_tek_ses__Birlikte_gucluyuz__itaat_etmiyoruz.html

62 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/940104/PEN_merkezleri_Cumhuriyet_davasini_izliyor.html

63 https://www.evrensel.net/haber/347376/tv10-emekcileri-75-haftadir-kanallarinin-acilmasini-istiyor

64 https://ahvalnews6.com/tr/internet-sansuru/avrupa-birliginden-ahvale-uygulanan-sansure-tepki

65http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/941860/CHP_li_Yarkadas_tan__Adalet_gemisini_batirmayin__cagrisi.html

16


MHP tarafından hazırlanan 26 maddelik ‘ittifak kanun teklifi’nin görüşülmeye sırsında tartışmaların televizyon yayınının olmadığı saatlerde yapılmasına yazılı bir açıklama ile tepki gösteren Halkevleri, AKP ve MHP’nin serbest ve özgür bir seçim ortamında 2019 seçimlerini kaybedeceklerini gördüğü için ‘ittifak kanun teklifi’ni Meclis’e getirdiklerini ileri sürdü.66

14 Mart 2018 MİT TIR’larına ait görüntülerin yayınlanmasına ilişkin CHP Milletvekili Enis

Berberoğlu’nun yargılandığı davaya ilişkin CHP’li Tuncay Özkan duruşma öncesi “Türkiye’de adaletin kanayan bir yarasıdır, Enis Berberoğlu davası. Onun özgürlüğü bizim tutsak olan yanımızın, Türk halkının büyük bir bölümünün tutsak olan yanının özgür kalması demektir. Biz, herkes için özgürlük, herkes için adalet, herkes için mutluluk istiyoruz” ifadesini kullandı.67

Gazeteci Oral Çalışlar, Posta’daki köşe yazısında RTÜK’ü otobüste öpüşen gençlere ahlak bekçisi olduğu gerekçesiyle müdahale eden saldırgana benzetti. Çalışlar yazısında, ahlak bekçiliği, yalnızca metrobüste sağlanan bir hizmet değil, RTÜK diye bir kurum var, onun personeli, geceleri pür dikkat dizi izliyor. Öpüşme sahnelerini saptayarak, dokuz erkekten oluşan RTÜK’ün üst kuruluna iletiyorlar dedi. RTÜK’ün “Türk aile yapısını korumak” için ceza yazdığını söyleyen Çalışlar, ahlak bekçiliğini “geriliğin, zevksizliğin, sıkışmışlığın, içe kapanmacılığın göstergesi” olarak belirtirken bunun ideolojileri aşan bir sorun olduğunu ifade etti. 68

15 Mart 2018 İstanbul İnsan Hakları Derneği ile Türkiye İnsan Hakları Vakfı, gözaltına alınan tekstil

işçisi Nur Muhammed Abay’ın serbest bırakılmasını istedi. İHD Başkanı Gülseren Yoleri, Abay’ın bazı belgeleri imzalaması için polisler tarafından zorlandığını ve bu nedenle suç duyurusunda bulunduklarını söyledi.69

Eğitim Sen, Diyarbakır’daki okullarda görevli idareci, öğretmen ve hizmetlilerin AKP il kongresine katılmaya zorlandıklarını ve “KHK” ile ihraç edilirsiniz” denerek tehdit edildiklerini söyledi. Eğitim Sen Şube Başkanı Fatma Budak, “Bu çağrıların hukuksuz olduğunu, kamu çalışanlarının ve üyelerimizin yapılan kanunsuz emirlere uymak zorunda olmadıklarını bir kez daha vurguluyoruz” dedi.70

16 Mart 2018 KESK İzmir Şubeler Platformu, sendikalı dört üyesinin gözaltına alınmalarını protesto

ederek, oturma eylemi yaptı. Grup adına konuşan platform üyesi Hasan Ali Kılıç, AKP’nin ne OHAL sopası ne de diğer faşizan politikaları bizleri emek, demokrasi ve barış mücadelesinden alıkoyamaz. Bir kez daha buradan yüksek sesle haykırıyoruz, arkadaşlarımız hakikatleri barışı ve demokrasiyi savunmuşlardır. İş güvencemize yönelik saldırılara karşı çıkmışlardır. Hak hukuk adalet demişlerdir, bu nedenlerle gözaltına alınmışlardır” diyerek gözaltı ve tutuklamaları kınadıklarını belirtti.71

17 Mart 2018 CHP Milletvekili Barış Yarkadaş, “Özgürlük İstiyoruz” başlıklı basın açıklamasında,

OHAL rejimini eleştirerek, “İktidar, tam 64 bin yurttaş halkında sosyal medyadaki paylaşımlarından dolayı soruşturma açtırttı. Bunların 17 bini hakkında fezleke hazırlandı” dedi. Yarkadaş, “Milletvekilimiz Enis Berberoğlu, HDP milletvekilleri ve seçilmiş belediye başkanları cezaevinde. AKP, muhalefeti sindirmek için maddi temeli olmayan, tel tel dökülen

66http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/941675/Halkevleri__irademizi_muhursuz_secimleri_ile_calamayacaklar.html

67 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/942514/CHP_li_vekiller_Enis_Berberoglu_nu_ziyaret_etti__Herkes_icin_adalet_istiyoruz.html#

68 http://www.posta.com.tr/ahlak-bekcileri-oral-calislar-yazisi-1392305

69 Cumhuriyet Gazetesi, 15 Mart 2018

70 Cumhuriyet Gazetesi, 15 Mart 2018

71 https://www.evrensel.net/haber/347924/kesk-izmir-subeler-platformu-gozaltilar-serbest-birakilsin

17


iddianamelerle siyasetçileri cezaevinde tutuyor. Bu iktidar düşünceyi ifade özgürlüğünü gasp ediyor, topluma nefes aldırmıyor” diye konuştu.72

19 Mart 2018 “Bu suça ortak olmayacağız” bildirisine imza atarak “Terör örgütü propagandası

yapmak” suçundan bir yıl üç ay hapis cezasına çarptırılan akademisyen A.A. hakkında açıklanan hükümde, “İmzanın barışçı, demokratik, sorumluluk sahibi ve tarafsız akademisyen kimliği ile hiçbir şekilde bağdaşmadığı tartışmaya yer vermeyecek kadar açıktır” denildi. Kararda, “PKK yürütme konseyi eş başkanı Bese Hozat’ın, örgüt güdümündeki medya aracılığıyla Aralık 2015 tarihinde “Aydın ve demokratik çevreler öz yönetimlere sahip çıksın” şeklindeki açıklamasından sonra, yargılamaya konu olan bildirinin hazırlandığı, basın ve yayın yoluyla paylaşılmak suretiyle algı yaratılmaya çalışıldığı ifade edildi.73

AKP milletvekili Şamil Tayyar, FETÖ davalarına ilişkin, “FETÖ’den tutuklu iş adamları milyon dolarlar vererek itirafçı adı altında tahliye ediliyor” iddiasında bulundu. Tayyar, konu ile ilgili olarak Hâkimler ve Savcılar Kuruluna suç duyurusunda bulunduğunu belirterek “Çok ciddi FETÖ borsası var. Milyon dolarlar dönüyor. İtirafçı adı altında iş adamlarını serbest bırakıyorlar. Ben milletvekiliyim her konuşmam suç duyurusudur.” diye konuştu.74

Cezaevlerinde yaklaşık 60 bin tutuklu ve hükümlünün duruşmalara tek tip kıyafetle getirilmesine ilişkin karara tepki olarak başlatılan “Tek Tipe Karşı Mücadele Platformu” uygulamadan vazgeçilmesi çağrısında bulundu. Uygulamanın henüz başlamadığı fakat cezaevlerinde olası protestolara karşı mahpusların sıkı denetim altında tutulduğu platform üyeleri tarafından ifade edildi. Platform üyesi Avukat Seher Dursun “Birçok cezaevine tek tip elbisenin gönderildiğini duyduk. Cezaevi müdürlerinin koğuşları gezerek tutsaklara, ‘size yeni ciciler aldık’ dediklerine dair duyumlar alıyoruz” diye konuştu. Avukat Dursun, tek tipin nasıl uygulanacağının bilinmediğine dikkat çekerek, “Duruşmalarla sınırlı denilmesi, gelecek tepkiyi azaltmak için. Sosyal medya paylaşımı yaptığı için yargılanan biri bile tek tip elbiseyle duruşmaya götürülmekle karşı karşıya. Tek tip, insanları en baştan yaftalamak demek.” ifadelerini kullandı. Dursun, ayrıca “Evet bir korku ve baskı ortamı var ama haksızlık olduğunda buna karşı duranlar da olacaktır. Çalışma ve sosyal hayatımız olmak üzere kendi yaşamımızda tek tipi görebiliriz. Misal, “Etiler’den öldürmeye başlayacağız” diyenlere karşı Etilerdeki yurttaşlar tepki vermeli. Herkesin tek tipe karşı yapabileceği bir şey var.” dedi.75

20 Mart 2018 CHP Bursa İl Teşkilatı, Bursa Ekmek Sanayi ve Anonim Şirketi’nin, alkollü içecek

satan bayilere ekmek satışı yapmayacağını açıklamasına, “Bu uygulamaya tamamen karşıyız ve konunun takipçisi olacağız” sözleriyle tepki gösterdi. İl Başkanı Hüseyin Akkuş, “AKP’nin temel anlayışı olan bölme, ayırma, ötekileştirme kültürü, yönettiği bütün kurumlarda varlığını sürdürüyor. Bu durum Bursa Büyükşehir Belediyesi’nin ve bağlı şirketlerin ilk ötekileştirici tutumu değil. Pembe vagon uygulaması ile kadın ve erkek yolcuları da ayrı vagonlarda seyahat etmesini öngörmüş, ancak uygulamaya ilgi olmadığı ve halkın sağduyusu ile bu ötekileştirmeye son vermek zorunda kalmışlardır. Tamamen karşı olduğumuz bu ötekileştirme kültürü, ülkemizin bütünlüğüne ve halkımızın birlikte yaşama kültürüne büyük zarar vermektedir” dedi.76

Türkiye, BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Zeyd Raad el-Hüseyin’in ülkedeki OHAL tedbirlerine ilişkin raporda, “Bu belge, terör örgütlerinin propagandalarıyla bire bir örtüşen, asılsız iddialar içermektedir. Bu kabul edilemez bir durumdur” sözleriyle tepki gösterdi.

72 https://www.birgun.net/haber-detay/64-bin-kisi-hakkinda-sosyal-medya-sorusturmasi-var-208386.html


Baris_bildirisini_imzalamaktan_hapis_cezasina_carptirilan_akademisyen_hakkinda_gerekceli_karar_aciklandi.html74

http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/944917/AKP_li_Samil_Tayyar__FETO_borsasi_kuruldu__milyon_dolari_veren_serbest_birakiliyor.html75

http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/945343/Tek_tipe_ortak_tepki.html76

http://www.haberturk.com/yerel-haberler/59475835-besasin-alkollu-icecek-satan-bayilere-ekmek-satisi-yapmama-kararina-tepki

18


Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada, “Söz konusu belgeyi imzalayan Yüksek Komiser’in bir süredir Türkiye’yle ilgili konularda tarafsızlığını ve nesnelliğini yitirdiği ve Türkiye’ye karşı şahsi ön yargılar beslediğinin başka vesilelerle kamuoyuna yaptığı açıklamalarda da açıkça gözlendiğine” değinildi. Ayrıca, “tüm dünya için önemi tartışılmayacak bir uluslararası kurumun başında bulunan kişinin, anılan metinle, yönetimindeki BM organını maalesef terör örgütleriyle işbirliği yapan bir kuruluş konumuna düşürmüştür. Bu durumu kınıyor ayrıca evrensel bir kuruma verilen zarar nedeniyle derin üzüntü duyuyoruz” ifadelerine de yer verildi. 77Yayımlanan raporda, Türkiye’de 20 Temmuz 2016 yılında ilan edilen OHAL’in kaldırması için çağrı yapılmış ve söz konusu durumun “ciddi anlamda insan hakları ihlaline” neden olduğu, bu gerekçe ile yaşanan olayların “kaygı verici” boyutlarda olduğu kaydedilmişti.78

Pir Sultan Abdal Kültür Derneği, gözaltına alınan üye ve yöneticilerinin serbest bırakılması için “ışıkları söndürmeme” eylemi yapacaklarını duyurdu. Derneğin Genel Başkanı Gani Kaplan, “Cemevlerimizde, derneklerimizde bugünden itibaren arkadaşlarımızı serbest bırakılıncaya kadar adalet nöbetine başlayacağız ve ışıklarımızı söndürmeyeceğiz” dedi. Aralarında genel merkez yöneticilerinin de bulunduğu Erzincan yönetici ve üyelerinden oluşan 16 kişi gözaltına alınmıştı.79 21 Mart 2018

Cumhuriyet çalışanları gerekçe gösterilmeden işten çıkarılan muhabir ve Türkiye Gazeteciler Sendikası temsilcisi Deniz Ülkütekin için gazete önünde toplanarak, gazete yöneticilerine sorumlu davranmaları çağrısında bulundu. Uluslararası Gazeteciler Federasyonundan (IFJ) genel sekreter yardımcısı ile TGS genel başkanı Gökhan Durmuş ve Avrupa Gazeteciler Federasyonu proje yöneticisi Mehmet Köksal’ın da katıldığı eylemde Cumhuriyet yönetimine sorumlu davranma çağrısı yapıldı. Gazete önünde açıklama yapan TGS Genel Sekreteri Mustafa Kuleli “Aydın Engin bize 60-70 çalışanı işten atacağını söyledi. Burası patronların keyfine göre iş yapacağı bir yer olmadı, olmayacak. Cumhuriyet susmaz, Cumhuriyet çalışanları da susmaz” dedi.80

Şarkıcı Hadise “Sıfır Tolerans” şarkısının “müstehcenlik” gerekçesiyle RTÜK tarafından yayınının kısıtlanmasının ardından çektiği bir başka klibin hatırlatılması üzerine “Tam istediğim gibi bir klip çektim. Beni hiçbir şey korkutmaz. İstediğimi yaparım, özgür bir sanatçıyım. RTÜK ceza verecekse de verir” dedi.81

Habertürk yazarı Nagehan Alçı, RTÜK’ün öpüşme sahnesinden dolayı “Çukur” dizisine verdiği cezayı eleştirirken RTÜK’ü “Radyo ve Televizyon İnfaz Kurulu!” olarak nitelendirdi. Alçı, dizilerde boğaz kesme sahnelerine izin veren RTÜK’ün başka bir dizide aşk sahnesine ceza vermesine de “RTÜK’ün adalet terazisinin şaştığını gösteriyor” ifadeleri ile tepki gösterdi.82

22 Mart 2018 Sınır Tanımayan Gazeteciler örgütünün Almanya temsilcisi, Doğan Medya Grubu’nun

Demirören Holding’e satılmasını “basın özgürlüğü açısından kara bir gün” olarak tanımladı. Temsilci Christian Mihr, “Yüksek tirajlı Hürriyet ile televizyon kanalı CNN Türk’ün de sahibi olan Doğan Grubu bağımsız gazeteciliği temsil ediyordu. Doğal olarak orada da gazeteciler her gün sansür ve oto sansür baskısı altına giriyor ve kırmızıçizgilerde durduruluyorlardı. Yine de bizim açımızdan Doğan Grubu bağımsız ticari bir medyacılık kuruluşu sayılıyordu. Her şeyden önce, Doğan Grubu’nun herhangi birine değil de hükümete son derece yakın olan Demirören

77 https://www.ntv.com.tr/dunya/turkiyeden-bmnin-ohal-ile-ilgili-belgesine-sert-tepki,6ItSHdYme0SWm3Cs0grp6Q

78 http://www.bbc.com/turkce/haberler-turkiye-43471508

79 https://www.evrensel.net/haber/348147/pir-sultan-abdal-kultur-derneginden-isiklari-sondurmeme-eylemi

80 https://www.evrensel.net/haber/348254/tgs-cumhuriyet-susmaz-cumhuriyet-calisanlari-da-susmaz

81 https://www.cnnturk.com/magazin/hadise-ben-istedigimi-yaparim-rtuk-ceza-verirse-verir

82 https://www.birgun.net/haber-detay/nagehan-alci-dan-rtuk-e-tepki-bogaz-kesmek-normal-opusmek-sakincali-208921.html

19


Grubu’na satılması beni endişelendiriyor” diye konuştu.83 CHP Milletvekili Ceyhun İrgil de “uzun zamandır yoğun bakımda olan basın özgürlüğünün komaya girdiğini” söyledi. İrgil, “Değişen seçim yasası ve gece yarısı apar topar geçirilen ittifak yasası, internete RTÜK denetimi derken bu satışla 2019 seçimleri için hazırlıklar kapsamında medya ayağı da tamamlanmış oldu. Bu satış, basın özgürlüğünün, yani vatandaşın haber alma özgürlüğünün satışıdır. Bu nedenle demokrasi için bundan sonrası, geride kalmış bir avuç muhalif basın organının mücadelesi değil, bu ülkede haber alma özgürlüğü engellenen tüm vatandaşların mücadelesidir” dedi.84

Batman’ın Hasankeyf ilçesinin Ilısu Barajı altında kalacağı gerekçesiyle DSİ Bölge Müdürlüğü’nün tahliye kararına tepki için yürüyen esnafa, polis müdahale etti. Kaymakam Bülent Baygüven’in esnafla görüşerek eylemi sonlandırdığı bildirildi.85

Doğan Medya Grubu’nun Demirören Grubu’na satılması konusunda “medyanın büyük bir darbe alacağını” ileri süren Financial Times, “Türk medya kralı, Recep Tayyip Erdoğan’ı destekleyen medya ordusuna, grubunu satmayı kabul etti” başlıklı bir habere yer verdi. Gazete “2016’daki darbe girişimi sonrası zaten çok sınırlı olan muhalif basına hızla el kondu. 100 kadar gazeteci parmaklıklar ardında. Doğan Medya Grubu’nun satılması, Erdoğan’ın yakın çevresinde yer almayan az sayıda medya sahiplerinden birinin, gidişi anlamına geliyor” ifadelerine yer verildi. 86

Hukukçu ve siber haklar uzmanı Prof. Dr. Yaman Akdeniz, internet yayınlarına RTÜK denetimi getiren yasanın dünyada başka bir örneği olmadığını belirterek, “Yasanın çıkış noktası tamamen hukuka ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin ifade özgürlüğünü düzenleyen 10. maddesine aykırı” dedi. Türkiye’de zaten ifade özgürlüğünün can çekiştiğini çünkü bütün altyapının kontrolü ve susturma üzerine kurulduğunu söyleyen Akdeniz, “RTÜK’ün standart anlamda radyo ve televizyona verdiği lisans ve kontrol mekanizmasına internet için gerek yoktur. Dolayısıyla düzenleme, sansür amaçlı getirildi. Zaten internet sansürleniyordu, bu bir kılıf mekanizması oldu” diye konuştu. Hükümet tarafından yapılan açıklamalarda internetin hiçbir zaman sansürlenmediğini, hukuka aykırı davrananların, terör propagandası yapanların engellendiğinin ifade edildiğini belirten Akdeniz, “Hükümetin bu yöndeki söylemleri dikkate alınmamalıdır” açıklamasında bulundu. 87

Cumhuriyet Genel Yayın Yönetmeni Murat Sabuncu, Doğan Medya Grubu’nun satılmasıyla ilgili olarak “Kimisi bizim gibi cezaevine düşüyor, kimisi işini kaybediyor, kimisi de daha da büyük yandaşlığa mahkûm ediliyor” değerlendirmesinde bulundu. “Doğan Grubu’nun savrulduğu nokta, tabuta çakılan son çividir” diyen Sabuncu, halkın haber alma hakkını savunmaya devam edeceklerini belirterek, “Tamamen iktidarın hâkim olduğu tek sesli bir noktaya geldik. Bugün, demokrasinin, fikir özgürlüğünün, gazeteciliğin yanında durmazsak yarın savunacak hiçbir şeyimiz kalmaz” açıklamasında bulundu.88

23 Mart 2018 Gazeteciler Cemiyeti, Doğan Medya Grubu’nun Demirören Grubu’na satılmasını,

“medyada bir devrin kapanışının ilanıdır” diye nitelendirdi. “Türk basını ve basın hürriyeti açısından çok endişeliyiz” sözleriyle eleştiren Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Nazmi Bilgin yaptığı açıklamada “Bu durum esasında ana akım medyanın tümüyle ortadan kalkması, medyanın tek sesli hale gelmesidir. Hürriyet grubunun el değiştirmesiyle gerek yazılı gerekse görsel basının yüzde 90’ları aşan çok büyük bir yüzdesinin tek bir siyasi görüşün kontrolüne geçeceği korkusunu yaşıyoruz” dedi. Gazeteciler Cemiyeti başkanı devamla, “Çok sesli basının korunması, Cumhuriyet değerlerini korumak kadar önemli görülmelidir. Doğan ailesinin

83 http://www.dw.com/tr/sınır-tanımayan-gazeteciler-basın-özgürlüğünün-kara-günü/a-43079361

84 http://t24.com.tr/haber/dogan-holdingin-demirorene-satilmasi-basin-ozgurlugunun-komaya-girdigini-gosterir,587730

85 https://www.sozcu.com.tr/2018/gundem/hasankeyfte-tahliye-arbedesi-2304129/

86 http://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-43494956

87 http://www.dw.com/tr/yaman-akdeniz-t%C3%BCm-ama%C3%A7-bilgi-ak%C4%B1%C5%9F%C4%B1n%C4%B1n-kontrol%C3%BC/a-43094549

88 http://www.dw.com/tr/sabuncu-do%C4%9Fan-grubunun-sat%C4%B1%C5%9F%C4%B1-tabuta-%C3%A7ak%C4%B1lan-son-%C3%A7ividir/a-43090611

20


Hürriyet grubunun, içerisinden geçtiğimiz dönemde bu ülke için taşıdığı özel önemi idrak etmesini beklerdik. Her şey maddiyat değildir. Korunması gereken değerler, ilkeler ve hepsinden önemlisi hürriyetler vardır, olmalıdır” diye konuştu.89

RTÜK üyesi İsmet Demirdöğen, internet üzerinde yer alan görsel yayınların RTÜK ve BTK denetimine alınmasını “çifte sansür” olarak tanımladı. Demirdöğen, “Bu düzenleme ile Youtube, Facebook, Twitter gibi sosyal paylaşım siteleri de denetlenecek. Whatsapp üzerinden paylaşılan videolar da haber niteliği taşıyorsa bu kapsamda değerlendirilecek. Bu uyarılarımızı yaptıktan sonra Meclis’te yasa görüşülürken Youtube, Facebook, Twitter gibi sosyal paylaşım sitelerini kapsam dışına çıkarmaya çalışan bir fıkra eklediler. Ancak yasanın yazım dili o kadar kötü ki, ticari iletişime yer veren yayın kuruluşları dediğiniz zaman reklam yapan herkes bu kapsama giriyor. Zaten kanunda hangi yayınların suç teşkil edeceğine ilişkin geniş bir katalog var. Siz şimdi buna RTÜK denetimi getiriyorsunuz. Birincisi TCK bakımından suç denetimi yapıyorsunuz. İkincisi de RTÜK kararı aracılığıyla içerik denetimi yapıyorsunuz. Yani çifte cezalandırmaya uygun bir hale getirmiş oluyorsunuz” dedi.90

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İstanbul’da yaptığı konuşmada, Boğaziçi Üniversitesi’ndeki olaya yönelik, “Bu üniversite çok popüler bir üniversite, kalite, marka bir üniversite tamam da bu üniversitenin içinde bu tür terörist öğrenciler olduktan sonra bunlar bu markaya leke sürüyor. Şu anda elimizden geleni yapıyoruz. Rektörün samimi gayretlerini biliyoruz. Bu terörist öğrencileri kamera görüntülerinden çıkarıp gereğini yapacağız” dedi. Daha önce Afrin’de ölen askerler için lokma dağıtan öğrencilere tepki gösteren beş kişi gözaltına alınmıştı.91

24 Mart 2018 Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, Boğaziçi Üniversitesinde Afrin harekâtını

protesto eden öğrencileri terörist olarak niteleyip “gereğinin yapılacağını söylemesi üzerine yapılan bir açıklamada “her kesimin fikrini ifade ve protesto etme hakkını savunuyoruz” denildi. Erdoğan’ın Boğaziçi Üniversitesi öğrencilerine yönelik “Meydanı terör estirenlere bırakmayacağız” açıklamalarına, “Hükümetin güvenlik politikalarını eleştirmek terör örgütü propagandası değildir” diyen üniversite öğrencileri “Her Türkiye Cumhuriyeti vatandaşının devletin güvenlik politikalarını eleştirmeye hakkı olduğunu ve gözaltına alınan arkadaşlarımızın fikrini ifade etme hakkını savunuyoruz” ifadelerini kullandı. Siyaset bilimi öğrencileri, “Türkiye’de ifade özgürlüğü giderek artan düzeyde bir saldırıyla karşı karşıya kalmış ve bu durum üniversitemize de yansımıştır. Hükümete doğrudan veya dolaylı yoldan yapılan her eleştiri terör ile bağdaştırılmakta, eleştirme cesaretini gösterenler ise ‘kamuoyunun hassasiyetleri’ üzerinden hedef gösterilmektedir. Arkadaşlarımızın düşünce ve ifade özgürlüklerine yapılan kısıtlama, hükümetin bir politikasını eleştirmenin teröristlikle eş değer tutulması ve bu şekilde yaftalanması ile başlamıştır” dedi.92

KESK İzmir Şubeler Platformu üyeleri, OHAL’e oturma eylemi ve basın açıklamasıyla tepki gösterdi. Yaklaşık 30 kişi, OHAL sürecini ve uygulamalarını protesto etmek amacıyla İzmir’in Konak Meydanı’nda, “İşimizi geri istiyoruz” ve “Teslim olmayacağız” yazılı pankartlar açtılar. “Direne Direne kazanacağız”, “Susma sustukça sıra sana gelecek” sloganları atan grup, 10 dakikalık oturma eylemi yaptı.93

25 Mart 2018 HDP Eş Genel Başkan Yardımcısı Ayşe Acar Başaran, Boğaziçi Üniversitesi

öğrencilerinin gözaltına alınmasına ilişkin, “Öğrenciler, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın tehdidi ve talimatı ile hedef haline geldi” dedi. Başaran, “Boğaziçi Üniversitesi

89 http://www.24saatgazetesi.com/bilgin-hurriyetin-el-degistirmesi-ana-akim-medyanin-yok-olusudur/

90 https://www.evrensel.net/haber/348457/rtuk-uyesi-ismet-demirdogen-internete-cifte-sansur-donemi

91http://www.cumhuriyet.com.tr/video/video/947614/

Erdogan_dan_Bogazici_Universitesi_ogrencilerine__Bu_tur_terorist_ogrenciler_bu_markaya_leke_suruyor.html92

http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/948148/Bogazicililerden_Erdogan_a__teror__yaniti__Her_kesimin_ifade_hakkini_savunuyoruz.html93

http://www.hurriyet.com.tr/keskten-ohal-eylemi-40783174

21


Öğrencileri Yalnız Değildir” başlıklı açıklamasında, “Anayasa’da koruma altına alınan ‘eğitim hakkı’ tek bir kişinin talimatı ile ortadan kaldırılabilecek bir hak değildir. Savaş ve işgal çığırtkanlığına tepki göstermek, yaşam hakkını savunmak suç değildir. HDP, Boğaziçi Üniversitesi öğrencilerinin ve gençliğin ifade özgürlüğü, eğitim ve savaş karşıtlığı haklarının savunucusu ve destekçisidir” sözlerine yer verdi.94

Avrupa Parlamentosu Türkiye Raportörü Kati Piri, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Boğaziçi öğrencilerine “terörist” ifadesini kullanması konusundaki açıklamasında, “Eleştirel düşünce, yeni Türkiye’de tehlikeli bir çaba” sözleriyle eleştirdi. Twitter hesabından, Erdoğan’ın Boğaziçi Üniversitesi’nde gerçekleştirilen Afrin protestosuna katılan öğrencileri “terörist” olarak nitelemesine ilişkin haberi paylaşan Piri, “Savaş karşıtı protestocular, Erdoğan tarafından ‘terörist’ olarak nitelendirildi” ifadelerini kullandı.95

27 Mart 2018 KESK İstanbul Şubeler Platformu, gözaltına alınan Boğaziçi Üniversitesi öğrencileri

konusunda, “OHAL dönemi politikalarıyla üniversitelerin biat etmeye ve sınırsız itaate zorlandığını, iktidardan farklı düşünen herkesin ‘terörist’ olarak yaftalanıp hedef gösterildiği” değerlendirmesinde bulundu. Platform adına açıklama yapan Ayfer Koçak, “Biat etmeyen okuyamaz deniliyor. ‘Bize oy vermeyene hizmet yok’ anlayışını, kamu kurumlarında ‘Bizden olmayana kadro yok’ zihniyetini şimdi de üniversitede görüyoruz. Biz buna izin vermeyeceğiz. Öğrencilerin yanında olup, bu anlayışa karşı mücadele edeceğiz” dedi. HDP Milletvekili Mahmut Toğrul’da, öğrencilerin gözaltına alınmasına ilişkin Başbakan Binali Yıldırım’ın yanıtlaması istemiyle verdiği soru önergesinde, “Kimin suçlu veya ‘terörist’ olduğuna bağımsız mahkemeler mi yoksa Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan mı karar vermektedir? Anayasa’da koruma altına alınan ‘eğitim hakkı’, tek bir kişinin talimatı ile ortadan kaldırılabilecek bir hak mıdır? Düşünce ve ifade özgürlüğü ne zamandan beri teröristlikle eş değer tutulmaya başlanmıştır?” dedi.96

Bulgaristan’da Avrupalı Gazeteciler Derneği (AEJ), Varna Zirvesi öncesi Türkiye’deki tutuklu gazetecilerle tek haberleşme yolunun ancak mektuplaşmadan geçtiğini belirterek mektup yazma eylemi başlattı. AEJ’nin açıklamasında, “Bugün bizimle birlikte Varna Zirvesi’ne katılmanız ve zirvede sorular yönlendirmeniz gerekirdi. Politikacılara, topluma hizmet etmek zorunda olduklarını ve toplumun çıkarlarını nasıl koruduklarını sormanız gerekirdi. Bu sebeple, sembolik olarak sizin adınıza akreditasyon aldık. Sizin adınıza basın kartları çıkardık, birileri gazetecileri susturmak için demir parmaklıklar ardına göndermenin çözüm olduğunu düşünüyorsa, yanılıyor. Çünkü diğerleri onların yerine soru soracak ve onların sesi olacak” ifadelerine yer verildi. Açıklamanın devamında “Birçok siyasetçi kendilerini “medya terörünün” kurbanı olarak ilan eder. Fakat gazetecilik terör değildir, gazeteciler terörist değil. Aksine, özgür medya olmadan demokratik bir dünyadan bahsedemeyiz” denildi. AEJ’nin Bulgaristan şubesi geçtiğimiz hafta, Türkiye’de tutuklu bulunan gazetecilerin adına sembolik akreditasyon alıp internet üzerinden dayanışma kampanyası başlatmışlardı.97

İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW), Türk hükümetini sosyal medyada Afrin harekâtını eleştirenleri baskı altına almakla suçladı ve Türkiye’nin terörle mücadele yasalarını suiistimal ettiğini iddia etti. HRW Avrupa ve Orta Asya Direktörü Hugh Williamson, “İnsanları barış çağrısı içerikli tweetlerinden ötürü gözaltına almak, Türk hükümetinin düştüğü son nokta” diye konuştu. Williamson devamla hükümete sürdürdüğü politikaları hedef alan barışçıl eleştirileri kabul etmesi ve bu vakalardan vazgeçmesi çağrısında bulundu. Öte yandan HRW, hükümeti terörle mücadele yasalarını muhaliflere karşı kullanmakla suçladı. Bu çerçevede beş vakayı listeleyen HRW, Afrin harekâtını #NoToWarInAfrin (Afrin’de savaşa hayır) etiketiyle eleştiren

94 http://www.abcgazetesi.com/hdpden-gozaltilarla-ilgili-aciklama-bogazici-ogrencilerinin-yanindayiz-83196h.htm

95 https://www.artigercek.com/piri-den-erdogan-in-terorist-sozlerine-tepki

96 https://www.evrensel.net/haber/348723/keskten-bogazici-tepkisi-biat-etmeyen-okuyamaz-deniliyor

97 http://tr.euronews.com/2018/03/26/varna-zirvesi-oncesi-bulgar-gazetecilerden-tutuklu-turk-meslektaslar-na-mektup

22


LGBTİ aktivisti Ali Erol’un gözaltına alınmasını örnek göstererek Erol’un hiçbir tweetenin şiddet çağrısında bulunmadığını belirtti.98

Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF) örgütü, medya sahipliği ve basın özgürlüğüyle ilgili olarak yaptığı açıklamada “Akademinin, medyanın ve sivil toplumun susturulduğu bir dönemde muhalif siyasi partilerin görünür olabilecekleri, medya platformu yayınlarını pasifize etmenin” çok tehlikeli olduğuna dikkat çekildi. RSF Türkiye temsilcisi Erol Önderoğlu tarafından yapılan açıklamada, Türkiye’de hukuk devletinin zemin kaybettiği ve medya özgürlüğünün hukuka aykırı şekilde bastırıldığına işaret edilerek, Gazetecileri Koruma Komitesi (CPJ) ve Uluslararası Basın Enstitüsü (IPI) gibi kurumlarla da hemfikir oldukları belirtildi. Önderoğlu “Türkiye’de aslında çoğulcu habere ihtiyaç var. Ancak, çoğulcu haberi destekleyen hükümet politikaları bir kamuoyu yaratabilir, kanaat önderleri ortaya çıkarabilir. Oysa bugün Türkiye’de bunun tam tersinin yapıldığını görüyoruz” gibi görüşlere yer verdi. 99

28 Mart 2018 Kapatılan Özgür Gündem yerine yayınlanan Özgürlükçü Demokrasi’nin İstanbul’daki

ofisinde yapılan operasyonda gazetenin 21 çalışanı gözaltına alınması üzerine Türkiye Gazeteciler Sendikası (TGS) yaptığı yazılı açıklamada, hükümetin satın alma yoluyla susturamadığı medya kuruluşlarını, el koyarak susturmaya çalıştığını, böylece iktidarın dilini kullanmayan herkesin hedef haline getirildiğini ifade etti. Açıklamada “Türkiye tek sese, tek renge, tek görüşe sığmaz” denildi.100 Gazeteci Ender Öndeş ise polis operasyonuyla ilgili “aykırı sesleri susturmak iktidarın kafasında olduğu kadar kolay olamaz” diyerek tepki gösterdi. Öndeş devamla, “Biz her zaman bir yolunu bulduk. Yol bulamadığımızda da yol açtık. Okurumuz da alışkın. Kaygıya gerek yok” dedi.101

31 Mart 2018 CHP Milletvekili Barış Yarkadaş, “Medya bir yandan tekelleşmenin yarattığı sorunlar

ile boğuşuyor, bir yandan da fiili baskılar karşısında ayakta kalmaya çalışıyor” dedi. Basına Yönelik Hak İhlalleri Raporu’nun 2018 yılı Mart ayı verilerini açıklayan Yarkadaş, 2018 yılı Mart ayının, medyadaki tekelleşmenin doruğa çıkması açısından tarihsel bir öneme sahip olduğuna dikkat çekerek, “Doğan Medya Grubu’nun Demirören Grubu’na satılmasıyla birlikte, medyanın yüzde yetmişi bir grubun eline geçti. Bu, korkunç bir gelişme... Gazeteciler büyük bir tehdit altında” dedi.102

RTÜK cezaları2 Mart 2018

RTÜK üyesi Doç. Dr. Hamit Ersoy, Meclis’te görüşülen yasa tasarısının kendilerine YouTube, Twitter ve Facebook gibi sosyal medya sitelerini değil, BluTV, Puhu TV ve Netflix platformlarını denetleme yetkisi vereceğini bildirdi. Ersoy, düzenlemeye yönelik eleştirileri değerlendirerek, internetin denetiminin söz konusu olmadığını söyledi.103

9 Mart 2018 RTÜK, Show TV’de yayınlanan “Seda Sayan’la” programında sunucu Seda Sayan’ın

kamuoyunun tepkisini çeken inşaat işçilerine yönelik ifadeleri nedeniyle kanala en üst seviyeden ceza olan beş kez program durdurma cezası verdi. Üst Kurul, söz konusu yayında programın konuğu manken Ece Gürsel’in sperm bankasından çocuk sahibi olmak arzusundaki ifadeleri üzerine, Sayan’ın “Ne gerek var inşaat işçileri var ya” sözlerinin “Toplumun milli ve

98 http://www.dw.com/tr/hrw-t%C3%BCrkiye-sosyal-medyada-afrini-ele%C5%9Ftirenlere-bask%C4%B1-uyguluyor/a-43159149

99 http://tr.euronews.com/2018/03/28/rsf-den-erol-onderoglu-bir-avuc-kadar-gazete-ozgur-yay-n-yapmaya-cal-s-yor

100 http://www.dw.com/tr/%C3%B6zg%C3%BCrl%C3%BCk%C3%A7%C3%BC-demokrasi-gazetesine-bask%C4%B1n/a-43167415

101 http://gazetekarinca.com/2018/03/her-zaman-bir-yol-bulduk-ya-da-yol-actik-kaygilanmayin-yine-gelecegiz/

102http://www.cumhuriyet.com.tr/video/video/951436/

Yarkadas___Medya__geride_kalan_aylari_da_Mart_i_da_kara_bir_kis_gibi_gecirdi._Gozaltilar__tutuklamalar_ve_cezalar_eksik_olmadi._.html103

http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/kultur-sanat/936664/RTUK_uyesi_Ersoy__Youtube_u_degil_BluTV__Puhu_TV_ve_Netflix_i_denetleyecegiz.html

23


manevi değerlerine, genel ahlaka ve ailenin korunması ilkesine aykırı olamaz” hükmü kapsamında değerlendirdi. Öte yandan Sayan’ın inşaat işçilerine yönelik sözleri için hem İnşaat İşçileri Sendikası hem de vatandaşlardan RTÜK’e son birkaç günde yüzlerce şikayetin ulaştığı bildirildi.104

14 Mart 2018 Akit TV’nin “Sivil öldürecek olsak Cihangir, Nişantaşı, Etiler ve Türkiye Büyük Millet

Meclisi’nden başlarız” sözlerinin yer aldığı program nedeniyle kanala RTÜK’ten ceza geldi. CHP Milletvekili Barış Yarkadaş’ın şikâyeti üzerine RTÜK, Akit TV’nin bir aylık reklam gelirinin yüzde üçü oranında para cezası keserek kanala programı durdurma cezası verdi. Kurul, Akit TV’deki programın üç gün boyunca yayınlanamayacağına hükmetti.105

RTÜK Başkanvekili Esat Çıplak, kurulun internet yayınlarını denetlenmesini öngören yasa tasarısının muğlak olduğunu belirterek, “Uluslararası literatüre göre WhatsApp bile Şebeke Üstü Hizmet (OTT) (İnternet şebekesi üzerinden veri iletimini sağlayarak kullanıcılara aktarım yapılması) kabul ediliyor. Bu şekilde, WhatsApp bile denetlenebilenler kategorisine giriyor. Bu nedenle OTT’nin hem kendi başına hem de iletişim ve yayıncılık sektörleri açısından sınırları iyi çizilmeli. Üzerinde tartışılarak en uygun tanımlamalar yapılmalı. Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’nun (BTK) internet düzenlemeleri kapsamında takip ettiği katalog suçlarla koordine sağlanarak bir düzenleme yapılmalı” dedi. Çıplak, BTK’nın da çalışmalara destek verdiğini vurguladı ve internet yayınlarını izlemek için yeterli insan gücü olmadığını sözlerine ekledi.106

21 Mart 2018 İnternet üzerinden yapılan yayınlar için RTÜK’e denetim yetkisi verildi. Meclis’te

görüşmeleri süren torba tasarıya göre, yayınlarını sadece internet ortamından sunmak isteyen medya hizmet sağlayıcıları RTÜK’ten yayın lisansı, bu yayınları internet ortamından iletmek isteyen platform işletmecileri de yine RTÜK’ten yayın iletim yetkisi alacak. Görüşmelerin sonucunda Meclis te onaylanarak yasallaşan tasarı ile yayın hakkı ya da lisansı bulunmayan ya da bu hak ve lisansları iptal edilen yayınlara ilişkin, RTÜK’ün talebi üzerine sulh ceza hâkimi tarafından içeriğin çıkarılması ya da erişimin engellenmesine karar verilebilecek.107 Tasarıda yapılan önerge değişikliğiyle, bireysel iletişim ve görsel işitsel içerik paylaşılabilen video paylaşım ve sosyal medya platformlarının düzenleme kapsamında olmadığı, erişimin engellenmesi kararının da internet sitesinin tümüne yönelik değil, sadece ihlalin gerçekleştiği yayına yönelik uygulanacağı belirtildi. 108

24 Mart 2018 İlahiyatçı Prof. Dr. Cevat Akşit’in, kadınlara yönelik kullandığı “dayak yerler” ifadeleri

RTÜK tarafından ifade özgürlüğü olarak değerlendirildi. Şovmen Acun Ilıcalı’ya ait olan TV8’de yayınlanan programda oruç tutmayanların dışarıda yemek yememesi gerektiğini söyleyen Akşit, “O hayızlı kadınlar da biz tutmuyoruz diye sokakta bir şey yiyemezler. Dayak yerler ha bak. Dinen dayak yerler. Gizli yesinler” demişti.109 CHP’li Zeynep Altıok ise, Akşit’i kadına yönelik şiddeti meşrulaştırdığı ve ayrımcılığı teşvik ettiği gerekçesiyle RTÜK’e şikâyet etmişti. Program hakkında inceleme başlatan RTÜK, programda kadınların hedef alınmadığı ve toplumun tüm kesimlerine yönelik görüşlerin ifade edildiği belirtildi.110

26 Mart 2018

104 http://www.hurriyet.com.tr/kelebek/magazin/son-dakika-rtuk-seda-sayanin-sozlerine-en-agir-cezayi-verdi-40766595

105 https://tr.sputniknews.com/turkiye/201803141032632646-akit-tv-rtuk-ceza/

106 https://www.ulusal.com.tr/medya/rtuk-ten-whatsapp-aciklamasi-h196430.html

107http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/946529/Meclis_te_kabul_edildi..._internete_RTUK_denetimi_geldi.html

108http://www.hurriyet.com.tr/gundem/mecliste-kabul-edildi-internete-rtuk-denetimi-40780208

109 https://www.birgun.net/haber-detay/tv8-in-ramazan-programinda-skandal-sozler-sokakta-yerlerse-163067.html

110 https://odatv.com/kadinlar-sokakta-bir-sey-yiyemezler-dayak-yerler-24031856.html

24

http://www.hurriyet.com.tr/gundem/mecliste-kabul-edildi-internete-rtuk-denetimi-40780208


Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın tepkisi üzerine Boğaziçi Üniversitesi’nde solcu öğrencilerin gözaltına alınmasının ardından gençlik örgütleri tarafından yapılan açıklamada, “Uydurma gerekçelerle gözaltına aldığınız dostlarımızı, yoldaşlarımızı derhal serbest bırakın” talebinde bulunuldu. Yazılı açıklamada, “Her sömürü-savaş-baskı politikalarınızın karşısındayız. Sosyalistleri terörize edip sindiremezsiniz!” ifadelerine yer verildi.111

27 Mart 2018 CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, Boğaziçi Üniversitesi öğrencilerinin gözaltına

alınmasına tepki göstererek, “Üniversiteyi şiddete teslim ederseniz, bilgi üretmez” dedi. Kılıçdaroğlu devamla, “Üniversiteler bilgi yuvalarıdır. Üniversitelerde şiddet olmaz. Afrin için lokum dağıtanlara müdahaleyi doğru bulmuyoruz. Üniversite yönetimi müdahale etmeli. Koltuğu işgal eden zat, sizi o üniversitede okutmayacağım diyor. Sen kimsin, üniversiteler senin babanın malı mı?” diye konuştu.112

İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW) Türkiye’nin Afrin’e yönelik operasyonunu sosyal medyada eleştirenlere yönelik operasyonların hukuk dışı olduğunu söyledi. HRW Avrupa ve Orta Asya Direktörü Hugh Williamson, “Barış çağrısı yapan tweetler atan kişileri gözaltına almak ve haklarında kovuşturma başlatmak Türkiye hükümetinin bugüne kadar düştüğü en dip nokta” yorumunda bulundu. Açıklamada devamla, “Türkiye yetkilileri, kişilerin askeri harekâtlar da dâhil her türlü hükümet politikasını barışçıl yollarla eleştirme haklarına saygı göstermeli ve bu saçma davaları düşürmelidir” denildi.113

İnternete RTÜK denetimini içeren kanunun yasalaşmasının ardından, AKP grubunun RTÜK’ten kanun ile ilgili bilgi notu talep ettikleri öne sürüldü. RTÜK’ün CHP kontenjanından üyesi İlhan Taşcı, kanun çıktıktan sonra bilgi notu istenmesinin, kanunu çıkaranların uygulama boyutunu anlamadığını gösterdiğini söyledi. Taşcı, durumu “çok vahim” olarak değerlendirerek “Komisyon aşamasından geçmiş bir kanun. İktidar partisinin milletvekilleri canla başla bu kanunu savundular. Fakat kanun çıktıktan sonra RTÜK’ten bilgi notu istemek bu kanunu çıkaranların, kanun boyutlarının ne olduğunu bilmediklerini gösterir. AKP kontenjanından üç kez RTÜK üyeliğine seçilmiş, bir dönem RTÜK Başkanvekilliği de yapan Yücel, kamuoyuyla görüş paylaştı ve ‘Meclis bu yasayla ilgili bizden görüş almadı. Ben bu yasayla ilgili, çerçevesi sağlıksız kurulduğu için sağlıklı bir sonuca götürmeyeceği kaygısını taşıyorum ve çok ciddi endişelerim var’ dedi. Taşçı, “RTÜK’teki AKP kontenjanından seçilmiş üyelerden görüş almadılarsa, Meclis’teki vekiller de kanunun ne anlama geldiğini bilmiyorlarsa bu kanun nerede hazırlanmıştır, kim hazırlamıştır ve parlamentoya getirilmiştir” sorusunu sordu.114

28 Mart 2018 RTÜK tarafından, yüksek kalorili yiyecek ve içeceklerin reklamlarını yasaklayacak olan

“Yayın Hizmeti Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik” yayınlandı. Yönetmelikte yer alan hükümlere göre, genel beslenme diyetlerinde aşırı tüketimi tavsiye edilmeyen yiyecek ve içeceklere ilişkin olarak Sağlık Bakanlığı’nın hazırlayacağı listenin esas alınacağı belirtildi. Bakanlık tarafından yayınlayacak kırmızı ve turuncu listede yer verilen yüksek kalorili yiyecek ve içeceklerin reklamlarına yönelik düzenlemeler getirileceği de bildirildi. Kırmızı listede yer alan yiyecek ve içeceklerin reklamlarının kesinlikle yayınlanmayacağına işaret edilirken, turuncu listedeki yiyecek ve içecekler için düzenlemenin iki yıl sonra devreye gireceği kaydedildi. Ayrıca konuyla ilgili olarak Sağlık Bakanlığı yetkililerinin verdiği bilgiye göre Dünya Sağlık Örgütü’nün, tüm Avrupa’da Besin Profili Modelinin geliştirilmesini anahtar faaliyetlerinden biri olarak belirlediği söylendi. 115

111 http://www.cumhuriyet.com.tr/zaman_tuneli/948890

112 https://www.gazeteduvar.com.tr/politika/2018/03/27/kilicdaroglundan-erdogana-universiteler-senin-babanin-mali-mi/

113 https://www.evrensel.net/haber/348744/hrw-sosyal-medya-operasyonlari-hukuk-disi

114 http://t24.com.tr/haber/akpliler-rtukten-oylariyla-gecirdikleri-yasa-hakkinda-bilgi-notu-talep-etti,591205

115 https://www.cnnturk.com/turkiye/rtuk-yuksek-kalorili-yiyecek-ve-icecek-reklamlarini-yasakliyor?page=1

25


Diğer Gelişmeler1 Mart 2018

HDP Şanlıurfa Milletvekili Dilek Öcalan, “terör örgüt propagandası yapmak” suçundan yargılandığı davada, iki yıl altı ay hapis cezasına çarptırıldı.116

3 Mart 2018 Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF), Türkiye’de uzun tutukluluklara son verilmesi için

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne (AİHM) çağrıda bulundu. Bu ay içinde Cumhuriyet muhabirleri ve gazeteci Şahin Alpay’ın da yargılandığı ‘FETÖ medya yapılanması’ davalarının karara bağlanacağını hatırlatan RSF “AİHM geç olmadan harekete geçmeli ve karar vermelidir” dedi. RSF, sosyal medya hesabından, “AİHM Türkiye’de yargılanan ve keyfi biçimde hapsedilen gazeteciler için son çaredir. Gazetecilerin tutukluluğu Türkiye’nin, Avrupa Konseyi üyesi olarak, uyması gereken Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesine aykırıdır. 2017’de Mahkeme, Türkiye’de hapsedilen gazetecilerin gönderdiği yaklaşık 20 itirazı öncelikli olarak incelemeyi kabul etti. Ama bu çözüm yolları, karar öncesi ile ilgilidir ve kararlar verildikten sonra pek etkili olmayacaktır” paylaşımında bulundu.117

Antalya’nın Alanya ilçesinde “terör örgütü propagandası yapmak” suçundan hakkında yakalama kararı bulunan HDP İlçe eski Eş Başkanı Fahrettin Kiraz, polis tarafından gözaltına alındıktan sonra tutuklandı. Hakkında kesinleşmiş üç yıl dokuz ay hapis cezası bulunan Kiraz, Alanya L Tipi Cezaevi’ne gönderildi.118

Özgür Gazeteciler İnisiyatifi, basın ve gazetecilere yönelik hak ihlallerine ilişkin hazırladığı Şubat ayı raporunda üç gazetecinin tutuklandığını, 16 gazetecinin gözaltına alındığını, 37 gazetecinin yargılandığını ve bir gazeteci hakkında dava açıldığını duyurdu. Raporda ayrıca altı haber sitesinin BTK tarafından engellendiği de bildirildi. Hükümetin basın üzerindeki baskılarına değinilen açıklamada, “Bunlardan birincisi Ahmet ve Mehmet Altan kardeşler ile Nazlı Ilıcak’a verilen ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasıdır. Verilen bu ceza ile AKP-MHP iktidarının basına olan sınırsız düşmanlığını tescil etti. Anayasa Mahkemesi’nin şahsında tüm yargı mensuplarına da ayar çekti. Mahkeme, Altan kardeşler ve Ilıcak’a verdiği ağırlaştırılmış müebbet cezası ile nasıl siyasi iktidarın emrine amade olduğunu kanıtladı. İktidar ‘yargı’ ikilisinin bu kararı ile Türkiye AKP-MHP’nindir ‘şiarını’ yükseltti. Bunların dışında kalanlar da sadece onlara kölelik yapmak dışında bir haklarının olmadığını söylemiş oldu. Eskiden bu Kürtler için biçilen bir elbiseydi. Ama şimdi bu elbisenin içine AKP-MHP dışında kalanlar da ilave edildi” denildi.119

CHP Milletvekili Eren Erdem, AKİT TV’de yayımlanan “Saklanan Tarih” programında Atatürk için “Zurnanın son deliğiydi” sözlerini kullanan Ahmet Anapalı hakkında suç duyurusunda bulundu. Bu sözlerin, Atatürk’ün manevi şahsiyetine ve hatırasına alenen hakaret içerdiği kaydedilen dilekçede şüphelilerin, “Halkı kin ve düşmanlığa alenen tahrik ve aşağılama”, “Devletin egemenlik alametlerini aşağılama”, “Türk milletini, Türkiye Cumhuriyeti Devletini, devletin kurum ve organlarını aşağılama”, “Devletin birliğini ve ülke bütünlüğünü bozma” ve “Kişinin hatırasına hakaret” suçlarından haklarında soruşturma başlatılarak dava açılması talep edildi.120

4 Mart 2018 İl Emniyet Müdürlüğüne bağlı Terörle Mücadele ekipleri, İŞİD’e bağlı Suriye uyruklu,

cellat olduğu iddia edilen M.K. ve örgüt üyesi U.H.’yi Şanlıurfa’da düzenlenen bir operasyonla

116 http://www.hurriyet.com.tr/hdpli-dilek-ocalana-2-yil-6-ay-hapis-cezasi-40757684

117 https://www.evrensel.net/haber/346849/rsf-aihm-gec-olmadan-gazeteci-davalarinda-karar-vermeli

118 http://www.sozcu.com.tr/2018/gundem/hdp-ilce-eski-es-baskani-tutuklandi-2263015/

119 https://www.evrensel.net/haber/346818/ogi-subat-ayinda-3-gazeteci-tutuklandi

120 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/akit-tvde-ataturk-icin-zurnanin-son-deligiydi-dedi-chp-suc-duyurusunda-bulundu-40759661

26


gözaltına aldı. Yakalanan iki kişinin örgüt adına çok sayıda eylem gerçekleştirdiği bildirildi. Örgüt mensupları sevk edildikleri nöbetçi mahkemece tutuklanarak cezaevine gönderildi. 121

Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi, HDP Milletvekili Osman Baydemir’e verilen bir yıl beş ay 15 gün hapis cezasını, ‘hukuken aykırılıklar olabileceği’ gerekçesiyle bozdu. Baydemir, Diyarbakır Büyükşehir Belediye Başkanı olduğu 2012 yılında, Diyarbakır Valiliği önündeki polislere ‘hakaret’ ettiği gerekçesiyle Diyarbakır Asliye Ceza Mahkemesi’nce hapis cezasına çarptırılmıştı.122

Prag’da gözaltına alındıktan sonra serbest bırakılan PYD eski eş başkanı Salih Müslim’in katıldığı Berlin’de PKK tarafından düzenlenen mitingde üç kişi gözaltına alındı. Eylemci grup ile polis arasında çatışma yaşandığı ve dört polisin yaralandığı duyuruldu. 123

İzmir Maltepe Askeri Lisesi Yabancı Diller Bölümü’nde yabancı dil eğitimini pekiştirmek için öğrencilerine Game of Thrones dizisini izlettirdikleri için ‘disiplinsizlik’ gerekçesiyle TSK’dan atılan ve ‘Çocuğa müstehcen yayın göstermek ve izletmekle’ suçlanıp yargılanan dört askeri öğretmen, yedi yıl sonra İzmir 25.Asliye Ceza Mahkemesi’nde beraat etti. 124

Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi eski rektörü Prof. Dr. Arif Yılmaz’a, “Silahlı terör örgütüne yardım etme” suçundan dört yıl iki ay hapis cezası verildi. Terör örgütü üyeliğinden yargılanan Yılmaz, 11 ay cezaevinde tutuklu kalmıştı. Yılmaz’ın tutukluluk hali, Temmuz ayında 100 bin lira kefaletle sanığa elektronik kelepçe takılarak, ev hapsine çevrilmişti. Davanın Ekim ayında görülen duruşmasında dosyada kendisinin aleyhine hiçbir tanık ve sanık beyanı olmadığını belirten Yılmaz, hakkındaki adli kontrol şartının kaldırılmasını talep etmişti. Mahkeme, eski rektör Yılmaz’ın ev hapsi kararını kaldırarak hapis cezası verdi.125

7 Mart 2018 Hürriyet, internet sitesine erişim sağlanamamasının nedeninin, Turkcell’de çalışan bir

görevli hatasından kaynaklandığını açıkladı. Konuya ilişkin Twitter’dan paylaşım yapan Bilgi Teknolojileri Kurumu Başkanı, “hürriyet.com.tr adresine yönelik hiçbir erişim engeli bulunmamaktadır. Teknik bir arızadan kaynaklanan sorunun giderildiği raporlanmıştır”’ mesajını paylaştı. Hürriyet’te, “Turkcell’den bir görevlinin, Denizli Sulh Ceza Hakimliği’nin bir habere yönelik verdiği erişim engeli kararını uygularken yaptığı hatadan kaynaklanmıştır” açıklamasında bulundu.126

Cumhuriyet genel yayın yönetmeni Murat Sabuncu’nun eşi, mahkemenin tutukluluk kararını kaldırma öncesinde, “Cumhuriyet davasında aslında gazeteciler değil gazetecilik mesleği yargılanıyor” dedi. Gazetecilerin fikir ve ifade özgürlüğü ile halkın haber alma hakkı için mücadele verildiğini belirterek “Murat ve meslektaşları gazete manşetlerinin, haberlerin, tweetlerin yer aldığı bir iddianame ile tam 16 aydır tutuklu. Cumhuriyet davası artık hukukun kara tarihine geçmiştir. Duruşmalarda biz, bir tarihe tanıklık ediyoruz” ifadelerini kullandı. 127

8 Mart 2018 Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, Sosyal Doku Vakfı Başkanı Nurettin Yıldız hakkında

kadınlara yönelik açıklamaları nedeniyle “halkı kin ve düşmanlığa tahrik etmek” gerekçesiyle resen soruşturma başlattı. Yıldız’ın “Yatak, yorgan, battaniye cinsel dürtüleri rahatsız eden yapıda olmamalı, asansörde halvet” gibi sözleri kamuoyunda tepkilere neden olmuştu.128

9 Mart 2018

121 https://tr.sputniknews.com/turkiye/201803041032487832-isid-infazci-urfa-yakalandi/

122 https://tr.sputniknews.com/turkiye/201803041032488415-baydemir-polise-hakaret-ceza-bozuldu/

123 https://tr.sputniknews.com/avrupa/201803041032486891-salih-muslim-berlinde-mitinge-katildi/

124 https://tr.sputniknews.com/turkiye/201803041032487325-askeri-lisedeki-game-of-thrones-davasinda-beraat/

125 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/recep-tayyip-erdogan-universitesinde-feto-soku-ceza-cikti-40759867

126 http://www.abcgazetesi.com/hurriyetten-erisim-engeliyle-ilgili-aciklama-81367h.htm

127 http://www.dw.com/tr/cumhuriyet-davas%C4%B1nda-gazetecilik-yarg%C4%B1lan%C4%B1yor/a-42884538

128 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/son-dakika-nurettin-yildiz-hakkinda-sorusturma-40765253

27


Ankara merkezli 20 ilde başlatılan terör örgütü operasyonunda, 92’si öğretmen 243 kişi hakkında tutuklama kararı çıkartıldı. Ankara Cumhuriyet Başsavcılığından yapılan açıklamada gözaltı işlemlerinin Ankara dâhil 19 ilde devam ettiği bildirildi. Konya’da başlatılan ve toplam 36 ile yayılan bir başka operasyonda, yetkililer tarafından benzer ilişkilerden şüphelenilen 84 kişi için tutuklama emri çıkartıldı. 129

Uluslararası Gazetecileri Koruma Komitesi (CPJ), FETÖ’nün medya yapılanmasına ilişkin dava kapsamında 22 gazetecinin hapse mahkûm edilmesiyle ilgili yaptığı açıklamada “Türk hükümeti, gazeteciliği terörle bir tutmaya son vermeli,” dedi. CPJ açıklamasında devamla sadece işlerini yaptıkları için hapis yatan onlarca basın çalışanın serbest bırakılması gerektiği ifade edildi. New York merkezli komitenin sözcüsü Nina Ognyanova, “22 gazeteci hakkında devlet aleyhinde eylemlerde bulunma suçlamasıyla verilen hüküm, Türk yargı sistemi için utanç verici. Türk hükümetini temyiz sürecinde suçlamalardan vazgeçmeye çağırıyoruz.” açıklamasında bulundu. 130

Konya’da, sosyal medya hesabından beden eğitimi dersinde eşofman giyen öğrencilerin cinsellik çağrıştırdığını iddia eden mesajlar paylaşan Kız Anadolu İmam Hatip Lisesi’nde görevli felsefe öğretmeni Ercan Harmancı, meslekten ihraç edildi. Harmancı’nın, yardımcı hizmetlerde görevlendirilmek üzere memurluk görevine devam etmesi yönünde karar alan Milli Eğitim Bakanlığı yetkilileri, kendisinin öğrencilerin bulunduğu okul ortamında değil, ilçe milli eğitim veya halk eğitimin çeşitli birimlerinde memur olarak görev yapabileceğini belitti. Harmancı, Twitter hesabından “Ya benim çok sapık duygularım var ya da şeytan onlara uğramıyor” ifadelerini kullanmıştı.131

İstanbul Terörle Mücadele (TEM) Şube Müdürlüğü ekipleri, IŞİD’e yönelik 12 ilçede düzenlediği eşzamanlı operasyonda yabancı uyruklu 21 kişiyi gözaltına aldı. Şüphelilerin adreslerinde yapılan aramalarda çok sayıda dijital malzeme ile örgütsel doküman ele geçirildiği bildirildi.132

10 Mart 2018 Guardian’ın, tutuklu Cumhuriyet çalışanlarının tahliye edilmesine ilişkin, haberinde,

davanın Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan yönetiminde basın özgürlüğü için bir sınav olarak görüldüğüne dikkat çekildi. Haberde Uluslararası Af Örgütü’nün Avrupa Direktörü Gaurivan Gulik’in “oldukça gecikmiş bir karar olan tahliyelerin dünyanın en çok gazeteci hapsedilen ülkesinde bir umut ışığı sağladığı” yönündeki sözlerine yer verildi. Avrupa Parlamentosu Türkiye raportörü Kati Piri #gazeteciliksuçdeğildir etiketini kullanarak tweet attı. Piri paylaşımında, “Cumhuriyet çalışanları Şık ve Sabuncu için harika haber. Cezaevinde neredeyse 500 günden sonra şartlı tahliye edildiler. Akın Atalay’ın da 16 Mart’ta tahliye edilmesini umuyoruz #gazeteciliksuçdeğildir” ifadelerine yer verdi. Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı Medya Özgürlüğü Temsilcisi Harlem Désir de Sabuncu ve Şık’ın serbest bırakılmaları kararını memnuniyetle karşıladığını duyurdu. Désir, “ÖzgürlükGünü” etiketli tweet’inde Atalay’ın da bir an önce özgürlüğe kavuşması gerektiğini belirterek, Cumhuriyet davasında 17 sanığa yönelik tüm suçlamaların gecikmeksizin düşürülmesi çağrısında bulundu. Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF) örgütü de Twitter’dan “16 Mart günü Akın Atalay için özgürlük günü olsun! GazetecilikSuçDeğildir” mesajını paylaşarak, “Tahliye kararı da tutuklama kararı gibi tamamen keyfi” değerlendirmesini yaptı.133 RSF’in Türkiye temsilcisi Erol Önderoğlu da tahliyeleri Twitter hesabından paylaştığı mesajda “Gazeteciliğin temel haklarının açıkça inkarından sonra bedeli peşinen ödenmiş 16 aylık keyfi tutukluluk nihayet son buldu” şeklinde yorumladı. Adalet Bakanı Abdulhamit Gül ise “Türkiye’de yargı bağımsızdır, tarafsızdır ve Türkiye bir hukuk devletidir. Mahkemelerin kararlarına herkes saygı

129 https://www.reuters.com/article/us-turkey-security-teachers/turkey-orders-243-detained-on-suspected-links-to-gulen-network-anadolu-idUSKCN1GL0V3

130 https://tr.sputniknews.com/turkiye/201803091032572076-cpj-feto-gazeteci-kinama/

131 https://tr.sputniknews.com/turkiye/201803091032573293-ercan-harmanci-ihrac/

132 https://tr.sputniknews.com/savunma/201803091032572388-istanbul-isid-operasyon-yabanci-gozalti/

133http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/dunya/940613/Cumhuriyet_davasi_dis_basinda__Gecikmis_bir_karar.html

28


duymak zorundadır. Kararı beğenebilirsiniz, beğenmeyebilirsiniz ama mahkeme kararı herkesi bağlar” dedi. 134 Uluslararası Af Örgütü’nün Avrupa Direktörü Gaurivan Gulik, ise Şık ve Sabuncu’nun serbest bırakılmasıyla ilgili verilen kararın gecikmiş olduğunu ancak dünyanın en çok gazeteci hapseden ülkesinde bir umut ışığı yaktığını söyledi.135

12 Mart 2018 HDP Milletvekili Ertuğrul Kürkçü, cezaevlerine girerken yapılan çıplak aramanın

yasaklanmasına ilişkin kanun teklifi sundu. Kürkçü, “Çıplak aramanın cezaevlerinde bir önleyici güvenlik uygulaması olarak beklenen yarar ve etkiyi sağlayamamasının yanı sıra hak ihlallerine kapı açarak, bir müeyyideden çok, keyfi ve kaba bir muameleye ve işkence yöntemine dönüştüğünü” ifade etti. Uygulamanın Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nde de ‘onur kırıcı yasak’ şeklinde tanımlandığını belirten Kürkçü, “Bir an önce tüm kanun, tüzük ve yönetmeliklerden çıplak arama uygulaması kaldırılmalı, alıkoyma merkezlerinden gelen şikâyetlerin, doğrudan suç duyurusu olarak kabul edilmesi ile uygulamanın kesin olarak sonlandırılmasını sağlayacak denetim mekanizmalarının güçlendirilmesi gerekmektedir” dedi.136

Senarist Emre Kılınç’a gözaltında işkence yapıldığı ve ölümle tehdit edildiği öne sürülerek, avukatları tarafından İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç duyurusunda bulunuldu. Kılınç’ın avukatları, söz konusu işkencenin ardından müvekkillerinin doktor tarafından muayene edilmediğini söyleyerek, “Vücudunun pek çok kısmı darbe almış. Özellikle kaburgalarında ve başında ağrılar olduğunu söyledi. Vücudundaki izleri biz bile tespit edebildik. Ancak sevk edildiği hastanede doktor muayenesi yapılmamıştır. Kolluk güçleri Kılınç’ın canına kast etmişler, boğazı sıkılmış ve birkaç dakika boyunca nefessiz bırakılmış. Müvekkilimizle görüşmemiz hukuka aykırı olarak 40 saat boyunca engellenmiştir” diye konuştu. Kılınç, Sabancı Vakfı’nın “Kısa Film Uzun Etki” ismiyle düzenlediği yarışmada, “Çocuk İşçiler” temasının işlendiği 2017 yılında finale kalan filmlerden Gram’da oynamıştı. Kılınç “örgüt üyeliği ve propagandası yapma” gerekçesiyle 6 Mart’ta gözaltına alınmıştı.137

Başbakanlık’a bağlı RTÜK’ün atamalarının da Cumhurbaşkanlığı’na bağlanacağı ileri sürüldü. Öngörülen Anayasa değişikliği kapsamında Hükûmet sistemine uyum amacıyla, bürokrasiden yerel yönetimlere, seçim mevzuatından Meclis içtüzüğüne kadar, birçok alanda yapılan düzenlemelere ilişkin çalışmada sona gelindiğine işaret edildi. Uyum düzenlemelerinin en kritik başlığını oluşturan yürütmenin ve bürokrasinin yeniden yapılandırılması konusunda, Başbakanlık kurumunun kalkacak olması göz önüne alındığında, Cumhurbaşkanlığına bağlanacak kurumlar ve kurullar konusunda Anayasa değişikliği ile üst düzey yöneticileri atama yetkisi Cumhurbaşkanlığına veriliyor” denildi. Cumhurbaşkanının ‘Üst düzey yönetici’ atama yetkisinin, RTÜK, TMSF, BDDK ve SPK gibi üst kurullara yapılacak atamaları da kapsayıp kapsamayacağının tartışıldığı belirtildi.138

13 Mart 2018 Düzce Cumhuriyet Başsavcılığı, KHK ile işine son verilen mimar Alev Şahin’e bir yılı

aşkın süredir oturma eylemi yaptığı için, “valiliğin aldığı tedbire aykırı hareket ettiği” gerekçesiyle 750 TL para cezası verilmesine hükmetti. Şahin cezaya ilişkin, “İki kere gözaltına alındım. Ben eylemi sürdürünce pes ettiler. İşine ekmeğine sahip çıkmak, OHAL ile birlikte eylem yapmak yasak olarak ilan edilse bile suç teşkil etmiyor. Para cezası da hukuksuzluğun başka bir boyutu” dedi.139

134 http://www.dw.com/tr/rsf-tutuklama-da-tahliye-de-keyfi/a-42920392

135 https://www.theguardian.com/world/2018/mar/10/turkey-releases-two-more-journalists-on-bail

136http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/941339/HDP_den_cezaevlerine_giriste_yapilan_ciplak_aramanin_yasaklanmasina_dair_kanun_teklifi.html

137 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/941191/Gozaltinda_iskence_iddiasi.html

138 http://www.turkiyegazetesi.com.tr/gundem/549643.aspx

139http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/941718/Mimar_Alev_Sahin__hak_aramanin_faturasini_odedi.html

29


İstanbul Üniversitesi’nde NATO karşıtı bildiri dağıtan Türkiye Komünist Gençliği üyelerine kendilerini ülkücü olarak tanıtan bir grup saldırdı, üç öğrenci yaralandı 22 öğrenci gözaltına alındı.140

Türkiye’de tutuklu bulunan ABD’li papaz Andrew Brunson için FETÖ’ye üye olma ve yöneticilik yapma suçundan müebbet hapis cezası istemini içeren iddianame mahkemeye gönderildi. Bruson, FETÖ için misyonerlik ve casusluk yaptığı iddiasıyla 2016 yılında tutuklanmış, ABD Başkanı Donald Trump, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’la görüşmesi sırasında Brunson’un serbest bırakılmasını talep etmişti. Erdoğan bir konuşmasında “Amerika bizden bir papazın iadesini istiyor. Sizde de bir papaz var. Siz de onu bize verin” ifadelerini kullanmıştı. Geçen ay Ankara’da iki dışişleri bakanı arasında yapılan görüşmede konu ele alınmıştı.141

Nevşehir İl Emniyet Müdürlüğü Terörle Mücadele Şubesi ekipleri, sosyal medya aracılığıyla Cumhurbaşkanına hakaret eden paylaşımlarda bulunduğu ileri sürülen H.S.’yi gözaltına aldı. H.S. tutukladı.142

Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, terör örgütü soruşturması kapsamında, yedi albay, sekiz yarbay, iki üsteğmen, üç teğmen ve beş astsubay hakkında gözaltı kararı verdi. Savcılığın talimatıyla harekete geçen Ankara Emniyet Müdürlüğü Terörle Mücadele Şube Müdürlüğü ekipleri, Ankara merkezli dokuz ilde eşzamanlı operasyon başlattı. Hakkında gözaltı kararı alınanların bir kısmının muvazzaf, bazılarının ise ihraç edilmiş ya da emekli olmuş kişiler oldukları öğrenildi.143

Mersin’de yapılan operasyonlarda aralarında Halkların Demokratik Kongresi (HDK) Mersin Eş Sözcüsü Selahattin Güvenç ve Mersin’e bağlı Akdeniz Belediyesi’nin eski çalışanlarının da bulunduğu 11 kişi gözaltına alındı. Gözaltına alınanların gözaltı gerekçeleri konusunda açıklama yapılmazken, şüphelilerin soruşturmanın yürütüldüğü Karataş İlçe Jandarma Komutanlığı’na götürüldükleri bildirildi.144

14 Mart 2018 Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, bazı ilahiyatçıların son günlerde kadın ve

çocuklara yönelik olarak yaptıkları açıklamalarına tepkisini dile getirmesinin ardından Başbakan Yardımcısı Bekir Bozdağ’ın talimatıyla 81 il müftüsünün Ankara’da toplanarak Diyanet’in eksiklerini değerlendireceği açıklandı. Ayrıca Bozdağ ile Diyanet İşleri Başkanı Ali Erbaş ve YÖK Başkanı Prof. Dr. Yekta Saraç’ın da İlahiyat Fakültesi dekanlarıyla bir araya gelerek, konuya ilişkin ortak bir çalıştay düzenleyeceği belirtildi.145

Tarsus, T Tipi Cezaevi’nden tahliye olan Hayati Aktop isimli vatandaş, 24 günlük tutukluluk süresince psikolojik baskı, çıplak arama ve askeri düzen dayatmasına maruz kaldığını belirtti. Aktop, cezaevi yönetiminin “Bu uygulamalar bizlerle değil KHK’yle ilgilidir” dediğini aktardı. Zaman zaman keyfi bir şekilde gazete ve kitap vermiyorlardı. Ayrıca “Ailemiz görüşmeye geldiği sırada bin bir zorlukla karşılaşıyorlar. Aileler bile çıplak aramaya maruz kalabiliyorlar” diye konuştu. Aktop ihtiyaçları konusunda, kantine yönlendirildiklerini söyleyerek, “Bu şekilde kantinleri rant alanına çevirmişlerdi” ifadelerini kullandı.146

Mısır’da Mart ayında yapılacak cumhurbaşkanlığı seçimleri öncesi Abdülfettah Sisi, vatandaşı medyaya karşı muhbirlik yapmaya çağırdı. Başsavcılık, vatandaşların, “güvenliğe zarar verdiğini ya da yalan yaydığını” düşündükleri haberleri ihbar etmeleri için bir dizi telefon numarası yayımladı. İhbar hatlarının açıklanmasıyla sıradan vatandaş, her türlü olumsuz ya da eleştirel haberi engellemekle görevlendirildi. Başsavcılığın açıklamasına göre vatandaşlar

140http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/941938/istanbul_Universitesi_nde_NATO_karsiti_ogrencilere_saldiri__3_yarali__22_gozalti.html

141 https://www.reuters.com/article/us-turkey-security-usa/turkey-seeks-life-term-for-u-s-pastor-over-failed-coup-dogan-idUSKCN1GP17P

142 https://tr.sputniknews.com/turkiye/201803131032610026-erdogan-sosyal-medya-hakaret-tutuklama/

143 https://tr.sputniknews.com/turkiye/201803131032606342-ankara-feto-gozalti-asker/

144 https://www.evrensel.net/haber/347574/mersinde-operasyon-11-gozalti

145 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/942331/Erdogan_talimat_verdi__Diyanet_harekete_gecti.html

146 https://www.evrensel.net/haber/347633/tarsus-cezaevinde-24-gun-siddet-baski-ciplak-arama

30


şikâyetlerini ilgili hatlara WhatsApp ya da SMS ile gönderirken kendi kimlik bilgilerini de verecek. Başsavcılık personeline “medyanın takibe alınması ve ulusal çıkarlara zarar veren yayınlara karşı harekete geçilmesi” emrini verdi.147

CHP Genel Başkan Yardımcısı Muharrem Erkek, OHAL Kapsamında Bazı Düzenlemeler Yapılması Hakkında KHK’lerin değiştirilerek kabul edilmesine ilişkin Kanun’un 113. maddesinin iptali için AYM’ye başvuruda bulundu. Başvurunun ardından gazetecilere açıklama yapan Erkek, “Hukuk devleti olmazsanız korku devleti olursunuz. Yarın belki de vatandaşları meydanlarda karşı karşıya getirirsiniz. Temel hak ve özgürlüklerin korunması için toplumun direnme hakkı vardır. Terör eylemlerini demokrasi dışındaki eylemleri bastırma görevi de devletin güvenlik güçlerine aittir. Bu düzenleme hukuk devletlerinde kabul edilemez. Bu düzenleme ileride ilkel bir anarşi ortamına sebebiyet verebilir” diye konuştu.148

CHP’li Milletvekili Sezgin Tanrıkulu’nun çocuk istismarları için özel komisyon kurulması ile ilgili başvurusunu “mevzuatta yeri yok, mümkün değil” diyerek reddedilmesi üzerine TBMM başkanı İsmail Kahraman hakkında haber yapan 35 internet sitesine erişim engeli getirildi. Ankara Sulh Ceza Hâkimliğince yapılan açıklamada, Kahraman hakkındaki ifadelerin “kişilik haklarını ihlal edici nitelikte” olduğu belirtildi. 149

15 Mart 2018 İzmir İl Emniyet Müdürlüğü, Bayraklı ilçesinde bulunan bir mahalleye düzenlediği

operasyonda, 61 kişiyi gözaltına aldı. Asayiş ve terör olaylarının önlenmesine yönelik olduğu belirtilen operasyonda, şüpheliler sorgulanmak üzere emniyete götürüldü.150

16 Mart 2018 İzmir’de, bir gün önce polisin düzenlediği operasyonun devamında PKK/KCK üyesi

oldukları iddiasıyla 36 şüpheli gözaltına alındı. Şüphelilerin adreslerinde yapılan aramalarda üç ruhsatsız tabanca, av tüfeği, bunlara ait çok sayıda mermi, terör örgütünü simgeleyen malzemeler, dijital ve yazılı doküman ele geçirildi. Operasyon kapsamında ayrıca dokuz şüphelinin de arandığı belirtildi.151

Ankara Ağır Ceza Mahkemesi “terör örgütü yöneticisi olmak” gerekçesiyle tutuklu yargılanan eski HDP eş genel başkan yardımcısı Aysel Tuğluk’a 10 ay hapis cezası verdi. Tuğluk savunmasında, “Aslında bu davada hüküm verilmiş, ceza kesilmiştir. Sözde yargılama yapılıyor gibi gösteriliyor. Mahkeme heyeti bir an önce karar vermek istemektedir. Bugüne kadar lehime olan delillerin araştırılmasına ilişkin hiçbir talebimiz kabul edilmemiştir” dedi. Tuğluk, 2016 yılında tutuklanmıştı.152 Demokratik Toplum Kongresi (DTK) ile ilgili yürütülen soruşturma kapsamında gözaltına alınan Tuğluk, “Bu projenin dava konusu olması aslında Türkiye’nin demokratik durumunu sorgulamaktır. Faaliyetlerin temel amacı sorunları demokratik yollarla çözmektir. Yasal bir platformdur. Bunu yasa dışı gösterip kriminalize etmek toplumsal barışa darbedir” dedi. Tuğluk, DTK’nın önceki dönemde “devlet ve hükümet tarafından kabul gören bir kurum” olduğunu söyledi.153

HDP eski Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş ile HDP milletvekili Sırrı Süreyya Önder’in, “Terör örgütü propagandası yaptıkları” iddiasıyla haklarında açılan davada yaptıkları, reddi hâkim talebi reddedildi. Demirtaş ile Önder’in dört yıl önce Nevruz etkinlikleri kapsamında düzenlenen bir mitingde yaptıkları konuşma nedeniyle haklarında dava açılmıştı. Mahkeme heyeti, Demirtaş ve Önder’in konuşmalarının çözümünün yapılması talebini de reddederek, duruşmayı Nisan ayına erteledi.154

147https://tr.sputniknews.com/ortadogu/201803141032632234-sisi-den-muhbir-vatandaslik-hizmeti-zararli-yalan-haberleri-ihbar-hatlari/

148 https://tr.sputniknews.com/turkiye/201803141032623080-chp-sivil-yargi-zirhi-aym/

149 http://www.diken.com.tr/meclisten-toplu-sansur-resmi-yaziyi-haber-yapan-35-siteye-erisim-engeli/

150 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/943079/izmir_de_Nevruz_oncesi_operasyon__61_gozalti.html

151 http://www.hurriyet.com.tr/izmirde-nevruz-oncesi-ikinci-operasyon-36-goz-40773987

152 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/hdpli-aysel-tugluk-10-hapis-cezasina-carptirildi-40774639

153http://www.dw.com/tr/aysel-tu%C4%9Fluka-10-y%C4%B1l-hapis-cezas%C4%B1/a-43013316

154 http://www.hurriyet.com.tr/selahattin-demirtas-ve-sirri-sureyya-onder-hak-40774816

31


Demirtaş, kişiye özgü kanun yapılmaması gerektiğini vurgulayarak, “Bize açıkça ve aleni bir şekilde ayrımcılık yapılarak, kanun çıkartılarak Anayasa ihlali yapıldı.” ifadesinde bulundu. Demirtaş devamla, “Milletvekilinin söz söyleme, siyaset yapma hakkı güvence altına alınmıştır. Soruşturma makamı soruşturma yapmadan ciddi hata yaptı. Hakkımda 102 fezleke var. Bunlar konuşmalarımdan ötürü hazırlandı. Mahkemeniz parlamentoya yazı yazarak konuşmamın tamamını ‘gönderin’ demeli.” dedi. İstanbul Silivri’de görülen duruşmada, Demirtaş “Bariz olarak Anayasa suçu işlendi. Yürütmenin başı emir verdi, ana muhalefet başkanı “Anayasaya aykırı ama evet dedi” açıklamasında bulundu. 155

Yunan Mahkemesi, darbe girişimi sonrası Yunanistan’a kaçan sekiz askerin Türkiye’ye iadesine ilişkin ret kararı verdi. Mahkeme, verilen kararın gerekçesinde, askerlerin Türkiye’ye iade edildiği takdirde adil yargılanmayacakları şüphesini belirtti. Türkiye’nin üçüncü kez iade talebi sebebiyle Atina İstinaf Mahkemesinde görülen davada savcı, var olan delillerin yeterli görülmediğini de ifade ederek, iade talebini kabul etmedi.156

17 Mart 2018 IŞİD’in düzenlediği 10 Ekim Ankara gar saldırısında yaralanan Emek Parti üyesi Adnan

Karataş, ifade vermek için gittiği emniyette, IŞİD’in dört yıl önce Kobani’ye yönelik saldırılarını sosyal medyada protesto ettiği gerekçesiyle gözaltına alındı. Adana Ceyhan’da gözaltına alınan Karataş, “yasadışı örgüt propagandası” iddiasıyla suçlanıyor.157

20 Mart 2018 Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi (AKPM), Türkçeyi meclisin “çalışma dilleri”

listesinden çıkarma kararı aldı. AKPM’den yapılan açıklamada, Türkiye’nin genel kurul ve komite toplantılarının çevirisini kendi imkânlarıyla yapabileceği, bunun finansal katkıların azalması bağlamında bütçe tasarrufuna yönelik ilk kararlardan biri olduğu ifade edildi. Türkiye geçtiğimiz yıl, AKPM’ye katkıyı minimuma düşürme kararı almıştı.158

Nevruz bahar festivalinde polis, yasadışı gösteri planlamak ve saldırı düzenlemek gerekçesi ile 100’den fazla şüpheliyi tutukladı. İstanbul’da “korsan gösteri” ve “saldırılar” hazırlandığı kuşkusu ile de PKK gençlik kanadının üyesi olduğu iddia edilen 16 kişi tutuklandı. Ankara’da ise “Nevruz öncesinde provokatif bir saldırı için hazırlanma” iddiasıyla 11 kişinin gözaltına alındığı bildirildi. Ayrıca Şırnak’ta PKK ile bağlantısı olduğu şüphesiyle 76 kişi de gözaltına alındı. Demokratik Bölgeler Partisi yetkililerinden biri de dâhil olmak üzere 27 kişinin ise Hatay ilindeki operasyon sırasında gözaltına alındığı kaydedildi.159 Şüphelilerden 45 kişi ise “adli kontrol hükümleri uyarınca” tutuksuz yargılanmak üzere serbest bırakıldı.160

Birleşmiş Milletler (B.M), BM İnsan Hakları Yüksek Komiserliği tarafından hazırlanan ve OHAL’in 2017’de Türkiye’ye etkisinin incelendiği raporda, 20 aydır devam eden OHAL’İ sonlandırma çağrısında bulunarak uzatılan bu durumun insan hakları ihlallerine neden olduğunu bildirdi. BM raporunda, Türkiye’nin OHAL döneminde çıkarılan KHK’ların temel insan haklarını ve uluslararası hukuktaki yükümlülüklerini ihlal ettiği iddia edilirken” Türkiye’de yürütmenin yargıya müdahale ettiğini, yasamanın yürütmeyi denetleme yetkisinin, azaltıldığı, kamu ve özel sektör çalışanlarının keyfi ve kitlesel bir şekilde işten çıkarıldığı, basın ve sivil toplum kuruluşlarının keyfi olarak kapatıldığı, gözaltında işkence ve kötü muamele yapıldığının” kaydedildiği raporda ayrıca, “İfade ve seyahat özgürlüğünün kısıtlandığı, özel mülkiyete keyfi bir şekilde el koyulduğu, suçlu olduğundan şüphelenilen kişilerin ailelerine kolektif cezalandırma uygulaması yapıldığı” saptamalarına da yer verildi. Raporda sunulan verilere göre, “300 gazeteci gözaltına alındı, 152 bin kamu görevlisi işten atılırken bazıları

155 https://tr.sputniknews.com/turkiye/201803161032665359-demirtas-nevruz-davasi/

156 https://www.reuters.com/article/us-greece-turkey-military-court/greek-court-rejects-extradition-of-turkish-coup-fugitives-idUSKCN1GS14A

157 https://www.evrensel.net/haber/347891/emep-uyesi-ifade-vermeye-gittigi-emniyette-gozaltina-alindi

158 http://haber.sol.org.tr/dunya/akpm-turkceyi-calisma-dilleri-listesinden-cikardi-232197

159 https://www.reuters.com/article/us-turkey-security-newroz/turkey-detains-more-than-100-suspected-pkk-members-ahead-of-newroz-spring-festival-

idUSKBN1GW1LY160

http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/949547/istanbul_da_Nevruz_kutlamalarinda_gozaltina_alinan_28_kisi_tutuklandi.html

32


gözaltına alındı, özel şirketlerde 22 bin 474 kişi işten atıldı, dört bin 200’den fazla yargıç ve savcı görevden alınırken, 570 yargıç tutuklandı, bin 480 yargıç soruşturma geçirdi, 79 yargıç uzun dönemli hapis cezası aldı, 34 hukuk derneği veya bürosu kapatıldı, Aralık 2017’deki İçişleri Bakanlığı verilerine göre ise 159 bin 506 kişi OHAL kapsamında gözaltına alındı ve çocuklarıyla birlikte hapsedilen kadın sayısı 600’e yaklaştı. Kadınlar neredeyse tüm vakalarda FETÖ ile suçlanan eşlerine yardımla suçlandı, STK ve basın kuruluşlarının da dâhil olduğu bin 719 kuruluş hükümet tarafından kapatıldı, 166 basın kuruluşuna el koyuldu, yasaklı site sayısı 100 bini geçti, Güneydoğuda 263 gözaltında işkence yaşandı”. 161

Avrupa Konseyi, Türkiye’nin cezaevlerinde tutulan tutuklu ve hükümlü sayısı bakımından Avrupa’da 43 ülke arasında birinci sırada yer aldığını açıkladı. Konsey’e konuyla ilgili bilgi vermeyen Rusya, Ukrayna, Lihtenştayn ve Bosna Hersek’in üç bölgesinden ikisine ait veriler, raporda yer almadı. Türkiye, cezaevinde 192 bin 627 kişi ile Avrupa’da birinci sırada yer alırken, Türkiye’yi 94 bin kişi ile İngiltere’nin izlediği bildirildi. Türkiye’nin cezaevi nüfusu 2006-2016 arasında yüzde 161 artarak bu alanda Avrupa rekoru kırdığı kaydedildi. Türkiye, 2015-2016 arasında cezaevindeki insan sayısındaki artışta ise yüzde dokuz buçuk ile Bulgaristan’ın ardından ikinci oldu. Cezaevindeki kişilerin içinde yargılamasının devam ettiği tutuklu mahpusların oranında Türkiye yüzde 37,1 ile Avrupa üçüncüsü oldu. Rapora göre Türkiye’de cezaevlerinde kapasitesinden yüzde üç daha fazla kişi bulunduğu ve hükümlüler arasında 10 yıldan fazla hükmü olanların oranının en yüksek olduğu ikinci ülke olduğu belirtildi. Türkiye nüfusa oranla cezaevindeki kişi sayısında da Gürcistan’ın ardından Avrupa ikincisi olurken Türkiye’de her 100 bin kişiden 245’inin cezaevinde bulunduğu kaydedildi.162

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) Türkiye’nin, Recep Tayyip Erdoğan’a hakaret cezası alan eski Genç Parti başkanı ve işinsanı Cem Uzan’ın ifade özgürlüğünü ve makul sürede adil yargılanma hakkını ihlal ettiğine hükmetti. Ceza almasına neden olan konuşmasını 2003 Temmuz’unda Genç Parti mitinginde yapan Uzan, dönemin başbakanı Erdoğan’a hakaret ettiği iddiasıyla yargılanmış ve Eylül 2008’de sekiz ay hapis ile 688 TL para cezası almıştı. Bir yılı rehber kontrolünde beş yıl denetim altında tutulmasına karar verilen Uzan, dosyayı Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne taşımış, sözlerinin siyasi bir tartışma bağlamında söylendiğini savunmuştu. AİHM’nin verdiği kararla Uzan’ın sözlerinin ifade özgürlüğü kapsamında olduğuna hükmedildi.163

AİHM eski yargıcı Rıza Türmen, gazeteciler Şahin Alpay ve Mehmet Altan hakkında verilen “hak ihlali” kararının önemli olduğunu belirterek “Yargıçlar bu ilkeleri dikkate aldığında keyfi tutuklamalar ve kararlar son bulacak” dedi. Türkiye’nin dışarıdan bakıldığında demokrasiyle yönetilmeyen bir ülke gibi göründüğünü söyleyen Türmen, “Bunda yargının da payı var, bağımsız yargı ve hukukun üstünlüğü demokrasinin bir parçasıdır” açıklamasında bulundu. Türmen devamla, “AİHM verilen kararla gazeteciler ve muhalifler tutuklanamaz dedi, tutuklamaların, oto sansüre yol açarak basın özgürlüğü üzerinde caydırıcı etki yaratacağını ve sivil toplumu sindireceğini vurguladı” dedi. 164

Kocaeli’nin Körfez ilçesinde bulunan Halkevi’nin, “yaz aylarında düzenlenen izinsiz kurslar” nedeniyle valilik kararıyla kapatılması sırasında mühürleme işlemine engel olmaya çalışan 13 kişi gözaltına alındı. Halkevleri Genel Sekreteri Özge Ozan konuya ilişkin açıklamasında, “kapatmanın usulsüz olduğunu ve Halkevlerinin gençlere ücretsiz eğitim verdiğini” söyledi.165

İzmir’de, Kaldıraç dergisi platformu üyelerine düzenlenen operasyonda, 12 kişi gözaltına alındı. Ayrıca sosyal medya üzerinden terör örgütlerinin propagandasını yaptıkları iddia edilen beş şüpheli de kent merkezi ile Menemen ve Selçuk’ta düzenlenen operasyonlarla gözaltına alındı. Konuya ilişkin açıklama yapan Kaldıraç yetkilileri, “Baskılar, gözaltılar, 161

http://www.bbc.com/turkce/haberler-turkiye-43471508162



http://www.dw.com/tr/t%C3%BCrmen-aihm-bir-kez-daha-gazeteciler-tutuklanamaz-dedi/a-43057599165

http://www.hurriyet.com.tr/halkevi-kapatildi-13-uyesi-gozaltina-alindi-40778877

33


tutuklamalar, sansür hepsi kendi korkusunu topluma yaymaya çalışan iktidarın güçsüzlüğünün göstergesidir. Bir yandan kendi hukukunu bile tanımayanlar tüm muhalefeti susturmak ve sindirmek için ellerinden geleni yaparken, medya eliyle de korku yaymaya çalışıyorlar. Gizlilik kararları ile avukatların bile erişemediği dosyalara ilişkin, henüz bir iddianame bile hazırlanmamışken gözaltına alınanlar ‘terörist’ ilan ediliyor, muhalif kurumlar, örgütler, partiler ‘illegal’ ilan ediliyor. Okurlarımızın yaptığı hiçbir eylem ve etkinlik suç değildir. Derhal serbest bırakılmalıdırlar” denildi.166

21 Mart 2018 Halkın Kurtuluş Partisi Genel Başkanı Nurullah Ankut, “Cumhurbaşkanına Hakaret”

suçlamasıyla İstanbul’da hâkim karşısına çıktı. Duruşma Haziran 2018 tarihine ertelendi.167

Türkiye yazarı Cem Küçük, Doğan Medya Grubu’nun satılmasının ardından kurumda çalışanlara sosyal medya hesabından “çalışan yerli ve milli arkadaşlarımız rahat olsun, diğer arkadaşlar da üzülmesin. Tatminkâr düzeyde tazminatlarını alacaklar” dedi. Türk medyasında artık barış zamanı olduğunu yazan Küçük, gidenlerin ardından küfretmenin doğru olmadığını söyledi.168 Hürriyet eski çalışanı İzzet Çapa, da Doğan Medya Grubu’nun satış haberinin ardından Twitter’da yaptığı paylaşımda, Doğan Medya Grubu Onursal Başkanı Aydın Doğan’ın öğle saatlerinde genel yayın yönetmenlerini arayarak “Artık dayanacak gücüm kalmadı ve satış gerçekleşti” dediğini iddia etti.169

23 Mart 2018 ETHA muhabirleri ile Ezilenlerin Sosyalist Partisi (ESP) ve Ezilenlerin Hukuk Bürosu

üyelerinin de yer aldığı 13’ü tutuklu 23 kişi hakkında hazırlanan iddianamede, 15 yıldan 22.5 yıla kadar hapis cezası talep edildi. İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından hazırlanan iddianamede Savcı 23 kişinin, “Örgüte üye olmak ve örgüt propagandası yapmak” suçlamaları ile yargılanmalarını istedi. İddianamede, gazeteciler İsminaz Temel ve Havva Cuştan’ın takibini yaptıkları bütün haberler için, “eyleme katıldığı tespit edilmiştir” denildi. “Silahlı terör örgütüne üye olma ve terör örgütü propagandası yapmak” suçlamalarının yöneltildiği iddianamede, avukatlar Sezin Uçar ve Gülhan Kaya’nın 28, avukat Özlem Gümüştaş’ın 22.5, ETHA editörü Temel’in 15, ETHA muhabiri Cuştan’ın ise 22.5 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılmaları talep edildi.170

Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, 155 kişi hakkında gözaltı kararı aldı. İstanbul merkezli 13 ilde, 55 kişinin yakalanması için Işık Yayıncılık’a yönelik eş zamanlı operasyon başlatıldı. FETÖ’ye üye olmakla suçlanan 38 eski polis memuru için altı ilde yapılan operasyonda, 24 kişi gözaltına alındı. Aksiyon İş Konfederasyonu’na bağlı beş farklı sendikada yönetici olan, sekizi ByLock kullanıcısı 62 şüpheli hakkında gözaltı kararı verildi. Ankara merkezli yedi ilde yapılan eşzamanlı operasyonda da 38 kişi gözaltına alındı.171

Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi, HDP Milletvekili Osman Baydemir’e polise hakaret suçundan yerel mahkemenin verdiği bir yıl beş ay 15 gün hapis cezasını onayladı. Baydemir, yerel mahkemenin kendisine verdiği cezaya itiraz etmiş, bölge mahkemesine başvurmuştu.172

HDP Van Milletvekili Lezgin Botan, “terör örgütüne üye olmak”, “görevi yaptırmamak için direnmek”, “ülke bütünlüğünü bozmak”, “hakaret”, “görevli memura direnme” ve “suç işlemeye tahrik” suçlarından yargılandığı davada, 18 yıl sekiz ay 15 gün hapis cezasına

166http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/945459/izmir_de_Kaldirac_Dergisi_okurlarina_operasyon__12_gozalti.html

167http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/946015/HKP_Genel_Baskani_Cumhurbaskanina_hakaret_suclamasiyla_hakim_karsisina_cikti.html

168 https://www.birgun.net/haber-detay/cem-kucuk-dogan-medya-daki-yerli-ve-milli-arkadaslar-rahat-olsun-208948.html

169 https://www.birgun.net/haber-detay/eski-hurriyet-calisanindan-satisa-iliskin-carpici-iddialar-208941.html

170 https://www.evrensel.net/haber/348428/gazeteci-avukat-ve-siyasetcilerin-iddianamesi-kabul-edildi

171 https://www.reuters.com/article/us-turkey-security/turkey-targets-155-suspected-gulenists-in-new-operations-police-media-say-idUSKBN1GZ1MH

172 https://tr.sputniknews.com/turkiye/201803231032760504-osman-baydemir-hapis-cezasi-onama/

34


çarptırıldı. Aynı davada yargılanan HDP Van Milletvekili Adem Geveri ise beraat etti. Mahkeme heyeti, Botan hakkında yurt dışına çıkış yasağı ile adli kontrol tedbiri kararı verdi.173

25 Mart 2018 BTK’nin yasaklı olan internet sitelerine VPN kullanılarak girilmesinin önüne geçmek

için hazırlık yaptığı ortaya çıktı. BTK İnternet Dairesi Bilişim Uzmanı Levent Gönenç, VPN kullanımının küresel çapta bir problem olarak tanımladı. Gönenç konuşmasında, “Bununla ilgili çalışmamız şu anda mevcut, tedbir alınması amacıyla uyarılarımız erişim sağlayıcılara mevcut ve ciddi önlemler de aldık, test aşamasındayız, testlerimiz tamamlandıkça faz faz ilerlemeyi düşünüyoruz” dedi. TMMOB Bilgisayar Mühendisleri Odası, bu gelişme karşısında yaptığı yazılı açıklamada keyfi sansür uygulamalarının tamamının sonlandırılmasını talep ederek “Ölçülü ve ülkeye yakışır bir yasal düzenlemeye dönülmesinin” gerektiğinin altının çizdi. Açıklamada, “Ülkemizde bir süredir olağan hale getirilen sansür ve erişim engelleme uygulamalarına maalesef bir yenisi daha eklendi. Erişimi engellenmiş sayısal hizmetlere erişim amacıyla kullanılan yirmi VPN servisi hizmeti ile şifreli e-posta hizmeti sunan Proton Mail’e erişimin engellenmesiyle Türkiye’de erişimi engellenen sayısal hizmet sayısı, yüzbinleri buldu. Bu engellerden bir bölümü hâkimlik aracılığıyla gerçekleştirilirken bir bölümü de BTK kararlarıyla yapılmakta. Proton Mail’e erişimin engellenmesi açıkça hem Anayasa hem de Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi (AİHS) ile koruma altına alınmış bir insan hakkı olan iletişim özgürlüğünün kısıtlanması anlamına gelmektedir” denildi. Açıklamanın sonunda “Bilgiye erişimi ve iletişimi engellemek çağımızda ancak uygarlığı doğru anlayamamanın, ülkemizin akıldan ve bilimden uzak düştüğünün, güncel teknolojik gelişmelerden yararlanmanın yollarının kapandığının göstergesidir. Bilgisayar Mühendisleri Odası, sansürün karşısında, özgürlüğün ve demokrasinin yanındadır!” görüşlerine yer verildi.174

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Zeytin Dalı Harekâtı kapsamında Afrin merkezine girilmesini lokum dağıtarak kutlayan öğrenciler ile buna karşı çıkan grup arasındaki gerilime ilişkin, “Bunlar terörist gençler. Hepsinin eşgallerini belirlemek suretiyle, bu terörist gençlere üniversitelerde okuma hakkı vermeyeceğiz” dedi. Erdoğan, “Adını söylemeyeyim siz zaten anlarsınız. Çıktılar orada, imanlı, milli, yerli gençlik Afrin’le ilgili lokum dağıtıyor ve bu gençlik orada lokum dağıtırken o komünist, vatan haini gençler onların masalarını dağıtmaya yelteniyorlar. Bunlar terörist gençler. Üniversite terörist gençlik yetiştirmez. Vatanına, milletine hizmet edecek bir nesil yetiştirir” diye konuştu.175 26 Mart 2018

Bir yıldan uzun süredir iddiası hazırlanmadan cezaevinde tutulan Die Welt muhabiri Deniz Yücel, Berlin’de kendisi için düzenlenen etkinlikte “Ben ve tutuklanan diğer meslektaşlarım şanssız olduğumuz için tutuklanmadık. Tam tersine, doğru zamanda doğru yerde olduğumuz için ve işimizi yaptığımız için tutuklandık. Bunu da keyfine yapmıyoruz. Görevimiz olduğu için, toplum için yapıyoruz” dedi.176

CHP Milletvekili Barış Yarkadaş, Rekabet Kurumu’na başvurarak, Doğan Medya’nın Demirören Grubu’na satışının durdurulmasını istedi. Yarkadaş, sosyal medyada yaptığı açıklamada “Bu satış gerçekleşirse, medyanın yüzde 90’ı bir partinin kontrolünde olacak. Tekelcilik, gerçeğin ölümü demektir!” ifadesini kullandı. 177

27 Mart 2018 Şırnak Silopi Milli Eğitim Müdürü Bülent Dayanan, Şehit Binbaşı Ercüment Türkmen

İmam Hatip Ortaokulu’na giderek, kız öğrencilere türban dağıttı.178

173http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/947685/HDP_Van_Milletvekili_Lezgin_Botan_a_18_yil_8_ay_hapis_cezasi.html

174 https://www.birgun.net/haber-detay/sira-vpn-e-geldi-209363.html

175 http://t24.com.tr/video/cumhurbaskani-erdogan-komunist-vatan-haini-terorist-genclere-okuma-hakki-vermeyecegiz,13100

176 http://www.dw.com/tr/berlinde-deniz-y%C3%BCcele-ho%C5%9Fgeldin-etkinli%C4%9Fi/a-43121681

177 https://www.evrensel.net/haber/348656/baris-yarkadas-tekelcilik-gercegin-olumu-demektir

178 https://www.birgun.net/haber-detay/milli-egitim-muduru-okulda-turban-dagitti-209744.html

35


CHP Milletvekili Barış Yarkadaş, Doğan Medya’nın satışıyla ilgili Başbakan Yardımcısı Bekir Bozdağ’a, “Satışın gerçekleşebilmesi için gereken para, TRT’nin reklam gelirlerinin havuza yönlendirilmesiyle mi finanse edilecek?” diye sordu. Demirören Grubu’nun, Doğan Medya Grubu’nu satın alabilmesi için gereken 1.1 milyar doların sağlanabilmesi amacıyla, TRT’de bazı düzenlemeler yapılacağı iddialarına değinen Yarkadaş, “TRT Genel Müdürü İbrahim Eren’in Kanal D’nin Genel Müdürlüğüne atanması için istifa edeceği ya da ettirileceği bilgisi doğru mudur? “Eren’in istifa etmesinin ardından ATV, Kanal D, A Haber, A Spor ve CNN Türk’ün reklam pazarlamasını yapacağı bir reklam şirketi kurulacağı iddia edilmektedir. Bu şirketin, satış işlemini finanse edebilmek için bir reklam havuzu oluşturacağı dile getirilmektedir” dedi. Yarkadaş devamla Bozdağ’a, “TRT’nin yıllık reklam gelirinin ortalama 250 milyon TL olduğu göz önüne alındığında ortaya çıkacak mali kaybın telafisi için yeni vergiler konulması mı düşünülmektedir? Hükümetiniz medyada tek sesliliğe giden, çoğulculuğu ve rekabeti ortadan kaldıran bu gelişmeler hakkında ne düşünmektedir? Doğuş Holding bünyesinde yayın yapan STAR TV’nin TV 8 ile birleştirilmesine ilişkin hazırlıklarda hükümetinizin öneri ya da talepleri olmuş mudur?” sorularını yöneltti.179

Türkiye’den Suriye’ye geçmeye çalışırken yakalandığı öne sürülen bir Alman vatandaşının çıkarıldığı mahkeme tarafından “terör örgütüne yardım ve yataklık” suçundan tutuklandığı bildirildi. Söz konusu kişinin üst aramasında, PYD’ye ait “örgütsel fotoğraflar ve dijital materyaller ele geçirildiği” iddia edilerek Suriye’deki savaşçılarla irtibatta olduğu öne sürüldü. Almanya Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada, “Haberler hakkında bilgimiz var” denildi ve Alman Büyükelçiliği’nin haberleri doğrulatmak için Türk mercileri ile irtibat halinde olduğu ifade edildi. 180

HDP Milletvekili Sibel Yiğitalp, cezaevlerinde bulunan kadın, çocuk, hasta ve disiplin cezaları nedeniyle şartlı tahliyesi iptal edilen tutuklularla ile ilgili Adalet Bakanı Abdullah Gül’ün cevaplaması istemiyle dört adet soru önergesi verdi. Önergede, “Şartlı tahliye başvurusu yapan kaç mahpusun başvurusu reddedilmiştir? Türkiye’de çocukların kaldığı kaç tip cezaevi/eğitim evi/ıslah kurumu vardır? Kadınların kaldıkları cezaevleri çocukların yaşam şartlarına uygun mudur? Kaç mahpusun Adli Tıp Kurumu tarafından verilmiş “cezaevinde kalamaz” raporu vardır?” sorularına yer verildi.181

28 Mart 2018 Yazar İhsan Eliaçık’ın “örgüt propagandası” iddiasıyla yargılandığı davada, yedi buçuk

yıla kadar hapsi istendi. İstanbul Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülen duruşmada, Eliaçık’ın bir internet sitesinden yazdığı yazılarda silahlı terör örgütü PKK’nın propagandasını yaptığına ilişkin BİMER’e ihbarda bulunulduğu anımsatıldı. Eliaçık’ın yayınlanan yazıları bir bütün olarak değerlendirildiğinde eylemlerinin, “terörist şiddete çağrı, tahrik ve teşvik edici, silahlı direnişe ve isyana davet ile şiddet eylemlerini övücü nitelikte” olduğu ifade edilerek, sanığın bu şekilde yazılarla zincirleme bir şekilde terör örgütü propagandası suçunu işlediği kaydedildi. Mahkeme heyeti, mütalaanın duruşmaya katılamayan Eliaçık ve avukatına tebligat ile gönderilmesine ve savunmalarını yapmak için bir sonraki celseye kadar süre verilmesine karar verdi.182

Sosyal medyada, 27 Mart Dünya Tiyatro Günü vesilesiyle OHAL döneminde çıkan KHK’larla oyunların yasaklanması, sanatçıların işten çıkartılması ve oto sansür gibi adımlar atılmasıyla ilgili #tiyatroyaözgürlük etiketiyle bir hareket başlatıldı. “Festivallerin ve etkinliklerin birer birer iptal edildiği, kitaplara, filmlere, heykellere, dergilere, gazetelere sansürün her geçen gün arttığı... Ressamın heykeltıraşın, akademisyenin, oyuncunun “barış” istediği için yargılandığı bir dönemde #tiyatroyaÖzgürlük istiyoruz!”, “Yasakların olmadığı,

179 https://www.birgun.net/haber-detay/chp-li-baris-yarkadas-trt-nin-reklamlari-havuza-mi-akacak-209692.html

180 http://www.dw.com/tr/t%C3%BCrkiyede-bir-alman-vatanda%C5%9F%C4%B1-pydye-destek-iddias%C4%B1yla-tutukland%C4%B1/a-43159820

181 http://t24.com.tr/haber/hdpli-yigitalp-cezaevlerindeki-disiplin-cezalari-ile-ilgili-onerge-verdi,591690

182 https://www.aydinlik.com.tr/ihsan-eliacik-a-7-5-yil-hapis-istemi-turkiye-mart-2018-1

36


kelimelerin sansürlenmediği bir ülkede tiyatro yapmak ümidiyle...#27MartDünyaTiyatroGünü kutlu olsun” gibi paylaşımlarla sanata ve sanatçıya yönelik yasakların kaldırılması çağrısında bulunuldu. 183

IŞİD’e bağlı bir grupla birlikte hareket ederek, örgütün illerdeki yapılanmasını oluşturmaya çalıştığı iddiasıyla gözaltına alınan 12 şüpheliden 10’u tutuklandı. Dilovası ilçesindeki bir dernek bünyesinde eğitim faaliyeti yürüttükleri iddiasıyla yakalanan şüphelilerin Kocaeli Emniyet Müdürlüğü Terörle Mücadele Şubesi ekiplerinin, bu bölgede düzenledikleri IŞİD operasyonları ardından ele geçirildikleri belirtildi. Şüphelilerin, IŞİD’e eleman temin etmek, örgütün hedef ve ideolojisi çerçevesinde “selefi-tekfir görüşler” doğrultusunda eğitim faaliyetlerinde bulunmak gibi faaliyetlerin içerisinde yer aldıkları ifade edildi.184

Uluslararası Yazarlar Derneği’nin İngiltere’deki kolu olan English Pen için hazırlanan “Türkiye’de Can Çekişen İfade Özgürlüğü, OHAL’de Yazarlar, Yayıncılar ve Akademisyenlerle İlgili Hak İhlalleri” başlıklı raporda, hükümetin karşı görüşte olan aydınlara yönelik ‘“susturma politikası” izlediği belirtildi. Londra’daki toplantıda açıklanan raporda, “Türk Anayasasında yer alan ve Türkiye tarafından imzalanmış olan Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ile güvence altına alınan ifade özgürlüğünün sadece düşünce ve kanaate sahip olma özgürlüğünü değil, aynı zamanda düşünce ve kanaati açıklama ve yayma, buna bağlı olarak haber veya görüş alma ve verme özgürlüklerini de kapsadığı” hatırlatıldı.185

AKP Sözcüsü Mahir Ünal, OHAL’e ilişkin, “Terörle mücadele özgürlük, güvenlik mücadelesidir. Bu güvenlik sağlanana kadar OHAL devam edecek” dedi. Ünal, “Biz ‘OHAL süreci içerisinde vatandaşın hayatı bundan etkilenmeyecek” dedik. Daha 1,5 yıl olmuş, 40 yıl boyunca devletin içerisine yerleşmiş yapıyı temizliyoruz. ‘İktidarınız döneminde bu yapıya dönük ne yaptınız’ deniyor. Bu yapı, biz iktidara geldiğimizde insanların şucu ya da bucu olduğu üzerinden insanları fişleyecek miydik? Ne zaman ki bu yapının terör örgütü olduğu ortaya çıktı devlet bütün kararlılığı ile bu yapıyla mücadele etmeye başladı” ifadelerine yer verdi.186

CHP grup toplantısını izlemek için üzerinde, Atatürk’ün fotoğrafı ve “Mustafa Kemal’in askerleriyiz” yazısının basılı olan tişörtüyle Meclis’e gelen Cafer Darı’yı engelleyen polis hakkında soruşturma açıldı.187

MİT’in Kosova’da düzenlediği operasyonda, altı Türk vatandaşı gözaltına alınarak Türkiye’ye gönderildi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, AKP İl Başkanları toplantısında “MİT, Kosova istihbaratı ile yaptığı dayanışma ile Balkanlarda bulunan altı en üst düzey FETÖ temsilcisini anlaşarak, aldılar, getirdiler ve emniyet teşkilatımıza teslim ettiler.” diye konuşmasına rağmen Kosova’dan yapılan açıklamada söz konusu operasyonla ilgili olarak bilgilerinin olmadığını belirtildi. Başbakan Ramuş Haradinac, Twitter’dan yaptığı açıklamada, “Bugün, Kosova İstihbarat Servisi tarafından gerçekleştirilen operasyonda altı Türk vatandaşı sınır dışı edildi. Ben, başbakan olarak bu operasyonla ilgili bilgilendirilmedim. Bu yüzden, yasal ve anayasal yetkilerime uygun olarak hareket edeceğim” diye konuştu. Bu açıklama üzerine bu kez Erdoğan, bir konuşmasında “Ey Kosova’nın Başbakanı. Kimin talimatıyla sen böyle bir adımı attın? Öyle uzaktan kumandayla siyaset yapılmaz” diye seslendi. Kosova Cumhurbaşkanı Haşim Thaçi ise “İstihbarat Ajansı’na göre sınır dışı edilmelerinin tek nedeni, ulusal güvenliğin tehlike altına girmesi” açıklamasında bulundu. 188189190

30 Mart 2018

183 http://www.bbc.com/turkce/live/haberler-turkiye-43553505

184 https://tr.sputniknews.com/turkiye/201803281032808762-kocaeli-10-isid-suphelisi-tutuklandi/

185 http://www.bbc.com/turkce/haberler-turkiye-43569878

186 http://haber.sol.org.tr/turkiye/akpden-ohal-aciklamasi-surecek-233179

187 http://www.abcgazetesi.com/mustafa-kemalin-askerleriyiz-yazili-tisorte-el-koyan-polise-sorusturma-83405h.htm

188 https://www.reuters.com/article/us-turkey-security-kosovo/six-turks-arrested-in-kosovo-over-gulen-links-extradited-to-turkey-anadolu-idUSKBN1H51JL

189 http://tr.euronews.com/2018/03/31/erdogan-dan-kosova-basbakan-na-kimden-talimat-ald-n

190 https://tr.sputniknews.com/avrupa/201803311032863091-kosova-cumhurbaskani-feto-aciklamasi/

37


Boğaziçi Üniversitesi’nde Afrin operasyonu konusunda öğrenciler arasında çıkan gerilimin ardından polisin gözaltına da aldığı öğrencilere yönelik operasyonlar konusunda Uluslararası Af Örgütü ile aralarında Harvard, Cambridge, Yale gibi dünyanın farklı üniversitelerinden 199 akademisyen “acil eylem” çağrısıyla imza kampanyası başlattı. 199 akademisyenin imzaladığı mektupta, “Türkiye hükümetini gözaltına alınan öğrencileri derhal serbest bırakmaya çağırıyoruz. Karşılaştıkları risklere rağmen cesur bir şekilde muhalefetlerini dile getiren bu öğrenciler ile dayanışma içinde olduğumuzu bildiriyoruz. Mümkün olan bütün kamusal ve özel kanallardan bu öğrencileri destekleyeceğimize söz veriyoruz” denildi. Mektup, Türkiye’nin New York Başkonsolosluğu’nun yanı sıra Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Başbakan Binali Yıldırım, Adalet Bakanı Abdulhamit Gül, Yükseköğretim Kurulu (YÖK) Başkanı Yekta Saraç, Milli Eğitim Bakanı İsmet Yılmaz ve Boğaziçi Üniversitesi Rektörü Mehmed Özkan’a gönderildi. Uluslararası Af Örgütü, gözaltına alınan öğrencilerin dava açılma ve okuldan atılma riskiyle karşı karşıya olduklarını açıklayarak, Acil eylem çağrısında, “Gözaltına alınan öğrencilerin Türkiye’nin Suriye’de yürüttüğü askeri operasyona karşı barışçıl muhalefeti, barışçıl toplanma ve ifade özgürlüğü hakları kapsamında korunmaktadır ve hem iç hukuk hem de uluslararası hukukun güvencesi altındadır. Türkiye yetkililerinden gözaltındaki öğrencilerin hepsini derhal ve koşulsuz olarak serbest bırakılmasını talep ediyoruz” denildi. 191 Erdoğan, üniversitedeki olaylar üzerine yaptığı konuşmada öğrencileri “terörist” olarak nitelendirmiş ve bu kişilerin tespit edilerek cezalandırılacağını söylemişti.

Türkiye, Almanya’dan 115 Türk vatandaşı için iade talebinde bulundu. Alman Adalet Bakanlığı’ndan alınan verilere göre, bu iade taleplerinden 54 kişi hakkında terör şüphesinin gerekçe gösterildiği belirtildi. 2015 yılında Almanya’da talep edilen iade sayısının 66 olduğu ve bunlardan sadece 13’ünde “terörizm gerekçesi” gösterildiği kaydedildi. Stuttgarter Zeitung ve Stuttgarter Nachrichten gazetelerinin konuyla ilgili haberlerinde Almanya’nın 2015 öncesinde ve sonrasında da terör şüphesi ile gerekçelendirilen, iade taleplerine onay vermediğine dikkat çekildi.192

31 Mart 2018 İstanbul İl Emniyet Müdürlüğü Asayiş Şube Müdürlüğü koordinesinde gündüz ve

akşam beşer saat içinde yapılan “Türkiye Güven Huzur Denetimi’leri” ile “Yeditepe Huzur Denetimi’nde” 155 kişi gözaltına alındı. Denetlemelerle ilgili emniyetin verdiği bilgiye göre, il genelinde 30 bin 348 kişi Genel Bilgi Taraması’ndan (GBT) geçirildi. Denetlenen 4,504 araçtan 167’si hakkında işlem yapılırken, 69 araç trafikten men edildi. Denetleme yapılan 387 işyerinin 18’i hakkında adli ve idari işlem başlatıldı. Denetlemeler sonucu araç ve işyeri sahiplerine toplam 212 bin 380 lira para cezası kesildi.193

Olumlu Gelişmeler3 Mart 2018

Galatasaray Üniversitesi öğrencileri, “12. Yılın EN Ödülleri” kapsamında, Cumhuriyet’i en iyi gazete seçti. Ödülü alan Cumhuriyet Haber Koordinatörü Aykut Küçükkaya, “Üç arkadaşımız hâlâ Silivri’de. Her darbe döneminde Cumhuriyet iktidarların hedefi olmuştur” dedi. Küçükkaya devamla, “Şu anda da hedefteyiz ancak genç arkadaşlarımızla, muhabirlerimizle, editörlerimizle Türkiye’ye her gün en iyi gazeteyi çıkarmak için çalışıyoruz. Bu ödül de bizim için çok büyük bir gurur” dedi.194

8 Mart 2018 Gazeteci Hayri Tunç, “Van’dan şikâyet var” denilerek gözaltına alınmasının ardından

aynı gün içinde ilerleyen saatler sonrası serbest bırakıldı. Tunç daha önce de iki kez gözaltına

191http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/951264/Dunyadaki_universitelerin_akademisyenlerinden_acil_eylem_cagrisi__Bogazicilileri_birakin.html

192 http://www.dw.com/tr/t%C3%BCrkiye-almanyadan-115-iade-talebinde-bulundu/a-43201297

193 https://tr.sputniknews.com/turkiye/201803311032858015-istanbul-huzur-denetimi-gozalti/

194 http://t24.com.tr/haber/galatasaray-universitesi-cumhuriyeti-en-iyi-gazete-secti,572273

38


alınmış, gözaltıların birinde serbest bırakılmış, ikinci kez gözaltı alınmasının ardından tutuklanarak bir süre cezaevinde yatmıştı. Ayrıca Tunç’un evi daha önce de yurt dışında sürgün hayatı yaşayan babasının Afrin paylaşımlarıyla nedeniyle evleri basılıp arama yapılmıştı.195

Çağdaş Gazeteciler Derneğinin (ÇGD), 2017 yılının haber ödülü, Cumhuriyet muhabiri Hazal Ocak, “Uğur Mumcu Araştırmacı Gazetecilik Ödülü” Cumhuriyet yazarı Çiğdem Toker, İnceleme-Araştırma Haber Ödülü” ise Pelin Ünker’e verildi.196

10 Mart 2018 Gazeteci Ahmet Şık ve Genel Yayın Yönetmeni Murat Sabuncu, yargılandıkları

Cumhuriyet davasında tahliye edildiler. Mahkeme Cumhuriyet İcra Kurulu başkanı Akın Atalay’ın tutukluluğunun devamına karar verdi. Şık, tahliye edildikten sonra mücadeleye devam edeceğini belirterek, “Ben size mafya saltanatının biteceğini garanti ediyorum” dedi. Şık, devamla, “Akın Atalay son tutuklu olarak içerideyken sizlerin de sevinmesini istemiyorum. Öfkeli olmanızı tercih ediyorum. Çünkü öfke bizi ayakta tutacak, umudumuzu öfkemizle bileyeceğiz. Bugün sevineceğimiz bir gün değil ama bu ülkede sevineceğimiz gün gelecek. Hakikate inanan herkes bilsin ki, bu mafya saltanatı hak ettiği yere gidecek. İşte biz o gün sevineceğiz” diye konuştu. Sabuncu ise “Düşünce ve fikir özgürlüğü yüzünden cezaevinde sadece biz yoktuk. Hala gazeteciler, avukatlar, milletvekilleri, hak savunucuları cezaevinde. Biz dışarı çıktık diye Türkiye’nin problemleri düzelmedi. Bizim gazete olarak gazeteciler olarak görevimiz bu hak mücadelesinde daha evvel yaptığımız gibi korkusuzca bu işi yapmaya devam etmek. Herkes şunu unutmasın, biz dışarıdaysak dayanışma sayesinde dışarıdayız” ifadelerini kullandı.197

13 Mart 2018 Artvin’de sosyal medya paylaşımları üzerinden “terör propagandası” yapmak

suçlamasıyla gözaltına alınan vicdani retçi olarak nitelendirilen Şendoğan Yazıcı serbest bırakıldı.198

16 Mart 2018 Anayasa Mahkemesi’nin ikinci kez hak ihlali kararından sonra Şahin Alpay İstanbul 13.

Ağır Ceza Mahkemesince tahliye edildi. AYM Şahin Alpay hakkındaki ikinci kararında ilk ihlal kararından farklı olarak “Kararın bir örneğinin başvurucunun tutukluluk halinin sona erdirilmesi suretiyle ihlalin ve sonuçlarının ortadan kaldırılması için İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi’ne gönderilmesine” denildi.199 Tahliye sonrası açıklama yapan Alpay “Ailemle yeniden bir araya gelmekten memnuniyet duyuyorum ama özgür olduğumu söyleyemem” dedi. AYM, Ocak ayında tutuklu akademisyen ve yazar Mehmet Altan ile eski Zaman yazarı Alpay’ın tutukluluk halinin hak ihlali olduğuna karar vermiş, ancak yerel mahkemeler AYM’nin hak tutukluluğun hak ihlali olduğuna dair kararına rağmen tahliye talebini reddetmişti. Alpay, ihlal kararının uygulanmaması nedeniyle “kişi hürriyeti ve güvenliği haklarının ihlal edildiği” iddiasıyla yeniden AYM’ye başvurmuştu.200

17 Mart 2018 İstanbul Tabip Odası tarafından düzenlenen “Basında Sağlık Ödülleri”nde,

Cumhuriyet’e üç ödül verildi. “İstanbul’un Hastaneleri de Hasta” başlıklı yazı dizisi ile muhabir Sibel Bahçetepe, “Şehir Hastanelerinde Hangi Hukuk Geçerli” başlıklı yazısı ile

195 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/939077/Gazeteci_Hayri_Tunc_gozaltina_alindi.html

196 http://www.gazeteciler.com/haber/cgd-2017nin-basarili-gazetecileri-odullerini-acikladi/317058


Ozgurlugune_kavusan_Ahmet_Sik__Bu_mafya_saltanati_hak_ettigi_yere_gidecek__iste_biz_o_zaman_sevinecegiz.html198

http://gazetekarinca.com/2018/03/vicdani-retci-sendogan-yazici-serbest-birakildi/199

http://www.hurriyet.com.tr/gundem/son-dakika-aym-sahin-alpay-hakkinda-gerekceli-kararini-acikladi-40774931200

https://www.reuters.com/article/us-turkey-security-journalists-alpay/turkish-court-releases-jailed-journalist-sahin-alpay-idUSKCN1GS2QQ

39


Çiğdem Toker ve “Sahte Doktor Sayısındaki Artış” konulu çizimiyle Kamil Masaracı’ya verildi.201

20 Mart 2018 İstanbul Esenler’de, “Sosyalist Cumhuriyet” satarken saldırıya uğrayıp, Erdoğan’a

hakaretten gözaltına alınan altı Türkiye Komünist Hareketi üyesi bir kişi serbest bırakıldı.202

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak hakkında yazdıkları haberleri nedeniyle bir yıl tutuklu kalan gazeteciler Tunca Öğreten ve Mahir Kanaat’in imza atma adli kontrol uygulaması kaldırıldı. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın damadı Albayrak’ın RedHack tarafından ele geçirilen kişisel e-posta hesabındaki bilgileri haberleştirdikleri gerekçesiyle örgüt üyeliği ve örgüte yardım suçlamasıyla yargılanan gazetecilerin davası Eylül ayına erteledi.203

21 Mart 2018 İzmir’de Nevruz kutlamasında “Polise mukavemet” gerekçesiyle darp edilerek,

gözaltına alınan Buca Evka-1 Kadın Kültür Evi Derneği yöneticisi Hatice Çoruk, HDP yöneticisi Gülseven Turgal ve Bağımsız Devrimci Sınıf Platformu mensubu Enise İlin serbest bırakıldı. Savcının, “Parmak izi alınmamış, dosya eksik” gerekçesiyle üç kadını karakola geri gönderdiği, avukatların ise müvekkillerinin “bir gece nezarette tutulmalarının keyfi olduğunu ve darba ilişkin de suç duyurusunda bulunacakları” belirtildi.204

Diyarbakır’da hakkında gözaltı kararı olduğu gerekçesiyle gözaltına alınan Mezopotamya Ajansı muhabiri Esra Solin Dal serbest bırakıldı. Kamerasına el konularak alıkonulan Dal’ın emniyetteki ifadesinin ardından bırakıldığı bildirildi.205

23 Mart 2018 Ankara’da “örgüt üyesi olmak ve örgüt propagandası yapmak” gerekçeleriyle gözaltına

alınan aralarında HDP’nin bazı yöneticileri ile gazeteci Duygu Erol’un da bulunduğu 11 kişi adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı. Gözaltına alınan kişilerin sosyal medya paylaşımları ile 2016 ile 2017 yılları arasında katıldıkları basın toplantılarındaki açıklamalarının suç konusu olduğu belirtildi.206

İzmir’de sendikal faaliyetleri gerekçe gösterilerek bir hafta önce gözaltına alınan üç KESK’li, çıkarıldıkları mahkeme tarafından serbest bırakıldı.207

25 Mart 2018 Refah Partili eski vekil Şevki Yılmaz’ın “Rize dönmesi Şevki Atatürk’e laf

söyleyemez” başlıklı yazısı nedeniyle, hakaret davası açtığı Aydınlık yazarı Rıza Zelyut “Atatürk toplumsal bir değerdir, korunması gerekir” gerekçesiyle beraat etti. Mahkeme gerekçeli kararında Zelyut’un yazısının bütününe bakıldığında hakaret suçunun işlenmediğini belirterek, “Kullandığı söylemler özensiz olmakla beraber sanığın yazı bütünlüğündeki amacında şikâyetçiye saldırmak niyetinde olmayıp, toplumsal değere sahip çıkmak ve korumak arzusu biçiminde tepkisini dile getirmiştir. Davranış ağır da olsa eleştiri niteliğinde benimsenmiştir” ifadelerine yer verdi. Yılmaz, 2015 yılında Zelyut’un “Rize dönmesi Şevki Atatürk’e laf söyleyemez” başlıklı yazısı hakkında dava açmıştı.208

27 Mart 2018

201 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/944363/Cumhuriyet_e_3_odul_birden.html

202http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/945826/Gazete_satarken_saldiriya_ugrayan_komunistlere__Erdogan_a_hakaret_ten_gozalti.html

203 https://www.evrensel.net/haber/348154/gazeteciler-tunca-ogreten-ve-mahir-kanaatin-adli-kontrolu-kalkti

204 https://www.evrensel.net/haber/348289/izmirde-gozaltina-alinan-coruk-turgal-ve-ilin-serbest-birakildi

205 http://gazetekarinca.com/2018/03/gazeteci-esra-solin-dal-serbest-birakildi/

206 https://www.evrensel.net/haber/348481/gazeteci-duygu-erol-ve-beraberindekiler-serbest-birakildi

207 https://www.evrensel.net/haber/348488/izmirde-gozaltina-alinan-sendikacilar-serbest-birakildi

208http://www.diken.com.tr/gazeteci-zelyutun-hakaret-davasinda-ataturk-karari-toplumsal-deger-korunmasi-gerek/

40

http://www.diken.com.tr/gazeteci-zelyutun-hakaret-davasinda-ataturk-karari-toplumsal-deger-korunmasi-gerek/


Türkiye Gazeteciler Cemiyeti’nin, gazete, televizyon, radyo ve internet haberciliği dallarında düzenlediği, “Türkiye Gazetecilik Başarı Ödülleri”ne Hürriyet, Cumhuriyet, BBC, Habertürk, Doğan Haber Ajansı, TRT, NTV ve CNN Türk’ layık görüldü. Ödül törenin ilerleyen tarihlerde netleştirileceği bildirildi.209

29 Mart 2018 Yeni kurulan “Kültür Sanat Gazetecileri ve Dostları Platformu”, bütün sanat

disiplinlerinde çalışan ve üreten tüm emekçileri platformun çatısı altında birleşmeye davet etti. Platformdan, “kültür gazeteciliğinin, sanat yazarlığının görünürlülüğünü artırmak, sanat kültürü alanında faaliyet gösteren gazeteci ve yazarların mesleki eğitim imkânlarını çoğaltmak, sanat kültürü üzerine düşünen, yazan, haber ve program yapan yazar ve gazetecileri kapsayacak bilgi, deneyim paylaşımı ortamı oluşturmak, kültür-sanat kurumlarına, bu kurumların bünyesinde veya bu kurumlar için çalışan kişi ve kuruluşlara, kültür etkinliklerine ve platformlarına profesyonel destek verme amacını güdüyor” açıklaması yapıldı.210

209 http://www.hurriyet.com.tr/tgcden-dhaya-gazetecilik-basari-odulu-40785738

210 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/kultursanat/950694/Kultur_Sanat_Gazetecileri_Platformu_kuruldu.html

41

Documents

Media for Democracy - İçindekilermedia4democracy.org/public/uploads/reports_6225340… · Web viewEliaçık, sosyal medyadan yaptığı paylaşımda, “Hafta sonu Isparta Kitap