Upload
doankiet
View
214
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
INHOUDSOPGAVE
Aanbieding 41 Samenvatting:
het verhaal achter de cijfers 61.1 MIP 2016-2019 71.2 Hoe nu verder? 81.3 Totale investeringsopgave 2016 – 2019 9
2 Ontwikkelingen 102.1 Inzicht, adaptief en dynamisch door nieuw
integraal afwegingsproces 112.2 Sturen op planning 132.3 Stelselwijziging activeren investeringen met
maatschappelijk nut 15
3 De stand van zaken bestaande investeringen 16
3.1 Actualisatie jaarschijven bestaande investeringen 173.2 Dekkingsbron van investeringen 18
4 Nieuwe investeringen 204.1 Integrale wijkvernieuwing 214.2 Overige investeringen: gemeentelijk vastgoed
en verkeer 21
4.3 IHP (Integraal Huisvestingsplan Onderwijs) 224.4 Investeringswensen vanuit integrale
programmering 224.5 Screening en beoordeling investeringsvoorstellen 26
5 Strategische ontwikkelingen 285.1 Eindhoven Noord-West 295.2 Spoorzone 295.3 Meerhoven 31
6 Betaalbaarheid van de investeringen 32
Bijlage 1: Investeringen per raadsprogramma 35Bijlage 2: Investeringen groter dan € 1 miljoen 38Bijlage 3: investeringswensen vanuit het integrale
programmeringsvraagstuk 44
september 2015 MIP 2016 - Meerjaren Investeringsprogramma 2016-2019
gemeente Eindhoven 5
De gemeente Eindhoven investeert ook in tijden van f inanciële krapte in de stad. Investeringen zijn noodzakelijk om de stad in een g oede staat te houden, om de economische motor op gang te houden, om iedereen me e te laten doen en om innovatie aan te jagen. We zetten daarom al enkele jaren in op de combinatie van bezuinigingen en investeren. Zo kunnen we zelf kiez en wat we doen en welke middelen we inzetten om als regio op internationaal niveau een topspeler te blijven. In het Meerjaren Investeringsprogramma (MI P) wordt een totaal beeld gegeven van alle investeringen: gepland, in voorber eiding en in uitvoering, en de investeringswensen. Het MIP heeft een gemeentebrede scope. Scope en aandachtspunten Het Meerjaren Investeringsprogramma (MIP) is in 2011 geïntroduceerd. De introductie
van het MIP was een belangrijke verbetering in de sturing van de gemeentelijke investeringsplanning. Met het vaststellen van de begroting en het MIP wordt de investeringsopgave van de gemeente Eindhoven voor de komende jaren in beeld
gebracht. De nieuwe investeringen zijn met behulp van een Maatschappelijke Kosten/Baten Analyse (MKBA) doorgelicht aan de hand van de criteria: legitimiteit, effectiviteit, efficiency en risico’s. Bij de afweging spelen inhoudelijke en financiële criteria
een rol. Nadat de MKBA toets heeft plaatsgevonden worden investeringen geprioriteerd aan de hand van de doelstellingen in het Coalitieakkoord 2014-2018: Expeditie Eindhoven, iedereen mee. Een investering staat hoger op de prioriteitenlijst als wordt
bijgedragen aan meerdere doelstellingen in het Coalitieakkoord. Algemeen geldt dat we op een samenhangende en efficiënte manier een vervolg geven aan smart mobility. We gaan zorgen voor een verdere verknoping van thema’s als
klimaatbestendigheid, groen en onderhoud en zorgen er voor dat voorzieningen voor ontmoeten en bewegen worden meegenomen in de projecten die worden uitgevoerd. Omdat de dekkingsruimte voor nieuwe investeringen minimaal is, gaan we vanaf 2016
werken met een nieuw afwegingsproces. Doel is om meer dynamiek te brengen tussen investeringen. We bieden de mogelijkheid om tussen investeringen te schuiven. Daardoor wordt de prikkel ingebouwd om meer ondernemend te zijn, realistisch te
plannen, de uitvoering te versnellen en de juiste integrale afweging te maken. We nemen maatregelen om de planning verder te verbeteren en om effectiever te sturen op de investeringen die al in gang zijn gezet. Leeswijzer Hoofdstuk 1 is het verhaal achter de cijfers. In deze samenvatting komen alle
hoofdstukken kort aan de orde. De ontwikkelingen op het gebied van investeringen worden toegelicht in hoofdstuk 2 . Het nieuwe proces van integrale afweging, de knip
tussen voorbereiding en uitvoering en de maatregelen ter bevordering van de planning
worden hier beschreven. De stelselwijziging activeren maatschappelijk nut wordt toegelicht. Hoofdstuk 3 biedt een overzicht in de voortgang van alle eerder toegekende investeringen en hun actuele fasering over de jaarschijven. Hoofdstuk 4 gaat in op de
nieuwe investeringen. Deze hebben betrekking op integrale wijkvernieuwing, verkeer, gemeentelijke vastgoed, IHP, Regionaal ontwikkelingsfonds Werklocaties en investeringswensen uit de ruimtelijke sectoren. Hoofdstuk 5 geeft inzicht in de
strategische investeringen en hoofdstuk 6 laat zien wat de gevolgen zijn voor de betaalbaarheid van investeringen. In de bijlagen brengen we de totale
investeringsplanning in beeld. Door diverse invalshoeken te kiezen, kan zowel op
hoofdlijnen, of meer in detail, informatie worden gevonden over de gehele investeringsportefeuille.
september 2015 MIP 2016 - Meerjaren Investeringsprogramma 2016-2019
gemeente Eindhoven 7
In 2011 behandelde de gemeenteraad de eerste versie van het Meerjaren Investeringsprogramma (MIP). Het MIP kwam voort uit d e behoefte van de raad en het college om investeringen integraal te kunnen afwege n. Het MIP is de afgelopen jaren ontwikkeld van een projectenboek tot een product wa arin de totale investeringsplanning voor de komende vier jaren in beeld is gebracht.
MIP 2016-2019 1.1De ontwikkelingen Ontwikkelingen om te komen tot meer dynamiek in de integrale afweging en om te kunnen sturen
op planning spelen een belangrijke rol in dit boekwerk MIP. Een nieuw integraal afwegingsproces, waarbij meer flexibiliteit in de volgorde van uitvoering wordt voorgesteld, moet het mogelijk maken om aan onze investeringsopgave te blijven voldoen. Investeringen die vertragen, worden
verwisseld met investeringen die in uitvoering kunnen. Om dit mogelijk te maken besteden we meer aandacht aan de voorbereidingsfase. Aan de raad stellen we voor om een reserve voorbereidingskrediet in te stellen. Het is belangrijk om een continu beeld te hebben van de
planningen en vertragingen. Periodieke overleggen op het niveau van raad, college en directie op inhoudelijke en financiële voortgang zijn maatregelen die we nemen om het sturen op planning vorm te geven. De laatste ontwikkeling betreft het activeren van investeringen met
maatschappelijk nut. Aan de raad wordt voorgesteld om vanaf 1 januari 2016 de nieuwe investeringen in maatschappelijk nut te gaan activeren. De spelregels en uitwerkingen zijn in een separaat raadsvoorstel nader uitgewerkt. Eén van de maatregelen is het opheffen van de reserve
financieringsfonds MIP en de structurele stortingen in te zetten als dekking voor de toekomstige kapitaallasten. De inhoudelijke afweging: het Coalitieakkoord In het Coalitieakkoord 2014-2018 ‘Expeditie Eindhoven, iedereen mee’ staat onder andere het volgende over investeringen: “Binnen onze investeringsmiddelen geven we prioriteit aan
onderwijs, groen en duurzame mobiliteit als basisvoorzieningen voor een slimme en aantrekkelijke stad. We gaan door met de geplande investeringen van VMBO, Openbaar vervoer, integrale wijkvernieuwing, groenrenovatie, revitalisering van bomen, natuurontwikkeling in Genneper
parken en luchtkwaliteit. Ook de realisatie van een biomassacentrale op Strijp T is een stap in verduurzaming van de stad.”
De beoordeling van investeringsvoorstellen kent 2 fasen. De eerste fase is de screening aan de
hand van een Maatschappelijke Kosten en Baten Analyse (MKBA), met als hoofdthema’s legitimiteit, effectiviteit, efficiëntie en mogelijke risico’s. Als een investering een positief MKBA besluit heeft, dan volgt de tweede fase waar de prioritering plaatsvindt. Om de investeringen te
kunnen rangschikken, gebruiken we de doelstellingen van het huidige coalitieakkoord. Een investering die aan meerdere criteria voldoet, komt hoger op de prioriteitenlijst. De criteria zijn Smart city, Duurzaam samenleven, Kloppend stadshart, Banenmotor, Vernieuwende cultuur die
verbindt, Eindhoven in beweging en of de investering een wettelijk taak is. De financiële afweging: investeringen met dekking De meeste investeringen kennen een eigen dekking, zoals het GRP. Nieuwe investeringen die in ieder geval doorgaan zijn (toekend in vorig MIP dan wel gedekt uit eerder geoormerkte middelen): - Integrale wijkvernieuwing: Oud Philipsdorp
- Integrale wijkvernieuwing: Woensel West Celcius, fase 1 – 4 - Black Spot Franse baan - Vervangen verkeerslichten
- Duurzame mobiliteit - Duurzame vervanging gemeentelijke huisvesting
september 2015 MIP 2016 - Meerjaren Investeringsprogramma 2016-2019
8 gemeente Eindhoven
Afweging totaal: wat gaat wel en wat gaat niet door Van alle investeringen, bestaande en nieuwe investeringen, is voor 85% dekking aanwezig. Deze investeringen zijn of kunnen worden uitgevoerd.
Hoe nu verder? 1.2Voor een aantal investeringen is nog extra aandacht nodig voordat ze in uitvoering kunnen. We nemen hierover nog aanvullende besluiten.
Prioriteitenlijst investeringen zonder volledige dek king Er staan 16 investeringen op de prioriteitenlijst. Deze investeringen hebben geen volledige dekking. Als aanvullende dekking wordt gevonden, wordt deze in volgorde van prioritering
toegekend. De investering met de meeste relaties met het coalitieakkoord en het meest kansrijk voor aanvullende dekking, zal als eerste worden aangepakt. In de onderstaande tabel zijn alle investeringen op de prioriteitenlijst opgesomd.
Tabel: prioriteitenlijst
Bedragen x € 1.000 Totale kosten
2015 – 2020
Reeds
gedekt
Nog te
dekken
kosten
1. Regionaal ontwikkelingsfonds Werklocaties p.m. p.m. p.m.
2. Centrumgebied (fase 1 Garden city reinvented) p.m. p.m. p.m.
3. Kennedylaan buiten de Ring 2.000 500 1.500
4. Stratumseind 1.000 p.m. 1.000
5. Anthony Fokkerweg 1.500 250 1.250
6. Michelangelolaan 1.000 150 850
7. Brug Wolvendijk 1.750 250 1.500
8. Maatregelen a.g.v. openbaar vervoerconsessie 350 350
9. Geldropseweg 1.200 1.200
10. Kanaalstraat 700 700
11. VRI-vervanging in combinatie met ITS-oplossingen 2.500 500 2.000
12. Black spot aansluiting DAF op Hugo vd Goeslaan 1.500 1.500
13. Kennedylaan binnen de Ring, renovatie fietspaden 470 470
14. Verkeersveiligheid Floraplein 200 200
15. Boschdijk binnen de Ring 2.500 2.500
16. Fietsrekken stalling Heuvel 50 50
Investeringen diedoorgaan
Investeringen on hold
september 2015 MIP 2016 - Meerjaren Investeringsprogramma 2016-2019
gemeente Eindhoven 9
Investeringen Integraal Huisvestingsplan Onderwijs (IHP) Voor de toekomstige IHP investeringen zijn de kaders vastgesteld in het raadsbesluit van 1 juli 2014. Nadere besluitvorming is nodig in de vorm van een integrale afweging, waarbij de
knelpunten (BUMA-korting, buitenonderhoud) worden betrokken. Vervolgens dient binnen de kaders van de algemene Samenwerkingsovereenkomst per investering overeenstemming te komen over de investering- en financieringsopgave met het direct betrokken schoolbestuur. De
investeringen IHP zijn vooralsnog niet opgenomen in de planning 2016 – 2019. De te verwachten totale investeringsopgave in deze periode is € 73 miljoen. De afspraak om jaarlijks € 2,75 miljoen te reserveren wordt in 2016 uiteraard wel uitgevoerd.
Totale investeringsopgave 2016 – 2019 1.3In de volgende tabel is de totale investeringsopgave voor de periode 2016 – 2019 opgenomen:
Tabel: totale investeringsopgave
Bedragen x € 1.000 2015 2016 2017 2018 2019
Bruto investeringen bestaand 190.893 163.493 111.575 64.733 42.163
Bruto investeringen nieuw - 5.352 5.396 4.296 1.146
Totaal bruto investeringsopgave 190.893 168.845 116.971 69.029 43.309
Externe dekking -69.097 -75.582 -65.430 -59.439 -38.792
Totaal netto investeringen 121.796 93.263 51.541 9.590 4.517
september 2015 MIP 2016 - Meerjaren Investeringsprogramma 2016-2019
gemeente Eindhoven 11
We willen beter sturen op het realiseren van begrot e investeringsvolumes én we willen adaptief programmeren: meebewegen bij ontwik kelingen waar mogelijk. Daarom gaan we vanaf 2016 werken met een nieuw afwe gingsproces om meer dynamiek te brengen in de investeringen. We maken h ierbij een knip tussen voorbereiding en uitvoering. We bieden de mogelijkh eid om budgetten tussen investeringen te schuiven. Daardoor wordt de prikke l ingebouwd om meer ondernemend te zijn, realistisch te plannen, de uit voering te versnellen en de juiste integrale afweging te maken. En dus adaptief te zijn . We nemen maatregelen om de planning verder te verbe teren. Tot slot gaan we vanaf 2016 investeringen met maatschappelijk nut ac tiveren.
Inzicht, adaptief en dynamisch door nieuw integraa l afwegingsproces 2.1In de huidige systematiek van integrale afweging worden budgetten op voorhand definitief bestemd voor specifieke investeringen, ongeacht het tijdstip van uitvoering. In de afgelopen jaren zijn investeringen regelmatig doorgeschoven naar latere jaren,
waardoor het beeld bestaat dat er geld op de plank blijft liggen. Met een nieuw afwegingsproces bereiken we dat er meer dynamiek ontstaat tussen investeringen. Knip in voorbereiding en uitvoering van investering en.
Tot nu toe was er nauwelijks budget beschikbaar om te onderzoeken of nieuwe investeringen kansrijk zijn en
toevoegde waarde leveren aan de stad. Dit willen we veranderen. Daarom maken we een knip en tussen voorbereiding en uitvoering van investeringen. Aan nieuwe
investeringen wordt in eerste instantie alleen een voorbereidingskrediet beschikbaar te gesteld, met daarop volgend een of meerdere go-no go beslissingen door B&W.
Budget hiervoor wordt gevonden in de vanaf 2016 nieuw in te stellen reserve voorbereidingskosten. De reserve wordt gevoed door de beschikbare middelen uit de reserve financieringsfonds MIP. Onttrekkingen vinden plaats als besloten
is dat een investering in voorbereiding kan. De gemaakte voorbereidingskosten worden later teruggestort in de reserve op het moment dat de voorbereiding ook heeft geleid tot een investering (revolving). Dekking van de voorbereidingskosten wordt meegenomen in
het gehele investeringsbedrag. De spelregels voor een voorbereidingskrediet worden in het tweede helft van 2015 in detail uitgewerkt. Dynamische afweging van uit te voeren investeringen Door B&W wordt met passende frequentie (2 tot 3 keer per jaar) de afweging gemaakt tussen de nieuwe investeringsvoorstellen en de reeds eerder toegekende investeringen.
Omdat het totale jaarlijks budget voor kapitaallasten niet verandert, zal het college keuzes moeten maken tussen de investeringen. Door een sterk vertraagde investering in het desbetreffende jaar te schrappen of uit te stellen ten gunste van een investering die
snel resultaat oplevert, worden investeringsmiddelen optimaal (en eerder) in de stad ingezet. Een green deal met slimme oplossingen (in plaats van geld erbij) krijgt voorrang. De programmeertafel (zie hierna, onder 2.2), aangevuld met betrokkenen buiten de
ruimtelijke organisatie, bereidt het collegedossier voor.
Figuur: Knip voorbereiding en realisatie
september 2015 MIP 2016 - Meerjaren Investeringsprogramma 2016-2019
12 gemeente Eindhoven
Bij de afweging worden de volgende investeringen betrokken: • nieuwe investeringen die de voorbereidingsfase zijn doorgekomen: de investering
heeft bewezen toegevoegde waarde voor de stad, en aannemelijk is gemaakt dat de
planning reëel is. Tevens is de dekking van de kosten in de uitvoeringsfase inzichtelijk gemaakt;
• reeds eerder toegekende investeringen waarvan de uitvoering nog niet is gestart en
er dekking is uit eigen middelen.
Door deze nieuwe manier van integrale afweging wordt de prikkel bij de ambtelijke organisatie gelegd om meer ondernemend te zijn, realistisch te plannen en de uitvoering te versnellen. De prikkel bij de bestuurlijke organisatie is om in samenwerking de juiste
integrale afweging te maken. Hierbij hebben we oog voor het feit dat we op het moment dat we investeringen gaan voorbereiden, in verbinding (samenwerking) komen met andere partijen: denk aan bewoners, bedrijven, subsidieverstrekkers, omliggende
gemeenten, et cetera. Dat vraagt zorgvuldige communicatie en verwachtings-management. Het is immers logisch dat als een buurt inspraak heeft bij de inrichting van de straat, het park of andere zaken in de directe woonomgeving, de gemeente duidelijk
kan aangeven of en wanneer naar verwachting de realisatie zal plaatsvinden. Dit betekent dat we bij de uitwerking ook nadrukkelijk kijken naar welke investeringen we betrekken in deze systematiek en hoe we met het relatiebeheer omgaan.
Ook wat betreft de (beheersing van de) overhead zetten we nu stappen. Overhead is het deel van het budget dat een organisatie aan de bedrijfsvoering besteed.
Overheadactiviteiten zijn vaak onderwerp van discussie met de lijn. Zij voelen dat ze de rekening gepresenteerd krijgen in de vorm van hoge kostprijzen en uiteindelijk zelfs verliesgevende producten of diensten. Tegelijkertijd zijn overheadkosten noodzakelijke
en deels onvermijdbare kosten. Zonder deze diensten kan een organisatie niet goed functioneren. De opslag die wij voor overhead hanteren maakt dat het niet goed mogelijk is om interne en externe uurprijzen met elkaar te vergelijken. Bij de interne uurprijzen
wordt de overhead immers meegerekend, terwijl bij externe uurprijzen de indirecte kosten vaak verborgen blijven. Om de sturing op overhead te verbeteren maken we In de begroting 2016 de overheadkosten zichtbaar op een apart raadsprogramma in de
begroting, met onderscheid tussen vaste concernoverhead, concernoverhead specifiek voor één sector en sectoroverhead. Als er financiele ruimte is binnen de meerjarenbegroting wegen we structurele dekking van overhead integraal mee af. Maar
ook het snoeien in de overlegcultuur (waardoor er meer productieve uren gemaakt kunnen worden) en een flexibele schil qua huisvesting, personeel en ict (respectievelijk locatie, opleiding, applicaties) dragen bij aan een nieuw houdbaar systeem.
Figuur: Geen geld erbij maar slimme oplossingen (green deal) én kiezen
september 2015 MIP 2016 - Meerjaren Investeringsprogramma 2016-2019
gemeente Eindhoven 13
Sturen op planning 2.2
Planning bij investeringen is een actueel onderwerp op de bestuurstafel. Het jaarlijks
vertragen van investeringen en doorschuiven naar het vervolgjaar, leidt tot een opeenhoping van geplande investeringen. In de realisatie moest vaak geconstateerd worden dat de planning niet gehaald werd. Dit verschijnsel zagen we met name bij onderwijshuisvesting en
ambtelijke huisvesting. De meerjaren investeringsplanning 2016-2019 laat een duidelijke verbetering van de planning zien, dankzij veel aandacht voor dit onderwerp (zowel bestuurlijk als ambtelijk). De vertraging in investeringen was jaarlijks het grootste bij
investeringen economische nut (met name bij onderwijshuisvesting en gemeentelijk vastgoed). De nieuwe planning over de jaarschijven van de bruto investeringen economisch nut vertoont een reëler beeld: daar waar twee jaar geleden nog een fors deel van de
investeringen in de eerste jaarschijf gepland stond, is in de meerjarenbegroting 2016-2019 een gelijkmatigere spreiding te zien over de eerste drie jaarschijven:
Tabel: Spreiding investeringen over de jaarschijven
jaarschijf 1 jaarschijf 2 jaarschijf 3 jaarschijf 4 jaarschijf 5
Begroting 2014 48% 28% 8% 11% 4%
Begroting 2016 28% 35% 21% 11% 6%
De maatregelen die mede hebben geleid tot een betere planning zijn de programmeertafel en de paragraaf investeringen in het cyclisch instrumentarium. In de programmeertafel van de ruimtelijke portefeuille wordt vooral gezocht naar
samenwerking en onderlinge afstemming, zodat investeringen een integrale benadering krijgen. De programmeertafel is belangrijk bij de planvorming, dus nog voordat het investeringen worden. Ten behoeve van de integraliteit is inmiddels de verbinding gelegd
met economie, veiligheid en het sociaal domein. Aan tafel wordt gebiedsgericht en thematisch werken verbonden: de gebiedsmanagers vanuit de wijken en de programmaleiders vanuit de thematische opgaven (sport, mobiliteit, …) beoordelen en
stemmen de exploitatie maar zeker ook investeringswensen samen af. In de paragraaf investeringen wordt de planning gedurende het jaar gevolgd. De samenwerking tussen control (procesverantwoordelijk) en de inhoudelijke sectoren (inhoud verantwoordelijk)
wordt hierdoor intensiever, met als doel om een betere planning van investeringen te krijgen en sneller te kunnen bijsturen.
De planning kan en moet nog verder verbeterd worden. Daarnaast moet de voortgang van investeringen die al in gang gezet zijn nadrukkelijker gevolgd worden. De sturing moet een continu karakter krijgen. In 2016 geven we nieuwe invullingen aan de
koppeling met het betalingspatroon, de periodieke overleggen en de implementatie van een projectbeheersingstool.
Deze maatregelen lichten we onderstaand toe:
september 2015 MIP 2016 - Meerjaren Investeringsprogramma 2016-2019
14 gemeente Eindhoven
• De planning van de investeringen wordt gekoppeld aa n het daadwerkelijke
betalingspatroon van de investeringen en
niet aan de start van de uitvoering.
De planning van investeringen in jaarschijven
geeft aan hoe de uitvoering verloopt. De meeste facturen van bouwondernemingen komen achteraf of in delen gedurende de
uitvoering. Het lijkt dan alsof de planning niet is gerealiseerd, terwijl er alleen een financiële afwikkeling resteert. Gestuurd wordt op een
planning die aansluit bij het betalingspatroon.
• Periodiek financieel overleg over integrale voortgan g MIP op niveau DR.
Op ambtelijk niveau zal een periodiek overleg georganiseerd worden om de
investeringen die al in gang zijn gezet te volgen. Vier keer per jaar vindt overleg plaats, waarbij de Directeur bedrijfsvoering de sturing op het Meerjaren Investeringsprogramma een continu karakter geeft.
• Periodiek overleg over de inhoudelijke investeringsv oortgang op niveau DR en
wethouder
Om de sturing op inhoud te versterken zal periodiek overleg georganiseerd worden
tussen de inhoudelijk directeur en het verantwoordelijke sectorhoofd. Welke investeringen verlopen volgens planning, en welke investeringen zijn vertraagd? Bekeken wordt of bijsturing mogelijk is, dan wel tijdig de meerjarenplanning moet
worden bijgesteld omdat de voortgang slechts beperkt door de inhoudelijke sector te beïnvloeden is. Te denken valt aan vertraging door inspraak en bezwarenprocedures, problemen bij het tekenen van
samenwerkingsovereenkomsten of vertraging in aanbesteding- en bestemmingsplanprocedures. Control zal hiertoe overzichten op
investeringsniveau verzorgen. De portefeuillehouders worden periodiek betrokken bij de inhoudelijke voortgang, zodat extra
aandacht ontstaat voor de bestuurlijke focus.
• Implementatie van de projectbeheersingstool
Voor alle investeringen in het ruimtelijk domein wordt de projectbeheersingstool
geïmplementeerd. Onderdeel van een betere projectbeheersing is de vastlegging in deze tool. Hiermee ondersteunen we een betere sturing op projectvoortgang en actuele voortgangsmonitoring op project- en programmaniveau.
Figuur: continu sturing op planning en voortgang
Figuur: planning aanpassen aan betalingsmoment
september 2015 MIP 2016 - Meerjaren Investeringsprogramma 2016-2019
gemeente Eindhoven 15
Stelselwijziging activeren investeringen met maatsc happelijk nut 2.3
Eindhoven investeert om de stad op orde te houden. Er is een onderscheid in
investeringen in economisch nut, zoals gebouwen en investeringen in maatschappelijk nut, zoals wegen. Investeringen in economisch nut moeten worden geactiveerd en investeringen in maatschappelijk nut mogen worden geactiveerd. Activeren is het op de
balans presenteren van de financiële waarde van het aangeschafte of vervaardigde kapitaalgoed vanaf het moment dat de gemeente het economisch risico loopt en dat het kapitaalgoed een meerjarig nut heeft. De jaarlijkse lasten voor afschrijving en rente
(kapitaallasten) worden opgenomen in de exploitatiebegroting. In 2004 heeft de gemeente Eindhoven ervoor gekozen de investeringen in maatschappelijk nut niet meer te activeren. De huidige Europese en landelijke
ontwikkelingen geven aanleiding tot een stelselwijziging om vanaf 2016 de investeringen in maatschappelijk nut wel te gaan activeren. De financiële gevolgen zijn verwerkt in de begroting 2016 – 2019. Er ontstaat incidentele ruimte, omdat de kapitaallasten lager zijn
dan het investeringsbedrag. De exploitatiebegroting krijgt wel te maken met structureel hogere kapitaallasten. Aan de raad wordt voorgesteld om vanaf 1 januari 2016 de nieuwe investeringen in maatschappelijk nut te gaan activeren. De spelregels en effecten zijn
nader uitgewerkt in het separate raadsvoorstel activeren maatschappelijk nut. Eén van de maatregelen is het opheffen van de reserve financieringsfonds MIP en de structurele stortingen in te zetten als dekking voor de toekomstige kapitaallasten.
Door de stelstelwijziging zal het Meerjaren Investeringsprogramma (MIP) een ander karakter krijgen. In plaats van incidentele dekking zal nu naar structurele dekking worden
gezocht. Het boekwerk MIP zal in de toekomst de volgende elementen bevatten: • Een totaaloverzicht van alle investeringen, gerangschikt naar inhoudelijke
programma’s;
• Voorstel voor besteding van de financiële ruimte voor (nieuwe) investeringen, voorbereidingskosten en in uitvoering komen van investeringen;
• Een overzicht van de ontwikkelingen op investeringsgebied van de komende jaren;
• Een beeld van de totale (vervangings)investeringsopgave en de dekking, waarbij onderscheid wordt gemaakt naar economisch nut, maatschappelijk nut en grondexploitaties;
• Nieuwe investeringen worden meegenomen in de integrale afweging om de totale investeringsopgave te bepalen. Hierin worden alle vormen van investeringen opgenomen, waaronder investeringen die niet worden geactiveerd (zoals
investeringen in luchtkwaliteit); • De gemaakte keuze om activa wel of niet te vervangen.
Als de nieuwe stelselwijziging in 2016 is ingegaan en de eerste ervaringen zijn geweest zullen nog aanvullende voorstellen worden gedaan over de openstaande punten. Het gaat hier om het vinden van structurele dekking voor de hogere kapitaallasten in de
toekomst, de financiële mogelijkheden voor incidentele initiatieven/investeringen en nadere spelregels ten aanzien van de reserve voorbereidingskrediet.
september 2015 MIP 2016 - Meerjaren Investeringsprogramma 2016-2019
gemeente Eindhoven 17
Dit hoofdstuk brengt de huidige stand van zaken van de reeds eerder toegekende investeringen in beeld. Dit zijn de bestaande inves teringen. Bestaande investeringen zijn investeringen die volledige dekk ing hebben en al zijn opgenomen in de projectadministratie en/of activa-a dministratie. De investeringen zijn voor een groot deel al in uitvoering. De jaars chijven van investeringen die al in voorbereiding of uitvoering zijn, zijn geactualisee rd. De investeringen worden weergegeven als bruto investeringen. Dit zijn alle kosten per jaarschijf. De totale bruto investeringen laten zien wat de totale invest eringsopgave is. Een deel van de bruto investeringen wordt gedekt doo r externe bijdragen, zoals subsidies. Het saldo van bruto investeringen min de externe bijdragen is de netto investeringen. Netto investeringen laten zien wat d e gemeente daadwerkelijk betaalt aan investeringen.
Actualisatie jaarschijven bestaande investeringen 3.1
Jaarlijks worden de baten en lasten van de toegekende investeringen geactualiseerd. Dit
vindt integraal plaats bij het opstellen van de jaarrekening. Onderstaande tabellen geven inzicht in de bruto investeringen, en in de dekking in de vorm van bijdragen en subsidies van derden.
Tabel: bruto investeringen van bestaande investeringen geactualiseerd per jaarschijf
Bedragen x €1.000 2015 2016 2017 2018 2019
Economisch nut 70.892 86.873 53.681 26.993 16.427
Gemeentelijk vastgoed 27.984 23.572 3.885 7.190 2.859
Huisvesting onderwijs 14.435 26.180 22.252 1.406 -
Sportparken 1.026 2.786 1.120 884 1.377
Gemeentelijke riolering 15.353 17.496 17.805 11.259 7.884
ICT-voorzieningen 8.062 12.402 6.250 5.394 3.374
Overige investeringen 4.032 4.437 2.369 860 933
Maatschappelijk nut 77.309 48.641 31.877 10.698 2.118
Openbare ruimte 18.466 3.759 1.165 923 180
Verkeer 33.160 32.275 23.835 6.249 -
Milieu en duurzaamheid 5.986 5.054 6.067 2.366 1.780
Wonen 12.330 5.750 552 1.002 -
Ruimtelijke ontwikkeling 1.856 258 158 158 158
Overige investeringen 5.511 1.545 100 - -
Grondexploitaties 42.692 27.979 26.017 27.042 23.618
Totaal bruto investeringen 190.893 163.493 111.575 64.733 42.163
september 2015 MIP 2016 - Meerjaren Investeringsprogramma 2016-2019
18 gemeente Eindhoven
Dekkingsbron van investeringen 3.2De term bruto investeringen houdt in dat alle kosten opgeteld zijn. Om de planning in beeld
te brengen is deze informatie relevant. We betalen de investeringen echter niet allemaal zelf. Voor een aantal investeringen zijn er ook
bijdragen van derden, waardoor de netto uitgaven voor de gemeente lager is. Onderstaande tabel geeft per soort investering
de splitsing in bijdragen van derden en interne dekking weer.
Tabel: dekking van bestaande investeringen per jaarschijf
Bedragen x €1.000 2015 2016 2017 2018 2019
Economisch nut
Bijdragen derden 18.493 21.888 18.485 13.165 7.884
Interne dekking 52.399 64.985 35.196 13.828 8.543
Maatschappelijk nut
Bijdragen derden 20.161 21.080 21.532 8.897 3.185
Interne dekking 57.148 27.561 10.345 1.801 -1.067
Grondexploitaties
Bijdragen derden 30.443 32.614 25.413 37.377 27.723
Interne dekking 12.249 -4.635 604 -10.335 -4.105
Totaal netto investeringen
(bruto investeringen – bijdragen
derden)
121.796 87.911 46.145 5.294 3.371
Figuur: netto uitgaven gemiddeld ruim 50% lager door bijdragen derden
september 2015 MIP 2016 - Meerjaren Investeringsprogramma 2016-2019
gemeente Eindhoven 21
Naast de bestaande investeringen, die al opgenomen zijn in de begroting en waarvoor dekking aanwezig is, zijn er diverse nieuw e investeringen in voorbereiding op te delen in vier onderdelen. Voor d e investeringen uit het IHP en de ruimtelijke portefeuille is nadere besluitvormin g noodzakelijk en dient dekking gerealiseerd te worden. De investeringen in Integra le wijkvernieuwing, gemeentelijk vastgoed en Verkeer zijn gedekt en kun nen in 2016 in uitvoering worden genomen.
Integrale wijkvernieuwing 4.1Integrale Wijkvernieuwing is het verbeteren van wijken (woningen en woonomgeving) en het vergroten van kansen van bewoners. Bij de Eindhovense aanpak gaat het om een integrale afweging waarin sociale, economische en fysiek-ruimtelijke aspecten gelijk
opgaan. In Eindhoven zijn destijds elf wijken aangewezen als wijkvernieuwingsgebieden. Het gaat om de wijken de Barrier, Bennekel (Krachtwijk), Bloemenbuurt-Zuid, Doornakkers (Krachtwijk), Drents Dorp, Genderdal, Kruidenbuurt, Lakerlopen, Oud-
Woensel, Philipsdorp, Woensel-West (Krachtwijk) en Bennekel. De gemeente Eindhoven zet samen met de corporaties en de bewoners in op het leveren
van gebiedsgericht maatwerk in de wijken. Doelen die we nastreven zijn: • Het verbeteren van de leefbaarheid van de meest bedreigde wijken. • Het tegengaan van de ruimtelijke segregatie.
• Het veranderen van de verhouding huur-koop ten gunste van meer koop om de diversiteit in het woningaanbod (prijs, type, grootte, eigendom) te vergroten;
• Het bevorderen van 'sociale stijging' (de wens van individuele bewoners om vooruit
te komen). De wijken en buurten, maar bovenal de samenleving is het werkterrein van Integrale wijkvernieuwing. Daarin zijn de ruimtelijk-fysieke aspecten altijd verbonden met de
sociaal-economische aspecten. Integrale Wijkvernieuwing kent een specifiek afwegingskader en dekking via de reserve
Integrale wijkvernieuwing.
Tabel: nieuwe investeringen Integrale Wijkvernieuwing
Bedragen x € 1.000 2016 2017 2018 2019
Oud Philipsdorp 750 1.000 250 -
Woensel West – Celcius fase 1 146 146 146 146
Woensel West – Celcius fase 2 - 4 600 600 550 1.000
Totaal Integrale wijkvernieuwing nieuw 1.496 1.746 946 1.146
Overige investeringen: gemeentelijk vastgoed en ve rkeer 4.2
Ten behoeve van de verduurzaming van de Stadhuistoren en het Stadhuis, is in het dossier Korte Termijn Ambtelijke Huisvesting destijds een bedrag weergegeven (op basis
van calculaties) aan duurzaamheidsinvesteringen ad € 3,4 miljoen. De business case is op dit moment één van de elementen die onderdeel uitmaken van het project Slim Verduurzamen van Gemeentelijke Gebouwen. Begin 2016 wordt de business case
bestuurlijk voorgelegd, waarna direct gestart wordt met de renovatie en verduurzaming van de Stadhuistoren en het Stadhuis.
september 2015 MIP 2016 - Meerjaren Investeringsprogramma 2016-2019
22 gemeente Eindhoven
Tabel: nieuwe investering gemeentelijk vastgoed
Bedragen x € 1.000 2016 2017 2018 2019
HNW/huisvesting e.o. slim verduurzamen 3.367 - - -
Totaal vervangingsinvesteringen
gemeentelijk vastgoed nieuw
3.367 - - -
Verkeersinvesteringen zijn in eerdere MIP-boekwerken toegekend met onder andere dekking uit de reserve financieringsfonds MIP.
Tabel: nieuwe investeringen verkeer
Bedragen x € 1.000 2016 2017 2018 2019
Black spot Fransebaan 89 - - -
Duurzame mobiliteit - 3.350 3.350 -
Vervangen verkeerslichten 400 300 - -
Totaal Verkeer nieuw 489 3.650 3.350 -
IHP (Integraal Huisvestingsplan Onderwijs) 4.3
Bij de investeringen in onderwijshuisvesting wordt onderscheid gemaakt tussen de zogenoemde ‘losse eindjes’ (waar budget voor gevoteerd was) en de toekomstige investeringen. De eerste categorie van investeringen, waar reeds krediet aan is
toegekend, zijn opgenomen bij de bestaande investeringen in hoofdstuk 3. Voor de toekomstige IHP investeringen zijn de kaders vastgesteld in het raadsbesluit van 1 juli 2014. Nadere besluitvorming is nodig in de vorm van een integrale afweging,
waarbij de financiële knelpunten (BUMA-korting, buitenonderhoud) worden betrokken. Vervolgens dient er binnen de kaders van de algemene Samenwerkingsovereenkomst per investering overeenstemming te komen over de investering- en financieringsopgave
met het direct betrokken schoolbestuur. Per investering zal een afzonderlijk besluit worden genomen waarbij financiële investeringsmiddelen gevoteerd worden en een concrete investeringsplanning met schoolbesturen wordt overeengekomen. Op basis van
deze besluitvorming zullen de IHP investeringen worden opgenomen in de begroting en in het MIP, met planning over de jaarschijven. Voor de periode tot en met 2020 worden nieuwe investeringen verwacht voor circa € 73 miljoen. Zodra definitieve besluitvorming
heeft plaats gevonden over de integrale afweging, zullen de investeringen worden opgenomen in de totale planning.
Investeringswensen vanuit integrale programmering 4.4
In het kader van de transitie van het ruimtelijk domein is in 2015 een nieuwe wijze van
programmeren uitgewerkt, waarbij keuzes ten aanzien van de uit te voeren activiteiten en projecten worden voorbereid samen met de interne en externe partners. Dit heeft geleid tot een wensenlijst van 16 geprioriteerde investeringen. De programmeertafel in de
ruimtelijke portefeuille is belangrijk bij de planvorming. Gezocht wordt naar samenwerking en onderlinge afstemming. Uitgangspunt is dat er één ambtelijk proces plaatsvindt, waarin afwegingen integraal worden voorbereid. Dat wil zeggen dat wordt
gekeken naar inhoudelijke en procesmatige samenhang, naar mogelijkheden om investeringsbudgetten te combineren, naar de inzet van capaciteit. De wensen uit de stad komen via diverse kanten onze organisatie binnen. In eerste instantie zijn alle
wensen geïnventariseerd en getoetst op MIP-waardigheid. Om in aanmerking te komen
september 2015 MIP 2016 - Meerjaren Investeringsprogramma 2016-2019
gemeente Eindhoven 23
moet er sprake zijn van een belang voor de stad en het moet een eenmalige investering betreffen, die ook voldoende concreet is om verder opgepakt te kunnen worden.
Onderstaande prioriteitenlijst betreft een overzicht van investeringen die vanuit programma’s en gebieden als noodzakelijk worden gezien, waarbij tevens de volgorde van belangrijkheid is aangegeven. Ze leveren allen een bijdrage aan de doelstellingen
die we als stad hebben en passen binnen het Coalitieakkoord. Deze prioriteringsvolgorde is niet ‘absoluut’ maar geeft wel richting voor wat we als belangrijke uitwerkingsopgave zien. De hoogst geprioriteerde investeringen worden opgepakt en verder uitgewerkt.
Daarbij zijn we ook adaptief: daar waar zich kansen voordoen (door ontwikkelingen van derden, specifieke subsidie/financiële bijdragen), zijn we flexibel en maken we zaken mogelijk, Dat kan dus betekenen dat een lager geprioriteerde investering eerder tot
ontwikkeling kan komen dan een hoger gelegen investering. Bij de uitwerking van de geprioriteerde investeringen wordt ook de financiële haalbaarheid meegenomen. Onderstaande investeringen gaan pas in uitvoering als in
dekking is voorzien. De investeringen zijn nog niet in de investeringsplanning opgenomen. Bijlage 3 geeft een gedetailleerde toelichting per investering.
Tabel: Geprioriteerde investeringen 2015-2020
Bedragen x € 1.000 Totale kosten
2015 – 2020
Reeds
gedekt
Nog te
dekken
kosten
1. Regionaal ontwikkelingsfonds
Werklocaties1
p.m. p.m. p.m.
2. Centrumgebied (fase 1 Garden city
reinvented)
p.m. p.m. p.m.
3. Kennedylaan buiten de Ring 2.000 500 1.500
4. Stratumseind 1.000 p.m. 1.000
5. Anthony Fokkerweg 1.500 250 1.250
6. Michelangelolaan 1.000 150 850
7. Brug Wolvendijk 1.750 250 1.500
8. Maatregelen a.g.v. openbaar
vervoerconcessie
350 350
9. Geldropseweg 1.200 1.200
10. Kanaalstraat 700 700
11. VRI-vervanging in combinatie met
ITS-oplossingen
2.500 500 2.000
12. Black spot aansluiting DAF op
Hugo vd Goeslaan
1.500 1.500
13. Kennedylaan binnen de Ring,
renovatie fietspaden
470 470
14. Verkeersveiligheid Floraplein 200 200
15. Boschdijk binnen de Ring 2.500 2.500
16. Fietsrekken stalling Heuvel 50 50
1 MKBA heeft nog niet plaatsgevonden
september 2015 MIP 2016 - Meerjaren Investeringsprogramma 2016-2019
24 gemeente Eindhoven
Toelichting geprioriteerde investeringen 1. Regionaal ontwikkelingsfonds Werklocaties De Brainportregio is de tweede economische motor van Nederland en een van de meest prominente high tech centra van Europa. Hiermee is de regio van cruciaal belang voor regionale én nationale werkgelegenheid en innovatiekracht. Dit kunnen we alleen
volhouden als onze bedrijventerreinen en werklocaties aantrekkelijk zijn voor mensen om er te werken. Om dit waar te kunnen maken moet niet alleen BIC ontwikkeld worden maar moet leegstand op bestaande terreinen voorkomen worden en werkgelegenheid
gestimuleerd worden door gericht bedrijfsterreinen te herstructureren en te herontwikkelen. Dit sluit aan bij de herprogrammering van de bedrijfsterreinen in regionaal verband. Om dit te realiseren wil de gemeente Eindhoven en de Brabants
Ontwikkelingsmaatschappij (BOM) samen met de regio een Regionaal Ontwikkelingsfonds Werklocaties oprichten. Dit fonds kan worden ingezet om extra financiële slagkracht te realiseren voor gebiedsopgaven op bestaande en nieuwe
bedrijventerreinen, die cruciaal zijn voor het innovatieve vermogen, de werkgelegenheid en/of de duurzame economische groei van de regio. Het is van het grootste belang om de middelen van de BOM en de regio te verkrijgen en dat ook wij een belangrijke
bijdrage leveren aan dit fonds. Daarom zal ons aandeel met prioriteit ter beschikking worden gesteld. 2. Centrumgebied (fase 1: Garden City reinvented)
De stad staat aan de vooravond van een kwaliteitsimpuls. Op een samenhangende en efficiënte manier gaan we aan de slag om smart mobility, klimaatbestendigheid en ruimte
voor ontmoeten en bewegen mogelijk te maken. Dit vraag om meer dan alleen losse (onderhouds) projecten. Dit doen we onder de vlag van Garden City Reinvented. De eerste fase betreft het Centrumgebied.
Hiermee wordt een kwaliteitssprong gemaakt die zich richt op ontmoeten en ontspanning met een bijzondere kwaliteit van het stedelijk groen. Er wordt een plan uitgewerkt, waarin de diverse lijnen samen komen (groen, klimaat, binnenstadsvisie, Smart city, openbare
ruimte, detailhandel, garden city). 3. Kennedylaan buiten de Ring (onderdeel van hoofd infrastructuur) Uit technische inspecties is gebleken dat deze weg het einde van haar levensduur heeft bereikt. De weg heeft een belangrijke functie in de verkeersstructuur. Afgelopen jaar zijn
deelreparaties uitgevoerd, maar de technische staat van de weg is dusdanig slecht dat over een aantal jaar de bereikbaarheid niet meer kan worden gewaarborgd. 4. Stratumseind De inrichting van Stratumseind is versleten. Samen met partners is de visie Stratumseind 2.0 opgesteld, waarbij de straat zich op een ander publiek richt en ook overdag
aantrekkelijk wordt. Door het Stratumseind her in te richten (waarbij zoveel mogelijk groen aan de straat wordt toegevoegd) wordt de gewenste impuls aan de openbare ruimte in de straat gegeven. 5. A. Fokkerweg (onderdeel van hoofd infrastructuur ) en 6. Michelangelolaan Uit technische inspecties is gebleken dat deze wegen het einde van de levensduur hebben bereikt. De wegen hebben een belangrijke functie in de verkeersstructuur. Het
september 2015 MIP 2016 - Meerjaren Investeringsprogramma 2016-2019
gemeente Eindhoven 25
niet aanpakken van deze wegen betekent risico's op het gebied van veiligheid en bereikbaarheid met een grote kans op tijdelijke afsluiting van de wegen voor reparatie. 7. Brug Wolvendijk Uit risicoanalyses blijkt dat de brug Wolvendijk niet meer voldoet aan de eisen. De brug is afgekeurd en moet in 2018 vervangen worden.
8. Maatregelen agv openbaar vervoersessie Eind 2016 gaat de nieuwe openbaar vervoerconcessie in. De maatregelen die getroffen
moeten worden als gevolg van de nieuwe concessie openbaar vervoer zijn bijvoorbeeld halte aanpassingen en aanpassingen aan de verkeerslichten. 9. Geldropseweg De inrichting van de Geldropseweg voldoet niet aan de gewenste beeldkwaliteit. Er is een herinrichtingsplan ontwikkeld, waarin een versterkte groenstructuur, verbetering van
de uitstraling en belevingswaarde van het winkelcentrum centraal staan. Tevens maakt de Geldropseweg deel uit van het HOV-netwerk. 10. Kanaalstraat Dela is bereid Mariënhage aan te kopen en te herbestemmen onder voorwaarde dat de gemeente Kanaalstraat en omgeving herinricht teneinde de ruimtelijke kwaliteit te
verbeteren. Dit komt overeen met ambities van gemeente op het gebied van groen, openbare ruimte, verkeer (aanleg fietspad) en verbetering luchtkwaliteit. 11. VRI-vervanging in combinatie met ITS oplossingen Een aantal verkeerslichten moet hoognodig worden vervangen. Tegelijk met de vervanging worden in de nieuwe verkeerslichten de meest moderne technieken
toegepast, waardoor we op een slimme manier (smart mobility) meer verkeer over de bestaande infrastructuur kunnen verwerken. 12. Black spot aansluiting Daf op Hugo vd Goeslaan De aansluiting van de Daf op de Hugo vd Goeslaan is een black spot. Dat betekent dat er meerdere ongevallen zijn gebeurd waarbij gewonden zijn gevallen. Dit vraagt om een
reconstructie van het kruispunt en de ventweg. 13. Kennedylaan binnen de ring onderdeel renovatie fietspaden Ter verbetering van de fietsstructuur en fietscomfort dienen de bestaande fietspaden vervangen te worden door asfalt. 14. Verkeersveiligheid Floraplein Al jaren is er discussie over de verkeersveiligheid op het Floraplein, het is geen black spot, maar fietsers vinden het eng om hier over te steken en kiezen daarom een andere
route. 15. Boschdijk binnen de Ring De inrichting van de weg voldoet niet aan de gewenste beeldkwaliteit. Om hier aan te voldoen is het wenselijk het aantal rijbanen te reduceren van 2x2 naar 2x1 (ontharden), de straat te vergroenen, een goede fietsverbinding te realiseren en de verkeerveiligheid
te verbeteren.
september 2015 MIP 2016 - Meerjaren Investeringsprogramma 2016-2019
26 gemeente Eindhoven
16. Fietsrekken stalling Heuvel De fietsrekken in de beheerde stalling Heuvel zijn verouderd. Er worden geen nieuwe rekken en/of onderdelen meer geproduceerd, met het gevolg dat de defecte rekken over
een tijdje niet meer gerepareerd of vervangen kunnen worden. Dat betekent dat de rekken over enkele jaren vervangen moeten worden.
Screening en beoordeling investeringsvoorstellen 4.5
De beoordeling van investeringsvoorstellen kent 2 fasen. De eerste fase is de screening
aan de hand van een Maatschappelijke Kosten en Baten Analyse (MKBA), met als hoofdthema’s legitimiteit, effectiviteit, efficiëntie en mogelijke risico’s. Als een investering een positief MKBA besluit heeft, dan volgt de tweede fase waar de prioritering
plaatsvindt. Fase 1 maatschappelijke kosten en baten analyse De investeringen zijn met behulp van een Maatschappelijke Kosten/Baten Analyse (MKBA) doorgelicht. Bij de afweging spelen inhoudelijke en financiële criteria een rol, waarbij de doelstellingen uit het Coalitieakkoord als hoge prioriteit meetellen. Daarnaast
wordt gekeken waar werk met werk gemaakt kan worden. MKBA-waardering heeft plaatsgevonden door een beoordeling per investeringsvoorstel
van de volgende aspecten: • Economie • Veiligheid
• Maatschappelijke effecten • Kwaliteit leefomgeving • Aanbod woningen, voorzieningen e.d.
• Eigen bijdrage (gemeente, programma) • (mogelijkheden voor structurele) Besparing
gemeente
• Investeringen derden en subsidies • Risico • Inhoudelijke prioriteit (gebied en thema)
Dit om uiteindelijk een oordeel te geven over de hoofdthema’s: legitimiteit, effectiviteit, efficiëntie, en mogelijke risico’s. Planning van de uitgaven van de budgetten is gedaan op basis van ervaring met planning van gelijksoortige investeringen, rekening houdend met
mogelijke risico’s. Fase 2 Prioritering van investeringen door toets aan bijdrage coalitieakkoord Bij een positief MKBA resultaat is nog geen prioritering aan een investering gegeven. Prioritering vindt plaats aan de hand van de mate waarin een investering bijdraagt aan de volgende doelstellingen van het Coalitieakkoord.:
• Smart city • Duurzaam samenleven • Kloppend stadshart
• Banenmotor • Vernieuwende cultuur die verbindt • Eindhoven in beweging (sport en bewegen meenemen in projecten in de
openbare ruimte) Tenslotte wordt gekeken of de investering een wettelijke taak is van de gemeente.
Figuur: MKBA - afweging op financiële en inhoudelijke criteria: belangrijk voor de stad en draagt bij aan coalitie akkoord
september 2015 MIP 2016 - Meerjaren Investeringsprogramma 2016-2019
gemeente Eindhoven 27
Een investering staat hoog op de prioriteitenlijst als aan meerdere doelstellingen wordt bijgedragen. Onderstaande tabel geeft inzicht in de mate waarin de
investeringsvoorstellen bijdragen aan de doelstellingen in het Coalitieakkoord.
Tabel: relatie investeringen – doelstellingen Coalitieakkoord
Sm
art c
ity
Duu
rzaa
m
sam
enle
ven
Klo
ppen
d st
adsh
art
Ban
enm
otor
Ver
nieu
wen
de
cultu
ur d
ie v
erbi
ndt
Ein
dhov
en in
bew
egin
g
Wet
telij
ke ta
ak
Regionaal ontwikkelingsfonds Werklocaties
Centrumgebied (fase 1: Garden city
reinvented)
Kennedylaan buiten de Ring
Stratumseind
A. Fokkerweg
Michelangelolaan
Brug Wolvendijk
Maatregelen a.g.v. openbaar
vervoerconcessie
Geldropseweg
Kanaalstraat
VRI-vervanging in combinatie met ITS-
oplossingen
Black spot aansluiting Daf op Hugo vd
Goeslaan
Kennedylaan binnen de ring, renovatie
fietspaden
Verkeersveiligheid Floraplein
Boschdijk binnen de Ring
Fietsrekken stalling Heuvel
september 2015 MIP 2016 - Meerjaren Investeringsprogramma 2016-2019
gemeente Eindhoven 29
De begroting 2016-2019 kent voor het eerst een bijl age Gebiedsprogramma’s. Hierbij is voor de zogeheten ‘ontwikkelgebieden’ in zichtelijk gemaakt waar we wanneer bijzondere investeringen in de stad zien. D at betreft met name Eindhoven Noordwest, Spoorzone en Meerhoven. Daarnaast is voor de overige ontwikkelingen in de stad per stadsdeel aangegeven wat de belangrijkste ontwikkelingen (en daarmee investeringen) zijn. Omd at de strategische investeringen integraal onderdeel uitmaken van het totale investeringspakket, geven we in de volgende paragrafen nog extra aandacht aan de drie belangrijkste ontwikkelgebieden. Voor detailinformatie wordt verwezen naar de bijlage bij de begroting 2016-2019.
Eindhoven Noordwest 5.1
De integrale gebiedsopgave Brainport Park in noordwest Eindhoven is wezenlijk voor de
versterking van het vestigingsklimaat van Brainport en is gericht op een innovatieve combinatie van landschap, bedrijvigheid en bereikbaarheid. De gebiedsontwikkeling wordt gefaseerd uitgerold.
De Brainport Industries Campus (BIC) wordt een bijzondere bundeling van bedrijven uit de hightech maakindustrie in een parkachtige omgeving. De campus zal groeien in een volwaardig natuurgebied, waar duurzaamheid hoog in het vaandel staat. Planning is dat
de eerste bedrijven zich vanaf 2017 gaan vestigen in de Campus. De nieuwe wegenstructuur in Brainport Park zorgt voor een verbeterde bereikbaarheid van onder andere Eindhoven Airport, de Brainport Industries Campus en het goederen
distributiecentrum Acht. Binnen het onderdeel Het Groene Raamwerk worden nieuwe, groene en recreatieve verbindingen tussen de verschillende onderdelen van het gebied Brainport Park
gerealiseerd. Dit gebeurt in drie fasen. In 2016 worden onderdelen uit fase 2 uitgevoerd die zich vooral richten op het opheffen van barrières in het gebied, zoals het spoor en A2/N2. Hierdoor wordt het stadspark beter toegankelijk voor recreatie.
Spoorzone 5.2
Het gebiedsprogramma Spoorzone omvat een zevental deelgebieden. Naast het
reguliere gebiedsbeheer en het onderhouden van contacten met stakeholders/partners, bedrijven/instellingen en bewonersorganisaties, kenmerkt de Spoorzone zich vooral als een ontwikkelgebied.
Figuur: Strategische investeringen
september 2015 MIP 2016 - Meerjaren Investeringsprogramma 2016-2019
30 gemeente Eindhoven
Zo zal de TU/e-campus zich doorontwikkelen naar ‘TU/e Science Park’. Een ontwikkelvisie is opgesteld waarbij een aantrekkelijke ontmoetingsplaats ontstaat voor
studenten, onderzoekers en ondernemers, midden in een open en groen terrein, met de sfeer van een stadspark, dichtbij het centrum. In het deelgebied Emplacement wordt extra opstelcapaciteit voor treinen gerealiseerd in verband met de toename van de
treinfrequentie vanaf 2020 van en naar de Randstad. Het stationsgebied Eindhoven zal kwalitatief worden verstrekt. Er ontstaat een levendige stationsdistrict door een functiemix van kantoren, woningen, winkels, vermaak, cultuur,
voorzieningen en parkeren. De focus is voorlopig gelegd op de zuidzijde door onder andere verbreding van de OV tunnel, herinrichting van het stationsplein Zuid, herontwikkeling van de locatie van het voormalige (hoofd-)postkantoor en het
parkeerterrein. Binnen het Emmasingelkwadrant speelt de transformatie van het (voormalig) Philips Lighting gebouw van kantoren naar wonen, met commerciële ruimte op de begane
grond. Daarnaast spelen de voorbereidingen voor de realisatie van de licht-as en van een park (voor de Gender) en nieuwbouw woonfunctie op het Lighting-perceel. In het Stadionkwartier worden diverse projecten uitgevoerd ter verbetering van de openbare
ruimte. De ontwikkeling van het dynamische deelgebied Strijp-S zet zich voort. Samen met onze partners wordt veel energie gestopt in continue marktverkenning, en in creativiteit in
nadenken over maatregelen en instrumenten om de feitelijke ontwikkeling op gang te houden. Mediatechnologie, urban culture/sports en (co-)creativiteit/design zijn de belangrijkste dragers van de gebiedsontwikkeling op weg naar een tweede hoogstedelijk
centrum. Van de 31 bouwvelden is 65-70% verkocht en geleverd. 6 bouwvelden zijn voorverkocht, voor 4 bouwvelden hebben de preferente eindafnemers hun recht van koop nog niet ingeroepen. In 2016 wordt o.a. gewerkt aan de verbetering van station
Beukenlaan en zal onderwijsinstelling St. Lucas haar intrek nemen in haar nieuwe (deels in oudbouw) huisvesting op bouwveld Natlab. In deelgebied Strijp-T hebben de ondernemers en de gemeente de handen in een geslagen om één van de laatste
binnenstedelijke industriële gebieden, waar daadwerkelijk geproduceerd wordt, door te gaan ontwikkelen tot Maak-Campus.
september 2015 MIP 2016 - Meerjaren Investeringsprogramma 2016-2019
gemeente Eindhoven 31
Meerhoven 5.3De wijk Meerhoven is gelegen in stadsdeel Strijp en is de laatste grote uitleglocatie van de gemeente Eindhoven. Meerhoven is inmiddels een jongvolwassen woonwijk met ruim tienduizend inwoners. Het woningprogramma voor Meerhoven omvat ca. 5.500
woningen. Hiervan moet nog circa 30% worden gerealiseerd. Aan de randen is ruimte voor bedrijvigheid en kantoren op de “forums”. Van de forums zijn de bedrijventerreinen Flight Forum en park Forum in uitgifte.
Meerhoven is het grootste grondexploitatiegebied van de gemeente Eindhoven met een totaal aan kosten van zo’n € 150 miljoen (waarvan nog circa € 77 miljoen verwacht). Aan opbrengsten is € 511 miljoen geprognotiseerd (waarvan nog ongeveer € 149 miljoen te
realiseren). Het grondexploitatieproject is gestart in 1997 en loopt naar verwachting nog tot circa 2030. De daadwerkelijke realisatie is in grote mate afhankelijk van de marktontwikkelingen.
september 2015 MIP 2016 - Meerjaren Investeringsprogramma 2016-2019
gemeente Eindhoven 33
De afweging om een investering wel of niet te doen is vooral een inhoudelijke keuze. Toch zijn er ook zorgen om de financiële pos itie van de gemeente. Om de financiële positie in beeld te houden wordt periodi ek een vierjarige liquiditeitsprognose opgesteld en geactualiseerd. D aarbij worden alle inkomsten en uitgaven in beeld gebracht, verdeeld over de cat egorieën exploitatiekasstromen, investeringskasstromen en fi nanciële kasstromen .
De prognose is een hulpmiddel om te bepalen wanneer we moeten gaan lenen voor onze uitgaven
en welke renteconsequenties de lening met zich meebrengt. Bij de investeringskasstromen is rekening gehouden
met een vertraging van 20%. Reden is dat de betalingen en ontvangsten plaatsvinden nadat een bepaalde fase is uitgevoerd.
Tabel: nadere detaillering investeringskasstromen
Bedragen x € 1.000 2016 2017 2018 2019 Totaal
Investeringen economisch nut 65.161 41.827 18.101 9.600 134.689
Investeringen maatschappelijk nut 35.066 18.502 8.026 1.283 62.877
Investeringen grondexploitatie -1.258 -444 -8.147 -5.351 -15.200
Totaal kasstroom investeringen 98.968 59.885 17.979 5.532 182.366
In 2013 zijn een tweetal basisuitgangspunten vastgesteld die bijdragen aan de betaalbaarheid van de investeringen. Leen alleen voor investeringen met rentedekking: Dit betekent dat er maximaal € 119,5 miljoen wordt geleend om de geplande
investeringen te realiseren in de periode 2016-2019: € 134,7 miljoen voor investeringen economisch nut en -/- € 15,2 miljoen voor grondexploitaties. Maximaal uit te geven bedrag voor investeringen in maatschappelijk nut Het maximaal uit te geven bedrag aan investeringen maatschappelijk nut is het positief saldo op de vierjarige liquiditeitsprognose (vóór investeringen). Voor de periode 2016 –
2019 dient het positief saldo op de vierjarige liquiditeitsprognose minimaal € 62,9 miljoen te zijn.
In het begrotingsjaar 2016 zal scherp worden gekeken naar de realisatie van
voorgenomen investeringen en zullen eventueel aanvullende keuzes worden gemaakt.
Gedurende het jaar zal de voortgang van de geplande investeringen worden gevolgd. Er
zal specifiek aandacht worden besteed aan de voortgang van de besluitvorming rondom
investeringen IHP en investeringen die nu nog op de prioriteitenlijst staan.
Figuur: kasstromen zijn leidend voor ontwikkeling leningenportefeuille
september 2015 MIP 2016 - Meerjaren Investeringsprogramma 2016-2019
gemeente Eindhoven 35
BIJLAGE 1: INVESTERINGEN PER COLLEGEPRODUCT 2015 2016 2017 2018 2019
Bedragen x € 1.000 Totale
kosten
Bijdr.
derden
Totale
kosten
Bijdr.
derden
Totale
kosten
Bijdr.
derden
Totale
kosten
Bijdr.
derden
Totale
kosten
Bijdr.
derden
1.2 Sociale basisvoorzieningen
Economisch nut
6.670
95
698
-
471
-
284
-
174
-
1.3 Onderwijs
Economisch nut
Maatschappelijk nut
14.435
2.723
-
188
26.180
338
-
-
22.252
-
-
-
1.406
-
-
-
-
-
-
-
2.2 Voorzieningen
Economisch nut
Maatschappelijk nut
-
35
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
16
-
-
-
5
-
-
-
2.4 Participatie
Maatschappelijk nut
842
-
158
1.031
100
323
-
-
-
-
3.1 Economie
Economisch nut
Maatschappelijk nut
324
300
-
300
25
611
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
240
-
-
-
3.2 Arbeidsmarkt
Maatschappelijk nut
559
-
400
-
-
-
-
-
-
-
3.3 Sport
Economisch nut
Maatschappelijk nut
8.065
1.052
1.933
-
15.376
38
2.733
-
2.421
-
-
-
4.964
-
-
-
2.107
-
-
-
3.4 Kunst en Cultuur
Economisch nut
4.229
993
939
-
974
-
920
-
1.001
-
3.6 Van Abbemuseum
Economisch nut
1.521
-
236
-
1.099
-
262
-
180
-
4.1 Openbare ruimte
september 2015 MIP 2016 - Meerjaren Investeringsprogramma 2016-2019
36 gemeente Eindhoven
2015 2016 2017 2018 2019
Bedragen x € 1.000 Totale
kosten
Bijdr.
derden
Totale
kosten
Bijdr.
derden
Totale
kosten
Bijdr.
derden
Totale
kosten
Bijdr.
derden
Totale
kosten
Bijdr.
derden
Economisch nut
Maatschappelijk nut
344
11.999
-
2.198
300
3.376
-
1.717
217
982
-
-
200
740
-
-
625
-
-
-
4.2 Groen
Economisch nut
Maatschappelijk nut
300
6.467
-
346
170
383
-
183
170
183
-
183
170
183
-
183
201
180
-
180
4.3 Water
Economisch nut
15.353
14.245
17.507
18.604
17.805
17.805
11.419
11.259
7.884
7.884
4.4 Milieu
Economisch nut
Maatschappelijk nut
703
4.391
-
9.496
1.700
4.494
-
675
-
5.786
-
-
-
1.666
-
-
-
1.666
-
-
4.5 Verkeer
Economisch nut
Maatschappelijk nut
Maatschappelijk nut nieuw
584
33.160
-
120
5.673
-
425
32.275
489
-
17.363
-
300
23.835
3.650
-
20.810
-
300
6.249
3.350
7.950
-
-
325
-
-
-
2.500
-
5.1 Wonen
Maatschappelijk nut
Maatschappelijk nut nieuw
12.330
-
314
-
5.750
1.496
-
-
552
1.746
-
-
1.002
946
-
-
-
1.146
-
-
5.2 Ruimtelijke ontwikkeling
Economisch nut
Maatschappelijk nut
233
1.856
-
-3
152
258
-
-
36
158
-
-
464
158
-
-
202
158
-
-
5.3 Duurzaamheid
Economisch nut
Maatschappelijk nut
7.356
1.594
1.107
1.649
1.904
560
551
111
680
281
680
217
1.973
700
1.906
765
-
114
-
505
5.4 Grond
Grondexploitatie
42.692
30.443
27.979
32.614
26.017
25.413
27.042
37.377
23.618
27.723
september 2015 MIP 2016 - Meerjaren Investeringsprogramma 2016-2019
gemeente Eindhoven 37
2015 2016 2017 2018 2019
Bedragen x € 1.000 Totale
kosten
Bijdr.
derden
Totale
kosten
Bijdr.
derden
Totale
kosten
Bijdr.
derden
Totale
kosten
Bijdr.
derden
Totale
kosten
Bijdr.
derden
6.1 Publieke dienstverlening
Economisch nut
55
-
1.887
-
103
-
32
-
-
-
6.2 Bestuur
Economisch nut
500
-
19
-
210
-
-
-
-
-
6.4 Bedrijfsvoering
Economisch nut
Economisch nut nieuw
744
-
-
-
301
3.367
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
6.5 Veiligheid en leefbaarheid
Economisch nut
51
-
376
-
50
-
50
-
250
-
6.6 Samenwerken aan veiligheid
Economisch nut
-
-
-
-
-
-
-
-
151
-
Overhead (FAO – IB – RB&T)
Economisch nut
9.424
-
18.678
-
6.893
-
4.533
-
3.082
-
Totaal 190.893 69.096 168.845 75.582 116.971 65.430 69.029 59.439 43.309 38.792
september 2015 MIP 2016 - Meerjaren Investeringsprogramma 2016-2019
38 gemeente Eindhoven
BIJLAGE 2: INVESTERINGEN GROTER DAN € 1 MILJOEN Bestaande investeringen Bedragen x € 1.000 2015 2016 2017 2018 2019
Economisch nut 70.892 86.873 53.681 26.993 16.427
Vervangingsinvesteringen
gemeentelijk vastgoed
27.984 23.572 3.885 7.190 2.859
Huisvesting stadhuis hoogbouw 100 6.923 - - -
Tongelreep (accommodatie, zwembad
en energie) 2
1.174 3.381 173 2.436 -
IJssportcentrum 3 112 3.714 141 137 -
Ottenbad 312 741 173 8 -
Wijksporthallen 9 1.061 128 122 -
Biomassacentrale Meerhoven 535 551 680 1.973 -
Exploitatie biomassacentrale Strijp T 6.821 1.353 - - -
Karregat 4.752 - - - -
Vrijetijds accommodaties 1.449 216 371 184 137
2e Indoor Sporthal Genneper parken 2.526 - - - -
Muziekgebouw 458 500 550 227 338
Parktheater 1.254 54 255 428 380
Natlab (Kastanjelaan) 1.626 - - - 168
Hockeyaccommodatie Genneper Parken 1.187 1.916 - - -
Overige investeringen <€ 1 mln 5.671 3.161 1.414 1.675 1.836
Investeringen onderwijshuisvesting 14.435 26.180 22.252 1.406 -
Augustinianum 496 2.000 5.452 520 -
Von Flotowlaan 1 - 11.100 - - -
De Korenaar(aankoop grond) 2.000 - - - -
De Reigerlaan 400 1.331 310 - -
De troubadour 100 433 2.138 144 -
Korenaer / Rungraaf - 1.613 13.587 741 -
Mgr. Bekkers 663 4.200 250 - -
De Startbaan 1.200 - - - -
Spilcentrum Karregat 1.526 - - - -
’t Karregat 2.770 100 - - -
2 Investeringen in zwembad Tongelreep en IJssportcentrum maken onderdeel uit van de sportvisie
en zijn afhankelijk van nadere besluitvorming
september 2015 MIP 2016 - Meerjaren Investeringsprogramma 2016-2019
gemeente Eindhoven 39
Bedragen x € 1.000 2015 2016 2017 2018 2019
Tarieq Ibnoe Ziyad 563 1.822 310 - -
Tweelingen 415 3.580 205 - -
Overige investeringen < € 1 mln 4.302 - - - -
Investeringen sportparken 1.026 2.786 1.120 884 1.377
Sportpark Genneper parken 50 935 273 122 85
Wijksportparken 649 1.446 557 376 867
Overige investeringen < € 1 mln 326 405 290 386 425
GRP 15.353 17.496 17.805 11.259 7.884
Beatrixkanaal 1.398 659 1 - -
Nieuwe Gender 336 1.000 1.000 1.268 1.268
RV en aanleg rwa riool frederiklaan 940 2.000 2.000 - -
Waterstructuur Eindhoven nrd 979 900 - - -
Reductie werking overstorten 764 764 901 901 901
Overige investeringen < € 1 mln 10.936 12.173 13.903 9.090 5.715
Vervangingsinvesteringen ICT 8.062 12.402 6.250 5.394 3.374
Actieve componenten 309 550 748 519 207
Servers algemeen 498 1.809 1.070 97 366
DMS - Edocs Hummingburds 128 1.159 - 153 -
Vaste en mobiele werkplekken
ambtenaren
2.128 1.130 160 1.749 562
Gebouw bekabeling 3.237 1.644 280 283 -
MS Office 398 - - - 701
Centrale voorziening 59 - 1.172 - -
Belastingssysteem VGS4U - 1.589 103 32 -
Overige investeringen < € 1 mln 1.304 4.521 2.717 2.561 1.538
Overige vervangingsinvesteringen 4.032 4.437 2.369 860 933
Werkplekinrichting 1.451 655 1.117 - -
Gladheidsbestrijding 180 225 200 200 200
MST bijdrage kapitaallasten - 1.700 - - -
Mathildelaan 582 300 300 300 300
Omheinde speeltuinen 300 170 170 170 201
Overige investeringen < € 1 mln 1.518 1.387 582 190 232
september 2015 MIP 2016 - Meerjaren Investeringsprogramma 2016-2019
40 gemeente Eindhoven
Bedragen x € 1.000 2015 2016 2017 2018 2019
Maatschappelijk nut 77.309 48.641 31.877 10.698 2.118
Openbare ruimte (grijs, groen en
blauw)
18.466 3.759 1.165 923 180
Herinrichting Genderpark 1e fase 1.906 - - - -
Herinrichting Roostenlaan (Floralaan-
west)
151 65 - - -
Uitvoeringsprogramma Groen 3.672 - - - -
Vervangen OV door LED 819 190 - -
Herinrichting Mercuriuslaan 177 - - - -
Onderhoudsprogramma openbare
ruimte
5.455 - - - -
Zeelsterbrug Noord Brabantlaan 1.097 1.125 - - -
Herinrichting Muzenlaan 228 - - - -
Drempelprojecten onderhoud 2.940 1.000 - - -
Lichtvervanging door LED 788 976 982 740 -
Landschapsontwikkeling Dommeldal de
Hogt
- 161 161 161 159
Overige investeringen < € 1 mln 1.232 242 22 22 21
Verkeer 33.160 32.275 23.835 6.249 -
2e HOV – Lijn 15.701 14.469 19.367 6.149 -
Herinrichting Hoogstraat (NSL) 1.343 1.500 - - -
Herinrichting Vestdijk (NSL) 1.097 2.500 400 - -
Halteplan toegankelijk OV 145 - - - -
Onderhoud verkeerslichten 1.252 300 100 - -
Fietspad Bleekstraat/Stratumsedijk 860 100 - - -
RoCK ( Regions of Connected
Knowledge )
981 - - - -
Reconstructie Huizingalaan 8.661 10.389 878 - -
Hovenring 870 - - - -
Rotonde Airbornelaan/Mercuriuslaan 557 - - - -
Fietspad Bilderdijklaan 100 800 100 - -
Fietsflat Neckerspoel 73 2.000 2.800 100 -
Overige investeringen < € 1 mln 1.520 217 190 - -
Milieu en duurzaamheid 5.986 5.054 6.067 2.366 1.780
Bodemsanering 1.666 1.666 1.666 1.666 1.666
Geluidssanering -1.048 224 - - -
Plan van aanpak luchtkwaliteit 4.373 2.604 4.120 - -
september 2015 MIP 2016 - Meerjaren Investeringsprogramma 2016-2019
gemeente Eindhoven 41
Bedragen x € 1.000 2015 2016 2017 2018 2019
Onderzoek transport gevaarlijke stoffen -869 - - - -
Huisvuilzakken van de straat 225 - - - -
Roadmaps for Energy (R4E) 1.304 96 64 536 -
TRIANGULUM 111 464 217 165 114
Overige investeringen < € 1 mln 224 - - - -
Wonen 12.330 5.750 552 1.002 -
IWV Lakerlopen 1.254 - - - -
IWV Kruidenbuurt 3.843 - - - -
IWV Bloemenbuurt Zuid 1.269 - - - -
IWV De Barrier 178 - - - -
IWV Drents Dorp 330 - - - -
IWV Woensel West 1.719 1.480 550 1.000 -
IWV Philipsdorp 1.030 2.000 - - -
IWV Oud Woensel 617 1.557 2 2 -
Genderdal (herstructurering) 648 324 - - -
IWV Krachtwijk Doornakkers 1.398 389 - - -
Overige investeringen < € 1 mln 43 - - - -
Ruimtelijke ontwikkeling 1.856 258 158 158 158
Herinrichting OR Kanaalzone
(bedr.terrein De Kade)
1.538 - - - -
Programmabureau Brainport Avenue 218 158 158 158 158
Overige investeringen < € 1 mln 100 100 - - -
Overige investeringen 5.511 1.545 100 - -
VMBO-SEN Sportcomplex Eindhoven
Noord
1.999 - - - -
Piuslaan,ver-/nieuwbouwb VMBO de
Burgh
674 338 - - -
ESF J 2014-2015 842 158 100 - -
Openb.ruimte mbt Fontys
Sporthogeschool
327 - - - -
Overige investeringen < € 1 mln 1.668 1.049 - - -
Grondexploitaties 42.692 27.979 26.017 27.042 23.618
Totaal bestaande investeringen 190.893 163.493 111.575 64.733 42.163
september 2015 MIP 2016 - Meerjaren Investeringsprogramma 2016-2019
42 gemeente Eindhoven
Nieuwe investeringen Bedragen x € 1.000 2015 2016 2017 2018 2019
Investeringen economisch nut - 3.367 - - -
Vervangingsinvesteringen
gemeentelijk vastgoed
- 3.367 - - -
HNW/Huisvesting e/o Slim
Verduurzamen
- 3.367 - - -
Investeringen maatschappelijk
nut
- 1.985 5.396 4.296 1.146
Verkeer - 489 3.650 3.350 -
Black spot Fransebaan - 89 - - -
Duurzame mobiliteit - - 3.350 3.350 -
Vervangen verkeerslichten - 400 300 - -
Wonen - 1.496 1.746 946 1.146
IWV Oud Philipsdorp - 750 1.000 250 -
IWV Woensel West Celcius fase 1 - 146 146 146 146
IWV Woensel West Celcius fase 2-4 - 600 600 550 1.000
Totaal nieuwe investeringen - 5.352 5.396 4.296 1.146
september 2015 MIP 2016 - Meerjaren Investeringsprogramma 2016-2019
gemeente Eindhoven 43
Totaaloverzicht bestaande en nieuwe investeringen Bedragen x € 1.000 2015 2016 2017 2018 2019
Economisch nut 70.892 90.240 53.681 26.993 16.427
Bestaande investeringen 70.892 86.873 53.681 26.993 16.427
Nieuwe investeringen - 3.367 - - -
Maatschappelijk nut 77.309 50.626 37.273 14.994 3.264
Bestaande investeringen 77.309 48.641 31.877 10.698 2.118
Nieuwe investeringen - 1.985 5.396 4.296 1.146
Grondexploitaties (bestaand) 42.692 27.979 26.017 27.042 23.618
Totale investeringsopgave 190.893 168.845 116.971 69.029 43.309
september 2015 MIP 2016 - Meerjaren Investeringsprogramma 2016-2019
44 gemeente Eindhoven
BIJLAGE 3: INVESTERINGSWENSEN VANUIT HET INTEGRALE PROGRAMMERINGSVRAAGSTUK 1. Regionaal ontwikkelingsfonds Werklocaties De gemeente Eindhoven en de Brabants Ontwikkelingsmaatschappij (BOM) willen
samen met de regio een Regionaal Ontwikkelingsfonds Werklocaties oprichten. Dit fonds kan worden ingezet om extra financiële slagkracht te realiseren voor gebiedsopgaven op bestaande en nieuwe bedrijventerreinen, die cruciaal zijn voor het innovatieve vermogen,
de werkgelegenheid en/of de duurzame economische groei van de regio. Het is van het grootste belang om de middelen van de BOM en de regio te verkrijgen en dat ook wij een belangrijke bijdrage leveren aan dit fonds. Daarom zal ons aandeel met prioriteit ter
beschikking worden gesteld.
� wettelijke taak
� past binnen Coalitieakkoord
� gevolgen bij niet doorgaan: geen versterking van de regionale economie.
2. Garden City reïnvented, uitvoering fase 1: Centr umgebied
Eindhoven is een stad met veel potentie. De stad en regio staan nationaal en
internationaal bekend om de sterkte van de toptechnologische industrie, het unieke
samenwerkingsmodel, de creativiteit en het innovatievermogen. De binnenstad van
Eindhoven is een belangrijke vestigingsfactor en het visitekaartje voor het centrum van
de Brainportregio. De huidige inrichting en uitstraling van het centrumgebied past niet bij
de ambitie de we als stad hebben (daarnaast is de bestrating technisch versleten en is
onderhoud noodzakelijk). Om dit te bereiken is een kwaliteitssprong van de openbare
ruimte noodzakelijk, die zich richt op ontmoeten en ontspanning met een bijzondere
kwaliteit van het stedelijk groen en de verbinding met het omliggende landschap is van
groot belang. Deze fase past in het grotere programma om de stad een kwaliteitsimpuls
te geven, waarbij smart mobility, klimaatbestendigheid, groen en ruimte voor ontmoeten
en bewegen centraal staan.
� wettelijke taak
� past binnen Coalitieakkoord
� gevolgen bij niet doorgaan: achterblijven kwaliteit binnenstad, kans op risico-
aansprakelijkheid door gladheid steentjes.
3. Kennedylaan buiten de Ring (onderdeel van hoofd infrastructuur)
Uit technische inspecties is gebleken dat deze weg het einde van haar levensduur heeft
bereikt. De weg heeft een belangrijke functie in de verkeersstructuur. Het niet aanpakken
van deze weg betekent risico's op het gebied van veiligheid en bereikbaarheid.
Afgelopen jaar zijn deelreparaties uitgevoerd, maar de technische staat van de weg is
dusdanig slecht dat er over een aantal jaar de bereikbaarheid (als gevolg van reparaties
niet meer kan worden gewaarborgd. De gemeente heeft een wettelijke taak om de
wegen goed te onderhouden en is aansprakelijk als ze dat niet goed doet. Het
september 2015 MIP 2016 - Meerjaren Investeringsprogramma 2016-2019
gemeente Eindhoven 45
programma openbare ruimte draagt financieel bij aan de projecten. Het niet aanpakken
van de wegen leidt tot hogere kosten (curatief)
Als er onvoldoende middelen voor onderhoud beschikbaar zijn dan bestaat de kans dat
de totale begroting niet goedgekeurd wordt (brief Provincie). In de huidige begroting zijn
de middelen niet toereikend.
Geschatte kosten: €2.000.000,-
Bijdrage onderhoudsprogramma: €500.000 en bijdrage MIP € 1.500.000
Verdeling over de jaarschijven: 2018 € 50.000, 2019 € 1.000.000 en 2020 € 950.000
� wettelijke taak
� past binnen Coalitieakkoord
� gevolgen bij niet doorgaan: hogere curatieve kosten, gevolgen veiligheid en
bereikbaarheid ivm reparaties. Mogelijke afkeuring begroting door Provincie ivm
onvoldoende onderhoudsbudget
4. Stratumseind
De inrichting van Stratumseind is versleten en is meer hufterproof dan gastvrij. Partners
willen gezamenlijk in het gebied investeren en hebben de visie Stratumseind 2.0
opgesteld, waarbij de straat zich op een ander publiek richt en ook overdag aantrekkelijk
wordt. Door het Stratumseind her in te richten (waarbij zoveel mogelijk groen aan de
straat wordt toegevoegd) wordt de gewenste impuls aan de openbare ruimte in de straat
gegeven, terwijl partners zich tegelijkertijd richten op verbetering van het aanbod en
uitstraling van gevels en terrassen.
Kosten voor de herinrichting bedragen: € 1.000.000
Verdeling over de jaarschijven: 2016: €50.000 en 2017: €950.000
� wettelijke taak
� past binnen Coalitieakkoord
� gevolgen bij niet doorgaan: mogelijkheid om verbetering samen met partners uit
te voeren vervalt, risico op geen verbetering in uitstraling va de straat
5. A. Fokkerweg (onderdeel van hoofd infrastructuur )
Uit technische inspecties is gebleken dat deze weg het einde van haar levensduur heeft
bereikt. De weg heeft een belangrijke functie in de verkeersstructuur. Het niet aanpakken
van deze weg betekent risico's op het gebied van veiligheid en bereikbaarheid. De
technische staat van de weg is dusdanig slecht dat er een grote kans op tijdelijke
afsluiting van de wegen is (voor reparatie). De projecten worden integraal aangepakt.
Verkeer en groen liften mee (zit in de bedragen). De gemeente heeft een wettelijke taak
om de wegen goed te onderhouden en is aansprakelijk als ze dat niet goed doet. Het
programma openbare ruimte draagt financieel bij aan de projecten. Het niet aanpakken
van de wegen leidt tot hogere kosten (curatief)
Als er onvoldoende middelen voor onderhoud beschikbaar zijn dan bestaat de kans dat
de totale begroting niet goedgekeurd wordt (brief Provincie). In de huidige begroting zijn
de middelen niet toereikend.
Geschatte kosten: €1500.000, bijdrage onderhoudsprogramma €250.000
Bijdrage MIP: € 1.250.000
september 2015 MIP 2016 - Meerjaren Investeringsprogramma 2016-2019
46 gemeente Eindhoven
Verdeling over de jaarschijven: 2015 € 250.000 en 2016 € 1.000.000
� wettelijke taak
� past binnen Coalitieakkoord
� gevolgen bij niet doorgaan: hogere curatieve kosten, gevolgen veiligheid en
bereikbaarheid ivm reparaties. Mogelijke afkeuring begroting door Provincie ivm
onvoldoende onderhoudsbudget
6. Michelangelolaan
Uit technische inspecties is gebleken dat deze weg het einde van haar levensduur heeft
bereikt. De weg heeft een belangrijke functie in de verkeersstructuur. Het niet aanpakken
van deze weg betekent risico's op het gebied van veiligheid en bereikbaarheid. De
technische staat van de weg is dusdanig slecht dat er een grote kans op tijdelijke
afsluiting van de wegen is (voor reparatie). De projecten worden integraal aangepakt.
Verkeer en groen liften mee (zit in de bedragen). De gemeente heeft een wettelijke taak
om de wegen goed te onderhouden en is aansprakelijk als ze dat niet goed doet. Het
programma openbare ruimte draagt financieel bij aan de projecten. Het niet aanpakken
van de wegen leidt tot hogere kosten (curatief)
Als er onvoldoende middelen voor onderhoud beschikbaar zijn dan bestaat de kans dat
de totale begroting niet goedgekeurd wordt (brief Provincie). In de huidige begroting zijn
de middelen niet toereikend.
Geschatte kosten: € 1.000.000. Dekking uit onderhoudsprogramma
Verdeling over de jaarschijven: 2016 € 25.000, 2017 € 875.000 en 2018 € 100.000
� wettelijke taak
� past binnen Coalitieakkoord
� gevolgen bij niet doorgaan: hogere curatieve kosten, gevolgen veiligheid en
bereikbaarheid ivm reparaties. Mogelijke afkeuring begroting door Provincie ivm
onvoldoende onderhoudsbudget
7. Brug Wolvendijk
Uit risico-analyses blijkt dat de brug Wolvendijk niet meer voldoet aan de eisen. De brug
is afgekeurd en moet in 2018 vervangen worden. Als we hier te lang mee wachten zal
de brug en daarmee de verbinding naar Nuenen afgesloten worden. In overleg met
Nuenen moet hun financiële bijdrage aan vervanging van de brug bepaald worden.
Bijdrage vanuit onderhoudsprogramma 250.000 euro en bijdrage MIP: € 1.500.000
Verdeling over de jaarschijven: 2017 €130.000 en 2018 €1.620.000
� wettelijke taak
� past binnen Coalitieakkoord
� gevolgen bij niet doorgaan: afsluiten brug, gevolgen bereikbaarheid
8. Maatregelen a.g.v openbaar vervoerconcessie
Eind 2016 gaat de nieuwe openbaar vervoerconcessie in. De provincie is
verantwoordelijk voor deze concessie. De gemeente is verantwoordelijk voor een
eventuele aanpassing van de infrastructuur als gevolg van deze concessie. Dit project
september 2015 MIP 2016 - Meerjaren Investeringsprogramma 2016-2019
gemeente Eindhoven 47
betreft de maatregelen die getroffen moeten worden als gevolg van de nieuwe concessie
openbaar vervoer, zoals halte aanpassingen en aanpassingen aan de verkeerslichten.
Totale kosten: € 350.000, bijdrage uit het MIP: €90.000 (2016)
� wettelijke taak
� past binnen Coalitieakkoord
� gevolgen bij niet doorgaan: haltes op mogelijk nieuwe routes kunnen niet
gerealiseerd worden
9. Geldropseweg
De Geldropseweg is een oude radiaal waarvan de inrichting niet voldoet aan de
gewenste beeldkwaliteit. In 2008 is in opdracht van de gemeente in samenspraak met
winkeliers, aanwonenden en organisatie van Iriswijk en Rochusbuurt, een
herinrichtingsplan ontwikkeld, waarin een versterkte groenstructuur, verbetering van de
uitstraling en belevingswaarde van het winkelcentrum centraal staan. Tevens maakt de
Geldropseweg deel uit van het HOV-netwerk.
Kosten voor herinrichting bedragen € 1.200.000,-
Verdeling over de jaarschijven: 2017: €500.000 en 2018: €700.000
� wettelijke taak
� past binnen Coalitieakkoord
� gevolgen bij niet doorgaan: negatief effect op uitstraling en daarmee het
toekomstperspectief van het winkelgebied
10. Kanaalstraat
Dela is bereid Mariënhage aan te kopen en te herbestemmen onder voorwaarde dat de
gemeente Kanaalstraat en omgeving herinricht teneinde de ruimtelijke kwaliteit te
verbeteren. Dit komt overeen met ambities van gemeente op het gebied van groen,
openbare ruimte, verkeer (aanleg fietspad) en verbetering luchtkwaliteit. De kosten
hiervan bedragen 700.000,-- dit is exclusief kosten voor herinrichting van de
kruispunten. De invulling van het gebied Mariënhage voor ‘ceremonie en conferentie’
door Dela en Kapellerput betekent het veiligstellen van rijksmonumentaal erfgoed met
een investering van €20 mln door partijen, een vastgoedbezuiniging voor gemeente én
een groot maatschappelijk rendement met een invulling die aansluit bij het historische
'hart en ziel' en aanhaakt bij de maatschappelijke behoefte aan een plek van ‘rouw en
trouw, bezieling en ontplooiing’. Bovendien is er de ambitie om het verblijfsklimaat van
de binnenstad te verbeteren met het doortrekken van de groene long en wordt het
gesloten domein toegankelijker gemaakt, bijvoorbeeld in de route VDMA – Mariënhage –
NRE met als onderdeel een nieuwe brug over de Dommel die samenvalt met
expeditiebrug Dela/Kapellerput. Dit alles op een wijze waardoor Mariënhage een
toegankelijker, multifunctioneler, groener en uniek ‘pareltje’ wordt met Eindhovense
identiteit, dat de binnenstad versterkt. Het niet herinrichten van de Kanaalstraat heeft
mogelijk gevolgen voor de overeenkomst met Dela. Totale kosten: € 700.000.
Verdeling over de jaarschijven: 2017 €50.000 en 2018 €650.000
september 2015 MIP 2016 - Meerjaren Investeringsprogramma 2016-2019
48 gemeente Eindhoven
� wettelijke taak
� past binnen Coalitieakkoord
� gevolgen bij niet doorgaan: mogelijke gevolgen voor ontwikkeling van
Mariënhage
11. VRI-vervanging in combinatie met ITS-oplossinge n
Er is geen jaarlijks budget beschikbaar voor het vervangen van verkeerslichten, terwijl er
nog steeds verkeerlichten zijn die hoognodig vervangen moeten worden. Tegelijk met de
vervanging worden in de nieuwe verkeerslichten de meest moderne technieken
toegepast, waardoor we op een slimme manier (smart mobility) meer verkeer over de
bestaande infrastructuur kunnen verwerken.
Geschatte kosten: € 2.000.000
Geschatte subsidie: € 500.000
Verdeling over de jaarschijven: 2016 €1.500.000 en 2017 €500.000
� wettelijke taak
� past binnen Coalitieakkoord
� gevolgen bij niet doorgaan: verkeerslichten vallen uit en kunnen niet meer
gerepareerd worden. Dit heeft gevolgen voor de veiligheid en bereikbaarheid
12. Black spot aansluiting Daf op Hugo vd Goeslaan
Volgens de meest recente betrouwbare gegevens is de aansluiting van de Daf op de
Hugo vd Goeslaan een black spot. Dat betekent dat er meerdere ongevallen zijn gebeurd
waarbij gewonden zijn gevallen. Dit vraagt om een reconstructie van het kruispunt en de
ventweg.
Geschatte kosten: € 1.500.000
Verdeling over de jaarschijven: 2016 €500.000 en 2017 €1.000.000
� wettelijke taak
� past binnen Coalitieakkoord
� gevolgen bij niet doorgaan: blackspot blijft bestaan
13. Kennedylaan binnen de ring onderdeel renovatie fietspaden
Ter verbetering van de fietsstructuur en fietscomfort dienen de bestaande fietspaden
vervangen te worden door asfalt.
Geschatte kosten: € 470.000 (2016)
� wettelijke taak
� past binnen Coalitieakkoord
� gevolgen bij niet doorgaan: fietspad blijft in tegels liggen
14. Verkeersveiligheid Floraplein
Al jaren is er discussie over de verkeersveiligheid op het Floraplein, het is geen black,
maar fietsers vinden het eng om hier over te steken en kiezen daarom een andere route.
Tijdens de behandeling van de begroting in de raad is toegezegd de aanpak van deze
rotonde mee te nemen bij de integrale afweging van het MIP 2016.
september 2015 MIP 2016 - Meerjaren Investeringsprogramma 2016-2019
gemeente Eindhoven 49
Geschatte kosten: € 200.000
2016 €200.000
� wettelijke taak
� past binnen Coalitieakkoord
� gevolgen bij niet doorgaan: subjectieve onveiligheid blijft bestaan
15. Boschdijk binnen de Ring
De Boschdijk binnen de Ring is een van de oude radialen van Eindhoven. De inrichting
van de weg voldoet niet aan de gewenste beeldkwaliteit. Om hier aan te voldoen is het
wenselijk het aantal rijbanen te reduceren van 2x2 naar 2x1 (ontharden), de straat te
vergroenen, een goede fietsverbinding te realiseren en de verkeerveiligheid te
verbeteren.
Kosten voor de herinrichting bedragen € 2.500.000,-
Verdeling over de jaarschijven: 2017 €50.000, 2018 €1.200.000 en 2019 €1.250.000
� wettelijke taak
� past binnen Coalitieakkoord
� gevolgen bij niet doorgaan: groot contrast Boschdijk binnen en buiten de ring,
geen verbetering verkeersveiligheid.
16. Fietsrekken stalling Heuvel
De fietsrekken in de beheerde stalling Heuvel zijn verouderd. Er worden geen nieuwe
rekken en/of onderdelen meer geproduceerd, met het gevolg dat de defecte rekken over
een tijdje niet meer gerepareerd of vervangen kunnen worden. Dat betekent dat de
rekken over enkele jaren vervangen moeten worden.
Geschatte kosten: € 50.000-200.000
2018: € 50.000
� wettelijke taak
� past binnen Coalitieakkoord
� gevolgen bij niet doorgaan: geen rekken meer in stalling. Gevolg halvering
capaciteit