Mema MN 201 Realizmi Klasik

8/10/2019 Mema MN 201 Realizmi Klasik

1/19

Hyrje ne Teorite eMardhenieve

NderkombetareRealizmi Klasik


2/19

Cfare eshte teoria?

Thjeshtesim i Realitetit Nje Perspektivete tregon se ku mund te

shikosh

Nje formulim i shkakut dhe pasojes Y=f(X)ose y=a+bx+e*

Cilat variabla shkojne se bashku? (korrelacion)

Perse ndodh kjo rregullsi? (mekanizma shkaktues)

X=Variabel e pavarur/shpjeguese = shkaku

Y=Variabel e varur/ajo qe shpjegohet =

pasoja/rezultati


3/19

Perse Teorite jane te nevojshme

Shembull: Pasoja e arsimimit (shkaku=x) mbipasurine (y)

Nese duam te masim efektin e edukimit mbi te

ardhurat, variabla e pavarur eshte niveli i te ardhurave,

dhe varibla e pavarur eshte niveli arsimor i nje individi

Kemi shume informacion qe nuk mund ta

perpunojme/procesojme pa nje udhezim se cfare

eshte e rendesishme dhe cfare nuk eshte erendesishme.

Asnje veprim racional nuk munk te shpjegohet pa

nje hipoteze rreth shkakut dhe pasojes.


4/19

Cfare eshte nje hipoteze?

Nje hipoteze eshte nje rrjedhoje/implikim qemund te provohet dhe qe vjen nga teoria.

Cdo teori gjeneron shume hipotiza.

Evidence ne favor te nje hipoteze mbeshtet (pornuk verteton) teorine.

Evidence qe kundershton hipotezen kerkon

ndryshimin ose braktisjen e teorise.

Teorite duhet te braktisen vetem nese ekziston nje

teori tjeter e cila shpjegon parregullsine e verejtur.


5/19

Teori te Pranueshme

All theories must be falsifiable. Te gjitha teorite duhet te jene te falsifikueshme

Si do te dinim qe nje teorie eshte e gabuar

Te gjithat teorite duhet te jene te llogjikshme

Koherente ne vetvete

Perfundimet ndjekin premisat


6/19

Vleresimi i Teorive (Pozitiviste)

Pergjithesimi: aplikimi i tyre permes koherave,vendeve, dhe ceshtjeve

Koprracia: thjeshtesia; pak variabela te pavarura

Vlefshmeri empirike: saktesia e parashikimeve Leverage: relativisht me koprracine, te jep nje fushe te

gjere aplikimi

Prodhimtari: numri i hipotezave qe ajo gjeneron

Perparuese: rritet nepermjet parashikimeve te reja apodegjenerohet nga modifikimi i tepruar


7/19

Tre Teorite Kyce (dhe te tjera)

Realizmi Liberalizmi

Konstruktivizmi

Te Tjerat

Marxizmi

Post-modernizmi and post-strukturalizmi


8/19


9/19

Rrenjet e LashtaThucydides

Puna Madhore: Historia e Luftes se Peloponezit (431 p.e.s) Shpjegon luften midish Athines dhe Spartes, dy polet e

sistemi Grek

Shkaku i luftesfuqizimi i Athines dhe frika qe kjo i shkaktoi

Spartes (shperndarja e fuqise) Athinasit realist v. Melosianeve utopian.

Te fortet gjithmone fitojne mbi te dobetit.

Refuzimi i pretendimeve mbi drejtesine ne politiken

nderkombetare

Mesimi: tragjedia gjithmone i ndjek ata te cilet mbeshteten ne

shprese, drejtesi, dhe shoke/aleanca te supozuara


10/19

Dialogue i Melosit

The following quotation is from the dialogue is between unnamed Athenian envoys negotiate withunnamed Melians as recounted by Thucydides:

Athenian: "For ourselves, we shall not trouble you with specious pretenseseither of how we have a

right to our empire because we overthrew the Mede, or are now attacking you because of wrong that

you have done usand make a long speech which would not be believed; and in return we hope that

you, instead of thinking to influence us by saying that you did not join the Spartans, although their

colonists, or that you have done us no wrong, will aim at what is feasible, holding in view the real

sentiments of us both; since you know as well as we do that r ight , as the world g oes, is only in

quest ion between equals in po wer, whi le the strong d o wh at they can and the weak suf fer what

they must" (5.89).

Melians: "You may be sure that we are as well aware as you of the difficulty of contending against your

power and fortune, unless the terms be equal. But w e trust that the gods may grant us fortune as

good as yours, since we are just men f ight ing against unjust, and that what we want in power willbe made up by the alliance of the Lacedaemonians, who are bound, if only for very shame, to come to

the aid of their kindred. Our confidence, therefore, after all is not so utterly irrational."

Athenian: "Of the gods we believe, and of men we know, that by a necessary law o f their nature theyrule wh erever they can.And it is not as if we were the first to make this law, or to act upon it when

made: we found it existing before us, and shall leave it to exist forever after us; all we do is to make use

of it, knowing that you and everybody else, having the same power as w e have, wou ld do the same

as we do" (5.105.2).


11/19

Nicolo Machiavelli

Puna madhore: Princi, 1513 Shkruar sikurse nje diplomat keshillon nje

sundimtar:

Kap sa me shume territor qe ke mundesi

Krijo lidhje miqesore me fuqite e vogla por mposhti

fuqite e medhaja

Vete-mbeshtetja eshte me e preferuar se aleanca

Moraliteti tradicional mund te braktiset nga shteti

E H C


12/19

E.H. Carr

Kriza 20 Vjecare

Nje kritike e liberalizmit utopian dominues mbasluftes se pare botere.

Nje pergjigje e deshtimit te Liges se Kombeve

dhe sigurise kolektive. Krijuesit e Liges mendoni: nese beson ne dicka

me mjaft zell, do te behet realitet.

Ne realitet, shqetesimet egoiste kombetare

dominojne arenen nderkombetare.

Veprime agresive nga shtetet jane racionale dhe

natyrale dhe duhen pritur.

E H C


13/19

E.H. Carr

Kriza 20 Vjecare (cont)

Duhet te analizojme politiken ne menyre objektiveashtu sic eshte, dhe jo sic duhet te jete.

Konfliktet midis interesave kombetare jane te pa-

evitueshem. E vetmja menyre per te minimizuar luften eshte

nepermjet nje balance fuqie midis shteteve.


14/19

Hans Morgenthau

Puna Madhore: Politika Ndermjet Kombeve, 1949 Zbulimi i ligjeve objektive ne shkencat politike

Nje politike efektive dhe jo-emocionale kerkon

vleresimin e politikes ne kontekstin e pasojes sesaj mbi fuqine dhe standarteve morale.

6 P i t li it litik t


15/19

6 Parimet e realizmit politik te

Morgenthau:

Politikia qeveriset nga ligje objektive te rrenjosura nenatyren njerezore.

Interesat percaktohen si fuqi

Format e fuqise te nje shteti do te ndryshojne nga koha

ne kohe por interesi si fuqi qendron konstant.

Veprimet politike kane pasoja morale, por moraliteti

nuk mund te udhezoje veprimin.

Nuk ekziston asnje standard universal i parimevemorale ne politiken nderkombetare

Sfera politike eshte autonome nga sfera ligjore, morale,

dhe ose ekonomike. Politika merret me fuqine.


16/19


17/19

Hans Morgenthau (cont)

Shteti eshte objekti referues i teorise si edhe agjenti qendjek fuqine ne ceshtjet nderkombetare.

Anarkia nuk eshte shkaku i vertete i konkurimit midis

shteteve, por nje force toleruese.

Mungesa e nje qeverisjeje boterore=asnje kufi mbideshirat elementare njerezore per dominim e te

tjereve.

Ne nje sistem hierarkik, ndjekja e fuqise do te shfuqizonte

animus dominandi per shkak te prezences se nje Leviath.

Natyra njerezore dominon vetem ne kontekstin e nje

sistemi anarkik.


18/19

Kritikat e Realizmit Klasik

E pamundur te dallosh midisrekomandimit(presciption) dhe parashikimit

Fuqia: nje koncept jo i qarte

Interesi kombetar: Objektive apo subjektive? Balanci i fuqise: do te thote

nje balance aktuale midis dy fuqive te barabarta?

Cfaredo lloj shperndarje e fuqise midis shteteve?

Nje politike qe kerkon te arrije kete balancim?

Teoria e rrenjosur ne natyren njerezore

E veshtire te shpjegosh ndryshim ne politiken

nderkombetare

K kl i Cf i h d j


19/19

Konkluzion: Cfare parimesh ndajne

realistet klasik me njeri tjetrin?

Duhet ta shohesh boten sic eshte, dhe jo sicduhet te jete.

Interesat e shteteve dhe udheheqesve jane fuqia.

Ambicia per fuqi vjen nga natyra njerezore dhe jonga struktura e sistemit.

Pretendime morale ose argumenta per drejtesine

nuk kane vend ne politiken e jashtme.

Keto parime jane aspekte te perhershmme te

politikes nderkombetare.

Documents

Mema MN 201 Realizmi Klasik