Identifikimi i alternativave strategjike Identifikimi i alternativave strategjike (strategjitë në nivel korporate)(strategjitë në nivel korporate)

► Strategjia përcaton hapat që një organizatë duhet të Strategjia përcaton hapat që një organizatë duhet të ndërrmarë me qëllim që të arrijë një objektiv.ndërrmarë me qëllim që të arrijë një objektiv.

► Menaxheri i përgjithshëm është personi përgjegjës për Menaxheri i përgjithshëm është personi përgjegjës për hartimin e një plani strategjik efektiv për organizatën.hartimin e një plani strategjik efektiv për organizatën.

1.1. Strategjia e rritjes sStrategjia e rritjes sëë q qëëndrueshmendrueshme2.2. StrategjitStrategjitëë e rritjes e rritjes a) Integrimi vertikala) Integrimi vertikal b) Integrimi horizontalb) Integrimi horizontal c) Diversifikimi koncentrikc) Diversifikimi koncentrik d) Diversifikimi konglomeratd) Diversifikimi konglomerat e) Koncentrimi ne) Koncentrimi nëë nj njëë produkt t produkt tëë vet vetëëmm f) Zhvillimi i produktitf) Zhvillimi i produktit g) Zhvillimi i tregut g) Zhvillimi i tregut h) Novacionih) Novacioni3. Strategjit3. Strategjitëë e shkurtimit e shkurtimit

a.a. RrethxhirimiRrethxhirimib.b. ZhveshjaZhveshjac.c. LikuidimiLikuidimi

Strategjia e rritjes së qëndrueshmeStrategjia e rritjes së qëndrueshme

Një strategji e rritjes së qëndrueshme karakterizohet me atë:Një strategji e rritjes së qëndrueshme karakterizohet me atë:• Se organizata është e kënaqur me performancën e së kaluarës Se organizata është e kënaqur me performancën e së kaluarës

dhe vazhdon të ndjekë të njëjtat objektiva.dhe vazhdon të ndjekë të njëjtat objektiva.• Se cdo vit planifikohet rritje me të njëjtën përqindje.Se cdo vit planifikohet rritje me të njëjtën përqindje.• Se organizata vazhdon ti shërbejë klientëve të saj me të njëjtat Se organizata vazhdon ti shërbejë klientëve të saj me të njëjtat

produkte dhe shërbime bazë.produkte dhe shërbime bazë.

Arsyet për ndjekjen e strategjisë së rritjes së qëndrueshme :Arsyet për ndjekjen e strategjisë së rritjes së qëndrueshme :• Manaxhmenti nuk dëshiron të ndërrmarë risk duke ndryshuar Manaxhmenti nuk dëshiron të ndërrmarë risk duke ndryshuar

strategjinë strategjinë • Ndryshimet në strategji kërkojnë ndryshime edhe në Ndryshimet në strategji kërkojnë ndryshime edhe në

shpërndarjen e burimeve.shpërndarjen e burimeve.• Organizata e ka të vështirë t’i përshtatet ndryshimeve përsa Organizata e ka të vështirë t’i përshtatet ndryshimeve përsa

i përket produktit apo tregut të saj. i përket produktit apo tregut të saj. Përgjithësisht, organizatat që ndjekin një strategji të rritjes së Përgjithësisht, organizatat që ndjekin një strategji të rritjes së

qëndrueshme, përqendrohen në një produkt apo shërbim.qëndrueshme, përqendrohen në një produkt apo shërbim.

Strategjitë e rritjesStrategjitë e rritjes

Organizatat që ndjekin një strategji rritje përshkruhen se:Organizatat që ndjekin një strategji rritje përshkruhen se:• Ato nuk rriten më shpejt se ekonomia, por rriten më shpejt Ato nuk rriten më shpejt se ekonomia, por rriten më shpejt

se tregjet në të cilat ato shesin produktet e tyre.se tregjet në të cilat ato shesin produktet e tyre.• Ato përpiqen të sigurojnë fitime mbi mesatarenAto përpiqen të sigurojnë fitime mbi mesataren• Ato në mënyrë të rregullt zhvillojnë produkte të reja, tregje Ato në mënyrë të rregullt zhvillojnë produkte të reja, tregje

të reja dhe procese të reja prodhimitë reja dhe procese të reja prodhimi• Ato përpiqen t’ja përshtasin mjedisin e jashtëm duke Ato përpiqen t’ja përshtasin mjedisin e jashtëm duke

zbuluar kërkesa të reja ose duke krijuar diçka të re. zbuluar kërkesa të reja ose duke krijuar diçka të re.

Përpara se të ndërmarrë një strategji rritje, manaxhmenti Përpara se të ndërmarrë një strategji rritje, manaxhmenti duhet ti përgjigjet tri pyetjeve të mëposhtme:duhet ti përgjigjet tri pyetjeve të mëposhtme:

• A disponon organizata burimet financiare të nevojshme?A disponon organizata burimet financiare të nevojshme?• A ndodhet organizata në një pozicion të favorshëm A ndodhet organizata në një pozicion të favorshëm

konkurrues?konkurrues?• A e lejon legjislacioni në fuqi rritjen e kompanisë? A e lejon legjislacioni në fuqi rritjen e kompanisë?

Integrimi vertikalIntegrimi vertikal Strategjia e integrimit vertikalStrategjia e integrimit vertikal është strategji e rritjes që është strategji e rritjes që

përfshin zgjerimin e bizneseve në dy drejtime (prodhimin përfshin zgjerimin e bizneseve në dy drejtime (prodhimin dhe shpërndarjen e produkteve të firmës).dhe shpërndarjen e produkteve të firmës).

Cilat janë arsyet që e shtyjnë një organizatë të ndjekë Cilat janë arsyet që e shtyjnë një organizatë të ndjekë strategjinë e integrimit vertikal?strategjinë e integrimit vertikal?

• Është dëshira për të kontrolluar shpërndarjen e produkteve Është dëshira për të kontrolluar shpërndarjen e produkteve të prodhuaratë prodhuara

• Integrimi vertikal i jep organizatës më tepër kontroll mbi Integrimi vertikal i jep organizatës më tepër kontroll mbi shpenzimet dhe cilësitë e lëndëve të para. shpenzimet dhe cilësitë e lëndëve të para.

Integrimi horizontalIntegrimi horizontal

Integrimi horizontal është një strategji rritje që përfshin Integrimi horizontal është një strategji rritje që përfshin blerjen e një konkurrenti. blerjen e një konkurrenti.

Kjo strategji mund të realizohet edhe në përmjet shkrirjes së dy Kjo strategji mund të realizohet edhe në përmjet shkrirjes së dy bizneseve.bizneseve.

Diversifikimi koncentrikDiversifikimi koncentrik

Diversifikimi koncentrik,Diversifikimi koncentrik, blerje e bizneseve që kanë blerje e bizneseve që kanë karakteristika të përbashkëta me firmën blerëse përsa i karakteristika të përbashkëta me firmën blerëse përsa i përket teknologjisë, tregjeve dhe produkteve. përket teknologjisë, tregjeve dhe produkteve.

Qëllimet e diversifikimit koncentrik janë:Qëllimet e diversifikimit koncentrik janë:• Rritja e aksioneve të firmësRritja e aksioneve të firmës• Përmirësimi i stabilitetit të fitimeve të firmësPërmirësimi i stabilitetit të fitimeve të firmës• Kompletimi i linjës së produktitKompletimi i linjës së produktit• Ndërtimi i linjave të reja produktitNdërtimi i linjave të reja produktit

Diversifikimi KonglomeratDiversifikimi Konglomerat Diversifikimi konglomerat është një strategji rritje që përfshin Diversifikimi konglomerat është një strategji rritje që përfshin

angazhimin në produkte apo shërbime të reja angazhimin në produkte apo shërbime të reja Diversifikimi konglomerat arsyetohet me këtë:Diversifikimi konglomerat arsyetohet me këtë:• Mbështetja me mjete monetare nga divizionet e tjeraMbështetja me mjete monetare nga divizionet e tjera• Përdorimi i fitimeve të një divizioni për të mbuluar shpenzimet e Përdorimi i fitimeve të një divizioni për të mbuluar shpenzimet e

një divizioni tjetër, një divizioni tjetër,

Elementët bazë që kushtëzojnë një përdorim të sukseshëm Elementët bazë që kushtëzojnë një përdorim të sukseshëm të strategjisë së diversifikimit konglomerat janë:të strategjisë së diversifikimit konglomerat janë:

• Një përkufizim i qartë i objektivave të organizatësNjë përkufizim i qartë i objektivave të organizatës• Krijimin e kritereve specifike të blerjes së organizatave të Krijimin e kritereve specifike të blerjes së organizatave të

tjera. tjera.

Kjo strategji i drejton burimet e firmës në rritjen e një Kjo strategji i drejton burimet e firmës në rritjen e një produkti, në një treg të vetëm, produkti, në një treg të vetëm,

Arsyeja kryesore e ndërrmarjes së këtij veprimi është se firma Arsyeja kryesore e ndërrmarjes së këtij veprimi është se firma zhvillon dhe shfrytëzon plotësisht eksperiencën e saj.zhvillon dhe shfrytëzon plotësisht eksperiencën e saj.

Për zhvillimin e strategjisë së rritjes janë të favorshme disa Për zhvillimin e strategjisë së rritjes janë të favorshme disa kushte specifike të mjedisit të firmës:kushte specifike të mjedisit të firmës:

4.4. Së pari industria e firmës duhet të jetë rezistente ndaj progresit Së pari industria e firmës duhet të jetë rezistente ndaj progresit teknologjikteknologjik

5.5. Një kusht që favorizon rritjen egziston kur tregjet dhe Një kusht që favorizon rritjen egziston kur tregjet dhe produktet e firmës kanë dallim të madh nga tregjet dhe produktet e firmës kanë dallim të madh nga tregjet dhe produktet e konkurrentëve të saj.produktet e konkurrentëve të saj.

6.6. Një kusht favorizues është kur firma i siguron inputet me Një kusht favorizues është kur firma i siguron inputet me çmime të qëndrueshme, dhe në sasinë e kohën e duhur. çmime të qëndrueshme, dhe në sasinë e kohën e duhur.

Koncentrimi në një produkt të vetëmKoncentrimi në një produkt të vetëm

Zhvillimi i tregutZhvillimi i tregut

Disa nga format specifike të strategjisë së zhvillimit të Disa nga format specifike të strategjisë së zhvillimit të tregut mund të jenë:tregut mund të jenë:

2.2. Hapja e tregjeve të reja gjeografikeHapja e tregjeve të reja gjeografike• RajonaleRajonale• KombëtareKombëtare• NdërkombëtareNdërkombëtare6.6. Futja në segmente të reja treguFutja në segmente të reja tregu• Ndryshimi i reklamësNdryshimi i reklamës• Përdorimi i kanaleve të tjera të shpërndarjesPërdorimi i kanaleve të tjera të shpërndarjes• Përdorimi i versioneve të ndryshme të produktitPërdorimi i versioneve të ndryshme të produktit

Zhvillimi i produktitZhvillimi i produktit

Zhvillimi i produktit përfshin modifikimin e produkteve Zhvillimi i produktit përfshin modifikimin e produkteve egzistuese ose krijimin e produkteve të reja, egzistuese ose krijimin e produkteve të reja,

Strategjia e zhvillimit të produktit zbatohet për të zgjatur Strategjia e zhvillimit të produktit zbatohet për të zgjatur ciklin e jetës së produktit egzistues, ciklin e jetës së produktit egzistues,

Të joshen konsumatorët me produktin e ri. Të joshen konsumatorët me produktin e ri. Ajo realizohet përmesAjo realizohet përmes: : 5.5. Zhvillimit të karakteristikave të reja të produktit Zhvillimit të karakteristikave të reja të produktit • Përshtatja e produkteve me nevojat e tregutPërshtatja e produkteve me nevojat e tregut• Modifikimi (ndryshimi i ngjyrës, tingullit, erës etj.)Modifikimi (ndryshimi i ngjyrës, tingullit, erës etj.)8.8. Zhvillimi i produkteve me disa lloje cilësishZhvillimi i produkteve me disa lloje cilësish Shembuj të zhvillimit të produktit janë ribotimi i një teksti, Shembuj të zhvillimit të produktit janë ribotimi i një teksti,

prodhimi i një lloji të ri veture, etj. prodhimi i një lloji të ri veture, etj.

Strategjitë e shkurtimitStrategjitë e shkurtimit ► Strategjitë e shkurtimit përdoren gjatë rënieve ekonomike Strategjitë e shkurtimit përdoren gjatë rënieve ekonomike

dhe në rastet kur firma është në vështirësi financiare. dhe në rastet kur firma është në vështirësi financiare. ► Organizatat i ndjekin strategjitë e shkurtimit vetëm në Organizatat i ndjekin strategjitë e shkurtimit vetëm në

periudha afatshkurtëra. periudha afatshkurtëra. ► qëllimi është të kapërxehet “shtrëngata” dhe pastaj të qëllimi është të kapërxehet “shtrëngata” dhe pastaj të

ndërrmeren strategji të tjera.ndërrmeren strategji të tjera.

RinovimiRinovimi► Si tregjet industriale ashtu edhe ato konsumatore Si tregjet industriale ashtu edhe ato konsumatore

shpresojnë për ndryshime dhe përmirësime periodike të shpresojnë për ndryshime dhe përmirësime periodike të produkteve. produkteve.

► Kjo strategji ndryshon nga ajo e zhvillimit të produktit, që Kjo strategji ndryshon nga ajo e zhvillimit të produktit, që konsistonte në zgjatjen e ciklit të jetës së produktit egzist. konsistonte në zgjatjen e ciklit të jetës së produktit egzist.

QarkullimiQarkullimi

Strategjia e qarkullimit është një përpjekje për të përmirësuar Strategjia e qarkullimit është një përpjekje për të përmirësuar efiçencën gjatë periudhës së rënies financiare për organizatën. efiçencën gjatë periudhës së rënies financiare për organizatën. Kjo strategji realizohet në dy mënyra:Kjo strategji realizohet në dy mënyra:

Pakësimi i shpenzimevePakësimi i shpenzimeve. këtu përfshihet zvogelim i . këtu përfshihet zvogelim i personelit, marrja e paisjeve me qera në vend të blerjes personelit, marrja e paisjeve me qera në vend të blerjes

Reduktimi i mjeteve të firmësReduktimi i mjeteve të firmës si shitja e tokës, e ndërtesave si shitja e tokës, e ndërtesave dhe paisjeve jo tepër të rëndësishme. dhe paisjeve jo tepër të rëndësishme.

Strategjia e qarkullimit përfshin dy faza:Strategjia e qarkullimit përfshin dy faza:• Faza e parë është ajo e Faza e parë është ajo e “tkurrjes”.“tkurrjes”. ajo përfshin një shkurtim ajo përfshin një shkurtim

të përgjithshëm të personelit. të përgjithshëm të personelit. • Faza e dytë ështëFaza e dytë është konsolidimi konsolidimi, ku hartohet një program për , ku hartohet një program për

stabilizimin e gjendjes. stabilizimin e gjendjes.

ZhveshjaZhveshja Strategjia e zhveshjes përfshin shitjen e pjesëve kryesore të Strategjia e zhveshjes përfshin shitjen e pjesëve kryesore të

një firme. një firme. Arsyet e përdorimit të strategjisë së zhveshjes janë kur një Arsyet e përdorimit të strategjisë së zhveshjes janë kur një

nga njësitë strategjike të biznesit të një korporate kthehet në nga njësitë strategjike të biznesit të një korporate kthehet në hallkë e dobët hallkë e dobët

Një tjetër situatë është ajo kur një njësi strategjike biznesi, Një tjetër situatë është ajo kur një njësi strategjike biznesi, kërkon më tepër burime se sa ka mundësi korporata. kërkon më tepër burime se sa ka mundësi korporata.

Barrierat që pengojnë organizatën në zbatimin e strategjisë së Barrierat që pengojnë organizatën në zbatimin e strategjisë së zhveshjes janë:zhveshjes janë:

• Struktore (ose Ekonomike) Struktore (ose Ekonomike) • NdërvarësiaNdërvarësia• Manaxheriale Manaxheriale

Shkrirjet dhe blerjetShkrirjet dhe blerjet ► Arsyeja e blerjeve ka qenë mundësia që jep kjo alternativë për Arsyeja e blerjeve ka qenë mundësia që jep kjo alternativë për

të hyrë në tregje/produkte të reja.të hyrë në tregje/produkte të reja.► Një tjetër arsye e blerjeve është mungesa e burimeve apo Një tjetër arsye e blerjeve është mungesa e burimeve apo

njohurive për të aplikuar një zhvillim të brendshëm. njohurive për të aplikuar një zhvillim të brendshëm. ► Blerja bëhet me qëllim që të rritet efektiviteti i shpenzimeve. Blerja bëhet me qëllim që të rritet efektiviteti i shpenzimeve. ► Problemi kryesor që lind gjatë blerjeve është mundësia e Problemi kryesor që lind gjatë blerjeve është mundësia e

përshtatjes së kompanisë së blerë me kompaninë blerëse. përshtatjes së kompanisë së blerë me kompaninë blerëse. ► Vështirësia kryesore qëndron në përputhjen e kulturës së dy Vështirësia kryesore qëndron në përputhjen e kulturës së dy

kompanive. kompanive. ► Arsyet për zhvillimin me anën e shkrirjeve janë të ngjashme Arsyet për zhvillimin me anën e shkrirjeve janë të ngjashme

me ato të blerjes. me ato të blerjes. ► Shkrirjet janë rezultat i bashkimit vullnetar të dy kompanive, Shkrirjet janë rezultat i bashkimit vullnetar të dy kompanive,

me qëllim përballimin më mirë të kërcënimeve. me qëllim përballimin më mirë të kërcënimeve.

Zhvillimi i përbashkët dhe aleancat strategjikeZhvillimi i përbashkët dhe aleancat strategjike

► Ndërrmarjet e përbashkëta (Joint Ventures)Ndërrmarjet e përbashkëta (Joint Ventures) Cilat janë arsyet kryesore që inicojnë krijimin e një Joint Cilat janë arsyet kryesore që inicojnë krijimin e një Joint

Venture?Venture? Kur një kompani prodhon një produkt që dëshiron ta Kur një kompani prodhon një produkt që dëshiron ta

shesë jashtë vendit. shesë jashtë vendit. Një Joint Venture me një partner jashtë kufijve mundëson Një Joint Venture me një partner jashtë kufijve mundëson

hyrjen në tregjet e huaja si dhe njohjen e nevojave të hyrjen në tregjet e huaja si dhe njohjen e nevojave të këtyre tregjeve. këtyre tregjeve.

Cilat janë strategjitë që duhen përdorur për hyrjen në një Cilat janë strategjitë që duhen përdorur për hyrjen në një Joint Venture?Joint Venture?

• Strategjia e “rrjetës së merimangës”Strategjia e “rrjetës së merimangës”• Bashkohu dhe ndahu Bashkohu dhe ndahu është një strategji ku dy ose më është një strategji ku dy ose më

shumë organizata kooperojnë për një periudhë kohe dhe shumë organizata kooperojnë për një periudhë kohe dhe pastaj ndahen përsëri. Si p.sh. në projektet e ndërtimit. pastaj ndahen përsëri. Si p.sh. në projektet e ndërtimit.

• Integrimi i njëpasnjëshëm Integrimi i njëpasnjëshëm

Cfarë duhet patur parasysh gjatë krijmit të një Joint Cfarë duhet patur parasysh gjatë krijmit të një Joint Venture?Venture?

• Së pari duhet zgjedhur një partner. Duhet të kemi Së pari duhet zgjedhur një partner. Duhet të kemi parasysh ndryshimet kulturore midis partnerëve. parasysh ndryshimet kulturore midis partnerëve.

• Së dyti duhet zgjidhur problemi i kontrollit.Së dyti duhet zgjidhur problemi i kontrollit.• Së treti, duhet zgjidhur problemi i manaxhimit. Zgjidhet Së treti, duhet zgjidhur problemi i manaxhimit. Zgjidhet

duke përcaktuar menaxherët e vendit ku e ka qendrën duke përcaktuar menaxherët e vendit ku e ka qendrën Joint Venture. Joint Venture.

• Një tjetër procedim është angazhimi i manaxherëve të Një tjetër procedim është angazhimi i manaxherëve të huaj të njihen me kulturën dhe gjuhën e partnerit të tyre. huaj të njihen me kulturën dhe gjuhën e partnerit të tyre.

Aleancat strategjikeAleancat strategjike

Si rrjedhojë e ndryshimeve të shpejta teknologjike dhe Si rrjedhojë e ndryshimeve të shpejta teknologjike dhe ndërkombëtarizimit në rritje të kapitalit. ndërkombëtarizimit në rritje të kapitalit.

Ato konsiderohen si mjet i rëndësishëm për të përballuar Ato konsiderohen si mjet i rëndësishëm për të përballuar konkurrencën dhe globalizimin. konkurrencën dhe globalizimin.

Kompanitë filluan ti shohin tregjet më tepër nga Kompanitë filluan ti shohin tregjet më tepër nga këndvështrimi global/rajonal sesa nga ai kombëtar. Aleancat këndvështrimi global/rajonal sesa nga ai kombëtar. Aleancat strategjike janë krijuar më tepër në degë të tilla si:strategjike janë krijuar më tepër në degë të tilla si:

• Telekomunikacioni, mbrojtja,elektronika,kompjuterat, Telekomunikacioni, mbrojtja,elektronika,kompjuterat, energjiaenergjia

Shkaqet që kanë quar në një tendencë rritje të këtyre Shkaqet që kanë quar në një tendencë rritje të këtyre aleancave strategjike janë:aleancave strategjike janë:

• Faktorët ekonomikë ndërkombëtarëFaktorët ekonomikë ndërkombëtarë• Faktorët teknologjikëFaktorët teknologjikë• Faktorët politikëFaktorët politikë Cilat janë avantazhet e Aleancave Strategjike?Cilat janë avantazhet e Aleancave Strategjike?• Ndarja e shpenzimeve dhe e riskutNdarja e shpenzimeve dhe e riskut• Krijimi i ekonomisë së shkallësKrijimi i ekonomisë së shkallës• Pranimi në tregje të rejaPranimi në tregje të reja• Fuqizimi i pozionit konkurrues. Fuqizimi i pozionit konkurrues.