Mentale aspecten bij sportblessuresMentale begeleiding voor, tijdens en na de blessure

#DvdT2020

Arenbergstraat 5, 1000 Brussel

/CedricArijsSportpsycholoog

@CedricArijs

@sportpsy_cedric

Stel je alvast even voor in de chat!

Intro

Psychologische

antecedenten van

sportblessures

Blessure

Revised Stress and Injury Model (Williams & Andersen, 1998)

Sporters “at risk”

• Invloed van vroegere sportblessures

• Stress verstoort de aandacht en verhoogt spierspanning

• Hoog aantal levensstressoren → 2-5x meer kans op

sportblessure

• Invloed van weinig copingvaardigheden en lage mate

sociale steun

• Niet rapporteren en ethos van “hard zijn” in de sport

Onuitgesproken normen

• Een behandeling vragen omwille van een lichte blessure is

een vorm van zelfvertroeteling

• Als je mee doet aan competitie met pijn of een blessure

toont dat hoe gemotiveerd je bent

• Dokters en kinésisten zijn er om je in de wedstrijd te houden

• Pijnstillers en ontstekingsremmers horen erbij

Preventieve interventies

Vermijd nieuwe en risicovolle situaties bij hoge mate

van levensstress

Stressmanagementvaardigheden aanleren (in groep?)

Creëer een omgeving waar men zijn emoties kan uiten

en hou rekening met de cultuur rond pijn

Overloop psychologische aspecten bij de terugkeer

naar sport

Leer inzicht tussen fysiek ongemak en pijn

Psychologische

reacties op

sportblessures

Blessure

1. Ontkenning (als initiële reactie)

• Verschillende experts opzoeken

2. Woede (bij besef)

• Frustratie over controleverlies in de sport

3. Depressie (bij plateaus of tegenslag)

• Motivatie verliezen

• Sociale isolatie

• Verlies aan zelfvertrouwen

4. Aanvaarding

• Sterk sociaal netwerk

• Maturiteit en coping

• Goede communicatie

Kübler Ross model bij sportblessures

(E.G. Kübler-Ross, 1969; McDonald & Hardy, 1990;

Harris, 2003)

• Aanslepen

•Risicovol gedrag

•Middelen misbruik

•Sociale contacten

•Coping, hulp zoeken

•Revalidatie uitvoeren

• Gezondheid

• Genezing

• Herval

• Terugkeer

• Sportprestatie

• Opluchting

• Angst voor herval

• Vermoeidheid

• Frustratie

• Schuld

• Doelen bijstellen

• +/- overtuigingen

• Stressperceptie

• Inschatting van de uitdaging

• Pijn inschatting Cognitie

- Interpretatie

- Inschattingen

- Overtuiging

Affect

- Emoties

- Gevoelens

- Gemoed

Gedrag

- Inzet

- Acties

- Activiteiten

Resultaat

- Resultaten

- Effecten

- Gevolgen

Wiese-Björnstal et al. (1998)

Drie Fases van Revalidatie

Fase 1: Vroeg

Onmiddellijke Zorg

Fase 2: Midden

Herstel van Beweging en

Kracht

Fase 3: Laat

Terug naar de Sport

(American Academy of Orthopaedic Surgeons, 1991)

Clement, Arvinen-Barrow, & Fetty (2015)

Perceptie van de ernst van de

blessure beïnvloedt de

cognitieve inschatting

Negatieve gedachten leiden tot negatieve emoties

Men zoekt sociale steun

Fase 1: Onmiddellijke zorg

Gedachten rond het

revalidatie-proces

Frustratie, schuld

Voorzichtig gedrag en

sociale steun zoeken

Clement, Arvinen-Barrow, & Fetty (2015)

Fase 2: Herstel beweging & kracht

Men leert lessen

Gevoelens van enthousiasme,

schrik voor herval

Voorzichtig terug naar wedstrijd

Clement, Arvinen-Barrow, & Fetty (2015)

Fase 3: terug naar de sport

Mental coaching

tijdens revalidatie

Blessure

Wat kan de coach doen?

Multidisciplinair werken

Atleten verwachten dat wij veel weten over blessures…

… en ook over hoe zij zich voelen als individu (gedachten,

emoties)!

Atleten zullen zelf meer praten over hun lichaam en de

verwachtingen rond genezing…

Ondersteuning en stimuleren van autonomie, betrokkenheid en

competentie

Stress-related growth (SRG): door blessure groeit de atleet in sport en leven

Growth mindset: een positieve benadering (Dweck, 2007)

Moment om te leren coping en veerkracht te versterken

Vier dimensies (Wadey et al., 2013) volgens coaches:

Persoonlijke groei

Psychologische groei

Sociale groei

Fysieke groei

Wat kan de coach doen?

Psychosociale strategieën❑Atleet helpen om de blessure te begrijpen

❑Doelen stellen voor en met atleet

❑Efficiënte communicatie bij atleet aanmoedigen

❑Actief luisteren

❑Self-talk veranderen van negatief naar positief

❑Emotionele steun geven

❑Ademhalingstechnieken aanleren

❑Imagery rond genezing aanbieden

❑Imagery rond prestatie aanbieden

❑Progressieve spierrelaxatie geven

❑Focus cues geven

Dimensies van groei Hoe ziet dat eruit?

Persoonlijke groei • Atleet wordt meer ontspannen• Men spendeert meer tijd aan gezonde beweging en

gedrag• Men toont meer maturiteit en weet meer over het

lichaam• Men leert praten met andere atleten over blessures,

over eigen emoties• Men geeft zelf ook steun• Men wordt tactisch sterker• Men stelt realistische doelen

Psychologische groei • Men heeft een ruimer perspectief• De sportprestaties worden beter want meer

vaardigheden

Sociale groei • Men luistert meer naar anderen, staat open • De relatie met de coach wordt beter

Fysieke groei • Men traint harder en wordt algemeen sterker• Men zorgt meer voor recovery en balans

Niveau doelen

Doelen stellen

•Fysiek

•Mentaal

•Resultaat

•Lifestyle

Type doelen

•Dagelijkse doelen

•Middellange termijn

•Lange termijn

• Planning• Obstakels• Flexibiliteit!

Aandacht voor

Mental coaching en revalidatie

Mentale training• Slechts 27% gebruikt het• 71,6% gaf aan dat het hielp

• Doelen stellen • Imagery of visualisatie • Relaxatietechniekenen• Mindfulness• Self-talk

Arvinen-Barrow et al., 2015

Mental coaching en revalidatie

Therapietrouw bij de revalidatie

1. Therapietrouw bij de revalidatie van een sportblessure

varieert tussen 40 en 91% (Brewer, 1998)

2. Predictoren van therapietrouw (Brewer, 1998):

A. Motivatie

B. Pijntolerantie

C. Sociale steun

D. Coping

Teamsupport

1. Sociale steun kan de relatie tussen stress en blessures modereren

2. Lage sociale steun kan negatieve effecten van levensstress nog

verder verergeren

3. Soms kan sociale steun een negatief effect hebben, zelfs als het

goed bedoeld is

4. Het “treatment team”: sporter, sportmedische staf, collega’s en

coach, familie en vrienden

5 veelvoorkomende gedachten

1. “Het is voorbij. Ik kom nooit meer terug”

2. “Ik ben alleen. Niemand begrijpt me”

3. “Ik ga achteruit, terwijl iedereen vooruit gaat”

4. “Anderen hebben het zoveel slechter. Waar klaag

ik eigenlijk over”

5. “Ik weet niet wie ik ben als ik niet kan sporten”

Rebound: Train Your Mind to Bounce Back Stronger from Sports Injuries (Cheadle, 2019)

Bedankt voor uw aandacht!!

www.cedricarijs.com cedric.arijs@gmail.com

/CedricArijsSportpsycholoog @CedricArijs

@sportpsy_cedric