9.4.2012
3. Islamski pristup ekonomskom razvojuTendencije razvoja
muslimanskih zemalja Ekonomski razvoj muslimanskih zemalja Uzroci
nerazvijenosti Pristup razvoju teoretiara islamske ekonomije1
Tendencije razvoja svjetske privrede
Uticaj cijena nafte na razvoj ekonomije Cijene hrane Cijene
ostalih sirovina Kriza finansijskog trita u SAD Generiranje
svjetske finansijske i ekonomske krize
1
9.4.2012
Tendencije razvoja svjetske privrede
Posljedice na svjetsku ekonomiju Posljedice za zemlje u razvoju
Posljedice za muslimanske zemlje Izgledi za oporavak svjetske
ekonomije Dalje pogoravanje ekonomske pozicije MZ?
Tendencije razvoja svjetske privrede
Rast globalne ekonomije u 2009.g - 0,6% Projekcije za 2012.god.:
3,4% Broj nezaposlenih: 210 miliona u 2010.g. Rast od 30 miliona u
odnosu na 2007.godinu Rast MZ u 2010. g iznosio je 5,3%. U 2009.
(2%) Projekcija za 2011. godinu: 5,1%. Zemlje Sub-Saharske Afrike
rasle u 2010.g. 5,9%. Zemlje Middle East and Nord Africa (MENA) :
4,8% CIT-Countries in transition : 5,6%
2
9.4.2012
Tendencije razvoja svjetske privrede
Tendencije razvoja muslimanskih zemalja
Rast globalne ekonomije u 2009.g - 0,6% Projekcije za 2012.god.:
3,4% Razlozi: Niska osnovica, Poboljani uslovi razmjene (rast
cijena sirovina),
Snaan rast domae tranje,Unapreenje poslovnog okruenja i
finansijskih uslova
3
9.4.2012
Tendencije razvoja muslimanskih zemalja
Tendencije razvoja muslimanskih zemalja
Najvei rast zemlje CIS: 12,7% Zemlje Jugoistone Azije: 6,2%
Bliskog istoka: 5,5% Pojedinano od zemalja najvei rast su imali:
Azerbejdan (29,3%),
Katar 14,2%Sudan 11,2% Turkmenistan: 10%
4
9.4.2012
Tendencije razvoja muslimanskih zemaljaNajvei GDP p/c imaju
muslimanske zemlje sa podruja:
Bliski Istok ($7,377), od toga: GCC ($21.780) Evropa i Juna
Amerika ($6.397), Sjeverna Afrika ($2.758), CIS ($2.670),
Jugoistona Azija ($1.342),Sub Saharska Afrika ($781).
Tendencije razvoja muslimanskih zemalja
Dostignuti nivo humanog razvoja muslimanskih zemalja
5
9.4.2012
Tendencije razvoja muslimanskih zemalja
Problem siromatva
Prema procjenama oko 429 miliona ljudi muslimanskih zemalja ivi
u siromatvu. I oni ive u 31 muslimanskoj zemlji. U pet MZ 250
miliona ljudi ivi u apsolutnom siromatvu ispod 2$ dnevno (Banglade,
Indonezija, Nigerija, Pakistan i Sudan) U devet MZ - 50% ukupne
populacije stanovnitva tih zemalja ivi u ekstremnom siromatvu ispod
1$ dnevno (Sijera Leone, Sudan, Niger, Mali, Zambija,
Gvineja-Bisao, Somalija, Avganistan i Mozambik).
6
9.4.2012
Problem siromatvaPosmatrano po regionima:
Sub Saharska Afrika (46, 4% u apsol. siromatvu) 44,6% u
1990.godini. Juna Azija (30%) (39,4% u 1990.g.) Istona Azija (15%)
(30% u 1990.g.), CIS (5,3%) (0,4% u 1990.g.), Bliski Istok i
Sjeverna Afrija (2,7%) (2,2% u 1990.g.).
Uzroci ekonomske nerazvijenosti MZ
Predodreenost socijalnog statusa pojedinca (srodstvo, porodina,
klasna i druga favoriziranja pojedinaca) Negativan odnos prema radu
(inertnost, demotivacija, porast nezaposlenosti..) Izostanak
ekonomske odgovornosti drutva (nasumice, bez planiranja i
pridravanja ekonomskim principima i praksi) Izostanak pravne
odgovornosti (nema raunovodstvenih kriterija, bez sistema nagrada i
sankcija, nesavjesni ugovori...)
7
9.4.2012
Uzroci ekonomske nerazvijenosti
Odanost drugim uticajnim grupama, a ne centralnoj vlasti
(odanost neformalnimgrupama i njihovim efovima, stvaranje
paralelnih centara moi),
Brze promjene top menadmenta(atmosfera ekstremne nestabilnosti,
gubitak stabilnosti usljed estih promjena)
Stanje rasta oekivanja (irenje jaza
izmeu mogunosti i oekivanja osjeaj potitenosti, razoarenja,
nemoi. Sumnja u vlast da e ispuniti obeanja),
Uzroci ekonomske nerazvijenosti
Primitivan i nepravedan sistem raspodjele (prikrivena plemenska
drutvadiskriminirajua raspodjela, mali dio drutva prima vei dio
bogatstva ekstremna nepravda)
Kulturno zaostajanje (principi, vrijednosti iodnosi koji su
suprotni duhu vremena..)
Kulturno vostvo-potronja nije u skladu sa proizvodnim
resursima
(principi, vrijednosti i obiaji uvezeni od razvijenih drutava,
strani uticaji i praksa, uvoz nekonzistentne tehnologije,
proizvodnih metoda, te prakse u raspodjeli i potronji).
8
9.4.2012
Kritike dosadanjeg pristupa razvoju ?
Dualizam nacionalnih ekonomija poljoprivreda i industrija
povezana sa tritima bivih kolonizatora; Kapital kljuni faktor
razvoja ?
Ciklina uzronost - vrtlog siromatva
Pristup razvoju teoretiara islamske ekonomije ?Razvoj -
multidimenzionalni proces simultanog razvoja materijalnih, moralnih
i duhovnih vrijednosti ovjeka u vremenskom totalitetu, Temelj u
uenjima Kuran-a i Sunet-a, Pravedna raspodjela, Osnovni cilj:
uveanje Boijeg d.. zadovoljstva,
9
9.4.2012
Pristup razvoju teoretiara islamske ekonomije ovjek osnovni
prioritet, odbacivanje supremacije kapitala, pravedno koritenje
raspoloivih resursa, opasnost od nekritike implementacije zapadnog
pristupa novi antagonizmi, poseban odnos prema globalizaciji,
Pristup razvoju teoretiara islamske ekonomije bojazan od
hegemonije zapadne kulture i civilizacije moralna propast drutva,
traganje za alternativnim rjeenjem, vrsta povezanosti i
meuzavisnosti na globalnom nivou (finansije i trgovina), problem
visoke zaduenosti, rast kreditnog rizika - averzija MFI.
10
9.4.2012
Pristup razvoju teoretiara islamske ekonomije
Filozofija ekonomskog razvoja u islamu Znaaj principa pravedne
raspodjele Skala potreba u islamu Ciljevi razvoja u islamu Faktori
razvoja Kreiranje prihvatljive razvojne strategije
Proitati ovaj dio u knjizi: Hadi, Fikret, Islamsko bankarstvo i
ekonomski razvoj
22
11
