Anna Adamiak

I.Podstawy prawne współpracy międzynarodowej w sprawach karnych

1/ Zasada wzajemności - państwa przyznają sobie nawzajem takie same uprawnienia w granicach ustawodawstwa wewnętrznego każdego państwaRegulacje polskie : - Dział XIII k.p.k – postępowanie w stosunkach międzynarodowych- Regulamin urzędowania sądów powszechnych z dnia 23.02.2007 r.- Rozp. MS w sprawie szczegółowych czynności sadów w sprawach z zakresu międzynarodowego postępowania cywilnego oraz karnego zw stosunkach międzynarodowych z dnia 28.01.2008 r- Regulamin wewnętrznego urzędowania powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury z dnia 24.03.2010 r.

2/Umowy międzynarodowe- wyrażenie woli państw, które stanowi podstawę powstania praw i zobowiązań – państwa przystępując do umów wyrażają wolę współpracy na warunkach określonych postanowieniami tych umów

Rodzaje umów: - umowy dwustronne ( bilateralne) - umowy wielostronne ( Konwencje)

Najczęściej stosowane umowy międzynarodowe:- Europejska Konwencja o pomocy prawnej w sprawach karnych z

1959 r. oraz Protokół Dodatkowy z 1978 r.i Drugi Protokół Dodatkowy z 2001

r.- Konwencja o pomocy prawnej w sprawach karnych pomiędzy

Państwami członkowskimi z 2000 r. oraz Protokół Dodatkowy z 2001 r.

- Europejska Konwencja o Ekstradycji z 1957 r. oraz Protokół Dodatkowy z 1975 r. i Drugi protokół dodatkowy z 1978 r.

Konwencje sektorowe:

- Konwencja Narodów Zjednoczonych o zwalczaniu nielegalnego obrotu środkami odurzającymi i substancjami psychotropowymi z 1988 tzw. narkotykowa

- Konwencja Narodów Zjednoczonych przeciwko Korupcji z 2003 r.

- Konwencja Narodów Zjednoczonych przeciwko Międzynarodowej Przestępczości Zorganizowanej z 2000 r.

3/ Przepisy prawa wewnętrznego powołane do życia w procesie implementacji dorobku legislacyjnego Unii Europejskiej

decyzje ramowe – akty prawne Rady Unii Europejskiej

orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości z dnia 16.06.2005 w sprawie C-105/03 Maria Pupino w związku z pytaniem prejudycjalnym skierowanym do Trybunału przez rząd włoski - decyzje ramowe wiążą państwa członkowskie w odniesieniu do rezultatu, który ma być osiągnięty, pozostawiając organom krajowym swobodę wyboru formy i środków, jednakże organy krajowe, a w szczególności sądy mają obowiązek dokonywania wykładni prawa krajowego zgodnej z prawem wspólnotowym – zasada zgodnej wykładni, z ograniczeniem co do dokonywania takiej wykładni w zakresie zakazu ustalania odpowiedzialności karnej osoby na podstawie decyzji ramowej i zakaz dokonywania wykładni contra legem

pytanie prejudycjalne -każdy sąd krajowy, który w prowadzonym przed nim postępowaniu napotka na element wspólnotowy, niejasny lub wymagający wykładni, ma obowiązek zawiesić postępowanie i zadać pytanie prawne Trybunałowi, który jest jedynym sądem uprawnionym do autentycznej i wiążącej interpretacji pr. wspólnotowego.

Relacje pomiędzy prawem międzynarodowym a prawem wewnętrznym

art. 91 Konstytucji -umowa międzynarodowa, ratyfikowana za uprzednia zgodą wyrażona w ustawie, ma pierwszeństwo przed ustawą, jeśli nie da się jej pogodzić z umową

art. 615 § 2 k.p.k. - przepisów niniejszego działu nie stosuje się, jeżeli umowa międzynarodowa, której Rzeczpospolita Polska jest stroną, albo akt prawny regulujący działanie międzynarodowego trybunału karnego stanowi inaczej”

Sąd Apelacyjny w Krakowie postanowienie II AKz 85/10 z dnia 08.06.2010 r. – przepisy rozdziałów 64 i 65 k.p.k pełnią rolę subsydiarną w postępowaniu ekstradycyjnym, bowiem maja zastosowanie tylko wtedy, gdy nie stanowi inaczej umowa ekstradycyjna ( art.615 § 1 i 2 k.p.k.), o ile taka przez Polskę zostawała zawarta. Łączy się to z Konstytucyjną zasada pierwszeństwa umowy międzynarodowej przed ustawą, gdy tej ostatniej nie da się pogodzić ze wspomnianą umową ( art. 55 i 91 ust. 1 i 2 Konstytucji RP).

 

Tryb porozumiewania się w zależności od przyjętej podstawy współpracy międzynarodowej w sprawach karnych

1/ zasada wzajemności – droga dyplomatyczna ( organ centralny wymiaru sprawiedliwości państwa wzywającego – MSZ państwa wzywającego- służba konsularna państwa wzywającego w państwie wezwanym- organ centralny wymiaru sprawiedliwości państwa wezwanego )2/ umowy międzynarodowe – dwa tryby porozumiewania się;- zasadą jest komunikowanie się organów centralnych wymiaru sprawiedliwości, w wyjątkowych wypadkach dopuszczalne bezpośrednie porozumiewanie się organów sądowych- zasadą jest bezpośrednie komunikowanie się organów sądowych państw obcych, w wyjątkowych wypadkach udział organów centralnych wymiaru sprawiedliwości3/przepisy prawa krajowego powołane do życia w procesie implementacji decyzji ramowych- zdecentralizowana forma współpracy , bezpośrednie porozumiewanie się organów sądowych zainteresowanych państw 

II.Zakres międzynarodowej pomocy prawnej

1/Przepisy prawa wewnętrznegoArt. 585- w drodze pomocy prawnej mogą być dokonywane niezbędne

czynności postępowania karnego, a w szczególności:1/ doręczanie pism osobom przebywającym za granica lub instytucjom mającym siedzibę za granicą2/ przesłuchiwanie osób w charakterze oskarżonych, świadków lub biegłych3/ dokonywanie oględzin oraz przeszukiwanie pomieszczeń , innych miejsc i osób, zajęcie przedmiotów i wydawanie przedmiotów za granicę4/ wzywanie osób przebywających za granicą do osobistego dobrowolnego stawiennictwa przed sądem lub prokuratorem w celu przesłuchania świadka lub konfrontacji, jak również doprowadzenie w tym celu osób pozbawionych w tym czasie wolności5/ udostępnianie akt i dokumentów oraz informacji o karalności oskarżonych6/ udzielanie informacji o prawie.

2/Postanowienia umów międzynarodowych

3 kategorie aktów prawa międzynarodowego określających zakres udzielania wzajemnej pomocy prawnej:

- zakres określony umową międzynarodową pokrywa się z zakresem określonym przepisami prawa wewnętrznego

- umowy międzynarodowe wprowadzające ograniczenia co do zakresu pomocy prawnej – zastrzeżenia

- umowy międzynarodowe regulujące pomoc prawna w szerszym zakresie niż określony przepisami prawa wewnętrznego – normy samo wykonalne znajdujące bezpośrednie zastosowanie/ Konwencja o pomocy prawnej w sprawach karnych pomiędzy Państwami członkowskimi z 2000 r. oraz Drugi Protokół do EKPP, z 2001 roku

Nowe formy współpracy międzynarodowej w sprawach karnych powołane do życia aktami prawa międzynarodowego-a/rozszerzenie zakresu przedmiotowego współpracy na sprawy, w których ściganie należy do właściwości organów administracyjnych, jeżeli od decyzji takich organów istnieje możliwość odwołania się do Sądu, jak również pozwala na stosowanie wzajemnej pomocy w sprawach dotyczących odpowiedzialności osób prawnych za przestępstw-b/przekazywanie informacji z własnej inicjatywy mogących przyczynić się w innym państwie do wszczęcia postępowania karnego lub dostarczyć nowych dowodów do już prowadzonego postępowania karnego -c/możliwość zwracania się do innego państwa o przekazanie znajdujących się tam przedmiotów pochodzących z przestępstwa celem ich wydania osobom pokrzywdzonym na terytorium państwa zwracającego się z takim wnioskiem-d/ uzupełnienie postanowień Konwencji z 1959 roku dotyczących możliwości tymczasowego przekazania osób pozbawionych wolności –Dotychczas wniosek o tymczasowe przekazanie osób pozbawionych wolności z terytorium państwa wezwanego, na terytorium państwa wzywającego w celu wykonania czynności procesowych z udziałem tej osoby na potrzeby postępowania prowadzonego w państwie wzywającym

Nowe formy współpracy wykorzystujące nowoczesne technologie- videokonferencja- telekonferencja- przechwytywanie przekazów telekomunikacyjnych

/ przekaz telekomunikacyjny - wszelkie formy komunikowania się na jakie pozwalają dostępne rozwiązanie techniczne. Nie tylko przechwytywanie , ale także dostarczanie danych technicznych związanych z przekazem np. numer telefonu, data, jak długo trwała rozmowa /

Formy współpracy wykorzystywane dotychczas we współpracy policyjnej- dostawa niejawnie nadzorowanaBrak definicji tej techniki śledczej w aktach prawa międzynarodowego. Postanowienia odwołują się do prawa krajowego każdego państwa – strony. Formułują jedynie ogólne zobowiązanie zapewnienia przez państwa – strony, na wniosek innego państwa – strony, możliwości prowadzenia na swoim terytorium dostaw niejawnie nadzorowanych w przypadku przestępstw, które mogą stanowić podstawę ekstradycji.

- wspólne zespoły śledcze

Jeżeli w ramach postępowania karnego prowadzonego przez jedno państwo członkowskie zajdzie konieczność przeprowadzenia trudnych i wymagających znacznych środków, czynności procesowych dotyczących również innych państw, inny przykład koordynacja prowadzonych postępowań w różnych państwach-określona kategoria przestępstw o charakterze międzynarodowym.

- operacja pod przykryciem

Definiowana jako działanie agenta w ramach postępowania karnego w sposób tajny lub pod zmienioną tożsamością. Pomoc prawna może sprowadzać się do umożliwienia agentowi państwa wzywającego prowadzenia działań na terytorium państwa wezwanego lub w celu delegowania agenta państwa wezwanego do prowadzenia działań na terytorium państwa wzywającego- możliwość złożenia zastrzeżenia o niestosowaniu tego artykułu

- obserwacja transgraniczna – zastrzeżenie Polski o nie stosowaniu

3/Szczególne czynności procesowe dokonywane w ramach międzynarodowej pomocy prawnej

Przesłanki zasadności kierowania wniosku o pomoc prawną:- niezbędność z uwagi na wartość dowodową wnioskowanych

czynności – celowość kierowania wniosku o p.p tj. możliwość zakończenia postępowania karnego / art. 391 § 1 k.p.k./

- możliwość dokonania niezbędnych ustaleń w innej , prawnie dopuszczalnej formie - sprawność postępowania / art. 586 § 1 k.p.k. /

- prawna i faktyczna możliwość wykonania wniosku przez organy państwa obcego – analiza przepisów prawa międzynarodowego i prawa wewnętrznego państwa wezwanego

1/ wniosek o przesłuchanie osoby w charakterze świadka Ocena niezbędności z uwagi na wartość dowodową

art. 391§ 1 k.p.k. – jeżeli świadek bezpodstawnie odmawia zeznań, zeznaje odmiennie niż poprzednio albo oświadczy, że pewnych okoliczności nie pamięta, albo przebywa za granicą lub nie można mu było doręczyć wezwania, albo nie stawił się z powodu niedających się usunąć przeszkód lub prezes sądu zaniechał wezwania świadka na podstawie art. 333§2, a także wtedy, gdy świadek zmarł, wolno odczytywać w odpowiednim zakresie protokoły złożonych poprzednio przez niego zeznań w postępowaniu przygotowawczym lub przed sądem w tej lub innej sprawie albo w innym postępowaniu przewidzianym przez ustawę.SN postanowienie z dnia 4 marca 2009 r V KK 38/09 – przy długotrwałości i stałości pobytu świadka za granicą i związanej z tym niemożności jego bezpośredniego przez sąd przesłuchania, nie ma przeszkód procesowych – stosownie do treści art. 391 § 1 kpk – do ujawnienia w tym trybie złożonych przez niego wyjaśnień i zeznań.

SN wyrok z dnia 19 listopada 2009 r., V KO 63/09 – art. 391 § 1 kpk przewiduje możliwość odstępstwa od zasady bezpośredniości gdy świadek przebywa za granicą, jednakże z uwagi na wyjątkowy charakter tego przepisu za niedopuszczalne należy uznać odstępstwo od zasady bezpośredniości w wypadkach gdy zeznanie świadka ma istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, a zwłaszcza dla ustalenia winy oskarżonego.

Przeprowadzenie czynności z zachowaniem reguł rzetelnego procesu i poszanowania prawa do obrony.

SN wyrok z dnia 6 czerwca 2001r. II KKN 96/2001 - niemożność uczestniczenia w przesłuchaniu – czy to z powodu braku zgody organu wezwanego, czy tez z przyczyn leżących po stronie organu wzywającego, który zaniechał wyjednania zgody lub ograniczył uprawnienia oskarżonego lub podejrzanego i jego obrońcy do przygotowania listy pytań – może spowodować ograniczenie prawa do obrony, jednak ocena tej okoliczności powinna nastąpić po rozważeniu, czy w konkretnym układzie dowodowym miało to lub mogło mieć wpływ na treść zapadłego orzeczenia.

Europejski Trybunał Praw Człowieka w sprawie P.V. p. RFN , uznał, iż w przypadku gdy organ wzywający zawarł wyraźną prośbę o dopuszczenie do udziału w czynnościach i poinformowanie o terminie przeprowadzanej czynności, a organ wezwany tego nie uczynił, oskarżony nie może stawiać zarzutu sądowi naruszenia art. 6 Europejskiej Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności z 1950 r.. w przypadku gdy sad ten dopełnił wszystkich formalności dotyczących prawidłowego wystąpienia o wykonanie wniosku o pomoc prawną.

2/ uzyskiwanie danych bankowych

Art. 7 Protokołu do Konwencji o pomocy prawnej w sprawach karnych pomiędzy Państwami członkowskim z 2001 r. – Państwo członkowskie nie będzie powoływać się na tajemnicę bankową jako przyczynę odmowy współpracy odnośnie wniosku o pomoc prawna pochodzącego od innego Państwa członkowskiego

a/ dane dynamiczne –

- udzielanie informacji o transakcjach dokonywanych z wykorzystaniem kont bankowych

- wprowadzenie mechanizmów pozwalających na monitorowanie transakcji finansowych, dokonywanych z wykorzystaniem kont bankowych.

  brak ograniczeń przedmiotowych - wszystkie przestępstwa, faza postępowania karnego in rem.

b/ statyczne - dotyczące numery rachunku, rodzaj rachunku, banku, gdzie rachunek jest prowadzony, dane posiadaczy rachunków i osób upoważnionych do rachunków

ograniczenia przedmiotowe – określony katalog przestępstw, faza postępowania karnego in personam

Katalog przestępstw

- przestępstwo zagrożone karą pozbawienia wolności lub innego środka skutkującego pozbawieniem wolności w wymiarze co najmniej 4 lat w państwie wzywającym oraz co najmniej 2 lat w państwie wezwanym

- przestępstwo określone w art. 2 Konwencji o Europolu z 1995 r./ terroryzm, handel narkotykami, handel ludźmi, przestępstwa drogowe, pranie pieniędzy

- przestępstwa określone w Konwencji o ochronie interesów finansowych Wspólnot Europejskich z 1996 r. / oszustwa, korupcji/.

III. Zasady wykonywania wniosków o pomoc prawną

Art. 588 § 1 k.p.k. – Sądy i prokuratorzy udzielają pomocy prawnej na wniosek sądów i prokuratorów państw obcych.

lex fori processualis - wnioski o pomoc prawna realizowane są zgodnie z przepisami krajowymi państwa wezwanego Wyjątki od zasady

- art. 588 § 4 k.p.k.- do czynności procesowych, dokonywanych na wniosek sądu lub prokuratora obcego państwa , stosuje się ustawy polskie. Należy jednak uczynić zadość życzeniu tych organów, aby przy dokonaniu czynności zastosowano szczególny tryb postępowania lub szczególną formę, jeżeli nie jest to sprzeczne z zasadami porządku prawnego RP.

Art. 4 ustęp 1 Konwencji o pomocy prawnej między Państwami Członkowskimi z 2000 r. – w przypadku udzielenia pomocy prawnej, Państwo Członkowskie wezwane stosuje formalności i procedury wyraźnie wskazane przez Państwo Członkowskie wzywające, o ile postanowienia niniejszej Konwencji nie stanowią inaczej oraz pod warunkiem , że takie formalności oraz procedury nie będą sprzeczne z podstawowymi zasadami porządku prawnego Państwa Członkowskiego wezwanego.Art.8 Drugiego Protokołu Dodatkowego do Europejskiej Konwencji o pomocy prawnej w sprawach karnych, z 2001r. – niezależnie od postanowień art. 3 Konwencji, jeżeli wniosek przewiduje określone formalności lub postępowanie wymagane prawem strony wzywającej, nawet jeżeli dana formalność czy postępowanie nie jest znane systemowi prawnemu Strony wezwanej, Strona wezwana wykonuje wniosek w takim zakresie, w jakim czynności nie są sprzeczne z podstawowymi zasadami jej porządku prawnego, chyba , że postanowienia niniejszego protokołu stanowią inaczej

Przesłanki odmowy wykonania wniosku

1/określone przepisami prawa wewnętrznego art. 588 § 2 i 3 k.p.k.

a/przesłanki obligatoryjne:- żądana czynność byłaby sprzeczna z zasadami

porządku prawnego RP- np. jeżeli jej przeprowadzenie wiązałoby się z koniecznością stosowania tortur

- żądana czynność naruszałaby suwerenność RP – np. dopuszczenie organu sądowego innego państwa do bezpośredniego wykonywania władzy sądowej na terytorium RP.

b/ przesłanki fakultatywne:- wykonanie żądanej czynności nie należy do zakresu

działania sadu lub prokuratora według prawa polskiego – nie dotyczy to właściwości, ale zakresu działania sądu , prokuratora jako instytucji

- państwo od którego pochodzi wniosek nie zapewnia w tym zakresie wzajemności - podstawa ta stanowi powielenie art. 615 § 3 kpk zgodnie z którym m.in. przepisów regulujących udzielenie pomocy prawnej można nie stosować wobec państwa obcego, z którym RP nie ma w tym przedmiocie umowy, a państwo to nie zapewnia wzajemności.

- wniosek dotyczy czynu , który nie jest przestępstwem według prawa polskiego, skoro w przepisie mowa jest o przestępstwie , a nie czynie zabronionym, jak ma to miejsce w innych określających podstawy odmowy międzynarodowej współpracy w sprawach karnych, należy uznać, że chodzi tu nie tylko o sytuację , gdy dany czyn, którego dotyczy wniosek o pomoc prawna nie wyczerpuje znamion czynu zabronionego według prawa polskiego, ale również o przypadek, gdy czyn ten jest czynem zabronionym, ale z uwagi na kontratyp lub brak winy nie stanowi przestępstwa, nie wyłącza natomiast przestępności czynu fakt, że wedle prawa polskiego nastąpiło przedawnienie lub też nie podlega karze.

2/Określone przepisami prawa międzynarodowego art. 2 Konwencji Rady Europy z 1959 r.- można odmówić jeżeli:a/ wniosek dotyczy przestępstwa uważanego przez Stronę wezwaną za przestępstwo polityczne, za przestępstwo pozostające w związku z przestępstwem politycznym lub za przestępstwo skarbowe,b/ jeżeli strona wezwana uzna, że wykonanie wniosku mogłoby naruszyć suwerenność, bezpieczeństwo, porządek publiczny lub inne podstawowe interesy państwaart. Umowy polsko – amerykańskiej o pomocy prawnej w sprawach karnych z 1996 r – można odmówić jeżeli :- wniosek dot. przestępstwa wojskowego, które nie stanowi przestępstwa w świetle powszechnego prawa karnego- wniosek dotyczy przestępstwa politycznego- wykonanie wniosku mogłoby naruszyć bezpieczeństwo lub inny podobny, istotny interes państwa wezwanego- wniosek nie został sporządzony zgodnie z niniejszą umową

IV. Dopuszczalność wykorzystania materiału dowodowego uzyskanego w drodze międzynarodowej pomocy prawnej

Art. 587 k.p.k.- Sporządzone na wniosek polskiego sądu lub prokuratora protokoły oględzin, przesłuchań osób w charakterze oskarżonych, świadków, biegłych lub protokoły z innych czynności dowodowych, dokonanych przez sądy lub prokuratorów państw obcych albo organy działające pod ich nadzorem, mogą być odczytywane na rozprawie na zasadach określonych w art. 389, 391 i 393, jeżeli sposób przeprowadzenia czynności nie jest sprzeczny z zasadami porządku prawnego RP.

Przesłanki umożliwiające odczytanie na rozprawie protokołów z czynności dowodowych przeprowadzonych za granicą przez organy państwa obcego :1/ przeprowadzenie dowodu na wniosek polskiego sądu lub prokuratora2 poglądy doktryny:- jedynie protokoły sporządzone na wniosek polskich organów sądowych

- protokoły z postępowania prowadzonego w państwie obcym, przekazane w wykonaniu wniosku o pomoc prawną.

SN postanowienie z dnia 18.09.2001 r., V KKN 126/99 – Art. 587 kpk dotyczy co prawda wprost protokołów z czynności dokonywanych na żądanie polskiego sądu lub prokuratora, ale nie wynika z tego, w żadnym razie zakaz wykorzystywania materiałów wprawdzie nie sporządzonych na taki wniosek, ale uzyskanych od organów państw obcych na wniosek polskiego sądu lub prokuratora.

SA w Krakowie wyrok z dnia 03.10.2002 r., II Aka 215/02 - dopuszczalne jest również odczytywanie na rozprawie protokołów z zeznań świadków złożonych przez niego w postępowaniu przygotowawczym, prowadzonym przez prokuratora państwa obcego albo organ działający pod jego nadzorem lub przed sądem państwa obcego, choćby czynności te nie zostały podjęte na wniosek organów polskich, jeżeli sposób wysłuchania świadka nie był sprzeczny z zasadami porządku prawnego w RP

SA w Katowicach wyrok z dnia 07.02.2008 r., II Aka 6/08/ – autonomiczność przeprowadzonych przez niemieckie służby czynności procesowych nie wyklucza możliwości wykorzystania ich utrwalonych wyników w postaci protokołów i dokumentów w toczącym się na terenie RP postępowaniu. W takim wypadku, materiały udostępnione polskim organom wymiaru sprawiedliwości w ramach pomocy prawnej przewidzianej w ar. 1 ust 1 EKPP, jeśli spełniają wymogi przewidziane w polskie procedurze karnej, mogą zostać bezpośrednio wykorzystane jako materiały procesowe i podlegają ujawnieniu na zasadzie art. 389 § 1 kpk oraz art. 393 § 1 kpk…..

2/ czynność przeprowadzona przez sąd lub prokuratora państwa obcego lub innego organu działającego pod ich nadzorem

3/ sposób przeprowadzenia tej czynności nie jest sprzeczny z zasadami porządku prawnego w RP

SN postanowienie z dnia 08.02 2006 r., III KK 370/04, - nie sposób zgodzić się z założeniem, że dyspozycja art. 587 kpk daje jakiekolwiek podstawy do stawiania znaku równości między „ zasadami porządku prawnego w RP” a szczegółową regulacją o charakterze porządkowym ,……Na pewno trafne będzie objęcie zakresem tego pojęcia szeregu gwarancji konstytucyjnych, a także podstawowych zasad procesu karnego tj. prawo do obrony, prawo do odmowy składania wyjaśnień czy też zakaz uzyskiwania dowodu w warunkach wyłączających swobodę wypowiedzi

SA w Krakowie wyrok z dnia 30.11.2004 r., II Aka 234/04– do stosowania art. 587 kpk ( odczytywania dowodów sporządzonych przez organy państwa obcego) nie jest konieczne, aby procedura przesłuchania świadka, biegłego przez uprawnione organy państw obcych była identyczna z procedurą polską. Chodzi tylko o ogólniejszy wymóg, aby sposób przeprowadzenia czynności procesowej nie był sprzeczny z zasadami porządku prawnego RP

Ocena legalności dowodów zgromadzonych w drodze międzynarodowej pomocy prawnej

SN wyrok z dnia 19 września 2000 r., V KKN 331/00- legalność podsłuchu telefonicznego dokonywanego przez organy obcego państwa w ramach toczącego się tam postępowania należy ocenić według przepisów obowiązujących w państwie, w którym czynność ta jest dokonywana. Materiały pochodzące z takiej czynności mogą być zgodnie z art. 587 kpk wykorzystywane w postępowaniu toczącym się w Polsce, jeżeli sposób przeprowadzenia czynności nie jest sprzeczny z zasadami porządku prawnego w RP.