MINISTERIO DE EDUCACIÓN, CULTURA E DEPORTE · BOLETÍN OFICIAL DEL ESTADO Suplemento en lingua galega ao núm. 3 Sábado 3 de xaneiro de 2015 Sec. I. Páx. 1 I. DISPOSICIÓNS XERAIS

BOLETN OFICIAL DEL ESTADOSuplemento en lingua galega ao nm. 3 Sbado 3 de xaneiro de 2015 Sec. I. Px. 1

I. DISPOSICINS XERAIS

MINISTERIO DE EDUCACIN, CULTURA E DEPORTE37 Real decreto 1105/2014, do 26 de decembro, polo que se establece o currculo

bsico da educacin secundaria obrigatoria e do bacharelato.

A Lei orgnica 8/2013, do 9 de decembro, para a mellora da calidade educativa, modificou o artigo 6 da Lei orgnica 2/2006, do 3 de maio, de educacin, para definir o currculo como a regulacin dos elementos que determinan os procesos de ensino e aprendizaxe para cada unha das ensinanzas. O currculo estar integrado polos obxectivos de cada ensinanza e etapa educativa; as competencias, ou capacidades para activar e aplicar de forma integrada os contidos propios de cada ensinanza e etapa educativa, para lograr a realizacin adecuada de actividades e a resolucin eficaz de problemas complexos; os contidos, ou conxuntos de coecementos, habilidades, destrezas e actitudes que contriben ao logro dos obxectivos de cada ensinanza e etapa educativa e adquisicin de competencias; a metodoloxa didctica, que comprende tanto a descricin das prcticas docentes como a organizacin do traballo dos docentes; os estndares e resultados de aprendizaxe avaliables; e os criterios de avaliacin do grao de adquisicin das competencias e do logro dos obxectivos de cada ensinanza e etapa educativa. Os contidos ordnanse en disciplinas, que se clasifican en materias, mbitos, reas e mdulos en funcin das ensinanzas, das etapas educativas ou dos programas en que participe o alumnado.

Segundo o novo artigo 6 bis da Lei orgnica 2/2006, do 3 de maio, corresponde ao Goberno o deseo do currculo bsico en relacin cos obxectivos, competencias, contidos, estndares e resultados de aprendizaxe avaliables e criterios de avaliacin, que garanta o carcter oficial e a validez en todo o territorio nacional das titulacins a que se refire esta lei orgnica.

Un dos esteos centrais da reforma educativa operada pola Lei orgnica 8/2013, do 9 de decembro, descansa sobre unha nova configuracin do currculo de educacin secundaria obrigatoria e bacharelato. No bloque de disciplinas troncais garntense os coecementos e competencias que permitan adquirir unha formacin slida e continuar con aproveitamento as etapas posteriores naquelas disciplinas que deben ser comns a todo o alumnado e que, en todo caso, deben ser avaliadas nas avaliacins finais de etapa. O bloque de disciplinas especficas permite unha maior autonoma hora de fixar horarios e contidos das disciplinas, as como para conformar a sa oferta. O bloque de disciplinas de libre configuracin autonmica supn o maior nivel de autonoma, no cal as administracins educativas e, se for o caso, os centros poden ofrecer disciplinas de deseo propio, entre as cales se encontran as ampliacins das materias troncais ou especficas. Esta distribucin non obedece importancia ou carcter instrumental ou fundamental das disciplinas senn distribucin de competencias entre o Estado e as comunidades autnomas, de acordo coa Constitucin espaola.

Esta nova configuracin curricular supn un importante incremento na autonoma das administracins educativas e dos centros, que poden decidir as opcins e as vas en que se especializan e fixar a oferta de disciplinas dos bloques de disciplinas especficas e de libre configuracin autonmica, no marco da programacin das ensinanzas que estableza cada Administracin educativa. O sistema mis flexible porque permite axustar a oferta formativa e os seus itinerarios demanda das familias e proximidade de facultades ou escolas universitarias e outros centros docentes, e favorece a especializacin dos centros en funcin dos itinerarios ofrecidos, ao mesmo tempo que se pretende que a oferta educativa dea resposta s necesidades de todo o alumnado, garantindo a equidade e igualdade de oportunidades e a inclusin educativa.


A nova organizacin da educacin secundaria obrigatoria e do bacharelato desenvlvese nos artigos 22 a 31 e 32 a 38, respectivamente, da Lei orgnica 2/2006, do 3 de maio, aps a sa modificacin realizada pola Lei orgnica 8/2013, do 9 de decembro. O currculo bsico das disciplinas correspondentes a esas ensinanzas deseouse de acordo co indicado nos artigos citados, nun intento de simplificar a sa regulacin, que se centrou nos elementos curriculares indispensables.

Pola sa parte, o artigo 27 da Lei orgnica 2/2006, do 3 de maio, encomenda ao Goberno definir as condicins bsicas para establecer os requisitos dos programas de mellora da aprendizaxe e o rendemento desde segundo curso de educacin secundaria obrigatoria, nos cales se utilizar unha metodoloxa especfica a travs da organizacin de contidos, actividades prcticas e, se for o caso, de materias, diferente establecida con carcter xeral, coa finalidade de que o alumnado poida cursar o cuarto curso pola va ordinaria e obtea o ttulo de Graduado en Educacin Secundaria Obrigatoria.

Por ltimo, o artigo 36.4 da Lei orgnica 2/2006, do 3 de maio, indica que a superacin das materias de segundo curso que impliquen continuidade estar condicionada superacin das correspondentes materias de primeiro curso, e que esta correspondencia se establecer por va regulamentaria.

En lia coa Recomendacin 2006/962/CE do Parlamento Europeo e do Consello, do 18 de decembro de 2006, sobre as competencias chave para a aprendizaxe permanente, este real decreto basase na potenciacin da aprendizaxe por competencias, integradas nos elementos curriculares para propiciar unha renovacin na prctica docente e no proceso de ensino e aprendizaxe. Propense novos enfoques na aprendizaxe e avaliacin, que han supor un importante cambio nas tarefas que deben resolver os alumnos e metodoloxas innovadoras. A competencia supn unha combinacin de habilidades prcticas, coecementos, motivacin, valores ticos, actitudes, emocins e outros compoentes sociais e de comportamento que se mobilizan conxuntamente para lograr unha accin eficaz. Contmplanse, pois, como coecemento na prctica, un coecemento adquirido a travs da participacin activa en prcticas sociais que, como tales, se poden desenvolver tanto no contexto educativo formal, a travs do currculo, como nos contextos educativos non formais e informais.

As competencias, por tanto, conceptualzanse como un saber facer que se aplica a unha diversidade de contextos acadmicos, sociais e profesionais. Para que a transferencia a distintos contextos sexa posible resulta indispensable unha comprensin do coecemento presente nas competencias e a vinculacin deste coas habilidades prcticas ou destrezas que as integran.

A aprendizaxe por competencias favorece os propios procesos de aprendizaxe e a motivacin por aprender, debido forte interrelacin entre os seus compoentes: o concepto aprndese de forma conxunta ao procedemento de aprender o dito concepto.

Adptase a denominacin das competencias chave definidas pola Unin Europea. Considrase que as competencias chave son aquelas que todas as persoas precisan para a sa realizacin e desenvolvemento persoal, as como para a cidadana activa, a inclusin social e o emprego. Identifcanse sete competencias chave esenciais para o benestar das sociedades europeas, o crecemento econmico e a innovacin, e descrbense os coecementos, as capacidades e as actitudes esenciais vinculadas a cada unha delas.

O papel do docente fundamental, pois debe ser capaz de desear tarefas ou situacins de aprendizaxe que posibiliten a resolucin de problemas, a aplicacin dos coecementos aprendidos e a promocin da actividade dos estudantes.

A revisin curricular ten moi en conta as novas necesidades de aprendizaxe. A aprendizaxe baseada en competencias caracterzase pola sa transversalidade, o seu dinamismo e o seu carcter integral. O proceso de ensino-aprendizaxe competencial debe abordarse desde todas as reas de coecemento e por parte das diversas instancias que conforman a comunidade educativa, tanto nos mbitos formais como nos non formais e informais; o seu dinamismo reflctese en que as competencias non se adquiren nun determinado momento e permanecen inalterables, senn que implican un proceso de


desenvolvemento mediante o cal os individuos van adquirindo maiores niveis de desempeo no seu uso.

Para lograr este proceso de cambio curricular cmpre favorecer unha visin interdisciplinar e, de maneira especial, posibilitar unha maior autonoma funcin docente, de forma que permita satisfacer as exixencias dunha maior personalizacin da educacin, tendo en conta o principio de especializacin do profesorado.

O currculo bsico das disciplinas correspondentes educacin secundaria obrigatoria e ao bacharelato deseouse partindo dos obxectivos propios da etapa e das competencias que se van desenvolver ao longo dela, mediante o establecemento de bloques de contidos nas disciplinas troncais, e criterios de avaliacin e estndares de aprendizaxe avaliables en todas as disciplinas, que sern referentes na planificacin da concrecin curricular e na programacin didctica. Nalgunhas disciplinas estes elementos agrupronse arredor de bloques que permiten identificar os principais mbitos que comprende a disciplina; esta agrupacin non implica unha organizacin fechada; polo contrario, permitir organizar de diferentes maneiras os elementos curriculares e adoptar a metodoloxa mis adecuada s sas caractersticas e s do grupo de alumnos.

O contido desta norma ser completado coa integracin das competencias no currculo que debe promover o Ministerio de Educacin, Cultura e Deporte, segundo a disposicin adicional trixsimo quinta da Lei orgnica 2/2006, do 3 de maio, introducida pola Lei orgnica 8/2013, do 9 de decembro, a travs da adecuada descricin das relacins entre as competencias e os contidos e criterios de avaliacin das diferentes ensinanzas, con atencin prioritaria ao currculo do ensino bsico.

Este real decreto dtase ao abeiro do artigo 149.1.30 da Constitucin, que atribe ao Estado as competencias para a regulacin de normas bsicas para o desenvolvemento do artigo 27 da Constitucin, a fin de garantir o cumprimento das obrigacins dos poderes pblicos nesta materia. De acordo coa xurisprudencia do Tribunal Constitucional, posible a intervencin excepcional do regulamento na delimitacin do bsico, entre outros supostos, cando a utilizacin do regulamento resulte xustificada polo carcter marcadamente tcnico da materia.

Na tramitacin deste real decreto emitiu ditame o Consello Escolar do Estado, solicitouse o informe do Consello Superior de Ensinanzas Artsticas e do Ministerio de Facenda e Administracins Pblicas, e consultronse as comunidades autnomas no seo da Conferencia de Educacin, as como os organismos e organizacins mis representativas e, en xeral, toda a comunidade educativa a travs dun trmite de informacin pblica.

Na sa virtude, por proposta do ministro de Educacin, Cultura e Deporte, de acordo co Consello de Estado, e logo de deliberacin do Consello de Ministros na sa reunin do da 26 de decembro de 2014,

DISPOO:

CAPTULO I

Disposicins xerais

Artigo 1. Obxecto.

O presente real decreto ten por obxecto establecer o currculo bsico da educacin secundaria obrigatoria e do bacharelato.

Artigo 2. Definicins.

1. Para efectos deste real decreto, entenderase por:

a) Currculo: regulacin dos elementos que determinan os procesos de ensino e aprendizaxe para cada unha das ensinanzas e etapas educativas.


b) Obxectivos: referentes relativos aos logros que o estudante debe alcanzar ao finalizar cada etapa, como resultado das experiencias de ensino-aprendizaxe intencionalmente planificadas para tal fin.

c) Competencias: capacidades para aplicar de forma integrada os contidos propios de cada ensinanza e etapa educativa, co fin de lograr a realizacin adecuada de actividades e a resolucin eficaz de problemas complexos.

d) Contidos: conxunto de coecementos, habilidades, destrezas e actitudes que contriben ao logro dos obxectivos de cada ensinanza e etapa educativa e adquisicin de competencias. Os contidos ordnanse en disciplinas, que se clasifican en materias e mbitos, en funcin das etapas educativas ou dos programas en que participe o alumnado.

e) Estndares de aprendizaxe avaliables: especificacins dos criterios de avaliacin que permiten definir os resultados de aprendizaxe e que concretan o que o estudante debe saber, comprender e saber facer en cada disciplina; deben ser observables, medibles e avaliables e permitir graduar o rendemento ou logro alcanzado. O seu deseo debe contribur e facilitar o deseo de probas estandarizadas e comparables.

f) Criterios de avaliacin: son o referente especfico para avaliar a aprendizaxe do alumnado. Describen aquilo que se quere valorar e que o alumnado debe lograr, tanto en coecementos como en competencias; responden ao que se pretende conseguir en cada disciplina.

g) Metodoloxa didctica: conxunto de estratexias, procedementos e accins organizadas e planificadas polo profesorado, de maneira consciente e reflexiva, coa finalidade de posibilitar a aprendizaxe do alumnado e o logro dos obxectivos perseguidos.

2. Para efectos do presente real decreto, as competencias do currculo sern as seguintes:

a) Comunicacin lingstica.b) Competencia matemtica e competencias bsicas en ciencia e tecnoloxa.c) Competencia dixital.d) Aprender a aprender.e) Competencias sociais e cvicas.f) Sentido de iniciativa e esprito emprendedor.g) Conciencia e expresins culturais.

Para unha adquisicin eficaz das competencias e a sa integracin efectiva no currculo, debern desearse actividades de aprendizaxe integradas que permitan ao alumnado avanzar cara aos resultados de aprendizaxe de mis dunha competencia ao mesmo tempo.

Potenciarase o desenvolvemento das competencias Comunicacin lingstica, Competencia matemtica e competencias bsicas en ciencia e tecnoloxa.

Artigo 3. Distribucin de competencias.

1. En educacin secundaria obrigatoria e en bacharelato as disciplinas agruparanse en tres bloques, de disciplinas troncais, de disciplinas especficas, e de disciplinas de libre configuracin autonmica, sobre os cales o Goberno, o Ministerio de Educacin, Cultura e Deporte, o resto de administracins educativas e os centros docentes realizarn as sas funcins da seguinte forma:

a) Corresponder ao Goberno:

1.) Determinar os contidos comns, os estndares de aprendizaxe avaliables e o horario lectivo mnimo do bloque de disciplinas troncais.

2.) Determinar os estndares de aprendizaxe avaliables relativos aos contidos do bloque de disciplinas especficas.

3.) Determinar os criterios de avaliacin do logro dos obxectivos das ensinanzas e etapas educativas e do grao de adquisicin das competencias correspondentes.


b) Corresponder ao Ministerio de Educacin, Cultura e Deporte, en relacin coas avaliacins finais de educacin secundaria obrigatoria e de bacharelato:

1.) Determinar os criterios de avaliacin do logro dos obxectivos das ensinanzas e etapas educativas e do grao de adquisicin das competencias correspondentes, en relacin cos contidos dos bloques de disciplinas troncais e especficas.

2.) Determinar as caractersticas das probas.3.) Desear as probas e establecer o seu contido para cada convocatoria.

c) Dentro da regulacin e dos lmites establecidos polo Goberno, a travs do Ministerio de Educacin, Cultura e Deporte, de acordo cos nmeros anteriores, as administracins educativas podern:

1.) Complementar os contidos do bloque de disciplinas troncais.2.) Establecer os contidos dos bloques de disciplinas especficas e de libre

configuracin autonmica.3.) Realizar recomendacins de metodoloxa didctica para os centros docentes da

sa competencia.4.) Fixar o horario lectivo mximo correspondente aos contidos das disciplinas do

bloque de disciplinas troncais.5.) Fixar o horario correspondente aos contidos das disciplinas dos bloques de

disciplinas especficas e de libre configuracin autonmica.6.) En relacin coa avaliacin durante a etapa, complementar os criterios de

avaliacin relativos aos bloques de disciplinas troncais e especficas e establecer os criterios de avaliacin do bloque de disciplinas de libre configuracin autonmica.

7.) Establecer os estndares de aprendizaxe avaliables relativos aos contidos do bloque de disciplinas de libre configuracin autonmica.

d) Dentro da regulacin e dos lmites establecidos polas administracins educativas de acordo cos nmeros anteriores, e en funcin da programacin da oferta educativa que estableza cada Administracin educativa, os centros docentes podern:

1.) Complementar os contidos dos bloques de disciplinas troncais, especficas e de libre configuracin autonmica e configurar a sa oferta formativa.

2.) Desear e implantar mtodos pedagxicos e didcticos propios.3.) Determinar a carga horaria correspondente s diferentes disciplinas.

2. As administracins educativas fomentarn e potenciarn a autonoma dos centros, avaliarn os seus resultados e aplicarn os oportunos plans de actuacin.

Os centros docentes desenvolvern e complementarn, se for o caso, o currculo das diferentes etapas e ciclos en uso da sa autonoma.

Artigo 4. Currculo bsico das materias do bloque de disciplinas troncais.

Os contidos comns, os criterios de avaliacin e os estndares de aprendizaxe avaliables das materias do bloque de disciplinas troncais recllense no anexo I.

Artigo 5. Currculo bsico das materias do bloque de disciplinas especficas.

Os criterios de avaliacin e os estndares de aprendizaxe avaliables das materias do bloque de disciplinas especficas recllense no anexo II.

Artigo 6. Elementos transversais.

1. En educacin secundaria obrigatoria, sen prexuzo do seu tratamento especfico nalgunhas das materias de cada etapa, a comprensin lectora, a expresin oral e escrita, a comunicacin audiovisual, as tecnoloxas da informacin e da comunicacin, o emprendemento e a educacin cvica e constitucional traballaranse en todas as materias.


2. As administracins educativas fomentarn o desenvolvemento da igualdade efectiva entre homes e mulleres, a prevencin da violencia de xnero ou contra persoas con discapacidade e os valores inherentes ao principio de igualdade de trato e non discriminacin por calquera condicin ou circunstancia persoal ou social.

As administracins educativas fomentarn a aprendizaxe da prevencin e resolucin pacfica de conflitos en todos os mbitos da vida persoal, familiar e social, as como dos valores que sustentan a liberdade, a xustiza, a igualdade, o pluralismo poltico, a paz, a democracia, o respecto aos dereitos humanos, o respecto aos homes e mulleres por igual, s persoas con discapacidade e o rexeitamento da violencia terrorista, a pluralidade, o respecto ao Estado de dereito, o respecto e consideracin s vtimas do terrorismo e a prevencin do terrorismo e de calquera tipo de violencia.

A programacin docente debe comprender en todo caso a prevencin da violencia de xnero, da violencia contra as persoas con discapacidade, da violencia terrorista e de calquera forma de violencia, racismo ou xenofobia, includo o estudo do Holocausto xudeu como feito histrico.

Evitaranse os comportamentos e contidos sexistas e estereotipos que supoan discriminacin.

Os currculos de educacin secundaria obrigatoria e bacharelato incorporarn elementos curriculares relacionados co desenvolvemento sustentable e o ambiente, os riscos de explotacin e abuso sexual, o abuso e maltrato s persoas con discapacidade, as situacins de risco derivadas da inadecuada utilizacin das tecnoloxas da informacin e a comunicacin, as como coa proteccin ante emerxencias e catstrofes.

3. Os currculos de educacin secundaria obrigatoria e bacharelato incorporarn elementos curriculares orientados ao desenvolvemento e afianzamento do esprito emprendedor, adquisicin de competencias para a creacin e desenvolvemento dos diversos modelos de empresas e ao fomento da igualdade de oportunidades e do respecto ao emprendedor e ao empresario, as como tica empresarial. As administracins educativas fomentarn as medidas para que o alumnado participe en actividades que lle permitan afianzar o esprito emprendedor e a iniciativa empresarial a partir de aptitudes como a creatividade, a autonoma, a iniciativa, o traballo en equipo, a confianza nun mesmo e o sentido crtico.

4. As administracins educativas adoptarn medidas para que a actividade fsica e a dieta equilibrada formen parte do comportamento xuvenil. Para estes efectos, as citadas administracins promovern a prctica diaria de deporte e do exercicio fsico por parte dos alumnos e alumnas durante a xornada escolar, nos termos e condicins que, seguindo as recomendacins dos organismos competentes, garantan un desenvolvemento adecuado para favorecer unha vida activa, saudable e autnoma. O deseo, coordinacin e supervisin das medidas que para estes efectos se adopten no centro educativo sern asumidos polo profesorado con cualificacin ou especializacin adecuada nestes mbitos.

5. No mbito da educacin e a seguranza viaria, as administracins educativas incorporarn elementos curriculares e promovern accins para a mellora da convivencia e a prevencin dos accidentes de trfico, co fin de que o alumnado coeza os seus dereitos e deberes como usuario das vas, en calidade de pen, viaxeiro e condutor de bicicletas ou vehculos de motor, respecte as normas e sinais, e se favoreza a convivencia, a tolerancia, a prudencia, o autocontrol, o dilogo e a empata con actuacins adecuadas tendentes a evitar os accidentes de trfico e as sas secuelas.

Artigo 7. Autonoma dos centros docentes.

1. As administracins educativas fomentarn a autonoma pedagxica e organizativa dos centros, favorecern o traballo en equipo do profesorado e estimularn a actividade investigadora a partir da sa prctica docente.

2. Os centros docentes desenvolvern e complementarn, se for o caso, o currculo e as medidas de atencin diversidade establecidas polas administracins educativas, adaptndoas s caractersticas do alumnado e sa realidade educativa co fin de atender todo o alumnado. As mesmo, arbitrarn mtodos que tean en conta os diferentes ritmos


de aprendizaxe do alumnado, favorezan a capacidade de aprender por si mesmos e promovan o traballo en equipo.

3. Os centros promovern, as mesmo, compromisos coas familias e cos propios alumnos e alumnas en que se especifiquen as actividades que uns e outros se comprometen a desenvolver para facilitar o progreso educativo.

Artigo 8. Participacin de pais, nais e titores legais no proceso educativo.

De conformidade co establecido no artigo 4.2.e) da Lei orgnica 8/1985, do 3 de xullo, reguladora do dereito educacin, os pais, nais ou titores legais debern participar e apoiar a evolucin do proceso educativo dos seus fillos ou tutelados, as como coecer as decisins relativas avaliacin e promocin, e colaborar nas medidas de apoio ou reforzo que adopten os centros para facilitar o seu progreso educativo, e tern acceso aos documentos oficiais de avaliacin e aos exames e documentos das avaliacins que se realicen aos seus fillos ou tutelados, sen prexuzo do respecto s garantas establecidas na Lei orgnica 15/1999, do 13 de decembro, de proteccin de datos de carcter persoal, e demais normativa aplicable en materia de proteccin de datos de carcter persoal.

Artigo 9. Alumnado con necesidade especfica de apoio educativo.

1. Ser de aplicacin o indicado no captulo I do ttulo II da Lei 2/2006, do 3 de maio, nos artigos 71 a 79 bis, ao alumnado que requira unha atencin educativa diferente ordinaria por presentar necesidades educativas especiais, por dificultades especficas de aprendizaxe, trastorno por dficit de atencin e hiperactividade (TDAH), polas sas altas capacidades intelectuais, por terse incorporado tarde ao sistema educativo, ou por condicins persoais ou de historia escolar, para que poida alcanzar o mximo desenvolvemento posible das sas capacidades persoais e, en todo caso, os obxectivos establecidos con carcter xeral para todo o alumnado.

Para que o alumnado con necesidade especfica de apoio educativo a que se refire o artigo 71 da Lei orgnica 2/2006, do 3 de maio, poida alcanzar o mximo desenvolvemento das sas capacidades persoais e os obxectivos e competencias de cada etapa, estableceranse as medidas curriculares e organizativas oportunas que aseguren o seu adecuado progreso.

2. As administracins educativas fomentarn a calidade, equidade e inclusin educativa das persoas con discapacidade, a igualdade de oportunidades e non discriminacin por razn de discapacidade, medidas de flexibilizacin e alternativas metodolxicas, adaptacins curriculares, accesibilidade universal, deseo universal, atencin diversidade e todas aquelas medidas que sexan necesarias para conseguir que o alumnado con discapacidade poida acceder a unha educacin de calidade en igualdade de oportunidades.

3. Corresponde s administracins educativas adoptar as medidas necesarias para identificar o alumnado con dificultades especficas de aprendizaxe e valorar de forma temper as sas necesidades.

A escolarizacin do alumnado que presenta dificultades especficas de aprendizaxe rexerase polos principios de normalizacin e inclusin e asegurar a sa non discriminacin e a igualdade efectiva no acceso e permanencia no sistema educativo.

A identificacin, valoracin e intervencin das necesidades educativas deste alumnado realizarase da forma mis temper posible, nos termos que determinen as administracins educativas.

4. As administracins educativas establecern as condicins de accesibilidade e deseo universal e os recursos de apoio humanos e materiais que favorezan o acceso ao currculo do alumnado con necesidades educativas especiais e adaptarn os instrumentos e, se for o caso, os tempos e apoios que aseguren unha correcta avaliacin deste alumnado.

As administracins educativas, co fin de facilitar a accesibilidade ao currculo, establecern os procedementos oportunos cando sexa necesario realizar adaptacins


significativas dos elementos do currculo, a fin de atender o alumnado con necesidades educativas especiais que as precise. Estas adaptacins realizaranse buscando o mximo desenvolvemento posible das competencias; a avaliacin continua e a promocin tomarn como referente os elementos fixados nas ditas adaptacins. En calquera caso os alumnos con adaptacins curriculares significativas debern superar a avaliacin final para poderen obter o ttulo correspondente.

5. Corresponde s administracins educativas adoptar as medidas necesarias para identificar o alumnado con altas capacidades intelectuais e valorar de forma temper as sas necesidades.

As mesmo, correspndelles adoptar plans de actuacin, as como programas de enriquecemento curricular adecuados a tales necesidades, que permitan ao alumnado desenvolver ao mximo as sas capacidades.

A escolarizacin do alumnado con altas capacidades intelectuais, identificado como tal segundo o procedemento e nos termos que determinen as administracins educativas, poderase flexibilizar nos termos que determine a normativa vixente; esta flexibilizacin poder inclur tanto a imparticin de contidos e adquisicin de competencias propios de cursos superiores como a ampliacin de contidos e competencias do curso corrente, as como outras medidas.

Teranse en consideracin o ritmo e o estilo de aprendizaxe do alumnado que presenta altas capacidades intelectuais e do alumnado especialmente motivado para a aprendizaxe.

CAPTULO II

Educacin secundaria obrigatoria

Artigo 10. Principios xerais.

1. A finalidade da educacin secundaria obrigatoria consiste en lograr que os alumnos e alumnas adquiran os elementos bsicos da cultura, especialmente nos seus aspectos humanstico, artstico, cientfico e tecnolxico, desenvolver e consolidar neles hbitos de estudo e de traballo, preparalos para a sa incorporacin a estudos posteriores e para a sa insercin laboral e formalos para o exercicio dos seus dereitos e obrigacins na vida como cidadns.

2. Na educacin secundaria obrigatoria prestarase especial atencin orientacin educativa e profesional do alumnado.

3. A educacin secundaria obrigatoria organzase de acordo cos principios de educacin comn e de atencin diversidade do alumnado. As medidas de atencin diversidade nesta etapa estarn orientadas a responder s necesidades educativas concretas do alumnado e ao logro dos obxectivos da educacin secundaria obrigatoria e adquisicin das competencias correspondentes e non podern, en ningn caso, supor unha discriminacin que lles impida alcanzar eses obxectivos e competencias e a titulacin correspondente.

Artigo 11. Obxectivos da educacin secundaria obrigatoria.

A educacin secundaria obrigatoria contribuir a desenvolver nos alumnos e nas alumnas as capacidades que lles permitan:

a) Asumir responsablemente os seus deberes, coecer e exercer os seus dereitos no respecto aos demais, practicar a tolerancia, a cooperacin e a solidariedade entre as persoas e grupos, exercitarse no dilogo afianzando os dereitos humanos e a igualdade de trato e de oportunidades entre mulleres e homes, como valores comns dunha sociedade plural, e prepararse para o exercicio da cidadana democrtica.

b) Desenvolver e consolidar hbitos de disciplina, estudo e traballo individual e en equipo como condicin necesaria para unha realizacin eficaz das tarefas da aprendizaxe e como medio de desenvolvemento persoal.


c) Valorar e respectar a diferenza de sexos e a igualdade de dereitos e oportunidades entre eles. Rexeitar a discriminacin das persoas por razn de sexo ou por calquera outra condicin ou circunstancia persoal ou social. Rexeitar os estereotipos que supoan discriminacin entre homes e mulleres, as como calquera manifestacin de violencia contra a muller.

d) Fortalecer as sas capacidades afectivas en todos os mbitos da personalidade e nas sas relacins cos demais, as como rexeitar a violencia, os prexuzos de calquera tipo, os comportamentos sexistas e resolver pacificamente os conflitos.

e) Desenvolver destrezas bsicas na utilizacin das fontes de informacin para, con sentido crtico, adquirir novos coecementos. Adquirir unha preparacin bsica no campo das tecnoloxas, especialmente as da informacin e a comunicacin.

f) Concibir o coecemento cientfico como un saber integrado, que se estrutura en distintas disciplinas, as como coecer e aplicar os mtodos para identificar os problemas nos diversos campos do coecemento e da experiencia.

g) Desenvolver o esprito emprendedor e a confianza nun mesmo, a participacin, o sentido crtico, a iniciativa persoal e a capacidade para aprender a aprender, planificar, tomar decisins e asumir responsabilidades.

h) Comprender e expresar con correccin, oralmente e por escrito, na lingua castel e, se a houber, na lingua cooficial da comunidade autnoma, textos e mensaxes complexos, e iniciarse no coecemento, na lectura e no estudo da literatura.

i) Comprender e expresarse nunha ou mis linguas estranxeiras de maneira apropiada.

j) Coecer, valorar e respectar os aspectos bsicos da cultura e da historia propias e dos demais, as como o patrimonio artstico e cultural.

k) Coecer e aceptar o funcionamento do propio corpo e o dos outros, respectar as diferenzas, afianzar os hbitos de coidado e sade corporais e incorporar a educacin fsica e a prctica do deporte para favorecer o desenvolvemento persoal e social. Coecer e valorar a dimensin humana da sexualidade en toda a sa diversidade. Valorar criticamente os hbitos sociais relacionados coa sade, o consumo, o coidado dos seres vivos e o ambiente, contribundo sa conservacin e mellora.

l) Apreciar a creacin artstica e comprender a linguaxe das distintas manifestacins artsticas, utilizando diversos medios de expresin e representacin.

Artigo 12. Organizacin xeral.

A etapa de educacin secundaria obrigatoria organzase en materias e comprende dous ciclos, o primeiro de tres cursos escolares e o segundo de un. Estes catro cursos seguiranse ordinariamente entre os doce e os dezaseis anos de idade.

O segundo ciclo ou cuarto curso da educacin secundaria obrigatoria ter un carcter fundamentalmente propedutico.

Artigo 13. Organizacin do primeiro ciclo de educacin secundaria obrigatoria.

1. Os alumnos e alumnas deben cursar as seguintes materias xerais do bloque de disciplinas troncais nos cursos primeiro e segundo:

a) Bioloxa e Xeoloxa en primeiro curso.b) Fsica e Qumica en segundo curso.c) Xeografa e Historia en ambos os cursos.d) Lingua Castel e Literatura en ambos os cursos.e) Matemticas en ambos os cursos.f) Primeira Lingua Estranxeira en ambos os cursos.

2. Os alumnos e alumnas deben cursar as seguintes materias xerais do bloque de disciplinas troncais no curso terceiro:

a) Bioloxa e Xeoloxa.b) Fsica e Qumica.


c) Xeografa e Historia.d) Lingua Castel e Literatura.e) Primeira Lingua Estranxeira.

Como materia de opcin, no bloque de disciplinas troncais debern cursar, ben Matemticas Orientadas s Ensinanzas Acadmicas, ou ben Matemticas Orientadas s Ensinanzas Aplicadas, a eleccin dos pais, nais ou titores legais ou, se for o caso, dos alumnos e alumnas.

3. Os alumnos e alumnas deben cursar as seguintes materias do bloque de disciplinas especficas en cada un dos cursos:

a) Educacin Fsica.b) Relixin, ou Valores ticos, a eleccin dos pais, nais ou titores legais ou, se for o

caso, do alumno ou alumna.c) En funcin da regulacin e da programacin da oferta educativa que estableza

cada Administracin educativa e, se for o caso, da oferta dos centros docentes, un mnimo dunha e un mximo de catro das seguintes materias do bloque de disciplinas especficas, que podern ser diferentes en cada un dos cursos:

1.) Cultura Clsica.2.) Educacin Plstica, Visual e Audiovisual.3.) Iniciacin Actividade Emprendedora e Empresarial.4.) Msica.5.) Segunda Lingua Estranxeira.6.) Tecnoloxa.7.) Relixin, s se os pais, nais ou titores legais ou, se for o caso, o alumno ou

alumna non a escolleron na eleccin indicada no nmero 4.b).8.) Valores ticos, s se os pais, nais ou titores legais ou, se for o caso, o alumno ou

alumna non a escolleron na eleccin indicada no nmero 4.b).

4. Os alumnos e alumnas deben cursar a materia Lingua Cooficial e Literatura do bloque de disciplinas de libre configuracin autonmica naquelas comunidades autnomas que posan a dita lingua cooficial, ben que podern estar exentos de cursar ou de ser avaliados desa materia nas condicins establecidas na normativa autonmica correspondente. A materia Lingua Cooficial e Literatura recibir un tratamento anlogo ao da materia Lingua Castel e Literatura.

Ademais, en funcin da regulacin e da programacin da oferta educativa que estableza cada Administracin educativa e, se for o caso, da oferta dos centros docentes, os alumnos e alumnas podern cursar algunha materia mis no bloque de disciplinas de libre configuracin autonmica, que podern ser materias do bloque de disciplinas especficas non cursadas, materias de ampliacin dos contidos dalgunha das materias dos bloques de disciplinas troncais ou especficas, ou outras materias por determinar. Estas materias do bloque de disciplinas de libre configuracin autonmica podern ser diferentes en cada un dos cursos.

Entre as materias por determinar, as administracins educativas e, se for o caso, os centros podern ofrecer, entre outras, materias relacionadas coa aprendizaxe do sistema braille, a tiflotecnoloxa, a autonoma persoal, os sistemas aumentativos e alternativos de comunicacin, includos os produtos de apoio comunicacin oral e as linguas de signos.

5. O horario lectivo mnimo correspondente s materias do bloque de disciplinas troncais, computado de forma global para o primeiro ciclo de educacin secundaria obrigatoria, non ser inferior ao 50 % do total do horario lectivo que estableza cada Administracin educativa como xeral para o dito primeiro ciclo.


Artigo 14. Organizacin de cuarto curso de educacin secundaria obrigatoria.

1. Os pais, nais ou titores legais ou, se for o caso, os alumnos e alumnas podern escoller cursar o cuarto curso da educacin secundaria obrigatoria por unha das das seguintes opcins:

a) Opcin de ensinanzas acadmicas para a iniciacin ao Bacharelato.b) Opcin de ensinanzas aplicadas para a iniciacin Formacin Profesional.

Para estes efectos, non sern vinculantes as opcins cursadas en terceiro curso de educacin secundaria obrigatoria.

O alumnado deber poder lograr os obxectivos da etapa e alcanzar o grao de adquisicin das competencias correspondentes tanto pola opcin de ensinanzas acadmicas como pola de ensinanzas aplicadas.

2. Na opcin de ensinanzas acadmicas, os alumnos e alumnas deben cursar as seguintes materias xerais do bloque de disciplinas troncais:

a) Xeografa e Historia.b) Lingua Castel e Literatura.c) Matemticas Orientadas s Ensinanzas Acadmicas.d) Primeira Lingua Estranxeira.e) En funcin da regulacin e da programacin da oferta educativa que estableza

cada Administracin educativa e, se for o caso, da oferta dos centros docentes, os alumnos e alumnas deben cursar ao menos das materias de entre as seguintes materias de opcin do bloque de disciplinas troncais:

1.) Bioloxa e Xeoloxa.2.) Economa.3.) Fsica e Qumica.4.) Latn.

3. Na opcin de ensinanzas aplicadas, os alumnos e alumnas deben cursar as seguintes materias xerais do bloque de disciplinas troncais:

a) Xeografa e Historia.b) Lingua Castel e Literatura.c) Matemticas Orientadas s Ensinanzas Aplicadas.d) Primeira Lingua Estranxeira.e) En funcin da regulacin e da programacin da oferta educativa que estableza

cada Administracin educativa e, se for o caso, da oferta dos centros docentes, os alumnos e alumnas deben cursar ao menos das materias de entre as seguintes materias de opcin do bloque de disciplinas troncais:

1.) Ciencias Aplicadas Actividade Profesional.2.) Iniciacin Actividade Emprendedora e Empresarial.3.) Tecnoloxa.

4. Os alumnos e alumnas deben cursar as seguintes materias do bloque de disciplinas especficas:

a) Educacin Fsica.b) Relixin, ou Valores ticos, a eleccin dos pais, nais ou titores legais ou, se for o

caso, do alumno ou alumna.c) En funcin da regulacin e da programacin da oferta educativa que estableza

cada Administracin educativa e, se for o caso, da oferta dos centros docentes, un mnimo dunha e mximo de catro materias das seguintes do bloque de disciplinas especficas:

1.) Artes Escnicas e Danza.2.) Cultura Cientfica.


3.) Cultura Clsica.4.) Educacin Plstica, Visual e Audiovisual.5.) Filosofa.6.) Msica.7.) Segunda Lingua Estranxeira.8.) Tecnoloxas da Informacin e a Comunicacin.9.) Relixin, s se os pais, nais ou titores legais ou, se for o caso, o alumno ou

alumna non a escolleron na eleccin indicada na alnea 4.b).10.) Valores ticos, s se os pais, nais ou titores legais ou, se for o caso, o alumno

ou alumna non a escolleron na eleccin indicada na alnea 4.b).11.) Unha materia do bloque de disciplinas troncais non cursada polo alumno ou

alumna.

5. Os alumnos e alumnas deben cursar a materia Lingua Cooficial e Literatura no bloque de disciplinas de libre configuracin autonmica naquelas comunidades autnomas que posan a dita lingua cooficial, ben que podern estar exentos de cursar ou de ser avaliados desa materia nas condicins establecidas na normativa autonmica correspondente. A materia Lingua Cooficial e Literatura recibir un tratamento anlogo ao da materia Lingua Castel e Literatura.

Ademais, en funcin da regulacin e da programacin da oferta educativa que estableza cada Administracin educativa e, se for o caso, da oferta dos centros docentes, os alumnos e alumnas podern cursar algunha materia mis no bloque de disciplinas de libre configuracin autonmica, que podern ser materias do bloque de disciplinas especficas non cursadas, materias de ampliacin dos contidos dalgunha das materias dos bloques de disciplinas troncais ou especficas, ou outras materias por determinar.

Entre as materias por determinar, as administracins educativas e, se for o caso, os centros podern ofrecer, entre outras, materias relacionadas coa aprendizaxe do sistema braille, a tiflotecnoloxa, a autonoma persoal, os sistemas aumentativos e alternativos de comunicacin, includos os produtos de apoio comunicacin oral e as linguas de signos.

O horario lectivo mnimo correspondente s materias do bloque de disciplinas troncais, computado de forma global para o cuarto curso de educacin secundaria obrigatoria, non ser inferior ao 50 % do total do horario lectivo que estableza cada Administracin educativa como xeral para o dito curso.

6. As administracins educativas e, se for o caso, os centros podern elaborar itinerarios para orientar o alumnado na eleccin das materias troncais de opcin.

Artigo 15. Proceso de aprendizaxe e atencin individualizada.

1. Os centros elaborarn as sas propostas pedagxicas para esta etapa basendose na consideracin da atencin diversidade e do acceso de todo o alumnado educacin comn. As mesmo, arbitrarn mtodos que tean en conta os diferentes ritmos de aprendizaxe, favorezan a capacidade de aprender por un mesmo e promovan a aprendizaxe en equipo.

2. Nesta etapa prestarase unha atencin especial adquisicin e ao desenvolvemento das competencias e fomentarase a correcta expresin oral e escrita e o uso das matemticas. A fin de promover o hbito da lectura, dedicarselle un tempo na prctica docente de todas as materias.

3. Corresponde s administracins educativas promover as medidas necesarias para que a titora persoal do alumnado e a orientacin educativa, psicopedagxica e profesional, constitan un elemento fundamental na ordenacin desta etapa.

4. As mesmo, corresponde s administracins educativas regular medidas adecuadas para a atencin daqueles alumnos e alumnas que manifesten dificultades especficas de aprendizaxe ou de integracin na actividade ordinaria dos centros, do alumnado de alta capacidade intelectual e do alumnado con discapacidade.


Artigo 16. Medidas organizativas e curriculares para a atencin diversidade e a organizacin flexible das ensinanzas.

1. Corresponde s administracins educativas regular as medidas de atencin diversidade, organizativas e curriculares, includas as medidas de atencin ao alumnado con necesidades especficas de apoio educativo, que permitan aos centros, no exercicio da sa autonoma, unha organizacin flexible das ensinanzas.

2. Entre as medidas indicadas no nmero anterior incluiranse as adaptacins do currculo, a integracin de materias en mbitos, os agrupamentos flexibles, o apoio en grupos ordinarios, os desdobramentos de grupos, a oferta de materias especficas, os programas de mellora da aprendizaxe e o rendemento e outros programas de tratamento personalizado para o alumnado con necesidade especfica de apoio educativo.

Para estes efectos, os centros tern autonoma para organizar os grupos e as materias de maneira flexible e para adoptar as medidas de atencin diversidade mis adecuadas s caractersticas do seu alumnado e que permitan o mellor aproveitamento dos recursos de que dispoa. As medidas de atencin diversidade que adopte cada centro formarn parte do seu proxecto educativo, de conformidade co que establece o artigo 121.2 da Lei orgnica 2/2006, do 3 de maio, de educacin.

3. A escolarizacin do alumnado con necesidades educativas especiais en centros ordinarios poder prolongarse un ano mis, sen menoscabo do disposto no artigo 28.5 da citada lei orgnica, segundo o cal, o alumno ou alumna poder repetir o mesmo curso unha soa vez e das veces como mximo dentro da etapa. Cando esta segunda repeticin deba producirse en terceiro ou cuarto curso, prolongarase un ano o lmite de idade a que se refire o nmero 2 do artigo 4 da Lei orgnica 2/2006, do 3 de maio. Excepcionalmente, un alumno ou alumna poder repetir unha segunda vez en cuarto curso se non repetiu nos cursos anteriores da etapa.

Artigo 17. Integracin de materias en mbitos de coecemento.

Co fin de facilitar o trnsito do alumnado entre a Educacin Primaria e o primeiro curso de educacin secundaria obrigatoria, as administracins educativas e, se for o caso, os centros docentes, podern agrupar as materias do primeiro curso en mbitos de coecemento.

Este tipo de agrupacin deber respectar os contidos, estndares de aprendizaxe avaliables e criterios de avaliacin de todas as materias que se agrupan, as como o horario asignado ao conxunto delas. Esta agrupacin ter efectos na organizacin das ensinanzas pero non as nas decisins asociadas avaliacin e promocin.

Artigo 18. Alumnado que se incorpora de forma tarda ao sistema educativo.

A escolarizacin do alumnado que se incorpora de forma tarda ao sistema educativo a que se refire o artigo 78 da Lei orgnica 2/2006, do 3 de maio, realizarase atendendo s sas circunstancias, coecementos, idade e historial acadmico; cando presente graves carencias en casteln ou na lingua cooficial correspondente, recibir unha atencin especfica que ser, en todo caso, simultnea sa escolarizacin nos grupos ordinarios, cos cales compartir o maior tempo posible do horario semanal.

Os que presenten un desfase no seu nivel de competencia curricular de mis de dous anos podern ser escolarizados no curso inferior ao que lles correspondera por idade. Para este alumnado adoptaranse as medidas de reforzo necesarias que faciliten a sa integracin escolar e a recuperacin do seu desfase e lle permitan continuar con aproveitamento os seus estudos. No caso de superar o dito desfase, incorporaranse ao curso correspondente sa idade.

Artigo 19. Programas de mellora da aprendizaxe e do rendemento.

1. Os programas de mellora da aprendizaxe e do rendemento desenvolveranse a partir do 2. curso da educacin secundaria obrigatoria.


Nestes programas utilizarase unha metodoloxa especfica a travs da organizacin de contidos, actividades prcticas e, se for o caso, de materias diferente establecida con carcter xeral, coa finalidade de que os alumnos e alumnas poidan cursar o cuarto curso pola va ordinaria e obtean o ttulo de Graduado en Educacin Secundaria Obrigatoria.

2. Estes programas irn dirixidos preferentemente a aqueles alumnos e alumnas que presenten dificultades relevantes de aprendizaxe non imputables a falta de estudo ou esforzo.

O equipo docente poder propor aos pais ou titores legais a incorporacin a un programa de mellora da aprendizaxe e do rendemento daqueles alumnos e alumnas que repetisen ao menos un curso en calquera etapa, e que, unha vez cursado o primeiro curso de educacin secundaria obrigatoria, non estean en condicins de pasar ao segundo curso, ou que unha vez cursado segundo curso non estean en condicins de pasar ao terceiro. O programa desenvolverase ao longo dos cursos segundo e terceiro no primeiro suposto, ou s en terceiro curso no segundo suposto.

Aqueles alumnos e alumnas que, tendo cursado terceiro curso de educacin secundaria obrigatoria, non estean en condicins de pasar ao cuarto curso, podern incorporarse excepcionalmente a un programa de mellora da aprendizaxe e do rendemento para repetir terceiro curso.

En todo caso, a sa incorporacin requirir a avaliacin tanto acadmica como psicopedagxica e a intervencin da Administracin educativa nos termos que esta estableza, e realizarase unha vez odos os propios alumnos ou alumnas e os seus pais, nais ou titores legais.

3. As administracins educativas podern optar por organizar estes programas de forma integrada, ou por materias diferentes s establecidas con carcter xeral:

a) No suposto de organizacin de forma integrada, o alumnado do programa cursar en grupos ordinarios todas as materias do segundo e terceiro curso, ben que estas sern obxecto dunha proposta curricular especfica, na cal os contidos podern agruparse por mbitos de coecemento, por proxectos interdisciplinares ou por reas de coecemento e que requirir en todo caso dunha orientacin metodolxica adaptada.

b) En caso de optar por un programa organizado por materias diferentes s establecidas con carcter xeral, poderanse establecer ao menos tres mbitos especficos, compostos polos seguintes elementos formativos:

1.) mbito de carcter lingstico e social, que incluir ao menos as materias troncais Lingua Castel e Literatura e Xeografa e Historia, e a materia Lingua Cooficial e Literatura.

2.) mbito de carcter cientfico e matemtico, que incluir ao menos as materias troncais Bioloxa e Xeoloxa, Fsica e Qumica, e Matemticas.

3.) mbito de linguas estranxeiras.

Nesta modalidade, crearanse grupos especficos para o alumnado que siga estes programas, o cal ter, ademais, un grupo de referencia con que cursar as materias non pertencentes ao bloque de disciplinas troncais.

4. Cada programa deber especificar a metodoloxa, a organizacin dos contidos e das materias e as actividades prcticas que garantan o logro dos obxectivos da etapa e a adquisicin das competencias que permitan ao alumnado pasar a cuarto curso ao finalizar o programa e obter o ttulo de Graduado en Educacin Secundaria Obrigatoria.

Ademais, potenciarase a accin titorial como recurso educativo que poida contribur dunha maneira especial a emendar as dificultades de aprendizaxe e a atender as necesidades educativas dos alumnos.

5. A avaliacin do alumnado que curse un programa de mellora da aprendizaxe e do rendemento ter como referente fundamental as competencias e os obxectivos da educacin secundaria obrigatoria, as como os criterios de avaliacin e os estndares de aprendizaxe avaliables.


6. As administracins educativas garantirn ao alumnado con discapacidade que participe nestes programas a disposicin dos recursos de apoio que, con carcter xeral, se prevexan para este alumnado no sistema educativo espaol.

Artigo 20. Avaliacins.

1. Os referentes para a comprobacin do grao de adquisicin das competencias e o logro dos obxectivos da etapa nas avaliacins continua e final das materias dos bloques de disciplinas troncais e especficas sern os criterios de avaliacin e estndares de aprendizaxe avaliables que figuran nos anexos I e II a este real decreto.

2. A avaliacin do proceso de aprendizaxe do alumnado da educacin secundaria obrigatoria ser continua, formativa e integradora.

No proceso de avaliacin continua, cando o progreso dun alumno ou alumna non sexa o adecuado, estableceranse medidas de reforzo educativo. Estas medidas adoptaranse en calquera momento do curso, tan pronto como se detecten as dificultades, e estarn dirixidas a garantir a adquisicin das competencias imprescindibles para continuar o proceso educativo

A avaliacin das aprendizaxes dos alumnos e alumnas ter un carcter formativo e ser un instrumento para a mellora tanto dos procesos de ensino como dos procesos de aprendizaxe.

A avaliacin do proceso de aprendizaxe do alumnado deber ser integradora e terase en conta desde todas e cada unha das disciplinas a consecucin dos obxectivos establecidos para a etapa e do desenvolvemento das competencias correspondente. O carcter integrador da avaliacin non impedir que o profesorado realice de maneira diferenciada a avaliacin de cada disciplina tendo en conta os criterios de avaliacin e os estndares de aprendizaxe avaliables de cada unha delas.

3. Estableceranse as medidas mis adecuadas para que as condicins de realizacin das avaliacins, includa a avaliacin final de etapa, se adapten s necesidades do alumnado con necesidades educativas especiais. Estas adaptacins en ningn caso se tern en conta para minorar as cualificacins obtidas.

4. Os profesores avaliarn tanto as aprendizaxes do alumnado como os procesos de ensino e a sa propia prctica docente, para o cal establecern indicadores de logro nas programacins didcticas.

5. As administracins educativas garantirn o dereito dos alumnos a unha avaliacin obxectiva e a que a sa dedicacin, esforzo e rendemento sexan valorados e recoecidos con obxectividade, para o cal establecern os oportunos procedementos.

6. Naquelas comunidades autnomas que posan, xunto co casteln, outra lingua oficial de acordo cos seus estatutos, os alumnos e alumnas podern estar exentos de realizar a avaliacin da materia Lingua Cooficial e Literatura segundo a normativa autonmica correspondente.

7. O equipo docente, constitudo en cada caso polos profesores e profesoras do estudante, coordinado polo titor ou titora, actuar de maneira colexiada ao longo do proceso de avaliacin e na adopcin das decisins resultantes deste, no marco do que establezan as administracins educativas.

8. Co fin de facilitar aos alumnos e alumnas a recuperacin das materias con avaliacin negativa, as administracins educativas regularn as condicins para que os centros organicen as oportunas probas extraordinarias e programas individualizados nas condicins que determinen.

Artigo 21. Avaliacin final de educacin secundaria obrigatoria.

1. Ao finalizar o cuarto curso, os alumnos e alumnas realizarn unha avaliacin individualizada pola opcin de ensinanzas acadmicas ou pola de ensinanzas aplicadas, na cal se comprobar o logro dos obxectivos da etapa e o grao de adquisicin das competencias correspondentes en relacin coas seguintes materias:


a) Todas as materias xerais cursadas no bloque de disciplinas troncais, salvo Bioloxa e Xeoloxa e Fsica e Qumica, das cales o alumno ou alumna ser avaliado se as escolle entre as materias de opcin, segundo se indica no pargrafo seguinte.

b) Das das materias de opcin cursadas no bloque de disciplinas troncais, en cuarto curso.

c) Unha materia do bloque de disciplinas especficas cursada en calquera dos cursos, que non sexa Educacin Fsica, Relixin, ou Valores ticos.

2. Podern presentarse a esta avaliacin aqueles alumnos e alumnas que obtivesen ben avaliacin positiva en todas as materias, ou ben negativa nun mximo de das materias sempre que non sexan simultaneamente Lingua Castel e Literatura, e Matemticas. Para estes efectos:

1.) A materia Lingua Cooficial e Literatura ter a mesma consideracin que a materia Lingua Castel e Literatura naquelas comunidades autnomas que posan lingua cooficial.

2.) S se computarn as materias que como mnimo o alumno ou alumna debe cursar en cada un dos bloques.

3.) En relacin con aqueles alumnos e alumnas que cursen Lingua Cooficial e Literatura, s se computar unha materia no bloque de disciplinas de libre configuracin autonmica, con independencia de que eses alumnos e alumnas poidan cursar mis materias do dito bloque.

4.) As materias coa mesma denominacin en diferentes cursos de educacin secundaria obrigatoria consideraranse como materias distintas.

3. O Ministerio de Educacin, Cultura e Deporte establecer para todo o sistema educativo espaol as caractersticas das probas e desearaas e establecer o seu contido para cada convocatoria.

4. A superacin desta avaliacin requirir unha cualificacin igual ou superior a 5 puntos sobre 10.

5. Os alumnos e alumnas podern realizar a avaliacin por calquera das das opcins de ensinanzas acadmicas ou de ensinanzas aplicadas, con independencia da opcin cursada en cuarto curso de educacin secundaria obrigatoria, ou por ambas as opcins na mesma convocatoria. No caso de que realicen a avaliacin por unha opcin non cursada, sern avaliados das materias requiridas para superar a avaliacin final por esa opcin que non tiveran superadas, elixidas polo propio alumno dentro do bloque de disciplinas troncais.

6. Os alumnos e alumnas que non superasen a avaliacin pola opcin escollida, ou que desexen elevar a sa cualificacin final de educacin secundaria obrigatoria, podern repetir a avaliacin en convocatorias sucesivas, logo de solicitude. Os alumnos e alumnas que superasen esta avaliacin por unha opcin podern presentarse de novo a avaliacin pola outra opcin se o desexan e, se non a superaren na primeira convocatoria, podern repetila en convocatorias sucesivas, logo de solicitude. Tomarase en consideracin a cualificacin mis alta das obtidas nas convocatorias que o alumno ou alumna superase. Realizaranse ao menos das convocatorias anuais, unha ordinaria e outra extraordinaria.

Non ser necesario que se avale de novo o alumnado que se presente en segunda ou sucesivas convocatorias das materias que xa superase, a menos que desexe elevar a sa cualificacin final.

7. As administracins educativas podern establecer medidas de atencin personalizada dirixidas a aqueles alumnos e alumnas que, tndose presentado avaliacin final de educacin secundaria obrigatoria, non a superasen.

Os centros docentes, de acordo cos resultados obtidos polos seus alumnos e en funcin do diagnstico e informacin proporcionados por tales resultados, establecern medidas ordinarias ou extraordinarias en relacin coas sas propostas curriculares e prctica docente. Estas medidas fixaranse en plans de mellora de resultados colectivos ou individuais que permitan, en colaboracin coas familias e empregando os recursos de apoio educativo facilitados polas administracins educativas, incentivar a motivacin e o esforzo dos alumnos para superar as dificultades.


Artigo 22. Promocin.

1. As decisins sobre a promocin do alumnado dun curso a outro, dentro da etapa, sern adoptadas de forma colexiada polo conxunto de profesores do alumno ou alumna respectivo, atendendo ao logro dos obxectivos da etapa e ao grao de adquisicin das competencias correspondentes.

A repeticin considerarase unha medida de carcter excepcional e tomarase despois de ter esgotado as medidas ordinarias de reforzo e apoio para superar as dificultades de aprendizaxe do alumno ou alumna.

2. Os alumnos e alumnas pasarn de curso cando superasen todas as materias cursadas ou tean avaliacin negativa en das materias como mximo, e repetirn curso cando tean avaliacin negativa en tres ou mis materias, ou en das materias que sexan Lingua Castel e Literatura e Matemticas de forma simultnea.

De forma excepcional, poder autorizarse a promocin dun alumno ou alumna con avaliacin negativa en tres materias cando se dean conxuntamente as seguintes condicins:

a) que das das materias con avaliacin negativa non sexan simultaneamente Lingua Castel e Literatura, e Matemticas,

b) que o equipo docente considere que a natureza das materias con avaliacin negativa non impide ao alumno ou alumna seguir con xito o curso seguinte, que ten expectativas favorables de recuperacin e que a promocin beneficiar a sa evolucin acadmica,

c) e que se apliquen ao alumno ou alumna as medidas de atencin educativa propostas no consello orientador a que se refire o nmero 7 deste artigo.

Poder tamn autorizarse de forma excepcional a promocin dun alumno ou alumna con avaliacin negativa en das materias que sexan Lingua Castel e Literatura e Matemticas de forma simultnea cando o equipo docente considere que o alumno ou alumna pode seguir con xito o curso seguinte, que ten expectativas favorables de recuperacin e que a promocin beneficiar a sa evolucin acadmica, e sempre que se apliquen ao alumno ou alumna as medidas de atencin educativa propostas no consello orientador a que se refire o nmero 7 deste artigo.

Para os efectos deste nmero, s se computarn as materias que, como mnimo, o alumno ou alumna debe cursar en cada un dos bloques. Ademais, en relacin con aqueles alumnos e alumnas que cursen Lingua Cooficial e Literatura, s se computar unha materia no bloque de disciplinas de libre configuracin autonmica, con independencia de que estes alumnos e alumnas poidan cursar mis materias do dito bloque. As materias coa mesma denominacin en diferentes cursos da educacin secundaria obrigatoria consideraranse como materias distintas. A materia Lingua Cooficial e Literatura ter a mesma consideracin que a materia Lingua Castel e Literatura naquelas comunidades autnomas que posan lingua cooficial.

3. Os que pasen curso sen ter superado todas as materias debern matricularse das materias non superadas, seguirn os programas de reforzo que estableza o equipo docente e debern superar as avaliacins correspondentes a ditos programas de reforzo.

4. O alumno ou alumna que non pase curso deber permanecer un ano mis no mesmo curso. Esta medida poder aplicrselle no mesmo curso unha soa vez e das veces como mximo dentro da etapa. Cando esta segunda repeticin deba producirse en terceiro ou cuarto curso, ter dereito a permanecer en rxime ordinario cursando educacin secundaria obrigatoria at os dezanove anos de idade, feitos no ano en que finalice o curso. Excepcionalmente, poder repetir unha segunda vez en cuarto curso se non repetiu nos cursos anteriores da etapa.

5. En todo caso, as repeticins estableceranse de maneira que as condicins curriculares se adapten s necesidades do alumno ou alumna e estean orientadas superacin das dificultades detectadas.


6. Esta medida deber ir acompaada dun plan especfico personalizado, orientado superacin das dificultades detectadas no curso anterior. Os centros organizarn este plan de acordo co que establezan as administracins educativas.

7. Coa finalidade de facilitar que todos os alumnos e alumnas logren os obxectivos e alcancen o adecuado grao de adquisicin das competencias correspondentes, as administracins educativas establecern medidas de reforzo educativo, con especial atencin s necesidades especficas de apoio educativo. A aplicacin personalizada das medidas revisarase periodicamente e, en todo caso, ao finalizar o curso acadmico.

Ao final de cada un dos cursos de educacin secundaria obrigatoria entregarase aos pais, nais ou titores legais de cada alumno ou alumna un consello orientador, que incluir unha proposta a pais, nais ou titores legais ou, se for o caso, ao alumno ou alumna, do itinerario mis adecuado para seguir, as como a identificacin, mediante informe motivado, do grao do logro dos obxectivos da etapa e de adquisicin das competencias correspondentes que xustifica a proposta. Se se considerar necesario, o consello orientador poder inclur unha recomendacin aos pais, nais ou titores legais e, se for o caso, ao alumnado sobre a incorporacin a un programa de mellora da aprendizaxe e do rendemento ou a un ciclo de Formacin Profesional Bsica.

O consello orientador incluirase no expediente do alumno ou da alumna.

Artigo 23. Ttulo de Graduado en Educacin Secundaria Obrigatoria e certificacins.

1. Para obter o ttulo de Graduado en Educacin Secundaria Obrigatoria ser necesaria a superacin da avaliacin final, as como unha cualificacin final desa etapa igual ou superior a 5 puntos sobre 10. A cualificacin final de educacin secundaria obrigatoria deducirase da seguinte ponderacin:

a) cun peso do 70 %, a media das cualificacins numricas obtidas en cada unha das materias cursadas en educacin secundaria obrigatoria;

b) cun peso do 30 %, a nota obtida na avaliacin final de educacin secundaria obrigatoria. En caso de que o alumno ou alumna superase a avaliacin polas das opcins de avaliacin final a que se refire o artigo 21.1, para a cualificacin final tomarase a mis alta das que se obtean tendo en conta a nota obtida en ambas as opcins.

En caso de que se obtea o ttulo de Graduado en Educacin Secundaria Obrigatoria pola superacin da proba para persoas maiores de dezaoito anos, a cualificacin final de educacin secundaria obrigatoria ser a obtida na dita proba.

2. O ttulo de Graduado en Educacin Secundaria Obrigatoria permitir acceder s ensinanzas postobrigatorias recollidas no artigo 3.4 da Lei orgnica 2/2006, do 3 de maio, de acordo cos requisitos que se establecen para cada ensinanza.

No ttulo deber constar a opcin ou opcins polas que se realizou a avaliacin final, as como a cualificacin final de educacin secundaria obrigatoria.

Farase constar no ttulo, mediante dilixencia ou anexo, a nova cualificacin final de educacin secundaria obrigatoria cando o alumno ou alumna se presentase de novo a avaliacin pola mesma opcin para elevar a sa cualificacin final.

Tamn se far constar, mediante dilixencia ou anexo, a superacin polo alumno ou alumna da avaliacin final por unha opcin diferente que xa conste no ttulo, e neste caso a cualificacin final ser a mis alta das que se obtean tendo en conta os resultados de ambas as opcins.

3. Os alumnos e alumnas que cursen a educacin secundaria obrigatoria e non obtean o ttulo a que se refire este artigo recibirn unha certificacin con carcter oficial e validez en toda Espaa.

Esta certificacin ser emitida polo centro docente en que o estudante estivese matriculado no ltimo curso escolar, e nela consignaranse, ao menos, os seguintes elementos:

a) Datos oficiais identificativos do centro docente.b) Nome e documento acreditativo da identidade do estudante.


c) Data de comezo e finalizacin da sa escolaridade.d) As materias ou mbitos cursados coas cualificacins obtidas nos anos que

permaneceu escolarizado na educacin secundaria obrigatoria.e) Informe da xunta de avaliacin do ltimo curso escolar en que estivese matriculado,

no cal se indique o grao de logro dos obxectivos da etapa e de adquisicin das competencias correspondentes, as como a formacin complementaria que debera cursar para obter o ttulo de Graduado en Educacin Secundaria Obrigatoria. Para estes efectos, as administracins educativas porn ao dispor dos centros os instrumentos necesarios para realizar este informe.

As administracins educativas determinarn, en funcin do contido das alneas d) e e), as partes que se consideran superadas das probas que organicen para o acceso aos ciclos formativos de grao medio ou, nos termos previstos no artigo 68.2 da Lei orgnica 2/2006, do 3 de maio, para a obtencin do ttulo de Graduado en Educacin Secundaria Obrigatoria.

4. Despois de cursar o primeiro ciclo de educacin secundaria obrigatoria, as como unha vez cursado segundo curso cando o alumno ou alumna se vaia incorporar de forma excepcional a un ciclo de Formacin Profesional Bsica, entregarase aos alumnos e alumnas un certificado de estudos cursados, co contido indicado nas alneas a) a d) do nmero anterior e un informe sobre o grao de logro dos obxectivos da etapa e de adquisicin das competencias correspondentes.

CAPTULO III

Bacharelato

Artigo 24. Principios xerais.

O Bacharelato ten como finalidade proporcionar ao alumnado formacin, madurez intelectual e humana, coecementos e habilidades que lles permitan desenvolver funcins sociais e incorporarse vida activa con responsabilidade e competencia. As mesmo, capacitar o alumnado para acceder educacin superior.

Artigo 25. Obxectivos.

O Bacharelato contribuir a desenvolver nos alumnos e nas alumnas as capacidades que lles permitan:

a) Exercer a cidadana democrtica, desde unha perspectiva global, e adquirir unha conciencia cvica responsable, inspirada polos valores da Constitucin espaola, as como polos dereitos humanos, que fomente a corresponsabilidade na construcin dunha sociedade xusta e equitativa.

b) Consolidar unha madurez persoal e social que lles permita actuar de forma responsable e autnoma e desenvolver o seu esprito crtico. Prever e resolver pacificamente os conflitos persoais, familiares e sociais.

c) Fomentar a igualdade efectiva de dereitos e oportunidades entre homes e mulleres, analizar e valorar criticamente as desigualdades e discriminacins existentes e, en particular, a violencia contra a muller e impulsar a igualdade real e a non discriminacin das persoas por calquera condicin ou circunstancia persoal ou social, con atencin especial s persoas con discapacidade.

d) Afianzar os hbitos de lectura, estudo e disciplina, como condicins necesarias para o eficaz aproveitamento da aprendizaxe e como medio de desenvolvemento persoal.

e) Dominar, tanto na sa expresin oral como escrita, a lingua castel e, se for o caso, a lingua cooficial da sa comunidade autnoma.

f) Expresarse con fluidez e correccin nunha ou mis linguas estranxeiras.g) Utilizar con solvencia e responsabilidade as tecnoloxas da informacin e a

comunicacin.


h) Coecer e valorar criticamente as realidades do mundo contemporneo, os seus antecedentes histricos e os principais factores da sa evolucin. Participar de forma solidaria no desenvolvemento e mellora do seu contorno social.

i) Acceder aos coecementos cientficos e tecnolxicos fundamentais e dominar as habilidades bsicas propias da modalidade elixida.

j) Comprender os elementos e procedementos fundamentais da investigacin e dos mtodos cientficos. Coecer e valorar de forma crtica a contribucin da ciencia e a tecnoloxa no cambio das condicins de vida, as como afianzar a sensibilidade e o respecto polo ambiente.

k) Afianzar o esprito emprendedor con actitudes de creatividade, flexibilidade, iniciativa, traballo en equipo, confianza nun mesmo e sentido crtico.

l) Desenvolver a sensibilidade artstica e literaria, as como o criterio esttico, como fontes de formacin e enriquecemento cultural.

m) Utilizar a educacin fsica e o deporte para favorecer o desenvolvemento persoal e social.

n) Afianzar actitudes de respecto e prevencin no mbito da seguranza viaria.

Artigo 26. Organizacin xeral.

1. Podern acceder aos estudos de Bacharelato os alumnos e alumnas que estean en posesin do ttulo de Graduado en Educacin Secundaria Obrigatoria e superasen a avaliacin final de educacin secundaria obrigatoria pola opcin de ensinanzas acadmicas.

De acordo co artigo 53.2 da Lei orgnica 2/2006, do 3 de maio, o ttulo de Tcnico de Artes Plsticas e Deseo permitir o acceso directo a calquera das modalidades de Bacharelato.

As mesmo, conforme o artigo 65.3 da Lei orgnica 2/2006, do 3 de maio, o ttulo de Tcnico Deportivo permitir o acceso a calquera das modalidades de Bacharelato.

2. O Bacharelato comprende dous cursos, desenvolverase en modalidades diferentes e organizarase de modo flexible, a fin de que poida ofrecer unha preparacin especializada ao alumnado acorde coas sas perspectivas e intereses de formacin ou permita a incorporacin vida activa unha vez finalizado.

3. Os alumnos e alumnas podern permanecer cursando Bacharelato en rxime ordinario durante catro anos.

4. As modalidades do Bacharelato que podern ofrecer as administracins educativas e, se for o caso, os centros docentes sern as seguintes:

a) Ciencias.b) Humanidades e Ciencias Sociais.c) Artes.

Artigo 27. Organizacin do primeiro curso de Bacharelato.

1. Na modalidade de Ciencias, os alumnos e alumnas deben cursar as seguintes materias xerais do bloque de disciplinas troncais:

a) Filosofa.b) Lingua Castel e Literatura I.c) Matemticas I.d) Primeira Lingua Estranxeira I.e) En funcin da regulacin e da programacin da oferta educativa que estableza cada

Administracin educativa e, se for o caso, da oferta dos centros docentes, ao menos das materias mis de entre as seguintes materias de opcin do bloque de disciplinas troncais:

1.) Bioloxa e Xeoloxa.2.) Debuxo Tcnico I.3.) Fsica e Qumica.


2. Na modalidade de Humanidades e Ciencias Sociais, os alumnos e alumnas deben cursar as seguintes materias xerais do bloque de disciplinas troncais:

a) Filosofa.b) Lingua Castel e Literatura I.c) Primeira Lingua Estranxeira I.d) Para o itinerario de Humanidades, Latn I. Para o itinerario de Ciencias Sociais,

Matemticas Aplicadas s Ciencias Sociais I.e) En funcin da regulacin e da programacin da oferta educativa que estableza

cada Administracin educativa e, se for o caso, da oferta dos centros docentes, ao menos das materias de entre as seguintes materias de opcin do bloque de disciplinas troncais, organizadas, se for o caso, en bloques que faciliten o trnsito educacin superior.

1.) Economa.2.) Grego I.3.) Historia do Mundo Contemporneo.4.) Literatura Universal.

3. Na modalidade de Artes, os alumnos e alumnas deben cursar as seguintes materias xerais do bloque de disciplinas troncais:

a) Filosofa.b) Fundamentos da Arte I.c) Lingua Castel e Literatura I.d) Primeira Lingua Estranxeira I.e) En funcin da regulacin e da programacin da oferta educativa que estableza

cada Administracin educativa e, se for o caso, da oferta dos centros docentes, ao menos das materias de entre as seguintes materias de opcin do bloque de disciplinas troncais:

1.) Cultura Audiovisual I.2.) Historia do Mundo Contemporneo.3.) Literatura Universal.

4. Os alumnos e alumnas deben cursar as seguintes materias do bloque de disciplinas especficas:

a) Educacin Fsica.b) En funcin da regulacin e da programacin da oferta educativa que estableza

cada Administracin educativa e, se for o caso, da oferta dos centros docentes, un mnimo de das e un mximo de tres materias de entre as seguintes:

1.) Anlise Musical I.2.) Anatoma Aplicada.3.) Cultura Cientfica.4.) Debuxo Artstico I.5.) Debuxo Tcnico I, salvo que os pais, nais ou titores legais ou o alumno ou

alumna xa escollesen Debuxo Tcnico I no nmero 1.e).2.).6.) Linguaxe e Prctica Musical.7.) Relixin.8.) Segunda Lingua Estranxeira I.9.) Tecnoloxa Industrial I.10.) Tecnoloxas da Informacin e a Comunicacin I.11.) Volume.12.) Unha materia do bloque de disciplinas troncais non cursada polo alumno ou

alumna, que ser considerada especfica para todos os efectos.

5. Os alumnos e alumnas deben cursar a materia Lingua Cooficial e Literatura no bloque de disciplinas de libre configuracin autonmica naquelas comunidades autnomas


que posan esa lingua cooficial, ben que podern estar exentos de cursar ou de ser avaliados desa materia nas condicins establecidas na normativa autonmica correspondente. A materia Lingua Cooficial e Literatura recibir un tratamento anlogo ao da materia Lingua Castel e Literatura.


Entre as materias por determinar, as administracins educativas e, se for o caso, os centros podern ofrecer, entre outras, materias relacionadas coa aprendizaxe do sistema braille, a tiflotecnoloxa, a autonoma persoal, os sistemas aumentativos e alternativos de comunicacin, includos os produtos de apoio comunicacin oral, e as linguas de signos.

6. O horario lectivo mnimo correspondente s materias do bloque de disciplinas troncais, computado de forma global para 1. de Bacharelato, non ser inferior ao 50 % do total do horario lectivo que estableza cada Administracin educativa como xeral para o dito curso.

As administracins educativas e, se for o caso, os centros podern elaborar itinerarios para orientar o alumnado na escolla das materias troncais de opcin.

Artigo 28. Organizacin do segundo curso de Bacharelato.

1. Na modalidade de Ciencias, os alumnos e alumnas deben cursar as seguintes materias xerais do bloque de disciplinas troncais:

a) Historia de Espaa.b) Lingua Castel e Literatura II.c) Matemticas II.d) Primeira Lingua Estranxeira II.e) En funcin da regulacin e da programacin da oferta educativa que estableza cada

Administracin educativa e, se for o caso, da oferta dos centros docentes, ao menos das materias mis de entre as seguintes materias de opcin do bloque de disciplinas troncais:

1.) Bioloxa.2.) Debuxo Tcnico II.3.) Fsica.4.) Xeoloxa.5.) Qumica.

2. Na modalidade de Humanidades e Ciencias Sociais, os alumnos e alumnas deben cursar as seguintes materias xerais do bloque de disciplinas troncais:

a) Historia de Espaa.b) Lingua Castel e Literatura II.c) Primeira Lingua Estranxeira II.d) Para o itinerario de Humanidades, Latn II. Para o itinerario de Ciencias Sociais,

Matemticas Aplicadas s Ciencias Sociais II.e) En funcin da regulacin e da programacin da oferta educativa que estableza

cada Administracin educativa e, se for o caso, da oferta dos centros docentes, ao menos das materias de entre as seguintes materias de opcin do bloque de disciplinas troncais, organizadas, se for o caso, en bloques que faciliten o trnsito educacin superior:

1.) Economa da Empresa.2.) Xeografa.


3.) Grego II.4.) Historia da Arte.5.) Historia da Filosofa.

3. Na modalidade de Artes, os alumnos e alumnas deben cursar as seguintes materias xerais do bloque de disciplinas troncais:

a) Fundamentos da Arte II.b) Historia de Espaa.c) Lingua Castel e Literatura II.d) Primeira Lingua Estranxeira II.e) En funcin da regulacin e da programacin da oferta educativa que estableza

cada Administracin educativa e, se for o caso, da oferta dos centros docentes, ao menos das materias de entre as seguintes materias de opcin do bloque de disciplinas troncais:

1.) Artes Escnicas.2.) Cultura Audiovisual II.3.) Deseo.

4. En funcin da regulacin e da programacin da oferta educativa que estableza cada Administracin educativa e, se for o caso, da oferta dos centros docentes, os alumnos e alumnas cursarn un mnimo de das e un mximo de tres materias das seguintes do bloque de disciplinas especficas:

a) Anlise Musical II.b) Ciencias da Terra e do Ambiente.c) Debuxo Artstico II.d) Debuxo Tcnico II, salvo que os pais, nais ou titores legais ou o alumno ou alumna

xa escollesen Debuxo Tcnico II no nmero 1.e).2.).e) Fundamentos de Administracin e Xestin.f) Historia da Filosofa, salvo que os pais, nais ou titores legais ou o alumno ou

alumna xa escollesen Historia da Filosofa no nmero 2.e).5.).g) Historia da Msica e da Danza.h) Imaxe e Son.i) Psicoloxa.j) Relixin.k) Segunda Lingua Estranxeira II.l) Tcnicas de Expresin Grfico-Plstica.m) Tecnoloxa Industrial II.n) Tecnoloxas da Informacin e a Comunicacin II.) Unha materia do bloque de disciplinas troncais non cursada polo alumno ou

alumna, que ser considerada especfica para todos os efectos.

5. Os alumnos e alumnas deben cursar a materia Lingua Cooficial e Literatura no bloque de disciplinas de libre configuracin autonmica naquelas comunidades autnomas que posan a dita lingua cooficial, ben que podern estar exentos de cursar ou de ser avaliados desa materia nas condicins establecidas na normativa autonmica correspondente. A materia Lingua Cooficial e Literatura recibir un tratamento anlogo ao da materia Lingua Castel e Literatura.



Entre as materias por determinar, as administracins educativas e, se for o caso, os centros podern ofrecer, entre outras, materias relacionadas coa aprendizaxe do sistema braille, a tiflotecnoloxa, a autonoma persoal, os sistemas aumentativos e alternativos de comunicacin, includos os produtos de apoio comunicacin oral, e as linguas de signos.

6. O horario lectivo mnimo correspondente s materias do bloque de disciplinas troncais, computado de forma global para 2. de Bacharelato, non ser inferior ao 50 % do total do horario lectivo que estableza cada Administracin educativa como xeral para o dito curso.

As administracins educativas e, se for o caso, os centros podern elaborar itinerarios para orientar o alumnado na escolla das materias troncais de opcin.

Artigo 29. Proceso de aprendizaxe.

1. As actividades educativas no Bacharelato favorecern a capacidade do alumnado para aprender por si mesmo, para traballar en equipo e para aplicar os mtodos de investigacin apropiados.

2. As administracins educativas promovern as medidas necesarias para que nas distintas materias se desenvolvan actividades que estimulen o interese e o hbito da lectura e a capacidade de expresarse correctamente en pblico.

3. Na organizacin dos estudos de Bacharelato prestarase especial atencin aos alumnos e alumnas con necesidade especfica de apoio educativo.

Neste senso, corresponde s administracins educativas establecer as condicins de accesibilidade e deseo universal e os recursos de apoio que favorezan o acceso ao currculo do alumnado con necesidades educativas especiais, e adaptar os instrumentos e, se for o caso, os tempos e apoios que aseguren unha correcta avaliacin deste alumnado.

A escolarizacin do alumnado con altas capacidades intelectuais, identificado como tal segundo o procedemento e nos termos que determinen as administracins educativas, poderase flexibilizar, nos termos que determine a normativa vixente.

Artigo 30. Avaliacins.

1. Os referentes para a comprobacin do grao de adquisicin das competencias e o logro dos obxectivos da etapa nas avaliacins continua e final das materias dos bloques de disciplinas troncais e especficas, sern os criterios de avaliacin e estndares de aprendizaxe avaliables que figuran nos anexos I e II a este real decreto.

A avaliacin da aprendizaxe do alumnado ser continua e diferenciada segundo as distintas materias, ter un carcter formativo e ser un instrumento para a mellora tanto dos procesos de ensino como dos procesos de aprendizaxe.

Estableceranse as medidas mis adecuadas para que as condicins de realizacin das avaliacins, includa a avaliacin final de etapa, se adapten s necesidades do alumnado con necesidade especfica de apoio educativo; estas adaptacins en ningn caso se tern en conta para minorar as cualificacins obtidas.

O profesorado avaliar tanto as aprendizaxes do alumnado como os procesos de ensino e a sa propia prctica docente, para o cal establecer indicadores de logro nas programacins didcticas.

As administracins educativas garantirn o dereito dos alumnos a unha avaliacin obxectiva e a que a sa dedicacin, esforzo e rendemento sexan valorados e recoecidos con obxectividade, para o cal establecern os oportunos procedementos.

2. Naquelas comunidades autnomas que posan, xunto ao casteln, outra lingua oficial de acordo cos seus estatutos, os alumnos e alumnas podern estar exentos de realizar a avaliacin da materia Lingua Cooficial e Literatura segundo a normativa autonmica correspondente.

3. O profesorado de cada materia decidir, ao termo do curso, se o alumno ou alumna logrou os obxectivos e alcanzou o adecuado grao de adquisicin das competencias correspondentes.


O equipo docente, constitudo en cada caso polos profesores e profesoras do estudante, coordinado polo titor ou titora, valorar a sa evolucin no conxunto das materias e a sa madurez acadmica en relacin cos obxectivos do Bacharelato e as competencias correspondentes.

4. Co fin de facilitar aos alumnos e alumnas a recuperacin das materias con avaliacin negativa, as administracins educativas regularn as condicins para que os centros organicen as oportunas probas extraordinarias e programas individualizados nas condicins que determinen.

Artigo 31. Avaliacin final de Bacharelato.

1. Os alumnos e alumnas realizarn unha avaliacin individualizada ao finalizaren o Bacharelato na cal se comprobar o logro dos obxectivos desta etapa e o grao de adquisicin das competencias correspondentes en relacin coas seguintes materias:

a) Todas as materias xerais cursadas no bloque de disciplinas troncais. No suposto de materias que impliquen continuidade, terase en conta s a materia cursada en segundo curso.

b) Das materias de opcin cursadas no bloque de disciplinas troncais, en calquera dos cursos. As materias que impliquen continuidade entre os cursos primeiro e segundo computaranse como unha materia; neste suposto terase en conta s a materia cursada en segundo curso.

c) Unha materia do bloque de disciplinas especficas cursada en calquera dos cursos, que non sexa Educacin Fsica nin Relixin.

2. S podern presentarse a esta avaliacin aqueles alumnos e alumnas que obtivesen avaliacin positiva en todas as materias. Para estes efectos, s se computarn as materias que como mnimo o alumno ou alumna debe cursar en cada un dos bloques. Ademais, en relacin con aqueles alumnos e alumnas que cursen Lingua Cooficial e Literatura, s se computar unha materia no bloque de disciplinas de libre configuracin autonmica, con independencia de que os alumnos e alumnas poidan cursar mis materias dese bloque.

3. O Ministerio de Educacin, Cultura e Deporte, logo de consulta s comunidades autnomas, establecer para todo o sistema educativo espaol as caractersticas das probas, e desearaas e establecer o seu contido para cada convocatoria.

4. A superacin desta avaliacin requirir unha cualificacin igual ou superior a 5 puntos sobre 10.

Os alumnos e alumnas que non superasen esta avaliacin ou que desexen elevar a sa cualificacin final do Bacharelato, podern repetir a avaliacin en convocatorias sucesivas, logo de solicitude.

Tomarase en consideracin a cualificacin mis alta das obtidas nas convocatorias s cales se concorrese.

5. Celebraranse ao menos das convocatorias anuais, unha ordinaria e outra extraordinaria.

6. No caso de alumnos e alumnas que desexen obter o ttulo de Bacharelato por mis dunha modalidade, podern solicitar ser avaliados das materias xerais e de opcin da sa escolla do bloque de disciplinas troncais, correspondentes s modalidades escollidas.

Artigo 32. Promocin.

1. Os alumnos e alumnas ascendern de primeiro a segundo de Bacharelato cando superasen as materias cursadas ou tean avaliacin negativa en das materias, como mximo. En todo caso, debern matricularse en segundo curso das materias pendentes de primeiro. Os centros docentes debern organizar as conseguintes actividades de recuperacin e a avaliacin das materias pendentes.

BOLETN OFICIAL DEL ESTADOS

Documents

MINISTERIO DE EDUCACIÓN, CULTURA E DEPORTE · BOLETÍN OFICIAL DEL ESTADO Suplemento en lingua galega ao núm. 3 Sábado 3 de xaneiro de 2015 Sec. I. Páx. 1 I. DISPOSICIÓNS XERAIS