MINISTERSTWO GOSPODARKI, PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJtextil.stfi.de/download/sites/download_script.asp?filename=256_30.pdf · MINISTERSTWO GOSPODARKI, PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ

MINISTERSTWO GOSPODARKI, PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ

DEPARTAMENT INSTRUMENTÓW POLITYKI HANDLOWEJ

Zmiany w systemie instrumentów ochrony rynku w związku z akcesją Polski do Unii Europejskiej – informator dla przedsiębiorstw.

2

Spis treści: Wstęp 3 I. Środki ochrony rynku w Unii Europejskiej 4 II. Procedury stosowania ustanowionych środków ochrony rynku 11 III. Zmiany w obowiązujących środkach ochronnych po akcesji Polski do Unii Europejskiej 18 IV. Możliwości przeciwdziałania negatywnym skutkom zmian w zakresie ochrony rynku 21 V. Informacje techniczne 25 Załącznik 1 26 Załącznik 2 27 Załącznik 3 29 Załącznik 4 31 Załącznik 5 40 Załącznik 6 42

3

Wstęp. Instrumenty ochrony rynku stanowią część instrumentów, które mogą być stosowane przez państwa w regulowaniu wymiany handlowej z zagranicą. Mają one głównie charakter „defensywny”. Służą ochronie krajowego rynku przed niepożądanymi skutkami importu. Instrumenty te oddziałują na przywóz w sposób ograniczający. W skrajnych przypadkach może nawet dojść do wyeliminowania importu z określonego kraju (krajów). Stosowanie instrumentów ochrony rynku regulowane jest przez prawo międzynarodowe. Instytucją stojącą na straży prawidłowości ich stosowania jest Światowa Organizacja Handlu (WTO), w ramach której funkcjonują porozumienia dotyczące poszczególnych instrumentów ochrony rynku. Instrumenty te służą przeciwdziałaniu różnym rodzajom zagrożeń, jakie mogą powstać w wymianie międzynarodowej. Generalnie zagrożenia te można podzielić na dwie kategorie: wynikające z nieuczciwej konkurencji oraz będące skutkiem znacznej przewagi konkurencyjnej. Za nieuczciwą konkurencję ze strony importowanych towarów uznaje się dumping i subsydiowanie tych towarów. Przeciwdziałaniu tym zjawiskom służą odpowiednio postępowania ochronne oraz środki antydumpingowe i antysubsydyjne. Natomiast w wyniku znacznej przewagi konkurencyjnej jakiegoś kraju może dojść do nadmiernego importu określonego towaru powodującego poważną szkodę dla przemysłu krajowego. W celu zapobieżenia takiej sytuacji, lub naprawienia powstałej szkody państwa mogą zastosować przejściowo środek ochronny przed nadmiernym przywozem, aby „dać przemysłowi krajowemu czas” na dostosowanie się do wymogów konkurencji ze strony importowanych towarów. Instrumenty te znajdują się w arsenale środków polityki handlowej zarówno Polski jak i Unii Europejskiej. Stosują one także konkretne środki ochronne, chroniące ich rynki. Równocześnie z dniem przystąpienia Polski do Unii Europejskiej (1.05.2003) Komisja Europejska przejmuje zadania prowadzenia polityki handlowej, w tym także ochrony polskiego rynku. Tym samym z dniem akcesji polski do UE zmienią się zarówno dniem akcesji Polski do UE zmienią się zarówno procedury wprowadzania tych środków (automatyczne przejęcie prawodawstwa unijnego)1 jak i zakres obecnie funkcjonujących środków ochronnych w Polsce. Celem niniejszej informacji jest:

- zapoznanie zainteresowanych firm z podstawowymi instrumentami ochrony rynku, jakimi dysponuje Komisja Europejska,

- zapoznanie polskich firm z procedurami wprowadzania tych środków w UE (procedury te wymagają aktywnej roli zainteresowanych firm),

- przedstawienie zmian w znajdujących się obecnie w obiegu prawnym środkach ochrony rynku w dniu akcesji Polski do UE,

- zapoznanie zainteresowanych firm z prawnymi możliwościami działania po akcesji do UE, w przypadku gdyby zmiany były dla nich niekorzystne.

1 Spis unijnych aktów prawnych regulujących procedury ochronny rynku zawiera załącznik nr 1 do niniejszej broszurki

4

I. Środki ochrony rynku w Unii Europejskiej. W tej części informacji omówione zostaną trzy typy procedur ochronnych, które są możliwe do zastosowania w Unii Europejskiej, tzn. postępowanie antydumpingowe, postępowanie antysubsydyjne oraz postępowanie ochronne przed nadmiernym importem. 1. Postępowanie antydumpingowe Materialne przesłanki wprowadzenia środków antydumpingowych. Uważa się, że dumping ma miejsce wówczas, gdy następuje sprzedaż poniżej kosztów. Prawo międzynarodowe definiuje dumping w nieco inny sposób. Według Porozumienia WTO o interpretacji artykułu VI GATT 1994 (Porozumienie ADP) z dumpingiem mamy do czynienia w sytuacji gdy cena eksportowa towaru jest niższa od jego tzw. wartości normalnej. Wartość normalna, z zastrzeżeniem pewnych szczególnych przypadków, jest to cena po jakiej dany towar jest sprzedawany w normalnym obrocie handlowym na rynku kraju eksportu. Tak więc ogólnie mówiąc dumping występuje, gdy towar jest sprzedawany za granicę taniej niż na rynku krajowym. W związku z tym sprzedaż poniżej kosztów może być tylko jednym z przypadków dumpingu. Główną metodą ustalenia dumpingu jest porównanie cen sprzedaży na rynek kraju eksportu i cen sprzedaży tego samego produktu na eksport. Różnica tych cen stanowi tzw. margines dumpingu. Oprócz tej metody stwierdzenie występowania dumpingu i ustalenia jego marginesu może być dokonane także w oparciu o dwie inne metody. Ich zastosowanie może mieć miejsce wówczas, gdy nie jest możliwe zastosowanie metody podstawowej, np. w przypadku braku sprzedaży danego towaru na rynku krajowym, lub gdy cała sprzedaż dokonywana jest do podmiotów powiązanych i tym samym nie odbywa się „w normalnym obrocie handlowym”. Wartość normalna, która potem porównywana jest z ceną eksportową może być ustalona na podstawie cen w eksporcie do kraju trzeciego lub w oparciu o cenę skalkulowaną na podstawie kosztów produkcji plus zysk (tzw. wartość normalna konstruowana). W celu rzetelnego porównania wartości normalnej z ceną eksportową uwzględnia się różnice między porównywanymi towarami, które mogą wynikać z właściwości fizycznych, kosztów transportu, opakowania itp. oraz różnice w warunkach sprzedaży w kraju i w eksporcie. Dla właściwego porównania dokonuje się odpowiednich dostosowań (korekt) prowadzących do ustalenia porównywalnego szczebla handlu, najczęściej jest to poziom cen producenta (baza ex works). Margines dumpingu obliczany jest zasadniczo dla wszystkich eksporterów podejrzanych o stosowanie dumpingu i najczęściej jest on różny dla poszczególnych eksporterów w ramach danego kraju. Jeżeli stwierdzono występowanie marginesu dumpingu poniżej 2% ceny eksportowej traktuje się to jako brak dumpingu i odstępuje od nakładania środków antydumpingowych. Dla ustalenia dumpingu bierze się pod uwagę najczęściej okres jednego roku, bezpośrednio poprzedzający wszczęcie postępowania antydumpingowego.

5

Drugim warunkiem nałożenia środków antydumpingowych, oprócz ustalenia marginesu dumpingu powyżej 2%, jest wykazanie, że przemysł krajowy (wspólnotowy) wytwarzający produkt podobny ponosi szkodę. Szkoda w kontekście stosowania środków antydumpingowych określana jest jako „materialna” i musi się przejawiać po stronie przemysłu wspólnoty przede wszystkim: spadkiem sprzedaży danego towaru i udziału w rynku, zmniejszeniem się produkcji i wykorzystania zdolności produkcyjnych, wzrostem zapasów, zmniejszeniem zatrudnienia, spadkiem zysków, pojawieniem się niekorzystnych tendencji w zakresie przepływów pieniężnych i in. Nie wszystkie z wymienionych elementów szkody muszą zachodzić jednocześnie, ani też żaden z nich oddzielnie nie ma decydującej roli dla stwierdzenia, że przemysł Wspólnoty ponosi szkodę. Niemniej jednak w toku postępowania antydumpingowego wszystkie te czynniki muszą zostać przeanalizowane. Szkoda oprócz faktycznej, rzeczywiście występującej jest również rozumiana jako zagrożenie szkodą a także jako istotne opóźnienie w powstaniu przemysłu. Ten ostatni przypadek ma miejsce gdy brak jest jakiegoś przemysłu w UE, a jego powstanie jest niemożliwe z uwagi na import po cenach dumpingowych. Dla potrzeb stwierdzenia występowania szkody analizuje się okres nie krótszy niż 3 lata poprzedzające wszczęcie postępowania. Kolejną przesłanką niezbędną do nałożenia środków antydumpingowych jest stwierdzenie występowania związku przyczynowego między importem po cenach dumpingowych a szkodą występującą po stronie przemysłu Wspólnoty. Ta część analizy obejmuje przede wszystkim badanie występowania czynników innych niż import po cenach dumpingowych i ich wpływu na sytuację przemysłu Wspólnoty. Przykładami innych czynników mogą być: import nie dumpingowany, zmiany technologii, konkurencja innych producentów w ramach UE, zmiany popytu na rynku UE, wahania kursów walut itp. Czwartą i ostatnią z materialnych przesłanek ustanowienia środków antydumpingowych jest stwierdzenie, że ich wprowadzenie leży w interesie Wspólnoty. W tym celu bada się wpływ jaki wywrze ewentualny środek antydumpingowy na podmioty inne niż producenci danego towaru na obszarze Wspólnoty. Chodzi tutaj o przedsiębiorstwa wykorzystujące towar w procesie produkcji oraz finalnych konsumentów. Interesy tej grupy są zazwyczaj sprzeczne z interesem wnioskodawców postępowania, czyli producentów unijnych. Stwierdzenie, że sytuacja przetwórców i konsumentów danego towaru nie ulegnie znacznemu pogorszeniu może prowadzić do wprowadzenia środka antydumpingowego na import tego towaru. W praktyce interes Wspólnoty w znacznie większym stopniu bywa utożsamiany z interesem producentów – wnioskodawców, niż konsumentów. Spełnienie w/w czterech przesłanek tj. stwierdzenie występowania dumpingu, szkody dla przemysłu Wspólnoty, związku przyczynowego między importem po cenach dumpingowych oraz uzasadnienie, że wprowadzenie ograniczeń w imporcie danego towaru leży w interesie Wspólnoty pozwala na wprowadzenie środków antydumpingowych. Forma środków antydumpingowych Środek antydumpingowy może być wprowadzony w formie cła antydumpingowego i/lub zobowiązania cenowego. Cło antydumpingowe może być ustalone jako cło ad valorem (% wartości celnej towaru), cło specyficzne (kwota cła na jednostkę towaru), cło oparte na cenie referencyjnej lub cło

6

mieszane. Wysokość cła antydumpingowego nie może być wyższa niż ustalony margines dumpingu. W związku z tym cła w różnej wysokości ustanawiane są dla różnych eksporterów z krajów trzecich, w zależności od wielkości ustanowionego dla nich marginesu dumpingu. W przypadku gdy poszczególni eksporterzy z krajów trzecich nie współpracowali z Komisją Europejską w toku postępowania lub badanie ograniczało się tylko do niektórych przedsiębiorstw – reprezentantów z powodu dużego rozproszenia przemysłu stosowane jest tzw. cło rezydualne (w takiej samej wysokości odnoszące się do całego eksportu towaru pochodzącego z danego kraju). Cło antydumpingowe może być ustanowione w wysokości mniejszej niż margines dumpingu, jeżeli prowadząca postępowanie Komisja Europejska dojdzie do wniosku, że jest to wystarczające do wyeliminowania szkody (zasada niższego cła). Zasadę niższego cła stosuje się także w przypadku drugiego rodzaju środka antydumpingowego – zobowiązania cenowego. Środek ten polega na tym, że eksporter, któremu udowodniono stosowanie praktyk dumpingowych zobowiązuje się do podniesienia cen do poziomu eliminującego margines dumpingu lub, przy zastosowaniu zasady niższego cła, do poziomu eliminującego szkodę dla przemysłu Wspólnoty. Środki antydumpingowe wprowadzane są na okres 5 lat z możliwością przedłużenia w wyniku postępowania przeglądowego. 2. Postępowanie antysubsydyjne Materialne przesłanki wprowadzenia środków antysybsydyjnych. Subsydiowanie jest drugim poza dumpingiem zjawiskiem, które może być traktowane jako element nieuczciwej konkurencji ze strony importowanych towarów, jeżeli przysparza eksporterom z krajów trzecich nieuzasadnionych korzyści i daje im przewagę nad producentami Wspólnoty. W ramach WTO kwestię stosowania środków antysubsydyjnych reguluje Porozumienie w sprawie subsydiów i środków wyrównawczych. Regulacja ta zawiera także definicję subsydium, którym jest materialny wkład przez rząd lub podmiot publiczny w postaci:

- bezpośredniego transferu funduszy, lub potencjalnego transferu (np. gwarancja kredytowa),

- zaniechania poboru należnych składek i płatności (podatków, składek na ubezpieczenie społeczne opłat itp.),

- dostarczenia dóbr lub usług,

który przynosi korzyści beneficjantowi (podmiotowi gospodarczemu). Jednak nie wszystkie wyżej przedstawione działania rządu, podmiotu publicznego lub prywatnego przedsiębiorcy działającego w imieniu władz publicznych mogą być traktowane jako subsydia w związku z którymi można zastosować środki wyrównawcze. Sankcjom tego rodzaju mogą podlegać jedynie tzw. subsydia specyficzne. O specyficzności danego subsydium decyduje jego dostępność dla podmiotów ubiegających się o wsparcie ze strony rządu. Tak więc subsydium specyficzne, które może podlegać sankcjom to takie, gdzie podmiot udzielający albo prawo, na podstawie którego subsydium jest udzielane, ogranicza dostęp do tego subsydiów tylko dla niektórych przedsiębiorstw. Ograniczenie dostępu do

7

subsydium decydujące o jego specyficzności nie musi bezpośrednio wynikać z przepisów prawa. Podstawą oceny danego instrumentu wspierania firm jako specyficznego, może być stwierdzenie, że np. dany program subsydiowania jest faktycznie wykorzystywany przez bardzo ograniczoną liczbę podmiotów lub nieproporcjonalnie wysokie wsparcie jest przyznawane tylko części firm otrzymujących subsydium. Niezależnie od powyższych warunków, za subsydia specyficzne i podlegające sankcjom uznawane są zawsze subsydia eksportowe oraz takie, które ukierunkowane są na produkcję antyimportową. Dla celów związanych ze stosowaniem środków wyrównawczych wielkość subsydium wyliczane jest jako korzyść przysporzona beneficjentowi. W zależności od rodzaju subsydium stosuje się różne metody przeliczania wielkości udzielonego wsparcia. Np. w przypadku udzielenia przez państwowy bank preferencyjnego kredytu za punkt wyjścia do obliczenia wielkość subsydium przyjmuje się różnicę w oprocentowaniu udzielonego kredytu oraz kredytu, który mógłby zostać udzielony na zasadach rynkowych. W wyniku odpowiednich kalkulacji ostatecznie subsydium jest wyrażone jako kwota na jednostkę towaru eksportowanego na teren UE. Wyrażenie subsydium w jego wartości na jednostkę produktu pozwala w precyzyjny sposób zastosować odpowiedni środek wyrównawczy, który jak wspomniano wyżej, ma równoważyć zniekształcający konkurencję skutek subsydium. Środek wyrównawczy może być zastosowany w wysokości udzielonego/otrzymanego subsydium. Jednak samo stwierdzenia występowania subsydiowania produkcji czy sprzedaży jakiegoś towaru na teren Wspólnoty nie jest wystarczającą przesłanką do zastosowania środków wyrównawczych. Podobnie jak w przypadku wyżej przedstawionych warunków wprowadzenia środków antydumpingowych, konieczne jest tutaj stwierdzenie występowania szkody materialnej, którą ponosi przemysł Wspólnoty (szkoda może mieć formę również zagrożenia szkodą lub istotnego opóźnienia w powstaniu przemysłu Wspólnoty), związku przyczynowego między subsydiowanym importem a tą szkodą oraz braku przeciwwskazań z punktu widzenia interesu Wspólnoty. Do ustalenia dodatkowych, obok subsydiowania warunków wprowadzenia środków antysubsydyjnych stosuje się metody identyczne jak w postępowaniu antydumpingowym. Forma środków antysubsydyjnych (środków wyrównawczych) Środki antysubsydyjne (wyrównawcze) mogą mieć formę: ceł wyrównawczych, zobowiązań cenowych lub zobowiązań rządu subsydiującego. Cło wyrównawcze może być zastosowane jako cło ad valorem, cło specyficzne, cło oparte na cenie referencyjnej lub cło mieszane. Wysokość cła wyrównawczego nie może być wyższa niż ustalona kwota subsydium na jednostkę towaru. W związku z tym cła w różnej wysokości ustanawiane są dla różnych eksporterów, w zależności od wielkości stwierdzonej kwoty subsydium. Zobowiązanie cenowe funkcjonuje w sposób podobny jak w przypadku zobowiązania cenowego zastosowanego w wyniku postępowania antydumpingowego – eksporter zobowiązuje się do sprzedawania towaru na teren Wspólnoty po określonej cenie, eliminującej skutki subsydium.

8

Prawo UE przewiduje także inny rodzaj zobowiązania. Zobowiązanie to jest uzgadniane z rządem udzielającym subsydium. Rząd ten zobowiązuje się do wyeliminowania lub ograniczenia programu subsydiowana albo podjęcia odpowiednich środków prowadzących do usunięcia negatywnych skutków tego subsydium. Do stosowania środków wyrównawczych zastosowanie ma także reguła niższego cła – nałożony środek nie powinien być wyższy niż konieczny do wyeliminowania szkody, jaką ponosi przemysł Wspólnoty. W związku z tym zastosowane cło lub zobowiązanie może być niższe niż kwota subsydium na jednostkę towaru ustalona w toku postępowania. Nie stosuje się środków wyrównawczych, jeżeli kwota subsydium na jednostkę towaru nie przekracza 1% jego wartości, a w przypadku, gdy chodzi o import z kraju rozwijającego się próg ten wynosi 2%. Nie stosuje się także środków wyrównawczych, gdy wielkość importu subsydiowanego jest nieznaczna (poniżej 1% konsumpcji Wspólnoty z danego kraju, chyba, że łączny import z krajów subsydiujących przekracza 3% konsumpcji Wspólnoty). Środki wyrównawcze stosuje się na okres 5 lat z możliwością ich przedłużenia do czasu, gdy zniknie zagrożenie ze strony subsydiowanego importu. 3. Postępowanie ochronne przed nadmiernym przywozem. W przeciwieństwie do środków antydumpingowych i antysubsydyjnych, środki ochronny przed nadmiernym importem nie są traktowane jako instrumenty przeciwdziałające nieuczciwym praktykom w handlu międzynarodowym. Zgodnie z Porozumieniem WTO w sprawie środków ochronnych, środki te mogą być zastosowane w wyjątkowych sytuacjach. Może to mieć miejsce w przypadku, gdy import wzrasta tak szybko i na takich warunkach że wyrządza szkodę krajowym producentom. Wzrost ten musi być też wynikiem nieprzewidzianych okoliczności związanych z koncesjami przyznanymi w ramach WTO. Ponadto środki ochronne przed nadmiernym przywozem w przeciwieństwie do środków antydumpingowych i antysubsydyjnych, zgodnie ze wspomnianym Porozumieniem WTO są stosowane erga omnes, tzn. przeciwko całemu importowi danego produktu niezależnie o jego kraju pochodzenia. Stosownie do wymogów Porozumienia WTO, prawo UE dopuszcza zastosowania ograniczeń w imporcie w stosunku do członków Światowej Organizacji Handlu wyłącznie na zasadach przewidzianych w tym porozumieniu (jednocześnie musi nastąpić gwałtowny wzrost importu, warunki powodujące szkodę dla przemysłu Wspólnoty oraz nieprzewidziane okoliczności). Natomiast w stosunku do krajów nie będących członkami WTO może być spełniony tylko jeden z warunków, tzn. gwałtowny wzrost przywozu lub zaistnienie szkody. Dlatego też w toku postępowania ochronnego przed nadmiernym przewozem bada się tendencje występujące w imporcie. Warunkiem wprowadzenia środka ochronnego jest stwierdzenie, że w okresie co najmniej trzech ostatnich lat nastąpił wzrost importu w ilościach bezwzględnych i w stosunku do produkcji i konsumpcji Wspólnoty. Nie ma określonego progu wzrostu importu (np. o 20, 30 czy 50 %), jednak wzrost ten powinien być znaczący na tle poprzedzającego okresu. Jeżeli chodzi o warunki importu szczególnej analizie w tym kontekście podlegają ceny, po jakich realizowany jest import. Ceny analizuje się w porównaniu z cenami towaru podobnego lub bezpośrednio konkurencyjnego na rynku

9

krajowym. W przypadku stwierdzenia, że ceny towarów importowanych są niższe niż ceny producentów krajowych (unijnych) mamy do czynienia ze zjawiskiem podcięcia cenowego – jednego z podstawowych wskaźników służących do ilościowego określenia szkody, jaka powstaje na skutek nadmiernego importu na rynek Wspólnoty. Ceny w imporcie na rynek Wspólnoty nie muszą być niższe od cen krajowych (unijnych) producentów. Dla stwierdzenia szkody wystarczy, że w toku postępowania ustalone zostanie, iż ceny te są na takim poziomie, że nie pozwalają wzrosnąć cenom krajowym (unijnym) do poziomu zapewniającego pokrycie kosztów i osiągnięcie zysku. W przypadku stwierdzenia wzrastającego importu na rynek unijny oraz niskich cen na tym rynku, po jakich realizowany jest ten import, do nałożenia środków ochronnych konieczne jest także ustalenie, że import ten powoduje szkodę przemysłowi Wspólnoty. W przypadku postępowania przed nadmiernym importem szkoda jest tutaj określana jako „poważna” i nie może się przejawiać jako opóźnienie w powstaniu przemysłu Wspólnoty. Również czynniki brane pod uwagę podczas badania sytuacji przemysłu Wspólnoty powinny wskazywać jednoznacznie na pogarszającą się kondycję tego przemysłu lub istnienie faktycznego, poważnego zagrożenia powstaniem szkody. Najważniejszymi wskaźnikami potwierdzającymi zaistnienie szkody są: zmniejszenie się produkcji przemysłu Wspólnoty, zmniejszenia się sprzedaży i udziału w rynku, zmniejszenie się wykorzystania mocy produkcyjnych, zmniejszenie zysków lub pojawienie się strat związane z konkurencją cenową ze strony importu, wzrost zapasów, zmniejszenie zatrudnienia, pogorszenie się wskaźników związanych z przepływem kapitału i inne. Dla stwierdzenia zagrożenia poważną szkodą konieczne jest stwierdzenie, dużego tempa wzrostu importu oraz wysokich zdolności produkcyjnych w krajach eksportu. Podobnie jak w przypadku postępowań antydumpingowych i antysubsydyjnych koniecznym warunkiem nałożenia środka ochronnego jest stwierdzenie związku przyczynowego między nadmiernym przywozem a szkodą po stronie przemysłu krajowego oraz stwierdzenie, że takie działanie nie narusza interesu Wspólnoty. W wyniku postępowań ochronnych przed nadmiernym przywozem istnieje możliwość zastosowania środków ochronnych w postaci ograniczeń ilościowych. Oznacza to, że może zostać ustanowiony kontyngent, powyżej którego import danego produktu będzie zakazany. Podstawową zasadą ustalania wielkości kontyngentu ograniczającego jest średnia arytmetyczna wielkość przywozu z trzech ostatnich lat. Ta wielkość może być zmniejszona w tylko w przypadku jakichś szczególnych okoliczności. Może być też dowolnie zwiększona. Nakładając środek ochrony w postaci kontyngentu ograniczającego władze UE powinny zadbać aby zachować proporcje między dotychczasowymi strumieniami handlu. Administrowanie kontyngentami może być realizowane na kilka sposobów. Przede wszystkim może być ono realizowane na granicach, na zasadach „kto pierwszy ten lepszy” – importerzy unijni przywożą towar do czasu wykorzystania całości kontyngentu i nie są wymagane żadne dodatkowe dokumenty. Po drugie kontyngenty mogą być administrowane w drodze wydawania pozwoleń. Pozwolenia na import w ramach kontyngentu wydawane są przez władze państw członkowskich UE, ale są one ważne w całej UE. Istnieją trzy podstawowe sposoby podziału kontyngentu między importerów: według kolejności złożonych wniosków, proporcjonalnie do wielkości wnioskowanych oraz proporcjonalnie do wielkości przywiezionych w ustalonym okresie odniesienia. Istnieje też możliwość stworzenia innej metody rozdziału ustanowionych kontyngentów.

10

W wyniku postępowania ochronnego przed nadmiernym importem może być wprowadzony środek ochronny również w postaci dodatkowej opłaty celnej. Jej wysokość zależy od szkody, jaką ponosi przemysł wspólnoty. Wysokość dodatkowego cła powinna doprowadzić do wyeliminowania szkody i jest oparta na relacjach cen między towarami importowanymi z krajów trzecich, a podobnymi towarami krajowymi (unijnymi). UE może również wprowadzić środek ochronny łącząc kontyngent ilościowy z dodatkową opłatą celną. Wówczas przywóz w ramach kontyngentu nie jest objęty dodatkowym cłem. Natomiast każda wielkość poza tym kontyngentem podlega opłacie celnej dodatkowej. Administrowanie wielkością przywozu nie objęte dodatkową opłatą celną odbywa się na zasadach podobnych jak administrowanie kontyngentem ograniczającym. Zamiast środka ochronnego UE może w sytuacji, gdy import powoduje szkodę lub grozi wyrządzeniem takiej szkody i gdy jest to w interesie Wspólnoty wprowadzić system nadzoru. Nadzór nad importem może dotyczyć przywozu już dokonanego - nadzór retrospektywny- polegający na szybszym niż normalnie przekazywaniu danych statystycznych przez kraje członkowskie UE do Komisji Europejskiej lub planowanego - nadzór uprzedzający – polegający na automatycznym licencjonowaniu importu (odpowiednik istniejącej dotychczas w polskiej praktyce automatycznej rejestracji importu). Środki ochronne można wprowadzić na okres 4 lat, z możliwością tylko jednokrotnego przedłużenia na okres następnych 4 lat.

11

II. Procedury stosowania ustanowionych środków ochrony rynku Skuteczne stosowanie środków ochrony rynku, oprócz spełnienia przedstawionych w poprzedniej części materialnych przesłanek, musi odbywać się przy zachowaniu odpowiednich wymogów formalnych i proceduralnych. Postępowania antydumpingowe, antysubsydyjne i ochronne przed nadmiernym przywozem są prowadzone w oparciu o stosowne przepisy unijne z udziałem poszczególnych organów Unii Europejskiej oraz państw członkowskich UE. 1. Instytucje biorące udział w procedurach wprowadzania środków ochrony rynku. W postępowaniach prowadzących do wprowadzenia środków ochrony rynku bierze udział kilka organów UE. Polityka handlowa jest domeną Wspólnoty, a głównie Komisji Europejskiej. Rola państw członkowskich została tutaj ograniczona. Komisja Europejska stanowi organ wykonawczy UE. Składa się z 20 komisarzy, którzy w pełnieniu swoich funkcji są niezależni od państw członkowskich. Komisarze kierują pracą Komisji, która jako urząd składa się z 23 Dyrekcji Generalnych (DG) o charakterze merytorycznym oraz podobnej liczby Dyrekcji pomocniczych. Na czele DG stoją dyrektorzy. Dyrekcją odpowiedzialna za prowadzenie postępowań ochronnych jest DG ds. Handlu (DG Trade). Dyrekcja ta składa się z sześciu departamentów, z których jeden odpowiedzialny jest za sprawy związane z ochroną rynku wspólnotowego. Departament ds. ochrony rynku dzieli się na jedenaście sekcji, z których sześć jest odpowiedzialnych za prowadzenie postępowań. Inne sekcje zajmują się oceną wniosków o wszczęcie postępowań, monitorowaniem środków państw trzecich przeciwko eksportowi z UE, nadzorowaniem przestrzeganie zobowiązań cenowych, negocjacjami dotyczącymi dumpingu, subsydiów i środków ochronnych przed nadmiernym importem na forum WTO. Danym postępowaniem ochronnym zajmują się zazwyczaj dwa zespoły 4 – 5 osobowe. Jeden zespół odpowiedzialny jest za przeprowadzenie analizy dumpingu, subsydium, lub stwierdzeniem istnienia nadmiernego importu. Drugi odpowiedzialny jest za przeanalizowanie szkody dla przemysłu Wspólnoty oraz interesu Wspólnoty. Taka organizacja pracy zapewnić ma niezależność dokonywanych ustaleń. W ramach postępowania Komisja Europejska odpowiedzialna jest przede wszystkim za: - ocenę wniosku i wszczęcie postępowania - wprowadzenie środków tymczasowych, - przedłożenie Radzie propozycji środków ostatecznych lub, - zakończenie postępowania bez zastosowania środka, - akceptacje propozycji zobowiązania cenowego, - prowadzenie postępowania a w szczególności gromadzenie i ocenę informacji, - zapewnienie, że wymogi proceduralne i prawa stron są respektowane, - nadzorowanie funkcjonowania wprowadzonych środków Oznacza to więc, że większość spraw związanych z prowadzeniem postępowań i stosowaniem środków ochrony rynku unijnego znajduje się w gestii Komisji Europejskiej. Drugim obok Komisji organem UE biorącym aktywny udział procedurze stosowania środków ochronnych jest Rada. Rada składa się z przedstawicieli Państw członkowskich UE – działających w oparciu o instrukcje przygotowane w kraju. Rada obraduje jako:

12

- Rada Ministrów – jest to najwyższy, polityczny, szczebel, w sprawach związanych ze stosowaniem środków ochrony rynku. W skład Rady wchodzą ministrowie odpowiedzialni za handel zagraniczny państw członkowskich,

- Komitet Stałych Przedstawicieli (COREPER), w posiedzeniach którego biorą udział ambasadorowie państw członkowskich UE,

- grupy robocze rady – jest to szczebel techniczny. W posiedzeniach grup roboczych biorą udział eksperci z państw członkowskich UE. Sprawami związanymi ze stosowaniem środków ochrony rynku zajmuje się Grupa ds. Kwestii Handlowych (Commercial Questions Group, CQG)

Prace nad propozycją KE są przeprowadzone w szczeblu grupy roboczej, gdzie najczęściej osiąga się konsensus w zakresie proponowanych ustaleń i sprawa nie jest dyskutowana na wyższych szczeblach w szeregach Komisji Europejskiej, gdzie podlega ona automatycznej akceptacji. W przypadku braku zgodności państw uczestniczących w pracach grupy roboczej, konkretna kwestia może być przedmiotem głosowania. Środki ostateczne wprowadzane są, z pewnymi wyjątkami, w drodze zwykłej większości (w przypadku aktualnego składu- 8 państw musi popierać propozycję Komisji). Do Rady należy podejmowanie decyzji odnośnie nałożenia ostatecznych środków ochronnych. Zazwyczaj kieruje się przy tym sugestiami ze strony Komisji Europejskiej. Ponadto, jako główny organ prawodawczy UE, Rada ustanawia przepisy na podstawie których stosowane są instrumenty ochrony rynku Wspólnoty. Komisja Europejska prowadząc postępowania ma obowiązek konsultowania swoich decyzji z państwami członkowskimi UE. W celu usprawnienia tych konsultacji, dla każdego z instrumentów powołano odrębny Komitet Doradczy. W skład tego komitetu wchodzą przedstawiciele państw członkowskich UE. Komitet pracuje pod przewodnictwem przedstawiciela Komisji. Komitet Doradczy jest instytucjonalnie odrębny od grupy roboczej w ramach Rady, mimo że w jego skład mogą wchodzić te same osoby. Komitety Doradcze dla potrzeb postępowań antydumpingowych i antysubsydyjnych połączono w jeden komitet (Antidumping and Antisubsidy Commitee, ADC). Zbiera się on raz w miesiącu. Rola ADC jest czysto opiniodawcza i nie ma mocy wiążącej dla Komisji Europejskiej. Komisja ma obowiązek konsultować następujące sprawy:

- wszczęcia postępowania, - nałożenia środków tymczasowych, - zakończenia postępowania bez zastosowania środków, - propozycji dotyczącej nałożenia ostatecznych środków.

Na posiedzeniach Komitetu Doradczego omawiane są także kwestie natury ogólnej, np. propozycje zmian w prawie ochrony rynku lub działania państw trzecich przeciwko importowi z UE. W pilnych sytuacjach mogą odbyć się konsultacje w formie pisemnej. Wszelkie naruszenia zarówno procedury jak i prawa materialnego w toku postępowania mogą być zaskarżone do Sądu Pierwszej Instancji oraz Trybunału Sprawiedliwości przez strony postępowania. Pozostałe organy UE nie mają wpływu na politykę stosowania środków ochrony rynku. Parlament Europejski otrzymuje raz w roku sprawozdanie z prac Komisji w tym zakresie, a jego członkowie mogą zwracać się do Komisji z pytaniami zarówno w formie pisemnej jak i ustnej.

13

2. Przebieg postępowania Środki ochrony rynku wprowadzane są w wyniku postępowania, w toku którego bada się czy zachodzą materialne przesłanki zastosowania odpowiednich środków. a) postępowanie antydumpingowe i antysubsydyjne. Postępowania prowadzące do zastosowania środków antydumpingowych i antysubsydyjnych są do siebie bardzo zbliżone. Podstawowa różnica dotyczy możliwego czasu trwania – w przypadku antydumpingowego 15 miesięcy, natomiast w przypadku antysubsydyjnego – 13 miesięcy. Wniosek o wszczęcie postępowania. Postępowanie ochronne przed przywozem towarów po cenach dumpingowych lub przed przywozem towarów subsydiowanych może zostać wszczęte przez Komisję Europejską z urzędu lub na wniosek złożony w imieniu i na rzecz przemysłu Wspólnoty. W praktyce postępowania wszczynane są wyłącznie na wniosek przemysłu. Przemysł Wspólnoty to ogół unijnych producentów danego towaru lub znaczna ich część. W prawie ochronnym UE znaczna część przemysłu to przedsiębiorcy reprezentujący co najmniej 25% całkowitej produkcji danego towaru. Jednak oprócz tego warunku, aby wniosek mógł być złożony na rzecz przemysłu Wspólnoty musi on uzyskać poparcie przedsiębiorców reprezentujących ponad 50% produkcji wszystkich wypowiadających się na temat wniosku. Spełnienie powyższych warunków decyduje o legitymacji procesowej wnioskodawcy. Dobrze przygotowany wniosek o wszczęcie postępowania powinien zawierać informacje na temat:

- produktu, którego ma dotyczyć postępowanie i ewentualny środek. Bardzo istotne jest dokładne wskazanie zagranicznego produktu i jego odpowiednika na krajowym rynku,

- podmiotów, których mogą dotyczyć wprowadzone środki, - wielkości dumpingu / subsydium, - szkody po stronie przemysłu krajowego (wspólnotowego)

Nie jest wymagane przedstawienie informacji odnośnie interesu Wspólnoty. Wszystkie zawarte we wniosku informacje powinny być potwierdzone odpowiednimi dokumentami. Muszą one być wiarygodne i wystarczające dla potwierdzenia zawartych we wniosku twierdzeń. Informacje akceptowane przez Komisję Europejską dla potrzeb wniosku o wszczęcie postępowania są przede wszystkim:

- faktura - lista cenowa - oferta - badania rynkowe - periodyki - publikacje państwowe - opracowania zawodowe (magazyny sektorowe) - oficjalna statystyka - raporty i studia - na temat szkody – własne informacje księgowe

14

Największą wartość dowodową mają informacje wymienione na początku listy, są to tzw. informacje bezpośrednie. Nie zawsze istnieje możliwość dotarcia do faktur zagranicznych przedsiębiorstw, zwłaszcza gdy z wnioskiem występuje słaby i rozproszony przemysł unijny. Wówczas Komisja Europejska skłonna jest do zaakceptowania informacji pośrednich. Niemniej jednak brak dostępu do pewnych informacji nie jest traktowany jako usprawiedliwienie wad wniosku. Jak więc widać wniosek musi zawierać dużo dokładnych informacji. Z tego też powodu przed złożeniem wniosku przedstawiciele przemysłu zainteresowanego wszczęciem postępowania nieformalnie współpracują z Komisją Europejską nad przygotowaniem wniosku. Prace takie mogą trwać nawet pół roku. W prawie ponad 50 procentach potencjalni inicjatorzy postępowania ochronnego odstępują od ostatecznego złożenia wniosku. Wszczęcie postępowania. Po nieformalnym zaakceptowaniu wniosku przez Komisję. Od tego momentu Komisja Europejska ma ona 45 dni na formalne wszczęcie postępowania. W tym czasie może się zwrócić do wnioskodawcy o dodatkowe uzupełnienie wniosku. Komisja jest zobowiązana zweryfikować dostarczone informacje oraz skonsultować się z Komitetem Doradczym co do zasadności wszczęcia postępowania. Formalnie postępowanie wszczynane jest w drodze postanowienia o wszczęciu postępowania, które jest publikowane w Dzienniku Urzędowym Wspólnot Europejskich. Postanowienia to zawiera m. in.: opis produktu, którego dotyczy postępowanie, oznaczenie wnioskodawcy, streszczenie przesłanek wszczęcia postępowania a także wskazuje czas, w którym zainteresowanie podmioty mogą zgłaszać się do udziału w postępowaniu oraz przewidywany harmonogram postępowania. Gromadzenie informacji. W toku postępowania Komisja Europejska pozyskuje informacje z różnych źródeł, w tym poprzez kwestionariusze wypełnione przez strony postępowania i zainteresowane firmy w tym postępowaniu, wizyty weryfikacyjne na miejscu oraz spotkania wyjaśniające. Komisja rozsyła kwestionariusze do:

- eksporterów – w celu ustalenia marginesu dumpingu lub kwoty subsydium, - importerów (powiązanych i niepowiązanych) – dla ustalenia ceny na rynku Wspólnoty

i następnie podcięcia lub zaniżenia ceny ze strony dumpingowego/subsydiowanego importu,

- producentów wspólnotowych – dla określenia szkody, - podmiotów wykorzystujących dany towar i konsumentów – dla ustalenia interesu

Wspólnoty. Dostarczone w kwestionariuszach dane są najważniejszymi informacjami gromadzonymi w postępowaniu. W przypadku, gdy Komisja nie otrzyma wypełnionych kwestionariuszy, np. na skutek braku współpracy ze strony eksporterów opiera swoje ustalenia na tzw. „informacja dostępnych”, najczęściej na zawartych we wniosku. W celu weryfikacji danych zawartych w uzupełnieniu kwestionariusza Komisja prowadzi wizyty weryfikacyjne w konkretnych przedsiębiorstwach. W przypadku odmowy przeprowadzenia wizyty Komisja może nie brać pod uwagę informacji przedstawionych w kwestionariuszu. Komisja bierze pod uwagę informacje przedstawione przez strony zainteresowane w postępowaniu. Strony w takim postępowaniu mogą przedstawiać wnioski i informacje na ich poparcie zarówno w formie pisemnej jak i ustnej.

15

Środki tymczasowe. Po przeprowadzeniu wstępnej analizy zgromadzonego materiału i po stwierdzeniu, że import po cenach dumpingowych/ import subsydiowany wyrządza przemysłowi Wspólnoty szkodę, która w przypadku braku natychmiastowego działania byłaby trudna do naprawienia Komisja Europejska, po konsultacjach z Komitetem Doradczym może wprowadzić środki tymczasowe. Środki te nie mogą być wprowadzone wcześniej niż 60 dni od wszczęcia postępowania i później niż 9 miesięcy od tej daty. W przypadku środków antydumpingowych środki tymczasowe mogą być wprowadzone na okres 6 miesięcy a w przypadku środków wyrównawczych – na okres 4 miesięcy. Środki tymczasowe są w formie dodatkowych obciążeń celnych pobieranych oprócz ceł wynikających z wspólnotowej taryfy celnej. Jednak cło to nie jest płacone przy dopuszczeniu danego towaru do obrotu na obszarze celnym Wspólnoty. Importer składa jedynie zabezpieczenie na poczet ewentualnego długu celnego. Takie rozwiązanie stosuje się w związku z tym, że w przypadku ostatecznego stwierdzenia, że nie zachodzą przesłanki wprowadzenia środków ostatecznych, zabezpieczenie zostaje zwrócone eksporterom. W przypadku wprowadzenia środków ostatecznych cło tymczasowe zostanie jednak pobrane. Środki ostateczne. W wyniku ostatecznych ustaleń stwierdzających występowanie dumpingu/subsydiowania, szkody po stronie przemysłu Wspólnoty, związku przyczynowego miedzy powyższymi oraz ustaleniu, że wprowadzenie środków ochronnych nie jest sprzeczne z interesem Wspólnoty Komisja Europejska wnioskuje do Rady o wprowadzenie ostatecznych środków ochronnych. Rada podejmuje w tym przypadku decyzję zwykłą większością głosów w praktyce bardzo rzadko decyzja ta nie jest zgodna z sugestią Komisji. Zmiany i przedłużenie obowiązujących środków. Prawo antydumpingowe i antysubsydyjne UE przewiduje kilka możliwości modyfikacji wprowadzonych środków ostatecznych. Służą do tego postępowania przeglądowe, weryfikacyjne, antyabsorbcyjne, w sprawie obejścia ustanowionych środków oraz postępowania na wniosek nowych eksporterów. Komisja Europejska może także zawiesić czasowo wprowadzone środki ochrony rynku. b) postępowanie ochronne przed nadmiernym przywozem. Środki ochronne przed nadmiernym importem wprowadzane są w Unii Europejskiej w sposób nieco inny niż środki antydumpingowe i wyrównawcze. Podstawowa różnica dotyczy tutaj sposobu rozpoczęcia procedury, czyli złożenia wniosku o wszczęcie postępowania ochronnego. W odróżnieniu od wyżej opisanych zasad wniosek o wszczęcie postępowania składany jest do Komisji Europejskiej przez kraj członkowski, nie zaś bezpośrednio przez zainteresowany przemysł Wspólnoty. Przemysł danego kraju członkowskiego zwraca się do swojej narodowej administracji przedstawiając mu informacje świadczące o tym, że import spoza Wspólnoty realizowany jest w tak zwiększonych ilościach i na takich zasadach, że wyrządza on lub zagraża wyrządzenia szkody krajowym producentom towaru podobnego lub bezpośrednio konkurencyjnego. Informacje te, w formie wniosku o podjęcie działań

16

ochronnych są przekazywane przez administrację danego kraju członkowskiego do Komisji Europejskiej. Komisja rozsyła ten wniosek do pozostałych krajów członkowskich UE z zapytaniem czy podobna sytuacja ma miejsce na ich krajowych rynkach. Po otrzymaniu zwrotnych informacji z poszczególnych krajów członkowskich i poprowadzeniu konsultacji w ramach Komitetu Doradczego, jeżeli istnieją ku temu przesłanki, Komisja Europejska wszczyna postępowanie ochronne przed nadmiernym przywozem danego towaru. Od momentu złożenia wniosku przez państwo członkowskie UE do oficjalnego wszczęcia postępowania (opublikowanie postanowienia w Dzienniku Urzędowym Wspólnot Europejskich) nie może upłynąć więcej niż 1 miesiąc. W ciągu takiego samego okresu Komisja informuje kraj wnioskujący o braku przesłanek do wszczęcia postępowania z punktu widzenia całej Wspólnoty. Za prowadzenie postępowania ochronnego przed nadmiernym importem odpowiedzialna jest Komisja Europejska. W toku postępowania, podobnie jak to ma miejsce w przypadku postępowań antydumpingowych i antysubsydyjnych Komisja Europejska gromadzi i analizuje informacje pochodzące od wszystkich zainteresowanych stron: producentów, importerów, użytkowników, handlowców, konsumentów itp. Komisja Europejska również w tym postępowaniu stosuje kwestionariusze i może prowadzić wizyty weryfikacyjne u zainteresowanych podmiotów. Podmioty te mogą w toku postępowania składać wnioski oraz przedstawiać informacje na ich poparcie oraz komentować ustalenia Komisji. W przypadku stwierdzenia występowania krytycznej sytuacji, która mogłaby spowodować trudną do naprawienia szkodę dla przemysłu Wspólnoty Komisja Europejska może wprowadzić na okres nie przekraczający 200 dni tymczasowy środek ochronnych w postaci dodatkowej opłaty celnej. Postępowanie ochronne przed nadmiernym importem powinno zostać zakończone w ciągu 9 miesięcy od wszczęcia takiego postępowania. Termin ten może jednak, w uzasadnionych przypadkach, być przedłużony do 12 miesięcy. W przypadku stwierdzenia w toku postępowania ochronnego braku przesłanek do nałożenia środka ochronnego Komisja Europejska publikuje w Dzienniku Urzędowym Wspólnot Europejskich postanowienie o zakończeniu postępowania bez zastosowania środka ochronnego wraz z uzasadnieniem swojej decyzji. Decyzję o wprowadzeniu ostatecznych środków ochronnych podejmuje Komisja Europejska po konsultacjach z Komitetem Doradczym. Komisja komunikuje swoją decyzję Radzie oraz państwom członkowskim. Kraj członkowski w ciągu 1 miesiąca od otrzymania informacji Komisji może zakwestionować zasadność wprowadzenia środków ochronnych pod obrady Rady. W takiej sytuacji Rada kwalifikowaną większością może potwierdzić, zmienić lub uchylić decyzję Komisji. W przypadku, gdy Rada w ciągu 3 miesięcy nie podejmie żadnych działań decyzję Komisji wprowadzającą środki ochronne uważa się za uchyloną. Ostateczną decyzję o wprowadzeniu środków ochronnych przed nadmiernym importem może także podjąć Rada. Rada pracuje wówczas w oparciu o propozycję Komisji, podejmując decyzję kwalifikowaną większością głosów. Wprowadzone środki ochronne, jeżeli zostały ustanowione na okres dłuższy niż 1 rok powinny być stopniowo liberalizowane (poprzez obniżanie dodatkowej opłaty celnej lub powiększanie kontyngentów w ramach ograniczeń ilościowych). W połowie okresu

17

obowiązywania środków powinna zostać dokonana ich weryfikacja celem ustalenia konieczności dalszego ich stosowania. Maksymalnie środki ochronne mogą zostać ustanowione na okres 4 lat ich obowiązywanie może zostać przedłużone jednokrotnie, po przeprowadzeniu stosownego postępowania na kolejne 4 lata.

18

III Zmiany w obowiązujących środkach ochronnych po akcesji Polski do Unii Europejskiej. Akcesja Polski do UE, z punktu widzenia środków ochrony rynku, oznacza nie tylko zmiany instytucjonalne i proceduralne w systemie stosowania środków ochronnych, ale także podstawowe zmiany w praktyce stosowania środków ochronnych – tj. zmianę zakresu sektorowego ochrony rynku krajowego oraz środków stosowanych przez inne kraje wobec polskiego eksportu. Akcesja Polski do Unii Europejskiej przyniesie również zasadniczą zmianę w zakresie obowiązujących polskie firmy środków również ochronnych. Zmiany te nastąpią gwałtownie, bowiem środki ochrony rynku polskiego zmienią się automatycznie z dniem 1 maja 2004r. bez żadnych okresów przejściowych. Ponadto wszystkie opisane poniżej zmiany zajdą bez procedury oddzielnych postępowań ochronnych (antysubsydyjnych/ antydumpingowych), które po pierwsze dawały czas na przygotowanie się przedsiębiorstw do mogących wkrótce pojawić się środków ochronnych, a po drugie dawały szansę do przedstawienia stanowiska zainteresowanych firm co do zasadności stosowania takich środków Dlatego niezwykle istotne jest, aby firmy ustaliły sobie sprawę czy zmiany te będą dotyczyć obszaru ich działalności oraz wiedziały, w jaki sposób mogą ewentualnie reagować na zaistniałe zmiany starając się chronić swoje interesy. Należy podkreślić, że zmieniający się system ochrony rynku może mieć bezpośredni wpływ zarówno na producentów jaki i na przetwórców towarów objętych ochroną, a także zarówno na eksporterów jaki i importerów. W efekcie przystąpienia Polski do UE zajdą cztery zasadnicze zmiany w dotychczasowym systemie ochrony rynku:

- przestaną obowiązywać wszystkie środki ochronne w obrocie pomiędzy Polską a dotychczasową Unią Europejską oraz pomiędzy Polską a pozostałą dziewiątką krajów znajdujących się w akcesji.

- przestaną obowiązywać wszystkie środki ochronne stosowane dotychczas przez

Polskę.

- polski rynek zostanie objęty wszystkimi środkami ochronnymi stosowanymi przez Unię Europejską.

- polskich eksporterów obejmą wszystkie środki ochronne państw trzecich, które do tej

pory były skierowane przeciwko Unii Europejskiej. Pierwsze z podanych zmian powinny przynieść efekty korzystne dla polskich przedsiębiorców. Efektem bezpośrednim tych zmian będzie eliminacja barier (jednoczesna z eliminacją regularnych barier celnych) dla polskiego eksportu na rynki krajów poszerzonej Unii Europejskiej. W załączniku nr 2 wymieniono środki ochronne stosowane do tej pory przez kraje UE oraz kraje w akcesji, dotyczące eksportu z Polski, które wygasną z dniem 1 maja 2004. Kolejną zmianą będzie wygaśnięcie środków ochrony rynku, które do tej pory stosował nasz kraj. W załączniku nr 3 wymienione zostały takie środki. Należy zaznaczyć, że dotyczyć

19

to będzie głównie środków ochronnych przed nadmiernym przywozem. Polska nie stosowała do tej pory środków antysubsydyjnych. Natomiast w odniesieniu do środków antydumpingowych należy podkreślić, że prawie wszystkie sektory chronione przez Polskę za pomocą tego instrumentu są też objęte środkami antydumpingowymi stosowanymi przez UE (wyjątkiem jest kauczuk syntetyczny pochodzący z Rosji). Oznacza to, że mimo formalnego wygaśnięcia polskich środków ochrona rynku, wynikająca z ustanowionych środków antydumpingowych, pozostanie w mocy ze względu na przyjęcie środków UE, chociaż poziom ochrony może być nieco inny. Należy podkreślić, że również niektóre sektory chronione obecnie w Polsce za pomocą środków ochronnych przed nadmiernym przywozem, będą po akcesji objęte ochroną za pomocą unijnych środków antydumpingowych i antysubsydyjnych. Istotny jest fakt, że w niektórych przypadkach ochrona ta wygaśnie. Dlatego istotne jest, aby zainteresowane firmy miały świadomość działań, jakie mogą w tej sprawie podjąć już po rozszerzeniu Unii Europejskiej. Szczegóły dotyczące zastąpienia dotychczasowych środków również opisano w załączniku 3 . Trzecia ze zmian - objęcie polskiego rynku środkami ochronnymi stosowanymi przez Unię Europejską doprowadzi do różnych zmian. Niektóre sektory polskiej gospodarki uzyskają dodatkową ochronę (w Unii Europejskiej zakres ochrony jest znacznie szerszy niż obecnie w Polsce). Jednakże należy podkreślić, że środki te mogą też objąć towary, których w Polsce się nie produkuje (względnie produkuje w niedostatecznej ilości), a są one surowcami lub półproduktami dla polskich przedsiębiorstw przetwórczych. Oczywiście pojawienie się środków ochrony rynku spowoduje podrożenie wyłącznie tych towarów, które będą sprowadzane z krajów trzecich tj. krajów spoza rozszerzonej Unii Europejskiej. Polscy przedsiębiorcy, mając to na uwadze, już teraz powinni pomyśleć o zmianie ewentualnego dostawcy na pochodzącego z rozszerzonej Unii lub też uwzględnić wyższe koszty surowców, względnie też podjąć do działania w celu zmiany istniejącego środka ochronnego po naszej akcesji według procedur obowiązujących w UE. Załącznik nr 4 zawiera listę środków ochrony rynku stosowanych obecnie przez UE, które obejmą nasz kraj po 1 maja 2004 roku. Wreszcie czwarta ze zmian - pojawiają się środki ochronne do tej pory stosowane przeciwko Unii Europejskiej. Ta zmiana w obecnym systemie środków ochrony rynku będzie miała jednoznacznie negatywny charakter i pogorszy sytuację polskich przedsiębiorstw eksportujących do krajów spoza rozszerzonej UE. Należy podkreślić jednak, że nie będzie to dotyczyć wszystkich środków stosowanych przez kraje trzecie wobec UE. Nie będzie to dotyczyć środków ochronnych przed nadmiernym przywozem. Środki te ze swej natury są stosowane wobec całego importu, niezależnie od jego pochodzenia, więc jeżeli jakiś kraj trzeci stosuje wobec UE tego typu instrument to będzie nim objęta także Polska. Sytuacja eksporterów nie ulegnie więc tutaj zmianie. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy w UE jest nałożony środek ochronny przed nadmiernym przywozem (wymienione w załączniku nr 5), które w tej chwili nie dotyczy eksportu z Polski. Obejmuje natomiast eksport z Unii Europejskiej, a więc po akcesji będzie dotyczyć także naszych eksporterów.2. Jednakże problem ten nie będzie dotyczył środków antydumpingowych i antysubsydyjnych, które wobec UE stosują obecnie kraje przystępujące do UE, w tym Polska. Ponadto środki antydumpingowe i antysubsydyjne stosowane przez kraje trzecie, mogą być stosowane wobec całej Unii Europejskiej oraz punktowo wobec poszczególnych jej krajów członkowskich. Polscy eksporterzy zostaną objęci z dniem 1 maja 2004r. wyłącznie środkami stosowanymi wobec całej Unii Europejskiej. Środki stosowane punktowo (których jest zdecydowana większość) nie zmienią swojego dotychczasowego adresata. Oczywiście mogą one być teoretycznie rozciągnięte 2 Jest to wyjątek od reguły - tego typu szczegóły procedury stosowania środków ochronnych są jednak tematem pobocznym z punktu widzenia celu tego opracowania

20

także na eksport z Polski, jednakże nie stanie się to automatycznie. Wymagane będzie przeprowadzenie nowego postępowania antydumpingowego/antysubsydyjnego. Równocześnie wszystkie punktowe środki antydumpingowe i antysubsydyjne stosowane dotychczas przeciwko Polsce przez kraje trzecie (spoza rozszerzonej UE) pozostaną w mocy mimo naszego wstąpienia do Unii Europejskiej. W załączniku nr 5 znajduje się lista środków stosowanych przeciwko UE przez kraje trzecie, które teoretycznie będą oddziaływać także na Polskę po 1 maja 2004r. Na tej liście występują środki, które będą skierowane tylko teoretycznie przeciwko Polsce. W praktyce - w części przypadków towar ten nie jest w Polsce produkowany, względnie nie istnieje eksport do kraju, który stosuje dany środek ochronny. Załącznik nr 5 zawiera też listę środków antydumpingowych/ antysubsydyjnych obecnie stosowanych przeciwko Polsce, które pozostaną w mocy także po naszej akcesji do UE.

21

IV Możliwości przeciwdziałania negatywnym skutkom zmian w zakresie ochrony polskiego rynku. Negatywne skutki nie będą miały miejsca w związku z wygaśnięciem środków ochronnych stosowanych przez UE i kraje przystępujące do UE wobec polskiego eksportu. Omówione zostaną tutaj możliwe działania, jakie mogą podejmować zainteresowane podmioty gospodarcze w przypadku. wygaśnięcia dotychczasowych polskich środków, objęcia Polski środkami stosowanymi przez UE lub objęcia polskiego eksportu środkami stosowanymi przez kraje trzecie przeciwko UE. 1. Wygaśnięcie polskich środków ochronnych.

Ewentualne skutki negatywne mogą tu dotyczyć polskich producentów, którzy dotychczas byli chronieni środkami ochronnymi ustanowionymi przez Polskę. Należy tutaj podkreślić, że nie istnieje żadna formalna możliwość automatycznego „przeniesienia” środków stosowanych dotychczas przez Polskę do Unii Europejskiej. Byłoby to bowiem sprzeczne z podstawowymi zasadami WTO, które określają jednoznacznie, że żaden środek ochrony rynku nie może zostać nałożony bez przeprowadzenia odnośnego postępowania ochronnego. W tym wypadku oznacza to, że UE nie może nałożyć nowego środka ochronnego bez przeprowadzenia takiego postępowania i nie można tutaj „skorzystać” z postępowania, które wcześniej przeprowadził któryś z krajów przystępujących do UE w tym Polska. Zainteresowane polskie firmy mogą natomiast wystąpić do Komisji Europejskiej z inicjatywą wszczęcia postępowania ochronnego na interesujący ich towar. Taki wniosek będzie mógł zostać złożony dopiero po akcesji tj. po 1 maja 2004r. Należy także pamiętać, że dla takiego wniosku nie wystarczy tylko poparcie przemysłu polskiego. Dla takiego wniosku trzeba zapewnić poparcie przemysłu Wspólnoty. W przypadku procedury antydumpingowej/antysubsydyjnej wniosek jest składany bezpośrednio do Komisji Europejskiej i już w tym momencie musi być złożony w imieniu producentów stanowiących co najmniej 25% całkowitej produkcji danego towaru w całej UE (tj. od 1 maja 2004r – w odniesieniu do 25 krajów). W przypadku procedury ochronnej przed nadmiernym przywozem wniosek składa się wprawdzie tylko w imieniu przemysłu polskiego do polskiej administracji, jednak do ewentualnego wszczęcia postępowania potrzeba zgody pozostałych krajów, członków UE. Oznacza to więc, że w momencie wszczynania procedury konieczne jest także upewnienie się co do pozytywnego stanowiska producentów danego towaru z innych krajów Wspólnoty. Co więcej, w przypadku wszczynania postępowania ochronnego przed nadmiernym przywozem, istotne może być także stanowisko użytkowników tego towaru w poszczególnych krajach UE. Biorąc powyższe pod uwagę, firmy, które mają zamiar wszczynać ewentualne postępowania ochronne po akcesji do UE powinni już teraz przedsięwziąć kroki przygotowawcze, z których najważniejsze są:

- nawiązanie współpracy z producentami z innych krajów UE w celu stworzenia grupy producentów, która może zainicjować wszczęcie postępowania,

- nawiązanie współpracy z krajowym organem administracji odpowiedzialnym za problematykę ochrony rynku w celu uzyskania niezbędnych informacji technicznych i proceduralnych, które pomogą przygotować już teraz przed akcesją odpowiedni wniosek o wszczęcie postępowania,

22

- poinformowanie krajowego organu o planowanych działaniach (zwłaszcza co do towaru i kraju, którego będzie dotyczyć postępowanie oraz rodzaju wnioskowanego postępowania). Umożliwi to wcześniejsze przedakcesyjne konsultacje z Komisją Europejską

Tylko w przypadku podjęcia już teraz opisywanych powyżej działań możliwe będzie ewentualne wprowadzenie środka ochrony rynku w stosunkowo krótkim okresie po akcesji Polski do UE. Dodatkowo należy mieć na uwadze, że procedura taka jest możliwa tylko gdy źródłem kłopotów polskiego przemysłu jest import z kraju nie należącego do rozszerzonej Unii Europejskiej. Zastosowanie środków ochrony rynku w stosunku do innych krajów UE nie jest możliwe – jest to jedna z podstawowych cech wspólnego rynku unijnego.

2. Objęcie Polski środkami ochronnymi stosowanymi dotychczas przez Unię Europejską.

Firmy dla których taka „dodatkowa” ochrona rynku będzie miała negatywne efekty mogą po 1 maja 2004r zainicjować postępowanie weryfikacyjne w celu uchylenia lub zmiany stosowanego środka ochronnego. W przypadku środka antydumpingowego/antysubsydyjnego wniosek o wszczęcie postępowania weryfikacyjnego można złożyć bezpośrednio do Komisji Europejskiej – postępowanie weryfikacyjne może być bowiem wszczęte na wniosek producenta lub importera unijnego (a więc od dnia akcesji również polskiego) pod warunkiem przedstawienia istotnych faktów świadczących za koniecznością wszczęcia takiej weryfikacji - zwykle jest to istotna zmiana warunków ekonomicznych, a taką z pewnością jest rozszerzenie UE. Ponadto wniosek ten można złożyć także za pośrednictwem administracji krajowej ponieważ zgodnie z prawem UE postępowanie weryfikacyjne może być wszczęta także na żądania któregoś z krajów członkowskich (pod warunkiem, że od nałożenia środka ostatecznego upłynął co najmniej rok). Wreszcie postępowanie weryfikacyjne może być wszczęte także na wniosek eksportera z kraju trzeciego oraz z własnej inicjatywy Komisji Europejskiej. Ten ostatni przypadek jest również prawdopodobny ponieważ taka weryfikacja środków własnych może być częścią „porozumienia” z krajami trzecimi co do przeprowadzenia przez nie z kolei weryfikacji środków stosowanych przeciwko UE w związku ze zmianą warunków ekonomicznych i rozszerzeniem tych środków na nowe kraje bez oddzielnego postępowania ochronnego. W przypadku środków ochronnych przed nadmiernym przywozem (w praktyce UE stosuje tylko jeden taki środek – przeciwko produktom stalowym) wniosek o wszczęcie postępowania weryfikacyjnego składa się za pośrednictwem administracji krajowej. Zgodnie z prawem UE kraj członkowski może wnioskować o zbadanie zasadności dalszego stosowania środka. Również w przypadku opisywanych tutaj środków UE zainteresowane podmioty powinny już teraz podjąć pewne działania nie czekając na 1 maja 2004r. Działania te powinny obejmować zwłaszcza: - nawiązanie współpracy z innymi firmami zainteresowanymi uchyleniem środka

ochronnego (użytkownicy towaru ze „starej” i „nowej” UE). Wszczęcie postępowania

23

weryfikacyjnego nie oznacza automatycznego uchylenia środka. Komisja w trakcie postępowania weryfikacyjnego bada czy w interesie poszerzonej UE jest jego utrzymanie czy uchylenie. A opinie dotychczasowych wnioskodawców, którzy będą dążyli do utrzymania ochrony i dlatego ważne jest zapewnienie sobie stosownego poparcia jak największej liczby firmargumentujących na rzecz uchylenia środka ochronnego,

- nawiązanie współpracy z krajowym organem administracji odpowiedzialnym za problematykę ochrony rynku w celu uzyskania niezbędnych informacji technicznych i proceduralnych, które pomogą przygotować już teraz przed akcesją odpowiedni wniosek o wszczęcie postępowania weryfikacyjnego lub wystąpienie do tego organu, aby to on zwrócił się do Komisji Europejskiej o wszczęcie weryfikacji,

- poinformowanie ww. organu krajowego o planowanych działaniach co umożliwi wcześniejsze konsultacje z Komisją Europejską i być może także włączenie przez nią oferty dokonania weryfikacji tego środka do negocjacji z krajami trzecimi w celu z kolei dokonania zmiany stosowanych przez nie środków ochronnych.

Niezależnie od opisanych powyżej postępowań weryfikacyjnych, Komisja uznała argumenty krajów przystępujących do UE, iż wprowadzenie z dniem 1 maja 2004r. niektórych środków ochronnych może spowodować tak poważne perturbacje na rynku tych krajów, że oczekiwanie na wynik wielomiesięcznego postępowania weryfikacyjnego nie stanowi dobrego rozwiązania. Wychodząc naprzeciw obawom krajów kandydujących Komisja Europejska powołała specjalny zespół (Task Force), który na podstawie konsultacji z krajami kandydującymi oraz głównymi partnerami handlowymi Unii ma określić problematyczne sektory, co do których konieczne jest podjęcie specjalnych działań. Obecnie Task Force zakończył pierwszy etap swoich prac i przedstawił listę 5 towarów gdzie specjalne działania są konieczne (chlorek potasu, części rowerowe, folia aluminiowa, kolorowe telewizory, węglik krzemu) oraz listę kolejnych kilku towarów, gdzie działania takie są rozważane (saletra amonowa, krzem metaliczny, rury ze szwem, blachy transformatorowe, stalowe liny i druty). Proponowane rozwiązania tymczasowe składałyby się głównie z wprowadzenia kontyngentów ilościowych wolnych od cła ochronnego – szczegóły regulacji są jednak wciąż przygotowywane.

3. Środki stosowane wobec polskich eksporterów przez kraje trzecie.

Istnieje możliwość działania na rzecz wycofania ustanowionych środków antydumpingowych i antysubsydyjnych przez kraje trzecie. Nie ma natomiast takiej możliwości uchylenia tylko wobec Polski ustanowionego środka ochronnego przed nadmiernym importem. W przypadku środków ochronnych przed nadmiernym przywozem pojawia się też inny problem a mianowicie potrzeba podjęcia negocjacji z krajami stosującym te środki, zwiększenia ewentualnych kontyngentów ilościowych przeznaczonych dla eksporterów z UE w związku z rozszerzeniem UE o nowe kraje. Negocjacje te będzie prowadzić z krajami trzecimi bezpośrednio Komisja Europejska. W przypadku środków antydumpingowych i antysubsydyjnych istnieją dwie możliwości postępowania:

- eksporterzy, którzy dotąd nie eksportowali towaru objętego środkiem na rynek kraju, który środek stosuje (ale mają zamiar rozpocząć taką działalność) mogą wystąpić z wnioskiem o przeprowadzenie tzw. postępowania rewizyjnego (newcomers review),

24

- eksporterzy, którzy byli już obecni na rynku muszą zainicjować postępowanie

weryfikacyjne w kraju stosującym dany środek. Postępowanie rewizyjne nie zmienia działania stosowanego do tej pory środka antydumpingowego (antydubsydyjnego), a służy jedynie dokonaniu obliczenia indywidualnego marginesu dumpingu (subsydium na jednostkę towaru) dla wnioskującej firmy, która nie była przecież obecna na rynku w momencie dokonywania pierwotnych obliczeń. Na podstawie takich indywidualnych obliczeń na firmy nakłada się indywidualne cło, którego stawka może być niższa niż obowiązująca dla dotychczas działających na rynku przedsiębiorstw a nawet może wynosić 0% (w przypadku braku dumpingu/subsydiowania). Istotne jest, że firma występująca z wnioskiem o wszczęcie postępowania rewizyjnego musi być nowym eksporterem (na danym rynku) oraz nie może być powiązane z dotychczasowymi eksporterami. Należy także podkreślić, że w wielu krajach wszczęcie postępowania rewizyjnego oznacza zawieszenie pobierania ceł antydumpingowych (wyrównawczych) od poddanego postępowaniu przedsiębiorstwa na czas trwania tego postępowania. Dopiero po zakończeniu postępowania rewizyjnego cło jest pobierane z mocą wsteczną ale według nowej indywidualnej stawki. Postępowanie rewizyjne wszczynane jest wyłącznie na wniosek indywidualnych firm a nie organów administracyjnych zainteresowanych krajów. Z kolei postępowanie weryfikacyjne w zależności od prawodawstwa kraju stosującego konkretny środek może być wszczęte bądź na wniosek zainteresowanego eksportera (względnie importera będącego jego partnerem handlowym) lub na wniosek władz kraju eksportu (w tym wypadku o wszczęcie postępowania występowałaby Komisja Europejska). Możliwe jest też wszczęcie postępowania „z urzędu” przez kraj stosujący środek ochronny (np. jako jeden z elementów porozumienia osiągniętego w negocjacjach międzynarodowych). Także wyłącznie od unormowań wewnętrznych kraju stosującego środek ochronny zależy pod jakimi warunkami i jaką częstotliwością można wszcząć postępowanie weryfikacyjne oraz czy w jego wyniku można ustalić indywidualne cła dla przedsiębiorstw czy jedynie dokonać zmian w środku podstawowym. Ze względu na fakt, że przepisy WTO zostawiają w tych sprawach sporą swobodę dla państw, nie można podać tutaj konkretnych informacji – zależy to bowiem od tego jaki konkretnie kraj stosuje dany środek antydumpingowy (antysubsydyjny) w sprawie którego polski eksporter chciałby interweniować. Dlatego także przy tego typu problemach z nowymi środkami ochronnymi konieczne jest jak najszybsze nawiązanie przez zainteresowane firmy kontaktu z krajowym organem administracji odpowiedzialnym za problematykę stosowania środków ochronnych.

25

V. Informacje techniczne Bezpośrednim źródłem informacji na temat obecnie stosowanych przez UE środków ochronnych jest unijna taryfa celna TARIC. Zawiera ona w formie elektronicznej wszystkie aktualne zmiany wprowadzane w tym zakresie. Krótka informacja odnośnie obsługi tej bazy danych znajduje się w załączniku nr 6 do niniejszego opracowania. VI. Kontakt: Organem administracji krajowej, który zajmuje się w Polsce problematyką stosowania środków ochronnych jest Departament Instrumentów Polityki Handlowej Ministerstwa Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej, z którym można kontaktować się:

- za pomocą faksu: (22) 693 40 18 - listownie: 00- 507 Warszawa, ul. Żurawia 4a

DEPARTAMENT INSTRUMENTÓW POLITYKI HANDLOWEJ

WYDZIAŁ POSTEPOWAŃ OCHRONNYCH

1.

Robert Pryliński

Naczelnik Wydziału

[email protected]

693 46 07

2.

Krystyna Walczak

Główny Specjalista

[email protected]

693 46 04

3.

Wojciech Sudoł

Starszy Specjalista

[email protected]

693 45 99

4.

Mateusz Mikołajczyk

Specjalista

[email protected]

693 46 06

5.

Katarzyna Stecz

Referent Prawny

[email protected]

693 46 29

6.

Rafał Pogorzelski

Podreferendarz

[email protected]

693 46 02

IMIĘ I NAZWISKO STANOWISKO E-MAIL TELEFON Mieczysław Nogaj Dyrektor

Departamentu [email protected] 628 08 01

Barbara Kopijkowska-Nowak

Z-ca Dyrektora Departamentu

[email protected] 693 55 59

26

Załącznik nr 1

Spis unijnych aktów prawnych regulujących procedury ochrony rynku Rozporządzenie Rady Nr 519/94 o wspólnych regułach przywozu towarów z niektórych

państw trzecich na rynek wspólnoty (tzw. safeguard ogólny)

Rozporządzenie Rady Nr 384/96 o ochronie przed przywozem na rynek wspólnoty towarów po

cenach dumpingowych z państw nie będących członkami Wspólnoty Europejskiej Rozporządzenie Rady Nr 2026/97 o ochronie przed przywozem na rynek wspólnoty towarów

subsydiowanych z państw nie będących członkami Wspólnoty Europejskiej Tekst powyższych regulacji jest dostępny w unijnej bazie danych aktów prawnych EUR-LEX http://www.europa.eu.int/eur-lex/en/search/search_oj.html

27

Załącznik nr 2

Lista środków stosowanych przeciwko Polsce przez UE oraz pozostałe kraje w akcesji. Środki wygasną z dniem 1 maja 2004r.

Towar Kraj Typ środka Stan postępowania

Azotan amonowy 3102 30 90 0

Republika Czeska

SG środek ostateczny Opłata celna dodatkowa 5%.

Azotan amonowy 3102 30 90 0

Węgry SG

środek ostateczny Opłata celna dodatkowa 11600 HUF/tonę

Cukier 1701

Słowacja Środek ostateczny. Kontyngent dla Polski – 3 500 tys. ton rocznie

Izoglukoza, syropy izoglukozowe i glukozowe 1702

Czechy SG Środek ostateczny Dodatkowa opłata celna ( 83 – 163 %) i kwota wolna od tej opłaty dla trzech grup towarowych

Proszek kakaowy 1806 10 90 0

Republika Czeska

SG Środek ostateczny Opłata celna dodatkowa 113% i kwota wolna od tej opłaty

Drożdże 2102 10 39 0

Litwa SG środek ostateczny dodatkowa opłata celna 16%

Mięso wieprzowe 0103, 0203, 0206

Łotwa SG Środek ostateczny Dodatkowa opłata celna 0.257 LVF/kg oraz kwota wolna od tej opłaty

Półtusze wieprzowe 0203 11 10 0 0203 21 10 0

Łotwa AS Postępowanie w toku

Cukier 1701 91 00 0 1701 99 10 0 1701 99 90 0

Węgry SG Cło tymczasowe do 23 stycznia 2004r. 3

Sznurek polipropylenowy 5607 41 00*10

UE AD

Ostateczne cło 6.1-20.3%

UAN 3102 80 00

UE AD

Ostateczne cło 22 EUR/tona ZA Puławy – 0%

Saletra amonowa 3102 30 90 3102 40 90

UE AD

Ostateczne cło 20,65 – 26,91 EUR/tona

3 Środek ostateczny jest jeszcze nieznany ale w przypadku jego zastosowania wygaśnie z dniem 1 maja 2004r.

28

Stalowe liny i druty 73 12 10

UE AD

Ostateczne cło 27,9 – 48,3% Zobowiązanie cenowe

Rury ze szwem 7306 30

UE AD

Ostateczne cło 0 - 23%

Rury bez szwu 7304

UE AD Ostateczne cło 7,1 – 30,1%

* AD – środek antydumpingowy, AS – środek antysubsydyjny, SG – środek ochronny przed nadmiernym importem

29

Załącznik 3

Lista środków ochronnych stosowanych przez Polskę i toczących się postępowań Środki wygasają 1 maja 2004r.

Towar Kraj Typ środka Stan

postępowania Środek UE dotyczący tego samego sektora

Żelazka 8516 40 10 0 8516 40 90 0

Chiny SG Środek ostateczny Opłata dodatkowa w postaci różnicy między ceną referencyjną a wartością celną towaru

Brak

Niektóre produkty stalowe

Erga omnes

SG Środek ostateczny Dodatkowa opłata celna i kwota wolna od tej opłaty4

Środek SG ale pokrywający się zakresem towarowym z polskimi środkami tylko w niewielkim zakresie. Ponadto w stosunku do niektórych towarów i krajów występują cła antydumpingowe (szczegóły w tabeli zawierającej środki UE)

Karbid 2849 10 00 0

Erga omnes

SG Środek ostateczny Dodatkowa opłata celna 15% i kwota wolna od tej opłaty

Brak

Podgrzewacze do wody 8419 11 00 0

Erga omnes

SG Środek ostateczny Dodatkowa opłata celna 25% i kwota wolna od tej opłaty

Brak

Kauczuk 4002 19 00 0

Rosja Czechy

AD

Środek ostateczny Cło Rosja 30,1% Czechy 21%

Brak

Kabel syntetyczny z poliestru 5501 20 00 0

Białoruś AD

Środek ostateczny Cło 38,8%

Cło AD 21%

Syntetyczne włókna cięte z poliestru 5503 20 00 0

Białoruś AD

Środek ostateczny Cło 7,3%

Cło AD 21%

Zapalniczki Ex 9613 10 00 0 Ex 9613 20 90 0

Chiny Tajwan Wietnam

AD

Cło 0,09 EUR/sztuka Postępowanie przeglądowe w

Postępowanie AD w toku

4 Ze względu na zróżnicowane stawki na różne grupy asortymentowe nie podaje się szczegółowych danych

30

toku

Zapałki 3605 00 00 0

Erga omnes

SG Postępowanie w toku

Brak

Cement 2523 29 00 0 2523 90 10 0 2523 90 30 0

Białoruś SG Postępowanie w toku

Brak

Saletra amonowa Ex 3102 30 90 0 3102 40 00 0

Ukraina SG Postępowanie w toku

Zakaz przywozu z wyjątkiem 40 tys. ton na przywóz, których należy uzyskać licencję eksportową

* * * * AD – środek antydumpingowy, SG – środek ochronny przed nadmiernym importem

31

Załącznik 4

Środki ochronne stosowane przez UE

Obowiązujące środki towar

Kraj

Rodzaj instrum

entu

Status

Data wygaśnięcia Forma środka

Poziom (min - max)

folia aluminiowa Chiny ad środek ostateczny

18.05.2006 cło ad valorem 15,0%

folia aluminiowa Rosja ad środek ostateczny

18.05.2006 cło ad valorem 14,9%

folia aluminiowa Rosja ad środek ostateczny

18.05.2006 zobowiązanie cenowe

saletra amonowa Rosja ad środek ostateczny

19.04.2007 cło specyficzne 47,07 EUR/T

saletra amonowa Ukraina ad środek ostateczny


Antybiotyki (szerokie spektrum)

Indie as środek ostateczny

postępowanie przeglądowe w toku

cło ad valorem 0%-14,6%

bielizna pościelowa Indie ad środek ostateczny



bielizna pościelowa Indie as środek ostateczny

18.09.2009 cło ad valorem 4,4% – 10,4%

bielizna pościelowa Pakistan(II) ad postępowanie w toku

rowery Chiny ad środek ostateczny

15.07.2005 cło ad valorem 30,60%

rowery Tajwan ad środek ostateczny

26.02.2004 cło ad valorem 2,4%-18,2%

części rowerowe Chiny ad środek ostateczny

15.07.2005 cło ad valorem 30,60%

koks (ponad 80mm)

Chiny ad środek ostateczny

16.12.2005 cło specyficzne EUR 32,6 per tonne

płyty kompaktowe - do nagrywania


cło ad valorem 7,30%

płyty kompaktowe - do nagrywania

Tajwan ad środek ostateczny

18.06.2007 cło ad valorem 17,7% - 38,5%

kumaryna Chiny ad środek ostateczny

10.05.2007 cło specyficzne 3.479 EUR/T

owoce cytrusowe mandarynki w puszkach

Chiny sg Środek tymczasowy

10.04.2004. cło specyficzne/ kontyngent taryfowy

155 EUR/T

DRAMs (kości pamięci)

Korea (Rep) as środek ostateczny


wagi elektroniczne Chiny ad środek ostateczny

01.12.2005 cło ad valorem 0%-30,7%

wagi elektroniczne Japonia ad środek ostateczny

10.03.2005 cło ad valorem 15,3%-31,6%

32

wagi elektroniczne Korea (Rep) ad środek ostateczny

01.12.2005 cło ad valorem

wagi elektroniczne Singapur ad środek ostateczny


wagi elektroniczne Tajwan ad środek ostateczny


etanolamina USA ad środek ostateczny

26.07.2005 cło specyficzne

żelazomolibden Chiny ad środek ostateczny


Fluoryt Chiny ad środek ostateczny

27.09.2005 cena minimalna

furfuraldehyd Chiny ad postępowanie przeglądowe w toku

cło specyficzne

alkohol furfurylowy Chiny ad środek ostateczny

cło specyficzne

piasty wewnętrzne do rowerów

Japonia ad środek ostateczny


Glyphosate Chiny ad środek ostateczny


cło ad valorem

Glyphosate Malezja ad środek ostateczny


cło ad valorem

Glyphosate Tajwan ad środek ostateczny


cło ad valorem

blachy transformatorowe

Rosja ad środek ostateczny


blachy transformatorowe

Rosja ad środek ostateczny


systemy elektrod grafitowych

Indie postępowanie w toku

blachy walcowane na gorąco w kręgach

Bułgaria ad środek ostateczny



Bułgaria ad środek ostateczny



Indie ad środek ostateczny



Indie ad środek ostateczny








33


Afryka Południowa

ad środek ostateczny

06.02.2005 cło ad valorem 5,2%-37,8%


Afryka Południowa





06.02.2005 cło ad valorem 2,1%-24,9%


Tajwan as środek ostateczny

05.02.2005 cło ad valorem 0%-4,4%


Jugosławia ad środek ostateczny

06.02.2005 cło ad valorem 15,40%

Lampy (IECF) Chiny ad środek ostateczny

20.07.2006 cło ad valorem 0%-66,1%

zapalniczki do wielokrotnego napełniania i nienapełnialne


19.09.2006 cło specyficzne 0,065 EURO/szt.

zapalniczki do wielokrotnego napełniania i nienapełnialne


19.09.2006 cło specyficzne 0,065 EURO/szt.

tlenek magnezu (palony)


19.02.2005 "mieszany": cło oparte na cenie referencyjnej i cło ad valorem

0-120 EUR/T, w niektórych przypadkach cło ad valorem 63,3%

tlenek magnezu (magnezyt kaustyczny)


26.06.2004 "mieszany": cło oparte na cenie referencyjnej i cło ad valorem

0-112 EUR/T, w niektórych przypadkach cło ad valorem 27,1%

dyski magnetyczne (3,5" mikrodyski)


22.02.2006 cło ad valorem 35,6%-39,4%


Hong Kong ad środek ostateczny

22.02.2006 cło ad valorem 6,7%-24,7%



22.02.2006 cło ad valorem 6,1%-40,9%


Korea (Rep) ad środek ostateczny

22.02.2006 cło ad valorem 8,10%

okówki i złączki do rur

Argentyna ad środek ostateczny



Brazylia ad środek ostateczny

19.08.2005 cło ad valorem 34,80%



19.08.2005 cło ad valorem 49,40%



19.08.2005 cło ad valorem 26,9%-33,6%

34



19.08.2005 cło ad valorem 13,4%-23,4%





Tajlandia ad środek ostateczny

19.08.2005 cło ad valorem 6,3%-22,1%


Tajlandia ad środek ostateczny


Barwnik czarny do papieru1 (ODB-1)


14.10.2005 cło ad valorem 18,90%

Barwnik czarny do papieru 2 (ODB-2)


14.10.2005 cło ad valorem 18,90%

Para-krezol Chiny ad postępowanie w toku

21.09.2008 cło ad valorem 9,4-49,7%

kabel poliestrowy Białoruś ad środek ostateczny

12.10.2007 cło ad valorem 21,00%

włókna poliestrowe Australia ad środek ostateczny

15.07.2005 cło ad valorem 12,00%

włókna poliestrowe Australia as środek ostateczny

13.05.2005 cło ad valorem 6%

włókna poliestrowe Białoruś ad środek ostateczny

12.10.2007 cło ad valorem 21,00%

włókna poliestrowe Indie(II) ad środek ostateczny

29.12.2005 cło ad valorem 14,7%-35,4%

włókna poliestrowe Indie(II) ad środek ostateczny


włókna poliestrowe Indonezja ad środek ostateczny

15.07.2005 cło ad valorem 8,4%-15,8%

włókna poliestrowe Indonezja as środek ostateczny

13.05.2005 cło ad valorem 0-10%

włókna poliestrowe Korea (Rep)(II)


29.12.2005 cło ad valorem 0%-20,2%

włókna poliestrowe Tajwan ad środek ostateczny

05.08.2004 cło ad valorem 5,9%-13,0%

włókna poliestrowe Tajlandia ad środek ostateczny

15.07.2005 cło ad valorem 15,5%-27,7%

przędza poliestrowa (PTY)

Indie(II) As środek ostateczny

29.11.2007 cło ad valorem 0-9,1%

przędza poliestrowa (PTY)

Indie(III) Ad środek ostateczny

29.11.2007 cło ad valorem 3,7-7,9%

Przędza poliestrowa (PTY)

Indonezja Ad środek ostateczny


cło ad valorem 0,0%-20,2%


Malezja Ad środek ostateczny




Tajwan Ad środek ostateczny




Tajlandia Ad środek ostateczny



35

politereftalan etylenu (PET)

Australia Ad postępowanie w toku


Chiny Ad postępowanie w toku


Indie Ad środek ostateczny

01.12.2005 cło specyficzne 130,8-223,0 EUR/T





Indie As środek ostateczny

01.12.2005 cło specyficzne 0-41,3 EUR/T











Korea (Rep) Ad środek ostateczny



Malezja Ad środek ostateczny



Malezja As środek ostateczny



Pakistan Ad postępowanie w toku


Tajwan Ad środek ostateczny



Tajlandia Ad środek ostateczny



Tajlandia As środek ostateczny


folia (błona) z politereftalanu etylenu (PET film)


24.08.2006 cło ad valorem 0%-62,6%






11.12.2004 cło ad valorem 3,8%-19,1%


Korea (Rep) Ad środek ostateczny

24.08.2006 cło ad valorem 0%-13,4%

chlorek potasu Białoruś Ad środek ostateczny


36

chlorek potasu Rosja Ad środek ostateczny


chlorek potasu Ukraina Ad środek ostateczny


nadmanganian potasu

Chiny Ad środek ostateczny

16.02.2006 cło specyficzne 1,26 EUR/kg

węgiel aktywny w proszku


15.06.2007 cło specyficzne 323 EUR/T (net weight)

okucia do skoroszytów lub segregatorów



"mieszany": cło oparte na cenie referencyjnej i cło ad valorem

min price EUR 325/1000 pieces; ad valorem 51,2-78,8%



08.06.2007 cło ad valorem 32,30%


Indonezja As środek ostateczny


rury bez szwu Chorwacja Ad środek ostateczny

18.02.2005

rury bez szwu Chorwacja Ad środek ostateczny


rury bez szwu Rumunia Ad środek ostateczny



rury bez szwu Rumunia Ad środek ostateczny


zobowiązanie cenowe

rury bez szwu Rosja Ad środek ostateczny



rury bez szwu Rosja Ad środek ostateczny



rury bez szwu Ukraina Ad środek ostateczny

18.02.2005 cło ad valorem 38,50%

rury bez szwu Ukraina Ad środek ostateczny


węglik krzemu Chiny Ad środek ostateczny

27.05.2005 cło ad valorem 52,60%

węglik krzemu Rosja Ad środek ostateczny

27.05.2005 cło ad valorem 23,30%

węglik krzemu Rosja Ad środek ostateczny


węglik krzemu Ukraina Ad środek ostateczny


37

krzem metaliczny Chiny Ad środek ostateczny


cło ad valorem 49%

krzem metaliczny Rosja Ad środek tymczasowy

cło ad valorem 24-25,2%

cyklaminian sodu Chiny Ad środek tymczasowy


cyklaminian sodu Indonezja Ad środek tymczasowy


Blachy nierdzewne walcowane na zimno

USA Ad środek tymczasowy

cło ad valorem 20,6% - 25%

drut nierdzewny (duży)


23.07.2004 cło ad valorem 0%-55,6%

drut nierdzewny (duży)


23.07.2004 cło ad valorem 0%-48,8%

drut nierdzewny (mały)


23.07.2004 cło ad valorem 0%-44,4%

blachy stalowe walcowane na gorąco (quarto plates)

Chiny ad Środek ostateczny

11.08.2005 cło ad valorem 8,10%

blachy walcowane na gorąco (quarto plates)

Indie ad Środek ostateczny

11.08.2005 cło ad valorem 22,30%





Rumunia ad Środek ostateczny

11.08.2005 cło ad valorem 5,7%-11,5%

stalowe liny i druty Chiny ad Środek ostateczny

18.08.2004 cło ad valorem 60,40%

stalowe liny i druty Indie ad Środek ostateczny

18.08.2004 cło ad valorem 23,8%-30,8%

stalowe liny i druty Indie ad Środek ostateczny


stalowe liny i druty Meksyk ad Środek ostateczny

18.08.2004 cło ad valorem 56,10%

stalowe liny i druty Meksyk ad Środek ostateczny


stalowe liny i druty Rosja ad Środek ostateczny

05.08.2006 cło ad valorem 36,1%-50,7%

stalowe liny i druty Rosja ad Środek ostateczny


stalowe liny i druty Afryka Południowa

ad Środek ostateczny

18.08.2004 cło ad valorem 38,60%

stalowe liny i druty Afryka Południowa

ad Środek ostateczny


stalowe liny i druty Tajlandia ad Środek ostateczny

05.08.2006 cło ad valorem 24,8%-42,8%

stalowe liny i druty Tajlandia ad Środek ostateczny


38

stalowe liny i druty Turcja ad Środek ostateczny

05.08.2006 cło ad valorem 17,8%-31,0%

stalowe liny i druty Turcja ad Środek ostateczny


stalowe liny i druty Ukraina ad Środek ostateczny

18.08.2004 cło ad valorem 51,80%

stalowe liny i druty Ukraina ad Środek ostateczny


kauczuki termoplastyczne

Tajwan ad Środek ostateczny

23.09.2005 cło ad valorem 5,3%-20,0%

kauczuki termoplastyczne

Tajwan as Środek ostateczny

23.09.2005 cło ad valorem 1,0%-8,2%

kwas sulfanilowy Chiny ad Środek ostateczny

26.07.2007 ad valorem 21%

kwas sulfanilowy Indie ad Środek ostateczny

26.07.2007 ad valorem 18,30%

kwas sulfanilowy Indie ad Środek ostateczny


kwas sulfanilowy Indie as Środek ostateczny

26.07.2007 ad valorem 7,10%

kwas sulfanilowy Indie as Środek ostateczny


liny z włókien syntetycznych

Indie (II) ad Środek ostateczny

27.06.2003 cło ad valorem 53,0%-82,0%

lampy obrazowe (kineskopy (?))


21.10.2005 cło ad valorem 20,50%

lampy obrazowe (kineskopy (?))

Korea (Rep) ad Środek ostateczny

21.10.2005 cło ad valorem 19,70%

systemy kamer telewizyjnych

Japonia ad Środek ostateczny

30.09.2005 cło ad valorem 52,7%-200,3%

telewizory kolorowe


30.08.2007 cło ad valorem 24,5-44,6%

telewizory kolorowe



telewizory kolorowe


30.08.2007 cło ad valorem 0%-15%

telewizory kolorowe

Malezja ad Środek ostateczny

30.08.2007 cło ad valorem 0-25,1%

telewizory kolorowe

Tajlandia ad Środek ostateczny

30.08.2007 cło ad valorem 3,0%-29,8%

Pstrągi Wyspy owcze ad Środek tymczasowy


Pstrągi Norwegia ad Środek tymczasowy


złączki rurowe ze stali lub żelaza








Malezja ad Środek ostateczny

25.08.2007 cło ad valorem 59,2%-75%


Rosja ad Środek ostateczny

25.08.2007 cło ad valorem 43,30%

39


Tajwan(II) ad Środek ostateczny





cło ad valorem 0-58,9%





węglik wolframu Chiny ad Środek ostateczny


mocznik Białoruś ad Środek ostateczny


mocznik Bułgaria ad Środek ostateczny


mocznik Bułgaria ad Środek ostateczny


mocznik Chorwacja ad Środek ostateczny


mocznik Libia ad Środek ostateczny


mocznik Rumunia ad Środek ostateczny

20.01.2007 cło specyficzne 6,18 - 8,01 EUR/T

mocznik Rosja ad Środek ostateczny

10.05.2006

mocznik Ukraina ad Środek ostateczny

20.01.2007 cło specyficzne 8,85 - 16,84EUR/T

UAN Algieria ad Środek ostateczny

23.09.2005 cło specyficzne 6,88EUR/T

UAN Algieria ad Środek ostateczny


UAN Białoruś ad Środek ostateczny


UAN Rosja ad Środek ostateczny

23.09.2005 cło specyficzne 17,80-20,11EUR/T

UAN Ukraina ad Środek ostateczny


rury ze szwem Tajlandia ad Środek ostateczny

28.09.2007 ad valorem 21,7-35,2%

rury ze szwem Turcja ad Środek ostateczny

28.09.2007 ad valorem 0-6%

rury ze szwem Ukraina ad Środek ostateczny

28.09.2007 ad valorem 30,9-44,1%

tlenek cynku Chiny ad Środek ostateczny

06.03.2007 cło ad valorem 6,9%-28%

* AD – środek antydumpingowy, AS – środek antysubsydyjny, SG – środek ochronny przed nadmiernym importem

40

Załącznik 5 Lista środków antydumpingowych i antysubsydyjnych oraz ochronnych przed nadmiernym importem stosowanych przeciwko UE, które po 1 maja 2004r. obejmą także import z Polski. kraj Towar Kod CN Rodzaj środka* Argentyna Brzoskwinie konserwowe 2008 70 AS Argentyna Olej z oliwek 1509 AS Argentyna Gluten pszenny 1109 00 00 AS Brazylia Mleko w proszku 0402 21

0402 29 AD

Kanada Cukier rafinowany 1701 91 1701 99 1702 90

AS

Egipt Opony samochodowe 4011 10 4011 20

AD

Indie Anilina 2921 41 AD Indie Chlorek choliny 2309 90

2923 10 AD

Indie Nierdzewne blachy walcowane na zimno 7219 31 7219 32 7219 33 7219 34 7219 35 7219 90

AD

Indie Kauczuk (HSR) 3903 90 AD Indie Poliol elastyczny 3907 20

3907 91 3907 99

AD

Indie Siarczan aminu 2825 10 AD Indie Oksoalkohole 2905 AD Indie Cyjanek sodu 2837 11 AD Indie Żelazocyjanek sodu 2837 20 AD Indie Saletra sadowa 2834 10 AD Indie Teofilina & kofeina 2939 30

2939 50 AD

Indie Papier termoczuły(TSP) 4809 10 AD Indie WitaminaAD3 2936 AD Indie Witamina C 2936 27 AD Indonezja Sorbit 2905 44 AD Malezja Papier samo kopiujący 4809 20

4816 20 AD

Meksyk Mrożona wołowina 0202 10 0202 20 0202 30

AS

Meksyk Polistyren krystaliczny 3903 19 AD Nowa Zelandia

Brzoskwinie konserwowe 2008 70 AS

41

USA Cukier 1701 11 1701 12 1701 91 1701 99

AS

Wenezuela Ser Blue-veined 0406 40 AS Wenezuela Ser Gryiere 0406 90 AS Wenezuela Ser półtwardy 0406 90 AS Chiny Katechina 7326 20 AD Indie Chlorek metylu 2903 12 AD Indie Fenoll 2707 60

2907 11 AD

Indie Fenyl glicerynowy (PHPG)-I 2942 AD Indie Witamina A palmitynian 2936 21 AD Peru Olej z oliwek 1509 AS Indie Witamina AB2D3K 2309 90 AD Indie Węglik potasu 2836 40 AD Filipiny Dachówka ceramiczna 690790

690890 SG

USA Niektóre produkty stalowe SG * AD – środek antydumpingowy, AS – środek antysubsydyjny, SG – środek ochronny przed nadmiernym importem

42

Załącznik nr 6 Informacje na temat nałożonych środków ochronnych i pobieranych z tego tytułu cłach można uzyskać również w unijnej taryfie celnej – TARIC. Aby to zrobić należy wprowadzić adres strony internetowej http://europa.eu.int/comm/taxation_customs/dds/en/tarhome.htm . Po wpisaniu kodu PCN szukanego towaru (8 cyfr) oraz (fakultatywnie) kraju pochodzenia, klikając na ikonę Duty Rates przejdziemy do informacji dotyczących stawek celnych oraz ewentualnych ceł ochronnych jakimi obłożony jest towar przez nas szukany. Dodatkowe informacje na temat cła ochronnego można uzyskać klikając na ikonę Regulations/Decisions.

Documents

MINISTERSTWO GOSPODARKI, PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJtextil.stfi.de/download/sites/download_script.asp?filename=256_30.pdf · MINISTERSTWO GOSPODARKI, PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ