Upload
piotr-arak
View
358
Download
2
Embed Size (px)
DESCRIPTION
Diskussion über Jugendstudien in Polen und DeutschlandWie ticken Jugendliche heute? Was wollen sie? Welche Interessen, Ziele, Bedürfnisse haben sie? In welchem Alltag werden sie groß? Zum Auftakt unserer diesjährigen Zentralstellenkonferenz gehen wir am Montag, 22. Oktober, ab 16 Uhr, Fragen wie diesen nach.
Citation preview
BERLIN, 22 PAŹDZIERNIKA 2012 R.
2
"Nie można mówić o młodych bez mówienia o przyszłości i nie można mówić o przyszłości bez mówienia o młodych".
3
Polska i nowe wyzwania (wyjątkowy historycznie moment)
Młodzi ważnym zasobem społecznym i szansą rozwoju
wyczerpujące się zasoby starszego pokolenia
wyjątkowość młodego pokolenia psychologiczne cechy młodości
Przesłanki demograficzne presja demograficznego wyżu
(rynek pracy, edukacja) perspektywa demograficznego niżu
Dlaczego raport o młodych ludziach?
Młodzi: siła rozwojowa czy stracone pokolenie?
KrajUdział populacji poniżej 30 roku
życia
Udział osób w wieku 15-24 w zatrudnieniu
(2008)
PKB per capita wg parytetu siły
nabywczej w tys. dol., 2010
Algieria 56% 31% 7,1Arabia Saudyjska 61% 25% 23,7
Bahrajn 48% 30% 26,8Egipt 61% 23% 6,4Jemen 73% 22% 2,6Jordan 65% 20% 5,7Libia 61% 27% 14,9Maroko 56% 35% 4,8Oman 64% 29% 26,2Syria 67% 32% 5,1Tunezja 51% 22% 9,5
Młodzież w krajach arabskich
5
Młodzi: siła rozwojowa czy stracone pokolenie?
Udział młodych (15-34) w całkowitej populacji w danej grupie krajów
2000
2005
2010
2015
2020
2025
2030
2035
2040
2045
2050
2055
2060
2065
2070
2075
2080
2085
2090
2095
2100
15.0%
20.0%
25.0%
30.0%
35.0%
40.0%
Świat Kraje rozwinięteKraje rozwijające się Kraje nierozwiniętePolska
6
Młodzi: siła rozwojowa czy stracone pokolenie?
Wiosna arabska Zamieszki w
Londynie Pokolenie 1000 € Bezrobocie 40% Prekariat? ACTA ?
http://gfx.mmka.pl/newsph/389965/914874.3.jpg http://media.economist.com/sites/default/files/imagecache/290-width/20111022_CUK290.jpg
7
Z czego wynika historyczna wyjątkowość współczesnej polskiej młodzieży?
8
Rzeczywistość transformacyjna jako świat zastany
Otwarcie na wpływy zachodniego świata Globalizacja gospodarki Ponowoczesność jako zastany porządek społeczny Konsumpcjonizm i ideologia sukcesu jako główne
oferty kulturowe Rewolucja technologiczna (powszechny dostęp do
Internetu poszerzający sferę wolności młodzieży) Eksplozja oświatowa i nowa „jakość” kapitału
ludzkiego Pozostawanie młodych ludzi poza rynkiem pracy (i
w stanie przedłużonej młodości) Znaczące socjalizacyjnie elementy kryzysowe:
Zawiłości i napięcia transformacji systemowej
Niedobory państwa „na dorobku” Kryzys gospodarki światowej
Z wyjątkowości warunków, w jakich dorastali
9
1. Świat wartości
10
Co łączy prawie całe pokolenie? wolność!
Źródło: Barbara Fatyga, „Wędrujące pytanie o wolność. Raport z badań”, grudzień 2009 r.
1.
Sprawy w życiu ważne – dawniej i teraz
1.
12
Orientacje życiowe młodych
1.
13
Społeczeństwo konsumpcyjne dba o to, by wybory te dotyczyły przede wszystkim stylu życia i nie zamykały się na chęci posiadania i używania przedmiotów. Wśród polskiej młodzieży orientację na „mieć” zaczyna powoli dopełniać orientacja na „mieć-by-być”.
Z f i l o z o f i i m ł o d e g o k o n s u m e n t a: Liczy się nie tyle chęć posiadania rzeczy, co
filozofia ich używania i związana z nimi ekspresja, symbolika
Znaczenie ma nie to, ile i jak się zarabia, ale to ile i jak się wydaje
Ważne jest nie to jak się pracuje, ale to jak się korzysta z życia i odpoczywa
Nowa „filozofia” konsumowania
1.
W Polsce 93% młodych w wieku 16-24 lata regularnie korzysta z Internetu.
Młodzi Polacy są nieustannie on-line. Spędzają w sieci od 17 do 20 godzin tygodniowo To, bez czego nie mogliby się obyć, to Internet i telefon komórkowy.
Internet i życie w sieciHierarchia ważności mediów a wiek użytkowników
1.
Kreuje nowy typ kultury – jest to kultura uczestnictwa
Pomaga realizować własne pasje (na które nie ma instytucjonalnego odpowiednika w „realu”)
Zaspokaja ważne społeczne potrzeby – buduje więzi i poczucie przynależności (którego nie jest w stanie zaoferować realne społeczne otoczenie)
Jest miejscem intymnych schadzek, targowiskiem (przestrzenią
biznesu) i ... polityczną agorą
Internet :1.
16
Obieg kultury i dostęp do kultury
Uczestnictwo w różnych obiegach treści ze względu na wiek
13% Polaków kupuje książki, muzykę lub filmy. Aż 33% uzyskuje je w postaci cyfrowej, w sposób nieformalny lub za darmo. Jeżeli włączyć do tego pożyczanie, to w nieformalnym obiegu uczestniczy 39% Polaków (3 razy więcej niż w rynkowym obiegu).
1.
17
miasta pow. 100 tys.
miasta między 20-
100 tys.
miasta do 20 tys.
gminy wiejskie
0%5%
10%15%20%25%30%35%40%
4%
14%
28%
38%
Internauci mający problem z dostępem do instytucji kultury
Osoby z mniejszych miejscowości i wsi mają problemy z dostępem do obiegu oficjalnego (sklepy, instytucje kultury) - ok. 30%.
Obieg kultury i dostęp do kultury
1.
18
Marzenie o partnerze idealnym i lęki przed trwałym związkiem
Postępująca liberalizacja obyczajowa – widoczna w: zakresie norm zaliczanych do moralności katolickiej poszerzaniu się zakresu erotycznych eksploracji
Jednocześnie ujawnia się trend polegający na radykalizacji poglądów tradycyjnych jako efekt aktywizacji skrajnej prawicy w Polsce: Redukowanie definicji rodziny Wzrost dezaprobaty dla życia bez ślubu Spadek akceptacji rozwodów Wzrost poparcia dla prawa zakazującego aborcji
Intymność i nowy porządek sentymentalny
1.
19
2. Edukacja
20
Przemiana kulturowa – inne traktowanie edukacji wyższej
1990/1991
1995/1996
2000/2001
2005/2006
2006/2007
2007/2008
2008/2009
2009/2010
2010/20110
102030405060
12.922.3
40.748.9 49.9 51.1 52.7 53.7 53.8
9.817.2
30.638 38.8 39.7 40.6 40.9 40.8
BruttoNetto
Współczynnik skolaryzacji w szkolnictwie wyższym
2.
21
Mimo „schłodzenia” (urealnienia) aspiracji edukacyjnych ciągle są one wysokie. Zmiany aspiracji edukacyjnych w latach 2003-2009
2.
22
Młodzież dokonywała dotąd dośćtradycyjnych wyborów i miała dość tradycyjne oczekiwania wobec edukacji (nastawienie na dyplom)
Edukacja nawrotowa i udział w life-long-learning jako nieuchronna perspektywa zdają sie dopiero przebijać do świadomości młodzieży
Odsetek nowo przyjętych studentów według grup kierunków studiów w Polsce i krajach OECD
2.
23
3. Migracje i mobilność ... konieczność czy wybór ?
24
Mobilność ponad granicami: migracje z Polski?
20042005
20062007
20082009
20100
500
1000
1500
2000
7501170
155018601820
15701615
Liczba Polaków przebywających tymczasowo w innym państwie członkowskim (2004-2010 w tys.)
Demograficzny profil migrantów: Kobiety i mężczyźni w wieku 20-44, ze wsi i
mniejszych miejscowości (< 100 tys.), z wykształceniem podstawowym lub zawodowym.
Kobiety i mężczyźni w wieku 25-44 z dużych miast (> 100 tys.), z wykształceniem wyższym lub odpowiednikiem.
3.
25
Młodzi (dobrze wykształceni) Polacy stanowią główny strumień migracji za granicę - ciągle wyjeżdżają w poszukiwaniu (lepszej) pracy i lepszych warunków życia.
Nieobojętny jest motyw poznawczy (ciekawości świata) i zaliczania doświadczeń, które są udziałem rówieśników, niekiedy względy polityczne (młodzi mówią o „złej atmosferze w kraju”, o „polskim piekle”, o beznadziei).
Rzadko kiedy wyjeżdżają z czystego wyboru – rzadko kiedy jest to wybór pozytywny.
Wielu młodych Polaków zostaje za granicą na stałe (zazwyczaj są to ci, którym się tam udało). Pozostali to migranci „wahadłowi”, którzy z powodu niepowodzeń na krajowym rynku pracy są zagrożeni marginalizacją, a obierając formułę migracji niepełnej, również w kraju przyjmującym skazują się na pozycję marginesową.
Współczesny trend to: spadek zainteresowania migracjami zarobkowymi wzrost zainteresowania migracjami edukacyjnymi
Migracje zagraniczne – wybór czy konieczność?3.
26
Mobilność edukacyjna do innych krajów Studia w kraju są dziś coraz częściej
uzupełniane studiami za granicą. Liczba studentów uczestniczących w
programach mobilności w roku 2009/2010 nie przekraczała 2%.
W ramach programu Erasmus wyjechało 13402 studentów, czyli dziewięciokrotnie więcej niż w pierwszym roku działania programu. Łącznie w tym czasie ze stypendiów europejskich skorzystało 79 786 osób.
Do Polski w tym czasie przyjechało czterokrotnie mniej stypendystów – 23004 osoby
3.
27
Studenci polscy - beneficjenci programu Erasmus
3.
28
4. Co z zaangażowaniem obywatelskim polskiej młodzieży?
29
Kapitał społeczny jest lepszy po stronie młodzieży
PL EU270
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
Korzystanie z portali społecznościowych (PL i EU27)
Kapitał społeczny – wszyscy
Norweg
iaDan
ia
Finlan
dia
Szwecj
a
Holandia
Szwajc
ariaBelg
ia
Wielka
Brytan
iaIzr
ael
Estonia
Hiszpan
iaCzec
hy
Niemcy
Średnia
Cypr
Francja
Słowen
ia
Chorwacj
aŁo
twa
RumuniaPolsk
aGrec
jaWęg
ryRosja
Słowacj
a
Ukraina
Portuga
lia
Bułgaria
Turcj
a0%
20%40%60%80%
Zaufanie do innych ludzi Zaufanie do partii politycznych
Indonezja
SłoweniaDania
Litwa
Bułgaria
Luxemburg
Szwajca
ria
Dominikana
Estonia
Nowa Zelandia
ŚredniaGrecja
Holandia
Wielka Bryt
ania
Norwegia
RosjaMalta Cyp
r
Meksyk
Hong Kong0%
20%40%60%80%
Zaufanie do innych ludzi Zaufanie do partii politycznych
Kapitał społeczny - młodzi
4.
30
Młodzi odrzucają konwencjonalne uczestnictwo w polityce ...
Nie należą do organizacji społecznych, nie uczestniczą masowo w wyborach. Wykazują się jednak większym zaangażowaniem w działalność dobroczynną, wolontariatu, częściej zdradzają poczucie sensu działań zbiorowych, są bardziej altruistyczni, mają mniej ideologiczne, a bardziej racjonalne oczekiwania wobec państwa. Zwracają się w kierunku form deliberatywnych.
Co lepsze: dbać głównie o siebie i najbliższych czy działać publicznie na rzecz innych?
4.
31
Co lepsze: interesować się polityką, czy być jak najdalej od niej?
Młodzi odrzucają konwencjonalne uczestnictwo w polityce ...
4.
ACTA – sprawa młodych Prawie pół miliona zgłosiło swój udział w wydarzeniu na Facebooku ("Nie dla ACTA - nie zgadzam się na
podpisanie umowy przez Polskę". Kilkadziesiąt tysięcy postanowiło wyjść na ulice. "Nie dla ACTA a Polsce" oraz "Komentarz usunięty przez ACTA". Pierwszy z nich ma ponad 220 tys. fanów, drugi
180 tys. Większość z nich (78% do 83%) to osoby poniżej 24 roku życia. Osoby w wieku 25-34 lat stanowią kilkanaście
procent. Starsi zdarzają się sporadycznie. Protestującym nie tylko chodziło o wolność w internecie. Rdzeń ich krytyki dotyczył złamania reguł demokracji
przez państwo, które podjęło strategiczną dla społeczeńsdtwa decyzję z pominięciem konsultacji społecznych.
4.
33
13-17 18-24 25-34 35-44 45-54 55+0%5%
10%15%20%25%30%35%40%45%50%
45%
38%
13%
2% 1% 1%
34%
44%
17%
3% 1% 1%
Komentarz usunięty przez ACTA Nie dla ACTA w Polsce
Źródło: http://m.mediarun.pl/article.jsp?id=358&cid=5
ACTA – sprawa młodych4.