2015-2016

EUSKAL HERRIKO UNIBERTSITATEA

Donostiako Irakasleen Unibertsitate Eskola

ANIZTASUNA ESKOLAN:

METODOLOGIA BERRITZAILEAK

Oteiza, Itsaso

Perez, Enara

Ramos, Jon Ander

Redondo, Leyre GA2- 16.taldea

DILAN Página 2

AURKIBIDEA

1. SARRERA ................................................................................................................................ 4

1.1. Gaia eta helburua ............................................................................................................... 4

1.2. Eskola ................................................................................................................................. 4

2. ERAIN-TXIKI ESKOLA .................................................................................................................. 5

2.1. Ingurunea ........................................................................................................................... 5

2.2. ERAINSA elkarte pedagogikoa eta COAS irakaskuntza taldea ............................................ 5

2.3. Opus Dei ............................................................................................................................. 6

2.4. Berrikuntza singularraren proiektua: hirueledutasuna ...................................................... 6

2.5. Hezkuntza Proiektua: metodologia propioa ..................................................................... 7

3. METODOLOGIA .......................................................................................................................... 8

3.1. Estimulazio goiztiarra ......................................................................................................... 8

3.2. Jolly phonics metodoa ...................................................................................................... 10

3.3. TBL metodoa .................................................................................................................... 12

Nola da TBL-ko klase bat? ........................................................................................... 13

3.4. Teknologia ........................................................................................................................ 13

3.5. Balioetan oinarritzen den heziketa .................................................................................. 16

3.6. Segregazioa ...................................................................................................................... 17

Aldeko arrazoiak .................................................................................................................. 18

Kontrako arrazoiak .............................................................................................................. 18

3.7 Adimen aniztasuna ............................................................................................................ 19

Adimen musikala ................................................................................................................. 20

Adimen zinetiko-korporala .................................................................................................. 20

Adimen logiko-matematikoa ............................................................................................... 20

Hizkuntzazko adimena ........................................................................................................ 21

Adimen espaziala ................................................................................................................ 21

Pertsonarteko adimena ....................................................................................................... 21

Pertsona barneko adimena ................................................................................................. 21

4. AZTERTUTAKO KASUAK ........................................................................................................... 22

4.1. Oierren kasua ................................................................................................................... 22

4.2. Amaiaren kasua ................................................................................................................ 23

5. BEHAKETA ................................................................................................................................ 25

5.1 Estimulazio goiztiarra ........................................................................................................ 25

DILAN Página 3

5.2 Jolly phonics ...................................................................................................................... 26

5.3 TBL metodoa ..................................................................................................................... 26

5.4 Teknologia ......................................................................................................................... 27

5.5 Balioetan oinarritutako heziketa ....................................................................................... 27

6. HAUSNARKETA ....................................................................................................................... 28

6.1. TALDEKIDE BAKOITZAREN HAUSNARKETA PERTSONALA ................................................ 28

Itsaso Oteizaren hausnarketa.............................................................................................. 28

Enara Perez-en hausnarketa ............................................................................................... 28

Jon Ander Ramos-en hausnarketa ...................................................................................... 29

Leyre Redondo-ren hausnarketa ......................................................................................... 30

6.2 TALDEAREN HAUSNARKETA .............................................................................................. 30

7. BIBLIOGRAFIA .......................................................................................................................... 33

Liburuak ................................................................................................................................... 33

Aldizkariak ............................................................................................................................... 33

Interneteko baliabideak .......................................................................................................... 33

Txostenak ................................................................................................................................ 34

Tesi eta lan akademikoak ........................................................................................................ 34

ERANSKINAK ................................................................................................................................ 36

Argazkiak eta bideoak ............................................................................................................. 36

DILAN Página 4

1. SARRERA

1.1. Gaia eta helburua

Aukeratu dugun gaia aniztasuna metodologia berritzaileetan da. Gai hau lantzeko

Erain-Txiki eskolaren metodologia berritzailea aztertu dugu, baita aniztasuna nola

kudeatzen eta lantzen duten metodologia honen bitartez. Horretarako, Erain-Txiki

ikastetxean behaketa bat egin dugu.

Bi helburu aurkitu ditugu; alde batetik, pertsonala, gu irakasle bezala garatzea,

metodologia berritzaileak aztertzea eta nola lantzen diren ikastea eta beste alde batetik,

lan hau burutzea.

Alde batetik, lan honen bitartez lortu nahi duguna aniztasuna lantzeko alderdi eta

tresnak desberdinak ezagutzea da. Honela, etorkizunean irakasle bezala aniztasunari

buruz ezagutza gehiago izango dugu baita metodologia berritzaile desberdinak ze

erantzuna ematen dioten aniztasunari jakiteko.

Beste alde batetik, lan hau egiterakoan ikasi nahi dugu aniztasuna nola kudeatzen den

eskola erreal batean. Horretarako, pedagogia berritzailea erabiltzen duen eskola bat

behatzea idei aproposena iruditu zaigu.

1.2. Eskola

Lehenengo puntuan aipatu dugun bezala, “Erain-Txiki” eskola aukeratu dugu behaketa

burutzeko. Eskola hau aukeratzea erabaki dugu metodologia berritzailea erabiltzen

dutelako.

Beranduago zehatzago azalduko dugun bezala, eskola honek ERAINSA elkarte

pedagogikoan, COAS hezkuntza taldean, eta Euskadi ateratako “berrikuntza

singularraren proiektuan”, hau da, eredu hirueledunean, parte hartze hartzen du.

Bestalde, aipatzekoa da ere eskola honek Opus Dei-rekin harremana daukala. Begien

bistan, eskola hau pribatua eta katolikoa da.

DILAN Página 5

2. ERAIN-TXIKI ESKOLA

2.1. Ingurunea

Ingurunearen atalarekin hasteko, eskolaren kokapena aipatuko dugu.

Erain-Txiki eskola Irunen kokatzen da, Iparralde Hiribidean hain zuzen ere. Irunek

61837 biztanle dauzka, horregatik, aipatzekoa da Erain-Txikik 50-60 ikasle bakarrik

dituela. Bestalde, eskola honek erdigunean kokatzen da eta kokapen hori daukan eskola

bakarra da. Gainera, Irungo eskola erlijiosoena da. Eskola honen irakasle guztiak neskak

dira, apaiza izan ezik eta eskolako hormak tresna, argazki eta esaldi erlijiozkoekin

apaindu dituzte. Beste alde batetik, eskola honetan parte hartzen duten familiak egoera

sozio-ekonomiko nahiko handia daukatela nabarmentzen da.

2.2. ERAINSA elkarte pedagogikoa eta COAS irakaskuntza taldea

Eskola nahiko txikia da, izan ere, hiru solairuko etxe handi bat da.

“Erain-Txiki 2015/2016eko eskolako gida”-n (2015) aipatzen den bezala, Erain-Txiki

ERAINSA elkarte pedagogikoaren parte da. Elkarte honetan Erain-Txiki, Erain eta

Eskibel eskolek parte hartzen dute.

Irunen Erain-Txiki bakarrik kokatzen da, hau da, bakarrik Haur Hezkuntza (0-6 urte)

eskaintzen da. Erain eta Eskibel Donostian kokatzen dira eta Erain-Txikiren segida dira.

Erain Lehen Hezkuntzatik Batxilergora arte eskaintzen du eta Eskibel, berriz, Haur

Hezkuntzatik Batxilergora eskaintzen du. Hiru eskolek kontzertatuak dira, beraz,

uniforme ingelesa erabiltzen dute.

Aipatzekoa da baita ere Erain-Txiki ERAINSA elkarteko eskola misto bakarra dela,

Eskibel eta Erainen bakarrik neskak onartzen dituztelako.

DILAN Página 6

Lehenago aipatu dugun bezala, eskola hauek kontzertatuak direnez, familien egoera

ekonomikoa nahiko altua da.

ERAINSA elkartean parte hartzeaz gaiz, COAS irakaskuntza taldean ere parte hartzen

dute. COAS taldea hezkuntza katolikoa antolatzen du.

2.3. Opus Dei

Aipatu dugun bezala, eskola hauen ezaugarri nagusi bat erlijioa da. Eskola hauek

kristauak dira, ondorioz, Erain-Txiki kapera bat dauka eta bere helburua nahi duten

guraso eta irakasleei kristau formazioa eskaintzea da. Erain-Txikik apaiz bat dauka ere,

Opus Dei-ek izendatuta baina Opus Dei-ek ez dauka ardura juridiko edo moralik.

Egunean zehar haurrak erlijiozko ohiturak betetzen dituzte; adibidez, mahia

bedeinkatzea, otoitz egitea, Jesukristori buruzko abestiak kantatzea, etab.

Ikastetxe honek harremana dauka Opus Dei-rekin. Opus Dei eliza katolikoaren

erakunde bat da.

2.4. Berrikuntza singularraren proiektua: hirueledutasuna

“Erain-Txiki 2015/2016eko eskolako gida”ren (2015) arabera, sistema hirueledun hau

Gipuzkoa, Bizkaia eta azkenik, Errioxan ezarrita dago eta hezkuntzako etapa guztietan

eskaintzen da.

2000an, Euskal Gobernuak eredu linguistiko honi “berrikuntza singularraren

proeiktua”-ren izena eman zion. Beranduago, 2009an, Hezkuntza Sailak eskola publiko

eta kontzertatu batzuetan ezarri zuten eredu hau esperimentazio moduan MET (Marco

de Experimentación Trilingüe) programaren bitartez.

Erain-Txikiren txostenean azaltzen den bezala, eredu hau erabiltzen dute frogatu

dutelako haurrak bigarren eta hirugarren hizkuntza lehenengoarekin batera ikasten

dituztenean, erraztasunez eta nahasterik gabe ikasten dituztela. Horrela, multilinguismo

orekatua lortzen da. Eredu hau lehen baino lehen hasteko, Haur Hezkuntzan garatzen

dute, umeen motibazioan oinarrituz.

DILAN Página 7

Ikaskuntza erabileraren eta murgiltzearen bitartez egiten da; hau da, irakasle batek

hizkuntza bat da eta egiten dituen jarduera guztiak hizkuntza horretan egiten ditu. Beraz,

irakasle horrek beti eta bakarrik hizkuntza hori erabiliko du.

Metodologia hau Lehen Hezkuntzan eta DBH-n ere erabiltzen da eta helburu berdina

mantentzen du; curriculum-eko edukien bitartez ikastea eta metodologia tradizionalari

buelta ematea. Haien ustez, plurilinguismoa erreala eta funtzionala izan behar da, izan

ere, ikasleek hizkuntza guztiak erabili behar dituzte eta hizkuntza guztiei garrantzi

berdina eman behar diete.

Erain-Txikiren txostenean aipatzen den arabera, hizkuntza eta kultura desberdinen

ezagutzea haurren garapena errazten du eta eskolen izaera positiboa eta integratzailea

sustatzen ditu.

COAS elkartean parte hartzen duten eskola guztien helburua ikasleak beharrezko

komunikazio-gaitasuna ahozko eta idatzizko arloetan garatzea da Europako hizkuntzen

Porfolioa markatutako mailara iristeko.

Lehen aipatu dugun bezala, proiektu hau motibazioa oinarri bezala hartzen du.

Horregatik, jarduerak giro ludiko eta lasai batean garatzen dira, haurrak irakaskuntzan

inplikatzeko. Beraz, Erain-Txikik eskaintzen dituen hizkuntzak euskara, gaztelania eta

ingelesa dira.

2.5. Hezkuntza Proiektua: metodologia propioa

Erain-Txikik metodologia berritzaile bat aurkezten digu. Bere metodologia autore

desberdinetako ideietan oinarritu dute. Hurrengo puntuan Erain-Txiki eskolak erabiltzen

dituen metodologiak; estimulazio goiztiarra, Jolly Phonics metodoa, TBL

metodologia, teknologiaren erabilpena, balioetan oinarritzen den heziketa, adimen

aniztasuna eta segregazioa azalduko ditugu.

DILAN Página 8

3. METODOLOGIA

3.1. Estimulazio goiztiarra

“Wikipedia” webguneko “Estimulación temprana” atalean azaltzen den bezala,

estimulazio goiztiarra umeak bere gaitasun fisiko, intelektual eta soziala ahalik eta

hobeto garatzeko balio du. Horretarako kalitatezko estimulu intelektualak eta fisikoak

erabiltzen dira.

Estimulazio goiztiarrak aurkezten dituen jarduerak jaiotzetik 6 edo 7 urte arte erabili

daitezke. Guztientzat baliagarria da; osasuntsuak dauden umeentzat baita garapen

atzeratua daukaten umeentzat ere. Jarduera hauek etxean edo eskolan egin daitezke.

“Wikipedia”-ko atal honen ustez, etxean estimulatzen diren haurrak eskolan

estimulatzen direnak baino emaitza hobeagoak dituzte. Horretarako, ezinbestekoa da

gurasoek behar den informazioa eskuratzea.

“Wikipedia”-ko “Estimulación temprana” atalean azaltzen den arabera, Glenn Doman

medikuak eta bere Filadelfiako Institutuak izan dira metodo honen aitzindariak.

“Disanedu” webguneko “Método Doman” (2013) atalean aipatzen den bezala, Glenn

Domanek eta Temple Fay neurologoak metodo hau erabiltzen hasi zuten garuneko

lesioa zuten umeekin. Metodoa mugimendu progresiboetan oinarritzen da eta oso

eraginkorra da psikomotrizitate eta intelektual jardueretan. Haien lana erreflexuetan

zentratzen zuten, batez ere garun-paralisia zuten umeekin. Domanek ume hauen

aurrerapenak ikustean, bere ezagutzak beste ume guztiekin partekatzea erabaki zuen.

Honela, ume horien ikasteko gaitasuna sustatuko zuen. Horretarako, hezkuntzarako

programa egokitu zuen. Programa honek sekuentziako programetan oinarritzen da,

metodo zehatz eta eraginkorrekin.

“Disanedu” webgunean azaltzen den arabera, Domanek “Giza Potentziala Garatzeko

Institutuak” sortzen du 50 hamarkadan Filadelfian. Bere metodologia pertsona

bakoitzaren gaitasunak ahalik eta hoberen aprobetxatzeko balio du. Horregatik,

DILAN Página 9

Domanek metodologia hau ahalik eta lasterren erabiltzea gomendatzen du. Estimulazio

goiztiarreko jarduerak pare bat aldiz errepikatu behar dira egunero. Gainera, zorrotza eta

arduraduna izan behar da errutina hau segitzeko.

“Disanedu” webguneko “Método Doman” (2013) atalean azaltzen den arabera,

Domanen metodoa programa desberdinetan banatzen da:

Irakurtzeko programa

Programa intelektuala (edo entziklopediako ezagutzen programa)

Programa musikala

Matematikako programa

Idazteko programa

Programa fisikoa

Atzerriko hizkuntza bigarren hizkuntza bilakatzeko programa

Umearen egoera eta lortu nahi ditugun helburuen kontuan hartuz, zein programa

aukeratu behar dugun jakingo dugu.

Irakurtzeko programa, programa intelektuala, matematikako programa, atzerriko

hizkuntzaren programa eta programa musikala bits-etan oinarritzen dira. Bits-ak

kartulina, aplikazio interaktiboak edo Power Point-en bitartez aurkezten den

informazioa da. Materiala adinaren arabera egokitu behar da, adibidez, irakurtzeko

programan, letren tamaina eta letren kolorea umeen adinera egokitu behar da.

“Disanedu” webgunean azaltzen den bezala, metodo honen helburua ez da umeak

ezagutza hauek guztiak barneratzea edo ezagutzea, baizik eta garuna estimulatzea

lotura neuronal gehiago sortzeko.

Programa guztiak input-etan oinarritzen dira, hau da, umeari baliabideak edo

informazioa eskaintzen dizkiogu bera bakarrik erantzuna aurkitzeko. Batzuetan output-a

gertatzen da, hau da, haurra guk eman diogun informazioa barneratu duela eta

aurrezagutzekin lotu duela frogatzen digu.

DILAN Página 10

“Disanedu” webgunean aipatzen den arabera, metodo honen jarduerak motzak izan

behar dira haurra ez nekatzeko edo aspertzeko eta haurrak jarduera gehiago egiteko

gogoekin geratzeko.

Domanek esaten duen bezala, ezinbestekoa da bai guraso edo irakaslea bai umeak ondo

pasatzea. Jarduera hauek jarduera dibertigarri bezala ikusi behar dituzte eta ez dira

derrigorrez egin behar. Bestalde, jarduera hauekin gurasoek, irakasleek, etab.. ere asko

ikasten dute.

Psikomotrizitateari dagokionez, Domanek mugimendu basikoen patroia erabiltzen du:

Patroi homolaterala

Patroi gurutzatua

Gorputz adarrak erlaxatzeko teknikak

Lau hanketan ibiltzeko eta arrastatzeko ariketak

Ibiltzeko eta brakeatzeko ariketak

3.2. Jolly phonics metodoa

Ana Lemak bere blogeko “Jolly Phonic” (2015) atalean aipatzen duen bezala Jolly

Phonic irakurketa eta idazkera lantzen dituen Erresuma Batuko sistema da. Letrak eta

letra hauen soinuak lantzeko modu oso dibertigarria da bai irakasleentzat baita

umeentzat ere.

Lemaren (2015) arabera, metodo honekin umeek metodo fonetiko eta modu

multisentsorial baten bidez ikasten dute; hau da, irudiak, mugimenduak eta soinuak

erabiliz. Irakasleek irakurketaren eta idazkeraren hasieran erabiltzen den oinarrizko

kode alfabetikoa erakusten diete umeei. Metodo honek entzumen-diskriminazioari

laguntzen dio ere; ingelesez dauden entzumenak eta elkarrizketen letrak irudikatzen

dituzten soinuak, grafemak eta hitzak ezagutuz, ulermen handiagoa lortzen delako.

DILAN Página 11

Ana Lemak (2015) azaltzen duen bezala, isolatutako hizkiak eta hizki bakoitzaren

soinua ikasten hasten dute. Hasieran soinuak soilik lantzen dituzte, letraren izena alde

batean utziz. Adibidez, “s” letra /sssss/ bezala ikasten da eta ez /ese/ moduan. Ingelesak

42 soinu desberdin dauzka, gaztelaniak berriz, 22 ditu. Honek lan handiagoa eskaintzen

dio hizkuntz honi.

Metodo honen arabera, soinu bakoitzarekin ekintza, abesti eta irudi bat landu behar da

ere. Irudi bakoitzak grafema eta marrazki bat dauka. Honi esker, ikaskuntza-prozesua

errazagoa da, umeek soinuak errazago gogoratzen dituztelako.

Ana Lemak (2015) soinuak ordena zehatz baina ez alfabetiko batean azaltzen dizkigu.

Ordena honi esker, umeek hitzak erraztasun handiagoarekin irakurtzen dituzte.

Ana Lemak (2015) ingelesezko irakurketaren ikasketak 5 fase dituela esaten digu:

1. Soinuen ikasketa: haurrak 42 soinuak edo fonema nagusiak ikasten dituzte.

2. Letren idazkeraren ikasketa: letra bakoitzaren forma zuzena idazten ikastea.

3. Letren lotura: hitzak eratzeko letra-soinu desberdinak elkartzen eta zuzenki

irakurtzen ikastea.

4. Hitzen soinuak identifikatu: entzumenaren bitartez, hitz bakoitzean dauden

soinuak bereizi.

5. Hitz zailak: umeak ahoskera irregularra dituzten hitz zailak azken fase honetan

ikasten dituzte.

Jolly Phonics metodoan letrak hurrengo 7 talde hauetan banatzen dira:

DILAN Página 12

3.3. TBL metodoa

COAS heziketa taldeko webguneko “Proyecto TBL: Thinking Based Learning” (2014)

atalean ikusten dugun bezala, TBL (Thinking Based Learning) pentsamendu (think)

estrategiak ikasleengan bultzatu nahi duen proiektua da. Proiektu honen helburua

ohitura intelektualei laguntzea eta ikasketa adierazgarriago eta eraginkorragoa

bilakatzea da.

COAS heziketa taldearen (2014) arabera, Robert Swatz irakasleak sortu zuen proiektu

hau. Swatzek nazioarteko heziketaren irakasle garrantzitsuenetariko bat da. Gainera,

Harvard unibertsitateko doktorea eta Boston-eko NCTT-ko (National Center for

Teaching Thinking) fundatzailea da ere. NCTT-ek eskola askori laguntza eskaintzen

die. Adibidez, Robert Swartz edo bere taldeko kide batek hiruhilabetekoan behin COAS

heziketa taldera joaten da aholkatzera eta talde akademikoko metodologia honen

arabera diseinatzen duten ikasgaiak aztertzera. Robert-ek jarduera horiek burutzeko leku

fisikoak bisitatzen ditu eta irakasleei hobetzeko gomendioak ematen dizkie. Ikasleen

protagonismoa eta inplikazioaren hobekuntzaz zentratzen da batez ere.

COAS heziketa taldearen (2014) ustez, aldaketa handiak gertatzen dira gelan: adibidez,

irakaslearen rola aldatzen da eta ikasketa-prozesuaren protagonistak ikasleak dira.

Irakasleak ikasketa metodologia sokratikoarekin zuzentzen du. Bestalde, irakaslearen

rola gidaria da.. Irakaslearen papera galderak formulatzea eta ikasleei beraien kabuz

galdera hauei irtenbide sortzailea bilatzea da. Irakasleak ikasleei pentsatzen ikasten

erakusten diete. Gainera, haien bizitzan pentsamendu hauen garrantzia ikusten eta

balioztatzen erakusten diete ere. TBL metodologiari esker, umeek protagonistak

bilakatzen dira eta ideia sortzaileak dituzte. Metodologia honen bitartez kulturaniztuna

eta teknologiaren mundua ulertzen ikasten dute.

COAS heziketa taldeak (2014) aipatzen digu metodologia hau burutzeko ezinbestekoa

dela ikasleak talde-lanean, arrazonamenduan heztea. Proiektu honen bitartez umeek

ikerketak, jarduera prestaketak, emaitzen analisiak egiten dituzte eta zalantzak kontuan

DILAN Página 13

hartzen dituzte. Horregatik, kideak kontsultatzea eta arazo-gogoeta egitea oso

garrantzitsua da. Hau guztia lortzeko ezinbestekoa da umeen arteko komunikazioa

baita irakasleen arteko talde-lana.

Espainian COAS Heziketa Taldeak metodologia honen aitzindaria izan da. Duela bost

urte baino gehiago, COAS taldeko irakasleek metodologia hau erabiltzen hasi zuten.

Irakasleek taldeko pentsamenduak ikasketak aberasten dituztela uste dute. Ondorioz,

interes eta inplikazio indibiduala sustatzen dute.

Nola da TBL-ko klase bat?

Adrian Arcos-ek “Eniac” aldizkari elektroniko “TBL: Pensar para aprender” (2015)

atalean esaten duen bezala, TBL-ko klase bat garatzeko lehenengo pausoa ikasleak

taldeetan banatzea da. Irakasleak ikasleei pentsamendu-mapa bat ematen die, mapa

honen helburua edukiari buruzko galderak egitea da. Ikasleak beraien artean lagunduz

eta material, teknika eta pentsamendu-mapak jarraituz gai baten inguruan lan egiten

dute.

Gero, talde handian biltzen dira eta landutako informazioari buruz hitz egiten dute.

Honen helburua ikasleek egin dutenaren inguruan hausnartzea eta besteekin partekatzea

da. Azkenik, ikasleek konklusioak ateratzen dituzte eta irakasleak beste testuinguru

batzuetan pentsatzea proposatzen die.

3.4. Teknologia

Erain-Txiki eskolan teknologia berriak aurkitu ditzakegu; adibidez, ordenagailuak,

arbela digitalak, etab.

Lucía De Lucas Montalvo “Uso de las nuevas tecnologías en Educación Infantil”

(2013) tesian azaltzen duen bezala, gaur egun informazio eta komunikazio gizarte

batean bizi gara. Ondorioz, ezinbestekoa da mundu hau honela ezagutzea txikitatik.

DILAN Página 14

Carmen López Escribanok “Las nuevas tecnologías y la Educación Infantil” (2007)

liburuan esaten duen arabera, teknologia gure bizitzan aktiboki parte hartzen du.

Historian lehen aldiz haurrak testuak telebistan, ordenagailuan, mugikorrean eta beste

teknologietan idatzita ikusiko dituzte. Eskolak gizartearekin bat egin behar du eta

horregatik, arlo honetako esperientziak eskaini behar dizkiegu haurrei haiek informazioa

kudeatzen ikasteko.

Martinez Redondok “Las nuevas tecnologías en Educación Infantil. Una propuesta

didáctica.” (2010) aldizkarian azaltzen duen bezala, teknologiak hezkuntzan

sartzerakoan noiz erabili behar diren eta zeintzuk diren abantailak jakin behar dugu.

Noiz erabiliko ditugun jakitean ikasketa prozesua erosoa, erraza, positiboa eta

ikertzailea bihurtzen da.

Bestalde, Cabero Almenarak “Las nuevas tecnologías en el aula. ¿Una realidad o una

utopía?” (2002) lan akademikoan azaltzen duen arabera, jarrera hau ere etxean garatzea

garrantzi handia dauka, ikasketa hau ezin delako bakarrik eskolan garatu. Ezinbestekoa

da familiaren inplikazioa.

Gainera, Lopez Escribanoren (2007) ustez, teknologiaren erabilpena klasean sartzean,

irakasleak haurrengan ardura eta motibazioaren igoera nabarmentzen dute, batez ere

garapen mantso daukaten haurrengan. Kontuan izan behar dugu ere abantaila hauek

nabaritzeko metodologia eta material egokiak erabili behar ditugula.

Romero Tenak “Nuevas tecnologías en educación infantil. El rincón del ordenador.”

(2006) liburuan azaltzen duen arabera, ordenagailuak baliabide baliagarriak dira gelan

ondo erabiltzen baditugu. Adibidez, oso lagungarriak dira kontzeptu logiko-

matematikoak, hiztegia, koordinazioa, oroimen eta motibazioa lantzeko.

Rodriguez Cortesek “La integración de las nuevas tecnologías en las aulas de

Educación Infantil en Navarra” (2010) lan akademikoan azaltzen duen bezala,

DILAN Página 15

ordenagailuen aurrean elkarrekin esertzen diren ikasleak, elkartrukatzea sustatzen dute,

nahita baita nahi gabe ere haien artean laguntzen dira pantailan galderen erantzunak

seinalatzen. Gainera, Rodriguez Cortesek (2010) ikerketa batzuk ere aurkezten dizkigu.

Espainian ikerketa horiek frogatu dute ordenagailuarekin egindako ariketak ikasleen

arreta, pertzepzioa eta ezagutzen barneratzea sustatzen dituztela.

Lopez Escribanok (2007) Mash eta Millard-en (2000) ikuspuntuak ere azaltzen

dizkigu. Haien ustez, ordenagailuaren erabilpena ondorio positiboak dauzka; begi-esku

koordinazioa, arazo espazialen konponbideak eta irakurmena lantzea, umeentzako

ariketak oso motibagarriak eta interesgarriak direlako.

Lucía De Lucas Montalvoren (2013) ustez, webquest-a ere oso baliabide ona da

gaitasun desberdinak garatzeko hezkuntza etapa guztietan.

Hain zuzen ere, Alonsok “¿Cuál es el nivel o dificultad de la enseñanza que se está

exigiendo en la aplicación del nuevo sistema educativo?” (2000) aldizkarian azaltzen

duen arabera, webquest-ak testuak eta poemak gogoz ikasteko baita arazo tipikoei

konponbideak aurkitzeko ariketa oso baliagarriak eskaintzen ditu. Bestalde,

antolatzeko, esploratzeko eta ezagutzak konparatzeko jarduerak eskaintzen ditu.

Estrategia hauen bitartez ikasitako ezagutzak ikaslearen garapen sozial eta kognitiboa,

baita arreta ere lantzen dute.

Martinez Redondoren (2007) ustez, ikasteko estrategia hau ikaskuntza konstruktibista

eta proiektuka lan egiteko metodologia errazten ditu. Gainera, ikasleak sarean

daudenean, pentsamendu kritikoa, sormena, ikasketa kooperatiboa eta ikertzeko

gaitasuna garatzen dute.

Orain arte teknologia hezkuntzan barneratzearen abantailak ikusi ditugu baina hurrengo

paragrafoetan aztertuko dugun bezala, autore batzuek desabantailak ere aurkitzen

dituzte.

DILAN Página 16

Rodriguez Cortesen arabera (2010), teknologia berrien arazoa forma da. Hau da,

teknologiak curriculumean nola integratzea umearen ikasketaren prozesua aberasteko.

Lopez Escribanoren (2007) arabera, teknologiaren indarrez hartze honek guraso eta

hezitzaile askok ordenagailuen erabilpena egokia den ala ez pentsaraztea eragin du.

Haiek ez daudelako ziur positiboa denik umeen garapen kognitiboa, emozional eta

sozialarentzat.

Lucía De Lucas Montalvok (2013) esaten duen bezala, IKT-en erabilpena Haur

Hezkuntzan aberasgarria izateko irakasleen rola ezinbestekoa da. Emaitzak onak

izateko, irakasleak transmititu behar dituzten ezagutzak baliabideekin lotu behar dituzte.

Horregatik, garrantzitsua da irakasleek formakuntza jasotzea eta haiek erabakitzea zer

egin nahi duten errekurtso hauekin.

3.5. Balioetan oinarritzen den heziketa

Erain-Txiki eskolan, balioetan oinarritzen den heziketari garrantzi handia ematen diete.

Lehenengo egunetik, irakasleak ikasleei giza balioak ezagutzen laguntzen die. Haur

Hezkuntzako etapa hauetan, umeei eskuzabalak izaten irakasten diete.

Javier Miravalles psikologoak bere blogeko “Educación en valores” (2008) atalean

balioetan heztea zer den azaltzen du eta estrategia batzuk ematen ditu. Bere ustez,

balioetan hezteko ezinbestekoa da kritika eraikitzailea, sormena eta lankidetza lantzea.

Javier Miravalles-en ustez, berezko iritzia babestea eta adieraztea ezinbestekoa da.

Bakoitzak pentsatzen eta sentitzen duenaz baimenduz lortzen da, baina beldurrik izan

gabe. Horregatik, konfiantzako eta errespetuko giroa bultzatzea beharrezkoa da. Ume

guztiak besteen iritziak kontuan hartzeko eta aprobetxatzeko gai izan behar dira.

Psikologo honek esaten duenez, desadostasunak pentsatu behar dituzte beldurrik gabe.

Iritzi-aniztasun honetatik abiatuz, haurrak ez dute beldurrik izan behar iritzi hauen

DILAN Página 17

kontrakoa esatean. Honek irekitze-jarrera, gaia menderatzea eta autoestimua lantzea

eragiten du.

Miravalles-en arabera, haurrak kritikak, aldizkatzeak eta iradokizunak egiteko gai izan

behar dira. Kritika egitea gertaerak, egoerak, iritziak, etab. epaitzeko ahalmena da.

Ikuspegi-aniztasunak erabakiak hartzea eragiten du.

Blogean azaltzen duen bezala, motibazioaren bitartez besteen erantzunak onartzea

erakustea garrantzi handia dauka. Bestalde, bakoitzak bere ekintzen ondorioen

kontzientzia garatzea ezinbestekoa da ere. Horretarako, autoebaluazioa eta talde-

ebaluazioa erabiltzen dira.

Beste alde batetik, psikologo honen ustez, zentzu kritikoa garatu behar dugu errealitatea

den bezala ulertzeko. Gainera, autokritika praktikatu eta garatu behar dugu. Horretarako

oso garrantzitsua da elkarrizketako eta konfiantzazko giro bat lortzea. Giro hau lortzeko

oztoporik handienak beldurra, mesfidantza, hipokrisia, gezurra eta faltsukeria dira.

Autokritikaren heziketaren bitartez lortu nahi duguna zintzotasunetik (pentsatzen

duguna esatea) benetakotasunera (pentsatzen duguna bezala bizi izatea) pasatzea da.

3.6. Segregazioa

Wikipediaren arabera sexuz bereizitako hezkuntza, besterik gabe hezkuntza bereizia ere

deitzen dena batzuetan, neskak eta mutilak aparteko ikasgela eta eskoletan izateko

hezkuntza-modua da. Horretarako arrazoietariko bat sexu bakoitzari merezi duten

aukerak eskaintzean datza. Edukazio mota honek momentu oro edo klase batzuetan

separatzen ditu sexuak, nahiz eta curriculum berdina mantendu bai neskentzako bai

mutilentzako. Edukazio mota honek betidanik eztabaidak sortzen ditu eta hauek dira

alde eta aurkako arrazoiak.

DILAN Página 18

Aldeko arrazoiak

Ikasketa mota hau defendatzen duten pertsonek, desberdintasun kognitibo eta

heldutasunera iristerako behar duten denbora desberdina sexuen artean. Desberdintasun

hauek izango lirateke eskolarako porrotaren arrazoiak bai sexuen artean eta eskolako

ikasgai desberdinetan. Hezkuntza motak honek sexu bakoitzaren hutsuneak betetzen

ditu gaitasunari dagokionez. Modu hontara lortuko litzateke aukeren berdintasuna.

Beste aldetik, sexu banaketaren hezkuntza ikasketaren alde egingo

luke. Defendatzaileen arabera, sexu banaketak homogeneotasuna handitzen du klasean

eta giro lasaiago bat. Gainera bigarren hezkuntzan, baterako hezkuntzak,

kontzentrazioaren maila jaitsiko luke.

Beste alde batetik, defendatzen dute, gurasoak dutela bai eskubidea eta bai betebeharra

haien bere seme alaben nahi de eskola mota aukeratzeko. Hezkuntza separatua

hautatzeko aukera aberasgarria izango da. Beste defendatzaile batzuk sozializazioaren

gaira jotzen dute. Haien arabera, sozializazioa gauza konplexua da eskolan. Neska

mutilen taldekatzeak, modu behartu batean, espazio txikian eta irakasle gutxiren

gainbegiratzearekin sozializazio zaildu egiten da. Badaude ikerketa batzek erakusten

dutena, auto-segregazioa dagoela neska mutilen artean, gutxiago dena oporretik bueltan

baina ikasturtea pasa ahala, auto-segregrazioa handitzen doa.

Kontrako arrazoiak

Kontrako iritzia dutenak, bere arrazoiak neska mutilen berdintasunean oinarritzen dute.

Modu hontara, desberdintasun kognitibo horiek txikiagoak dira, gero eta anitzagoa den

gure gizarteko beste talde batekin dauden diferentziak baino. Horregatik, sexu

banaketaren hezkuntza atzera pauso bat izango litzateke, etorkinentzako, familia

monoparentalarentzako edota desgaitasuna duen pertsona batentzako eskola egotea

bezala. Zentzu berean, azpimarratzen da PISA informearen ondorioetan,non garrantzi

gehiago ematen den eskolako errendimenduari, sexu diferentziari baino.

Beste aldetik, mantendu egiten de hezkuntza heterogeneoa onuragarria da, beraien

bizitzan aurkituko duten hetereogenetasuna lantzen delako. Argudiatzen da ere,

hezkuntza separatuak interferitu egin dezakeela sexu desberdinetako erlazio naturalean.

Azkenik, baieztatzen da,hezkuntza separatua ez dela ikasleen aukera gustukoena.

DILAN Página 19

3.7 Adimen aniztasuna

Adimen aniztasunaren teoria Gardnerrek, psikologo kognitibo askok bezala, adimen

bakarraren edo "g" faktorearen eta proba psikometrikoen ikusmoldea kritikatzen du

alderdi linguistikoak, logikoak eta espazialak soilik neurtzen dituztelako eta

gizakiarentzat garrantzitsuak diren beste batzuk ahaztu egiten dituztelako, alderdi

emozionalak eta sozialak kasu.

Maria Luisak Sanz de Acedo idazten duen moduan, honako hau azaltzen du

aniztasunaren teoriaren sorrerarekiko:

“Thurstonek (1983) proposatu zuen lehendabiziko alternatiba Spearmanek

(1904) aurkeztutako adimen orokorraren kontzeptuaren aurrean. Aitzitik,

Gardner hartzen da adimenaren dimentsio anizkunaren teorikotzat. Thurstonek

analisi faktorialaren ondorioetatik "lehen mailako zazpi faktoreak" izeneko

teoria atera zuen. Gardnerrek, alabaina, osatu egin zuen ondoko iturrietatik

sortzen den informazioa gehituz” (8. Orria)

Ondoren, Maria Luisak Garnerrek zehaztu zituen zazpi mailak erausten digu:

a) burmuin gaixotasun baten ondorioz galdutako gaitasun kognitibo espezifikoen eta

antzeko beste gaitasunen iraunkortasunaren arteko kontrastea

b) ezohiko gaitasun bat oso garatua baina aldi berean adimen maila orokorra baxua

duten pertsonen presentzia

c) adimen bakoitzaren garapenean sekuentzia guztien behaketa

d) adimen bakoitzaren burmuin ariketen prestutasuna

e) hainbat trebetasun neurtzen dituzten proben emaitzen arteko korrelazio eza

f) gaitasun bakoitzean sinbolo sistema bakoitzaren erabilpena

g) hobekuntza kognitiboa lortzeko bideratutako interbentzioen emaitza positiboa

h) eta azkenik, kultura ezberdinetan adimena modu ezberdinean azaltzen dela erakusten

duten azterketa transkulturalak.

DILAN Página 20

Lontxo Oihartzabalek azaltzen digu Gardnerrek bereizi zituen zazpi adimen motak.

Huaek dira:

Adimen musikala

Gardnerrek azaldu zuen moduan, musika adimena beste gaitasun adimentsuetatik bereiz

daiteke, zeren nahiz eta hitz egiten ez dakiten autistek, musika instrumentu bat jotzeko

gai direnak. Horrez gain, idazleak hau idazten digu Gardnerrek esandakoaren inguruan:

“Hainbat ikerketatako emaitzek aditzera ematen digutenez, musikaren pertzepzioan eta

musikaren ekoizpenean eragin berezia dute garuneko zenbait gunek Musikarako

gaitasun hau, gainera, unibertsala dela“ (37. orria)

Adimen zinetiko-korporala

Burmuinetako kortexean kokaturik dago gure mugimenduen kontrol gaitasuna eta,

ezaguna denez, eskuineko hemisferiotik kontrolatzen dira soinaren ezker aldeko

mugimenduak, eta ezkerreko hemisferiotik eskuinekoak. Garunetako gune horietakoren

batean kalterik gertatuko balitz, kaltetua gertatuko litzateke, era berean, borondatezko

mugimenduak burutzeko gaitasuna bera ere, apraxia bat emanen litzateke eta.

Mugimenduen kontrolerako garuneko gune jakin hauen izaera adimen zinetiko-

korporala bereizteko eta onartzeko nahiko arrazoi litzateke, berez.

Adimen logiko-matematikoa

Piageten ikerketa eta adierazpenetatik hain ezaguna zaigun adimen mota hau nahikoa

ezaguna gertatzen zaigu eta erabat onartua dago gure artean, irakasleon artean bederen.

Adimen testetan, gainera, garrantzi berezia eskaini zaio eta, ondorioz, gure adimenaren

ezaugarri nagusitzat jotzen da gure kulturan. Bi ezaugarri:

a) Arazoak konpontzeko prozesua, gizaki gaituetan oso prozesu azkarra

gertatzen da sarritan

b) Adimen mota honen izaera ezhitzezkoa azpimarratzen digu.

DILAN Página 21

Hizkuntzazko adimena

Gardnerren ustez, hizkuntzaren 2002ko uztaila Howard GARDNER • 39 gaitasunak

berez adimen berezi bat osatuko luke. Garunetan badugu hizkuntz sorkuntza

ahalbidetzen duen gune bat, Brocca gunea izenez ezagutzen dena: gune horri zor diogu

zentzua duten perpausak moldatzeko gaitasuna.

Adimen espaziala

Tokiguneak sortzen dituen arazoak gainditzeko (nabigatzerakoan edo hiri ezezagun

bateko kaleetan zehar ibiltzerakoan, adibidez) mapak sortu ditu gizakiak, halako notazio

sistema berezi batean oinarrituz. Hainbat ikuspuntutatik begiratuta objektu bat bere

tokigunean irudikatu beharrak ere gainditu beharreko espazio arazoak sorrarazten

dizkigu.

Pertsonarteko adimena

Besteengan aldarteak eta aldarte aldaketak sumatzeko gaitasunean agertzen da

“pertsonarteko adimena”. Adimen hori nahikoa garaturik duenak erraz lortzen du

bestearen gogoak, xedeak eta beharrak sumatzea, beste hori ezkutuan gordetzen

saiatuagatik ere.

Pertsona barneko adimena

Norberak bere barrunbe psikologikoaz konturatzeko eta jabetzeko gaitasuna edo

adierazi nahi luke Gardnerrek formulazio horren bitartez. Hau da, norberaren aldarte

emozionaletan hainbat motatako izaerakoak sumatu eta horien artean bereizketak

egiteko gaitasuna, eta horiek ordenatzeko eta izen aproposez izendatzekoa ere bai aldi

berean.

DILAN Página 22

4. AZTERTUTAKO KASUAK

Erain-Txikiko aniztasuna aztertzeko bi kasuetan oinarritu gara. Haien metodologia

berritzailea kasu hauek nola integratu dituzten eta zer baliabide erabiltzen dituzten

aztertu dugu. Horretarako, eskolara joan gara behaketa pertsonala burutzeko eta ume

horiekin egon gara, haiek gelan eta gelatik kanpo egiten dituzten jardueretan lagundu

diegu. Ume hauen anonimatua mantentzeko izen faltsuak erabiliko ditugu.

4.1. Oierren kasua

Lehenengo kasua aztertzen hasiko gara. Oierrek 4 urte dauzka eta 4 urteko klasean

dago. Berritzeguneak oraindik frogak egiten ari dizkio nabarmentzen delako jarrera ez-

komunak dituela baina oraindik ez diote diagnostiko zehatzik egin. Esan dugun bezala,

Oierren portaera ez da arrunta, adibidez, eskua beti praketan sartzen du, ez da beste

umeekin sozializatzen, arreta falta dauka eta pertsona batzuei apeta handia hartzen die.

Diagnostiko finkorik ez dagoenez, irakasleek ezin dute “tratamendu” baten pauso

zehatzik segitu. Orduan, ahal dutena egiten dute, jarduera desberdinak probatzen dituzte

Oierren garapena ahalik eta hoberen garatzeko.

Oierren errutina besteena bezalakoa da; goizeetan besteekin klasera doa, besteekin

patiora ateratzen da eta bazkaltzen du. Beranduago, gelakideekin gelara doa baina

arratsalde erdian hezitzaile batek bere bila etortzen da eta beste gela batera eramaten du.

Hezitzaile honen helburua Oierrek bere adineko ezaugarri basikoak garatzea da, hau da,

4 urteko haur batek ikasi behar dituen ezagutzak lantzen zituen berarekin: zenbakiak,

hizkiak, gai desberdinen hiztegia, etab.

Oierrekin ginenean oroimen ona zeukala ikusi genuen, baina psikomotrizitate fina eta

esku-koordinazioa ez zeukan ondo garatuta. Beste zailtasun bat zuen bi kontzeptu

DILAN Página 23

ulertzerakoan edo entzuterakoan, adibidez, kontzeptu hauek nahasten zituen: biratzea

eta buelta ematea. Adibidez, jolas batean animali eta zenbakiak erlazionatu behar zituen,

oroimena erabiltzean aurreko egunean egindakoaz ohartzen zen, baina fitxak lekuz

aldatzean ez zeukan jarduera ondo egiteko gaitasuna.

Jolly Phonics metodoko gelan ere behatu genuen eta bere ondoan norbait ez zegoenez,

klasean zehar ibiltzen zen. Nahiz eta anderenoak aulki batean eseri, bera altxatzen zen

ezin zelako geldirik egon. Azkenean, Oierrek klase honetan ez zuen ingelesa ikasten

irakasleak baztertzen zuelako. Irakaslearen helburua Oierrek geldirik egotea eta besteei

ez eragoztea zen.

4.2. Amaiaren kasua

Eskola honen bigarren eta azken kasua aztertuko dugu orain. Amaiak 2 urte dauzka eta

Down sindromea dauka. Oier bezala, bere adineko umeekinn gelan dago. Bi urteko

gelan gutxi gorabehera 15 haur daude eta irakasle bat edo bi daude beti. Bestalde,

Amaiak laguntzaile bat dauka bakarrik berarentzat.

Zuzendariarekin hitz egin genuen jakiteko nola egokitzen zuten curriculum-a kasu

honetan eta berak erantzun zigun curriculum egokitzapen bat egin zutela Amaiaren

gaitasunak kontuan hartuz. Aipatzekoak dira Amaiak dituen gaitasun faltak ze motatako

egokitzapenak egin dituzten jakiteko. Adibidez, ez da ibiltzen, ez du hitz egiten eta

apeta batzuk dauzka, guk egon ginenean hortzak karrankatzen zituen, adibidez.

Zuzendariak esan zigun beste umeen errutina segitzen duela salbuespen batekin: goizero

psikomotrizitateko saioak dauzka eskolan bertan. Gero, gelara bueltatzen da beste

umeekin eta jarduera guztietan aktiboki parte hartzen du. Bere laguntzaileak aipatu

zigun aurrerapen handiak egiten zituela.

DILAN Página 24

Bakarrik saio batean egon ginen berarekin bi urteko ordutegia zeukalako eta zaila zen

gu berarekin kointziditzea. Saio honetan ikusi genuena bera integratuta zegoela zen.

Bestalde, bere irakaslea ez zela berataz asko arduratzen konturatu ginen ere.

DILAN Página 25

5. BEHAKETA

Erain-Txikiko eskolan erabilitako metodologia desberdinak irakurri eta aztertu ondoren,

eskolara joan ginen behaketa egitera. Gure asmoa teorian jartzen zutena praktikan

betetzen zela baieztatzea izan zen. Gure bisita egun batzuetan banatu genuen, egun

hauetan adin desberdinetako umeekin egon ginen eta klase guztiak behatu genituen.

Goian aipatu dugun bezala, eskolan hiru klase zeuden: gaztelania, ingelesa eta euskara

klaseak. Nahiz eta klase guztiak behatu, gure atentzioa 2 eta 4 urteko geletan zentratu

genuen bi klase hauetan adimen aniztasuna dituzten umeak zeudelako. 2 urteko gelan

Down sindromea zuen neska zegoen, 4 urteko gelan, berriz, diagnostikatu gabeko mutil

bat zegoen. Eskola pribatua denez, behatu genuen ume hauen inklusioa gelan eta egoera

zuzena zela ikustea.

5.1 Estimulazio goiztiarra

Estimulazio goiztiarra batez ere bi urteko gelan ikusi genuen praktikan. Irakasleak

karpeta batzuk zituen eta karpeta bakoitzean ikasgai bakoitzeko fitxak zeukan. Guk

ikusi genuen ikasgaia matematikak zen.

Ikasleak lurrean esertzen ziren eta irakasleak haien aurrean aulki batean. Orduan, fitxa

batzuk atera zituen. Fitxa bakoitzak gehiketa edo kenketa bat zeukan eta umeek emaitza

esan behar zuten. Ikasleek erantzunak gogoz zekitela nabarmentzen zen, horregatik kasu

gehienetan erantzunak ondo esaten zituzten. Momentu batean, irakasleak neskatxo bati

galdetu egin zion gehiketa bat eta neska gaizki erantzun zuen. Ondorioz, irakaslea oso

arduri jarri zen eta haurrari oihuka hasi zion hau esaten zion bitartean “ez! Gaizki

erantzun duzu! Ondo pentsatu!” eta asko insistitu zion “pentsatu!!” esaten zioenean.

Guretzat shock bat izan zen erantzun hori nahiko agresiboa eta gehiegizko errieta iruditu

zitzaigulako.

Beste alde batetik, hiri batean dauden tresnak nola ikasten zituzten metodo honen

bitartez ikusi genuen ere. Irakasleak beste karpeta bat hartu zuen eta fitxa handi bat

DILAN Página 26

atera zuen; hiri bateko kaleak ziren. Umeei galderak egiten zizkien marrazki horretan

ikusten zenari buruz. Fitxa horiek oso landuak zituztela nabarmentzen zen.

5.2 Jolly phonics

Jolly Phonics metodoa 4 eta 5 urteko gelatan behatu genuen. Metodologia goian

aipatzen den bezala ikusi genuen, gela honetan bakarrik ingelesa hitz egiten dute.

Andereñoa gelan sartu eta eguneko errituala egiten zuen, zer eguraldi egiten du? zein da

gaurko data?, etab, eta hau guztia andereñoak esanez eta ikasleak errepikatuz.

Errepikapenean andereñoak ez du bereizten ikasle bakoitzaren trebeziak eta ikusi dugu

batzuk galdu eta isilik gelditzen zirela. Errituala bukatu ondoren, jarduera desberdinak

egiten zituzten; adibidez ukipen pantailan egindako jolas desberdinak, soinuen bingoa,

etab. Jarduera guztiak hitzen soinuekin erlazioa zeukaten, metodo honen oinarria

delako. Lehen aipatu dugun bezala soinu bakoitzak keinu eta abesti bat dauka eta hau

klasean zehar lantzen zuten. Irakasleak azaldu zigun metodo honen erabilera 2 urteekin

hasten zutela eta ingeleseko ikasgaian emaitzak hobeagoak direla frogatu dute.

Behaketan ikusi dugu andereñoak galderak egiterakoan ia beti ikasle berdinak

erantzuten zutela. Andereñoak ez zuen guztien parte-hartzea sustatzen eta batzuk

baztertuak sentitzen zirela nabaritzen genuen.

Gure praktiketako eskolekin alderatuz, ingelesean desberdinak ikusten ditugu. Gure

eskoletan euskara zeukan pisu guztia eta hezkuntza gehiena hizkuntza honetan ematen

zuten. Erain Txikin, berriz, pisua hiru hizkuntzak zeukaten: ingelesa, gaztelania eta

euskara.

5.3 TBL metodoa

Gure behaketan TBL metodologia honek ez dugu ikusi hemen jarrita dagoen bezala.

Berez, metodologia hau Lehen Hezkuntzako klaseetan ohikoagoa da eskatzen dituzten

konpetentziak Lehen Hezkuntzako haurretan ikusten direlako. Hala ere, Haur

DILAN Página 27

Hezkuntzako hainbat gai jorratzean metodologia hau erabiltzen dute haurren ikasketa

errazago egiteko.

5.4 Teknologia

Guk behatutako egunetan ez genituen IPAD-ak ikusi, baina Lehen Hezkuntzan

ohikoago da gelan tresna hauek erabiltzea. Hala ere, Haur Hezkuntzan zenbait alditan

ateratzen dituzte haurrak modu ludiko batean ikasteko.

Haur Hezkuntzatik erabiltzen dituzten ikus-entzunezkoak digital-pantailak dira, klasean

egindako jarduera gehienak tresna honen bidez egiten dituzte. Adibidez, Jolly Phonics

metodoan abestiak, letrak, etab digital-pantailan jartzen dituzte ikasleak hobeto

ikusteko. Euskarako klasean ere ikusi genuen pantail hauen erabilera. Irakasleak

pantaila erabiltzen zuen ipuin bat ikusteko eta ipuin horri buruzko jolasak egiteko.

Haurrak banaka ateratzen ziren puzzleak betetzera edota beste jolasak burutzera.

5.5 Balioetan oinarritutako heziketa

Erlijioa presentzia handia daukala eskola honetan berehala ikus daiteke. Eskolan

sartzerakoan, beira-arasa bat dago Papa Franciscoren argazki eta liburuekin.

Bestalde eskola osoan erlijiozko tresnak ikus daitezke, adibidez, ama birginaren

estatuak. Gelako apainketan ere erlijiozko zenbait argazki eta esaldi ikus ditzakegu;

adibidez, hormetan Papa Franciscoren argazkia jarrita dute, baita kartel bat “el año de

la misericordia” izenarekin. Kartel horretan gai horri buruzko informazioa agertzen da.

Klase osoan beste fitxa batzuk daude jarrita eta arauak azaltzen dituzte, gehienak

erlijiozko arauak dira, adibidez, fitxa batean “beti egia esango dut” jartzen du. Beste

fitxa batzuetan Jesukristori buruzko abestiak daude idatzita. Apainketa alde batera

usten badugu, praktikan ere erlijiozko zenbait ohitura ikus ditzakegu. Adibidez, umeak

klasea hasi baino lehen otoitz egiten dute. Gero, ikasgai gehienetan Jesukritori buruzko

abestiak kantatzen dituzte.

DILAN Página 28

6. HAUSNARKETA

6.1. TALDEKIDE BAKOITZAREN HAUSNARKETA PERTSONALA

Taldekide bakoitzaren hausnarketa perstonalekin lana amaituko dugu:

Itsaso Oteizaren hausnarketa

Hasiera zaila egin zitzaigun zeren nahiz eta gaiak atera gure artean eta interesgarriak

iruditu, ez zitzaigun gustatzen bat ere ez praktikara eramateko. Ondoren, gure behin

behineo gaia aukeratuta, hasieran konfiantza pixka bat falta zitzaigun vaina Aurrera joan

ahala, pausoka pausoka lana egiten hasi ginen. Taldeko giro ezin hobea da eta horrek

asko lagundu digu ordutegiak eta saioak banatzen, praktikaldia Aurrera eramteko

klaseak ahalik eta gutxien galtzeko. Bai bota dugu faltan astetxo edo egun pare bat

klaserik gabe lana ondo egiteko klasera faltatu gabe.

Gaia oso interegarria egiten zitzaidan nire begietan. Lehengo aldiz, nahiz eta beraiekin

lan egn haurrretik (Eskibelgo eskolan), lehengo aldia izango zen beraien

egunerokotasuna ikusiko nuela. Ez nitun esperantza handirik beraien teoría ederra

beteko zenik eta ala izan zen. Nahiz eta emaitzak ez izan nahi genituen bezain honak,

lana oso interesagarri irudi zait, teoría-errealitatea eralzioa aztertu dugulako eta horrek

etorkizunerako oso erabilgarria eta didaktikoa iruditzen zaidalako.

Enara Perez-en hausnarketa

Lan honen gaia asko gustatu zitzaidan lehenengo momentutik nahiz eta gaia erabakitzea

asko kostatu zitzaigun. Lan honen prozesua dibertigarria izan da eskola batean sartzea

oso interesgarria iruditzen zaidalako. Eskola honi buruz aurreiritziak nituen eta

eskolatik pasa eta gero ikuspegi negatiboagoa daukat.

Irakasleen jarrera ez zitzaidan batere gustatu haurrak ez dituztelako pertsona bezala

baloratzen.

DILAN Página 29

Haien eskola gida irakurri nuenean oso politak iruditu zitzaizkidan erabiltzen dituzten

metodoak baina praktikan ikusi nituenean konturatu nintzen ez dituztela bat ere teorian

bezala burutzen. Metodo tradizionala erabiltzen dute; haurrak mahaietan eserita

kuaderno baten ariketak egiten. Pertsonalki, ez zait iruditzen ikasteko metodo hoberena

gainera bakarrik ikasle batzuentzat egokituta dago, beste guztiak sistematik kanpo

geratuko dira berehala.

Iraskasleak oso zorrotzak iruditu zaizkit eta gainera ez dira pertsonalki inplikatzen.

Adibidez, haur batzuen artean istiluak gertatzen badira, ez dira istiluetan sartuko. Haur

batek negarrez agertzen zenean, irakasleak ez zion arretarik eskaintzen eta honelako

zenbait egoera gehiago ikusi nituen.

Laburbiltzeko, ez nituzke nire seme-alabak eskola horretara eramango eta ez nuke

eskola honetan lan egingo nire printzipioak ez dutelako lekurik.

Jon Ander Ramos-en hausnarketa

Hasieran lan hau egiteko gaiaren aukeraketa zaila egin zitzaigun. Gai desberdinak

genituen buruan eta gaia aukeratzean zalantza izan genuen. Azkenean metodologia

berritzaileen gaian sartzea pentsatu genuen eta Irunen dagoen eskola pribatua behatzea

ideia ona zela adostu genuen. Gure asmoa aniztasuna bertan nola jokatzen zuten ikustea

zen eta horretarako beraiekin izan genuen kontaktua. Han ikusitako gauza batzuk

deskribaezinak dira. Nahiz eta metodologiak oso berritzaileak izan, irakasleen

pentsamoldea eta metodoak oso zaharrak dira; hau da, teorian ikusten da eskolak

metodo berriak ipintzea nahi duela, baina nire ustez beraien pentsamoldea aldatu eta

errealitatea ikusi gabe ezin dute metodo hauek ipini.

Eskola honetan genero gaiaren inguruan ez dugu berdintasuna ikusi, neskak eta

mutilekin bereizketak egiten dituztelako. Lan honen bidez gauza asko ikasi eta

hezkuntza beste arlo batetik ikusten ikasi dut, nire konklusioa hau izan da: metodologia

berritzaileak izatea ez du esan nahi eskola hau besteak baino hobea dela, nire ustez

metodoak ondo erabiltzeak dauka giltza.

DILAN Página 30

Leyre Redondo-ren hausnarketa

Bigarren lauhilabete honetako lan modularreko gaia interesgarria eta aproposa iruditu

zait. Ikasleen aniztasuna gaur egungo ikastetxeetako errealitate bat da, eta ikasleak

anitzak direla onartzeak garrantzitsua da. ANIZTASUNA ESKOLAN aberasgarria da,

pertsona, talde zein gizartearentzako. Guztiok ezberdinak gara eta gure ezberdintasunak

ezagutu eta errespetatuz eraiki behar dugu gure gizartea.

Lau hau egiteko gaiaren aukeraketa zaila izan zen, baina azkenean metodologia

berritzaileen gaian sartzea erabaki genuen. Irunen dagoen eskola pribatu batera joan

ginen, Erain-Txiki. Helburua zen eskola horretako metodologiak desberdinak ikusi eta

aniztasuna bertan nola jokatzen behatzea zen. Eskolara honetara joan baino lehen, bera

gida irakurri nuen eta metodologiak interesgarriak eta baligarriak iruditu zitzaizkidan

baina gero praktikan ez da berdina izaten. Uste genuen irakasleen metodoak

berritzaileak izango zirela baina klaseetan sartzean konturatu ginen eskola oso

tradizionala zela. Hala ere, behatu ditugun metodologia berritzaileen alde gaude

aberasgarriak direlako.

6.2 TALDEAREN HAUSNARKETA

Lan honen gaia erabakitzea asko kostatu zitzaigun. Hasieran, etorkinei buruz hitz egin

nahi genuen baina pentsatuta genuen ideia burutzea oso zaila zen. Ondorioz, gaia

aldatzea erabaki genuen. Azkenean, metodologia berritzaileen gaia hautatu genuen oso

interesgarria iruditzen zitzaigulako gu irakasle eta pertsona bezala garatzeko eta

hobetzeko. Yonekin hitz egin genuen eta Erain-Txiki eskolan metodologia berritzailea

erabiltzen zutela kontatu zigunean oso harrituta geratu ginen, ez genuelako batere

ikuspegi hori.

Orduan, haiekin kontaktatu genuen posible izango litzatekeen behaketa bat egitea

jakiteko. Baiezkoa eman ziguten eta orduan haiekin egunak adostu genituen. Lehen

aipatu dugun bezala, zuzendariak eskola horretako kasu konkretuak kontatu zizkigun.

DILAN Página 31

Behaketa egiterako orduan ikusten genuena antzerki hutsa zela konturatu ginen. Gutxi

ikusi arren eta kontuan hartuta gure aurrean irakasleak atseginagoak zirela, haurrak nola

tratatzen zituzten ez zitzaigun batere gustatu. Batzuei zozoak bezala tratatzen zituzten ez

zirelako eskola akademiko horretara egokitzen edo asko mugitzen zirelako. Gure ustez,

ez dituzte haurrak pertsona bezala ikusten baizik eta robotak bezala eta haien helburua

emaitz hoberenak ateratzea da. Irakasle horiei inportatzen zaien gauza bakarra ikasle

hoberenak heztea da. Ez dituzte umeen beharrak edo pertsonalitateak kontuan hartzen.

Adibidez, egun batean bi urteko gelan geunden eta ume batek bi ordu pasa zituen ura

eskatzen. Irakasleak ez zion kasurik egin eta haurra bazkaldu arte ura edan gabe geratu

zen. Haurrak ura benetan behar zuela ikusten zen bi minutuero ura eskatzen zuelako.

Beste alde batetik, irakasleak haien artean haurrei buruz hitz egiten dute eta erabiltzen

dituzten adjektiboak eta jarrerak oso negatiboak dira, haurrak mesprezatzen dituzte.

Bestalde, erabiltzen diren metodoak oso zorrotzak dira; haurrak beti eserita daude mahai

batean eta bakoitzak koaderno bat dauka. Ariketen zuzenketak oso zorrotzak dira eta

haur batzuek gaizki egiteko beldurra dute. Gehiengoetan ariketa bat egiten ez zekitela

esaten ziguten guk haiei laguntzeko gaizki egiteko beldurra zutelako edo benetan uste

zutelako ez zekitela egiten. Eskola horretako haur batzuek autoestimua oso minduta

dute irakasleen zuzenketengatik. Gainera, haurrak ez dute ez lekurik ez denborarik ondo

pasatzeko, jolasteko edo mugitzeko.

Aipatzekoak dira ere ikusi genituen zigorrak. Zigorrak zorrotzegiak dira. Adibidez, lau

urteko gelako ume batek asko mugitzen da bere energia ez duelako kontrolatzen eta

beste motatako ariketak egin beharrean, irakasleak baztertzen du. Momentu batean,

haurrak eserita egon behar ziren mahaietan eta liburuko ariketak egin behar zituzten.

Ume honek bi aldiz altxa zenez, irakasleak gelatik kanporatu zuen eta umeak saio

guztian kanpoan geratu zen, suposatzen zen eserita egon behar zela baina berak

eskailerak igotzen eta jaisten pasatu zuen ordu hori. Gai honekin ere beste gai bat

jorratu ahal dezakegu; irakasleek ez dute haurrak kontrolatzeko gaitasunak. Haien

zigorrak ez dira ezertarako balio, haurrak ez dutelako haien akatsak ikusten eta ez

DILAN Página 32

dituztelako jarrerak moldatzen. Gainera, gela bakoitzean gutxi gorabehera 15 ikasle

daude eta irakaslek haur horiek kontrolatzeko ez dira gai.

Harritu gintuen beste gai bat higienea da. Izan ere, klaseak ordu erdi bat lehenago

bukatzen dira umeei perfumea botatzeko eta umeak orrazteko. Gero, lerroka jartzen dira

gelaren barruan komunera joateko eta sexu banaketa egiten dute. Lehenengo, neska

guztiak joaten dira komunera pisa egitera eta eskuak garbitzera eta neska guztiak

bueltatu arte mutilak ezin dira komunera joan. Umeak etxera txukun joatea haien

lehentasun nagusia da.

Teoria irakurri eta gero beste gauza bat espero genuen. Uste genuen irakasleen

metodoak berritzaileak izango zirela baina klaseetan sartzean konturatu ginen eskola

oso tradizionala zela. Aipatzen dituzten metodoen erdia bakarrik betetzen dute, hau da,

ez dituzte gaitasun pertsonalak lantzen, ez dituzte zirrarak eta autoestimua sustatzen, ez

dute kooperazio edo talde lana bultzatzen. Azken finean ikusi ditugun jarduerak

akademikoegi dira eta ez dute ezer berritzailea denik.

Laburbilduz, esperientzia positiboa izan da guretzat irakasle ona izateko zer ez dugun

egin behar ikasi dugulako. Hala ere, behatu ditugun metodologia berritzaileen alde

gaude aberasgarriak eta eraginkorrak direlako baina haiek praktikan jartzeko era ez

zaigu modu egokiena iruditzen.

DILAN Página 33

7. BIBLIOGRAFIA

Liburuak

Tena Romero, R. (2006). Nuevas tecnologías en educación infantil. El rincón

del ordenador. Sevilla: MAD.

Aldizkariak

Alonso, L. (2000). ¿Cuál es el nivel o dificultad de la enseñanza que se está

exigiendo en la aplicación del nuevo sistema educativo? Educar. (26), 53-74. Helbide

honetatik ateratakoa:

https://dialnet.unirioja.es/servlet/articulo?codigo=82333

Martínez Redondo, M. (2010). Las nuevas tecnologías en Educación Infantil.

Una propuesta didáctica. Revista DIM: Didáctica, Innovación y Multimedia. (17).

Helbide honetatik ateratakoa:

https://dialnet.unirioja.es/servlet/articulo?codigo=3669879

Sanz de Acebo, M.L., Jauregi, J., Oiharzabal, L., Huegun, A. (2003). Howard

Garner. Hik Hasi, 11. Helbide honetatik aterata:

http://www.hikhasi.eus/fitx/fitxategiaJeitsi.php?id=47&emota=6&dok_id=1239

Interneteko baliabideak

Anonimoa. (2006). Estimulación temprana. Wikipedia. Helbide honetatik

ateratakoa:

https://es.wikipedia.org/wiki/Estimulaci%C3%B3n_temprana

Anonimoa. (2016). Educación segregada. Wikipedia. Helbide honetatik

ateratakoa:

https://es.wikipedia.org/wiki/Educaci%C3%B3n_diferenciada

Arcos, A. (2015). TBL: pensar para aprender. ENIAC: espacio de pensamiento e

innovación educativa. 1-8. Helbide honetatik ateratakoa:

http://www.gecoas.com/images/blog/tbl/TBL-eniac.pdf

DILAN Página 34

COAS heziketa taldea (2014). Proyecto TBL: Thinking Based Learning. Helbide

honetatik ateratakoa: http://www.gecoas.com/es/thinking-based-learning/430-proyecto-

tbl-thinking-based-learning.html

Guerrero, D., Ortiz, S. (2013). Método Doman. Disanedu. Helbide honetatik

ateratakoa:

http://www.disanedu.com/index.php/metodo-glenn-doman

Lema, A. (2015). Jolly Phonics. Helbide honetatik ateratakoa:

http://inglesparaninhos.blogspot.com.es/2014/07/jolly-phonics.html

López Escribano, C. (2007). Las nuevas tecnologías y la Educación Infantil.

Helbide honetatik ateratakoa:

https://www.researchgate.net/profile/Carmen_Lopez-

Escribano/publication/237431778_LAS_NUEVAS_TECNOLOGIAS_Y_LA_EDUCA

CION_INFANTIL/links/02e7e52a30ba9c5374000000.pdf

Miravalles, J. (2008). Educación en valores. Helbide honetatik ateratakoa:

http://www.javiermiravalles.es/EV/Estrategias%20para%20educar%20en%20valores.ht

ml

Txostenak

Erain-Txiki eskola. (2015). Guía escolar 2015/2016. Irun: Erain-Txiki eskola.

Helbide honetatik ateratakoa:

http://www.eraintxiki.com/images/pdf/guia-escolar.pdf

Tesi eta lan akademikoak

Cabero Almenara, J. (2002). Las nuevas tecnologías en el aula. ¿Una realidad o

una utopía?. Universidad de Sevilla, Sevilla. Helbide honetatik ateratakoa:

http://tecnologiaedu.us.es/nweb/htm/pdf/89.pdf

De Lucas Montalvo, L. (2013). Uso de las nuevas tecnologías en Educación

Infantil. Universidad de Valladolid. Escuela Universitaria de Magisterio, Valladolid.

Helbide honetatik ateratakoa:

http://www.svplaredo.es/Curso%202015-

2016/Metodologia/Uso%20de%20las%20TICs%20en%20Infantil.pdf

DILAN Página 35

Rodríguez Cortés, R. (2010). La integración de las nuevas tecnologías en las

aulas de Educación Infantil en Navarra. Haur Hezkuntzako eta familiako UNED

Unibertsitatea, Madrid. Helbide honetatik ateratakoa:

http://www.unedtudela.es/archivos_publicos/qweb_paginas/458/extraordinario09-

articulo47740.pdf

DILAN Página 36

ERANSKINAK

Argazkiak eta bideoak

Erain-Txiki. [colegioeraintxiki]. (2016/03/17). Entusiasmat [Bideoa]. Helbide honetan

ikusi https://www.youtube.com/watch?v=i_BnaCEc918

Erain-Txiki. [colegioeraintxiki]. (2016/03/17). Jolly Phonics en Eraintxiki [Bideoa].

Helbide honetan ikusi https://www.youtube.com/watch?v=BvRURcJZXoM

Erain-Txiki. [colegioeraintxiki]. (2016/02/23). Dia de la Paz [Bideoa]. Helbide honetan

ikusi https://www.youtube.com/watch?v=ZUt2Jk1q1pw

Erain-Txiki. [colegioeraintxiki]. (2016/11/04). Video presentación Erain [Bideoa].

Helbide honetan ikusi https://www.youtube.com/watch?v=zOgwQVb7-RE