Monitor van de duurzame ontwikkeling nr 22

DUURZAME ONTWIKKELINGDUURZAME ONTWIKKELINGDUURZAME ONTWIKKELINGDUURZAME ONTWIKKELINGDUURZAME ONTWIKKELINGDUURZAME ONTWIKKELINGDUURZAME ONTWIKKELINGDUURZAME ONTWIKKELINGDUURZAME ONTWIKKELINGDUURZAME ONTWIKKELINGDUURZAME ONTWIKKELINGDUURZAME ONTWIKKELING

DRIEMAANDELIJKS │ NR 22│ WINTER 2016DRIEMAANDELIJKS │ NR 22│ WINTER 2016DRIEMAANDELIJKS │ NR 22│ WINTER 2016

MONITOR VAN DEMONITOR VAN DEMONITOR VAN DEMONITOR VAN DEMONITOR VAN DEMONITOR VAN DEMONITOR VAN DEMONITOR VAN DEMONITOR VAN DEMONITOR VAN DEMONITOR VAN DEMONITOR VAN DE

GOOD GOOD GOOD GOOD GOOD GOOD GOOD GOOD

FOODFOODFOODFOODFOODFOODFOODFOOD

GOOD GOOD GOOD GOOD GOOD GOOD GOOD GOOD

FOODFOODFOODFOODFOODFOODFOODFOOD

IIINHOUDNHOUDNHOUD

Deze publicatie is de vrucht van samenwerking tussen het Brussels Hoofdstedelijk Gewest

en de vzw Vereniging van de Stad en de Gemeenten van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

Dit tijdschrift kan gedownload worden op www.vsgb.be.

Nr 2016/22 — Winter

Redactie: Catherine Rousseau, Philippe Mertens

Lay-out: Philippe Mertens

Vertaling: Liesbeth Vankelecom - Revisie: Philippe Mertens, Virginie Randaxhe,

Coördinatie: Philippe Mertens - Verantwoordelijke uitgever: Corinne François

Adres: Aarlenstraat 53/4 - 1040 Brussel

Good Food: een goede strategieGood Food: een goede strategieGood Food: een goede strategie 030303

Een multisectoraal platform ter bevordering Een multisectoraal platform ter bevordering Een multisectoraal platform ter bevordering van voedselgiftenvan voedselgiftenvan voedselgiften 060606

Etterbeek: stadskippen doen afvalberg slinken Etterbeek: stadskippen doen afvalberg slinken Etterbeek: stadskippen doen afvalberg slinken en vuilzak krimpenen vuilzak krimpenen vuilzak krimpen 090909

2 MONITOR VAN DE DUURZAME ONTWIKKELING N° 2016/22


« Good Food »

een goede strategie

Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest voert reeds

jaren acties voor de overgang naar een duurzamer

voedingssysteem. De voorbije maanden werd aan

een collaboratieve dynamiek gesleuteld voor de

uitwerking van een regionale strategie rond stads-

landbouw en ons voedingssysteem.

Die fase is nu afgerond. De Brusselse regering keurde

de “strategie Good Food” goed in december 2015.

Maar wat houdt dat precies in?


O nze voedingsmodel-len herzien, dat wordt een evidentie.

Heel wat redenen zetten ons aan om andere wegen in te slaan: de bevolkingstoena-me, het feit dat één persoon op acht honger lijdt, het in vraag stellen van onze con-sumptiemodellen als reactie op de vele crisissen die de voedselveiligheid in het ge-drang brengen (gekke koei-en, dioxinekippen, …). Voeg daar ook nog de genetisch gemanipuleerde gewassen bij en de ‘maat’ is vol ...

Een visie voor Brussel

De “Strategie Good Food” legt de weg vast die gevolgd moet worden tot 2035, en stippelt een actieprogram-ma uit voor de 5 komende jaren. Het programma draait rond 7 actielijnen en bevat 110 voorschriften.

Globaal via lokaal

De ambitie van de Good Food strategie is van duur-zame voeding een uitdaging te maken voor het Brussel van morgen. De schijnwer-pers worden gericht op mo-gelijke pistes voor toekom-stige ontwikkeling en inte-ressante mogelijkheden. Morgen zullen we ‘goed’ eten: gezonde voeding, van degelijke kwaliteit en - al-thans gedeeltelijk - lokaal geproduceerd ... wat tewerk-stelling creëert voor Brusse-laars.

Het doel van deze strategie is voeding en duurzaamheid volledig anders te bekijken, maar ook er een volwaardi-ge maatschappelijke uitda-ging van te maken, met mi-lieu-, economische en sociale aspecten.

De strategie berust op enke-le grote principes

(voorbeeldigheid, samen-werking, inclusie, …) die de belangrijke rol belichten die de lokale besturen kunnen spelen in de toepassing van de 110 voorschriften van de strategie.

Voor heel wat projecten zijn de lokale besturen essentiële actoren in de concretisering.

De actielijnen 1 tot 3 van de strategie bevatten heel wat voorschriften in die zin:

• Nr 17: bevordering van moestuinen en boomgaar-den in groene ruimten

• Nr 22: jaarlijks evene-ment met demonstratie van projecten omtrent ‘zelfproductie’, in samen-werking met gemeenten en OCMW’s

• Nr 29: een duurzaam aan-bod creëren in alle refters

• Nr 39: een duurzaam aan-bod promoten op gemeen-telijke markten


• Nr 58: collectieve acties op-zetten op het terrein, met name via de Lokale Agenda 21 en duurzame wijkcon-tracten

De 7 actielijnen van de Good Food strategie

1. Verhoging van de duurzame lokale voedselproductie

De duurzame voedselproduc-tie moet uitgebreid worden. In 2035 zou de stadslandbouw 30 % van het fruit en groenten dat in Brussel geconsumeerd wordt, moeten voortbrengen.

2. Begeleiding van de her-lokalisering en overgang naar een duurzamer aanbod voor iedereen

Het Gewest zal de ontwikke-ling stimuleren van duurza-mere voeding voor iedereen en stelt acties voor, zoals de invoering van een duurzamer aanbod in refters en restau-rants, de bevordering van korte circuits en toegang voor iedereen tot Good Food.

3. Iedereen begeleiden om de vraag te veranderen

Hiermee promoot men ac-ties voor een verandering van voedingsgewoonten, met bijzondere aandacht voor terreinwerkers zoals het verenigingsleven, acties van burgers en pedagogi-sche projecten. Er wordt aangekondigd dat Brussel een stad zal worden waar toegang tot duurzame voe-ding werkelijk iedereen aanbelangt.

4. Ontwikkeling van een duurzame voedselcultuur

Good Food ontdekken, de smaak te pakken krijgen en die delen met iedereen.

5. Voedselverspilling beperken

Elk jaar eindigt 134.000 ton organisch afval in de Brus-selse vuilniszakken.

Daarom zijn de twee priori-taire acties van de strategie de beperking van verspil-

ling aan de bron en de va-lorisering van onverkochte voedingsmiddelen.

6. Nadenken over en ruimte maken voor de voedingssystemen van morgen

Hier staat innovatie cen-traal, om een voedingssys-teem voor de stad van morgen uit te werken.

7. De toepassing van de strategie verzekeren

Een goed bestuur voeren en het goede voorbeeld stellen zijn de grondslagen van de strategie. Er wordt een adviesraad voor duur-zame voeding en landbouw opgericht. Die zal advies verlenen bij de follow-up en de evaluatie van de strategie, onder leiding van Leefmilieu Brussel en de GOB / Cel landbouw. De VSGB zal deel uitma-ken van de adviesraad.

Philippe Mertens

www.goodfood.brussels is de Brusselse portaalsite gewijd aan duurzame voeding. U vindt er allerlei informatie

over de projecten, de betrokkenen en de tools van de “Strategie Good Food”.


Multisectoraal platform

voor de schenking van

voedingsmiddelen

De Schenkingsbeurs is een platform voor de

uitwisseling en de valorisering van onverkocht

voedsel. Het doel is bedrijven uit de landbouw-

en voedingssector en actoren in de voedselhulp

met elkaar in contact te brengen.

Voorstelling van een nieuw initiatief, dat

innovatieve oplossingen uitwerkt in een sector

waar de vraag blijft stijgen.


Momenteel hangen in Bel-

gië meer dan 240.000 per-

sonen af van voedselhulp

om te voorzien in hun da-

gelijkse behoeften: een toe-

nemende vraag waaraan de

verschillende structuren

voor voedselhulp moeten

tegemoetkomen.

Op het terrein vullen cari-

tatieve organisaties, sociale

kruideniers, sociale restau-

rants en OCMW’s elkaar

aan, maar ze kampen alle-

maal met dezelfde proble-

men qua bevoorrading en

logistiek.

Anderzijds krijgen de acto-

ren uit de voedingssector

geregeld te maken met

voedsel dat nog perfect eet-

baar is, maar om een of an-

dere reden niet meer ver-

kocht kan worden. Als dat

voedsel niet weggeschon-

ken wordt, moet het ver-

nietigd worden, wat de af-

valberg nog vergroot.

Momenteel zijn er nog rem-

mingen (financieel, admini-

stratief en logistiek) die

dergelijke schenkingen ont-

moedigen en verklaren

waarom de voedingssector

soms kiest voor andere

vormen van valorisering

van onverkochte voedsel.

Daarom werd in Brussel de

Schenkingsbeurs in het le-

ven geroepen: een multi-

sectoraal platform voor het

beheer van voedselgiften.

Het is een portaal dat toe-

gang geeft tot drie comple-

mentaire applicaties, ter

bevordering van de schen-

king van onverkochte voe-

dingsmiddelen aan de sec-

tor van de voedselhulp.

Het vergemakkelijkt tevens

de contacten en de samen-

werking tussen de actoren

van de voedselketen ener-

zijds en de organisaties uit

de voedselhulp anderzijds.

Naast algemene informatie

over voedselschenkingen

(BTW, normen van het Fede-

raal Agentschap voor de Vei-

ligheid van de Voedselketen,

regelgeving, …) geeft de

Schenkingsbeurs toegang

tot:

• een cartografie van de ac-

toren van de voedselhulp

• een module voor de

uitwisseling van wel-

bepaalde giften

• een model voor het beheer

van structurele goederen

binnen lokale partnerships

Cartografie Op een geografische kaart

zijn de actoren uit de voed-

selhulp aangegeven. Zo kan

een potentiële schenker de

actieve structuren vinden in

zijn buurt en contact met

hen opnemen. Door te klik-

ken op de knop die de struc-

tuur van de voedselhulp

voorstelt, krijgt de schenker

informatie over de kenmer-

ken van de structuur met

het oog op schenkingen:

contactpersoon, gezochte

voedingsmiddelen, leverings-

momenten, opslagmogelijk-

heden, vervoermogelijk-

heden, …

Uitwisselingsmodule Met deze tool kunnen de

schenkers online schenkin-

gen aankondigen. De ont-

vangers kunnen ze dan re-

serveren en contact opne-

men met de schenker om

de ophaling concreet af te

spreken. De schenkers kun-

nen er hun giften beschrij-

ven en eventueel aanduiden

aan welke verenigingen ze

wensen te schenken.

Een organisatie met een

overschot aan FEAD-

producten (Fonds voor Eu-

ropese hulp aan de meest

behoeftigen) kan die via de

Schenkingsbeurs aanbie-

den, maar moet zijn aanbod

beperken tot de verenigin-

gen die door het FEAD er-

kend zijn. Tools voor repor-

ting bieden de ontvangers

de mogelijkheid om alle

schenkingen te volgen die

in een bepaalde periode ge-

daan of ontvangen werden,

wat de formaliteiten verge-

makkelijkt op het vlak van

BTW of activiteitenversla-

gen.

Module voor het

beheer van structu-

rele giften

Deze module bevat alle

tools die een lokaal samen-

werkingsverband de moge-

lijkheid bieden alle aspec-

ten te beheren met betrek-

king tot voedselschenkin-

gen: organisatie van de op-

halingen door de verschil-

lende partnerstructuren,

listings van de geschonken

producten, ophalingsbon,

BTW-documenten, versla-

gen, … Bij een dergelijke

samenwerking zijn door-

gaans één of meer super-


markten en een reeks

structuren uit de sector

van de voedselhulp betrok-

ken.

Vertrouwen en

kwaliteit

Opdat een platform zoals de

Schenkingsbeurs goed zou

functioneren, is het belang-

rijk een vertrouwensklimaat

te creëren tussen de actoren.

De schenkers vrezen bijvoor-

beeld dat het voedsel dat ze

schenken, niet echt een soci-

aal doel zou krijgen en in pa-

rallelle handel zou terechtko-

men of slecht beheerd door de

verenigingen, en gezond-

heidsproblemen veroorzaken,

waarbij hun merken genoemd

worden. De verenigingen wil-

len degelijk voedsel krijgen.

Daarom is het gebruik van de

Schenkingsbeurs voorbehou-

den voor organisaties en be-

drijven die erop ingeschreven

zijn. Bij de inschrijving moet

allerlei informatie opgegeven

worden over de activiteit, de

registratie of de toelating van

het FAVV, de

verwachtingen inzake giften en

de ondertekening van

een kwaliteitscharter.

Tool ten dienste

van een project

Hoewel het informaticaplat-

form het meest zichtbare deel

is van het project, is het niet

het enige. Een platform vol-

staat immers niet en vergt ook

omkadering op het terrein. Het

gebruik van een informatica-

toepassing, nood aan uitrustin-

gen, groepering van verenigin-

gen om te beantwoorden aan de

wens van partijen die slechts

met één contact willen onder-

handelen, BTW-kwesties, … er

komt heel wat bij kijken en de

ondersteuning van een team op

het terrein blijft essentieel.

Tool in ontwikkeling

De Schenkingsbeurs kwam tot

stand in 2015 en registreerde

reeds meer dan 170 inschrijvin-

gen van organisaties voor

voedselhulp. De uitwisseling

van giften begon in september

en betreft momenteel voorna-

melijk groenten en fruit. Het

doel is de tool nog meer be-

kendheid te geven,

bij mogelijke schenkers om

nog meer giften te kunnen

verhandelen.

Catherine Rousseau

FdSS

Info

De Schenkingsbeurs is de vrucht

van samenwerking tussen de

federatie van sociale diensten en

de bicommunautaire federatie van

sociale diensten (FdSS-FdSSB),

Komosie en Level IT.

De FdSS-FdSSB verenigt en onder-

steunt erkende sociale diensten en

is actief in Brussel en het Waals

Gewest. Ze coördineren het overleg

voedselhulp dat streeft naar de

professionalisering van de sector

van de voedselhulp.

De vzw KOMOSIE verenigt en

steunt bedrijven in de sector van de

sociale economie die activiteiten met

een ecologische meerwaarde uitoefe-

nen in de strijd tegen armoede, voor-

namelijk in Vlaanderen en Brussel.

Level IT is een KMO in het Liège

Science Park, dat innovatieve oplos-

singen uitwerkt voor organisaties

en bedrijven.

www.schenkingsbeurs.be

Catherine Rousseau, 02.526 03 07

[email protected]


Etterbeek: stadskippen

doen afvalberg slinken

en vuilzak krimpen!

H et project “stads-

kippen” van Etter-

beek, een initiatief

van de schepen voor duur-

zame ontwikkeling Marie-

Rose Geuten, is een pri-

meur voor Brussel!

In januari 2015, na een op-

roep tot indiening van pro-

jecten rond duurzame voe-

ding van Leefmilieu Brus-

sel, zag dit ‘kakelverse’

project het licht.

De gemeente stelde de Et-

terbeekse gezinnen voor om

twee kippen te adopteren in

hun tuin (de kippen en het

hok werden kosteloos aange-

boden!) op voorwaarde dat

ze minstens 10 vierkante

meter ruimte kregen en

enkele basisregels in acht

genomen werden.

Band met duurzame

voeding?

Zoals u wellicht weet, zijn

kippen graaneters maar ei-

genlijk alleseters en zijn ze

dol op overschotjes en schil-

len van groenten en fruit.

Toch mogen we een kip niet

als een ‘vuilbak’ beschou-

wen. We mogen hun name-

lijk niet om het even wat

geven: kippen eten eigenlijk


hetzelfde voedsel als men-

sen, m.a.w. geen schimmel,

geen bananenschillen,

knollen, stengels van ko-

len, …

Het project in het

kort 1

Het project tracht orga-

nisch afval te revaloriseren

en – ruimer – te sensibili-

sering voor de verspilling

van voedsel en herstelt te-

gelijk een stukje natuur in

de stad.

Het project bestaat uit drie

delen, waarvan tot nut toe

enkel het eerste in de prak-

tijk omgezet werd:

1. Adoptie van twee kippen

per deelnemend gezin

(twintig gezinnen)

2. Creatie van gemeenschap-

pelijke kippenrennen voor

geïnteresseerden die geen

eigen tuin hebben (in

functie van de beschikbare

ruimte, al dan niet ge-

meentelijk)

3. Plaatsing van een kippen-

ren in lagere en kleuter-

scholen, met uitwerking

van pedagogische acti-

viteiten omtrent na-

tuur, duurzame voeding

en afvalbeheer.

Na enkele weken promotie

van het project, met name

aan de hand van folders in

de vorm van een kip, maar

vooral via de gemeentelij-

ke website en het infoblad,

werden de inwoners uitge-

nodigd op informatie-

vergaderingen om meer

te weten te komen over het

project. Tijdens drie verga-

deringen werd informatie

verschaft over het project

1 Naar het project GreenCook van Leefmilieu Brussel: http://documentation.bruxellesenvironnement.be/

documents/Brochure_GreenCook_NL.PDF


en wat deelname precies in-

houdt. Daarnaast kon men

er ook informatie verkrijgen

over het onderhoud van een

kippenren en de verzorging

van kippen.

Gezinnen die beslisten om

aan het project deel te ne-

men, schreven zich in. Daar-

na kregen zij een bezoekje

om na te gaan of hun tuin

geschikt was, met minstens

10 m² voor twee kippen.

Aangezien kippen moeten

kunnen scharrelen en zoe-

ken naar insecten, wormen,

bessen en kruiden, is het

belangrijk dat ze op volle

grond zitten: een terras of

betegelde koer is dus niet

geschikt.

In totaal stapten 20 gezin-

nen mee in het project.

Handen uit de

mouwen

Het was belangrijk dat alles

klaar zou zijn voor de komst

van de nieuwe tuinbewo-

ners. Iedereen bouwde dus

zijn hok tijdens (gratis) ate-

liers onder leiding van pro-

fessionals. Tijdens die ate-

liers leerden de deelnemers

elkaar kennen en werden er

boeiende uitwisselingen ge-

daan. De deelnemers moe-

ten wel zelf bepaalde kosten

dragen, zoals de omheining

om kippenzone af te bake-

nen. Ook de eet- en drink-

bakjes en andere gadgets.

Ook de granen, die de kip-

pen nodig hebben om eieren

te leggen, moeten de gezin-

nen zelf betalen.

De grote dag!

De kippen werden geleverd

op woensdag 29 april en alle

gezinnen waren met hun

kinderen aanwezig om ken-

nis te maken met hun ge-

vleugelde vrienden. De jong-

sten waren bijzonder en-

thousiast en ontvingen de

kippen met open armen!

Hoewel de kipjes reeds zes

maanden oud waren en pas

begonnen eieren te leggen,

hebben sommige met grote

vreugde de dag nadien al

hun eerste eieren kunnen

rapen. Anderen hebben tot

een maand gewacht, maar

door die wachttijd smaakten

de eerste resultaten nog lek-

kerder.

Iedereen vertrok dus met

twee kipjes in een karton-

nen doos. Naampjes werden


gekozen … ja, bijna allemaal

kregen ze echte namen.

De deelnemers ondertekenden

een overeenkomst met de ge-

meente om het verdere ver-

loop van het project in goede

banen te leiden.

Dagelijks werk

Kippen vragen niet veel ver-

zorging, maar toch moet alles

correct verlopen!

Aangezien de meeste kippen

onderdak kregen in een afge-

sloten tuin binnen een huizen-

blok, moet de kippenren niet

elke ochtend geopend of elke

avond gesloten worden, want

vossen, fretten en andere die-

ren die azen op kippetjes,

kunnen er toch niet bij.

Toch moeten ze elke dag

graan te eten krijgen - wat

essentieel is voor hun voe-

ding - en voedselrestjes en

water. De gezinnen ontvin-

gen een lijst met wat kippen

eten en wat ze niet eten, om

‘vergiftiging’ te voorkomen.

De gezinnen kregen het ad-

vies een keer per week het

kippenhok schoon te ma-

ken.

Opgelet, bij afwezigheid

wordt er aanbevolen ie-

mand te vragen om voor de

kippen te zorgen. Een uit-

stekend moment om er

vrienden en buren bij te

betrekken en sociale banden

te versterken.

Voedselrestjes

wegen

Er werd gevraagd aan de

gezinnen om na te gaan hoe

vaak ze een (witte) zak met

restafval buitenzetten in de

maand voor de aankomst

van de kippen en vervol-

gens nog twee maand lang

vanaf de komst van de kip-

pen. Wij vroegen hun ook

om gedurende twee maan-

den de voedselresten te we-

gen die dagelijks aan de

kippen gegeven werden, om

in te schatten hoeveel orga-

nisch afval op die manier

gerevaloriseerd wordt.

Sommigen vonden die

‘weegperiode’ nogal lang,

anderen vonden het ideaal.


Stand van zaken

na enkele maanden

In twee maanden tijd werd

op een gemiddelde van

16 gezinnen, zowat 228 kilo-

gram voedselafval aan de

kippen gegeven en werden

862 eieren geraapt.

Een korte rekensom wijst

uit dat dus elke kilogram

voedselafval vier eieren op-

levert, wetende dat jonge

kipjes toen nog weinig eie-

ren legden, de restjes die ze

kregen fel sorteerden en

zich niet alleen met die rest-

jes voedden.

Op de 20 deelnemende ge-

zinnen zagen er 8 hun zak-

ken restafval sterk krimpen,

7 hebben een composthoop

waarop nu ook de kippen-

uitwerpselen terechtkomen

en 5 gezinnen zetten nu

minder vaak een zak rest-

afval buiten. Na een proef-

periode van 7 maanden zijn

de deelnemende gezinnen

nog steeds bijzonder tevre-

den!

Het grote sterke punt van

dit project is de originaliteit:

heel wat mensen waren be-

nieuwd om meer te weten te

komen over een project met

kippen in de stad en ook de

pers was geïnteresseerd.

De deelnemende gezinnen

zijn zeker niet ontgoocheld:

klein en groot is zich gaan

hechten aan de dieren; het

is ook verbazend hoe veel

voedsel ze verwerken en eie-

ren rapen in eigen tuin (in

de stad!) levert heuse

vreugdetaferelen op!

Ware duurzame

ontwikkeling

Geen eieren meer kopen in

de supermarkt (minder

vrachtwagens op de weg),

minder kippen samen-

gepropt in legbatterijen …

Voortaan zijn er eitjes ge-

legd door scharrelkippen,

die genieten van vrije ruim-

te en waarvan we weten wat

ze eten. Gedaan met het

weggooien van nog bruik-

baar voedsel in de zak met

restafval.

Kippen houden betekent be-

sparen, in die zin dat je

geen eieren (of minder)

moet kopen, maar ook dat je

geen voedselresten meer

weggooit in een dure zak.

Kippen creëren sociale ban-

den tussen gezinnen, omdat

de deelnemers elkaar beter

leerden kennen tijdens de

ateliers, samen graan aan-

kopen, zorgen voor elkaars

kippen als de ‘baasjes’ met

vakantie gaan enzovoort.

Het project “stadskippen”

kan kleinschalig lijken,

maar bereikt uiteindelijk

veel mensen. Het is ludiek

en pedagogisch, zowel voor

klein als groot. Het brengt

mensen dichterbij de natuur

en kan makkelijk navolging

krijgen.

Het team Duurzame

Ontwikkeling van de

gemeente Etterbeek

C’est électronique … c’est écologique !

Par soucis de cohérence et d’engagement en faveur d’un développement plus durable mais

aussi afin d’éviter des gaspillages inutiles de papier, nous souhaitons diffuser le Moniteur du

Développement Durable prioritairement par courriel.

Inscrivez-vous !

Vous n’avez pas reçu personnellement le Moniteur du Développement Durable ?

Vous souhaitez être tenu au courant de la parution des prochains numéros ? Pas de problème !

Abonnez-vous sur le site internet de l’Association.

Pour remplir le formulaire : www.avcb.be > publications > moniteur du développement durable.

Téléchargez-le !

Vous pouvez également télécharger gratuitement le moniteur à l’adresse suivante :

www.avcb.be > publications > moniteur du développement durable.

Pas d’adresse électronique ?

Vous n’avez pas accès à internet et vous souhaitez quand même recevoir le Moniteur du

Développement Durable. Téléphonez-nous, ensemble nous trouverons une solution.

Contact: Service Ville Durable

Association de la Ville et des Communes de la Région de Bruxelles-Capitale (AVCB)

Rue d'Arlon 53 boîte 4 - 1040 Bruxelles

Tél: 02/238.51.62 - Fax: 02/280.60.90

Courriel : [email protected]

MONITOR VAN DE DUURZAME ONTWIKKELING 14 N° 2016/22

Bezoek aan de sociale kruidenier van het OCMW van Etterbeek

(november 2015)

Elektronisch … dus ook ecologisch!

Ons engagement voor duurzame ontwikkeling indachtig maar ook om papierverspilling

tegen te gaan, verspreiden wij de Monitor van de Duurzame Ontwikkeling per e-mail.

Neem een abonnement!

Hebt u de Monitor van de Duurzame Ontwikkeling niet persoonlijk ontvangen?

Wenst u de volgende nummers te ontvangen? Geen probleem!

Neem een abonnement via de website van de Vereniging.

U kan het formulier invullen op www.vsgb.be > Publicaties

> Monitor van de Duurzame Ontwikkeling.

Download via onze website!

U kan de Monitor van de Duurzame Ontwikkeling tevens gratis downloaden op

www.vsgb.be > Publicaties > Monitor van de Duurzame Ontwikkeling.

Geen e-mailadres?

U hebt geen rechtstreekse toegang tot internet en wil de Monitor van de Duurzame

Ontwikkeling toch ontvangen? Bel ons en we zullen samen een oplossing zoeken.

Contact

Dienst Duurzame Stad

Vereniging van de Stad en de Gemeenten van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (VSGB)

Aarlenstraat 53 bus 4 - 1040 Brussel

Tel: 02 238 51 62 - Fax: 02 280 60 90

E-mail: [email protected]

Documents

Monitor van de duurzame ontwikkeling nr 22