MTR 01 Temel Teknik Resim 520TC0032

8/3/2019 MTR 01 Temel Teknik Resim 520TC0032

1/91

T.C.

MLL ETM BAKANLII

ELEKTRK-ELEKTRONK TEKNOLOJS

TEMEL TEKNK RESM520TC0002

Ankara, 2011


2/91

Bu modl, mesleki ve teknik eitim okul/kurumlarnda uygulanan ereveretim Programlarnda yer alan yeterlikleri kazandrmaya ynelik olarakrencilere rehberlik etmek amacyla hazrlanm bireysel renmemateryalidir.

Mill Eitim Bakanlnca cretsiz olarak verilmitir.

PARA LE SATILMAZ.


3/91

ii

AIKLAMALAR ...................................................................................................................iiiGR .......................................................................................................................................1RENME FAALYET-1 .....................................................................................................31. TEMEL GEOMETRK ZMLER VE UYGULAMALARI ............................................3

1.1. izgi ve Norm Yaz Uygulamalar ............................................................................... 31.1.1. Teknik Resmin Gerei ve nemi ..........................................................................31.1.2. Standart Kt lleri ........................................................................................101.1.3. Bilgisayar ile izim Yaplmasn Salayan Programlarn Tantlmas veUygulamas ....................................................................................................................131.1.4. izgi eitleri ve Kullanldklar Yere Gre izim Uygulamalar .....................141.1.5. Standart Yaz Tipleri ve Norm Yaz Uygulamalar .............................................191.1.6. Yaz ablonlarn Kullanarak Norm Yaz Yazmak .............................................22

1.2. Temel Geometrik izimler .........................................................................................241.2.1. Doru izimi .......................................................................................................241.2.2 .Doruya Dik kma.............................................................................................241.2.3. Doru Parasnn stenilen Sayda Eit Paraya Blnmesi................................251.2.4. Dik Ann Oluturulmas ....................................................................................271.2.5. Daire ine Dzgn okgen izimi ....................................................................30

UYGULAMA FAALYET .............................................................................................. 41LME VE DEERLENDRME ....................................................................................59

RENME FAALYET-2 ...................................................................................................602. Z DM VE GRN IKARTMA........................................................................60

2.1. z Dm izimleri .....................................................................................................602.1.1. z Dm Hakknda Bilgi ....................................................................................602.1.2. Temel z Dm Dzlemleri, Temel Grnlerin Adlandrlmas ve izilmesi622.1.3. Nokta, Doru ve Dzlemlerin z Dmlerinin izilmesi ..................................63

2.2. Grn karma ve leklendirme...........................................................................662.2.1. Grn karma...............................................................................................66

UYGULAMA FAALYET .............................................................................................. 75LME VE DEERLENDRME ....................................................................................83

MODL DEERLENDRME .............................................................................................. 85CEVAP ANAHTARLARI.....................................................................................................86

KAYNAKA ......................................................................................................................... 87

NDEKLER


4/91

iii

AIKLAMALARKOD 520TC0002ALAN Elektrik Elektronik TeknolojisiDAL/MESLEK Alan OrtakMODLN ADI Temel Teknik ResimMODLN TANIMI Teknik resim konularnn anlatld bir renme materyalidir.SRE 40/32N KOUL n koul yoktur.YETERLK Norm yaz ve izim uygulamalar yapmak

MODLN AMACI

Genel Ama

Uygun snf ortam ve teknik resim ara-gerelerisalandnda norm yaz yazabilecek ve teknik resimizimlerini teknik resim standartlarna uygun bir ekildeyapabileceksiniz.Amalar1. Yaz ve izim standartlarna uygun yaz yazabilecek, temel

geometrik ekilleri izebileceksiniz.2. Temel iz dm kullanarak perspektifi verilen parann

grnlerini hatasz izebileceksiniz ve llendirmeyapabileceksiniz.

ETM RETM

ORTAMLARI VEDONANIMLARI

Ortam: Uygun snf ortamDonanm: Teknik resim ara gereleri, izim masas

LME VEDEERLENDRME

Modl iinde yer alan her renme faaliyetinden sonra verilenlme aralar ile kendinizi deerlendireceksiniz.retmen modl sonunda lme arac (oktan semeli test,doru-yanl testi, boluk doldurma, eletirme vb.) kullanarakmodl uygulamalar ile kazandnz bilgi ve becerileri lereksizi deerlendirecektir.

AIKLAMALAR


5/91

1

GRSevgili renci,nmzdeki yllar sanayileme ve kresellemenin etkisini artrarak devam edecei

yllar olacaktr. retim, sanayinin itici gcdr. Baz rnler retilirken bu rnleriniziminin yaplmas seri retim asndan zorunludur. Ayn zamanda bu rnlerinllendirilmesi ve zelliklerini belirten yaz ve rakamlarn yazlmas da o derecezorunludur.

retimi yaplan bu paralarn baka bir yerde baka bir teknik eleman tarafndan da

ayn ekilde alglanmas iin teknik resmin kurallarna uymak gerekmektedir. Bu kurallarauyulmazsa parann retiminde veya tanmlanmasnda sorun yaanaca kesindir.

Teknik resim ortak bir anlama dilidir. Bunun iin size den bu modlde anlatlankonularn sizler tarafndan gereine inanarak almanz ve modlde verilen uygulamafaaliyetlerini titizlikle izmenizdir. Bu modl ilenirken ve sonrasnda teknik izimleri dahafarkl gzle deerlendireceksiniz.

Teknik resim sabr ve zen isteyen her meslek dalnda bulunan ve yaparak renilenbir derstir. Bu modln baz yerlerinde boyutlu dnme yeteneinizi n planakarmanz gerekecektir. Bunun iin karlaacanz zorluklarda retmeninizden yardm

isteyiniz.

GR


6/91

2


7/91

3

RENME FAALYET-1

Standartlarn belirledii kurallara uygun izimler yapp norm yaz yazabileceksiniz.

izgi eitlerinin standartlarn belirleyen TS-88 ve ISO 128 i inceleyiniz.

ncelemelerinizin sonucunu snfnzda retmeninizle ve arkadalarnzla

paylanz.

1. TEMEL GEOMETRK ZMLER VEUYGULAMALARI

1.1. izgi ve Norm Yaz Uygulamalar

1.1.1. Teknik Resmin Gerei ve nemiizilen resimler; eya, manzara veya hayal gcndeki anlatmlar izenin zevk ve

anlayna gre ifade ediyorsa sanat resmi olarak tanmlanr. Resimler, eer ncedenbelirlenmi kurallar ve metotlar kullanlarak grafik olarak izilmise endstriyi ilgilendirenbir resim tr ortaya kar.

Teknik resim, teknik elemanlarn retim yapabilmeleri iin anlatmak istedikleri teknikzelliklerin biim ve llerini belirtmede kullandklar izgisel anlatm diline denir.

Baka bir deyile teknik resim, bir parann yapm iin gerekli olan btn bilgilerieksiksiz olarak tayan resimlerdir.

retimi yaplmas istenen parann kesin llerini alabilmek iin o parann teknik

resim kurallarna uygun olarak izilmesi, llendirilmesi ve parann zellikleri zerindeharf ve rakamlarla belirtilmesi gerekir. Bu sebeple teknik resim, tanmlad paray teknikresim kurallarna uygun olarak eksiksiz ifade etmelidir.

Teknik resim, retimi dzenlemesi yannda hesaplamalar da kolaylatrc birunsurdur.

Teknolojinin yakndan takip etmek iin gerekli iletiim ve anlama vastalarnnkullanld gnmzde ortak anlama aralarnn en nemlisi teknik resimdir. Zira teknikresim, dil ve lke fark gzetmeksizin teknik elemanlarn birbirleriyle anlaabilmesiamacyla kullanlan uluslararas ortak bir grafik dili olarak zellikle retimde eitlikonularda ilerin hzl yaplabilmesi, herkesin ayn eyi kullanabilmesi, dzenli retimyaplabilmek iin ayn standard salamas asndan nemlidir.

Teknik resmi istenen dzeyde izebilmek iin kullanlmas gereken ara ve gerelervardr. Bunlar aada sralanmtr.

RENME FAALYET-1

AMA

ARATIRMA


8/91

4

izim masas

zerine resim izilecek kdn tutturulduu masalardr. Yzeyi ve kenarlardzgn, keleri de 90 olmaldr. Gnmzde hlamur, kavak, plastik, cam gibimalzemelerden ve genellikle ekonomik veya profesyonel model olarak retilmektedir(Resim 1.1).

Resim 1.1: Resim masalar

Cetveller

T cetvelleri: Teknik resimde en ok kullanlan ara, T cetvelidir. T cetveli okluklayatay, eik ve birbirine paralel izgilerin izilmesinde kullanlr. Ayrca gnyelerle yaplacakizimlerde gnyelere klavuzluk eder.

T cetvelin ba ksm, resim masasnn sol kenarna dayandrlarak sol el ile aayukar hareket ettirilir (Resim 1.2).

Resim 1.2: T cetveli Gnyeler

45 ve 30- 60 olarak iki trde yaplan standart gnyeler, T cetveli zerindekaydrlarak dikey ve eik izgilerin iziminde kullanlr. Gnyelerin alar 45x45x90 ve30x60x90 dir. Ayn zamanda bu gnyelerle 15, 30, 45, 60, 75, 90, 105 lik alarizilebilir (Resim 1.3).


9/91

5

Resim 1.3: 450 ve 300 60 0 gnye

T cetveli ve gnyenin konumlar izgi izilecek yere kesin olarak getirilmi ise izgi,sa elle izilir. izgi izilirken kurun kalem, izim dorultusunda 60 ve kendinizdenuzaklaacak ekilde biraz ne doru tutulur. izgi izildikten sonra sol elin iki parma, Tcetvelini oynatmadan gnyeyi istenilen yere kaydrp tutar ve sa elle tekrar izgi izilir.

Gnyenin ufak hareketleri daima sol elle yaplr. Sa el, izim iin bulunduu durumubozmaz ve gnye sol elle istenilen yere getirilir getirilmez hemen izgiyi izer.

l cetvelleri

l cetvelleri, uzunluklarn llmesinde ve bir yerden baka bir yere tanmasndakullanlr. Bu nedenle izilmi resimleri okuyacak veya yeniden resim izecek teknik

elemanlarn en ok kullandklar aralardan biridir. l cetvellerinin bir kenar milimetredier kenar da 1/2 milimetre blntldr (Resim 1.4).

Resim 1.4: l cetvelleri

Aler (letki)

Alarn llmesi iin ve gnyelerle izilmesi olanaksz olan 0 - 180 arasndakiveya 0 360 arasndaki alarn iaretlenmesi iin kullanlan bir aratr. letkilerdeblntlerin gayet hassas ve belirgin olmas gerekir (Resim 1.5).


10/91

6

Resim 1.5: Alerler

Eri cetvelleri (Pistoleler)

Pergelle izilemeyen eriler, eri cetvelleri ile izilir. Eri cetvelleri birbirine eklideiik erilerden meydana gelir (Resim 1.6).

Resim 1.6: Eri cetveller

Paralel cetvel (Geriz)

Genellikle resim masalarnn bir aparat olarak kullanlan ve iki ucundakimakaralardan geirilen iplerle masa zerine balanan bir cetvel trdr (ekil 1.1).

ekil 1.1: Paralel cetvel


11/91

7

Pergel

Daire ve yay izimi ile bir lnn bir yerden baka bir yere tanp iaretlenmesindeveya belli bir lnn birka defa tekrarlanarak iaretlenmesinde kullanlr (ekil 1.2).

ekil 1.2: eitli pergellera. Normal pergelb. ne ulu pergelc. Uzatma ayad. Mrekkep izim ucue. Tirlin

ablonlar

Daire ve yay ablonlar: Belirli llerde daire ve yay izmek iin

kullanlan ablonlardr (Resim 1.7).

a) Daire ablonu b) Yay ablonuResim 1.7: ablon eitleri

Elips ablonlar: zometrik, dimetrik, trimetrik perspektif, a vellerin iziminde kullanlr (Resim1.8).


12/91

8

Resim 1.8: zometrik elips ablonu

Yaz ablonu: Standart harflerin ve rakamlarn cins ve byklklerine

gre mika zerine delinmesiyle yaplm ablonlardr. Standart, dzgnve temiz bir yaz iin kullanlr (Resim 1.9).

Resim 1.9: Yaz ablonu

Sembol ablonlar: Her meslek grubuna zel olarak imal edilen ve omeslee zg sembollerin bulunduu ablondur (Resim1.10).

Resim 1.10: Elektrik-elektronik sembol ablonu


13/91

9

Kalemler

Kurun kalemler: Teknik resmin izilmesinde ve yazda kullanlandereceli siyah kurun kalemler, grafit tozunun deiik oranlarda balaycmaddelerle kartrlmas sonucu istenilen sertlikte ve tonda yaplabilir.Sertlik dereceleri, zerlerine yazlan harf ve rakamla belirtilir.

Kurun kalemlerin sertlik derecelerini belirten harf ve rakamlar ve bunlarn kullanlyerlerine gre gruplara ayrl aada gsterilmitir.

Bu semboller, ngilizce black (siyah), firm (dolgun) ve hard (sert) kelimelerinin ilkharflerinden gelmektedir (Resim1.11).

o Sert kalemler: ngilizce hard (sert) kelimesinin ilk harfi ile ifade

edilir. Sertlik derecesini ifade eden rakamlar harfin soluna konur(2H, 3H, 4H....).o Yumuak kalemler: ngilizce black (siyah) kelimesinin ilk harfi

ile ifade edilir. Harfin soluna konulan rakamlar bydkeyumuakl artar (2B, 3B,4B).

o Orta sertlikte kalemler: HB ve ngilizce firm (dolgun)kelimesinin ilk harfi ile ifade edilir.

Takma ulu (versatil) kalemler: 0,3 - 0,5 - 0,7 - 0,9 mm kalnlndakigrafit ularn bir boru iinden geirilmesiyle oluturulan kalemlerdir.Genellikle ayn kalnlkta izgi izilebildii iin tercih edilir. izimin

zelliine gre bu kalemlerden ular B, HB ve F sertliklerinde olanlartercih edilmelidir.

Resim 1.11: Versatil (takma ulu) kalemler

Teknik izim kalemleri: Genellikle proje almalarnda bu kalemlere zelmrekkep ile kullanlan, aydnger kda ayn kalnlkta yazp izebilenkalemlerdir. Bu kalemleri reten firma Rapido adyla retmekte ve bu ekildeisimlendirilmektedir.Teknik izim kalemleri kullanlrken kalem dik tutulmal ve izim yaplancetvel hafif ykseltili olmaldr (Resim 1.12).


14/91

10

Resim 1.12: Teknik izim kalemleri

Silgi: Kurun kalem ve mrekkeple resimler izilirken hatalarn giderilmesi vetemizlenen ksmda iz braklmamas iin dikkatlice silinmesi veya kaznmasgerekir. nemli olan resmin nce iz brakmayacak kadar ince ve hafif izgilerleizilmesidir. Fakat yine de hata yaplmsa silinecek izginin cinsine gre farklsertlikte beyaz silgi kullanlmaldr.

1.1.2. Standart Kt lleri

1.1.2.1.Teknik Resimde Kullanlan Ktlar

Teknik resimde kullanlan ktlar izilecek resmin cinsine ve kullanlaca yere greseilir. Genel olarak kullanlan ktlar be gruba ayrlr:

Saydam olmayan resim kd: Beyaz renkte, sert ve yrtlmaya kardayankl ktlardr. Kurun kalemle iyi izim yaplmasna imkn veren, izbrakmadan silinebilen ktlardr.

Aydnger: Bu ktlara genellikle kopyas karlarak oaltlacak resimlerizilir. Genellikle saydam olmayan resim kdna kurun kalemle izilen resim,aydngere kopya edilir. Bu yzden aydnger ktlar alttaki resmi en inceayrntsna kadar gsterecek saydamlkta olmaldr. Bu ktlara ozalitkopyalarn daha iyi kmas sebebiyle genellikle ini mrekkebi ile izim

yaplr. Ozalit kd: Aydngere izilmi resimlerin en ucuz ve en fazla kullanlan

oaltma metodu ozalit kdna karlan kopyalardr. Ozalit ktlar, biryzne a kar hassas zel madde srlm ktlardr.

Fotokopi ktlar: Teknik resimler, fotokopileri alnarak da oaltlabilir.Fotokopinin ozalit kopyaya stnl, resimlerin aydnger kdna izilmezorunluluu olmamasdr.

Milimetrik kt: zerlerine herhangi bir renkte milimetrik taksimat baslmktlardr. Genel olarak grafiklerin veya krokilerin izilmesinde kullanlr.


15/91

11

1.1.2.2. Kt lleri

Teknik resimde kullanlan standart kt lleri, A serisi formalardr. Resimktlar, tam lsnde veya resim masalarna yaptrma pay ilaveli olarak kesilir.

A serisi resim ktlarnn net lleri aadaki tabloda gsterilmitir (Tablo 1.1 veekil 1.3).

Kt FormasAd A0 A1 A2 A3 A4 A5 A6

Net lleri(mm)

841x1189594x84

1420x59

4297x42

0210x29

7148x21

0105x14

8

Tablo 1.1: Standart kt lleri

A0 kdnn alan 1m2 dir.


16/91

12

ekil 1.3: A0, A1, A2, A3, A4, A5, A6 ktlarnn lleri


17/91

13

1.1.3. Bilgisayar ile izim Yaplmasn Salayan Programlarn Tantlmas ve

UygulamasTeknik Resimde elle izim aamasn baaryla gerekletirebilen teknik bir eleman

bilgisayar destekli tasarm programn (CAD) kullanma aamasna zorluk ekmeyecektir.CAD programlarnn en ok kullanlanlar unlardr.

CAD programlar:Teknik resim izmek iin kullanlan dier yazlmlar gibiznrlkten bamsz, 2 ve 3 boyutlu geometrik nesnelerin oluturulduu birveri kmesidir.

zellikleri:

lk vektrel izim yazlmlarndan biridir. Grafiksel tabanl iletim sistemleri ile alr. eitli biimlerde kayt olana salar. 2 ve 3 boyutlu tasarm olana salar. Farkl meslek alanlar iin zerinde gelitirilmi zel srmleri vardr.

Elektrik devreleri tasarm iin elektrik, makine ve otomasyon tasarmiin mekanik ile mimari tasarm rnleri, medya ve elence sektrleri iintasarm rnleri vardr.

Mhendisler, mimarlar, teknik ressamlar ve teknikerler tarafndan kullanlanbilgisayar destekli izim tasarm yazlmlardr.

2 Boyutlu CAD Program

Teknik izimler, diyagramlar, tablolar, notlar, ller vb. birok teknik aklamayapmay salar (Resim 1.13).

2 Boyutlu CAD programna ait zelikler: ki boyutlu para izimleri yannda elektir-elektonik devreleri izimi

yaplabilme Devre elemanlar sembol oluturulabilme Akll llendirme Koordinat llendirme Otomatik llendirme yazs hizalama Simetrik ap llendirme Sk kullanlan standart teknik resim sembolleri koyabilme izim zerindeki ller arasnda forml balantlar kurma Tasarm yaplrken oluturulan her izimi annda otomatik llendirme

zellii l kilitleme Kullanc dostu, kolay kullanml ve yetenekli izim komutlar Hazr antet ve standartlara uygun sayfa ablonlar izgi tiplerini kolaylkla deitirebilme


18/91

14

Dairesel ve dikdrtgensel oaltma

Kark izimlerde kolay seim yapabilme

Resim 1.13: 2 boyutlu CAD programnn arayz

1.1.4. izgi eitleri ve Kullanldklar Yere Gre izim Uygulamalar

Makine paralarnn, devre elemanlarnn ve devrelerin kt zerindeki anlatmeitli izgilerle oluturulur. Teknik resimde kullanlan izgilere standart izgiler denir.

izgi eitleri genel olarak iki eittir. Bunlar: Srekli izgi Kesik izgi

1.1.4.1. Srekli izgi eitleri

Dar srekli serbest el izgisi: Grn veya kesitleri snrlayan, blnen vekstlanan paralarn koparma izgisi olarak kullanlr. Teknik resim ara gerecikullanlmadan serbest elle izilir (ekil 1.4).

ekil 1.4: Dar srekli serbest el izgisi rnei


19/91

15

Dar srekli zikzak izgi: Grn veya kesitleri snrlayan, blnen ve

kstlanan paralarn koparma izgisi olarak kullanlr (ekil 1.5).

ekil 1.5: Dar srekli zikzak izgi rnei

Dar srekli izgi: l izgileri, l balang ve biti izgileri, klavuzizgileri, tarama izgileri, vida di dibi izgileri, ksa eksen izgileri, yerindedndrlm kesit evreleri, dzlem yzeyleri belirten kegenlerin izimindekullanlr (ekil 1.6).

ekil 1.6: Dar srekli izgi rnei

Srekli geni izgi: Grlen evreler ve kenarlarda kullanlr (ekil 1.7).

ekil 1.7: Srekli geni izgi rnei

1.1.4.2. Kesik izgi eitleri

Dar kesik izgi: Grnmeyen kenarlarn ve grnmeyen evrelerin izimindekullanlr (ekil 1.8).


20/91

16

ekil 1.8: Dar kesik izgi rnei

Geni kesik izgi: lenmi yzey snrlarnn gsterilmesinde kullanlr(ekil 1.9).

ekil 1.9: Geni kesik izgi rnei

Dar noktal uzun kesik izgi: Eksen izgilerinin, simetri izgilerinin, dililerinblm dairesinin, delik eksen dairelerinin iziminde kullanlr (ekil 1.10).

a) b)ekil 1.10: Dar noktal uzun kesik izgi rnei

Geni noktal uzun kesik izgi: zel ilemli yzeylerin snrlarnngsterilmesinde, kesit dzlemleri izlerinin gsterilmesinde kullanlr (ekil1.11).


21/91

17

a) b)ekil 1.11: Geni noktal uzun kesik izgi rnei

Dar iki noktal uzun kesik izgi: Komu paralarn evrelerinin, hareketli

paralarn snr konumlarnn, arlk merkezi izgilerinin, yar mamullerinbitmi ekillerinin, zel alanlarn erevelenmesinde kullanlr (ekil 1.12).

a) b)ekil 1.12: Dar iki noktal uzun kesik izgi rnei


22/91

18

Srekli izgiler

Dar srekli serbest el izgisi

Dar srekli zikzak izgi

Dar srekli izgi

Geni srekli izgi

Kesik izgilerDar kesik izgi

Uzun kesik izgi

Dar noktal uzun kesik izgi

Geni noktal uzun kesik izgi

Dar iki noktal uzun kesik

izgi

noktal uzun kesik izgi

Nokta nokta izgiKsa kesik izgili uzun kesikizgiki ksa kesik izgili uzunkesik izgi

Noktal kesik izgi

ki noktal kesik izgi

ki noktal iki kesik izgi

noktal kesik izgi

noktal iki kesik izgiAralkl kesik izgi

Tablo 1.2: izgi eitleri


23/91

19

1.1.5. Standart Yaz Tipleri ve Norm Yaz Uygulamalar

Duygular ve dnceler yazyla aklanr. Yaz harf ve iaretlerin bir araya gelmesiylemeydana gelir. Karkl nlemek iin teknik resimde standart yaz kullanlr.

Standart yaz, A tipi ve B tipi olmak zere iki eittir (ekil 1.13).

ekil 1.13: Standart yaz tipleri

ki yaz tipi arasndaki fark, yaz kalnldr ve A tipi, B yaz tipine gre incedir.Teknik resimde B tipi tercih edilir.

Kullanlan terimlerin anlamlar unlardr (ekil 1.14):

ekil 1.14: Standart yaz llerih : Yaz yksekliih : Byk harf yksekliic1: Kk harf yksekliia : Harfler arasndaki bolukb1, b2, b3: Satr arale : Kelimeler arasndaki aralkd :Yaz kalnl


24/91

20

A tipi ve B tipi yazlar kendi aralarnda (TS 88e uygun) dik yaz ve eik yaz olmak

zere ikiye ayrlr.Dik yazlar, inaat ve mimari teknik resimde kullanlr. Harfler ve rakamlar satrizgisine dik yazlr (ekil1.15).

ekil 1.15: B tipi dik yaz


25/91

21

Eik yazlar, makine ve elektrik-elektronik teknik resminde kullanlr. Harfler ve

rakamlar satr izgisine 75 saa eik olacak ekilde yazlr (ekil1.16).

ekil 1.16: B tipi eik yaz

Aada bir norm yaz rnei verilmitir (ekil 1.17).

ekil 1.17: rnek norm yaz


26/91

22

1.1.6. Yaz ablonlarn Kullanarak Norm Yaz Yazmak

Teknik resim izimlerinde serbest elle yazlan yazlarda yanllklar ve okumazorluklarn gidermek, yaznn ayn tip ve ykseklikte olmasn salamak iin yazablonlarndan faydalanlr.

Yaz ablonlar, mika ve plastikten yaplr.Standart yaz cins veya byklklerine gre bir mika veya plastik zerine rakam ve

harfler delinerek yaplmtr. ablonun kenarlarn kttan uzak tutmak iin yaklak 2- 3mm aa veya metal ereve vardr (Resim 1.14).

Resim 1.14: Metal kenarl yaz ablonu

Yaz ablonlar 2,5-3,5-5-7-10-14 ve 20 mm harf yksekliklerinde, yaz kalnlklar0.25, 0.35, 0.45, 0.55, 0.70, 0.80, 1,25, 1,50 mm olarak dik, eik ve A ile B tipi olmak zerestandart hle getirilmitir.


27/91

23

Resim 1.15: Yaz ablonu

ablonla yaz yazarken u hususlara dikkat edilmelidir:

Kalem ucu harf veya rakama gre kanaln iinde gezdirilerek yazlr. Yazlarda harflerin yan yana gelmesi iin ablon yatay olarak kaydrlr. ablonla yaz yazarken ablonun hareketi iin T cetveli, gnye veya izim

aparatlarndan faydalanlr. ablonda kullanlacak kalem ucunun dik tutulmas gerekir. Byk ve kk harflerin yazlmasnda ablon ters evrilir. ablonla yaz yazarken harf ykseklii, izgi kalnl ve kalem ucunun

birbirine uygun olmasna dikkat etmek gerekir.


28/91


29/91

25

Pergel biraz daha alarak C ve D noktalar merkez olmak zere doru zerinde

kesiecek ekilde iki yay izilir ve E noktas bulunur (ekil 1.21).

ekil 1.21: E noktasnn bulunmas

E noktas ile O noktas birletirildiinde AB doru parasna dik klm olur(ekil 1.22).

ekil 1.22: E noktas ile O noktasnn birletirilmesi

1.2.3. Doru Parasnn stenilen Sayda Eit Paraya Blnmesi

Verilen llerde AB dorusu izilir (ekil 1.23).

ekil 1.23: AB dorusu


30/91

26

AB doru parasnn altna ya da stne olacak ekilde istenilen bir adayardmc bir d dorusu izilir (ekil 1.24).

ekil 1.24: Yardmc d dorusunun izimi

Doru paras kaa blnecekse d dorusu zerinde pergel yardm ile o kadariaret konur (ekil 1.25).

ekil 1.25: d dorusunun iaretlenmesi

En sonunda iaretlenen C noktas ile B noktas birletirilir (ekil 1.26).

.ekil 1. 26: C noktas ile B noktasnn birletirilmesi


31/91

27

izim aralar yardm ile BC noktasna paralel dorular izilerek AB dorusuistenilen paraya blnm olur (ekil 1.27).

ekil 1.27: stenilen sayda eit paraya blnm AB dorusu

1.2.4. Dik Ann Oluturulmas

Verilen lye gre AB dorusu izilir (ekil 1.28).

ekil 1.28: AB dorusu

Pergel A noktas merkez olacak ekilde istenilen deerde alarak ABdorusunu kesecek bir yay izilir ve C noktas bulunur (ekil 1.29).

ekil 1.29: C noktasnn bulunmas


32/91

28

Pergelin akl bozulmadan C merkezli nceki yay kesecek bir yay izilir ve D

noktas bulunur (ekil 1.30).

ekil 1.30: D noktasnn bulunmas

C ve D noktasndan geecek ekilde bir doru izilir (ekil 1.31).

ekil 1.31: C ve D noktasndan geen doru


33/91

29

Pergelin ls deitirilmeden D merkezli izilen doruyu kesecek ekilde bir yay

izilir ve E noktas bulunur (ekil 1.32).

ekil 1.32: E noktasnn bulunmas

A ve E noktalar birletirilerek doruya dik klm olur (ekil 1.33).

ekil 1.33: A ve E noktalarnn birletirilmesi


34/91

30

1.2.5. Daire ine Dzgn okgen izimi

1.2.5.1. Daire ine Dzgn gen izimi

lk nce O merkezli birbirine dik iki eksen izilir (ekil 1.34).

ekil 1.34: O merkezli birbirine dik iki eksen

Pergel, O merkezli olmak zere istenilen genilikte alarak bir daire izilir vedaire ile eksen birleim noktalar A, B, C, D olarak adlandrlr (ekil 1.35).

ekil 1.35: Dairenin izimi ve adlandrlmas


35/91

31

Pergelin akl bozulmadan D merkezli olmak zere bir yay izilir. Yay iledairenin kesitii noktalar E ve F olarak adlandrlr (ekil 1.36).

ekil 1.36: D merkezli yayn izimi

C ve E noktalar birletirilir (ekil 1.37).

ekil 1.37: C ve E noktalarnn birletirilmesi


36/91

32

C ve F noktalar birletirilir (ekil1.38).

ekil 1.38: C ve F noktalarnn birletirilmesi

E ve F noktalar birletirildiinde ekenar bir gen ortaya kacaktr (ekil1.39).

ekil 1.39: Daire iinde ekenar genin oluturulmas


37/91

33

1.2.5.2. Daire ine Dzgn Drtgen izimi

lk nce ekil 1.34teki gibi O merkezli birbirine dik iki eksen izilir (ekil1.40).

ekil 1.40: O merkezli birbirine dik iki eksen

Pergel, O merkezli olmak zere istenilen genilikte alarak bir daire izilir vedaire ile eksen birleim noktalar A, B, C, D olarak adlandrlr (ekil 1.41).



38/91

34

Pergel, B-D aral kadar alr. Pergelin akl bozulmadan B ve Cnoktalarndan dairenin dnda birer yay izilir. Yaylarn birbirini kestii noktaE olarak adlandrlr (ekil 1.42).

ekil 1.42: E noktasnn iaretlenmesi

E ve O noktalarndan geecek ekilde daire boyunca cetvelle bir doru izilir(ekil 1.43).

ekil 1.43: E ve O noktalarndan geen doru


39/91

35

Ayn ekilde pergel akl bozulmadan A ve C noktalarndan dairenin dnda

bir yay izilir. Kesien nokta F olarak isimlendirilir (ekil 1.44).

ekil 1.44: F noktasnn iaretlenip F ve O noktalarndan geen dorunun izimi

F ve O noktalarndan geecek ekilde daire boyunca cetvelle bir doru izilir.izilen dorularn daireyi kestikleri noktalar birletirildiinde ekenar bir drtgenortaya kacaktr (ekil 1.45).

ekil 1.45: Daire iinde ekenar drtgenin oluturulmas


40/91


41/91

37

Pergel S-C aral kadar alarak S merkezli bir yay izilir. Yayn ekseni kestii

nokta T olarak adlandrlr (ekil 1.48).

ekil 1.48: T noktasnn bulunmas

Pergel T-C aral kadar alarak C merkezli bir yay izilir. Yayn daireyikestii noktalar, I ve K olarak adlandrlr (ekil 1.49).

ekil 1.49: I ve K noktalarnn bulunmas


42/91

38

Pergel akl bozulmadan I ve K merkezli daireyi kesen birer yay izilir.

Yayn daireyi kestii noktalar, M ve N olarak adlandrlr (ekil 1.50).

ekil 1.50: M ve N noktalarnn bulunmas

C, I, M, N ve K noktalar birletirildiinde ekenar bir begen ortaya kar(ekil 1.51).

ekil 1.51: Daire iinde ekenar begenin oluturulmas


43/91

39

1.2.5.4. Daire ine Dzgn Altgen izimi Birbirine dik izilen iki eksen zerine pergel alarak istenilen yarapta O

merkezli bir daire izilir. Dairenin eksen zerinde kesitii noktalar A, B, C, Dolarak adlandrlr (ekil 1.52).


Pergel, akl bozulmadan B noktasna tutularak bir yay izilir. Yayn daireyikestii noktalar E ve F olarak adlandrlr (ekil 1.53).

ekil 1.53: E ve F noktalarnn bulunmas


44/91

40

Pergel akl bozulmadan A noktasna tutularak bir yay izilir. Yayn daireyikestii noktalar G ve H olarak adlandrlr (ekil 1.54).

ekil 1.54: G ve H noktalarnn bulunmas

G, A, H, F, B ve E noktalar cetvel yardm ile birletirildiinde daire iinde

dzgn bir altgen olutuu grlr (ekil 1.55).

ekil 1.55: Daire iinde dzgn altgenin oluturulmas


45/91


46/91

42

UYGULAMAADI

UYGULAMANO

1

rencinin DEERLENDRMETOPLAM

Ad:Soyad: Rakam YazSnf / Nu:

Okul: retmen Tarih:.../.../ mza


47/91

43

Aada verilen izgi eitlerini lerek bir sonraki sayfada uygulama sayfasnaiziniz.

UYGULAMA FAALYET


48/91


49/91

45

Ataszleri ve veciz szleri aratrnz ve norm (saa 750 eik) yaz ile yaznz.

UYGULAMA FAALYET


50/91

46

UYGULAMAADI UYGULAMANU 3



Okul: retmen Tarih:..../.../... mza


51/91

47

stiklal Marnn ilk iki ktasn bir sonraki sayfadaki temrin sayfasna norm (saa 750

eik) yaz ile yaznz.

STKLAL MARI

Korkma! Snmez buafaklarda yzen al sancak,Snmeden yurdumun stnde tten en son ocak.O benim milletimin yldzdr, parlayacak;O benimdir, o benim milletimindir ancak.

atma, kurban olaym, ehreni ey nazl hilal!Kahramanrkma bir gl; ne buiddet, bu celal?Sana olmaz dklen kanlarmz sonra helal...Hakkdr, Hakka tapan milletimin istiklal.

M. Akif ERSOY

UYGULAMA FAALYET


52/91

48

UYGULAMAADI UYGULAMANO 4



Okul: retmen Tarih:..../... mza


53/91

49

Atatrkn Genlie Hitabesini yaz ablonu ile yaznz.

UYGULAMA FAALYET


54/91

50




Okul: retmen Tarih:..../.../ mza


55/91

51




Okul: retmen Tarih:..../.../ mza


56/91

52

UYGULAMAADI

UYGULAMANO

6

Aada verilen A-B doru parasna paralel dorular iziniz.

Aada verilen A-B doru parasnn orta noktasndan bir dikme knz.


Ad:Soyad: Rakam YazSnf / Nu:Okul: retmen Tarih:..../.../.. mza


57/91


58/91

54

UYGULAMAADI

UYGULAMANO

8

Aada verilen A-B doru parasn 7 eit paraya blnz.

Aada verilen dairenin iine dzgn gen iziniz.


Ad:Soyad: Rakam YazSnf / Nu:Okul: retmen Tarih:..../.../ mza


59/91


60/91

56

UYGULAMAADI

UYGULAMANO

10

Aada verilen dairenin iine dzgn drtgen iziniz.

Aada verilen dairenin iine dzgn begen iziniz.


Ad:Soyad: Rakam YazSnf / Nu:Okul: retmen Tarih:..../.../ mza


61/91

57

UYGULAMAADI

UYGULAMANO

11

Aada verilen dairenin iine dzgn begen iziniz.

Aada verilen dairenin iine dzgn altgen iziniz.




62/91

58

KONTROL LSTES

Bu faaliyet kapsamnda aada listelenen davranlardan kazandnz beceriler iinEvet, kazanamadnz beceriler iin Hayr kutucuuna (X) iareti koyarak kendinizideerlendiriniz.

Deerlendirme ltleri Evet Hayr

1. Standart kd resim masasna balayabildiniz mi?

2.Yaz ve rakamlar teknik resim kurallarna uygunyazabildiniz mi?3.Teknik resim izim aralarn teknik resim kurallarna

uygun ekilde kullanabildiniz mi?4.Teknik resim kurallarna uygun dorular izebildinizmi?5. Temel geometrik izimleri yapabildiniz mi?

DEERLENDRME

Deerlendirme sonunda Hayr eklindeki cevaplarnz bir daha gzden geiriniz.Kendinizi yeterli grmyorsanz renme faaliyetini tekrar ediniz. Btn cevaplarnzEvet ise lme ve Deerlendirme ye geiniz.


63/91

59

LME VE DEERLENDRME

Aadaki sorular dikkatlice okuyunuz ve doru seenei iaretleyiniz.

1. Teknik resimde grnen evreler ve ayrtlar (kenarlar) hangi izgi ile izilir?A) Srekli ince izgiB) Srekli kaln izgiC) Kesik orta izgiD) Noktal ince izgi

2. Aadakilerden hangisi teknik resimde kullanlan kalem deildir?A) Kurun kalemB) Tkenmez kalem

C) Takma ulu kalemD) Rapido

3. Aadakilerden hangisi teknik resimde kullanlan cetvellerden deildir?A) l cetvelleriB) PistoleC) Paralel cetvelD) Aler

4. Elektrik elektronik teknik resminde hangi yaz tipi kullanlr?A) Dik yaz

B) Eik yazC) Kaln yazD) Yamuk yaz

5. Teknik resimde yaz kalnln belirten harf hangisidir?A) DB) AC) c1D) h

6. 45 ve 30 60 likgnyeler ile aadaki alardan hangisi izilemez?A) 15B) 30C) 70D) 105

DEERLENDRME

Cevaplarnz cevap anahtaryla karlatrnz. Yanl cevap verdiiniz ya da cevapverirken tereddt ettiiniz sorularla ilgili konular faaliyete geri dnerek tekrarlaynz.

Cevaplarnzn tm doru ise bir sonraki renme faaliyetine geiniz.

LME VE DEERLENDRME


64/91

60

RENME FAALYET-2

Temel iz dm kullanarak perspektifi verilen parann grnlerini hataszizebilecek ve llendirme yapabileceksiniz.

z dm ve perspektif kavramlar ile grn karma hakknda aratrmayapnz. Sonularn rapor hlinde sununuz.

2. Z DM VE GRN IKARTMA

2.1. z Dm izimleri

2.1.1. z Dm Hakknda Bilgi

z dm, bir cismin bir dzlem zerine izilmi ekli veya dzleme den

grntsdr. rnein; sinemada perdeye den grnt, gneli bir gnde yrrken oluanglge veya bir k kaynandan (mum, ampul vb.) kan nlarla bir cismin duvara dengrnts birer iz dmdr.

z dmn zerine dt dzleme iz dm dzlemi, iz dmn dzlem zerinedmesini salayan nlara iz dm nlar, iz dm nlarnn kt varsaylannoktaya ise odak noktas (bak noktas) denir.

z dm eitleri Merkez (konik) iz dm

Ik kaynann yakn mesafede olmas, cismin boyutlarnn iz dm dzlemine

byk ve kk olarak dmesiyle oluan iz dmdr. Inlarn cismin kelerindengemesiyle elde edilen noktalar birletirilerek cismin iz dm oluturulur. Mimari,reklamclk ve dekorasyon teknik resimlerinin izimlerinde kullanlr (ekil 2.1).

RENME FAALYET-2

AMA

ARATIRMA


65/91

61

ekil 2.1: Merkez (konik) iz dm

Paralel iz dmIk kaynann sonsuzda olmas, cismin boyutlarnn iz dm dzlemine byme

veya klme gstermeden dmesiyle elde edilen iz dmdr. Bu iz dmde nlar kkaynana paraleldir (ekil 2.2). Paralel iz dm, eik ve dik iz dm olmak zere ikiye

ayrlr.

ekil 2.2: Paralel iz dm

Eik iz dmz dm nlarnn birbirine paralel ve iz dm dzlemine eik (90 den farkl

alarda) olarak gelmesi ile iz dm dzlemi zerinde oluan grne eik iz dm denir.Bu iz dm, eik perspektif grnlerinin iziminde kullanlr (ekil 2.3).


66/91

62

ekil 2.3:Eik iz dm

Dik iz dmz dm nlarnn dzleme dik gelmesi sonucu oluan iz dme dik iz dm denir.Bu iz dmde iz dm izgileri cismin bir yzne dik geldii iin cismin o yz ile izdm ayn byklkte olur. Teknik resimde en ok kullanlan iz dm eklidir. zelliklegrn karmada ok kullanlr. Bu konu hakknda daha fazla bilgi ileride verilecektir.

2.1.2. Temel z Dm Dzlemleri, Temel Grnlerin Adlandrlmas ve izilmesi

retimi yaplacak bir parann sadece bir yzeyinin grnts o paray tanmlamayayetmez. Yani cismin tek ynden grn o cisim hakknda yeterli bilgiyi vermez. Bunedenle cisimlerin grntleri birden fazla iz dm dzlemine drlr.

zerine iz dm izilecek olan dzlemler, birbirine bitiik ve dik kabul edilir.Birbirine bitiik ve dik konumda alnan, zerine iz dmlerin izildii dzlemlere izdm dzlemleri denir. Temel iz dm dzlemlerini bir arada bulunduran kapal eklediedri denir.

Diedri zerinde bulunan iz dm dzlemleri unlardr:1. Aln iz dm dzlemi2. Yatay iz dm dzlemi3. Profil iz dm dzlemi

Diedri zerinde bulunan aln iz dm dzlemi nden bak iin, profil iz dm

dzlemi yandan bak iin, yatay iz dm dzlemi ise stten bak iin kullanlr (ekil2.4).


67/91

63

ekil 2.4: Grnlerin adlandrlmas

2.1.3. Nokta, Doru ve Dzlemlerin z Dmlerinin izilmesi

2.1.3.1. Noktann z Dmleri

Uzaydaki a noktasnn dzlem yzeylerine dik gelen nlarnn dzlem yzeylerinedeme noktalar, a noktasnn iz dmn verir.

Dzlemler arasnda kalan izgilere katlanma izgileri denir. a noktasnn uzaydakiyerini belirlemek iin aralk, kot ve uzaklk deerleri olmak zere elemana ihtiya vardr.Teknik resimde a noktasnn iz dm karlrken bu deerlerin bilinmesi gerekir.

Noktann yatay iz dm dzlemine olan mesafesine kot, aln iz dm dzlemineolan mesafesine uzaklk, profil iz dm dzlemine olan mesafesine aralk denir (ekil 2.5).


68/91

64

ekil 2.5: Noktann iz dm

Aadaki rnekte noktann aralk, kot ve uzaklk deerleri girilerek iz dm

grlebilir (ekil 2.6).

ekil 2.6: Noktann iz dm


69/91

65

2.1.3.2. Dorunun z Dm

Uzaydaki iki nokta birletirildiinde bir doru paras meydana gelir. Doruparasnn u noktalarna ait iz dmleri ayr ayr izilip birletirilerek dorunun izdmleri elde edilir (ekil 2.7). Noktalarn uzaydaki iz dmleri birletirilerek dorunundiedrideki iz dm tamamlanm olur. Diedrideki iz dmler epr dzlemine aktarlr.Epr, diedrinin alm ekline denir.

ekil 2.7: Dorunun iz dm

2.1.3.3. Dzlemin z Dm

Kendi dorultusunda olmayacak ekilde hareket ettirilen dorunun geride braktyzeye dzlem denir. Dzlemler, uzayda temel iz dm dzlemlerine gre eitli

konumlarda bulunur (ekil 2.8).


70/91

66

ekil 2.8: Dzlemin iz dm

2.2. Grn karma ve leklendirme2.2.1. Grn karma

Temel iz dm dzlemlerine, dik iz dm yntemiyle izilen iz dmlere grndenir. Cisimlerin temel iz dm dzlemlerine grnlerinin izilmesine de grnkarma denir.

Grn kartlmadan nce cisim ok iyi incelenmelidir. Bylece cisim, en iyi ifadeedilebilecek ekilde tutularak en az grn says ile en uygun bak yn belirlenir. Bazcisimler iin bir veya iki grn yeterli olurken baz cisimler iin ten fazla grn

gerekebilir. Para grnlerinin izilmesi ve izilmi grnlerin okunmas, bu konuda bolmiktarda altrma yapmay gerektirir.

Bolukta yer kaplayan her cismin ykseklik, genilik ve derinlik olmak zere boyutu vardr. Eksiksiz bir anlatm iin bu boyutlarla birlikte parann bitmi hlini gsterenresmin de izilmesi gerekir. Bunun iin deiik yapdaki paralara eitli ynlerdenbaklarak grnleri izilmeli, ayn zamanda eitli para grnleri incelenmelidir.Bylelikle grn izimi ve grn okuma alkanl kazanlr. izilmi grnlerincelenirken ncelikle cisim beyinde canlandrlmaldr. Sonra grnlerin isimleri vekonumlar belirlenir. Bu srada grnlere bakarak cismin boyutlar ve grnlerinbirbirleriyle ilikileri belirlenmeye allr. Grnlerde delikler veya kesik izgiler


71/91

67

(grnmeyen ksmlar) varsa ifade ettikleri yerler belirlenerek inceleme tamamlanr. Yaplan

bu inceleme sonunda cismin ekli ve boyutlar hakknda fikir sahibi olunmaldr.ekil 2.9daki rnek resim parasnn nden grn, yandan grn ve stten

grnlerinin resme baklarak karl aada gsterilmitir.

ekil 2.9: rnek resim paras

n grn: Resmin genilik ve ykseklik gibi llerinin grlebildii bakasdr (ekil 2.10).

ekil 2.10: nden grn

stten grn: Parann genilik ve ykseklik lsn tamamlayan bakasdr (ekil 2.11).

ekil 2.11: stten grn


72/91

68

Yandan grn: Resmin derinlik llerinin grlebildii bak asdr(ekil 2.12).

ekil 2.12: Yandan grn

Grnler karlrken bak asna bal olarak resme ait grnler tek izgi ilegsterilmitir. Resmin grlmeyen yzeylere ait detaylar ise kesik izgilerle ifade edilmitir.Kesik izgi saysnn azl, bak asnn iyi seilmesi ile salanr.

2.2.1.1. Grnle izilmi Resimlerin ncelenmesi

ekil 2.13te grn verilen resim, dzlem zerine aadaki gibi yerletirilir.Grnler dzleme yerletirilirken her bir grnn dzleme ait uzakllarnn eit olmasnadikkat edilmelidir (ekil 2.14).

ekil 2.13: Perspektifi verilmi resim


73/91

69

ekil 2.14: Resmin grnnn kartlmas

2.2.1.2. Perspektif Verilerek Grnlerin ncelenmesi

rnek 1: ekil 2.15te perspektifi verilen cismin grn aadaki gibi karlr(ekil 2.16).

ekil 2.15: Perspektifi verilen cisim


74/91

70

ekil 2.16: Cismin grn

rnek 2: ekil 2.17de perspektifi verilen cismin grn aadaki gibi karlr(ekil 2.18).

ekil 2.17: Perspektifi verilen cisim


75/91

71

ekil 2.18: Cismin grn2.2.2.lek ve llendirme

2.2.2.1. llendirmenin Gerei ve nemi

Paralarn yapm iin gerekli llerin belirli kurallara gre para zerine veyagrnlerin zerine yazlmas ilemine llendirme denir.

Teknik resimde iz dm kurallarna gre izilmi bir parann grnleri, o parannsadece biimi hakknda bilgi verebilir. Bunun yan sra parann boyutlarn ifade edenbilgilere de ihtiya duyulur. Ayr ayr yerlerde ve ayr ayr iiler tarafndan yaplanparalarn yerlerine takld zaman sorunsuz almas gerekir. Bu zelliklere sahipparalarn retimi, ancak eksiksiz ve kurallara uygun llendirilmi izimlerle mmkndr.Ayrca krlm, bozulmu paralarn yeniden yaplmas srasnda da llendirmenin nemi

ve gereklilii ortaya kar.llendirme, sadece paralarn boyutlarnn belirtilmesinde kullanlmaz. Aynzamanda elektrik projelerinde ve elektronik devre tasarmlarnda da byk nem tar.

2.2.2.2. lekler

Teknik resmi izilen cisimlerin bazlar ok kk, bazlar ise ok byk boyutluolabilir. Bu nedenle byk boyutlu cisimlerin resimleri kk, kk boyutlu cisimlerinresimleri ise byk izilmelidir. Teknik resmi izilen parann resim zerindeki izimlsnn o parann gerek lsne oranna lek denir.


76/91

72

lek eitleri Gerek lek: Paralarn zerinden alnan llere gre izilen lek

eididir. lek 1:1 diye belirtilir. Kltme lei: Byk paralarn kltlerek izildii lek eididir.

lek 1:5, 1:10, 1:20, 1:50 diye belirtilir. Byltme lei: Kk paralarn byltlerek izildii lek eididir.

lek 2:1, 5:1, 10:1, 20:1, 50:1 diye belirtilir.

llendirme elemanlar ve llendirme kurallar

l snr izgisi: Srekli ince dz izgidir. izgi kalnl 0,25 mmdir.llendirilecek elemana dik veya gerektiinde eik, ancak birbirineparalel olarak izilmelidir. l konulacak yzeylerin kenarnoktalarndan uzatlarak kullanlr (ekil 2.19).

ekil 2.19: l snr izgisi

l izgisi: Srekli ince izgidir. izgi kalnl 0,25 mmdir.Grnten yaklak 710 mm uzaklkta olmaldr. llendirilecekkenara paralel konumda mmkn olduka birbirini kesmez (ekil 2.20).

ekil 2.20: l izgisi

l oku: U as 15 derece ve ikizkenar gen eklinde olan, lizgilerini snrlayan llendirme elemandr. l byklnnnereden nereye kadar olduunu belirler (ekil 2.21).


77/91

73

ekil 2.21: l oku

l rakamlar: l rakamlar dzgn ve okunakl yazlmaldr. l

izgisinin tam ortasna ve 0,5 mm st tarafna yazlr (ekil 2.22).

ekil 2.22: l rakam

Grnlerin daha kolay okunmasn salayacak ller dndaki tmllendirmeler, grnlerin d tarafnda yaplmaldr. Resimler hangi lekle izilirseizilsin, zerine parann gerek bykln gsteren ller yazlmaldr.

Aada eitli paralarn llendirilmi resimleri grlmektedir. Resimleriinceledikten sonra farkl grnler izerek llendiriniz (ekil 2.23, 2.24).


78/91

74

ekil 2.23: llendirilmi resim

ekil 2.24: llendirilmi resim


79/91

75

UYGULAMA FAALYET

Verilen paralarn istenen grn izimlerini 1,2,3 numaral uygulama sayfalarnayapnz.

Aada verilen paralarn llendirmelerini 4, 5, 6 numaral uygulama sayfalarnayapnz.

UYGULAMA FAALYET


80/91

76

UYGULAMAADI UYGULAMANO 1Aada perspektifi verilen parann grnn teknik resim kurallarna uyarak

karnz.




81/91


82/91

78

UYGULAMAADI

UYGULAMANO

3

Aada perspektifi verilen parann grnn teknik resim kurallarna uyarakkarnz.





83/91

79

UYGULAMAADI

UYGULAMANO

4

rnek3: grn lleri verilen cismin l deerlerini resmin zerine yaznz.


Ad:Soyad: Rakam YazSnf / Nu:Okul: retmen Tarih:..../... mza


84/91

80

UYGULAMAADI

UYGULAMANO

5

Aada perspektifi verilen parann grnn llendirme kurallarna grellendiriniz.





85/91

81

UYGULAMAADI

UYGULAMANO

6

rnek3:Perspektifi verilen cisimlerin l deerlerini resmin zerine yaznz.


Ad:Soyad: Rakam YazSnf / Nu:Okul: retmen Tarih:..../... mza


86/91

82

KONTROL LSTES

Bu faaliyet kapsamnda aada listelenen davranlardan kazandnz beceriler iinEvet, kazanamadnz beceriler iin Hayr kutucuuna (X) iareti koyarak kendinizideerlendiriniz.

Deerlendirme ltleri Evet Hayr

1. grnle izilmi resimleri incelediniz mi?

2.Perspektifi verilen parann grnlerini izebildiniz mi?

3. Grnler zerinde l balama izgilerini izebildiniz mi?

4. l izgilerini izebildiniz mi?

5. l oklarn izebildiniz mi?

6. l deerlerini ve sembollerini yazabildiniz mi?

DEERLENDRME

Deerlendirme sonunda Hayr eklindeki cevaplarnz bir daha gzden geiriniz.

Kendinizi yeterli grmyorsanz renme faaliyetini tekrar ediniz. Btn cevaplarnzEvet ise lme ve Deerlendirme ye geiniz.


87/91

83

LME VE DEERLENDRME

Aadaki sorular dikkatlice okuyunuz ve doru seenei iaretleyiniz.

1. Perspektiflerden grn karrken nce hangi grn izilir?A) nB) stC) YanD) Arka

2. Gerek lekte, lek .. diye belirtilir. cmlesinde bo braklan yereaadakilerden hangisi getirilmelidir?

A) 1:2B) 2:1C) 1:1D) 1:4

3. Perspektiflerden grn karrken grnmeyen evre ve kenarlarn iziminde hangiizgi kullanlr?A) Srekli ince izgiB) Srekli kaln izgiC) Kesik orta izgiD) Noktal ince

4. llendirme yaplrken l izgisi grnten yaklak ne kadar uzaklktabulunmaldr?A) 1-3mmB) 7-10mmC) 15-18mmD) 18-20mm

5. Sinemada perdeye den grntye ne denir?A) ekilB) ResimC) PerspektifD) z dm

LME VE DEERLENDRME


88/91

84

6. Aada perspektif resmi grlen cismin grn verilmitir. Bu grnlerin,cismin hangi grnleri olduunu altlarna yaznz.

DEERLENDRME

Cevaplarnz cevap anahtaryla karlatrnz. Yanl cevap verdiiniz ya da cevapverirken tereddt ettiiniz sorularla ilgili konular faaliyete geri dnerek tekrarlaynz.Cevaplarnzn tm doru ise Modl Deerlendirmeye geiniz.


89/91

85

MODL DEERLENDRMEBu modl kapsamnda aada listelenen davranlardan kazandnz beceriler iin

Evet, kazanamadnz beceriler iin Hayr kutucuuna (X) iareti koyarak kendinizideerlendiriniz.

Deerlendirme ltleri Evet Hayr1. Standart kd resim masasna balayabildiniz mi?2.Yaz ve rakamlar teknik resim kurallarna uygun yazabildinizmi?

3.Teknik resim izim aralarn teknik resim kurallarna uygunekilde kullanabildiniz mi?4.Teknik resim kurallarna uygun dorular izebildiniz mi?5. Temel geometrik izimleri yapabildiniz mi?6. grnle izilmi resimleri incelediniz mi?7.Perspektifi verilen parann grnlerini izebildiniz mi?8. Grnler zerinde l balama izgilerini izebildiniz mi?9. l izgilerini izebildiniz mi?10. l oklarn izebildiniz mi?11. l deerlerini ve sembollerini yazabildiniz mi?

DEERLENDRMEDeerlendirme sonunda Hayr eklindeki cevaplarnz bir daha gzden geiriniz.

Kendinizi yeterli grmyorsanz renme faaliyetlerini tekrar ediniz. Btn cevaplarnzEvet ise bir sonraki modle gemek iin retmeninize bavurunuz.

MODL DEERLENDRME


90/91

86

CEVAP ANAHTARLARIRENME FAALYET-1N CEVAP ANAHTARI

1. B2. B3. D4. B5. A6. C

RENME FAALYET-2NN CEVAP ANAHTARI

1. A2. C3. C4. B5. D

6.a. nb. Yanc. st

CEVAP ANAHTARLARI


91/91

KAYNAKA BEREKET Metin, Teknik ve Meslek Resim, Sekin Yaynclk, Ankara, 2010.

KAYNAKA

Documents

MTR 01 Temel Teknik Resim 520TC0032