Upload
buikhue
View
223
Download
3
Embed Size (px)
Citation preview
erovnuli, literaturuli da sazogadoebriv-politikuri gazeTierovnuli, literaturuli da sazogadoebriv-politikuri gazeTi fasi 1 lari#3-4 (61-62) marti-aprili 2012 weli
CK
`RmerTo,`RmerTo,
samSoblo micocxle,samSoblo micocxle,
mZinarecmZinarec
amas vduduneb!~amas vduduneb!~
m u c o _
m T i s
e T n o k ult u r a
aq aris Tamaris
saqarTvelo
rodesac TuSeTis mTebSi jixvebze
sanadirod wasuli da ukvalod dakarguli
ori axalgazda xevsuri: givi zviadaurigivi zviadauri
da aluda ardoteli aluda ardoteli Tveebis ganmavlobaSi
ver vipoveT, maSin barisaxos sammarTvelos
ufrosi gogi liqokeligogi liqokeli da mTielTa erTad-
erTi imedi, umamacesi da ukeTilSobilesi
mfrinavi Samil qorToSiZeSamil qorToSiZe vetmfreniT
mTebSi gauCinarebul biWebs eZebdnen. es
is adgilia, romelic uSualod esazRvreba
ruseTis mier kontrolirebad teritorias.
maTi vertmfreniT dakargulebis Zebna did
riskTan iyo dakavSirebuli. es bedkruli
biWebi, povnisTanave maTi da sasazRvro
samsaxurebis TanamSromlebis daxmarebiT,
miabares mSobliur saZvales...
sofel xaxaboSi gardaicvala imave
xeobis kargi vaJkaci, Tem-soflis imedia
ilo mindikauriilo mindikauri. dacarielebul sofels,
romelic faqtobrivad sazRvars amagrebs,
ra unda eqna? aqac Cveni miwis Svilni
sasazRvro jaris axalgazrdebi dagvex-
marnen da es kai yma miwas mivabareT.
saqarTvelos prezidents baton mixeil saakaSvils,saqarTvelos mTavrobas
am mcire CamonaTvaliT imis Tqma gvinda,
rom adgilis dedas adgilis mwevari unda,
raTa xevis, fSav-xevsureTis, mTiuleT-
gudamayris, TuSeTis mTebis soflebSi, rom-
lebic dacarielebis pirze arian, yvelaze
did nugeSs mesazRvreebsa da mfrinav –
Samil qorToSiZeze xedaven.
mTielTa cxovreba, gansakuTrebiT
zamTris periodSi, gmirobis tolfasia,
maT meti Tanadgoma da yuradReba sWir-
deba. isic saTqmelia, rom arxotas (asas)
xeobaSi, romelic inguSeTs esazRvreba,
xuTiode komliRa SemorCa. gza roSkidan –
arxotamde dRemde ar aris gayvanili, arada
ukve ramdenjer iTqva gazeT `saqarTvelos
respublikasa~ da `kavkasiaSi~ gamoqveyneb-
ul werilebSi, am saqmes arada ar daadga
saSveli... iqaurebi cxenebze bargakide-
bulebi ezidebian sarCos, sursaT – sano-
vages, RmerTma dagvifaros da am ZirZvel
teritoriaze Tu roSkidan samanqane gza
gadavida, ruseTi depatroneba.
Cven, mTis yoveli mobinadre Zalze
guldawyvetilebi, da aRSfoTebulni varT,
dRemde ver gavrkveulvarT, risTvis gaTa-
visuflda Tavdacvis saministros saaviacio
samsaxuris ufrosis Tanamdebobidan Cveni
qveynis saamayo Svili da mTielTa erTad-
erTi imedi _ Samil qorToSiZe.
Cveni winaprebi bunebrivad mesazRvreebi
iyvnen, Cvenc erTgulad vemsaxurebiT da
vicavT samSoblos, Cvens mamuls da sadac
Cven qveyanas vWirdebiT, mudam iq vdgavarT!...
batono prezidento, umorCilesad
gTxovT, dagvibruneT imave samsaxurSi
Cveni mTebis mobinadreTa da ara marto
maTi, sruliad saqarTvelos legendaruli sruliad saqarTvelos legendaruli
mfrinavi Samil qorToSiZemfrinavi Samil qorToSiZe.
saqarTvelos mTianeTis binadarTa
saxeliT
murRva ardotelimurRva ardoteli
poeti, saqarTvelos mweralTa poeti, saqarTvelos mweralTa
kavSiris wevri.kavSiris wevri.
xevsureTi, mucoxevsureTi, muco
o, saqarTvelov, Cemo dedao,
mware simarTles,
vwuxvar, vbedavo...
Seni sxeuli turfa sanukvi
surT aafeTqon... atydes samumi
o, saqarTvelov,
lamazo, tkbilo,
cxadad cremlo
da mSfoTvare Zilo
Cvili bavSviviT mesaTuTebi,
mjera mkvdaric ver dageubrebi!
miyvars erTian Svilebi Seni,
zogni Semrcxvennic,
ar aRmamSenni...
qarTul ocnebis gmirTa akvano,
sxivo _ sicocxlis, mzev saTayvano!
TurqeTs surs, mtkvari gadagviketos
lamara CinCalaZe
irakli vaSaymaZe
erwo, riwa
uflis cremli, ori cremli _
amers erwo, imers riwa.
elavs borotebis celi,
gminavs macxovaris miwa.
sisxli TqeSSi akvaniviT
gadairwa _ gadmoirwa,
uflis cremli _ erwo, riwa,
saqarTvelos dedamiwa.
modis mteri, saxels gvarqmevs,
monaTluls da saxelians.
TiTqos guSin davibadeT
Tvali jer ar gagvxelia.
modis eSma, Tovlis kaci
es ra qariSxlebi qrian,
deda xvTisas naTluli var
me xom saqarTvelo mqvia.
RmerTo, sixarbes
sazRvari ara
aqvs!..gv. 3gv. 3 gv. 5gv. 5 gv. 2gv. 2
2`kavkasia~ #3-4 (61-62) marti-aprili 2012
m x a r em x a r egazafxulia TbilisSi...
male Cveni ansamblis pirveli
solo koncerti gaimarTeba...
didi cieb-cxelebaa... samzadisi,
repeticiebi, sixarulis molo-
dini, nerviuloba... yvelaferma
kargad rom Caiaros, amisTvis didi
moTmineba, Sroma da uflis rw-
menaa saWiro... am giJuri dReebis
da gancdebis dros, roca TiTqmis
veRarafrisTvis vicliT, uceb
xdeba saswauli da 5 maiss,
giorgobisTvis mivemgzavrebiT
dakargul samSobloSi _ sain-
giloSi, igive hereTSi... guli
gvevseba molodiniT, vnaxoT Cveni
miwa-wyali, movilocoT winaparTa
salocavebi da iq mcxovreb qar-
Tul mosaxleobas CavutanoT didi
siyvaruli, gamovxatoT madlier-
eba, rom ar iviwyeben qarTvelobas!
ivane javaxiSvilis saxelo-ivane javaxiSvilis saxelo-
bis Tbilisis saxelmwifo uni-bis Tbilisis saxelmwifo uni-
versitetis gogonaTa qarTuli versitetis gogonaTa qarTuli
tradiciuli musikis ansambli tradiciuli musikis ansambli
`universiteti~`universiteti~, Cveni xelmZRvane-
li da sulis Camdgmelia batoni
Tamaz mamalaZeTamaz mamalaZe. ansambls analogi
ar gaaCnia, radgan ansamblis 11
wevridan erTi cekvavs, xolo aTi
gogona mReris da ukravs yvela
saxis qarTul instrumentze.
5 maiss mikroavtobusiT azer-
baijanisken gavemarTeT. sazRvarze
mainc daZabulebi viyaviT. Cveni
Tanamgzavri iyo erTi lamazi
heri gogona mariami, romelmac
gagvafrTxila, Tu rames gvkiTxa-
vdnen azerbaijaneli mesazRvreebi,
gveTqva, rom mariamTan mivdiodiT
stumrad. vRelavdiT, radgan
ubiT gadagvqonda xatebi. uflis
wyalobiT, yvelaferma kargad
Caiara... amovisunTqeT da guliani
simRerebic davaguguneT!
saRamos ukve kaxis wminda kaxis wminda
giorgis saxelobis moqmed ekle-giorgis saxelobis moqmed ekle-
siaSi viyaviTsiaSi viyaviT. taZari savse iyo...
mwuxris msaxureba mimdinareobda.
Cven misvlas didi sixaruli
mohyva. iq dagvxvda qalbatoni
lia salayaialia salayaia. misi gabrwyinebuli
Tvalebi TiTqos gvelodeboda...
es saswauliao, Tqva da siyvaru-
liT mogvkida xeli, dagvayena
sakurTxevlis win da sagaloble-
bad gaiSala qarTuli xmebi.
locvis dasrulebis Semdgom
gavemarTeTY sofel ala-TemurSiala-TemurSi,
sadac Cveni maspinZlebi sulmo-
uTqmelad gvelodnen. xalxs Tavi
moeyara erTi didi kaklis xis
qveS da gzas gamoscqerodnen, ro-
gorc omSi wasuli dedis Tvalebi
moelis Svilis dabrunebas.
cekva-simReriT SevegebeT
damxvdurT da ase SevediT in-in-
eza tartaraSvilis ojaxSieza tartaraSvilis ojaxSi, sa-
dac agugunda qarTuli Rumeli,
gaiSala didi sufra. fanduri,
salamuri, doli, garmoni... gaTen-
aq aris Tamaris saqarTvelo
ebamde erTmaneTs enacvleboda
sixaruli da sevda... erTni vi-
yaviT! erTi genis da sisxlis
xalxi! monatrebis da ganSorebis
cremlebs veRaravin ikavebda. gr-
Znobebi airia, tkivili, siyvaru-
li, wuxili, martooba, siSore,
umweoba, brZola, rwmena, isto-
ria, mteri, uimedoba da bolos
mainc imedi!!! wyliani TvalebiT
mainc vcekvavdiT da vmRerodiT
qarTulad!
qalbatoni ineza eqimia, is
aris qarTveli qalis etaloni.
mas mTeli raioni icnobs, mxsneli
da mSvelelia avadmyofTa da
uZlurTa! mis WiSkarze jvrebia
gamosaxuli, raTa yvelam dain-
axos, rom aq qarTveli cxovrobs,
marTlmadidebeli ojaxi! mas ar
eSinia im Zalebis, romlebic
cdiloben, amoZirkvon qarTuli
miwidan Cveni qarTveloba. ibr-
Zvis yovel wams, yovel sityvaSi,
qcevaSi samSoblos dasacavad!
rodesac Cven saqarTvelos sad-
RegrZelos vsvamT mTeli siRrmi-
seuli siyvaruliT, am gmiri qlis
guli imaze Rrmad swvdeba, gvis-
vams SekiTxvas, marto iq myofT
ki ara mTel saqarTvelos: `aba,
modi da iqarTvele Sen, me giSovi
miwas, damideqi gverdiT da erTad
viqarTveloT. ginda?!~ sunTqva
gvekvreba, vgrZnobT danaSauls...
Cven hereTi daviviwyeT da rom Cven hereTi daviviwyeT da rom
ara Cveni madliani uwmindesisa da ara Cveni madliani uwmindesisa da
unetaresis saqarTvelos patriar-unetaresis saqarTvelos patriar-
qis ilia meores meoxeba, albaT qis ilia meores meoxeba, albaT
dRes arc ki gvecodineboda, sad dRes arc ki gvecodineboda, sad
aris hereTi!aris hereTi!
dRes saingiloSi cxovrobs dRes saingiloSi cxovrobs
8 aTasamde qarTveli; 800 komli 8 aTasamde qarTveli; 800 komli
alibegloSi da daaxloebiT 200 alibegloSi da daaxloebiT 200
ala-TemurSi.ala-TemurSi. yvela qarTul
sofelSi eklesiaa da qarTuli
skola. mosaxleobasTan saubarSi
gavarkvieT, rom daxmarebas da
mxarSi dgomas mxolod saqarTve-
los eklesiis mxridan iReben.
iver tartaraSviliiver tartaraSvili ineza
eqimis Zmaa, 37 wlis heri vaJkaci,
romelic ukan araferze ixevs. man
gviambo, rom ala-TemurSi aris ala-TemurSi aris
VIII saukunis samebis eklesia,VIII saukunis samebis eklesia,
daukavSirda saqarTvelos, rom
igi Tavisi saxsrebiT da finanse-
biT aRadgenda taZars, Tanxmo-
bac miiRo, magram adgilobrivma
xelisuflebam ar misca gasaqani,
iveri mainc ar wyvets brZolas
taZris misaxedad. igi gulistki-
viliT gviyveboda, rom azerbaija-
nelebi maT agresiulad eqcevian,
zRudaven da axSoben yvelafer
qarTuls da cdiloben, qarTul
soflebSi iyidon miwebi, rom
sabolood dagvaSoron erTmaneTs.
magram Turme arc erTi qarTveli
ar yidis miwas, sul rom SimSiliT
mokvdes. erT muStad Sekrulebi
cxovroben herebi. iverim simwriT iverim simwriT
Tqva: Tqven ar iciT, vin varT Cven, Tqva: Tqven ar iciT, vin varT Cven,
ratom ar iciT Cvens Sesaxeb? yve-ratom ar iciT Cvens Sesaxeb? yve-
las gTxovT, ifiqreT samSobloze las gTxovT, ifiqreT samSobloze
da ara Tqven Tavze! cxovreba da ara Tqven Tavze! cxovreba
aq aris, cxovreba Tu ginda, es aq aris, cxovreba Tu ginda, es
aris saqarTvelo!aris saqarTvelo! amxela vaJkaci
cremlebs veRar ikavebda... aRar
SegveZlo Cvenc, ukve aRaravin
malavda cremlian Tvalebs.
uTqmelad vgrZnobdiT yvela
tkivils da im autanel damcire-
bas, rasac herebi ebrZodnen...
maTSi SemorCenilia is qarTuli maTSi SemorCenilia is qarTuli
suli da tradiciebi, romelic suli da tradiciebi, romelic
CvenTan dakargulia.CvenTan dakargulia.
6 maisi, giorgobis dila 6 maisi, giorgobis dila
gaTenda hereTSi... mTeli sofeli gaTenda hereTSi... mTeli sofeli
miemarTeba wminda giorgis eklesi-miemarTeba wminda giorgis eklesi-
isken, romelic amayad gadmohyu-isken, romelic amayad gadmohyu-
rebs alaznis velebs. taZrisaken rebs alaznis velebs. taZrisaken
mimaval bilikze fexSiSveli qris-mimaval bilikze fexSiSveli qris-
tiani da musulmani mxardamxar tiani da musulmani mxardamxar
midian... dailocos, ra Zala aqvs, midian... dailocos, ra Zala aqvs,
rom mis winaze molac ki vedre-rom mis winaze molac ki vedre-
biT midis...biT midis... arc ki amogvisunTqia,
sul qarTuli simReriT da ga-
lobiT aviareT aRmarTi. taZris
karebTan rigia... `qriste aRsdga~ `qriste aRsdga~
davWeqeT da uceb sakurTxevlis davWeqeT da uceb sakurTxevlis
win aRmovCndiT...win aRmovCndiT... sanam meufe mo-
brZandeboda, vgalobdiT da ar
gamovdiodiT eklesiidan... iqve
uzarmazari qvaa, saidanac Sesan-
iSnavi taZris xedi Cans. qurmuxis qurmuxis
wminda giorgis taZars azerbai-wminda giorgis taZars azerbai-
janulad da inglisurad aweria, janulad da inglisurad aweria,
rom is aris albanuri eklesia.rom is aris albanuri eklesia. am
faqtma guli Cagvwyvita, magram
patara viyavi, roca bebia yovel dRe saxlidan gamomiyvanda da Siraqis qedebTan alaznis Walebs patara viyavi, roca bebia yovel dRe saxlidan gamomiyvanda da Siraqis qedebTan alaznis Walebs
gadmomaxedebda... kavkasionis qveS gamefebuli silamaze ipyrobda patara fSaveli qalis guls, romlis gadmomaxedebda... kavkasionis qveS gamefebuli silamaze ipyrobda patara fSaveli qalis guls, romlis
winaprebic erT dros mTebidan ayrilan da am miwaze dasaxlebulan. gafacicebiT vusmendi bebias winaprebic erT dros mTebidan ayrilan da am miwaze dasaxlebulan. gafacicebiT vusmendi bebias
monayol ambebs hereTze, im saqarTveloze, romelic mdinaris iqiT iyo... da zRapari megona... `abaa, sad monayol ambebs hereTze, im saqarTveloze, romelic mdinaris iqiT iyo... da zRapari megona... `abaa, sad
aris bebi Tamaris xidi, Sen rom miyvebi? sad cxovrobdnen qarTvelebi? iq, sul didi xeebi rom Cans? aris bebi Tamaris xidi, Sen rom miyvebi? sad cxovrobdnen qarTvelebi? iq, sul didi xeebi rom Cans?
bebi, ra axlos aris mTebi, erTi nabiji da iq xar, xo bebi?.. sul vekiTxebodi erTi da igives da bebi, ra axlos aris mTebi, erTi nabiji da iq xar, xo bebi?.. sul vekiTxebodi erTi da igives da
pasuxi mware iyo: ara, Svilo, eg mTebi da velebi Cveni aRar aris...~pasuxi mware iyo: ara, Svilo, eg mTebi da velebi Cveni aRar aris...~
ase iqca hereTi Cems gulSi auxdenel ocnebad, romelsac Tamaris saqarTvelo erqva. megona, ase iqca hereTi Cems gulSi auxdenel ocnebad, romelsac Tamaris saqarTvelo erqva. megona,
verasdros vnaxavdi imas, rasac bebia miyveboda, magram es dRec dadga...verasdros vnaxavdi imas, rasac bebia miyveboda, magram es dRec dadga...
ar davixieT ukan da iq avediT
yvela, xalxi aRar gveSveboda,
CvenTan undodaT yofna, gvefer-
ebodnen, gviRimodnen da kidev
imRereTo, gveubnebodnen! Cvenc
vcekvavdiT da vmRerodiT. eniT eniT
aRuwereli sixaruli tri-aRuwereli sixaruli tri-
alebda maSin, roca vmRerodiT alebda maSin, roca vmRerodiT
`lales~. xSirad vimeorebdiT: `lales~. xSirad vimeorebdiT:
`Cemo lamazo samSoblo, Sen `Cemo lamazo samSoblo, Sen
ki genacvale~, `wminda giorgi ki genacvale~, `wminda giorgi
daglocavs alalmarTali Svil-daglocavs alalmarTali Svil-
sao, kurTxeul mowas garTmeven sao, kurTxeul mowas garTmeven
mariam wmindanisao~.mariam wmindanisao~.
hereTis meufe mobrZanda da
paraklisi gadavixadeT. iciT, ra
sanaxavi iyo eklesiis SeTeTre-
bul da darRveul sakurTxev-
elSi Cveni locva... iseTi Zala
da siyvaruli trialebda, rom
meufis SeZaxilze _ `qriste, meufis SeZaxilze _ `qriste,
aRsdga!~ TiTqos kedlebmac aRsdga!~ TiTqos kedlebmac
daiguguna: `WeSmaritado!~’daiguguna: `WeSmaritado!~’
eklesiis qvemoT Walaze
mowyobili iyo saWidao adgili
dayrili naxerxiT. mamluqebis
brZolas mogagonebdaT es yve-
laferi. SevkariT didi wre
da Cvenma ansamblma Caatara
koncerti, muxlebze dadebuli
doli, garmonis xma, salamuris
stvena da fandurze acekvebuli
qarTvelebis lxini cas swvde-
boda... ismoda kaxuri `mraval-
Jamieri~, guruli ̀ krimanWuli~,
aWaruli `nanaida~, svanuri
`ferxuli~, mTis simRera da
fSauri cekva!
wamosvlaze aravin fiqrob-
da... herebis stumar-maspinZlobam
dagvaviwya yvelaferi... magram
ramdenime saaTSi ukve sazRvarze sazRvarze
viyaviT, xidze videqiT, romelic viyaviT, xidze videqiT, romelic
saqarTvelos yofs azerbaija-saqarTvelos yofs azerbaija-
nisgan, anu kaxeTs hereTisgan...nisgan, anu kaxeTs hereTisgan...
yvela Cafiqrebuli iyo... exla es
yvelaferi, rac gadagvxvda, vis
mouyveT, vin daijerebs... uceb
qari amovarda, wvimis wveTebi
dagveca da davinaxeT saswauli davinaxeT saswauli
silamaze, bunebis amoucnobi silamaze, bunebis amoucnobi
movlena _ cisartyela, romelic movlena _ cisartyela, romelic
Tavs gadagvleboda da erTi fexi Tavs gadagvleboda da erTi fexi
kaxeTs Caedga, meore ki hereTs...kaxeTs Caedga, meore ki hereTs...
P.S. 6 maiss moxda erTi uCveulo movlena. mas Semdeg, rac saqarTvelom hereTi dakarga, wminda giorgis qurmuxis ekle-siaSi aRaravis dauwe-ria jvari. axla ki, meufe melqisedekis kurTxeviT, qarTul tradiciul samosSi gamowyobili fSaveli wyvili daiwin-da. acremlebuli xalxi erTmaneTs ulocavda am sixaruls.
es kidev erTi niSania imisa,
rom saqarTvelo gabrwyindeba!saqarTvelo gabrwyindeba!
bela xumaraSvilibela xumaraSvili
roca sasmeli wylis proble-
mebze vsaubrobT (arada, am Temaze
TiTqmis yovelwliurad, Tanac
weliwadSi araerTgzis gvixdeba
saubari), uxerxulobis erTg-
vari gancda gveufleba. qalaqs,
romelic sami mozrdili mdinaris
(alazani, ilto, orvili) auzSi
mdebareobs, wylis problema namd-
vilad ar unda hqondes?!
Tumca faqtebi iseTi jiutia,
maTTan verafers gaawyob da verc
`saqmes Caawyob~.
qalaq axmetas sasmeli wylis
problema 2000 wlamdec
hqonda da mas merec, magram
SarSan da wels, rac
am mimarTulebiT
xdeba, yovelgvar
zRvars scilde-
ba.
Tu imasac gaviTvaliswinebT,
rom am umwvavesi problemis etapo-
briv daregulirebas marto bolo
or weliwadSi milion larze
meti moxmarda, problema ki mainc
problemad darCa. amitomac aris,
rom qalaqis mosaxleoba serio-
zul guliswyromas gamoTqvams am
faqtis gamo.
... SarSanwin (2010 wels)
gvamSvidebdnen Sps `axmetis
komunalur gaerTianebas~, Sps
`saqarTvelos gaerTianebuli
wyalmomaragebis kompania~ Caenacv-
la da wyalTan dakavSirebiT yvela
problema etapobrivad moixsnebao!!!
davijereT... gamoxda xani da, rom
ityvian `vais gaveyareT da uis
SeveyareT~.
`qalaqis Sida qselebia ga-
mosacvleli, erT dazianebul
monakveTs rom aRvadgenT, axla
sxvagan iCens Tavso~, _ Tavis
marTlebas cdiloben Sesabamisi
samsaxuris xelmZRvanelebi.
ki magram, Cven raRa vqnaT?
rodesac is samsaxuri Cveni munici-
palitetis daqvemdebarebaSi iyo,
saqmec bevrad ukeTesad iyo awyobi-
li, sadme raime dazianeba rom iCen-
da Tavs, Rames TeTrad gaaTenebdnen
da meore dRes wylis miwodebas
aRadgendnen _ `yvela wvrilmanze
TelavSi gviwevs sirbili, adgilze
veranair problemas ver vwyvetT!~
_ gveubnebian am samsaxurSi rigiT
TanamSromlebad dasaqmebuli Cveni
Tanaqalaqelebi da kategoriulad
moiTxoven Cveni qalaqis (da ara
marto qalaqis) komunaluri
sakiTxebis mogvarebze mezobelma
raionma ki ara, adgilobrivma
mmarTvelobam izrunos, radgan amg-
vari problemebis simZime uSualod
maTi ojaxebis gadasatanicaa. ise
nuravin gagvigebs, xelisuflebis
politikis winaaRmdegni viyoT,
aramc da aramc, swored is gvinda,
rom xelisuflebas mivawvdinoT
Cveni xma, avuxsnaT saqmis realuri
viTareba, rom sxvaTa imedze yofna
xels ar gvaZlevs, Cvens proble-
mas Cvenve unda mivxedoT da 24
kilometrze ar unda gviwevdes
sirbili _ ariqa, mogvxedeTo!... _
amboben Jalurelebi, utoelebi,
saTianoelebi da rusTavelis qu-
Cis macxovreblebi. faqtobrivad
mTeli qalaqi.
_ ar gvinda es sakiTxi
samitingo Temad vaqcioT. mitinge-
biT problemebis mogarebas Cveul-
ni ara varT, magram moTminebasac
aqvs sazRvari, miTumetes, roca
2011 wels, rogorc prezidenti
Segvpirda, mosaxleobas sasmeli
wylis problema unda moxsnoda?!
wylis momxmareblebi Cven varT da
albaT Cveni saerTo azri (gnebavT
winadadeba) gasaTvaliswinebelia,
radgan namdvilad Segvwevs un-
ari Sedarebis gakeTebisa, saqmis
midgoma romeli variantiT aris
ukeTesi da Sedegiani~. _ ganucx-
ades sainformacio centrs sasmeli
wylis problemebiT Sewuxebulma
axmetelebma Cveni qveynis prezi-
dentis axmetaSi stumrobis dros.
omar maruqaSviliomar maruqaSvili
sasmeli wyali _ axmetis `aqilevsis qusli~
3`kavkasia~ #3-4 (61-62) marti-aprili 2012
s x v a d a s x v as x v a d a s x v a
aRdgomas, rogorc yvela
qristianuli eklesia, oWanes oWanes
wminda ninos dedaTa monasteri wminda ninos dedaTa monasteri
da wm. andria pirvelwodebulis da wm. andria pirvelwodebulis
saxelobis taZaricsaxelobis taZaric tradiciulad
RamisTevis msaxurebiT Sexvda,
romelic savse iyo morwmune
mrevliT, ufro metad Warbobda
axalgazrdoba.
oWane walenjixis raionis
qalaq jvaris erT-erTi ubania da
mdebareobs im gorakis maxloblad,
sadac gadmocemis Tanaxmad wm.
andria pirvelwodebuls pirveli
saikunis dasawyisSi qristianuli
jvari aRumarTavs.
2011 wlis 30 maiss gaixsna
wm. ninos dedaTa monasteri, 1
ivniss ki wm. andria pirvelwode-
bulis eklesiaSi meufe gerasimesmeufe gerasimes
locva-kurTxeviT pirveli wirva
daayena dekanozma andriam (mar-dekanozma andriam (mar-
Rania).Rania). amJamad taZarSi msaxurobs
aRdgomis brwyinvale dResaswauli qalaq jvarSi
mRvdeli pavle (gogoxia)mRvdeli pavle (gogoxia).
2012 wlis 15 aprils ekle-
siaSi pirvelad aRiniSna aRdgomis
dResaswauli. wm. ninos dedaTa
monasterSi morCili qalebi didi
rudunebiT da saocari siyvaru-
liT emsaxurebian ufals. dedebi
cdiloben TavianT umTavres saqmes
_ locvas SeuTavson uamravi
keTili saqmeebi. isini amzadeben
wminda saeklesio sanTlebs da
sxva. dedebma uflis sadideblad
locva aRavlines.
zugdidisa da caiSis mitro-
politi meufe gerasime monastris
sulier cxovrebas uZRveba da
cxadia, xSirad mobrZandeba mon-
asterSi.
aRsaniSnavia isic, rom wle-
uls lazares SabaTs meufe
gerasimes locva-kurTxeviT da
misi xeldasmiT am monasterSi
aRsrulda monazvnad aRkvecis
pirveli ceremoniali.
eklesias Tavze dahyurebs
mTaze aRmarTuli monastris
jvari, romelic xalxs uflisaken
mouxmobs. monasterSi dabrZanebu-
lia siwmindeebi: ierusalimidan, siwmindeebi: ierusalimidan,
tao-klarjeTidan, ukrainidan da tao-klarjeTidan, ukrainidan da
ruseTidan.ruseTidan.
yvela aRdgomis dResaswau-
liT xarobda, magram ormagi iyo
sixaruli mecenat levan matuasilevan matuasi,
romlis ZalisxmeviT da mondo-
mebiT aSenda samonastro kom-
pleqsi da aRsdga qristianobis
axali kera jvarSi. monastris
yvela locvaSi Semavedrebeli da
aqedan aRvlenili locva Seewios
sruliad saqarTvelos, saqarTve-
los kaTalikos-patriarqs, mcx-
eTa-Tbilisis mTavarepiskoposs,
biWvinTisa da cxum-afxazeTis
mitropolits ilia II-s, adg-
ilobriv mRvdel-mTavars meufe
gerasimes, monasterSi msaxurT da
mTel saqristianos.
ufalma dalocos yvela qris-
tiani da uflis madidebeli ke-
Tilismyofeli adamiani.
luara Wanturia.luara Wanturia.
es adgili Sesasvenebelia
TuSi mecxvareebisTvisac. TuSTa
baris soflebSi: zemo da qvemo
alvanebSi, nawilobriv ki lalisy-
urSi, (sadac erT mxares TuSebi
saxloben, xolo mdinare storis
mxares ki kaxelebi), aqauri TuSebi
zamTrobiT barSi _ Siraqis sa-
Zovrebze azamTreben, gazafxulidan
dawyebuli TuSeTSi mierekebian.
zogierTebi ki cxvars xevsureTis
saZovrebze `milalaven~...
Cveni warsulidan, mama-papidan,
fSavelSi mosaxleobas TiTo-oro-
la sulis garda cxvris farebi
ar hyavda. komunisturi reJimis
dros, aq cxvris farebis yola
ikrZaleboda.
dReisaTvis lalisyurelebma
da fSavlis mosaxleobam sakmaod
bevri cxvari gaiCina. zogierTs
samas-oTxasamde suli cxvari
hyavs. mTlianobaSi, erTi jgufi
aTas sulamde cxvars aqve aZovebs.
yovelive es ki fSavlis mTlian
mosaxleobas problemas uqmnis,
romelTac msxvilfexa rqosani
saqonlis gasadevari aRar rCeba,
mosaxleobis saqonels cxvari erT
Rer balaxsac ki ar utovebs. sadac
cxvari fexs daadgavs, iq balaxs
miwis piramde `parsavs~ cxvari
da msxvilfexa rqosan saqonels
saZovarSi aRar rCeba, rZes ar
iZleva da Zroxebi karikaturebs
emsgavsebian.
sofel fSavlis teritoriaze
TuSi mwyemsebi zogjer TveobiT an
ufro didxans banakdebian mdinare
storis orive mxridan adgilobriv
saZovrebs isini iyeneben.
problema imaSic aris, rom
Tavad fSavlis mosaxleobis erTi
nawilis sakuTrebaSi arsebul
cxvars zamTar-zafxuls sofelSi
RmerTo, sixarbes sazRvari ara aqvs!..
amyofeben da cxvris gadavlil
saZovars msxvilfexa saqoneli
aRar ekareba.
mosaxleobis msxvilfexa piru-
tyvisaTvis aseve problemas qmnis
rogorc daavadebebis gavrcelebis
albaToba, aseve sakvebis uqonloba.
amisaTvis sakanonmdeblo baza ar
arsebobs, ris gamoc mosaxleoba
zaraldeba. iqneb rogorme moxdes
gamijvna, rom cxvris farebisaTvis
calke iyos s aZovari da msxvil-
fexa rqosanisaTvis calke, rom
aravin dazaraldes.
fSavlidan sxvadaxsva dros
soflis delegaciam mimarTa Tel-
avis raionis gamgeobas TxovniT,
rom mdinare storis gaRma mxares,
tyispira adgili daekanonebinaT
mosaxleobis saZovrebisaTvis
ijaris saxiT, gamoRma ki momTab-
are cxvris farebisaTvis. pirobas
iZleodnen, magram yvelaferi isev
ise rCeboda. am saqmes rom ajan-
jlebdnen, mizezi iyo: `Zlierebas
ama qveynisas, ase surdaT, radganac
sakuTari cxvris farebisaTvis un-
dodaT gaRmac da gamoRmac...
RmerTo, sixarbes sazRvari
ara aqvs!!! kanoniT cxvris farebs
erTi, an ori dRis garda darCenis
ufleba ara aqvs, Tu ra Tqma unda
gza ar aris daketili an raime
seriozulma problemam ar SeuSala
xeli, magram ase ar xdeba: zogi-
erTebi ori-sami kviriTac rCebian,
moedebian mindor-velebs, tyeebs,
zogi ki aq azamTrebs. msxvilfexa
saqoneli (Zroxa, kameCi) TiTqmis
mSieri rCeba – irRveva kanonzo-
miereba... arian iseTebic, visac
patroni hyavs da uamrav cxvars
yvela kuTxe-kunWulSi daatarebs.
RmerTma umravlos maT, magram
sxva ar unda dazaraldes, sawyali
da upatroni ojaxebi yovelTvis
daCagrulebi rCebian, maTac xom
undaT arseboba!..
xandaxan raRac lukmas gad-
mogvigdeben, rom mere gamogviyenon
raimeSi, Tundac arCevnebis dros.
es aris samarTali?.. xalxis azri
da problemebi ki aravis ainter-
esebs.
minda mjerodes, rom ase aRar
iqneba, Cvenskenac sikeTiT gamoixe-
daven da samarTlianad gadagviwy-
veten CvenTvis upirvelesad mniS-
vnelovan da am rTul problemas.
axla ukve gazafxulda, sacaa
daiwyeba farebis gadmodena Siraqis
sazamTro saZovrebidan da Cveni es
maradiuli problema, isev proble-
mad darCeba.
ra unda vqnaT mosaxleobam,
ar viciT!..
vwer am tkivilian werils imis
imedad, rom egeb vinmem, raionulma
Tu centraluri xelisuflebis
warmomadgenelma, visac xele-
wifeba da sityva eTqmis da am
urTulesi problemis mogvareba
SeuZlia, gulTan axlos miitanos
Cveni gasaWiri da ijaris saxiT
dagvikanondes storis gadaRma
tyis pira adgilebSi da aRdges
kanonzomiereba.
mosaxleobis saxeliT
cira xasaiacira xasaiaTelavis raioni,Telavis raioni,
sofeli fSaveli.sofeli fSaveli.
redaqciis minaweri
imedia Telavis raionis
Tavkacebi da saerTod kaxeTis re-
gionis gulisxmieri gubernatori
batoni giorgi RviniaSviligiorgi RviniaSvili gul-
Tan miitans xalxis am sawuxars,
romelic mravali welia, awuxebs
mosaxleobas da daexmareba am
urTulesi problemis mogvarebaSi.
moviSveliebT didi ilias frazebs:
`kacad maSin xar saqebi,
Tu es wesi wesad darge:
yovel dResa Sen Tavs hkiTxo,
aba, dRes me vis ra varge.~
gazeT `kavkasiis~ gazeT `kavkasiis~
Jurnalistebi.Jurnalistebi.
sofeli fSaveli kavkasionis mTebis ZirSi mdebareobs, sofeli fSaveli kavkasionis mTebis ZirSi mdebareobs,
TuSeTisken mimaval gzis dasawyisTan _ mdinare storis da TuSeTisken mimaval gzis dasawyisTan _ mdinare storis da
mdinare WiWakvis sanapiroze. weliwadis yvela dros es sofeli mdinare WiWakvis sanapiroze. weliwadis yvela dros es sofeli
Tvalwarmtacia Tundac uZvelesi kulturis Zeglebis simravliT. Tvalwarmtacia Tundac uZvelesi kulturis Zeglebis simravliT.
lamazia maSinac, roca aqedan midamos cxvris farebi Seesevian lamazia maSinac, roca aqedan midamos cxvris farebi Seesevian
xolme... mere ki TuSeTSi zafxulis saZovrebisaken miedinebian.xolme... mere ki TuSeTSi zafxulis saZovrebisaken miedinebian.
fSaveli, mdinare storifSaveli, mdinare stori
swored am dRis aRsaniSna-
vad msoflio profkavSirebma 1
maisi mSromelTa saerTaSoriso
solidarobis dRed gamoacxada
da mTel rig qveynebSi Rirseulad
profesiuli kavSirebis TaosnobiT
aRiniSneba.
unda aRiniSnos, rom am
TariRs, jer kidev mecxramete
saukunis miwuruls miages pativi
Cvenma Tanamemamuleebma. imis gamo,
rom qalaqis Jandarmeria mkacrad
krZalavda yovelgvar Sekrebebsa
da manifestaciebs sapirvelmaiso
Sekrebebi qalaqgareT imarTeboda
/avWalaSi da Tbilisis zRvis
mimdebare teritoriaze,/ xolo
saqarTvelos damoukideblobis
Jams /1918 _ 1919 w./ mSromelTa
dRe qalaqis centrSi gaimarTa
da mas uamravi adamiani daeswro.
gasabWoebis dRidan es TariRi
mkveTrad Secvlili SinaarsiTa
da formiT yovelweliwads ima-
rTeboda. /manifestaciebis dros
mSromelTa uflebebis darRvevis,
xelfasebis gazrdis an sxva so-
cialuri moTxovnebi ikrZale-
boda./ Tumc, es dRe sabWoeTSi
gamosasvlel dRed iyo gamocx-
adebuli.
damoukideblobis aRdgenis
Semdgom, kerZod, 2001 wlidan
es dRe sistematurad aRiniSneba,
sadac profesiuli kavSirebi
mTavrobisa da xelisuflebisgan
im aqtualuri sakiTxebis mogvare-
bas sajarod moiTxoven, romelic
mSromelTa uflebebis dacvis
interesebSia Tavmoyrili. ase iyo
2012 wlis pirvel maissac. dRis 2012 wlis pirvel maissac. dRis
4 saaTze “vardebis moedanze” 7 4 saaTze “vardebis moedanze” 7
aTasze metma dasaqmebulma moiyara aTasze metma dasaqmebulma moiyara
Tavi da rusTavelis gamzirze Tavi da rusTavelis gamzirze
demonstracia parlamentis Seno-demonstracia parlamentis Seno-
bamde moawyo.bamde moawyo.
mitingze sityviT gamosulma
saqarTvelos profesiuli kavS-
irebis gaerTianebis Tavmjdomare
irakli petriaSvilmairakli petriaSvilma yvela im
mniSvnelovani sakiTxis Sesruleba
moiTxova, romelic dasaqmebulTa
da mosaxleobis saerTo inter-
esebSi Sedis. mraval lozungs,
plakatsa da transfarantebs So-
ris aseTi sloganic iyo: “veZebT_“veZebT_
samarTals”, “veZebT televiziiT samarTals”, “veZebT televiziiT
naCveneb saqarTvelos,” samedi-naCveneb saqarTvelos,” samedi-
cino dazRveva yvela students,” cino dazRveva yvela students,”
“viTxovT umuSevrobis Semweobis “viTxovT umuSevrobis Semweobis
dawesebas”dawesebas” da a. S.
imave dRes profkavSirebma
parlamentSi /TiToeuli wevri-
saTvis/ is iniciativebi Seitana,
romelic 2007 _2012 wlebSi
xelmowerebiT iqna dadas-
turebuli.
merab merab
uZilauriuZilauri
mSromelTa uflebebis dacvis manifestacia
126 wlis win, q. CikagoSi, mZlavri saprotesto aqcia 126 wlis win, q. CikagoSi, mZlavri saprotesto aqcia
gaimarTa. aTiaTasobiT mSromeli adamiani quCaSi gamovida da gaimarTa. aTiaTasobiT mSromeli adamiani quCaSi gamovida da
rvasaaTiani samuSao dRis SemoReba moiTxova. mSromelebis mier rvasaaTiani samuSao dRis SemoReba moiTxova. mSromelebis mier
mowyobil mitings, dasaqmebulTa uamravi udanaSaulo msxverpli mowyobil mitings, dasaqmebulTa uamravi udanaSaulo msxverpli
mohyva.mohyva.
4`kavkasia~ #3-4 (61-62) marti-aprili 2012
d r o i s l a b i r i n T id r o i s l a b i r i n T i
ganaTleba-nakiTxobaze odnavi preten-
ziis mqone mkiTxveli, umal mixvdeba, rom
winamdebare werilis saTauri, erT-erTi
cisferyanweli poetisa da didi qarTvelis
kolau nadiraZiskolau nadiraZis skandalurad cnobili
leqsis perifrazia. leqsis skandaluroba
ki imaSi mdgomareobs, rom, bolSevikuri
ruseTis mier saqarTvelos okupaciis
tragediisadmi miZRvnili leqsi, romelic
gasagebi mizezebis gamo, avtors wlebis
manZilze, rogorc ityvian, ujraSi hqonda
Caketili, gasuli saukunis 80-ianebis da-
sawyisSi `SemTxveviT gaeparaT.~ dRes bib-
liografiuli iSviaToba leqsTa krebulSi.
ra SuaSia es yvelaferi winamdebare
werilTan mimarTebiT? samwuxarod, rom
ityvian, SuaSi ki ara, TavSia. ris dastura-
dac xsenebuli leqsis nawyvets moviyvan,
yovelgvari perifrazis gareSe:
`Tovda da Tbiliss ebura Talxi,
dumda sioni da dumda xalxi. TeTr cx-
enze mjdomi, nabijiT neliT, Semodioda
sikvdili celiT~...
amoviRoT werilis saTauridan qaS-
ueTi, wvima da rogorc dedanSia, CavsvaT
sioni da Tovli, an gnebavT piriqiT, xeli
ar vaxloT arafers. suraTi mainc igive
darCeba, oRondac erTi `mciredi~ gansx-
vavebiT _ TeTr cxenze mjdomi sikvdili~
1921 wlis TebervalSi Semosuli bolSe-
vikuri ruseTis me-11 armia ki ara, an 1956
wlis 9 marts, e. w. `vasmoi polki~ da
1989 wlis 9 aprilis, alesilniCbebiani
sabWoTa `specnazi~ ki ara, Cveni megobari
amerikelebis mier, natos `demokratiuli
standartebiT~ ekipirebul-gawvrTnili,
sakuTar xalxze dageSili, qarTuli spec-qarTuli spec-
nazi Tesda sikvdils rusTavelze 2011 nazi Tesda sikvdils rusTavelze 2011
wlis 26 maiss.wlis 26 maiss.
da es xdeboda qaSueTis wminda gior-
gis eklesiis `Tvalwin~, erT fiora moe-
danze da am dros taZari ara Tu dumda,
aramed mzakvrulad daketilic aRmoCnda.
diax, mzakvrulad, radgan dRes yvela
Tanxmdeba imaze, rom, ara mxolod aqciis
organizatormonawileebma, yvelam icoda,
raRac, 7 noembris magvari saSineleba unda
momxdariyo. Tumca msgavss sisastikes,
sasikvdilod gametebas, mainc aravin
eloda.
arada darbevis dawyebasTan erTad,
qaSueTis zarebi rom daerisxebinaT, ara
Tu `mouxdeboda~ arsebul tragikul
suraTs, zarebis rekvas iqneb gadaefara
kidec im fsiqologiuri bgeriTi iaraRis
sazizRari xma? da Tu ver gadafaravda,
zarebis risxva iqneb gardauvlad mosal-
odnel RvTis risxvad aReqvaT mkvlelebad
dageSil plastmasis manqurTebs? da sanam
moyvass sasikvdilod gaimetebdnen, iqneba
imaze fiqrs gaevlo wamierad maT zombire-
bul tvinebSi, rom miSa ki ar aris magari,
aramed yovlisSemoqmedi ufalia mTavari,
romlis winaSe wardgoma yvelas mogviwevs!
es yvelaferi, mas Semdeg, rac moxda,
albaT gulubryvilo lirikad JRers
axla. mkacri proza ki imaSia, rom qaSue-
Tis taZari daketili iyo maSin, rodesac
dawiokebuli xalxi (albaT qaSueTis
mrevlic), saSvelad miawyda eklesias. da
mxolod 2 saaTis (!!!) Semdeg ganaxvnes
taZris karni.
dRes, rodesac mTeli qarTuli sa-
zogadoeba aRSfoTebulia momxdariT,
aranakleb gakvirvebuli da imedgacrue-
bulia e.w. dasavleTis `laiTi~ reaqciebi
momxdaris gamo. Tumca, modiT, gulze xeli
davidoT da isev vTqvaT _ sakvirvelic
da gaugebaric is ufroa, rom qarTul
marTlmadideblur samociqulo eklesias,
jerac ar gaukeTebia oficialuri gancx-
adeba momxdaris gamo. calsaxa Sefasebas,
mkvlelebis dasjis da dapatimrebulTa
ganTavisuflebis upirobo, mkacr moTxov-
nas vgulisxmob. da ara imas, rac gvesmis
zogadi, iqneb qristianuli moraliT
gamarTlebuli, magram dRevandeli mkacri
realobidan gamomdinare, rbilad rom
vTqvaT, mainc zogadi frazebi: urTierT-
mitevebis, moyvasis siyvarulis da a.S.
rac sxva araferia, Tu ara mkvlelis da
moklulisTvis, erTi sazomiT mizRva!
amas daumateT isic, rom veravin ver
gaigo, Tu ratom miiRo (miaRebines?) misma
uwmindesobam amerikeli msaxiobi qali Se-
ron stouni? ra, deda tereza brZandeba,
Tu maria magdalineli?
ar vici, iqneb am werilis Semdeg vinmem
Tea TuTberiZis, an ninia kakabaZisTea TuTberiZis, an ninia kakabaZis maraqaSi
Camweros, magram me imas vambob, rasac bevri
fiqrobs saqarTveloSi, magram ar, an ver
amboben, anu kiTxvebi Cveni eklesiis mimarT
aqamdec arsebobda da axlac arsebobs!
zemoTqmulidan da arTqmulidanac
gamomdinare mTavari kiTxva ki mokled, ase
SeiZleba Camoiqnas _ rodemde unda ikiTxon
mglis Tavze saxareba Cvens dedaeklesiaSi?
daviT mxeiZedaviT mxeiZe
`saqarTvelos respublika~ `saqarTvelos respublika~
2011 wlis 11 ivnisi2011 wlis 11 ivnisi
` w v i m d a d a T b i l i s s e b u r a T a l x i ,d u m d a q a S u e T i d a d u m d a x a l x i . . . ~
marina!
Cemi cxovrebis bolo wlebis yvelaze
didi SenaZeni! madloba ufals da im gare-
moebebs, romelmac igi Cems samegobro wreSi
Semoiyvana. Cveni xanmokle urTierTobis man-
Zilze, xSirad maxsendeba uflis sityvebi,
romelic man naTanielis mimarT Tqva: `ai,
WeSmariti israiteli, romlis gulSi ar
aris zakva~.
aRtacebuli var misi simarTliTa da
gulwrfelobiT. es Tvisebebi ucvlelad aris
gadasuli mis leqsebSi da swored amitom
aris fasdaudebeli misi poezia CemTvis. me
rom Cemi nacnobi poetebis SemoqmedebisaTvis
simboloebis Seqmna movindomo, mis poezias
gulis emblemas mivaniWebdi.
Cven ar dagvWirda erTi fuTi marilis
Wama, raTa erTmaneTi Segvecno. am SemTxvevaSi,
WeSmaritad igrZno gulma guli.
megobrobaSi gadamwyveti ndobis faqto-
ria. `waval Tu ara masTan erTad daz-
vervaze?~ _ ase amowmeben am faqtors.
me masTan erTad, yvelaze saSiSi
mtris zurgSi, yvelaze saxifaTo
dazvervaze wavidodi.
eldinoeldino
saRaraZesaRaraZe
emblema _ guli
redaqciis minaweri:
gazeT ̀ kavkasiis saredaqciio sabWo ma-ma-
rine TeqTumaniZesrine TeqTumaniZes ulocavs axali poeturi
krebulis gamocemas.
`axali qarTvelis~ darbazoba
brwyinavs darbazi...
iribi sxivi Camoatyda mdidrul
sasanTles
da briliantis farRulebSi
daisavana...
brwyinavs darbazi...
da erTmaneTs ejibreba
lali,
almasi,
ameTvisto,
oqro,
zurmuxti...
pier kardenis,
koko Sanelis,
jani versaCes
farCa-atlasi...
Weqavs darbazi...
`rokis~ xmaze rokven mbrwyinavi
qalbatonebi,
maTi qmrebi,
sayvarlebi da
megobrebi.
borgavs darbazi...
da uecrad fanjrebs awydeba
samSoblos Crdili _
xelgawvdili, mSieri bavSvis
susti sxeuli...
da...
jojoxeTis...
silamaziT...
brwyinavs...
darbazi...
*** dedis garda mirekavs yvela:
Svili, nacnobi, megobari,
wrfelic, TvalTmaqcic...
me ki Teqvsmeti weliwadia,
amaod veli
telefonSi gamomwyvdeul
Zvirfas xmas,
da yovel zarze umweo imeds
vebRauWebi...
rekavs da rekavs telefoni...
magram am sityvebs:
_ deda var, Svilo! _
aRaravin meubneba....
ver Segelevi
me maxsendeba Sori bavSvoba...
vkrTebi da TrTian TeTri xelebi,
ar damiRonde, ar damiRonde,
Sen verasodes ver Segelevi.
ver Segelevi, ise, viT odes
ver Sevelie mRvrie ialoms,
ver Sevelie, Sens fiqrTan erTad
sadRac, zecaSi vixetialo.
mere iq, caSi gadvixdiT qorwils,
dedamiwaze rom ar gveRirsa,
cicinaTela, Ramis mnaTobi
gzas gagvinaTebs ciur qveynisas.
da qalwulebriv miamitobiT,
dRevandeli dRis gadaviwyebiT,
aRgvafrTovanebs sxivTa mateba
da mayrionad _ galaqtikebi.
5`kavkasia~ #3-4 (61-62) marti-aprili 2012
n a S T i Z v e l i d i d e b i s an a S T i Z v e l i d i d e b i s a
saqarTvelos mTis arqiteq-
turaSi jer kidev daculia Zveli
dasaxlebebisTvis damaxasiaTe-
beli iseTi niSnebi, rogorebic
barSi aRar SemogvrCa.kerZod,
citadeliTa da galavniT dacul
baris qalaqs Tundac Zvel Tbi-
liss, Sida damcavi sistemebic
hqonda _ safrTxis dros Cixebi
iketeboda da mcxovrebT banidan
banze, aivnidan aivanze ise See-
ZloT gadasvla, miwaze fexsac ar
adgamdnen. msgavsi daniSnulebis
niSnebi jer kidev SemorCenilia
mTian regionebSi _ xevsureTsa
da TuSeTSi.
Zveli cixe_qalaqis kargi
magaliTia mucos cixis kom-
pleqsi, romelic dRes mitove-
buli nasoflaria. arqiteqtor
soso banZelaZissoso banZelaZis TqmiT, es aris
terasebad agebuli, gamagrebuli
dasaxleba,sadac kargad ikiTxeba
viwro quCebis qseli da mcire
moednebi _ TavSeyris adgilebi.
Zalian sainteresoa gadasasvleli
xidebi,rac nagebobebs erTmaneTTan
akavSirebda.
marTalia, mucosmucos qalaqs ver
vuwodebT, magram es mainc mikro-
urbanuli dasaxlebaa _ erTgvari
patara polisi. Sida gegmarebiTi
struqturis garda, mucos gama-
grebuli citadelic qalaquri
arqiteqturis niSania. gzis piras
mdgar xeobis Camket TorRvas
koSks ki, savaraudod, sabaJos
funqcia unda hqonoda. aq kavkasiis
qveynebisa da kuTxeebis damakavS-
irebeli gza gadioda.
mucosken erTi biliki xeo-
bidan adis, meore ki Crdilo-
kavkasiidan gadmodis. cixis orive
misasvlelTan akldamebia.
mucos cixis mwvervalze,
anu akropolze, patara min-
doria, romelic brolis kalos
saxeliT aris cnobili. aq aris
wminda giorgis saxate niSi. iqvea
akldama_samlocvelo, romel-
sac eTnografiuli gadmocemiT,
brolis kalos darbazi hqvia.
Zveli qarTuli termini darbazi
Tanamedrove parlaments niSnavs.
brolis kalos safixvnoze TemTa
sabWo ikribeboda da am adgilis
mniSvneloba toponimma Semoinaxa.
dRemdea SemorCenili kldeSi
nakveTi lodi-savarZeli, sadac
xevisberi ijda.
citadelSi eklesiis niSnebia.
Cans sakurTxevelis Semklaveba da
trapezis qva. citadeli Sedgeba
sami cixe-koSkisagan. samkoSkiani
cixis fenomeni mTis saforTifi-
kacio sistemebSi mniSvnelova-
nia. analogia bevrgan gvxvdeba.
magaliTad, muris cixe leCxumSi muris cixe leCxumSi
cagerTancagerTan (gviandeli xalxuri
gadmocemiT, am cixeebs hqvia:
m u c o _ m T i s e T n o k ult u r a
`dauxvdi~, ̀ dahkar~, ̀ ar gauSva~).`dauxvdi~, ̀ dahkar~, ̀ ar gauSva~).
svaneTSi CaJaSis citadeli, svaneTSi CaJaSis citadeli,
TuSeTSi keselos, girevisa da TuSeTSi keselos, girevisa da
indurTis cixeebi da sxva. indurTis cixeebi da sxva.
mucos nasaxlarze ori ubania mucos nasaxlarze ori ubania
_ SeTekaurebisa da daiaurebis. _ SeTekaurebisa da daiaurebis.
orive ubans TiTo koSki icavda.
zeda koSki SeTekaurebisaa, qveda
_ daiaurebis. mucoSi cxov-mucoSi cxov-
robdnen, agreTve, nacaurebi, robdnen, agreTve, nacaurebi,
WinWaraulebi da borCaSvilebi. WinWaraulebi da borCaSvilebi.
xevsurTa ZiriTadi saqmianoba
mesaqonleoba, xelosnoba da na-
diroba iyo. mTaSi feodaluri
ierarqia ar arsebobda, amitom
samxedro saqme yvelas exeboda.
dResdReobiT mucoSi sul mucoSi sul
eqvsi koSkia.eqvsi koSkia. amaTgan, SeTekaure-
bisa metad avariulia. citadelis
Sua koSki dangreulia, xolo
SeTekaurebis ubanSi koSkis kvali
TiTqmis waSlilia. mucoSi 25 mucoSi 25
cixesaxlia,cixesaxlia, saxuravi arc erTs
aRar SemorCa. bevri Zlier dazi-
anebulia. nawili CaSlilia, gaw-
mendis Semdeg mosalodnelia sxva
cixe-saxlTa naSTebis aRmoCenac.
qarTvelma arqiteqtoreb-
ma da restavratorebma mucos
unikaluri kompleqsis aRdgena
gadawyvites, rasac ara mxolod ara mxolod
kulturuli datvirTva eqneba, kulturuli datvirTva eqneba,
aramed xevsureTSi turizmis gan-aramed xevsureTSi turizmis gan-
viTarebasac Seuwyobs xels.viTarebasac Seuwyobs xels.
2004 wels mucoSi kompania
`arsisa~ da ̀ TBC bankis~ mxardaW-
eriT, masStaburi eqspedicia moew-
yo. Catarda feradi fotofiqsacia
da kinogadaReba. dasrulda 1989
wels dawyebuli azomva.
mucos restavracia _ re-
konstruqciisa da regeneraciis
sakiTxTan dakavSirebiT, qarTv-
elma restavratorebma ucxour
fondebsac mimarTes. proeqtis
xelmZRvanelma, soso banZelaZemsoso banZelaZem
da warmoSobiT mucoelma, amJamad
amerikis SeerTebul StatebSi
mcxovrebma paata SeTekaurmapaata SeTekaurma
proeqti msoflio ZeglTa dacvis
fondebsac gaugzavnes.
muco mxolod qvis kedle-
bi ar aris. es kolorituli
eTnokulturaa. aq unda dab-
rundnen xevsurebi, aRadginon
Zveli tradiciebi da gaaxalison
cxovreba maspinZlebmac da tu-
ristebmac.
bela CekuriSvili.bela CekuriSvili.
meCvidmete saukunis meore
naxevarSi, rogorc dedaistoria
gadmogvcems, kidev ufro gaxSire-
bula mterTa Semoseva aRmosavleT
saqarTveloSi, kerZod, kaxeTSi. am
periodisaTvis, axmetidan oriode
kilometris daSorebiT im adgi-
lebSi, sadac SarSan kulturisa
da dasvenebis skveri gakeTda, moz-
rdili sofeli yofila. sofels
Turme orive mxridan civi wyar-
oebi Camoudioda.
soflis marcxena mxares
mcxovreb gogonas lelagogonas lela rqmevia,
marjvena mxares mcxovreb vaJs ki vaJs ki
_ laSa._ laSa.
gogona adgilobrivi didg-
varovani memamulis erTaderTi
_ legenda wyaroebze _ Svili yofila. maT soflis
TavSi, sagvareulo cixe-koSkSi
ucxovriaT, romelsac kbilebamde
SeiaraRebuli mecixovneni icavd-
nen Turme.
` _ Cemi sasiZo aucileblad
SeZlebuli didgvarovanis Svili
unda iyos, mdabiosa da uqonelze
Svils rogor gavaTxovebo?~ _
uTqvams mraval brZolagamovlil
da mZime WrilobebiT sarecels
mijaWvul mamamiss, roca Tavis
Svilisa da Raribi ojaxis vaJis
siyvarulis ambavi Seutyvia.
misi asuli Turme ase ar
fiqrobda, `_ an laSa, an aravin!~
_ uTqvams mamamisisTvis. ganrisx-
ebul mamas meTvalyureebi miuCenia
SvilisTvis, ` - ar dauSvaT, im
Rarib-Rataks Sexvdeso!~.
amitomac iyo, rom qal-vaJi
saidumlod xan erT wyaros saTa-
vesTan xvdebodnen erTmaneTs, xan
meoresTan. orive wyaros saTave
ekal-bardiT iyo dafaruli.
swored es wyaroebi iyvnen
maTi erTaderTi mesaidumleni.
erT dRes sofelSi mefis
macne mosula: ̀ _ mteri Semogve-
sia, mefe qudze kacs uxmobso!~
laSa iaraRasxmuli miadga
koSks, sadac lela cxovrobda.
amaod Seecadnen mecixovneni va-
Jis SeCerebas, Ronieri mxrebiT
gaarRvia xmlebSemarTuli damx-
vdurTa wre da koSkSi SeiWra.
Tavze daadga mama-Svils da
ganucxada, ` _ omSi mivdivar,
gamosamSvidobeblad movedio!~...
`_ mec unda gamogyveo!~... _
ukan dasdevnebia lela. Turme
verafriT gadaafiqrebina vaJma.
TanasoflelebTan erTad lelac
vaJurad gadacmuli da iaraR-
asxmuli eaxla mefes. ` _ Sen aq
ra ginda? omi diacTa saqme ar
aris, wadi saxlSi da Sens sax-
elovan, daWril mamas mouareo!~
_ uTqvams mefes.
` _ diaci is iqneba, vinc
mters zurgs uCvenebso!~ _
gajiutebula gogo...
omi qarTvelebis gamarjvebiT
dasrulebula. brZolis velidan,
roca daWrilebi da daxocilebi
gamoyavdaT, mkvdrebs Soris mk-
erdgangmiruli lela upoviaT,
iqve axlos ki mZimed daWrili
laSa. didi pativiT daukrZalavT
mamaci gogona (swored am faqtze
gviambobs Taobidan Taobaze gadmo-
suli ambavi gmir axmetel gog-
onaze, romelic Sesulia wignSi
`qarTveli qalebi~).
mZimed daWrili laSa Turme
autanel tkivilebs ar epueboda,
yoveldRe gamodioda saxlidan,
xan erT wyarosTan Camojdeboda,
xan meoresTan da mdumared gahyu-
rebda usasrulobas.
ar gauvlia did xans da vaJi
miwis Txras Sesdgomia, blomad
Tixa mougrovebia, Tixis gamo-
sawvavi qurac mouwyia da Tixis
milebis damzadebas Sesdgomia.
milebis damzadebis Semdeg,
soflis boloze arxis gaTxra
dauwyia, ` _ ris gakeTebas
apireb, kaco, gviTxari, xeli
SegaSveloT!~ _ emudarebodnen
soflelebi, ̀ _ madloba, keTilo
xalxo! es Cemi gasakeTebelia,
piroba maqvs dadebuli da fics
nu gamatexinebTo!...
jer lelas ubnis wyaro
gamouyvania soflis bolosken,
mere Tavis ubnidan, Tixis mile-
biT SeuerTebia orive wyaro da
Tixisave mili gaukeTebia Rarad,
saidanac yinuliviT civma da an-
kara wyarom gadmoCqefa.
naiarevma sxeulma Turme mZime
fizikur Sromas veRar gauZlo da
vaJi loginad Cavardnila, cieb-
cxeleba Sehyria.
erT dResac vaJma Tanaso-
flelebi ixmo TavisTan, gaWir-
vebiT wamojda sawolze: ` _
ar vici, icodiT Tu ara, me da
lelas erTmaneTi rom gviyvarda.
wlebis manZilze vocnebobdiT
ise SegveerTebina Cveni gulebi,
rogorc soflis es ori wyaro,
magram bedma mwared dagvcina...
madloba RmerTs, imdeni SevZeli,
rom lelas erTi ocneba mainc
Sevasrule _ Cveni wyaroebi
SevaerTe da amiT Cveni gulebic
SeerTda, rasac mis sicocxleSi
ver veRirseT. didi survili
maqvs, es wyaro didxans darCes
am adgilebSi, rogorc sevdiani
siyvarulis niSan-svetio!~ _
uTqvams vaJs.
im Rmes vaJs, Turme, tkivileb-
ma ise Seutia, dilamde veRar
gastana.
gadioda dro-Jami. Seyvare-
buli wyvilebi am wyarosTan
modiodnen Turme ficis dasadebad,
rom ise yvarebodaT erTmaneTi,
rogorc lelasa da laSas.
mas mere sami saukune gavida.
TandaTan daviwyebas mieca sevdi-
ani siyvarulis wyaros legenda,
miuxedavad imisa, rom es wyaro
dResac moCuxCuxebs da siamovnebas
aniWebs yvelas, vinc wyurvilis
mosaklavad daewafeba.
legenda imasac gvauwyebs,
rom am wyaros, Turme samkurnalo
Tvisebebic hqonia, uSvilobis ue-
bari wamali yofila.
omar omar
maruqaSvilimaruqaSvili
6`kavkasia~ #3-4 (61-62) marti-aprili 2012
l e q s o a m o g T q o m , o x e r o ! . . ~l e q s o a m o g T q o m , o x e r o ! . . ~
sasaxle stumrebs elode-
ba, magram iq sevdiani ganwyo-
bilebaa. rkinis didi alayafis
kari Carazulia, Tumca, Sig-
nidan WiSkars momwydari ua-
mravi adamianis danaxva Sei-
Zleba. sasaxlis musikosebi _
simebiani kvarteti _ adamianur
tkivilebs aRgiZravs. didi
saxlis diasaxlisi, irealur,
iqneb yvelaze realur da
amaRlebul samyaroSi gada-
suli, verc ki gvamCnevs stum-
rebs... alayafs uaxlovdeba da
TiTqos SemogvCivis:
`landebs sasaxleSi mx-`landebs sasaxleSi mx-
olod maSin eli, olod maSin eli,
roca saubari edgar po-roca saubari edgar po-
ezea...~ezea...~
kiTxulobs da msmenels
Jruanteli gvivlis.
sasaxlis diasaxlisi – eldino saRaraZe...
iReba kari da stumrebi
realur Tu gamogonil po-
eziis sasaxleSi fexakrefiT
SevdivarT...
gagimxelT, rom am sasax-sasax-
les ̀ muza~,les ̀ muza~, xolo diasaxliss diasaxliss
_ eldino saRaraZe hqvia._ eldino saRaraZe hqvia.
`poezia fotoSi~`poezia fotoSi~ _ ase er-
qva fotogamofenas, romelic
merab berZeniSvilis kul-
turis centr ̀ muzaSi~ moewyo,
damTva lierebeli aRgvafr-
Tovana fotoxelovan daviT daviT
qoriZisqoriZis da reJisor kaxa Sar-kaxa Sar-
tavastavas mxatvrulma fotoebma.
yvela suraTze didebuli
msaxiobi eldino saRaraZeamsaxiobi eldino saRaraZea. igi
fotoebidanac galaktioniT
gvesaubreba.
am fotosuraTebze Sex-
vdebiT cxenze amxedrebul,
Tu mTis mwvervalze, casTan
miaxloebis surviliT Sepy-
robil msaxiob qals. lam-
fasTan, satrfos molod-
iniT daRlil, Tu `daRlili
atmis rtoTi~ Sewuxebul
mgrZnobiare arsebas. yvela
fotos Zalzed mignebuli,
ufro sworad, zedgamoWrili
striqonebi aqvs wamZRvare-
buli galaktionis poeziidan,
rac arcerT damTvalierebels
ar tovebs gulgrils...
`poezia fotoSi~, es aris
novacia, romelsac albaT
gaagrZelebs, daviT qoriZe
da am uCveulo xerxiT kidev
araerT saintereso poets
Segvaxvedrebs.
marine TeqTumaniZemarine TeqTumaniZe
raki yvelani ver mivw-
domivarT, nuravis gvegoneba,
sevda avi da zadiani rameao, miT
umetes, roca mTebis did da miu-
wvdomel sevdazea laparaki, _ ai,
rom dganan da moelian, rogorc
vaJa-fSavelamvaJa-fSavelam dagvibara; Tanac
rogorc Cans, swored mag sevdis
gamo aris, mTebs rom unxavis
danaxva SeuZliaT...
swored es miuwvdomeli da
melodiuri sevda dahyveba el-l-
guja uZilaurisguja uZilauris leqsebsac...
`Satilis casaviT lurji `Satilis casaviT lurji
gaqvs Tvalebi,gaqvs Tvalebi,
mSvenebiT mohgevxar sali mSvenebiT mohgevxar sali
kdlis avazas...~ _kdlis avazas...~ _
es leqsi ukve saqvey-
nod cnobil simRerad
iqca, rasac Tavis xevs-
urul fandurze
mSvenivrad imR-
eris SatilSi
mcxovrebi gela daiauricgela daiauric _
Tavadac poeti da iqauri skolis
direqtori...
`ayvavebula aragvze deka,
nisli micuravs mTa-mTa,
sevda maswavle,
fSavlis asulo,
emag Taflisfer TvalTa...!~
***
`RmerTo, Sen daloce
Suafxo, Cargali,
fSavlebis Rreoba,
cxenebis Weneba...~
***
`nurca ras mkiTxav
da nurca ras miambob,
Sen Cemi cxovrebis
daswyevli gariJraJs,
me Seni dakargva
wlebis win viglove,
niavi mTebisa
metyoda samZimars~.
am leqsebsac simRerebad
moismenT ukve sxvadasxva folk-
loruli ansamblis SesrulebiT.
am amoTqmulebisa da kidev
sxva, am wignSi warmodgenili
mSvenieri leqsebis avtori ki
– 1995 wels iltos xeobis
Saxvetilas Temis sofel WarTa-
laSi dabadebuli, balRobidan
oblobaSi gazrdili da amJamad
axmetaSi mcxovrebi elguja uZ-elguja uZ-
ilauria...ilauria...
hoda, ioseb longiSvilis ioseb longiSvilis
`Satilis asulosaviT~`Satilis asulosaviT~ imasac
rom ar mohparon es Cemgan da-
mowmebuli an kidev sxva kargi
amoTqmulebi, modiT, yvelgan
gavimeoroT xolme, _ elgujam
dawera es leqsebi, elguja uZ-
ilaurmao...
rogor Tu elguja uZilaur-
mao? _ rom ikiTxaven, unda
mivugoT:
rogor da, iseo, rom ukve
wignadac aris dabeWdilio...
arada, ramdeni xani ocne-
bobda Tavis wignze, radgan misi
leqsebi mxolod saaxloblos
viwro wrisTvis Tu iyo aqamde
xelmisawvdomi.
amieridan ki, gvian gamomcx-
vari oblis kveris wesiTa da
rigiT, poeti uZilauri dReisa
Tu momavlis mkiTxvelTa farTo
da uSeRavaTo samsjavros am
wigniT warudgeba, risTvisac
gamomcemloba `palitris~ mes-
veurebs ekuTvniT samadlobeli
Tu sakargymo...
hoda, modiT, mkiTxvelis gu-
lisken mimavali gza davulocoT
am patara krebuls.
mixo mosuliSvilimixo mosuliSvili
gvian gamomcxvari oblis kveris wesiTa da rigiT
ayvavebula
aragvze dekaayvavebula aragvze deka,
nisli micuravs mTa-mTa,
sevda maswavle,
fSavlis asulo,
emag Taflisfer TvalTa.
cixegorobas
stumrad mogival,
ar makoceba, neta?
Seni alersi mwadia,
qalo,
yofna mwadia SenTan.
am qarafebs da
kldovan bilikebs
raisad sTelav kentad?
modi, viqnebi
Seni wawali,
mTebi davlaxoT erTad.
da Tu Sen gamo, fSavlis asulo,
Sen ZmaT SemaWran xmalze,
neta manaxa, rogor mitireb
glovis sevdian xmaze!
Satilis casaviT lurji gaqvs
Tvalebi
Satilis casaviT
lurji gaqvs Tvalebi,
mSvenebiT magoneb
sali kldis avazas,
mag silamazisTvis
gwyevlian qalebi,
vaJebi hkocnian
Sens saval Saragzas.
ramdenjer vevedre
laSars da kopalas,
kvlav damibrunebden
aprilebs gafrenils,
Sors gagitacebdi
celqsa da lurjTvalas,
Sens dalals vnaxavdi Cems
mklavze dafenils.
kvlav nuRar Semxvdebi,
meride, qalbnelo,
kaci ar macduno
mag TvalTa mSvenebiT,
Sevcdebi, Segtaceb
perangis sayelos,
mTebs gadagatareb
lurjais WenebiT.
da rogorc yaCaRi,
arwivTa sabudars
mival da gavxdebi
sali kldis xizani,
SurTxebTan dagmalav
sacoles naqurdals,
uSenod sicocxles
ara aqvs mizani.
RmerTo, Sen
daloce
RmerTo Sen daloce
Suafxo, Cargali,
fSavlebis Rreoba,
cxenebis Weneba,
Rame rom ician
mglebiviT wanwali,
sabZelSi Tavneba
wawlebis fereba.
leqsebSi fSavel kacs
vina hyav badali,
Congurze simReriT
ician Teneba,
xonCaze ician
cxel-cxeli xinkali
da pantis arayiT
kopalas xseneba.
Tu mteri dalandes,
iaraRs isxamen,
sali kldis vefxvebad
Cndebian fSavlebi,
jixvebis xoroebs
fexdafex misdeven,
frialo kldeebze
RmerTi hyavT Tavdebi.
nislis dav, me Senze
fiqrebi mawamebs,
ismine, mTvarisav,
es Cemi vedreba,
qalaqs nu waiReb
yornisfer dalalebs,
mTebs ufro uxdeba
mag TvalTa mSveneba.
7`kavkasia~ #3-4 (61-62) marti-aprili 2012
p o e z i ap o e z i a
`wuTisoflis gza – Saraze~
SoTa maruqaSvilisSoTa maruqaSvilis leqsebis pi-
rveli krebulia. masSi Sesulia
bolo sami aTwleulis manZilze
Seqmnili leqsebi, romelTa ume-
tesobac Tanamedrove aqtualur
problemebs eZRvneba. am leqsebSi
gamoxatulia fSaveli kacis fiqri
Cvens mRelvare da SfoTian droze.
deda samSoblos siyvarulze, mis
awmyosa da momavalze. imedebi,
ocnebebi, sixaruli da sevda erT-
nairi grZnobiT aris Tavmoyrili
mamulis uzomod Seyvarebuli
mTieli kacis gulSi da Zalumi
cecxliT swvavs mis mSfoTvare
suls.
bunebiT Semoqmedi WaRara
kaci Wabukuri SemarTebiT umR-
eris deda samSoblos gmirul
warsuls, saxelovan winaparTa va-
Jkacobas da mamacobas, samSoblo-
sadmi erTgulebasa da Tavdadebas,
xatovnad aris gamJRavnebuli
siyvarulisa da megobrobis marad
uberebeli grZnobebi.
mis leqsebSi umeteswilad
sevdac rom gamosWvivis, arc
es aris gasakviri, es yovelive
gamowveulia mTis soflebis
dacarielebiT, upatronod mi-
tovebuli da nangrevebad qceuli
saxlebiT, mTaTa ulamazesi mi-
damoebis gaukacrielebiT, im
mdidari, tradiciuli da ZirZveli
adaT-wesebisa da zne-Cveulebebis
SebRalviTa da miviwyebiT, rasac
mSfoTvare sulis poeti
Cvenda samwuxarod, Segnebulad
uwyobs xels Cvens yoveldRiur
cxovrebaSi garedan SemoWril-
Semotanili antiqarTuli, anti-
erovnuli yofisa da qcevis wesebi,
rac esoden uaryofiTad moqmedebs
momavali Taobebis sulier, mor-
alur da zneobriv formirebaze.
guli Sestkiva, rom dRevandeli
xelisufalni nakleb yuradRebas
uTmoben adamianis, gansakuTrebiT
axalgazrdobis sulier wrTobas,
rac Rrma ufskruls aCens warsul-
Tan, awmyosa da momavalTan. eri da
qveyana roca warsuls iviwyebs,
roca fesvebs swydeba, swored
maSin eqmneba safrTxe qarTveli
kacisTvis yvelaze Rirebulsa da
faseuls mama – papaTa anderZisa
da tradiciebis erTgulebas.
swored amitom aris, rom av-
tori, rogorc cocxal adamianebs,
ise esaubreba iltos xeobaze iltos xeobaze
dRemde SemorCenil cixe – ko-
Skebis, eklesia _ monastrebis da
xat – salocavebis naSTebsa da
nangrevebs.
aRsaniSnavia, rom avtori
marto leqsebiT ki ar exmianeba
dRevandeli duxWiri cxovrebis
realobas, dReniadag sakuTari mar-
jveniTa da mamobilizebuli sity-
viT mxarSi udga Tanasoflelebs
da ara marto maT, sadac ki xeli
da sityva miuwvdeba, mondomebas
ar iSurebs moZmeTa mxardasaWerad.
sakuTari marjveniTa da alali
SromiT uZRveba ojaxs. SoTa
maruqaSvilis leqsebi da kafiebi
oraTeul welze metia xSirad
ibeWdeba raionul presaSi.
prologi Tu
epilogi?..
(mkiTxvelTa gasagonad)
me Tu Cem leqsebs gaCuqeb
Sen siyvaruli maCuqe,
gamixalise es guli
imediT gamiWabuke.
Tuki arafers ar miSvel
ar moval _
ar Segawuxeb, _
rasac orive davkargavT _
mova dro da Segawuxebs.
gardasul droze fiqrebi
gulze
miWeren marwuxebs, _
raic adreve mtanjavda _
dResac igive mawuxebs,
arsaidan Can saSveli _
an wamals vin ras maCuqebs.
ukve davkarge imedi
grZnobebs
ver vaZlev pasuxebs, _
movkvdebi gauxardeba _
Wias miwisqveS nasuqebs,
deda vutire patronis _
arc me maWmevdnen
nazuqebs, _
Wia ki mainc majobebs.
Cem leSiT me gavasuqeb...
ukvalod ki ar gavqrebi.
aq vtoveb
yoCiviT biWebs,
wuTisofelSi Wkvianad
gasTvlian Tavis nabijebs.
mamas ra msurda
SvilTaTvis _
gzad ipovnian pasuxebs,
Tu ra viyavi amqveynad _
imas ki dro gaaSuqebs!
pirimzis yvavili
tyis pirs Semomxvda yvavili
da Semomcina piriTa,
megona turfa asuli _
morTuli sayur-mZiviTa.
mived da mivualerse _
aq rogor gaCndi lamazo,
Sen xom ara xar is turfa _
trfobis isar rom damaso,
erTxel makoca, wavida, _
gauyva gayris Saraso, _
saxsovrad Semomatova _
mec ar viviwyeb amaso.
rogor amoxved miwidan _
ra gaZlevs amis Zalaso,
bunebam Tu gamoggzavna _
sicocxle gagvilamazo.
gadamaviwyda dardebi
Sen naxvam lxeniT amavso,
Tvalwin damidga
laRi dro
xsovna
cremliT rom namavso.
me ki veRara vyvavilob _
sibere mova, damaWknobs,
Sen isev moxval aprilSi _
axal sicocxles
ganagrZob, _
me veRar moval meored, _
erTxel momergo sicocxle,
da Tu ram qveynad viare _
isac RvTis ZaliT vicocxle.
me silamazes vetrfodi,
guls vixarebdi amiTa, _
waval da ise gavqrebi _
rogorc sizmari Ramisa, _
Sen ki ixare lamazo
sicocxliT silamazisa.
rac ginda daigviano...
(simRera gazafxulze)
zamTari midis, boboqobs
unda gviCvenos Zalebi,
Semogvitia wasvlisas,
TovliT, wvimebiT, qarebiT,
magram Zal-Rone eleva,
CamouTxelda malebi,
mzem caze SemoimaRla
gamoanaTa Tvalebi,
unda gadevnos zamTari
sxivebi styorcna malebi,
pirveli maxaroblebi, _
mosulan yoCivardebi,
ise keklucad moCanan
viT qalis xelSi vardebi.
mival da vealersebi, _
rad-ra xarT egre kargebi!
roca Tqven gxedavT, mgonia
balRi var, ara vberdebi,
ra vqna rom mTebSi Tovlia
gnatrob da mogelodebi,
wava, gaivlis zamTari
moxval da mogviqrodebi,
ayvavildeba midamo,
farCebs daifens kordebi,
Sena xar sulis Camdgemli,
iCqare, nu dayovndebi.
vici, rom unda gelodo,
ar gavce gulis dardebi,
rac ginda daigviano
miT ufro Semiyvardebi.
ia
iis surnelma damaTro
am gazafxulis dilasa,
gavxde _ Tvali Sevaswar
amosuls buCqis Zirasa, _
madli RmerTs kidev moveswar
keklucsa _ pirmocinarsa, _
gadarCenia sikvdilsa,
zamTars, Tovlsa da yinvasa.
gamaxalisa lamazma
da RmerTs
kvlav SevTxov imasa _
mudam silaRemc amkobdes
sicocxles mouwyinarsa.
roca gulia molxeniT,
gatarebs pirmocinarsa.
niadag sikvdili sjobav,
sicocxles gaucinarsa!
netav, raisad Semomxvdi
(am cota snis winaT (am cota snis winaT
ukrainaSi ukrainaSi
mogzaurobis mogzaurobis
STabeWdilebebidan).STabeWdilebebidan).
netav, raisad Semomxvdi,
gamexsna gulis iara.
trfobis isarma damkoda,
damaWkno, damaziana.
isev gaRvivda is cecxli, _
Wabuks gulze rom meala,
me ki megona: gaTavda,
damiSra trfobis fiala.
vina Tqva: guli berdeba,
Wori vin gaaxmiana,
guli iseva Wabukobs
wlebma ver daaWkviana.
mcire xniT Segxvdi, lamazo,
Sen xilvam gamamziana,
gamiTbo gulis ZarRvebi, _
sixaruls damaziara.
magram, vai rom ver SevZel
ena daClungda tiali,
guli rom gadamiSale,
ver gavTqvi Cemi trfiali.
fiqrebi erTurTs daemTxva,
TiTqos gvqoniyos ziari,
ver mogec gulis malamo,
verc rCeva giTxar Wkviani,
Seyris gzam isev gagvyara,
Tvalebi dagvrCa wyliani,
albaT verasdros SevxvdebiT,
daiwvas bedis triali.
netav, raisad Semomxvdi,
mkurnali meqen gviani,
gamexsna Zveli iara,
gamwire gulnaRvliani.
ocnebiT isev manda var,
TvalT midga Seni xateba,
gaocebuli davdivar,
ar vici, CemSi ra xdeba.
cxovreba gamocanaa,
bedi, vis, rogor Saxvdeba,
zogs enatreba sikeTe
zogi amiTac waxdeba.
ase yofila sicocxle, _
rac gvinda, ise ar xdeba,
nanaxi tkbili sizmari
netav rodisRa axdeba?!
kafia sakuTar
Tavze
Sen Cemo Tao rad bleqav,
sasmels ver itan akio?!
dalev da avad gaxdebi
ar gesmis laparakio!
dauZaxodi loTebsa, _
kuWeb ara aqvT `brakio~,
yovel dRe mogakiTxaven,
Sagaguleben rakio; _
pirwmindad gamaswrutaven,
aRar darCeba ylapio.
magaT ra gaxdis avada;
Sig ro erios Sabio
verc maiSoreb ZaliTa,
Tunda xeli xkra _ wadio!
emagden unda dalion,
Camaidorblon
ybebio;
Sen ra Cemfexeb
kaci xar;
dalev, mere
ki hkvdebio!
b o l o g v e r d i
CK
damfuZnebeli, gamomcemeli
da mTavari redaqtori
iza jaWvaZe
redaqtori
laSa-giorgi
kraveiSvili
redaqtoris moadgile
diana gigiaZe
saredaqcio sabWo: ivane wiklauri, koba buCukuri,
rezo kobiaSvili, giorgi iCuaiZe, nugzar idoiZe, levan
caluRelaSvili, marine TeqTumaniZe, nata borCaSvili, leila
arCemaSvili, gulo kobiaSvili, omar maruqaSvili, goCa xaranauli.
gazeTi ar gamoxatavs arc erTi politikuri partiis interess, avtorebi Tavad ageben pasuxs masalebSi Setanili faqtebis sisworeze, avtorTa mosazrebebi SesaZloa ar eTanxmebodes redaqciis pozicias. gazeTidan
masalis gadabeWdva redaqciasTan SeuTanxmeblad dauSvebelia
misamarTi:
kostavas q.#14
tel: 52-16-38899-79-76-13
dakabadonda
koba bedoiZis
dizaincentrSi
www.bedoidze.site.ge
saqarTvelos zecav,
saqarTvelos mTebo,
RmerTTan mosaubre
utyvo winaprebo,
mdinarev da tbebo,
zRvav zurmuxtis fero
mwvaned moxasxase
velebo da mdelo!
momxvdurad Tu moyvrad
moseulma mterma
ver SeiZlos Tqveni mitaceba,
vneba!
saqarTvelos zecav,
saqarTvelos mTebo,
zRvav, mdinarev, tbebo,
nakrZal samoTxeno,
qarTul sinamdvilis
nawil-mTlianebo!
RvTis SewevniT mterma
ver gicvaloT saxe!
RvTis SewevniT vlewoT
borot sulTa maxe!
***
lamara CinCalaZe
TvalsaCino mwerals _TvalsaCino mwerals _
maka joxaZes
*
TvalsaCino mwerals, TvalsaCino mwerals, Jurnal Jurnal
`ciskris~ saredaqcio sabWos `ciskris~ saredaqcio sabWos
Tavmjdomares _Tavmjdomares _
nodar nodar
grigalaSvilsgrigalaSvils
*
TvalsaCino poets da TvalsaCino poets da
kritikosskritikoss _
Temur SavlaZes
TvalsaCino poetis goCa TvalsaCino poetis goCa
xaranaulis tyupebsxaranaulis tyupebs _ _
maTes
dada
liles
*mxatvar
Tea botkovels
*saqarTvelos profkavSirebis
Tavmjdomaris moadgiles _
eTer maTurels
Cinebul moxeves _
maguli kobaiZes
*fSavlis mkvidrs _
gia abramiSvils
*zoia,
anzordada
nato
jaWvaZeebs
*axalgazrda iurists
ada bedoiZes
gilocavT dabadebis dRes!gilocavT dabadebis dRes!
neli mudamJams siTbos ga-
moscemda. iyo, kargi meuRle da
deda. fSavlis saSualo skolis
damTavrebis Semdeg colad gahyva
Tanaklasel leCurel fSavels
SoTa arCemaSvils, romelic gamo-
irCeoda niWierebiT, leqs-kafio-
biT, simamaciT da sportisadmi us-
azRvro siyvaruliT. igi fSavlis
fostis gamged muSaobda, magram
naadrevad, srulad axalgazrda
ganerida wuTisofels.
caluRelad darCenili neli
Tavs dahfofinebda or qaliSvils:
ekas da marinas... mere ki, isic
meuRlis samsaxurSi Cadga, sico-
cxlis bolomde fostis gamged
muSaobda fSavelSi.
maT samagaliTo ojaxs axlo-
belTa siyvaruli da Tanadgoma
ar aklda, radganac Tavadve iyvnen
yvelas gverdSi mdgomni, maTi
sixarulisa da tkivilis gamzi-
arebelni.
axla ukve ojaxis burji _
neli amirajebic gamoecala ojaxs
xelidan. igi xangrZlivi avadmyo-
fobis, jojoxeTuri dardisa da
tkivilebis Semdeg, maradiuli
qveynis binadari gaxda. spetaki
sindis-namusiT mosili eaxla
nanatr meuRles, mSoblebs, Zmas...
axla im qveynad misvlis Jami
dadga... ara marto Senma lamazma
da Rirseulma ojaxma, fSavelmac
dakarga kargi qali, kargi ada-
miani, radgan Sennairi meojaxe
qalebis naadrevi gardacvaleba
xsovnaxsovna neli amirajebi da SoTa arCemaSvili
didi tragediaa, yvelaze me-
tad Seni SvilebisTvis: axlad
daqvrivebuli Seni marinasaTvis...
Seni sami SviliSvilisTvis, naTe-
savebisTvis...
magram ra eSveleba sruliad
umweod da upatronod darCenil
Sens ekas, neli?..
reno jaWvaZe,reno jaWvaZe,
TanaklaseliTanaklaseli
gazeT `kavkasiis~ redaqcia
samZimars ucxadebs amave gaze-
Tis saredaqcio sabWos wevris
- baton koba buCukuris ojaxskoba buCukuris ojaxs,
mis debs – asmaT riJamaZes, asmaT riJamaZes,
neli da roza buCukurebsneli da roza buCukurebs
dedis dedis
nino kobaiZe-buCukurisnino kobaiZe-buCukuris
gardacvalebis gamo.
iza jaWvaZe, mayvala gonaS-
vili, koba arabuli, baRaTer
arabuli da ivane wiklauri
samZimars ucxadeben baton koba koba
buCukursbuCukurs
dedis dedis
nino kobaiZe-buCukurisnino kobaiZe-buCukuris
gardacvalebis gamo.
axlaxan saqarTvelos JurnalistTa
SemoqmedebiT kavSirSi, misi Tavmjdomaris
hamlet gegiashamlet gegias TaosnobiT sazeimo viTare-
baSi aRiniSna qarTuli Jurnalistikis
dRe.
aRsaniSnavia is, rom sxvadasxva
mra valferovan RonisZiebasTan erTad
bevri Rirseuli da amagdari Jurnalisti
dajildovda sxvadasxva saxis sapatio
sigeliT. teleeTerSi sabrZolo mov-
lenebis amsaxveli publikaciebisaTvis,
qarTul JurnalistikaSi xangrZlivi
moRvaweobisaTvis, diplomebiT `qarTul
Jurnalistikis ganviTarebaSi Setanili
mniSvnelovani wvlilisaTvis~ _ guram guram
gogiaSvili, aleko aslaniSvili, spartak gogiaSvili, aleko aslaniSvili, spartak
qobulia, nodar tabiZe, lali kobaxiZe, qobulia, nodar tabiZe, lali kobaxiZe,
mzia koberiZe, nanuli bukia, gubaz sani-mzia koberiZe, nanuli bukia, gubaz sani-
kiZe, iza jaWvaZekiZe, iza jaWvaZe da sxv.
im dRes kolegebma aseve gulTbilad
miuloces Jurnalistikis dRe Jur-
nal `ciskris~ redaqtor-gamomcemels
sergi kakalaSvilssergi kakalaSvils da amave Jurnalis
saredaqcio sabWos Tavmjdomares nodar nodar
grigalaSvils grigalaSvils `ciskrisTvis~ STaberili
axali sicocxlisaTvis da warmatebebi
usurves maT.
es STambeWdavi, mniSvnelovani da
sasixarulo dRe didxans emaxsovrebaT
RonisZiebaSi monawile Jurnalistebs.
erTi dRe saqarTvelos JurnalistTa
SemoqmedebiT kavSirSi
patara megobrebi: ana-maria basilaia da nika kilaZepatara megobrebi: ana-maria basilaia da nika kilaZe