8
erovnuli, literaturuli da sazogadoebriv-politikuri gazeTi erovnuli, literaturuli da sazogadoebriv-politikuri gazeTi fasi 1 lari #3-4 (61-62) marti-aprili 2012 weli CK `RmerTo, `RmerTo, samSoblo micocxle, samSoblo micocxle, mZinarec mZinarec amas vduduneb!~ amas vduduneb!~ muco _ mTis eTnokultura aq aris Tamaris saqarTvelo rodesac TuSeTis mTebSi jixvebze sanadirod wasuli da ukvalod dakarguli ori axalgazda xevsuri: givi zviadauri givi zviadauri da aluda ardoteli aluda ardoteli Tveebis ganmavlobaSi ver vipoveT, maSin barisaxos sammarTvelos ufrosi gogi liqokeli gogi liqokeli da mTielTa erTad- erTi imedi, umamacesi da ukeTilSobilesi mfrinavi Samil qorToSiZe Samil qorToSiZe vetmfreniT mTebSi gauCinarebul biWebs eZebdnen. es is adgilia, romelic uSualod esazRvreba ruseTis mier kontrolirebad teritorias. maTi vertmfreniT dakargulebis Zebna did riskTan iyo dakavSirebuli. es bedkruli biWebi, povnisTanave maTi da sasazRvro samsaxurebis TanamSromlebis daxmarebiT, miabares mSobliur saZvales... sofel xaxaboSi gardaicvala imave xeobis kargi vaJkaci, Tem-soflis imedia ilo mindikauri ilo mindikauri. dacarielebul sofels, romelic faqtobrivad sazRvars amagrebs, ra unda eqna? aqac Cveni miwis Svilni sasazRvro jaris axalgazrdebi dagvex- marnen da es kai yma miwas mivabareT. saqarTvelos prezidents baton mixeil saakaSvils, saqarTvelos mTavrobas am mcire CamonaTvaliT imis Tqma gvinda, rom adgilis dedas adgilis mwevari unda, raTa xevis, fSav-xevsureTis, mTiuleT- gudamayris, TuSeTis mTebis soflebSi, rom- lebic dacarielebis pirze arian, yvelaze did nugeSs mesazRvreebsa da mfrinav – Samil qorToSiZeze xedaven. mTielTa cxovreba, gansakuTrebiT zamTris periodSi, gmirobis tolfasia, maT meti Tanadgoma da yuradReba sWir- deba. isic saTqmelia, rom arxotas (asas) xeobaSi, romelic inguSeTs esazRvreba, xuTiode komliRa SemorCa. gza roSkidan – arxotamde dRemde ar aris gayvanili, arada ukve ramdenjer iTqva gazeT `saqarTvelos respublikasa~ da `kavkasiaSi~ gamoqveyneb- ul werilebSi, am saqmes arada ar daadga saSveli... iqaurebi cxenebze bargakide- bulebi ezidebian sarCos, sursaT – sano- vages, RmerTma dagvifaros da am ZirZvel teritoriaze Tu roSkidan samanqane gza gadavida, ruseTi depatroneba. Cven, mTis yoveli mobinadre Zalze guldawyvetilebi, da aRSfoTebulni varT, dRemde ver gavrkveulvarT, risTvis gaTa- visuflda Tavdacvis saministros saaviacio samsaxuris ufrosis Tanamdebobidan Cveni qveynis saamayo Svili da mTielTa erTad- erTi imedi _ Samil qorToSiZe. Cveni winaprebi bunebrivad mesazRvreebi iyvnen, Cvenc erTgulad vemsaxurebiT da vicavT samSoblos, Cvens mamuls da sadac Cven qveyanas vWirdebiT, mudam iq vdgavarT!... batono prezidento, umorCilesad gTxovT, dagvibruneT imave samsaxurSi Cveni mTebis mobinadreTa da ara marto maTi, sruliad saqarTvelos legendaruli sruliad saqarTvelos legendaruli mfrinavi Samil qorToSiZe mfrinavi Samil qorToSiZe. saqarTvelos mTianeTis binadarTa saxeliT murRva ardoteli murRva ardoteli poeti, saqarTvelos mweralTa poeti, saqarTvelos mweralTa kavSiris wevri. kavSiris wevri. xevsureTi, muco xevsureTi, muco o, saqarTvelov, Cemo dedao, mware simarTles, vwuxvar, vbedavo... Seni sxeuli turfa sanukvi surT aafeTqon... atydes samumi o, saqarTvelov, lamazo, tkbilo, cxadad cremlo da mSfoTvare Zilo Cvili bavSviviT mesaTuTebi, mjera mkvdaric ver dageubrebi! miyvars erTian Svilebi Seni, zogni Semrcxvennic, ar aRmamSenni... qarTul ocnebis gmirTa akvano, sxivo _ sicocxlis, mzev saTayvano! TurqeTs surs, mtkvari gadagviketos lamara CinCalaZe irakli vaSaymaZe erwo, riwa uflis cremli, ori cremli _ amers erwo, imers riwa. elavs borotebis celi, gminavs macxovaris miwa. sisxli TqeSSi akvaniviT gadairwa _ gadmoirwa, uflis cremli _ erwo, riwa, saqarTvelos dedamiwa. modis mteri, saxels gvarqmevs, monaTluls da saxelians. TiTqos guSin davibadeT Tvali jer ar gagvxelia. modis eSma, Tovlis kaci es ra qariSxlebi qrian, deda xvTisas naTluli var me xom saqarTvelo mqvia. RmerTo, sixarbes sazRvari ara aqvs!.. gv. 3 gv. 3 gv. 5 gv. 5 gv. 2 gv. 2

muco aq aris mTis Tamaris eTnokultura saqarTvelodspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/6516/1/kavkasia_2012_N3-4.pdf · gudamayris, TuSeTis mTebis soflebSi, rom-lebic dacarielebis pirze

  • Upload
    buikhue

  • View
    223

  • Download
    3

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: muco aq aris mTis Tamaris eTnokultura saqarTvelodspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/6516/1/kavkasia_2012_N3-4.pdf · gudamayris, TuSeTis mTebis soflebSi, rom-lebic dacarielebis pirze

erovnuli, literaturuli da sazogadoebriv-politikuri gazeTierovnuli, literaturuli da sazogadoebriv-politikuri gazeTi fasi 1 lari#3-4 (61-62) marti-aprili 2012 weli

CK

`RmerTo,`RmerTo,

samSoblo micocxle,samSoblo micocxle,

mZinarecmZinarec

amas vduduneb!~amas vduduneb!~

m u c o _

m T i s

e T n o k ult u r a

aq aris Tamaris

saqarTvelo

rodesac TuSeTis mTebSi jixvebze

sanadirod wasuli da ukvalod dakarguli

ori axalgazda xevsuri: givi zviadaurigivi zviadauri

da aluda ardoteli aluda ardoteli Tveebis ganmavlobaSi

ver vipoveT, maSin barisaxos sammarTvelos

ufrosi gogi liqokeligogi liqokeli da mTielTa erTad-

erTi imedi, umamacesi da ukeTilSobilesi

mfrinavi Samil qorToSiZeSamil qorToSiZe vetmfreniT

mTebSi gauCinarebul biWebs eZebdnen. es

is adgilia, romelic uSualod esazRvreba

ruseTis mier kontrolirebad teritorias.

maTi vertmfreniT dakargulebis Zebna did

riskTan iyo dakavSirebuli. es bedkruli

biWebi, povnisTanave maTi da sasazRvro

samsaxurebis TanamSromlebis daxmarebiT,

miabares mSobliur saZvales...

sofel xaxaboSi gardaicvala imave

xeobis kargi vaJkaci, Tem-soflis imedia

ilo mindikauriilo mindikauri. dacarielebul sofels,

romelic faqtobrivad sazRvars amagrebs,

ra unda eqna? aqac Cveni miwis Svilni

sasazRvro jaris axalgazrdebi dagvex-

marnen da es kai yma miwas mivabareT.

saqarTvelos prezidents baton mixeil saakaSvils,saqarTvelos mTavrobas

am mcire CamonaTvaliT imis Tqma gvinda,

rom adgilis dedas adgilis mwevari unda,

raTa xevis, fSav-xevsureTis, mTiuleT-

gudamayris, TuSeTis mTebis soflebSi, rom-

lebic dacarielebis pirze arian, yvelaze

did nugeSs mesazRvreebsa da mfrinav –

Samil qorToSiZeze xedaven.

mTielTa cxovreba, gansakuTrebiT

zamTris periodSi, gmirobis tolfasia,

maT meti Tanadgoma da yuradReba sWir-

deba. isic saTqmelia, rom arxotas (asas)

xeobaSi, romelic inguSeTs esazRvreba,

xuTiode komliRa SemorCa. gza roSkidan –

arxotamde dRemde ar aris gayvanili, arada

ukve ramdenjer iTqva gazeT `saqarTvelos

respublikasa~ da `kavkasiaSi~ gamoqveyneb-

ul werilebSi, am saqmes arada ar daadga

saSveli... iqaurebi cxenebze bargakide-

bulebi ezidebian sarCos, sursaT – sano-

vages, RmerTma dagvifaros da am ZirZvel

teritoriaze Tu roSkidan samanqane gza

gadavida, ruseTi depatroneba.

Cven, mTis yoveli mobinadre Zalze

guldawyvetilebi, da aRSfoTebulni varT,

dRemde ver gavrkveulvarT, risTvis gaTa-

visuflda Tavdacvis saministros saaviacio

samsaxuris ufrosis Tanamdebobidan Cveni

qveynis saamayo Svili da mTielTa erTad-

erTi imedi _ Samil qorToSiZe.

Cveni winaprebi bunebrivad mesazRvreebi

iyvnen, Cvenc erTgulad vemsaxurebiT da

vicavT samSoblos, Cvens mamuls da sadac

Cven qveyanas vWirdebiT, mudam iq vdgavarT!...

batono prezidento, umorCilesad

gTxovT, dagvibruneT imave samsaxurSi

Cveni mTebis mobinadreTa da ara marto

maTi, sruliad saqarTvelos legendaruli sruliad saqarTvelos legendaruli

mfrinavi Samil qorToSiZemfrinavi Samil qorToSiZe.

saqarTvelos mTianeTis binadarTa

saxeliT

murRva ardotelimurRva ardoteli

poeti, saqarTvelos mweralTa poeti, saqarTvelos mweralTa

kavSiris wevri.kavSiris wevri.

xevsureTi, mucoxevsureTi, muco

o, saqarTvelov, Cemo dedao,

mware simarTles,

vwuxvar, vbedavo...

Seni sxeuli turfa sanukvi

surT aafeTqon... atydes samumi

o, saqarTvelov,

lamazo, tkbilo,

cxadad cremlo

da mSfoTvare Zilo

Cvili bavSviviT mesaTuTebi,

mjera mkvdaric ver dageubrebi!

miyvars erTian Svilebi Seni,

zogni Semrcxvennic,

ar aRmamSenni...

qarTul ocnebis gmirTa akvano,

sxivo _ sicocxlis, mzev saTayvano!

TurqeTs surs, mtkvari gadagviketos

lamara CinCalaZe

irakli vaSaymaZe

erwo, riwa

uflis cremli, ori cremli _

amers erwo, imers riwa.

elavs borotebis celi,

gminavs macxovaris miwa.

sisxli TqeSSi akvaniviT

gadairwa _ gadmoirwa,

uflis cremli _ erwo, riwa,

saqarTvelos dedamiwa.

modis mteri, saxels gvarqmevs,

monaTluls da saxelians.

TiTqos guSin davibadeT

Tvali jer ar gagvxelia.

modis eSma, Tovlis kaci

es ra qariSxlebi qrian,

deda xvTisas naTluli var

me xom saqarTvelo mqvia.

RmerTo, sixarbes

sazRvari ara

aqvs!..gv. 3gv. 3 gv. 5gv. 5 gv. 2gv. 2

Page 2: muco aq aris mTis Tamaris eTnokultura saqarTvelodspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/6516/1/kavkasia_2012_N3-4.pdf · gudamayris, TuSeTis mTebis soflebSi, rom-lebic dacarielebis pirze

2`kavkasia~ #3-4 (61-62) marti-aprili 2012

m x a r em x a r egazafxulia TbilisSi...

male Cveni ansamblis pirveli

solo koncerti gaimarTeba...

didi cieb-cxelebaa... samzadisi,

repeticiebi, sixarulis molo-

dini, nerviuloba... yvelaferma

kargad rom Caiaros, amisTvis didi

moTmineba, Sroma da uflis rw-

menaa saWiro... am giJuri dReebis

da gancdebis dros, roca TiTqmis

veRarafrisTvis vicliT, uceb

xdeba saswauli da 5 maiss,

giorgobisTvis mivemgzavrebiT

dakargul samSobloSi _ sain-

giloSi, igive hereTSi... guli

gvevseba molodiniT, vnaxoT Cveni

miwa-wyali, movilocoT winaparTa

salocavebi da iq mcxovreb qar-

Tul mosaxleobas CavutanoT didi

siyvaruli, gamovxatoT madlier-

eba, rom ar iviwyeben qarTvelobas!

ivane javaxiSvilis saxelo-ivane javaxiSvilis saxelo-

bis Tbilisis saxelmwifo uni-bis Tbilisis saxelmwifo uni-

versitetis gogonaTa qarTuli versitetis gogonaTa qarTuli

tradiciuli musikis ansambli tradiciuli musikis ansambli

`universiteti~`universiteti~, Cveni xelmZRvane-

li da sulis Camdgmelia batoni

Tamaz mamalaZeTamaz mamalaZe. ansambls analogi

ar gaaCnia, radgan ansamblis 11

wevridan erTi cekvavs, xolo aTi

gogona mReris da ukravs yvela

saxis qarTul instrumentze.

5 maiss mikroavtobusiT azer-

baijanisken gavemarTeT. sazRvarze

mainc daZabulebi viyaviT. Cveni

Tanamgzavri iyo erTi lamazi

heri gogona mariami, romelmac

gagvafrTxila, Tu rames gvkiTxa-

vdnen azerbaijaneli mesazRvreebi,

gveTqva, rom mariamTan mivdiodiT

stumrad. vRelavdiT, radgan

ubiT gadagvqonda xatebi. uflis

wyalobiT, yvelaferma kargad

Caiara... amovisunTqeT da guliani

simRerebic davaguguneT!

saRamos ukve kaxis wminda kaxis wminda

giorgis saxelobis moqmed ekle-giorgis saxelobis moqmed ekle-

siaSi viyaviTsiaSi viyaviT. taZari savse iyo...

mwuxris msaxureba mimdinareobda.

Cven misvlas didi sixaruli

mohyva. iq dagvxvda qalbatoni

lia salayaialia salayaia. misi gabrwyinebuli

Tvalebi TiTqos gvelodeboda...

es saswauliao, Tqva da siyvaru-

liT mogvkida xeli, dagvayena

sakurTxevlis win da sagaloble-

bad gaiSala qarTuli xmebi.

locvis dasrulebis Semdgom

gavemarTeTY sofel ala-TemurSiala-TemurSi,

sadac Cveni maspinZlebi sulmo-

uTqmelad gvelodnen. xalxs Tavi

moeyara erTi didi kaklis xis

qveS da gzas gamoscqerodnen, ro-

gorc omSi wasuli dedis Tvalebi

moelis Svilis dabrunebas.

cekva-simReriT SevegebeT

damxvdurT da ase SevediT in-in-

eza tartaraSvilis ojaxSieza tartaraSvilis ojaxSi, sa-

dac agugunda qarTuli Rumeli,

gaiSala didi sufra. fanduri,

salamuri, doli, garmoni... gaTen-

aq aris Tamaris saqarTvelo

ebamde erTmaneTs enacvleboda

sixaruli da sevda... erTni vi-

yaviT! erTi genis da sisxlis

xalxi! monatrebis da ganSorebis

cremlebs veRaravin ikavebda. gr-

Znobebi airia, tkivili, siyvaru-

li, wuxili, martooba, siSore,

umweoba, brZola, rwmena, isto-

ria, mteri, uimedoba da bolos

mainc imedi!!! wyliani TvalebiT

mainc vcekvavdiT da vmRerodiT

qarTulad!

qalbatoni ineza eqimia, is

aris qarTveli qalis etaloni.

mas mTeli raioni icnobs, mxsneli

da mSvelelia avadmyofTa da

uZlurTa! mis WiSkarze jvrebia

gamosaxuli, raTa yvelam dain-

axos, rom aq qarTveli cxovrobs,

marTlmadidebeli ojaxi! mas ar

eSinia im Zalebis, romlebic

cdiloben, amoZirkvon qarTuli

miwidan Cveni qarTveloba. ibr-

Zvis yovel wams, yovel sityvaSi,

qcevaSi samSoblos dasacavad!

rodesac Cven saqarTvelos sad-

RegrZelos vsvamT mTeli siRrmi-

seuli siyvaruliT, am gmiri qlis

guli imaze Rrmad swvdeba, gvis-

vams SekiTxvas, marto iq myofT

ki ara mTel saqarTvelos: `aba,

modi da iqarTvele Sen, me giSovi

miwas, damideqi gverdiT da erTad

viqarTveloT. ginda?!~ sunTqva

gvekvreba, vgrZnobT danaSauls...

Cven hereTi daviviwyeT da rom Cven hereTi daviviwyeT da rom

ara Cveni madliani uwmindesisa da ara Cveni madliani uwmindesisa da

unetaresis saqarTvelos patriar-unetaresis saqarTvelos patriar-

qis ilia meores meoxeba, albaT qis ilia meores meoxeba, albaT

dRes arc ki gvecodineboda, sad dRes arc ki gvecodineboda, sad

aris hereTi!aris hereTi!

dRes saingiloSi cxovrobs dRes saingiloSi cxovrobs

8 aTasamde qarTveli; 800 komli 8 aTasamde qarTveli; 800 komli

alibegloSi da daaxloebiT 200 alibegloSi da daaxloebiT 200

ala-TemurSi.ala-TemurSi. yvela qarTul

sofelSi eklesiaa da qarTuli

skola. mosaxleobasTan saubarSi

gavarkvieT, rom daxmarebas da

mxarSi dgomas mxolod saqarTve-

los eklesiis mxridan iReben.

iver tartaraSviliiver tartaraSvili ineza

eqimis Zmaa, 37 wlis heri vaJkaci,

romelic ukan araferze ixevs. man

gviambo, rom ala-TemurSi aris ala-TemurSi aris

VIII saukunis samebis eklesia,VIII saukunis samebis eklesia,

daukavSirda saqarTvelos, rom

igi Tavisi saxsrebiT da finanse-

biT aRadgenda taZars, Tanxmo-

bac miiRo, magram adgilobrivma

xelisuflebam ar misca gasaqani,

iveri mainc ar wyvets brZolas

taZris misaxedad. igi gulistki-

viliT gviyveboda, rom azerbaija-

nelebi maT agresiulad eqcevian,

zRudaven da axSoben yvelafer

qarTuls da cdiloben, qarTul

soflebSi iyidon miwebi, rom

sabolood dagvaSoron erTmaneTs.

magram Turme arc erTi qarTveli

ar yidis miwas, sul rom SimSiliT

mokvdes. erT muStad Sekrulebi

cxovroben herebi. iverim simwriT iverim simwriT

Tqva: Tqven ar iciT, vin varT Cven, Tqva: Tqven ar iciT, vin varT Cven,

ratom ar iciT Cvens Sesaxeb? yve-ratom ar iciT Cvens Sesaxeb? yve-

las gTxovT, ifiqreT samSobloze las gTxovT, ifiqreT samSobloze

da ara Tqven Tavze! cxovreba da ara Tqven Tavze! cxovreba

aq aris, cxovreba Tu ginda, es aq aris, cxovreba Tu ginda, es

aris saqarTvelo!aris saqarTvelo! amxela vaJkaci

cremlebs veRar ikavebda... aRar

SegveZlo Cvenc, ukve aRaravin

malavda cremlian Tvalebs.

uTqmelad vgrZnobdiT yvela

tkivils da im autanel damcire-

bas, rasac herebi ebrZodnen...

maTSi SemorCenilia is qarTuli maTSi SemorCenilia is qarTuli

suli da tradiciebi, romelic suli da tradiciebi, romelic

CvenTan dakargulia.CvenTan dakargulia.

6 maisi, giorgobis dila 6 maisi, giorgobis dila

gaTenda hereTSi... mTeli sofeli gaTenda hereTSi... mTeli sofeli

miemarTeba wminda giorgis eklesi-miemarTeba wminda giorgis eklesi-

isken, romelic amayad gadmohyu-isken, romelic amayad gadmohyu-

rebs alaznis velebs. taZrisaken rebs alaznis velebs. taZrisaken

mimaval bilikze fexSiSveli qris-mimaval bilikze fexSiSveli qris-

tiani da musulmani mxardamxar tiani da musulmani mxardamxar

midian... dailocos, ra Zala aqvs, midian... dailocos, ra Zala aqvs,

rom mis winaze molac ki vedre-rom mis winaze molac ki vedre-

biT midis...biT midis... arc ki amogvisunTqia,

sul qarTuli simReriT da ga-

lobiT aviareT aRmarTi. taZris

karebTan rigia... `qriste aRsdga~ `qriste aRsdga~

davWeqeT da uceb sakurTxevlis davWeqeT da uceb sakurTxevlis

win aRmovCndiT...win aRmovCndiT... sanam meufe mo-

brZandeboda, vgalobdiT da ar

gamovdiodiT eklesiidan... iqve

uzarmazari qvaa, saidanac Sesan-

iSnavi taZris xedi Cans. qurmuxis qurmuxis

wminda giorgis taZars azerbai-wminda giorgis taZars azerbai-

janulad da inglisurad aweria, janulad da inglisurad aweria,

rom is aris albanuri eklesia.rom is aris albanuri eklesia. am

faqtma guli Cagvwyvita, magram

patara viyavi, roca bebia yovel dRe saxlidan gamomiyvanda da Siraqis qedebTan alaznis Walebs patara viyavi, roca bebia yovel dRe saxlidan gamomiyvanda da Siraqis qedebTan alaznis Walebs

gadmomaxedebda... kavkasionis qveS gamefebuli silamaze ipyrobda patara fSaveli qalis guls, romlis gadmomaxedebda... kavkasionis qveS gamefebuli silamaze ipyrobda patara fSaveli qalis guls, romlis

winaprebic erT dros mTebidan ayrilan da am miwaze dasaxlebulan. gafacicebiT vusmendi bebias winaprebic erT dros mTebidan ayrilan da am miwaze dasaxlebulan. gafacicebiT vusmendi bebias

monayol ambebs hereTze, im saqarTveloze, romelic mdinaris iqiT iyo... da zRapari megona... `abaa, sad monayol ambebs hereTze, im saqarTveloze, romelic mdinaris iqiT iyo... da zRapari megona... `abaa, sad

aris bebi Tamaris xidi, Sen rom miyvebi? sad cxovrobdnen qarTvelebi? iq, sul didi xeebi rom Cans? aris bebi Tamaris xidi, Sen rom miyvebi? sad cxovrobdnen qarTvelebi? iq, sul didi xeebi rom Cans?

bebi, ra axlos aris mTebi, erTi nabiji da iq xar, xo bebi?.. sul vekiTxebodi erTi da igives da bebi, ra axlos aris mTebi, erTi nabiji da iq xar, xo bebi?.. sul vekiTxebodi erTi da igives da

pasuxi mware iyo: ara, Svilo, eg mTebi da velebi Cveni aRar aris...~pasuxi mware iyo: ara, Svilo, eg mTebi da velebi Cveni aRar aris...~

ase iqca hereTi Cems gulSi auxdenel ocnebad, romelsac Tamaris saqarTvelo erqva. megona, ase iqca hereTi Cems gulSi auxdenel ocnebad, romelsac Tamaris saqarTvelo erqva. megona,

verasdros vnaxavdi imas, rasac bebia miyveboda, magram es dRec dadga...verasdros vnaxavdi imas, rasac bebia miyveboda, magram es dRec dadga...

ar davixieT ukan da iq avediT

yvela, xalxi aRar gveSveboda,

CvenTan undodaT yofna, gvefer-

ebodnen, gviRimodnen da kidev

imRereTo, gveubnebodnen! Cvenc

vcekvavdiT da vmRerodiT. eniT eniT

aRuwereli sixaruli tri-aRuwereli sixaruli tri-

alebda maSin, roca vmRerodiT alebda maSin, roca vmRerodiT

`lales~. xSirad vimeorebdiT: `lales~. xSirad vimeorebdiT:

`Cemo lamazo samSoblo, Sen `Cemo lamazo samSoblo, Sen

ki genacvale~, `wminda giorgi ki genacvale~, `wminda giorgi

daglocavs alalmarTali Svil-daglocavs alalmarTali Svil-

sao, kurTxeul mowas garTmeven sao, kurTxeul mowas garTmeven

mariam wmindanisao~.mariam wmindanisao~.

hereTis meufe mobrZanda da

paraklisi gadavixadeT. iciT, ra

sanaxavi iyo eklesiis SeTeTre-

bul da darRveul sakurTxev-

elSi Cveni locva... iseTi Zala

da siyvaruli trialebda, rom

meufis SeZaxilze _ `qriste, meufis SeZaxilze _ `qriste,

aRsdga!~ TiTqos kedlebmac aRsdga!~ TiTqos kedlebmac

daiguguna: `WeSmaritado!~’daiguguna: `WeSmaritado!~’

eklesiis qvemoT Walaze

mowyobili iyo saWidao adgili

dayrili naxerxiT. mamluqebis

brZolas mogagonebdaT es yve-

laferi. SevkariT didi wre

da Cvenma ansamblma Caatara

koncerti, muxlebze dadebuli

doli, garmonis xma, salamuris

stvena da fandurze acekvebuli

qarTvelebis lxini cas swvde-

boda... ismoda kaxuri `mraval-

Jamieri~, guruli ̀ krimanWuli~,

aWaruli `nanaida~, svanuri

`ferxuli~, mTis simRera da

fSauri cekva!

wamosvlaze aravin fiqrob-

da... herebis stumar-maspinZlobam

dagvaviwya yvelaferi... magram

ramdenime saaTSi ukve sazRvarze sazRvarze

viyaviT, xidze videqiT, romelic viyaviT, xidze videqiT, romelic

saqarTvelos yofs azerbaija-saqarTvelos yofs azerbaija-

nisgan, anu kaxeTs hereTisgan...nisgan, anu kaxeTs hereTisgan...

yvela Cafiqrebuli iyo... exla es

yvelaferi, rac gadagvxvda, vis

mouyveT, vin daijerebs... uceb

qari amovarda, wvimis wveTebi

dagveca da davinaxeT saswauli davinaxeT saswauli

silamaze, bunebis amoucnobi silamaze, bunebis amoucnobi

movlena _ cisartyela, romelic movlena _ cisartyela, romelic

Tavs gadagvleboda da erTi fexi Tavs gadagvleboda da erTi fexi

kaxeTs Caedga, meore ki hereTs...kaxeTs Caedga, meore ki hereTs...

P.S. 6 maiss moxda erTi uCveulo movlena. mas Semdeg, rac saqarTvelom hereTi dakarga, wminda giorgis qurmuxis ekle-siaSi aRaravis dauwe-ria jvari. axla ki, meufe melqisedekis kurTxeviT, qarTul tradiciul samosSi gamowyobili fSaveli wyvili daiwin-da. acremlebuli xalxi erTmaneTs ulocavda am sixaruls.

es kidev erTi niSania imisa,

rom saqarTvelo gabrwyindeba!saqarTvelo gabrwyindeba!

bela xumaraSvilibela xumaraSvili

roca sasmeli wylis proble-

mebze vsaubrobT (arada, am Temaze

TiTqmis yovelwliurad, Tanac

weliwadSi araerTgzis gvixdeba

saubari), uxerxulobis erTg-

vari gancda gveufleba. qalaqs,

romelic sami mozrdili mdinaris

(alazani, ilto, orvili) auzSi

mdebareobs, wylis problema namd-

vilad ar unda hqondes?!

Tumca faqtebi iseTi jiutia,

maTTan verafers gaawyob da verc

`saqmes Caawyob~.

qalaq axmetas sasmeli wylis

problema 2000 wlamdec

hqonda da mas merec, magram

SarSan da wels, rac

am mimarTulebiT

xdeba, yovelgvar

zRvars scilde-

ba.

Tu imasac gaviTvaliswinebT,

rom am umwvavesi problemis etapo-

briv daregulirebas marto bolo

or weliwadSi milion larze

meti moxmarda, problema ki mainc

problemad darCa. amitomac aris,

rom qalaqis mosaxleoba serio-

zul guliswyromas gamoTqvams am

faqtis gamo.

... SarSanwin (2010 wels)

gvamSvidebdnen Sps `axmetis

komunalur gaerTianebas~, Sps

`saqarTvelos gaerTianebuli

wyalmomaragebis kompania~ Caenacv-

la da wyalTan dakavSirebiT yvela

problema etapobrivad moixsnebao!!!

davijereT... gamoxda xani da, rom

ityvian `vais gaveyareT da uis

SeveyareT~.

`qalaqis Sida qselebia ga-

mosacvleli, erT dazianebul

monakveTs rom aRvadgenT, axla

sxvagan iCens Tavso~, _ Tavis

marTlebas cdiloben Sesabamisi

samsaxuris xelmZRvanelebi.

ki magram, Cven raRa vqnaT?

rodesac is samsaxuri Cveni munici-

palitetis daqvemdebarebaSi iyo,

saqmec bevrad ukeTesad iyo awyobi-

li, sadme raime dazianeba rom iCen-

da Tavs, Rames TeTrad gaaTenebdnen

da meore dRes wylis miwodebas

aRadgendnen _ `yvela wvrilmanze

TelavSi gviwevs sirbili, adgilze

veranair problemas ver vwyvetT!~

_ gveubnebian am samsaxurSi rigiT

TanamSromlebad dasaqmebuli Cveni

Tanaqalaqelebi da kategoriulad

moiTxoven Cveni qalaqis (da ara

marto qalaqis) komunaluri

sakiTxebis mogvarebze mezobelma

raionma ki ara, adgilobrivma

mmarTvelobam izrunos, radgan amg-

vari problemebis simZime uSualod

maTi ojaxebis gadasatanicaa. ise

nuravin gagvigebs, xelisuflebis

politikis winaaRmdegni viyoT,

aramc da aramc, swored is gvinda,

rom xelisuflebas mivawvdinoT

Cveni xma, avuxsnaT saqmis realuri

viTareba, rom sxvaTa imedze yofna

xels ar gvaZlevs, Cvens proble-

mas Cvenve unda mivxedoT da 24

kilometrze ar unda gviwevdes

sirbili _ ariqa, mogvxedeTo!... _

amboben Jalurelebi, utoelebi,

saTianoelebi da rusTavelis qu-

Cis macxovreblebi. faqtobrivad

mTeli qalaqi.

_ ar gvinda es sakiTxi

samitingo Temad vaqcioT. mitinge-

biT problemebis mogarebas Cveul-

ni ara varT, magram moTminebasac

aqvs sazRvari, miTumetes, roca

2011 wels, rogorc prezidenti

Segvpirda, mosaxleobas sasmeli

wylis problema unda moxsnoda?!

wylis momxmareblebi Cven varT da

albaT Cveni saerTo azri (gnebavT

winadadeba) gasaTvaliswinebelia,

radgan namdvilad Segvwevs un-

ari Sedarebis gakeTebisa, saqmis

midgoma romeli variantiT aris

ukeTesi da Sedegiani~. _ ganucx-

ades sainformacio centrs sasmeli

wylis problemebiT Sewuxebulma

axmetelebma Cveni qveynis prezi-

dentis axmetaSi stumrobis dros.

omar maruqaSviliomar maruqaSvili

sasmeli wyali _ axmetis `aqilevsis qusli~

Page 3: muco aq aris mTis Tamaris eTnokultura saqarTvelodspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/6516/1/kavkasia_2012_N3-4.pdf · gudamayris, TuSeTis mTebis soflebSi, rom-lebic dacarielebis pirze

3`kavkasia~ #3-4 (61-62) marti-aprili 2012

s x v a d a s x v as x v a d a s x v a

aRdgomas, rogorc yvela

qristianuli eklesia, oWanes oWanes

wminda ninos dedaTa monasteri wminda ninos dedaTa monasteri

da wm. andria pirvelwodebulis da wm. andria pirvelwodebulis

saxelobis taZaricsaxelobis taZaric tradiciulad

RamisTevis msaxurebiT Sexvda,

romelic savse iyo morwmune

mrevliT, ufro metad Warbobda

axalgazrdoba.

oWane walenjixis raionis

qalaq jvaris erT-erTi ubania da

mdebareobs im gorakis maxloblad,

sadac gadmocemis Tanaxmad wm.

andria pirvelwodebuls pirveli

saikunis dasawyisSi qristianuli

jvari aRumarTavs.

2011 wlis 30 maiss gaixsna

wm. ninos dedaTa monasteri, 1

ivniss ki wm. andria pirvelwode-

bulis eklesiaSi meufe gerasimesmeufe gerasimes

locva-kurTxeviT pirveli wirva

daayena dekanozma andriam (mar-dekanozma andriam (mar-

Rania).Rania). amJamad taZarSi msaxurobs

aRdgomis brwyinvale dResaswauli qalaq jvarSi

mRvdeli pavle (gogoxia)mRvdeli pavle (gogoxia).

2012 wlis 15 aprils ekle-

siaSi pirvelad aRiniSna aRdgomis

dResaswauli. wm. ninos dedaTa

monasterSi morCili qalebi didi

rudunebiT da saocari siyvaru-

liT emsaxurebian ufals. dedebi

cdiloben TavianT umTavres saqmes

_ locvas SeuTavson uamravi

keTili saqmeebi. isini amzadeben

wminda saeklesio sanTlebs da

sxva. dedebma uflis sadideblad

locva aRavlines.

zugdidisa da caiSis mitro-

politi meufe gerasime monastris

sulier cxovrebas uZRveba da

cxadia, xSirad mobrZandeba mon-

asterSi.

aRsaniSnavia isic, rom wle-

uls lazares SabaTs meufe

gerasimes locva-kurTxeviT da

misi xeldasmiT am monasterSi

aRsrulda monazvnad aRkvecis

pirveli ceremoniali.

eklesias Tavze dahyurebs

mTaze aRmarTuli monastris

jvari, romelic xalxs uflisaken

mouxmobs. monasterSi dabrZanebu-

lia siwmindeebi: ierusalimidan, siwmindeebi: ierusalimidan,

tao-klarjeTidan, ukrainidan da tao-klarjeTidan, ukrainidan da

ruseTidan.ruseTidan.

yvela aRdgomis dResaswau-

liT xarobda, magram ormagi iyo

sixaruli mecenat levan matuasilevan matuasi,

romlis ZalisxmeviT da mondo-

mebiT aSenda samonastro kom-

pleqsi da aRsdga qristianobis

axali kera jvarSi. monastris

yvela locvaSi Semavedrebeli da

aqedan aRvlenili locva Seewios

sruliad saqarTvelos, saqarTve-

los kaTalikos-patriarqs, mcx-

eTa-Tbilisis mTavarepiskoposs,

biWvinTisa da cxum-afxazeTis

mitropolits ilia II-s, adg-

ilobriv mRvdel-mTavars meufe

gerasimes, monasterSi msaxurT da

mTel saqristianos.

ufalma dalocos yvela qris-

tiani da uflis madidebeli ke-

Tilismyofeli adamiani.

luara Wanturia.luara Wanturia.

es adgili Sesasvenebelia

TuSi mecxvareebisTvisac. TuSTa

baris soflebSi: zemo da qvemo

alvanebSi, nawilobriv ki lalisy-

urSi, (sadac erT mxares TuSebi

saxloben, xolo mdinare storis

mxares ki kaxelebi), aqauri TuSebi

zamTrobiT barSi _ Siraqis sa-

Zovrebze azamTreben, gazafxulidan

dawyebuli TuSeTSi mierekebian.

zogierTebi ki cxvars xevsureTis

saZovrebze `milalaven~...

Cveni warsulidan, mama-papidan,

fSavelSi mosaxleobas TiTo-oro-

la sulis garda cxvris farebi

ar hyavda. komunisturi reJimis

dros, aq cxvris farebis yola

ikrZaleboda.

dReisaTvis lalisyurelebma

da fSavlis mosaxleobam sakmaod

bevri cxvari gaiCina. zogierTs

samas-oTxasamde suli cxvari

hyavs. mTlianobaSi, erTi jgufi

aTas sulamde cxvars aqve aZovebs.

yovelive es ki fSavlis mTlian

mosaxleobas problemas uqmnis,

romelTac msxvilfexa rqosani

saqonlis gasadevari aRar rCeba,

mosaxleobis saqonels cxvari erT

Rer balaxsac ki ar utovebs. sadac

cxvari fexs daadgavs, iq balaxs

miwis piramde `parsavs~ cxvari

da msxvilfexa rqosan saqonels

saZovarSi aRar rCeba, rZes ar

iZleva da Zroxebi karikaturebs

emsgavsebian.

sofel fSavlis teritoriaze

TuSi mwyemsebi zogjer TveobiT an

ufro didxans banakdebian mdinare

storis orive mxridan adgilobriv

saZovrebs isini iyeneben.

problema imaSic aris, rom

Tavad fSavlis mosaxleobis erTi

nawilis sakuTrebaSi arsebul

cxvars zamTar-zafxuls sofelSi

RmerTo, sixarbes sazRvari ara aqvs!..

amyofeben da cxvris gadavlil

saZovars msxvilfexa saqoneli

aRar ekareba.

mosaxleobis msxvilfexa piru-

tyvisaTvis aseve problemas qmnis

rogorc daavadebebis gavrcelebis

albaToba, aseve sakvebis uqonloba.

amisaTvis sakanonmdeblo baza ar

arsebobs, ris gamoc mosaxleoba

zaraldeba. iqneb rogorme moxdes

gamijvna, rom cxvris farebisaTvis

calke iyos s aZovari da msxvil-

fexa rqosanisaTvis calke, rom

aravin dazaraldes.

fSavlidan sxvadaxsva dros

soflis delegaciam mimarTa Tel-

avis raionis gamgeobas TxovniT,

rom mdinare storis gaRma mxares,

tyispira adgili daekanonebinaT

mosaxleobis saZovrebisaTvis

ijaris saxiT, gamoRma ki momTab-

are cxvris farebisaTvis. pirobas

iZleodnen, magram yvelaferi isev

ise rCeboda. am saqmes rom ajan-

jlebdnen, mizezi iyo: `Zlierebas

ama qveynisas, ase surdaT, radganac

sakuTari cxvris farebisaTvis un-

dodaT gaRmac da gamoRmac...

RmerTo, sixarbes sazRvari

ara aqvs!!! kanoniT cxvris farebs

erTi, an ori dRis garda darCenis

ufleba ara aqvs, Tu ra Tqma unda

gza ar aris daketili an raime

seriozulma problemam ar SeuSala

xeli, magram ase ar xdeba: zogi-

erTebi ori-sami kviriTac rCebian,

moedebian mindor-velebs, tyeebs,

zogi ki aq azamTrebs. msxvilfexa

saqoneli (Zroxa, kameCi) TiTqmis

mSieri rCeba – irRveva kanonzo-

miereba... arian iseTebic, visac

patroni hyavs da uamrav cxvars

yvela kuTxe-kunWulSi daatarebs.

RmerTma umravlos maT, magram

sxva ar unda dazaraldes, sawyali

da upatroni ojaxebi yovelTvis

daCagrulebi rCebian, maTac xom

undaT arseboba!..

xandaxan raRac lukmas gad-

mogvigdeben, rom mere gamogviyenon

raimeSi, Tundac arCevnebis dros.

es aris samarTali?.. xalxis azri

da problemebi ki aravis ainter-

esebs.

minda mjerodes, rom ase aRar

iqneba, Cvenskenac sikeTiT gamoixe-

daven da samarTlianad gadagviwy-

veten CvenTvis upirvelesad mniS-

vnelovan da am rTul problemas.

axla ukve gazafxulda, sacaa

daiwyeba farebis gadmodena Siraqis

sazamTro saZovrebidan da Cveni es

maradiuli problema, isev proble-

mad darCeba.

ra unda vqnaT mosaxleobam,

ar viciT!..

vwer am tkivilian werils imis

imedad, rom egeb vinmem, raionulma

Tu centraluri xelisuflebis

warmomadgenelma, visac xele-

wifeba da sityva eTqmis da am

urTulesi problemis mogvareba

SeuZlia, gulTan axlos miitanos

Cveni gasaWiri da ijaris saxiT

dagvikanondes storis gadaRma

tyis pira adgilebSi da aRdges

kanonzomiereba.

mosaxleobis saxeliT

cira xasaiacira xasaiaTelavis raioni,Telavis raioni,

sofeli fSaveli.sofeli fSaveli.

redaqciis minaweri

imedia Telavis raionis

Tavkacebi da saerTod kaxeTis re-

gionis gulisxmieri gubernatori

batoni giorgi RviniaSviligiorgi RviniaSvili gul-

Tan miitans xalxis am sawuxars,

romelic mravali welia, awuxebs

mosaxleobas da daexmareba am

urTulesi problemis mogvarebaSi.

moviSveliebT didi ilias frazebs:

`kacad maSin xar saqebi,

Tu es wesi wesad darge:

yovel dResa Sen Tavs hkiTxo,

aba, dRes me vis ra varge.~

gazeT `kavkasiis~ gazeT `kavkasiis~

Jurnalistebi.Jurnalistebi.

sofeli fSaveli kavkasionis mTebis ZirSi mdebareobs, sofeli fSaveli kavkasionis mTebis ZirSi mdebareobs,

TuSeTisken mimaval gzis dasawyisTan _ mdinare storis da TuSeTisken mimaval gzis dasawyisTan _ mdinare storis da

mdinare WiWakvis sanapiroze. weliwadis yvela dros es sofeli mdinare WiWakvis sanapiroze. weliwadis yvela dros es sofeli

Tvalwarmtacia Tundac uZvelesi kulturis Zeglebis simravliT. Tvalwarmtacia Tundac uZvelesi kulturis Zeglebis simravliT.

lamazia maSinac, roca aqedan midamos cxvris farebi Seesevian lamazia maSinac, roca aqedan midamos cxvris farebi Seesevian

xolme... mere ki TuSeTSi zafxulis saZovrebisaken miedinebian.xolme... mere ki TuSeTSi zafxulis saZovrebisaken miedinebian.

fSaveli, mdinare storifSaveli, mdinare stori

swored am dRis aRsaniSna-

vad msoflio profkavSirebma 1

maisi mSromelTa saerTaSoriso

solidarobis dRed gamoacxada

da mTel rig qveynebSi Rirseulad

profesiuli kavSirebis TaosnobiT

aRiniSneba.

unda aRiniSnos, rom am

TariRs, jer kidev mecxramete

saukunis miwuruls miages pativi

Cvenma Tanamemamuleebma. imis gamo,

rom qalaqis Jandarmeria mkacrad

krZalavda yovelgvar Sekrebebsa

da manifestaciebs sapirvelmaiso

Sekrebebi qalaqgareT imarTeboda

/avWalaSi da Tbilisis zRvis

mimdebare teritoriaze,/ xolo

saqarTvelos damoukideblobis

Jams /1918 _ 1919 w./ mSromelTa

dRe qalaqis centrSi gaimarTa

da mas uamravi adamiani daeswro.

gasabWoebis dRidan es TariRi

mkveTrad Secvlili SinaarsiTa

da formiT yovelweliwads ima-

rTeboda. /manifestaciebis dros

mSromelTa uflebebis darRvevis,

xelfasebis gazrdis an sxva so-

cialuri moTxovnebi ikrZale-

boda./ Tumc, es dRe sabWoeTSi

gamosasvlel dRed iyo gamocx-

adebuli.

damoukideblobis aRdgenis

Semdgom, kerZod, 2001 wlidan

es dRe sistematurad aRiniSneba,

sadac profesiuli kavSirebi

mTavrobisa da xelisuflebisgan

im aqtualuri sakiTxebis mogvare-

bas sajarod moiTxoven, romelic

mSromelTa uflebebis dacvis

interesebSia Tavmoyrili. ase iyo

2012 wlis pirvel maissac. dRis 2012 wlis pirvel maissac. dRis

4 saaTze “vardebis moedanze” 7 4 saaTze “vardebis moedanze” 7

aTasze metma dasaqmebulma moiyara aTasze metma dasaqmebulma moiyara

Tavi da rusTavelis gamzirze Tavi da rusTavelis gamzirze

demonstracia parlamentis Seno-demonstracia parlamentis Seno-

bamde moawyo.bamde moawyo.

mitingze sityviT gamosulma

saqarTvelos profesiuli kavS-

irebis gaerTianebis Tavmjdomare

irakli petriaSvilmairakli petriaSvilma yvela im

mniSvnelovani sakiTxis Sesruleba

moiTxova, romelic dasaqmebulTa

da mosaxleobis saerTo inter-

esebSi Sedis. mraval lozungs,

plakatsa da transfarantebs So-

ris aseTi sloganic iyo: “veZebT_“veZebT_

samarTals”, “veZebT televiziiT samarTals”, “veZebT televiziiT

naCveneb saqarTvelos,” samedi-naCveneb saqarTvelos,” samedi-

cino dazRveva yvela students,” cino dazRveva yvela students,”

“viTxovT umuSevrobis Semweobis “viTxovT umuSevrobis Semweobis

dawesebas”dawesebas” da a. S.

imave dRes profkavSirebma

parlamentSi /TiToeuli wevri-

saTvis/ is iniciativebi Seitana,

romelic 2007 _2012 wlebSi

xelmowerebiT iqna dadas-

turebuli.

merab merab

uZilauriuZilauri

mSromelTa uflebebis dacvis manifestacia

126 wlis win, q. CikagoSi, mZlavri saprotesto aqcia 126 wlis win, q. CikagoSi, mZlavri saprotesto aqcia

gaimarTa. aTiaTasobiT mSromeli adamiani quCaSi gamovida da gaimarTa. aTiaTasobiT mSromeli adamiani quCaSi gamovida da

rvasaaTiani samuSao dRis SemoReba moiTxova. mSromelebis mier rvasaaTiani samuSao dRis SemoReba moiTxova. mSromelebis mier

mowyobil mitings, dasaqmebulTa uamravi udanaSaulo msxverpli mowyobil mitings, dasaqmebulTa uamravi udanaSaulo msxverpli

mohyva.mohyva.

Page 4: muco aq aris mTis Tamaris eTnokultura saqarTvelodspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/6516/1/kavkasia_2012_N3-4.pdf · gudamayris, TuSeTis mTebis soflebSi, rom-lebic dacarielebis pirze

4`kavkasia~ #3-4 (61-62) marti-aprili 2012

d r o i s l a b i r i n T id r o i s l a b i r i n T i

ganaTleba-nakiTxobaze odnavi preten-

ziis mqone mkiTxveli, umal mixvdeba, rom

winamdebare werilis saTauri, erT-erTi

cisferyanweli poetisa da didi qarTvelis

kolau nadiraZiskolau nadiraZis skandalurad cnobili

leqsis perifrazia. leqsis skandaluroba

ki imaSi mdgomareobs, rom, bolSevikuri

ruseTis mier saqarTvelos okupaciis

tragediisadmi miZRvnili leqsi, romelic

gasagebi mizezebis gamo, avtors wlebis

manZilze, rogorc ityvian, ujraSi hqonda

Caketili, gasuli saukunis 80-ianebis da-

sawyisSi `SemTxveviT gaeparaT.~ dRes bib-

liografiuli iSviaToba leqsTa krebulSi.

ra SuaSia es yvelaferi winamdebare

werilTan mimarTebiT? samwuxarod, rom

ityvian, SuaSi ki ara, TavSia. ris dastura-

dac xsenebuli leqsis nawyvets moviyvan,

yovelgvari perifrazis gareSe:

`Tovda da Tbiliss ebura Talxi,

dumda sioni da dumda xalxi. TeTr cx-

enze mjdomi, nabijiT neliT, Semodioda

sikvdili celiT~...

amoviRoT werilis saTauridan qaS-

ueTi, wvima da rogorc dedanSia, CavsvaT

sioni da Tovli, an gnebavT piriqiT, xeli

ar vaxloT arafers. suraTi mainc igive

darCeba, oRondac erTi `mciredi~ gansx-

vavebiT _ TeTr cxenze mjdomi sikvdili~

1921 wlis TebervalSi Semosuli bolSe-

vikuri ruseTis me-11 armia ki ara, an 1956

wlis 9 marts, e. w. `vasmoi polki~ da

1989 wlis 9 aprilis, alesilniCbebiani

sabWoTa `specnazi~ ki ara, Cveni megobari

amerikelebis mier, natos `demokratiuli

standartebiT~ ekipirebul-gawvrTnili,

sakuTar xalxze dageSili, qarTuli spec-qarTuli spec-

nazi Tesda sikvdils rusTavelze 2011 nazi Tesda sikvdils rusTavelze 2011

wlis 26 maiss.wlis 26 maiss.

da es xdeboda qaSueTis wminda gior-

gis eklesiis `Tvalwin~, erT fiora moe-

danze da am dros taZari ara Tu dumda,

aramed mzakvrulad daketilic aRmoCnda.

diax, mzakvrulad, radgan dRes yvela

Tanxmdeba imaze, rom, ara mxolod aqciis

organizatormonawileebma, yvelam icoda,

raRac, 7 noembris magvari saSineleba unda

momxdariyo. Tumca msgavss sisastikes,

sasikvdilod gametebas, mainc aravin

eloda.

arada darbevis dawyebasTan erTad,

qaSueTis zarebi rom daerisxebinaT, ara

Tu `mouxdeboda~ arsebul tragikul

suraTs, zarebis rekvas iqneb gadaefara

kidec im fsiqologiuri bgeriTi iaraRis

sazizRari xma? da Tu ver gadafaravda,

zarebis risxva iqneb gardauvlad mosal-

odnel RvTis risxvad aReqvaT mkvlelebad

dageSil plastmasis manqurTebs? da sanam

moyvass sasikvdilod gaimetebdnen, iqneba

imaze fiqrs gaevlo wamierad maT zombire-

bul tvinebSi, rom miSa ki ar aris magari,

aramed yovlisSemoqmedi ufalia mTavari,

romlis winaSe wardgoma yvelas mogviwevs!

es yvelaferi, mas Semdeg, rac moxda,

albaT gulubryvilo lirikad JRers

axla. mkacri proza ki imaSia, rom qaSue-

Tis taZari daketili iyo maSin, rodesac

dawiokebuli xalxi (albaT qaSueTis

mrevlic), saSvelad miawyda eklesias. da

mxolod 2 saaTis (!!!) Semdeg ganaxvnes

taZris karni.

dRes, rodesac mTeli qarTuli sa-

zogadoeba aRSfoTebulia momxdariT,

aranakleb gakvirvebuli da imedgacrue-

bulia e.w. dasavleTis `laiTi~ reaqciebi

momxdaris gamo. Tumca, modiT, gulze xeli

davidoT da isev vTqvaT _ sakvirvelic

da gaugebaric is ufroa, rom qarTul

marTlmadideblur samociqulo eklesias,

jerac ar gaukeTebia oficialuri gancx-

adeba momxdaris gamo. calsaxa Sefasebas,

mkvlelebis dasjis da dapatimrebulTa

ganTavisuflebis upirobo, mkacr moTxov-

nas vgulisxmob. da ara imas, rac gvesmis

zogadi, iqneb qristianuli moraliT

gamarTlebuli, magram dRevandeli mkacri

realobidan gamomdinare, rbilad rom

vTqvaT, mainc zogadi frazebi: urTierT-

mitevebis, moyvasis siyvarulis da a.S.

rac sxva araferia, Tu ara mkvlelis da

moklulisTvis, erTi sazomiT mizRva!

amas daumateT isic, rom veravin ver

gaigo, Tu ratom miiRo (miaRebines?) misma

uwmindesobam amerikeli msaxiobi qali Se-

ron stouni? ra, deda tereza brZandeba,

Tu maria magdalineli?

ar vici, iqneb am werilis Semdeg vinmem

Tea TuTberiZis, an ninia kakabaZisTea TuTberiZis, an ninia kakabaZis maraqaSi

Camweros, magram me imas vambob, rasac bevri

fiqrobs saqarTveloSi, magram ar, an ver

amboben, anu kiTxvebi Cveni eklesiis mimarT

aqamdec arsebobda da axlac arsebobs!

zemoTqmulidan da arTqmulidanac

gamomdinare mTavari kiTxva ki mokled, ase

SeiZleba Camoiqnas _ rodemde unda ikiTxon

mglis Tavze saxareba Cvens dedaeklesiaSi?

daviT mxeiZedaviT mxeiZe

`saqarTvelos respublika~ `saqarTvelos respublika~

2011 wlis 11 ivnisi2011 wlis 11 ivnisi

` w v i m d a d a T b i l i s s e b u r a T a l x i ,d u m d a q a S u e T i d a d u m d a x a l x i . . . ~

marina!

Cemi cxovrebis bolo wlebis yvelaze

didi SenaZeni! madloba ufals da im gare-

moebebs, romelmac igi Cems samegobro wreSi

Semoiyvana. Cveni xanmokle urTierTobis man-

Zilze, xSirad maxsendeba uflis sityvebi,

romelic man naTanielis mimarT Tqva: `ai,

WeSmariti israiteli, romlis gulSi ar

aris zakva~.

aRtacebuli var misi simarTliTa da

gulwrfelobiT. es Tvisebebi ucvlelad aris

gadasuli mis leqsebSi da swored amitom

aris fasdaudebeli misi poezia CemTvis. me

rom Cemi nacnobi poetebis SemoqmedebisaTvis

simboloebis Seqmna movindomo, mis poezias

gulis emblemas mivaniWebdi.

Cven ar dagvWirda erTi fuTi marilis

Wama, raTa erTmaneTi Segvecno. am SemTxvevaSi,

WeSmaritad igrZno gulma guli.

megobrobaSi gadamwyveti ndobis faqto-

ria. `waval Tu ara masTan erTad daz-

vervaze?~ _ ase amowmeben am faqtors.

me masTan erTad, yvelaze saSiSi

mtris zurgSi, yvelaze saxifaTo

dazvervaze wavidodi.

eldinoeldino

saRaraZesaRaraZe

emblema _ guli

redaqciis minaweri:

gazeT ̀ kavkasiis saredaqciio sabWo ma-ma-

rine TeqTumaniZesrine TeqTumaniZes ulocavs axali poeturi

krebulis gamocemas.

`axali qarTvelis~ darbazoba

brwyinavs darbazi...

iribi sxivi Camoatyda mdidrul

sasanTles

da briliantis farRulebSi

daisavana...

brwyinavs darbazi...

da erTmaneTs ejibreba

lali,

almasi,

ameTvisto,

oqro,

zurmuxti...

pier kardenis,

koko Sanelis,

jani versaCes

farCa-atlasi...

Weqavs darbazi...

`rokis~ xmaze rokven mbrwyinavi

qalbatonebi,

maTi qmrebi,

sayvarlebi da

megobrebi.

borgavs darbazi...

da uecrad fanjrebs awydeba

samSoblos Crdili _

xelgawvdili, mSieri bavSvis

susti sxeuli...

da...

jojoxeTis...

silamaziT...

brwyinavs...

darbazi...

*** dedis garda mirekavs yvela:

Svili, nacnobi, megobari,

wrfelic, TvalTmaqcic...

me ki Teqvsmeti weliwadia,

amaod veli

telefonSi gamomwyvdeul

Zvirfas xmas,

da yovel zarze umweo imeds

vebRauWebi...

rekavs da rekavs telefoni...

magram am sityvebs:

_ deda var, Svilo! _

aRaravin meubneba....

ver Segelevi

me maxsendeba Sori bavSvoba...

vkrTebi da TrTian TeTri xelebi,

ar damiRonde, ar damiRonde,

Sen verasodes ver Segelevi.

ver Segelevi, ise, viT odes

ver Sevelie mRvrie ialoms,

ver Sevelie, Sens fiqrTan erTad

sadRac, zecaSi vixetialo.

mere iq, caSi gadvixdiT qorwils,

dedamiwaze rom ar gveRirsa,

cicinaTela, Ramis mnaTobi

gzas gagvinaTebs ciur qveynisas.

da qalwulebriv miamitobiT,

dRevandeli dRis gadaviwyebiT,

aRgvafrTovanebs sxivTa mateba

da mayrionad _ galaqtikebi.

Page 5: muco aq aris mTis Tamaris eTnokultura saqarTvelodspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/6516/1/kavkasia_2012_N3-4.pdf · gudamayris, TuSeTis mTebis soflebSi, rom-lebic dacarielebis pirze

5`kavkasia~ #3-4 (61-62) marti-aprili 2012

n a S T i Z v e l i d i d e b i s an a S T i Z v e l i d i d e b i s a

saqarTvelos mTis arqiteq-

turaSi jer kidev daculia Zveli

dasaxlebebisTvis damaxasiaTe-

beli iseTi niSnebi, rogorebic

barSi aRar SemogvrCa.kerZod,

citadeliTa da galavniT dacul

baris qalaqs Tundac Zvel Tbi-

liss, Sida damcavi sistemebic

hqonda _ safrTxis dros Cixebi

iketeboda da mcxovrebT banidan

banze, aivnidan aivanze ise See-

ZloT gadasvla, miwaze fexsac ar

adgamdnen. msgavsi daniSnulebis

niSnebi jer kidev SemorCenilia

mTian regionebSi _ xevsureTsa

da TuSeTSi.

Zveli cixe_qalaqis kargi

magaliTia mucos cixis kom-

pleqsi, romelic dRes mitove-

buli nasoflaria. arqiteqtor

soso banZelaZissoso banZelaZis TqmiT, es aris

terasebad agebuli, gamagrebuli

dasaxleba,sadac kargad ikiTxeba

viwro quCebis qseli da mcire

moednebi _ TavSeyris adgilebi.

Zalian sainteresoa gadasasvleli

xidebi,rac nagebobebs erTmaneTTan

akavSirebda.

marTalia, mucosmucos qalaqs ver

vuwodebT, magram es mainc mikro-

urbanuli dasaxlebaa _ erTgvari

patara polisi. Sida gegmarebiTi

struqturis garda, mucos gama-

grebuli citadelic qalaquri

arqiteqturis niSania. gzis piras

mdgar xeobis Camket TorRvas

koSks ki, savaraudod, sabaJos

funqcia unda hqonoda. aq kavkasiis

qveynebisa da kuTxeebis damakavS-

irebeli gza gadioda.

mucosken erTi biliki xeo-

bidan adis, meore ki Crdilo-

kavkasiidan gadmodis. cixis orive

misasvlelTan akldamebia.

mucos cixis mwvervalze,

anu akropolze, patara min-

doria, romelic brolis kalos

saxeliT aris cnobili. aq aris

wminda giorgis saxate niSi. iqvea

akldama_samlocvelo, romel-

sac eTnografiuli gadmocemiT,

brolis kalos darbazi hqvia.

Zveli qarTuli termini darbazi

Tanamedrove parlaments niSnavs.

brolis kalos safixvnoze TemTa

sabWo ikribeboda da am adgilis

mniSvneloba toponimma Semoinaxa.

dRemdea SemorCenili kldeSi

nakveTi lodi-savarZeli, sadac

xevisberi ijda.

citadelSi eklesiis niSnebia.

Cans sakurTxevelis Semklaveba da

trapezis qva. citadeli Sedgeba

sami cixe-koSkisagan. samkoSkiani

cixis fenomeni mTis saforTifi-

kacio sistemebSi mniSvnelova-

nia. analogia bevrgan gvxvdeba.

magaliTad, muris cixe leCxumSi muris cixe leCxumSi

cagerTancagerTan (gviandeli xalxuri

gadmocemiT, am cixeebs hqvia:

m u c o _ m T i s e T n o k ult u r a

`dauxvdi~, ̀ dahkar~, ̀ ar gauSva~).`dauxvdi~, ̀ dahkar~, ̀ ar gauSva~).

svaneTSi CaJaSis citadeli, svaneTSi CaJaSis citadeli,

TuSeTSi keselos, girevisa da TuSeTSi keselos, girevisa da

indurTis cixeebi da sxva. indurTis cixeebi da sxva.

mucos nasaxlarze ori ubania mucos nasaxlarze ori ubania

_ SeTekaurebisa da daiaurebis. _ SeTekaurebisa da daiaurebis.

orive ubans TiTo koSki icavda.

zeda koSki SeTekaurebisaa, qveda

_ daiaurebis. mucoSi cxov-mucoSi cxov-

robdnen, agreTve, nacaurebi, robdnen, agreTve, nacaurebi,

WinWaraulebi da borCaSvilebi. WinWaraulebi da borCaSvilebi.

xevsurTa ZiriTadi saqmianoba

mesaqonleoba, xelosnoba da na-

diroba iyo. mTaSi feodaluri

ierarqia ar arsebobda, amitom

samxedro saqme yvelas exeboda.

dResdReobiT mucoSi sul mucoSi sul

eqvsi koSkia.eqvsi koSkia. amaTgan, SeTekaure-

bisa metad avariulia. citadelis

Sua koSki dangreulia, xolo

SeTekaurebis ubanSi koSkis kvali

TiTqmis waSlilia. mucoSi 25 mucoSi 25

cixesaxlia,cixesaxlia, saxuravi arc erTs

aRar SemorCa. bevri Zlier dazi-

anebulia. nawili CaSlilia, gaw-

mendis Semdeg mosalodnelia sxva

cixe-saxlTa naSTebis aRmoCenac.

qarTvelma arqiteqtoreb-

ma da restavratorebma mucos

unikaluri kompleqsis aRdgena

gadawyvites, rasac ara mxolod ara mxolod

kulturuli datvirTva eqneba, kulturuli datvirTva eqneba,

aramed xevsureTSi turizmis gan-aramed xevsureTSi turizmis gan-

viTarebasac Seuwyobs xels.viTarebasac Seuwyobs xels.

2004 wels mucoSi kompania

`arsisa~ da ̀ TBC bankis~ mxardaW-

eriT, masStaburi eqspedicia moew-

yo. Catarda feradi fotofiqsacia

da kinogadaReba. dasrulda 1989

wels dawyebuli azomva.

mucos restavracia _ re-

konstruqciisa da regeneraciis

sakiTxTan dakavSirebiT, qarTv-

elma restavratorebma ucxour

fondebsac mimarTes. proeqtis

xelmZRvanelma, soso banZelaZemsoso banZelaZem

da warmoSobiT mucoelma, amJamad

amerikis SeerTebul StatebSi

mcxovrebma paata SeTekaurmapaata SeTekaurma

proeqti msoflio ZeglTa dacvis

fondebsac gaugzavnes.

muco mxolod qvis kedle-

bi ar aris. es kolorituli

eTnokulturaa. aq unda dab-

rundnen xevsurebi, aRadginon

Zveli tradiciebi da gaaxalison

cxovreba maspinZlebmac da tu-

ristebmac.

bela CekuriSvili.bela CekuriSvili.

meCvidmete saukunis meore

naxevarSi, rogorc dedaistoria

gadmogvcems, kidev ufro gaxSire-

bula mterTa Semoseva aRmosavleT

saqarTveloSi, kerZod, kaxeTSi. am

periodisaTvis, axmetidan oriode

kilometris daSorebiT im adgi-

lebSi, sadac SarSan kulturisa

da dasvenebis skveri gakeTda, moz-

rdili sofeli yofila. sofels

Turme orive mxridan civi wyar-

oebi Camoudioda.

soflis marcxena mxares

mcxovreb gogonas lelagogonas lela rqmevia,

marjvena mxares mcxovreb vaJs ki vaJs ki

_ laSa._ laSa.

gogona adgilobrivi didg-

varovani memamulis erTaderTi

_ legenda wyaroebze _ Svili yofila. maT soflis

TavSi, sagvareulo cixe-koSkSi

ucxovriaT, romelsac kbilebamde

SeiaraRebuli mecixovneni icavd-

nen Turme.

` _ Cemi sasiZo aucileblad

SeZlebuli didgvarovanis Svili

unda iyos, mdabiosa da uqonelze

Svils rogor gavaTxovebo?~ _

uTqvams mraval brZolagamovlil

da mZime WrilobebiT sarecels

mijaWvul mamamiss, roca Tavis

Svilisa da Raribi ojaxis vaJis

siyvarulis ambavi Seutyvia.

misi asuli Turme ase ar

fiqrobda, `_ an laSa, an aravin!~

_ uTqvams mamamisisTvis. ganrisx-

ebul mamas meTvalyureebi miuCenia

SvilisTvis, ` - ar dauSvaT, im

Rarib-Rataks Sexvdeso!~.

amitomac iyo, rom qal-vaJi

saidumlod xan erT wyaros saTa-

vesTan xvdebodnen erTmaneTs, xan

meoresTan. orive wyaros saTave

ekal-bardiT iyo dafaruli.

swored es wyaroebi iyvnen

maTi erTaderTi mesaidumleni.

erT dRes sofelSi mefis

macne mosula: ̀ _ mteri Semogve-

sia, mefe qudze kacs uxmobso!~

laSa iaraRasxmuli miadga

koSks, sadac lela cxovrobda.

amaod Seecadnen mecixovneni va-

Jis SeCerebas, Ronieri mxrebiT

gaarRvia xmlebSemarTuli damx-

vdurTa wre da koSkSi SeiWra.

Tavze daadga mama-Svils da

ganucxada, ` _ omSi mivdivar,

gamosamSvidobeblad movedio!~...

`_ mec unda gamogyveo!~... _

ukan dasdevnebia lela. Turme

verafriT gadaafiqrebina vaJma.

TanasoflelebTan erTad lelac

vaJurad gadacmuli da iaraR-

asxmuli eaxla mefes. ` _ Sen aq

ra ginda? omi diacTa saqme ar

aris, wadi saxlSi da Sens sax-

elovan, daWril mamas mouareo!~

_ uTqvams mefes.

` _ diaci is iqneba, vinc

mters zurgs uCvenebso!~ _

gajiutebula gogo...

omi qarTvelebis gamarjvebiT

dasrulebula. brZolis velidan,

roca daWrilebi da daxocilebi

gamoyavdaT, mkvdrebs Soris mk-

erdgangmiruli lela upoviaT,

iqve axlos ki mZimed daWrili

laSa. didi pativiT daukrZalavT

mamaci gogona (swored am faqtze

gviambobs Taobidan Taobaze gadmo-

suli ambavi gmir axmetel gog-

onaze, romelic Sesulia wignSi

`qarTveli qalebi~).

mZimed daWrili laSa Turme

autanel tkivilebs ar epueboda,

yoveldRe gamodioda saxlidan,

xan erT wyarosTan Camojdeboda,

xan meoresTan da mdumared gahyu-

rebda usasrulobas.

ar gauvlia did xans da vaJi

miwis Txras Sesdgomia, blomad

Tixa mougrovebia, Tixis gamo-

sawvavi qurac mouwyia da Tixis

milebis damzadebas Sesdgomia.

milebis damzadebis Semdeg,

soflis boloze arxis gaTxra

dauwyia, ` _ ris gakeTebas

apireb, kaco, gviTxari, xeli

SegaSveloT!~ _ emudarebodnen

soflelebi, ̀ _ madloba, keTilo

xalxo! es Cemi gasakeTebelia,

piroba maqvs dadebuli da fics

nu gamatexinebTo!...

jer lelas ubnis wyaro

gamouyvania soflis bolosken,

mere Tavis ubnidan, Tixis mile-

biT SeuerTebia orive wyaro da

Tixisave mili gaukeTebia Rarad,

saidanac yinuliviT civma da an-

kara wyarom gadmoCqefa.

naiarevma sxeulma Turme mZime

fizikur Sromas veRar gauZlo da

vaJi loginad Cavardnila, cieb-

cxeleba Sehyria.

erT dResac vaJma Tanaso-

flelebi ixmo TavisTan, gaWir-

vebiT wamojda sawolze: ` _

ar vici, icodiT Tu ara, me da

lelas erTmaneTi rom gviyvarda.

wlebis manZilze vocnebobdiT

ise SegveerTebina Cveni gulebi,

rogorc soflis es ori wyaro,

magram bedma mwared dagvcina...

madloba RmerTs, imdeni SevZeli,

rom lelas erTi ocneba mainc

Sevasrule _ Cveni wyaroebi

SevaerTe da amiT Cveni gulebic

SeerTda, rasac mis sicocxleSi

ver veRirseT. didi survili

maqvs, es wyaro didxans darCes

am adgilebSi, rogorc sevdiani

siyvarulis niSan-svetio!~ _

uTqvams vaJs.

im Rmes vaJs, Turme, tkivileb-

ma ise Seutia, dilamde veRar

gastana.

gadioda dro-Jami. Seyvare-

buli wyvilebi am wyarosTan

modiodnen Turme ficis dasadebad,

rom ise yvarebodaT erTmaneTi,

rogorc lelasa da laSas.

mas mere sami saukune gavida.

TandaTan daviwyebas mieca sevdi-

ani siyvarulis wyaros legenda,

miuxedavad imisa, rom es wyaro

dResac moCuxCuxebs da siamovnebas

aniWebs yvelas, vinc wyurvilis

mosaklavad daewafeba.

legenda imasac gvauwyebs,

rom am wyaros, Turme samkurnalo

Tvisebebic hqonia, uSvilobis ue-

bari wamali yofila.

omar omar

maruqaSvilimaruqaSvili

Page 6: muco aq aris mTis Tamaris eTnokultura saqarTvelodspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/6516/1/kavkasia_2012_N3-4.pdf · gudamayris, TuSeTis mTebis soflebSi, rom-lebic dacarielebis pirze

6`kavkasia~ #3-4 (61-62) marti-aprili 2012

l e q s o a m o g T q o m , o x e r o ! . . ~l e q s o a m o g T q o m , o x e r o ! . . ~

sasaxle stumrebs elode-

ba, magram iq sevdiani ganwyo-

bilebaa. rkinis didi alayafis

kari Carazulia, Tumca, Sig-

nidan WiSkars momwydari ua-

mravi adamianis danaxva Sei-

Zleba. sasaxlis musikosebi _

simebiani kvarteti _ adamianur

tkivilebs aRgiZravs. didi

saxlis diasaxlisi, irealur,

iqneb yvelaze realur da

amaRlebul samyaroSi gada-

suli, verc ki gvamCnevs stum-

rebs... alayafs uaxlovdeba da

TiTqos SemogvCivis:

`landebs sasaxleSi mx-`landebs sasaxleSi mx-

olod maSin eli, olod maSin eli,

roca saubari edgar po-roca saubari edgar po-

ezea...~ezea...~

kiTxulobs da msmenels

Jruanteli gvivlis.

sasaxlis diasaxlisi – eldino saRaraZe...

iReba kari da stumrebi

realur Tu gamogonil po-

eziis sasaxleSi fexakrefiT

SevdivarT...

gagimxelT, rom am sasax-sasax-

les ̀ muza~,les ̀ muza~, xolo diasaxliss diasaxliss

_ eldino saRaraZe hqvia._ eldino saRaraZe hqvia.

`poezia fotoSi~`poezia fotoSi~ _ ase er-

qva fotogamofenas, romelic

merab berZeniSvilis kul-

turis centr ̀ muzaSi~ moewyo,

damTva lierebeli aRgvafr-

Tovana fotoxelovan daviT daviT

qoriZisqoriZis da reJisor kaxa Sar-kaxa Sar-

tavastavas mxatvrulma fotoebma.

yvela suraTze didebuli

msaxiobi eldino saRaraZeamsaxiobi eldino saRaraZea. igi

fotoebidanac galaktioniT

gvesaubreba.

am fotosuraTebze Sex-

vdebiT cxenze amxedrebul,

Tu mTis mwvervalze, casTan

miaxloebis surviliT Sepy-

robil msaxiob qals. lam-

fasTan, satrfos molod-

iniT daRlil, Tu `daRlili

atmis rtoTi~ Sewuxebul

mgrZnobiare arsebas. yvela

fotos Zalzed mignebuli,

ufro sworad, zedgamoWrili

striqonebi aqvs wamZRvare-

buli galaktionis poeziidan,

rac arcerT damTvalierebels

ar tovebs gulgrils...

`poezia fotoSi~, es aris

novacia, romelsac albaT

gaagrZelebs, daviT qoriZe

da am uCveulo xerxiT kidev

araerT saintereso poets

Segvaxvedrebs.

marine TeqTumaniZemarine TeqTumaniZe

raki yvelani ver mivw-

domivarT, nuravis gvegoneba,

sevda avi da zadiani rameao, miT

umetes, roca mTebis did da miu-

wvdomel sevdazea laparaki, _ ai,

rom dganan da moelian, rogorc

vaJa-fSavelamvaJa-fSavelam dagvibara; Tanac

rogorc Cans, swored mag sevdis

gamo aris, mTebs rom unxavis

danaxva SeuZliaT...

swored es miuwvdomeli da

melodiuri sevda dahyveba el-l-

guja uZilaurisguja uZilauris leqsebsac...

`Satilis casaviT lurji `Satilis casaviT lurji

gaqvs Tvalebi,gaqvs Tvalebi,

mSvenebiT mohgevxar sali mSvenebiT mohgevxar sali

kdlis avazas...~ _kdlis avazas...~ _

es leqsi ukve saqvey-

nod cnobil simRerad

iqca, rasac Tavis xevs-

urul fandurze

mSvenivrad imR-

eris SatilSi

mcxovrebi gela daiauricgela daiauric _

Tavadac poeti da iqauri skolis

direqtori...

`ayvavebula aragvze deka,

nisli micuravs mTa-mTa,

sevda maswavle,

fSavlis asulo,

emag Taflisfer TvalTa...!~

***

`RmerTo, Sen daloce

Suafxo, Cargali,

fSavlebis Rreoba,

cxenebis Weneba...~

***

`nurca ras mkiTxav

da nurca ras miambob,

Sen Cemi cxovrebis

daswyevli gariJraJs,

me Seni dakargva

wlebis win viglove,

niavi mTebisa

metyoda samZimars~.

am leqsebsac simRerebad

moismenT ukve sxvadasxva folk-

loruli ansamblis SesrulebiT.

am amoTqmulebisa da kidev

sxva, am wignSi warmodgenili

mSvenieri leqsebis avtori ki

– 1995 wels iltos xeobis

Saxvetilas Temis sofel WarTa-

laSi dabadebuli, balRobidan

oblobaSi gazrdili da amJamad

axmetaSi mcxovrebi elguja uZ-elguja uZ-

ilauria...ilauria...

hoda, ioseb longiSvilis ioseb longiSvilis

`Satilis asulosaviT~`Satilis asulosaviT~ imasac

rom ar mohparon es Cemgan da-

mowmebuli an kidev sxva kargi

amoTqmulebi, modiT, yvelgan

gavimeoroT xolme, _ elgujam

dawera es leqsebi, elguja uZ-

ilaurmao...

rogor Tu elguja uZilaur-

mao? _ rom ikiTxaven, unda

mivugoT:

rogor da, iseo, rom ukve

wignadac aris dabeWdilio...

arada, ramdeni xani ocne-

bobda Tavis wignze, radgan misi

leqsebi mxolod saaxloblos

viwro wrisTvis Tu iyo aqamde

xelmisawvdomi.

amieridan ki, gvian gamomcx-

vari oblis kveris wesiTa da

rigiT, poeti uZilauri dReisa

Tu momavlis mkiTxvelTa farTo

da uSeRavaTo samsjavros am

wigniT warudgeba, risTvisac

gamomcemloba `palitris~ mes-

veurebs ekuTvniT samadlobeli

Tu sakargymo...

hoda, modiT, mkiTxvelis gu-

lisken mimavali gza davulocoT

am patara krebuls.

mixo mosuliSvilimixo mosuliSvili

gvian gamomcxvari oblis kveris wesiTa da rigiT

ayvavebula

aragvze dekaayvavebula aragvze deka,

nisli micuravs mTa-mTa,

sevda maswavle,

fSavlis asulo,

emag Taflisfer TvalTa.

cixegorobas

stumrad mogival,

ar makoceba, neta?

Seni alersi mwadia,

qalo,

yofna mwadia SenTan.

am qarafebs da

kldovan bilikebs

raisad sTelav kentad?

modi, viqnebi

Seni wawali,

mTebi davlaxoT erTad.

da Tu Sen gamo, fSavlis asulo,

Sen ZmaT SemaWran xmalze,

neta manaxa, rogor mitireb

glovis sevdian xmaze!

Satilis casaviT lurji gaqvs

Tvalebi

Satilis casaviT

lurji gaqvs Tvalebi,

mSvenebiT magoneb

sali kldis avazas,

mag silamazisTvis

gwyevlian qalebi,

vaJebi hkocnian

Sens saval Saragzas.

ramdenjer vevedre

laSars da kopalas,

kvlav damibrunebden

aprilebs gafrenils,

Sors gagitacebdi

celqsa da lurjTvalas,

Sens dalals vnaxavdi Cems

mklavze dafenils.

kvlav nuRar Semxvdebi,

meride, qalbnelo,

kaci ar macduno

mag TvalTa mSvenebiT,

Sevcdebi, Segtaceb

perangis sayelos,

mTebs gadagatareb

lurjais WenebiT.

da rogorc yaCaRi,

arwivTa sabudars

mival da gavxdebi

sali kldis xizani,

SurTxebTan dagmalav

sacoles naqurdals,

uSenod sicocxles

ara aqvs mizani.

RmerTo, Sen

daloce

RmerTo Sen daloce

Suafxo, Cargali,

fSavlebis Rreoba,

cxenebis Weneba,

Rame rom ician

mglebiviT wanwali,

sabZelSi Tavneba

wawlebis fereba.

leqsebSi fSavel kacs

vina hyav badali,

Congurze simReriT

ician Teneba,

xonCaze ician

cxel-cxeli xinkali

da pantis arayiT

kopalas xseneba.

Tu mteri dalandes,

iaraRs isxamen,

sali kldis vefxvebad

Cndebian fSavlebi,

jixvebis xoroebs

fexdafex misdeven,

frialo kldeebze

RmerTi hyavT Tavdebi.

nislis dav, me Senze

fiqrebi mawamebs,

ismine, mTvarisav,

es Cemi vedreba,

qalaqs nu waiReb

yornisfer dalalebs,

mTebs ufro uxdeba

mag TvalTa mSveneba.

Page 7: muco aq aris mTis Tamaris eTnokultura saqarTvelodspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/6516/1/kavkasia_2012_N3-4.pdf · gudamayris, TuSeTis mTebis soflebSi, rom-lebic dacarielebis pirze

7`kavkasia~ #3-4 (61-62) marti-aprili 2012

p o e z i ap o e z i a

`wuTisoflis gza – Saraze~

SoTa maruqaSvilisSoTa maruqaSvilis leqsebis pi-

rveli krebulia. masSi Sesulia

bolo sami aTwleulis manZilze

Seqmnili leqsebi, romelTa ume-

tesobac Tanamedrove aqtualur

problemebs eZRvneba. am leqsebSi

gamoxatulia fSaveli kacis fiqri

Cvens mRelvare da SfoTian droze.

deda samSoblos siyvarulze, mis

awmyosa da momavalze. imedebi,

ocnebebi, sixaruli da sevda erT-

nairi grZnobiT aris Tavmoyrili

mamulis uzomod Seyvarebuli

mTieli kacis gulSi da Zalumi

cecxliT swvavs mis mSfoTvare

suls.

bunebiT Semoqmedi WaRara

kaci Wabukuri SemarTebiT umR-

eris deda samSoblos gmirul

warsuls, saxelovan winaparTa va-

Jkacobas da mamacobas, samSoblo-

sadmi erTgulebasa da Tavdadebas,

xatovnad aris gamJRavnebuli

siyvarulisa da megobrobis marad

uberebeli grZnobebi.

mis leqsebSi umeteswilad

sevdac rom gamosWvivis, arc

es aris gasakviri, es yovelive

gamowveulia mTis soflebis

dacarielebiT, upatronod mi-

tovebuli da nangrevebad qceuli

saxlebiT, mTaTa ulamazesi mi-

damoebis gaukacrielebiT, im

mdidari, tradiciuli da ZirZveli

adaT-wesebisa da zne-Cveulebebis

SebRalviTa da miviwyebiT, rasac

mSfoTvare sulis poeti

Cvenda samwuxarod, Segnebulad

uwyobs xels Cvens yoveldRiur

cxovrebaSi garedan SemoWril-

Semotanili antiqarTuli, anti-

erovnuli yofisa da qcevis wesebi,

rac esoden uaryofiTad moqmedebs

momavali Taobebis sulier, mor-

alur da zneobriv formirebaze.

guli Sestkiva, rom dRevandeli

xelisufalni nakleb yuradRebas

uTmoben adamianis, gansakuTrebiT

axalgazrdobis sulier wrTobas,

rac Rrma ufskruls aCens warsul-

Tan, awmyosa da momavalTan. eri da

qveyana roca warsuls iviwyebs,

roca fesvebs swydeba, swored

maSin eqmneba safrTxe qarTveli

kacisTvis yvelaze Rirebulsa da

faseuls mama – papaTa anderZisa

da tradiciebis erTgulebas.

swored amitom aris, rom av-

tori, rogorc cocxal adamianebs,

ise esaubreba iltos xeobaze iltos xeobaze

dRemde SemorCenil cixe – ko-

Skebis, eklesia _ monastrebis da

xat – salocavebis naSTebsa da

nangrevebs.

aRsaniSnavia, rom avtori

marto leqsebiT ki ar exmianeba

dRevandeli duxWiri cxovrebis

realobas, dReniadag sakuTari mar-

jveniTa da mamobilizebuli sity-

viT mxarSi udga Tanasoflelebs

da ara marto maT, sadac ki xeli

da sityva miuwvdeba, mondomebas

ar iSurebs moZmeTa mxardasaWerad.

sakuTari marjveniTa da alali

SromiT uZRveba ojaxs. SoTa

maruqaSvilis leqsebi da kafiebi

oraTeul welze metia xSirad

ibeWdeba raionul presaSi.

prologi Tu

epilogi?..

(mkiTxvelTa gasagonad)

me Tu Cem leqsebs gaCuqeb

Sen siyvaruli maCuqe,

gamixalise es guli

imediT gamiWabuke.

Tuki arafers ar miSvel

ar moval _

ar Segawuxeb, _

rasac orive davkargavT _

mova dro da Segawuxebs.

gardasul droze fiqrebi

gulze

miWeren marwuxebs, _

raic adreve mtanjavda _

dResac igive mawuxebs,

arsaidan Can saSveli _

an wamals vin ras maCuqebs.

ukve davkarge imedi

grZnobebs

ver vaZlev pasuxebs, _

movkvdebi gauxardeba _

Wias miwisqveS nasuqebs,

deda vutire patronis _

arc me maWmevdnen

nazuqebs, _

Wia ki mainc majobebs.

Cem leSiT me gavasuqeb...

ukvalod ki ar gavqrebi.

aq vtoveb

yoCiviT biWebs,

wuTisofelSi Wkvianad

gasTvlian Tavis nabijebs.

mamas ra msurda

SvilTaTvis _

gzad ipovnian pasuxebs,

Tu ra viyavi amqveynad _

imas ki dro gaaSuqebs!

pirimzis yvavili

tyis pirs Semomxvda yvavili

da Semomcina piriTa,

megona turfa asuli _

morTuli sayur-mZiviTa.

mived da mivualerse _

aq rogor gaCndi lamazo,

Sen xom ara xar is turfa _

trfobis isar rom damaso,

erTxel makoca, wavida, _

gauyva gayris Saraso, _

saxsovrad Semomatova _

mec ar viviwyeb amaso.

rogor amoxved miwidan _

ra gaZlevs amis Zalaso,

bunebam Tu gamoggzavna _

sicocxle gagvilamazo.

gadamaviwyda dardebi

Sen naxvam lxeniT amavso,

Tvalwin damidga

laRi dro

xsovna

cremliT rom namavso.

me ki veRara vyvavilob _

sibere mova, damaWknobs,

Sen isev moxval aprilSi _

axal sicocxles

ganagrZob, _

me veRar moval meored, _

erTxel momergo sicocxle,

da Tu ram qveynad viare _

isac RvTis ZaliT vicocxle.

me silamazes vetrfodi,

guls vixarebdi amiTa, _

waval da ise gavqrebi _

rogorc sizmari Ramisa, _

Sen ki ixare lamazo

sicocxliT silamazisa.

rac ginda daigviano...

(simRera gazafxulze)

zamTari midis, boboqobs

unda gviCvenos Zalebi,

Semogvitia wasvlisas,

TovliT, wvimebiT, qarebiT,

magram Zal-Rone eleva,

CamouTxelda malebi,

mzem caze SemoimaRla

gamoanaTa Tvalebi,

unda gadevnos zamTari

sxivebi styorcna malebi,

pirveli maxaroblebi, _

mosulan yoCivardebi,

ise keklucad moCanan

viT qalis xelSi vardebi.

mival da vealersebi, _

rad-ra xarT egre kargebi!

roca Tqven gxedavT, mgonia

balRi var, ara vberdebi,

ra vqna rom mTebSi Tovlia

gnatrob da mogelodebi,

wava, gaivlis zamTari

moxval da mogviqrodebi,

ayvavildeba midamo,

farCebs daifens kordebi,

Sena xar sulis Camdgemli,

iCqare, nu dayovndebi.

vici, rom unda gelodo,

ar gavce gulis dardebi,

rac ginda daigviano

miT ufro Semiyvardebi.

ia

iis surnelma damaTro

am gazafxulis dilasa,

gavxde _ Tvali Sevaswar

amosuls buCqis Zirasa, _

madli RmerTs kidev moveswar

keklucsa _ pirmocinarsa, _

gadarCenia sikvdilsa,

zamTars, Tovlsa da yinvasa.

gamaxalisa lamazma

da RmerTs

kvlav SevTxov imasa _

mudam silaRemc amkobdes

sicocxles mouwyinarsa.

roca gulia molxeniT,

gatarebs pirmocinarsa.

niadag sikvdili sjobav,

sicocxles gaucinarsa!

netav, raisad Semomxvdi

(am cota snis winaT (am cota snis winaT

ukrainaSi ukrainaSi

mogzaurobis mogzaurobis

STabeWdilebebidan).STabeWdilebebidan).

netav, raisad Semomxvdi,

gamexsna gulis iara.

trfobis isarma damkoda,

damaWkno, damaziana.

isev gaRvivda is cecxli, _

Wabuks gulze rom meala,

me ki megona: gaTavda,

damiSra trfobis fiala.

vina Tqva: guli berdeba,

Wori vin gaaxmiana,

guli iseva Wabukobs

wlebma ver daaWkviana.

mcire xniT Segxvdi, lamazo,

Sen xilvam gamamziana,

gamiTbo gulis ZarRvebi, _

sixaruls damaziara.

magram, vai rom ver SevZel

ena daClungda tiali,

guli rom gadamiSale,

ver gavTqvi Cemi trfiali.

fiqrebi erTurTs daemTxva,

TiTqos gvqoniyos ziari,

ver mogec gulis malamo,

verc rCeva giTxar Wkviani,

Seyris gzam isev gagvyara,

Tvalebi dagvrCa wyliani,

albaT verasdros SevxvdebiT,

daiwvas bedis triali.

netav, raisad Semomxvdi,

mkurnali meqen gviani,

gamexsna Zveli iara,

gamwire gulnaRvliani.

ocnebiT isev manda var,

TvalT midga Seni xateba,

gaocebuli davdivar,

ar vici, CemSi ra xdeba.

cxovreba gamocanaa,

bedi, vis, rogor Saxvdeba,

zogs enatreba sikeTe

zogi amiTac waxdeba.

ase yofila sicocxle, _

rac gvinda, ise ar xdeba,

nanaxi tkbili sizmari

netav rodisRa axdeba?!

kafia sakuTar

Tavze

Sen Cemo Tao rad bleqav,

sasmels ver itan akio?!

dalev da avad gaxdebi

ar gesmis laparakio!

dauZaxodi loTebsa, _

kuWeb ara aqvT `brakio~,

yovel dRe mogakiTxaven,

Sagaguleben rakio; _

pirwmindad gamaswrutaven,

aRar darCeba ylapio.

magaT ra gaxdis avada;

Sig ro erios Sabio

verc maiSoreb ZaliTa,

Tunda xeli xkra _ wadio!

emagden unda dalion,

Camaidorblon

ybebio;

Sen ra Cemfexeb

kaci xar;

dalev, mere

ki hkvdebio!

Page 8: muco aq aris mTis Tamaris eTnokultura saqarTvelodspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/6516/1/kavkasia_2012_N3-4.pdf · gudamayris, TuSeTis mTebis soflebSi, rom-lebic dacarielebis pirze

b o l o g v e r d i

CK

damfuZnebeli, gamomcemeli

da mTavari redaqtori

iza jaWvaZe

redaqtori

laSa-giorgi

kraveiSvili

redaqtoris moadgile

diana gigiaZe

saredaqcio sabWo: ivane wiklauri, koba buCukuri,

rezo kobiaSvili, giorgi iCuaiZe, nugzar idoiZe, levan

caluRelaSvili, marine TeqTumaniZe, nata borCaSvili, leila

arCemaSvili, gulo kobiaSvili, omar maruqaSvili, goCa xaranauli.

gazeTi ar gamoxatavs arc erTi politikuri partiis interess, avtorebi Tavad ageben pasuxs masalebSi Setanili faqtebis sisworeze, avtorTa mosazrebebi SesaZloa ar eTanxmebodes redaqciis pozicias. gazeTidan

masalis gadabeWdva redaqciasTan SeuTanxmeblad dauSvebelia

misamarTi:

kostavas q.#14

tel: 52-16-38899-79-76-13

dakabadonda

koba bedoiZis

dizaincentrSi

www.bedoidze.site.ge

saqarTvelos zecav,

saqarTvelos mTebo,

RmerTTan mosaubre

utyvo winaprebo,

mdinarev da tbebo,

zRvav zurmuxtis fero

mwvaned moxasxase

velebo da mdelo!

momxvdurad Tu moyvrad

moseulma mterma

ver SeiZlos Tqveni mitaceba,

vneba!

saqarTvelos zecav,

saqarTvelos mTebo,

zRvav, mdinarev, tbebo,

nakrZal samoTxeno,

qarTul sinamdvilis

nawil-mTlianebo!

RvTis SewevniT mterma

ver gicvaloT saxe!

RvTis SewevniT vlewoT

borot sulTa maxe!

***

lamara CinCalaZe

TvalsaCino mwerals _TvalsaCino mwerals _

maka joxaZes

*

TvalsaCino mwerals, TvalsaCino mwerals, Jurnal Jurnal

`ciskris~ saredaqcio sabWos `ciskris~ saredaqcio sabWos

Tavmjdomares _Tavmjdomares _

nodar nodar

grigalaSvilsgrigalaSvils

*

TvalsaCino poets da TvalsaCino poets da

kritikosskritikoss _

Temur SavlaZes

TvalsaCino poetis goCa TvalsaCino poetis goCa

xaranaulis tyupebsxaranaulis tyupebs _ _

maTes

dada

liles

*mxatvar

Tea botkovels

*saqarTvelos profkavSirebis

Tavmjdomaris moadgiles _

eTer maTurels

Cinebul moxeves _

maguli kobaiZes

*fSavlis mkvidrs _

gia abramiSvils

*zoia,

anzordada

nato

jaWvaZeebs

*axalgazrda iurists

ada bedoiZes

gilocavT dabadebis dRes!gilocavT dabadebis dRes!

neli mudamJams siTbos ga-

moscemda. iyo, kargi meuRle da

deda. fSavlis saSualo skolis

damTavrebis Semdeg colad gahyva

Tanaklasel leCurel fSavels

SoTa arCemaSvils, romelic gamo-

irCeoda niWierebiT, leqs-kafio-

biT, simamaciT da sportisadmi us-

azRvro siyvaruliT. igi fSavlis

fostis gamged muSaobda, magram

naadrevad, srulad axalgazrda

ganerida wuTisofels.

caluRelad darCenili neli

Tavs dahfofinebda or qaliSvils:

ekas da marinas... mere ki, isic

meuRlis samsaxurSi Cadga, sico-

cxlis bolomde fostis gamged

muSaobda fSavelSi.

maT samagaliTo ojaxs axlo-

belTa siyvaruli da Tanadgoma

ar aklda, radganac Tavadve iyvnen

yvelas gverdSi mdgomni, maTi

sixarulisa da tkivilis gamzi-

arebelni.

axla ukve ojaxis burji _

neli amirajebic gamoecala ojaxs

xelidan. igi xangrZlivi avadmyo-

fobis, jojoxeTuri dardisa da

tkivilebis Semdeg, maradiuli

qveynis binadari gaxda. spetaki

sindis-namusiT mosili eaxla

nanatr meuRles, mSoblebs, Zmas...

axla im qveynad misvlis Jami

dadga... ara marto Senma lamazma

da Rirseulma ojaxma, fSavelmac

dakarga kargi qali, kargi ada-

miani, radgan Sennairi meojaxe

qalebis naadrevi gardacvaleba

xsovnaxsovna neli amirajebi da SoTa arCemaSvili

didi tragediaa, yvelaze me-

tad Seni SvilebisTvis: axlad

daqvrivebuli Seni marinasaTvis...

Seni sami SviliSvilisTvis, naTe-

savebisTvis...

magram ra eSveleba sruliad

umweod da upatronod darCenil

Sens ekas, neli?..

reno jaWvaZe,reno jaWvaZe,

TanaklaseliTanaklaseli

gazeT `kavkasiis~ redaqcia

samZimars ucxadebs amave gaze-

Tis saredaqcio sabWos wevris

- baton koba buCukuris ojaxskoba buCukuris ojaxs,

mis debs – asmaT riJamaZes, asmaT riJamaZes,

neli da roza buCukurebsneli da roza buCukurebs

dedis dedis

nino kobaiZe-buCukurisnino kobaiZe-buCukuris

gardacvalebis gamo.

iza jaWvaZe, mayvala gonaS-

vili, koba arabuli, baRaTer

arabuli da ivane wiklauri

samZimars ucxadeben baton koba koba

buCukursbuCukurs

dedis dedis

nino kobaiZe-buCukurisnino kobaiZe-buCukuris

gardacvalebis gamo.

axlaxan saqarTvelos JurnalistTa

SemoqmedebiT kavSirSi, misi Tavmjdomaris

hamlet gegiashamlet gegias TaosnobiT sazeimo viTare-

baSi aRiniSna qarTuli Jurnalistikis

dRe.

aRsaniSnavia is, rom sxvadasxva

mra valferovan RonisZiebasTan erTad

bevri Rirseuli da amagdari Jurnalisti

dajildovda sxvadasxva saxis sapatio

sigeliT. teleeTerSi sabrZolo mov-

lenebis amsaxveli publikaciebisaTvis,

qarTul JurnalistikaSi xangrZlivi

moRvaweobisaTvis, diplomebiT `qarTul

Jurnalistikis ganviTarebaSi Setanili

mniSvnelovani wvlilisaTvis~ _ guram guram

gogiaSvili, aleko aslaniSvili, spartak gogiaSvili, aleko aslaniSvili, spartak

qobulia, nodar tabiZe, lali kobaxiZe, qobulia, nodar tabiZe, lali kobaxiZe,

mzia koberiZe, nanuli bukia, gubaz sani-mzia koberiZe, nanuli bukia, gubaz sani-

kiZe, iza jaWvaZekiZe, iza jaWvaZe da sxv.

im dRes kolegebma aseve gulTbilad

miuloces Jurnalistikis dRe Jur-

nal `ciskris~ redaqtor-gamomcemels

sergi kakalaSvilssergi kakalaSvils da amave Jurnalis

saredaqcio sabWos Tavmjdomares nodar nodar

grigalaSvils grigalaSvils `ciskrisTvis~ STaberili

axali sicocxlisaTvis da warmatebebi

usurves maT.

es STambeWdavi, mniSvnelovani da

sasixarulo dRe didxans emaxsovrebaT

RonisZiebaSi monawile Jurnalistebs.

erTi dRe saqarTvelos JurnalistTa

SemoqmedebiT kavSirSi

patara megobrebi: ana-maria basilaia da nika kilaZepatara megobrebi: ana-maria basilaia da nika kilaZe