Upload
duongnga
View
215
Download
1
Embed Size (px)
Citation preview
http://www.nuevatribuna.es/articulo/historia/trotula-salerno-grandeza-femenina/20160817134334130995.html CreatedwithPrintWhatYouLike.com
EdmundoFayanasEscuer(/author/edmundo-fayanas-escuer)
19deAgostode2016(11:29h.)
MUJERESDEPELÍCULA|HISTORIATrótuladeSalerno,lagrandezafemenina
EdmundoFayanasEscuer
(/author/edmundo-fayanas-escuer)
Empezaréestahistoriaconunproverbioafricanoquedice:“Hastaquelosleonestengansuspropioshistoriadores,lashistoriasdecazasiempreglorificaránalcazador”.(Igbo,Nigeria).
Lahistoriaoficial,quehabitualmenteleemosynoshanenseñado,estábasadaenlosprincipiosdelpatriarcado,porloquepodemosafirmar,quelamisoginiaesunodelosaspectosmásnegativosdelahistoria,olvidándonosdelcincuentaporcientodelapoblación,quenuncahasidoconsideradahistoria.
http://www.nuevatribuna.es/articulo/historia/trotula-salerno-grandeza-femenina/20160817134334130995.html CreatedwithPrintWhatYouLike.com
UnodeloscasosmássangrientosyestúpidosdeestamisoginiahistóricaesladeTrótuladeSalerno.Algunosestudiososllegaronadudardequefueseunamujeryotrosplantearonqueeraunpersonajeficticio,porlodesdeelsigloXVsuobraseatribuyóaunvarón,masculinizandosunombreaTrótulo.
NosesabeconseguridadlafechadesunacimientoperosíquenacióenSalerno.Secalculaquenacióenelaño1110.ApenassesabencosasdesuvidaysellamabaTrútylaRuggiero.Pertenecíaaunafamiliaadinerada.Enaquellostiempos,lascruzadasestabanenplenoaugeconlafinalidaddeconquistarlosLugaresSantos.
http://www.nuevatribuna.es/articulo/historia/trotula-salerno-grandeza-femenina/20160817134334130995.html CreatedwithPrintWhatYouLike.com
SecasóconJohannesPlatearius,quefueunodelosmédicosfundadoresdelaescueladeSalerno.Frutodeestematrimoniofuerondoshijos,quealigualquesuspadresfueronmédicosycuyosnombresfueronMatthiasyJohanneseljoven.
LaEscuelaMédicaSalernitanafueelprimercentromédicosinconexiónconlaiglesiaypuedeafirmarsequefuelaprimerauniversidadlaicaeuropea“desempeñaunpapelcrucialenlatransicióndelamedicinamonásticaalalaica”.Estofuemuyimportante,puesenaquellostiemposeralaiglesialadetentadoradelsaberexistenteenEuropayenelmundocristiano.
Eslaépoca,enlaqueempiezanasurgiruniversidadesyescuandolosmonasteriosempiezanadeclinarcomocentrosdeenseñanza.Salernoseconvierteasíenlaprimeraescuelamédicanoregidaporreligiosos,estandoabiertaaárabesyjudíos,lográndoseasíunenriquecimientoculturalincreíble.
http://www.nuevatribuna.es/articulo/historia/trotula-salerno-grandeza-femenina/20160817134334130995.html CreatedwithPrintWhatYouLike.com
LaescuelamédicadeSalernofueposiblegraciasalacolaboracióndecuatromédicos,conloquesesimbolizalaunióndelasculturasgriegas,romanas,árabesyjudías.
Fuepioneraenadmitiramujeresdentrodesualumnado.Salernoestabasituadaenlacostaoesteitaliana,loquepermitiófusionarelconocimientogreco-romanoconlatradiciónmusulmanayjudía.LaescuelademedicinadeSalernoseconvirtióenlamásprestigiosadeEuropaenelsigloXII.
LaescueladeSalernocomienzaconelesplendordelmonasteriodeMonteCasinoacomienzosdelsigloXI,cuandoConstantinoelAfricanollegaalconventoconnumerosostextosmédicosislámicos,judíos,griegosy
http://www.nuevatribuna.es/articulo/historia/trotula-salerno-grandeza-femenina/20160817134334130995.html CreatedwithPrintWhatYouLike.com
romanosysecomienzasutraducción.
DespuésdesuépocadeesplendorquecoincideconTrótula,estaempiezaadeclinarcomoconsecuenciadelsaqueoen1194quesufreSalernoamanodelastropasdeEnriqueIV.Noobstanteseguiráfuncionando,hastaqueen1811,seadefinitivamentecerradoporordendelgeneralfrancésMurat.
ElmonasteriodeMonteCasinovaainfluirmuypositivamenteenelenfoquecientíficodelaEscuelademedicinadeSalerno,sincondicionantesreligiosos,
LoquelaescueladeSalernoofrecíaalasmujeresfueron:
http://www.nuevatribuna.es/articulo/historia/trotula-salerno-grandeza-femenina/20160817134334130995.html CreatedwithPrintWhatYouLike.com
a. Laposibilidaddedesarrollarsuvocaciónmédicahastaentoncesprohibidaparalasmujeres.
b. Serelprimercentroqueaccedeaquelamujerpuedaestudiar,loqueledaráopciónasuformaciónmédicayaobtenersutitulacióncorrespondiente.
c. Quelamujernoselimiteexclusivamentealmundodelamedicinadelamujersinotambiénalcampodelamedicinageneral.Abiertaalasmujeres,laescuelademedicinadeSalernohacequesurjanenseguidanombresdemujeresmédicas,quefuerongrandesexpertasenelartedecurar.Cabedestacarentresusprincipalesnombres,ademásdeTrótula,Salernitana,ConstanzayCalendaqueeranalemanas,RebecaGuarnaqueerajudíayAbellaqueeraárabeyentretodassimbolizanlaconjuncióndelsaberdelmundoárabe,judíoycristiano,conunafusiónúnicadelastresgrandesculturasexistentesenelmundomediterráneoyoccidental.
http://www.nuevatribuna.es/articulo/historia/trotula-salerno-grandeza-femenina/20160817134334130995.html CreatedwithPrintWhatYouLike.com
DelamédicaRebecaGuardasesabequeescribióuntratadosobrelaorinaylasfiebres.Abella(musulmana)escribió“Deartrabileetdenaturaseminishumani”.
Eranlosmonasterios,sobretodolosmasculinos,losquecustodiabantodoelsaberantiguoycontemporáneo.Elartedelamedicinatambiénestabareservadoaloshombres.HayalgunasexcepcionescomofueelcasodeHildergardadeBingen.Lasmujeressólopodíanejercercomocomadronas,mientrasqueelrestodelosconocimientosmédicossololosejercíanloshombres.
Lasuniversidadesmedievalesa
http://www.nuevatribuna.es/articulo/historia/trotula-salerno-grandeza-femenina/20160817134334130995.html CreatedwithPrintWhatYouLike.com
partirdelsigloXIIexcluíaalasmujeresysololoshombrespodríanentrar,excluyendodeestamaneraalasmujeresdelaeducaciónsuperior.Elmundouniversitariomedievalprocuróminimizarlostrabajosdeestasmédicas,quellegaronaejerceruntrabajoreservadodeformaexclusivaaloshombreshastafinalesdelsigloXIX.
LacreacióndelaescuelamédicadeSalernofueunaexcepción.SalernoseencontrabacercadelmonasteriobenedictinodeMontecasino,enlascercaníasdeNápoles.Enestaescuelalasestudiantesdemedicinapodíanrecibirconocimientosmédicosmásamplios,másaalládelosrelacionadosconlosrelacionadosconlaconcepción.
Desusobrascabedestacar:
a. Depassionabusmulierumcurandurum(lasenfermedadesdelasmujer)yeraconsideradoelTrótulamaoir.
b. Decurismulierum(lacuradelasmujeres).Deornatumulierum(lacosméticadelasmujeres).Estos
http://www.nuevatribuna.es/articulo/historia/trotula-salerno-grandeza-femenina/20160817134334130995.html CreatedwithPrintWhatYouLike.com
doslibrosformanpartedelTrótulaminorSulibromásconocidoes“Trotulaecurandurumaegritúdinemmulieroriumanteetpostpartum”,yconstabadesesentacapítulos.Estoscapítulostratansobrelamenstruación,laconcepción,elembarazo,elparto,elcontroldelanatalidadasícomodelasenfermedadesginecológicas,yotrosremedios.
Entodasuobramuestraideasmuyavanzadasparasuépoca,asíporejemploerapartidariadelusodeopiáceosparaevitareldolordelasmujeresduranteelparto.Enaquellaépocaelusodeopiáceosydehierbaseraperseguidaporlasautoridades.
TrótulaseconvirtióenSalernoenunamédicacapazdetratarenfermedadescomoelcáncer,
http://www.nuevatribuna.es/articulo/historia/trotula-salerno-grandeza-femenina/20160817134334130995.html CreatedwithPrintWhatYouLike.com
dolenciasocularesoproblemasdelapiel.Hablatambiéndecómotratarpartosdifícilesysobrecómoprevenirytratarelperineorasgado.
Trótulaafirmabaquelosimpedimentosparalaconcepciónnosólopodíanserdelamujer,sinotambiénpodíanprovenirdelhombre.Enaquellasfechas,losproblemasdelainfertilidaderansiempreculpadelamujerynuncadelhombre.Ensulibroseleía“esigualmentefrecuentequelaconcepciónseveaimpedidaporundefectodelhombrecomodelamujer”.
EnelTrótulamaiortambiénsonmuyreconocidossusestudiossobrelaoftalmologíaylagastroenterología.Trótulaformapartedeunaenciclopediaredactadaporsietemédicos
http://www.nuevatribuna.es/articulo/historia/trotula-salerno-grandeza-femenina/20160817134334130995.html CreatedwithPrintWhatYouLike.com
·”sobrelasenfermedades”.
ATrótulalepreocupaquemuchasmujeresnobuscaránayudamédicaporconsiderarimpropioserexaminadasporunhombreyademásquemuchosmédicostuvieranunagranignoranciasobrelaginecologíayobstetricia.
Tambiénsedescribendiversastécnicasquirúrgicas.EjercíacomocirujanocontécnicasmuyavanzadasencuantoamaterialquirúrgicoydeanestesiaBrindaunaeficazprotecciónperinealyhacedescripcionesmuyprecisassobrelaepisatomia.Sustratadospediátricosmarcannormasdecómosedebecuidaraloslactantesensusprimerosañosdevida.
EsteestudiomédicodeTrótulafueusadocomolibrodetextoobligatoriodemedicinaenlasuniversidadeshastabienentradoelsigloXVI.
http://www.nuevatribuna.es/articulo/historia/trotula-salerno-grandeza-femenina/20160817134334130995.html CreatedwithPrintWhatYouLike.com
OtraobrasuyaesOrnatumulierumdentrodelTrótulaminor,dondedefiendelahigienecomonecesariaparalaprevencióndeinfeccionesyenfermedadesenlasmujeres,algototalmentenovedosoenlaEdadMedia.Recomiendaalasmujeresdesuépocahacerejerciciofísicoregular,masajesconaceites,unadietaequilibradaysaludable.Añadeelusodecosméticosfemeninos.Veamos:
Unacremaparaeliminarlasarrugas,lafórmuladeunlápizdelabiosenlaqueseutilizalamiel,
http://www.nuevatribuna.es/articulo/historia/trotula-salerno-grandeza-femenina/20160817134334130995.html CreatedwithPrintWhatYouLike.com
eljugoderemolacha,lacalabazayelaguaderosas.
Paraconservarsanayblancaladentadurarecomiendalimpiarlosconunainfusióncalientedecortezasdenogal.
TrótuladalafórmulaparaquelasmujeresdeSalernopuedanlucirunadeslumbrantecabellerarubioplatinooundiscretocolorcastaño.Sufórmulaparaabrillantarelpeloera.“calentaralgasenunrecipientedemetalytriturarlasconaceitehastaconvertirlasenunapomadabrillantemuyapreciada”.
Daconsejoscomoprevenirlacaídadelcabello,cuidadodelapiel.Lostratamientosquerecomiendasonbañosfrecuentesymasajes,todolocontarioquehacíanlosmédicosdelaépoca.Ademásnuncarecurrealaastrologíamuypropiadelaépoca,nialaplegariaymagia.
http://www.nuevatribuna.es/articulo/historia/trotula-salerno-grandeza-femenina/20160817134334130995.html CreatedwithPrintWhatYouLike.com
LaobradeTrótulafueauténticamenterevolucionariaparaaquellostiempos,peroinmediatamenteseempezaronalevantarvocesdondesecuestionabaqueunamujerpudierahaberescritotodoaquelsaber,inclusoyaenelsigloXXinsistíanenquenoeraposiblequeunamujerhablaradetemasmédicostancomplejos.
LafamadeTrótulahizoquesuslibrosfuerancopiadosmultituddeveces.CuandosedescubriólaimprentaporGuttenberg,suslibrosfueronimpresosenelaño1554porprimeravezenEstrasburgo.
LasdamasdeSalernojugaronunpapeltranscendentalenelcambiodelaEdadMedia,yfueeliniciodeloscurantismoconqueestuvomarcadatodalaEdadMediaenlaEuropacristiana.
SesabequemurióenSalernoenelaño1197,loquesignificaquemuriósiendoyamuyancianacon87años,edadmuyalejadadelamediadelaépoca.
LaEdadMediafueunperiodomuy
http://www.nuevatribuna.es/articulo/historia/trotula-salerno-grandeza-femenina/20160817134334130995.html CreatedwithPrintWhatYouLike.com
oscuroaniveldelaculturaysecaracterizaporlacazadebrujasyeltemoraseracusadasdeprácticasdebrujeríaincluyendoenestolasanaciónolaalquimia.PoresoqueunamujercomoTrótulatuvieratalnivelintelectualesunagransatisfacción.Enaquellaépocasedudabadelainteligenciadelasmujeresydequepudierantenerideasinnovadorasoquepudieranllegaraconclusionesrevolucionarias,deahílanegacióndelaexistenciadeTrótula.
LoshistoriadoresdelsiglopasadoSudhoffySingerrechazaronlaexistenciadeTrótulaporquedecían:“sustrabajosincluyeninstrumentosquirúrgicosdemasiadoscomplicados,ningunamujerescribiríatanexplícitamentesobrecuestionessexuales”.
http://www.nuevatribuna.es/articulo/historia/trotula-salerno-grandeza-femenina/20160817134334130995.html CreatedwithPrintWhatYouLike.com
LaideologizacióndelahistoriaproducehechoscomolanegacióndeTrótuladeSalernocomomujermédica.