Embed Size (px)
Citation preview
NIEUWSBRIEF COMENIUS Dece mbe r 2011
Jaargang 5
In dit nummer
Woord vooraf
Jaarverslag 2011 van diverse vakwerkgroepen uit de regio
Boekarest (Roemenië)
Brno (Tsjechië)
Wrocław (Polen)
Wenen (Oostenrijk)
Praag (Tsjechië)
Poznań (Polen)
Boedapest (Hongarije)
Lublin (Polen)
Olomouc (Tsjechië)
Toekomstige activiteiten
Oproep
Colofon
Comenius Vereniging voor Neerlandistiek in Centraal-Europa
http://comenius.ned.univie.ac.at/node/11140
Woord vooraf
Bezuinigen! We leven in een periode van algemene
bezuinigingen. Tijdens het colloquium van Belgrado
(26-29 mei 2011) verwoordde Marc le Clercq het op
een mooie, eufemistische wijze toen hij het had over
het 'verfijningsbeleid in de subsidiëringspolitiek van
de Taalunie', maar iedere toehoorder had de
kernboodschap begrepen en er werd zelfs enige
paniek geslagen. Deze paniek was weliswaar geheel
overbodig want gelukkig verandert er inzake de
basissubsidiëring van de Taalunie in wezen niets
voor de bestaande vakgroepen binnen de regio, maar
toch is het een zoveelste signaal dat kippen geen
gouden eieren meer leggen.
De meeste vakgroepen in de regio moeten het sowieso al stellen met beperkte budgetten waardoor van docenten steeds
meer inspanningen worden verwacht tegen salarissen die ofwel stagneren ofwel zelfs dalen. Ondanks dit gegeven kan
toch worden vastgesteld dat de neerlandistiek in onze regio ontzettend dynamisch is. Zo organiseert de
Comeniusvereniging gemiddeld eenmaal per drie jaar een regionaal colloquium (laatstelijk in 2011 in Belgrado, het
volgende is in principe in 2013 in Poznań. Sinds 2006 worden er ook de Do-Ha colloquia georganiseerd (Bratislava
2006, Wroclaw 2008, Olomouc 2010, volgende Boedapest/ELTE 2014). Daarbovenop organiseert Comenius sinds 1997
regionale studentenzomercursussen (Olomouc 1997, 2001 en 2002; Brno 2008; Poznań 2009; Debrecen 2010 en 2011;
de volgende voor 2012 zal bij de KGRE Boedapest zijn). Voor 2012 is er een bijscholingsproject in Wroclaw in
voorbereiding dat misschien eveneens de instap wordt van een cyclisch gebeuren. Voor een deelnamevergoeding aan alle
door Comenius georganiseerde activiteiten alsook ontvangst van de nieuwsbrief wordt, als het van het bestuur afhangt,
lidmaatschap van Comenius als voorwaarde gesteld! Aan de leden wordt op de volgende algemene vergadering eind
augustus in Amsterdam gevraagd om zich hierover uit te spreken. Vervolgens vermelden we het opstarten van ons
kersverse online-tijdschrift 'Comparatieve Neerlandistiek ' dat elk moment officieel zal worden gelanceerd op:
https://comenius.ned.univie.ac.at/cn. Naast bovenvermelde activiteiten zijn er nog tal van andere waardevolle
evenementen door de diverse vakgroepen georganiseerd.
Tot slot richten we de aandacht op het feit dat we, om op adequate wijze in te spelen op de actuele ontwikkelingen, een
aantal wijzigingen in de statuten hebben aangebracht die op de vorige ledenvergadering te Belgrado werden besproken.
Het document kan worden geraadpleegd op onze website. Mogen we aan de leden vragen om dit document grondig na te
lezen met oog op op eventuele tikfouten of andere onvolkomenheden. Mocht het bestuur eind januari 2012 geen
voorstellen tot correctie hebben ontvangen, zal deze tekst aan de notaris worden voorgelegd om in de statuten te
verwerken.
Jaarverslag 2011 van diverse vakwerkgroepen uit de regio
Universiteit van Boekarest
Nederlands is populair, en dat is te merken binnen onze afdeling. Dit laatste academische jaar is voor
het eerst sinds de vakgroep bestaat een groep masterstudenten afgestudeerd. Twee jaar terug is
begonnen met het (voorlopig eenmalig) aanbieden van de tweejarige masteropleiding Literair Vertalen
(Nederlands-Roemeens, Roemeens-Nederlands). Zes studenten hebben deze opleiding afgerond met
het schrijven van een scriptie. Ook aan het begin is de groeiende populariteit merkbaar: in het jaar
2011-12 hebben maar liefst 53 studenten gekozen voor Nederlands, dat dit jaar als B-taal wordt
aangeboden.
Onbedoeld gevolg van dit succes is wel dat de afdeling kampt met een gebrek aan personeel - er
moeten meer uren dan voorgaande jaren worden gegeven, maar geld is daarvoor nauwelijks
beschikbaar.
Tijdens het afgelopen jaar zijn er enkele congressen geweest waarop onze afdeling vertegenwoordigd
was. Gheorghe Nicolaescu heeft zich recentelijk intensief beziggehouden met het Middelnederlandse
Beatrijsverhaal en de vertaling daarvan, en daarover op verschillende conferenties gesproken. Zo was
er van 10 tot 13 juli in Kaapstad het zevende SAVN-congres, Intertaal & interteks, en op 29 en 30
september in 's-Gravenhage de conferentie Beatrijs de wereld in, gehouden in de Koninklijke
Bibliotheek.
Deze reeks begon echter al in mei, tijdens het regionaal Colloquium Neerlandicum Lage landen, hoge
heuvels, georganiseerd door de IVN in Belgrado. Niet alleen sprak Gheorghe Nicolaescu daar (over
Beatrijs), ook promovenda Alexa Stoicescu hield een lezing over Arnon Grunbergs Tirza en Jaap
Faber richtte zich in zijn bijdrage op de representatie van Roemenië in Nederlands (literair) proza.
De belangstelling voor Beatrijs uitte zich ook op andere manieren: de groep masterstudenten kreeg in
hun laatste jaar een gastcollege van Willem Bongers over deze tekst en werkte gezamenlijk aan een
vertaling naar het Roemeens. Dit resulteerde in een deelname van Gheorghe Nicolaescu samen met
studentes Ana-Maria Enache en Cristina Petriu aan de workshops in Balatonfured en Napels,
georganiseerd in het kader van het project Beatrijs internationaal. Ook de conferentie in 's-
Gravenhage was deel van dit project. Tijdens de workshops werd samengewerkt met docenten en
studenten uit Hongarije en Polen, en gediscussieerd over moeilijkheden en mogelijkheden bij het
vertalen van zulke teksten.
Op het gebied van publicaties dient vermeld te worden dat op 17 november 2011 de nieuwe
Roemeense vertaling van Anne Franks dagboek gepubliceerd is, vertaald door Gheorghe Nicolaescu.
De vertaling van K. Schippers' Waar was je nou, door Alexa Stoicescu, staat nog op stapel.
Toekomstige activiteiten zijn onder andere het achttiende Colloquium Neerlandicum in augustus 2012
in Antwerpen, en een nog nader vorm te geven workshop voor beginnende vertalers, in de lente van
2012 in Boekarest.
Masaryk Universiteit Brno
Afgelopen academiejaar mochten wij een aantal gastdocenten uit Centraal-Europa en de Lage Landen verwelkomen: dr. Jacek Karpinski en Urszula Topolska (Universiteit Wrocław), drs. Jo Sterckx
(Adam Mickiewicz Universiteit Poznań), drs. Emmeline Besamusca (Universiteit Utrecht en Wenen),
prof. dr. Yves T‟Sjoen (Universiteit Gent), prof. dr. Olf Praamstra en prof. dr. Cor van Bree (Universiteit Leiden), en doc. dr. Wilken Engelbrecht, cand.litt. (Palacký Universiteit Olomouc).
Dankzij hun medewerking, konden wij ons aanbod van keuzevakken uitbreiden. Voor ons is deze
vorm van samenwerking van groot belang om een kwalitatief hoogstaand en gevarieerd programma
aan te kunnen bieden.
Daarnaast vinden wij het noodzakelijk dat onze studenten en een groter publiek kennis kunnen maken
met de hedendaagse Nederlandse literatuur. Vorig academiejaar waren wij betrokken bij drie literaire projecten, die met de steun van de Vlaamse Vertegenwoordiging en het Nederlands Literair
Productie- en Vertalingenfonds werden gerealiseerd.
In november 2010 kregen negen studenten de kans om in Wenen een workshop bij te wonen met de
Vlaamse schrijver Bart Moeyaert. Onder begeleiding van Marta Kostelecká vertaalden de studenten
enkele verhalen uit diens werk Broere (2000). Tijdens de workshop werd met de auteur van gedachten
gewisseld over het vertaalproces en over vertaalproblemen.
In het zomersemester waren de Nederlandse schrijvers Franca Treur en Robert Vuijsje en de Vlaamse
auteur Dimitri Verhulst te gast in Brno, respectievelijk in het kader van de publicatie van Holandská čítanka (2011), een staalkaart van de hedendaagse literatuur in Nederland, en de vertaling van
Godverdomse dagen op een godverdomse bol door Veronika ter Hamsel Havlíková. Martina
Loučková vertaalde drie verhalen (van Abdelkader Benali, Stephan Enter en Esther Gerritsen) voor het "Hollands leesboekje" (Holandská čítanka), dat onder begeleiding van Ter Hamsel Havlíková tot stand
kwam.
Ten slotte willen wij nog wijzen op de geslaagde samenwerking met de afdeling Neerlandistiek in Bratislava, die in in 2011 een vertaalatelier organiseerde rond het werk van de Vlaamse auteur Diane
Broeckhoven (met de steun van onder meer het Expertisecentrum Literair Vertalen). Vier
Masterstudenten uit Brno namen daaraan deel, onder begeleiding van Marta Kostelecká.
Wroclaw
januari/februari
1. Accreditatiecommisie aan de Universiteit Wrocław
juni
2. Reeds voor de tweede keer vond aan de Leerstoel Nederlandse Filologie in Wrocław het Groot
Dictee der Nederlandse Taal plaats, georganiseerd door de Wetenschappelijke Kring van Studenten Neerlandistiek. Meer info: http://www.ivnnl.com/nieuws.php?id=224. De
Nederlandse journalist Camil Driessen (dagblad DePers) nam deel aan het dictee en
interviewde de Wrocławse studenten. Lees zijn verslag hier: http://www.depers.nl/buitenland/570508/Met-Nederlands-kun-je-alles.html.
september
3. Het academiejaar 2011/2012 is begonnen. Aan de Universiteit Wrocław studeren momenteel 212 studenten Nederlands als hoofdvak (BA en MA-opleiding).
4. Prof. Jerzy Koch en drs. Jacques Dehue verlaten Erasmus Leerstoel.
5. Twee nieuwe medewerkers gaan aan de slag in Wrocław: prof. Siegfried Huigen en drs. Sebastiaan P. Engel.
6. Erasmus-Leerstoel wordt officieel geaccrediteerd. In de erkenning voor de didactische en
wetenschappelijke prestaties wordt het al voor de tweede keer de accreditatie met
onderscheiding (Ocena Wyróżniająca). 7. Vlaamse schrijfster Annelies Verbeke op bezoek in Wrocław in het kader van het Festival van
korte verhalen. In het programma o.a. een bijeenkomst met de studenten Nederlands.
oktober
8. Gastlezing Jos Wilmots em. prof dr. dr. h.c. Universiteit Hasselt Het schilderij "De
Nederlandse Spreekwoorden" van Pieter Bruegel de Oude 1559 .
november
9. De Vlaamse schrijver Joseph Pearce als gast van de Erasmus-Leerstoel en OKN – Het Centrum voor de cultuur van de Lage Landen. In het programma o.a. bijeenkomst met de
schrijver – de Joodse familiegeschiedenis en workshop voor studenten creatief schrijven.
10. drs. Femke Prinsen (Herzog August Bibliothek Wolfenbüttel / vh. Groningen) met
gastcolleges over het onderwerp „Zo werden boeken in de Middeleeuwen gebruikt… Kloosterbibliotheken tussen de Lage Landen en Silezië”
december
11. Prof. Stanisław Prędota wordt tot erelid van International Association of Paremiology benoemd.
Plannen voor de toekomst
Samen met KU Lublin, KU Leuven en UvA wordt in Wrocław een project voorbereid dat als doel
heeft de verhoging van taalcompetentie op het gebied van zakelijk Nederlands. De initiatiefneemster en coördinator van het project is dr. Urszula Topolska.
Het Groot Dictee van de Nederlandse Taal werd tijdens de jaarlijkse dag van de Poolse Neerlandici 2011 van lokaal naar landelijk gepromoot. Volgend jaar proberen we alle vakgroepen Nederlands uit
Polen deel te laten nemen aan het dictee. De initiatiefneemster van dit project is dr. Agata Kowalska-
Szubert.
„Digitalisering van catalogi op het gebied van Nederlandstalig boek in de Poolse
vakgroepbibliotheken‟ wordt o.l.v. mgr. Małgorzata Dowlaszewicz als projectmogelijkheid
onderzocht (een gemeenschappelijk project van de Poolse universiteiten waar Nederlands wordt
gedoceerd)
Wenen
1. Belangrijkste realisaties in het voorbije jaar
Het aantal studenten aan onze vakgroep blijft groeien (toename van 25% vergeleken met het vorig
jaar). Vooral de belangstelling voor Nederlands als bijvak neemt sterk toe, met een plus van 40%
binnen één jaar. Kennis van Nederlandse taal en cultuur blijkt dus sterk in trek te zijn bij studenten uit
een groot aantal studierichtingen.
De vakgroep telde in het afgelopen academisch jaar allen bij elkaar genomen 15 medewerkers en
medewerksters. Ulrike Vogl is nu als postdoc-assistente aan onze vakgroep verbonden en verzorgt het
terrein van de taalwetenschap. Bovendien mochten we in het zomersemester Prof. Dr. Evy Ceuleers
als gastprofessor voor taalwetenschap verwelkomen. In een van haar colleges gaf Prof. Jan ten Thije
(Utrecht) een gastlezing. Verder kwamen in het afgelopen jaar acht stagiaires (studenten in de eindfase
van hun studie uit Nederland, Vlaanderen en Polen) ons team tijdelijk versterken.
Joint Programs: De eerste studente uit onze Joint Bachelor Programma DCC is afgestudeerd en kreeg
ons splinternieuwe "Joint Certificate" overhandigd. Voor dit studieprogramma werd in de loop van het
jaar een curriculum management module geprogrammeerd om het studieverloop van de studenten in
ons joint programma te beheren.
Mobiliteit: De afdeling coördineert al enkele jaren het CEEPUS netwerk "Language and literature in a
Central European context" met 18 partners. In het kader van dit netwerk konden in het afgelopen
academiejaar 232 beursmaanden worden verdeeld. Dit heeft 68 studenten en docenten een verblijf in
het buitenland mogelijk gemaakt. Voor 2010 kreeg het netwerk de CEEPUS Ministers' Prize for
Excellence toegekend.
Promotie van de studierichting: In het kader van het beroepsoriënterend onderwijs in middelbare
scholen, hadden we voor een namiddag een schoolklas van 14-jarigen bij ons te gast. Ze kregen een
eerste inzicht in het werken en studeren op een universiteit en een eerste idee van de Nederlandse taal
en cultuur. Misschien zullen we een of ander ervan over enkele jaren terug zien als student/e
Nederlands. Onze vakgroep nam ook deel aan de informatieweek 'UniOrientiert' van de universiteit
Wenen, en we hebben nieuwe informatiefolders voor onze studieprogramma's gemaakt om potentiële
studenten aan te werven.
Writer in Residence: in het zomersemester 2011 verbleef de Nederlandse schrijver Thomas
Rosenboom als Writer in Residence een maand aan onze afdeling. Hij nam deel aan enkele literatuur-
en vertaalcolleges en gaf een openbare tweetalige lezing in het Literaturzentrum Alte Schmiede.
Meer informatie over de vakgroep Nederlands in Wenen vindt U op: https://www.ned.univie.ac.at/.
2. Projecten/evenementen met een internationaal karakter dit academiejaar (2011/12)
In het verlengde van het 'NEVA'-project dat in 2009 werd afgerond, heeft de afdeling Nederlands van
de universiteit Wenen, samen met de Universiteit van Tilburg, de KHK Kempen, de FU Berlin en het
IOL in Paramaribo, een EU project aangevraagd: Dutch ++, dat tot ons groot genoegen werd
gehonoreerd en in 2012 van start zal gaan. Het doel is het ontwikkelen van een online leerplatform.
Met dit platform willen we, vanuit een functioneel perspectief, de taalcompetenties in gesproken taal
bevorderen, met bijzondere aandacht voor taalvariaties.
3. Problemen waarmee de vakgroep wordt geconfronteerd waardoor een vlotte organisatie
wordt bemoeilijkt
Gezien de krappe financiële situatie van de universiteiten, is ook onze vakgroep met
besparingsmaatregelen geconfronteerd. De universiteit Wenen heeft nog steeds niet beslist of het
project DCC kan worden voortgezet of niet. We zijn wat dit betreft nog in onderhandeling.
Praag
In 2011 is onze vakgroep heel actief geweest en wij kunnen dit jaar zeker als vruchtbaar
beschouwen. Aan het begin van het jaar hebben we veel tijd en energie geïnvesteerd in ons
regelmatig colloquium, namelijk de zevende aflevering van Praagse Perspectieven dat op 24
en 25 maart plaatsvond, met als thema´s “Doorbroken patronen” (taalkunde) en “Doorbroken
verwachtingen” (letterkunde). De boeiende bijdragen zullen binnenkort voor iedereen
toegankelijk zijn in de bundel die nu ter perse gaat. Op dit moment zijn we alweer bezig met
het voorbereiden van Praagse Perspectieven 8 dat op 22 en 23 maart 2012 plaats zal vinden
in het Oostenrijks Cultureel Forum in hartje Praag. Het lijstje sprekers die uitgenodigd zijn,
belooft veel: er staan o. a. Elisabeth Leijnse, Ton van Kalmthout, Koen Jaspaert en Sera De
Vriendt op. Alles zal draaien om deze twee thema´s : “Tussen globalisering en
provincialisme” (letterkunde) en “Taal in contact” (taalkunde). De studenten zullen dan ook
zelf aan de slag kunnen in een taalkunde- en een letterkundeworkshop. Gedetailleerde
informatie over PP8 vindt u op: http://nederl.blogspot.com/2011/11/age-praagse-
perspectieven-8-op-22-23.html
Naast Praagse Perspectieven 7 zijn we dit jaar nog met een andere publicatie bezig
geweest, een speciaal nummer van de reeks Praagse Perspectieven dat wij als eerbetoon
willen uitgeven voor onze oud-collega en vooral uitmuntende neerlandica en vertaalster Olga
Krijtová bij de gelegenheid van haar tachtigste verjaardag. Het boekje, Geschrift eener
bejaarde vrouw uit 1997 genaamd, zal aan het einde van dit jaar verschijnen en bevat in
eerste plaats de herinneringen van mevr. Krijtová aan haar professionele carrière en aan het
wel en wee van het vertalersbestaan in Tsjechoslowakije vanaf de jaren vijftig tot de jaren
negentig van de twintigste eeuw. Naast de memoires, met veel taalgevoel en –humor
geschreven “overpeinzingen”, staat in het boekje ook de indrukwekkende bibliografie en een
lijst van literaire vertalingen van Olga Krijtová.
De meerderheid van ons, zowel docenten als promovendi, hebben actief deelgenomen
aan het Regionaal Colloquium in Belgrado in mei en onze bijdragen zullen dan ook
toegankelijk worden via de colloquiumbundel of tijdschrift Comparatieve Neerlandistiek.
In het voorjaar hebben twee docenten gastcolleges gegeven aan onze gevorderde
studenten, namelijk prof. Raymond Detrez (Universiteit Gent) en prof. Cor van Bree
(Universiteit Leiden).
Andere activiteiten voltrokken zich in het kader van ONETS (Overleg Nederlands in
Tsjechië en Slowakije): we hebben prof. Olf Praamstra (Universiteit Leiden) kunnen
verwelkomen als gastdocent en onze gevorderde studenten hebben deelgenomen aan de
vertaalworkshop Vertaalatelier op Locatie in Bratislava, waar zij zich met collega´s uit
Bratislava, Brno en Olomouc hebben gebogen over een vertaling van verhalen van Diane
Broeckhoven. In het kader van ONETS verwachten wij twee à drie gastdocenten in 2012,
waarvan er één al vaststaat voor april, namelijk dichter en neerlandicus Anton Korteweg.
Verder verheugen we ons er ook op dat er, door toedoen van onze promovenda Jana
Kijonková, een Vlaamse muziekband, Lennaert Maes en de Bonski´s, op bezoek komt in
februari 2012. Zij zullen een workshop creatief schrijven geven aan onze studenten en alles
zal afgesloten worden door een concert in een studentenclub.
We hebben het hele jaar natuurlijk ook druk college gegeven. Drie van ons hebben in
augustus en september deelgenomen aan de docentennascholing van de NTU. Naast derde-
en vijfdejaars studenten hebben wij dit jaar een groep van ongeveer 15 nieuwe bachelors
aangenomen. In de voorbije maanden waren we druk in de weer met een nieuwe
masteraccreditatie, waarbij we hebben geprobeerd een groter aantal vakken aan de
potentiële masters aan te bieden, met de mogelijkheid om voor een taalkunde- of een
letterkundemodul te kiezen. Ons voorstel wordt in de loop van dit academiejaar door de
verschillende commissies beoordeeld: de procedure loopt heel soepel en zonder problemen
door en de accreditatie is intussen al door de Academische senaat goedgekeurd.
Verder hebben wij dit jaar weer één interne promovendus bij gekregen (met als
specialisatie moderne Nederlandse letterkunde en beeldende kunst). Promovenda Lucie
Sedláčková heeft dit jaar haar dissertatieonderzoek over de hedendaagse Nederlandse
letterkunde afgerond en gaat in december 2011 haar proefschrift verdedigen. Promovenda Iva
Rezková heeft dit jaar het belangrijke staatsexamen Nederlandse taalkunde gehaald en gaat
begin volgend jaar naar de Universiteit Gent om verder intensief te kunnen werken aan haar
dissertatieonderzoek. Het relatief grote aantal promovendi (4 voor taalkunde, 3 voor
letterkunde, 1 voor transtalogie) doet ons hopen op een goede toekomst van onze vakgroep.
UAM Poznań
Studenten, onderwijs
Voor het academiejaar 2011-2012 is de studentenrekrutering uiterst vlot en succesvol
verlopen. Als gevolg van de ruime belangstelling zijn er dit academiejaar twee
eerstejaarsgroepen Nederlands gevormd. Onze vakgroep is ook met de eerste MA-groep
Dutch Studies begonnen. Voor de Zuid-Afrikaanse studies hebben zich tweemaal zoveel
kandidaten aangemeld in vergelijking met de afgelopen jaren.
De departementale website wordt door docenten Jo Sterckx en Tertius Kapp voortdurend
uitgebouwd en geüpdatet. Zo toont de website een fotografisch verslag van een aantal
workshops over Nederlandse, Vlaamse en Zuid-Afrikaanse onderwerpen. Collega Robert de
Louw regelde de afspraken belangstellenden, in eerste instantie middelbare scholen.
Onze studenten zijn actief in twee verenigingen: “Oranjes” (Nederlandse Studies) en
“Xolo” (Zuid-Afrikaanse Studies). Een van de meest spraakmakende evenementen betrof de
studiereis naar Zuid-Afrika met de derdejaarsstudenten in februari jl. Dezelfde groep reisde in
juni naar Amsterdam voor het eerste Festival voor het Afrikaans in Nederland. We hebben
overigens vastgesteld dat door hun kennis van het Afrikaans sommige studenten ook interesse
voor het Nederlands tonen en daadwerkelijk met de neerlandistiek beginnen.
Een aanzienlijk aantal studenten heeft vorig en dit academiejaar aan verschillende
uitwisselingsprogramma’s deelgenomen (Ceepus en Erasmus). Onze studenten spelen
eveneens in op de actualiteit: zo hebben de tweedejaars bijvoorbeeld een minigids geschreven
over de leukste horecaplekken in Poznań, niet alleen met het oog op Euro 2012 maar ook voor
reguliere Nederlandstalige toeristen.
Docenten, onderzoek, structuur
Prof. dr. habil. Jerzy Koch heeft met ingang van dit academiejaar zijn eerste aanstelling van
Wrocław naar Poznań verplaatst en is heden alleen aan de UAM werkzaam. De door hem
opgerichte vakgroep in Poznań telt momenteel veertien medewerkers. Voor de kwaliteitsvolle
taalverwerving zorgen twee Nederlanders, twee Vlamingen en twee Zuid-Afrikanen: in
vergelijking met andere extramurale vakgroepen is dit hoge aantal moedertaalsprekers
nagenoeg een unicum dat volledig strookt met het beleid van ons instituut. Ook aan de
ministeriële vereisten over het hoogopgeleid academisch personeel wordt ruim voldaan
aangezien we kunnen rekenen op vier zelfstandige wetenschappelijke medewerkers
(gehabiliteerden), m.n. prof. dr. habil. Jerzy Koch, prof. UAM dr. habil. Paweł Zajas, dr.
habil. Hubert van den Berg en dr. habil. Elżbieta Wąsik.
In december 2010 habiliteerde dr. Hubert van den Berg en werd dr. habil. Paweł Zajas tot
buitengewoon hoogleraar benoemd. In het voorjaar van 2011 verscheen vervolgens het boek
Jak świat prawdziwy stał się bajką: O literaturze niefikcjonalnej van collega Zajas.
Het Pools Ministerie voor Hoger Onderwijs en Wetenschap heeft steun verleend aan het
auteurscollectief bestaande uit prof. J. Koch, prof. P. Zajas en dr. Piotr Oczko (Jagiellonische
Universiteit, Krakau) dat een nieuw compendium zal schrijven Dzieje literatury
niderlandzkiej (Geschiedenis van de Nederlandse literatuur).
In augustus werd onze collega dr. Ewa Dynarowicz benoemd tot research associate aan de
Universiteit van die Vrystaat (University of the Free State) in Bloemfontein, Zuid-Afrika,
hetgeen een bewijs van waardering voor haar onderzoek betekent. In september promoveerde
mgr Anna Sikora-Sabat en werd benoemd tot assistant professor; de titel van haar
proefschrift is Teksty kultury niderlandzkiej w Polsce 1945-1990. Przekłady literackie,
polityka wystawiennicza i kulturalna (Teksten van de Nederlandse cultuur in Polen 1945-
1990: literaire vertalingen, tentoonstellings- en cultuurbeleid). Het ligt in de bedoeling om dit
proefschrift, waarvoor ongetwijfeld een brede interesse bestaat, te publiceren in de reeks
Werkwinkel-Bibliotheek. De vakgroep is eveneens versterkt door de komst van een nieuwe
PhD-student mgr Agata Stiasny. Onze docent drs Jo Sterckx is sinds december 2010
officieel ook in de hoedanigheid van doctoraalstudent aan de vakgroep verbonden. Een
volledige lijst van onze medewerkers vindt u hier.
Op verzoek van de redactie van Over Taal heeft prof. Koch vanuit zijn jarenlange ervaring als
neerlandicus zijn eigen visie op de ontwikkeling van de studie Nederlands in de regio m.n. in
Polen geschetst. Zijn artikel Van Nu en Straks van de Poolse neerlandistiek, ofwel
‘enzovoorts’ van een neerlandicus is hier te lezen.
Tijdens het afgelopen jaar waren onze medewerkers op verschillende wetenschappelijke
congressen actief aanwezig, zoals o.a. het Regionaal Colloquium Neerlandicum in Belgrado
in mei en het congres van de Suider-Afrikaanse Vereniging vir Neerlandistiek in Kaapstad in
juli. Sommige collega‟s hebben dit jaar aan niet minder dan vier congressen deelgenomen.
Ons tijdschrift Werkwinkel. Journal of Low Countries and South African Studies wordt
sinds 2010 halfjaarlijks gepubliceerd. Bovendien werd er besloten om na een periode van een
jaar de gepubliceerde artikels in Werkwinkel online beschikbaar te stellen.
De meest recente ontwikkeling is dat na de Faculteitsraad van de Neofilologische Faculteit,
ook de Senaat en de Rector van de UAM goedkeuring hebben gegeven aan het voorstel van
onze instelling, i.e. het Instituut voor Engelse Filologie, om vanaf volgend academiejaar een
aparte faculteit te vormen. Het is te verwachten dat de positie en groei van onze vakgroep
hierdoor versterkt zal worden en onze opleidingen nog meer op de voorgrond kunnen treden.
ELTE Boedapest
Dertiende Studiedag aan de ELTE
Op vrijdag 18 november 2011 organiseert de vakgroep Neerlandistiek aan de Eötvös Loránd
Universiteit te Boedapest de dertiende studiedag Neerlandistiek. Het thema van de studiedag is de rol
van literair vertalen in het literatuur- en taalonderwijs. Aan de hand van lezingen van
vertaalwetenschappers zoals Prof. Dr. Ton Naaijkens (UU) en Dr. Henri Bloemen (Lessius/Antwerpen
en KUL) en praktiserende vertalers zoals Ingrid Degraeve (projectleider Taaluniecentrum NVT
Brussel en vertaler van Georgische literatuur in het Nederlands) denkt men over de vele aspecten van
literair vertalen na. Daarnaast wordt de Vlaamse schrijver Joseph Pearce uitgenodigd om over zijn
Centraal-Europese wortels te spreken en zal hij een workshop voorzitten. Negen studenten van drie
vakgroepen Nederlands in Hongarije zullen hun vertalingen presenteren van een fragment uit zijn
boek Land van belofte.
Dit evenement wordt ondersteund door de Nederlandse Taalunie, het Taaluniecentrum, Het
Algemeen-Nederlands Verbond, de Vertegenwoordiging van de Vlaamse Regering in Hongarije, De
Nederlandse Ambassade te Boedapest en de Afdeling Arnhem van de Orde van den Prince.
Nacht van de Wetenschappers aan de vakgroep Neerlandistiek aan de ELTE
Op 23 september 2011 werd de Nacht van de wetenschappers gehouden, een Europees evenement die
ieder jaar plaatsvindt. Dit jaar heeft ook de vakgroep Neerlandistiek aan de Eötvös Loránd Universiteit
haar deuren voor geïnteresseerden geopend. Iedereen was welkom. Docenten en studenten hielden
lezingen met als thema: ´Smakelijk Nederlands .́
Door middel van mini-lezingen met powerpointpresentaties, filmpjes en muziek, hebben de sprekers
(overeenkomstig hun vakgebieden) gepraat over de cultuurhistorische en taalkundige aspecten van de
geschiedenis van de beroemde Nederlandse cacao, de Belgische chocolade, de Nederlandse en
Belgische bieren en kazen.
De lector van de vakgroep, Esther Sibinga, heeft een intensieve en interactieve taalcursus gegeven
aan het publiek. Krisztina Törő heeft gesproken over de geschiedenis van cacao en koffie, over het
belang van deze producten en over de plek die zij in de literatuur nemen. Orsolya Réthelyi heeft het
publiek rondgeleid in de wereld van middeleeuwse hoffelijke feestmalen, op basis van een literair
tekstfragment. Roland Nagy heeft de etimologie van een aantal Nederlandse woorden uitgelegd. Deze
woorden waren natuurlijk ook met het thema van de avond verbonden. Vervolgens heeft Orsolya
Varga de betekenis van spreekwoorden en gezegden toegelicht die met bier verbonden zijn en hun
mogelijke Hongaarse vertalingen behandeld. Judit Gera heeft een lezing gegeven over beeldgedichten
over Rembrandt. Tot slot hebben studenten van de vakgroep de thematiek en de helden van bekende
stripverhalen besproken.
De avond werd druk bezocht door geïnteresseerden van allerlei leeftijden en de ongedwongen,
aangename sfeer werd nog meer verhoogd doordat het publiek Nederlandse kaas en Belgische praline
mocht proeven. Uiteraard was er ook de mogelijkheid om Nederlandse drop te proberen.
Internationaal en interdisciplinair congres
Beatrijs de wereld in. Vertalingen en bewerkingen van het Middelnederlandse verhaal
Koninklijke Bibliotheek Den Haag, 28, 29 en 30 september 2011
Dit driedaagse congres in de Koninklijke Bibliotheek (KB) analyseerde de internationale verspreiding
en circulatie van het bekende middelnederlandse verhaal over Beatrijs. Deze casus bleek het mogelijk
te maken om nieuwe wetenschappelijke discussie en samenwerking op gang te brengen tussen intra-
en extramurale vertalers en beoefenaars van de historische en moderne Nederlandse letterkunde, de
vertaalwetenschap en verwante disciplines. Bijna vijftig sprekers uit tien verschillende landen – onder
andere Judit Gera van de ELTE - gingen in op vertalingen en bewerkingen in meer dan twintig talen.
In totaal waren er meer dan negentig deelnemers. De bijeenkomst was georganiseerd door dr. Orsi
Réthelyi (Eötvös Loránd Universiteit Boedapest), prof.dr. Remco Sleiderink (Hogeschool-Universiteit
Brussel) en dr. Ton van Kalmthout (Huygens Instituut voor Nederlandse Geschiedenis KNAW), als
afsluiting van het project „Beatrijs Internationaal‟ (zie
http://www.middelnederlands.be/beatrijsinternationaal/index.html).
Gastdocenten aan de ELTE
Dr. Joost van Driel (Universiteit Leiden) heeft in september twee lezingen gegeven aan de ELTE. Het
thema van zijn Engelstalige lezing - in het kader van de Renaissance MA aan de ELTE – was: From
verse to strophe. New directions in Medieval Dutch poetry. De titel van zijn Nederlandstalige lezing
was als volgt: Meesters van de vorm. Conservatieven en vernieuwers in de Middelnederlandse
literatuur.
Dr. Arie Jan Gelderblom (Universitair hoofddocent, Universiteit Utrecht) is in november met Erasmus
docentenuitwisseling aan de ELTE geweest om een reeks hoor- en werkcolleges te geven. Hij heeft
gedichten van Martinus Nijhoff geanalyseerd op een werkcollege Moderne Nederlandstalige
Literatuur, heeft een workshop gehouden over De klucht van de koe van Bredero voor gevorderde
studenten in het kader van de 'Master Class Historische Letterkunde'. Het onderwerp van zijn
algemene lezing voor alle studenten was: Waterlanders aan verre stranden. Oude reisverhalen en het
zelfbeeld van Nederlanders.
Drie nieuwe vertalingen Beatrijs in de maak
Van 7 tot 10 april 2011 was in het Hongaarse vertalershuis aan het Balatonmeer een internationale
workshop georganiseerd voor gevorderde studenten en docenten rond drie nieuwe vertalingen van de
Middelnederlandse Beatrijs. De vertalingen in het Hongaars, Pools en Roemeens komen tot stand in
het kader van mastercolleges aan de universiteiten van Boedapest, Wrocław en Boekarest, onder
begeleiding van Marta Bigus, Anikó Daróczi, Małgorzata Dowłaszewicz, Gheorghe Nicolaescu en
Orsolya Réthelyi. Aan de Hongaarse versvertaling wordt meegewerkt door de dichter Zsuzsa
Rakovszky die in Nederland en Vlaanderen vooral bekend is door haar roman De schaduw van de
slang. Het vertaalatelier aan het Balatonmeer wordt gefinancierd door het Expertisecentrum Literair
Vertalen van de Nederlandse Taalunie. Later dit jaar zal in Den Haag een groot congres plaatsvinden,
gewijd aan de internationale uitstraling van de Beatrijs (Koninklijke Bibliotheek, 29-30 september).
Van het Middelnederlandse verhaal over de non die haar klooster verlaat en in de prostitutie belandt,
bestaan opmerkelijk veel vertalingen en bewerkingen. Alleen al in het Engels zijn er zes vertalingen.
Voor meer informatie over de workshop in Hongarije kunt u contact opnemen met dr. Orsolya
Réthelyi, Vakgroep Neerlandistiek, Eötvös Loránd Universiteit Boedapest (ELTE),
[email protected]. Informatie over het overkoepelende project is te vinden op:
http://www.middelnederlands.be/beatrijsinternationaal/
Tweede Multatuli-lezing
De Multatuli-lezingen op de ELTE Universiteit dienen een wetenschappelijk beeld te geven van de
Nederlandse taal en cultuur in het Hongaars. Onze doelgroep is, naast de professoren en studenten van
de vakgroep Nederlands, het uitgebreide wetenschappelijke publiek.
We zouden graag later onze collega‟s, die aan andere vakgroepen werken, willen uitnodigen om in
onze lezingenreeks eveneens lezingen te geven in thema‟s die in verband staan met de cultuur van de
Lage Landen.
Verder zullen er ook buitenlandse gastsprekers uitgenodigd worden.
Door de Multatuli-lezingenreeks te starten - vorig jaar over de Max Havelaar door Judit Gera -, hopen
we de Nederlandse taal, cultuur en literatuur in contact te brengen met de andere verwante
wetenschappelijke takken en eveneens inspiratie te geven voor gezamenlijke onderzoeken.
Dit jaar werd de Multatuli-lezing gehouden op 4 mei door onze collega Krisztina Törő. De titel is:
Nederlandstalige migrantenliteratuur. Tijdens de lezing werden de teksten van de migrantenliteratuur
in een (literair)historische en cultuurtheoretische context geplaatst. Na de lezing heeft het publiek de
mogelijkheid gehad de vertaalde werken te kopen en de originele versies te bekijken.
Lublin
Aantal studenten academiejaar 2010-2011:
BA-opleiding:
Totaal aantal inschrijvingen: 91
Aantal studenten die een BA-diploma hebben behaald: 25
(Taalkunde: 4 - Cultuurwetenschappen: 7- Literatuur:14)
Aantal studenten die deelnamen aan een Erasmusuitwisseling: 6
Aantal studenten die een stage volgden (3de jaars – specialisatie bedrijfscommunicatie): 15
Aantal studenten academiejaar 2011-2012
BA-opleiding:
Totaal aantal studenten: 76
MA-opleiding:
Dit jaar zijn we voor het eerst van start gegaan met de MA-opleiding.
Totaal aantal studenten: 16
Evenementen academiejaar 2010-2011
- Bezoek delegaties / ontmoetingen
- 18 januari 2011: Bezoek van de Provinciale Staten uit Gelderland - 9 juni 2011: Bezoek van het Vlaamse Parlement
- Culturele ontmoetingen
- november 2010: ontmoeting met acteurs van het theatergezelschap Fast Forward (o.a. Peter Schoenaerts)
- Dag van het Nederlands (10 mei 2011):
Programma:
- Lezing Prof. Jos Wilmots „Het schilderij "De Nederlandse Spreekwoorden" van Pieter Bruegel de Oude (1559), een interactief verhaal over waar dat cultuurhistorisch in kadert en hoe taal in beeld gebracht is”
- Lezing Prof. dr. Ludo Jongen “Ongelikte beren en andere middeleeuwse beestjes” - Vrij podium, programma voorbereid door de studenten - Grote Quiz over de Nederlanden
Deze dag vond plaats in aanwezigheid van Koen Haverbeke, Vertegenwoordiger van de
Vlaamse Regering
- Symposium/workshop voor vertalers Pools-Nederlands - Kazimierz Dolny (12-14.05.2011)
Bijscholing georganiseerd door de Fundacja Instytut Jakości w Edukacji in samenwerking met onze
leerstoel. Dit project biedt vertalers Pools-Nederlands de mogelijkheid om hun taal- en
vertaalvaardigheden te verbeteren.
Programma:
a. workshops:
- notariële aktes - onderdelen van notariële aktes en hun terminologie, oefeningen op basis van voorbeelden (huwelijkse voorwaarden, scheiding van goederen,...)
- documentatie in verband met het faillissement van bedrijven - de telwoorden in het Nederlands - bespreking van het gebruik van de telwoorden
(schrijfwijze, datum, breuken,...) met vergelijking van verschillende theoretische bronnen + oefeningen
b. lezingen:
- prof. Jos Wilmots: „Het Nederlands in België - kenmerken van het "Belgische
Nederland" uitgaande van de (vroegere?) normen van het Algemeen Nederlands of Standaardtaal”
- prof. Koen Jaspaert: "Taalbeleid en taalonderzoek"
Huidige situatie:
- Vakgroep: stabilisering en uitbreiding
Dit jaar werd de staf uitgebreid en versterkt door Doc. Wilken Engelbrecht en dr Ewa Majewska. Het
verheugt ons dat het wetenschappelijk kader zich stabiliseert en voldoet aan de minimum-eisen van
het Poolse Ministerie van Onderwijs.
- Wetenschappelijk onderzoek
Onze docenten zijn volop bezig met wetenschappelijk onderzoek: drie docenten werken intensief aan
hun ‘praca doktorska’ en habilitaties zijn eveneens in voorbereiding.
- Programma: ontwikkeling veelzijdig programma
Verdere inspanningen worden en werden geleverd voor het ontwikkelen van een veelzijdig
programma. Naast de specialisatie “Bedrijfscommunicatie”, krijgen studenten nu ook de kans om
vanaf het eerste jaar van hun MA-opleiding een cursus “Vertaling” te volgen.
- Projecten
Onze faculteit is van plan om samen met de universiteiten van Wrocław, Leuven en Amsterdam een
Erasmusproject op te starten, dat voorlopig de titel “competente bedrijfsmanager” draagt. Dit
project beoogt ondermeer de praktische toepasbaarheid van Pools en Nederlands in zakelijke
communicatie te stimuleren.
- Activiteiten
- Dag van het Nederlands (met gastspreker): promotie van de Nederlandse Taal en Cultuur (intern en extern) met een wetenschappelijk- en cultureel component
- Opstarten van een “Koło Naukowe Studentów Niderlandystyki” - Nederlandse cultuur/literatuur aan onze universiteiten: activiteiten georganiseerd door
onze studenten en de “Koło Naukowe Studentów Niderlandystyki ”
- Zomercursussen: Zomercursussen georganiseerd door de Nederlandse Taalunie in Nederland-Vlaanderen / Comenius zomercursussen
De Palacký Universiteit in Olomouc
Wilken Engelbrecht
Het afgelopen jaar begon met wel heel sombere vooruitzichten: het Ministerie van
Onderwijs in Praag wil tussen 2009 en 2013 in totaal 50% van alle universitaire budgetten
schrappen (met een duidelijke voorkeur voor snoeien op de humane wetenschappen),
beperkt sinds 2010 jaarlijks het aantal studenten met 5% (“streefcijfer” is -30% in 2013 ten
opzichte van september 2009), alle talenvakgroepen bij onze faculteit waren/zijn in de rode
cijfers, accreditaties worden ernstig verzwaard. Toch was het jaar voor onze neerlandistiek
uiteindelijk in vrijwel elk opzicht een succesjaar.
In september 2011 kregen we het grootste aantal aanmeldingen sinds 6 jaar, ruim 80
kandidaten wilden in Olomouc Nederlands gaan studeren. Van het Ministerie kregen we
echter maar 15 plaatsen toebedeeld, 10 minder dan in september 2010. Na veel
onderhandelen zijn daar 30 plaatsen uitgekomen, van wie 28 kandidaten ook echt student
zijn geworden. Onze vakgroep telt daarmee dit jaar 91 major studenten, 35 minor studenten
en liefst 5 doctorandi.
Tot onze verbazing bleek de neerlandistiek eind januari 2011 één van de drie talenvak-
groepen die het boekjaar 2010 met een positief financieel resultaat hadden afgesloten (de
andere waren de romanistiek en de slavistiek, alle andere negen talenvakgroepen van de
faculteit waren zwaar in de rode cijfers). Veel was het niet, ongeveer 2.200 euro, maar in elk
geval was het in de ogen van onze decaan een mooi resultaat na verschillende in rode cijfers
afgesloten boekjaren.
In maart kwam de prachtige bundel van het derde
Centraal-Europese colloquium van doctorandi en
habilitandi neerlandistiek Neerlandistische ontmoe-
tingen – Trefpunt Olomouc uit. Onze uitgeverij wist
een prachtige omslag te maken die goed aansluit
bij de omslag van het vorige colloquium in Wroc-
ław (2008). Wie de bundel nog niet heeft en graag
wil ontvangen, kan deze aanvragen bij
Er was een tamelijk “zware” delegatie van mede-
werkers uit Olomouc bij het 12e regionale congres
van neerlandici in Centraal-Europa te Belgrado:
Lianne Barnard, Wilken Engelbrecht, Bas Hamers
en Martina Vitáčková gaven een lezing.
Verder namen verschillende medewerkers van de vakgroep deel aan nog zo’n vijf andere
congressen en natuurlijk mag ook onze vier vrouw sterke delegace bij de workshop literair
vertalen in Bratislava niet worden vergeten!
Samen met het Centrum voor Patristiek van de Theologische Faculteit en de vakgroep wijs-
begeerte van onze faculteit organiseerden we een tweetalig colloquium The Work of
Erasmus in Past and Present of European Thought. In het kader hiervan mochten we o.a.
twee specialisten uit de Lage Landen, prof. dr. Jan van Herwaarden van de Erasmusuniversi-
teit in Rotterdam en dr. Michel Verwey van de Katholieke Universiteit Leuven verwelkomen.
Het waren niet onze enige gastdocenten: in het zomersemester mochten we onze
oudstudente Sylva Sklenářová, nu medewerkster van de universiteit Hradec Králové, Jos
Wilmots uit Hasselt, Valerya Reutava uit Minsk, Olf Praamstra uit Leiden en schrijver Gaston
Dorren ontvangen, in het wintersemester Roland Zwiers van de Sociaal-Economische Raad in
Den Haag, Gerard Hörchner uit Veenendaal en twee presentaties van bedrijven over banen
voor afgestudeerde neerlandici verwelkomen.
In het persoonlijke vlak was er sprake van een kleine bevolkingsexplosie, want drie collega’s
kregen een baby: eind mei kreeg Pavlína Knap-Dlouhá haar eerste kindje, eind september
Eva Brázdová Toufarová haar tweede kindje en tenslotte eind november Lucie Smolka
Fruhwirtová haar eveneens tweede kind.
Maar ook wetenschappelijk was het een zeer vruchtbaar jaar: op 28 juni 2011 verdedigde
Martina Vitáčková met succes haar dissertatie Back to the Roots? Forming New Concepts of
Women’s Identity in Contemporary Postcolonial Literature Written by Women in Dutch and Afrikaans.
Eén van haar opponenten was het hoofdbestuurslid van de IVN, prof. dr. Jane Fenouilhet. Martina is
erin geslaagd om haar promotieproject binnen drie jaar en drie maanden af te ronden, voorwaar een
prachtige prestatie. De faculteit zal daarom haar proefschrift uitgeven als één van de vier
proefschriften die dit jaar binnen de formele termijn werden afgeleverd. Niet veel later leverde ook
Lucie Smolka Fruhwirtová haar proefschrift Recepce nizozemské literatury v českém literárním
kontextu let 1945–2010 in. Het kreeg inmiddels
positieve beoordelingen en zal op 1 februari 2012
worden verdedigd.
In maart kwam ook de langverwachte collectieve
monografie van het proefproject Nederlandse oude
drukken in Bohemen, Moravië en Silezië (1500-1800) in
Wrocław uit. Dit project wordt intussen voortgezet
onder leiding van de vakgroep in Olomouc met als doel
om alle oude drukken afkomstig uit de Lage Landen in
de bibliotheken Národní knihovna Klementinum te
Praag, Biblioteka Uniwersytecka te Wrocław en Vědecká
knihovna te Olomouc, in totaal rond de 35.000 stuks, te
beschrijven. In Olomouc is de vakgroep romanistiek met
een soortgelijk project bezig in het aartsbisschoppelijk
slot te Kroměříž en bracht in 2011 eveneens de eerste resultaten uit.
De vakgroep is intussen begonnen met een oud desideratum: een nieuwe Tsjechischtalige
geschiedenis van de Nederlandstalige literatuur. In aansluiting op een projectsubsidie van de
Nederlandse Taalunie ter voorbereiding van dit project en om de eerste plannen te maken kreeg de
vakgroep een grote projectsubsidie van 62.500 euro van de Grant Agency of the Czech Republic voor
de periode 2012-2013. Dit zet de vakgroep voor Tsjechië wetenschappelijk op de kaart. Het boek
moet het Tsjechische equivalent worden van de bekende Literary History of the Low Countries.
Daarnaast mag het kleine project Geografische methode België en Luxemburg van Bas Hamers voor
onze eerstejaars niet worden vergeten dat inmiddels bijna klaar is en een beschrijving van alle tien
Belgische provincies met het groothertogdom Luxemburg voor de lessen geografie in het tweede
semester wil aanbieden.
Afgelopen jaar ging ook de meting van publicaties van start. Volgens de nieuwe richtlijnen van het
Ministerie in Praag is dat nu een belangrijk element voor de financiering van universiteiten. Voor
deze eerste keer werd gekeken naar publicaties uit de jaren 2007-2011 die zijn geaccepteerd in het
zgn. RIV-systeem, het nationale Tsjechische publicatieregister dat vooral publicaties op basis van
Tsjechische projecten meetelt. Als vakgroep waren we daarom buitengewoon sceptisch, maar we
bleken onverwacht goed te scoren. Hoewel onze vakgroep niet meer dan 1,6% van de faculteit is qua
aantal medewerkers en studenten (de 20e van 21 vakgroepen, alleen de klassieke filologie is nog
kleiner), bleken wij met 2,15% van alle publicatiepunten de 13e beste vakgroep te zijn (beter scorend
dan megavakgroepen als bijv. de psychologie of de journalistiek] terwijl Wilken Engelbrecht zelfs de
achtste best publicerende medewerker van alle ca. 350 medewerkers is. Een succes om trots op te
zijn.
Dit resultaat heeft mede ervoor gezorgd dat onze reaccreditatie van de beide bachelorstromingen
filologisch en zakelijk Nederlands, ondanks het feit dat we die met het oog op de eis van het
Ministerie het aantal contacturen flink te verminderen fors hebben omgebouwd, binnen de
recordtijd van drie maanden is goedgekeurd voor de komende acht jaar, de maximaal mogelijke
termijn. We zien dan ook de inmiddels ook ingediende reaccreditatie van onze masterprogramma’s
met vertrouwen tegemoet.
Tenslotte kan onze vakgroep ook op materieel vlak buitengewoon tevreden zijn. In 2010 had de
vakgroep een nieuw lokaal erbij gekregen, waarmee de neerlandistiek vrijwel de complete
benedenverdieping van het pand Křížkovského 14 bezet. Vooralsnog was dit lokaal met ouder
meubilair ingericht. Dit jaar hebben we nieuw meubilair op maat laten maken en een vaste beamer
met scherm geïnstalleerd, zodat het lokaal aan de standaard van de andere lokalen van de
neerlandistiek voldoet. Verder ging dit jaar een oude droom in vervulling: na lang aandringen heeft
de huidige seceratris van de faculteit samen met de quaestor van de universiteit een project
opgestart om de oude terrastuinen achter de panden Křížkovského 8, 10, 12 en 14 te hernieuwen.
Sinds oktober kijkt de neerlandistiek op een prachtige renaissancetuin uit. Het dak van het gebouw is
eveneens volledig vervangen en oogt weer als na de oplevering van het pand in 1582. Voor 2014 is
bovendien een complete revisie van het gebouw gepland, waarvoor nu yoetjesaan de gedetailleerde
plannen worden ingevuld.
Dit alles is gerealiseerd met een kleinere staf dan gebruikelijk, omdat intussen vier medewerkers
tegelijk op moederschapsverlof zijn, al kreeg de vakgroep versterking in de vorm van onze nieuwe
lector Pim van der Horst en doet doctoranda Veronika ter Harmsel-Havlíčková eveneens veel werk. In
december 2011 mochten we bovendien met Zuzana Vaidová een nieuwe doctoranda verwelkomen
die haar onderzoek wil gaan doen op semiotisch terrein in verband met de Nederlandse literatuur
eind negentiende eeuw.
Het zal duidelijk zijn dat het traditionele Sinterklaasfeest dat in Olomouc hoogtepunt en feitelijke
afsluiting van het kalenderjaar is (al zijn er daarna tot de kerst wel nog colleges en tentamens!) in een
bijzonder vrolijke en goed stemming met in perfect Nederlands swingende tweedejaars verliep.
Toekomstige activiteiten:
- 22-23 maart 2012: Praagse Perspectieven 8 in het Oostenrijks Cultureel Forum te
Praag.
- 9 mei 2012: Conferentie 'De Lage Landen. Een multidisciplinaire kijk op
Vlaanderen en Nederland'. Lublin (Concreet programma volgt later)
- juli 2012 Zomercursus voor studenten in KGRE Boedapest (concrete data en
programma volgen later)
- 27-31 augustus 2012: 18de IVN colloquium te Amsterdam
- eind september 2012 (precieze termijn wordt nog bekend gemaakt): symposium
„Locus amoenus – Gardens as a Picture of the Ideal World in Poetry‟
- 2012: Bijscholingsproject Wrocław (concrete data en programma volgen later)
- 2013: Regionaal Colloquium, in principe te Poznań (concrete data en programma
volgen later)
- 2014: DO-HA- colloquium ELTE Boedapest (concrete data en programma volgen
later)
Voor extra activiteiten niet in deze nieuwsbrief opgenomen verwijzen we naar de
Comeniuswebsite en het IVN-platform die op regelmatige basis worden geactualiseerd. Aan
alle vakgroepvertegenwoordigers wordt gevraagd om belangrijke informatie naar de
webmaster door te sturen.
Oproep:
- We vragen alle leden om het document met de statuutwijzigingen op onze website
te raadplegen en eventuele bemerkingen naar de redactie door te sturen. Het
document wordt al dan niet in geamendeerde vorm ter definitieve goedkeuring aan
alle leden op de volgende algemene ledenvergadering eind augustus te Amsterdam
voorgelegd.
- De redactie van het tijdschrift Comparatieve Neerlandistiek wil docenten
Nederlands oproepen om al dan niet samen met studenten vergelijkende artikelen
te schrijven. De bijdrages kunnen per mail gestuurd worden naar Jan Pekelder
([email protected]). De artikelen worden vervolgens beoordeeld door twee
reviewers uit of buiten de redactie.
- In de volgende nieuwsbrief, gepland voor begin juli, willen we een aantal
studentenbijdragen opnemen waarin studenten getuigen over wat 'student
neerlandistiek' zijn betekent. Mogen we aan alle vakgroepvertegenwoordigers
vragen om deze oproep aan hun studenten over te brengen, het opstellen van zo'n
studentenverslag (taalkundig) te ondersteunen en het eindresultaat tegen 15 juni
naar de webmaster van Comenius door te sturen?
- Op 8 mei 2012 organiseert de Leerstoel Nederlandse Taal en Letterkunde van de
Katholieke Universiteit Lublin zijn jaarlijkse Dag van het Nederlands. Deze dag
biedt zoals gewoonlijk een mengeling van wetenschap en amusement, literatuur en
cultuur.
Aansluitend op onze Dag van het Nederlands volgt op 9 mei de conferentie
“De Lage Landen. Een multidisciplinaire kijk op Vlaanderen en Nederland”.
Het opzet van de conferentie is om Vlaanderen en Nederland in de kijker te zetten
vanuit een ruim perspectief. We willen niet alleen taal, literatuur en cultuur aan
bod laten komen, maar ook politiek, geschiedenis en economie. De conferentie is
niet enkel voor Neerlandici en studenten Nederlands bedoeld, maar ook voor een
breder publiek dat graag zijn kennis over de Lage Landen wil verrijken.
Voor deze conferentie willen we graag binnen- en buitenlandse sprekers
uitnodigen. Wie zich geroepen voelt om een bijdrage aan dit initiatief te leveren,
kan voor meer informatie terecht op onze website: www.kul.pl/niderlandystyka .
Het ingevulde programma met talrijke gastsprekers hopen we u te mogen toesturen
in maart!
- De redactie van AMOS heeft in overleg met het bestuur van COMENIUS besloten
om een scriptieprijs voor studenten Nederlands in de regio Centraal Europa uit te
schrijven. De Scriptieprijs wordt toegekend aan maximaal één van de
genomineerde scripties. Voor de beste scriptie heeft COMENIUS 150 Euro
uitgeloofd.
Criteria
De scriptie moet:
- een Masterscriptie zijn verdedigd in 2011 (juni of september)
- in het Nederlands zijn gesteld
- van één van de vakgroepen Nederlands in de regio Centraal Europa
afkomstig zijn
Procedure
Elke vakgroep van COMENIUS nomineert de beste scriptie verdedigd in 2011.
De deadline voor indienen is 1 maart 2011. De genomineerde scripties worden
beoordeeld door een jury (redactie Comparatieve Neerlandistiek ).
Bekendmaking van de uitslag gebeurt ten laatste tijdens het achttiende
Colloquium Neerlandicum tussen 27 en 31 augustus 2012 in Antwerpen.
De vakgroephoofden kunnen de genomineerde scripties toesturen aan: Jan
Pekelder: [email protected]
Colofon
Bestuur Comenius:
Voorzitter
Penningmeester
Redacteur nieuwsbrief/webmaster
Secretaris
Doc. Dr Wilken Engelbrecht
Dr Ula Topolska
Mgr Rinaldo Neels
Mgr Malgorzata Dowlaszewicz
Secretariaatsadres :
Uniwersytet Wrocławski - Katedra Filologii Niderlandzkiej
Mgr Malgorzata Dowlaszewicz
ul. Kuźnicza 21-22
50-138 Wrocław
Polska
Hoofdredacteur Tijdschrift Comparatieve Neerlandistiek: Prof. Dr Jan Pekelder:
Website: http://comenius.ned.univie.ac.at/node/11140
IVN Webplatform: http://www.ivnnl.com/gebruikersgroep/detail.php?c=21
Digitaal tijdschrift Comparatieve Neerlandistiek: https://comenius.ned.univie.ac.at/cn
Lidmaatschap
Een Comeniuslidmaatschap staat open voor docenten en studenten Neerlandistiek alsmede voor andere
belangstellenden. Comenius kent drie soorten leden met de volgende jaarcontributie: studentenleden (5 Euro),
volle leden (10 Euro) en buitengewone leden (30 Euro).
Rekeningnummer:
BIC: INGBNL2A
IBAN: NL44INGB0008407964
