1

Na osnovu l. 21 i 29 Zakona o energetskoj efikasnosti (Slubeni list CG, broj 29/10) Ministarstvo ekonomije, uz saglasnost Ministarstva odrivog razvoja i turizma, donijelo je,

PRAVILNIK

O MINIMALNIM ZAHTJEVIMA ENERGETSKE EFIKASNOSTI ZGRADA

I. OSNOVNE ODREDBE

Predmet

lan 1

Ovim pravilnikom utvruju se minimalni zahtjevi po pitanju energetske efikasnosti zgrada, vrste zgrada koje u skladu sa namjenom ne moraju da ispunjavaju minimalne energetske karakteristike i metodologija izraunavanja energetskih karakteristika zgrada.

Znaenje izraza

lan 2

Izrazi upotrijebljeni u ovom pravilniku imaju sljedea znaenja:

1) zgrada je objekat koji se sastoji od graevinske konstrukcije, instalacija, ugraene opreme i prostora u kome se koristi energija u skladu sa namjenom zgrade;

2) zgrada sa vie zona je zgrada: koja se sastoji od djelova koji ine tehniko-tehnoloke i funkcionalne cjeline koje

imaju razliitu namjenu, a time i mogunost korienja odvojenih sistema grijanja i hlaenja ili se razlikuju po unutranjoj projektnoj temperaturi za vie od 4C,

kod koje je vie od 10% neto povrine zgrade, u kojoj se odrava kontrolisana temperatura, druge namjene u odnosu na osnovnu i kada je povrina sa drugaijom namjenom vea od 50 m,

kod koje djelovi zgrade koji su tehniko-tehnoloke i funkcionalne cjeline, imaju razliite termotehnike sisteme i/ili bitno razliite reime korienja termotehnikih sistema;

3) stambena zgrada je zgrada u kojoj je vie od 50% graevinske bruto povrine namijenjeno za stanovanje, kao i zgrada sa apartmanima u funkciji turizma;

4) nestambena zgrada je zgrada koja nije namijenjena za stanovanje;

5) kondicioniranje je obezbjeivanje definisanih uslova u objektu u pogledu grijanja, hlaenja, odnosno klimatizacije, sanitarne tople vode i rasvjete;

6) klimatizacija je proces pripreme vazduha u cilju stvaranja odgovarajueg stepena komfora. U tehnikom smislu klimatizacija se uglavnom odnosi na regulaciju temperature, vlanosti i istoe vazduha u sistemima za grijanje, hlaenje i ventilaciju.

7) kondicionirani dio zgrade predstavlja dio zgrade sa unutranjom projektnom temperaturom viom od 12 C, koji se neposredno ili posredno grije, hladi, odnosno klimatizuje;

8) povrina omotaa kondicioniranog dijela zgrade AE (m) je ukupna razvijena (spoljna) povrina graevinskih konstrukcija koje razdvajaju kondicionirani dio zgrade od spoljnjeg prostora, tla ili nekondicioniranih djelova zgrade, a kroz koju zgrada razmjenjuje toplotnu energiju sa okolinom;

2

9) pregrada je graevinska konstrukcija zgrade, vertikalna ili horizontalna, koja odvaja ili pregrauje unutranji prostor zgrade od spoljanjeg prostora (fasada, krov) i tla (podna konstrukcija), ili pregrauje unutranji prostor zgrade (spratovi, prostorije);

10) kondicionirana povrina, AC (m) je ukupna povrina poda izmeu pregrada kondicioniranog dijela zgrade;

11) korisna povrina, Ak (m), je ukupna podna povrina ograniena spoljnim zidovima. Korisna povrina obuhvata i kose podne povrine kao to su: stepenita, galerije, tribine dvorana i sl. U korisnu povrinu ne spadaju otvorene prostorije kao to su: balkoni, spoljna stepenita, natkriveni prolazi i sl.;

12) faktor oblika zgrade, f0 (m-1) je odnos izmeu povrine omotaa kondicioniranog dijela

zgrade i njime obuhvaene bruto zapremine zgrade;

13) faktor zastakljenja, fw (-), je kolinik povrine providnih djelova fasade (prozori, balkonska vrata, stakleni zidovi i sl.) i ukupne povrine fasade, a ukoliko krov sadri providne djelove onda se pri proraunu faktora zastakljenja pored povrine fasade uzima u obzir i povrina krova.

14) tehniki sistem zgrade su sve potrebne instalacije, postrojenja i oprema koji se ugrauju u zgradu ili samostalno izvode i namenjeni su za grijanje, hlaenje, ventilaciju, klimatizaciju, pripremu sanitarne tople vode, osvetljenje i proizvodnju elektrine energije (kogeneracija i fotonaponski sistemi);

15) termotehniki sistem zgrade su sve potrebne instalacije, postrojenja i oprema za klimatizaciju, grijanje i hlaenje, kao i sistem za pripremu sanitarne tople vode;

16) pomoni sistem je skup tehnike opreme i ureaja koje koristi termotehniki sistem zgrade, a kojima je potrebno napajanje elektrinom energijom;

17) energetski rejting zgrade ER, je ukupna izraunata godinja primarna energija koju treba isporuiti zgradi za grijanje, hlaenje, ventilaciju, sanitarnu toplu vodu, rasvjetu, prateu opremu i ureaje;

18) godinja emisija ugljendioksida - CO2 (kg/g) je koliina emitovanog ugljendioksida u okolinu tokom jedne godine koja je posledica energetskih potreba zgrade;

19) potrebna toplotna energija zgrade, Qn, (Wh) je raunski odreena koliina toplote koju sistemom grijanja i hlaenja treba isporuiti zgradi da bi se obezbijedilo odravanje unutranjih projektnih temperatura, ne uzimajui u obzir efikasnost sistema;

20) isporuena energija, EDel (kWh) je energija isporuena tehnikim sistemima zgrade za pokrivanje energetskih potreba za grijanje, hlaenje, ventilaciju, sanitarnu toplu vodu, rasvjetu i pogon pomonih sistema;

21) primarna energija, EP (kWh), predstavlja energiju iz obnovljivih i neobnovljivih izvora koja nije pretrpjela bilo kakvu konverziju ili proces transformacije;

22) faktor konverzije u primarnu energiju, fp, predstavlja broj kojim se neki oblik energije prevodi u njen ekvivalentni primarni oblik u kvantitativnom smislu;

23) energetska klasa zgrade je pokazatelj energetskih karakteristika zgrade, odnosno njene energetske efikasnosti;

24) indikator energetske efikasnosti zgrade IP (kWh/m2g), je kolinik energetskog rejtinga i kondicionirane povrine zgrade i slui za odreivanje energetske klase zgrade;

25) obnovljivi izvori energije su: solarna, geotermalna, toplotna iz okoline i biomase (ne ubrajajui ogrijevno drvo);

3

26) referentno stanje je stanje definisano zadatim spoljanjim i unutranjim referentnim uslovima;

27) referentne vrijednosti su zadate vrijednosti u odnosu na koje se vri poreenje izraunatih vrijednosti energetskih karakteristika zgrada;

28) temperatura spoljanjeg vazduha, em (C) je srednja mjesena temperatura spoljanjeg vazduha;

29) unutranja temperatura, im (C) je srednja temperatura unutranjeg vazduha kondicioniranog dijela zgrade;

30) toplotni dobici, Qg (Wh), predstavljaju toplotnu energiju koju unutar zgrade oslobaaju rasvjeta, oprema, ureaji i osobe ili energiju dobijenu prodorom sunevog zraenja kroz providne elemente omotaa;

31) toplotni gubici, Ql (Wh) su gubici energije u zgradi nastali zbog prolaza toplote kroz elemente spoljnjeg omotaa (transmisioni) ili ulaska spoljnjeg vazduha usljed infiltracije i prirodne ventilacije (ventilacioni);

32) generator toplote je ureaj za dobijanje toplotne energije (npr. kotao, toplotna pumpa i dr.);

33) generator hlaenja ili "rashladni ureaj" je ureaj koji omoguava dobijanje "rashladne" energije ("toplote za hlaenje");

34) koeficijent transmisionog gubitka toplote, Htr (W/K) je ukupni gubitak toplote zgrade usled prolaza toplote (transmisije) pri razlici unutranje i spoljanje temperature od 1 K;

35) koeficijent ventilacionog gubitka toplote, HV (W/K) je ventilacioni gubitak toplote kroz omota zgrade pri razlici unutranje i spoljanje temperature od 1 K;

36) koeficijent grijanja, COP, (eng. "Coefficient of Performance") je odnos izmeu neto grejne i efektivne uloene pogonske energije;

37) sezonski koeficijent grijanja, HSPF, (eng. "Heating Seasonal Performance Factor") je srednji koeficijent grijanja tokom cijele sezone (prema EUROVENT-u);.

38) koeficijent hlaenja, EER, (eng. "Energy Efficiency Ratio") je odnos izmeu neto rashladne i efektivne uloene pogonske energije;

39) sezonski koeficijent hlaenja, SEER, (eng. "Seasonal Energy Efficiency Ratio"), je srednji koeficijent hlaenja tokom cijele sezone (prema EUROVENT-u);

40) automatska regulacija je proces kojim se, uz primjenu povratne sprege, obezbjeuje odravanje zadatih parametara rada sistema bez uea ljudi;

41) rekuperacija toplote predstavlja vraanje dijela otpadne toplote u proces;

42) panelno grijanje/hlaenje je tehniko reenje kojim se razmjena grejne/rashladne toplote/energije dominantno vri zraenjem putem ravnih povrina (panela), koji mogu biti izvedeni kao posebna grejna tijela ili kao elementi poda, plafona ili zida (podno, plafonsko, zidno grijanje/hlaenje);

43) senzorska kontrola osvjetljenja je kontrola paljenja i gaenja osvjetljenja pomou senzora (na bazi detekcije osoba u prostoru, nivoa osvijetljenosti i sl).

44) toplotni mostovi su djelovi konstrukcije omotaa zgrade koji imaju znatno manji toplotni otpor u odnosu na ostale djelove omotaa zgrade, pa samim tim i vee toplotne gubitke.

4

Zgrade sa vie zona

lan 3

Na zgrade sa vie zona, zahtjevi utvreni ovim pravilnikom, primjenjuju se za svaku zonu pojedinano.

Zgrade koje ne moraju da ispunjavaju minimalne energetske karakteristike

lan 4

Zgrade koje, u skladu sa namjenom, ne moraju da ispunjavaju minimalne energetske karakteristike su:

- zgrade za koje je predvieno grijanje na temperaturi nioj od 12C; - zgrade koje su pod zatitom (upisane u registar spomenika kulture, ili djelovi zatienih

ambijentalnih cjelina graditeljskog nasljea), zbog njihovog specifinog arhitektonskog i/ili istorijskog znaaja, ili zbog toga to ine djelove odreene zatiene urbane ili ruralne sredine, gdje bi usaglaavanje sa zahtjevima izazvalo neprihvatljive promjene njihovog karaktera i/ili izgleda;

- zgrade koje se koriste kao mjesto bogosluenja i za religiozne aktivnosti; - privremene zgrade u okviru gradilita; - staklenici u poljoprivredi ili staklenici koji