Nacionalna klasifikacija na dejnosti - NKD Rev.2, Struktura i objasnuvawa Sektor Oddel Grupa Klasa NazivA/A ZEMJODELSTVO, [UMARSTVO I RIBARSTVO Ovoj sektor go opfa}a iskoristuvaweto na rastitelnite i `ivotinskite prirodni resursi i go opfa}a odgleduvaweto na nasadi i posevi, odgleduvaweto na `ivotni, odgleduvaweto i koristeweto na {umi i odgleduvaweto na drugi rastenija, `ivotni ili `ivotinski proizvodi na zemjodelski stopanstva ili vo nivnite prirodni sredini. Rastitelno i `ivotinsko proizvodstvo, lov i uslu`ni dejnosti povrzani so niv01Ovoj oddel vklu~uva dve osnovni dejnosti - proizvodstvo na proizvodi od rastitelno poteklo i proizvodstvo na proizvodi od `ivotinsko poteklo, vklu~uvaj}i gi, isto taka, formite na organskoto (biolo{koto) zemjodelstvo, odgleduvaweto na genetski modificirani nasadi i posedi i odgleduvaweto na genetski modificirani `ivotni. Ovoj oddel go vklu~uva odgleduvaweto na nasadi i posevi na otvoreno kako i odgleduvawe vo staklenici. Ovoj oddel, isto taka, gi vklu~uva uslu`nite dejnosti svojstveni za zemjodelstvoto, kako i lovot, traperstvoto i dejnostite povrzani so niv.Grupata 01.5 (Me{ano farmerstvo) se ras~lenuva spored voobi~aenite principi za utvrduvawe na glavnata dejnost. Prifaten e faktot deka mnogu zemjodelski stopanstva imaat prili~no podednakvo rastitelno i dobito~no proizvodstvo, taka {to nivnoto raspredeluvawe vo edna ili vo druga kategorija bi bilo proizvolno. Zemjodelskata dejnost gi isklu~uva site ponatamo{ni prerabotki na zemjodelski proizvodi (klasificirani vo oddelot 10 i 11-Proizvodstvo na prehranbeni proizvodi) i oddelot 12 (Proizvodstvo na tutunski proizvodi), osven onaa koja e neophodna da gi podgotvi za primarniot pazar. Podgotovkata na proizvodite za primarniot pazar e vklu~ena tuka. Ovoj oddel gi isklu~uva grade`nite raboti na zemjodelskoto zemji{te (na primer: poramnuvawe na zemjodelskoto zemji{te, drena`a, podgotovka na orizovoto zemji{te, itn.), klasificirani vo sektorot F/ \ (Grade`ni{tvo) i zdru`enijata na kupuva~ite i zadru`nite organizacii koi se zanimavaat so marketing na zemjodelskite proizvodi klasificirani vo sektorot G/E. Isto taka, e isklu~eno ureduvaweto i odr`uvaweto na zemji{teto (okolinata) {to e klasificirano vo klasata 81.30. 01.1 Odgleduvawe na ednogodi{ni nasadi i poseviOvaa grupa go vklu~uva odgleduvaweto na ednogodi{ni nasadi i posevi, t.e. rastenijata koi ne traat pove}e od dve sezoni. Vklu~uvaweto na odgleduvawe na ovie rastenija e za potrebite na proizvodstvo na seme.01.11 Odgleduvawe na `ita (osven oriz), me{unasti rastenija i maslodajno semeOvaa klasa gi vklu~uva site formi na odgleduvawe na `ita, me{unkasti rastenija i maslodajno seme na otvoren prostor. Odgleduvaweto na `ita ~esto e kombinirano vo ramkite na edinicite za zemjodelstvo.Ovaa klasa opfa}a: - odgleduvawe na `ita kako kako {to se: p~enica zrna (seme) p~enka sorgo ja~men 'r` zob (oves) proso drugi `ita, neklasificirani na drugo mesto - odgleduvawe na me{unarki kako {to se: grav bob leblebija (naut) vigna (crn grav) le}a lupina gra{ok gulabov gra{ok drugi me{unarki - odgleduvawe na maslodajno seme kako: soino seme seme od kikiritki pamukovo seme ricinusovo seme leneno seme seme od sinap crno seme seme od repka seme od {afranika seme od susam son~ogledovo seme drugo maslodajno semeOvaa klasa ne opfa}a: - odgleduvawe na oriz, vidi 01.12 - odgleduvawe na {e}erna p~enka (`ito), vidi 01.13 - odgleduvawe na krmna p~enka, vidi 01.19 - odgleduvawe na maslodajni kulturi, vidi 01.2601.12 Odgleduvawe na oriz01.13 Odgleduvawe na zelen~uk, diwi i lubenici, korenest i trupkast zelen~uk Ovaa klasa opfa}a: - odgleduvawe na lisnat ili steblest zelen~uk kako {to se: arti~oki asparagus zelka karfiol i brokula marula i cikorija spana} drug lisnat ili steblest zelen~uk - odgleduvawe na zelen~uk {to ra|a plodovi: krastavici i korni{oni modar patlixan domati lubenici diwi drugi diwi i zelen~uk {to ra|a plodovi - odgleduvawe na glavici od luk, korenest i trupkast zelen~uk kako: morkov repa luk kromid (vklu~uvaj}i i arpaxik) praz i drugi lukovidni zelen~uci drug korenest i trupkast zelen~uk - odgleduvawe na pe~urki i tartufi - odgleduvawe na seme za zelen~uk, vklu~uvaj}i seme za {e}erna repka, isklu~uvaj}i go semeto za ostanatite vidovi na repka - odgleduvawe na {e}erna repka - odgleduvawe na drug zelen~uk - odgleduvawe na korenest i trupkast zelen~uk kako: kompiri slatki kompiri kasava jam drug korenest i trupkast zelen~ukOvaa klasa ne opfa}a: - odgleduvawe na ~ili, piperki i ostanati za~inski i aromati~ni rastenija, vidi 01.28 - odgleduvawe na micelium za pe~urki, vidi 01.3001.14 Odgleduvawe na {e}erna trska Ovaa klasa ne opfa}a: - odgleduvawe na {e}erna repka, vidi 01.1301.15 Odgleduvawe na tutunOvaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na proizvodi od tutun, vidi 12.0001.16 Odgleduvawe na rastenija za predivoOvaa klasa opfa}a: - odgleduvawe na pamuk - odgleduvawe na juta, kenaf i ostanati bilki za proizvodstvo na vlakna koi sodr`at liko - odgleduvawe na len i konop - odgleduvawe na amerikanska agava i ostanati tekstilni prediva od semejstvoto agava - odgleduvawe na manila, ramija i ostanati gradinarski rastenija za proizvodstvo na vlakna - odgleduvawe na ostanati posevi za proizvodstvo na vlakna01.19 Odgleduvawe na ostanati ednogodi{ni nasadi i poseviOvaa klasa go opfa}a odgleduvaweto na site ostanati ednogodi{ni nasadi i posevi: - odgleduvawe na dobito~ni repki i ostanati korenesti dobito~ni posevi, detelina, lucerka, esparzeta, dobito~na p~enka i ostanati trevesti rastenija, dobito~en keq i ostanati dobito~ni rastenija za sila`a - odgleduvawe na helda- odgleduvawe na seme za repka (so isklu~ok na seme za{e}erna repka) i seme za dobito~na hrana - odgleduvawe na cve}e - proizvodstvo na re`ano cve}e i pupki - odgleduvawe na seme za cve}eOvaa klasa ne opfa}a: - odgleduvawe na ednogodi{ni za~inski, aromati~ni i lekoviti rastenija i na rastenija za upotreba vo farmacija, vidi 01.28 01.2 Odgleduvawe na pove}egodi{ni nasadi i poseviOvaa grupa go vklu~uva odgleduvaweto na nasadi i posevi, t.e.odgleduvaweto na rastenija koi traat pove}e od dve sezoni ili izumiraat po sekoja sezona ili se odgleduvaat postojano. Odgleduvaweto na ovie rastenija e vklu~eno za potrebite za proizvodstvo na seme. 01.21 Odgleduvawe na grozjeOvaa klasa opfa}a: - odgleduvawe na vinsko i trpezno grozje vo lozjaOvaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na vino, vidi 11.0201.22 Odgleduvawe na tropsko i suptropsko ovo{jeOvaa klasa opfa}a: - odgleduvawe na tropsko i suptropsko ovo{je: avokado banani (trpezni i za prerabotka) urmi smokvi mango papaja ananas ostanato tropsko i suptropsko ovo{je01.23 Odgleduvawe na agrumiOvaa klasa opfa}a: - odgleduvawe na agrumi: grejpfrut i pomelo limoni portokali tangerines (vid portokal), mandarini i klementini drugi agrumi01.24 Odgleduvawe na jabol~esto i koskesto ovo{je Ovaa klasa opfa}a: - odgleduvawe na jabol~esto i koskesto ovo{je: jabolki kajsii cre{i i vi{ni praski i nektarini kru{i i duwi slivi i trninki ostanato jabol~esto i koskesto ovo{je01.25 Odgleduvawe na jagodesto, jatkasto i drugo ovo{jeOvaa klasa opfa}a: - odgleduvawe na jagodesto ovo{je: inki ribizli ogrozd kivi malini jagodi ostanato jagodesto ovo{je - odgleduvawe na seme za ovo{je - odgleduvawe na jatkasti plodovi za jadewe: bademi indiski orevi kosteni orevi ostanati jatkasti plodovi - odgleduvawe na ostanato jatkasto i drugo ovo{je: roga~Ovaa klasa ne opfa}a: - odgleduvawe na kokosovi orevi, vidi 01.2601.26 Odgleduvawe na maslodajni plodovi Ovaa klasa opfa}a: - odgleduvawe na maslodajni plodovi: kokosovi orevi maslinki maslinovi palmi ostanati maslodajni plodovi Ovaa klasa ne opfa}a: - odgleduvawe na soja (soin grav), kikiritki i ostanato maslodajno seme, vidi 01.11 01.27 Odgleduvawe na rastenija za proizvodstvo na pijalaciOvaa klasa opfa}a: - odgleduvawe na rastenija za proizvodstvo na pijalaci: kafe ~aj mate kakao ostanati rastenija za proizvodstvo na pijalaci01.28 Odgleduvawe na za~inski, aromati~ni i lekoviti rastenija i na rastenija za upotreba vo farmacijataOvaa klasa opfa}a: - odgleduvawe na pove}egodi{ni i ednogodi{ni za~inski i aromati~ni rastenija: crn piper ~ili i piper~iwa muskatovo orev~e, macis i kardamom anason, badian i komora~ cimet karanfil xumbir vanila hmeq ostanati za~inski i aromati~ni rastenija - odgleduvawe na lekoviti i narkoti~ni rastenija 01.29 Odgleduvawe na ostanati pove}egodi{ni poseviOvaa klasa opfa}a: - odgleduvawe na kau~ukovi drva za dobivawe lateks - odgleduvawe na novogodi{ni drva - odgleduvawena drva za ekstrakcija na rastitelen sok - odgleduvawe na rastitelni materijali nameneti za izrabotka na pletarski proizvodiOvaa klasa ne opfa}a: - odgleduvawe na cve}iwa, proizvodstvo na se~eno cve}e i odgleduvawe na semiwa za cve}e, vidi 01.19 - sobirawe na drva za rastitelen sok ili kau~uk kako gumi, vo {uma, vidi 02.30 01.3 Odgleduvawe na saden materijal01.30 Odgleduvawe na saden materijalOvaa klasa go vklu~uva proizvodstvoto na site vegetativni rastitelni materijali kako {to se reznici, izdanoci i sadnici za neposredno razmno`uvawe ili za sozdavawe na podloga na koja odredeni mladici }e se kalemat za eventualno zasaduvawe za proizvodstvo na rastenijaOvaa klasa opfa}a: - odgleduvawe na rastenija za rasad - odgleduvawe na rastenija za ukrasuvawe, vklu~uvaj}i i treva za presaduvawe - odgleduvawe na lukovidni glavici, korewa i trupki na rastenija; reznici i kalemi; micelium za pe~urki - dejnosti vo vrska so rasadnici, osven dejnosti povrzani so {umskite rasadnici Ovaa klasa ne opfa}a: - odgleduvawe na rastenija za proizvodstvo na seme, vidi 01.1, 01.2 - dejnosti povrzani so {umskite rasadnici, vidi 02.1001.4 Odgleduvawe na `ivotniOvaa grupa go vklu~uva odgleduvaweto na site `ivotni, osven `ivotnite {to `iveat vo vodaOvaa grupa ne opfa}a: - nega i zgri`uvawe na `ivotni {to se odgleduvaat na farmi, vidi 01.62 - proizvodstvo na ko`i od klanici, vidi 10.1101.41 Odgleduvawe na molzni kraviOvaa klasa opfa}a: - odgleduvawe na molzni kravi - proizvodstvo na presno (surovo) mleko od kravi i bivoliciOvaa klasa ne opfa}a: - prerabotka na mleko, vidi 10.5101.42 Odgleduvawe na drugi goveda i bivoliOvaa klasa opfa}a: - odgleduvawe na goveda i bivoli za meso - proizvodstvo na govedsko seme za oploduvawe01.43 Odgleduvawe na kowi i ostanati srodni `ivotniOvaa klasa opfa}a: - odgleduvawe i razmno`uvawe na kowi, magariwa, muliwa i mazgiOvaa klasa ne opfa}a: - dejnosti na ergelite za trka~ki i java~ki kowi, vidi 93.19 01.44 Odgleduvawe na kamili i lamiOvaa klasa opfa}a: - odgleduvawe i razmno`uvawe na kamili i lami01.45 Odgleduvawe na ovci i koziOvaa klasa opfa}a: - odgleduvawe na ovci i kozi - proizvodstvo na surovo ov~o ili kozjo mleko - proizvodstvo na surova volnaOvaa klasa ne opfa}a: - stri`ewe na ovci so nadomest ili vrz baza na dogovor, vidi 01.62 - proizvodstvo na vla~ena volna, vidi 10.11 - prerabotka na mleko, vidi 10.5101.46 Odgleduvawe na sviwi01.47 Odgleduvawe na `ivinaOvaa klasa opfa}a: - odgleduvawe i razmno`uvawe na `ivina: koko{ki, misirki, patki, guski i biserki - proizvodstvo na jajca od `ivina - dejnosti na odgleduvawe `ivinaOvaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na perduvi, vidi 10.12 01.49 Odgleduvawe na drugi `ivotniOvaa klasa opfa}a: - odgleduvawe na polupripitomeni ili drugi `ivi `ivotni: noevi i drugi ptici (osven `ivina) insekti zajaci i drugi krzneni `ivotni - dejnosti na proizvodstvo na ko`a, ko`a od vleka~i ili ptici na sto~arska farma - dejnosti na farma za crvi, glisti, farma za zemjeni mekoteli, farma za pol`avi itn. - odgleduvawe na svilena buba, proizvodstvo na kokoni na svilena buba - odgleduvawe na p~eli i proizvodstvo na med i p~elin vosok - odgleduvawe na doma{ni milenici (osven ribi): ma~ki i ku~iwa ptici, kako {to se mali papagali itn. hr~kovi - odgleduvawe na razni vidovi `ivotniOvaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na krupni i sitni ko`i od uloveni i vo zamka fateni `ivotni, vidi 01.70 - dejnosti na farmite za `abi, farmite za krokodili, morskite farmi za crvi, vidi 03.21, 03.22 - dejnosti na ribarskite farmi, vidi 03.21, 03.22 - smestuvawe i dresirawe na doma{ni milenici, vidi 96.09 - odgleduvawe na `ivina, vidi 01.4701.5 Me{ovito farmerstvo01.50 Me{ovito farmerstvoOvaa klasa go opfa}a kombiniranoto proizvodstvo na nasadi i posevi nadvor od specijaliziranoto proizvodstvo na nasadi i posevi ili `ivotni. Goleminata na dejnostite vo zemjodelstvoto ne e opredeluva~ki faktor. Ako proizvodstvoto na nasadi i posevi ili `ivotni vo dadenata (soodvetnata) edinicata e 66% ili pove}e od standardnata bruto-zarabotuva~ka, kombiniranata dejnost nema da bide vklu~ena ovde, tuku }e bide raspredelena vo zemjodelstvoto na nasadi i posevi ili `ivotni Ovaa klasa ne opfa}a: - me{ovito zemjodelstvo na nasadi i posevi, vidi grupa 01.1 i 01.2 - me{ovito zemjodelstvo na `ivotni, vidi grupa 01.401.6 Pomo{ni dejnosti vo zemjodelstvoto i dejnosti koi se izvr{uvaat posle sobranite poseviOvaa grupa gi vklu~uva dejnostite svojstveni na zemjodelskoto proizvodstvo i dejnostite sli~ni na zemjodelstvoto koi ne se prezemaat so cel za proizvodstvo (vo smisla na sobirawe plodovi od zemjodelskite proizvodi), izvr{eni so naplata ili vrz baza na dogovor. Isto taka, gi vklu~uva dejnostite koi se vr{at po sobranite posevi, so cel podgotovka na zemjodelskite proizvodi za primarniot pazar. 01.61 Pomo{ni dejnosti za odgleduvawe na poseviOvaa klasa opfa}a: - zemjodelski dejnosti so naplata ili vrz baza na dogovor: podgotovka na zemji{teto obrabotka na nasadi i posevi prskawe na posevite, vklu~uvaj}i i od vozduh re`ewe na ovo{kite i lozovite nasadi presaduvawe na oriz, proret~uvawe na repa `neewe kontrola na {tetnici (vklu~uvaj}i zajaci) vo vrska so zemjodelstvoto - odr`uvawe na zemjodelskoto zemji{te vo soglasnost so potrebite na zemjodelstvoto i `ivotnata sredina - dejnosti vo vrska so sistemite za navodnuvaweOvaa klasa, isto taka, opfa}a: - iznajmuvawe na zemjodelski ma{ini so operator i ekipa`Ovaa klasa ne opfa}a: - dejnosti koi se vr{at po sobranite posevi, vidi 01.63 - drena`a na zemjodelskoto zemji{te, vidi 43.12- arhitektura na `ivotnata sredina i prirodata, vidi 71.11 - dejnosti na agronomi i agroekonomisti, vidi 74.90 - sadewe i ureduvawe na povr{ini kako {to se parkovi, gradini i zeleni povr{ini, vidi 81.30 - organizacija na zemjodelski izlo`bi i saemi, vidi 82.3001.62 Pomo{ni dejnosti za odgleduvawe na `ivotniOvaa klasa opfa}a: - zemjodelski dejnosti so naplata ili vrz baza na dogovor: dejnosti vrzani za unapreduvawe na priplodot, prirastot i dobivaweto porasnati `ivotni uslugi i kontrola na stadata, pasewe, tovewe na `ivinata, ~istewe na `ivinarnicite dejnosti vrzani za ve{ta~ko osemenuvawe uslu`ni dejnosti na ergelite (potkovuvawe) nega i zgri`uvawe na `ivotni {to se odgleduvaat na farmiOvaa klasa, isto taka, opfa}a: - dejnosti na potkovuvaweOvaa klasa ne opfa}a: - obezbeduvawe na prostor za smestuvawe na `ivotni, vidi 68.20 - veterinarni dejnosti, vidi 75.00 - vakcinirawe na `ivotni, vidi 75.00 - iznajmuvawe na `ivotni (stado), vidi 77.39 - smestuvawe (zgri`uvawe) na doma{ni milenici, vidi 96.0901.63 Dejnosti koi se izvr{uvaat po sobranite poseviOvaa klasa opfa}a: - podgotovka na posevite za primarniot pazar, t.e.~istewe, potkastruvawe, sortirawe, dezinficirawe - pre~istuvawe na surov pamuk - podgotovka na tutunovi lisja, pr., su{ewe - podgotovka na zrna za kakao, pr., lupewe - su{ewe na ovo{jeOvaa klasa ne opfa}a: - podgotovka na zemjodelskite proizvodi od proizvoditelot, vidi klasi vo grupite 01.1, 01.2 i 01.3 - dejnosti koi se izvr{uvaat po sobranite posevi so cel podobruvawe na kvalitetot na semeto, vidi 10.64 - od`iluvawe i ridraing na tutunot, vidi 12.00 - pazarni dejnosti na trgovci posrednici ili zadru`ni asocijacii, vidi oddel 46 - trgovija na golemo na zemjodelski surovini, vidi 46.2 01.64 Dorabotka na seme Ovaa klasa gi vklu~uva dejnostite po sobranite posevi so cel podobruvawe na kvalitetot na semeto so otstranuvawe na nesemenskite materijali, odvojuvawe na semiwata pod voobi~aenata golemina, mehani~ki ili od insekti o{tetenite semiwa i nezreloto seme, kako i namaluvawe na vla`nosta na semeto do nivo sigurno za negovo skladirawe. Ovaa klasa go vklu~uva su{eweto, ~isteweto, sortiraweto i obrabotkata na semeto do negovoto plasirawe na pazar (prodavawe). Vo ovaa klasa e vklu~ena i obrabotkata na genetski modificiranoto seme.Ovaa klasa ne opfa}a: - odgleduvawe na seme, vidi grupi 01.1 i 01.2 - prerabotka na seme za dobivawe na maslo, vidi 10.41 - istra`uvawe so cel razvoj ili modifikuvawe na novi vidovi seme, vidi 72.1101.7 Lov, traperstvo i soodvetni uslu`ni dejnosti01.70 Lov, traperstvo i soodvetni uslu`ni dejnostiOvaa klasa opfa}a: - lov i traperstvo na komercijalna baza - upotreba na `ivotni (mrtvi ili `ivi) zaradi dobivawe na hrana, krzno i ko`a ili zaradi koristewe vo istra`uvawa, zoolo{ki gradini ili kako doma{ni milenici - proizvodstvo na krzna, ko`i od vleka~i ili ptici koi se zastrelani ili fateni Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - lov na morski cica~i kako {to se mor`ovi i tuljaniOvaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na krzna, ko`i na vleka~i ili ptici na farma, vidi grupa 01.4 - odgleduvawe na divi `ivotni na farma, vidi 01.49 - lov na kitovi, vidi 03.11 - proizvodstvo na krupni i sitni ko`i {to poteknuvaat od klanici, vidi 10.11 - sportsko-rekreativen lov i soodvetni uslu`ni dejnosti, vidi 93.19 - uslu`ni dejnosti povrzani so unapreduvawe na lovot i traperstvoto, vidi 94.9902 [umarstvo i iskoristuvawe na {umi Ovoj oddel go vklu~uva proizvodstvoto na trupci kako i otstranuvaweto i sobiraweto na samoniknat {umski materijal. Osven proizvodstvoto na {umski drvja, {umarstvoto opfa}a i proizvodi na koi se vr{i mala obrabotka, kako {to e drvoto za ogrev, drven jaglen (}umur), trupci (pr: jamska gradba, drvo za celuloza itn.). Ovie dejnosti mo`e da se vr{at vo prirodni ili zasadeni {umi. Ponatamo{nata prerabotka, po~nuvaj}i od pilewe i ramnewe e isklu~ena i e klasificirana vo oddel 16. 02.1 Odgleduvawe na {umi i ostanati dejnosti povrzani so {umarstvoto02.10 Odgleduvawe na {umi i ostanati dejnosti povrzani so {umarstvotoOvaa klasa opfa}a: - odgleduvawe na {umi: sadewe, rasaduvawe, presaduvawe, proreduvawe, odr`uvawe i za{tita na {umite i {umskite povr{ini - odgleduvawe na niski rastenija, proizvodstvo na drva za celuloza i drva za ogrev - dejnosti na {umskite rasadniciOvie dejnosti mo`e da se vr{at vo prirodni i zasadeni {umi.Ovaa klasa ne opfa}a: - odgleduvawe na novogodi{ni elki, vidi 01.29 - dejnosti na rasadnici, osven {umski, vidi 01.30 - sobirawe na pe~urki i ostanati samoniknati {umski plodovi, vidi 02.30 - proizvodstvo na iverki i drveni par~iwa, vidi 16.10 02.2 Iskoristuvawe na {umite02.20 Iskoristuvawe na {umiteOvaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na trupci za potrebite na industrijata koja se temeli na prerabotka na drvo - proizvodstvo na trupci koi se koristat vo neobrabotena forma kako {to se: jamski potpori (drva), stolbovi za ograda, namenski stapovi - sobirawe i proizvodstvo na drvo za dobivawe energija - sobirawe i proizvodstvo na {umskiot otpadok od se~ewe drva za energija - proizvodstvo na drven jaglen (}umur) vo {uma na tradicionalen na~inRezultatot na ovaa dejnost mo`e da bide vo oblik na cepanici ili drva za ogrevOvaa klasa ne opfa}a: - odgleduvawe na novogodi{ni elki, vidi 01.29 - odgleduvawe na {umi: sadewe, rasaduvawe, presaduvawe, proreduvawe, odr`uvawe, vidi 02.10 - sobirawe na {umski proizvodi, osven {umski plodovi, vidi 02.30 - proizvodstvo na iverki i par~iwa, vidi 16.10 - proizvodstvo na drven jaglen preku destilirawe na drvoto, vidi 20.1402.3 Sobirawe na {umski plodovi i proizvodi, osven drva02.30 Sobirawe na {umski plodovi i proizvodi, osven drvaOvaa klasa opfa}a: - sobirawe na samoniknati {umski plodovi i proizvodi: pe~urki i tartufi zrnesti plodovi jatkasti plodovi balata i ostanati kau~ukovi smoli pluta lak i smoli balzami raznovidni trevi morska treva `eladi, divi kosteni mov i li{ajOvaa klasa ne opfa}a: - upravuvano, organizirano proizvodstvo na gorenavedenite proizvodi (osven odgleduvawe na drva za pluta), vidi oddel 01 - odgleduvawe na pe~urki i tartufi, vidi 01.13 - odgleduvawe na zrnesti i jatkasti plodovi, vidi 01.25 - sobirawe na drva za ogrev, vidi 02.20 - proizvodstvo na iverki, vidi 16.10 02.4 Pomo{ni uslugi vo {umarstvoto02.40 Pomo{ni uslugi vo {umarstvotoOvaa klasa go vklu~uva izvr{uvaweto na del od dejnostite vo {umarstvoto so naplata ili vrz baza na dogovorOvaa klasa opfa}a: - uslu`ni dejnosti vo {umarstvoto: premer na {uma konsultantski uslugi vo vrska so stopanisuvaweto na {umite procena na drvenata gra|a za{tita na {umite od po`ari kontrola na {umite od {tetni insekti - uslu`ni dejnosti povrzani so eksploatacijata na {umite: transport na trupci vo granicite na {umiteOvaa klasa ne opfa}a: - dejnost na {umskite rasadnici, vidi 02.10 - drena`ni raboti na {umskoto zemji{te, vidi 43.12 - ~istewe na gradili{tata, vidi 43.1203 Ribarstvo i akvakulturaOvoj oddel go vklu~uva loveweto riba i akvakultura i upotrebata (koristeweto) na ribnite resursi od morskite, solenite ili slatkovodnite sredini (vodi), so cel ulov ili sobirawe na ribi, mekoteli, lu{pari i drugi morski proizvodi (na pr.: morski rastenija, biseri, sun|eri itn.). Ovoj oddel, isto taka, gi vklu~uva dejnostite koi se normalno integrirani vo procesot na proizvodstvo za sopstvena smetka (na pr.: razmno`uvawe na ostrigi za proizvodstvo na biseri). Uslu`nite dejnosti vo ribarstvoto i akvakulturata vo morskite i slatkovodnite vodi, isto taka, se vklu~eni vo ribnite dejnosti i akvakulturata. Ovoj oddel ne vklu~uva izgradba i popravka na brodovi (30.1, 33.15) i sportski ili rekreativen ribolov (93.19). Prerabotkata na ribi, mekoteli ili lu{pari e isklu~ena, bez ogled na toa dali se vr{i vo fabriki na kopno ili vo fabriki na brod (10.20). 03.1 RibarstvoOvoj oddel go opfa}a "loveweto riba", t.e. dejnosti na ulov i sobirawe na vodni organizmi (prete`no ribi, mekoteli i lu{pari), vklu~uvaj}i okeanski rastenija, krajbre`ni ili podzemni vodi za ~ovekovi potrebi i drugi celi, dejnosti na ra~en ribolov ili so upotreba na razli~ni vidovi na oprema za lovewe riba, kako {to se mre`a, konop ili klopka. Takvite dejnosti mo`e da se izveduvaat na samoto krajbre`je (na pr.: sobirawe na mekoteli kako {to se {kolki i ostrigi), ili krajbre`no lovewe so mre`a, ili so ~unovi koi se doma{no izraboteni, ili, {to e naj~est slu~aj, so upotreba na komercijalni brodovi. Nekoi dejnosti, isto taka, vklu~uvaat ribolov vo poribeni vodeni povr{ini. 03.11 Morski ribolov Ovaa klasa opfa}a:- ulov na riba vo okeani i krajbre`ni vodi na komercijalna baza - ulov na morski mekoteli i lu{pari - ulov na kitovi - ulov na morski vodni `ivotni: `elki, morski e`ovi, sipi itn.Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - dejnosti na brodovi koi slu`at za ulov na riba, kako i za prerabotka i konzervirawe na riba - sobirawe na organizmi od more: prirodni biseri, sun|eri, korali i algiOvaa klasa ne opfa}a: - lovewe na morski cica~i, osven kitovi, na pr., mor`ovi, tuljani (morski lavovi, foki), vidi 01.70 - prerabotka na kitovi vo fabriki na brod, vidi 10.11 - prerabotka na riba, mekoteli i lu{pari vo fabriki na kopno ili vo fabriki na brodovi, vidi 10.20 - izdavawe na brodovi za razonoda so ekipa` vo ramkite na morskiot i krajbre`niot voden transport (na pr.: krstarewe so ribolov), vidi 50.10 - uslugi na inspekcija vo ribarstvoto i za{tita na ribarstvoto, vidi 84.24 - uslu`ni dejnosti povrzani so sportsko-rekreativen ribolov, vidi 93.19 - rabota na rezervati za sportski ribolov, vidi 93.1903.12 Ribolov vo slatkovodni vodiOvaa klasa opfa}a: - ulov na riba vo nacionalnite slatkovodni vodi na komercijalna osnova - ulov na slatkovodni mekoteli i lu{pari - ulov na slatkovodni vodeni `ivotniOvaa klasa, isto taka, opfa}a: - sobirawe na slatkovodni organizmiOvaa klasa ne opfa}a: - prerabotka na riba, mekoteli i lu{pari, vidi 10.20 - uslugi na inspekcija vo ribarstvoto i za{tita na ribarstvoto, vidi 84.24 - uslu`ni dejnosti povrzani so sportsko-rekreativen ribolov, vidi 93.19 - dejnost na rezervatite za sportski ribolov, vidi 93.19 03.2 AkvakulturaOvaa grupa ja opfa}a "akvakulturata", t.e proizvodniot proces na vodnite `ivotni (organizmi) (ribi, lu{pari, mekoteli, krokodili, aligatori i vodozemni `ivotni), vklu~uvaj}i go i odgleduvaweto i sobiraweto, upotrebuvaj}i tehni~ki planovi so cel da se zgolemi proizvodstvoto von prirodniot kapacitet na okolinata (na pr.: redovno snabduvawe, hranewe i za{tita od kradci). Odgleduvaweto se odnesuva na podmladokot, i/ili do nivnite povozrasni fazi pod uslovi koi se dozvoleni za gorenavedenite organizmi. Dopolnitelno, "akvakulturata", isto taka, gi vklu~uva individualnata, zadru`nata i dr`avnata sopstvenost na individualnite `ivotni vo faza na odgleduvawe, vklu~uvaj}i go i sobiraweto. 03.21 Morska akvakulturaOvaa klasa opfa}a: - odgleduvawe na morski ribi, vklu~uvaj}i i ulov na morski ukrasni ribi - proizvodstvo na ikri na mekoteli ({kolki, ostrigi itn.), jastog (rak), postlarvi na {kampi, riben podmladok i lososi - odgleduvawe na morski algi i drugi morski trevi za ishrana - odgleduvawe na rakovi, mekoteli, {kolki, drugi lu{pari i ostanati morski `ivotniOvaa klasa, isto taka, opfa}a: - dejnosti na akvakultura vo soleni vodi - dejnosti na akvakultura vo rezervoari napolneti so solena voda - dejnosti na ribnite mrestili{ta - odgleduvawe na morski crviOvaa klasa ne opfa}a: - odgleduvawe na `abi, vidi 03.22 - dejnost na rezervatite za sportski ribolov, vidi 93.1903.22 Slatkovodna akvakulturaOvaa klasa opfa}a: - odgleduvawe na riba vo slatkovodni vodi, vklu~uvaj}i i slatkovodna ukrasna riba - odgleduvawe na slatkovodni rakovi, mekoteli, {kolki, drugi lu{pari i ostanati vodeni `ivotni - dejnosti povrzani so mrestili{tata (slatkovodni) - odgleduvawe na `abiOvaa klasa ne opfa}a: - dejnosti na akvakultura vo rezervoari napolneti so solena voda, vidi 03.21 - dejnost na rezervatite za sportski ribolov, vidi 93.19B/B RUDARSTVO I VADEWE NA KAMEN Rudarstvoto i vadeweto na kamen opfa}a vadewe na minerali (rudi) koi vo prirodata se javuvaat vo cvrsta sostojba (jaglen i rudi), te~na (nafta) ili gasovita (priroden gas) sostojba. Eksploatacijata mo`e da se vr{i so razli~ni metodi kako {to se: jamska (podzemna), povr{inska, so dup~ewe, dup~ewe na morskoto dno itn. Ovoj sektor gi opfa}a i dopolnitelnite raboti so cel podgotovka na surovite (neobraboteni) materijali za proda`ba, kako na pr.: kr{ewe, drobewe, ~istewe, su{ewe, sortirawe, koncentrirawe na rudi, topewe na priroden gas i aglomeracija (briketirawe) na cvrsti goriva. Ovie dejnosti ~esto gi vr{at edinici koi gi iskoristuvaat resursite i/ili drugi edinici koi se smesteni vo blizina. Rudarskite dejnosti se klasificirani vo oddeli, grupi i klasi vrz osnova na glavniot proizveden mineral. Oddelite 05 i 06 se odnesuvaat na vadeweto na fosilni goriva (jaglen, lignit, petroleum, gas); oddelite 07 i 08 se odnesuvaat na metalni rudi, razli~ni minerali i proizvodi od kamen.Nekoi od tehni~kite dejnosti od ovoj sektor, osobeno onie koi se odnesuvaat na vadewe na jaglenovodorodi, isto taka, mo`e da gi vr{at specijalizirani edinici za treti lica, kako industriski uslugi-oddel 09. Ovoj sektor ne opfa}a: - obrabotka na izvadenite materijali, sektor C/V (Prerabotuva~ka industrija) - upotreba na izvadenite materijali bez natamo{na transformacija za grade`ni celi, sektor F/\ (Grade`ni{tvo) - polnewe na {i{iwa so priridna izvorska i mineralna voda od izvori i bunari, vidi 11.07 - kr{ewe, drobewe i druga obrabotka na nekoi vidovi zemji{te, kamewa i minerali koi ne se vr{at vo rudarstvoto i vadeweto na kamen, vidi 23.9 Vadewe na jaglen i lignit05Ovoj oddel go opfa}a vadeweto na cvrsti mineralni goriva od zemji{teto ili rudnicite i vklu~enite operacii (na pr.: sortirawe, ~istewe, oblo`uvawe, presuvawe i ostanati operacii neophodni za transportirawe itn.) potrebni za dobivawe na pazaren proizvodOvoj oddel ne go vklu~uva koksiraweto (vidi 19.10), sporednite uslugi na rudnicite za jaglen i lignit (vidi 09.90) ili proizvodstvoto na briketi (vidi 19.20) 05.1 Vadewe na kamen jaglen05.10 Vadewe na kamen jaglenOvaa klasa opfa}a: - vadewe na kamen jaglen: jamska i povr{inska eksploatacija na rudnici za kamen jaglen, vklu~uvaj}i gi i metodite na eksploatacija so topewe - ~istewe, sortirawe po golemina i kvalitet, drobewe, presuvawe na jaglenot itn. zaradi klasificirawe, podobruvawe na kvalitetot i olesnuvawe na transportot i skladiraweto Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - kamen jaglen dobien od sitne` na kamen jaglenOvaa klasa ne opfa}a: - vadewe na lignit, vidi 05.20 - kopawe na treset, vidi 08.92 - pomo{ni dejnosti za vadewe na kamen jaglen, vidi 09.90 - probni dup~ewa za vadewe na jaglen, vidi 09.90 - proizvodstvo na cvrsti goriva vo pe~ka za koksirawe, vidi 19.10 - proizvodstvo na briketi od kamen jaglen, vidi 19.20 - vr{ewe na raboti povrzani so podgotovka na zemji{teto za vadewe na jaglen, vidi 43.1205.2 Vadewe na lignit05.20 Vadewe na lignitOvaa klasa opfa}a: - vadewe na lignit (kafeav jaglen): jamska, podzemna ili povr{inska eksploatacija na rudnici za lignit, vklu~uvaj}i gi i metodite na eksploatacija so topewe - ~istewe, sortirawe po golemina i kvalitet, drobewe na lignitot itn. zaradi klasificirawe, podobruvawe na kvalitetot i olesnuvawe na transportot i skladirawetoOvaa klasa ne opfa}a: - vadewe na kamen jaglen, vidi 05.10 - kopawe na treset, vidi 08.92 - pomo{ni dejnosti za vadewe na lignit, vidi 09.90 - probni dup~ewa za vadewe na jaglen, vidi 09.90 - proizvodstvo na briketiran lignit, vidi 19.20 - vr{ewe na raboti povrzani so razvojot i podgotovkata na zemji{teto za vadewe na jaglen, vidi 43.12 06 Vadewe na surova nafta i priroden gasOvoj oddel go vklu~uva proizvodstvoto na surova nafta i surova nafta od {krilci i pesok i proizvodstvoto na priroden gas i obnovuvawe na jaglenovodorodni te~nosti. Ovoj oddel opfa}a operativni dejnosti i /ili razvoj na naftenite i plinskite poliwa. Ovie dejnosti mo`e da vklu~at dup~ewe, zavr{uvawe i opremuvawe na izvor; rakuvawe so separatori, emulzen kr{a~, oprema za otsoluvawe, mre`a na cevovodi za sobirawe na surova nafta na poliwata i site drugi dejnosti vo podgotovkata na nafta i gas si do ispora~uvaweto od mestoto na proizvodstvo. Ovoj oddel ne opfa}a: - uslugi povrzani so nafteni i gasni poliwa {to se vr{at so naplata ili vrz baza na dogovor, vidi 09.10 - eksploatacija na nafteni i gasni izvori, vidi 09.10. - probno dup~ewe, vidi 09.10 - rafinirawe na nafteni proizvodi, vidi 19.20 - geofizi~ki, geolo{ki i seizmi~ki istra`uvawa, vidi 71.1206.1 Vadewe na surova nafta06.10 Vadewe na surova naftaOvaa klasa opfa}a: - vadewe na surova naftaOvaa klasa, isto taka, opfa}a: - ekstrakcija na bitumenozni ili nafteni {krilci i pesok - proizvodstvo na surova nafta od bitumenozni {krilci i pesok - postapka za dobivawe surova nafta: prelivawe, otsoluvawe, dehidratacija, zacvrstuvawe itn.Ovaa klasa ne opfa}a: - pomo{ni dejnosti za vadewe na nafta i priroden gas, vidi 09.10 - ispituvawe na naftata i gasot, vidi 09.10 - proizvodstvo na nafteni derivati, vidi 19.20- obnovuvawe na te~nite nafteni gasovi pri rafiniraweto na naftata, vidi 19.20 - cevovoden transport, vidi 49.5006.2 Vadewe na priroden gas 06.20 Vadewe na priroden gas Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na surovi gasoviti jaglenovodorodi (priroden gas) - ekstrakcija na kondenzati - istekuvawe i separacija na te~nite frakcii na jaglenovodorodite - desulfurirawe na gasotOvaa klasa, isto taka, opfa}a: - vadewe na te~ni jaglenovodorodi, dobieni preku topewe ili piroliziOvaa klasa ne opfa}a: - pomo{ni dejnosti za ekstrakcija na nafta i priroden gas, vidi 09.10 - ispituvawe na naftata i gasot, vidi 09.10- obnovuvawe na te~nite nafteni gasovi pri rafiniraweto na naftata, vidi 19.20 - proizvodstvo na industriski gas, vidi 20.11 - cevovoden transport, vidi 49.5007 Vadewe na rudi na metalOvoj oddel go vklu~uva vadeweto na metalni minerali (rudi), {to se vr{i preku podzemno i povr{insko vadewe, vadewe od morskoto dno itn. Ovoj oddel, isto taka, gi opfa}a dejnostite za podgotovka i zbogatuvawe na rudite, kako {to se: drobewe, melewe, miewe, klasirawe spored kvalitetot, su{ewe, kalcinacija, ispirawe na rudite, gravitaciona separacija i flotacija. Ovoj oddel ne opfa}a: - pr`ewe na `elezni piriti, vidi 20.13 - proizvodstvo na aluminium oksid, vidi 24.42 - operacii na pe~ki za topewe, vidi oddel 2407.1 Vadewe na rudi na `elezo07.10 Vadewe na rudi na `elezoOvaa klasa opfa}a: - vadewe na rudi vrednuvani, pred se, zaradi sodr`inata na `elezo - zbogatuvawe i aglomeracija na rudite na `elezoOvaa klasa ne opfa}a: - vadewe i podgotovka na pirit i pirhotini (osven pr`ewe), vidi 08.9107.2 Vadewe na rudi na oboeni metaliOvaa grupa go opfa}a vadeweto na rudi na oboeni metali.07.21 Vadewe na rudi na uran i toriumOvaa klasa opfa}a: - vadewe na rudi, pred si, vrednuvani zaradi sodr`inata na uranium i torium: uraniumov oksid itn. - koncentrirawe na tie rudi - proizvodstvo na `olt kola~Ovaa klasa ne opfa}a: - zbogatuvawe na rudite na uran i torium, vidi 20.13 - proizvodstvo na uraniumov metal od uraniumov oksid ili drugi rudi, vidi 24.46 - topewe i rafinirawe na uranium, vidi 24.4607.29 Vadewe na drugi rudi na oboeni metaliOvaa klasa opfa}a: - vadewe i podgotovka na rudi vrednuvani, pred si, zaradi sodr`inata na oboeni metali aluminium (boksit), bakar, olovo, cink, kalaj, mangan, hrom, nikel, kobalt, molibden, tantal, vanadium itn. blagorodni metali: zlato, srebro, platina Ovaa klasa ne opfa}a: - vadewe i podgotovka na rudi na uranium i torium, vidi 07.21 - proizvodstvo na aluminiumov oksid, vidi 24.42. - proizvodstvo na mate bakar i mate nikel, vidi 24.44 i 24.4508 Vadewe na drugi rudi i kamenOvoj oddel go opfa}a vadeweto od rudnici i kamenolomi, no, isto taka, i iskopuvaweto na aluvijalni naslagi, drobeweto na karpi i koristeweto na mo~uri{ta so sol. Upotrebata na ovie proizvodi e najzna~ajna vo grade`ni{tvoto (pr.pesok, kamen itn.), prerabotkata na materijali (glina, gips, kalcium itn.), prerabotkata na hemikalii itn. Ovoj oddel ne opfa}a obrabotka (osven kr{ewe, drobewe, se~ewe (re`ewe), ~istewe, su{ewe, sortirawe i me{awe) na izvadenite minerali. 08.1 Vadewe na kamen, pesok i glina08.11 Vadewe na dekorativen kamen i kamen za grade`ni{tvoto, varovnik, surov gips, kreda i {krilci Ovaa klasa opfa}a: - vadewe, gruba obrabotka i se~ewe na kamen za spomenici i za grade`ni{tvoto, kako {to se mermer, granit, peskari itn. - kr{ewe i drobewe na dekorativen kamen i kamen za grade`ni{tvoto - vadewe, drobewe i kr{ewe na varovnik - vadewe na surov gips i anhidridi - vadewe na kreda i nekalciniran dolomitOvaa klasa ne opfa}a: - vadewe na hemiski minerali i mineralni |ubriva, vidi 08.91 - proizvodstvo na kalciumov dolomit, vidi 23.52 - se~ewe, oblikuvawe i obrabotka na kamen von kamenolomi, vidi 23.7008.12 Vadewe na ~akal i pesok; glina i kaolinOvaa klasa opfa}a: - vadewe i bagerirawe na industriski pesok, pesok za grade`ni{tvoto i ~akal - kr{ewe i drobewe na ~akal - vadewe na pesok - vadewe na glina, ognootporna glina i kaolinOvaa klasa ne opfa}a: - vadewe na bitumenozen pesok, vidi 06.1008.9 Rudarstvo i vadewe na drugi rudi i kamen, nespomenati na drugo mesto08.91 Vadewe na hemiski minerali i mineralni |ubrivaOvaa klasa opfa}a: - vadewe na prirodni fosfati i prirodni kaliumovi soli - vadewe na priroden sulfur - vadewe i podgotovka na pirit i pirhotini, osven pr`ewe - vadewe na priroden barium sulfat i karbonat (bariti i viterit ) prirodni borati, priroden magnezium sulfat (kiserit) - vadewe na zemjani boi, fluorit i drugi minerali, vrednuvani, pred si, kako izvor na hemikalii Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - vadewe na guanOvaa klasa ne opfa}a: - vadewe na sol, vidi 08.93 - pr`ewe na `elezni piriti, vidi 20.13 - proizvodstvo na ve{ta~ki |ubriva i azotni soedinenija, vidi 20.1508.92 Vadewe na tresetOvaa klasa opfa}a: - kopawe na treset - podgotovka na tresetot za da se podobri kvalitetot i olesni transportot i skladiraweto Ovaa klasa ne opfa}a: - uslu`ni dejnosti za vadewe na treset, vidi 09.90 - proizvodstvo na briketiran treset, vidi 19.20 - proizvodstvo na isitneta me{ana po~va od treset, prirodna po~va, pesok, glina, mineralni |ubriva itn., vidi 20.15 - proizvodstvo na proizvodi od treset, vidi 23.9908.93 Vadewe na solOvaa klasa opfa}a: - vadewe na sol od rudnicite, vklu~uvajki go i rastvoruvaweto i ispumpuvaweto - dobivawe na sol so isparuvawe na morska voda i drugi soleni vodi - drobewe, ~istewe i rafinirawe na solta od proizvoditelotOvaa klasa ne opfa}a: - prerabotka na solta vo kvalitetna sol za ishrana, pr. jodirana sol, vidi 10.84 - proizvodstvo na voda za piewe so isparuvawe na solenata voda, vidi 36.0008.99 Ostanato rudarstvo i vadewe na kamen, nespomnato na drugo mestoOvaa klasa opfa}a: - vadewe na raznovidni minerali i materijali: abrazivni materijali, azbest, silikatno fosilno bra{no, priroden grafit, steatit (talk), feldspad itn. priroden asfalt, asfalten kamen, priroden tvrd bitumen blagorodni kamewa, kvarc, mica itn.09 Pomo{ni uslu`ni dejnosti vo rudarstvotoOvoj oddel gi opfa}a specijaliziranite pomo{ni uslugi pri vadeweto {to se vr{at so naplata ili vrz baza na dogovor. Ovoj oddel gi opfa}a uslugite pri vadeweto so pomo{ na tradicionalni metodi na ispituvawe kako {to e zemaweto primeroci od karpite i praveweto geolo{ki ispituvawa kako {to se dup~ewa, probni dup~ewa na izvorite na nafta kako i na nao|ali{tata na metalni i nemetalni minerali. Ostanatite uslugi opfa}aat monta`a na naftenite postrojki, vgraduvawe i cementirawe na za{titni cevki,~istewe, crpewe na voda od naftenite i gasnite izvori, su{ewe i crpewe na voda od rudnicite, uslugi na otstranuvawe na jalovinata od rudnicite itn. 09.1 Pomo{ni dejnosti za vadewe na surova nafta i priroden gas09.10 Pomo{ni dejnosti za vadewe na surova nafta i priroden gasOvaa klasa opfa}a: - uslu`ni dejnosti pri vadeweto nafta i gas {to se vr{at so naplata ili vrz baza na dogovor: uslugi na ispituvawe (istra`uvawe) povrzani so vadeweto na surova nafta i gas, t.e. tradicionalni metodi na ispituvawe, kako {to e praveweto geolo{ki ispituvawa na potencijalnite idni tereni dup~ewa, monta`a i demonata`a na postrojkite za dup~ewe na nao|ali{tata, popravka, vgraduvawe i cementirawe na za{titni cevki, crpewe na voda od naftenite i gasnite izvori, zatrupuvawe (za~epuvawe) i napu{tawe na mestata za dup~ewe topewe i regasifikacija na prirodniot gas so cel transport, napraven vo rudnikot uslugi na su{ewe i crpewe, so naplata ili vrz baza na dogovor probno dup~ewe vo vrska so vadeweto na surova nafta i gasOvaa klasa, isto taka, opfa}a: - po`arnikarski uslugi na naftenite i gasnite poliwaOvaa klasa ne opfa}a: - uslu`ni dejnosti {to gi vr{at operatori na naftenite i gasnite poliwa, vidi 06.10, 06.20- specijalizirana popravka na ma{inite za vadewe na rudi, vidi 33.12 - topewe i regasifikacija na prirodniot gas so cel transport, izvr{eni podaleku od rudnikot, vidi 52.21 - geofizi~ki, geolo{ki i seizmografski istra`uvawa, vidi 71.1209.9 Pomo{ni dejnosti za ostanatoto vadewe na ruda09.90 Pomo{ni dejnosti za ostanatoto vadewe na rudaOvaa klasa opfa}a: - pomo{ni dejnosti so naplata ili vrz baza na dogovor, za potrebite na dejnostite na vadewe na rudi od oddelite 05, 07 i 08 uslugi na ispituvawe (otkrivawe), t.e. tradicionalni metodi na ispituvawe, kako {to e zemaweto primeroci od karpite i praveweto geolo{ki ispituvawa na potencijalnite idni tereni uslugi na su{ewe i crpewe, so naplata ili vrz baza na dogovor probno dup~ewe i sondiraweOvaa klasa ne opfa}a: - operacii na vadewe na rudi i kamen so naplata ili vrz baza na dogovor, vidi oddeli 05, 07 i 08- specijalizirana popravka na ma{inite za vadewe na rudi, vidi 33.12 - geofizi~ki istra`uvawa so naplata ili vrz baza na dogovor, vidi 71.12C/V PRERABOTUVA^KA INDUSTRIJAOvoj sektor ja opfa}a fizi~kata ili hemiskata transformacija na materijalite, supstanciite ili komponentite vo novi proizvodi, iako ova ne mo`e da se upotrebi kako edinstven univerzalen kriterium za definirawe na prerabotuva~kata industrija (vidi ja zabele{kata podolu za otpad). Transformiranite materijali, supstancii ili komponenti se surovini koi se proizvodi od zemjodelstvoto, {umarstvoto, ribolovot, rudarstvoto i vadeweto na kamen, kako i proizvodi od drugi prerabotuva~ki dejnosti. Zna~ajna promena, popravka ili rekonstrukcija na proizvodite glavno se smeta za prerabotuva~ka industrija. Autputot na prerabotuva~kiot proces mo`e da bide zavr{en vo smisla da bide gotov za upotreba ili potro{uva~ka, ili mo`e da bide poluproizvod vo smisla da bide podgotven da stane input (vlez) za ponatamo{na prerabotuva~ka. Na pr: autputot na rafinerijata na aluminium e input (vlez) koj se upotrebuva vo primarnoto proizvodstvo na aluminiumot; primarniot aluminium e input (vlez) vo proizvodstvoto na aluminiumska `ica, a aluminiumskata `ica e input (vlez) vo proizvodstvoto na proizvodi od `ica. Proizvodstvoto na specijaliziranite komponenti i nivnite delovi, pribori i dodatoci na ma{inite i opremata, po pravilo e klasificirano vo istata klasa kade {to e i proizvodstvoto na ma{inite i opremata za koi{to se odnesuvaat delovite i priborite.Proizvodstvoto na specijalizirani komponenti i delovi na ma{inite i opremata, na pr.motori, klipovi, elektri~ni motori, elektri~ni agregati, ventili, zap~anici, val~esti le`i{ta, e klasificirano vo soodvetnata klasa na prerabotuva~ka industrija, bez ogled na ma{inite i opremata vo koi tie predmeti bi mo`ele da bidat vklu~eni. Me|utoa, proizvodstvoto na specijalizirani komponenti i pribori so modelirawe (vkalapuvawe) ili vtisnuvawe na plasti~ni materijali e vklu~eno vo grupata 22.2. Monta`ata na sostavnite delovi na prerabotenite proizvodi se smeta za prerabotuva~ka industrija. Ovde e vklu~ena monta`ata na prerabotenite proizvodi i od sopstveno proizvedenite i od kupenite komponenti. Obnovuvaweto na otpadot, t.e. prerabotkata na otpadot vo sekundarna surovina e klasificirano vo grupata 38.3 (Popravka -obnovuvawe na materijali). Ova mo`e da vklu~i fizi~ka ili hemiska transformacija, no ne mo`e da se smeta kako del od prerabotuva~kata industrija. Osnovna cel na ovie dejnosti e obrabotka ili prerabotka na otpadot i poradi toa se klasificirani vo sektorot E/D (Snabduvawe so voda; otstranuvawe na otpadni vodi; upravuvawe so otpad i dejnosti za sanacija na okolinata). Me|utoa, proizvodstvoto na novi finalni proizvodi (nasproti sekundarnite surovini) e klasificirano vo prerabotuva~kata industrija, duri i koga ovoj proces go upotrebuva otpadot kako input (vlez). Na primer, proizvodstvoto na srebro od ostatoci od filmski lenti se smeta za proizvodstven proces. Specijaliziranoto odr`uvawe i popravka na industriski, komercijalni ili sli~ni ma{ini i oprema glavno e klasificirano vo oddelot 33 (Popravka i instalirawe na ma{ini i oprema). Me|utoa, popravkata na kompjuteri i predmeti za li~na upotreba i aparati za doma}instvata e klasificirana vo oddelot 95 (Popravka na kompjuteri i predmeti za li~na upotreba i za doma}instvata), dodeka popravkata na motorni vozila e klasificirana vo oddelot 45 (Trgovija na golemo i trgovija na malo i popravka na motorni vozila i na motocikli). Instaliraweto na ma{ini i oprema, koga se vr{i kako specijalizirana dejnost, e klasificirano vo klasata 33.20.Zabele{ka: Granicite pome|u prerabotuva~kata industrija i drugite sektori od klasifikacioniot sistem nekade mo`e da bidat nejasni. Kako glavno pravilo, dejnostite vo prerabotuva~kiot sektor ja vklu~uvaat transformacijata na materijalite vo novi proizvodi. Nivniot autput e nov proizvod. Me|utoa, definicijata od {to e sostaven noviot proizvod nekoga{ mo`e da bide subjektivna. Kako pojasnuvawe, slednite dejnosti se smetaat za prerabotuva~ka industrija vo NKD: - prerabotka na sve`a riba (ostrigi, fileti od riba), koi ne se prerabotuvaat na ribarski brodovi, vidi 10.20;- pasterizirawe na mleko i polnewe vo {i{iwa, vidi 10.51;- prerabotka na ko`a, vidi 15.11;- za{tita na {uma, vidi 16.10; - pe~atewe i dejnosti vo vrska so pe~ateweto, vidi oddel 18.1; - protektirawe na gumi za vozila, vidi 22.11; - proizvodstvo na gotova betonska smesa, vidi 23.63; - elektropresvlekuvawe, presvlekuvawe, tretirawe na metal so zatopluvawe i polirawe, vidi 25.61; - popravka i remont na ma{ini (pr.avtomobilski motori, vidi 29.10). Nasproti toa, ima dejnosti koi{to, iako nekoga{ se vklu~eni vo transformacioniot proces, se klasificirani vo drug sektor vo NKD - so drugi zborovi, ne se klasificirani kako prerabotuva~ka industrija. Tie vklu~uvaat: - iskoristuvawe na {umi, klasificirano vo sektorot A/A (Zemjodelstvo, {umarstvo i ribarstvo); - iskoristuvawe na zemjodelskite proizvodi, klasificirano vo sektorot A/A (Zemjodelstvo, {umarstvo i ribarstvo); - podgotovka na hrana za neposredna potro{uva~ka, klasificirano vo oddelot 56 (Uslu`ni dejnosti za hrana i pijalaci );- iskoristuvawe na rudite i drugite minerali, klasificirano vo sektorot B/B (Rudarstvo i vadewe na kamen);- izgradba na monta`ni objekti i operacii izveduvani na mestoto na izgradba, klasificirani vo sektorot F/\ (Grade`ni{tvo);- dejnosti na delewe vo refus i redistribucija vo pomali koli~ini, vklu~uvaj}i pakuvawe, prepakuvawe ili polnewe na proizvodi vo {i{iwa, kako {to se te~nosti ili hemikalii; sortirawe na otpadoci; me{awe na boi po nara~ka na kupuva~ot i se~ewe na metali po nara~ka na kupuva~ot; postapkata koja ne e posledica na razli~ni proizvodi e klasificirana vo sektorot G/E (Trgovija na golemo i trgovija na malo; popravka na motorni vozila i motocikli).10 Proizvodstvo na prehranbeni proizvodiOvoj oddel ja vklu~uva prerabotkata na proizvodite od zemjodelstvoto, {umarstvoto i ribarstvoto vo hrana za lu|e ili `ivotni i go vklu~uva proizvodstvoto na raznovidni intermedijarni proizvodi koi{to direktno ne se prehranbeni proizvodi. Dejnosta ~esto gi generira pridru`nite proizvodi od pogolema ili pomala vrednost (na primer, ko`ite od kolewata ili poga~ata od maslo od proizvodstvoto na maslo). Ovoj oddel e organiziran spored dejnostite koi se vr{at so razli~ni vidovi na proizvodi: meso, riba, ovo{je, zelen~uk, masti i masla, mle~ni proizvodi, melni~ki proizvodi , hrana za `ivotni i ostanati prehranbeni proizvodi. Proizvodstvoto mo`e da se vr{i za sopstvena smetka, kako i za treti lica, kako {to e koleweto po nara~ka. Ovoj oddel ne ja vklu~uva podgotovkata na jadewa za neposredna potro{uva~ka, kako {to e vo restorani. Nekoi dejnosti se smetaat kako prerabotuva~ki (na primer, onie koi{to se vr{at vo pekarnici, slatkarnici i prodavnici za podgotovka na meso itn. koi gi prodavaat svoite sopstveni proizvodi) duri i da imaat trgovija na malo vo sopstvena prodavnica na proizvoditelite. Me|utoa, koga prerabotkata e mala i ne vodi kon vistinska transformacija, edinicata e klasificirana vo trgovija na golemo i trgovija na malo (sektor G/E).Podgotovkata na hrana {to obi~no se konsumira na samoto mesto e klasificirana vo oddelot 56 (Uslu`ni dejnosti na dostavuvawe na hrana i pijalaci). Proizvodstvoto na dobito~na hrana za `ivotni od otpadocite i ostatocite od klanicite ili od proizvodite e klasificirano vo grupata 10.9, dodeka obrabotkata na otpadocite i ostatocite od hrana i pijalaci vo sekundarna surovina e vo grupata 38.3, a otstranuvaweto na otpadoci od hrana i pijalaci vo klasata 38.21. 10.1 Prerabotka i konzervirawe na meso i proizvodstvo na proizvodi od meso10.11 Prerabotka i konzervirawe na mesoOvaa klasa opfa}a: - rabota na klanicite koi se zanimavaat so kolewe, obrabotuvawe i pakuvawe na meso: govedsko, svinsko, jagne{ko, zaja~ko, ov~o, od kamila, itn. - proizvodstvo na sve`o, razladeno ili zamrznato meso, vo trupovi - proizvodstvo na sve`o, razladeno ili zamrznato meso, vo par~iwaOvaa klasa, isto taka, opfa}a: - kolewe i prerabotka na kitovi na kopno ili na specijalizirani brodovi- proizvodstvo na ko`i vo klanici, vklu~uvaj}i gi i ko`ite so vlakna - topewe na mast i ostanati masti za ishrana od `ivotinsko poteklo - prerabotka na `ivotinski iznutrici - proizvodstvo na ~epkana volna (dobiena so otstranuvawe od ko`ata)Ovaa klasa ne opfa}a: - topewe na `ivinski masti za ishrana, vidi 10.12 - pakuvawe na meso, vidi 82.9210.12 Prerabotka i konzervirawe na `ivinsko mesoOvaa klasa opfa}a: - rabota na klanicite koi se zanimavaat so kolewe, obrabotka i pakuvawe na `ivina - proizvodstvo na sve`o, razladeno ili zamrznato meso vo posebni pakuvawa - topewe na `ivinski masti za ishranaOvaa klasa, isto taka, opfa}a: - proizvodstvo na perduviOvaa klasa ne opfa}a: - pakuvawe na meso, vidi 82.9210.13 Proizvodstvo na `ivotinsko i `ivinsko meso Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na su{eno, soleno i ~adeno meso - proizvodstvo na mesni proizvodi: kolbasi, salami, krvavici i prerabotki od drob, salfaladi, pleskavici, }ebap~iwa, konzervirano meso, {unkaOvaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na polugotovi zamrznati jadewa od meso i `ivina, vidi 10.85 - proizvodstvo na supi koi sodr`at meso, vidi 10.89 - trgovija na golemo so meso, vidi 46.32 - pakuvawe na meso, vidi 82.9210.2 Prerabotka i konzervirawe na riba, mekoteli i lu{pari10.20 Prerabotka i konzervirawe na riba, mekoteli i lu{pariOvaa klasa opfa}a: - prerabotka i konzervirawe na riba, mekoteli i lu{pari: zamrznuvawe, dlaboko zamrznuvawe, su{ewe, gotvewe, ~adewe, solewe, salamurewe, konzervirawe itn. - proizvodstvo na proizvodi od riba, mekoteli i lu{pari: ribji fileti, ikri, kavijar, zameni za kavijar itn. - proizvodstvo na hrana od riba za potro{uva~ka ili za ishrana na `ivotni - proizvodstvo na hrana i solubles (rastvori) iscedeni sokovi od riba i drugi vodeni `ivotni nepogodni za ~ovekova potro{uva~kaOvaa klasa, isto taka, opfa}a: - dejnosti na brodovite koi samo ja prerabotuvaat i konzerviraat ribata - prerabotka na morski rastenijaOvaa klasa ne opfa}a: - prerabotka i konzervirawe na riba na brodovi koi se zanimavaat so ribolov, vidi 03.11 - prerabotka na kitovi na kopno ili specijalizirani brodovi, vidi 10.11 - proizvodstvo na masla i masti od morski surovini, vidi 10.41 - proizvodstvo na polugotovi zamrznati jadewa od riba, vidi 10.85 - proizvodstvo na ribji supi, vidi 10.8910.3 Prerabotka i konzervirawe na ovo{je i zelen~uk10.31 Prerabotka i konzervirawe na kompiriOvaa klasa opfa}a: - prerabotka i konzervirawe na kompiri: proizvodstvo na zamrznati polugotovi jadewa od kompiri proizvodstvo na su{eno pire od kompiri proizvodstvo na pomfrit i sli~ni proizvodi proizvodstvo na ~ips proizvodstvo na bra{no i prekrupa od kompiriOvaa klasa, isto taka, opfa}a: - industrisko lupewe na kompiri10.32 Proizvodstvo na sokovi od ovo{je i zelen~ukOvaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na sokovi od ovo{je i zelen~ukOvaa klasa, isto taka, opfa}a: - proizvodstvo na koncentrati od sve`o ovo{je i zelen~uk10.39 Druga prerabotka i konzervirawe na ovo{je i zelen~ukOvaa klasa opfa}a:- proizvodstvo na proizvodi (hrana) prete`no sostaveni od ovo{je ili zelen~uk, osven polugotova zamrznata ili konzervirana hrana - konzervirawe na ovo{je, oreovi plodovi ili zelen~uk: zamrznuvawe, su{ewe, stavawe vo maslo ili solilo, stavawe vo konzervi itn. - proizvodstvo na proizvodi od ovo{je ili zelen~uk - proizvodstvo na xem, marmelada i ovo{ni `elea - pr`ewe na oreovi plodovi - proizvodstvo na proizvodi (hrana) i pasta od oreovi plodoviOvaa klasa, isto taka, opfa}a: - proizvodstvo na kratkotrajni proizvodi od ovo{je i zelen~uk, kako: salati; me{ani salati, pakuvani salati lupen i se~en zelen~uk tofu (sirewe od soja)Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na sokovi od ovo{je i zelen~uk, vidi 10.32 - proizvodstvo na bra{no ili prekrupa od su{en me{unkast zelen~uk, vidi 10.61 - konzervirawe na ovo{je i oreovi plodovi vo {e}er, vidi 10.82 - proizvodstvo na jadewa od zelen~uk, vidi 10.85 - proizvodstvo na ve{ta~ki koncentrati, vidi 10.8910.4 Proizvodstvo na rastitelni i `ivotinski masla i mastiOvaa grupa go opfa}a proizvodstvoto na surovi i rafinirani masla i masti od rastitelno ili `ivotinsko poteklo, osven topena i rafinirana svinska mast i drugi `ivotinski masti za jadewe 10.41 Proizvodstvo na masla i mastiOvaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na surovi rastitelni masla: maslinovo maslo, soino maslo, palmino maslo, son~ogledovo maslo, maslo od pamu~no seme, maslo od repka ili sinap, leneno maslo itn. - proizvodstvo na neodmasteno bra{no i prekrupa od maslodajno seme, masleni oreovi plodovi ili masleni semki - proizvodstvo na rafinirani rastitelni masla: maslinovo maslo, soino maslo itn. - prerabotka na rastitelnite masla: duvawe, vriewe (varewe), dehidratacija, hidrogenizacija itn.Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - proizvodstvo na `ivotinski masla i masti {to ne se za jadewe - dobivawe na ribino maslo i maslo od morski cica~i - proizvodstvo na pamu~en linter, poga~i od maslodajni semiwa i drugi ostatoci vo proizvodstvoto na masloOvaa klasa ne opfa}a:- topewe i rafinirawe na svinska mast i drugi `ivotinski masti za jadewe, vidi 10.11 - proizvodstvo na margarin, vidi 10.42 - vla`no melewe na p~enka, vidi 10.62 - proizvodstvo na p~enkarno maslo, vidi 10.62 - proizvodstvo na eteri~ni masla, vidi 20.53 - obrabotka na masla i masti po pat na hemiski proces, vidi 20.5910.42 Proizvodstvo na margarin i sli~ni masti za jadewe Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na margarin - proizvodstvo na me{avini i sli~ni maziva - proizvodstvo na me{ani masti za jadewe10.5 Proizvodstvo na mle~ni proizvodi10.51 Prerabotka na mleko i proizvodstvo na sirewaOvaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na sve`o mleko, pasterizirano, sterilizirano, homogenizirano i/ili tretirano na mnogu visoka temperatura - proizvodstvo na pijalaci bazirani na mleko - proizvodstvo na mle~ni kremovi (pavlaka) od sve`o mleko, pasterizirano, sterilizirano, homogenizirano - proizvodstvo na mleko vo prav ili koncentrirano mleko, zasladeno ili nezasladeno - proizvodstvo na mleko ili mle~en krem (pavlaka) vo cvrsta sostojba - proizvodstvo na puter - proizvodstvo na jogurt - proizvodstvo na sirewe i urda - proizvodstvo na surutka - proizvodstvo na kazein ili mle~en {e}er (laktoza)Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na surovo mleko (kravjo), vidi 01.41 - proizvodstvo na surovo mleko (ov~o, kozjo, kowsko, magare{ko, od kamili itn.), vidi 01.43, 01.44, 01.45 - proizvodstvo na surogati (zamena) na mleko i sirewe, vidi 10.8910.52 Proizvodstvo na sladoledOvaa klasa opfa}a:- proizvodstvo na sladoled i drugi zamrznati proizvodi za jadewe kako {erbetOvaa klasa ne opfa}a: - dejnosti na sladoledxiski du}ani, vidi 56.1010.6 Proizvodstvo na melni~ki proizvodi, skrob i proizvodi od skrobOvaa grupa go opfa}a meleweto na bra{no od `ito ili zelen~uk, meleweto, ~isteweto i poliraweto na oriz, kako {to e proizvodstvoto na me{ano bra{no ili testo od ovie proizvodi. Ovaa grupa, isto taka, go opfa}a i vla`noto melewe na p~enka i zelen~uk i proizvodstvoto na skrob i proizvodi na skrob.10.61 Proizvodstvo na melni~ki proizvodiOvaa klasa opfa}a: - melewe na `ita:proizvodstvo na bra{no, griz, prekrupa ili top~iwa od p~enica, 'r`, oves, p~enka i drugi `ita - obrabotka na oriz: proizvodstvo na blan{iran, melen, poliran, glaziran, delumno svaren ili konvertiran; proizvodstvo na bra{no od oriz - melewe na zelen~uk: proizvodstvo na bra{no od su{en me{unkast zelen~uk, koren ili trupka ili od oreovi plodovi za jadewe - proizvodstvo na prehranbeni proizvodi od `ita (`itarki) za pojadok - proizvodstvo na me{ano bra{no i testo podgotveno za leb, keksi, biskviti ili pala~inkiOvaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na bra{no od kompir, vidi 10.31 - vla`no melewe na p~enka, vidi 10.6210.62 Proizvodstvo na skrob i proizvodi od skrobOvaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na skrob od oriz, kompiri, p~enka itn. - vla`no melewe na p~enka - proizvodstvo na glikoza, sirup od glikoza, maltoza, inulin itn. - proizvodstvo na gluten - proizvodstvo na tapioka (zrnesto skrobno bra{no) i zamena za tapioka podgotvena od skrob - proizvodstvo na p~enkarno masloOvaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na laktoza (mle~en {e}er) - proizvodstvo na {e}er od trska ili repka, vidi 10.81 10.7 Proizvodstvo na pekarski proizvodi i testeniniOvaa grupa opfa}a proizvodstvo na pekarski proizvodi, makaroni, kori, woki i sli~ni proizvodi10.71 Proizvodstvo na leb; slatki (kola~i,torti) vo sve`a sostojba i biskviti (keksi)Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na leb i pe~iva: leb i pe~iva slatki, torti, kola~i, slatki piti, pala~inki, vafli, pe~iva itn.Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na suvi pekarski proizvodi, vidi 10.72 - proizvodstvo na testenini (pasti), vidi 10.73 - zagrevawe (podgotvuvawe) na pekarskite proizvodi za brzo konsumirawe, vidi oddel 5610.72 Proizvodstvo na dvopek i biskviti; proizvodstvo na konzervirani slatki i pe~ivaOvaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na dvopek, biskviti i drugi suvi pekarski proizvodi - proizvodstvo na konzervirani slatki i pe~iva - proizvodstvo na proizvodi za grickawe (krekeri, pereci itn.), bilo da se slatki ili soleniOvaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na proizvodi za grickawe od kompir (~ips, pomfrit i sl.proizvodi), vidi 10.3110.73 Proizvodstvo na makaroni, woki, kuskus i sli~ni testenini Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na testenini kako makaroni i woki, vareni ili nevareni, polneti ili nepolneti - proizvodstvo na kuskus - proizvodstvo na konzervirani ili zamrznati testeniniOvaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na preraboteno gotovo jadewe kuskus - tarana, vidi 10.85 - proizvodstvo na supi koi sodr`at testenini, vidi 10.8910.8 Proizvodstvo na drugi prehranbeni proizvodiOvaa grupa opfa}a proizvodstvo na {e}er i konditorski proizvodi, gotovi jadewa i obroci, kafe, ~aj i za~ini, kako i specijaliteti i lesno rasiplivi proizvodi 10.81 Proizvodstvo na {e}erOvaa klasa opfa}a: - proizvodstvo ili rafinirawe na {e}er (saharoza) i supstituti na {e}er {to se dobivaat od sok od trska, repa, javor i palma - proizvodstvo na sirupi od {e}er - proizvodstvo na melas - proizvodstvo na sirup i {e}er od javorOvaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na glikoza, sirup od glikoza, maltoza, vidi 10.6210.82 Proizvodstvo na kakao, ~okoladi i konditorski proizvodi Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na kakao, kakao-puter, kakao-mast, kakao-maslo - proizvodstvo na ~okoladi i ~okoladni bonboni - proizvodstvo na konditorski proizvodi: karameli, ka{u, nugati, fondan, bela ~okolada - proizvodstvo na gumi za xvakawe - konzervirawe na ovo{je, jatkasti plodovi, kori od ovo{je i drugi delovi od rastenija vo {e}er - proizvodstvo na fabrikuvani slatki dra`ei i pastili protiv ka{laweOvaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na saharoza, vidi 10.8110.83 Prerabotka na ~aj i kafeOvaa klasa opfa}a: - dekofeinirawe i pr`ewe na kafe - proizvodstvo na proizvodi od kafe: meleno kafe instant kafe (rastvorlivo kafe) ekstrakti i koncentrati na kafe - proizvodstvo na zamena za kafe - me{avini na ~aj i mate - proizvodstvo na ekstrakti i prerabotki bazirani na ~aj ili mateOvaa klasa, isto taka, opfa}a: - proizvodstvo na lekoviti bilki (nane, verbena, kamilica itn.)Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na inulin, vidi 10.62 - proizvodstvo na alkoholni pijalaci, pivo, vino i osve`itelni pijalaci, vidi oddel 11 - prerabotka na botani~ki proizvodi za farmacevtski celi, vidi 21.2010.84 Proizvodstvo na za~ini i drugi dodatociOvaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na za~ini, sosovi i drugi dodatoci: majonez jadewa od i bra{no od senf senf itn. - proizvodstvo na ocetOvaa klasa, isto taka, opfa}a: - prerabotka na sol so kvalitet za koristewe vo jadewa, t.e. jodirana sol Ovaa klasa ne opfa}a: - odgleduvawe na za~inski rastenija, vidi 01.2810.85 Proizvodstvo na gotovi jadewa i obrociOvaa klasa opfa}a proizvodstvo na gotovi (t.e.podgotveni, sezonski i zgotveni) jadewa i obroci. Ovie jadewa se obraboteni za da se za{titat, vo zamrznata ili konzervirana forma, i obi~no se spakuvani i etiketirani za proda`ba, t.e. ovaa klasa ne vklu~uva podgotovka na jadewa za brzo konsumirawe, kako {to e vo restoranite. Za da se smeta kako gotovo jadewe (obrok), ovaa hrana treba da sodr`i najmalku dve razli~ni sostojki (osven za~ini itn.). Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na gotova hrana od meso i `ivina - proizvodstvo na gotova hrana od riba, vklu~uvaj}i riba i ~ips - proizvodstvo na gotova hrana od zelen~uk - proizvodstvo na zamrznata ili na drug na~in konzervirana picaOvaa klasa, isto taka, opfa}a: - proizvodstvo na lokalni ili nacionalni gotovi jadewaOvaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na sve`a hrana ili hrana so pomalku od dve razli~ni sostojki, vidi ja soodvetnata klasa od oddelot 10 - proizvodstvo na kratkotrajna konzervirana lesno rasipliva gotova hrana, vidi 10.89 - trgovija na malo so konzervirani gotovi jadewa i obroci vo prodavnici, vidi 47.11, 47.29 - trgovija na golemo so konzervirani gotovi jadewa i obroci, vidi 46.38 - dejnosti na dobavuva~ite na uslugi za hrana, vidi 56.2910.86 Proizvodstvo na homogenizirani prehranbeni preparati i dietetska hrana Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na hrana za odredeni nutricionisti~ki celi: hrana za doen~iwa dopolnitelno mleko i druga dopolnitelna hrana za doen~iwa hrana za bebiwa niskokalori~na hrana za regulirawe na telesnata te`ina dietetska hrana za specijalni medicinski celi hrana so namalena sodr`ina na natrium, vklu~uvaj}i ja i dietalnata sol so namalena sodr`ina na natrium ili bez natrium hrana bez proteini hrana za upotreba pri golemi fizi~ki napori, osobeno za sportisti hrana za dijabeti~ari10.89 Proizvodstvo na ostanati prehranbeni proizvodi, nespomenati na drugo mestoOvaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na supi i ~orbi - proizvodstvo na ve{ta~ki med i karamela - proizvodstvo na podgotvena lesnorasipliva hrana, kako {to se: sendvi~i sve`a (nepodgotvena) pica - dodatoci za hrana i drugi proizvodi, nespomnati na drugo mestoOvaa klasa, isto taka, opfa}a: - proizvodstvo na kvasec - proizvodstvo na ekstrakti i sosovi od meso, riba, mekoteli i lu{pari - proizvodstvo na surogati (zamena) na mleko i sirewe - proizvodstvo na proizvodi od jajca, albumin od jajca - proizvodstvo na ve{ta~ki koncentratiOvaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na kratkotrajni lesno rasiplivi proizvodi od ovo{je i zelen~uk, vidi 10.39 - proizvodstvo na zamrznata pica, vidi 10.85 - proizvodstvo na alkoholni pijalaci, pivo, vino i blagi pijalaci, vidi oddel 1110.9 Proizvodstvo na gotova hrana za `ivotni10.91 Proizvodstvo na gotova hrana za `ivotni na farma (doma{ni `ivotni)Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na gotova hrana za doma{ni `ivotni, vklu~uvaj}i i koncentrirana i dopolnitelna hrana za `ivotnite - podgotvuvawe na neizme{ana (posebna) hrana za doma{ni `ivotniOvaa klasa, isto taka, opfa}a: - obrabotka na otpadot i ostatocite od klanica za proizvodstvo na hrana za doma{ni `ivotni Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na hrana od riba za ishrana na `ivotni, vidi 10.20 - proizvodstvo na poga~a od maslodajni semiwa, vidi 10.41 - dejnosti ~ii{to rezultat se proizvodi koi se koristat kako hrana za doma{ni `ivotni bez specijalna obrabotka, na pr.maslinovo seme (vidi 10.41), ostatoci od melewe na `ita (vidi 10.61) itn. 10.92 Proizvodstvo na gotova hrana za doma{ni mileniciOvaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na gotova hrana za doma{ni milenici, vklu~uvaj}i ku~iwa, ma~ki, ptici, ribi itn.Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - obrabotka na otpadot i ostatocite od klanica za proizvodstvo na hrana za doma{ni `ivotni Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na hrana od riba za ishrana na `ivotni, vidi 10.20 - proizvodstvo na poga~a od maslodajni semiwa, vidi 10.41 - dejnosti ~ii{to rezultat se proizvodi koi se koristat kako hrana za doma{ni `ivotni bez specijalna obrabotka, na pr.maslinovo seme (vidi 10.41), ostatoci od melewe na `ita (vidi 10.61) itn. 11 Proizvodstvo na pijalaciOvoj oddel go opfa}a proizvodstvoto na pijalaci, kako {to se nealkoholni pijalaci i mineralna voda, proizvodstvo na alkoholni pijalaci, glavno po pat na fermentacija, pivo i vino, i proizvodstvo na destilirani alkoholni pijalaci. Ovoj oddel ne opfa}a: - proizvodstvo na sokovi od ovo{je i zelen~uk, vidi 10.32 - proizvodstvo na pijalaci bazirani na mleko, vidi 10.51- proizvodstvo na proizvodi od kafe, ~aj i mate, vidi 10.83 11.0 Proizvodstvo na pijalaci11.01 Destilirawe, pro~istuvawe i me{awe na alkoholni pijalaciOvaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na destilirani, pitki alkoholni pijalaci: viski, brendi, xin, likeri itn. - proizvodstvo na me{ani pijalaci so destilirani alkoholni pijalaci - me{awe na destilirani alkoholni pijalaci - proizvodstvo na neutralni (neodredeni) alkoholni pijalaciOvaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na nedestilirani alkoholni pijalaci, vidi 11.02-11.06 - proizvodstvo na sinteti~ki etil-alkohol, vidi 20.14 - proizvodstvo na etil-alkohol od fermentirani materijali, vidi 20.14 - samo fla{irawe i etiketirawe, vidi 46.34 (dokolku se vr{i kako del od trgovijata na golemo) i 82.92 (dokolku se vr{i so naplata ili vrz baza na dogovor)11.02 Proizvodstvo na vino od grozjeOvaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na vino - proizvodstvo na penlivi vina - proizvodstvo na vina od {iraOvaa klasa, isto taka, opfa}a: - me{awe, ~istewe i fla{irawe na vino - proizvodstvo na niskoalkoholni ili bezalkoholni vinaOvaa klasa ne opfa}a: - samo fla{irawe i etiketirawe, vidi 46.34 (dokolku se vr{i kako del od trgovijata na golemo) i 82.92 (dokolku se vr{i so naplata ili vrz baza na dogovor)11.03 Proizvodstvo na jabolkovina i vina od drugo ovo{jeOvaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na fermentirani no nedestilirani alkoholni pijalaci: sa}e, jabolkovina, vino od kru{ka (kru{kova~a) i ostanati vina od ovo{jeOvaa klasa, isto taka, opfa}a:- proizvodstvo na medovina i me{ani pijalaci koi sodr`at ovo{ni vinaOvaa klasa ne opfa}a: - samo fla{irawe i etiketirawe, kl. 46.34 (dokolku se vr{i kako del od trgovijata na golemo) i 82.92 (dokolku se vr{i so naplata ili vrz baza na dogovor)11.04 Proizvodstvo na drugi nedestilirani fermentirani pijalaciOvaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na vermut i sl.Ovaa klasa ne opfa}a: - samo fla{irawe i etiketirawe, kl. 46.34 (dokolku se vr{i kako del od trgovijata na golemo) i 82.92 (dokolku se vr{i so naplata ili vrz baza na dogovor)11.05 Proizvodstvo na pivoOvaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na pijalaci so vriewe na slad, kako {to e pivo, anglisko belo pivo, crno pivo i jako crno pivo Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - proizvodstvo na niskoalkoholni ili bezalkoholni piva11.06 Proizvodstvo na slad11.07 Proizvodstvo na osve`itelni pijalaci; proizvodstvo na mineralna voda i druga fla{irana voda Ovaa klasa opfa}a proizvodstvo na bezalkoholni pijalaci (osven bezalkoholno pivo i vino): - proizvodstvo na prirodna mineralna voda i druga fla{irana voda - proizvodstvo na osve`itelni pijalaci: bezalkoholni aromatizirani i /ili zasladeni pijalaci (voda): limonada, oran`ada, kola, ovo{ni pijalaci, tonik itn.Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na sokovi od ovo{je i zelen~uk, vidi 10.32 - proizvodstvo na pijalaci bazirani na mleko, vidi 10.51 - proizvodstvo na proizvodi od kafe, ~aj i mate, vidi 10.83 - proizvodstvo na alkoholni pijalaci, vidi 11.01, 11.02, 11.03, 11.04, 11.05 - proizvodstvo na bezalkoholno vino, vidi 11.02 - proizvodstvo na bezalkoholno pivo, vidi 11.05 - proizvodstvo na sladoled, vidi 35.30 - samo fla{irawe i etiketirawe, vidi 46.34 (dokolku se vr{i kako del od trgovijata na golemo) i 82.92 (dokolku se vr{i so naplata ili vrz baza na dogovor)12 Proizvodstvo na tutunski proizvodiOvoj oddel ja opfa}a prerabotkata na tutun kako zemjodelski proizvod, vo forma dostapna za finalna potro{uva~ka 12.0 Proizvodstvo na tutunski proizvodi12.00 Proizvodstvo na tutunski proizvodiOvaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na proizvodi od tutun i negovi surogati: cigari, tutun za cigari, puri, tutun za lula, tutun za xvakawe, burmut - proizvodstvo na homogeniziran ili rekonstituiran tutunOvaa klasa, isto taka, opfa}a: - od`iluvawe i ridraing na tutunotOvaa klasa ne opfa}a: - odgleduvawe ili prethodna obrabotka na tutun, vidi 01.15, 01.63 Proizvodstvo na tekstil13Ovoj oddel vklu~uva podgotovka i predewe na tekstilni vlakna kako {to se tkaewe na tekstil, dovr{uvawe na tekstilni tkaenini i druga obleka, proizvodstvo na gotovi tekstilni predmeti osven obleka (pr.krpi za doma}instvata, }ebiwa, volneni prekrivki, konopi itn). Odgleduvaweto na prirodni vlakna spa|a vo oddelot 01 (zemjodelstvo), dodeka proizvodstvoto na sinteti~ki vlakna e hemiski proces klasificiran vo klasata 20.60. Proizvodstvoto na obleka e klasificirano vo oddelot 14. 13.1 Podgotovka i predewe na tekstilni vlakna13.10 Podgotovka i predewe na tekstilni vlaknaOvaa klasa gi opfa}a podgotvitelnite operacii na predewe na tekstilni vlakna.Toa mo`e da bide napraveno so razli~ni materijali, kako {to se svila ili volna, so pomo{ na `ivotinski, rastitelni ili gotovi (proizvedeni) vlakna, kako i hartija ili staklo itn. Ovaa klasa opfa}a: - podgotvitelni operacii na tekstilni vlakna: namotuvawe i perewe na svila odmastuvawe i karbonizacija na volnata kako i boewe na runoto kardirawe i ~e{lawe na site vidovi na vlakna bilo od `ivotinsko, rastitelno ili od ve{ta~ko poteklo - predewe i proizvodstvo na predivo i konec za tkaewe ili {iewe, za proda`ba ili za ponatamo{na obrabotka kosewe na len teksturirawe, namotuvawe, svitkuvawe, vrzuvawe i perewe (natopuvawe) na predivo od sinteti~ki ili ve{ta~ki vlakna Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - proizvodstvo na predivo od hartijaOvaa klasa ne opfa}a: - podgotvitelni operacii izvr{eni vo kombinacija so zemjodelstvoto, vidi oddel 01 - natopuvawe na rastenija vo voda koi se odnesuvaat na rastitelni tekstilni prediva (juta, len, vlakno od kokosov orev itn.), vidi 01.16 - pre~istuvawe na pamukot, vidi 01.63 - proizvodstvo na sinteti~ki ili ve{ta~ki vlakna, proizvodstvo na edno`i~ani prediva (vklu~uvaj}i i prediva so golema ja~ina i prediva za tepisi) od sinteti~ki ili ve{ta~ki vlakna, vidi 20.60 - proizvodstvo na stakleni vlakna, vidi 23.1413.2 Tkaewe na tekstil13.20 Tkaewe na tekstilOvaa klasa opfa}a tkaewe na tekstil. Toa mo`e da se pravi od razli~ni materijali, kako {to se svila, volna, ostanati `ivotinski, rastitelni ili ve{ta~ki vlakna, hartija ili staklo itn. Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na {iroki tkaenini od pamu~en, volnen tip, volnena ili svilena tkaenina, vklu~uvaj}i me{avina, kako i od ve{ta~ki ili sinteti~ki prediva (polipropilen itn.) - proizvodstvo na drugi {iroki tkaenini so koristewe na len, konop, juta, liko vlakna i specijalni predivaOvaa klasa, isto taka, opfa}a: - proizvodstvo na tkaeno bukle, `anil tkaenini, frotir, gaza itn. - proizvodstvo na tkaenini od stakleni vlakna - proizvodstvo na konec od indigo vlakna i aramiden konec - proizvodstvo na imitacija na krzno so tkaeweOvaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na pleteni i heklani tkaenini, vidi 13.91 - proizvodstvo na podni pokrivki od tekstil, vidi 13.93 - proizvodstvo na tesni tkaenini, vidi 13.96 - proizvodstvo na netkaena tkaenina i filc, vidi 13.99 13.3 Dovr{uvawe na tekstil13.30 Dovr{uvawe na tekstilOvaa klasa opfa}a dovr{uvawe na tekstil i obleka, t.e.belewe, boewe, dorabotka i sli~ni dejnosti Ovaa klasa opfa}a: - belewe i boewe na tekstilni tkaenini, prediva i tekstilni artikli, vklu~uvaj}i i obleka - dorabotka, su{ewe, parewe, sobirawe, krpewe i mercerizirawe na tekstilni tkaenini i tekstilni artikli, vklu~uvaj}i i oblekaOvaa klasa, isto taka, opfa}a: - belewe na xins - pravewe na nabori i sli~ni raboti na tekstilot - pravewe vodootporna, boewe, gumirawe ili impregnirawe na kupena obleka - pe~atewe na aplikacii od svila na tekstilni tkaenini i oblekaOvaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na tekstilni tkaenini, impregnirani, presvle~eni, prekrieni ili laminirani so guma, kade {to sostaven del e glavno gumata, vidi 22.19 13.9 Proizvodstvo na ostanati tekstiliOvaa grupa opfa}a proizvodstvo na proizvodi od tekstil, osven obleka, kako {to se gotovi tekstilni predmeti, tepisi i podni prekrivki, konop, tesni tkaenini, tekstilni predmeti itn. 13.91 Proizvodstvo na pleteni i heklani tkaeniniOvaa klasa opfa}a: - proizvodstvo i prerabotka na pleteni i heklani tkaenini: bukle i frotir tkaenini mre`esti tkaenini i zavesi, pleteni na rahel ili sli~ni ma{ini drugi pleteni ili heklani tkaeniniOvaa klasa, isto taka, opfa}a: - proizvodstvo na imitacija na krzno so pleteweOvaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na mre`esti tkaenini i zavesi od ~ipka, pleteni na rahel ili sli~ni ma{ini, vidi 13.99 - proizvodstvo na pletena i heklana obleka, vidi 14.3913.92 Proizvodstvo na gotovi tekstilni proizvodi, osven oblekaOvaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na gotovi proizvodi od koj bilo tekstilen materijal, vklu~uvaj}i i pleteni ili heklani tkaenini: }ebiwa, vklu~uvaj}i i }ebiwa za patuvawe postelnina, prekrivki, toaletni i kujnski krpi jorgani, pernici, perni~iwa, perni~iwa za sedewe, vre}i za spiewe itn. - proizvodstvo na gotovi proizvodi za opremuvawe: zavesi, roletni, krevetski prekrivki, prekrivki za mebel i ma{ini itn. ceradi, {atori, proizvodi za kampuvawe, edra, tendi, ceradi, prekrivki za koli, ma{ini ili mebel itn. znamiwa, barjaci, stegovi itn. krpi za pra{ina, krpi za sadovi i sli~ni proizvodi, odela za spasuvawe, padobrani itn.Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - proizvodstvo na tekstilniot del od elektri~nite }ebiwa - proizvodstvo na ra~no tkaeni tapiseriiOvaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na tekstilni proizvodi za tehni~ka upotreba, vidi 13.9613.93 Proizvodstvo na tepisi i }ilimi (podni prekrivki)Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na tekstilni podni prekrivki tepisi, ~ergi i asuri, prekrivkiOvaa klasa, isto taka, opfa}a: - proizvodstvo na filcani prekrivki za pod izraboteni so iglaOvaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na asuri i prekrivki od pletarski materijal, vidi 16.29 - proizvodstvo na podni prekrivki od pluta, vidi 16.29 - proizvodstvo na elasti~ni podni prekrivki, kako {to se vinil, linoleum, vidi 22.2313.94 Proizvodstvo na ja`iwa, konopi, pletenki i mre`iOvaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na pletenki, ja`iwa, konopi i kabli od tekstilni vlakna ili lenti ili sli~en materijal, bez ogled dali se ili ne impregnirani, presvle~eni, prekrieni ili oblo`eni so guma ili plastika - proizvodstvo na jazlesti mre`i od pletenki, ja`iwa ili konopi - proizvodstvo na proizvodi od konop ili mre`a: ribarski mre`i, odbojnici za brodovi, pernici za istovar, ja`iwa za tovarewe, ja`iwa i kabli so metalni prsteni itn.Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na mre`i za kosa, vidi 14.19 - proizvodstvo na `i~an konop (ja`e), vidi 25.93 - proizvodstvo na mre`i za sportski ribolov, vidi 32.3013.95 Proizvodstvo na netkaen tekstil i predmeti od netkaen tekstil, osven oblekaOvaa klasa gi opfa}a dejnostite vo vrska so proizvodstvoto na tekstilni tkaenini i tekstilni proizvodi, nespecijalizirani vo oddelite 13 i 14, vklu~uvaj}i golem broj na prerabotki i raznovidni proizvedeni proizvodi.13.96 Proizvodstvo na drug tehni~ki i industriski tekstilOvaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na tesni tkaenini, vklu~uvaj}i gi i onie bez potka, sostaveni so lepilo (adheziv) - proizvodstvo na etiketi (nalepnici) i bexovi - proizvodstvo na dekorativni ukrasi: pletenki, resi, volneni ukrasni pufki (prika~eni na obleka) itn. - proizvodstvo na impregnirani tkaenini, presvle~eni, prekrieni ili laminirani so plastika - proizvodstvo na metalizirano predivo i obvitkano predivo, gumen konec i kord prekrien so tekstilen materijal, tekstilno predivo ili lenta, prekrieno, impregnirano, presvle~eno ili oblo`eno so guma ili plastika - proizvodstvo na kord tkaenina za avtogumi od ve{ta~ko predivo so golema cvrstina - proizvodstvo na razni tekstilni proizvodi: cvrsti ili sli~ni kruti tekstilni tkaenini, tkaenini prekrieni so guma ili so amilaceozna supstancija - proizvodstvo na razli~ni tekstilni proizvodi: fitil, ognootporni nametki za plin i cvrst gas - perelini, creva, transmisioni ili konveerski lenti-kai{i (zacvrsteni ili ne so metal ili drug materijal), obleka protiv grom, obleka za filtrirawe (cedewe) - proizvodstvo na tekstilni proizvodi za opremuvawe na motorni vozila - proizvodstvo na slikarski platna i tkaenini za obele`uvaweOvaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na transmisioni ili konveerski tekstilni lenti-kai{i, predivo ili ja`e, impregnirano, presvle~eno, prekrieno ili laminirano so guma, kade{to gumata e glaven sostaven del, vidi 22.19 - proizvodstvo na plo~i i folii od celularna guma ili plastika kombinirana so tekstil samo zaradi zajaknuvawe, vidi 22.19, 22.21 - proizvodstvo na tkaenini od pletena metalna `ica, vidi 25.9313.99 Proizvodstvo na ostanati tekstili, nespomnato na drugo mestoOvaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na filc - proizvodstvo na tul i drugi mre`esti tkaenini, par~iwa, lenti, tantela i vez so motivi - proizvodstvo na lenti od tkaenina so presija (previtkuvawe) - proizvodstvo na vrvki za ~evli od tekstil - proizvodstvo na perni~iwa za pudra i rakavici bez prsti Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na filcani prekrivki za pod izraboteni so igla, vidi 13.93 - proizvodstvo na tekstilna vata i proizvodi od vata: sanitarni krpi, tamponi itn., vidi 17.2214 Proizvodstvo na oblekaOvoj oddel go opfa}a {ieweto (konfekcisko ili po merka) od site materijali (na primer: ko`a, tkaenina, pletena ili heklana tkaenina itn.) na site vidovi na obleka (na primer: gorna i dolna obleka za ma`i, `eni, ili deca; rabotna obleka, obleka za izleguvawe ili sekojdnevna obleka itn.) i pribori za obleka. Ovde ne e napravena razlika pome|u obleka za vozrasni i obleka za deca, ili razlika pome|u moderna i tradicionalna obleka. Oddelot 14, isto taka, ja vklu~uva i industrijata na krzna (krzna i obleka od krzno). 14.1 Proizvodstvo na obleka, osven obleka od krznoOvaa grupa go opfa}a proizvodstvoto na obleka. Upotrebenite materijali mo`at da bidat od sekakov vid i mo`at da bidat presvle~eni, impregnirani ili gumirani. 14.11 Proizvodstvo na ko`na oblekaOvaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na obleka od ko`a ili kompozitna ko`a vklu~uvaj}i ko`ni industriski predmeti kako {to se prestilki za zavaruvawe Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na obleka od krzno, vidi 14.20 - proizvodstvo na ko`ni sportski rakavici i sportski kapi, vidi 32.30 - proizvodstvo na protivpo`arna (otporna) i za{titna obleka, vidi 32.9914.12 Proizvodstvo na rabotna oblekaOvaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na obuvki, vidi 15.20 - proizvodstvo na protivpo`arna (otporna) i za{titna obleka, vidi 32.99 - popravka na obleka, vidi 95.2914.13 Proizvodstvo na druga gorna oblekaOvaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na ostanata gorna obleka od tkaen, pleten i heklan tekstil, netkaen tekstil itn., za ma`i, `eni i deca: palta, kompleti, kostumi, jakni, pantaloni, zdolni{ta itn.Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - {iewe po nara~ka - proizvodstvo na delovi za gorespomenatite proizvodiOvaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na obleka od ko`a (osven kapi), vidi 14.20 - proizvodstvo na obleka od guma (kau~uk) ili plasti~ni materijali {to ne se sostavuva so {iewe tuku so lepewe, vidi 22.19 i 22.29 - proizvodstvo na protivpo`arna (otporna) i za{titna obleka, vidi 32.99 - popravka na obleka, vidi 95.2914.14 Proizvodstvo na dolna oblekaOvaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na dolna i no}na obleka od tkaeni, pleteni ili heklani tkaenini, ~ipka itn., za ma`i, `eni i deca: potko{uli, dolgi ga}i, ga}i~ki, pi`ami, no}nici, doma{ni fustani, bluzi, kombinezoni, gradnici, korseti, maici itn.Ovaa klasa ne opfa}a: - popravka na obleka, vidi 95.2914.19 Proizvodstvo na drugi predmeti i pribori za oblekaOvaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na obleka za bebiwa, obleka za xogirawe, skija~ki odela, kostumi za kapewe itn. - proizvodstvo na {apki i kapi - proizvodstvo na drug pribor za oblekuvawe: rakavici, pojasi, {alovi, ma{ni, vratovrski, mre`i za kosa itn.Ovaa klasa, isto taka, opfa}a: - proizvodstvo na kapi od krzno - proizvodstvo na obuvki od tekstil bez |on - proizvodstvo na delovi za gorespomenatite proizvodiOvaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na sportski kapi, vidi 32.30 - proizvodstvo na za{titni kapi (osven sportski kapi), vidi 32.99 - proizvodstvo na protivpo`arna i za{titna obleka, vidi 32.99 - popravka na obleka, vidi 95.2914.2 Proizvodstvo na predmeti od krzno14.20 Proizvodstvo na predmeti od krznoOvaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na proizvodi izraboteni od krzno: krznena obleka i pribor sostaveni krzna kako {to se par~enca, plo~i i lenti itn. raznovidni proizvodi od krzno: }ebiwa, kilimi, taburetki, industriski krpi za poliraweOvaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na surovo krzno, vidi 01.4, 01.70 - proizvodstvo na surovi ko`i, vidi 10.11 - proizvodstvo na imitacija na krzno (materijal so dolgi vlakna dobien so tkaewe ili pletewe), vidi 13.20, 13.91 - proizvodstvo na kapi od krzno, vidi 14.19 - proizvodstvo na obleka ukrasena so krzno, vidi 14.19 - dorabotka i boewe na krzno, vidi 15.11 - proizvodstvo na ~izmi i ~evli koi sodr`at krzneni delovi, vidi 15.2014.3 Proizvodstvo na pletena i heklana obleka14.31 Proizvodstvo na pleteni i heklani ~orapiOvaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na ~orapi, vklu~uvaj}i i sokni (kusi ~orapi), triko-~orapi i hula-hop ~orapi14.39 Proizvodstvo na druga pletena i heklana oblekaOvaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na pletena i heklana obleka i drugi gotovi predmeti: - puloveri, xemperi, eleci i sli~ni proizvodiOvaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na pletena i heklana tekstilna tkaenina, vidi 13.91 - proizvodstvo na ~orapi, vidi 14.3115 Proizvodstvo na ko`a i sli~ni proizvodi od ko`aOvoj oddel opfa}a dorabotka i boewe na krzno kako i prerabotka na krzno i ko`a so {tavewe ili su{ewe i prerabotka na ko`a vo proizvodi za finalna potro{uva~ka. Ovoj oddel, isto taka, vklu~uva proizvodstvo na sli~ni proizvodi od drugi materijali (imitacija na ko`a ili zamena za ko`a (surogat), kako obuvki od guma, kuferi od tekstilna tkaenina itn. Proizvodite napraveni od zamena (surogat) za ko`a se vklu~eni vo ovoj oddel, bidej}i tie se napraveni na sli~en na~in kako i proizvodite od ko`a (na pr: kuferi) i ~esto se proizvedeni vo ista edinica. [tavewe i dorabotka na ko`a; proizvodstvo na kuferi, ra~ni torbi, sedla i sara~ki proizvodi; dorabotka i boewe na krzno 15.1Ovaa grupa opfa}a proizvodstvo na ko`a i krzno i nivni proizvodi.15.11 [tavewe i dorabotka na ko`a; dorabotka i boewe na krznoOvaa klasa opfa}a: - {tavewe, boewe i dorabotka na ko`a - proizvodstvo na antilopski obrabotena, pergamentno obrabotena, lakirana ili metalizirana ko`a - proizvodstvo na kompozitna ko`a - stru`ewe, ~etkawe (~istewe), {tavewe, belewe, {i{awe (stri`ewe) i ~epkawe (kubewe) i boewe na ko`a so krzno i surova ko`a so vlaknaOvaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na surova ko`a kako del od odgleduvaweto na `ivotni, vidi 01.4 - proizvodstvo na ko`i kako del od klanicite, vidi 10.11 - proizvodstvo na ko`na obleka, vidi 14.11 - proizvodstvo na imitacija na ko`a {to ne se bazira na prirodna ko`a, vidi 22.19, 22.2915.12 Proizvodstvo na kuferi, ra~ni torbi i sli~ni predmeti, sedla i sara~ki proizvodiOvaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na kuferi, ra~ni torbi i sli~no, od ko`a, ko`ni ostatoci ili od koj bilo drug materijal kako {to se plasti~ni folii, tekstilni materijali, vulkanfiber i karton, kade {to e primeneta ista tehnologija kako za ko`a - proizvodstvo na sedla i sara~ki proizvodi - proizvodstvo na nemetalizirani kaiv~iwa za ra~ni ~asovnici (od tkaenina, ko`ni, plasti~ni) - proizvodstvo na razni proizvodi od ko`a ili par~iwa od sostavena ko`a: pojasi za vozewe, pribor za pakuvawe itn. - proizvodstvo na ko`ni vrvki za ~evli - proizvodstvo na kam{ici za kowi i kam{ici za javaweOvaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na ko`na obleka, vidi 14.11 - proizvodstvo na ko`ni rakavici i kapi, vidi 14.19 - proizvodstvo na obuvki, vidi 15.20 - proizvodstvo na sedla za velosipedi, vidi 30.92 - proizvodstvo na skapoceni metalizirani kaiv~iwa za ra~ni ~asovnici, vidi 32.12 - proizvodstvo na neskapoceni metalizirani kaiv~iwa za ra~ni ~asovnici, vidi 32.13 - serisko proizvodstvo na bezbednosni pojasi i drugi pojasi za profesionalna upotreba, vidi 32.9915.2 Proizvodstvo na obuvki15.20 Proizvodstvo na obuvkiOvaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na obuvki za site nameni, od site vidovi materijali i po site postapki, vklu~uvaj}i i liewe vo kalapi (vidi podolu za isklu~ocite) - proizvodstvo na delovi od ko`a za obuvki: gorni i dolni delovi, nadvore{ni i vnatre{ni |onovi, potpetici itn. - proizvodstvo na kaqa~i, sari i sl. proizvodiOvaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na obuvki od tekstilen materijal bez |onovi, vidi 14.19- proizvodstvo na drveni delovi za ~evli (na pr: potpetici i kalapi), vidi 16.29 - proizvodstvo na gumeni ~izmi i potpetici i |onovi za ~evli i ostanati gumeni delovi za obuvki, vidi 22.19 - proizvodstvo na plasti~ni delovi za obuvki, vidi 22.29 - proizvodstvo na ~evli za skijawe, vidi 32.30 - proizvodstvo na ortopedski ~evli, vidi 32.50 Prerabotka na drvo i proizvodi od drvo i pluta, osven mebel, proizvodstvo na predmeti od slama i pletarski materijal16Ovoj oddel vklu~uva proizvodstvo na proizvodi od drvo, kako {to se grade`no drvo, {per-plo~i, furniri, drvena ambala`a, gra|a za patosi, drveni snopovi i monta`ni ku}i od drvo. Proizvodstveniot proces vklu~uva pilewe, oblikuvawe, laminirawe i monta`a na drvenite proizvodi po~nuvaj}i od trupci koi{to se se~at vo cepanici, koi{to mo`at da se se~at ponatamu ili da bidat oblikuvani so strug ili drugi alatki za oblikuvawe. Drveniot materijal ili drugite transformirani drveni oblici mo`at, isto taka, dopolnitelno da bidat ramneti i vgradeni vo finalnite proizvodi kako {to e drvena ambala`a. So isklu~ok na pilanite, ovoj oddel se deli na u{te pomali delovi koi glavno se baziraat na specifi~nite proizvodi koi gi prerabotuvaat. Ovoj oddel ne go opfa}a proizvodstvoto na mebel (31.0) i vgraduvaweto na stolarija (drvena oprema) i sl.(43.32, 43.33. 43.39). 16.1 Pilewe i stru`ewe na drvo16.10 Pilewe i stru`ewe na drvoOvaa klasa opfa}a: - pilewe, ramnewe i ma{inska obrabotka na drvo - se~ewe (na par~iwa), lupewe i stru`ewe na trupci - proizvodstvo na drveni `elezni~ki pragovi - proizvodstvo na nesostavena drvena gra|a za patosi - proizvodstvo na drvena volna, drveno bra{no, delanki, lentiOvaa klasa, isto taka, opfa}a: - su{ewe na drvo- impregnirawe ili hemiska postapka so drvo so koristewe na za{titni sredstva ili drugi materijaliOvaa klasa ne opfa}a: - se~ewe na drvoto na trupci i proizvodstvo na grubo obraboteno drvo, vidi 02.20 - proizvodstvo na tenki furnir listovi za upotreba kaj {per-plo~i, tabli i paneli, vidi 16.21 - proizvodstvo na {indra, profilirani lenti i kalapi, vidi 16.23 - proizvodstvo na trupci za ogrev i presuvano drvo, vidi 16.2916.2 Proizvodstvo na proizvodi od drvo, pluta, slama i pletarski materijalOvaa grupa opfa}a proizvodstvo na proizvodi od drvo, pluta, slama ili pletarski materijal, vklu~uvaj}i osnovni oblici kako i sostaveni proizvodi.16.21 Proizvodstvo na furnir i drugi plo~i od drvoOvaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na tenki furnir listovi za upotreba kako furniri za pravewe {per-plo~i, plo~i i paneli i za drugi nameni: ramnewe (maznewe), boewe, presvlekuvawe, impregnirawe, zajaknuvawe (zacvrstuvawe) (so hartija ili tekstilna potkrepa od tkaenina) pravewe na oblici (formi) so motivi - proizvodstvo na {per-plo~i, furnirani panel plo~i i sli~ni laminirani drveni tabli i listovi - proizvodstvo na t.n. orientirani iverki kako i drugi vidovi iverki i plo~i-vlaknatici - proizvodstvo na sredno gusti plo~i-vlaknatici i drugi plo~i-vlaknatici - proizvodstvo na zbieni (gusti) drva - proizvodstvo na zalepeni (pricvrsteni) laminirani drva i laminiran furnir 16.22 Proizvodstvo na parketOvaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na drveni parketni blokovi, lenti itn., spoeni vo paneli Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na nespoeni drveni podni plo~i, vidi 16.1016.23 Proizvodstvo na druga grade`na stolarija i podoviOvaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na proizvodi od drvo nameneti prvenstveno za upotreba vo grade`ni{tvoto: gredi, kosi gredi za pokrivi, pokrivni potporni gredi zalepeni (pricvrsteni), laminirani i metalno povrzani, kako monta`ni drveni pokrivni potpira~i (glavni gredi) vrati, prozorci, kapaci i nivni ramki, koi sodr`at ili ne metalni elementi, kako {to se: {arki (na vrata), bravi itn. skali, ogradi drveni dekorativni elementi, intarzija, {indra - proizvodstvo na monta`ni zgradi i nivni elementi prete`no od drvo, kako na pr: sauna - proizvodstvo na mobilni ku}i - proizvodstvo na drveni pregradi (osven samostoe~ki) Ovaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na kujnski kabini, ormani za knigi, garderoberi itn., vidi 31.01, 31.02, 31.09 - proizvodstvo na drveni samostoe~ki pregradni paneli, vidi 31.01, 31.02, 31.0916.24 Proizvodstvo na drvena ambala`aOvaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na sandaci za pakuvawe, kutii, gajbi, barabani i sli~na ambala`a od drvo - proizvodstvo na paleti, paleti vo vid na sandaci i drugi tovarni tabli od drvo - proizvodstvo na buriwa, bo~vi, kaci i drugi bo~varski proizvodi od drvo - proizvodstvo na barabani (kalemi) za kabli od drvoOvaa klasa ne opfa}a: - proizvodstvo na kuferi, vidi 15.12 - proizvodstvo na sandaci od pletarski materijal, vidi 16.29 Proizvodstvo na ostanati proizvodi od drvo; proizvodstvo na predmeti od pluta, slama i pletarski materijal16.29Ovaa klasa opfa}a: - proizvodstvo na raznovidni proizvodi od drvo: drveni dr{ki i ku}i{ta za alat, metli, ~etki drveni kalapi za ~izmi i ~evli, zaka~alki za obleka predmeti za doma}instvo i kujnski pribor od drvo drveni statui i ukrasi, drveni maketarii (intarzii) i rezbarii drveni kov~e`iwa i kutii za nakit, pribori za jadewe i sli~ni proizvodi drveni kalapi, poklopki, bobini (vretena), kalemi za konec i sli~ni proizvodi od svitkano drvo ostanati proizvodi od drvo - prerabotka na prirodna pluta, proizvedena od aglomerirana pluta - proizvodstvo na artikli od prirodna i aglomerirana pluta, vklu~uvaj}i podni prekrivki - proizvodstvo na pletenici i proizvodi od pletarski materijali: podmetki, prostirki, zavesi itn. - proizvodstvo na ko{ni~arski proizvodi i pletarska stoka - proizvodstvo na trupci i sitna sa~ma za ogrev, napraveni od presuvano drvo ili drugi materijali kako zamena (surogat), kako {to se kafe i soja - proizvodstvo na ogledalo od drvo i ramki za sliki - proizvodstvo na ramki za umetni~ki platna (kanvas)- proizvodstvo na drveni delovi za ~evli (na p