Nascadh Ceimiceach

O₂ = deanta as 2 adaimh ocsaigin.

O₂ = 1 móilín ocsaigin.

Móilín (molecule) = Grúpa adaimh nasctha go ceimiceach & an páirteagáil is lú gur féidir a fháil i gcomhdhúil (nó dúile).

Móilíní Comónta:• Clóirín= Cl₂

• Dé-ocsaíd carbón= CO₂

• Nítrígín= N₂

Comhdhúil (Compound):Dhá dhúil nó níos mó nasctha le

chéile go ceimiceachUisce: H2O

Dé-ocsáid charbóin: CO2

Ocsáid mhaignéisiam: MgO

Meatáin: CH4

Conas a dtagann na adaimh seo le chéile chun Comhdúile a

dhéanamh??

Nasc Ceimiceach: Fórsaí aomtha a choimeadann adaimh le

chéile i gcomhdhúil• Ach ní bhíonn na triathgháis atá i ngrúpa VIII

páirteach in imoibrithe chun comhdhuile a chruthú riamh.

Cén fáth?

Riail an Ochtréid (Octet Rule):Imoibríonn dúile le cheile chun iarracht a

dhéanamh 8 leictreon a bheith sa scealla/fithis is faide amach

Ní imoibríonn na triathgháis (grúpa 8) mar tá a fithis is faide amach lán!

Riail an Ochtréid• Imoibríonn adaimh eile chun leictreoin a

chailleadh nó a fháil nó a roinnt ionas go mbeidh an fithis la sin lán.

Cóiriú leicitréonach (8 leictréoin sa fithis is faide amach) cobhsaí (stable) ag teastáil ag na adaimh.

Nascadh (2 cinéal) 1.Nasc Comhfhiúsach:

Nasc ina bhfuil leictreon riartha (shared) idir adaimh

4 Le foghlam:1. Uisce H₂0, 2. Ocsaigin O₂, 3. Meatáin CH₄ 4. Déocsáid charbóin CO₂.

Airíonna Comdhúile Comhfiúsacha

1. Leachtanna nó gáis ag teocht an tseomra

2. Leáphointí & fiuchphointí íseal

3. Ní sheolann siad leictreachas.

2. Nasc Ianach.• Is é an nasc ná fórsa aomtha idir iain

dearfach (+) & iain diúltach (-) i comhdúil.

BBC-OU Open2_net - The World Around Us - Alkali metals.mht

Déantar nasc ianach nuair a n-astraítear leictreon ó adamh amháin go hadamh eile.

Iain (an ION)• Adamh luchtaithe atá tar éis leictreoin a

chailleadh nó a ghnothú.

Samplaí do Nascanna Ianacha:• NaCl- Clóiríd Sóidiam

Sóidiam Na- uimhir adamhach= 11 Is féidir le Sóidiam bheith cobhsaí má chailleann sé leictreon amháin.

Clóirín: Cl- uimhir adamhach= 17 Is féidir bheith cobhsaí má fhaighenn sé leictreon amháin ó adamh eile.

Conas a tharlaíonn an nasc Ianach:

Aistriú Leictreoin

Aomann siad a chéile anois

• Tá’n Sóidiam tar éis leictreon a challiúnt beidh níos mó ________ ná leictreon fágtha ann.

• Dá bhrí sin beidh lucht DEIMHNEACH + aige.

• Is ian de Sóidiam atá ann anois: Na+

• Agus an Clóirín tar éis leictreon sa bhreis a fháil, beidh níos mó leictreon ná ____________

• Dá bhrí sin beidh lucht DIÚLTACH aige.

• Is ian de Clóirín atá ann anois: Cl-

• Aomann Na+ le Cl- (luchtanna éagsúil)

• Tugtar NASC IANACH ar an

bhfórsa a choiméadann iad le

chéile.Gluiasneann sé @ http://www.google.ie/imgres?um=1&hl=en&tbo=d&biw=1366&bih=673&tbm=isch&tbnid=LvhUvBv4n7r_BM:&imgrefurl=http://chem2all.blogspot.com/2009/06/ionic-bonds.html&docid=vCpSireYUgMKOM&imgurl=http://2.bp.blogspot.com/_7rZ3Sa3EABQ/SieGvF-MkmI/AAAAAAAAALc/EZTwbKqm6Kg/s400/ionic_bond_animation.gif&w=247&h=291&ei=b4vRUPr7H8mChQe0lIHoBQ&zoom=1&iact=hc&vpx=869&vpy=150&dur=2156&hovh=232&hovw=197&tx=120&ty=147&sig=118109181436114621037&page=1&tbnh=155&tbnw=122&start=0&ndsp=19&ved=1t:429,r:4,s:0,i:147

Comhdhúil ianach:Comhdhúil ina mbíonn iain.

Ní aomann Na+ le Cl- amháin, ach le gach Cl- atá gar leis. Aomann a lan Cl- & Na+ le chéile.

Cruthaítear criostal láidir de Clóiríd Sóidiam (NaCl)

2 sampla do Nascanna Ianacha:

1. Clóiríd Sóidiam (NaCl)

2. Ocsáid Mhaigneisiam

(MgO)

Airíonna Comhdhúile ianacha

1. Solaid de ghnáth ag teocht an tseomra.

2. Leáphointí & fiuchphointí arda

3. Seoltóirí leictreachais