Redakcja:

Antonina PaplińskaNatalia Siuda

Opracowanie graficzne:

Michał Pielechowski

Wydawca:

Regionalne Centrum Informacji i Wspomagania Organizacja Pozarządowych 80-236 Gdańsk, Al. Grunwaldzka 5tel. +48 58 344 40 39, fax +48 58 340 12 13biuro@fundacjarc.org.plwww.fundacjarc.org.pl

REGIONALNE CENTRUM INFORMACJII WSPOMAGANIA ORGANIZACJIPOZARZĄDOWYCH

XX lat w służbie społeczeństwa obywatelskiegoRaport z działalności

Gdańsk, maj 2013

Dziękujemy wszystkim naszym Współpracownikom oraz Partnerom i Sponsorom – dzięki Wam możemy prowadzić naszą działalność.

SPIS TREŚCIWstęp 7

O Fundacji 9

Kalendarium Fundacji RC 13

I BUDOWANIE SIECI WSPARCIA

1.1 Powstanie Sieci SPLOT 19

1.2 Sieć koordynatorów wojewódzkich 20

1.3 Sieć Powiatowych Animatorów Współpracy 20

1.4 Pomorska Sieć COP 20

1.5 Regionalny Ośrodek EFS 21

II INFRASTRUKTURA SEKTORA

2.1 Gdański Dom NGOs 23

2.2 Pomorski Fundusz Pożyczkowy 24

III WSPÓŁPRACA PARTNERSKA

3.1 Model Gdański 26

3.2 Forum Pełnomocników 26

3.3 Pomorskie Klastry Społeczne 27

3.4 Laboratorium Partnerstwa 27

3.5 Gdańska Sieć Partnerstw Lokalnych 27

IV INTEGRACJA III SEKTORA

4.1 I Regionalne Forum Inicjatyw Pozarządowych 30

4.2 Budowa Reprezentacji III Sektora 30

V PROMOCJA SEKTORA

5.1 Nagroda Bursztynowego Mieczyka 32

5.2 Akcja „Podziel się 1%” 33

VI EKONOMIA SPOŁECZNA

6.1 Manifest Ekonomii Społecznej 35

6.2 Ośrodek Wsparcia Ekonomii Społecznej 35

6.3 Gdański Model Ekonomii Społecznej 36

VII WSPÓŁPRACA MIĘDZYNARODOWA

7.1 Focal Point 39

7.2 Open Days - Dni Miast i Regionów 39

7.3 BALTICA 2000 39

7.4 V Bałtyckie Forum Organizacji Pozarządowych 40

VIII MODERNIZACJA DZIAŁAŃ SEKTORA

8.1 Standaryzacja usług społecznych 42

8.2 Kontraktowanie usług społecznych 42

8.3 Badania sektora 42

IX WSPIERALIŚMY

9.1 Centrum Wolontariatu 45

9.2 Pomorskie Forum na Rzecz Wychodzenia z Bezdomności 45

9.3 Wsparcie Jednostek Pomocniczych Gminy 45

X DZIAŁALNOŚĆ CHARYTATYWNA

10.1 Festyn „Zeszyt dla Ucznia” 48

MATERIAŁY DODATKOWE

Aktualny zespół Fundacji RC 50

Wieloletni pracownicy i współpracownicy Fundacji RC 50

Grantodawcy 51

Partnerzy zagraniczni 51

Nagrody i wyróżnienia dla Fundacji RC 52

Laureaci Nagrody Bursztynowego Mieczyka 1994 – 2012 52

Laureaci Nagrody Regionalnego Centrum 54Działalność wydawnicza 55

7

Wstęp

8

Kiedy mija 20 lat naszego życia, jakiejś ważnej aktywności, szczerego i głębokiego zaangażowania w dobro wspólne, to w podsumowaniu tego okresu znajdziemy z pewnością, zarówno dobre chwile, znaczące osiągnięcia i dumę z ich realizacji, jak również sprawy niedokończone lub nawet

nierozpoczęte - zaniechane, pomyłki i małe klęski. Tak też wyglądały dwie dekady pracy Fundacji Regionalne Centrum, organizacji „z krwi i kości”, obywatelsko zaangażowanej, stale podnoszącej swój profesjonalizm, dążącej do wzmocnienia aktywności i odpowiedzialności obywateli, jak i sprawności działania ich organizacji. Te 20 lat możnaby streścić jednym zdaniem „Od idei wsparcia, do praktyki przedsiębiorczości społecznej”. Tak trudno jest uczyć i wspierać innych, kiedy samemu napotyka się ciągle na rozmaite niemożności i systemowe bariery, kiedy sprawy proste i oczywiste, zamieniają się w kwes�e nierozwiązywalne, kiedy odkrywa się w sobie słabości i braki kompetencji. Co więcej warunki ciągłej pogoni za stabilizacją finansową, nawet w sytuacji systematycznego planowania działań, poszukiwania najlepszych rozwiązań, wcale nie sprzyjają harmonijnemu rozwojowi. Mimo to Fundacja przetrwała, jest stale obecna w najważniejszych działaniach sektora i na rzecz sektora. Kontynuuje swoje stałe, sprawdzone usługi i bierze udział w budowaniu i wdrażaniu innowacyjnych rozwiązań. Poniższy raport XX-lecia jest zwięzłym opisem najważniejszych naszych osiągnięć, na tle wciąż rozwijającego się sektora organizacji pozarządowych w województwie pomorskim. Mówimy o ludziachi wydarzeniach, które miały i mają kluczowe znaczenie dla w rozwoju trzeciego sektora, a współtworzenie i udział w nich był naszym doświadczeniem i przywilejem. Przy tej okazji chciałbym także podziękować wszystkim pracownikom i współpracownikom, którzy przez te lata wkładali wiele pracy, aby zmieniać pozarządową rzeczywistością. Liczymy, że następne lata funkcjonowania Fundacji Regionalnego Centrum wśród pomorskich organizacji przyniosą wiele nowych, ciekawych rozwiązań, że jeszcze więcej rozmaitych podmiotów skorzysta z wypracowanych i sprawdzonych usług, a szeroki system wsparcia budowany obecnie w województwie, zostanie zaakceptowany i przyjęty.

9

O fundacji

10

Fundacja Regionalne Centrum (Fundacja RC) rozpoczęła swoją działalność w styczniu 1993 r. z inicjatywy grup związanych z Uniwersytetem Gdańskim i współdziałających z administracją wojewódzką odpowiedzialną za współpracę

z niezależnymi podmiotami społecznymi, czyli wyłaniającymi się w tym czasie organizacjami pozarządowymi. Była to pierwsza tego typu inicjatywa o charakterze regionalnym. Swoim zasięgiem objęła 9 województw Polski Północnej od Szczecina po Suwałki. Podstawą podjęcia decyzji o powołaniu Fundacji RC były zarówno wyniki specjalnych badań, jak i potwierdzająca je praktyka życia codziennego, wskazujące z jednej strony na ogromny potencjał aktywności społecznej, z drugiej na brak możliwości uzyskania wsparcia w uruchomieniu i prowadzeniu tej działalności. W trakcie całej swojej XX – letniej działalności Fundacja kierowała się mo�em „Mobilizuj, lecz nie organizuj”. Sedno tej maksymy nawiązuje do potrzeby motywowania, inspirowania, wskazywania możl iwych kierunków – nigdy nie zakładając wyręczania zainteresowanych.

„Jesteśmy niezależną organizacją obywatelską

działającą dla pożytku publicznego. Wspieramy

organizacje pozarządowe i liderów społecznych w

budowaniu społeczeństwa obywatelskiego.

Informujemy, doradzamy, szkolimy oraz

inicjujemy partnerstwa w rozwiązywaniu

problemów społecznych, wzmacniając rozwój

lokalny”

Misja:

11

Jak działamy:

· Inkubator wsparcie techniczne: pomieszczenia, sprzęt biurowy, materiały biurowe, materiały merytoryczne dotyczące działalności społecznej; jest to miejsce, z którego można skorzystać aby przeprowadzić zebranie, spotkanie organizacyjne, skorzystać z komputera lub materiałów biurowych;

· Informacjagromadzenie, aktualizacja i upowszechnianie informacji niezbędnych do sprawnego funkcjonowania organizacji pozarządowych;

· Doradztwo formalno – prawne bezpłatne poradnictwo dotyczące aspektów prawnych i finansowych związanych z funkcjonowaniem organizacji pozarządowej, w tym wszystkich obowiązków jakie na niej spoczywają;

· Doradztwo specjalistyczne bezpłatne porady w zależności od zapotrzebowania organizacji obejmujące m.in. specjalistyczne porady prawne, public rela�ons, tworzenie biznesplanów, budowanie partnerstw lokalnych i projektowych, rozwojowych itp.;

· Doradztwo projektowe konsultacje wniosków o dotacje (min. w ramach Regionalnego Ośrodka Europejskiego Funduszu Społecznego), składanych do różnych instytucji publicznych i prywatnych;

· Coaching rozwojowymetoda długofalowej pracy z organizacją polegająca na spotkaniach i wspólnym wypracowywaniui realizowaniu indywidualnej ścieżki rozwoju danej organizacji, bądź grupy nieformalnej;

· Szkolenia organizacja bezpłatnych szkoleń o tematyce związanej z funkcjonowaniem organizacji pozarządowych, współpracą z samorządem, księgowości w organizacjach pozarządowych, budowaniem zespołu, partnerstwa, tworzenia projektów społecznych, itp.;

· Usługi księgoweobjęcie wsparciem księgowym organizacji pozarządowej przez okres 1 roku i prowadzenia dla niej pełnej księgowości, usługa przez ten okres jest bezpłatna;

· Usługi promocyjne

możliwość zlecenia opracowania księgi wizualizacji dla organizacji pozarządowych, tworzenia stron www, opracowania i druku ulotek, plakatów, itp. ;

· Badania zbieranie i agregowanie informacji nt. funkcjonowania III sektora w województwie pomorskim

12

Dla kogo działamy: Stowarzyszenia

Fundacje

Grupy nieformalne

Osoby prywatne zainteresowane działaniami społecznymi

Instytucje samorządu terytorialnego i instytucje im podległe

Gdzie działamy:

Z uwagi na systemowy charakter podejmowanych działań, obejmujemy wsparciem teren całego województwa pomorskiego.

13

Kalendarium

14

1993 Startujemy! Pierwsze badania III sektora w ówczesnym województwie gdańskim

1994 I Regionalne Forum Inicjatyw Pozarządowych (I w Polsce i w tej części Europy)

Z inicjatywy Fundacji RC ustanowiono Nagrodę Bursztynowego Mieczyka

Współtworzenie koncepcji współpracy NGO z administracją publiczną tzw. MODEL GDAŃSKI

1995 I Nagroda Bursztynowego Mieczyka dla RC

Początek Centrum Wolontariatu

1996 Podpisanie wraz 5 innymi Ośrodkami umowy konstytuującej późniejszą Sieć SPLOT

1997 Wydzielenie Centrum Wolontariatu jako samodzielnej instytucji

1998 II Nagroda Bursztynowego Mieczyka dla Fundacji RC

1999 Uruchamiamy Punkty Informacyjno – Poradnicze „Powiatowy Animator Współpracy”

tzw. PAWie

2000 BALTICA 2000 – Kongres NGO z Europejskich Miast Bliźniaczych

15

2001 Ustanowienie Nagrody Fundacji RC

Zaczynamy pracę nad opracowaniem metodologii standaryzacji usług

2002 Zmiana siedziby – przenosiny do letniej rezydencji Uphagena

Początek budowy reprezentacji NGO (wybory do 18 powiatowych rad organizacji)

2003 Nagroda Pro Publico Bono dla Fundacji RC

2004 Powstaje Gdański Dom Organizacji Pozarządowych

Uchwalona zostaje Ustawa o działalności pożytku publicznego i wolontariacie w części wzorowana na rozwiązaniach modelu gdańskiego

2005 Organizujemy V Bałtyckie Forum Organizacji Pozarządowych

I edycja Regionalnego Ośrodka Europejskiego Funduszu Społecznego (wtedy ROSzEFS). Funkcję tę pełnimy do dziś

2006 Pierwszy raz organizujemy festyn charytatywny „Zeszyt dla ucznia”

16

2007 Z naszej inicjatywy odbywa się I Akcja 1%, organizowana wraz z Radiem PLUS i Dziennikiem

Bałtyckim. W późniejszych latach do akcji przyłączyli się Miasto Gdańsk oraz Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego

Nagroda Lecha Bądkowskiego dla Fundacji RC

Powstaje Forum Pełnomocników

2008 Współorganizujemy wspólnie z FISE i ECS Międzynarodową Konferencję „Ekonomia

Solidarności” na której gościli m.in. L. Wałęsa, T. Mazowiecki, L. Balcerowicz, J. Hausner, M. Boni oraz Jeffrey Sachs

2009 Zaczynamy wspierać jednostki pomocnicze gmin

Odbywa się Pomorskie Forum Inicjatyw Pozarządowych – Jastrzębia Góra 2009

2010 Początek budowy Klastra Ekonomii Społecznej

2011 Początek budowy Pomorskiej Sieci Centrów Organizacji Pozarządowych

Odbywa się Pomorskie Forum Inicjatyw Pozarządowych – Sobieszewo 2011

2012 Realizujemy badania „Kondycja III Sektora w Województwie Pomorskim”

Otrzymaliśmy nagrodę Pomorskiej Rady Organizacji Pozarządowych „Bursztynowego Katamarana”

2013 Współtworzymy Ośrodek Wsparcia Ekonomii Społecznej

17

20 lat minęłoczyli z czego jesteśmy dumni

18

I Budowanie sieci wsparcia

19

„Ojciec chrzestny ESWIPu”Nie byłem na pierwszym spotkaniu, kiedy to Jurek Boczoń – zdaje się, że wtedy jeszcze z brodą –

namawiał elbląskich liderów do współpracy, integracji, a może powołania organizacji wspierającej… Dwie

uczestniczki tamtego jakże ważnego spotkania – śp. Ewa Sprawka i Teresa Bocheńska, zaprosiły mnie –

wtedy dziennikarza - do tworzenia Elbląskiego Stowarzyszenia Wspierania Inicjatyw Pozarządowych

(czemu Jurek nie odwiódł ich od tej zbyt długiej nazwy?). Stowarzyszenie powstało w 1995 roku.

Następne spotkanie organizacji – pierwsze elbląskie Forum Inicjatyw Pozarządowych – sam

organizowałem. Z ogromną ciekawością wysłuchałem wypowiedzi Jurka: inspirującej, wizyjnej,

energetyzującej. Jej zapis widnieje w jednym z pierwszych „Pozarządowców”, naszego regionalnego

pisma. Wypada pogratulować i jemu i załodze Regionalnego Centrum, że tak konsekwentnie, cierpliwie,

wielowymiarowo tka nici współpracy, zaufania i przyjaźni. Jedni użalają się nad marnym stanem kapitału

społecznego, inni go po prostu skutecznie tworzą.

Arkadiusz JachimowiczPrezes Zarządu Sieci SPLOT ; Członek-założyciel ESWIP, obecnie prezes

1.1 Powstanie Sieci SPLOT Dzień 13 stycznia 1994 r. był w historii Fundacji Regionalne Centrum nie tylko dniem złożenia wniosku o rejestrację w warszawskim sądzie, ale również okazją do zaprezentowania idei przyświecającej jej powstaniu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej. Obliczone na 15 minut spotkanie z Krzysztofem Mikulskim wice dyrektorem Departamentu odpowiedzialnego za wdrażanie Programu PHARE, okazało się brzemienne w skutkach. W ramach tego programu planowano powołanie Regionalnych Ośrodków Wsparcia w pięciu dużych miastach Polski. Gdańsk był brany pod uwagę jako jedno z tych miejsc. Fundacja idealnie odpowiadała postawionym warunkom i decyzja właściwe zapadła natychmiast. W taki oto sposób staliśmy się częścią wielkiego projektu SED 022 „Organizacje pozarządowe – świadczenie usług socjalnych”, tak ważnego dla rozwoju trzeciego sektora w Polsce. W ramach wspomnianego przedsięwzięcia, Fundacja RC podjęła ścisłą współpracę z pięcioma innymi Ośrodkami, które również zostały zakwalifikowane do Programu. Były to Fundacja BORIS z Warszawy, Bank Informacji o Organizacjach Pozarządowych KLON/JAWOR oraz trzy nowopowołane ośrodki wsparcia w Poznaniu, Lublinie i Katowicach. Wynikiem tej współpracy było powstanie ogólnopolskiej sieci, początkowo pod nazwą: Sieć Wspierania Organizacji Pozarządowych SPOŁECZEŃSTWO OTWARTE, a następnie: Sieć Wspierania Organizacji Pozarządowych SPLOT. W listopadzie 1996 r. wraz z 5 wspomnianymi ośrodkami wsparcia podpisaliśmy w Lublinie umowę o współpracy, formalizując istnienie Sieci. Obecnie liczy ona 15 podmiotów. Województwo pomorskie jest jednym z dwóch, w którym aż 2 organizacje weszły w skład SPLOT – Fundacja Regionalne Centrum oraz Centrum Inicjatyw Obywatelskich ze Słupska. W najbliższej przyszłości Sieć ma się powiększyć o kolejne podmioty. W latach 2002 – 2008 wieloletni Dyrektor Fundacji RC - Jerzy Boczoń pełnił także funkcję Prezesa Sieci.

20

1.2 Sieć koordynatorów wojewódzkich

Równolegle z budowaniem Sieci SPLOT podjęliśmy działania zmierzające do utworzenia regionalnej sieci wsparcia organizacji pozarządowych. Warto w tym momencie zaznaczyć, że przez pierwsze lata swojego istnienia Fundacja RC (o czym niewielu dziś pamięta) działała na obszarze całej Polski Północnej. W tym okresie szczególnie mocny nacisk kładziono rozwój sieci tzw. koordynatorów wojewódzkich (regionalnych), na bazie których utworzone zostały samodzielne stowarzyszenia w byłych województwach: słupskim, elbląskim, szczecińskim i olsztyńskim. Ta zakrojona na szeroką skalę akcja zaowocowała z czasem powstaniem prężnie działających do dziś organizacji, wspierających trzeci sektor w Elblągu (Elbląskie Stowarzyszenie Wspierania Inicjatyw Pozarządowych) i Słupsku (Centrum Inicjatyw Pozarządowych). Program przyczynił się do stworzenia zrębów systemu koordynacji współpracy w regionie.

1.3 Sieć Powiatowych Animatorów Współpracy

Pierwotna idea sieci regionalnych koordynatorów, działających na rzecz wsparcia organizacji pozarządowych w terenie, znalazła swoją kontynuacje w projekcie z końca lat 90-tych. Wtedy to na fali zmian, które wprowadziła pamiętna reforma administracyjna z 1999 r., Fundacja podjęła działania mające na celu stworzenie sieci Punktów Informacyjno – Poradniczych PAW – czyli Powiatowych Animatorów Współpracy. Animatorzy mieli za zadanie aktywnie włączać się w działania na rzecz społeczności lokalnych, inicjować koalicje i reprezentacje niezależnych podmiotów. Animatorzy brali także udział w nowatorskim projekcie wypracowywania standardów usług społecznych, w oparciu o doświadczenia duńskie. Sieć ewaluowała, a liczba punktów była zmienna. W najbardziej intensywnym okresie rozwoju w jej skład wchodziło nawet 17 podmiotów, a wśród nich m.in.:

Waja Jabłonowska (Fundacja Pokolenia),

Grzegorz Gola (Klub Nowodworski),

Agata Chrul (Fundacja Kariatyda),

Marcin Kurkiewicz (Stowarzyszenie „Ekoinicjatywa”),

Maja Jaromirska – Lewińska (Starostwo Powiatowe w Pucku),

Grzegorz Mikiciuk (Starostwo Powiatowe Kartuzy),

Karol Shramke (Starostwo Powiatowe w Chojnicach),

Anna Rombalska (Starostwo Powiatowe w Lęborku).

1.4 Pomorska Sieć Centrów Organizacji Pozarządowych

Na przestrzeni ostatnich 20 lat, czyli od momentu kiedy powstała Fundacja Regionalne Centrum zmienił się zarówno charakter sektora jak i jego liczebność. Inne są dziś potrzeby, inne wyzwania. Aby im sprostać, niezbędne okazało się połączenie potencjałów organizacji działających lokalnie, dobrze orientujących się lokalnej rzeczywistości, będących „blisko” organizacji, mogących lepiej zdiagnozować ich problemy. Tak narodził się pomysł powołania Pomorskiej Sieci Centrów Organizacji Pozarządowych. Jej inicjatorem była Fundacja RC oraz wspomniane Centrum Inicjatyw Obywatelskich w Słupsku. (patrz Sieć SPLOT 19). Idea znalazła odzwierciedlenie w projekcie „Od samoorganizacji do partycypacji str. poprzez wsparcie pomorskich centrów organizacji pozarządowych” dofinansowanego przez MPIPS ze środków Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. Powstanie Sieci ma w założeniu pomysłodawców przyspieszyć rozwój sektora pozarządowego w naszym województwie, poprzez dostarczenie organizacjom niezbędnych narzędzi i wiedzy, ale także nauczyć tzw. COP-y skutecznego reagowania na ich problemy. W ramach projektu powstało 6 silnie ze sobą współdziałających Centrów Organizacji Pozarządowych (COP). Do inicjatorów dołączyły 4 lokalne organizacje:

Stowarzyszenie „Podaj rękę” (Pruszcz Gdański),

Scena Lalkowa imienia Jana Wilkowskiego (Kwidzyn),

21

Stowarzyszenie EDUQ (Lębork)

Fundacja Edukacji i Działań Społecznych (Kartuzy). Każdy COP oferuje bezpłatne usługi: szkolenia, doradztwo, coaching, usługi księgowe i marke�ngowe. Sieć prowadzi także badania kondycji III sektora (2012 i 2014 rok), organizuje Pomorskie Fora Organizacji Pozarządowych oraz Fora Subregionalne. Co istotne, pracuje także nad standardami funkcjonowania organizacji wsparcia, a pracownicy poszczególnych Ośrodków poddali się procesowi certyfikacji nadzorowanemu przez Sieć SPLOT. Zgodnie z intencją autorów, Sieć ma ulegać dalszemu rozszerzeniu. Idea ta znalazła także odzwierciedlenie w Strategii Rozwoju Województwa Pomorskiego na lata 2014 – 2020.

1.5 Regionalny Ośrodek Europejskiego Funduszu Społecznego Specyficznym rodzajem sieci wsparcia organizacji pozarządowych (choć nie tylko) jest ogólnopolska Sieć Regionalnych Ośrodków Europejskiego Funduszu Społecznego (ROEFS). Sieć powstała na początku 2005 r., jeszcze jako Sieć Regionalnych Ośrodków Szkoleniowych EFS (ROSzEFS). W jej skład wchodzą 52 podmioty w całej Polsce. Głównym zadaniem Ośrodków jest dostarczanie potencjalnym projektodawcom nieodpłatnych usług szkoleniowych, doradczych i informacyjnych w zakresie Europejskiego Funduszu Społecznego oraz animowanie partnerstw lokalnych. Fundacja Regionalne Centrum należy nieprzerwanie do sieci ROEFS od początku jej istnienia. ROEFS Gdańsk działa na terenie 10 powiatów: gdańskiego, starogardzkiego, tczewskiego, kwidzyńskiego, malborskiego, sztumskiego, nowodworskiego oraz Trójmiasta. W 2012 r. w ramach Ośrodka zorganizowano ok. 30 szkoleń, udzielono ponad 700 godzin doradztwa, a przez punkt informacyjny w różnej formie przewinęło się blisko 650 os.

22

II Infrastruktura sektora

23

Fundacja Regionalne Centrum Informacji i Wspierania Organizacji Pozarządowych w Gdańsku to bardzo

przyjazna i pomocna instytucja. Wyróżnia się ciekawym i zróżnicowanym programem działania. Jej

siedziba jest szeroko dostępna, organizuje się tam wiele imprez, warsztatów, szkoleń oraz festynów,

wzmacnia integrację środowiska. Fundacja posiada naprawdę profesjonalnych pracowników o wysokiej

wiedzy i fachowości, którzy chętnie służą pomocą i radą. Co istotne, wszyscy są bardzo życzliwie

i pozytywnie nastawieni. Takie instytucje są bardzo potrzebne, udzielają konkretnej pomocy i wsparcia.

Marta Polak Prezes „Stowarzyszenia Dobrych Wiadomości”

2.1 Gdański Dom Organizacji Pozarządowych

Aby uzupełnić ofertę w zakresie wsparcia organizacji pozarządowych, Fundacja Regionalne Centrum podjęła starania na rzecz utworzenia stosownego zaplecza infrastrukturalnego. W październiku 2002 r. po blisko 2 latach starań uzyskaliśmy decyzję zarządu Miasta Gdańska o przekazaniu nam w użytkowanie letniego pałacu rodziny Uphagenów o wdzięcznej nazwie „Monplasir” z przeznaczeniem na Gdański Dom Organizacji Pozarządowych. Stał się on przestrzenią dla spotkań i rozwijania inicjatyw obywatelskich nie tylko z terenu miasta Gdańska, ale również tej części Pomorza. Od tego czasu w Pałacu odbyła się niezliczona liczba spotkań, debat, konferencji, szkoleń oraz festynów. Organizacjom oprócz wsparcia merytorycznego udostępnianie są nieodpłatnie: zasoby biblioteczne, pomieszczenia do prowadzenia konsultacji, szkoleń, spotkań, komputery z dostępem do Internetu a także rozmaity sprzęt: od laptopów, rzutników po krzesła stoły, filiżanki, termosy itp. W 2012 r. z możliwości tych skorzystało blisko 700 osób. Cyklicznie w pomieszczeniach Fundacji Regionalne Centrum spotyka się kilkadziesiąt organizacji, co tylko w zeszłym roku przyłożyło się na łączną liczbę 474 godzin. Warto też pamiętać, że pod adresem Grunwaldzka 5 zarejestrowanych jest kilkanaście różnych podmiotów, które nie dysponują własnym lokalem. Fundacja rocznie organizuje ok. 50 różnych szkoleń, udziela blisko 1000 godzin doradztwa w kilkunastu zakresach, a jej pracownicy udzielają informacji na niezliczoną liczbę pytań. Największym wyzwaniem, które stoi teraz przed Fundacją jest remont elewacji. Dotychczas ze zgromadzonych funduszy (blisko 1,5 mln zł) zostało wyremontowane wnętrze pałacu. Do najpoważniejszych inwestycji należały wymiana więźby i dachu, naprawa i wzmocnienie stropu oraz wzmocnienie całej konstrukcji budynku. Na bieżąco prowadzone są wszystkie niezbędne remonty, które pochłaniają znaczące środki. „Monplasir” ma jednak swoje dobre duchy. Przez wiele lat opiekę nad budynkiem sprawował dr. Jakub Szczepański oraz właściciel pracowni architektonicznej DA Marek Karło.

24

2.2 Pomorski Fundusz Pożyczkowy

W 2009 r. przy wsparciu Pomorskiej Rady Organizacji Pozarządowych udało się przekonać Zarząd i Sejmik Województwa Pomorskiego, do przekazania kwoty 1 mln zł na niskooprocentowane pożyczki dla pomorskich organizacji pozarządowych. Była to odpowiedź na pojawiające się problemy organizacji realizujących duże projekty, a borykających się z płynnością finansową. Operatorem tych środków został Pomorski Fundusz Pożyczkowy Sp. z o.o. Maksymalna wysokość pożyczki to 200 000 zł na okres do 6 miesięcy (z możliwością prolongaty). Co istotne, jednym z warunków przyznania środków, jest uzyskanie rekomendacji Pomorskiej Rady Organizacji Pozarządowych.

25

III Współpraca partnerska

26

Zacznę od słów pozarządowego klasyka: „Wszystko zaczęło się na Pomorzu”. O tak! To tu niemal 25 lat

temu w sposób szczególny ludzie zjednoczyli się, by zmieniać nasz kraj. To tu zostały ogłoszone pierwsze

konkursy dla organizacji, powstawały pierwsze programy współpracy i rady organizacji. Aby być

sprawiedliwą dodam, że Mazowsze kroczyło równolegle z Pomorzem w wypracowywaniu pierwszych

mechanizmów współpracy. Ale to znów w Gdańsku odbyło się pierwsze Forum Inicjatyw

Pozarządowych, czyli wydarzenie robione przez i dla organizacji pozarządowych. Tzw. Gdański Model

współpracy był i wciąż jest inspiracją dla wielu miejsc w całej Polski.

Wszyscy, którzy znają Jerzego Boczonia wiedzą, że najchętniej mówi i „robi” w zakresie partnerstwa, (albo

standardów). I wszystkie te wydarzenia pokazują, że siłą Pomorza jest spotykanie ludzi, sieciowanie

pomysłów i różnorodnych potencjałów w ramach FIP-ów, Forów Pełnomocników, Pomorskiego

Laboratorium Partnerstwa, Gdańskiej Sieci Partnerstw Lokalnych, czy Klastrów Społecznych. Do

kompletu brakuje jeszcze silnej federacji pomorskich organizacji pozarządowych, ale w końcu trzeba mieć

jakieś plany i wyzwania na przyszłość J Bo Pomorze partnerstwem stoi! To niewątpliwie zasługa Fundacji

RC i wielu innych przyjaznych osób i instytucji, dla których partnerstwo to nie sezonowa moda

i możliwość otrzymania dodatkowych punktów w projekcie, lecz sposób na realną zmianę i rozwój

miejsca, w którym żyjemy.

Marta Makuch Prezeska Centrum Inicjatyw Obywatelskich w Słupsku

3.1 Model Gdański

Od samego początku naszego istnienia podejmowaliśmy działania zmierzające do uregulowania wzajemnych relacji pomiędzy władzą lokalną a organizacjami pozarządowymi. W roku 1994 powstała autorska koncepcja lokalnego systemu współpracy pomiędzy organizacjami pozarządowymi a sektorem publicznym, tzw. „model gdański”, zmierzająca do stanowienia prawa lokalnego w tym zakresie. Na ówczesnym etapie rozwoju trzeciego sektora w Polsce, było to całkowicie nowatorskie podejście. Obejmowało ono różne obszary i formy działania. Zostały w niej określone zasady współpracy i regulaminy konkursów grantowych. W pierwszym okresie do realizacji koncepcji przystąpiło 5 miast ówczesnego województwa gdańskiego: Gdańsk, Gdynia, Sopot, Tczew, Rumia. We wszystkich wypadkach byliśmy głównym inicjatorem i konsultantem tych działań. Pierwsze regulacje prawne pojawiły się w Gdyni w 1995 r., następnie po 9-miesicznym okresie przygotowań w Gdańsku oraz Sopocie i Tczewie. Model i jego doświadczenia były szeroko wykorzystywane w kilkudziesięciu gminach w całej Polsce, aby ostatecznie stać się inspiracją dla powstałej w 2003 r. Ustawy o pożytku publicznym i o wolontariacie oraz do wypracowanego w ramach ministerialnego projektu systemowego „Modelu współpracy administracji publicznej z organizacjami pozarządowymi”.

3.2 Forum Pełnomocników

Ustawa z 2003 r. usankcjonowała prawnie szereg rozwiązań we współpracy pomiędzy organizacjami pozarządowymi a administracją publiczną. Wprowadziła m.in. obowiązek współpracy z fundacjami i stowarzyszeniami działającymi na danym terenie, czego wymiernym przykładem jest obligatoryjne uchwalanie rocznych programów współpracy. Zmiana ta wymusiła wyznaczanie w strukturach poszczególnych urzędów osób odpowiedzialnych za współpracę z partnerami społecznymi - tzw. Pełnomocników, choć trzeba przyznać, że część jednostek samorządu terytorialnego zdecydowała się na takie rozwiązanie na długo przed uchwaleniem Ustawy. Faktyczni pełnomocnicy funkcjonują jednak zwykle w strukturach większych samorządów. Znacznie częściej jest to po prostu jedno z wielu zdań w ramach istniejących stanowisk.

27

Niezależnie od zmian w prawie, Fundacja Regionalne Centrum, konsekwentnie od 2007 r. promuje idee tzw. „Forów Pełnomocników”. Specyfika współpracy z III sektorem obliguje osoby odpowiedzialne za tę współpracę do dysponowania odpowiednimi narzędziami oraz kwalifikacjami w zakresie znajomości zagadnień związanych z sektorem pozarządowym. Pierwotnie program zakładał 8-10 spotkań rocznie, wzbogacanych modułami dydaktycznymi w formie szkoleń i warsztatów, a także elementów integracji. W trakcie lat idea ta ewoluowała, jednak zawsze miała na celu podniesienie znaczenia roli pełnomocnika a także jakości wsparcia oferowanego organizacjom. Następnie forum pełnomocników, organizowane przez Fundacje Regionalne Centrum oraz Centrum Inicjatyw Obywatelskich ze Słupska, odbędzie się jesienią 2013 r. Patronat nad inicjatywą od lat sprawuje Marszałek Województwa Pomorskiego.

3.3 Pomorskie Klastry Społeczne

Analiza wyzwań i potrzeb sektora pozarządowego, w tym konieczność jego ekonomizacji, zaowocowała pomysłem na adaptację rozwiązań, które z powodzeniem stosowane są w biznesie. Jednocześnie w związku z naszym zaangażowaniem w rozwój ekonomii społecznej podjęliśmy działania mające na celu stworzenie szerszej płaszczyzny współpracy w formule klastrowej. Projekt „Pomorski Klaster Ekonomii Społecznej” stał się początkiem szerszej inicjatywy, która rozwijana będzie również w ramach Ośrodka Wsparcia Ekonomii Społecznej (patrz ). Tworzenie płaszczyzny szerokiej str. 35współpracy przedsiębiorców społecznych, włączenie działań badawczych (obserwatorium Ekonomii Społecznej) i edukacyjnych (Akademia Ekonomii Społecznej), ma w założeniu dać szansę szybkiego i w pełni profesjonalnego rozwoju ekonomicznych zachowań w sektorze obywatelskim. Podobna idea przyświecała integracji działa na rzecz ludzi starszych. Projekt „Klaster Seniora” doprowadził do uruchomienia współpracy i podpisania porozumienia wielu instytucji wspierających różnorodną aktywność seniorów. W tym samym kierunku zmierza, zainicjowane przez Fundację Regionalne Centrum w 2012 r., „Partnerstwo na rzecz Kresów Wschodnich”.

3.4 Pomorskie Laboratorium Partnerstwa

Już czterokrotnie zorganizowaliśmy seminaria przeglądowe i warsztaty służące wymianie doświadczeń w budowaniu partnerstw (Gdańsk, Szarlota k/Kościerzyny, dwukrotnie Ustka). Partnerstwa projektowe i branżowe, partnerstwa terytorialne - lokalne i subregionalne czy międzynarodowe. Za każdym razem uczestnicy seminariów w formule OPEN-SPACE zastanawiają się nad warunkami, w których partnerska współpraca rozkwita, a jakie czynniki je uniemożliwiają czy wręcz niszczą. Prezentowane są konkretne partnerstwa, sieci, fora czy pla�ormy, stanowiące dobre przykłady wykorzystania lokalnego potencjału. Zapraszamy ciekawych gości, którzy prezentują własne doświadczenia, dzieląc się zarówno sukcesami, jak i porażkami w tej skomplikowanej materii. Spotkania te stały się już swego rodzaju tradycją i będą kontynuowane.

3.5 Gdańska Sieć Partnerstw Lokalnych

W 2007 r., w ramach przygotowań do realizacji zadań współfinansowanych z Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS), przeprowadzony został w województwie pomorskim ciekawy „eksperyment” budowania partnerstw lokalnych na poziomie powiatów. Powstał wtedy system Powiatowych Partnerstw na rzecz Zatrudnienia i Spójności Społecznej. W założeniu miały one przenieść punkt ciężkości w podejmowaniu decyzji rozwojowych z „odległego” poziomu województwa na „bliższy” poziom powiatu, gdzie znacznie łatwiej i lepiej mogą być rozpoznawane problemy, jak i potencjały rozwojowe. Na terenie Miasta Gdańska przykładem takiej współpracy była powołana w 2009 r. Gdańska Sieć Partnerstw Lokalnych, której inicjatorem był Referat Integracji Społecznej i Współpracy z Organizacji Pozarządowymi w Urzędzie Miasta Gdańska oraz Fundacja Regionalne Centrum.

28

Trudno sobie wyobrazić, aby takie miasto jak Gdańsk zbudowało jedno partnerstwo reprezentujące interesy wszystkich mieszkańców (!). Podjęto zatem pracę w celu utworzenia pla�ormy współpracy opierając się na potencjale w poszczególnych dzielnicach miasta. Na początek zostały wybrane te dzielnice, w których aktywność mieszkańców była największa. Poszczególne partnerstwa były tworzone przez organizacje pozarządowe, szkoły, biblioteki, kluby sportowe, mały biznes itp. Jednocześnie w ramach wsparcia potencjału Sieci zorganizowano Gdańską Szkołę Lidera. Jest to cykl niezmiennie cieszący się zainteresowaniem aktywnych obywateli, wolontariuszy i działaczy organizacji pozarządowych, w trakcie którego mają oni okazję zapoznać się z różnymi zagadnieniem związanymi z funkcjonowaniem ich macierzystych instytucji. Dotychczas odbyło się 5 edycji Szkoły i planowane są następne.

29

IV Integracja sektora

30

20 lat...a może morze...

Fundacja RC kiedy myślę... widzę ogromne morze, i to co, misie lubią najbardziej – wciąż wzburzone

fale... i mnóstwo kutrów, łódek, tratw... i statków niemało, i żaglowce piękne – wszyscy jakby wiatru

szukali łaknąc i niepokojąc się czy aby im też nie zabraknie...

I jeszcze co widzę – krucjaty jakoweś tej niewątpliwej PRZYSTANI przeciwne, szabelkami wojujące... ale

co widzę – barwy swe zmieniają, bo jednak razem w jednej dobrej sprawie przemyśleli bojować...

I chmury nadciągające, promienie słońca zakrywają, żeby zbyt błogo i wygodnie nie było... bo iść trzeba

ciągle, i szukać dopokąd...

I dobrze, żeście już niesami... i dobrze, że nie za błogo... i dzięki, że za pozarząd bojujecie, i szukacie –

razem, i podpowiadacie, i bierzecie, by dawać...

I życzę, by sił, prostoty, pokory, nadziei i optymistycznych gwiazd i promieni nie zbrakło...

Bo o wiele więcej jest radości z dawania...niż... bądźcie DAWCAMI dopóki sił...

Marek Olechnowicz Przewodniczący Pomorskiej Rady Organizacji Pozarządowych, Prezes Stowarzyszenia „Podaj Rękę”

4.1 Pierwsze Regionalne Forum Inicjatyw Pozarządowych

Zaledwie po roku swej działalności Fundacja Regionalne Centrum podjęła niezwykle ambitne wyzwanie polegające na zorganizowaniu I Regionalnego Forum Inicjatyw Pozarządowych. Historycznie rzecz biorąc, był to pierwszy FIP w Polsce i pierwszy w tej części Europy. Odbył się on w maju 1994 roku. W tym pierwszym święcie organizacji pozarządowych udział wzięło ok 500 osób (!) z ponad 100 organizacji, w tym goście z Europy Zachodniej i Wschodniej (12 krajów). W następnych latach tzw. FIP-y na stałe zapisały się w kalendarzu tzw. imprez „sektorowych”, nie tylko w naszym regionie, ale w całej Polsce. Pomorskie FIP-y odbyły się w latach 2009, 2011 oraz 2013. Przez kilka lat ich funkcję pełniły kongresy Bal�ca i Konferencję Miast Morza Bałtyckiego (1998 r., 2000 r., 2005 r. – patrz str. 39-40). Wszystkie były organizowane lub współorganizowane przez Fundację RC.

4.2 Reprezentacje Sektora

Efektem wzrostu ilości organizacji pozarządowych w województwie pomorskim było zagęszczenie różnego rodzaju partykularnych, czasem sprzecznych, interesów poszczególnych stowarzyszeń i fundacji. Jednocześnie pojawił się problem braku ciał występujących w imieniu i na rzecz wszystkich organizacji z danego terenu, szczególnie w kontakcie z władzą lokalną. Trudno bowiem podejmować decyzje o charakterze systemowym w oparciu o kontakty z indywidualnymi liderami wielu instytucji. Proces budowania reprezentacji środowiska organizacji pozarządowych rozpoczęty został przez Fundację RC w kwietniu 2002 r., kiedy to odbyły się wybory do 18 powiatowych rad organizacji pozarządowych. Przyjęły one formułę forów o charakterze terytorialnym choć początkowo brana była także pod uwagę koncepcja federalizacji branżowej. W 2003 powstała Pomorska Rada Organizacji Pozarządowych. W 2012 roku, pod przewodnictwem jej obecnego szefa Marka Olechnowicza, świętowała swoje 10 – lecie. Obecnie funkcjonuje powiatowych rad, w tym uznawana za modelową 16 Gdańska Rada Organizacji Pozarządowych, której pracami kieruje Beata Matyjaszczyk, długoletnia pracownica Fundacji RC. Zarówno w przypadku PROP jaki GROP Fundacja Regionalne Centrum pełni funkcję sekretariatu Rad. W latach 2008 – 2010 funkcję przewodniczącego GROP pełnił także Dyrektor Fundacji RC - Jerzy Boczoń.

31

V Promocja sektora

32

Fundacja RC od lat działa w dawnym Pałacu Ślubów. Miejsce, gdzie dawniej ludzie składali sobie

przysięgę małżeńską stało się azylem, a może bardziej kuźnią wykuwania, kształtowania działań

obywatelskich, pro-społecznych. Strasznie źle to brzmi, bo tak jakoś oficjalnie i pompatycznie, gdy

naprawdę siedziba Fundacji to taki dom otwarty, dla każdego i na każdą inicjatywę. Każde piętro żyje

wspólnym, ale nieco odrębnym życiem. Z tego miejsca płynie bardzo wiele inspiracji do debat, szkoleń,

spotkań, akcji. Fundacja to oczywiście nie tylko siedziba przy Alei Grunwaldzkiej, ale osoby w nią

zaangażowane są widoczne w bardzo wielu miejscach pomorskiej agory obywatelskiej. Z doświadczenia

wiem, że bez takiego miejsca startu, bez zaplecza, którym można swobodnie dysponować, bez swoistej

ostoi, trudno o długofalowe działania, trudno o sukcesy. Fundacja RC i Radio Plus zorganizowały wspólnie

już kilkanaście wspólnych działań. Bursztynowy Mieczyk to pomysł i realizacja Fundacji RC, my jesteśmy

partnerami od zaledwie lat kilku, jednak jest to wydarzenie, tak, podkreślę to słowo, wydarzenie na skalę

całego Pomorza. Cieszę się, że to nasz wspólny dorobek. Fundacji życzę kolejnych 20 i 20 i 20, a potem

jeszcze raz 20 lat.

Adam HlebowiczDyrektor Radia „Plus”

5.1 Nagroda Bursztynowego Mieczyka

Największe święto organizacji pozarządowych w naszym województwie to uroczyste rozdanie Nagrody Bursztynowego Mieczyka. Ustanowiona została w 1994 roku przez ówczesnego Wojewodę Gdańskiego Macieja Płażyńskiego z inicjatywy Regionalnego Centrum, a od 2010 r. nosi jego imię. Od 1999 r. jest to także trofeum wręczane laureatom wspólnie przez Wojewodę Pomorskiego i Marszałka Województwa Pomorskiego. Nagroda ma za zadanie promować postawy prospołeczne i inicjatywy na rzecz społeczności lokalnych. Co roku Kapituła przyznaje 4 nagrody główne (charakterystyczna pamiątkowa tabliczka z miniaturą miecza ze srebra i bursztynu oraz premia pieniężna) w następujących kategoriach:

Za innowacyjność i promowanie nowych działań

Za współprace z innymi partnerami, w szczególności z instytucjami sektora publicznego

Za całokształt działalności organizacji na rzecz budowania społeczeństwa obywatelskiego

Za działalność edukacyjną wśród dzieci i młodzieży w zakresie ekologii

Za integrowanie i włączanie w działania organizacji wolontariuszy i społeczności lokalnej

Ponadto równolegle przyznawane są także: Nagroda Marszałka Borusewicza, Nagroda Ministra Kultury, Nagroda Ministerstwa Edukacji Narodowej, Nagroda Rzecznika Praw Obywatelskich, Nagroda Fundacji Pomorskiej, Nagroda Stowarzyszenia Pomorskie w Unii, Nagroda P. Z. Misiuro. Cztery ostatnie edycje gali, połączone z koncertem, odbyły się w Filharmonii Bałtyckiej. Wcześniej przez wiele lat impreza gościła w Dworze Artusa. W 2001 r. Regionalne Centrum ustanowiło własną nagrodę wręczaną najlepszym pomorskim liderom organizacji pozarządowych. „Bursztynowa Róża” dedykowana jest tym, którzy przyczyniają się do pozytywnych przemian i rozwoju współpracy w regionie. Co ciekawe, skład Kapituły powiększa się co rok, bowiem jej członkami stają się dotychczasowi laureaci (patrz str. 54).

33

5.2 Akcja „Podziel się 1%”

Od kilku lat jako podatnicy mamy możliwość przekazania 1% podatku dochodowego na rzecz organizacji pożytku publicznego. W 2012 r. z takiej możliwości skorzystało 80% mieszkańców Miasta Gdańska przekazując na rzecz OPP łącznie ponad 8 mln zł. Niewątpliwie w kontekście pojawiających się co jakiś czas informacji o nieprawidłowościach w organizacjach pozarządowych, na znaczeniu zyskują inicjatywy promujące transparentne i solidne podmioty. Mając to na uwadze, w 2007 r. Fundacja Regionalne Centrum zainicjowała Akcję „Podziel się 1 procentem”. Partnerami przedsięwzięcia od samego początku były Radio Plus i Dziennik Bałtycki, które w specjalnej kampanii prezentują wzorcowe organizacje pożytku publicznego. Zachęcają także do przekazania 1% na rzecz pomorskich OPP. Wspierając lokalne organizacje mamy gwarancje, że środki te zostaną spożytkowane na rozwój naszego regionu. Od 5 lat podmioty biorące udział w Akcji, typowane są przez Pomorską Radę Organizacji Pozarządowych. Bardzo szybko inicjatywę objęli patronatem także Prezydent Miasta Gdańska i Marszałek Województwa Pomorskiego. Dzięki ich wsparciu mamy okazję podziękować darczyńcom pięknym koncertem odbywającym się w Filharmonii Bałtyckiej. Biletem wstępu na to wydarzenie jest kserokopia właściwej strony zeznania podatkowego, zawierającej wypełnioną rubrykę dokumentującą przekazanie 1% na rzecz jednej z pomorskich OPP. Po koncercie organizacje biorące udział w akcji, obdarowują przybyłych gości przygotowanymi wcześniej wypiekami, dziękując w ten sposób za zaufanie i wsparcie.

34

VI Ekonomia Społeczna

35

Fundacja RC to ważny punkt na mapie instytucji wspierających przedsiębiorczość społeczną, nie tylko

mapie województwa pomorskiego, lecz całej Polski.

Fundacja od wielu lat włącza się aktywnie w tworzenie ruchu na rzecz wzmacniania ekonomii społecznej,

zarówno w praktycznym wymiarze – prowadząc OWES, jak i szukając najlepszych rozwiązań

systemowych dla tego sektora – konsultując Pakt ES i KPRES.

Prowadzi także aktywnie działania szkoleniowe i doradcze dla samych przedsiębiorstw społecznych jak

i ich otoczenia, zdając sobie doskonale sprawę, ze kondycja ekonomii społecznej w duże mierze zależy od

jakości współpracy z instytucjami pomocy społecznej i rynku pracy.

Ważnym nurtem wspierania PES jest współpraca z biznesem, z której Fundacja przenosi na grunt

przedsiębiorców społecznych najlepsze doświadczenia CSR-owe pokazując jak czerpać z sektora

biznesowego zdolności działań rynkowych.

Mamy nadzieję, że następne 20 lat będzie obfitowało w twórcze, profesjonalne i kompleksowe wsparcie

sektora społecznego, w tym ekonomii społecznej. Czego drużynie Jurka i sobie życzymy.

Karolina Cyran – Juraszek i Cezary Miżejewski

6.1 Manifest Ekonomii Społecznej

Historię przedsiębiorczości społecznej w województwie pomorskim rozpoczęły projekty realizowane jeszcze w ramach Programu EQUAL: „Na Fali” Caritas Archidiecezji Gdańskiej (2005-2008) oraz „Agenda Bezdomności” Towarzystwa Pomocy im. Świętego Brata Alberta (2005-2008). Jednak przełomem w skali ogólnopolskiej okazała się zorganizowana w czerwcu 2008 r. Gdańska Konferencja Ekonomii Społecznej – „Ekonomia Solidarności”. Jej inicjatorem była Fundacja Inicjatyw Społeczno – Ekonomicznych wraz z partnerami Fundacją Regionalne Centrum oraz Europejskim Centrum Solidarności. Spotkanie w Gdańsku stanowiło podsumowanie kilkuletniego procesu poszukiwania najlepszych modeli ekonomii społecznej w Polsce. W trakcie konferencji, w obecności Prezydenta Lecha Wałęsy, Premiera Tadeusza Mazowieckiego oraz prof. Leszka Balcerowicza, zaprezentowano dokument pod nazwą „Manifest Ekonomii Społecznej” opisujący główne założenia koncepcji ekonomii społecznej w Polsce, będący do dzisiaj jednym z najważniejszych dokumentów programowych w tym obszarze.

6.2 Ośrodek Wsparcia Ekonomii Społecznej

Fundacja RC bardzo wcześnie zdecydowała się pełnić funkcję Ośrodka Wsparcia Ekonomii Społecznej (OWES) w województwie pomorskim. Często bez dodatkowych środków, w zgodzie ze swoją misją, udzielała pomocy podmiotom ekonomii społecznej. W 2008 r. Departament Europejskiego Funduszu Społecznego Urzędu Marszałkowskiego dofinansował projekt pt. „Gdański Dom NGO's wsparciem dla ekonomii społecznej”, w ramach którego odbyły się dwie edycje „Akademii Ekonomii Społecznej”, cykl szkoleniowy „ABC biznesu dla organizacji pozarządowych”, zorganizowano także Inkubator Sektora Ekonomii Społecznej. Podmioty ekonomii społecznej, w tym organizacje prowadzące działalność gospodarczą i odpłatną, uzyskały dostęp do usług księgowych, informacji nt. tworzenia i obsługi projektów, a także reguł współczesnego biznesu. Projekt realizowany był we współpracy z Caritasem Archidiecezji Gdańskiej. W 2012 r. wznowiono pracę nad OWES. Z ramienia Fundacji Regionalne Centrum nadzorowała je Agnieszka Grafińska – Dejna, autorka koncepcji Ośrodka. W działaniach wspierali ją przedstawiciele Towarzystwa im. Świętego Brata Alberta, Caritas Archidiecezji Gdańskiej, Gdańskiego Obszaru Metropolitarnego, Pomorskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej, Pracodawców Pomorza. Prace nad koncepcją OWES trwały ponad rok. W spotkaniach roboczych uczestniczyli przedstawiciele różnych jednostek samorządu terytorialnego.

36

Ostateczna koncepcja OWES oparta została na doświadczeniach wszystkich wymienionych wyżej podmiotów, ale także dobrych praktykach wypracowanych w podobnych Ośrodkach w całej Polsce. W kwietniu 2013 r. po wielu miesiącach oczekiwań, pod marką „Dobra Robota” ostatecznie rozpoczął funkcjonowanie Ośrodek Wsparcia Ekonomii Społecznej z siedzibą w Gdańsku. W projekcie tym Fundacja odpowiada za tzw. „koszyk usług” oraz koordynuje działania animatorów.

6.3 Gdański Model Ekonomii Społecznej

Niewątpliwie na uwagę zasługuje jeden z najważniejszych w województwie pomorskim projektów innowacyjnych, bezpośrednio dotyczący wspomnianej tematyki, a mianowicie Gdański Model Ekonomii Społecznej zainicjowany przez Towarzystwo Pomocy im. Świętego Brata Alberta. Jego realizacja zbiegła się w czasie z powstaniem „Planu działań na rzecz promocji i upowszechniania ekonomii społecznej oraz rozwoju instytucji sektora ekonomii społecznej i jej otoczenia w województwie pomorskim na lata 2011-2013” koordynowanego przez Regionalny Ośrodek Pomocy Społecznej Urzędu Marszałkowskiego. W jednym i drugim działaniu Fundacja brała czynny udział.

37

VII Współpraca międzynarodowa

38

Z okazji 20 rocznicy działalności serdecznie gratuluję Fundacji RC wszystkich dotychczasowych osiągnięć.

Aż trudno uwierzyć, ze to już 20 lat! Miałam przyjemność współpracować z Regionalnym Centrum

Informacji i Wspierania Organizacji Pozarządowych od samego początku.

Aktywna działalność Fundacji niewątpliwie przyczyniła się do rozkwitu sektora organizacji

pozarządowych w naszym regionie i do tego, że szybko stały się one ważnym partnerem samorządów we

wprowadzaniu reform, a także opracowaniu i wdrażaniu strategii rozwoju.

Członkostwo w UE przyniosło zarówno Fundacji jak i całemu sektorowi nowe szanse, ale tez nowe

wyzwania. Organizacja wizyt studyjnych organizacji pozarządowych w Brukseli podczas dorocznego

Europejskiego Tygodnia Regionów i Miast (Open Days) to był strzał w dziesiątkę! Przedstawiciele

pomorskich organizacji mieli możliwość uczestniczenia w wielu różnorodnych warsztatach i seminariach

tematycznych, nawiązania bezpośrednich kontaktów z organizacjami z całej Europy a także

z przedstawicielami instytucji europejskich. Dla mnie te brukselskie spotkania w Biurze Regionalnym

Województwa Pomorskiego były wielka przyjemnością i zawsze rodziły się po nich nowe ciekawe

pomysły i projekty.

Również podczas ostatnich kilku lat pracy w Parlamencie Europejskim wielokrotnie korzystałam

z pomocy Fundacji RC, aby skutecznie dotrzeć z informacjami do organizacji pozarządowych. I jak zawsze

w ciągu całych 20 lat współpraca nadal układa się świetnie!

O sukcesie takiej organizacji zawsze przesądza osobiste zaangażowanie, entuzjazm i kreatywność ludzi,

którzy ją tworzą. Raz jeszcze gratulując pracownikom Fundacji, dziękuję wszystkim, a w szczególności

Agnieszce Dejna i Jurkowi Boczoniowi za fantastyczną współpracę i życzę wielu dalszych sukcesów.

Alicja Majewska- Gałeziak,były Dyrektor Regionalnego Biura Województwa Pomorskiego w Brukseli

Fundacja Regionalne Centrum wielokrotnie była partnerem działań międzynarodowych realizowanych

przez Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego. Szczególne znaczenie miało to w okresie, gdy

województwo pomorskie przewodniczyło organizacji reprezentującej regiony Morza Bałtyckiego

o nazwie Bal�c Sea States Subregional Conference – czyli w latach 2001 – 2004. Jednym z celów naszego

przewodnictwa było nawiązanie bliższej współpracy z innymi bałtyckimi organizacjami i sieciami

współpracy, tak by nasze działania na rzecz rozwoju Regionu Morza Bałtyckiego były bardziej

skoordynowane, a zatem efektywne. Fundacja była ważnym partnerem tego procesu.

Fundacja Regionalne Centrum, jako członek wspierający Stowarzyszenie Pomorskie w Unii Europejskiej,

jest też pośrednikiem między administracją publiczną a organizacjami pozarządowymi w kwes�ach

dotyczących Unii Europejskiej. Dzięki Fundacji, przy wsparciu Marszałka Województwa Pomorskiego,

zainteresowane organizacje pozarządowe uczestniczą corocznie w bardzo ważnym europejskim

spotkaniu w Brukseli, zwanym Dni Otwarte Regionów i Miast. Udział organizacji pomorskich

w odbywających się tam seminariach pomaga w upowszechnianiu wiedzy o UE wśród społeczeństwa

Pomorza.

Krystyna WróblewskaWicedyrektor ds. współpracy zagranicznej w Departamencie Rozwoju Gospodarczego UMWP

39

7.1 Focal Piont

Od 2001 r. jesteśmy jedynym krajowym punktem (focal point) w Sieci Organizacji Państw Morza Bałtyckiego, a także jej współzałożycielem. Przynależność do Sieci pozwala nam na wspieranie polskich organizacji w zakresie poszukiwania partnerów zagranicznych, zapewnia wpływ na podnoszenie znaczenia trzeciego sektora w Europie poprzez uczestnictwo w gremiach doradczych na poziomie europejskim w Sieci. Współorganizujemy także coroczne Bal�c Sea NGO Forum. Impreza odbywa się w różnych miastach Europy w zależności od prezydencji danego kraju w Radzie Państw Morza Bałtyckiego. Ostatnie Forum odbyło się w 2013 r. w Sankt Petersburgu. Fundacja zorganizowała także wyjazd dla przedstawicieli organizacji pozarządowych, które chciały wziąć udział w tym wydarzeniu.

7.2 Open Days – Dni Miast i Regionów

We współpracy ze Stowarzyszeniem „Pomorskie w Unii”, którego jesteśmy członkiem wspomagającym, organizujemy coroczny wyjazd studyjny dla przedstawicieli pomorskich organizacji pozarządowych do Brukseli na tzw. Open Days czyli Dni Miast i Regionów. Wychodzimy bowiem z założenia, iż każdy aktywny Europejczyk powinien choć raz znaleźć się w sercu zjednoczonej Europy i mieć możliwość wzięcia udziału w debacie o charakterze ogólnoeuropejskim.

7.3 Biuro Partnerów

W październiku 1999 r. w celu zintensyfikowania i profesjonalizacji współpracy międzynarodowej Fundacja Regionalne Centrum powołała tzw. Biuro Partnerów. Pierwotnie jednym z głównych działań Biura było przygotowanie Kongresu NGO Bal�ca 2000. Obecnie Biuro ma formę stałego punktu służącego pomocą zgłaszającym się do nas fundacjom i stowarzyszeniom w nawiązywaniu kontaktów z partnerami z zagranicy, organizacji międzynarodowych konferencji, seminariów i wizyt studyjnych oraz współpracę z zagranicznymi partnerami.

7.4 BALTICA 2000

W 2000 r. we współpracy z władzami 5 miast: Gdańska, Gdyni, Sopotu oraz Rumii i Tczewa został zorganizowany przez Fundację Regionalne Centrum Kongres Organizacji Pozarządowych z Europejskich Miast Partnerskich pod nazwą „Bal�ca 2000”. W wydarzeniu wzięło udział ponad 500 osób z Polski oraz 16 krajów – przedstawicieli organizacji pozarządowych oraz samorządów lokalnych miast bliźniaczych dla pięciu miast Pomorza organizujących spotkanie. Kongres dotyczył przede wszystkim tematu organizacji pozarządowych w Zjednoczonej Europie, ale uczestnicy brali udział w licznych wydarzeniach artystycznych, spotkaniach branżowych i seminariach odbywających się w pięciu miastach partnerskich. Podczas Kongresu (objętego zresztą patronatem Lecha Wałęsy i Tadeusza Mazowieckiego) odbywała się także część obchodów związanych z XX-leciem NSZZ Solidarność, jako pierwszej autentycznej organizacji pozarządowej nie tylko w Polsce, ale także tej części Europy. Kongres był pierwszym tak dużym wydarzeniem nie tylko w historii Fundacji RC, ale jako przykład współpracy międzynarodowej był pionierskim działaniem na skalę ogólnopolską.

40

7.5 V Bałtyckie Forum Organizacji Pozarządowych

Kolejna międzynarodowa konferencja została zorganizowana przez Fundację Regionalne Centrum w 2005 r. Było to V Bałtyckie Forum Organizacji Pozarządowych. Forum odbyło się w Gdyni pod hasłem „Sektor pozarządowy Morza Bałtyckiego w rok po poszerzeniu Unii Europejskiej – dobre praktyki”. Wydarzenie zostało zorganizowane w ramach wspomnianego wyżej Focal Point of Bal�c Sea NGO Network, a partnerem przedsięwzięcia było Miasto Gdynia oraz Nordic Council of Ministers. W trakcie Forum o wspólnej tożsamości organizacji państw Morza Bałtyckiego rozmawiało ponad 180 przedstawicieli organizacji z Dani, Niemiec, Finlandii, Norwegii, Rosji, Łotwy, Estonii, Litwy, Białorusi, Szwecji oraz międzynarodowych organizacji takich jak: Rada Państw Morza Bałtyckiego, Nordic Council of Ministers, Bal�c Sea Parlamentary Conference, Bal�c Sea States Subregional Coopera�on, Ars Bal�ca, Bal�c 21, Związek Miast Bałtyckich, VASAB, Euroregion Bałtyk oraz przedstawiciele administracji szczebla krajowego i regionalnego.

41

VIII Modernizacja działań sektora

42

Może nie wszystkie, ale z pewnością wiele działań wprowadzających ważne zmiany społeczne miało swój

początek na Pomorzu. A stwierdzenie, że to właśnie w Trójmieście Jurek Boczoń z Regionalnego Centrum

rozpoczął wieloletnie prace nad zasadami współpracy JST z III sektorem, jest już chyba truizmem. Mimo

to będę zdecydowanym heroldem tej prawdy, że to od inicjatywy RC świat pozarządowy zaczął się

zmieniać, a Jurek - i to nie po raz ostatni - był pierwszy. Dobrze jest znać taki zespół i takiego lidera i móc

korzystać z ich doświadczeń. Dziękuję za to!

Zbigniew WejcmanStowarzyszenie BORIS

8.1 Standaryzacja Usług

Korzystając z doświadczeń naszych zagranicznych partnerów, w końcu lat 90-tych Fundacja Regionalne Centrum jako pierwsza w Polsce wprowadziła koncepcję budowania standardu na grunt sektora pozarządowego i publicznego. Autorem opracowanej metodologii był Jerzy Boczoń – Dyrektor Fundacji i do dziś jest z powodzeniem wykorzystywana zarówno wśród organizacji, jak i instytucji podległych organom administracji samorządowej. W 2006 r. Sieć SPLOT wydała opracowany na bazie tych doświadczeń „Poradnik standaryzacji usług społecznych”. W oparciu o wspomnianą metodologię zostało opracowanych kilkadziesiąt standardów realizacji zadań społecznych m.in.:

Standard Lokalnego Forum Inicjatyw Pozarządowych – Biuro Obsługi Ruchu Inicjatyw Społecznych (BORIS), Warszawa

Standard Centrum Wsparcia dla Organizacji Pozarządowych – Elbląskie Stowarzyszenie Wspierania Inicjatyw Pozarządowych (ESWIP), Elbląg

Standard Uniwersytetu Trzeciego Wieku – ESWIP, Elbląg

Standard Spółdzielni Socjalnej – Caritas Archidiecezji Gdańskiej, Gdańsk

Pakiet standardów dotyczących pracy z osobami bezdomnymi: Standaryzacja pomocy instytucjonalnej czy streetworkingu – Pomorskie Forum na rzecz Wychodzenia z Bezdomności, Gdańsk

Standard usług opiekuńczych, Fundacja „Niesiemy pomoc”, Gdynia

8.2 Kontraktowanie usług

Kontraktowaniem usług Fundacja Regionalne Centrum po raz pierwszy zaczęła zajmować się w 1999 r. System taki przy naszym udziale został wówczas uchwalony m.in. w Gdańsku i Szczecinie, gdzie osiągnął najbardziej dojrzałą formę. Innowacyjne jak na tamte czasy modele były prezentowane nawet w innych krajach Europy Środkowo – wschodniej. W 2001 r. Regionalne Centrum wzięło także udział w przygotowaniu uchwały regulującej system powierzania zadań gminy i powiatu organizacjom pozarządowym, stosując kontraktowanie. Wówczas to wprowadzono do systemu dwa ważne elementy: standaryzację i ewaluację.

8.3 Badania

Od początku założyliśmy, że jednym z naszych ważniejszych obszarów aktywności będzie działalność badawcza. Mimo dużych kosztów związanych prowadzenia badań, jesteśmy wciąż jedynym podmiotem w województwie pomorskim, który systematycznie podejmuje to wyzwanie.Nasz dorobek w tej dziedzinie obejmuje: 1993 – badanie dotyczące współpracy organizacji pozarządowych i innych instytucji województwa

gdańskiego w obszarze polityki społecznej

43

1994 – badania na zlecenie Forum Fundacji Polskich dot. różnych aspektów funkcjonowania fundacji w naszym województwie.

2004 – badanie kondycji trzeciego sektora (we współpracy ze Stowarzyszeniem Klon/Jawor i Urzędem Marszałkowskim WP)

2007 – badanie kondycji sektora pozarządowego w województwie pomorskim 2008 – badanie trzeciego sektora w województwie pomorskim w kontekście rozwoju ekonomii

społecznej 2010 – badanie dotyczące wyznaczania granic jednostek pomocniczych gminy 2010 – badanie dotyczące granic jednostek pomocniczych gminy w świadomości mieszkańców dzielnicy

Wrzeszcz 2012 – badanie kondycji trzeciego sektora w województwie pomorskim

44

IX Wspieraliśmy

45

Ruchy miejskie bywają głośne, niecierpliwe, wymagające. Trochę jak w jednym z etapów rozwoju

człowieka. Co z tego wyrośnie, zależy od nas wszystkich uczestniczących w procesie. Jedno jest pewne

Sorman głosząc swoją tezę musiał w Gdańsku dostrzec umiejętność wykorzystania szansy rozwoju.

Jesteśmy dojrzalsi o nowe wspólne doświadczenia za które wszystkim uczestniczącym w procesie,

a szczególnie Fundacji Regionalne Centrum Informacji i Wspomagania Organizacji Pozarządowych, jako

osoba odpowiedzialna za gdańską politykę społeczną, dziękuję. Doświadczenia szyte na miarę potrzeb

użytkowników miasta. Jeśli ktoś skorzysta z szansy nauczenia się czegoś od nas, to już spełniamy wszelkie

kryteria bycia liderem tym obszarze z szyldem, czy bez.

Ewa Kamińska Zastępca Prezydenta Miasta Gdańska ds. Polityki Społecznej

9.1 Centrum wolontariatu

W maju 1995 r. w ramach realizowanych projektów jako jedni z pierwszych w Polsce powołaliśmy Centrum Wolontariatu w Gdańsku. Po trzech latach działalności, w październiku 1997 r. nastąpiła rejestracja Stowarzyszenia Regionalne Centrum Wolontariatu, które jako niezależna jednostka podjęło kontynuację dotychczasowych działań. Dziś Centrum Wolontariatu w Gdańsku, pod przewodnictwem obecnego prezesa Pawła Buczyńskiego jest jedną z najprężniej rozwijających się organizacji na terenie Miasta Gdańska.

9.2 Pomorskie Forum na rzecz Wychodzenia z Bezdomności (PFWB)

PFWB jest jednym z najznakomitszych przykładów partnerstwa branżowego w naszym kraju. Istnieje już ponad 15 lat i wciąż się rozwija. Mieliśmy szczęście i honor uczestniczyć w jego tworzeniu. Zaczęło się od myślenia o profesjonalnie przygotowanych standardach w pracy z osobami bezdomnymi, a doprowadziło to do zbudowania trwałego i bardzo silnego partnerstwa publiczno - społecznego. Towarzyszenie Forum na różnych etapach rozwoju było nie tylko spełnieniem naszej misji, ale wielką lekcją profesjonalizacji działania wyrastającego z obywatelskiego zaangażowania, a także wspaniałym doświadczeniem coachingu rozwojowego. To Fundacja RC została poproszona przez organizatorów Forum o spełnienie roli fundatora nowego podmiotu prawnego, który zachowując misję i sposoby działania wzbogacił Forum osobowością prawną. Obecnie Forum jest liderem ważnego ogólnopolskiego projektu z kilkunastomilionowym budżetem, koordynując wieloaspektowe działania najważniejszych organizacji partnerskich, zajmujących się tematyką bezdomności.

9.3 Wsparcie Jednostek Pomocniczych Gminy

Jednostki pomocnicze gminy (JPG) pełnią ważną rolę w budowaniu demokracji i kształtowaniu odpowiedzialności wspólnot lokalnych. Jest to ostatni szczebel ustawowo rozumianego samorządu lokalnego. Są zorganizowane na poziomie bezpośredniego odczytywania i oddziaływania na potrzeby mieszkańców, angażując najbardziej aktywnych obywateli. Mają statutowe uprawnienia do reprezentowania interesów mieszkańców dzielnicy/osiedla. Są powołane decyzją rady gminy i mają faktyczne kompetencje wynikające z prawa. Dysponują niewielkimi, lecz stałymi środkami finansowymi, które mogą zaangażować w bezpośrednie zaspokojenie potrzeb mieszkańców. Są naturalnym sojusznikiem i partnerem dla organizacji pozarządowych działających lokalnie, w dzielnicy. W latach 2009-2011 Fundacja Regionalne Centrum zrealizowała 3 projekty poświęcone wzmocnieniu tej formy aktywności obywatelskiej. We współpracy z badaczami z Uniwersytetu Gdańskiego wypracowaliśmy metodologię wyznaczania granic JPG w przestrzeni miejskiej. Zorganizowaliśmy kilkadziesiąt debat i kilka konferencji nt. różnych aspektów i modeli funkcjonowania JPG.

46

W tym zakresie współpracowaliśmy z wybitnymi ekspertami z Polski i zagranicy, m.in.: Prof. Hubertem Izdebskim, który wykonał dla nas najważniejsze ekspertyzy. Jesteśmy przekonani, że między innymi nasze działania doprowadziły do ogromnego wzrostu zainteresowania działalnością rad dzielnic i osiedli. W wyborach w maju 2011 r. ustanowiono ich 27, z których 14 powstało po raz pierwszy. W wielu z nich kluczowe rolę odgrywają działacze organizacji pozarządowych. Dodatkowym efektem naszych projektów było również powstanie nowej, niezależnej struktury Forum Rad Dzielnic, która powołana została z inicjatywy Beaty Matyjaszczyk byłego koordynatora merytorycznego naszych działań w tym zakresie.

47

X Działaność charytatywna

48

Fundacja Regionalne Centrum przez 20 lat wspierała nie tylko rozwój społeczeństwa obywatelskiego, ale

znalazła także miejsce w swej aktywności dla najbardziej potrzebujących. Dzięki otwartości zespołu

Fundacji udało się przez 8 edycji wywołać uśmiech u przeszło 2600 dzieciaków mimo, że praca nad Akcją

była często prowadzona w rygorze 24 h na dobę przez 7 dni w tygodniu. Ludzi dobrej woli wśród

sponsorów było bardzo wielu, ale to zespół pracujący przy tym wydarzeniu je uwiarygadniał. Gorąco

dziękujemy za WSPARCIE i ZAANGAŻOWANIE ! Mam nadzieję, że do pospolitego ruszenia za rok!

Agnieszka Dejnapomysłodawczyni i współorganizatorka Akcji „Festyn dla ucznia”

10.1 Festyn „Zeszyt dla ucznia”

Od 2005 r. wraz z Inicjatywą Kobiet Europejskich, której przewodniczy p. Magda Adamowicz, współorganizujemy akcję charytatywną „Zeszyt dla Ucznia”. Festyn tradycyjnie odbywa się na placu Gdańskiego Domu NGOs i gromadzi stałe grono ludzi dobrej woli, w tym wielu pomorskich przedsiębiorców, chcących wesprzeć hojnym gestem maluchy z ubogich rodzin. Co roku w trakcie festynu przeprowadzona jest licytacja atrakcyjnych przedmiotów otrzymanych od darczyńców, natomiast cegiełki - bilety wstępu na festyn – są jednocześnie kuponami biorącymi udział w loterii fantowej. Nagrodami w loterii są również przedmioty i usługi przekazane przez współpracujących z nami przedsiębiorców, instytucje i osoby prywatne. Festyn obfituje w atrakcje zarówno dla najmłodszych jak i tych dużo starszych, nie wyłączając możliwość degustacji potraw i trunków przygotowanych specjalnie na tę okazje przez znanych gdańskich restauratorów. W całej wieloletniej działalności udało się zebrać przeszło 200 tyś i przekazać wyprawki 2600 dzieci!

49

Materiały dodatkowe

50

Aktualny zespół Fundacji RC:

Jerzy Boczoń – Dyrektor Fundacji RC

Justyna Rostkowska – Główna księgowa

Natalia Siuda – Doradca formalno – prawny

Aleksandra Leja – Koordynator projektów

Michał Pielechowski – Specjalista ds. informacji

Antonina Paplińska – Specjalista ds. ewaluacji

Paulina Sieradzan – Specjalista ds. usług i szkoleń

Mariusz Kowalik – Kierownik ROEFS Gdańsk

Eliza Łuczkiewicz – Doradca kluczowy w ROEFS Gdańsk

Karolina Łapińska – Specjalista ds. informacji w ROEFS Gdańsk

Bartosz Wojtasiak – Specjalista ds. szkoleń

Magdalena Sobiczewska – Asystent ds. rozliczeń

Animatorzy OWES Gdańsk:

Katarzyna Werner

Jacek Brzeziński

Łukasz Brządkowski

Piotr Stec

Mateusz Hoppe - informatyk

Joanna Kasperczak – obsługa biblioteki

Krystyna Orlińska – pomoc techniczna

Tomasz Majewski – konserwator

Wieloletni pracownicy i współpracownicy:

Adamiak Anna | Adamski Jerzy | Badeński Artur | Bełczowska – Pagel Katarzyna | Bień-Szymańczak Anna | Błasińska Katarzyna | Ceynowa Dorota | Chrobak Izabela | Czapska Karolina | Damiec Ewa | Danielewicz Ewa | Dawidowska Alicja | Dejna Agnieszka | Ejsmont Jacek | Erenc Janusz | Gałęziak Janusz |Gerega Anna | Idźkowska Elżbieta | Jakacka Katarzyna | Jereczek Krystyna | Kabasiński Kamil | Kamińska Elżbieta | Kantor Bogdan | Karło Marek | Klein Beata | Kowalska Katarzyna | Kowalski Krzysztof | Krojec Urszula | Łosowska Monika | Łukowiak Anna | Małecka – Jagła Agnieszka | Matyjaszczyk Beata | Meller Agnieszka | Miczko Małgorzata | Mroczek Marta | Musileska Iwona | Neubauer Piotr | Opinc Marcin | Osińska Patrycja | Paluch Jacek | Pawliszcze Piotr | Piotrowska Janina| Piotrowski Jan | Plona Monika | Połomski Adam | Puławska Iwona | Rosse Waldemar | Rusajczyk Monika | Schmeideskamp – Kornatowicz Małgorzata | Schneider Andrzej | Siebert Agnieszka | Słoma Małgorzata | Szady Robert Szewczyk Joanna | Szymański Antoni | Średniawa Barbara | Średniawa Grzegorz | Toczyska Ewa |Toczyski Witold | Wichamn Krzysztof | Woźniewska Katarzyna | Zabłocka – Karsowska Ewa |Zajączkowska Alicja

51

Grantodawcy

Fundusz Inicjatyw Pozarządowych (FIO)

Program Operacyjny Kapitał Ludzki (POKL)

Fundusz Małych Grantów Transgranicznych i Międzyregionalnych

Fundacja Fundusz Współpracy (FOP)

Programy Unii Europejskiej PHARE

Inicjatywa Wspólnotowa Equal - EFS

Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej

Ambasada Stanów Zjednoczonych

Wojewoda Pomorski

Marszałek Województwa Pomorskiego

Urząd Miasta Gdańska

Urząd Miasta Gdyni

Fundacja im. Stefana Batorego

Polsko - Amerykańska Fundacja Wolności

Co-opera�on Netherlands Founda�ons Central and Eastern Europe

The Ford Founda�on

Charles Stewart Mo� Founda�on

Charity Aid Founda�on

United States Agency for Interna�onal Development (US AID)

Partnerzy zagraniczni

European Structural Funds Voluntary Organisa�ons Northen (Wielka Brytania)

Northen Ireland Council for Voluntary Ac�on (Wielka Brytania/Irlandia Połnocna)

Academy for Educa�onal Development (Stany Zjednoczone)

Storstrom County – Social Welfare Interna�onal Project Laboratory (Dania)

The Kaliningrad Fund “Resource Aanali�cal-Informa�on Centre” (Rosja)

Agencja Rozwoju Regionalnego z Limousin (Francja)

Network of Estonian Non – Profit Organisa�ons (Estonia)

Saarema Business Support Centre (Estonia)

Kłaipeda NonGovernmental Organisa�on Informa�on Centre (Litwa)

New School University (Stany Zjednoczone)

IMC (Wielka Brytania)

STEU-PUNT midden en oost-europa ROTTERDAM (Holandia)

Non-governmental Organisa�on Informa�on and Support Centre (Litwa)

Centre for Non-governmental Organisa�ons (Łotwa)

Educa�on Business Connec�on

Ambasada Stanów Zjednoczonych

52

Nagrody i wyróżnienia dla Fundacji RC:

2 nagrody Bursztynowego Mieczyka (1994 i 1998)

Nagroda Pro Publico Bono (2003)

Nagroda Lecha Bądkowskiego (2007)

Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski dla Jerzego Boczonia (2011)

Nagroda Bursztynowego Katamaranu (2012)

Laureaci nagrody bursztynowego mieczyka 1994-2013 (nagrody główne)

1994 rok1. Fundacja „Rodzina Nadziei”2. Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym- koło w Gdańsku3. Gdańskie Stowarzyszenie Pomocy Osobom Autystycznym4. Fundacja „Sprawni inaczej”

1995 rok1. Regionalne Centrum Informacji i Wspomagania Organizacji Pozarządowych2. Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie Oddział3. Stowarzyszenie Pomocy Osobom Niepełnosprawnym SPON4. Fundacja „Pro Arte Sacra”5. Gdańska Fundacja Integracji Europejskiej

1996 rok1. Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym- oddział Tczew2. Związek Młodzieży Chrześcijańskiej – Polska YMCA3. Polski Związek Głuchych – oddział w Gdańsku4. Patronat- Stowarzyszenie Readaptacji Społecznej i Pomocy Uwięzionym oraz Ich Rodzinom –

oddział w Gdańsku5. Caritas Archidiecezji Gdańskiej

1997 rok1. Gdański Telefon Zaufania „Anonimowy Przyjaciel”2. Stowarzyszenie Opieki Społecznej- Bank Otwartych Serc „Dom na skraju”3. Klub Kobiet po Mastektomii „Amazonki” przy Klinice Chirurgii Onkologicznej Akademii

Medycznej4. Polskie Towarzystwo Stwardnienia Rozsianego koło niepełnosprawnych5. Związek Harcerstwa Rzeczypospolitej- okręg pomorski

1998 rok1. Regionalne Centrum Informacji i Wspomagania Organizacji Pozarządowych2. Polskie Stowarzyszenie Diabetyków – oddział wojewódzki w Gdańsku3. Gdańskie Stowarzyszenie Miłośników Muzyki4. Stowarzyszenie Miłośników Sportu- Dialog5. Stowarzyszenie Kultury Fizycznej Klub Wodny „Żabi Kruk”

53

1999 rok1. Stowarzyszenie „Na Rzecz Rozwoju Miasta i Gminy Debrzno”2. Towarzystwo Pomocy im. Św. Brata Alberta – koło Gdańsk3. Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym w Gdańsku4. Gdańskie Stowarzyszenie Inwalidów Narządu Ruchu „Solidarność”5. Stowarzyszenie Pomocy Osobom Autystycznym w Gdańsku

2000 rok1. Stowarzyszenie Inicjatyw Lokalnych Orunia2. Koło Polskiego Stowarzyszenia na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym w Tczewie3. Kaszubska Fundacja Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych „Podaruj trochę słońca”

2001, 2002 rok1. Stowarzyszenie Osób i Dzieci Niepełnosprawnych „Pomocna dłoń” w Miastku2. Fundacja Rodzina Nadziei3. Duszpasterstwo Osób Niepełnosprawnych przy Parafii Podwyższenia Krzyża Św. w Pruszczu

Gdańskim

2003 rok1. Inicjatywa Centrum Interwencji Kryzysowej przy Pomorskim Zarządzie Okręgowym Polskiego

Czerwonego Krzyża w Gdańsku2. Fundacja Św. Antoniego z Sopotu3. Fundacja Pomocy Społecznej na Rzecz Dzieci „Pan Władek” z Gdańska

2004 rok1. Sopockie Stowarzyszenia na Rzecz Osób Niepełnosprawnych Intelektualnie „Tęczowy Dom”2. Fundacji Herbu „JANINA” Dla Sierot i Dzieci Pokrzywdzonych Losowo w Gdańsku3. Gdański Komitet Obywatelski4. Stowarzyszenie Proekologiczne „SŁUPIA” w Słupsku5. Fundacjia Rozwoju Uniwersytetu Gdańskiego

2005 rok1. Stowarzyszeniu „Pomóż sąsiadowi”2. Stowarzyszenie Pomocy Charytatywnej „Wspólnota”3. Polski Klub Ekologiczny Okręg Wschodnio – Pomorski4. Fundacja Ekologiczna Ziemi Chojnickiej i Zaborskiej5. Stowarzyszenie Bene Vita

2006 rok1. Centrum Inicjatyw Obywatelskich 2. Fundacji "Sprawni Inaczej"3. Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków4. Stowarzyszenie Współpracy Kobiet NEWW-Polska

54

2007 rok1. Zarząd Miejskiego Komitetu Społecznego w Tczewie2. Gdańska Fundacja Dobroczynności3. Grupa Badawcza Ptaków Wodnych KULING4. Fundacja Pokolenia

2008 rok1. Stowarzyszenie Solidarni "PLUS"2. Fundacja "Żyć Godnie"3. Fundacja Hospicyjna4. Gdańska Fundacja Wody

2009 rok1. Pomorskie Forum na rzecz Wychodzenia z Bezdomności2. Puckie Hospicjum pw. św. Ojca Pio3. Gdyńskie Stowarzyszenie Integracyjne „Promyk”4. Towarzystwo Przyjaciół Rzeki Łeby

2010 rok1. Gdyńskie Stowarzyszenie osób Niesłyszących ich rodzin i przyjaciół Effetha 2. Fundacja Pokolenia3. Towarzystwo Profilaktyki Środowiskowej „ Mrowisko”

2011 rok1. Stowarzyszenie na Drodze Ekspresji 2. Stowarzyszenia Nadzieja dla Rodziny 3. Puckie Stowarzyszenie Wspierające Osoby Niepełnosprawne Umysłowo RAZEM4. Akademickie Koło Hiropterologiczne Polskiego Towarzystwa Ochrony Przyrody -

SALAMANDRA

2012 rok 1. Gdańska Fundacja Innowacji Społecznej 2. Ustecki Uniwersytet Trzeciego Wieku „Żyj kolorowo” 3. Polski Związek Niewidomych – Okręg Pomorski4. Ośrodek Readaptacji Stowarzyszenie Solidarni „PLUS EKO Szkoła Życia” w Wandzinie

Laureaci Nagrody Regionalnego Centrum - Bursztynowa Róża

2001 rokProf. Marta Bogdanowicz – Towarzystwo Pomocy Osobom z Dysleksją 2002 rokWojciech Bystry – Towarzystwo Pomocy im. Św. Brata Alberta

2003 rokMagdalena Skiba – Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym koło w Gdańsku

55

2004 rokEwa Kamińska – Zrzeszenie Organizacji Samopomocowych SUKURS

2005 rok Zygmunt Medowski – Towarzystwo Profilaktyki Środowiskowej MROWISKO

2006 rokJolanta Koczurowska – MONAR Gdańsk

2007 rokDonald Dempsey O.B.E – European Structural Funds Voluntary Organisa�ons Northen (Północna Anglia)

2008 rok Ewa Romanow – Stowarzyszenie Ekoinicjatywa

2009 rok Małgorzata Niemkiewicz – Caritas Archidiecezji Gdańskiej

2010 rok Marcin Dadel – Centrum Inicjatyw Obywatelskich

2011 rok Waja Jabłonowska – Fundacja Pokolenia

2012 rok Ewa Filipska – Stowarzyszenie Małej Szkoły w Wysinie

Działalność wydawnicza:

POMOST – Pismo samopomocy wydawane w latach 1990 - 2004 PARTNER – Pismo redagowane przez liderów organizacji pozarządowych i ich sympatyków, wydawane

w latach 1994 - 1996. W sumie okazało się 10 numerów.

SERIA Z KWADRACIKIEM

„Poradnik wdrażania projektu” Alicja Zajączkowska, 2006„Poradnik budowania partnerstwa” Jerzy Boczoń, 2006„Kadry i płace w organizacjach pozarządowych” Elżbieta Kamińska, 2008„Poradnik zarządzania finansami” Alicja Dawidowska, Anna Bień – Szymańczak, 2008„Poradnik ABC ewaluacji” Beata Matyjaszyk, 2008„Poradnik zarządzania organizacją pozarządową”, Agnieszka Dejna, Kamil Kabasiński, Karolina Czapska, 2008„Aktywność i partnerstwo lokalne”, pod red. Jerzego Boczonia, 2011„Debaty publiczne prowadzone w ramach cyklu – Nic o mnie beze mnie” , pod red. Mateusza Hoppe 2011

POMORSKIE SEMINARIUM EFS – Zeszyty ukazywały się w latach 2003 - 2010

56

EKONOMIA SPOŁECZNA:„Akademia Ekonomii Społecznej” – zbiór artykułów, Gdańsk 2009 „Człowiek motorem przemian. Liderzy przedsiębiorczości społecznej” pod. red. Agnieszki Dejny, Gdańsk 2009"Człowiek motorem przemian. Ekonomia społeczna - poradnik” Agnieszka Grafińska - Dejna, Gdańsk 2010„Jak zmieniać świat. Przedsiębiorcy społeczni – wizjonerzy naszych czasów” David Bronstein, Gdańsk 2009 – Fundacja RC była współwydawcą

RAPORTY Z BADAŃ, „Raport z badań organizacji pozarządowych”, Gdańsk 2008„Nic o nas bez nas" - raport z realizacji projektu, Gdańsk 2010„Kondycja sektora w województwie pomorskim” Gdańsk 2012

RAPORTY FINANSOWE Roczne raporty o finansach publicznych na działania organizacji pozarządowych i jednostek pomocniczych gminy w województwie pomorskim ukazywały się w latach 2000 - 2010 r.

Pomorski Informator Seniora, pod red. Antoniny Paplińskiej, Gdańsk 2012