NATIONAL SENIOR CERTIFICATE KREITI YA 12learn.mindset.co.za/sites/default/files/resourcelib/emshare-exam...• Potšišo ye telele: Ge karabo ya potšišo ye telele e le ka tlase ga

Tokelo ya ngwalollo e ileditšwe Phetla

MEPUTSO: 80

Palomoka ya matlakala a memorantamo ke 26.

SEPEDI LELEME LA GAE (HL)

LEPHEPHE LA BOBEDI (P2)

NOFEMERE 2011

MEMORANTAMO

NATIONAL SENIOR CERTIFICATE

KREITI YA 12

Sepedi Leleme la Gae (HL)/P2 2 DBE/Nofemere 2011 NSC – Memorantamo


DITŠHUPETŠO TŠA GO SWAYA • Ge molekwa a arabile dipotšišo tše di fetago palo yeo e nyakegago, swaya ya

mathomo fela. (Molekwa ga a swanela go araba potšišo ye telele le ye kopana go tšwa pukung e tee.)

• Karolong ya A, ge molekwa a arabile dipotšišo tše nne ka moka mo diretong tšeo di kgethilwego, swaya tše pedi tša mathomo.

• Go dikarolo tša B le C, ge molekwa a arabile dipotšišo tše kopana tše pedi goba tše telele tše pedi, swaya ya mathomo o hlokomologe ya bobedi. Ge molekwa a arabile dipatšišo ka moka tše nne, swaya fela ya pele mo karolong ye nngwe le ye nngwe ge e le gore go arabilwe potšišo ye kopana le ye telele.

• Ge molekwa a file dikarabo tše pedi, moo e lego gore ya mathomo e fošagetše mola ya bobedi e nepagetše, swaya ya mathomo gomme o hlokomologe ya bobedi.

• Ge dikarabo di sa nomorwa ka tshwanelo, swaya go ya ka memorantamo. • Ge mopeleto wo o fošagetšego o ama tlhalošo, swaya phošo. Ge o sa ame

tlhalošo, gona mo fe moputso. • Potšišo ye telele: Ge karabo ya potšišo ye telele e le ka tlase ga botelele bjo bo

nyakegago, se mo otle ka ge a šetše a ikotlile. Ge e le ye telele kudu, lekola fela mantšu ao e ka bago a 50 (mongwalong wa go tlogelana le a 30 (mongwalong wa go kgomagana) o hlokomologe taodišo yeo e šetšego fela o bale thumo.

• Dipotšišo tše kopana: Ge molekwa a sa šomiše ditsebjana moo a kgopetšwego go tsopola, se mo otle.



KAROLO YA A: THETO POTŠIŠO 1 DIRETO TŠA SESOTHO SA LEBOA – PROF. DM Kgobe

Ge wa ditšhila ka moka re ka o hlaswa – OK Matsepe Teori Poeletšo Ke thekniki yeo e šomišwago ke moreti go gatelela goba go tšweletša moko wa sereto ka go boeletša diripa tša polelo. Poeletšo yeo e ka lebana le ditumanoši, ditumammogo, dinoko, mantšu, dikafoko le dikgopolo. Morumokwanophetši: Ke morumokwano wo o tšwelelago mafelelong a methalotheto. Tematheto ya 1, methalotheto ya 3 le 4, re. Tematheto ya 2, methalotheto ya 7,8 le 9, ng. Tematheto ya 3, methalotheto ya 13 le 14, na, na. Tematheto ya 4, methalotheto ya 18 le 19, ga. Tematheto ya 5, methalotheto ya 24 le 25, tha. Morumokwano Ke kwano ya dinoko yeo e tšwelelago mathomong goba mafelelong a methalotheto. Tematheto ya 4, methalotheto ya 16 le 20, tshe Tematheto ya 5, methalotheto ya 21 le 26, tee Poeletšo ya dinoko Dinoko di boeletšwa methalothetong ya go latelana. Tematheto ya 4 mothalotheto wa 16, ba. Tematheto ya 4, Mothalotheto wa 19, di Poeletšo ya mantšu Tematheto ya 1, methalotheto ya 1 le 2, ditšhila. Tematheto ya 1, methalotheto ya 3 le 4, fapogile. Poeletšo ya dikafoko Dikafoko di boeletšwa methalothetong ya go latelana. Tematheto ya 1, methalotheto ya 1 le 2, ka moka re. Tematheto ya 2, methalotheto ya 6 le 10, ge o bona. Tematheto ya 2, methalotheto ya 7 le 9, ge ka moka re ka. Tematheto ya 5, methalotheto ya 21 le 22, ge ka moka re. Dintlha = 07 Teori = 02 Polelo = 01

[10]

GOBA

POTŠIŠO 2 DIRETO TŠA SESOTHO SA LEBOA – PROF. DM Kgobe Mabelemabutšwa a thaba tša Leolo – HMC Maebela-Mohlala

2.1 Motšoko/Lebake/Dikata



(tše pedi tša tše) (2) 2.2 Moreti o tumiša lebake mabapi le ditiro tše mpe tša lona. (2) 2.3 Tematheto ye nngwe le ye nngwe e na le methalotheto ye 5. Setsopolwa se

na le ditematheto tše nne. / Sereto se na le methalotheto ye 20.

(2) 2.4 Mohola ke go laetša mo go khutšwago gona mothalothetong/Taetšo ya

kgaogano ya dimetara Mohlala: ke yo šoro/ke se mminašoro.

(2)

2.5 Dikarabo di tla fapana go ya ka maikutlo a balekwa, mohl,

Pefelo ka ge le diriša batho dilo tša go tšwa tseleng. Manyami a gore batho ga ba lemoge kotsi ya go fola lebake.

(2) [10]

GOBA

POTŠIŠO 3 GO Pokolo – OK Matsepe

3.1 Na se lebetšwe go wena e seng

Neng ka ntle ga letšatši lela ke se seke?

(2) 3.2 Ke sonete, ka ge se na le methalotheto ye 14. / Se na le tshwantšho le tirišo (2) 3.3 Sereti se bolela le pokolo bjalo ka ge e ka ke motho. (2) 3.4 Se kaya go rwalwa ga mathata a batho ke Morena Jesu. (2) 3.5 Tumo, maikutlo a go tšweletša bohlokwa bja pokolo. / Go makala. / Tlaišego (2)

[10]

GOBA

POTŠIŠO 4 Theeletša Mokgadi – SR Machaka

4.1 Lahlela kgole. (1) 4.2 Nomawi setswatswa se hlokago lekgohlo

Ke be ke mo rapela e le modingwana wa ka. Mohola ke go senya metara(polelo ya moreti). / Ke bontšha gore kgopolo ga se ya felela.

(2)

4.3 Ka mela mafego – Go se theeletše le go se tšee dikeletšo.

Mantšu a go sasamela – A go kweša batswadi bohloko.

(2) 4.4 Se šupa gore ba mo file seo a bego a se nyaka ka mokgwa wa go ngaletša. (2) 4.5 Maikutlo e ka ba a kwelobohloko: ka lebaka la gore sereti se a itshola le



mmadi o mo kwela bohloko. Maikutlo e ka ba a pefelo: ka ge sereti se ganne dikeletšo bjale tša mo a tšwago di mo paletše.

(3) [10]

LE

POTŠIŠO 5 Aids – PS Moloto

Tshwantšhokgopolo. Tshwantšhokgopolo e lebane le ka fao sereti se ratago gore mmadi a bone molaetša le dikgopolo tša sereti ka leihlo la moya. Tshwantšhokgopolo e ka tšweletšwa ka kgetho ya mantšu, tirišo ya dika le dikapolelo le tirišo ya dikarolo tše dingwe tša polelo. Ye ke mehlala ya tshwantšhokgopolo mo seretong se: Kgethontšu: • boTomase > batho ba go kgolwa ka go bona. • Gaila> go fetšiša ka moka. • Rite!> go bolaya moloko ka moka. Tirišo ya mainagokwa: • Lebinakošana> leoto. • Malwetšithobalano> malwetši a go amana le thobalano. • Mogolomofsa> yo mogolo le yo monnyane. • Tlhokakalafi> bolwetši bja go hloka sehlare. • Bolwetšimaitirelo> bolwetši bja maitirelo. • Mollomagala> mollo wa go fiša kudu Dikapolelo: • Tshwantšhišo> rato ba boTomase – batho ba rata go kgolwa ka go bona bjalo ka

Tomase wa ka Bibeleng. • Phefolo> mosadi ngatela khulwane nnang ya banyana – basadi ba se hlephiše

mabole. > monna ngatela la thakadu o lore diloro – banna ba se hlephiše makgeswa.

Dintlha = 07 Teori = 02 Polelo = 01

[10]

GOBA

POTŠIŠO 6 AIDS – PS Moloto

6.1 Bao ke swara ka lebinakošana ka gaila. / Ba ntsebago ba ntšhaba ka tsebe. š (1) 6.2 Tlhokakalafi. (1)



6.3 Sereti se hlaloša bošoro bja Aids le ka fao bo ka efogwago ka gona. (2) 6.4 Ke tumelokganetši - Sereti se a dumela ebile se a ikganetša. / Oksimorone. (2) 6.5 Ke kgopolo ya gore banna le basadi ba swanetše go itshwara gore ba se

tsenwe ke bolwetši bja Aids.

(2) 6.6 Molekwa o tla fa sa mafahla a gagwe.

Maikutlo a keletšo go batho mabapi le bošoro bja Aids. Mohlala –Tematheto ya pele – Ba go se kwe e ba fetša rite!

(2) [10]

PALOMOKA YA KAROLO YA A: 30

KAROLO YA B: PADI POTŠIŠO 7: Lenong la Gauta – HDN Bopape

Mohlala wa karabo: Tikologo Tikologo ya sengwalo ke lefelo la ditiragalo tša baanegwa ka nako ye e rilego. Ka go realo go ka thwe tikologo e lebane le nako le felo. Go na le mehuta ye mebedi ya tikologo, e lego tikologo ya sebjalebjale le ya segologolo. Yona mehuta ye e laolwa ke diteng tša sengwalo. Mohola wa tikologo ke go tšwetša pele moko/morero wa padi le go laetša tšwetšopele ya baanegwa – tshwantšho ya baanegwa. Tikologo ya paditseka ye ke ya sebjalebjale: Ge go bolelwa ka ga tikologo ya sebjalebjale ka gare ga sengwalo, go šupša gore diteng tša sengwalo se di lebane le ditaba tša sebjalebjale tšeo di hwetšwago mafelong a sebjalebjale, nakong ya sebjalebjale. Go bolelwa ka mafelo a go swana le ditoropong fao go nago le ditsela tša sekontiri, dikoloi, dikhomphutha, dišupanako, meago ya malekeleke, bjalobjalo. Tswalano ya tikologo le baanegwa: Go na le tswalano gare ga tikologo le baanegwa ka gobane ditiragalo tša baanegwa di diragala lefelong le le rilego ka nako ye e itšeng, e lego yona tikologo ya sengwalo. Tikologo e arotšwe ka dikarolo tše tharo, e lego nako, lefelo le leago. Nako: • Bošego: Nnono o bethwa ka karatšheng ya gagwe tikologong ya sebjale mo a

phelago go yona. • Mosegare: Naniki o tikologong ya sebjalebjale Seshego, ka lapeng la gabo ge a

etelwa ke Nnono. • Mesong: Nnono o tsogela lefelong la gagwe la mošomo karatšheng go ya go

godiša bašomedi. Lefelo: • Seshego: Nnono o ya ga boNaniki. • Mankweng: Motsesetoropong mo Mmatšhego o bolaetšwego lapeng la gagwe. • Setešeng sa maphodisa: ke mo go šomago Sersanta Maroga. • Bookelong: Naniki a okelwago gona.



• Yunibesithi ya Leboa: Sima o tsena gona. • Polokwane: Toropo yeo baanegwa ba rekago go yona.

Leago: Tikologo ya leago e amana le phedišano ya baanegwa. Mohlala: (a) Bophelo bja Matšhego le Mna Maleka – go rata tšhelete ga Matšhego go tloga

kamanong ya gagwe le papago Sima. (b) Bophelo bja boNakedi le tatagoSima gammogo le Matšhego. (c) Bophelo bja Brenda le Nnono. (d) Bophelo bja Nnono le Mna. Maleka. Dikamano tše di tšweletša leago leo le tšweletšago moko wa kanegelo ye pele ka baanegwa. E re thuša go kwešiša le gore baanegwa ke batho ba mohuta mang.


[25]

GOBA

POTŠIŠO 8: Lenong la Gauta – HDN Bopape SETSOPOLWA A 8.1 ''Kganthe ga go bjalo, Rato'' (1) 8.2 Ke banyalani. / Brenda ke mosadi wa Nnono. (1) 8.3 Ke polelo ya gagwe ya gore, ''gore ke go babišetša bophelo le go go hlokiša

lethabo le tokologo''.

(1) 8.4 Phedišano ya Nnono le Brenda e fetogile, lerato la bona ga le sa swana le

pele.

(2) 8.5 Ke wa go forana goba wa kgegeano. (2) 8.6 Ke ya go laetša gore Brenda o be a sa rate Nnono. (2)

8.7 Ee, ditaba di fihlile mafelelong, nnete e tšwela nyanyeng, Nnono o sa rata

Brenda le ge sephiri se utologile.

(2) SETSOPOLWA B



8.8 Go hwetša mmolai wa Mmatšhego. (1) 8.9 Re nyaka batho ba bjalo ka wena mo modirong wa rena – gagolo mo lekaleng

la matseka. Mohlola wa yona ke go bapetša dikgopolo.

(2) 8.10 Ke bosenyi, mosenyi le nyakišišo. (3) 8.11 O bethilwe ke batho ka karatšheng. / O kitimišitšwe ke sefatanaga sa

mmasebotsana. / O lwele le motho ntlong ya dikwefa. / O phonyokgile ntloleswiswi makga a mantis. / O phonyokgile manaba ka lešoba la nalete kua ga boNnaniki. / Disofa, digaretene, diaparo di gagotšwe ka thipa, bj.bj. (tše pedi tša tše)

(2)

8.12 Go hlokofala ga Brenda ke yona tlemollo ya lehuto la puku ye. (2) 8.13 Dikarabo di tla fapana, mohl,

Ee, basenyi/dikwefa ge di bona gore di a swarwa, di thuntšhana le maphodisa. Go ka hlokofala letseka goba yona kwefa yeo. Aowa, Matseka a hlahlilwe ka mokgwa wa maleba, ba tseba mošomo wa bona ka botlalo. Ga go letseka leo le ka welago kotsing ge le phetha mošomo wa lona ka ge le na le bokgoni.

(2)

8.14 Ba thabile, nyakišišo ya polao ya Mmatšhego e fihlile mafelelong. (2)

[25]

GOBA POTŠIŠO 9: Ngwana wa Mobu – SPP Mminele



Tikologo ya sengwalo ke lefelo la ditiragalo tša baanegwa ka nako ye e rilego. Ka go realo go ka thwe tikologo e lebane le nako le felo. Go na le mehuta ye mebedi ya tikologo, e lego tikologo ya sebjalebjale le ya segologolo. Yona mehuta ye e laolwa ke diteng tša sengwalo. Mohola wa tikologo ke go tšwetša pele moko/morero wa padi le go laetša tšwetšopele ya baanegwa – tshwantšho ya baanegwa. Mohlala wa karabo: Tikologo Tikologo ya sebjalebjale: Ge go bolelwa ka ga tikologo ya sebjalebjale ka gare ga sengwalo, go šupša gore diteng tša sengwalo seo di lebane le ditaba tša sebjalebjale tšeo di hwetšwago mafelong a sebjalebjale, nakong ya sebjalebjale. Go ka bolelwa ka mafelo a go swana le ditoropong fao go nago le ditsela tša sekontiri, dikoloi, dikhomphutha, dišupanako, meago ya malekeleke, bjalobjalo. Tikologo ya segologolo: Mo tikologong ye diteng di lebane le ditaba tša segologolo tšeo di diregago mafelong a bogologolo ka nako ya bogologolo. Ditaba tšeo di lebane le bogoši, boloi, go ahlola melato, masolo a go tsoma, dintwa tša marumo, bjalobjalo. Tswalano ya tikologo le baanegwa: Go na le tswalano gare ga tikologo le baanegwa ka gobane ditiragalo tša baanegwa di diragala lefelong le le rilego ka nako ye e itšeng, e lego yona tikologo ya sengwalo. Tikologo e arotšwe ka dikarolo tše tharo, e lego nako, lefelo le leago. Nako: • Mesong: go iwa sekolong. • Mantšiboa: Lahlang o a rerwa. • Mafelelo a beke: Mafamo le Mokhura ba a kopana. Lefelo: • Tselaneng ya go ya ka mašemong go bonala Phankga a eme le monna yo

mongwe (Letl.19). • Re kwa gape gore Phankga o tšwa go reka nku ga Mokgalabje Nkhumiše. • Motsaneng wo go na le thabana yeo e bitšwago Sentšhupe yeo go tiišwago gore

ke bodulo bja badimo. Se se šupa gore e sa le gae ga mahlaku moo batho ba sa kgolwago ditaba tša badimo.



Leago: Tikologo ya leago e amana le phedišano ya baanegwa. Mohlala: • Bophelo bja Lahlang le batswadi ba sekolo sa Rethuše pele ga go thwalwa ga

Phankga. • Bophelo bja Phankga le Lahlang. • Phedišano ya Mokhura le Lahlang. • Bophelo bja Phankga le tatagwe. • Bophelo bja Phankga le setšhaba sa babinatau.

Dikamano tše di tšweletša leago leo le tšweletšago moko wa kanegelo ye pele ka baanegwa. E re thuša go kwešiša le gore baanegwa ke batho ba mohuta mang.


[25]

GOBA

POTŠIŠO 10: Ngwana wa Mobu – SPP Mminele SETSOPOLWA A 10.1 Ngwakokgomo le sefatanaga. (2) 10.2 Ngwana wa mobu wo.

Lahlang ke mofaladi.

(2) 10.3 Wa go ikgantšha/tshele/megabaru/kgethollo. O bitša batho ba bangwe gore

ke bafaladi.

(2) 10.4 Polelonoši ye e dirišitšwego mo e tšweletša lehloyo la go phethagatša maano

a gagwe a megabaru ka go šomiša kgethollo ya semorafe.

(3) 10.5 Dikarabo di tla fapana, mohl,

Aowa, maemo a mošomo ga a swanela go fiwa motho ka ge e le ngwana wa mobu fela go swanetše go lebelelwa bokgoni le maitemogelo. Ee, Phankga o swanetše go hwetša mošomo ga gabo.

(2)

SETSOPOLWA B 10.6 Ke ketelo ya mohlahlobi sekolong mabapi le maitekelo a gagwe a go wiša

Lahlang. (2)

10.7 Ka ge mogopolo o be o tlabotša se, o tokolela selo. / O ile a fihla mola

maswikeng a noka a sa itebetše, a phafošwa ke kontlo! (1)

10.8 Thulanogare/teng, ka gore Phankga o lwa le megopolo ka lebaka la seemo sa

ditaba sekolong.

(2)



10.9 Tikologo ya sebjale, go na le dikolo, difatanaga. (2) 10.10 Phankga o dirile kotsi ka ge a filwe lengwalo la gore o šuthišetšwa sekolong

se sengwe, e lego yona tlemollo ya lehuto la padi ye.


Ee, Fao go bakwago, yo mongwe o swanetše go širošwa. Aowa, go na le magato ao a swanetšego go latelwa pele go ka tšewa sephetho sa go šuthiša motho lefelong la gagwe la mošomo.

(2)

10.12 Dikarabo di tla fapana, mohl,

O hlakahlakane. / Kgakanego. / Go nyama, o otlela sefatanaga ntle le tlhokomelo ebile o a thula. / O hlaba mokgoši, o pshikologa lešabašabeng. / Kgatelelo ya monagano.

(2) [25]

GOBA

POTŠIŠO 11: Lešita Phiri – OK Matsepe Mohlala wa karabo: Tikologo Tikologo ya sengwalo ke lefelo la ditiragalo tša baanegwa ka nako ye e rilego. Ka go realo go ka thwe tikologo e lebane le nako le felo. Go na le mehuta ye mebedi ya tikologo, e lego tikologo ya sebjalebjale le ya segologolo. Yona mehuta ye e laolwa ke diteng tša sengwalo. Mohola wa tikologo ke go tšwetša pele moko/morero wa padi le go laetša tšwetšopele ya baanegwa – tshwantšho ya baanegwa. Tikologo ya sebjalebjale: Ge go bolelwa ka ga tikologo ya sebjalebjale ka gare ga sengwalo, go šupša gore diteng tša sengwalo seo di lebane le ditaba tša sebjalebjale tšeo di hwetšwago mafelong a sebjalebjale, nakong ya sebjalebjale. Go ka bolelwa ka mafelo a go swana le ditoropong fao go nago le ditsela tša sekontiri, dikoloi, dikhomphutha, dišupanako, meago ya malekeleke, bjalobjalo. Le ge go le bjalo, tikologo ya sebjalebjale ga e tšwelele mo pading ye. Tikologo ya segologolo: Mo tikologong ye diteng di lebane le ditaba tša segologolo tšeo di diregago mafelong a bogologolo ka nako ya bogologolo. Ditaba tšeo di lebane le bogoši, boloi, go ahlola melato masolo a go tsoma, dintwa tša marumo, bjalobjalo. Tswalano ya tikologo le baanegwa: Go na le tswalano gare ga tikologo le baanegwa ka gobane ditiragalo tša baanegwa di diragala lefelong le le rilego ka nako ye e itšeng, e lego yona tikologo ya sengwalo.

Tikologo e arotšwe ka dikarolo tše tharo, e lego nako, lefelo le leago Nako: • Mosegare: go sekwa melato. • Mesong: Taudi o a hlokofala. • Bošego: Tšhwahledi o tšwelela morago ga go timelela.



Lefelo: • Kgorong: go sekwa melato. • Dithabeng: go bolla dikoma. • Sethokgeng: Tšhwahledi o a tsoma. Leago: Tikologo ya leago e amana le phedišano ya baanegwa. Mohlala: • Bophelo bja Taudi le Mabothe. • Bophelo bja Tšhwahledi le Khutšišo. • Bophelo bja Tšhwahledi le Taudi. • Bophelo bja Tšhwahledi le Mabothe. • Bophelo bja Mphoka le Taudi le Mabothe. • Bophelo bja Mphoka le Khutšišo. • Bophelo bja Taudi, Mabothe le magoši a mangwe.

Dikamano tše di tšweletša leago leo le tšweletšago moko wa kanegelo ye pele ka baanegwa. E re thuša go kwešiša le gore baanegwa ke batho ba mohuta mang. Dintlha =15 Teori = 05 Polelo = 05

[25]

GOBA

POTŠIŠO 12: Lešita Phiri – OK Matsepe SETSOPOLWA A 12.1 Dikgomo. (1) 12.2 Thulano ya ka ntle. Mphoka le baromiwa ba Taudi ba a hlaselwa gomme

Mphoka o a bolawa. (2)

12.3 Moya wa ntwa. Lapa la mošate wa Kgoši Taudi le hlakahlakane ka lebaka la

Mphoka. (2)

12.4 Ka mošate go be go iketlilwe, go se na mathata bjale Mphoka a tla a imiša

mmakgoši gomme ditaba tša thoma go tšea lemanoga le šele.

(3) 12.5 Mphoka o imišitše mosadi wa kgoši, gwa ba le ngwana wa mošemane, taba

ye ya hlola lešitaphiri ka mošate.

(2) 12.6 Lapa la mošate ke marediredi, ga le tlankelwe. Le ge a otlilwe mabapi le

phošo yeo ke tshwanelo go itshola ka go ya go phophotha.

(2)

SETSOPOLWA B 12.7 Ke gore batswadi ba gagwe le morwarragwe Kgathola ke manaba a gagwe. (1) 12.8 Khutšišo le Taudi ke batswadi ba Tšhwahledi mola Kgathola e le

morwarragwe. (3)



12.9 Ke motho wa maseme, o phela ka go foa ka ge a tšhaba go hwa, ebile ke

tšhikanoši. (2)

12.10 Tikologo ke ya segologolo, go bolelwa ka magoši le ditaba tša bogoši. (2) 12.11 Ee, go lewa ke maseme ga Tšhwahledi go ile gwa dira gore a se ke a bolawa,

ke ka fao go ilego gwa feleletšwa a filwe seripa se sengwe sa setšhaba gore a se buše mola se sengwe se filwe Kgathola.

(3)

12.12 Balekwa ba tla fa sa mafahleng a bona:

Mohlala: Maikutlo a kwelobohloko, ka gore Tšhwahledi ga a ipshine ka bophelo ka ge e le hlaba.

(2) [25]

GOBA

POTŠIŠO 13: Tlhakoleng – MD Kekana Mohlala wa karabo: Tikologo Tikologo ya sengwalo ke lefelo la ditiragalo tša baanegwa ka nako ye e rilego. Ka go realo go ka thwe tikologo e lebane le nako le felo. Go na le mehuta ye mebedi ya tikologo, e lego tikologo ya sebjalebjale le ya segologolo. Yona mehuta ye e laolwa ke diteng tša sengwalo. Mohola wa tikologo ke go tšwetša pele moko/morero wa padi le go laetša tšwetšopele ya baanegwa – tshwantšho ya baanegwa. Tikologo ya sebjalebjale: Ge go bolelwa ka ga tikologo ya sebjalebjale ka gare ga sengwalo, go šupša gore diteng tša sengwalo seo di lebane le ditaba tša sebjalebjale tšeo di hwetšwago mafelong a sebjalebjale, nakong ya sebjalebjale. Go ka bolelwa ka mafelo a go swana le ditoropong fao go nago le ditsela tša sekontiri, dikoloi, dikhomphutha, dišupanako, meago ya malekeleke, bjalobjalo. Tikologo ya segologolo: Mo tikologong ye diteng di lebane le ditaba tša segologolo tšeo di diregago mafelong a bogologolo ka nako ya bogologolo. Ditaba tšeo di lebane le bogoši, boloi, go ahlola melato masolo a go tsoma, dintwa tša marumo, bjalobjalo. Tswalano ya tikologo le baanegwa: Go na le tswalano gare ga tikologo le baanegwa ka gobane ditiragalo tša baanegwa di diragala lefelong le le rilego ka nako ye e itšeng, e lego yona tikologo ya sengwalo.

Tikologo ya Tlhakoleng Yona e tswakile ya segologolo le ya sebjalebjale. Tikologo e arotšwe ka dikarolo tše tharo, e lego nako, lefelo le leago. Nako: • Ka masa: Nkuke o tsogela. • Ka meriti: Mahlatse o namela pese.



• Mesong: Mahlatse o thulwa ke sefatanaga. Lefelo: • Tlhakoleng: ditiragalo tša padi ye di direga gona. • Ka sethokweng: Swele o leka go bolaya boGabariele. • Ka kerekeng: Swele o leka go nyadiša morwediagwe yo a ganago. • Go bolelwa ka maokelo:

Mahlatse ke mooki. Leago: Tikologo ya leago e amana le phedišano ya baanegwa. Mohlala: • Bophelo bja Swele le lapa la gagwe. • Bophelo bja Swele le Mahlatse. • Bophelo bja Swele le badudi ba motse wa Tlhakoleng. • Bophelo bja Nkuke le leseana. • Bophelo bja Swele dinageng di šele. • Bophelo bja Nkuke le mosadi wa gagwe. • Bophelo bja Swele le boGabariele.

Dikamano tše di tšweletša leago leo le tšweletšago moko wa kanegelo ye pele ka baanegwa. E re thuša go kwešiša le gore baanegwa ke batho ba mohuta mang. Dintlha =15 Teori = 05 Polelo = 05

[25]

GOBA

POTŠIŠO 14: Tlhakoleng – MD Kekana SETSOPOLWA A 14.1 Ke polelo ya pheteletšo ye e bontšhago poifo, letšhogo, makalo le bofšega. (2) 14.2 Ke moya wa poifo/letšhogo. (1) 14.3 Ke lefšega, o tšhaba go swara sephuthelwana ka matsogo o se kgotla ka

phate gomme ge se šikinyega yena o wela ka mehlašaneng.

(2) 14.4 Ke ya mongwadi ka gore ke yena a tsebago ditaba tše. (2) 14.5 Sephuthelwana seo ke ngwana yo a lahlilwego, mola morero wa puku ye o

lebane le ntwa kgahlanong le tlhorišo ya bana le basadi.

(3)

14.6 Moanegwa o feleleditše a tšere sephuthelwana seo a ile le sona gae, gomme

a itlhokomelela sona.

(2) 14.7 Dikarabo di tla fapana go ya ka kwešišo ya balekwa, mohl,

Go se iša maphodiseng/Go se tlogela/ bj.bj.

(2)



SETSOPOLWA B 14.8 Tshwantšhanyo. (1) 14.9 Ke Swele. (1) 14.10 Ke motho le mogwagwe/Rabaki o nyetše kgaetšedi ya monna wa moeng. (2) 14.11 Swele o rile go lemogwa fao, a boela ga gabo mo a go hwela gona. (2) 14.12 Tikologo ya segologolo, go bolelwa ka dikgoro, go dulwa maswikeng ka ge go

se ditulo.

(3) 14.13 Dikarabo di tla fapana go ya ka maikutlo a balekwa, mohl,

Lešoko, motho ga a rakwe bjalo ka mpša. / Go hloka kwelobohloko, o be a itira moradia ebile ke mosenyi yo mogolo.

(2) [25]

PALOMOKA YA KAROLO YA B: 25

KAROLO YA C: PAPADI POTŠIŠO 15: Naga ga di etelane – MS Serudu

Mohlala wa karabo: Morero: Morero ke kgopolokgolo/molaetša/thuto yeo mongwadi a ratago go e tšweletša ka sengwalwa sa gagwe. Morero o lebane le thuto yeo mongwadi a ratago go e lemoša mmadi mo bophelong. Gore morero o tle o bonagale gabotse mongwadi o diriša dithekniki tša thulaganyo, go swana le tekolapejana, tekolanthago, go hlakahlakanya ditaba, go latelanya ditaba, boipoeletšo le poeletšo ya ditiragalo. Thulano le maatlakgogedi di godiša morero wa mongwadi. Morero wa tiragatšo/papadi: Naga ga di etelane Mongwadi o rata go laetša mathata ao batšwakadifate ba kopanago le ona dinageng di šele: Ga bomotho ga go na bosehlanyana. • Mongwadi o tšweletša Mphaka e le motho yo a thulanago le tshepedišo ya mmušo

wa gabo wa Bonwatau go lebeletšwe dintlha tše di latelago: - maemo a thuto - maemo a dipolitiki

• Thulano ya Mphaka le tšeo di laeditšwego ka godimo e mo hlohleletša go tšwa ka difate.

• Naga ya mathomo yeo a tsenelago go yona ke Takone moo a gopolago gore khutšo e tla ba gona, madimabe e ba gore ga go be bjalo.

• Tshwarompe yeo Mphaka a kopanago le yona Takone e mo lemoša kgonthe ya gore ga gabo motho ga go na bosehlanyana.

• Mphaka le lapa la gagwe ba hlorišwa ka mešogofela ka la gore ke batšwantle. • Mathata a Takone a hlohleletša Mphaka go tšwa ka difate ka nepo ya gore o tla

hwetša khutšo. • Mphaka o bona bokaone e le go fetela Letsheng la Mogadisho nepo e le go



nyakana le khutšo gammogo le tharollo ya mathata a gagwe. • Bothata bja go ba motšwantle bo sa tšwela pele gammogo le go lapa la gagwe. • Tshwarompe ye a kopanago le yona e mo hlohleletša go fetola kgopolo ya gagwe. • Mafelelong Mphaka le lapa la gagwe ba rera go boela gae ka morago ga go

lemoga mathata ao ba kopanego le ona a bofaladi. • Go molaleng gore legae la bomotho ga le na bosehlanyana, mathata ge a le gona

a nyaka poledišano gore go be le tharollo.

Dintlha =15 Teori = 05 Polelo = 05

[25]

GOBA

POTŠIŠO 16: Naga ga di etelane – MS Serudu SETSOPOLWA A 16.1 Nxa, basadi! (1) 16.2 O na le sephiri, o na le dipalabalo fela ga a botše mosadi/O befelwa ka pela. (2) 16.3 Moya wa ntwa/ngaletšano/go se tshepane. (2) 16.4 Ga se gwa swanela go ba le sephiri gare ga monna le mosadi ka ge taba ye e

hlola kgohlano. (2)

16.5 Ke ditlhahlababadi/ditšhupasefala

Go lemoša mmadi ka seo se diragalago.

(2) 16.6 Maikutlo a pefelo – ka ge a re mosadi wa gagwe o mo tšea gore ke segaswi. (2) SETSOPOLWA B 16.7 O thomile e le letsogo la hlogo ya sekolo eupša gabjale ke hlogo ya sekolo. /

Ke mogwera wa Mphaka. / Ke mofaladi wa go tšwa Bonwatau. (2)

16.8 Ga ba sa nošana meetse. (1) 16.9 Mohlala: Kala: Ke rogwe ke motšwabotšo yo?

Le tše dingwe di tla amogelwa. (2)

16.10 Go hlaba kgobe ka mootlwa – go iketla. (2) 16.11 Ba rile go bona seo se hlagetšego lapa la Leshoka, ba tšea sephetho sa gore

ba swanetše go kwana le go thekgana go ya go ile.

(2) 16.12 Thulano ya ka ntle. Mohlala – Kala o fošana le Mphaka ka mantšu.

Thulano ya ka gare. Mohlala – Mphaka o tsorame leswikaneng o dutile hlogo gomme o lwa le monagano wa gagwe.

(3)

16.13 Ee, ka lebaka la gore babapadi ba ka lapeng la bona leo le ka tlišwago

sefaleng ntle le ditšhitišo.

(2)



[25]

GOBA POTŠIŠO 17: Lehufa – P Mothupi Mohlala wa karabo Morero: Morero ke kgopolokgolo/molaetša/thuto yeo mongwadi a ratago go e tšweletša ka sengwalwa sa gagwe. Morero o lebane thuto yeo mongwadi a ratago go e lemoša mmadi mo bophelong. Gore morero o tle o bonagale gabotse mongwadi o diriša dithekniki tša thulaganyo, go swana le tekolapejana, tekolanthago, go hlakahlakanya ditaba, go latelanya ditaba, boipoeletšo, poeletšo ya ditiragalo.Thulano le maatlakgogedi di ka godiša morero wa mongwadi Morero wa tiragatšo/papadi: Lehufa Leina la papadi ye, ''Lehufa'', le tšweletša morero wa yona, e lego lona lehufa. Ka gona go ya go lebelelwa dintlha tše di latelago ge go arabja potšišo ye.

Lehufa le lebane le lerato la go fetiša tekanyo magareng ga baratani. Lona le hlohleletša go se tshepane ga balekane moo e lego gore yo mongwe wa bona ga a sa ipshina ka lerato. Molekane wa go ba le lehufa o naganela molekane wa gagwe gore o ratana le batho ba bangwe. Kgonono yeo e tliša maanomabe a go diša molekane yoo wa gagwe. Taba ye e tliša go se sa tshepana ga balekani. Lehufa la Ntlogeleng go Ntshepe: • Ntlogeleng o befedišwa ke go hwetša dinomoro tša mogala tša Lerato ka potleng

ya paki ya Ntshepe ka morago gago e puruputša. Ka go puruputša diaparo tša Ntshepe o be rata go hwetša bohlatse bja gore yo Ntshepe o ratana le mang.

• Ka lebaka la dinomoro tšeo tša mogala, Ntlogeleng o napile a thoma go hlapaola Ntshepe go fihla fao a mo tshwelago le ka mare ka lebaka la ge a re o ratana le Lerato.

• Ntlogeleng o ya fao Lerato a šomago gona, gomme a no fihla le go roga Lerato ka ge a re o mo tšeela monna.

• Ntlogeleng o ya ga Mešunkwane go ya go nyakela Ntshepe dihlare ka ge a re o kitima le basadi. Ka mahlatse goba madimabe Ntshepe o ile a tla a bona dihlare tšeo gomme Ntlogeleng a thoma go tšhoga ka ge a bonetšwe.

• Pheletšo ya Ntlogeleng e bile go itlema gomme a hlokofala ka lebaka la bogale bja lehufa.

Lehufa la Radithekisi go Lerato: • Radithekisi le ge a na le dikoloi tše mmalwa, ga a nyake go fa Lerato koloi ya go ya

mošomong ka ge a re a ka nametšana le banna bao a ratanago le bona ka yona. • Radithekisi o nyakela Lerato badiši ba go diša mesepelo ya gagwe gore a tle a

tsebe gore yo Lerato o ratana le bomang. • Radithekisi o nyakela Ntshepe babolai ka ge a re o ratana le mosadi wa gagwe. Ka

gona o nyaka gore ba tloše yo Ntshepe tseleng ka ge a mo pataganya le bophelo. • Radithekisi o bethile Lerato gore a be a ye bookelong ka ge a re o ratana le banna

ba bangwe. Le ge Lerato a le fao bookelong Radithekisi ga se a ka a ya go mmona.• Radithekisi o lata Lerato ka kerekeng, o mo goga go sa rapelwa ka ge a re ka



kerekeng o yela banna. • Lerato o hlala Radithekisi ka lebaka la lehufa leo le bego le dira gore Radithekisi a

mo hloriše. • Radithekisi o ile a fetša a ithuntšhitše ka maikemišetšo a go ipolaya gomme ka

mahlatse goba madimabe a se ke a hlokofala. Lehufa la Radithekisi le Ntlogeleng le feleleditše le dirile gore Ntshepe le Lerato ba age motse le ge e be e se maikemišetšo a bona. Dintlha =15 Teori = 05 Polelo = 05

[25]

GOBA

POTŠIŠO 18: Lehufa – P Mothupi SETSOPOLWA A 18.1 Ke ditlhahlababadi/ditšhupasefala

A lemoša mmadi ka seo se diragalago.

(2) 18.2 Moya wa ntwa wo o hueditšwego ke mona/lehufa. (1) 18.3 Thulano ya ka ntle. Ntlogeleng o roga monna o re, '' ... o dira ditšhila tše o re

ke tlo homola…''

(2) 18.4 Ntlogeleng o roga mogatšagwe ka lebaka la lehufa mola morero wa puku o le

mabapi le go se agiše ga lehufa.

(2) 18.5 O na le lenyatšo, o bolela le mogatšagwe ka lenyatšo e bile o mo sega

botlaela.

(2) 18.6 E tliša goba gona go godiša phekgogo. Phekgogo ke ge ditaba di thoma go

tšea lemanoga le šele.


Go mmušetša ga gabo gore ba mo fe molao./ Go mo hlala. / Go bitša baeletši gore ba tle ba ba agiše, bj.bj.. (karabo ya maleba e tla amogelwa)

(2)

SETSOPOLWA B 18.8 Ke bakgotse, ba be ba nyalelane/ Bana ba bona ba nyalane. (1) 18.9 Ke ka lebaka la gore ke mantšu a mongwadi e sego a mmapadi. (Ka

maikemišetšo a go hlahla mmadi).

(1) 18.10 Radithekisi yo a kilego a hloriša mogatšagwe Lerato o a babja, Lerato o tlile

le monna wa gagwe yo mofsa go mo hlola bjale Radithekisi o kgopela tshwarelo.

(2)



18.11 Monna ke nku o llela teng/ Moipolai ga a llelwe, sello sa gagwe ke moropana. (2) 18.12 Radithekisi o be a hloriša Lerato kudu mola ba sa nyalane, bjale setsopolwa

se laetša gore motho a se lefeletše bobe ka bobe, Lerato o ile bookelong go mo hlola, a lebala tša maloba, tlhorišo le kgatelelo.

(2)

18.13 Tikologo ke ya sebjalebjale, go bolelwa ka bookelo. (2) 18.14 Radithekisi ka gore bontši bja ditiragalo tša tiragatšo ye di theilwe godimo ga

gagwe.

(2) [25]

PALOMOKA YA KAROLO YA C:

PALOMOKA YA TLHAHLOBO: 25

80



RUBRIKI YA GO SWAYA POTŠIŠO YE TELELE YA THETO

Bokgoni bjo bobotse go fetiša

Bokgoni bjo bobotse kudukudu

Bokgoni bjo bobotse kudu

Bokgoni bja go kgotsofatša

Bogkoni bjo bo lekanego

Bokgoni bja go išega

Bokgoni bja go hlaelela kudukudu

Rubriki ya go swaya Potšišo ye telele ya theto (10 meputso)

PO

LELO

S

ebop

ego,

kel

elo

le tl

hagi

šo, p

olel

o,

seg

alo

le s

etae

le tš

eo d

i

š

omiš

itšw

ego

taod

išon

g.

-Nyalelano ya sebopego. -Matseno le mafelelo a mabotse kudukudu. -Dingangišano di hlamilwego le go godišwa gabotse. -Polelo, segalo le setaele di bodule di a kgahliša di nepagetše.

-Taodišo e hlamilwe gabotse. -Matseno le mafelelo a mabotse. -Dingangišano le setaele di nepagetše e bile di loketše morero wo. -Tlhagišo ye botse.

-Sebopego le tatelano ya ngangišano tše di hlakilego. -Matseno le mafelelo le ditemana tše dingwe di nyalelantšwe ka peakanyo. -Tatelano ya ngangišano e a kwešišega. -Polelo, segalo le setaele di nepagetše ka bontši.

-Sebopego se a bonagala. -Taodišo e hlaelela sebopego se se hlakilego. -Go na le diphošo di se kae tša polelo, segalo le setaela ke tša tshwanelo, ditemana di nepagetše.

-Sebopego se laetša thulaganyo ye e fošagetšego. -Dingangišano ga tša beakanywa ka tatelano. -Diphošo tša polelo di a bonagala. -Segalo le setaele ga tša lokela mohola wa thuto. -Ditemana tše dingwe di fošagetše.

-Tlhagišo ye e fokolago le, tlhokego ya thulaganyo di šitiša kelelo ya ngangišano. -Diphošo tša polelo le setaele se se fošagetšego se dira gore sengwalwa se se amogelege. -Segalo le setaele ga se tše loketšego thuto. -Ditemana di fošagetše.

-Go bothata go bona ge eba hlogo e ahlaahlilwe. -Ga go bohlatse bja sebopego goba tatelano. -Polelo ye e fokolago. Setaele le segalo di fošagetše. -Ga go ditemana goba nyalelano.

DITENG Tlhathollo ya sererwa, botebo bja ngangišano, taetšo ya go kwišiša sereto

7 80–100 %

6 70–79 %

5 60–69%

4 50–59%

3 40–49%

2 30–39%

1 0–29%



Bokgoni bjo bobotse go fetiša -Tlhalošo ye e tseneletšego ya sererwa, makala kamoka a hlohlomišitšwe mo go kgotsofatšago. -Boiphetolelo bjo bo botse go fetišiša: 90% +boiphetolelo bjo bo botse kudukudu: 80 % – 89 %. -Mohlwaela wa dingangišano tše bogale tšeo di šitlelwago go tšwa temaneng. -Kwešišo ye botse go fetišiša ya sengwalo le sereto.

7 80

–79%

12–15

10½–11½

9–10



Bokgoni bjo bobotse kudukudu -Tlhalošo ye botse ya sererwa. -Makala ka moka a hlohlomišitšwe ga botse. -Boiphetolelo bjo bo nabilego. -Mohlwaela wa dingangišano tše di kwalago wo o šitletšwego go tšwa temaneng. -Kwešišo ye botse kudukudu ya sengwalo le sereto.

6 70

–79%

7½–8½

7–8

6½–7½

6–7

Bokgoni bjo bobotse kudu -Go bontšha kwešišo le thlalošo ye kaone ya sererwa. -Boiphetolelo bjo bo botse. -Dingangišano tše di kwešišegago eupša ga se ka moka tše di fahletšwego gabotse. -Go bontšha kwešišo ya sengwalo le sereto.

5 60

–69%

7–8

6½–7½

6–7

5½–6½

5–6



Bokgoni bja go kgotsofatša -Go bontšha kwešišo le tlhalošo ye e amogelegago, eupša ga se makala ka moka a hlohlomišitšwego gabotse. -Go na le dinthla tše bohlokwa tšeo di fahlelago sererwa. -Tše dingwe tša dingangišano di fahlela sererwa eupša bohlatse bja seo ga bo kgotsofatše. -Go na le kwešišo ya sengwalo le sereto.

4 50

–59%

6–7

5½–6½

5–6

4½–5½

4–5

Bokgoni bjo bo lekanego -Maiteko ao a sa kgotsofatšego a go araba potšišo. -Kwešišo ye e tseneletšego gannyane go iphetolela go sererwa. -Dingangišano ga di kgotsofatše go na le bohlatse bjo bonnyane go tšwa seretong. -Moithuti ga se a be a kwešiša sengwalo goba sereto gabotse.

3 40

–49%

5–6

4½–5½

4–5

3½–4½

3–4



Bokgoni bja go išega -Kwešišo ye e fokolago ya sererwa. -Boiphetolelo bo a ipoeletša, ka nako tše dingwe bo tšwele tseleng. -Ga go kwešišo ya sererwa tlhalošo e fošagetše, dingangišano ga tša fahlelwa go tšwa go sereto. -Kwešišo ye e fokolago kudu ya sengwalo le sereto.

2

30–

39%

4–5

3½–4½

3–4

1–3½

Bokgoni bja go hlaelela kudukudu -Boiphetolelo bo na le kamano ye nnyanne le sererwa eupša ngangišano e bothata go kwišišega goba e tšwele tseleng. -Maiteko ao a fokolago a go araba dipotšišo. -Dinthla tše di lego gona tša maleba ga di na bohlatse bja gore di tšwa seretong. -Kwešišo ye e fokolago kudu ya sengwalo le sereto.

1 0–

29%

3–4

1–3½

0–3



RUBRIC YA GO SWAYA POTŠIŠO YE TELELE MO PADING LE PAPADING Hlokomela phapano gare ga meputso yeo e abelwago diteng, sebopego le tirišopolelo DIKHOUTU LE KABO YA

MEPUTSO DITENG (15)

Tlhathollo ya sererwa, botebo bja ngangišano, taetšo ya go kwešiša dingwalo

SEBOPEGO LE TIRIŠOPOLELO (10) Polelo Sebopego, kelelo le Pego, polelo, segalo Le setaele tšeo di šomišitšwego taodišong

Khoutu 7

80–100%


12–15

meputso

-Dintlha tša go kwagala di thekgwa ka botlalo go tšwa setsopolweng. -Boiphetolelo bja maemo a godimodimo. (90%+: Boiphetolelo bja maemo a godimo: 80 – 89%. -Mohlwaela wa dingangišano tše bogale tšeo di šitlelwago go tšwa temaneng. -Kwešišo ya maemo a godimodimo ya sengwalo le setsopolwa.


8–10

meputso

-Nyalelano ya sebopego. -Matseno le mafelelo a mabotse kudukudu. -Dingangišano di hlamilwe le go godišwa gabotse. -Polelo, segalo le setaele di bodule, di a kgahliša, di nepagetše.

Khoutu 6

70–79%


10½–11½ meputso

Tlhalošo ya maemo a godimo ya sererwa. -Makala ka moka a sererwa a hlohlomišitšwe gabotse -Boiphetolelo bjo bo tletšego. -Mohlwaela wa dingangišano tše di kwalago wo o šitletšwego go tšwa temaneng. -Kwešišo ye botse go fetišiša ya sengwalo le sereto.


7–7½

meputso

-Taodišo e hlamilwe gabotse. -Matseno le mafelelo a mabotse. -Dingangišano le setaele di nepagetše e bile di loketše morero wo. -Hlagišo ye botse.

Khoutu 5

60–69%

Bokgoni

bjo bobotse kudu

9–10

meputso

-Go bontšha kwešišo le tlhalošo ye kaone ya sererwa -Boiphetolelo bjo bo botse. -Dingangišano tše di kwešišegago eupša ga se ka moka tše di fahletšwego gabotse. -Go bontšha kwešišo ya sengwalo le bohlatse bja diteng.

Bokgoni

bjo bo botse Kudu

6–6½

meputso

-Sebopego le tatelano ye ya ngangišano tše di hlakilego. -Matseno le mafelelo le ditemana tše dingwe di ngwetšwe ka peakanyo. -Tatelano ya ngangišano e a kwešišega. -Polelo, segalo le setaele di nepagetse ka bontši.


Tokelo ya ngwalollo e ileditšwe

Khoutu 4

50–59%

Bokgoni bja go kgotsofatša

7½–8½ meputso

-Go bontšha kwešišo le tlhalošo ye e amogelegago eupša ga se makala ka moka a hlohlomišitšwego gabotse. -Go na le dinthla tše bohlokwa tšeo di fahlelago sererwa. -Tše dingwe tša dingangišano di fahlela sererwa eupša bohlatse bja seo ga bo kgotsofatše. -Go na le kwešišo ya sengwalo le sereto.

Bokgoni bja go kgotsofatsa

5–5½ meputso

-Sebopego se a bonagala. -Taodišo e hlaelela sebopego se se hlakilego. -Go na le diphošo di se kae tša polelo, segalo le setaela ke tša tshwanelo, ditemana di nepagetše.

Khoutu 3 40–49%


6–7 meputso

-Maiteko ao a sa kgotsofatšego a go araba potšišo. -Kwešišo ye e tseneletšego gannyane go iphetolela go sererwa. -Dingangišano ga di kgotsofatše go na le bohlatse bjo bonnyane go tšwa seretong. - Moithuti ga se a be a kwišiša sengwalo goba sereto gabotse.


4–4½

meputso

-Sebopego se laetša thulaganyo ye e fošagetšego. -Dingangišano ga tša beakanywa ka tatelano. -Diphošo tša polelo di a bonagala. -Segalo le setaele ga tša lokela mohola wa thuto. -Ditemana di fošagetše.

Khoutu 2 30–39%


4½–5½

meputso

-Maiteko ao a sa kgotsofatšego a go araba potšišo -Kwešišo ye e tseneletšego gannyane go iphetolela go sererwa. - Dingangišano ga di kgotsofatše go na le bohlatse bjo bonnyane go tšwa seretong

- Moithuti ga se a be a kwešiša sengwalo goba diteng gabotse.


3–3½ meputso

-Hlagišo ye e fokolago le, tlhokego ya thulaganyo di šitiša kelelo ya ngangišano. -Diphošo tša polelo le setaele se se fošagetšego se dira gore sengwalwa se se amogelege. -Segalo le setaele ga se tše loketšego thuto. Ditemana di fošagetše.

Khoutu 1 0–29%


0–4

meputso

-Boiphetlelo bo na le kamano ye nnyanne le sererwa eupša ngangišano e bothata go kwišišega goba e tšwele tseleng. -Maiteko ao a fokolago a go araba dipotšišo. -Dinthla tše di lego gona tša maleba ga di na bohlatse bja gore di tšwa seretong. -Kwešišo ye e fokolago kudu ya sengwalo le diteng.


0–2½

meputso

-Go bothata go bona ge eba hlogo e ahlaahlilwe. -Ga go bohlatse bja sebopego goba tatelano. -Polelo ye e fokolago. Setaele le segalo di fošagetše. -Ga go ditemana goba nyalelano.

Documents

NATIONAL SENIOR CERTIFICATE KREITI YA 12learn.mindset.co.za/sites/default/files/resourcelib/emshare-exam...• Potšišo ye telele: Ge karabo ya potšišo ye telele e le ka tlase ga