NAUKI SPOŁECZNE

Prezentacja wykonana przez Joannę

Stańco

pod opieką mgr Aleksandry Tomanek –

Nowak

w ramach przedmiotu Człowiek jako

jednostka.

NAUKI SPOŁECZNE

• FILOZOFIA

• PSYCHOLOGIA

• PEDAGOGIKA

• SOCJOLOGIA

CO TO SĄ NAUKI SPOŁECZNE ?

Nauki badające strukturę i funkcje dziejów

społeczeństwa, jego kulturę, prawa

i prawidłowości jego rozwoju.

Obok nauk przyrodniczych i nauk humanistycznych

zaliczają się do nauk empirycznych.

Nauki społeczne odróżniają się od nauk

humanistycznych naukowymi metodami poznania

oraz tym, że stosują ścisłe kryteria.

Nie wszystkie nauki są uważane za społeczne:

• Niektóre dyscypliny mają charakter poznania podobny do nauk

przyrodniczych np. antropologia czy archeologia.

• Pewne społeczne dyscypliny są interdyscyplinarne np.

socjologia, która obejmuje socjologię odwołującą się do

pewnych praw biologii (m.in. dobór krewniaczy) czy nauki

ekonomiczne.

• Do nauk społecznych zalicza się również geografię, którą

powszechnie uważa się za naukę przyrodniczą, zapominając, że

drugą częścią geografii jest geografia społeczno-ekonomiczna

i polityczna.

FILOZOFIA

Określenie to pochodzi (prawdopodobnie) od

matematyka i filozofa Pitagorasa żyjącego

w VI wieku p.n.e. Pierwotnie miało sens dosłowny

i oznaczało poszukiwanie, umiłowanie mądrości

(φιλέω phileo – kochać, σοφία sophia – mądrość).

Obecnie terminu filozofia używa się w różnych

znaczeniach. Trudno o definicję, bo zakresy rozważań

filozoficznych ulegały historycznym zmianom.

W uproszczeniu można powiedzieć, że filozofia zajmuje

się ogólnymi, podstawowymi zagadkami świata: naturą

istnienia i rzeczywistości, poznawalnością prawdy czy

tym, jakie działanie jest pożądane.

FILOZOFIĘ DZIELIMY NA:

• Ontologię (teoria bytu),

• Epistemologię (teoria poznania),

• Aksjologię (teoria wartości),

• Antropologię filozoficzną,

• Filozofię społeczną,

• Etykę.

Filozofia w każdej kulturze i każdym czasie daje człowiekowi ogólny obraz świata, wskazuje mu jego miejsce i perspektywy rozwojowe w tym świecie. Pełni też funkcje światopoglądowe i ideologiczne.

ZAPAMIĘTAJ !!

PSYCHOLOGIA

PSYCHOLOGIA(od gr.ψυχή psyche = dusza,

i λόγος logos = słowo, myśl, rozumowanie)

Psychologia to nauka empiryczna, zajmująca się badaniem mechanizmów i praw rządzących zjawiskami psychicznymi oraz zachowaniami człowieka. Psychologia bada również wpływ zjawisk psychicznych na interakcje międzyludzkie oraz interakcję z otoczeniem.

Psychologia podzielona ze względu na charakter wiedzy:

• Psychologia naukowa, która stanowi zbiór twierdzeń,

opisów i wyjaśnień faktów należących do sfery psychiki.

• Psychologia humanistyczna, która podchodzi do

człowieka i jego zachowania w aspekcie aksjologicznym.

• Psychologia potoczna, która stanowi zbiór mniej lub

bardziej powszechnych przekonań społecznych.

ZAPAMIĘTAJDALEJ

• Psychologia stosowana zajmująca się zastosowaniem wiedzy psychologicznej w:

• zaburzeniach procesów psychicznych (psychopatologia), ich diagnozowaniu i leczeniu (psychologia kliniczna);

• diagnozie i rehabilitacji osób z uszkodzeniami centralnego układu nerwowego (neuropsychologia);

• korygowaniu zaburzeń relacji społecznych oraz w związkach partnerskich i rodzinie (psychoterapia, psychologia małżeństwa i rodziny);

• psychicznych uwarunkowaniach chorób somatycznych, promocji zdrowia i działań praktycznych na terenie medycyny (psychologia zdrowia);

• wymiarze sprawiedliwości (psychologia sądowa);• problemach szkolno-wychowawczych, funkcjonowaniu instytucji

szkolnych i wychowawczych (psychologia wychowawcza);• w wojsku, sporcie, wyznaniach i w wielu innych obszarach.

C.D.

PEDAGOGIKA

PEDAGOGIKA jest nauką

o procesach wychowawczych, czyli

teorią działalności wychowawczej.

Samo postępowanie wychowawcze

nazywa się natomiast często pedagogią

(gr. paidagogia), któremu to pojęciu

bliskie jest określenie "sztuka

wychowania" (łac. ars educandi)

Podstawowe kierunki pedagogiczne:

• pedagogika naturalistyczna

• socjologizm pedagogiczny

• pedagogika kultury

• pedagogika marksistowska

• felicytologia

• antypedagogika

• pedagogika krytyczna

Podstawowe kierunki pedagogiczne:

• pedagogika miejsca • krytyczna pedagogika miejsca • pedagogika pracy • pedagogika opiekuńczo-wychowawcza • pedagogika zachowania • pedologia • psychopedagogika

C.D.

Podstawowe pojęcia pedagogiki

EDUKACJA

• Edukacja – pojęcie związane z rozwojem

umysłowym i wiedzą człowieka, proces

zdobywania wiedzy, polega na

zdobywaniu wiedzy w szkole lub poza nią.

WYCHOWANIE• Wychowanie - to całość zamierzonych oddziaływań

środowiska społecznego i przyrodniczego na jednostkę, trwające całe życie.

W zakres pojęcia wchodzi:

• wychowanie naturalne pod wpływem środowiska w którym jednostka funkcjonuje – rodzina, kontakty społeczne, obyczaje, religia;

• wychowanie instytucjonalne – celowe, planowe oddziaływanie instytucji wychowujących takich jak: przedszkola, szkoły, internaty, domy dziecka

• samowychowanie to czynne ustosunkowanie się podmiotu do procesu swojego rozwoju.

KSZTAŁCENIE• Kształcenie – to całość doświadczeń

składających się na proces zdobywania przez jednostkę umiejętności, wiedzy oraz rozumienia otaczającego ją świata.

Kształcenie

nauczania uczenia się.

NAUCZANIE• Nauczanie – działalność nauczyciela,

o charakterze planowej, celowej pracy, ukierunkowanej na wyposażenie uczniów w wiadomości, umiejętności i nawyki oraz rozwijanie ich uzdolnień. Nauczanie związane jest z uczeniem się, obydwa pojęcia tworzą wspólnie pojęcie kształcenia.

SOCJOLOGIA

• SOCJOLOGIA – nauka badająca

w systematyczny sposób funkcjonowanie

i zmianę społeczeństwa. Socjologowie

badają społeczne reguły, procesy

i struktury, które łączą i dzielą ludzi,

tworzą lub są przejawem więzi między

ludźmi, a także proces ich zmian.

SOCJOLOGIA

SOCJOLOGIA OGÓLNASOCJOLOGIA SZCZEGÓŁOWA

Ustala pojęcia, prawa, buduje teorie wyjaśniające

Bada określony wycinek życia społecznego

ZAPAMIĘTAJ !• Do nauk społecznych zaliczamy dyscypliny

wiedzy, których przedmiotem badań jest struktura oraz funkcje społeczeństwa, jego źródła, prawa, kultura i prawidłowości jego rozwoju.

• Psychologia to nauka empiryczna, która opisuje mechanizmy zjawisk psychicznych.

• Pedagogika opisuje formy edukacyjne.• Socjologia zajmuje się badaniem procesów

tworzenia się życia zbiorowego.• Filozofia to nauka o otaczającym nas świecie.