45
1 နာင္ခိ႕ၿမိ႕နယ္အတြင္းရွေနာင္ခိ႕ၿမိ႕နယ္အတြင္းရွေနာင္ခိ႕ၿမိ႕နယ္အတြင္းရွေနာင္ခိ႕ၿမိ႕နယ္အတြင္းရွိ ေကးရာအုပ္စု ေကးရာအုပ္စု ေကးရာအုပ္စု ေကးရာအုပ္စု(၃)စုမွ စုမွ စုမွ စုမွ အုမၼသီး အုမၼသီး အုမၼသီး အုမၼသီး ေကးရေကးရေကးရေကးရာ ၊ ဂန္႔ေဂၚေကးရဂန္႔ေဂၚေကးရဂန္႔ေဂၚေကးရဂန္႔ေဂၚေကးရာ ၊ ေရ ေရ ေရ၀င္ေကးရင္ေကးရင္ေကးရင္ေကးရာ ၊ ပင္စံုေကးရပင္စံုေကးရပင္စံုေကးရပင္စံုေကးရာ ၊ ဆမၼဆယ္ေကးရဆမၼဆယ္ေကးရဆမၼဆယ္ေကးရဆမၼဆယ္ေကးရာ ၊ ဘန္႔ေဘးေကးရဘန္႔ေဘးေကးရဘန္႔ေဘးေကးရဘန္႔ေဘးေကးရမွ မွမွ မွ လယ္ယာေျမမားကိလယ္ယာေျမမားကိလယ္ယာေျမမားကိလယ္ယာေျမမားကို စစ္တပ္မွ စစ္တပ္မွ စစ္တပ္မွ စစ္တပ္မွ (၁၉၉၅ ၁၉၉၅ ၁၉၉၅ ၁၉၉၅-၉၆ ၉၆ ၉၆ ၉၆) ) ) ) သိမ္းဆည္းရယူသားခ ့ၿပီး သိမ္းဆည္းရယူသားခ ့ၿပီး သိမ္းဆည္းရယူသားခ ့ၿပီး သိမ္းဆည္းရယူသားခ ့ၿပီး ဥပေဒ ဥပေဒ ဥပေဒ ဥပေဒ ႏွင္ႏွင္ႏွင္ႏွင့္ ညီညတ္ျခင္း ညီညတ္ျခင္း ညီညတ္ျခင္း ညီညတ္ျခင္း မရွိေသာ မရွိေသာ မရွိေသာ မရွိေသာ ပုဂၢလိက ပုဂၢလိက ပုဂၢလိက ပုဂၢလိက လုပ္ငန္းရွင္းမားကိလုပ္ငန္းရွင္းမားကိလုပ္ငန္းရွင္းမားကိလုပ္ငန္းရွင္းမားကိလႊေျပာင္းေပးအပ္ျခင္းကိစၥ လႊေျပာင္းေပးအပ္ျခင္းကိစၥ လႊေျပာင္းေပးအပ္ျခင္းကိစၥ လႊေျပာင္းေပးအပ္ျခင္းကိစၥ တာင္သူ ေတာင္သူ ေတာင္သူ ေတာင္သူလယ္သမားမား၏ လယ္သမားမား၏ လယ္သမားမား၏ လယ္သမားမား၏ နစ္နာမႈမား နစ္နာမႈမား နစ္နာမႈမား နစ္နာမႈမား မတူက ျပားျခင္း မတူက ျပားျခင္း မတူက ျပားျခင္း မတူက ျပားျခင္း ႏွင္ႏွင္ႏွင္ႏွင့္ ၿငိမ္းခမ္းေရး ၿငိမ္းခမ္းေရး ၿငိမ္းခမ္းေရး ၿငိမ္းခမ္းေရး ပါတီ ပါတီ ပါတီ ပါတီ မွ မွမွ မွ စုစည္းတင္ျပသည္ စုစည္းတင္ျပသည္ စုစည္းတင္ျပသည္ စုစည္းတင္ျပသည္။

Naung Cho Farmers

Embed Size (px)

DESCRIPTION

စစ္တပ္မွ သိမ္းဆည္းရယူၿပီး တရုတ္လုပ္ငန္းရွင္မ်ား လက္သုိ႔ အပ္လုိက္ေသာ လယ္ယာေျမမ်ား ျပႆနာ

Citation preview

Page 1: Naung Cho Farmers

1

ေနာငခ႕ၿမ႕နယအတြငးရေနာငခ႕ၿမ႕နယအတြငးရေနာငခ႕ၿမ႕နယအတြငးရေနာငခ႕ၿမ႕နယအတြငးရ ေကးရြာအပစေကးရြာအပစေကးရြာအပစေကးရြာအပစ((((၃၃၃၃))))စမစမစမစမ

အမၼသးအမၼသးအမၼသးအမၼသး ေကးရြာေကးရြာေကးရြာေကးရြာ ၊၊၊၊ ဂန႔ေဂၚေကးရြာဂန႔ေဂၚေကးရြာဂန႔ေဂၚေကးရြာဂန႔ေဂၚေကးရြာ ၊၊၊၊

ေရေရေရေရ၀၀၀၀ငေကးရြာငေကးရြာငေကးရြာငေကးရြာ ၊၊၊၊ ပငစေကးရြာပငစေကးရြာပငစေကးရြာပငစေကးရြာ ၊၊၊၊

ဆမၼဆယေကးရြာဆမၼဆယေကးရြာဆမၼဆယေကးရြာဆမၼဆယေကးရြာ ၊၊၊၊ ဘန႔ေဘြးေကးရြာဘန႔ေဘြးေကးရြာဘန႔ေဘြးေကးရြာဘန႔ေဘြးေကးရြာ

မမမမ

လယယာေျမမားကလယယာေျမမားကလယယာေျမမားကလယယာေျမမားက စစတပမစစတပမစစတပမစစတပမ ((((၁၉၉၅၁၉၉၅၁၉၉၅၁၉၉၅----၉၆၉၆၉၆၉၆) ) ) ) သမးဆညးရယသြားခၿပးသမးဆညးရယသြားခၿပးသမးဆညးရယသြားခၿပးသမးဆညးရယသြားခၿပး

ဥပေဒဥပေဒဥပေဒဥပေဒ ႏငႏငႏငႏင ညညြတျခငးညညြတျခငးညညြတျခငးညညြတျခငး မရေသာမရေသာမရေသာမရေသာ ပဂၢလကပဂၢလကပဂၢလကပဂၢလက လပငနးရငးမားကလပငနးရငးမားကလပငနးရငးမားကလပငနးရငးမားက

လႊေျပာငးေပးအပျခငးကစၥလႊေျပာငးေပးအပျခငးကစၥလႊေျပာငးေပးအပျခငးကစၥလႊေျပာငးေပးအပျခငးကစၥ

ေတာငသေတာငသေတာငသေတာငသလယသမားမား၏လယသမားမား၏လယသမားမား၏လယသမားမား၏ နစနာမႈမားနစနာမႈမားနစနာမႈမားနစနာမႈမား

မတကြျပားျခငးမတကြျပားျခငးမတကြျပားျခငးမတကြျပားျခငး ႏငႏငႏငႏင ၿငမးခမးေရးၿငမးခမးေရးၿငမးခမးေရးၿငမးခမးေရး ပါတပါတပါတပါတ

မမမမ

စစညးတငျပသညစစညးတငျပသညစစညးတငျပသညစစညးတငျပသည။။။။

Page 2: Naung Cho Farmers

2

ေနာငခ႕ၿမ႕နယအတြငးရေနာငခ႕ၿမ႕နယအတြငးရေနာငခ႕ၿမ႕နယအတြငးရေနာငခ႕ၿမ႕နယအတြငးရ ေကးရြာအပစေကးရြာအပစေကးရြာအပစေကးရြာအပစ((((၃၃၃၃))))စမစမစမစမ

အမၼသးအမၼသးအမၼသးအမၼသး ေကးရြာေကးရြာေကးရြာေကးရြာ၊၊၊၊ ဂန႔ေဂၚေကးရြာဂန႔ေဂၚေကးရြာဂန႔ေဂၚေကးရြာဂန႔ေဂၚေကးရြာ ၊၊၊၊ ေရေရေရေရ၀၀၀၀ငေကးရြာ၊ငေကးရြာ၊ငေကးရြာ၊ငေကးရြာ၊ ပငစေကးရြာပငစေကးရြာပငစေကးရြာပငစေကးရြာ ၊၊၊၊ ဆမၼဆယေကးရြာ၊ဆမၼဆယေကးရြာ၊ဆမၼဆယေကးရြာ၊ဆမၼဆယေကးရြာ၊ ဘန႔ေဘြးေကးရြာဘန႔ေဘြးေကးရြာဘန႔ေဘြးေကးရြာဘန႔ေဘြးေကးရြာ

မမမမ

လယသမးေျမသမးခလယသမးေျမသမးခလယသမးေျမသမးခလယသမးေျမသမးခ ကစၥမားကစၥမားကစၥမားကစၥမား စစညးတငျပျခငးစစညးတငျပျခငးစစညးတငျပျခငးစစညးတငျပျခငး

စစတပမစစတပမစစတပမစစတပမ သမးဆညးၿပးသမးဆညးၿပးသမးဆညးၿပးသမးဆညးၿပး ပဂၢလကပဂၢလကပဂၢလကပဂၢလက လပငနးရငမားလပကငေနမႈအေျခအေနလပငနးရငမားလပကငေနမႈအေျခအေနလပငနးရငမားလပကငေနမႈအေျခအေနလပငနးရငမားလပကငေနမႈအေျခအေန ဓာတပမတတမးဓာတပမတတမးဓာတပမတတမးဓာတပမတတမး

သမးဆညးရယအသးျပထားသည လပငနးရငမားသည တရတလမးမားျဖစေၾကာငး သကေသခမတတမးအား

ေဒသခမာမ မတတမးရယထားစဥ။ေပါကေနေသာ ဂတစပငးလငးအနးတြင တရတစာျဖင ေရးထးထားေသာ ဆငးဘတ

စနလေတာငတနးစနလေတာငတနးစနလေတာငတနးစနလေတာငတနး ကမၸဏအနးကမၸဏအနးကမၸဏအနးကမၸဏအနး လယယာေျမမားေပၚတြငလယယာေျမမားေပၚတြငလယယာေျမမားေပၚတြငလယယာေျမမားေပၚတြင အေဆာကအဥးမားအေဆာကအဥးမားအေဆာကအဥးမားအေဆာကအဥးမား ေဆာကလပထားသညကေဆာကလပထားသညကေဆာကလပထားသညကေဆာကလပထားသညက ေဒသခမားေဒသခမားေဒသခမားေဒသခမား မမမမ

လကလျပသစဥ။လကလျပသစဥ။လကလျပသစဥ။လကလျပသစဥ။ လယေျမမားေပၚတြငစကပးလပကငျခငးလယေျမမားေပၚတြငစကပးလပကငျခငးလယေျမမားေပၚတြငစကပးလပကငျခငးလယေျမမားေပၚတြငစကပးလပကငျခငး မရဘမရဘမရဘမရဘ ပလပထားသညမားကလညးပလပထားသညမားကလညးပလပထားသညမားကလညးပလပထားသညမားကလညး သရရသည။သရရသည။သရရသည။သရရသည။

Page 3: Naung Cho Farmers

3

သမးဆညးရယထားသညသမးဆညးရယထားသညသမးဆညးရယထားသညသမးဆညးရယထားသည လယယာေျမမားေပၚလယယာေျမမားေပၚလယယာေျမမားေပၚလယယာေျမမားေပၚ သမးဆညးထားသမားမသမးဆညးထားသမားမသမးဆညးထားသမားမသမးဆညးထားသမားမ လယကနသငးမားကလယကနသငးမားကလယကနသငးမားကလယကနသငးမားက ၿဖဖကၿဖဖကၿဖဖကၿဖဖက သးႏစကပးျခငးသးႏစကပးျခငးသးႏစကပးျခငးသးႏစကပးျခငး

မရသညအတြကမရသညအတြကမရသညအတြကမရသညအတြက သမးဆညးခခရေသာသမးဆညးခခရေသာသမးဆညးခခရေသာသမးဆညးခခရေသာ ေတာငသမားမေတာငသမားမေတာငသမားမေတာငသမားမ ျပနလညစကပးလပကငရနျပနလညစကပးလပကငရနျပနလညစကပးလပကငရနျပနလညစကပးလပကငရန ၀၀၀၀ငေရာကထြနယကထားသညတ႔ငေရာကထြနယကထားသညတ႔ငေရာကထြနယကထားသညတ႔ငေရာကထြနယကထားသညတ႔

ကကကက ေဒသခေဒသခေဒသခေဒသခ တစဥးမတစဥးမတစဥးမတစဥးမ လကလျပသလကလျပသလကလျပသလကလျပသသည။သည။သည။သည။

ေကာဖစမေကာဖစမေကာဖစမေကာဖစမကနးအျဖစကနးအျဖစကနးအျဖစကနးအျဖစ စစတပမစစတပမစစတပမစစတပမ သမးယခေသာသမးယခေသာသမးယခေသာသမးယခေသာ လယယာေျမမားေပၚတြငလယယာေျမမားေပၚတြငလယယာေျမမားေပၚတြငလယယာေျမမားေပၚတြင တရတလမးမားမတရတလမးမားမတရတလမးမားမတရတလမးမားမ ေနအမအေဆာကေနအမအေဆာကေနအမအေဆာကေနအမအေဆာက အဥးမားအဥးမားအဥးမားအဥးမား

အခငအမာတညေဆာက၍အခငအမာတညေဆာက၍အခငအမာတညေဆာက၍အခငအမာတညေဆာက၍ ႏြားေမြးျမေရးႏြားေမြးျမေရးႏြားေမြးျမေရးႏြားေမြးျမေရး လပငနးလပငနးလပငနးလပငနး ႏငႏငႏငႏင ဂစကပးေရးလပငနးမားဂစကပးေရးလပငနးမားဂစကပးေရးလပငနးမားဂစကပးေရးလပငနးမား လပကငထားသညကလပကငထားသညကလပကငထားသညကလပကငထားသညက ေတာငသေတာငသေတာငသေတာငသ

တစဥးမတစဥးမတစဥးမတစဥးမ လကလျပသသည။လကလျပသသည။လကလျပသသည။လကလျပသသည။

((((၁၁၁၁))))ဥးအကႏပဥးအကႏပဥးအကႏပဥးအကႏပ ((((အဗားဂရငးအဗားဂရငးအဗားဂရငးအဗားဂရငး))))

ဇာတက ကြပခငက။ ဒကေရာကတာ ႏစေပါငး (၃၀)ေကာၿပ။

လယပလပစားတယ။ လယ(၂)ဧက။ ယာ(၂) ဧက။ သမးတအထမာ

လယေရာ ၊ ယာေရာ အကနလးပါတယ။ ယာက (၂)ဧကနးပါး။ လယလညး

Page 4: Naung Cho Farmers

4

(၂)ဧက ေလာက အသမးခရတယ။ ကယရတဟာေလး အကနပါသြားေရာ။ အခလပစားေနတာက သမားဆက ငားၿပး

လပစားေနရတယ။ လယ၃ဧကငားလပစားေနတယ။ နာေခါေကးရြာက ဥးေသာငးစနဆကေနၿပး ငားလပ စားေနတာ။

(၃)ဧကလးအတြက တစႏစကမ စပါး ၅တငးပေပးရတယ။ ဥးေသာငးစနန႔က အသမတ ေဆြေတြ။

လယေတြက ၁၉၉၅-၉၆ေလာကမာ သမးသြားတယ။ ၁၉၉၇မာ မာရယေလာန႔ တေတြလညး ဖကၿပး ေတာ

ဓားန႔ခနးေျခာကတာေပါ။ မထြကရငသတမာေပါ။ အဒလလာလပတာ အဗားဂရငးက ဥးေအာင၀ငးန႔ ဥးသနးလြငတ႔က

သတ႔လေတြန႔ ဓားေတြပါလာတယ။ ခရမးခဥေတြ ၾကကသြနေတြ စကတအခနမာပ ေျမႀကးန႔ လာဖ႔ပစတယ။ အလလပ

လကေတာ ျပနလာခတယ။ အဒကစၿပး မလပရေတာဘး။ သတ႔က မလပေတာန႔တ။ လပမယဆရင ဓားန႔ထးမယ

ဘာညာန႔ ခနးေျခာကတာ။ စစသားေတြ ေခၚလာၿပး ေမာငးထတလကတယ။

မသားစက (၆)ေယာကရတယ။ ကေလး(၂)ေယာက။ အဒကစၿပး သမားဟာ သြားငားၿပး လပစားေန ရတာ။

ထမငးငတမာ ဆးလ႔ သမားဆသြားငားၿပး လပစားေနရတာ။ အဒအသမးခရတ ေနရာေတြမတမတယ။ ဘာမ မစကဘး။

ႏြားပေမြးတယ။ စတနးက ေကာဖစကမာလ႔ေျပာတယ။ ေကာဖမစကဘန႔ ႏြားေကာငးေမြး လပတယ။ လယေတြက

ျပနရခငတာေပါ။ ျပနမ မရတာ။ အဒါပရတယ။ မရလ႔ သမားဆ ငားၿပး လပစားရ တာေပါ။ ျပနရခငတာ တစခပ

သတယ။ လယပရခငတယ ။ လယရရငေတာ ဘာမ ေျပာစရာမလခငဘး။

((((၂၂၂၂))))ဥးအကခန႔ဥးအကခန႔ဥးအကခန႔ဥးအကခန႔ ((((ဥးေနာခမးဥးေနာခမးဥးေနာခမးဥးေနာခမး ကယစားကယစားကယစားကယစား))))

လယပငရင။ ၁၀ဧကေကာေကာရတယ။ မရငး

ရေသးတဟာေတြလညး ရေသးတယ။ အသမးခဆ

ကၽြနေတာတ႔လညး ဘယလလဆရင ၉၄ ခႏစတနးက

သးတငးတစခါၾကားတယ။ ၉၅ မာ သတ႔လာ၀ငလပ

တယ။ စနလေတာငတနးက လာ၀ငလပတယ။ အဒ

အခန ခရမးခဥေတြ စကထားတယ။ စကထားတာ

အပငေတြ ပြငေနတနး ေပါငးရငးၿပးေတာ သတ႔လာ၀င

လပသြားတာ။ ကၽြနေတာတ႔ တားတယ။ နငတ႔ လပပင

ခြင မရေတာဘး။ ဒါဟာ ငါတ႔ပငေျမတ။ ေနာကဘတဆး တေတြ ဘာေတြ ကနေသးတယ။ လညးန႔ သြားျပနယ မလ႔

ၾကညေတာ မရေတာဘး။ မးရႈ႕လကၿပ။ ဘာျဖစလ႔ မးရႈ႕တာလလ႔ သြားေမးေတာလညး ငါတ႔ပငေျမတ။ တငေတြ

ႏေျမာလ႔ သြားယတာ မမေတာဘး။ မးျပာပ သြားေတြ႕တယ။

ကၽြနေတာတ႔အဖြားလကထကကတညးက လယေတြ။ သတ႔ေျပာတာ နငတ႔ယာတစဥးတညး မဟတဘး။

ဒဘက အေနာကဘကမာ ငါတ႔အားလးပငၿပတ။ စနလေတာငတနးက ေကာငက ေျပာတာ။ မမတမေတာဘး။

ၾကာလညး ၾကာၿပေလ။ ၁၉၉၅ေလာကကတညးက စၿပးသမးတယ။ နညးနညးပါးပါးပ ၀ငလပေသးတယ။

Page 5: Naung Cho Farmers

5

သတ႔ေျပာတာက ေကာဖၿခလပမယတ။ အဒလေျပာတာ။ ငါတ႔အမန႔ကလာၿပတ။ ေကာဖၿခလပမယ အလပ

ေျပာတယ။ အဒကတညးက လး၀ထြကေပးလကတယ။ အခထ ေကာဖတစပငမ မရဘး။ အခသြား ၾကညတာ သတ႔

ႏြားစာေျပာငးပစကတယ။ ႏြားေမြးေနၾကတယ။ အခေနာကပငး ဘာပငေတြစကေနလေတာ မသဘး။ အပငေတာင

မရငေသးဘး။

အခဆ အမးသမးေတြ အမမာ အရကပခကၿပး လပသြား ၊ စားသြား ၊ ေသာကသြား အဒလပ ရပတယေနတယ။

တျခားဘာစးပြားေရးမ မရဘး။ ေယာကားေတြက သမား ေန႔စားပ သြားလပစားေနတာ။ သမးစဥတနးက ပကဆ

တစကပမ မေပးဘး။ ကၽြနေတာတ႔အပငးဘကမာေတာ ကယလယကယျပနရရင စတေကနပၿပ။ ကၽြနေတာတ႔

ခရမးခဥေတြစက ေပါငးရငးၿပး ထားတာက သတ႔ဖကကနေတာ ကၽြနေတာတ႔ လညးဘာမမတတႏငေတာ

ထြကလာရတာေပါ။

ကၽြနေတာတ႔ကေတာ ကယလယကယယာ ကယျပနရရင စတေကနပၿပ။ ပကဆတစျပားမ မေပးခတာ

ေသခာတယ။ ဘယသမ မရဘး။ တစေယာကမ မရဘး။ စနလေတာငတနးထမာ အသမးခရတ လေပါငး

၃၅ေယာကေလာကရတယ။

((((၃၃၃၃))))ဥးအကခမးဥးအကခမးဥးအကခမးဥးအကခမး( ( ( ( ဥးေကာျမငအကြကထပါဥးေကာျမငအကြကထပါဥးေကာျမငအကြကထပါဥးေကာျမငအကြကထပါ))))

အမၼတးဇာတပ။ ဥးေကာျမင အကြကထမာ ပါသြားတယ။

ဧကေပါငး (၂၀)ေလာကရတယ။ ေျပစာ လပထား တာ(၇)ဧက

ေလာကပရတယ။ ေတာငယာန႔ ခ႕ခ႕ၿပး လပလာတာဆေတာ

ဧက(၂၀)ေလာကရတယ။ ၁၉၈၀ ခႏစက စလပတယ။ အဖးအဖြား

ေတြန႔ပေနတာ။ အဖးအဖြားပငတာက (၁၉၈၀)မာမ ဥးေလးက လပတာ။

၁၉၉၅-၉၆မာ အသမး ခရတာ။ ေကာျမငလာသမးတာ။ ဒါဟာ

ကၽြနေတာပငေျမ။ အစးရဆမာ ကၽြနေတာယထား တာ။ ခငဗားမဆငေတာဘး။ ခငဗားမ၀ငန႔။ ဆးပါမကနဘး။

ကၽြနေတာအပငပလ႔ ေကာျမငက ေျပာတာ။ ၀ကေတြ ေမြးထားတယ။ ၀ကစာသြား ရာေတာ ခငဗားမ၀ငန႔။ ဆးပါမကန

ကၽြနေတာ ပငတယလ႔ ေျပာတယ။

အစးရက သ႕လကထမာ အပထားၿပလ႔ေျပာေတာ ကၽြနေတာ ေျပာလ႔မရဘးေလ။ ဟေခတတနးက ေျပာရငမား

တယေလ။ အစးရအမန႔န႔လပတာဆေတာ ေၾကာကတာေပါ။ ေကာျမငက ဘယကလာမနးလ မသဘး။ ဗမာလမး

မဟတဘး။ ရမးလညးမဟတဘး။ တရတလမး။ ဘယလ ဘယလေရာကလာလေတာင ကၽြနေတာမသဘး။ အခလယ

ထမာ ဂေဒါကတစခ ေဆာကထားတယ။ လလညးေနတယ။ ခန႔မနးၾကညတာ ေတာ ဘာေတြထားလ႔ ထားမနးလညး

မသဘး။ အခလယထမာက ဘာမမစကဘး။ ႏြားၿခရတယ။ ဂေဒါကရ တဟာက အမႈကေတြန႔ ဖးထားေတာ ဘာေတြရ

မနးမသဘး။ ကေကာကလယေတြလညး ပါတယ။ လေတြ မသဘး။ ဆမၼဆယလညး ပါတယ။ ဒအမၼသးက လေတြ

လညးပါတယ။ လယနာမညက ဗမာလ နားခစမးေတာလ႔ေခၚတယ။ ရမးလဆရင မခစႏး။

Page 6: Naung Cho Farmers

6

အခလညး လယပလပစားတယ။ ဆမၼဆယက လယတစကြငးလပထားတယ။ အမၼသးက ႏစကြငး။ ကၽြနေတာ

ဟာမဟတဘး။ သမားဟာေတြက လပေနတာ။ ကၽြနေတာဟာ ၃ဧကေကာေလးပ ကနေသးတယ။ သမားသမး

သြားၿပးေတာ စစစစေပါကေပါကျပန၀ယထားတာ ၃ဧကေကာေလာကပရတယ။ သမားဆက ငားလပေနတာ (၁၅)ဧက

ေလာကရတယ။ ဆမၼဆယက ခစခငဆက (၆)ဧက ငားလပထားတယ။ ဥးထြနးၾကည (အမၼသး) ဆက (၄)ကငား

လပတယ။ ဥးသာဆင(အမၼသး) ဆက (၅)ဧက။ ဒါေတြက ကၽြနေတာ လယမဟတဘး။

အရငတနးက ကၽြနေတာလယေတြမာ မးတြငးဆ စပါး ၊ ေႏြဆ ခရမးခဥ။ ဒါပစကတယ။ အခအသမး ခရၿပး

ေတာ လယေတြထမာ ဘာမ စကတာမရဘး။ မးတြငးတနးက ေျပာငးဖးေလး နညးနညးပါးပါးပ စကတာ။ ဘာမ

မစကဘး။ ဒကၡေရာကမာစးလ႔ သမားဆက ငားၿပးလပစားလာတာ။ အခငားလပေနတလယေတြ အတြက တစႏစဘယ

ေလာကေပးရမယလ႔ မသတမတထားဘး။ မားမားရရငလညး ၾကညေပး။ နညးနညး ရရငလညး နညးနညးပ

ေပးရတယ။ မသားစက (၉)ေယာကရတယ။ မသားစေတြက လယကပ မခၿပး လပစားၾကတယ။ အဒါပရတယ။

လယယာေျမျပနရရင ေကနပၿပ။ ျပနရခငတာေပါ။

((((၄၄၄၄))))ဥးေရႊေကာငးေလးဥးေရႊေကာငးေလးဥးေရႊေကာငးေလးဥးေရႊေကာငးေလး((((ဥးေကာျမငဥးေကာျမငဥးေကာျမငဥးေကာျမင အကြကထပါအကြကထပါအကြကထပါအကြကထပါ))))

အမၼသးဇာတပ။ ဘာလပငနးမ မရဘး။ေတာငသ လယသမား

ပ။ လယယာေျမမရေတာ ယးဒယား အထ အလပ သြားလပရတယ။

အရငတနးကေတာ လယရတာေပါ။ ၃ဧကေလာကရတယ။ အားလးက

(၅)ဧက ေလာကရတယ။ ဘာမ မလပရေသး တာ(၂)ဧကေလာက

ရတယ။ စပါးလညး စကတယ။ ပပပလညး စကတယ။ ေႏြၾကေတာ

ဂရယ ၊ ခရမးခဥရယ စကတယ။ ၁၉၉၅-၉၆ အေလာကမာအသမးခရ

တာပ။ သမးတာေတာ အစးရလ႔ ေျပာတယ။ လာဖကစးတာက ဥးေကာျမင။ အားလး တတားေရာ ၊ တေရာ မးရႈ႕

ပစလကတယ။

ေနာကဆးၾကတာ ဘာမ မထးဘးဆၿပး ယးဒယားလစတယ။ ယးဒယားက ျပနလာေတာ ေဒၚေရႊစန လယက

ငားၿပး လပတယ။ သတ႔ကလညးလယလပမယသမရဘး။ ကယပငမရေတာလ႔ သမားဟာ ငားလပ တယ။ တက

မးရႈ႕တနးက ဘာလ႔ မးရႈ႕တာလလ႔ ေမးေသးတယ။ ဥးေကာျမငက ဘယသရႈ႕သြားလ မသဘး လ႔ ေျပာတယ။ ရႈ႕တာက

ေကာျမင။ အထက ဘယသမ မသြားရဘး။ ေနာကကၽြနေတာသြားၾကညေတာ ခငဗားန႔ ျမတ တစပငေတာင မဆငဘး။

ထြကသြားတ။ သြားၾကညလ႔မ မရဘးဆလညး ကၽြနေတာလညး ျပနလာတာေပါ။ သတ႔က ေမာငးထတတာကး။

ျဖစႏငရငေတာ ကၽြနေတာဟာ ျပနရခငတယ။ ဒါပ ေျပာခငတယ လယမရရင ဘယႏယလပမလ။

Page 7: Naung Cho Farmers

7

((((၅၅၅၅))))အဖြားေဒၚေအးလအဖြားေဒၚေအးလအဖြားေဒၚေအးလအဖြားေဒၚေအးလ ((((စနလေတာငတနးစနလေတာငတနးစနလေတာငတနးစနလေတာငတနး သမးဆညးသညအထပါသမးဆညးသညအထပါသမးဆညးသညအထပါသမးဆညးသညအထပါ))))

အဖြားအသက (၇၁)ႏစရၿပ။ အမၼသးဇာတပ။ တစကြကက (၄)ဧက

ပါတယ။ တစကြက(၁၀)ဧက ေလာက ပါတယ။ ဘးဘြားပငေတြ။ အမခြၿပး

ေတာ ဒါေတြမငးတ႔လပစားဆလ႔ လပစားလာတာ။ ေအာ - ၉၅ခ ၉၆

ခႏစေလာကက သမးသြာတာေလ။ အတအကေတာ မသေတာဘး။

သမးတနးက ဘယလမ မေျပာဘး။ အဒအခနက အဘးႀကးလညး

ရေသးတယ။ နငတ႔ၿခကြကေတြ မဆငေတာဘး။ သတ႔က ေကာဖစကမယလ႔ ေျပာၿပး သမးတာ။ လာေျပာတသ

ေတြေတာ အဖြားမမတမေတာဘး။

အခတေတြ ေျမးေတြက လပေကၽြးေနတယ။ အဘးႀကးလညး ေသၿပ။ သားလညး ေသၿပ။ ရတဟာ

အကနလးပါသြားတယေလ။ မရေတာဘးေလ။ မေကနပလညး ဘယႏယလပမလ။ ေျပာလ႔မ မရတာ။ ေျပာ လ႔ရရင

ကယေျမပ။ စားစရာမ မရေတာတာ။ ေနတာက သမးန႔ေနတယ။ သမးကလညး မဆးမ။ အေမကလညး မဆးမ။

ေျမးေတြကပ လပေကၽြးေနတယ။

လယေတြသမးတနးကေတာ ေၾကာကတာေပါ။ ကေလးေတြန႔ ငတမာေပါ။ ဘယမာသြားေတာငးစား မလ။

ေတာငးတမးမ မဟတ။ ကေလးက လပေကၽြးေနရတာလ သမားဆမာ အငားလကလပေကၽြးေနရ တာပ။

အႀကးေလးကပ နညးနညးပါးပါးေကာငးထားႏငတယ။ အငယက ဘာမ မတတဘး။ လယေတြ သမးတ အတြက

ဒကၡေရာကတယေလ။ ဘယလေျပာရမလ။ သငေပးအးေလ။ ကေလးေတြပ လပေကၽြးေန ရတယ။ လယေတြျပနရရင

အဆငေျပမာေပါ။ ကေလးလပေကၽြးမာေပါ။ အခဟာက ငရပသးစကဖ႔ေတာင ေနရာမရဘး။ ျပနရမယဆရင နငတ႔က

ရစခးဥးဆလညး ရစခးဥးမာ။ ဒေလာကႀကး ၀မးသာတာ။ အခေတာ ကယအကြက သြားၾကညရငေတာင မတမမလား

မသဘး။ ေျမာငးႀကးႀကးရတယ။ေရ၀ရတယ။ ရမးလဆရင ကစ လ႔ပ ေခၚတယ။ အဒထပမာ ကၽြနမတ႔လယက။

အဖြားေျပာခငတာက ေျမရရင ၿပးၿပပ။ မားမားစားစား လ မေျပာခငဘး။ မဟတဘးလား။ ကယေျမျပနရရင

အဆငေျပတာေပါ။

((((၆၆၆၆))))ဥးေအာငဆာဥးေအာငဆာဥးေအာငဆာဥးေအာငဆာ

အမၼသးဇာတပ။ လယ(၅)ဧက ရခတယဗ။ ကၽြနေတာ

အေဖ ပငတလယ။ အေဖဆးသြားေတာ ကၽြနေတာ လပတယ။

လယေျမေျပစာေပါကတယ။ အေဖဆးသြားေတာ ဘယမာထား

လ မသေတာဘး။ အေဖဆးလညး ဆးၿပးေရာ သမားသမးလ႔

မလပရဘး။ သမးတာက စနလေတာငတနးထကပ။ ဥးေလးတ႔

Page 8: Naung Cho Farmers

8

က စပါး၊ ဂအဓက စကတယ။ မသားစက (၅)ေယာကရတယ။ အခေတာ မတမေတာ မတမတယ။ သတ႔က

ေျမာငးေတြလညး ဖ႔လကၿပ။ အကြကေတြ ပကကနၿပ။ လယကနသငးေတြ အကနဖကပစလကတယ။ သမးၿပဆတာန႔

တစခါတညး တနးထြကရတယ။ တေတြဘာေတြလညး သတ႔သမးလကေတာ ကၽြနေတာ ထြကလာၿပေလ။

သတ႔ဘာလပလ မသေတာဘး။ သက မာရယေလာန႔ ထတတာကး။ ၀ငလာရင ေသနတန႔ ပစမယဆေတာ

မ၀ငရဘးေလ။

လယေတြက ျပနလခငတယဗ။ ပကဆရရငေတာင ေျမေနရာ ၀ယစရာမရဘးေလ။ သတ႔က ပကဆ ရတယ

ေလ။ ေထာငဂဏနးန႔ ရာဂဏနး ျဖစေနတယေလ။ မေကနပလညး မတတႏငဘးေလ။ သတ႔ကမမႏင တာခညး။

ေျမျပနရရင လယပ ျပနလပမာ။ ကၽြနေတာ တငျပခငတာက ဒလယျပနရဖ႔ တငျပခငတာ။ ကၽြနေတာတ႔ အဖြ႕န႔

တငျပခတာေတြ ရတယ။ ဘာမ မရေသးဘးဗ။ ရဖ႔အဓကပဗာ။

((((၇၇၇၇))))ဥးအကရပဥးအကရပဥးအကရပဥးအကရပ

အမၼသးက ဇာတပ။ အဗားဂလငးထက သမးခရတာ။ အဗားဂလငး

ထမာ (၂)ဧက။ စနလ (၁)ဧက။ သမးခရတဟာက လယေတြပ။ တေရာ

လယကနသငးေတြ ေရာအကနဖက ပစလက တယ။ အားလးက ဒါပရတယ။

အသမးခရတာ အကနပါသြားတယ။ သမးသြားတနးက သတ႔က ငယေသး

တယ။ အေဖတ႔က ပသ တယ။ ေကာဖစမကနးန႔ သနးသြားတာ။

လယေတြသမးသြားၿပးေတာ လယစာရငးငားပ လပေနၾကတယ။ မသားစ(၆)ေယာကရတယ။ အႀကးဆးသား။

အေဖမရေတာဘး။ အေဖဆးသြားၿပ။ မသားစအတြက အဓကတာ၀နပ။ ညေတြလညး ႀကးကနၿပ။ အေမန႔

အတတေနၾကတနးပ။ သတ႔သမးထားတာေတာ ေကနပေတာ ဘယေကနပမလ။ ကယ ဟာေတြ နစနာထားတယ။

ကၽြနေတာတ႔က လယရရငေတာ ေကနပပါၿပ။ အခလကရ လယေတြက ေျမလြတေျမရငးေတြလ လပထားတာပ။

ကၽြနေတာတ႔တနးက မးမာ စပါးစကတယ။ ေႏြမာ ဂစကတယ။ အကယလယေတြ မတမတယ။ ရြာန႔ေ၀းတယ။

အခဘာမလပကငတာ မရပါဘးဗ။ ကၽြ၊ ႏြားေတြ လႊတထားတယ။

((((၈၈၈၈))))ဥးအကစြယဥးအကစြယဥးအကစြယဥးအကစြယ

အမၼသးမာေနတာ (၁၀)ႏစေကာၿပ။ ဒကလာၿပး လယယာပ

လပတာ။ (၅)ဧကေလာကရတယ။ လယေျမေတြ။ ေျပစာေပါက

တယ။ ၁၉၉၅ မာစသမးတယ။ အဗားဂလငးက သမးတာ။

လာမလပေတာန႔တ။ ငါတ႔သမးၿပတ။ ေျပာခြငမရဘး။ ေရဥး

Page 9: Naung Cho Farmers

9

ပငးလညး သတ႔ကေျမႀကးန႔ဖ႔ပစလကတာ။ ဂေတြစကထားတယ။ သမးတယဆၿပးေတာ သမးတယ။ ဂေတြကေတာ

ရတလကႏငတယ။ ၀ကေမြးတယ။ သမားစာရငးငားသြားလပတယ။ မသားစ(၇) ေယာကရတယ။ ေကာငးထားတာ

သမး(၂)ေယာကရတယ။ တစေယာကက(၃)တနး တစေယာကက (၇)တနး ေလာကရတယ။ သမးသြားတယဆေတာ

စာရငးငားပ သြားလပစားေနရတာေပါ။ လယမလပရေတာ မေနႏငဘး။ငါတ႔က ေကာဖစကမာတ။ မငးတ႔လာ

မလပေတာန႔။ ငါတ႕ေကာဖစကမာတ။ ဥးေအာင၀ငးရ႕ အလပ သမားက ေျပာတယ။ ေကနပေတာ ဘယေကနပမလ။

သမားရရင ကယလညး ရခငတယ။ လယေတြက မတမတယ။ လယနာမညက ထးဖလယ။

((((၉၉၉၉))))ဥးစငးဆမဥးစငးဆမဥးစငးဆမဥးစငးဆမ

အမၼသး ဇာတပ။ ေျမ(၃)ဧကေလာကရတယ။ အသမး ခရ

တယ။ စနလအကြကထမာ အသမးခ ရတယ။ ငါတ႔က သမးၿပ ။

ငါတ႔ပငၿပ မငးတ႔လာမလပေတာန႔တ။ အဒလေျပာေတာ ဘာမ

ျပနမေျပာရဘန႔ ျပနလာခတယ။ မတမတာေတာ သပမမတမ

ေတာဘး။ လယကနသငးေတြ ဖကပစလကၿပ။ မးစပါးစကတယ။

ပပပသမးတအခနမာ သတ႔သမးတယ။ သစပငေတြက စကယႏ

ရား ေတြန႔ ႏႈတပစလက တယ။ မးစပါးစကတနးကေတာ စပါးျပနရ

ေသးတယ။ ပပပသမးတာ မမလကဘး။ ပပပေတြ ဖကတအထမာ

ပါသြားတယ။

မတားရလ႔ မတားလကတာ။ သမးတနးကတညးက မ၀ငရေတာဘး။ သတ႔ဘာစကမယဆတာလညး မေမး

မဘး။ ၉၅-၉၆ေလာကကပ စသမးတာ။ သမးတာေတာ အကနလးအသမးခရတာပ။ လယထေရသြငး မယေျမာငး

ေတြလညး ေျမဖ႔ပစလကတယ။ စကယႏရားေတြန႔ ဖ႔ၿပးေတာ တျပန႔တညးျဖစေအာင လပပစလကတယ။ မသား

စ(၅)ေယာကရတယ။ ေကာငးေနတာ တစေယာကပ ရတယ။ ပကဆမရလ႔ အႀကးေကာငေတြလညး ေကာငးမထား

ႏငဘး။ လယယာေျမမရလ႔ ပကစလညး မရလ႔ ေကာငးမထားႏငဘး။ တ႔ဟးပ ခကေရာငးတယ။ မနးခေလးအလပပ။

သမားဆမာ ကနသြားထမးရတယ။ လယရတနးကေတာ လယလပရမလ။ လယယာေျမမရေတာ ဆငးရဒကၡ

ေရာကတယ။

((((၁၀၁၀၁၀၁၀))))ဥးစငးပးဥးစငးပးဥးစငးပးဥးစငးပး

အမၼသး ဇာတပ။ အသမးခရတာ (၃)ဧက။ အဗားဂလငး

ထမာေရာ စနလထမာေရာ။ ၉၅-၉၆မာ သမးတယ။ စပါးပစက

တယ။ လယရတာကလညး အဒ(၃)ဧကပ။ သတ႔သမးတာေတာ

ေကာဖစမကနးေပါ။ အဗားဂလငးက ဥးေအာင၀ငး ၊ လပငနးရင

Page 10: Naung Cho Farmers

10

ေတြေရာေပါ။ ေျမကြကေတြ ဖကပစတယ။ ဓားေျမာငန႔ လာတယ။ ေလေသနကလညး ပါတယ။ စရငးန႔လာတယ။

လယထြနေနတာက ဓာတပလညး လာရကတယ။ လယစကခါ နးမာ သတ႔က လာေမာငးထတတာ။ ပးခငးလညး

ထးထားၿပ။ ခငဗားတ႔ သမးထားတာ ေကာဖ စမကနးလ႔။ လပစရာမရေတာတအခါၾကေတာ သတ႔က ေကာဖအတြက

သမးတယဆၿပး ဘာမ မစကဘး။ စပါးသြားျပနစကတယ။ ကၽြနေတာစကၿပးမ ဘကဖးန႔ လာကတပစလကတယ။

စပါးက ဖကပစလကတာေပါ။ အဒလက တအားစတနာလ႔။ အဒါ အဗားဂလငးက လာၿခမးေျခာကတာ။ ဟးတနး

ကလညး ဘာမမစကဘး။ အခထ ဒအတငးပ။ ကားလမးေဘးမာပ။ လယနာမညက ေရမညးလယ။

ကပလယက အခႏစျခမးျဖစေနတယ။ စနလက တစၿခမး။ အဗားဂလငးက တစျခမး။ စနလဘက အျခမးက

ဆနစကတညဖ႔ သတ႔လပတာက သြားတားလကတယ။ အလပသမားန႔ ေတြ႕တယ။ ေလာပနန႔ မေတြ႕ဘး။ အစးရေတြ

ျပနေပးမ ခငဗားတ႔လယခငဗားရမာတ။ ဒႏစထမာပ ကၽြနေတာ (၃)ခါသြားတားတယ။ ခငဗားတ႔ထညထးတာက

ဘာလပဖ႔လလ႔။ သတ႔က ႀကစကဖ႔တ။ ဒါကႀကစကဖ႔မဟတဘး။ လယကြကေတြ လ႔ေျပာလကတယ။

ေနာကရကမာ သတ႔ျပနလာထြနတယ။ တားတအခနမာပ သတ႔ရပသြားတယ။ ခကခငးထြနၿပး ခကခငး

ဂေတြႀကတယ။ အဒါက ကၽြနေတာသြားတားတာ။ အခက ကၽြနေတာက အဒအကြကေတြက လယကြကကငး

ျပနလပထားတယ။ ေရသြငးလကတယ။ မးၾကထားၿပ။ ေႏြစပါးအတြက။ ကၽြနေတာဒႏစအ ဒလမးလပထားတယ။

ဥပေဒန႔ လပတာက မယဘး။ သတ႔အထငန႔ သတ႔လပတာ။ ကယလညး ကယအထငန႔ကယလပရ မာပ။

တငစာေတြ တငထားတာပ။ အခေလာေလာဆယေတာ ဘာမ မထးျခားဘး။ မသားစစးပြားေရးက လယမလပရေတာ

အဆငမေျပဘး။ လယရတနးကေတာ နညးနညးအဆငေျပတယ။ လယမရေတာ အဆင မေျပာေတာဘး။

လယမရေတာ ၀ငေငြမရဘး။ ကေလးက ေရာဂါျဖစေတာ ကစရာမရဘး။ ဆးရႈးသြားရတယ။ ငါတ႔စတမာေတာ

လယရရေရး ၊ လယရဖ႔အေရးပလခငတာ။

((((၁၁၁၁၁၁၁၁))))ဥးရြကခမးဥးရြကခမးဥးရြကခမးဥးရြကခမး

အမၼတးဇာတပါပ။ အဗားဂရငးထမာ (၂)ဧကပါတယ။ အစးရ

ငါတ႔က အပထားၿပ မငးတ႔၀ငမလပန႔ ေတာလ႔ ေျပာတယ။

အဒအတငး ေျပာေတာ တစေယာက ႏစေယာကဆေတာလညး

မ၀ငရဘ ျပနခတာ။ ေလာပနးေတြက ေျပာတာ။ နာမညေတာ

မသဘး။ တရတပ။ ဥးေအာင၀ငလညး ေျပာတယ။ ဥးေအာင၀ငးက

ဘယကလာမနးလ မသဘးတ။ ဥးေအာင၀ငကလညး တရတပ။

လာေျပာတနးက ဓားေတြ ၊ ေသနတေတြ ပါလာလ႔ မေျပာရဘး။

သတ႔လာေျပာတနးက လယထယထြနေနတနးပ။ အဒလေျပာေတာ

မ၀ငရေတာပန႔ ထြကလာခတာ။ တေတြလညး ဖကၿပးတာ မးရႈ႕ပစလကတယ။ တကမးရႈ႕တာလညး ဥးေအာင၀ငးတ႔

အဖြ႕ပ။ လယက (၂)ဧကပရတယ။ ဂကမယအခနမာပ လာေျပာတယ။ သားသမးေတြလညး ေကာငးမထားႏငလ႔

Page 11: Naung Cho Farmers

11

သမားဆမာ စာရငးငားသြားလပရတာ။ ငါးတနး ၊ ေျခာကတနးန႔ပ ထတပစလကရတယ။ ထားစရာေငြမရလ႔

ထတပစလကရတာ။

မသားစက (၆)ေယာကရတယ။ အခသမားဆကေန လယငားလပေနရတယ။ တစႏစက ၁၅တငး ေလာကငား

ခေပးရတယ။ (၃)ဧကေကာေကာေလာကပါပ။ သားေတြကေတာ ငားထားတလယမာ လပတယ။ သမးေတြက သမား

ဆငမာ အလပသြားလပရတယ။

ေကနပေတာ ဘယေကနပမလ။ သတ႔ကမႏငတာေတာ မတတႏငဘး။ လယယာေျမျပနရရငေတာ ေကနပၿပ။

လယေတြကေတာရငးပထားတယ။ ဘာမမစကဘး။ သမးစဥကတညးက ဘာမမစကဘး။ ေတာရငးလပ ပစထား

လကတာ။

((((၁၂၁၂၁၂၁၂))))ဥးပနးေအာငဥးပနးေအာငဥးပနးေအာငဥးပနးေအာင

အမၼတးဇာတပ။ သမးခရတဟာက (၇)ဧက။ စနလေတာငတနးထမာ။

အစးရက ေကာဖစမကနးန႔ ငါတ႔က ေပးထားတာ။ မငးတ႔လယ

လပစရာမလဘးတ။ လယကနသငးေတြလညး ဖကလကကနၿပ။

လယကြက မေပၚေတာဘး။ ေကာဖတစပငမ မရဘး။ လယကစပါး

စကတယ။ လယမျဖစတဟာ ပပပန႔ေျပာငး ဖးရယ စကတယ။

သမားဆမာ ေန႔စားလပစားေနရတယ။ မသားစ(၆)ေယာက

ရတယ။ ကေလးေတြဆလညး ေကာငးေကာငး ေကာငး မေနရဘး။

ကေလးေတြက အတနးႀကးလာေတာ ေငြမတတ ႏငဘးဆၿပး ေကာငးထတလကရတာ။ ငါတနးန႔ ထြကရတာ

(၃)ေယာကရတယ။ ကေလးေတြလညး ေကာငးထတၿပး ေျမႀကးတးတအလပေတြလပရတယ။ တျခား ကဘမး

လပရတယ။

အခလယယာေျမျပနရရငေတာ ေကနပၿပ။ လယယာေျမအသမးခရတာ ေတာေတာေလး ဒကၡေရာက တယ။

လယယာေျမျပနရရငလညး ေကးဇတငတယ။ ၀မးသာတယ။

((((၁၃၁၃၁၃၁၃))))ဥးေမာငႀကနဥးေမာငႀကနဥးေမာငႀကနဥးေမာငႀကန

အမၼတးဇာတပ။ လယအားလး(၄)ဧကရတယ။ အကနလး

အသမးခရတယ။ စနလေတာငတနးထမာ ပါတယ။ သတ႔က

ဘာမမေျပာဘး။ ဒလပ သမးသြားတာပ။ သမးၿပးေနာကပငး

အလပအကငမရေတာဘးဆ ေတာ သတ႔သမးတ လယကြငးက

ျပနငားလပရတယ။ ေျမစအငားန႔ ျပနလပတာ။ သတ႔ဆက

Page 12: Naung Cho Farmers

12

ျပနငားလပတာ (၁၀)ဧကေလာကရတယ။ စနလေတာငတနး ထမာပ ျပနငားတာ။ သတ႔ကဘာမ မစကဘန႔

အငားျပနခတာ။ ကၽြနေတာတစဥးတညးပ။ စစေပါငး တစႏစက စပါး(၁၁၀)တငးန႔ (၆)ႏစေပးရတယ။ ေနာကပငး

(၁၁၅)တငး န႔ ေပးရတာ (၇)ႏစရသြားၿပ။ ကၽြနေတာအကြကၾကေတာ ေလာငကနသးပင စကထားတယ။

ျပနငားတအထမာ ကယအ ကြကမပါဘး။

သမးတနးက ေကာဖစကမယလ႔ေတာေျပာတယ။ ေကာဖစကတာ မရဘး။ အခက ကယလတဆႏၵက

ကယလယ ကယေျမျပနရဖ႔ေပါ။

((((၁၄၁၄၁၄၁၄))))ဥးစငးဥးစငးဥးစငးဥးစငးရရရရ

အမၼသးဇာတပ။ လယအားလး(၅)ဧက။ ယာ(၄)ဧကရတယ။ စနလေတာငတနးသမးတအထမာ လယေရာ

ယာေရာပါသြားတယ။ သတ႔က မငးတ႔ဘာမမလပန႔။ ငါတ႔ ေကာဖစကမယလ႔ ေျပာတယ။ ၁၉၉၅တနးက။ မငးတ႔လာ

မလပန႔။ သတ႔မသမးခင အကြကထမာ ခရမးခဥေတြ စကထားတယ။ အဒတနးက ခရမးခညေခတ။ မးတြငးကေတာ

စပါးေပါဗာ။ လယဆေတာ။

သတ႔က သမးၿပးတအခနမာ ဂစကတယ။ ေျပာငးဖး

စကတယ။ ၂၀၁၁မာ သတ႔က ေလာငကနပင စကတယ။

လယထပမာ ငါးကနတစကနတးတယ။ ျမတရတရငးန႔

ေရာကျဖစ တယ။ မသားစစား၀တေနေရး အေနအထားကေတာ

ခကခတာေပါဗာ။ တခ႕က ႏငငျခားေတြလညး ေရာကကန

တယ။ မသားစ က(၇)ေယာက။

အခကေတာ လယျပနရဖ႔အဓကပ။ လယျပနရရင

ေတာၿပ။ လယသမးထားတာ ဘယေကနပမလ။ ဘာမေတာ ေျပာစရာမလေတာဘးဗာ။ ဘးဘြားပငတ လယယာေျမ

ေတြက ျပနလခငတယ။

((((၁၅၁၅၁၅၁၅))))ဥးအကထြနးဥးအကထြနးဥးအကထြနးဥးအကထြနး

အမၼသးဇာတပ။ လယအားလး(၈)ဧက။ ေရမတကႏငတာ နညးနညး ပါးပါး

ပရတယ။သမးထားတာ (၈)ဧကလးပ။ ဥးသနးလြင (စနလေတာငတနး) ကသမး

ထားတာ။ သတ႔က အစးရ သမးၿပဆၿပး ကၽြနေတာတ႔ ကႏငထတ တာေပါ။

စပါးရယ၊ ေဆာငးတြငးမာ ပပတ နညးနညးပါးပါးစကတယ။ ဟတနးက ဂသပ

မတး ေသးဘး။ ဟတနးက ျပနေျပာေန စရာအေၾကာငးမရေတာဘး။ သတ႔ႏင

တယဆ ဖယေပးရတာပ။ သမးတ ခႏစက (၁၉၉၅-၉၆)မာ သမးတယ။

Page 13: Naung Cho Farmers

13

လယေတြအသမးခရၿပးေတာ သမားဆမာ အငားလကလပရတယ။ ကၽြနေတာတ႔ၿခ ကၽြနေတာတ႔ ျပနငားၿပး

လပရတယ။ ၂၀၀၈ ေလာကမ စၿပး ျပနငားလပတယ။ ၃ဧကပျပနလပတယ။ ၄ႏစလပလကရတယ။ အဒအထက

ေလာငကနပငေတြ စကေနၿပ။ ဒႏစလပလ႔ မရေတာဘး။ ေလာငကနပငေတြ စကေနၿပ။ စကတနးက ဂဆရင တစႏစ

က (၅)အတေပးရတယ။ ပပပဆရင (၅)အတက (၁)အတယတယ။ လပစာရ မရေတာ ေပးရတာပ။ ကယအကြက

ထမာက ကယျပနငားလပရတာ။

ဘယလမ မတတႏငတာ။ သတ႔သမးတာေတာ မေကနပဘးေပါ။ ကယလယကယျပနရခငတယ။ အခ

ကၽြနေတာၿခထမာဆရင ပကလငးလ ျဖတထားၿပ။ အခ ဓာတေငြ႔ပကလငး။ လမးလညး ျဖတထားတယ။ (၆)ဧက

ေလာကပ ကနမလားမသဘး။ ဥးစငရယ ၊ ဥးေမာငႀကငရယ ၊ကၽြနေတာရယ (၃)ဥးထပ ျပနငားလပ တာ။ အခေပးၿပး

လပရတာလ အဆငမေျပဘး။ ငားလပေတာလညးစားေလာကရပ။

((((၁၆၁၆၁၆၁၆))))ဥးအကဆမဥးအကဆမဥးအကဆမဥးအကဆမ

အမၼသး ဇာတပ။ လယက (၄)ဧက။ ၿခက(၃)ဧကရတယ။

အကနလးအသမးခရတယ။ စနလေတာင တနးထမာပ ပါတယ။ အဒအ

ခနက ကၽြနေတာတ႔က ခရမးခညသးစကေနတယ။ သတ႔က ေကာဖစက

မယ ဆၿပး သမးလကတယ။ ခရမးခညေတြ စကေနတနးပ ရေသးတယ။

ခငဗားတ႔အမမာ ျပနသြားစကလ႔ေတာင ေျပာေသးတယ။ သတ႔က ဘာမ

ျပန မေျပာဘ ဒအတငးျပနလာတယ။

ေကာဖလညး မစကဘး။ ၿခေျမက ႏြားၿခလပထားတယ။ ကၽြနေတာလယက ကေမာငႀကငကစနလးေတာငတနး

က အငားျပနခစားေနတယ။ ကၽြနေတာတ႔ကေတာ သမးၿပးေနာကပငး ျပနမ၀ငျဖစဘး။ မသားစ(၇)ေယာကရတယ။

လယလပတနးကေတာ စးပြားေရးကေကာငးတယ။ သတ႔သမးၿပး ေနာကပငး ဘာမ လပကငစားစရာမရဘး။

သမားလယပ ငားလပေနရတယ။ (၅)ဧကက ျပနငားလပ ေနတယ။ တစႏစက ငားခ စပါးတငး(၄၀)ေပးရတယ။

ကယရြာထက လဆကပျပနငားလပတာ။ ကယေျမျပန ရရငေကနပၿပ။ သတ႔သမးထားတာ ဥပေဒန႔ မညညြတဘး။

((((၁၇၁၇၁၇၁၇))))ဥးစနမြနဥးစနမြနဥးစနမြနဥးစနမြန

အမၼသးဇာတပ။လယ(၅)ဧကရ တယ။ လယပရတယ ။ ယာမရဘး။ အကန လးအသမး

ခရတယ။ စနလေတာငတနး သမးတ အထမာ ပါတယ။ သတ႔က သမးၿပလ႔

ေျပာေတာသြားလညး မၾကည ေတာဘး။ အစ တနးက ေကာဖစမကနး တ။ ေကာဖမစက

ဘန႔ ဂကထားတယ။ ေလာေၾကးမေပးဘး။

Page 14: Naung Cho Farmers

14

အသမးမခရခငက စပါးန႔ဂပစကတယ။ မသားစ(၉)ေယာက။ ကေလးက(၅)ေယာက မဘေတြလညး ရေသး

တယ။ကေလး အႀကးဆးက (၁၉)ႏစ။ ငါးတနးန႔ ထြကလက ရတယ။ အငယဆးက (၂)တနး။ တစေယာကက(၄)တနး။

ဘြ႕ရဖ႔ ဆယတနးေအာငဖ႔ ထားေတာထားခငတယ။ အလပအကင အဆငမေျပ ေတာမထား ႏငဘး။ အခက

အသမးခရၿပး လယမလပရေတာ စား၀တေနေရးအဆငမေျပဘး။ ကေလး ေတြက ဆယတနးထ ထားေပးႏငမလား။

ထားမေပးႏငဘးလား စဥးစားေနတး။လယေတြျပနရခငတ ဆႏၵပရတယ။

((((၁၈၁၈၁၈၁၈))))ဥးေတဥးေတဥးေတဥးေတ

အမၼသး ဇာတပ။ အသမးခရတာ လယ(၂)ဧက။

အစးရ ေရာငးခ ၿပးၿပတ။ ငါတ႔ေကာဖစမကနးန႔

စကမယ။ နငတ႔ လပပငခြင မရေတာဘးတ။

လယ(၂)ဧကပရတာ။ အဗား ဂလငးထမာ

အသမးခရတာ။ အဗားဂလငး ပငရငက

ဥးေအာင၀ငး။ ဥးေအာင၀ငးတ႔ ဘယေနရာေနလ

ကၽြနေတာ မသဘး။ တရတပက။

အခေတာ

နညးနညးေလာသြားတာေပါဗာ။ နဂကတညးက

အဒေလာကပရတယ။ မတတႏငဘး။ ကၽြနေတာတ႔ စပါးထတအခနမာ ဥးေအာင၀ငးန႔ ဥးသနးလြငန႔ လာတယ။

ဒလယေျမက နငတ႔မဆငေတာဘး တ။ အစးရက ငါတ႔က ေရာငးခေပးၿပးၿပတ။ ကၽြနေတာလညး ဘာမမေျပာဘ

စပါးထ(စပါးနယ)ၿပး ဒအတငး ျပနလာတယ။ အခကၽြနေတာ လယမာ သမးတအခနကတညးက သတ႔လယပ

ျပနလပစားေနၾကတယ။ ေကာဖ စကမယလ႔ ေျပာတယ။

အခကေတာ တခ႕က လားရႈးမာ သမားအမမာ အငားသြားလပတယ။ သားသမး(၅)ေယာကရတယ။ အမမာ

တစေယာကပကနတယ။ အမေထာငကတာ တစေယာကပရတယ။ သမားအမမာ စာရငးငား သြားေနၾကရတယ။

အချဖစခငတာေတာ ကၽြနေတာလယျပနရခငတယ။ ေႏြတနးက စပါးပးႏစကြကေထာငတယ။ သကဆငရာ

ေကာဖဌာနက ခကျခငး ေရာကလာတယ။ နငမသဘးလား။ သမားသမးၿပးၿပ။ အခနငဘာျဖစ လ႔ လာ၀ငလပေနလတ။

ကၽြနေတာလညး စပါးနညးနညးစကမလ႔။ စပါးစားမေလာကလ႔ ဒေႏြစပါးစကမလ႔ လ႔ပေျပာလကတယ။ မစကရဘး။

ညေနပငးၾကေတာ လႀကးလာရငရငးမယတ။ ညေနပငး နယထနးတစ ေယာက၊ ဒရမးက တစေယာက၊

ေကာဖဥကဌတစေယာက၊ ကားအျပာန႔ လယေတာထ ခကျခငး ေရာကလာ တယ။ နငမသဘးလား။ သမားသမးၿပးၿပ။

ဘာလ႔ လာလပလတ။ ကၽြနေတာလ စပါးမေလာကလ႔ လာလပ တာလ႔ ေျပာေတာ ခဏနားထားအးတ။ ႏစဖက

ရနျဖစမာစးလ႔ ငါတ႔တားထားတာတ။

Page 15: Naung Cho Farmers

15

ေနာကထပလာေျပာေသးတယ။ အဓကအစးရဆရင ႏစဖကဆးျဖတေပးမ သမယတ။ ေအာင၀ငး

ကေျပာတယ။ ဒလယေျမက ျပနရဖ႔ေလာကပ ကၽြနေတာေျပာခငတယ။ အခလပစားမရလ႔ လး၀မေကနပ ဘး။

((((၁၉၁၉၁၉၁၉))))ဥးေမာငဥးေမာငဥးေမာငဥးေမာင၀၀၀၀ငးငးငးငး

ဥးေလးက အေဖဗမာ။ အေမရမး။

ဇာတက အမၼသးဇာတပ။ လယေျမဧက(၃)ဧက။

ယာမရဘး။ သမးတအထမာ အကနပါတယ။

စနလေတာငတနးထမာပါတယ။ ကၽြနေတာတ႔က

အစးရစမကနး ေကာဖ စကခငးဆၿပး သမးထား

တာ။ အခထ ေကာဖမစကဘန႔ ေလာငကနသး

ေတြစကထားတာ။

သမးၿပးကတညးကအခထေလာငကနသးပ။ကၽြနေတာတ႔က အတကအခေတာ သြားမလပဘး။ ၁၉၉၅-၉၆မာ

အစးရစမကနး သမးမယဆၿပးကတညးက သြားမၾကညတာ။ ကၽြနေတာတ႔ အသမးမခရခငက လပစားရတာ အဆင

ေျပတယ။ သမးၿပး ေနာကပငး ခေလးေတြက အငားလကခငး ရတယ။ လပစားရတာ နညးနညးေတာ ၾကပတယ။

ကၽြနေတာတ႔စဥးစားေ၀ဖနၾကညတာေတာ မလမတပတန႔ သမးတယလ႔ပ ထငတယ။ တရားဥပေဒ န႔အညသမး

တယဆရငေတာ ကၽြနေတာတ႔ မေျပာလပါဘး။ ေလာေၾကးေပးတာမးလညး မရဘး။

ကၽြနေတာတ႔က လယသမးၿပးေနာက စား၀တေနေရးအဆငမေျပဘး။ အငယဆးတစေယာကက (၈)တနး

ေကာငးတကေနတယ။ အႀကးေကာငန႔ အလတမက ေန႔စားပလကလပရၿပး တစေန႔လပ တစေန႔ စားျဖစေနတယ။

ကမးမာေရးမေကာငးတာက မကႏငဘး။ အစးရသမးၿပးေနာကက ကမၸဏအပၿပးေနာက ကၽြနေတာတ႔ျပနရဖ႔

တစေယာကန႔ တစေယာကတငပငၿပး လပလာၾကတာ အခထေပါ။ တစဖြ႕လးလကၿပး တငၾကေတာ ျပနရမယလ႔

ထငၾကတယ။ ၿမ႕နယက ျပနမခေပးေတာလညး မရဘး။ ေခါငးငၿပးခေနရတာ အခထပ။ စာတငတာ (၁၀)ႀကမေကာၿပ။

ဌာနေပါငးစပေလ။ (၃)အပစ (၆)ရြာေပါငးၿပးမ အားလးတငလက တစာပေလ။ဒလယယာေျမကစၥမာေတာ ကၽြနေတာတ႔

အသမးခရတေျမယာေတြ ဘယလျပနရမလ အႀကေပးၾက ပါ။

Page 16: Naung Cho Farmers

((((ရမးတငးရငးသားမားရမးတငးရငးသားမားရမးတငးရငးသားမားရမးတငးရငးသားမား

လယက(၃)ဧကရတယ။ စနလြငထက

အဗားဂလငးထမာ (၂)ဧက။ ဇာတက

သမးစဥအခါက ေကာဖစကခငးလ႔

သမးတယ။ အခထ ေကာဖမစကဘန႔

ထားတယ။ အသမး မခရခငက

ဒလယေျမေတြက ေျပစာေပါကတယ။

လယေတြက အကနပကစး ကနတာ။

၉၇ သမးၿပးကတညးက ၀ငခြငမေပး

သြား၀ငခးၾကညလ႔ ႀကစကမနးသတာ။

ေတာရငးျဖစေနၿပ။ ကၽြနေတာတ႔ လယသမားေတြ

ပတသကၿပး စာေတြက ဌာနဆငရာေတြ

ေတာလပတယ။ လယယာေျမေတြျပနရဖ႔က

သတာေတာ အစးရေျမသမးတယ။ တ

လမသရဘး။

ကၽြနေတာတ႔ ဘယလလပရမယဆတာ

ေတြ ေကာငးထားႏငမယ။ မသားစစား

ေ၀ဖနမလ ကၽြနေတာတ႔ မေျပာႏငဘး။

လကတာက ကၽြနေတာ တ႔ မေကနပတာပ။

ေဒၚခမးအမေဒၚခမးအမေဒၚခမးအမေဒၚခမးအမ

အမၼသးဇာတပ။ လယ(၄)ဧကရတယ။

တယ။ စနလေတာငတနးထမာ အသမးခ

စမကနး န႔ ေျပာသြားၿပးေတာ ေကာဖစကမယ

လ႔ေျပာသြားတာ။ ခခနထပ လယယာေျမလညး

စငးဇလယစငးဇလယစငးဇလယစငးဇလယ

( ( ( ( ရမးစာေပယဥေကးမႈရမးစာေပယဥေကးမႈရမးစာေပယဥေကးမႈရမးစာေပယဥေကးမႈ ေကာမတေကာမတေကာမတေကာမတ၀၀၀၀ငငငင))))

ရမးတငးရငးသားမားရမးတငးရငးသားမားရမးတငးရငးသားမားရမးတငးရငးသားမား ဒမကရကတစပါတဒမကရကတစပါတဒမကရကတစပါတဒမကရကတစပါတ ရပေကးေကာမတရပေကးေကာမတရပေကးေကာမတရပေကးေကာမတ၀၀၀၀ငငငင))))

နလြငထက (၁)ဧက။

ဇာတက အမၼသးပ။

စမကနးဆၿပးမ

ေကာဖမစကဘန႔ ႀကစက

စပါးပစကတယ။

ေျပစာေပါကတယ။ ႀကစကရင

သတ႔က ၉၅-၉၆-

ငခြငမေပး ေတာဘး။

ႀကစကမနးသတာ။ အခထ ႀကစကတနးပ။ လယမာက တစ၀ကက

လယသမားေတြ အကနလးညက ေမာငႏမလ တငပငၿပးေတာမ

ဌာနဆငရာေတြ အကနလး စေပါငးၿပးတငတယ။ မသတာေတြေမး။

လယယာေျမေတြျပနရဖ႔က ဘယလေဆာင ရြကရမယဆတာ အကအညေတာငးတယ။

တရတကမၸဏေတြက ျပနေပးတယ။ ဘာလ႔ေပးတာလဆတာေတာ

ဘယလလပရမယဆတာ မသဘး။ ကၽြနေတာတ႔ကေတာ ဒလယယာေျမကျပနရရင

မသားစစား၀တေနေရး ေျပလညဖ႔ ေမာလငတယ။ အစးရလႀကးမငးေ

မေျပာႏငဘး။ ေျပာေတာ အစးရသမးတယလ႔ေျပာၿပး တရတလမးေတြက

မေကနပတာပ။

ဧကရတယ။ ယာမရဘး။ လယပရ

အသမးခ ရတာ။ စမကနးက ေကာဖ

ေကာဖစကမယ လယမလပေတာန႔

လယယာေျမလညး မရဘး။ အခသတ႔

16

))))

ႀကစကတနး။ တစ၀ကက

တငပငၿပးေတာမ ဒေျမေတြန႔

မသတာေတြေမး။ ဥးေဆာငၿပး

အကအညေတာငးတယ။ ကၽြနေတာတ႔

ဘာလ႔ေပးတာလဆတာေတာ ကၽြနေတာတ႔

ဒလယယာေျမကျပနရရင သားသမး

အစးရလႀကးမငးေတြ ဘယလဆးျဖတ

တရတလမးေတြက လပပငခြငခေပး

Page 17: Naung Cho Farmers

17

ဂပစကထားတယ။ အသမးမခရခငကစပါးစကတယ။ ပလညးစက တယ။ ဒါပစကတယ။

ဟအရငတနးက လယရတနးကေတာ အဆငေျပတာေပါ။ လယမရေတာ သမားေန႔စားလကလပ ေနရတယ။

သတ႔ကသမးၿပဆတာန႔ ၀ငမၾကညေတာပ ျပနလာခလကတယ။ အခကေတာ လယယာေျမပ ျပနရခငတာေပါ။

လယပျပနလပခငတယ။

သမားေန႔စားပလကလပရတယ။ သားသမး(၃)ေယာကရတယ။ ၆တနးအထပေကာငးထားႏငတယ။ ၆တနး

ေကာလာ ေတာမထားႏငေတာလ႔ ေကာငးထတလကရတယ။ ကေလးက ေကာပးၿပး သမားဆ အငားလကလပ

ရတယ။ အေလာကထ ဒကၡေရာကခတယ။ လယယာေျမေတြမရေတာ သားသမးေတြလညး ေန႔စား ပလကလပရတယ။

ပညာေရးလညး ေနာကကခၿပ။ လယယာေျမျပနရတာန႔ စတလညးေပာတယ။

ဥးေနာဆငးဥးေနာဆငးဥးေနာဆငးဥးေနာဆငး

ေရ၀ငေကးရြာကပါ။ ေရ၀ငဇာတပ။ လယ(၁၅) ဧက

ရတယ။ ယာမရဘး။ ၁၅ဧကအကနလးအသမးခရတယ။

ေျပစာအကနလးေပါကတယ။ ေပါကတအခနမာ သတ႔အကနလး

သမးသြားတာ။ သမးတအခနမာ ၉၅-၉၆မာ ကၽြနေတာတ႔

ေကာငးေကာငးမမတမေတာဘး။ ပထမဆးအႀကမ အဗားဂရငး

ကမၸဏထမာ အစညးအေ၀းလပတယ။ ဒခငဗားတ႔လယေျပစာ

ေတြအကနယလာခ။ ပကဆေပးမယလလဘာလလ။ အစညး

အေ၀း ေခၚတသေတြက မမတမလကဘး။ ေလာေၾကးလညး တစျပားမ မရဘး။ အကြက(၃)ဥးေကာတငဆက

ဒတယအႀကမအစညးအေ၀းေခၚတယ။ အဒမာလညး (၂)နာရေလာကအစညးအေ၀းလပၿပးမ တတယအႀကမ

ဥးသနးေအာငအကြကထက အစညးအေ၀းေခၚတယ။ ေျပစာေတြေခၚေတာငးတယ။ အစညးအေ၀းတကတသ အကန

လး ေပးလကရတယ။ တစရကလညး ယမသြားဘး။ ၂ရကလညး ယမသြားဘး။ ၃ရကေန႔မာ သသြားတယ။ အဒါေၾကာင

မ႔လ ေျပစာေတြ မရေတာတာ။ တပမေတာကေန ေကာဖစကမယဆၿပးသမးတာ။ ေကာဖမစကဘး။ အခ လယျမင

မာၾကေတာ ငါးကနႀကး ႏစကနတးထားတယ။ ကနတေနရာေတြမာ ေလာငကနပငေတြစကထားတယ။

သတ႔စ၀ငထားၿပးေတာမ ေနာကပငးမေျပာစာေတြေတာငးတာ။ လႀကးေတြေတာငးခငးတာဆလ႔ ကၽြနေတာတ႔

ေပးလကတာ။ ဥးေကာျမငသမးတအထမာ ပါသြားတယ။ လယထက သြားတအခနမာ ေျခာကတာ။ တစခါသြားဖးေသး

တယ။ သြားတအခနမာ သတရလား လာခတ။ ဘယကသခး၀ငလာလလ႔ ေျပာတယ။ ဘာမမေျပာဘ ျပနလာတယ။

ေနာကလး၀သြားက မသြားရေတာဘး။

Page 18: Naung Cho Farmers

လယေတြ အသမးခရတေနာကမာေတာ

အားလးဆ (၁၁)ေယာကရတယ။ ကေလးေတြ

ေနတာပ။ ၃ေယာကအမေထာင ကၿပ။

တငျပတငၾကားတာေတြလပခတယ။

ရခငတာ။ အဖးအဖြားေတြလကထက

ဥးေကာျမငက တရတ။ ခစားရတာေတာ

အစးရအေနန႔ ေကာငးေကာငးျပနေပးမယဆရင

ဥးေကာဥးေကာဥးေကာဥးေကာညြန႔ညြန႔ညြန႔ညြန႔

ေကာဖစက ေသးတယ။ လး၀ျဖစဘး။

အဒါလး၀မျဖစဘး။ အခေတာရငးေတြအတငးထားတယ

မ.၀.တ ဥကဌ ဥးကကလြငေခတမာ

မလေတာန႔ဆၿပး (၇)ဧကနးပါး ျပနေပးတယ။

တယ။ ေျပာငးဖးလညး စကတယ။ ကနသငးေတြက

ျပနေဖာတယ။ ဘာမေတာ လာမေျပာေသးဘး။

တခ႕လညး ထညထားၿပးသားေတြ

ဆၿပးမ ဘဒဇာန႔ ထးဖကကနတယ။

ေကာငးထားမယဟာလညး မထားႏငဘး။

အားလးကကနၿပ။ ႏငငေတာက သမးၿပး

ၿခေရာ အကနလးပါတယ။

အသမးခရတေနာကမာေတာ ျဖစသလ လပစားရတယ။ လကမျဖစေနတယ။

ကေလးေတြ ပညာေတြလညး မသငေပးႏငဘး။ ခကခလ႔။

ကၿပ။ ၆ေယာကအမေထာငမကေသးဘး။

တငျပတငၾကားတာေတြလပခတယ။ ဘယေလာကတငတင သတ႔ဂရမစကလ႔ ဘာမမရဘး။

အဖးအဖြားေတြလကထက ကတညးက လပစားေနတာ။ ကယလကထကၾကမ

ခစားရတာေတာ ေျပာလ႔က မတတဘး။ ကယအသားက ဓားန႔လးသြားသလ

ေကာငးေကာငးျပနေပးမယဆရင ႏငငေတာက အခြနေဆာငမယ။ လယေတြျပနေမာလငတယ။

ကၽြနေတာ ေရ၀ငေကးရြာ

ဧကရတယ။ အကနလးအသမးခရတယ။

သမးၿပး ပဂၢလက လပငနးရငက

ဆတ႔လ လကထက ေရာကသြားတယ။

တာလညး တရတပ။ ရေကာသ သမးတ

လယေတြေရာ ၊ယာေတြေရာ ဥးေပါငး

ရတယ။ ေကာဖစက မယဆၿပး သမးထားတာ။

ျဖစဘး။ ဧက(၃၀၀)ေကာ ေလာကက (၁၀၀)ေလာက

အခေတာရငးေတြအတငးထားတယ။ လယသမား ေတြကလညး ျပနမေပးဘး။

ဥးကကလြငေခတမာ သတ႔သမးၿပး ေနာကတစႏစ ကၽြနေတာက ျပန

ျပနေပးတယ။ အဒါေလးန႔ စကစားေနရတယ။ ကနတ(၁၀

ကနသငးေတြက သတ႔က ဖကထားတယ။ ဒရကပငးမာ

လာမေျပာေသးဘး။

ထညထားၿပးသားေတြ ၊ တခ႕လညး ပနးႏမးကနတာေတြရတယ။ ဖယေပးေတာ

ထးဖကကနတယ။ လယေတြသမးသြားတအခါၾကေတာ အခကအျဖစတာေပါဗာ။

မထားႏငဘး။ ကေလး(၅)ေယာကရတယ။ တစေယာကပ ကနေတာတယ။

သမးၿပး သတ႔ကခေပးတယဆတာက သေဘာမေပါကဘးဗ။

18

လကမျဖစေနတယ။ သားသမး(၉)ေယာက

ခကခလ႔။ ျဖစသလေတာ လႈပရား

ဘာမမရဘး။ လယေျမေတြက

ကယလကထကၾကမ လပစားလ႔မရေတာတာ။

ဓားန႔လးသြားသလ ခစားရတယ။

လယေတြျပနေမာလငတယ။

ငေကးရြာ ဇာတပါ။ လယ(၁၇)

အကနလးအသမးခရတယ။ တပက၉၅-၉၆မာ

ေပးလကတယ။ ရေကာသ

ေရာကသြားတယ။ ရေကာသဆ

သမးတ အထမာ ၿခေတြေရာ ၊

ဥးေပါငး (၃၀)ေကာေလာက

သမးထားတာ။ သမးၿပးၿပးျခငး

ေလာက ေကာဖစကတယ။

ျပနမေပးဘး။

ျပန၀ငလပေတာ မငးထပတး

၁၀)ဧကမာ သတ႔က ဂစက

အဒအထမာ ကနသငးေတြ

ဖယေပးေတာ ဖယေပးေတာ

အခကအျဖစတာေပါဗာ။ ကေလးေတြ

ကနေတာတယ။ အမေထာင

သေဘာမေပါကဘးဗ။ လယေရာ ၊ ယာေရာ ၊

Page 19: Naung Cho Farmers

ဥးလၾကညဥးလၾကညဥးလၾကညဥးလၾကည((((ခခခခ))))ေမာငေသာငးေမာငေသာငးေမာငေသာငးေမာငေသာငး

ေရ၀ငဇာတပ။ လယက (၃)ေနရာ

(၈)ဧကရတယ။ ကၽြနေတာတ႔က လမးအေနာက

ေနာကဖကကမးက အားလးသမးသြားတာ။

အခနမာေတာ စစတပကေနၿပး ေတာအရငဆးသမးတယ။

သမးၿပး ပဂၢလက လပငနးရင၀ငလာၿပး

မ၀ငရေတာ ဘးဆၿပး လပတယ။

ပ။ဥးေကာတငထမာ(၆)ဧကပါတယ။ရေကာသအထမာ

တစကြကကပႏၷပငန႔ ပငလယအနးေတြစက

လယစကတယ။ ဂစကတယ။

ကၽြနေတာတ႔ မသားစက သမးသြားတအခနမာ

ရတယ။ ဘးဘြားစဥဆကက ကၽြနေတာတ႔

ခနတနးကေတာ တငေတာငးတငတယ

မသားစကလညး တကြတျပား ၊ စာမတတ

တကယလ႔ လယယာေျမေတြသာ ျပနရခမယ

ႏငငေတာကေန

သင တယလ႔ေတာထငတယ။

ေစာဘြားမငးေခတကစၿပး

က ျပနခမတေပးမယဆရင

ေတြ စတေပာရႊငမႈ ျဖစသြားမာေပါ။

ေနရာ ကြေနတယ။ လယအားလး

လမးအေနာက မာေနတယ။ လမးအ

အားလးသမးသြားတာ။ လယေတြသမး သြားတ

ေတာအရငဆးသမးတယ။ စစတပကေန

ငလာၿပး မာရယေလာ အမန႔န႔

ဥးေကာတငသမးတ အထပါတာ

ဧကပါတယ။ရေကာသအထမာ (၂)ဧကပါ တယ။ ဥးေကာတင အကြကထမာ

ပငလယအနးေတြစကတယ။ ရေကာသအထက ေတာလယကြကပ

သမးသြားတအခနမာ (၆)ေယာက။ အခကၽြနေတာ အမခြၿပး

ကၽြနေတာတ႔ လပစားခတလယယာေျမေတြပါ။ ကၽြနေတာတ႔

တငေတာငးတငတယ ရခပါတယ။ ေပာေပာရႊငရႊငန႔ ေနခရတယ။ လယေတြမရေတာတ

စာမတတ ေပမတတ ၊ ပကလပစားေနရေတာ ခကခတာေပါဗ။

ျပနရခမယဆရငေတာ အႏႈငးမ၀မးသာမာပါ။

19

ႏငငေတာကေန ျပနခမတၿပး လပေပး

တယလ႔ေတာထငတယ။ ေျပစာေတြက

ေစာဘြားမငးေခတကစၿပး ရတာပဗာ။ ႏငငေတာ

ျပနခမတေပးမယဆရင ေတာကၽြန ေတာတ႔

ျဖစသြားမာေပါ။

အကြကထမာ ဂစကတယ။

ေတာလယကြကပ မဖကေသးဘး။ သက

အမခြၿပး မသားစ(၇)ေယာက

လယေတြလပစား ေနတအ

လယေတြမရေတာတ ေနာကပငး

ခကခတာေပါဗ။ ကၽြနေတာတ႔

Page 20: Naung Cho Farmers

ေဒၚမာရြယေဒၚမာရြယေဒၚမာရြယေဒၚမာရြယ

ကၽြနမတ႔က သတ႔န႔ မခငေတာ

စားေနရတယ။ ကေလးေတြ ေကာငးေတာင

လပစားမယ ေနရာမရေတာ ဒကၡေရာကေနတယေလ။

ေဒၚမာဂေဒၚမာဂေဒၚမာဂေဒၚမာဂ

သတ႔က ဂေတြ ငကေပာေတြ ေလာကစကတာပ။

ကၽြနမတ႔ စကတအခနက စပါးနညးနညးစကတယ။

ယာလညး လပေပါ။

ဘာမ မေျပာခငဘး။ ရခငတာပသတယ။

ကေလးေတြကလညး ေကာငးေကာငးမထားႏငဘး။

ေလာကရတယ။ စးပြားေရးက တအားကသြားတယ။

ဆမာ အတးန႔ယၿပးေတာမ အခထ မေထာငႏငေတာဘး။

တခ႕က (၈)တနး(၉)တနး ထားၿပးမပ

ေရ၀ငဇာတပ။ လယ(၄)ဧကရတယ။ ေျပာစာေတြ

သမးသြားတ အထမာပါသြားၿပ။ အစးရ သမးတယဆေတာဘာမ

လညးမထားမေတာဘး။အခ ပဂၢလကလပငနးရင

လပတယ။ သတ႔ေတြက သမားက တစဆငငားစာေနတာ။

ေပးၿပးမ ဘယေလာက ဘယေလာက ျပနေပးဆၿပး

မရဘး။မသားစ(၇)ေယာကရတယ။ သတ႔ဆမာပ

ေကာငးေတာင မထားႏငဘး။ ကေလးက ေျမးေတြန႔ သမးေတြန႔။

ဒကၡေရာကေနတယေလ။ ဒလယျပနရရငေတာ ေကာငးေကာငး

ဒေရ၀ငဇာတပ။ လယ(၁၅)ဧကရတယ။

ယာေတြေရာ။ အကြက(၃)

လယယာေတြသမးေတာ

သမးသြားတာက ျပနရခငတာပ

သမးမယဆၿပး မ အကနလးသမးသြားတာပ။

လညး ဘာမမေျပာတတ ေတာဘး။

လယေတြက ကားလမးေဘးတစေလာကမာပ။

ကားလမးကေန ေရေခာငးအထ

ေလာကစကတာပ။ တကအမေတြလညး ေဆာကလက။

စပါးနညးနညးစကတယ။ ေျပာငးေတြစကတယ။ ပပတစကတယ။

ရခငတာပသတယ။ ျပနရရငေတာ ေကာငးေကာငးမြနမြနျပနလပစားရမယေလ။

ေကာငးေကာငးမထားႏငဘး။ အခဆ သားေတြေရာ ေျမးေတြေရာ။

တအားကသြားတယ။ ကေလးေတြလညး ေကာငးေကာငးေကာငး

မေထာငႏငေတာဘး။ စားရမယဟာ အတးန႔ပ ဆေတာ

ထတလကတာပ။ အေကၽြးေတြ တအားနစေနတယ။ အဒါျပနရရငပေကနပၿပ။

20

ေျပာစာေတြ မရေတာဘး ။ သမား

သမးတယဆေတာဘာမ သတ

ပဂၢလကလပငနးရင ဥးေကာတင က

တစဆငငားစာေနတာ။ အကြကလက

ျပနေပးဆၿပး လပစား ေနတာ။

ကပနး ေန႔စားလကလပ

သမးေတြန႔။ လယေတြျပနရခငတယ။

ေကာငးေကာငး ျပနလပစားမယေပါ။

ဧကရတယ။ လယေတြေရာ

) ဥးေကာတငအထမာပ။

ဘာမမသ ေတာဘး။

ျပနရခငတာပ သေတာတယ။ သတ႔

အကနလးသမးသြားတာပ။ ကၽြနမတ႔

ေတာဘး။

ကားလမးေဘးတစေလာကမာပ။

ေရေခာငးအထ ဒအတငးပ ရေနတယ။

အမသးလးေလာကရတယ။

ပပတစကတယ။ လယလညး လပ၊

ေကာငးေကာငးမြနမြနျပနလပစားရမယေလ။

ေျမးေတြေရာ။ မသားစက(၁၁)ေယာက

ေကာငးေကာငးေကာငး မထားႏငဘး။ သတ႔

ဆေတာ မေထာငႏငေတာဘး။

အဒါျပနရရငပေကနပၿပ။

Page 21: Naung Cho Farmers

ေဒၚျမေဒၚျမေဒၚျမေဒၚျမ၀၀၀၀ငးငးငးငး

သြားတယ။ ၃ဧကေလာကေတာရမယ။

ဟတနးကေတာ ကၽြ၊ႏြားေတြလညး

စားေနတယ။ ေတာငသလယသမားေတြဖြ႕ၿပးမပ

ေကာဖစကရတညမယလ႔ ေျပာတယ။

ေဘးတငပ။

မသားစက (၆)ေယာကရတယ။

မရေတာဘး။ ကယလယယာေျမေတာ

ေမာလငတယ။

ေဒၚကငထနေဒၚကငထနေဒၚကငထနေဒၚကငထန

ကခငလမး။ ရမးျပညမာလာေနတာၾကာၿပ။

ရၿပ။ ေရ၀ငမာပေနတယ။ ေတာငသပ

အကနလးလယ(၃)ဧက၊ ယာ(၆)ဧက

ပစလကတယ။ ၉၅-၉၆မာ သမးတာ။

တာ။ လယထမာေကာဖမစကဘး။ အဗားဂရငး

ပါတယ။ အကြက(၃)မာက ယာပါတယ။

လညး ယာပါတယ။

သတ႔က ယာထမာလညး ဂစကထားတယ။

လညးဂစကထားတယ။ ႀကးႀကးတ႔စကတနးက

ေသာကဖ႔တာင အႏငႏငျဖစသြားတယ။

မခရခငက စားဖ႔ေသာကဖ႔ေတာရတယ။

ဒမာပေမြးတာ။ ဗမာလမး။ စေျပာမယဆရင

စရြာဆတာ ရတယ။ ဥးေကာတင

ေမြးတာ။ သတ႔ေမာငးထတလကေတာ

ေရ၀ငမာ အမ၀ငးမရပါဘး။ အေဖက

အဒမာ သြားေနတာ။ ယာေတြက

ပါသြားတာ။ ဥးေကာတင သမးတ

ဧကေလာကေတာရမယ။ ပႏမးစကလက ၊ ပပတစကလက။

ကၽြ၊ႏြားေတြလညး ရတယ။ အဆငေျပတယ။ အခကေတာ လကလပလကစား။

ေတာငသလယသမားေတြဖြ႕ၿပးမပ ယာေတြျပနရမလားဆၿပး လပေနၾကတယ။

ေျပာတယ။ ေကာဖစကရမတညခဘး။ သတ႔အခခနမာ ဂေတြစကထားတယ။

ေယာကရတယ။ အသမးခရတအခနက မဘေတြန႔အတတ။ အေမရေသးတယ။

ကယလယယာေျမေတာ ျပနရခငတာေပါ။ ျပနရခရငေတာ အႏႈငးမ ၀မးသာတယ။

ရမးျပညမာလာေနတာၾကာၿပ။ ႏစ(၄၀) ေလာက

ေတာငသပ လပစား တယ။

ဧက အကနလးသမး

အစးရေတြ သမးလက

အဗားဂရငး ထမာလယ

ယာပါတယ။ ရေကာ သထမာ

ဂစကထားတယ။ ရေကာသအကြကမာေတာ ႀကစကထားတာ။

ႀကးႀကးတ႔စကတနးက စပါးစကတယ။ အကနလးစပါးစကတာ။ တအားခကသြားတယ။

အႏငႏငျဖစသြားတယ။ တစရကန႔ တစရက သမားဆက အငားလကစားရတယ။

စားဖ႔ေသာကဖ႔ေတာရတယ။

21

စေျပာမယဆရင ကၽြနးေတာ

ဥးေကာတင သမးသြားတာ။ အဒရြာမာ

သတ႔ေမာငးထတလကေတာ ေရ၀ငက ေျပာငးတာ။

အေဖက ေကာငးေစာငဆၿပးမ

ရေကာသသမးတအထမာ

သမးတ အထမာ အမ၀ငးေျမပါ

လကလပလကစား။ အငားပလက

လပေနၾကတယ။ သတ႔က အဒနားမာ

ဂေတြစကထားတယ။ ကားလမး

အေမရေသးတယ။ အေဖကေတာ

မးသာတယ။ ျပနရမယလ႔လညး

ႀကစကထားတာ။ အကြက(၃)မာ

တအားခကသြားတယ။ စားဖ႔

အငားလကစားရတယ။ လယေတြ အသမး

Page 22: Naung Cho Farmers

လယေတြအသမးခရၿပးမ ကၽြနမတ႔လညး

ပကဆရတယဆၿပးေတာမ ကၽြနမတ႔က

လႀကးေတြကလညးျပနရမယဆၿပးေတာမ

ေယာက။ ပညာေရးအေျခအေနက ဘာမ

လကစားၾကတာ။ လယျပနရဖ႔ပ အျမတမး

ဥးေကာဥးေကာဥးေကာဥးေကာ၀၀၀၀ငးငးငးငး

အကနသမးတာ။ သမးတအထမာ အကနပါသြားတာ။

ပဂၢလက လကထက ျပနလႊၿပးမ

ကယယာ သြားခငေတာငမ မသြားရတအေျခအေနျဖစတယ။

ပါဘး။ ေတာငသေတြစကတအတငး

ထားတယ။ သတ႔ရငးႏးတပဂၢလန႔ သတ႔အသငးအ

ကလး၀ေပးမ၀ငဘး။ သမးတလက တရတေတြခညးပ။

လယေတြရတအခနမာတနးကေတာ

ေနာကပငးမာ အငားပ လကစားေနရပါတယ။

ဆတာ ဒမကေရစေခတဆေတာ ကယဘးဘြားပငေလးေတြမာ

ေတြညညညြတညြတန႔ ပးေပါငးၿပး ခတထြငရငးလငးေနပါတယ။

ရလရျငား လပေနၾကတာ။ သတ႔က ဘာမေတာ

အခက ကၽြနေတာတ႔ဟာ အားကးသာရမယဆရင

ဖ႔ အႀကဥာဏေတာငးခငတာ။ ကယလယကယယာမာေတာ

ကၽြနမတ႔လညး စတတတယ။ စတတရငလညး ဘာမမတတႏငဘး။

ကၽြနမတ႔က စတမေပာလညး ဒလပေနခရတာ။ လယျပနရဖ႔ ေမာလငတယ။

လႀကးေတြကလညးျပနရမယဆၿပးေတာမ ကၽြနမတ႔ကလညး ႀကးစားေနတယ။ သားသမးေရာ

ဘာမ မတတၾကဘး။ (၃)တနး(၄)တနးန႔ နားလကၿပးမ အကနလး

အျမတမး ေမာလငခကရတယ။

ေနာငခ႕ၿမ႕နယ ၊ ကနႀကးအပစ

လယေရာ ယာေရာ အကနလးဆ

ရပါတယ။ ဘးဘြားပငေတြ။

တပရငးကေနၿပး ေကာဖစမကနးဆၿပး

ေျမရငးပ သမးယမယ၊

ေျမေတြ မသမးဘးဆၿပး

လငးဖ႔ လပအားေပးေတြေခၚတယ။

ခတၿပးတအျပင ေတာငသေတြ

ယာေတြ ေရာ ၊ လပကငစားေနတ

အကနပါသြားတာ။

ျပနလႊၿပးမ ကယလယကယယာသြားခငေတာငမ လး၀

မသြားရတအေျခအေနျဖစတယ။ ေျပာေတာ ေကာဖတ။ လကရက

ဂစကတယ။ ေျပာငးဖးစကတယ။ ႀကစကတယ။ ကနတာက

သတ႔အသငးအ၀ငး တရတအခငးခငးပ ေပးလပတယ။

တရတေတြခညးပ။ နာမညေတြက ဗမာနာမညေတြ။

လယေတြရတအခနမာတနးကေတာ ကယလယကယယာန႔ စား၀တေနေရးဖလတယ။

လကစားေနရပါတယ။ လယမရေတာတအခါၾကေတာ ၾကရာကဘမးပ။

ကယဘးဘြားပငေလးေတြမာ သတ႔မစကေတာတေနရာ

ခတထြငရငးလငးေနပါတယ။ လြတေနတေနရာေလးက

ဘာမေတာ မေျပာပါဘး။

အားကးသာရမယဆရင အကအညေတာငးၿပးမ ကၽြနေတာတ႔လယယာေျမေတြ

ကယလယကယယာမာေတာ ၀ငမလပရဘး။ စေပါငးလပတာေတြပ

22

ဘာမမတတႏငဘး။ သမားက

ေမာလငတယ။ အထကက

သားသမးေရာ မသားစအကနလး(၉)

အကနလး သမားဆ အငား

ကနႀကးအပစ ၊ ေရ၀ငေကးရြာ။

အကနလးဆ (၁၀)ဧကေလာက

ဘးဘြားပငေတြ။ ၉၅-၉၆ ကေနၿပးမ

ေကာဖစမကနးဆၿပး ေျမလြတ

လပကငစားေသာကေနတ

ေတာေတြ ခတထြငရငး

လပအားေပးေတြေခၚတယ။ ေတာလညး

ေတာငသေတြ လပကငစားေနတ

လပကငစားေနတ ကြငးရငးတဟာေတြ

၀ေပးမ၀ငတာ။ ကယလယ

လကရက ေကာဖေတြ မစကထား

ကနတာက ကၽြေကာငးကြငး

ေပးလပတယ။ ကၽြနေတာတ႔ ေဒသခေတြ

တေနေရးဖလတယ။ လယယာမရတ

ၾကရာကဘမးပ။ ဒလယေတြျပနရဖ႔

သတ႔မစကေတာတေနရာ ေလးေတြမာ လယသမား

အကနလးသြား၀ငးခတၿပးမ

ကၽြနေတာတ႔လယယာေျမေတြ ျပနရ

စေပါငးလပတာေတြပ ရတယ။ စကၿပး

Page 23: Naung Cho Farmers

ေတာ မ မသမးရတာေတြလညး ရတယ။

ျပနရမယဆရင လပစားခငလ႔ ေတာငးဆခငတယ။

ဥးဥာဏဥးဥာဏဥးဥာဏဥးဥာဏ၀၀၀၀ငးငးငးငး

အသမးမခရခငက စပါးန႔ ယာထမာေတာ

ရတနးက စးပြားေရးအေျခအေနက အဆငေျပတယ။

ပ ရပတညေနတယ။ ႀကရာကဘမးေပါ

အခကအခေတာ ရတာေပါ။ လယယာေျမေတြ

ရမယလ႔ထငတယ။

ဥးမာလဥးမာလဥးမာလဥးမာလ

ေရ၀ငရြာကပ။ ေရ၀ငကေျပာငးလာခတာ

ရၿပ။ ကၽြနေတာက ကခငလမးပါဗာ။

ကာလအေတာအတြငးမာ ကၽြနေတာက

ကၽြနေတာဥစၥာ လယသကသကပ(၃) ဧက။

ခရတာ (၃)ဧကလးပါသြားတယ။ သတ႔က

သမးသြားတာ။ ကၽြနေတာလယမာ

လယကနသငးေတာင မဖကဘး။ မးတြငမာ

လြနသြားတမးတြငးမာ သတ႔လယလညး

ထားတယ။ သတ႔က မလပန႔ေပါ။

ျပန၀ငလပတာ။ ကၽြနေတာတစဥးတညးမဟတဘး။

ရတယ။ အခေခတမာ ကယသားသမးလညး ႀကးလာၿပဆေတာ

ေတာငးဆခငတယ။

သေခၚေကးရြာ။ ဇာတက ကၽြနးေတာစ။

သမးထား တေနရာ။ အသမးခရတာ

ယာေတြေရာ။ လယ(၈.၇၈)ဧက

အကန အသမး ခရတယ။ စသမးတနးကေတာ

ေကာဖစမကနး န႔သမးလကတာ။

ဂေတြႀကထားတယ။ တခ႕ထညထားတာပ

ေကာဖစကတာ မေအာငျမငဘး။

ယာထမာေတာ ေျပာငးတ႔၊ ဂ၊ ေျမပစကတယ။ ႏမးစကတယ။

အဆငေျပတယ။ အခခနမာ အဆငမေျပဘး။ အခေတာ

ႀကရာကဘမးေပါ။ မသားစက (၇)ေယာကရတယ။ ကေလးေတြ ေကာငးေတာ

လယယာေျမေတြ ျပနရမယဆရင၀မးသာပါတယ။ ကညေဆာကရြကေပးတသရရင

ငကေျပာငးလာခတာ ႏစေပါငး(၂၀) ေလာက

ကခငလမးပါဗာ။ ဒမာ ေျပာငးလာတ

ကၽြနေတာက ေတာငသပ လပခပါတယ။

ဧက။ အဒါအကနပ။ အသမး

သတ႔က ေကာဖစမကနးဆၿပးမ

ေကာဖမစကဘး။ အခထ

မးတြငမာ လယလပေနတယ။

သတ႔လယလညး မလပဘး။ ဒအတငးထားလကတာ။ အခက

ကၽြနေတာဆကေတာ လြတေနတေျမပါဆၿပးမ စားစရာမရလ

ကၽြနေတာတစဥးတညးမဟတဘး။ အမားန႔စကထားတာ။ တစေယာက နညးနညးစရမာေပါ။

23

ႀကးလာၿပဆေတာ ကယလယကယယာ

ကၽြနးေတာစ။ ဥးေကာတင

အသမးခရတာ လယေတြေရာ၊

ဧက ၊ ယာ (၁၅)ဧကရတယ။

စသမးတနးကေတာ

န႔သမးလကတာ။ အခအကြကထမာ

တခ႕ထညထားတာပ ရတယ။

မေအာငျမငဘး။

ႏမးစကတယ။ လယေတြယာေတြ

အခေတာ လကလပလကစား ဘ၀န႔

ေကာငးေတာ ေနရပါတယ။

ကညေဆာကရြကေပးတသရရင

ေတာငသေတြ ဂ၀ငက

စားစရာမရလ ေဆာငးသးႏ

နညးနညးစရမာေပါ။

Page 24: Naung Cho Farmers

ကၽြနေတာက မသားစ(၈)ေယာကရတယ။

ကေလးေတြ ရြာက ျပနမလာႏငဘး။ သမားဆမာ

ဟဘကရာရမလ ၊ ဒဘကရာရမလျဖစေနတယ။

ေတာဘး။ ကၽြနေတာလယအသမးခရတနးကဆရင

ကၽြနေတာ ေျမစခေပးမယ။ ကၽြနေတာေတာငးပနရငးန႔က

ဆတသက ေျပာတယ။ အဗားဂရငးက။

အခခနဆလခငတာက ကၽြနေတာတ႔က

ေတြ တလးတ၀တညး ျပနေနခငပါတယ။

ဥးထနဥးထနဥးထနဥးထန၀၀၀၀ငးငးငးငး

ေရ၀ငဇာတပါပ။ ကၽြနေတာမာ လယမရဘး။

ယာ(၁၇)ဧကေလာကရတယ။ ကၽြနေတာက

ေပါဗာ။ ႏစတငးစကစားလာတယ။ ၉၅

သမးခရတယ။ ေကာဖစကခငးဆၿပးမ

ေတာ လႀကးေတြန႔ပေျပာၿပးမ သမးသြားတာ။

ခငးေတာဘး။ အကြကေတြထ တစခါတစေလေတာ

တယ။

အခကၽြနေတာအကြကထမာေတာ

ဥးေအာင၀ငး အကြကထမာ (၁၁)ဧကေလာကရတယ။

သေတြက တရတေတြပ။ အားလးတရတေတြပ။

အခေတာ ကၽြနေတာစးပြားေရးမေကာငးဘးဗာ။

ဖားကန႔ဘကမာ အလပသြားလပေနၾကတယ။

ဘး။ သမးၾကေတာ အမၿခ၀ငးေရာငးၿပးမ

နဂတနးကေတာ ႏငငေတာက

ၾကေတာ ျပနရမယဆရငေတာ ကၽြနေတာလခငတာေပါ။

ျပနေပးမယဆရငေတာ ကၽြနေတာတ႔ျပနလခငတယေပါဗာ။

ေယာကရတယ။ အခလယေတြသမးလကတ ေနာကပငးမာေတာ

သမားဆမာ အငားလကစားရတာ။ ရြာက ျပနမလာဘး။

ဒဘကရာရမလျဖစေနတယ။ ကေလးေတြက ပညာေတာ တတခငပါရ႕

ကၽြနေတာလယအသမးခရတနးကဆရင ကၽြနေတာအသနားခၿပးမ ကၽြနေတာက

ကၽြနေတာေတာငးပနရငးန႔က ေျပာတယ။ ခငဗားရစခနးေရာကခငလားလ႔

အဗားဂရငးက။ အခလညး သရေသးတယ။

ကၽြနေတာတ႔က ေဆာငရြကေပးေနတသေတြလညး ရေနၿပ။

ျပနေနခငပါတယ။

လယမရဘး။ ယာပရတယ။

ကၽြနေတာက ပပတ စပါး၊ ေျပာငး

၉၅-၉၆မာ တစႏစ တညးပ

ေကာဖစကခငးဆၿပးမ လာသမးတာ။ လာသမး

သမးသြားတာ။ အကြကထမ၀င

တစခါတစေလေတာ ေရာကသြား

အခကၽြနေတာအကြကထမာေတာ ႀကစကလက ၊ ေျပာငးစကလကန႔ သတ႔စကေနတယ။

ဧကေလာကရတယ။ ဥးရေကာသအကြကထမာ (၆)ဧကေလာကရတယ။

အားလးတရတေတြပ။ ဗမာနာမညထညထားတာ။

ကၽြနေတာစးပြားေရးမေကာငးဘးဗာ။ လကလပလကစားေပါ။ ကေလးေတြ

အလပသြားလပေနၾကတယ။ သားႏစေယာက(၇)တနးန႔ပ ထတလကရတာေပါဗာ။

ငးေရာငးၿပးမ ေကာငးထားတယ။ ၁၀တနးမေအာငလကဘး။

ႏငငေတာက သမးတယဆေတာ ေကာဖစကခငးဆေတာ ဘာမမေျပာဘးဗာ။

ကၽြနေတာလခငတာေပါ။ ျပနရမယဆရင သားသမးေတြျပနေခၚမာေပါ။

ကၽြနေတာတ႔ျပနလခငတယေပါဗာ။

24

ေနာကပငးမာေတာ တကြတျပားန႔

ျပနမလာဘး။ စးပြားေရးအေျခအေနက

တတခငပါရ႕ ။ ဘယလမ ထားမေပးႏင

ေပးလပပါဥးလ႔ ေျပာတယ။

ခငဗားရစခနးေရာကခငလားလ႔ ဥးေအာင၀ငး

ရေနၿပ။ ျပနရမယဆရင မသားစ

သတ႔စကေနတယ။ အခအဗားဂရငး

ဧကေလာကရတယ။သမးထားတ

ကေလးေတြ လပေကၽြးတာစားရတယ။

ထတလကရတာေပါဗာ။ မလကႏငေတာ

ဘာမမေျပာဘးဗာ။ ဒေနာကပငး

သားသမးေတြျပနေခၚမာေပါ။ ႏငငေတာက

Page 25: Naung Cho Farmers

ဥးဥးဥးဥး၀၀၀၀ငးဥးငးဥးငးဥးငးဥး

တရတေတြကယတငလာသမးတာ

ေနာကမ ကမၸဏေတြက ျပနေပးတာ။

ေတြေပးပါဆၿပးေတာမ လယေျမယာေျမေတြက

တနးက ဒါပရတာ မလပရဘးဆေတာ

၁၅၀၀ အဒေလာကန႔လပစားရတယ။စတထမာေတာ

ဒအခနပငးမာေတာ မနက(၇)နာရ က

လယေတြရတနးကေတာ ကယဟာကယလပစားရတာ

သတ႔ေနရာပ ျပနၿပး ေန႔စားလပစားရတယ။

(၈)တနး န႔ေကာငးႏႈတလကတယ။

ကၽြနေတာန႔ လကတြၿပး လပရတယ။

လယရရငေတာ ပေကာငးတာေပါဗာ။

ျပနေပးမယဆရငေတာ ၀မးသာပါတယ။

ေဒၚမးမးေထြးေဒၚမးမးေထြးေဒၚမးမးေထြးေဒၚမးမးေထြး

ေရ၀ငဇာတပ။လယ(၅)ဧကရတယ။

ဘယႏဧက ရယလ႔ မေျပာတတေတာဘး။

၉၆မာ ေကာဖစက မယဆၿပးမ စစတပက

သမးၿပးဆတာန႔ အထမ ၀ငရေတာ

ႀကစကထား တာေတြ႕ တယ။ အခက

ဖကဆက လပေနတယ။ အေဒၚ လယေတြက

ရေနတယ။

ရမးျပညေရာကတာ ႏစ(၄၀)ေလာကရၿပ။

ေျပာငးလာ ကတညးက ေရ၀ငမာပေနတယ။

ေတာလယလပတယ။ လယ(၄)ဧကရတယ။

ရတယ။ အကနလး အသမးခရတယ။

လညးပါတယ။ အဗားဂရငးထမာလညး

ထမာလ ပါတယ။ အဒလေတြက တရတေတြ။

တရတေတြကယတငလာသမးတာ မဟတဘး။ သမးတနးက တပမေတာေကာဖစကခငးဆၿပးမ

ကမၸဏေတြန႔ ျပနာေတာမတတဘး။ သတ႔က ညေသးတယ။

လယေျမယာေျမေတြက မလပရေတာဘးလ႔ သတ႔ေျပာတယ။ ကၽြနေတာတ႔လညး

ႀကရာကဘမးပ လပရတာေပါ။ လပစားတာလညး သတ႔အကြကထမာပ

အဒေလာကန႔လပစားရတယ။စတထမာေတာ နာတာေပါဗာ။ အထကက လပတယဆတာမတတႏငဘး။

စဆငးရတယ။ ညေန(၄)နာရအထ။

ကယဟာကယလပစားရတာ အဆငေျပတာေပါ။ လယမရတေနာကပငးမာေတာ

ေန႔စားလပစားရတယ။ သားသမး(၅)ေယာကရတယ။ မသားစ(၇

တစေယာကက(၁၀)တနးကတာ ျပနမထားႏငေတာဘး။

လပရတယ။ တစေယာကပထားႏငတယ။ အငယဆးက(၂)တနး။

ပေကာငးတာေပါဗာ။ အထကလႀကးေတြကေတာ အားကးပါတယ။ ဒမကေရစ

မးသာပါတယ။

ယာနညး နညးပရတယ။

မေျပာတတေတာဘး။ ဘးဘြားပငေတြပါ။ ၉၅-

စစတပက သမးတာ။ ေကာဖ မစကဘး။

မသဘး။ ေနာကပငး၀ငရေတာ

အခက တရတေတြလပေနတယ။

လယေတြက ဥးေကာတင လကထမာ

25

ေလာကရၿပ။ ဗမာလမး။

ငမာပေနတယ။ အရငက

ဧကရတယ။ ယာက (၄)ဧက

အသမးခရတယ။ ရေကာသထမာ

အဗားဂရငးထမာလညး ပါတယ။ ဥးေကာတင

တရတေတြ။

တပမေတာေကာဖစကခငးဆၿပးမ သမးတာ။

ညေသးတယ။ စာရြကစာတမး

ကၽြနေတာတ႔လညး အဒအခန

သတ႔အကြကထမာပ ၂၀၀၀၊

လပတယဆတာမတတႏငဘး။

လယမရတေနာကပငးမာေတာ

၇)ေယာက။ (၂)ေယာကက

ျပနမထားႏငေတာဘး။ အႀကးေတြဆေတာ

တနး။ အမးသမးက ကခင။

ဒမကေရစ နညးလမး ကကန႔

Page 26: Naung Cho Farmers

အရငတနးကေတာ လယလပတယဆေတာ

အေဖအေမန႔ ဟဟာေလးေရာငး ၊ သညဟာေလးေရာငးေပါ။

အေဖ၊အေမက ဆးသြားၿပ။ ကေလးေတြ

ရတယ။ တစေယာကက မသနစြမးဘး။

ေနတယ။

ကၽြနမတ႔က ေဘးက အႀကေပးဥာ

ရတာကး။ လယေတြသမးတအခနမာေတာ

လညးမရဘး။ ရတ ပစၥညးေလးတြ ဖေရာငး

ရတာပ။ ျပနရခမယဆရငေတာ အရမးပ

ကလဆငးကလဆငးကလဆငးကလဆငး

ကခငလမး။ ဇာတက ေရ၀ငပ။ မဘေတြက

တာ။ ဒမာက ကၽြနေတာတ႔ ေတာငသပ

တာ။ သမးသြားလ႔ မရေတာဘး။ သတ႔သမးတ

ငယေသးတယ။ အေဖတ႔လပေနတာ

အဗားဂရငးထမာ ပါတယ။

ကၽြနေတာတ႔တနးက စပါးပစကတယ။

ဗ။ အခေတာ လကလပလကစားပ။ အငားလကေပါ။

လပအားခ ေယာကားဆရင (၂၀၀၀) မနးမဆရင

ကၽြနေတာတ႔ကေတာ လယေတြျပနရခငတာေပါ။

သားသမးေတြက ျပနရရငလခငတယ။

မဘေတြန႔အတတေနတယ။ အေဖက မရေတာဘး။

အစးရကေနၿပး ျပနေပးမယလ႔

တယ။ ကၽြနေတာက (၉)တနးအထ ေနလကရတယ။

ငယေသးတယ။ ၅တနးပရေသးတယ။

သမား ဆေန႔စားလကစားရတာဆေတာ

လယလပတယဆေတာ ကၽြႏြားေလး ဘာေလး ရတယ။

သညဟာေလးေရာငးေပါ။ သားသမး(၃)ေယာကရတယ။

ကေလးေတြ ပညာေရးကေတာ တစေယာကက ဆရင (၂)တနးေလာကန႔ေကာငးထတ

မသနစြမးဘး။ သားတစေယာကက လပေကၽြးေနတယ။ သားအႀကးဆး

အႀကေပးဥာဏေပးေလး ရမလားေမာလငတာေပါ။ ကၽြနမတ႔မာ

လယေတြသမးတအခနမာေတာ တအားခစားရတာေပါ။ သတ႔န႔ ခငမငရငးႏးမႈမရေတာ

ဖေရာငး ၊ ဖေရာငးန႔ ကနသြားရတာပ။ သတ႔ဆမာပ အသနားခၿပး

အရမးပ ၀မးသားပါတယ။ ကၽြနမတ႔မာ လပစားစရာမ မရတာ။

မဘေတြက ေတာငေပၚကေန ေျပာငးလာ

ေတာငသပ လပတယ။ လယက(၃) ဧကပရ

သတ႔သမးတ အခနက ကၽြနေတာက

(၄)ႏစေလာကရၿပ။ လယေတြက

စပါးပစကတယ။ သတ႔အခစကထားတာ ေျပာငးဖး ၊ ဂေပါ။ ေကာဖစကထားတာ

အငားလကေပါ။ သတ႔အထမာလညး ၀ငလပရတယ။

မနးမဆရင(၁၅၀၀)ရတယ။

လယေတြျပနရခငတာေပါ။ ကၽြနေတာတ႔အေဖေတြ လပစားခတယ။

ျပနရရငလခငတယ။ ညကေမာငႏမ (၅)ေယာက။ အႀကး(၂)ေယာကလးကေတာ

မရေတာဘး။ အေမန႔အတတေနတယ။

ျပနေပးမယလ႔ ဆရငေတာ ျပနရခငတာေပါ။ ကၽြနေတာအကက (

ေနလကရတယ။ ေငြအခကအခရလ႔ ဆကမတကႏငဘး။

တနးပရေသးတယ။ တစေယာကက(၇)တနး။ ရညရြယခကေတာ ရတယ။

ဆေန႔စားလကစားရတာဆေတာ ညမေလးေတြက တတႏငသေလာကေတာ အကအညေပးတာေပါ။

26

ကယကစာလညး မတတ၊

ေယာကရတယ။ ညမတစေယာက ရတယ။

တနးေလာကန႔ေကာငးထတ

သားအႀကးဆး (၁၈)ႏစက လပေကၽြး

ကၽြနမတ႔မာ ဒါေလးပ ေမာလငခက

ခငမငရငးႏးမႈမရေတာ အငားလကစားလ႔

အသနားခၿပး အငားျပနလပစား

မရတာ။

ေကာဖစကထားတာ မရဘး

ငလပရတယ။သတ႔အထမာ ၀ငလပ ရင

လပစားခတယ။ ကၽြနေတာတ႔

ေယာကလးကေတာ အမေထာငကၿပ။

(၄)တနးန႔ပ ေကာငးထြကရ

ဆကမတကႏငဘး။ ညမေလးေတြကေတာ

ရတယ။ လယယာေျမက မရ။

အကအညေပးတာေပါ။

Page 27: Naung Cho Farmers

ေမာငလေရာငေမာငလေရာငေမာငလေရာငေမာငလေရာင

ကခငလမးပ။ မဘေတြ ဒေျပာငးလာတာ

ကၽြနေတာတ႔ၾကေတာ ဒမာေမြးတာ။

လပတယ။ လယ(၄)ဧကေကာတယ။

စပါးကပ အဓကစကတယ။ ၉၅-၉၆ေလာကမာ

အသမးခရတအခနတနးက (၁၀)ႏစေ

ကၽြနေတာတ႔က မဘေတြက

ေျပာတယ။ လယေတြက မတမတယ။

ေနတယ။

လယမရေတာတအခါၾကေတာ

ခကက ဒလယေတြျပနရရငပေကာငးမယ။

ကနၾကၿပ။ ဖားကန႔တ႔ အမၿခေရာငးၿပး

ပကဆ မပ႔ႏငဘး။ အေမက ကမးမာေရး

သမားဆအငားလပစားေနရတာ

ေဆးေဆးလပကငစားေသာကလ႔ ရမယ။

ဥးမာဂနဥးမာဂနဥးမာဂနဥးမာဂန

လယပငရငက သမားကလႊေပးလကတယ

သားသမးအားလ(၇)ေယာက။

အခကအခႀကေနေတာ မသငၾကဘး။

ေယာကားေလးေတြက (၄)တနးပ။ တခ႕က

ဒေျပာငးလာတာ ႏစ(၃၀) ေလာကရၿပ။

မဘေတြ ကလယအဓက

ဧကေကာတယ။ အဒအခနတနးကေတာ

ေလာကမာ အသမးခရတယ။

ႏစေကာပ ရေသးတယ။

အသမးခလကရတယလ႔ပ

မတမတယ။ အဗားဂရငးလက ထမာရ

လယမရေတာတအခါၾကေတာ သမားဆ ေတာကတမယရေပါ။ ေန႔စားလကလပၾကရတယ။

ဒလယေတြျပနရရငပေကာငးမယ။ ညက (၇)ေယာကရတယ။ အကေတြက အမမာအဆငမေျပေတာ

အမၿခေရာငးၿပး ႏငငျခားထြကသြားၾကတာလ ရတယ။ သတ႔လညး

ကမးမာေရး အသညးအသနျဖစေနတယ။

သမားဆအငားလပစားေနရတာ ပငပနးလြနးလၿပ။ ဒလညေတြ ျပနရရင ပေကာငးမယ။

ရမယ။

အဘက ကခငလမး။ ဒကေျပာငးလာတာ

ေကာၿပ။ ဒကေျပာငးလာၿပး လယပလပတာ။

ပရတယ။ ကၽြနေတာ(၅)ႏစ ေလာကပလပ

ခလကရတယ။ စစတပက သမးတယလ႔

အဗားဂရငး ဖကဆကထေရာကသြားတယ။

ပ။ သမားလယက ေျမစခ ေပးၿပးမ

(၆)ဧကေလာကငားလပတယ။ ဒႏစက

သမားကလႊေပးလကတယ။ အခကေတာ အငားပလကစားေနရတာ။

အမေထာငကေတာလညး အတတေနၾကတာပ။ ပညာကေတာ

မသငၾကဘး။ သမးတစေယာကကေတာ (၉)တနးေအာင။

တခ႕က စာေတာငမတတဘး။

27

ေန႔စားလကလပၾကရတယ။ ကၽြနေတာခစား

အမမာအဆငမေျပေတာ ခရးထြက

သတ႔လညး အဆငမေျပလ႔ အမက

ပေကာငးမယ။ မသားစေတြ ေအးေအး

ဒကေျပာငးလာတာ ႏစေပါငး(၂၀)

လယပလပတာ။ လယ(၂.၅)ဧက

ေလာကပလပ လကရတယ။ အသမး

သမးတယလ႔ ေျပာတာပ။ အခက

ဖကဆကထေရာကသြားတယ။ အခလညး ေတာငသ

လပစားေနရတယ။ အခက

ဒႏစက လပလ႔မရေတာဘး။

ပညာကေတာ မတတၾကဘး။

ဆယတနးဆကမတတဘး။

Page 28: Naung Cho Farmers

ျပနရရငေတာ ၀မးသားတာေပါ။

ေတာရငးျဖစသြားတယေလ။ အဒါေတြက

ေလာကပ လပတယ။ အဒေနာကဒအတငးပစထားလ႔

တယ။

မမမမမးမးခငမးမးခငမးမးခငမးမးခင ((((ဥးဥးဥးဥး၀၀၀၀ငးေရႊငးေရႊငးေရႊငးေရႊ))))

ဗမာလမးေတြပ။ မဘေတြ ေျပာငးလာတာၾကာၿပ။

ေရ၀ငမာ ေမြးတာ။ ကၽြနမတ႔ငယေသးတ

ခရတယ။ လယေတြက (၅)ဧကေလာကရတယ။

အမၿခ၀ငးက တစခရတယ။ လယေရာ

တာပ။ ကၽြနမတ႔က ေရ၀ငထက ေျပာငးၿပးေတာမ

တယ။ အဗားဂရငးန႔ ဥးေကာတငထမာ

အဗားဂရငးထမာ(၄)ဧက၊ ဥးေကာတငထမာက

တယ။ ကၽြနမအကကေတာ (၄)တနး

ညမတစေယာကကေတာ ဒႏစ(၁၀)တနး

လကလပၾကတယ။ အေမကေတာ

အမေထာငခြသြားၿပ။ အမမာ ေလာေလာဆယ

လယရရငေတာ အရမး၀မးသာတယ။ေမာငႏမေတြ

ကေတာ အငယဆးဆေတာ ေကာငးက

မကႏာငယန႔ အလပလကလပမစားရေတာဘး။

မလပနမလပနမလပနမလပန ((((အဖးအဖးအဖးအဖး ဥးေခါငလြနးဥးေခါငလြနးဥးေခါငလြနးဥးေခါငလြနး ၊၊၊၊ အဖြားေဒၚနနးအဖြားေဒၚနနးအဖြားေဒၚနနးအဖြားေဒၚနနး

ညမေလးတ႔က ကခငလမးေတြ။

ညမေလးလကလာတာက အဖြားတ႔ရ

လယ(၃)ဧကရတယ။ အမမာအခက

တယ။ အခလယေတြက အဗားဂရငးထမာလ႔ေျပာတယ။

ေကာဖဆၿပး သမးတာ။ အခစကေနတာက

ေျပာငးဖး ေတြစကတယ။ ကားလမးမႀကးန႔

မးသားတာေပါ။ အစလက၀ငးၿပးေတာခတေနၾကတယ။ လယကြကေတြက

အဒါေတြက ျပနခတတာ။ ကၽြနေတာလယက သမးၿပးေတာ

အဒေနာကဒအတငးပစထားလ႔ ေတာရငးျဖစသြားတယ။ ျပန၀ငခတတာ

ေျပာငးလာတာၾကာၿပ။ ကၽြနမတ႔က

ကၽြနမတ႔ငယေသးတ အခနမာ လယေတြအသမး

ဧကေလာကရတယ။ ကၽြနးေတာစမာ

လယေရာ ၿခေရာ အကနလး အသမးခရ

ေျပာငးၿပးေတာမ ၿခ၀ယၿပးျပနေနရ

ဥးေကာတငထမာ ပါသြားတယ။

ဥးေကာတငထမာက ၿခကြကမန႔ တစဧကေပါ။ ကၽြနမတ႔က

တနးန႔ပ ထြကရတယ။ ကၽြနမေတာ (၅)တနး။ ေမာငေလးေတြလညး

တနး မထားႏငလ႔ နားလကတယ။ အငယဆးက

အလပမလပႏငေတာဘး။ အေဖကလညး အသကႀကးေနၿပ။

ေလာေလာဆယ ကၽြနမကတာ အႀကးေပါ။

မးသာတယ။ေမာငႏမေတြ တတလပစားရငေတာ ဒေလာကမခကေတာဘး။

ေကာငးက ၿပးေအာငထားခငတယ။ တကယလ႔သာ ဒလယျပနရခရင

မစားရေတာဘး။ ဒလယျပနရခရင အရမး၀မးသာပါတယ။

အဖြားေဒၚနနးအဖြားေဒၚနနးအဖြားေဒၚနနးအဖြားေဒၚနနး))))

အဖး၊အဖြား ေတြန႔ေနတယ။

အဖြားတ႔ရ လယအတြက လကလာတာ။

အမမာအခက အချဖစတာေတြ ျပနေျပာျပ

အဗားဂရငးထမာလ႔ေျပာတယ။ သမးတနးက

အခစကေနတာက ႀကေတြစကတယ။

ကားလမးမႀကးန႔ ဘယေလာကမ မေ၀း ဘး။

28

လယကြကေတြက တခ႕က

သမးၿပးေတာ ကနသငးဖကၿပး (၃)ႏစ

ငခတတာ နညးနညးကနေသး

ကၽြနမတ႔က ကဘမးပ အလပလပ

ေမာငေလးေတြလညး (၄)တနးန႔ပ။

အငယဆးက(၇)တနး။ ေန႔စားအလပပ

အသကႀကးေနၿပ။ အကကေတာ

ဒေလာကမခကေတာဘး။ ဒမေလး

ဒလယျပနရခရင သမားဆမာ

Page 29: Naung Cho Farmers

အဖးကေတာ ေသသြားၿပ။အဖြားကေတာ

အသက(၆၂)ရၿပ။ အဖြားကမးမာေရးက

အမန႔အေဒၚက အမမာအဆငမေျပလ႔ဆၿပး

အမမာအဆငမေျပတာက လယေျမအသမးခရလ႔ျဖစတာလ႔

လယေျမအသမးခရၿပး အဆငမေျပျဖစေတာ

ရတယ။ ၉တနးေအာငၿပး အမက

ရညရြယခကေတာ ရတယ။ အမမာ အဆငမေျပေတာ

ဥးထြနးေသာငးဥးထြနးေသာငးဥးထြနးေသာငးဥးထြနးေသာငး

လယယာေျမေတြမလပရလ႔။

လယယာေျမေတြသမးၿပးတေနာကပငးၾကေတာ

တယ။ လယယာေျမပျပနေတာငးခငတာက

ပငၿပေပါ။ မငးတ႔ ၀ငလပလ႔မရေတာဘးဆၿပးမ

ယခငတနးက ေျပာပငခြငရရဘး။ ေျပာရငလညး

လယေျမ မရေတာဘးလ႔ ေျပာလကတာ။

ေဒၚေအးယေဒၚေအးယေဒၚေအးယေဒၚေအးယ

အမၼတးဇာတပ။ အသမးခရတ လယ

ဘးဘြားပငလယယာေျမပါပ။ ၄ဧကေလာကမာ

ေတြ႕တယ။ ကနတ(၄)ဧကမာ ေျပာငးဖးစကတယ။

သငးေတြက ၂၀၁၃ခႏစပ ဖကလကတယ။

အသမးမခရခငကလယထ မာ ခရမးခဥစကတယ။

ႀကစက တယ။ စကထားတာ တစႏစေလာကပ

ေသသြားၿပ။အဖြားကေတာ အသကႀကးေနလ႔ ညမေလးကယတင

အဖြားကမးမာေရးက မမနဘး။ စတညစတာေတြ ရတယ။ အေဒၚလညးရတယ။

အမမာအဆငမေျပလ႔ဆၿပး ခရးထြကတယ။ အလပထြကလပၾကတယ။ ညမေလးက

လယေျမအသမးခရလ႔ျဖစတာလ႔ အဖြားကေျပာတယ။

အဆငမေျပျဖစေတာ ပၿပးခစားရတယ။ ညမေလးလညး အမမာအဆငမေျပလ႔ေကာငးထြက

အဆငမေျပေတာ (၁၀)တနးခဏပတကလကရတယ။

အဆငမေျပေတာ ညမေလးလညး မတတႏငဘးေပါ။

အမၼတးဇာတပ။ လယ(၅)ဧကရတယ။ ဘးဘြားပငလယပ။

ေျပာငးရယ ၊ ပပတရယ စကတယ။ အသမးခရတာက

လယေတြက မတမတယ။ သြားလညးမၾကညဘး။

မသဘး။ လယယာေျမပျပနေတာငးခငတယ။

မရဘး။

လယပျပနလပခငတာ။ အခခနခါမာေတာ သမားအလပသမားပလပေနရတယ။

လယယာေျမေတြသမးၿပးတေနာကပငးၾကေတာ အလပလကမန႔ သမားဆပ သြားလပၾကရတာ။

ယာေျမပျပနေတာငးခငတာက ေျမးျမစေတြလညးလပစားရေအာငလ႔ ျပနေတာငးခငတာ။

ငလပလ႔မရေတာဘးဆၿပးမ ေျပာလကတာ။ သတ႔န႔ မေျပာရလ႔ဆၿပး

ေျပာရငလညး ဖမးမယ ခပမယလ႔ သတ႔က ၿခမးေျခာကတယ။

ေျပာလကတာ။

လယ(၈)ဧက ေလာကရ တယ။

ဧကေလာကမာ ဂစကထားတာ

ေျပာငးဖးစကတယ။ လယကန

ဖကလကတယ။ သမးတာ (၁၈)ႏစရၿပ။

ခရမးခဥစကတယ။ ယာထမာေတာ

တစႏစေလာကပ ရေသး တယ။

29

လကလာတာ။ အဖြားက

အေဒၚလညးရတယ။ ခရးထြကေနတယ။

ညမေလးက အဖြားန႔ေနတယ။

အဖြားကေျပာတယ။ နဂကမအဆငမေျပတာ

အမမာအဆငမေျပလ႔ေကာငးထြက

တနးခဏပတကလကရတယ။ ေကာငးဆကတကဖ႔

ဘးဘြားပငလယပ။ စပါးရယ ၊

အသမးခရတာက မမတမေတာဘး။

သြားလညးမၾကညဘး။ ဘာေတြထည ထားလ

လယယာေျမပျပနေတာငးခငတယ။ လပစားစရာေနရာလညး

သမားအလပသမားပလပေနရတယ။

သြားလပၾကရတာ။ လယေတြျပနရခင

ျပနေတာငးခငတာ။ အစးရက ငါတ႔

မေျပာရလ႔ဆၿပး ျပနလာခလကတာ။

ၿခမးေျခာကတယ။ ဒေန႔ကစၿပး မငးတ႔

Page 30: Naung Cho Farmers

သတ႔ထယျပစလကတယ။ ၾကခငးက

ဖကလကတာ။ ခရမးခညသးလညး အသး

အသးအႏၿပးမ ထယဆလညး

အခါၾကေတာ သတ႔က ငါတ႔ပငၿပလ႔

ဘယလပလပလပရၿပတ။ မငးတ႔ဘာမလညး

တအားဒကၡေရာကတယ။ သားသမးေတြက

လညး ေနမေကာငးဘး။ မကစလညးမျမငနားမၾကား။

မေလာကႏငေတာဘး။ လယေျမအသမးခရၿပးတေနာကပငး

ၿပ။ အဓက ကေတာ လယယာေျမပ

(၆)ေယာကရတယ။ မသားစမာဆ အေမန႔

လပၿပးေတာ အေမက လပေကၽြးေနတာပါ။

သြားလပတ သားေလးႏစေယာကကလညး

ပါေစလ႔ပ ေျပာခငတယ။

စငးေကာခမးစငးေကာခမးစငးေကာခမးစငးေကာခမး ((((ဥးေအာငဆနးဥးေအာငဆနးဥးေအာငဆနးဥးေအာငဆနး))))

တစေန႔လပ တစေန႔စားေပါ။ ေကာငးသးတနး

ေတာဘး။

လယယာေျမျပနရရငေတာ စးပြားေ

မယ။ လယယာေျမမရေတာ အ၀တအစားက

ကနၿပ။ ညေလးေတြကလညး သမားဆမာ

မေကနပလညး မတတႏငဘး။

အမားႀကးေကးဇးတငတယ။

ၾကခငးက (၃) ႏစထားရမယေလ။ တစႏစပ ခတရေသးတယ။

အသး အႏေတြန႔ သတ႔ဖက စးလကတာ။

ထယဆလညး မရဘး။ သတ႔က စြတၿပးေတာ ထယ(ထယထး)ပစလကတာ။

ေျပာလကတာ။ ေတာငးပနလ႔လညး မရဘး။ ငါတ႔ပငၿပ။

မငးတ႔ဘာမလညး လာမလပေတာန႔။ ငါတ႔ပငၿပဆၿပး ေမာငးထတလကတာ။

သားသမးေတြက သမားဆအငားသြားလပၿပး လပေကၽြးရတယ။

မကစလညးမျမငနားမၾကား။ ေဆးဖးလညး မရဘး။ကေလးက ၁၁

လယေျမအသမးခရၿပးတေနာကပငး လငမယားႏစေယာကလညး အဆငမေျပလ႔

လယယာေျမပ ျပနရခငတယ။ သားသမးေတြ တစစတစစညးတညးျဖစခင

အေမန႔ ကၽြနမန႔(၈)ေယာက။ အခခနမာေတာ သားေလးႏစေယာကန႔

လပေကၽြးေနတာပါ။

သားေလးႏစေယာကကလညး မေလာကဘး။ ဒလယယာေျမရဖ႔အတြက

အမၼသးဇာတပ။ မဘေတြမာ လယ(၄) ဧက ရတယ။

၉၆ခႏစေလာကမာ အသမးခရတယလ႔ မဘေတြက

လယေတြက စနလ ေတာငတနးလက ထမာ။

ေနရတယ။ မသားစထမာ အႀကးဆး။ အေဖဆးသြားေတာ

ေတြယရတယ။ ညမေလးတစေယာက အမေထာငကသြားၿပ။

ေယာကကေတာ အတတပရ ေသးတယ။

ေကာငးသးတနး အထပေနရတယ။ လယယာေျမ အသမးခရၿပး

စးပြားေရးေတာေတာ အဆငေျပမယ။ လယယာေျမျပနမရရငေတာ

တအစားက အစ အခကအခရတာေပါ။ ညေလးေတြကလညး

သမားဆမာ စာရငးငားသြားလပေနၾကရတယ။

မတတႏငဘး။ သြားရကမယ ႏကမယလညး မလပရဘး။

30

ခတရေသးတယ။ စနလေတာငတနးက

ပစလကတာ။ အလမးေျပာတ

ငါတ႔ပငၿပ။ ငါတ႔၀ယထားၿပးရင

ေမာငးထတလကတာ။

လပေကၽြးရတယ။ အမက အေမဆရင

၁၁ႏစအရြယမာ လမးလညး

အဆငမေျပလ႔ ကြျပစလက

တစစတစစညးတညးျဖစခငတယ။ သားသမး

သားေလးႏစေယာကန႔ အလပသြား

ဒလယယာေျမရဖ႔အတြက လယယာေျမျမနျမနရ

ရတယ။ ယာမရဘး။ ၁၉၉၅-

မဘေတြက ေျပာျပတယ။

ထမာ။သမားေန႔စား လကလပ

အေဖဆးသြားေတာ အလပ တာ၀န

အမေထာငကသြားၿပ။ ညေလး(၂)

သမားေန႔စား သြားလပၿပး

အသမးခရၿပး ပကဆ မတတႏင

လယယာေျမျပနမရရငေတာ ဒကၡေရာက

ညေလးေတြကလညး အကနေကာငးထြက

လယယာေျမျပနရရငေတာ

Page 31: Naung Cho Farmers

ဥထြနးေလးဥထြနးေလးဥထြနးေလးဥထြနးေလး

ရမးလမးပ။ အမၼသးဇာတပ။ လယ(၂

ယာမရဘး။ အခလယေတြက အဗားဂရငးထမာ

စနလေတာငတနး ထမာတစ၀က။

ေတြကထားတယ။ သမးတနး က ေကာဖစမ

ေကာဖမစကဘး။

သတ႔လယေတြ သမးသြားၿပးေတာ

အခက အငားပလကစားရတာပ။ လယရရင

ညမတစေယာက။ အေဖတစေယာကရေသးတယ။

သပအဆငမေျပလ႔ ခရးထြကၿပ။ ဖားကန႔ဘက

အဆငမေျပတာမားတယ။

ကၽြနေတာတ႔အခေန႔စားဘ၀န႔

လယေတြျပနရမယလ႔ စတထေတာ ထငေနတယ။

ဘာမလပလ႔ မရဘးေလ။ အဓက လယျပနရဖ႔ပလတယ။

ဥးလြမးေခါငဥးလြမးေခါငဥးလြမးေခါငဥးလြမးေခါင

လယကနသငးေတြက ဖကၿပးေတာ ဂ

သားသမးေတြ ပညာေရးအဆးထ မသငေပးႏငဘး။

လယသမးခရလ႔ လကလပလကစားအျဖစ

ျပနရခငတယ။ ျပနရရငေပာတယ။

စား၀တေနေရး အခကအချဖစရတယ။

ေပာပါတယ။

၂)ဧက ေလာကပ ရတယ။

အဗားဂရငးထမာ တစ၀က။

အခသတ႔ ႏြားစာေျပာငး

ေကာဖစမ ကနး လ႔ေျပာတာပ။

သမးသြားၿပးေတာ သပအဆငမ ေျပဘး။

လယရရင ေတာ ျပနလပမယ။ မသားစအားလး(၆)ေယာက။

အေဖတစေယာကရေသးတယ။ အငယမေလးက (၃)တနးေရာက။ အႀကးက

ဖားကန႔ဘက သြားၿပး အလပလပေနတယ။ သအဆင ေျပရငလညး

လပေနရတာဆေတာ လယရရငေတာ ျပနလပမယလ႔

ထငေနတယ။ စနလေတာငတနးက မေကနပဘး။ သတ႔ယသြားၿပဆေတာလညး

လယျပနရဖ႔ပလတယ။

ကေနာ အမၼသးေကးရြာမာေနထငခတာ မဘ၊

ကတညးက ေနထငခတာပါ။ လယက အစးရက

သားသမး (၇)ေယာကရတယ။ လယယာေျမက

ကတညးက လပကငခတယ။ လယေျမေပၚမာ စပါးစကတယ။

အခေတာ ကၽြနေတာတ႔ လယယာေျမေတြ က

ဂ ႏမး ေျပာငး စကတယ။ ကၽြနေတာတ႔ရ႕ ဘးဘြား

မသငေပးႏငဘး။

လကလပလကစားအျဖစ ေနထငေနၾကရတယ။ ကၽြနေတာတ႔ရ႕

စပါးေတြျပနစကရမယ။ လယသမးခရလ႔ မေကမနပျဖစခရတယ။

အခကအချဖစရတယ။ အခကအခေတြ မးစလညး ရငဆငခရတယ။ လယရရငေတာ

31

ေယာက။ သားသမးက(၂)ေယာက။

အႀကးက ေယာကားေလး။

ေျပရငလညး အမကပ႔တယ။

ျပနလပမယလ႔ စတကးထားတာေပါ။

သတ႔ယသြားၿပဆေတာလညး

မဘ၊ ဘးဘြား လကထက

အစးရက သမးတာ ၂ဧကရပါတယ။

လယယာေျမက မဘဘးဘြားလကထက

စပါးစကတယ။ ဂစကတယ။

က စနလေတာငတနးအဖြ႕က

ဘးဘြား ပငေျမေတြ အသမးခရလ႔

မဘဘးဘြားပငေျမေတြက

မေကမနပျဖစခရတယ။ မသားစ

လယရရငေတာ အတငးမသ

Page 32: Naung Cho Farmers

ေဒၚေေဒၚေေဒၚေေဒၚေဟာငနနးဟာငနနးဟာငနနးဟာငနနး

ကၽြနမလယက အသမးခရတာ

ရစဥကတညးက ဒလယယာေျမမာ အလပလပခတာ။

တယ။ ဂစကတယ။ ၿငမးခမးေရးအစအစဥဆၿပး

အဖြ႕ကငားရမးလပကငေစခတယ။ ယခအခနထပ။

စတမေကာငးဘး။ ကၽြနမဘးဘြားပင

စား၀တေနေရး အဆငမေျပျဖစတယ။

သမးႀကးက ပညာေရးက (၇)

ဆးခနးတငေအာင မသငခရဘး။ ကဘမးအလပပ

ေတာငယာေတြျဖစကနတယ။ မဘဘးဘြားပငလယယာက

ဥးျမေဥးျမေဥးျမေဥးျမေမာငမာငမာငမာင

၄တနးအထပေကာငးေနရတယ။ ကဘမး

လပလာခတာပ။ ကၽြနေတာတ႔လယယာေျမ

ဒကၡေရာကတယ။ သားသမးေတြကလညး

မထားႏငခဘး။ စား၀တေနေရး အဆငမေျပျဖစၾကရတယ။

ျပနရခငပါတယ။

ဥးေကာျဥးေကာျဥးေကာျဥးေကာျမငတငမငတငမငတငမငတင

ကၽြနေတာမဘမား မရေတာပါ။ လယေျမေတြဟာ

သမးတာ အစးရက ၅ဧက ရတယ။

စကတယ။ မသားစေတြ ဒအလပပ လပကငစားေသာကေနၾကရတာပ။

အသမးခရတာ (၂)ဧက။ မဘဘးဘြားပငလယယာေျမျဖစတယ။

အလပလပခတာ။ သားသမး(၂)ေယာက ရတယ။လယအသမးမခရခငက

ၿငမးခမးေရးအစအစဥဆၿပး ကၽြနမတ႔ လယယာေျမေတြက သမးၿပး

ယခအခနထပ။ သတ႔က ဂ ပ ႏမး ေျပာငးဖးေတြ စကတယ။

လယေျမမားက သမးခရေတာ ေတာေတာ စတမေကာငးျဖစရတယ။

)တနးပေနၿပး ေကာငးထြကရတယ။ သားအငယတစေယာကကလညး

ကဘမးအလပပ လပကငၾကရတယ။ လယကနသငးေတြက

မဘဘးဘြားပငလယယာက ျပနလညလပကငခငတယ။

အမၼသးရြာမာ ေနတယ။ မသားစ(၆)ေယာကရတယ။

အသမးခရတယ။ ၉၅ခႏစက အစးရ သမးတယ။

ဆငထားတယ။ သ႕နာမညက ဥးေအာင၀ငးလ႔

စပါးစကၿပး မသားစ ေနထငစားေသာကခတယ။

ေလာကရတယ။ လယမာပပတလညး စကတယ။

စကဘး။ ေတာရငးျဖစေနတယ။ ယခထေပါ။

ကဘမး အလပလပရတယ။ ကၽြနေတာေျမဟာ မဘလက

ကၽြနေတာတ႔လယယာေျမ အသမးခရေတာ အလပလကမျဖစသြားတယ။

သားသမးေတြကလညး ေကာငးမထား ႏငေတာဘး။ ပညာေရးက

အဆငမေျပျဖစၾကရတယ။ လယျပန ရရင အဆငေျပတယ။

လယေျမေတြဟာ ကၽြနေတာ ရ႕ ဘးဘြားပငေတြပါ။

ကၽြနေတာ လယထမာ စပါး ၊ ခရမးခဥသး

လပကငစားေသာကေနၾကရတာပ။ လယသမး

32

မဘဘးဘြားပငလယယာေျမျဖစတယ။ ကၽြနမဘးဘြားေတြ

ရတယ။လယအသမးမခရခငက စပါးစက

ၿပး စနလေတာငတနး ဆတ

စကတယ။ အဒါေတြ ေတြ႕ရေတာ

စတမေကာငးျဖစရတယ။ မသားစ

သားအငယတစေယာကကလညး ပညာက

လယကနသငးေတြက ဖကလကတယ။

ေယာကရတယ။ လယ(၃) ဧက

သမးတယ။ အဗားဂရငးက ယခပင

ငးလ႔ သရတယ။ မသမးခငက

ေနထငစားေသာကခတယ။ သမးတာ (၆)ရြာ

စကတယ။ အဗားဂရငးက ဘာမမ

ယခထေပါ။ သားသမးေတြဟာ

မဘလက ငတလကရငး အျဖစန႔

အလပလကမျဖစသြားတယ။ ေတာေတာ

တးတကျမင မားေအာင

အဆငေျပတယ။ ကၽြနေတာ ရ႕လယက

Page 33: Naung Cho Farmers

ခရေတာ ကၽြနေတာ တ႔မသားစေတြ အဆ

တျခားၿမ႕ေတြမာ အလပလပ ရတယ။

အဒတနးက ဘာမ ေလာေၾကးမရခဘး။

အခ သမၼတေခတမာ လယျပနရဖ႔

ဒလမဘပငလယေတြက ျပနလညေတာငးဆမႈေၾကာင

စကတယ။ မတတမးျပၿပး ျပနသြားတာပ။

အဆငေျပတယ။ အခေတာ သမားလယေျမမာ

ပါတယ။

ေဒၚေခါငညးေဒၚေခါငညးေဒၚေခါငညးေဒၚေခါငညး

ျမစႀကးနားဇာတ။ ဒါေပမယ ဒမာလာေနတာက

ေနမ လယလပတယ။ အားလးေပါငးလယက

၉၇ကေနၿပး မလပရေတာဘး။ သမးၿပးေနာကမာတစႏစလပရတာေပါ။

ေလာပနးေတြကလာ၀ငလပတာပ။ ဥးေကာျမင

တာ တရတလကထပါသြားတာ။

စကတယ။

ေတြ႕တယ။

သတ႔က

မရေတာဘး။ အစးရက ႏစေပါငး (၃၀)

ကၽြနးသစေတြ လပတာပ။ လယေတြထ

အကနသယယၾကၿပ။

ကၽြနမတ႔စား၀တေနေရး ဖလတာက

မရဘး။ စးပြားေရးအေျခအေနက ကယေနတအမေတာငမ

ဘး။ အခၾကေတာ အသငးေတာက တညးခခငးထားတအမမာပ

ခငဘး။ ေတာငသပလပတတတာဆေတာ

ကယျပနရခငတာေပါ။ ကယလယကယ

ပါး ထေထာငလာမယ။

အဆငမ ေျပျဖစရတယ။ အတနးပညာလညး ၅တနးအထပ

ရတယ။ ညမေလးက ကဘမးအလပလပရတယ။ ေကာငးဆက

ေလာေၾကးမရခဘး။ လယမရ ေတာ အလပလကမျဖစတယ။ လယသမးေတာ

လယျပနရဖ႔ ေတာငးဆၾကတယ။ ကၽြနေတာန႔အတ တစရြာလးပ။

ျပနလညေတာငးဆမႈေၾကာင ခရငအပခပေရးမးဆငးလာၿပး လယယာေျမေတြမာ

ျပနသြားတာပ။ မဘေတြန႔အတလယေျမမား အလပလပေနစဥက

သမားလယေျမမာ သးစားယလပရတယ။ ကၽြနေတာရ႕ မဘပင

ဒမာလာေနတာက ႏစေပါငး(၃၀)ရၿပ။ ကၽြနမက ဓမၼဆရာ။

အားလးေပါငးလယက (၆)ဧကရတယ။ လယပတပတလယမာ ၿခ(၃

သမးၿပးေနာကမာတစႏစလပရတာေပါ။ သမးတာၾကေတာ ဘာမမေျပာဘးပ။

ဥးေကာျမင (တရတ)လကထမာ လယေတြေရာကေနတယ။

အသမးမခရခငက ၿခထမာ ပပတစကတယ။

စကတယ။ အခေလာေလာဆယဆယေတာ သတ႔ေလာငကနသးစကထားတာပ

ေတြ႕တယ။ သ႔ကကၽြနမတ႔မာ ဒလယတစကြကပရတယလ႔သ႔က

သတ႔က အစးရက ေရာငးေပးတယလ႔ ေျပာေတာ

) ေရာငးေပးတယလ႔ေျပာတယ။ ေလာငကနက ဗနးျပစကတာ။

လယေတြထ သစစကေတြလပထားတယ။ သစပေတြ

ဖလတာက လယေၾကာငပေလ။ ရတလစာေလးက (၃၀၀၀၀

ကယေနတအမေတာငမ ေပာကသြားတယ။ တျခားစးပြားေရးကၽြနမတ႔

တညးခခငးထားတအမမာပ ေနတယ။ ကၽြနမတ႔ခစားခကၾကေတာ

ေတာငသပလပတတတာဆေတာ ဒလယျပနရရင နညးနညးေခာငလညမယ။ ကယလပစားေနတေျမကြကက

ကယလယကယ လပစားေနရရင အဒေလာကႀကး မဆတယတသြားဘးေပါ။

33

တနးအထပ တကရတယ။ အကက

ေကာငးဆက မတကရဘး။

လယသမးေတာ မေပးခငခဘး။

တစရြာလးပ။ ဘာမမထးျခားဘး။

လယယာေျမေတြမာ ဘာေတြ

အလပလပေနစဥက စားေသာကေနေရး

မဘပငလယေျမက ျပနရခင

ဓမၼဆရာ။ တစဖကတစလမးက

၃)ဧကရတယ။ ၉၅သမးၿပးမ

ဘာမမေျပာဘးပ။ ဒအတငး

လယေတြေရာကေနတယ။ ကၽြနမလယအသမးခရ

လယကေတာ စပါးအဓက

သတ႔ေလာငကနသးစကထားတာပ

ဒလယတစကြကပရတယလ႔သ႔က ေျပာတယ။

ေျပာေတာ ေျခဥးေတာငလညလ႔

ဗနးျပစကတာ။ သတ႔ရ႕အလပက

သစပေတြ အမားႀကးရတယ။

၃၀၀၀၀)ပဆေတာ ဟငးဖးေတာင

တျခားစးပြားေရးကၽြနမတ႔ မလပတတ

ကၽြနမတ႔ခစားခကၾကေတာ ဒလဒကၡမျဖစ

ကယလပစားေနတေျမကြကက

မဆတယတသြားဘးေပါ။ ဘ၀နညးနညးပါး

Page 34: Naung Cho Farmers

ေဒၚဂာဒငေဒၚဂာဒငေဒၚဂာဒငေဒၚဂာဒင

အမၼသးက ကၽြနမ (၁၉၉၃

အႏစ(၂၀)ရၿပ။ လယ(၂)ဧကရတယ။

ေျပစာက (၂)ဧကပရတယ။ ကခငလမး။

ကၽြနမ ေယာကားလညး အေစာပငးက

ထြကလကတယ။ ဒလယေတြ အသမးခရၿပး

လယေျမေတြဥးစးၿပးလပတယ။ ေျပစာမာၾကေတာ

သမးတအခနၾကေတာ တပအေနန႔သမးမယလ႔ပေျပာတယ။

ရတယလ႔ေျပာတယ။ ကၽြနမတ႔ကလညး

လကန႔ တစႏစေလာကၾကေတာ ခရမးခညစကေသးတယ။

ခရမးခညသး သမးတအထေတာ ေစာငေပးတယ။

ကၽြနမတ႔က လယပျပနရခငတစတန႔ပ

ဘာမေတာ မလႈပရားဘး။ ေတာငသေတြအေနန႔

ကေလာပနက တရတပ။ ဥးေကာျမင။

ေဆာကထားတယဆတာ သတယ။ ေလာငကနသးေတြ

ေဒၚဂာကငေဒၚဂာကငေဒၚဂာကငေဒၚဂာကင

အမၼသးဇာတပ။

တယ။ အဖးကရေသးတယ။

(၁၀)ဧကေလာကရတယ။

ကမၸဏထမာ ပါေနတယ။

လယေတြအသမးခရလ႔ အဖးက

အဖးက ရညရညေ၀းေ၀းမေျပာဘး။ လယက

ျပနလပရရငမ ပေကာငးတာေပါ။ အခလညး

အဓထားတာဆေတာ လယပျပနစကခငတယ။

သားသမး(၁၁)ေယာကရတာဆေတာ ေျမေတြးန႔အမားႀကး

၁၉၉၃)မာေရာကတယ။ ပညာေရး ၀နထမး။

ယာန႔ ဆရငေတာ (၄)ဧက ေလာကရ တယ။

ကခငလမး။ မသားစလက ေျပာငးေရႊ႕ လာတာ။

အေစာပငးက ပညာေရး၀နထမးပ။ ေနာကပငး

အသမးခရၿပး ၂၀၀၀ ခႏစေနာကပငး အမးသားက ဆးသြားတယ။

ေျပစာမာၾကေတာ ကၽြနမနာမညပ ထညထားေပးတယ။

တပအေနန႔သမးမယလ႔ပေျပာတယ။ ေကာဖစမကနးေတြရတာကး။

ကၽြနမတ႔ကလညး ၀နထမးဆေတာ သမးမယဆေတာလညး ဘာမမေျပာေတာဘး။

ခရမးခညစကေသးတယ။ ေနာကပငး ေလာပနးေတြက

ေစာငေပးတယ။ ကၽြနမတ႔က မစပစဘး။ ဘာမလညး မေမးဘး။

လယပျပနရခငတစတန႔ပ တငျပတသေဘာေပါ။ ေမာေတာေမာလငတာေပါ။

ေတာငသေတြအေနန႔ ျပနေလာကရေအာငဆေတာ ကၽြနမလညး

ဥးေကာျမင။ သမးၿပးေနာက စတမေကာငးေတာ သြားမၾကညျဖစဘး။

ေလာငကနသးေတြ စကထားတယဆတာသတယ။ လယျပနရရငၿပးၿပ။

အမၼသးဇာတပ။ ကခငလမး။ အဖးရ႕ လယေျမေတြမာ

အဖးကရေသးတယ။ အသက(၁၀၄)ႏစၿပ။ အဖးနာမညက

ဧကေလာကရတယ။ အကနလးသမးခရတအထပါတယ။

အဖးက စတမေပာဘး။

လယက ကယဟာက

အခလညး ေတာငသပ

လယပျပနစကခငတယ။ အေဖက

ေျမေတြးန႔အမားႀကး

34

ဆးသြားတယ။ အမးသားက

ေကာဖစမကနးေတြရတာကး။ ေကာဖစမကနးေတြ

ဘာမမေျပာေတာဘး။ သမးထား

သတ႔န႔ဆငသြားၿပ ဆၿပးမ

မေမးဘး။

ေမာေတာေမာလငတာေပါ။ ကၽြနမတ႔

ပါ၀ငတယ။ ကၽြနမတ႔အထ

သြားမၾကညျဖစဘး။ အေဆာကအဥး

လယျပနရရငၿပးၿပ။

မာ လာေရာကလပ ကငၾက

အဖးနာမညက ဥးခြနဖနး။ အားလး

အကနလးသမးခရတအထပါတယ။ စနလေတာင တနး

Page 35: Naung Cho Farmers

35

ပ။အခလညးလယပလပတာ။ ၈ဧကေလာကပ ကနတယ။ အသမးမခရတာ ေရ႕ဘကကြငး။ အသမးခရတာက

ေနာကဘကကြငး။ အသမးခခရတဟာေတြ ျပနရခင တယ။ ကယဟာကယ ျပနလပစားခငတယ။

ဥးညေအးဥးညေအးဥးညေအးဥးညေအး ((((ဂန႔ေဂၚေကးရြာဂန႔ေဂၚေကးရြာဂန႔ေဂၚေကးရြာဂန႔ေဂၚေကးရြာ))))

ဂန႔ေဂၚဇာတပ။ ဘးဘြားစဥဆက လကထကကတညးက

ရတာလယ(၄)ဧက။ ယာအေနန႔(၃)ဧကေလာက ရတယ။ အဓက

စကတာက စပါး။ ေဆာငးရာသမာ ဂစကတယ။ ယာမလညး

ေဒသမစကေနတေျမပတ႔၊ ေျပာငးတ႔ပ စကတယ။ တပမေတာ

က၉၅-၉၆မာ သမးဆညးမယလ႔ေျပာတယ။ အဒလစကေနရာကေန

ၿပးေတာမ ၁၉၉၇-၉၈ အထ စကခရတယ။ အဒစကၿပးတ ႏစမာ

ၿပးေတာငမၿပးေသး ခငမာပ သမးဆညးျခငးခလကရတယ။ ေကာဖ

စကရနဆၿပးေတာ ယသြားတယ။ အစညးအေ၀း ဂန႔ေဂၚဆရာေတာေကာငးမာလပတယ။ အစညးအေ၀းမာက

ၿမ႕နယဥကဌ အဒ အခနက ဥးလေ၀န႔ ခရငဥကဌ ဗလမးႀကး ေမာငေမာငၾကညပါတယ။ ေမာငေမာငၾကညက

ေကာဖစကရန ခထားၿပးၿပ ျဖစတအတြက ယခငလယယာေျမမားေပၚတြင လပေနတေတာငသမား ဖယရားေပး

ပါရနတ။ ဖယရားျခငး မျပပါက ဗလမးႀကးေမာငေမာငၾကညမ မာရယေလာဥပေဒန႔ ဖယရားသြားမယလ႔ေျပာခတယ။

ေတာငသေတြဆေတာ မာရယ ေလာဥပေဒဆေတာ ေၾကာကၿပးဖယရတာ။ ျပနတငျပလ႔မ မရေတာတာ။

အဒလန႔လယေတြကန႔ စြန႔ခြာရတယ။ အခေတာ အဒလယေတြမာ ဘာမမစကထားဘး။ ေျပာထားတေကာဖ

လညးမစကဘး။ အဒေျမေတြက ေျမစခၿပးေတာ ေျမစေပးစားေနၾကတယ။ ဘႀကးရ႕လယယာေျမကေတာ အမၼသးဘက

က လတစေယာကက ေျမစခထားတယ။ ဂန႔ေဂၚကလကေတာ တစဥးမ ေပးမခဘး။ ယာေျမသကသကကေတာ

ဖကဆကတစခက တာ၀နေပးထားရာကေန ေနာကတစဥးက ေရာငးသြားၿပ။ အခဆရင ဥးၾကာေထာ လကထမာ

လယန႔ယာ တစစပါတယ။ ပထမဥးေကာေအာင လကထကေန ေကာလႈငက သနးေပါငး(၁၂၅၀)န႔ ေရာငးသြားတယ။

ေခတအခါအားေလာစြာ ဒႏစထမာမ ေတာ၀ငခတၿပးလပေနတယ။ ၂၀၁၂ ကနခါနးမာ ငတေတြ၀ငတးေန

တယ။ အသမးခရတာန႔ ပတသကၿပး ခစားခကက ေဒသခေတာငသျဖစတအတြက ေဒသခေတာငသေတြပ ျပနလည

လပကငခြင ရခငလ႔လညး သကဆငရာ ဌာနအသးသးကလညး တငခၿပးၿပပ။ ဘာမမထးျခားေသးဘး။ မထးျခားတ

အျပင၀ငမလပဖ႔ဘ ဌာနဆငရာေတြက တားတားေနတယ။ ပထမေတာ ၿမ႕နယဥက၊ ျပညသ႕ရ၊ လပငနးရငေတြလာ

တားတယ။ ေျမစာရငးဌာနကလညး လာတားတအထမာ ပါတယ။

Page 36: Naung Cho Farmers

ရာေတြ လာလာၿပး ခကရနမျဖစဖ႔ ေျပာေနတာ

ျပညသ႕ရမဟတဘ လပငနးရငရျဖစေနၿပ။

ဥးဖးေခာဥးဖးေခာဥးဖးေခာဥးဖးေခာ

ေကာဖမစကဘန႔

အတြက ယခင ေတာငသေတြကပ

စကပး ေတာမယလ႔ေျပာလကတယ။

အေနအထားကတာ

တအတြက တစဥးန႔တစဥး

အတြက လပစရာ

အႀကးအကေတြရ႕

လပသြားမာပါတ။

ေဒသခေတာငသမားကေနၿပးေတာမ

တပကေန ျပနလညအပၿပးတာက

ဌာနကေန ေကာဖစကပါမယ

သတ႔ယထားတာ

လ႔ ၀ငလပတာပ။

လညး ေရာကၿပဆၿပး

လပေနတာေတြက

ဆငရာေတြကတငတယ။

ေနတအတြက ဌာနဆငရာေတြ

လ႔ ကြငးထမာပ

ေျပာေနတာ (၄) ႀကမေလာကရၿပ။ ျပညသကေခၚေတာမလာဘး။

လပငနးရငရျဖစေနၿပ။

ဇာတရြာက ဂန႔ေဂၚပ။ လယက

ေကာတယ။ စစေပါငး (၂၀)ေလာကရခတယ။

ေကာဖစမကနးန႔သမးလကတယ။ တပမေတာက

န႔ ေျမစာရငးန႔ ပးေပါငးၿပးေတာ တငးတပါး

အကြကခေရာငးစားလကတယ။ အဒအခနမာ

လဆေတာ ဌာနဆင ရာေတြန႔ ေကာဖဌာနခငဗားတ႔

ေတြရ႕ လယယာေျမက သမးဆညးတယဆတာကေတာ

36

ေကာဖမစကဘန႔ ဒလလပေနတ

ေတာငသေတြကပ ျပနလည

ေတာမယလ႔ေျပာလကတယ။ သတ႔

အေနအထားကတာ သတ႔လညး မလပေသး

တစဥးန႔တစဥး ခကရနမျဖစဖ႔

လပစရာ ရတာလပထား။ႏငငေတာ

အႀကးအကေတြရ႕ စမခက အတငးပ

လပသြားမာပါတ။

ေဒသခေတာငသမားကေနၿပးေတာမ

ျပနလညအပၿပးတာက ေကာဖ

ေကာဖစကပါမယ ဆၿပးယတာ။

သတ႔ယထားတာ ဥပေဒန႔မညဘးလ႔ ယဆ

ငလပတာပ။ ၀ငလပရမယ အခနအခါ

ေရာကၿပဆၿပး ျပန၀ငလပတာ။

လပေနတာေတြက မေကနပလ႔လညး ဌာန

ဆငရာေတြကတငတယ။ လစလရႈၿပး

ဌာနဆငရာေတြ လာေအာင

ကြငးထမာပ ဆငးေနတယ။ ဌာနဆင

ျပညသကေခၚေတာမလာဘး။ ျပညသ႕ရက

လယက(၁၀)ဧက။ ယာ(၁၀) ဧက

ေလာကရခတယ။ တပမေတာကေန

တပမေတာက အလပ မလပဘ

တငးတပါး တရတလမးေတြက

အဒအခနမာ သတ႔က ဘာေျပာ

ေကာဖဌာနခငဗားတ႔ ေတာငသ

သမးဆညးတယဆတာကေတာ

Page 37: Naung Cho Farmers

37

အကးအျမတရ ေအာင ေကာဖစကဖ႔သမးတယလ႔ေျပာတယ။ ေကာဖတနခနအမားႀကးရရင ခငဗားတ႔တငးျပည

ေဒၚလာေတြ အမားႀကး ရမယတ။

ကၽြနေတာက ေကာကမခရငက ဗလမးႀကးေမာငေမာငၾကညက ေဒၚလာဆတာက ဗလမးႀကးေရာ ျမငဖး

သလားလ႔။ ကၽြနေတာကပ ေျပာလကတယ။ ကၽြနေတာက ေဒၚလာဆတာက မျမငဖးေပမယ ေဒၚလာေတြ အမားႀကးရ

လာရင ျမနမာႏငငအမားႀကး တးတကလာလမမယတ။ ကၽြနေတာက ထပေျပာလကတယ။ ဗလမးႀကးလ႔

ကၽြနေတာတ႔ ဗလခပေအာငဆနးေတာငမ ျမနမာႏငငႀကး လြတလပေရးရေအာင စစတကလာတာ ေတာငသေတြ

စကတ ဆနေရစပါးက စားၿပတကလာတာပါလ႔။ ေကာဖေသာကၿပးတကလာတာ မဟတပါဘးလ႔ေျပာလကတယ။

သက ခငဗားတ႔ ဘယေလာကနားလညလ႔လတ။ ႏငငေတာရ႕ အကးစးပြားက နားမလညဘ မေျပာန႔တ။

ကၽြနေတာက ေျပာလကတယ။ ဗလမးႀကးလညး ေကာဖေသာကၿပးစစတကၾကညပါလ႔။ ၃ရကမခပါဘးလ႔။

အဒအခနမာ ကၽြနေတာက ျပညသ႕ရန႔ ဖမးခငးတယ။ ကၽြနေတာတ႔ ဂန႔ေဂၚဘနးေတာႀကးေကာငးမာ။ ကၽြနေတာက

ဆရာေတာက ဥးခၿပး ကၽြနေတာက ရန႔ဖမးမယလ႔ ေျပာတယဆရာေတာလ႔ ေလာကလကတယ။ ဆရာေတာက

ငါဒကာက ဖမးစရာမလဘးဆလ႔ ၿပးသြားတယ။ အဒအခနက စၿပး ယခ ၂၀၁၃အထ ကၽြနေတာတ႔ ၀ငမလပရတာ။

ေဆာကရြကခတာန႔ ပတသကလ႔ ကၽြနေတာတ႔ (၂၀၁၂ခႏစ ဇနန၀ါရလ ၉ ရက) မာ ရမးျပညနယ၀နႀကး

ဥးစငးစာလရးကလညး ကယတငစာသြားတငခတယ။ ဘာမလညး ေဆငရြကေပးျခငး မရဘး။ ေနျပညေတာဗလခပ

ျမငလႈငဆက ေတာငႀကးကေနျပနလာၿပး စာသြားတငတယ။ ဘာမ အကးထးမလာဘး။ အဒလထမာပ ၁၂ရကေန႔မာ

ေတာငႀကးက ထပျပနသြားတယ။ ဥးစငးစာလက ခငဗားတ႔ေတာငသေတြ ပကဆဘယေလာကေပါလ။ ဘာလ႔

ခဏခဏ တကတကလာတာလလ႔ အဒအတငးပ ေျပာလႊတတယ။

၂၀၁၂ ခႏစ ၆လပငးမာ ကၽြနေတာတ႔ ေတာငသေတြ သြား၀ငလပတအခနမာ ေတာငသကၾကေတာ တားစာ

ထတတယ။ လပငနးရငကၾကေတာ တားစာမထတဘး။ ေျမယာစစမးေရးေကာမရငကလညး တငၿပးသြားၿပ။ သတ႔က

တစလပငး (၁၇)ရကေလာကမာ ဆငးလာမယလ႔ အသၾကားတယ။ မလာဘး။ လပငနးရငေတြကေတာ စကေတြန႔

ဖကစးေနတယ။ ေတာငသေတြကေတာ မလပရဘး။

ကၽြနေတာတ႔အေနန႔ကေတာ တငးတပါးသား တရတလကထကေန ေတာငသေတြက ျပနေပးေစခငတာေပါဗာ။

ေျမမရေတာ ေငြမရဘး။ ေကာငးလညး ဆကမထားႏငဘး။ ေရာမေခတလ ကၽြနစနစျဖစေနတယ။ ဒေန႔လကရ

ေနာငခ႕ၿမ႕နယမာ ရေနတ အပခပေရးမးေတြ ရေတြက ကၽြနေတာေျပာလကတယ။ ခငဗားတ႔ အေထြေထြအပခပေရး

မးေတြက ျပညသလထက မေတြထညၿပးေရြးထားတ အပခပေရးမးလား။ လပငနးရငက ေရြးခယထားတ အပခပေရး

မးလားလ႔ပ ေမးလကတယ။ ခငဗားစကားက ထနးေျပာပါတ။ စဥးစားၿပးေျပာပါဆၿပး ဥပေဒန႔ ျပနကကေပါကတယ။

အဒမာ ၿမ႕နယရတပဖြ႕မးေစာေနာငက ခငဗားတ႔ ျပညသလထက ေစာငေရာကမယ ရလား၊ လပငနးရငက

ေစာငေရာကမယရလားလ႔ ေျပာလကတယ။ ျပညသလထ ဖနးဆကေတာ မလာဘး။ လပငနးရငေခၚမလာတယလ႔

အဒအတငးပေျပာလကတယ။

Page 38: Naung Cho Farmers

38

လယယာေျမမားလယယာေျမမားလယယာေျမမားလယယာေျမမား ႏငႏငႏငႏင အျအျအျအျခားေျမမားခားေျမမားခားေျမမားခားေျမမား သမးဆညးခရမႈသမးဆညးခရမႈသမးဆညးခရမႈသမးဆညးခရမႈ စစမးေရးစစမးေရးစစမးေရးစစမးေရး ေကာမရငမေကာမရငမေကာမရငမေကာမရငမ လာေရာကစစေဆးမညဟလာေရာကစစေဆးမညဟလာေရာကစစေဆးမညဟလာေရာကစစေဆးမညဟ သတငးၾကားသတငးၾကားသတငးၾကားသတငးၾကား

သရေသာလညးသရေသာလညးသရေသာလညးသရေသာလညး လာေရာကစစေဆးျခငးမရေၾကာငးလာေရာကစစေဆးျခငးမရေၾကာငးလာေရာကစစေဆးျခငးမရေၾကာငးလာေရာကစစေဆးျခငးမရေၾကာငး သရသည။သရသည။သရသည။သရသည။

Page 39: Naung Cho Farmers

ေတာငသမားအားေတာငသမားအားေတာငသမားအားေတာငသမားအား ((((ကးေကာစကပးထားေသာကးေကာစကပးထားေသာကးေကာစကပးထားေသာကးေကာစကပးထားေသာ

ေရႊ႕ေျပာငးဖယရာေးပးရနကစၥေရႊ႕ေျပာငးဖယရာေးပးရနကစၥေရႊ႕ေျပာငးဖယရာေးပးရနကစၥေရႊ႕ေျပာငးဖယရာေးပးရနကစၥ))))ဟဟဟဟ ဆကာဆကာဆကာဆကာ

ဖယရားခငးခစဥဖယရားခငးခစဥဖယရားခငးခစဥဖယရားခငးခစဥ

ကးေကာစကပးထားေသာကးေကာစကပးထားေသာကးေကာစကပးထားေသာကးေကာစကပးထားေသာ လယယာလယယာလယယာလယယာ သးႏမားသးႏမားသးႏမားသးႏမား ၊၊၊၊ လယေစာငတမားလယေစာငတမားလယေစာငတမားလယေစာငတမား

ဆကာဆကာဆကာဆကာ ၁၉၉၆၁၉၉၆၁၉၉၆၁၉၉၆ခႏစခႏစခႏစခႏစ ဇြနလဇြနလဇြနလဇြနလ((((၃၃၃၃))))ရကေန႔ရကေန႔ရကေန႔ရကေန႔ တြငတြငတြငတြင ပဂၢလကပဂၢလကပဂၢလကပဂၢလက လပငနးရငမလပငနးရငမလပငနးရငမလပငနးရငမ

39

လယေစာငတမားလယေစာငတမားလယေစာငတမားလယေစာငတမား ႏငႏငႏငႏင အျခားပစၥညးမားအျခားပစၥညးမားအျခားပစၥညးမားအျခားပစၥညးမား

လပငနးရငမလပငနးရငမလပငနးရငမလပငနးရငမ စာထတျပန၍စာထတျပန၍စာထတျပန၍စာထတျပန၍

Page 40: Naung Cho Farmers

ေတာငသလယသမားမားမ ၎တ႔၏

(လယယာစကပးေရးႏင ဆညေျမာငး

၀နႀကး ရမးျပညနယအစးရ ၊ လယယာ

ေရးပါတ မားသ႔ ၂၀၁၂ ခႏစ ၊ ဇနန၀ါရလ၊

သည လစလရႈထားခရသည အေလာက

မညသတစဥး တစေယာကကမ ကညေဆာငရြကေပးျခငး

ေတာငသလယသမားမား၏ ပးတြတငျပပါ

ဥးရေကာသဥးရေကာသဥးရေကာသဥးရေကာသ ၏၏၏၏ အကြကအကြကအကြကအကြက ((((၄၄၄၄))))တြငတြငတြငတြင ပါပါပါပါ၀၀၀၀ငေသာငေသာငေသာငေသာ

စဥစဥစဥစဥ အမညအမညအမညအမည ၁ ဥးဖးေသာငး ၁၃/နခတ၂ ဥးေကာညြန႔ KME၃ ဥးအကထြနး ၁၃/နခတ၄ ဥးဘေမာင ၁၃/နခတ၅ ေဒၚထြမး ၁၃/နခတ၆ ဥးေန၀ငး ၁၃/နခတ၇ ဥးေအာငညြန႔ ၁၃/နခတ၈ ဥးစထြနး ၁၃/နခတ၉ ဥးလြမးေခါင ၁၃/နခတ၁၀ ဥးအကထြနး ၁၃/နခတ

ေတာငသေတာငသေတာငသေတာငသ ဥးေရဥးေရဥးေရဥးေရ ((((၁၀၁၀၁၀၁၀) ) ) )

ဥးေကာတင၏ဥးေကာတင၏ဥးေကာတင၏ဥးေကာတင၏ အကြကအကြကအကြကအကြက((((၃၃၃၃))))တြငတြငတြငတြင ပါရေသာပါရေသာပါရေသာပါရေသာ

စဥစဥစဥစဥ အမညအမညအမညအမည ၁ ဥးမာရနဂန ၂ ဥးမာတး ၁၃/နခတ၃ ဥးေအာငေရႊ ၁၃/နခတ၄ ဥး၀ငးေရႊ ၁၃/နခတ

ပါတ၏ပါတ၏ပါတ၏ပါတ၏ သးသပခကသးသပခကသးသပခကသးသပခက

၎တ႔၏ နစနာမႈမား ႏင ပတသက၍ ႏငငေတာ သမၼတ၊

ဆညေျမာငး၀နႀကးဌန) ၊ ျပညေထာငစလႊတေတာ ဥကဌ ၊ အမးသားလႊတေတာ

လယယာ ႏင စကပးေမြးျမေရး ၀နႀကး ၊ ရမးျပညနယ ျပညေထာငစၾက႕ခငေရး

ါရလ၊ ၉ ရကေန႔က အသနားခ တငျပၿပး ျဖစပါသည။

အေလာက အထကေဖာျပပါ လယသမားမား၏ အသနားခတငျပခကမားအားလညး

ကညေဆာငရြကေပးျခငး မရခပါ။

ပးတြတငျပပါ အခကအလကမား အရ -

ငေသာငေသာငေသာငေသာ လယယာေျမလယယာေျမလယယာေျမလယယာေျမ ဧရယာဧရယာဧရယာဧရယာ ႏငႏငႏငႏင ဆးရႈးဆးရႈးဆးရႈးဆးရႈး နစနာသနစနာသနစနာသနစနာသ စာရငးစာရငးစာရငးစာရငး

မတပတငမတပတငမတပတငမတပတင ေကးရြာေကးရြာေကးရြာေကးရြာ နခတ(ႏင)၀၅၄၂၇၄ ေရ၀င

KME-207778 ေရ၀င နခတ(ႏင)၀၆၇၅၁၇ ေရ၀င နခတ(ႏင)၀၇၅၂၈၅ ေရ၀င နခတ(ႏင)၀၁၂၂၃၃ ပငစ နခတ(ႏင)၀၁၂၂၅၆ ပငစ နခတ(ႏင)၀၅၃၇၇၅ ပငစ နခတ(ႏင)၀၁၂၂၅၈ ပငစ နခတ(ႏင)၀၂၆၅၉၆ အမၼသး နခတ(ႏင)၀၅၁၈၉၅ အမၼသး

) ) ) ) ဥးဥးဥးဥး စစေပါငးစစေပါငးစစေပါငးစစေပါငး သမးဆညးရယထားသညသမးဆညးရယထားသညသမးဆညးရယထားသညသမးဆညးရယထားသည ဧရယာဧရယာဧရယာဧရယာ

ပါရေသာပါရေသာပါရေသာပါရေသာ လယေျမဧရယာလယေျမဧရယာလယေျမဧရယာလယေျမဧရယာ ႏငႏငႏငႏင ေတာငသစာရငးေတာငသစာရငးေတာငသစာရငးေတာငသစာရငး

မတပတငမတပတငမတပတငမတပတင ေကးရြာေကးရြာေကးရြာေကးရြာ ေရ၀င

နခတ(ႏင)၀၁၂၀၉၁ ေရ၀င နခတ(ႏင)၀၀၂၈၆၅ ေရ၀င နခတ(ႏင)၀၁၂၁၅၄ ေရ၀င

40

သမၼတ၊ ျပညေထာငစ ၀နႀက

အမးသားလႊတေတာ ဥကဌ ၊

ျပညေထာငစၾက႕ခငေရး ႏင ဖြ႕ၿဖး

အသနားခမႈ ေျမာကမားစြာ

အသနားခတငျပခကမားအားလညး

စာရငးစာရငးစာရငးစာရငး

လယဧကလယဧကလယဧကလယဧက ၂

၁၀ ၃ ၄ ၄ ၃ ၃ ၅ ၂ ၂

ဧရယာဧရယာဧရယာဧရယာ ((((၃၈၃၈၃၈၃၈) ) ) ) ဧကဧကဧကဧက

လယဧကလယဧကလယဧကလယဧက ၃

၁.၅၀ ၁ ၁

Page 41: Naung Cho Farmers

41

၅ ဥးမာရနခမး ၁၃/နခတ(ႏင)၀၁၂၀၄၄ ေရ၀င ၁ ၆ ဥးဖးေသာငး ၁၃/နခတ(ႏင)၀၅၄၂၇၄ ေရ၀င ၆ ၇ ေဒၚမာဂနာ ၁၃/နခတ(ႏင)၀၁၂၁၂၅ ေရ၀င ၁၅ ၈ ေဒၚသနးႏ ၁၃/နခတ(ႏင)၀၀၀၆၄၅ အမၼသး ၃ ၉ ဥးေကာညြန႔ KMP-207778 ေရ၀င ၅ ၁၀ ဥးညလ ၁၃/နခတ(ႏင)၀၁၂၂၃၄ ပငစ ၃ ၁၁ ေဒၚညြန႔ရ ၁၃/နခတ(ႏင)၀၁၂၅၃၂ ရြာသစ ၄ ၁၂ ေဒၚမးမးေထြး ၁၃/နခတ(ႏင)၀၁၂၀၈၁ ေရ၀င ၅

ေတာငသေတာငသေတာငသေတာငသ ဥးေရဥးေရဥးေရဥးေရ ((((၁၂၁၂၁၂၁၂) ) ) ) ဥးဥးဥးဥး စစေပါငးစစေပါငးစစေပါငးစစေပါငး သမးဆညးရယထားသညသမးဆညးရယထားသညသမးဆညးရယထားသညသမးဆညးရယထားသည ဧရယာဧရယာဧရယာဧရယာ ((((၄၈၄၈၄၈၄၈) ) ) ) ဧကဧကဧကဧက

စနလေတာငတနးအတြငးစနလေတာငတနးအတြငးစနလေတာငတနးအတြငးစနလေတာငတနးအတြငး ပါရေသာပါရေသာပါရေသာပါရေသာ လယယာေျမလယယာေျမလယယာေျမလယယာေျမ ဧရယာဧရယာဧရယာဧရယာ ႏငႏငႏငႏင ေတာငသေတာငသေတာငသေတာငသ စာရငးစာရငးစာရငးစာရငး

ေတာငသ ဥးေရ (၃၁) ဥး

သမးဆညးရယထားသည လယယာေျမဧရယာ (၁၄၃)ဧက

ဥးေကာျမငဥးေကာျမငဥးေကာျမငဥးေကာျမင အကြကတြငအကြကတြငအကြကတြငအကြကတြင ပါရေသာပါရေသာပါရေသာပါရေသာ လယယာေျမဧရယာလယယာေျမဧရယာလယယာေျမဧရယာလယယာေျမဧရယာ ႏငႏငႏငႏင ေတာငသေတာငသေတာငသေတာငသ စာရငးစာရငးစာရငးစာရငး

ေတာငသ ဥးေရ (၁၆)ဥး

သမးဆညးရယထားသည လယယာေျမဧရယာ (၇၆)ဧက

ဥးထြနးထြနးဥးထြနးထြနးဥးထြနးထြနးဥးထြနးထြနး အကြကတြငအကြကတြငအကြကတြငအကြကတြင ပါရေသာပါရေသာပါရေသာပါရေသာ လယယာေျမလယယာေျမလယယာေျမလယယာေျမ ဧရယာဧရယာဧရယာဧရယာ ႏငႏငႏငႏင ေတာငသေတာငသေတာငသေတာငသ စာရငးစာရငးစာရငးစာရငး

ေတာငသ ဥးေရ (၇)ဥး

သမးဆညးရယထားသည လယယာေျမဧရယာ (၃၁)ဧက

ဥးၾကာေထာဥးၾကာေထာဥးၾကာေထာဥးၾကာေထာ ႏငႏငႏငႏင ေဒၚနာေထာေဒၚနာေထာေဒၚနာေထာေဒၚနာေထာ အကြကတြငအကြကတြငအကြကတြငအကြကတြင ပါရေသာပါရေသာပါရေသာပါရေသာ လယေျမလယေျမလယေျမလယေျမ ဧရယာဧရယာဧရယာဧရယာ ႏငႏငႏငႏင ေတာငသစာရငးေတာငသစာရငးေတာငသစာရငးေတာငသစာရငး

ေတာငသဥးေရ (၂၂)ဥး

သမးဆညးရယထားသည လယေျမ ဧရယာ (၁၁၄)ဧက

အဗားဂရငးအဗားဂရငးအဗားဂရငးအဗားဂရငး ကမၸဏအတြငးကမၸဏအတြငးကမၸဏအတြငးကမၸဏအတြငး ပါရေသာပါရေသာပါရေသာပါရေသာ လယယာေျမလယယာေျမလယယာေျမလယယာေျမ ဧရယာဧရယာဧရယာဧရယာ ႏငႏငႏငႏင ေတာငသစာရငးေတာငသစာရငးေတာငသစာရငးေတာငသစာရငး

ေတာငသ ဥးေရ (၃၈)ဥး

သမးဆညးရယထားေသာ လယေျမ ဧရယာ (၁၄၆.၅၀)ဧက

Page 42: Naung Cho Farmers

42

စစတပမ ေကာဖၿခစကပးေရးအတြကဟ ေတာငသမားထမ သမးဆညးရယကာ ပဂၢလက(ႏငငျခားသား)

လပငနး ရငမား လကသ႔ လႊေျပာငး ေရာငးခလကသည လယေျမဧရယာ စစေပါငးမာ(၆၀၆.၅၀)ဧက ျဖစၿပး ၊ ေတာင

သဥးေရ စစေပါငးမာ (၁၃၇)ဥးႏင လယယာေျမမား ျပနလညရရေရး ႀကးပမးခစဥက ပးေပါငး စာရငး ျပစခၾကပါသည။

ေနာကပငး လယယာေျမပါ၀ငသမား ထပတးလာၿပး ပးေပါငးေဆာငရြကခၾကသညကလညး သရရသည။

သမးဆညးရယသည ျဖစစဥအား ဥပေဒ အရ ဆငျခငသးသပေသာ တပမေတာမ သမးဆညးရယျခငးသည ႏငငေတာ

အဖြ႕အစညးျဖစ၍ တရား၀ငသညဟ မတခကခႏငပါသည။

ေတာငသမား၏ ေျမယာမားအားထသ႔ သမးဆညးရယၿပး ပဂၢလက လပငနးရငလကသ႔ လႊေျပာငး ေရာငးခ

လကျခငးသည ဥပေဒႏင မညညြတေသာ အလြသးစားလပရပျဖစသညက ဆငျခငသးသပႏငၾကမည ျဖစသည။

ထ႔အျပင လကရအေျခအေနရ လပကငခြငက အာဏာပငမားႏင ပးေပါငးရယထားေသာ ကမၸဏမားမာ လယယာေျမ

မားတြင အမနတကယ စကပးလပကငျခငး မရဘ လယယာေျမမားက ဗနးျပ လပငနးအျဖစထား၍ အျခားေသာ သစ

လပငနးမား၊ ေမြးျမေရးလပငနးမား က တြငတြငကယကယလပေဆာငေနသညကလညး သရရသည။

လယယာေျမမားတြင အမနတကယ စားေသာကကနမား စကပးလပကငျခငးမရဘ ေျမယာကနးေသ ျဖစမႈ

က မတကြျပားျခငး ႏင ၿငမးခမးေရးပါတမ ေတာကေလာကေျပာဆချခငးျဖစသည။ အထကေဖာျပပါ ေျမယာကစၥ

အတြက အဓက တာ၀နရသမာ ကာကြယေရး ဥးစးဌာနသာ ျဖစၿပး ဒမကေရစအစးရတကလာၿပးသည ေနာကပငး

ကာကြယေရးဥးစးဌာနအေနျဖင တပမေတာအေနျဖင သမးဆညးရယခသညမားက ျပနလညေျဖရငးေဆာငရြက

ေပးေနသည ျဖစရာ ယချဖစစဥသညလညး ကာကြယေရးဥးစးခပ၏ အစအမျဖင နစနာသမားက ျပနလညကစား

ေပးႏငမညဟ ေမာလငပါသည။

ရခငျပညအတြငးသ႔ ဘဂၤ ါလကလားမား ၀ငေရာကလာျခငးသည နယျခားလၿခေရးက အျပစဖ႔ၾကသကသ႔

မတပတငမား ထတေပးေသာ လ.၀.က ဌာန၏ ယခငက လြမားစြာေဆာငရြကမႈမားအျဖစ ေျပာဆခၾကသည။ ျမနမာ

ျပညေျမာကပငးတြငးလညး တရတ၏ ႀကးစးမႈအႏရာယသည တေန႔တျခား ႀကးထြားလာေပသည။ ျမနမာစကားပင

မေျပာတတေသာ ျမနမာႏငငသား မတပတငကင တရတလပငနးရငးမားအား ဌာနဆငရာမား၏ လြမားစြာ ႏငငသား

အျဖစအသအမတျပထားခသညတ႔ကပါ ေထာကထားဆငျခငးႏငမညျဖစသည။

နစနာသ ကစားေရးအတြက လြမားစြာေဆာငရြကခသညတ႔က တတကကေျဖရငးေပးရပါမည။ အထကအမန႔

အဆငဆငက ေစာငစငး၍ ေအာကေျခယႏရားမားသညလညး ဥပေဒႏင ညညြတေအာင လပေဆာငသငတ႔က

လပေဆာငျခငး မရပါ။ လြမားစြာ ေဆာငရြကခသမားတြင ထပပငးေခါငးေဆာငမား ပါ၀ငသညျဖစရာ အပခပေရး

အဆငဆငတ႔သညလညး ေရးရးစြအတငး အမန႔နာခရနသာ ေစာငစငးေနၾကျခငး ျဖစပါသည။ ႏငငေတာက တညမတ

ထနးေကာငးေနေသာ ႏငငေခါငးေဆာငမားအေနျဖင -

(၁)တပမေတာမ သမးဆညးျခငး ဥပေဒ ႏငညညြတေသာလညး ျပနလည လြေျပာငးေပးအပရာတြင ပဂၢလက

လပငနးရင လကသ႔ လႊေျပာငးရန ဥပေဒတြင ေဖာျပထားျခငး မရသညအခက

Page 43: Naung Cho Farmers

43

(၂)ေကာဖစမကနးအေနျဖင လပကငခြငျပရာတြင ေကာဖစကပးေအာငျမငျခငးမရသညအတြက စမကနး

ေဖာေဆာင ႏငျခငး မရလင လကငတေတာငသမားထ ျပနလညလႊေျပာငးေပးအပရမညဟေသာအခက

တ႔က ေထာကထားဆငျခင၍ နစနာသျပညသမားအတြက အျမနကစားေပးရမညျဖစသည။

ျပဌားနၿပးျဖစေသာ လယယာေျမဥပေဒ ႏင ေျမလြတ၊ေျမရငးမား ျပနလညခထားေပးျခငး ဥပေဒအရ -

(၁)ေတာငသမား မတပတငခြငရရေရး (လယယာေျမ မတပတငပစမားထတေပး၍ အျမနမတပတငခြငျပရန)

(၂) ယာေျမမား ၊ ေျမလြတေျမလပမားအတြကလညး ေဒသခမားအား ဥးစားေပးအေနျဖင ေျမယာပငဆငခြင

ေလာကထားျခငးတ႔က ေဆာငရြကေပးရမညျဖစသည။

အလးစေသာ အေျခအေနက သးသပေသာ ျပညနယ၀နႀကးမ အစ ေအာကေျခအပခပေရးအဆငဆငတ႔သည လပပင

ခြငႏငအာဏာက အသးျပ၍ ဥပေဒႏငအည နစနာသမားဘကမ ေဆာငရြကေပးျခငး မရသညက ေတြ႕ရရပါသည။

လပပငခြင ႏင အာဏာက တတကကအသးခ၍ ဥပေဒ ၊ စညးမဥးစညးကမးမား ႏငအည လပကငေဆာငရြကႏငစြမး

မရေသာ အပခပေရးအဆငဆငတ႔အားလညး ျပျပငေျပာငးလေရး လပငနးစဥမားတြင အားတတသေရာ ပါ၀ငလာေစ

ရန ညႊနၾကားရဥးမညသာ ျဖစပါသည။

နစနာသမားသည မမတ႔အခြငအေရးအတြက လမကမားသဖြယ သကဆငရာတာ၀နရသမားအား အတက

အခ ျပ၍ ယေန႔တင လပေဆာငေနရဆျဖစပါသည။ အပခပေရး ၊ အာဏာပငတ႔၏ အကာအကြယေပးမႈမရရသည

အျပငၿခမးေျခာကမႈမား ၊ ျပညသအေပၚ ဖႏပႏငသည ဥပေဒမားကသာ အပေၾကာငးထပေအာင ရြတဖတသရာယစယ

တတေသာ အကငစးမားကပါ ေဖာကဖကၾကရေတာမည ျဖစသည။

ေဒၚစႏၵာဥးေဒၚစႏၵာဥးေဒၚစႏၵာဥးေဒၚစႏၵာဥး

ဒဒဒဒ ---- ဥကဌဥကဌဥကဌဥကဌ ((((၁၁၁၁))))

မတကြျပားျခငးမတကြျပားျခငးမတကြျပားျခငးမတကြျပားျခငး ႏငႏငႏငႏင ၿငမးခမးေရးၿငမးခမးေရးၿငမးခမးေရးၿငမးခမးေရး ပါတပါတပါတပါတ

Page 44: Naung Cho Farmers

44

ေရ႕ေနမား၏ေရ႕ေနမား၏ေရ႕ေနမား၏ေရ႕ေနမား၏ သးသပခကသးသပခကသးသပခကသးသပခက

ရမးျပညနယ ေျမာကပငး ၊ ေကာကမခရင ၊ ေနာငခၿမ႕နယ ၊ ဆမၼဆယေကးရြာအပစ အမၼသးေကးရြာ ၊

ကနးႀကးေကးရြာအပစ ေရ၀ငေကးရြာ ၊ ဘန႔ေဘြးေကးရြာအပစ ဂန႔ေဂၚေကးရြာ အနးရ လယယာေျမမားက

လြနခေသာ ႏစေပါငးမားစြာမ ေဒသခေတာငသမား စကပးလပကငစားေသာကခသည။ ေဒသခတ႔ စကပးလပပင

စားေသာကလကရသည စကပးေျမ (၃၀၀၀)ဧကခန႔အား ၁၉၉၅ - ၁၉၉၆ ခႏစတြင ခလရ(၂၂)ေကာကမမ သမးဆညး

ခၿပး တပေျမအျဖစ အသးချခငးမရဘ (ထာ၀ရစမး ကမၸဏ) ဥးေအာင၀ငး၊ ဥးသနးေအာင ၊ (စနလေတာငတနး

ကမၸဏ) ဥးေအာငေကာထြနး၊ ဥးရေကာသ၊ ဥးေကာတင၊ ဥးေကာျမင၊ ဥးထြနးထြနး၊ ဥးၾကာေထာ၊ ေဒၚနာေထာ၊

ေဒၚသနးသနးေရႊ၊ ဥးစနဖး ႏင ဥးေကာေအာငတ႔အား ေကာဖၿခစကပးေျမမားအျဖစ ခလယ(၂၂) ေကာကမမ ခထား

ေပးခေၾကာငး ေတြ႔ရရသည။ ေကာဖၿခအျဖစ ဧက(၃၀၀၀)ေကာ ခထားေပးခေသာလညး ယေန႔အခန ၂၀၁၃ ခႏစ

အထ ေကာဖပင စစေပါငး ၂ ဧကေကာခန႔သာ စကပးထားေၾကာငး ေတြ႕ရရသည။ ဥးေကာျမင၏ ျမငသာစကပးေရးၿခ

တြင တရားမ၀င ကၽြနးသစေမာငခလပငနးလပကငလက ရသညက ေနာငခရစခနးတြင အမႈဖြငလစ စစေဆးေဆာင

ရြကလက ရေၾကာငး သရရသည။

တပေျမအျဖစ သမးဆညးခရေသာ ေတာငသလယသမားမားသည ေျမခြနေျပစာမားအား လြနခေသာ ႏစေပါငး

မားစြားမ ၂၀၁၀-၂၀၁၁ အထ ေျမခြနေျပစာထမးေဆာငထားေၾကာငး ေတြ႕ရရပါသည။ ေတာငသလယသမားမားမာ

ေတာငယာလပငနးေပၚတြင အေျခခ၍ အသကေမြး၀မးေၾကာငး ျပရသမား ျဖစေသာေၾကာင ေတာငယာေျမမား

သမးဆညးခရသညအတြက စးပြားေရးမား ကဆငးၿပး ကဘမးလပကငစားေသာကရ၍ သားသမးမားက ေကာငးမထား

ႏငသည အေျခအေနသ႔ ေရာကရေနရေၾကာငး ျမငေတြ႕ရပါသည။

ေတာငသလယသမားမားထမ ခလရ(၂၂)ေကာကမသည လယယာေျမဧက (၃၀၀၀)ေကာခန႔သမးဆညး

ထားခ ေသာလညး နစနာေၾကးတစျပားတစခပမ ေပးချခငး မရေၾကာငး ၊ ေျမအစားထးခထားေပးျခငး မရေၾကာငး

ျမငေတြ႕ ရၿပး ေကာဖၿခစမကနး မာလညး ပကျပယေနေၾကာငး ျမငေတြ႕ရသညအျပင ေျမယာသမးဆညးသညအဖြ႕မ

နညးလမး တက သမးဆညးျခငး မရခေၾကာငးက ၁၉၉၅-၉၆ မ သမးယသည ဆေသာလညး ေျမခြနေျပစာမား ၂၀၁၀-

၁၁ အထ အခြနထမးေဆာငရျခငးက သကေသျပေနပါသည။

ယခအခနတြင နစနာသ ေတာငသမားမာ ၎တ႔၏ လယယာေျမမားေပၚတြင ပလပထားသညေနရာမားတြင

ျပနလည၀ငေရာကလပကငသညက သကဆငရာမ အႀကမႀကမလာေရာကတားျမစသညကလညး သရရပါသည။

လပကငခြငရယထားသတ႔သည အမနတကယ စကပးေရးက အဓကလပကငျခငး မရေၾကာငးလညး သကေသျပေန

ပါသည။ သ႔ျဖစပါ၍ ေျမျပငတြင အမနတကယ စကပးလပကငၾကသမားျဖစသည ေတာငသမားကသာ ေျမယာမတပ

တငခြငျပသငပါေၾကာငး သးသပေတြ႕ရရပါသည။

ေဒၚစႏၵာဥးေဒၚစႏၵာဥးေဒၚစႏၵာဥးေဒၚစႏၵာဥး ၊၊၊၊ ေဒၚနနးအအလႈငေဒၚနနးအအလႈငေဒၚနနးအအလႈငေဒၚနနးအအလႈင

Page 45: Naung Cho Farmers

45