Go

ran

Vel

i~

ko

vsk

i: N

eizv

esna

ver

onau

ka/

Pre

min

, se

ptem

vri

2003

SUMIRAJ}I JA NOVA-

TA SITUACIJA SE NA-

METNUVA ZAKLU~OK-

VERONAUKATA }E

BIDE VO KOMPLETNA

RE`IJA NA CRKVATA,

KOJA }E TREBA DA

IZGOTVI U~EBNICI,

DA GI PLATI

VEROU~ITELITE, DA

PREDLO`I PROGRAMA

PO KOJA }E SE U~I.

DR`AVATA SETO TOA

}E GO AMINUVA (ILI

NE!), A U~ILI{TATA

I NIVNITE DIREK-

TORI SE TIE KOI }E

ODLU~AT DALI DA

DOZVOLAT VLEZ ZA

VEROU~ITELITE I

DALI DA NAPRAVAT

SPISOK NA ZAIN-

TERESIRANI DECA

{TO SAKAAT DA U~AT

ZA BOGA … ZA CELA-

TA OVAA OPERACIJA

POTREBNI SE

NEKOLKU MESECI, PA

SE POSTAVUVA

PRA{AWETO - NE LI

E MO`EBI OVA EDEN

„ELEGANTEN“ NA~IN

KAKO DA SE ELI-

MINIRA VERONAUKA-

TA OD VOSPITNO-

OBRAZOVNIOT PRO-

CES?

pi{uva:

Goran Veli~kovski

NEIZVESNA VERONAUKA

Dr`avata nema pari i za verou~enieto

86

Minatata godina vo nekoi u~ili{-

ta ima{e veronauka. Predmetot be{e fa-

kultativen, be{e zastapen so eden ~as ne-

delno, nema{e u~ebnici i go posetuvaa

tretooddelencite. Niz celata dr`ava vis-

tinata za Hristos ja {irea 30 verou~ite-

li, koi treba{e da bidat plateni od Mi-

nisterstvoto za obrazovanie, no ne bea.

MPC go prezede ona {to be{e dol`nost

na Ministerstvoto i simboli~no gi nagra-

di verou~itelite. Eve u{te nekolku in-

formacii za u~ebnata 2002/2003 godina.

Verou~itelite bea diplomirani teolozi,

od koi polovinata bea devojki. I pokraj

toa {to voveduvaweto na predmetot vero-

nauka be{e kompletno legalen ~in, ofici-

jaliziran preku Biroto za razvoj na obra-

zovanieto i Ministerstvoto za obrazova-

nie, del od direktorite vo u~ili{tata ne

dozvolija da se pravat spisoci na u~enici

koi sakaat da u~at za Boga. Nekoi od niv

bea decidni - „dodeka sum jas direktor ov-

de, takvi raboti nema da se u~at“.

Taka be{e toga{, a kako e sega, edna

godina podocna?

NEIZVESNO!

Na Prvi septemvri 2003 godina mi-

nisterot za obrazovanie, Azis Polo`ani,

re~e:

„Nikoj nema namera da gi zatvori

vratite za veronaukata, no nie nemame pa-

ri. Zna~i, treba da se najdat soodvetni mo-

daliteti za da im bide ovozmo`eno na tie

u~enici koi sakaat da go u~at toa, da go

u~at toa. Sekoe u~ili{te treba da si najde

modalitet kako }e ja organizira nastavata

po veronauka".

Spored prvi~nite informacii, vo

Biroto za razvoj na obrazovanieto kade se

podgotvuvaat nastavnite planovi i progra-

mi veronaukata voop{to ne e stavena vo

programite. So drugi zborovi, od legalen

fakultativen predmet, u~eweto za Boga se

pretvora vo poluilegalen predmet, koj }e

go ima vo zavisnost od toa „kako }e se orga-

niziraat u~ili{tata“. Vakvata situacija

ja potvrduva i \oko \or|evski, koordina-

tor za veronauka od MPC:.

„Vedna{ po doa|aweto na novata

vlada otidovme na razgovor kaj ministerot

Polo`ani. ‘Veronaukata }e prodol`i’, ni

ka`a toga{ ministerot i nie izrazivme

zadovolstvo od prvi~niot odgovor. Vedna{

potoa ni be{e ka`ano deka pari za vero-

nauka te{ko }e se najdat“.

87

„ELEGANTNA“ELIMINACIJA?

Dr`avata digna race od veronaukata. Sega s#

e ostaveno na u~ili{tata, a {to toa zna~i ne e te-

{ko da se pretpostavi. Odgovornite od MPC ba-

raat sredba so ministerot Polo`ani na koja }e bi-

dat precizirani detalite okolu ponatamo{noto

opstojuvawe na predmetot. So ogled na toa {to dr-

`avata u{te od samiot po~etok na voveduvawe na

veronaukata gi izbegnuva site finansiski obvrski,

MPC }e mora da go prifati toa kako nejzina kom-

pletna zada~a. Sumiraj}i ja novata situacija se na-

metnuva zaklu~ok - veronaukata }e bide vo komplet-

na re`ija na Crkvata, koja }e treba da izgotvi u~eb-

nici, da gi plati verou~itelite, da predlo`i pro-

grama po koja }e se u~i. Dr`avata seto toa }e go

aminuva (ili ne), a u~ili{tata i nivnite direk-

tori se tie koi }e odlu~at dali da dozvolat vlez za

verou~itelite i dali da napravat spisok na zainte-

resirani deca {to sakaat da u~at za Boga … Za ce-

lata ovaa operacija potrebni se nekolku meseci, pa

se postavuva pra{aweto - ne li e mo`ebi ova eden

„eleganten“ na~in kako da se eliminira veronauka-

ta od vospitno-obrazovniot proces?

Albanija e edinstvenata evropska zemja vo

koja{to veronauka (vo nikakva forma) nema. ]e im

pravime li dru{tvo na na{ite zapadni sosedi?

\or|evski potvrduva deka vo

Biroto za razvoj na obrazovanieto ve-

ronaukata voop{to ne e vlezena. MPC

ima novi idei okolu predmetot, veli

koordinatorot za veronauka pri MPC

i prodol`uva:

„Predlagame ovaa u~ebna godi-

na veronaukata da va`i za tretoode-

lencite, no i za ~etvrtoodelencite,

odnosno onie u~enici koi minatata

godina po~naa, ovaa godina da prodol-

`at so u~ewe na veronaukata. Predla-

game da bidat otpe~ateni u~ebnici, a

na{iot najva`en predlog e veronauka-

ta od fakultativen da stane zadol`i-

telen opcionen predmet. Zna~i, ako

u~enikot saka da slu{a veronauka, ne-

ka slu{a, ako ne saka toga{ da bide

obvrzan namesto veronauka da u~i

predmet koj }e gi vospituva i oblago-

roduva decata, predmet koj }e gi po-

stavi osnovite na eden pravdoqubiv i

~ovekoqubiv pogled na `ivotot. Ime-

to i sodr`inite na ovoj predmet neka

bidat opredeleni od dr`avata. Za nas

kako Crkva najva`no od s# e u~enici-

te da imaat predmet koj }e gi vospitu-

va da `iveat kako lu|e, a ne da bidat

robovi na strastite".

88

Goran Veli~kovski: Neizvesna veronauka / Premin, septemvri 2003

{TO MISLAT DECAT{TO MISLAT DECATaa ??

89

Premin, septemvri 2003

podgotvil: jeromonah Gavril

Marijana, TRETO oddelenie:Marijana, TRETO oddelenie:

Jas za Boga znam deka Toj go sozdal najprvin

Adam a potoa Eva. Znam i deka ja sozdal

prirodata, crkvata, na{ite `ivoti i

livadite. I znam deka Toj gi sozdal site

lu|e vo svetot.

M.M.

Jas za Boga znam deka Toj go sozdal

na{iot `ivot. Ni dal da pravime dobri

dela. Da ne krademe i da ne la`eme.

Jas za Boga znam deka Toj

ja sozdal Crkvata i prirodata.

Marija (TRETO odd.)Marija (TRETO odd.)

Jas znam za Boga dekago sozdal na{iot `ivot i n¢pratil vo rajot. No bidej}i lu|eto stanuvale lo{i,

Gospod go ispratil Isus Hristos... Isus Hristos gi

u~el lu|eto da pravat samo dobri dela, a ne lo{i.

Nas Gospod n# sozdal od prav, zatoa nie treba da se

molime na Boga. Nekoj ne{to ako n# zamoli ne

treba da mu vozvra}ame tuku vedna{ da go izvr{ime

ona {to n# zamolil.

Iliev Daniel, Iliev Daniel,

(^ETVRTO odd.)(^ETVRTO odd.)

Veronaukata n# u~i da odime po Boga. a ne po

|avolot. Da gi po~ituvame na{ite roditeli. Koga

nekoj pogolem ~ovek }e ni ka`e da odime da mu

kupime ne{to nie treba da odime. Ne treba da se

karame so na{i drugar~iwa. Ili nekoe na{e dru-

gar~e ako nema penkalo ili ne{to drugo, nie treba

da mu dademe.

EVE KAKO NA PRA[AWETO ZA VERONAUKATA EVE KAKO NA PRA[AWETO ZA VERONAUKATA

ODGOVORIJA DECATA OD ODGOVORIJA DECATA OD

OU „SANDO MASEV“ OD S. VODO^A I OD STRUMICAOU „SANDO MASEV“ OD S. VODO^A I OD STRUMICA

ZA NAS E NAJDOBROZA NAS E NAJDOBRODA SE MOLIME DA SE MOLIME NA BOGA KOGA NI E TE[KO, NA BOGA KOGA NI E TE[KO,

NO MO@E I NO MO@E I KOGA NI E LESNO...KOGA NI E LESNO...

@ivka [irkova,^ETVRTO ODD.

Veronaukata nas n¢ u~i

za Boga, da pravime

dobri dela, da gi

po~ituvame postarite

lu|e od nas. Za nas e naj-

dobro da se molime na Boga koga ni e te{ko, no

mo`e i koga ni e lesno. Nas veronaukata n# u~i

da odime na liturgija i koga }e odime tamu, da

se molime. Treba po~esto da postime i da se

pri~estuvame i da veruvame vo Boga. Jas se

molam na na{iot Gospod Isus Hristos.

Gabriela,VTORO ODD.

Nas veronaukata n¢ u~i da bideme dobri, da

pravime dobri dela, da se slo`uvame, da

bideme blagosloveni, da gi po~ituvame

roditelite i nastavni~kata i na{eto semej-

stvo, da gi po~ituvame na{ite babi i dedov-

ci i site drugi.

Vane,^ETVRTO ODD.

Veronaukata n¢ u~i da pravime

dobri dela, da ne se tepame, da gi

slu{ame na{ite roditeli.

Veronaukata n# u~i i da se

molime na Boga, da poslu{ame

koga nekoj pogolem }e ni ka`e da

odime da mu kupime ne{to od prodavnica

ili da mu doneseme ne{to. Veronaukata n#

u~i u{te ne{to: da ne se karame so na{ite

roditeli, ili so nekoj brat ili sestra, zatoa

{to tie se pogolemi i mo`e da n¢ natepaat.

Vase, ^ETVRTO ODD.

Veronaukata n# u~i da pravime dobri dela,

da ne gi klevetime decata, da odime vo

Crkva, da se pri~estime, da se molime na

Boga, da si ka`uvame molitvi pred da si leg-

neme, da ne se tepame so decata, da ne

krademe tuku da pra{ame dali }e ni dadat,

pa posle da skineme.

Pre

min

, se

ptem

vri

2003

/ p

od

gotv

il

: je

rom

on

ah G

avr

il

NE TREBA DA SE KARAME SO NA[I DRUGAR^IWA.

ILI NEKOE NA[E DRUGAR^E AKO NEMA PENKALO

ILI NE[TO DRUGO, NIE TREBA DA MU DADEME.

90