Upload
intercommunale-leiedal
View
885
Download
1
Embed Size (px)
Citation preview
Ontmoetingsavond
Wat betekent de vergrijzing voor het woon- en woonzorgbeleid?
Nele Vandaele, stafmedewerker Leiedal
WONEN EN ZORG
• UITDAGINGEN
• SAMEN EN GEINTEGREERD
• AANPAKKEN
• Trends
vraagstelling
• Vier belangrijke uitdagingen
aanzetten
• Trends
vraagstelling
• Vier belangrijke uitdagingen
aanzetten
Trends
1. Demografie: prognoses
2. Thuiszorg wordt belangrijker
3. Woonzorgcentra worden huiselijker
4. Ruimtelijke concentraties
5. Ontschotten van de zorgvragen
6. Technologische evoluties
7. Verhuisbereidheid stijgt
8. Actieve senioren
9. Commercialisering
1. Demografie: prognoses
Cijfers: DC Noise (2007 – 2025, Regio Zuid-West-Vlaanderen, open prognose)
•toename van bevolking en huishoudens is bijna uitsluitend te wijten aan 65+
•kleine huishoudens – zorgbehoefte
•verzilvering
Inwoners Huishoudens
Bestaand aantal 2007 278.160 114.702
Toename 2007-2025 + 9.077 + 10.500
Toename 65+ 2007-2025 + 14.727+ 28,4%
+ 9.679+ 8,4%
1. Demografie: prognoses
• Hoe lang zal de vergrijzing nog aanhouden?
• Welke woningtypes beantwoorden aan de noden en wensen van de doelgroep?
• Hoe kunnen we omgaan met de spanning tussen senioren (voor wie we moeten bouwen) en jonge gezinnen (voor wie we willen bouwen) in bouwprojecten?
2. Thuiszorg wordt belangrijker
Verschillende doelgroepen met zorgbehoefte:
•senioren
•personen met een handicap
•geestelijke gezondheidszorg
•…
Residentiële setting + thuiszorg
2. Thuiszorg wordt belangrijker
Programmatie en aanbod woonzorginfrastructuur (1/1/2012; zorg en gezondheid, regio Zuid-West-Vlaanderen)
•vandaag: programmatie residentiële settings ongeveer ingevuld
•toekomst: bijkomende infrastructuur noodzakelijk te plannen
Programma 2012
Erkend2011
Gepland2011
Plaatsen woonzorgcentrum 4802 4150 620
Plaatsen kortverblijf 148 119 36
Plaatsen dagverzorging 152 157 52
2. Thuiszorg wordt belangrijker
• Is de individualistische samenleving wel klaar/voorbereid om zorg te dragen voor elkaar?
• Welk aanbod van woningen en zorg is er nodig en mogelijk in de reguliere woningmarkt?
• Hoe groot zal de blijvende behoefte aan een residentieel aanbod zijn?
3. Woonzorgcentra worden huiselijker
• Deel van de stad/samenleving
• Kleinschaligheid
• Menging met andere functies
• Laagdrempeligheid
• Herkenbaarheid cfr. dementie
Ten Kerselaere, Heist-Op-Den-Berg, OSAR
Ten Kerselaere, Heist-Op-Den-Berg, OSAR
Ten Kerselaere, Heist-Op-Den-Berg, OSAR
3. Woonzorgcentra worden huiselijker
• Waar liggen de mogelijkheden tussen de wens naar kleinschaligheid enerzijds en de schaalvergroting voor financiële en organisatorische optimalisatie anderzijds?
• Wat is de relatie met het stedelijk weefsel?
4. Ruimtelijke concentraties
• Kust
• Stadscentra
• Oudere verkavelingen
Situering 50+
4. Ruimtelijke concentraties
Lokale dienstencentra: laagdrempelige dienstverlening gericht op de buurt
Nog 7-tal in te plannen in de regio
Experiment Deerlijk: mobiel lokaal dienstencentrum
Programma2012
Erkend2011
Gepland2011
Lokale dienstencentra 26 10 9
Erkende lokale dienstencentra
4. Ruimtelijke concentraties
• Moeten we verhuizen stimuleren of de zorg dichterbij brengen?
• Tot op welk niveau is spreiding van de zorg mogelijk?
• Brengt de concentratie van senioren in stadscentra de leefbaarheid in het gedrang?
5. Ontschotten van de zorgvragen
• Diverse doelgroepen met zorgbehoeftes zijn niet meer strikt te scheiden
- oudere personen met handicap
- jong-dementerenden
• Menging van doelgroepen leidt tot positieve resultaten
- jongeren en senioren
- psychiatrische patiënten en senioren
5. Ontschotten van de zorgvragen
• Hoeveel draagkracht hebben ‘sterkere’ zorgbehoevenden t.a.v. ‘zwakkere’ zorgbehoevenden?
• Welke combinaties werken er en welke niet?
• Kunnen de ‘sectorale’ schotten doorbroken worden?
6. Technologische evoluties
• Internet/televisie als communicatiemiddel
- e-zorgplan - tele-senior
• Personenalarmsystemen
• Diensten aan huis
- maaltijden- verzorging
- kinesitherapie- …
6. Technologische evoluties
• Is dit voor iedereen betaalbaar/bereikbaar?
• Verliezen we hiermee niet het menselijk contact?
• Zal dit in de volgende generaties meer ingang vinden?
7. Verhuisbereidheid stijgt
• De wens om zo lang mogelijk thuis te blijven wonen, kan begrepen worden als blijven wonen in de vertrouwde omgeving mits het comfort aanwezig is.
• Heel wat grotere gezinswoningen worden op vandaag door een koppel of alleenstaande senior bewoond.
• Toekomstige generatie senioren heeft reeds in zijn leven meermaals verhuisd.
• Er bestaan steeds meer kwalitatieve alternatieven om te verhuizen naast het rusthuis.
7. Verhuisbereidheid stijgt
• In welke gevallen is het beter te verhuizen en wanneer is het beter de woning aan te passen en zorg dichterbij te brengen?
• Kunnen we een aangepast woonaanbod op wijkniveau voorzien?
• Zal er een kloof ontstaan tussen sterke en zwakkere zorgbehoevenden?
• Hoe kan het verhuizen gestimuleerd worden?
8. Actieve senioren
Senioren zijn
•actief
•divers
•vrijwilligers
•mantelzorgers
•participatief
Actieve senioren hebben een betere (geestelijke) gezondheid, …
8. Actieve senioren
• Hoe kunnen we dit potentieel optimaal inzetten?
• Hoe kunnen we senioren voldoende ruimte geven voor eigen initiatief?
• Hoe kunnen we ook ‘zwakkere’ senioren activeren?
9. Commercialisering
• OCMW – vzw – privé(18 – 19 – 8 erkende woonzorgcentra in de regio, 2011)
• ‘Seniorenflats’ in omgeving van een woonzorgcentrum
• Combinatie van woonzorgcentrum en assistentiewoningen: schaalgrootte
• Rol voor sociale huisvesting
9. Commercialisering
• Welke samenwerkingsverbanden zijn interessant? Welke taken kunnen private actoren opnemen en wat blijft de rol van de overheid?
• Wat met (financieel) zwakkeren?
WONEN EN ZORG
• UITDAGINGEN
• SAMEN EN GEINTEGREERD
• AANPAKKEN
• Trends
vraagstelling
• Vier belangrijke uitdagingen
aanzetten
Vier belangrijke uitdagingen
2.Reguliere (woning)markt
3.Landelijke kernen
4.Vereenzaming
5.Geïntegreerde planning van infrastructuur
1. Reguliere (woning)markt
• Kansen voor specifieke woonvormen mits locatiebeleid
- herverkavelen
- groepswonen
• Kwaliteitsvolle woonomgeving
- ontmoeting in open(bare) ruimte
- drempelloos ontwerpen
• Toegankelijke zorg en diensten aan huis
- vrijwilligersnetwerken
- multiscreening
7 studio’s, Zoersel, vzw Monnikenheide, RAUM
7 studio’s, Zoersel, vzw Monnikenheide, RAUM
7 studio’s, Zoersel, vzw Monnikenheide, RAUM
2. Landelijke kernen
• Evenwicht tussen spreiding van dienstverlening/zorg en financieel/organisatorische haalbaarheid
• Respect voor ruimtelijke kwaliteiten van een dorp/landschap
• Inzetten op het sociaal netwerk, vrijwilligers
- zorgboerderij
- zorgnetwerken Zohra, Dohna, Annah, Kadanz
- bib-bus
Carpe Diem, Hoevewoning, Alveringem
3. Vereenzaming
• Initiatieven in context van individualisme, wegvallen familiale banden, vermarkting van de zorg, technologie
• Zowel voor stad als platteland
- groepswonen- dorpsrestaurant- verjaardagsbezoekjes- buren voor buren (Kortrijk)
3. Vereenzaming
4. Geïntegreerde planning infrastructuur
• Synergieën met omgeving: park – crêches – buurtcentrum – openbaar vervoer – fietsersnetwerk – aanleunwoningen - …
• (gemeente)grensoverschrijdend
• Benutten bestaande infrastructuur
• Bouwfase + exploitatiefase
Woonzorgcentra, straal 2 km
Woonzorgcentrum, Lommel, Van Belle en Medina, open oproep Vlaams Bouwmeester
Woonzorgcentrum, Lommel, Van Belle en Medina, open oproep Vlaams Bouwmeester
Woonzorgcentrum, Lommel, Van Belle en Medina, open oproep Vlaams Bouwmeester
Woonzorgcentrum, Lommel, Van Belle en Medina, open oproep Vlaams Bouwmeester
WONEN EN ZORG
• UITDAGINGEN
• SAMEN EN GEINTEGREERD
• AANPAKKEN
6.Reguliere (woning)markt
7.Landelijke kernen
8.Vereenzaming
9.Geïntegreerde planning van infrastructuur
Londerzeel, Beemden
Londerzeel, Beemden
Lovenjoel, Wonewei