1

Neuzen indestelbergen & heusden

2

de schelde als navelstreng tussen destelbergen en heusden

“neuzen in destelbergen & heusden” is een uitgave van curieus destelbergen & heusden en curieus OOst-vlaanderen

curieus.destelbergen-heusden@curieus.be - infO.OOst-vlaanderen@curieus.becurieus is een progressieve vereniging die door een andere bril naar cultuur en de samenleving kijkt. We organiseren frisse, originele en gedurfde activiteiten die je goesting geven in cultuur.

3

de schelde als navelstreng tussen destelbergen en heusden

4

5

beste lezer,Proficiat! in jouw handen rust een uniek curieus boekje dat je meeneemt op verrassende citytrip doorheen destelbergen en heusden. ben je curieus naar enkele smakelijke streekgerechten, boeiende figuren, schalkse verhalen, kleurige lapnamen of simpelweg de meest romantische plekjes? blader dan vlug verder en laat je verrassen door de talloze verborgen pareltjes van deze gemeente!

Of je er nu woont, of op bezoek bent, veel plezier met Neuzen in Destelbergen & Heusden!

bruisende groeten,

freya van den bossche, voorzitter curieus Oost-vlaanderen

Neuzen indestelbergen & heusden

6

destelbergen & heusden, centre of my universe

havana > 7

780 km

destelbergen& heusden

Parijs > 266 km3331 km

< gaza

3188 km < beirut

7985 km < Peking

2228

km

< is

tanb

ul

guernica > 990 km

gent > 6 km16790 km < sydney

berlijn > 681 km

Warsch

au > 1193 km

straatsburg > 395 km

6261 km < K

inshasa

776 km < Kopenhagen

6179 km < Washington tripoli > 2162 km

utØ

ya >

670

km

Mos

kou

> 2

279

km

7Onze curieusPlOeg Wijst je de Weg in Wereldstad destelbergen

8

Op het ritme van de zeedestelbergen en heusden zijn geboren op de zandbanken van een kust uit het verre verleden. de schelde en haar winterbedding hebben die hoogtes niet geslecht, zodat rond deze heuvels de eerste nederzettingen ontstonden. de grond bevat een schat aan informatie uit het verleden. Ooit werd een pot met 200 romeinse munten opgegraven op de zandberg.

tot op vandaag doet de zee haar recht hier gelden. elke dag merk je het ritme van de tijd in het opkomen van vloed en wegtrekken van eb. de schelde was een economische levensader voor de getrokken schepen die halt hielden aan het schippershuis. Ook de aalboeren

uit Kalken en Overmer gebruikten de schelde als transportweg.

Maar ook de vikingen kwamen over het water. en het is tegen die achtergrond dat de naam heusden voor het eerst opdook in geschriften. in de 11de eeuw liet abt Othejbold noteren dat heusden voor de inval van de noormannen toehoorde aan de sint-baafsadbij. destelbergen ressorteerde dan weer onder de sint-Pietersabdij, via het sint-Pietershof. Ondertussen kende de heusdense cisterciënzerinnenabdij van nieuwenbosch een grote bloei, tot ze in de 16de eeuw door beeldenstormers werd vernield en de zusters zich in gent vestigden.

9

Wat de plaatselijke bewoners honderd jaar later te lijden kregen, is onbeschrij-felijk. de franse troepen van lodewijk Xiv verwoesten heusden en omgeving in hun opmars naar gent. in de nacht van 7 oktober 1675 alleen werden meer dan vierhonderd huizen platgebrand.

daarna werd het stil in onze streken. in de negentiende eeuw leefde men hier veelal van landbouw en veeteelt. Maar er draaiden ook bloemmolens, brouwe-rijen en distillerijen, er waren spinne-rijen van pluis, linnenweverijen en olie-fabrieken. toen gentse textielbaronnen zich hier in het begin van de 20ste eeuw vestigden, bouwden ze de kastelen die we vandaag kennen. Met de komst van

axminster en uco, de trein en de tram ontwaakte de regio uit zijn sluimer. grote bloemisterijen en verkavelingen verdrongen de vele kleine boerderijen. en de aanleg van de r4 en de e17 veran-derden het uitzicht definitief.

10 dirK brOssé en Octaaf landuyt: Wederzijds resPect

11dirK brOssé en Octaaf landuyt: Wederzijds resPect

Die zijn van hier

11

Octaaf Landuyt over Dirk Brossédirk brossé is bij het grote publiek het best gekend als dirigent, maar dat is slechts een van zijn vele muzikale expressievormen. hij is in de eerste plaats een begeesterd componist van diverse muziekgenres zoals oratoria, vocale muziek en filmmuziek. de ver-scheidenheid in mijn eigen plastisch werk is ongetwijfeld een inspiratiebron geweest voor de muzikale diversiteit in dirks werk. bij onze allereerste ontmoe-ting viel mij onmiddellijk zijn muzikaal talent, creativiteit en begeestering op. hij klopte als jonge muzikant bij mij aan met het verzoek om de hoes voor zijn eerste plaatopname te ontwerpen. in 1994 componeerde hij de landuytcy-

clus voor sopraan en orkest, gebaseerd op impressies bij mijn schilderijen. als goede vriend was dat uiteraard een groot eerbetoon. Maar ik beoordeel een kunstenaar steeds in functie van het werk dat hij gisteren maakte en dat wat hij morgen zal creëren. Precies dat laat-ste is voor mij het belangrijkste. ik ben er dan ook van overtuigd dat we van dirk in de toekomst nog grootse dingen morgen verwachten. als dirigent is hij een perfectionistische absolutist die van zijn muzikanten en zichzelf een grote inzet vraagt. hij heeft oog voor het zuiver artistieke proces, maar ook voor het sociale gebeuren. zowel zijn muzikanten als het grote publiek waar-deren dat enorm in hem.

12

Dirk Brossé over Octaaf Landuyteen reis door de gevoelswereld van Octaaf landuytis een ervaring die doet denken aan het horen van een taal die men niet verstaat, maar toch diep ontroert.Omdat er iets, ergens op de bodem van onze ziel, weerklank vindt.Woorden kunnen hoogstens dienen als richtingaanwijzers.de kracht van zijn kunst is dat ze ons op een niet verbale manier kan aanspre-ken en ontroeren…

Maar hij spaart ons niet:hij schertst en hij moppert, hij maakt ons blij en triesthij doet ons nadenken en hij houdt ons wakkerhij geeft ons energie en vitaliteithij slaat en zalft tegelijkertijd

hij overstelpt, hij confronteert en hij spaart niemandhij geeft nooit toe… alleen het beste is net goed genoeg

wij zijn rijker doordat we zijn kunst voor een stukje mogen inademenwij zijn bevoorrecht omdat we een vleugje van deze energie mogen op-snuivenwij zijn niet blind voor wat we zienwij zijn niet doof voor wat we horenwij zijn niet apathisch voor wat we voelen

zijn kunst leeft in elk van ons,nu, straks en later,en ongetwijfeld ook tot heel veel lateraltijd en onvoorwaardelijk.

13

Nog iemand een lapnaam?lapnamen in destelbergen en heusden waren jarenlang gemeengoed. een praktische en originele manier om je dorpsgenoten te benoemen. We frissen even jullie geheugen op met enkele historische lapnamen uit heusden en destelbergen. eén iets springt alvast in het oog. het landelijke karakter van heusden schemert zelfs in de lapnamen door.

august Katte, de Moustachen, de Meirsratte, dikke gôte, fons de Klokke, Magriet boerkes, Pier Kouse, tilepetie, den hollander, Maurice de visboer, gust den Puienklopper, Peure, ’t schepnetje, louise Koeke, Wieze soepe en jan Profijt uit Destelbergen.

Maurice Krukke, den hengst, taf andjuun, Maurice de swies, fons fanfare, Modest Mokke, Pier de Melkboer, Madam sigare, Maurice Patat, tuur eletriek, Mie gaze, julien triep, julien Kiete, vonne vis, Wies schapers, gusta Mande, beer slekke, Ward boerkes, ratte, Postzegel, de Krommen, dille vodde, Potten en Pannen, boer van hoble, lies draad, den bok, den Mollevanger, de Kerskes, jeanne schorte, Ward Mande, blompot, en roste Poelman uit Heusden.

inspirerend, niet? curieus spoort je bij deze graag aan om voor je buur, collega of pasgeborene een welluidende lap-naam te zoeken.

14

Over de bloemetjes en de bijtjesimkeren. een bijzonder boeiende hobby waar wij graag het fijne van wilden weten. en dus trok curieus naar antoine Mignon uit heusden, één van de zeld-zame imkers in onze gemeente.

curieus: Antoine, vanwaar de passie voor het imkeren?Antoine: Mijn vader was imker en van jongs af aan hielp ik hem. Met volle goesting! toen ik mijn vleugels uitsloeg en het ouderlijk huis verliet, zat het imkeren er niet meer in wegens plaats-gebrek. gelukkig bood mijn overbuur me in 1987 aan om mijn bijenkorven op zijn grond te zetten.

15

curieus: Hoeveel bijenvolken heb je? ik heb momenteel tien volken hier en nog eens vijf in Wetteren, waar ik mijn reservekolonies hou. Mijn koninginnen laat ik bevruchten in zeeland, waar de echte carnicabijen worden gehouden. deze zijn zeer zachtaardig en raamvast en dus makkelijk te houden binnen de woonkernen.

antOine glundert bij zijn bijenKasten

16

curieus: Wat boeit je zo aan het imke-ren? Is het niet heel hard werken?bijen zijn onmisbaar. dankzij hen kun-nen we vruchten en groenten telen. ze zorgen voor de bestuiving en leveren daarnaast het smaakvolle natuurpro-duct: de honing! die opbrengst is erg afhankelijk van het weer en varieert dan ook van jaar tot jaar. ik deel lente- en zomerhoning uit aan vrienden en kennissen, maar ik verkoop er ook op de rommelmarkten van destelbergen en heusden. imkeren is vrij arbeidsinten-sief gedurende enkele maanden. een-maal het uitslingeren van de honing achter de rug is, is het grootste werk voorbij. van september tot februari heb ik tijd genoeg om met mijn vrouw op reis te gaan. (lacht)

curieus: Steekt je vrouw Brigitte een handje toe?niet bij het imkeren zelf, maar ze is onmisbaar bij het gieten van de wasta-fels, kleven van etiketten en opruimen. We zouden beide de bijtjes niet willen missen!

curieus: In dat geval, nog veel succes met de bloemetjes en de bijtjes.

17

het streekgerechtOnze gemeente barst van de smaak-volle streekproducten: asperges uit Heusden en Ganda Ham uit Destelber-gen.

in heusden kent de aspergeteelt een lange traditie. de typische zandgron-den van heusden bleken bijzonder vruchtbaar voor het witte goud. heel wat kleine boeren legden zich dan ook op de kweek van asperges toe. Wij kijken nu al uit naar het aspergeseizoen dat half april begint en duurt tot eind juni. Mmmm.

en dat gecombineerd met een andere culinaire topper uit onze streek. ganda

ham. in 1969 vestigden roger en Maria cornelis zich met hun vleeswarenbe-drijfje in destelbergen. de gedroogde vlaamse boerenham was van in het begin één van de meest succesvolle producten. sinds 1985 kunnen we ook echt spreken van ganda ham. Puur var-kensvlees, zeezout en een flinke portie geduld vormen de enige ingrediënten van dit lokale succesnummer.

voor wie graag even de sterrenchef uit-hangt, presenteren we jullie dit unieke gerecht dat onze prachtige streekpro-ducten combineert. dit inspirerende recept kregen we van ganda ham (met dank aan chef-kok rudi de volder).

18

Tournedos van hoevekip met Ganda Ham en asperges

Wat heb je nodig? (recept voor 4 personen)

9 dikke plakken ganda ham4 filets van hoevekip16 langoustines1 middelgrote truffel24 asperges1 dl kalfsfond2 cl truffeljuseen scheutje oude port50 gr botercayennepeperpeper en zout

19

asperges. haal de kip en de ham van het vuur. bind de saus met een koude plak boter. breng verder op smaak. snij de kipfilets en de truffel in dunne plakjes. schik alles mooi in het bord als een tournedos (twee plakjes kip onderaan, daarboven wat ganda ham en truffel, daarna wat asperges en langoustines en tot slot opnieuw wat ham en truffel). garneer met de julienne van ganda ham en plakjes truffel. nappeer de saus rijkelijk rond de tournedos.

Smakelijk!

Hoe doe je het?

neem 8 plakken ham en snij ze in 4 gelijke stukken. van de negende plak maak je julienne. smelt boter in een pan. Wanneer die heet genoeg is, bak je er de kipfilets, de hamplakken en de gekuiste langoustines in. Kruid naar believen met peper, zout en cayennepe-per. Om te voorkomen dat ze uitdrogen, leg je de hamplakjes tijdig op de filets. zo blijven ze hun aroma afgeven. Met de truffeljus en de oude port degla-ceer je de pan. haal de langoustines eruit, maar hou ze wel warm. voeg de kalfsfond toe en laat de kip nog even sudderen. Ondertussen blancheer je de

20

A

b

C

d

e

F

g

h

BrON: GOOGLe MApS

21

Ganda hamroutein onze gemeente kan je prachtige wan-delingen en fietstochten maken. curieus bokste haar eigen fietsroute (22 kilometer) in elkaar en brengt je langs enkele culinaire verwenadresjes in destelbergen en heusden.

de keukenteams van elk restaurant of brasserie langs de route hebben een heerlijk gerecht met ganda ham gecre-eerd. de route brengt je ook langs

het bedrijf van ganda ham zelf (haenhoutstraat 210).

restaurant reinaertcannelloni van ganda ham met appel en meloen

A

e

22

restaurant ‘t Buikske rondslaatje van kalfszwezerik met fijne boontjes en ganda ham

restaurant Flavie & CoWinters slaatje van ganda ham en am-bachtelijke geitenkaas le larry

b

C

23

eetcafé Ter Lindeslaatje van ganda ham, ambachtelijke geitenkaas le larry, appel en honing

restaurant De Verseausint-jacobsvrucht met ganda ham, afgewerkt met shiitake, garnalen en parmezaan

d

F

24

restaurant rooselaerslaatje van in olijfolie gebakken kreeft, ganda ham en geitenkaas le larry

restaurant Hof van Heusdenfazantenborst op een bedje van savooi en een zalfje van bloemkool, met een crumble van ganda ham, afgewerkt met een sausje van wild gevogelte

g

h

25

A

b

C

d

F

g

h

Onze sportieve lezers willen wij graag culinair verleiden met een exclusief curieus aanbod. in onderstaande restaurants kan je genieten van een gratis aperitief bij bestelling van een hoofdgerecht of gratis aperitief + koffie bij bestelling van een volledig menu. gelieve steeds te reserveren en dit boekje mee te brengen naar het restau-rant. dit aanbod is geldig per tafel en tot en met 31 december 2012.

restaurant Telefoonnr. Datumrestaurantbezoek Stempel

reinaertreinaertweg 51 09 228 46 44

‘t Buikske ronddamvalleistraat 41 09 228 96 93

Flavie & Codendermondsesteenweg 753 0497 48 08 84

Ter Lindehaenhoutstraat 2 09 356 86 66

De VerseauMeersakkerstraat 1 09 355 51 24

rooselaerberenbosdreef 18 09 231 55 13

Hof van Heusdenlaarnebaan 69 09 335 39 86

26

de galliër van destelbergen in de gallische hOeve

27

de galliër van Destelbergen “Waar meN Gaat laNGs DestelberGse WeGeN, kOmt meN raymOND De Galliër teGeN!”

curieus: raymond, hoe kom je aan die bijnaam, de Galliër? raymond: Wel, aanvankelijk noemde men mij julius caesar, maar nadat ik het project gallische hoeve mee hielp realiseren, werd het “de galliër”. het zal misschien ook wel iets te maken hebben met mijn haartooi en lange snor. (lacht)

Jij nam het initiatief voor de realisatie van een Gallische hoeve in Destelber-gen. Vertel? Oudheidkunde interesseerde me van jongs af aan. vooral de gallische tijd met de overheersing van de romeinen kon me altijd al boeien. begin de jaren tach-tig kreeg ik als werkzoekende de kans om binnen de gemeentelijke werklozen-werking een project op te starten met de naam “gallische hoeve”. als sociaal werker kon ik met dit project langdurig werklozen opnieuw zin geven om actief bezig te zijn.

28

Al die tijd was jij secretaris en manus-je-van-alles van de vereniging. Wat is je huidige opdracht? in de voorbije twintig jaar heb ik honderden rondleidingen gegeven vooral aan scholen en dat doe ik nog altijd! Want naast de hoeve zijn ook de spijker (hooizolder), de akker, de oven, de smederij, de wensput... een bezoekje waard! Kinderen zijn een heel dankbaar publiek, hun interesse stimuleert mij enorm!

raymond, wat brengt de toekomst? Oh, ik wil best nog een aantal jaren door-gaan met dit werk! en wat me verheugt is dat de vzw ondertussen heel wat jonge mensen telt die echt de gallische hoeve verder willen uitbouwen. Opvol-ging is dus verzekerd!

Meer weten over de Gallische Hoeve?

http://www.gallischehoeve.be/

tip van curieus

29

De coolste rondleidingOok jongeren voelen zich in onze ge-meente prima in hun sas. curieus kon haar nieuwsgierigheid niet bedwingen en vroeg de jeugd van tegenwoordig naar de coolste plekjes van destelber-gen en heusden.

destelbergen door de ogen van een 9-jarige

We spotten femke serverius en haar broer op een stralende nazomerse dag in ’t haeseveld. een leuke meid die honderduit vertelt over haar leukste plekjes in de gemeente.

curieus: Dag Femke, ga je graag naar school?Femke: absoluut! ik zit nu in het vierde leerjaar in de gemeentelijke basis-school van destelbergen en het is een leuke school. ik heb er veel vrienden en vriendinnen en we hebben een lieve leerkracht.

curieus: Dan ga je regelmatig naar de speeltuin achter het gemeentehuis?soms wel, maar ik ga samen met mijn broer vroeg naar school en ’s avonds blijven we in de opvang. tijdens de week hebben we dus weinig tijd om

30

feMKe serverius leeft zich liefst uit in de sPeeltuin

31

curieus: Weet je wie de baas is van de gemeente? en moest jij de baas zijn, wat zou je dan doen? ik denk dat de burgemeester de baas is, maar ik ken hem niet! Maar, moest ik burgemeester zijn, dan zou ik overal blauwe zebrapaden leggen zodat de kinderen veilig kunnen oversteken.

curieus: Waarom in ’t blauw? Ooh, gewoon omdat ik van blauw hou. Maar ik zou ook overal bomen planten tot wanneer we een groot bos hebben. dat zou pas leuk zijn!

curieus: Dank je wel, Femke. Ga maar gauw naar je broer, hij staat je al onge-duldig op te wachten bij de schommel.

te spelen. Op maandag- en donder-dagavond ga ik zwemmen in het rozebroekenbad in sint-amandsberg en op woensdag volg ik circusles in de circusschool van gent. dat is reuzeple-zant. in het weekend gaan we vaak naar cadzand, omdat mijn mama en papa daar een caravan hebben.

curieus: Amai, een drukke agenda! Vind je hier ook leuke plekjes in je gemeente? jawel hoor, ik speel soms op het pleintje in onze wijk, maar van mijn mama moet ik toch voorzichtig zijn bij het overste-ken. vaak speel ik ook aan het grote meer waar de sportzaal komt, daar is het wel veilig. en hier in ’t haeseveld kom ik ook regelmatig ravotten, bij-voorbeeld wanneer mijn papa hier naar een vergadering komt.

feMKe serverius leeft zich liefst uit in de sPeeltuin

32

heusden door de ogen van een 13-ja-rige

jef gerets uit heusden wijst ons de weg naar de coolste plekjes in zijn gemeente.  curieus: Vertel eens Jef, wat is voor jou de allercoolste plek in Destelbergen? Jef: ik ga liefst naar de cafetaria van Pius X in de bredenakkerstraat! ik ontmoet er een veertigtal vrienden en kan er elke twee weken yu-gi-Oh en Pokémon spelen. dat zijn mijn lieve-lingsspelen.  curieus: Tof zeg! Beoefen je naast deze denksport ook fysieke sport? natuurlijk! eén keer in de week doe ik judo in de sportbasisschool van heus-den en daarnaast ga ik ook breakdancen in gent.  

de cOOlste gast van heusden, jef gerets

33

curieus: Dan heb jij wel een drukke agenda. Heb je na het studeren nog tijd om ook op andere leuke plekjes in de gemeente te vertoeven? zeker, ik ga elke week afwisselend naar de bibliotheek van heusden en destel-bergen. Wanneer het weer wat mee zit, ravot ik met mijn mijn vrienden in de speeltuin in het park van het gemeen-tehuis.  curieus: Zo te horen ben je niet vaak thuis te vinden? toch wel, ik ben heel graag thuis met met ouders en broer. en af en toe gaan we met de familie eens lekker eten in de reinaert.  

curieus: Heb je voorstellen om onze gemeente nog leuker te maken? eum... (twijfelt) dat de Papieren Korf naar heusden zou verhuizen! dan moet ik niet meer zo ver rijden om mijn lieve-lingscardgames te spelen. (lacht)

de cOOlste gast van heusden, jef gerets

34

De sterren van de toekomstdestelbergen en heusden zit barstens-vol jong onstuimig talent. Wij zochten drie jonge dames op waar we nog véél van zullen horen. zeg dat curieus het gezegd heeft.

Sofie Van BoxelaereOnze dansende ster

Mijn passie? dansen, dansen en nog eens dansen. het geeft me een super gevoel om die passie door te geven aan de inwoners van onze gemeente. Werken met kinderen loopt ook als een rode draad door mijn leven. ik was

actief op de gemeentelijke speelplein-werking, ben leerkracht op de sportba-sisschool en geef nu ook dansles. ik stampte mijn eigen dansschool uit de

35

grond, idancity. daar ben ik bijzonder fier op. ik had het nooit durven denken of hopen. en ons ledenaantal groeit nog elk jaar. (lacht) Onze dansers zijn supergemotiveerd en samen boksen we jaarlijks een prachtige slotshow in elkaar of behalen we mooie resultaten in verschillende wedstrijden.

het leukste van destelbergen? het verenigingsleven, de sfeer op eve-nementen zoals de kermis, jaarmarkt, gewoon mensen leren kennen en een babbeltje slaan... ik geniet daar elke dag van!

Lies ColmanOnze muzikale ster

voor zover ik me kan herinneren, was er muziek. de muziekmicrobe vloeit bij mijn familie al heel wat generaties door ons lijf. geboren en getogen in antwer-

pen, maar door mijn universiteitsstudie streek ik de eerste keer neer in Oost-vlaanderen. dankzij de liefde heb ik me er nu ook gesetteld. (lacht)

na enkele omzwervingen belandde ik in heusden, een man en twee kinderen rijker. zo lang wonen we er nog niet, maar in korte tijd is er veel veranderd: een nieuwe school voor de kinderen,

36

nieuwe vrienden, nieuwe carrièrewe-gen...

een leven als muzikant is onregelmatig en het is hard werken, maar het geeft ook veel voldoening. elke productie is een nieuw avontuur. ik werk samen met knappe muzikanten, maar ook als opera-repetente en soliste. binnenkort komt mijn tweede cd uit, ook daarvan heb ik de smaak te pakken. en wan-neer mijn werk me dan nog een ander deel van de wereld kan laten zien, ben ik helemaal gelukkig. af en toe heb ik een moment van rust nodig. dan wil ik fietsen, joggen of wandelen langs het water. Misschien heeft het met mijn afkomst te maken... de schelde zal mij altijd blijven aantrekken.

Laura De Graeverising star in het paardrijden

de passie voor paarden heb ik met de paplepel meegekregen. Mijn mama kon je vroeger altijd in de manège vinden ze doet nu nog vaak mee aan wedstrijden. Mijn papa zat bij de cavalerie van de rijkswacht en groomt (verzorgen, red.) de paarden. samen baten ze een fok-kerij en privéstal ‘t graevenhof uit. ze hebben daar de teugels flink in handen! (lacht)

ik train dagelijks, soms tot vier uur per dag. het kan best zwaar zijn omdat het paard of ik zelf wel eens een slechte dag kunnen hebben. Ook de combinatie met school weegt soms zwaar. Maar toch is

37

er niets plezanter dan na het studeren te ontspannen op een paard.

ik heb reeds 26 bekers behaald. het meest trots ben ik op mijn overwinning op het wintercriterium met mijn nieuwe pony Kwibbel. een beloning voor het vele trainen en afzien.

ik droom ervan om een internationale wedstrijd te kunnen rijden. het belgisch Kampioenschap binnen enkele jaartjes lonkt ook al.

Mijn leukste plekje in heusden? de dressuurstal van ‘t graevenhof natuur-lijk! ik ben altijd heel blij wanneer ik de paardjes en mijn vriendinnen terugzie.

38

Wat schuilt er achter de gevel?Wanneer er “apotheek” op de etalage staat, weet je wat je mag verwachten als je de deur openstoot. Maar er zijn altijd van die gevels waarvan weinigen weten wat er achter schuilt. Neem nu de Voedselbank Oost-Vlaanderen in de Nijverheidsstraat in Destelbergen. ja, wij hebben al van die instelling gehoord, al was het maar van de einde-jaarsacties in warenhuizen. Maar wat moeten wij ons daar verder bij voorstel-len? curieus zocht het voor je uit.

er staan twee lichte vrachtwagens op het terrein. binnen zien we een grote

koelcel en twee supergrote diepvrie-zers. hier worden levensmiddelen sa-mengebracht om ze daarna uit te delen als voedselhulp. zo strijdt de voedsel-bank tegen de honger in eigen land.

belgië telt negen voedselbanken. via 635 erkende verenigingen voorzien ze op geregelde tijdstippen ongeveer115 000 mensen van voedselpakketten of maaltijden. de Oost-vlaamse afdeling bereikt zo’n 12 000 hulpbehoevenden via 80 verdeelpunten in de provincie. door de handen van dertig vrijwilligers gaat jaarlijks 700 ton voedsel dat via

39

het ministerie van landbouw door de eu wordt geschonken. en dan zijn er nog de wekelijkse schenkingen van supermarkten, bedrijven en de groen-teveiling in Mechelen. de financiële steun van de milde medemens wordt gebruikt voor de huur en het onderhoud.

sinds 1993 is de Oost-vlaamse tak van de belgische federatie van voedselban-ken in destelbergen gevestigd. vanaf 2012 verhuist men naar eke.

curieus keek ook even achter de gevel van het kleinste en oudste cafeetje van Heusden. de drie lindekens kreeg al een plaatsje in het fotoboek vrouwen-tongen & Mannenpraat van volkskunde vlaanderen. uiteraard kon het ook in ons curieusboekje niet ontbreken.

Klara Wildero baat het café al jaren uit. Ondertussen heeft ze de gezegende leeftijd van 87 jaar bereikt, maar van haar zaak opgeven is geen sprake. het is haar café en ze kan zich geen ander leven voorstellen.

haar grootouders hielden hier al zowel een erf als een café. buiten zie je nog de resten van de boerderij, waar kippen en hanen de buurt levendig houden. begin jaren ‘90 baatte Klara ook nog een klein winkeltje met enkele basisproducten uit, maar dat behoort onherroepelijk tot het nostalgische verleden.de vOedselbanK

40

sluiten? het staat niet in Klara’s WOOrdenbOeK

41

achter het café ligt de brugwegel, die begin 1900 ook wel het Jenuiverstroat-sjen genoemd werd. arbeiders van de nabijgelegen steenbakkerijen (thova-dec-wijk) kwamen hier in de achterkeu-kens van de arbeiderswoningen een jenever drinken na het werk. Maar ook anno 2011 is het café dagelijks open. Wie ‘s morgens aan de bushalte voor het cafeetje wacht, kan er reeds terecht voor een druppel op de nuchtere maag.

in de drie lindekens is de tijd blijven stilstaan. een pintje kost er amper één euro, een bruine leffe anderhalve euro. al jaren. verwacht geen trendy muziek of flitsende televisie, maar een dozijn stoelen en een biljart die enkel nog dient als tafel. de kleine toog zou niet misstaan in het Museum voor volkskunde. Klara heeft haar vaste plek naast de stoof van waaruit ze met haar

pientere ogen alles overschouwt. hoe haar vaste klanten het nieuws van de kleine en de grote wereld aan elkaar doorgeven. hoe een syndicalist zich in een moeilijk, maar onderhouden debat over de complexe samenleving begeeft. hoe pottenkijkers op enkele meewarige blikken kunnen rekenen.

Klara kan op heel wat hulp rekenen van haar klanten. Wie zich thuis voelt in de drie lindekens gaat zelf zijn drank halen. glazen worden er amper vuil gemaakt. en dus kan Klara haar wereld rustig verder gadeslaan naast de stoof...

stiekem hoopt curieus dat dit stukje geschiedenis niet verdwijnt...

Woaresdadde?De Drie Lindekens meersstraat 70 in Heusden

sluiten? het staat niet in Klara’s WOOrdenbOeK

42

de dorpsdichter van Destelbergen winters damslootmeer

hoe mooi toch zijn detakken stil en wit berijmdze gaan gebukt onder hunvracht van ijseen loden lucht die open scheurten repen zon er fel doorheenlaat stralengesteven gras dat kraaktonder een iele spiegelende laagwulpen, ganzen in winters verenkleedzoevend doorkliefde dagenklapwiekende silhouetten

die in avondlijke hemelin geruisloosheid verdwalen

de nacht eet stiltesluit oren doofvoor doordringende flardenmonotoon klinkend verkeertriomf van onaantastbaarheid,mijn oorverdovende schone,jouw naam isdamslootmeer(tine hertmans)

43

dOrPsdichter tine hertMans aan het daMslOOtMeer

44

grote steden als amsterdam, antwer-pen en gent kunnen pronken met hun eigen stadsdichter. Maar Destelbergen hoeft hiervoor niet onder te doen. tine hertmans werd tijdens een bijzondere vergadering van de gemeentelijke cultuurraad op 7 mei 2009 aangesteld als allereerste dorpsdichter van de gemeente.

reeds op jonge leeftijd werd tine be-geesterd door de kracht van het woord. toch was het pas toen haar dochter haar gedichten onder ogen kreeg en haar moeder aanspoorde om ze te publiceren, dat het idee van een poëzie-bundel lonkte. in 2006 verscheen haar debuut.

tine kreeg de eer en opdracht om tijdens haar aanstellingsperiode van

begin 2009 tot eind 2010 ten minste acht gedichten te schrijven met destel-bergen en heusden als inspiratiebron. het onderwerp? zowel plaatsen, gebeurtenissen, personen van onze gemeente konden aan bod komen. het gemeentelijk informatieblad publi-ceerde de gedichten die ze schreef als dorpsdichter. bovendien kon ze haar dorpsgedichten voor publiek voordra-gen bij speciale gelegenheden in de gemeente.

het gedicht “winters damslootmeer” is één van de poëtische pareltjes uit haar carrière als dorpsdichter van destel-bergen.

Meer weten over Tine? www.tinehertmans.be

45

Wist je dat...… Heusdenbrug eigenlijk op het grond-gebied van Melle ligt en de Mellebrug feitelijk in Heusden? zo lag ook “kwar-tier beervelde” in destelbergen.

… wij onze eigen Frank Deboosere heb-ben? de jonge Wouter Pringels beschikt over een professioneel weerstation en zet zijn vaststellingen en voorspel-lingen online zodat jullie allemaal het lokale weer op de voet kunnen volgen (www.weerstationheusden.be).

… de vrouwen hier in de meerderheid zijn? volgens de recentste telling be-staat onze bevolking voor 51,30 % uit vrouwelijk gezelschap. de gemiddelde leeftijd is 42 jaar.

… er in Heusden een pretstraat ligt? de herkomst van de straatnaam heeft echter niets met pleziertjes te maken. het is een verwijzing naar de familie Paret die er in de tweede helft van de 19e eeuw eigenaar was van verschil-lende gronden.

… de Kerkham ooit de enige verbin-ding tussen Destelbergen en Heusden was? vandaag zijn er nog altijd slechts drie wegen die beide deelgemeenten verbinden: reinaertweg, damvalleis-traat / lagen heirweg en scheldedijk.

… de gemeente voor bijna de helft uit landbouwgrond bestaat? 3,91 % is bedekt door bossen.

46

We vroegen aan 100 inwoners ...curieus stelde zich het nobele doel om de ziel van de inwoners van destelber-gen en heusden te doorgronden. We trokken de straat op en vroegen aan 100 inwoners...

... Wat is het merkwaardigste gebouw in Destelbergen en Heusden?

het nieuwe dienstencentrum in heusden springt in het oog van vele inwoners, al kan het flinke prijskaartje daar ook iets mee te maken hebben. verder spreken nogal wat kastelen tot de verbeelding: het spookkasteel van

succa, Kasteel crabbenburg en de kas-teelhoeve aan de aelmeersstraat. zoals het een rustige gemeente betaamt zijn ook enkele hoeves populair: de hoeve van abdij nieuwenbosch, de boerderij van tailleu en het roze hoeveke naast het voetbalveld van heusden. Ook de gallische hoeve kan op heel wat fans rekenen.

... Wie is of was voor jou de grootste held van de gemeente?

We zetten ze in ons boekje al even in de bloemetjes, maar ook de inwoners

47

van destelbergen en heusden kijken op naar artistieke zielen dirk brossé en Octaaf landuyt. Ook bewonderende blikken voor wetenschapper Walter fiers die baanbrekend werk verrichte in de biotechnologie. Ook enkele sport-mensen verdienen enkele pluimen. de namen an-sophie Mestach (tennis), Maurice raes (wielrennen, gestorven in 1992) en christoph impens (atletiek) spreken tot de verbeelding. een eervolle vermelding ook voor dimitri de fauw, de wielrenner die in 2009 uit het leven stapte maar in destelbergen nog lang niet vergeten is... lovende woorden ook voor frank de Winne die in destelber-gen zijn roots heeft.

... Wat is jouw favoriete streekgerecht?

een heerlijk gamma aan smaakvolle gerechten passeerde bij deze vraag de revue: vlaaien, uufflakke met frietjes en

natuurlijk mag ook ganda ham hier niet ontbreken. Paling kan ook wat inwoners verleiden, het liefst dan nog “met friet-jes en tartaarsaus”. en wie echt geen in-spiratie heeft voor het koken vanavond, kan zich altijd op het klaarmaken van knosselkaba storten. een heerlijk hutse-potje van lentegroenten... Mmm. en de frietjes? die smaken toch het best thuis of bij de schoonmama...

... Wat is het leukste evenement in onze gemeente?

bij ons weten ze wat feesten is! festival van vlaanderen in heusden en heusden Kermis, de destelbergse jaarmarkt... zijn drukbezochte evenementen. Onze inwoners houden ook van het snuis-teren op de rommelmarkten in onze gemeente. Maar ook sportief bloed vloeit door onze aderen. de koers van heusden is één van jullie favorieten.

48jOng en Oud geniet van de natuurPracht van het daMvalleiMeer

49

... Wat vind jij het leuKste PleKje in destelbergen & heusden?

K r u i s d r e e f

reinaertparkS u c c a b o s

D a m s l o o t m e e r be

uk

en

dr

ee

fD

en

be

ac

h K o l l e b l o e m

scheldekant

Z a n d b e r g

b e r g e n k r u i s

jOng en Oud geniet van de natuurPracht van het daMvalleiMeer

50

Voor & na in Destelbergen

TrAMSTATIe DeSTeLBerGeN (1910) TrAMSTATIe DeSTeLBerGeN (2011)

verzaMeling gastOn raMan

51

Voor & na in Heusden

TrAMSTATIe HeuSDeN (1932) TrAMSTATIe HeuSDeN (2011)

verzaMeling gastOn raMan

52

53

O Destelbergenroger Boxstaele schreef in de golden sixties de compositie en de tekst van “O Destelbergen”. hoewel geboren in Wichelen (1921), was hij verknocht aan zijn heimat destelbergen. na zijn verzetsjaren tijdens de tweede Wereld-oorlog, gaf hij 35 jaar les in de gemeen-telijke basisschool. van 1978 tot 1980 nam hij ook de directeursfunctie op zich. en dat alles met warmte omringd door zijn lieve vrouw Marie-colette. Op 9 juni 1994 blies hij in zijn geliefde destelbergen zijn laatste adem uit.

het lied werd oorspronkelijk geschre-ven voor de melodica, maar niets belet ons om ook vandaag uit volle borst mee te zingen: “O Destelbergen”.

54

Neuzen in Destelbergen & Heusden werd bijeen geneusd door curieus destelbergen & heusden: didier baert, Koenraad de smet, etienne balcaen, bob vanden eynde, cédric haes, andré grosemans en Walter haes.

redactie: an Pauwels fotografie: cédric haes en Wouter rawoensvormgeving: rob Marcelislay out: cindy schuddings

Krijg je het ook zo warm door zo veel leuke ideeën? voel je het tintelen om curieus te worden? aarzel dan niet om ons te contacteren.

www.curieus.be/neuzenin

Met de steun van Provincie Oost-vlaanderen

Colofon

55

CurIeuS?curieus is een sociaal-culturele vereniging voor volwassenen die zich bezig- houdt met alles wat mensen kan boeien. je komt ons tegen op meer dan 300

plaatsen in vlaanderen en brussel. je kan er komen proeven van de activiteiten die een kleine of grote groep vrijwilligers organiseren voor iedereen in hun gemeente of wijk: daguitstappen, info- en debatavonden, tentoonstellingen,

filmvoorstellingen, standupcomedy-avonden, internetklasje, quizzen, fiets- of wandeltochten… Kortom: alles wat mensen “curieus” maakt.

curieus is er voor mensen die op zoek zijn naar een zinvolle vrijetijdsbesteding. Mensen die andere mensen willen ontmoeten in een aangename en

vriendschappelijke sfeer. curieus is er ook voor mensen die graag iets opsteken, die steeds op de hoogte willen blijven en mee willen zijn in deze steeds

veranderende maatschappij.

curieus draagt waarden als respect, gelijkwaardigheid en solidariteit hoog in het vaandel. We kiezen voor een samenleving waarin iedereen gelijke kansen krijgt om zich te ontplooien en de verantwoordelijkheid heeft om deze kansen

te benutten. curieus kiest voor ontmoeting. curieus wil mensen samenbrengen, banden smeden en netwerken bouwen.

WWW.curieus.be infOrMatie@curieus.be

56

v.u.: fons de geest - speldenstraat 1 - 9000 gent. niet op de openbare weg gooien ajb.