Upload
laytailieu2015
View
236
Download
7
Embed Size (px)
DESCRIPTION
các bạn liên hệ e-mail: [email protected] hoặc sms via 0949 278 106 ( không nhận cuộc gọi ) để có thể có được file. Ngoài ra nhận tải mọi tài liệu ở trang http://125.235.10.97/opacdigital/ ( thư viện đại học dược hà nội)
Citation preview
LLM T
K
TR
NGHTNG
KHA
NG
CHU
HIN G CA
LUN
H
B Y I H
U QUN
CU TAN
FELO
N TT N
H NI
T C D
NH AN
BINN V ODIP
NGHI
2013
C H N
H
N PH H
PIN
P D
NI
P HA T
C S
TAN
B Y T TRNG I HC DC H NI
********
CHU QUNH ANH
NGHIN CU BIN PHP LM TNG TAN V HA TAN
CA FELODIPIN
KHA LUN TT NGHIP DC S
Ngi hng dn: 1. TS. Nguyn Th Thanh Duyn 2. ThS. Hong Vn c Ni thc hin: B mn Cng nghip Dc
H NI 2013
LI CM N Vi lng knh trng v bit n su sc, ti xin gi li cm n ti:
TS. Nguyn Th Thanh Duyn
ThS. Hong Vn c
Nhng ngi thy tn tnh hng dn v gip ti trong sut qu trnh
thc hin kha lun ny.
Ti xin chn thnh cm n cc thy c gio v cc anh ch k thut vin B
mn Cng nghip, c bit l DS. Nguyn Vn Thng to iu kin gip ti
trong qu trnh lm thc nghim.
Ti cng xin gi li cm n ti Ban gim hiu, cc phng ban Trng i hc
Dc H Ni cng ton th cc thy c gio trong trng dy ti nhng kin
thc qu bu trong sut qu trnh hc tp ti trng.
Cui cng, ti xin gi li cm n su sc ti gia nh v bn b lun bn
cnh ng vin ti trong qu trnh thc hin kha lun ny.
H Ni, ngy 10 thng 5 nm 2013
Chu Qunh Anh
MC LC Li cm n
Mc lc
Danh mc k hiu v cc ch vit tt
Danh mc cc bng
Danh mc cc hnh v, th
T VN ......................................................................................................... 1
CHNG I: TNG QUAN .................................................................................. 2
1.1. Vi nt v felodipin ........................................................................................ 2 1.1.1. Cng thc .................................................................................................. 2
1.1.2. Tnh cht l ha v kim nghim.............................................................. 2
1.1.3. Dc ng hc, tc dng v ch nh ....................................................... 3
1.1.4. Mt s bit dc cha felodipin trn th trng ....................................... 3
1.2. Mt s bin php lm tng tan ca dc cht t tan .............................. 4 1.2.1. Lm gim kch thc tiu phn ................................................................ 4
1.2.2. iu chnh pH ........................................................................................... 4
1.2.3. S dng ng dung mi ............................................................................ 4
1.2.4. To phc d tan ......................................................................................... 5
1.2.5. S dng h phn tn rn............................................................................ 5
1.2.6. Cc phng php khc .............................................................................. 5
1.3. H phn tn rn ..................................................................................... 5 1.3.1. Khi nim ................................................................................................ 5
1.3.2. Phn loi .................................................................................................. 5
1.3.3. Mt s phng php bo ch h phn tn rn ......................................... 7
1.3.4. C ch lm tng tan v tc ha tan dc cht trong h phn
tn rn ...................................................................................................... 9
1.3.5. u nhc im ca h phn tn rn ........................................................ 9
1.3.6. Mt s cht mang thng c dng trong h phn tn rn ................... 10
1.3.7. Cc phng php nh gi c tnh ca h phn tn rn ........................ 13
1.3.8. Mt s nghin cu v h phn tn rn cha felodipin ............................ 14
CHNG II: NGUYN LIU, THIT B V PHNG PHP NGHIN
CU .................................................................................................................. 17
2.1. Nguyn liu v thit b 17 1.1.1. Nguyn liu ............................................................................................. 17
1.1.2. Thit b ..................................................................................................... 17
2.2. Ni dung nghin cu ....................................................................................... 18 2.3. Phng php thc nghim ............................................................................. 18
2.3.1. Cc phng php bo ch ...................................................................... 18
2.3.2. Cc phng php nh gi mt s ch tiu ca h phn tn rn ............ 19
2.3.3. Cc phng php khc ........................................................................... 23 CHNG III: THC NGHIM, KT QU V BN LUN ........................ 25
3.1. Kho st li mt s tiu ch trong nh gi cht lng ca h phn tn
rn.. ................................................................................................................. 25
3.1.1. Phng php nh lng felodipin trong h phn tn rn v trong dch
th ha tan cc mu th cha felodipin bng phng php o quang .. 25
3.1.2. Phng php nh lng felodipin trong nh gi tan ca felodipin
nguyn liu v trong h phn tn rn .................................................... 26
3.1.3. Phng php nh lng felodipin bng phng php HPLC ............... 27
3.2. nh hng ca mt s cht mang ti tan v ha tan ca felodipin t
h phn tn rn .............................................................................................. 30
3.2.1. H phn tn rn vi cht mang l PVP K30 ........................................... 30
3.2.2. H phn tn rn vi cht mang l HPMC E5 LV ................................... 32
3.2.3. H phn tn rn vi cht mang l PEG ................................................... 33
3.3. nh hng poloxamer ti tan v ha tan ca felodipin t h phn
tn rn ............................................................................................................. 37
3.3.1. H phn tn rn vi cht mang l PVP K30 kt hp vi poloxamer ...... 37
3.3.2. H phn tn rn vi cht mang l PEG 4000 kt hp vi poloxamer.39
3.3.3. H phn tn rn vi cht mang l PEG 6000 kt hp vi poloxamer.41
3.4. Bn lun chung ................................................................................................ 44
3.4.1. V iu ch h phn tn rn ca felodipin vi cht mang l cc polyme
thn nc ................................................................................................ 44
3.4.2. V iu ch h phn tn rn ca felodipin vi cht mang l cc polyme
thn nc kt hp vi cht din hot ..................................................... 46
KT LUN V XUT ................................................................................... 49
Ti liu tham kho
Ph lc
DANH MC CC K HIU V CH VIT TT BP : Dc in Anh (Bristish pharmacopoeia)
CD : Cyclodextrin
DVN : Dc in Vit Nam
DSC : Phn tch nhit vi sai (Differential Scanning Calorimetry)
FDP : Felodipin
HHVL : Hn hp vt l
HPMC : Hydroxypropylmethylcellulose
Kl/kl : Khi lng/ khi lng
HPTR : H phn tn rn
NaLS : Natri laurylsulfat
PEG : Polyethylenglycol
PLX : Poloxamer
PVP : Polyvinylpyrolidon
SCF : Cht lng siu ti hn (Supercritical Fluid)
SEM : Knh hin vi in t qut (Scanning Electron Microscope)
USP : Dc in M (The United States pharmacopoeia)
v/p/p : Vng/pht/pht
DANH MC CC BNG Trang Bng 1.1 Mt s bit dc cha felodipin c trn th trng 3 Bng 1.2 Phn loi cc cht mang s dng trong h phn tn rn 11 Bng 2.1 Cc nguyn liu s dng trong nghin cu 17 Bng 3.1 hp th quang ca cc mu chun bc sng = 363,5 nm 25 Bng 3.2 hp th quang ca cc mu chun bc sng = 361,5 nm 26 Bng 3.3 Thi gian lu v din tch pic ca cc mu xc nh c
hiu ca phng php 27
Bng 3.4 Thi gian lu v din tch pic ca cc mu xc nh khong tuyn tnh ca phng php
28
Bng 3.5 Thi gian lu v din tch pic ca cc mu xc nh chnh xc ca phng php
29
Bng 3.6 Thi gian lu v din tch pic ca cc mu xc nh ng ca phng php
29
Bng 3.7 tan ca felodipin nguyn liu v trong HPTR vi PVP K30 trong dung dch poloxamer 1% trong nc
30
Bng 3.8 T l FDP ha tan t mu th vi PVP K30 (n=3) 31 Bng 3.9 tan ca felodipin nguyn liu v trong HPTR vi HPMC
E5 LV trong dung dch poloxamer 1% trong nc 32
Bng 3.10 T l FDP ha tan t mu th vi HPMC E5 LV (n=3) 33 Bng 3.11 tan ca felodipin nguyn liu v trong HPTR vi PEG
trong dung dch poloxamer 1% trong nc 34
Bng 3.12 T l FDP ha tan t mu th vi PEG 4000 (n=3) 35 Bng 3.13 T l FDP ha tan t mu th vi PEG 6000 (n=3) 36 Bng 3.14 tan ca felodipin nguyn liu v trong HPTR vi PVP K30,
poloxamer trong dung dch poloxamer 1% trong nc 37
Bng 3.15 T l FDP ha tan t mu th vi PVP K30, poloxamer (n=3) 38 Bng 3.16 tan ca felodipin nguyn liu v trong HPTR vi PEG
4000, poloxamer trong dung dch poloxamer 1% trong nc 40
Bng 3.17 T l FDP gii phng t HPTR, HHVL vi PEG 4000, poloxamer trong mi trng ha tan trong 5 gi (n=3)
40
Bng 3.18 tan ca felodipin nguyn liu v trong HPTR vi PEG 6000, poloxamer trong dung dch poloxamer 1% trong nc
42
Bng 3.19 T l FDP ha tan t mu th vi PEG 6000, poloxamer (n=3) 42
DANH MC CC HNH V, TH Trang Hnh 2.1 M hnh thit b th ha tan felodipin t h phn tn rn 21
Hnh 3.1 ng chun biu din mi tng quan gia nng felodipin ban u trong dung dch 1% natri laurylsulfat trong m phosphat pH 6,5 vi hp th quang
25
Hnh 3.2 ng chun biu din mi tng quan gia nng felodipin trong dung dch poloxamer 1% vi hp th quang
26
Hnh 3.3 ng chun biu din mi tng quan gia nng felodipin trong dung dch vi din tch pic p ng
28
Hnh 3.4 th ha tan ca felodipin trong mu th vi PVP K30 31 Hnh 3.5 th biu din ha tan ca felodipin trong HHVLv
HPTR vi cht mang HPMC E5 LV 33
Hnh 3.6 th ha tan ca felodipin trong mu th vi PEG 4000 35 Hnh 3.7 th ha tan ca felodipin trong mu th vi PEG 6000 36 Hnh 3.8 th ha tan ca felodipin trong mu th vi PVP K30,
poloxamer 39
Hnh 3.9 th ha tan ca felodipin trong mu th vi PEG 4000, poloxamer
41
Hnh 3.10 th ha tan ca felodipin trong mu th vi PEG 6000, poloxamer
43
1
T VN
Hin nay, s ngi trn ton th gii c chn on tng huyt p ang ngy
cng tng nhanh. Tng huyt p l yu t nguy c quan trng nht lin quan n
cc bnh mch vnh, suy tim, bnh mch mu no v bnh thn mn tnh. Nm
2005, trong s 17,5 triu ngi t vong do cc bnh tim mch th tng huyt p l
nguyn nhn trc tip gy t vong ca 7,1 triu ngi. Do vy, iu tr tng huyt
p tr thnh nhu cu thng xuyn v lu di ca ngi bnh.
Trong cc thuc iu tr tng huyt p hin nay, felodipin l thuc thuc nhm
chn knh calci c s dng kh ph bin. Tuy nhin, felodipin l dc cht thuc
nhm II trong h thng phn loi sinh dc hc, c kh nng thm tt nhng tan
hn ch lm cho qu trnh hp thu dc cht gim, nh hng ti sinh kh dng ca
thuc. V vy, chng ti tin hnh thc hin ti: Nghin cu bin php lm
tng tan v ha tan ca felodipin vi mc tiu sau:
- Nghin cu nh hng ca mt s cht mang thn nc n tan v ha
tan ca felodipin trong h phn tn rn.
2
CHNG I: TNG QUAN 1.1. Vi nt v felodipin
1.1.1. Cng thc:
Cng thc ha hc:
[20]
Cng thc phn t: C18H19Cl2NO4.
Phn t lng: 384,26 vC.
Tn khoa hc: Ethyl methyl (4RS)-4-(2,3-dichlorophenyl)-2,6-dimethyl-1,4-
dihydropyridin-3,5-dicarboxylat [8], [20], [26].
1.1.2. Tnh cht l ha v kim nghim
- Tinh th trng hoc vng nht [8], nhit nng chy 145C [20].
- Thc t khng tan trong nc, d tan trong aceton, ethanol khan, methanol v
dichloromethan [8].
- Felodipin khng bn vi nh sng, cn bo qun ni kh ro, nhit phng,
trnh nh sng.
- nh tnh: dung dch FDP 15 g/ml trong methanol c cc i hp th 238 nm
v 361 nm trong A361 / A238 = 0,34 0,36 [8].
- nh lng:
+ Phng php o ceri: da vo tnh kh ca felodipin, chun vi dung dch ceri
sulfat 0,1 M, ch th feroin sulfat [8].
+ Phng php HPLC vi detector UV bc sng 254 nm, pha ng gm dung
dch m phosphat: acetonitril: methanol= 40:40:20, ct C18-4,6 mm x 15 cm nhi
pha tnh 5 m vi tc dng 1,0 ml/ pht [26].
HN
O CH3H3CO
O
CH3H3C
OCl
Cl
3
1.1.3. Dc ng hc, tc dng v ch nh
Felodipin hp thu gn nh hon ton qua ng ung nhng chuyn ha bc
u qua gan chm vi sinh kh dng t 10-25%, t nng ti a trong huyt
tng sau khong 3-5 gi vi t l lin kt vi protein huyt tng (ch yu l
albumin) ln n 99%. Felodipin chuyn ha c gan v rut thnh dng chuyn
ha khng cn hat tnh, bi tit khong 70% qua thn v 30% qua phn. Thi gian
bn thi t 11-25 gi. Felodipin gn c hiu trn t bo c tim v c trn thnh
mch, phong ta knh calci khng cho Ca++ i vo trong t bo nn lm gin c, c
ch nucleotid phosphodiesterase vng t bo c trn, lm tng nucleotid vng gy
gin c trn mch mu lm gim huyt p. Felodipin v cc thuc thuc nhm dn
cht 1,4-dihydropyridin tc dng ch yu u tin trn mch, lm gin mch ngoi
vi, mch vnh v mch no. liu iu tr, felodipin khng gy h huyt p th
ng, t gy nhp tim nhanh do phn x [2], [3], [4], [25].
Felodipin c ch nh trong iu tr tng huyt p v au tht ngc. Trong iu
tr tng huyt p, liu khi u thng thng l 5 mg, liu duy tr t 2,5-10 mg mi
ngy. Trong iu tr au tht ngc, liu thng thng l 5 mg, c th tng ln 10 mg
nu cn. Hiu chnh liu vi bnh nhn suy gan v ngi cao tui [25].
1.1.4. Mt s bit dc cha felodipin c trn th trng:
Bng 1.1: Mt s bit dc cha felodipin c trn th trng
Tn bit dc
Dng thuc Hm lng
felodipin Nh sn xut
Plendil Vin nn gii phng ko di (GPKD)
2,5 mg
5,0 mg AstraZeneca
Felodipin
Stada 5mg
retard
Vin nn GPKD 5,0 mg Stada - VN
Logimax Vin nn GPKD
5,0 mg felodipin /
47,5 mg
metoprolol
succinat
AstraZeneca
Flodicar 5mg
MR Vin nn GPKD 5,0 mg Pymepharco
Felutam Vin nn GPKD 5,0 mg Vellpharm VN
Enfelo-5 Vin nn GPKD 5,0 mg Aegis., Ltd
4
1.2. Mt s bin php lm tng tan ca dc cht t tan:
Sinh kh dng ca mt dng thuc thng lin quan ti kh nng tan trong nc
ca dc cht . Tng tan cho cc dc cht t tan trong nc l mt bin php
cn thit ci thin sinh kh dng ca chng.
1.2.1. Lm gim kch thc tiu phn:
Theo phng trnh Noey Whitneys, din tch b mt tip xc ca cht tan v
dung mi nh hng ti tan ca cht tan. Khi kch thc tiu phn cht tan gim,
tng din tch tip xc v mc tng tc gia dung mi v cht tan gip tng
tan. Cc phng php c th s dng gim kch thc tiu phn dc cht nh
phng php xay, nghin, micronization v nano nh tng. Mi phng php c
nguyn tc v s dng thit b gim kch thc tiu phn khc nhau.
Micronization c p dng vi griseofulvin, progesteron, spironolacton,
diosmin v fenofibrat. Cn nano nh tng c p dng cho mt s dc cht
nh tarazepid, paclitaxel, bupravaquon atovaquon v amphotericin B [9], [19].
1.2.2. iu chnh pH:
Khi s dng cc t dc iu chnh pH trong cng thc bo ch, cc thuc t
tan trong nc c th cho hoc nhn proton chuyn thnh dng c th ha tan.
iu chnh pH c th p dng cho c thuc dng ng tiu ha v ngoi ng
tiu ha, c thuc dng lng v dng rn (to vi mi trng) [9].
1.2.3. S dng ng dung mi:
Trong phng php ny, nc v mt dung mi ng tan vi nc c trn ln
to thnh mt h dung mi c kh nng lm tng tan ca dc cht do lm thay
i hng s in mi ca dung mi ban u. ng dung mi thng c kt hp
vi iu chnh pH ci thin tan ca dc cht trong dng bo ch lng dng
ng tiu ha v ngoi ng tiu ha [21]. Mt s dung mi c s dng to
ng dung mi nh PEG 300, PEG 600, polyglycol, ethanol, dimethyl sulfoxid
(DMSO), dimethyl acetoamid (DMA),
5
1.2.4. To phc d tan:
Phc hp dc cht thn du-cyclodextrin (CD) c s dng kh ph bin
ci thin mc v tc tan ca cc dc cht t tan cng nh tng sinh kh dng
ca cc dng thuc [9]. Cc CD l cc phn t hnh nhn, b mt ngoi thn nc,
phn thn du l cc l rng ng knh 5-8 A, y chnh l khoang cha cc dc
cht thn du khi phc hnh thnh [17].
1.2.5. S dng h phn tn rn:
Dc cht c phn tn trong mt hay nhiu cht mang hoc h ct bng
phng php thch hp c th lm tng tan ca dc cht t tan trong nc.
Nhiu dc cht t tan trong nc c ci thin tan trong cc ch phm bng
phng php ny: griseofluvin-PEG, itraconazol-HPMC, nifedipin-PVP [10].
1.2.6. Cc phng php khc:
- To mui, to tin thuc.
- S dng cht din hot lm tng tan.
- To vi nh tng, nano nh tng.
1.3. H phn tn rn:
1.3.1. Khi nim:
H phn tn rn (HPTR) l h mt pha rn trong mt hay nhiu dc cht
c phn tn trong mt hay nhiu cht mang (carriers) hoc ct (matrix) tr v
mt tc dng dc l, c iu ch bng phng php thch hp [5].
H phn tn rn ci thin tan ca dc cht t tan, lm tng din tch tip xc
gia dc cht vi mi trng ha tan sau khi cht mang c ha tan. Chnh v
vy tc gii phng v ha tan dc cht cng tng ln, iu ny rt quan trng
trong vn ci thin sinh kh dng ca dc cht [5].
1.3.2. Phn loi:
Da vo cu trc ha l ca h phn tn rn, ngi ta c th phn chia h phn
tn rn thnh cc loi sau [21], [23]:
- Hn hp eutecti: mt hn hp eutecti n gin bao gm hai thnh phn c th trn
ln hon ton trng thi lng nhng ch trn ln rt hn ch khi trng thi rn.
6
H phn tn rn c cu trc hn hp eutecti c to ra bng cch lm ng rn
nhanh dng chy ng nht hai thnh phn c tnh cht nh trn.
- S kt ta dng v nh hnh trong ct dng tinh th: tng t nh hn hp eutecti
nhng dc cht tn ti dng v nh hnh.
- Dung dch v hn dch thy tinh: dung dch thu tinh l h ng th, trong cht
tan tan trong cht mang thy tinh. Hn dch thy tinh l h trong cc ht kt ta
l lng trong dung mi thy tinh. Nng lng mng li trong dung dch v hn
dch thy tinh thng thp.
- Dung dch rn: dung dch rn c th xem nh dung dch lng, ch bao gm mt
pha, khng phn bit s lng cc thnh phn. i vi dung dch rn, kch thc
cc tiu phn dc cht c gim n mc ti thiu tuyt i ca n (kch
thc phn t) v mc gii phng dc cht c xc nh bng mc gii
phng cht mang. C th phn loi cc dung dch rn theo s trn ln ca cc thnh
phn (dung dch rn ng th hay khng lin tc) hoc theo cch thc m cc phn
t ha tan c phn b trong dung mi rn (dung dch rn thay th, k hay v nh
hnh):
+ Dung dch rn lin tc: trong mt dung dch rn lin tc, cc thnh phn c th
trn ln tt c cc t l. V mt l thuyt, iu ny c ngha l bn lin kt gia
hai thnh phn ln hn lc lin kt gia cc phn t ca mi thnh phn ring l.
Cc dung dch rn thuc loi ny cha c ng dng trong dc phm.
+ Dung dch rn khng lin tc: trong cc dung dch rn khng lin tc, ha tan
ca mi thnh phn trong cc thnh phn khc hn ch. Da trn nhng nghin cu
thc t, Goldberg v cc cng s xut rng dung dch rn khng lin tc ch nn
c p dng khi tan ca hai thnh phn mc trn 5%.
+ H dung dch rn thay th: c kch thc ca cc phn t cht tan ln hn 15%
kch thc phn t dung mi. Cc dung dch rn c in c cu trc tinh th, trong
cc phn t cht tan c th hoc thay th cho cc phn t dung mi trong mng
tinh th hoc va vi cc khe h gia cc phn t dung mi.
7
+ H dung dch rn k: trong cc dung dch rn k, cc phn t cht tan chim
khng gian k gia cc phn t dung mi trong mng tinh th. ng knh phn t
cht tan nh hn 5% so vi ng knh phn t dung mi.
1.3.3. Mt s phng php ch to h phn tn rn:
HPTR c th c ch to bng cc phng php sau y [5], [10], [21], [23] :
Phng php un chy:
- Nguyn tc chung: un chy cht mang ri phi hp dc cht vo cht mang
un chy nhit thch hp, khuy trn ti khi thu c dung dch trong sut,
lm lnh nhanh ng thi vn khuy trn ti khi h ng rn li. Sn phm c
nghin nh v ry ly cc ht c kch thc nht nh.
- Phm vi p dng: dc cht bn vi nhit, cht mang c nhit nng chy tng
i thp, linh ng ca cht mang khi trng thi nng chy thay i s
kt hp cc phn t dc cht.
- Cc phng php:
+ Phng php n nng chy (Hot stage extrusion): phng php ny bao gm
qu trnh n dc cht v cht mang c trn trc vi tc n rt ln
nhit nng chy trong mt khong thi gian ngn. Sn phm thu c em lm
ngui nhit phng v nghin nh.
+ Phng php un chy ng t (Melt agglomeration): nung nng mt hn hp
ca dc cht, cht mang v t dc nhit ln hn hoc bng nhit nng
chy ca cht mang, sau lm ngui v nghin nh.
Phng php dung mi:
- Nguyn tc chung: ha tan dc cht v cc cht mang trong mt dung mi d bay
hi sau bc hi dung mi. Trong phng php ny, c th hn ch s phn hy
dc cht v cht mang do nhit v qu trnh bc hi dung mi hu c xy ra
nhit thp. Cc bc c bn ca qu trnh iu ch HPTR theo phng php ny
bao gm ha tan dc cht v cht mang (thng l polyme) trong mt dung mi
hoc mt hn hp cc dung mi. Loi b dung mi, sn phm thu c em nghin
thnh bt.
8
- Phm vi p dng: dc cht v cht mang khng bn vi nhit. C dung mi thch
hp ha tan c dc cht v cht mang hoc cc dung mi khc nhau nhng c kh
nng trn ln (nu dc cht v cht mang khng ng tan trong mt dung mi).
- bay hi dung mi, ngi ta c th s dng cc bin php sau:
+ Bay hi dung mi nhit phng, kt hp thi kh gip dung mi bay hi
nhanh hn.
+ Bc hi dung mi trn ni cch thy, lm kh trong bnh ht m.
+ Bc hi dung mi di p sut gim bng my ct quay hoc thit b sy chn
khng nhit thp.
+ K thut phun sy: dc cht c ha tan hoc phn tn vo cht mang sau
c phun vo mt dng kh nng loi b dung mi. Vi k thut ny, dung mi
bay hi nhanh, hn ch hin tng tch pha khi HPTR hnh thnh, c th kim sot
kch thc tiu phn rn. Vi k thut phun sy, dc cht tn ti dng v nh
hnh thng chim t l cao hn [12].
+ K thut ng kh: gm 3 giai on l giai on lnh ng, giai on thng hoa
m v giai on bc hi m lin kt cn li. u im ca phng php ny l ci
thin ha tan do lm thay i trng thi kt tinh, to cc l xp do dung mi bay
hi, do lm tng kh nng ht nc, trnh phn hy dc cht [1].
+ K thut phun ng t: dung dch c phun qua nit lng hoc khng kh lnh
kh v nh git lnh ng kh. K thut ny cng hn ch s phn tch pha, c
th kim sot kch thc tiu phn rn.
+ K thut s dng cht lng siu ti hn (SCF): ha tan dc cht v cht mang
trong mt dung mi thch hp, dung dch c qua mt ming vi cng vi SCF
tch ring dung mi. K thut ny c th gip to ra ht dc cht nm trong
khong gii hn kch thc 5 2000 nm.
Phng php ng kt ta: nh t t dung mi vo dung dch cha dc cht v
cht mang km theo khuy lin tc. Trong qu trnh thm dung mi, dc cht v
cht mang s ng kt ta to thnh cc vi ht. Ht c lc, sy kh trong chn
9
khng nhit phng v gi bn trong lng p (37C) trong 12 gi, sau c
a qua ry la chn kch thc ph hp.
Ngoi ra, HPTR cn c th bo ch bng phng php ng nghin, dung mi
thm t v chiu x vi sng [19].
1.3.4. C ch lm tng tan v tc ha tan dc cht trong h phn tn rn:
i vi cc dc cht c tan di 1 mg/ml v tc ha tan di 0,1 mg.cm-
2pht
-1 trong mi trng pH t 1-8, nhit 37C, thng c vn v sinh kh
dng do qu trnh hp thu dc cht t ng tiu ha b gii hn bi tan v tc
ha tan ca dc cht [5]. a dc cht t tan vo HPTR l mt trong cc
phng php vt l lm tng tan ca dc cht, ci thin sinh kh dng ca
thuc. HPTR lm tng c tan v tc tan ca dc cht, mc tng cc tiu
ch ny ph thuc vo loi cht mang s dng, vo t l gia dc cht v cht
mang, vo phng php to HPTR. S tng tan v tc ha tan ca dc cht
trong HPTR c th theo mt s c ch sau y [5], [23]:
- Lm thay i trng thi kt tinh ca dc cht, hoc chuyn t dng kt tinh sang
dng v nh hnh c kh nng ha tan tt hn (khng i hi nng lng ph v
mng tinh th).
- Lm gim kch thc ca tiu phn dc cht: dc cht c phn tn mc
cc k mn, thm ch mc phn t nu h c cu trc dung dch rn. S gim
kch thc ny khng mc phi hin tng kt t cc tiu phn mn di tc ng
ca lc Van der Waals do s c mt ca cht mang bao quanh tiu phn dc cht,
to ra din tch b mt ha tan ln hn sau khi cht mang c ha tan.
- Lm tng mc thm t mi trng ha tan ca dc cht do c mt ca cht
mang thn nc, c bit l khi trong HPTR c mt cht din hot.
- Lm gim nng lng ca s ha tan.
- To phc d tan.
1.3.5. u nhc im ca h phn tn rn:
HPTR thng c s dng ci thin tan v ha tan ca cc dc cht
t tan do s gim kch thc tiu phn dc cht, tng kh nng thm t v ci
10
thin xp ca dc cht, cng nh hn ch dng tinh th, tng dng v nh hnh
ca tiu phn dc cht. Ngoi ra, a dc cht vo HPTR cn gip che du mi
v ca dc cht, d dng ng dng trong dng bo ch cc dng vin nn gii
phng nhanh hay ko di [18].
Tuy nhin, HPTR cng c mt s nhc im sau:
- n nh: qu trnh phn tch pha v kt tinh li lm cho HPTR km n nh v
mt vt l. Qu trnh ny c th lm gim kh nng gii phng dc cht ca
HPTR.
- Cc tnh cht ha l ca h ph thuc vo nhiu yu t: vi phng php un
chy, nhit nung nng, thi gian nung nng, phng php lm lnh, phng
php v cch thc to thnh bt t HPTR u c th nh hng n tnh cht ca
HPTR. i vi phng php s dng dung mi, t l dc cht/dung mi hoc
dc cht/cht mang, k thut lm bay hi dung mi cng c nh hng ng k
n cc tnh cht ha l ca h.
- Phng php bo ch: i hi nhit cao (phng php un chy) hoc s dng
cc dung mi hu c c hi (phng php bay hi dung mi).
- Pht trin dng bo ch: cc tiu phn ca HPTR nh, d dnh s gy kh khn
trong qu trnh nghin, ry, trn v dp vin. Nhc im ny c th lm gim kh
nng a cc dc cht phn b trong HPTR vo mt dng bo ch thch hp.
- Kh nng m rng qui m sn xut: tnh cht ha l v s n nh ca HPTR c
th b nh hng khi m rng qui m sn xut [7].
1.3.6. Mt s cht mang thng s dng trong h phn tn rn:
Cc cht mang s dng trong HPTR cn d tan trong nc hay cc dung mi hu
c thng thng, c nhit chuyn ha thy tinh cao, nhit nng chy thp,
bn vng v mt nhit ng, d loi dung mi ngay c khi dung dch c nht
cao, khng c tc dng dc l ring, khng c vi c th v to c HPTR c
n nh cao trong qu trnh bo qun [5].
- Phn loi:
11
Bng 1.2: Phn loi cc cht mang s dng trong h phn tn rn [27]
Th h 1: cht mang dng tinh th
Ure, cc loi ng, cc acid hu c
Th h 2: cht mang v nh hnh
Polyethylenglycol (PEG), polyvinylpyrolidon
(PVP), polyvinylacetate (PVA), polymethacrylat,
cc dn xut ca cellulose
Th h 3: cht mang hot ng b mt t nh ha
Poloxamer 408, Tween 80, Gelucire 44/14
- c im ca mt s cht mang thng dng:
+ Polyvinylpyrolidon (PVP): PVP l sn phm trng hp ca vinylpyrolidon, c
trng lng phn t t 2500 n 3000000. Nhit chuyn ha thy tinh ca mt
loi PVP khng ch ph thuc vo khi lng phn t ca n m cn vo ph thuc
vo m. Ni chung, nhit chuyn ha thy tinh ca cc PVP cao nn PVP
thch hp hn khi iu ch bng phng php dung mi. Kh nng tan trong nc
ca PVP kh tt nn c th ci thin kh nng ha tan v tnh thm ca dc cht.
Khi tng chiu di phn t PVP th kh nng tan trong nc ca chng gim trong
khi nht ca dung dch tng ln. T l gia dc cht v PVP trong HPTR cng
nh hng ti kh nng ha tan v gii phng dc cht t h, kh nng ny c xu
hng tng theo t l PVP trong h.
V d: HPTR piroxicam/PVP c t l gii phng dc cht tng cng vi s tng
t l cht mang. T l gii phng cao nht khi t l cht mang/dc cht l 4/1.
Nhng nu tip tc tng t l cht mang ln 5/1 v 9/1 th t l gii phng dc cht
li gim [21].
+ Polyethylenglycol (PEG): l cc polyme ca ethylene oxyd, c khi lng phn
t trong khong 200 300000. nht ca PEG tng theo khi lng phn t ca
n. Cc PEG c khi lng phn t t 4000-6000 thng xuyn c s dng
iu ch HPTR, bi v trong khong khi lng phn t ny, kh nng tan trong
nc kh cao v vic xc nh hm m khng phi l mt vn ln v im nng
chy vt qu 50C. u im ca PEG khi iu ch HPTR l kh nng ha tan
trong nhiu loi dung mi hu c khc nhau, nhit nng chy thng thp (di
65C), ph hp trong vic iu ch HPTR c theo phng php un chy [23]. Nu
12
s dng PEG c khi lng phn t thp, ch phm thay i mc ng nht,
dnh cng l mt yu t gy kh khn khi to HPTR. Cc PEG vi khi lng phn
t cao hn cng c s dng thnh cng tng tan v ha tan ca dc
cht trong HPTR, ch phm c cha PEG 8000 v 10000 tng tan so vi dc
cht tinh khit. Khi to thnh HPTR vi cc PEG, nu t l dc cht qu cao, kh
nng dc cht s tn ti dng tinh th nh trong HPTR nhiu hn l phn tn
dng phn t. Nhng nu t l cht mang qu cao c th lm cho dc cht tn ti
hon ton dng v nh hnh, do gy tng qu mc s ha tan v gii phng
dc cht [7], [23], [21].
V d: T l gliclazid gii phng tng khi a vo HPTR trong PEG 4000, 6000
hoc 8000 [13].
+ Cc dn xut ca cellulose: cellulose l polysaccharid t nhin, thng gp trong
thc vt. Phn t l cc chui khng phn nhnh, trong cc n v saccharid lin
kt vi nhau bng lin kt -1,4-glycosid. Bng qu trnh alkyl ha hoc ester ha,
ngi ta to ra cc dn xut ca cellulose nh methylcellulose (MC),
hydroxypropylcellulose (HPC), hydroxypropylmethylcellulose (HPMC),
celluloseacetatphthalat (CAP)HPMC l hn hp cc ether ca cellulose trong
c 16,5-30% l sn phm methyl ha nhm hydroxyl v 4-32% l sn phm
hydroxypropyl ha. Trng lng phn t HPMC nm trong khong 10000-
1500000. HPMC tan trong nc, hn hp ethanol: dichloromethan, methanol:
dichloromethan [21]. HPMC E5 LV c t l nhm methoxy t 28-30%, nhm
hydroxypropyl t 7-12%, nht ca dung dch 2% trong nc (khi lng/th
tch) 20C l 5 mPa s [22], [28].
+ Cht din hot: l cc cht m nng thp hp th ln cc b mt lm thay i
tnh cht ca b mt hoc lm gim nng lng t do gia cc b mt tip xc nhau.
Cc cht din hot c cu trc c trng gm mt u a nc v mt u k nc.
Vi cc c im nh vy, cht din hot c kh nng lm thay i c tnh nhit
ng hc, mc tan r, khuch tn, ha tan v gii phng dc cht. Cht din
hot t khi c dng n c lm cht mang m thng c dng phi hp vi
13
cc cht mang khc [5]. Poloxamer l mt nhm cht din hot khng ion ha c
dng lm cht gy phn tn, cht nh ha, cht tng tan, lm t dc trn cho
vin nn, tc nhn gy thm. Poloxamer l tn gi chung ca mt nhm cc ng
polyme ca propylen oxid v ethylen oxid, phn t c u k nc l
polypropylenoxid v phn thn nc l polyethyleneoxid. Cc poloxamer c th
phn loi theo khi lng phn t v t l ethylen oxid trong phn t. Poloxamer
407 c khi lng phn t trung bnh khong 9840-14600, trong polyoxyethylen
chim khong 70-75% khi lng phn t, cn li l polyoxypropylen. Poloxamer
407 tan tt trong nc v ethanol, ch s HLB 18-23 [22].
+ Ngoi ra, cc cht mang thng c s dng khc l polyacrylat v
polymethacrylat, polyvinylalcohol (PVA), crospovidon (PVP-CL),
polvinylpyrolidon-polyvinylacetat copolyme (PVP-PVA), ure, ng, polyol v cc
polyme ca chng (chitosan v mui chitosanglutamat), cc acid hu c (acid
succinic, acid citric,) [21].
1.3.7. Cc phng php nh gi c tnh ca h phn tn rn
- Knh hin vi in t qut (Scanning Electron Microscope - SEM): nh gi kch
thc tiu phn, c im hnh thi b mt ca dc cht v cht mang, cu trc a
hnh ca dc cht, s phn tn ng u ca cc tiu phn dc cht trong ct
[18].
- nh gi tan v ha tan: so snh ha tan ca dc cht, hn hp vt l
ca dc chtcht mang v HPTR dc cht- cht mang c th cho bit c ch ca
vic ci thin kh nng gii phng dc cht ( tan/ thm t/ gim kch thc
ht) [18].
- Phn tch nhit vi sai (Differential Scanning Calorimetry - DSC): nghin cu s
thay i trng thi vt l ca HPTR c th xy ra trong qu trnh un chy do s c
mt ca cc polyme c th nh hng n qu trnh nng chy ca dc cht. Kt
qu thu c cn c kim nh li bng mt phng php khc. Nhn chung, khi
t l tinh th di 2% s kh c th pht hin c [18].
14
- Nhiu x tia X: gip nh gi trng thi kt tinh trong h. Nhiu x tia X l hin
tng cc chm tia X nhiu x trn b mt tinh th ca cht rn do tnh cht tun
hon ca cu trc tinh th to nn cc cc i v cc tiu nhiu x khi tha mn
iu kin Bragg: 2d.sin = n.
d - khong cch gia cc mt nguyn t phn x
- gc phn x
bc sng tia X
n s bc phn x [6]
Phn kt tinh to ra cc nh nhiu x nhn v hp, phn v nh hnh li cho
mt nh rt rng. T l gia cc cng c th c s dng tnh ton s
lng tinh th trong h [23].
1.3.8. Mt s nghin cu v h phn tn rn cha felodipin:
Kim J. v cng s tin hnh nghin cu ch to HPTR ca felodipin vi cc
cht mang PVP K30, HPMC 2910, poloxamer 407 bng phng php dung mi.
Felodipin c ha tan trong dung mi ethanol vi lng thch hp (ty theo cht
mang), dung dch ny c nh git vo cht mang. Qu trnh bc hi dung mi
c tin hnh trong chn khng nhit phng, HPTR thu c em nghin nh
vi chy ci. Kt qu thu c cho thy, vi cht mang PVP K30, t l FDP: PVP
K30 l 1:10 v 1:15, ha tan tng i nh nhau v t khong 63% ngay trong
1 gi u. i vi cht mang l HPMC 2910, ha tan cao nht t khong 70%
t l 1:10 nhng qu trnh ha tan xy ra chm hn. Cn i vi cht mang l
poloxamer 407, ha tan cao nht t khong 80% sau 1 gi u t l 1:10 gia
dc cht v cht mang [15].
Won D. v cng s nghin cu lm tng c tnh ha l ca ht phn tn rn
bng k thut phun cht lng siu ti hn. HPTR ca FDP c to ra vi cht
mang HPMC v cht din hot bng phng php bay hi dung mi thng thng
v phng php s dng cht lng siu ti hn. Cc nguyn liu dng l FDP,
HPMC 2910, poloxamer 188, poloxamer 407, polyoxyethylen (60), du thu du
hydro ha (HCO-60), CO2 tinh khit.
15
- Phng php bc hi dung mi thng thng: FDP v HPMC c ha tan v
phn tn trong ethanol, sau thm cc cht din hot vo, loi ethanol bng mt
thit b ct quay p sut gim 450C v 45 vng/pht trong 12 gi, h phn tn rn
c co ra bng tha v lm kh trong iu kin chn khng 370C trong 24 gi,
HPTR thu c em nghin thnh bt v bo qun trong bnh ht m nhit
phng.
- Phng php s dng cht lng siu ti hn (SCF): u tin FDP, HPMC, cht
din hot c ha tan v phn tn vo hn hp ethanol: methylen clorid = 5,5:4,5
(kl/kl). CO2 c a vo b cha t p sut v nhit t cn bng (100 bar
v 450C), dung dch FDP/polyme c np vo b vi tc 0,5 ml/pht qua vi
phun cng vi CO2 vi tc CO2 l 30 ml/pht. Sau qu trnh chit dung mi
bng CO2, dung mi v CO2 c loi b, HPTR bm trn thnh v y ca b
c thu li.
Kt qu cho thy: Kch thc ht ca HPTR l t 200 250 nm. Kch thc ht
duy tr c 1 gi theo phng php s dng SCF, v duy tr c trn 6 gi i
vi phng php bc hi dung mi thng thng trong nc ct. Da vo d liu
phn tch nhit vi sai v nhiu x tia X xc nhn s chuyn th hnh ca FDP t
dng tinh th sang dng v nh hnh trong HPTR theo c hai phng php trn.
tan ca HPTR iu ch theo phng php s dng cht lng siu ti hn l 1,5-20
g/ml, trong khi tan ti a l 35-110 g/ml, ha tan l 90% sau 2 gi [29].
Suknuntha K. v cng s nghin cu c tnh ca HPTR dng mng phim ca
FDP vi PVP v nh gi tc ng ca dung mi ti c tnh ca h. Hn hp dung
mi dichloromethan v ethanol c phi hp cc t l 9/1, 7/3, 5/5, 3/7 v 1/9 v
khi lng. Mng phim PVP K90 vi 10% FDP c bo ch bng cch ha tan
0,9 g PVP K90 v 0,1 g FDP trong 10 ml hn hp dung mi trong bnh nn 50 ml,
lc cho tan hon ton. Mt lng dung dch 10 ml c a ln khun kch thc 8
cm x 8 cm, khun c gi c nh trn mt b mt, kim sot qu trnh bay hi
dung mi din ra t t iu kin nhit phng. H tip tc c thm 12 gi
nhit phng m bo loi b tt c lng dung mi cn li. HPTR c
16
nh gi dy ca mng phim, trng thi kt tinh vi phng php phn tch DSC
v nhiu x tia X. Kt qu cho thy, vi dung mi ethanol, tan ca HPTR l cao
nht. Tuy nhin, t l 5/5 gia hai dung mi trong hn hp, FDP trng thi v
nh hnh trong cht mang v gi n nh c trng thi ny trong 2 thng [24].
Dasgupta A. nghin cu ci thin tan ca FDP bng cch s dng HPTR vi
cc cht mang PEG cc t l dc cht/PEG l 1/1-1/2-1/3-1/4, PVP K30 cc t
l dc cht/PVP K30 l 1/1-1/2-1/3-1/4, hydroxyl -cyclodextrin cc t l dc
cht/HCD l 1/1-1/2 v cyclodextrin t l 1/1 so vi dc cht. HPTR c
bo ch bng phng php dung mi vi dung mi c dng l ethanol, thi gian
trn trong 30 pht. Kt qu cho thy tan tt nht ca FDP l 14,68 v 10,08
g/ml khi to HPTR vi cht mang PEG v PVP K30 t l 1/2 [11].
Konno H. v cng s nghin cu nh hng ca loi polyme n c tnh gii
phng FDP t HPTR v nh hnh cha FDP. FDP c ha tan trong ethanol v
thm vo cc polyme khc nhau bao gm PVP K30, HPMC v HPMCAS. Dung
mi c bay hi chn khng nhit phng trong 8 gi, sau sn phm thu
c em nung n 160C trong vi giy m bo rng HPTR dng v nh
hnh. Kt qu cho thy, s gii phng FDP t HPTR vi cc cht mang u cao hn
trng thi cn bng v tan ca FDP dng tinh th, ngoi tr HPTR cha t 10-
15% PVP v khi lng. Mt khc, t l FDP gii phng c s khc nhau gia cc
HPTR cha cc cht mang khc nhau. T l gii phng cao nht t c trong
vng 60 pht vi h cha PVP trong khi thi gian ny l t 180 n 240 pht vi
cc h cha HPMC. Cc polyme u c tc dng trong vic c ch s ti kt tinh
ca FDP trong HPTR trong hiu qu nht l PVP K30 [16].
17
Chng 2: NGUYN LIU, THIT B V PHNG PHP
NGHIN CU
2.1. Nguyn liu v thit b
1.1.1. Nguyn liu:
Bng 2.1: Cc nguyn liu s dng trong nghin cu
STT Tn nguyn liu Ngun gc Tiu chun
1 Felodipin Supor (Trung Quc) EP 7.0
2 PVP K30 Trung Quc BP 2008
3 HPMC E5 Dow (M) Nh sn xut
4 PEG 4000 Singapore Nh sn xut
5 PEG 6000 Trung Quc Nh sn xut
6 Poloxamer Sigmaaldric (Singapore) Nh sn xut
7 Dinatri hydrophosphat
dodecahydrat Trung Quc
Tinh khit ha hc
8 Natri dihydrophosphat
dihydrat Trung Quc
Tinh khit ha hc
9 Natri laurylsulfat Singapore Nh sn xut
10 Natri hydroxid Trung Quc Tinh khit ha hc
11 Ethanol tuyt i Vit Nam DVN IV
12 Methanol Baker (M) PA (dng cho
HPLC)
13 Acetonitril Baker (M) PA (dng cho
HPLC)
14 Acid phosphoric Merck PA (dng cho
HPLC)
15 Nc ct Vit Nam DVN IV
1.1.2. Thit b:
- Cn k thut SARTORIUS TE412 c
18
- Cn phn tch SARTORIUS TE214S c
- My khuy t IKAC-MAG HS-4 c
- My o pH EUTECH Instrument Thy in
- My siu m ng nht WiseClean Hn Quc
- B iu nhit Wisecircu Fuzzy Control System c
- My th ha tan ERWEKA DT600 c
- My ly tm Rotina 46 c
- Cn xc nh hm m Precisa XM60 Thy in
- My o quang UV VIS HITACHI U-1900 Nht Bn
- My o ph nhiu x tia X D8 Advance, Brucker c
- My phn tch nhit vi sai DSC 1 Mettler Toledo Thy S
- My sc k lng hiu nng cao Shimadzu CLASS-VP 5.03- Nht Bn
1.2. Ni dung nghin cu:
1.2.1. Kho st nh hng ca cc cht mang PVP K30, HPMC E5 LV, PEG 4000,
PEG 6000 n tan v ha tan ca felodipin trong HPTR.
1.2.2. Kho st nh hng ca poloxamer n tan v ha tan ca felodipin
trong HPTR vi cc cht mang PVP K30, PEG 4000, PEG 6000.
1.3. Phng php thc nghim:
1.3.1. Cc phng php bo ch:
Phng php bo ch h phn tn rn:
- Cn cc thnh phn theo t l thit k trong cng thc.
- Ha tan FDP v poloxamer (PLX) (nu c) trong lng ethanol tuyt i thch
hp, thm cht mang vo dung dch dc cht trong ethanol, khuy lin tc trn
my khuy t trong khi dung mi bay hi, 48 gi trong bnh ht m loi dung
mi cn li.
- Nghin nh HPTR thu c vi chy ci, ry qua ry 250, xc nh hm m
nhanh vi cn xc nh hm m (tr HPTR cha PEG), ng l, bo qun trong
bnh ht m.
19
Phng php ch to hn hp vt l:
- Cn cc dc cht v cht mang theo t l thit k ging thnh phn ca HPTR.
- Trn dc cht v cht mang thnh hn hp bt kp theo nguyn tc trn ng
lng. Ry hn hp bt qua ry 250 thu c hn hp bt ng nht.
1.3.2. Cc phng php nh gi mt s ch tiu ca h phn tn rn:
1.3.2.1. Phng php nh lng felodipin c trong h phn tn rn, hn hp vt l
- Phng php o quang:
+ Dung dch 1% natri laurylsulfat (NaLS) trong m phosphat pH 6,5: cn 6,42 g
natri dihydrophosphat dihydrat v 7,01 g dinatri hydrophosphat dodecahydrat ha
tan trong khong 900 ml nc ct, thm 10,0 g NaLS, siu m cho tan hon ton,
iu chnh pH n 6,5, chuyn vo bnh nh mc 1000 ml, b sung th tch va
n vch bng nc ct.
+ Dung dch chun gc CG: cn chnh xc khong 125,0 mg FDP vo bnh nh
mc 50 ml, ha tan vi khong 30 ml methanol, siu m 5 pht cho tan hon ton,
b sung th tch va n vch bng methanol.
+ Dung dch chun thm CT: ht chnh xc 1,0 ml dung dch chun gc vo bnh
nh mc 25 ml, b sung th tch va n vch bng dung dch 1% NaLS trong
m phosphat pH 6,5.
+ Mu chun: ht chnh xc 1,0 ml dung dch chun thm CT vo bnh nh mc 10
ml, b sung va th tch bng dung dch chun 10,0 g/ml pha t dung dch
chun gc.
+ Mu th: Cn chnh xc mt lng HPTR tng ng 5,0 mg FDP cho vo bnh
nh mc 25 ml, ha tan trong khong 15 ml methanol, siu m 5 pht cho tan hon
ton, b sung th tch n vch bng methanol. Ht chnh xc 5,0 ml dung dch trn
vo bnh nh mc 100 ml, b sung th tch n vch bng dung dch 1% NaLS
trong m phosphat pH 6,5. Ht chnh xc 1,0 ml dung dch chun thm CT vo
bnh nh mc 10 ml, b sung va th tch bng dung dch va pha. Ly tm 5000
v/p/10p. Thu ly dch trong, o hp th bc sng 361,5 nm, mu trng l
dung dch 1% NaLS trong m phosphat pH 6,5.
20
+ Xc nh hm lng ca FDP theo cng thc:
% FDP = x 100 (%)
C : nng dung dch chun (g/ml)
Dt, Dc: hp th quang ca mu th v mu chun
m: khi lng mu th (g)
- Phng php sc k lng hiu nng cao:
+ Pha ng: Acetonitril: H2O= 80:20
+ Detector: UV 234 nm
+ Ct: C18 Phenomenex (4,6 mm x 25 cm; 5m)
+ Tc dng: 1 ml/pht
+ Th tch tim: 20 l
+Dung dch chun: pha dung dch chun gc 2,0 mg/ml FDP chun trong methanol.
Pha cc dung dch chun th cp 0,5; 1,0; 2,0; 4,0; 8,0; 12,0; 16,0; 20,0 g/ml vi
dung mi pha long l pha ng.
+ Dung dch th: cn chnh xc mt lng mu th (HPTR, HHVL) tng ng
vi 5,0 mg FDP vo bnh nh mc 50 ml, ha tan trong khong 30 ml pha ng,
siu m 5 pht cho tan hon ton, b sung th tch va bng pha ng. Ht chnh
xc 5,0 ml dung dch trn vo bnh nh mc 50 ml, b sung th tch n vch bng
pha ng.
+ Tnh ton kt qu: % FDP = x 100 (%)
Cc : nng dung dch chun (10,0 g/ml) (g/ml)
St, Sc: din tch pic dung dch th v dung dch chun 10,0 g/ml (mAU)
m: khi lng mu th (g)
1.3.2.2. Phng php nh gi tan ca felodipin nguyn liu v trong h phn
tn rn trong dung dch poloxamer 1%
Pha dung dch PLX 1% trong nc. Cn mt lng HPTR hoc FDP nguyn
liu tng ng khong 30 mg FDP (lng d) vo ng nghim c nt. Thm vo
21
mi ng nghim chnh xc 10,0 ml dung dch PLX 1%, y kn nt, gi n nh
nhit 37C trong 24 gi trong b iu nhit, khuy trn trong qu trnh. Sau 24
gi, ly cc dung dch em ly tm 5000 v/p/20 p( cn ly mu c thi im sau
kim tra s bo ha dc cht). Thu ly dch trong, pha long bng dung dch PLX
1% n nng khong 20,0 g/ml. Ly tm dung dch thu c 5000 v/p/10p, thu
ly dch trong, o hp th = 361,5 nm. Hoc pha long bng pha ng n
nng khong 10,0 g/ml nh lng bng phng php HPLC. Pha dung dch
FDP 20,0 g/ml trong dung dch PLX 1% t dung dch chun gc CG lm chun, o
hp th = 361,5 nm.
+ Tnh ton kt qu: tan = (g/ml)
C: nng dung dch chun (g/ml)
Dt, Dc: hp th quang ca dung dch th v dung dch chun.
K: h s pha long
T kt qu ny ta c th tnh ton s gam FDP tan trong 100 g dung mi.
1.3.2.3. Phng php nh gi kh nng ha tan felodipin t h phn tn rn, hn
hp vt l
- iu kin
+ Thit b cnh khuy gi tnh theo USP 30. Mu th (HPTR, HHVL) tng ng
5,0 mg FDP c t trong mt ti lc trong gi.
+ 500ml dung dch 1% NaLS trong m phosphat pH 6,5.
+ Nhit 37 0,50C.
+ Tc khuy: 50 vng/pht.
+ Thi im ly mu: 0,5h, 1h, 2h, 3h, 4h, 5h
Hnh 2.1: M hnh thit b th ha tan felodipin t h phn tn rn
22
- Dung dch 1% NaLS trong m phosphate pH 6,5, dung dch chun gc CG, dung
dch chun thm CT, dung dch chun 10,0 g/ml: chun b nh trong mc 2.3.2.1.
- Dung dch th: Ti cc thi im quy nh rt 12,0 ml dch ha tan, b sung 12,0
ml mi trng.
- Tin hnh:
+ Mu trng: dung dch 1% NaLS ly tm 5000 v/p/10p.
+ Mu th: ly tm 5000 v/p/10p dch ha tan. Ht 1,0 ml dung dch chun thm vo
bnh nh mc 10 ml, b sung va th tch bng dch ha tan tng ng ly
tm.
+ Mu chun: ht 1,0 ml dung dch chun thm vo bnh nh mc 10 ml, b sung
va th tch bng dung dch chun 10,0 g/ml.
+ o hp th ca mu th v mu chun = 363,5 nm.
- Tnh ton kt qu:
+ Nng FDP cha hiu chnh ln ht th n Cn0:
Cn0 =
Cn0: nng FDP cha hiu chnh ca ln ht th n (g/ml)
Cc: nng FDP trong mu chun (g/ml)
Dt, Dc: hp th quang ca mu th v mu chun
+ Nng FDP sau khi hiu chnh ln ht th n c tnh theo cng thc sau:
Cn = Cn0 + Cn-1
Cn: nng FDP hiu chnh ca ln ht th n (g/ml)
Cn0: nng FDP cha hiu chnh ca ln ht th n (g/ml)
Cn-1: nng FDP hiu chnh ca ln ht th n-1(g/ml)
V0: th tch ca dch ha tan ht (V0= 12 ml)
V: th tch mi trng th ha tan (V= 500 ml)
+ Phn trm FDP ha tan ti thi im t c tnh theo cng thc:
% FDP = x100 (%)
23
Cn: nng FDP hiu chnh ln ht th n (g/ml)
m: khi lng FDP trong mu (g)
Mi mu th 3 ln ly kt qu trung bnh. Kt qu c bo co l kt qu trung
bnh.
lch chun gia cc mu: SD =
: phn trm gii phng trung bnh ca cc mu ti mt thi im (%)
= (%)
xi: phn trm gii phng ca mi mu ti mt thi im (%)
n: c mu (n=3)
1.3.2.4. Phng php nhiu x tia X nh gi mc kt tinh trong h phn tn
rn
Mu phn tch c nghin mn, nhiu x tia X c ghi vi gc qut 5 ti 50
(2) tc qut 0,030/ pht v nhit 25C.
1.3.2.5. Phn tch nhit vi sai (DSC)
Mu phn tch c nghin mn, khi lng mi mu trn a nhm khong 5,0
mg, phn tch nhit vi sai trn gii nhit t 30-200C vi tc gia nhit 10C/
pht, tc dng kh nit 20 ml/pht.
2.3.3. Cc phng php khc:
2.3.3.1. Phng php xy dng ng chun ca felodipin trong dung dch
poloxamer 1%
Pha dung dch PLX 1% vi dung mi nc.
Dung dch chun gc CG c nng FDP 2500,0 g/ml trong methanol pha nh
trong mc 2.3.2.1. T dung dch chun gc pha long thnh cc dung dch chun
th cp c nng 5,0; 7,5; 10,0; 12,5; 15,0; 17,5; 20,0; 22,5; 25,0 g/ml. Ly tm
dung dch PLX 1% 5000 v/p/10p lm mu trng. Ly tm cc dung dch chun
5000 v/p/10p.
24
Qut ph hp th ca FDP trong dung dch PLX 1% vi mu trng l dung dch
PLX 1% trong khong 200-500 nm xc nh bc sng hp th cc i. o
hp th ca cc dung dch chun bc sng hp th cc i. Xy dng mi tng
quan gia hp th bc sng hp th cc i vi nng FDP trong dung
dch.
2.3.3.2. Phng php xy dng ng chun ca felodipin trong dung dch 1%
natri laurylsulfat trong m phosphat pH 6,5
Chun b cc dung dch 1% NaLS trong m phosphat pH 6,5, dung dch chun
gc CG, dung dch chun thm CT nh trn. T dung dch chun gc, pha cc dung
dch chun th cp c nng 0,5; 1,0; 4,0; 6,0; 8,0; 10,0; 12,0 g/ml. Mu trng l
dung dch 1% NaLS trong m phosphat pH 6,5 ly tm 5000 v/p/10p. Ly tm cc
dung dch chun 5000 v/p/10p, ht 1,0 ml dung dch chun thm vo bnh nh mc
10 ml, b sung th tch n vch bng cc dung dch chun th cp ly tm lm
mu chun.
Qut ph hp th ca FDP trong dung dch 1% NaLS trong m phosphat pH
6,5 trong khong 200-500 nm xc nh bc sng hp th cc i. o hp th
ca cc dung dch chun bc sng hp th cc i. Xy dng mi tng quan
gia hp th ca FDP bc sng hp th cc i vi nng FDP trong dung
dch.
25
Chng III: THC NGHIM, KT QU V BN LUN
3.1. Kho st li mt s tiu ch trong nh gi cht lng ca h phn tn rn
3.1.1. Phng php nh lng felodipin trong h phn tn rn v trong dch th
ha tan cc mu th cha felodipin bng phng php o quang:
Qut ph hp th UV ca FDP trong dung dch 1% NaLS trong m phosphat
pH 6,5 vi = 200 500 nm, ta thu c hai v tr bc sng m ti hp th
quang ca FDP t cc i l 1 = 239 nm v 2 = 363,5 nm.
Xy dng ng chun biu din s ph thuc ca nng FDP trong dung
dch 1% NaLS trong m phosphat pH 6,5 vi hp th quang theo phng php
trnh by mc 2.3.3. hp th quang ca cc mu chun bc sng hp th
cc i = 363,5 nm c trnh by trong bng v hnh sau:
Bng 3.1: hp th quang ca cc mu chun bc sng = 363,5 nm
C chun ban u (g/ml)
0 0,5 1,0 4,0 6,0 8,0 10,0 12,0
C chun sau thm (g/ml)
10,0 10,45 10,9 13,6 15,4 17,2 19,0 20,8
hp th 0,185 0,200 0,214 0,252 0,283 0,318 0,341 0,381
Hnh 3.1: ng chun biu din mi tng quan gia nng felodipin ban u
trong dung dch 1% natri laurylsulfat trong m phosphat pH 6,5 vi hp th
quang
y = 0.0157x + 0.1898
R = 0.9969
0
0.05
0.1
0.15
0.2
0.25
0.3
0.35
0.4
0.45
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
h
p t
h
C (g/ml)
26
Nhn xt: vi ng chun thu c c R2= 0,9969, ta c th s dng phng
php o quang nh lng FDP trong HPTR v trong dch th ha tan cc mu
th cha FDP.
3.1.2. Phng php nh lng felodipin trong nh gi tan ca felodipin
nguyn liu v trong h phn tn rn:
Qut ph hp th UV ca FDP trong dung dch PLX 1% vi = 200 500 nm,
ta thu c hai v tr bc sng m ti hp th quang ca FDP t cc i l
1 = 238 nm v 2 = 361,5 nm.
kho st mi tng quan gia nng ca FDP trong dung dch PLX 1%
vi hp th quang, tin hnh xy dng ng chun ca FDP trong dung dch
PLX 1% theo phng php trnh by mc 2.3.3. hp th quang ca cc
mu chun bc sng hp th cc i = 361,5 nm c trnh by trong bng v
hnh sau:
Bng 3.2: hp th quang ca cc mu chun bc sng = 361,5 nm
C
(g/ml) 5,0 7,5 10,0 12,5 15,0 17,5 20,0 22,5 25,0
hp th
0,09 0,123 0,164 0,203 0,246 0,290 0,329 0,371 0,403
Hnh 3.2: ng chun biu din mi tng quan gia nng felodipin trong
dung dch PLX 1% vi hp th quang
y = 0.0161x + 0.0053
R = 0.9991
0
0.05
0.1
0.15
0.2
0.25
0.3
0.35
0.4
0.45
0 2.5 5 7.5 10 12.5 15 17.5 20 22.5 25
h
p t
h
C (g/ml)
27
Nhn xt: vi ng chun thu c c R2= 0,9991, ta c th s dng phng
php o quang nh lng FDP trong nh gi tan ca FDP nguyn liu v
trong HPTR.
3.1.3. Phng php nh lng felodipin bng phng php HPLC:
Phng php nh lng FDP bng HPLC c tin hnh theo phng php
trnh by mc 2.3.2. Tin hnh thm nh mt s ch tiu ca phng php ny.
Xc nh c hiu ca phng php nh lng (specificity)
- Chun b mu trng, mu chun v mu th:
- Mu trng: pha ng
- Mu chun: dung dch FDP chun c nng 10,0 g/ml
- Mu th: dung dch c pha t mu HPTR nng FDP khong 10,0 g/ml
- Tim ln lt cc mu: mu trng, mu chun, mu th
Bng 3.3: Thi gian lu v din tch pic ca cc mu xc nh c hiu ca
phng php
Mu Thi gian lu (pht) Din tch pic (mAU)
Mu trng - -
Mu chun 5,56 630314
Mu th 5,60 680417
Nhn xt: khng xut hin pic trn sc k ca mu trng. Mu chun v mu
th cho thi gian lu tng ng ging nhau (ph lc 4). Chng t rng phng
php nh lng FDP bng h thng HPLC t yu cu v c hiu.
Xc nh khong tuyn tnh
- Chy sc k ln lt cc mu chun c nng FDP t 0,5 20,0 g/ml. Kt qu
c trnh by trong bng sau:
28
Bng 3.4: Thi gian lu v din tch pic ca cc mu xc nh khong tuyn
tnh ca phng php
Hnh 3.3: ng chun biu din mi tng quan gia nng felodipin trong
dung dch vi din tch pic p ng
Nhn xt: phng trnh hi qui vi R2= 0,9991 > 0,98 chng t c s tng
quan cht ch gia nng FDP v din tch pic p ng trong khong nng t
0,5 20,0 g/ml.
Xc nh chnh xc
- Ly mu chun vi nng 0,5 v 10,0 g/ml (tng ng vi nng FDP
trong mi trng ha tan khi gii phng 100%), tim 6 ln vi mi nng , xc
nh thi gian lu, din tch pic, tnh RSD ca cc mu ti mi nng . Kt qu
c trnh by bng sau:
y = 61538x + 9864.7 R = 0.9991
0
100000
200000
300000
400000
500000
600000
700000
800000
0 2 4 6 8 10 12 14
mA
U
C (g/ml)
C
(g/ml) 0,5 1,0 2,0 4,0 6,0 8,0 10,0 12,0
tR (pht) 5,55 5,54 5,55 5,55 5,56 5,56 5,56 5,60
Din tch pic
(mAU)
50507 68709 130285 252958 381713 486146 630314 754664
29
Bng 3.5: Thi gian lu v din tch pic ca cc mu xc nh chnh xc ca
phng php
Ln o
Nng 0,5 g/ml Nng 10,0 g/ml
Thi gian lu (pht)
Din tch pic (mAU)
Thi gian lu (pht)
Din tch pic (mAU)
1 5,54 49177 5,56 624548
2 5,53 49793 5,56 630314
3 5,55 50296 5,56 633620
4 5,53 50628 5,56 626706
5 5,55 50312 5,58 630987
6 5,55 50507 5,58 629188
Gi tr trung bnh 50119
628050
lch chun 542,6 2504,0
RSD (%) 1,08 0,40
Nhn xt: ti cc nng 0,5 v 10,0 g/ml u cho lp li tt, th hin
RSD < 2%. Phng php t yu cu v chnh xc.
Xc nh ng
- Ly mu chun nng 10,0 g/ml, tim 6 ln, xc nh nng thu c thng
qua phng trnh hi quy xc nh ti mc Xc nh khong tuyn tnh. So
snh gi tr thu c vi kt qu theo l thuyt (10,0 g/ml). Kt qu c trnh by
trong bng sau :
Bng 3.6: Thi gian lu v din tch pic ca cc mu xc nh ng ca
phng php
Ln o Din tch pic (mAU) Nng thu hi
(g/ml) thu hi (%)
1 624548 9,962 99,62
2 630314 10,056 100,56
3 626556 9,995 99,95
4 626706 9,997 99,97
5 630987 10,067 100,67
6 629188 10,038 100,38
Nhn xt: nng 10,0 g/ml, thu hi nm t 99,62 100,67% chng t
rng phng php t yu cu v ng.
30
Phng php nh lng FDP bng HPLC t cc yu cu v c hiu,
chnh xc v ng, do , trong khong tuyn tnh kho st, ta c th nh
lng FDP trong cc nghin cu theo phng php ny.
3.2. nh hng ca mt s cht mang thn nc ti tan v ha tan ca
felodipin t h phn tn rn.
nh gi nh hng ca t l cht mang ti tan ca FDP t HPTR, tin
hnh xc nh tan ca FDP nguyn liu v trong HPTR vi dung mi ha tan l
dung dch PLX 1% theo phng php ghi mc 2.3.2. Cc mu HPTR sau khi tin
hnh nh gi tan s c nh gi ha tan v so vi cc mu HHVL vi t l
tng ng theo phng php ghi mc 2.3.2.
3.2.1. H phn tn rn vi cht mang l PVP K30
HPTR ca FDP vi PVP K30 c iu ch theo phng php ghi mc 2.3.1
vi cc t l dc cht: cht mang l 1:4, 1:9, 1:14, 1:19 (kl/kl). HPTR sau qu trnh
nghin v ry la chn kch thc c dng bt mn, mu trng hi vng. Cc HPTR
ny c em xc nh hm m nhanh v nh lng theo phng php ghi mc
2.3.2. Kt qu c trnh by trong ph lc 13.
nh gi tan:
Tin hnh xc nh tan ca FDP nguyn liu v trong cc HPTR vi cht
mang PVP K30 iu ch. Kt qu c trnh by trong bng 3.7.
Bng 3.7: tan ca felodipin nguyn liu v trong HPTR vi PVP K30 trong
dung dch poloxamer 1% trong nc
Mu th Felodipin FDP:PVP
K30 =1:4
FDP:PVP
K30 =1:9
FDP:PVP
K30 =1:14
FDP:PVP
K30 =1:19
tan (g/ml) 241,9 259,4 404,7 281,3 285,9
n* 1,0 1,1 1,7 1,2 1,2
(n*: mc tng tan ca HPTR so vi nguyn liu)
Nhn xt: khi phi hp vi PVP K30 trong HPTR, tan ca FDP u c ci
thin so vi FDP nguyn liu. Trong , tan ca FDP tng tt nht (gp 1,7 ln
nguyn liu) khi phi hp t l 1:9 vi PVP K30. C ch lm tng tan ca PVP
K30 l do kh nng tng thm t FDP ca PVP K30, s to thnh lin kt hydro
gia nhm carbonyl ca PVP K30 vi nhm amino ca FDP gy phn tn FDP
31
trong mi trng ha tan v s thay i trng thi kt tinh ca FDP t kt tinh sang
dng v nh hnh ( c chng minh trong kt qu ph nhiu x tia X ca HPTR
t l 1:9 (hnh ph lc 6).
nh gi ha tan:
Cc mu HPTR v HHVL vi 4 t l nh trn c nh gi ha tan theo
phng php ghi mc 2.3.2. Kt qu c trnh by trong bng 3.8 v hnh 3.4.
Bng 3.8: T l FDP ha tan t mu th vi PVP K30 (n=3)
Thi gian
(gi)
T l 1:4 T l 1:9 T l 1:14 T l 1:19
HHVL HPTR HHVL HPTR HHVL HPTR HHVL HPTR
0,5 0,0 6,9 0,0 10,9 5,6 13,0 8,8 18,0
1 8,1 25,9 10,1 32,8 11,8 34,2 17,9 47,1
2 14,3 40,7 15,7 41,9 27,8 47,9 34,9 57,8
3 18,3 51,7 23,7 53,5 30,2 57,0 40,8 71,5
4 21,3 55,9 26,2 58,6 38,6 62,9 49,7 79,2
5 21,6 56,7 26,7 59,2 43,2 64,0 50,2 79,8
Hnh 3.4: th ha tan ca FDP trong mu th vi PVP K30
Nhn xt: Vi cht mang PVP K30, ha tan FDP trong cc HPTR vi cc t
l khc nhau u tng so vi HHVL t l tng ng. thi im 5 gi, lng
FDP ha tan t HPTR vi t l 1:4 tng 2,6 ln so HHVL tng ng. ha tan ca
FDP tng khi tng t l cht mang PVP K30 trong HPTR. Sau 5 gi, t l 1:4,
dc cht ha tan 56,74%. Cn t l 1:19, ha tan ti thi im l 79,83%. Ta
thy rng mc tng ha tan ny l khng ng k so vi s tng t l PVP.
0
20
40
60
80
100
0.5 1 1.5 2 2.5 3 3.5 4 4.5 5 5.5
% F
DP
h
a ta
n
Thi gian (gi)
FDP :PVP K30 HHVL 1:4 HHVL 1:9 HHVL 1:14 HHVL 1:19
HPTR 1:4 HPTR 1:9 HPTR 1:14 HPTR 1:19
32
Mt khc, khi t l cht mang trong HPTR cng ln, qu trnh bo ch HPTR bng
phng php dung mi gp kh khn, do dung mi chm bay hi khi dung dch c
nht cao, HPTR kh kh v kh nghin mn, d b ht m trong qu trnh bo
qun. Do , chng ti la chn t l FDP: PVP K30 l 1:9 thc hin cc nghin
cu tip theo.
3.2.2. H phn tn rn vi cht mang HPMC E5 LV
HPTR ca FDP vi HPMC E5LV c iu ch cc t l FDP: HPMC ln
lt l 1:4, 1:9, 1:14 (kl/kl). Xc nh hm m ca h v hm lng FDP trong h,
kt qu c trnh by trong ph lc 13.
nh gi tan:
Tin hnh xc nh tan ca FDP nguyn liu v trong HPTR nghin cu. Kt
qu c trnh by trong bng 3.9.
Bng 3.9: tan ca felodipin nguyn liu v trong HPTR vi HPMC E5 LV
trong dung dch poloxamer 1% trong nc
Mu th Felodipin FDP:HPMC
E5 LV=1:4
FDP:HPMC
E5 LV=1:9
FDP:HPMC
E5 LV=1:14
tan (g/ml) 241,9 736,3 724,7 952,8
n* 1,0 3,2 3,1 3,9
(n*: mc tng tan ca HPTR so vi nguyn liu)
Nhn xt: khi c mt HPMC E5 LV, tan ca FDP tng ln ng k so vi
FDP nguyn liu. Trong , tan ca FDP tng tt nht, gp 4 ln nguyn liu khi
phi hp t l 1:14 trong HPTR. tan ca FDP trong HPTR vi HPMC tng so
vi nguyn liu c th do lin kt hydro to thnh gia cc nhm hydroxyl ca
HPMC vi nhm amino ca FDP gy phn tn FDP, tng t nh vi PVP.
nh gi ha tan:
Cc mu HPTR v HHVL vi 3 t l nh trn c nh gi ha tan theo
phng php ghi mc 2.3.2. Kt qu c trnh by trong bng 3.10 v hnh 3.5.
33
Bng 3.10: T l FDP ha tan t mu th vi HPMC E5 (n=3)
Thi gian (gi)
T l 1:4 T l 1:9 T l 1:14
HHVL HPTR HHVL HPTR HHVL HPTR
0,5 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0
1 0,0 0,7 0,0 2,6 1,5 8,3
2 7,3 9,9 2,4 11,0 9,2 20,2
3 13,0 21,3 7,4 12,7 31,6 21,9
4 16,1 24,1 9,6 13,8 38,0 33,6
5 26,8 32,7 10,7 17,8 45,5 42,7
Hnh 3.5: th ha tan ca FDP t mu th vi HPMC E5 LV
Nhn xt: HPTR cha cht mang HPMC E5 LV c ha tan FDP khng khc
bit so vi HHVL t l tng ng. t l 1:4 v 1:9, ha tan FDP thi im
5 gi ca HPTR cao hn HHVL tng ng nhng khng ng k. Khi tng t l ln
1:14 th ha tan li thp hn. Kt qu ny c th do HPMC trong HPTR to
thnh lp gel cn tr qu trnh ha tan FDP ra khi HPTR. Ta cng thy rng, gia
cc mu th ca cng mt HPTR, ha tan FDP ti cng mt thi im c s dao
ng tng i r rt. S dao ng ny l do HPTR vi cht mang HPMC to thnh
dng mng cng, gy kh khn trong qu trnh nghin, cc tiu phn HPTR khng
ng u nhau nn qu trnh ha tan FDP khng n nh gia cc mu khc nhau.
HPTR ca FDP vi cht mang HPMC E5 LV tuy ci thin c tan ca FDP
nhng ko di thi gian ha tan FDP trong mi trng ha tan. Mt khc, HPTR
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
0.5 1.5 2.5 3.5 4.5 5.5
% F
DP
h
a ta
n
Thi gian (gi)
FDP : HPMC E5 LV
HHVL 1:4 HHVL 1:9 HHVL 1:14
HPTR 1:4 HPTR 1:9 HPTR 1:14
34
ny gp kh khn trong qu trnh bo ch do HPMC trong dung mi ethanol to
dung dch c nht cao, kh phn tn u dc cht, kh loi dung mi, th cht
to thnh kh ng dng trong cc dng bo ch thng thng.
3.2.3. H phn tn rn vi cht mang PEG
HPTR ca FDP vi cht mang PEG 4000 v 6000 c iu ch cc t l 1:4,
1:9, 1:14 v 1:19 (kl/kl) theo phng php ghi mc 2.3.1. H thu c dng bt
mn, mu trng, d dnh. Cc HPTR vi PEG d b chy lng di tc dng ca
nhit do nhit nng chy ca cc PEG thng thp, v vy khng th xc nh
nhanh hm m ca HPTR bng cn xc nh hm m nhanh. Hm lng FDP c
tnh trn khi lng ton h v c th hin trong ph lc 13.
nh gi tan:
Tin hnh xc nh tan ca FDP nguyn liu v cc HPTR theo phng php
ghi mc 2.3.3. Kt qu c trnh by trong bng 3.11.
Bng 3.11: tan ca felodipin nguyn liu v trong HPTR vi PEG trong
dung dch poloxamer 1% trong nc
Mu th
Felodipin
T l 1:4 (kl/kl) T l 1:9 (kl/kl)
T l 1:14 (kl/kl)
T l 1:19 (kl/kl)
PEG 4000
PEG 6000
PEG 4000
PEG 6000
PEG 4000
PEG 6000
PEG 4000
PEG 6000
tan (g/ml)
241,9 641,9 342,7 546,1 541,6 560,6 605,5 505,6 570,6
n* 1,0 2,7 1,4 2,3 2,2 2,3 2,5 2,1 2,4
(n*: mc tng tan ca HPTR so vi nguyn liu)
Nhn xt: Kt qu nh gi tan ca cc HPTR cha FDP v PEG cho thy,
vi cht mang PEG 4000, kh nng tan ca FDP trong dung dch PLX 1% t h c
t l 1:4 gia FDP v cht mang l ln nht (gp 2,7 ln FDP nguyn liu), vi cc
h cn li ca cht mang ny, tan ny hu nh khng c s chnh lch ng k.
Cn i vi cht mang PEG 6000, tan tng ln khi t l cht mang:dc cht
tng dn t 4:1, 9:1, 14:1, tan khng tng so vi t l 14:1 khi i khi tng t l
ln 19:1. Kh nng lm tng tan FDP ca cc HPTR cha PEG c th do s tng
kh nng thm t, to ng dung mi ha tan dc cht v gy phn tn dc cht
ca cc PEG. cng t l kt hp 1:4 v 1:9, tan ca FDP t HPTR vi cht
35
mang PEG 4000 cao hn vi cht mang PEG 6000. Ngc li, cc t l 1:14 v
1:19, tan ca FDP t HPTR vi cht mang PEG 4000 li thp hn vi cht mang
PEG 6000 tng ng. iu ny cho thy rng, chiu di phn t PEG cng c nh
hng n mc tng tc gia dc cht v cht mang trong HPTR.
nh gi ha tan:
Cc mu HPTR v HHVL vi 4 t l nh trn c nh gi ha tan theo
phng php ghi mc 2.3.2. Kt qu ha tan ca HPTR vi cc cht mang
PEG 4000, PEG 6000 c trnh by bng v hnh sau:
Bng 3.12: T l FDP ha tan t mu th vi PEG (n=3)
Thi gian
(gi)
T l 1:4 T l 1:9 T l 1:14 T l 1:19
HHVL HPTR HHVL HPTR HHVL HPTR HHVL HPTR
0,5 0,0 21,4 0,0 11,2 1,0 35,0 0,0 39,0
1 0,0 47,6 0,0 41,0 2,0 52,2 1,2 52,2
2 0,0 56,3 0,0 51,7 2,7 65,2 1,7 60,5
3 1,4 58,3 1,7 53,0 5,5 66,2 6,4 62,3
4 1,7 59,7 9,3 53,2 6,9 67,0 11,1 62,3
5 2,7 61,0 9,8 54,0 8,7 67,0 17,8 62,3
Hnh 3.6: th ha tan ca FDP trong HHVL v HPTR vi PEG 4000
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
0.5 1 1.5 2 2.5 3 3.5 4 4.5 5 5.5
% F
DP
h
a ta
n
Thi gian (gi)
FDP: PEG 4000
HHVL 1:4 HHVL 1:9 HHVL 1:14 HHVL 1:19
HPTR 1:4 HPTR 1:9 HPTR 1:14 HPTR 1:19
36
Bng 3.13: T l FDP ha tan t mu th vi PEG 6000 (n=3)
Thi gian
(gi)
T l 1:4 T l 1:9 T l 1:14 T l 1:19
HHVL HPTR HHVL HPTR HHVL HPTR HHVL HPTR
0,5 0,0 53,8 0,0 51,5 0,3 41,0 3,2 28,9
1 0,0 57,0 0,0 64,3 0,6 69,6 3,2 67,8
2 0,0 63,0 2,3 69,5 1,2 83,3 6,7 82,6
3 1,2 65,2 4,4 73,7 3,8 83,3 11,9 82,6
4 10,8 73,1 4,6 77,3 3,8 83,3 12,8 82,9
5 20,6 78,5 31,4 85,1 4,1 83,3 21,2 82,9
Hnh 3.7: th ha tan ca FDP trong mu th vi PEG 6000
Nhn xt: Kt qu nh gi ha tan ch ra rng, t l FDP ha tan t cc
HPTR vi PEG u cao hn ng k so vi t HHVL tng ng. Vi cht mang
PEG 4000, vi t l 1:14, thi im 5 gi, t l FDP ha tan cao nht t 67%,
trong khi t l ny l 8,7% i vi HHVL tng ng. th biu din qu trnh ha
tan FDP t cc HPTR vi PEG 4000 cho thy, qu trnh ha tan trong 5 gi u ca
HPTR t l 1:14 l cao nht, t l 1:9 l thp nht. Vi cht mang PEG 6000,
cng vi t l kt hp 1:14, t l FDP ha tan cao nht t 83,3% cng thi im.
Kh nng ha tan FDP tng ln cng vi lng cht mang, tuy nhin, khng c s
khc bit r rt khi t l cht mang tng t 14:1 ln 19:1. c bit, vi c hai cht
mang ny, t l ha tan 0,5 gi u t trn 25% v trn 50% sau 1 gi.
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
0.5 1.5 2.5 3.5 4.5 5.5
% F
DP
h
a ta
n
Thi gian (gi)
FDP: PEG 6000 HHVL 1:4 HHVL 1:9 HHVL 1:14 HHVL 1:19HPTR 1:4 HPTR 1:9 HPTR 1:14 HPTR 1:19
37
Cc HPTR vi cht mang PEG u c u im v th cht v thun li bo ch,
do vi kt qu thu c, chng ti s dng HPTR FDP: PEG 4000 t l 1:4 v
FDP: PEG 6000 t l 1:9 thc hin cc nghin cu tip theo.
3.3. nh hng ca poloxamer ti tan v ha tan ca felodipin t h
phn tn rn
Tin hnh iu ch HPTR ca FDP vi ln lt cc cht mang PVP K30, PEG
4000, PEG 6000, s dng PLX nh mt cht din hot theo phng php ghi mc
2.3.1. Cc t l tin hnh kho st nh sau:
- Vi PVP K30, t l phi hp l FDP: PVP K30: PLX = 1:9:1 (kl/kl) v 1:9:1,5
(kl/kl).
- Vi PEG 4000, t l phi hp l FDP: PEG 4000: PLX = 1:4:1 (kl/kl) v 1:4:1,5
(kl/kl).
- Vi PEG 4000 t l phi hp l FDP: PEG 6000: PLX = 1:9:1 (kl/kl) v 1:9:1,5
(kl/kl).
3.3.1. H phn tn rn vi cht mang l PVP K30 kt hp vi poloxamer:
Sau khi iu ch, HPTR thu c c dng bt mn, mu hi vng, d ht m.
Tin hnh xc nh hm m v nh lng FDP c trong cc h, kt qu c trnh
by trong ph lc 13.
nh gi tan:
Tin hnh xc nh tan ca cc HPTR iu ch trong dung dch PLX 1%,
so snh vi tan ca FDP nguyn liu v HPTR ch cha PVP K30 t l tng
ng. Kt qu c trnh by trong bng 3.14.
Bng 3.14: tan ca felodipin nguyn liu v trong HPTR vi PVP K30,
poloxamer trong dung dch poloxamer 1% trong nc
Mu th Felodipin FDP:PVP K30
=1:9
FDP:PVP K30 :PLX
=1:9:1
FDP:PVP K30
:PLX =1:9:1,5
tan (g/ml)
241,9 404,7 558,9 851,9
n* 1,0 1,7 2,3 3,5
(n*: mc tng tan ca HPTR so vi nguyn liu)
38
Nhn xt: khi c mt PLX trong HPTR, tan ca FDP trong h tng ln ng
k so vi nguyn liu v h khng c PLX. Vi s c mt ca PLX t l 1:1 vi
dc cht, tan gp 2,3 ln so vi nguyn liu v t l 1:1,5 l 3,5 ln, trong khi
ch l 1,7 ln vi HPTR khng cha PLX. Nh vy, c th thy rng, tan ca
FDP ph thuc vo lng PLX c trong HPTR. PLX l mt cht din hot khng
ion ha, kh nng ci thin tan cho HPTR ca cht ny l do tng kh nng thm
t cho dc cht, to lp o thn nc bao quanh dc cht, hn ch qu trnh ti
kt tinh dc cht trong dung dch bo ha, khi lng PLX tng s lm tng kh
nng tan trong nc cho dc cht. Kt qu nhiu x tia X (hnh ph lc 7) v kt
qu phn tch DSC (hnh ph lc 12) cng cho thy, FDP tn ti phn ln dng v
nh hnh trong HPTR.
nh gi ha tan:
Tin hnh xc nh ha tan FDP t cc HPTR iu ch, so snh vi
HHVL v HPTR ch cha PVP K30 tng ng. Kt qu c trnh by trong bng
3.15 v hnh 3.8.
Bng 3.15: T l FDP ha tan t mu th vi PVP K30 (n=3)
Thi gian
(gi)
T l 1:9 T l 1:9:1 T l 1:9:1,5
HHVL HPTR HHVL HPTR HHVL HPTR
0,5 0,0 10,9 9,4 35,7 23,2 35,9
1 10,1 32,8 18,8 54,5 27,1 55,1
2 15,7 41,9 19,3 68,6 34,4 66,2
3 23,7 53,5 27,5 82,0 45,0 75,1
4 26,2 58,6 28,1 87,2 45,0 81,8
5 26,7 59,2 29,9 87,2 45,3 82,1
39
Hnh 3.8: th ha tan ca FDP trong mu th vi PVP K30, poloxamer
Nhn xt: qu trnh ha tan FDP vo mi trng ha tan trong 5 gi u c s
khc bit ng k gia cc mu th c mt PLX v khng c mt PLX. Sau 5 gi,
t l FDP ha tan cc mu th HHVL v HPTR khng cha PLX u thp hn
cc mu th tng ng c PLX. Nh vy, PLX thc y qu trnh ha tan FDP
vi vai tr nh mt cht din hot tng tan. Ta cng thy rng, t l FDP ha tan
t hai HHVL so vi hai HPTR cha PLX tng ng cng c s khc bit ng k.
C th cho rng PLX trong HPTR c phn tn c phn tn ng u cng vi
dc cht di tc dng ca qu trnh ha tan c dc cht v PLX trong dung mi
trc khi phi hp vo cht mang, trong khi HHVL, qu trnh phn tn ny ch do
s nghin trn thng thng. Khi so snh hai HPTR vi lng PLX khc nhau, kt
qu cho thy, mc d tan ca h cha PLX t l 1:1,5 so vi dc cht cao hn
h cn li nhng % FDP ha tan ti cc thi im trong 5 gi u li thp hn. iu
ny c th lin quan ti s thay i t l gia hai trng thi kt tinh ca FDP trong
HPTR khi thay i t l PLX. Trong , trng thi kt tinh i hi nhiu nng lng
hn trong qu trnh ha tan.
3.3.2. H phn tn rn vi cht mang l PEG 4000 kt hp vi poloxamer
HPTR vi cht mang PEG 4000 v PLX sau khi iu ch c dng bt mn, mu
trng, d dnh. Phn trm FDP so vi khi lng ton h trong hai HPTR c trnh
by trong ph lc 13.
0
20
40
60
80
100
0.5 1 1.5 2 2.5 3 3.5 4 4.5 5 5.5
% F
DP
h
a ta
n
Thi gian (gi)
FDP: PVP K30: Poloxamer
HHVL 1:9 HHVL 1:9:1 HHVL 1:9:1,5
40
nh gi tan:
Tin hnh xc nh tan ca cc HPTR iu ch theo phng php ghi
mc 2.3.2. Kt qu c trnh by trong bng 3.16.
Bng 3.16: tan ca felodipin nguyn liu v trong HPTR vi PEG 4000,
poloxamer trong dung dch poloxamer 1% trong nc
Mu th Felodipin FDP:PEG 4000
=1:4
FDP:PEG 4000
:PLX =1:4:1
FDP:PEG 4000
:PLX =1:4:1,5
tan (g/ml)
241,9 641,9 734,5 837,5
n* 1,0 2,7 3,0 3,5
(n*: mc tng tan ca HPTR so vi nguyn liu)
Nhn xt: tan ca FDP trong HPTR c mt PLX vi cht mang PEG 4000
tng ng k so vi nguyn liu nhng khng tng nhiu so vi h khng c mt
PLX. Khi tng t l PLX t 1:1 ln 1,5:1 so vi dc cht th tan ca FDP khng
tng nhiu. Da vo kt qu v tan v ha tan ca HPTR ch cha FDP v
cht mang PEG 4000 cho thy, c th FDP phn tn a s dng phn t trong
cht mang, v vy, s c mt PLX khng lm tng kh nng tan ca FDP t HPTR
r rt nh vi cht mang PVP K30.
nh gi ha tan:
Tin hnh xc nh ha tan FDP t cc HPTR iu ch trong 5 gi u so
snh vi HHVL v HPTR ch cha PEG 4000 tng ng. Kt qu c trnh by
trong bng 3.17 v hnh 3.9.
Bng 3.17: T l FDP ha tan t mu th vi PEG 4000, poloxamer (n=3)
Thi gian
(gi)
T l 1:4 T l 1:4:1 T l 1:4:1,5
HHVL HPTR HHVL HPTR HHVL HPTR
0,5 0,0 21,4 15,0 55,9 26,7 73,9
1 0,0 47,6 18,1 76,3 35,9 87,1
2 0,0 56,3 30,5 91,4 48,2 96,8
3 1,4 58,3 37,4 95,0 50,5 98,1
4 1,7 59,7 42,0 96,9 52,9 98,6
5 2,7 61,0 45,8 96,9 56,6 98,6
41
Hnh 3.9: th ha tan ca FDP trong mu th vi PEG 4000, poloxamer
Nhn xt: qu trnh ha tan FDP t cc mu th (HHVL, HPTR) c PLX tng
ng k so vi cc mu th tng ng khng cha PLX. i vi cc HHVL, lng
FDP gii phng sau 5 gi u i vi hn hp khng c mt PLX l 2,7%, trong
khi lng ny ln lt l 45,8% v 56,6% khi c mt PLX t l 1:1 v 1,5:1 vi
dc cht. i vi cc HPTR, thi im cui cng kho st, lng FDP gii
phng ln lt l 61,0%, 96,9% v 98,6% vi h khng c PLX, h c PLX cc t
l 1:4:1 v 1:4:1,5. Nh vy, s c mt PLX thc y qu trnh ha tan FDP,
gip FDP ha tan nhanh v gn nh hon ton (i vi cc HPTR) vo lng mi
trng ha tan trong php th (t l ha tan > 95%).
3.3.3. H phn tn rn vi cht mang PEG 6000 kt hp vi poloxamer
HPTR vi cht mang PEG 6000 v PLX sau khi iu ch c th cht tng t
khi s dng cht mang PEG 4000. Phn trm FDP so vi khi lng ton h trong
hai HPTR c trnh by trong ph lc 13.
nh gi tan:
Tin hnh xc nh tan ca cc HPTR iu ch trong dung dch poloxamer
1%, so snh vi tan ca FDP nguyn liu v HPTR ch cha PEG 6000 t l
tng ng. Kt qu c trnh by trong bng 3.18.
0
20
40
60
80
100
0.5 1 1.5 2 2.5 3 3.5 4 4.5 5 5.5
% F
DP
h
a ta
n
Thi gian (gi)
FDP: PEG 4000: Poloxamer HHVL 1:4 HHVL 1:4:1 HHVL 1:4:1,5HPTR 1:4 HPTR 1:4:1 HPTR 1:4:1,5
42
Bng 3.18: tan ca felodipin nguyn liu v trong HPTR vi PEG 6000,
poloxamer trong dung dch poloxamer 1% trong nc
Mu th Felodipin FDP:PEG 6000
=1:9
FDP:PEG 6000
:PLX =1:9:1
FDP:PEG 6000
:PLX =1:9:1,5
tan (g/ml)
241,9 541,6 753,7 684,4
n* 1,0 2,2 3,1 2,8
(n*: mc tng tan ca HPTR so vi nguyn liu)
Nhn xt: tan ca FDP trong HPTR c mt PLX vi cht mang PEG 6000
tng ng k so vi nguyn liu nhng khng tng nhiu so vi h khng c mt
PLX. Ta thy rng, khi tng lng PLX t 1 ln 1,5 ln (so vi dc cht) th tan
li c xu hng gim mc d khng nhiu.
nh gi ha tan:
Tin hnh xc nh ha tan FDP t cc HPTR iu ch trong 5 gi u so
snh vi HHVL v HPTR ch cha PEG 6000 tng ng. Kt qu c trnh by
trong bng 3.19 v hnh 3.10.
Bng 3.19: T l FDP ha tan t mu th vi PEG 6000, poloxamer (n=3)
Thi gian
(gi)
T l 1:9 T l 1:9:1 T l 1:9:1,5
HHVL HPTR HHVL HPTR HHVL HPTR
0,5 0,0 51,5 0,0 58,8 0,0 62,5
1 0,0 64,3 0,3 62,8 0,5 70,3
2 2,3 67,4 2,8 69,2 3,8 74,8
3 4,3 73,7 3,7 78,5 5,1 81,2
4 4,6 77,3 6,2 87,7 7,6 89,0
5 31,4 85,1 37,4 88,2 40,5 89,5
43
Hnh 3.10: th ha tan ca FDP trong mu th vi PEG 6000, poloxamer
Nhn xt: qu trnh ha tan FDP t cc mu th (HHVL, HPTR) c PLX khng
c s khc bit ng k so vi cc mu th tng ng khng cha PLX. i vi
cc HHVL, lng FDP gii phng sau 4 gi u i vi hn hp khng c mt
PLX l 4,6%, trong khi lng ny ln lt l 6,2% v 7,6% khi c mt PLX t l
1:1 v 1,5:1 so vi dc cht.
i vi cc HPTR, thi im cui cng kho st, lng FDP gii phng ln
lt l 85,1%, 88,2% v 89,5% vi h khng c PLX, h c PLX cc t l 1:4:1
v 1:4:1,5. Nh vy, c th thy rng, s c mt ca PLX trong HPTR khng nh
hng nhiu n qu trnh ha tan FDP t h nh i vi PVP K30. Tuy nhin, cc
mu th ca HHVL u c hin tng tng nhanh tc ha tan sau thi im 4
gi v u t t 30-40% ti thi im 5 gi trong khi cc HPTR li khng c hin
tng ny. iu ny c th lin quan ti s khc nhau v mc ng u ca s
phn tn dc cht v cht mang trong HHVL v HPTR. Trong HHVL, cht mang
ch c nghin trn thng thng cng vi dc cht nn mc ng u trong
phn tn cng nh ng u vi kch thc tiu phn dc cht hn ch, do ,
cc thi im u, ch yu l s ha tan cht mang l polyme thn nc hn l
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
0.5 1.5 2.5 3.5 4.5 5.5
% F
DP
h
a ta
n
Thi gian (gi)
FDP: PEG 6000: Poloxamer
HHVL 1:9 HHVL 1:9:1 HHVL 1:9:1.5
HPTR 1:9 HPTR 1:9:1 HPTR 1:9:1,5
44
dc cht s nc. Cn i vi HPTR, mc ng u ny tng cao do c trng
thi c dc cht v cht mang (v cht din hot) ng tan trong dung mi.
3.4. Bn lun chung
3.4.1. V iu ch h phn tn rn ca felodipin vi cht mang l cc polyme thn
nc:
HPTR ca felodipin vi cht mang l cc polyme thn nc c iu ch bng
phng php dung mi vi mc tiu ci thin tan v ha tan cho dc cht.
Kh nng ci thin tan v ha tan cho dc cht ca HPTR iu ch theo
phng php ny ph thuc vo cc yu t: loi polyme c s dng lm cht
mang, t l polyme s dng trong HPTR, phng php lm bay hi dung mi.
Trong kha lun tt nghip ny, chng ti kho st hai thng s lin quan n
polyme gm loi v t l polyme c s dng lm cht mang:
Nghin cu v loi polyme c s dng lm cht mang: tin hnh nghin cu
vi PVP K30, HPMC E5 LV, PEG 4000, PEG 6000
- Nhng thun li v kh khn trong iu ch HPTR: cc polyme s dng trong
nghin cu u d tan trong dung mi s dng l ethanol tuyt i. Do , lng
dung mi cn s dng khng nhiu, dung mi ny d bay hi, t gy nhim mi
trng trong qu trnh bay hi v lng dung mi tn d trong HPTR sau khi bay
hi hu nh khng c. Vi cc cht mang l PVP K30, PEG 4000, PEG 6000,
HPTR c u im v tnh thun li khi iu ch, d loi dung mi ngay c khi t l
cht mang ln, th cht HPTR to thnh d nghin thnh dng bt mn, c th kim
sot cc yu t v kch thc tiu phn, trn chy, kh nng chu nn ng
dng vo vin nn GPKD. Cn vi cht mang l HPMC E5 LV, qu trnh loi b
dung mi gp kh khn khi nht ca dung dch tng cao, HPTR to thnh dng
mng cng, kh nghin mn v kim sot phn b kch thc tiu phn ca HPTR.
- V kh nng ci thin tan v ha tan cho dc cht: c ba loi polyme thn
nc c s dng lm cht mang trong HPTR u gip ci thin tan v
ha tan cho dc cht trong h mc khc nhau. Trong , tan tng thp
nht l 1,1 ln i vi HPTR vi PVP K30 t l 1:9, cao nht i vi HPTR t l
45
1:14 vi cht mang HPMC E5 LV. Kh nng ci thin ha tan cho dc cht ca
cc polyme khc nhau cng c s khc nhau. Vi cht mang l PEG, qu trnh ha
tan dc cht c y nhanh ngay ti cc thi im u, c bit l vi PEG 6000.
Trong khi vi cht mang HPMC E5 LV, qu trnh ny li chm hn rt nhiu do
cht mang to thnh lp gel bao quanh dc cht, cn tr qu trnh ha tan. C ch
lm tng tan v ha tan cho dc cht trong cc HPTR c th do s tng kh
nng thm t dc cht ca cc cht mang, s ha tan cht mang thn nc ko
theo s ha tan dc cht, gim kch thc tiu phn dc cht hay thay i trng
thi kt tinh ca dc cht t dng tinh th sang dng v nh hnh. iu ny c th
thy trn kt qu ph nhiu x tia X (hnh ph lc 6) v kt qu DSC (hnh ph lc
11) ca HPTR gia FDP vi cht mang PVP K30 t l 1:9, th hin bng s bin
mt ca cc nh nhiu x hp v nhn quan st thy trn ph nhiu x ca nguyn
liu FDP v HHVL tng ng hay nh ni nhit 146,35C ca FDP. Nh vy,
trong HPTR ca FDP vi cht mang PVP K30 t l ny, dc cht c phn
tn trong h trng thi v nh hnh, d dng ha tan trong mi trng ha tan hn
trng thi tinh th do khng cn nng lng ph v cu trc mng tinh th.
Nghin cu v t l polyme c s dng lm cht mang:
- Nhng thun li v kh khn trong iu ch HPTR: khi thay i t l polyme trong
HPTR, th cht ca cc HPTR thu c hu nh khng c s khc bit. Tuy vy,
khi t l cht mang qu ln, qu trnh bay hi dung mi xy ra chm hn do s tng
nht ca cc dung dch cha polyme v dc cht. Mt khc, kh nng ng dng
HPTR vo dng bo ch vin nn GPKD s hn ch nu s dng nhiu cht mang
do s tng ln ca khi lng vin.
- V kh nng ci thin tan v ha tan cho dc cht: ni chung, vi cng
mt loi polyme, t l phi hp trong HPTR ca polyme c nh hng n kh
nng ci thin tan v ha tan cho dc cht ca h. Khi thay i t l PVP
K30 trong cc HPTR khc nhau nh trnh by, chng ti thy rng khi tng
lng polyme th tan v ha tan ca dc cht u tng ln. Trn ph nhiu
x tia X (hnh ph lc 8) v kt qu DSC ca PVP K30 v HPTR FDP: PVP K30
46
(hnh ph lc 11), ta c th thy cht mang ny tn ti ch yu dng v nh hnh
c trong hai mu trn, nh vy, c th cho rng, s tng ln ca lng cht mang
tan trong nc ko theo qu trnh ha tan dc cht cng c tng ln. Trong khi
vi HPMC E5 LV, khi tng t l cht mang ny th tan ca h tng ln nhng qu
trnh ha tan li din ra chm hn do s to thnh lp gel cn tr qu trnh ha tan
ca loi polyme ny. Cn i vi cht mang l cc PEG, tan v ha tan khng
c s khc bit r rt khi thay i cc t l nh trong nghin cu. Vi cht mang
PEG 4000: tan ca cc HPTR vi cc t l cht mang khc nhau tng ln t 2,3-
2,7 ln so vi nguyn liu, ha tan sau 5 gi u t t 55-65% v c s chnh
lch ng k so vi cc HHVL. Vi PEG 6000: tan ca cc HPTR vi cc t l
cht mang khc nhau tng ln t 1,4-2,5 ln so vi nguyn liu, ha tan sau 5 gi
u t t 75-85% v cao hn hn so vi cc HHVL. Nh vy, c th thy rng, c
ch ci thin tan v ha tan ca cc PEG c th khc vi cc cc cht mang
cn li.
3.4.2. V iu ch h phn tn rn ca felodipin vi cht mang l cc polyme thn
nc kt hp vi poloxamer:
Cht din hot PLX c la chn tip tc nghin cu kh nng ci thin
tan v ha tan ca FDP trong HPTR. Khi xem xt v mt thun li ca qu trnh
iu ch, chng ti thy rng, vi cc mu HPTR cha cht din hot vi t l khc
nhau c kho st, qu trnh iu ch v th cht ca h to hnh khng c s
khc bit gia cc h vi h khng c mt cht din hot tng ng.
nh gi cc mu th c mt PLX, bt c t l no kho st no, cc mu
th u lm tng tan v ha tan cho dc cht tt hn so vi cc mu th
khng cha PLX mc d cc mc khc nhau, iu ny xy ra ngay c vi cc
mu th l cc HHVL. Nh vy c th thy rng, PLX ng vai tr nh mt cht
din hot trong qu trnh ha tan FDP t HPTR v HHVL. PLX l mt cht din
hot khng ion ha, vi loi PLX s dng trong nghin cu, t l thnh phn thn
nc (polyoxyethylen) trong phn t ln do kh nng lm tng tan cho cc
dc cht t tan trong nc kh tt. nh hng ca cht din hot ny ti tan v
47
ha tan ca FDP trong c HHVL v HPTR l do s tng kh nng thm t
dc cht, thay i c tnh b mt ca cc tiu phn dc cht. Trn kt qu nh
gi ha tan ca cc HHVL v HPTR c mt PLX, ta cn thy rng tc ha tan
dc cht t HPTR din ra nhanh hn hn so vi HHVL tng ng. Trong HPTR,
PLX c ha tan cng vi FDP trong dung mi trc khi phi hp cht mang to
iu kin cho cht din hot ny phn tn u cng vi dc cht, to lp o thn
nc bao quanh dc cht. Cn i vi HHVL, s tng tc dc cht v PLX ch
din ra thng qua qu trnh nghin trn thng thng. Trn kt qu DSC ca HHVL
gia FDP vi PVP K30 v PLX (hnh ph lc 12), ta c th thy nh ni nhit ca
FDP 145,1C, nh vy, qu trnh nghin trn khi iu ch HHVL khng lm thay
i cu trc tinh th ca FDP. Cn i vi HPTR, c ch lm tng tan v ha
tan cho dc cht khi c mt PLX s lin quan ti s phn tn dc cht mc
cao, s gim kch thc tiu phn dc cht v gim t l dc cht tn ti dng
tinh th trong HPTR. Khi so snh ph nhiu x tia X ca FDP nguyn liu, hn hp
cht mang PVP K30: PLX, HHVL FDP: PVP K30: PLX v HPTR FDP: PVP K30:
PLX (hnh ph lc 10), ta c th thy rng s bin mt cc nh nhiu x nhn v
hp ca FDP trn c ph nhiu x ca HHVL v HPTR, trong , i vi HPTR,
cc nh ny gn nh bin mt hon ton, ch tn ti cc nh nhiu x c cho l
ca PLX. Kt qu trn hon ton ph hp vi kt qu DSC ca cc mu th (hnh
ph lc 12), ta khng quan st thy nh ni nhit ca FDP 146,35C trn kt qu
phn tch mu HPTR. Mt khc, khi ha tan vo mi trng ha tan, cht din hot
cn c vai tr ngn cn qu trnh kt ta li dc cht, do gip cho mc ha
tan dc cht tng ln v n nh hn.
Vi cc HPTR vi t l PLX khc nhau, mc ci thin tan v ha tan
ca FDP cng khc nhau. i vi cht mang PEG 4000 kt hp vi PLX, khi tng
t l PLX th c tan v ha tan u tng ln. Trong khi, vi cht mang PVP
K30 kt hp vi PLX, tan bo ha sau 24 gi tng ln cng vi t l PLX nhng
HPTR li c xu hng ko di thi gian gii phng. Ngc li, vi cht mang PEG
6000 kt hp vi PLX, tan bo ha sau 24 gi gim nh khi tng t l PLX
48
nhng HPTR li c xu hng y nhanh tc gii phng. Kt qu ny c th lin
quan n t l khc nhau gia hai trng thi kt tinh ca FDP (dng tinh th v dng
v nh hnh) trong cc HPTR vi cc cht mang khc nhau t l PLX khc nhau.
49
KT LUN V XUT
Kt lun:
Sau thi gian nghin cu, kt qu t c cc mc tiu ra:
1. nghin cu c nh hng ca mt s cht mang thn nc nh PVP K30,
HPMC E5 LV, PEG 4000, PEG 6000 n tan v ha tan ca FDP trong
HPTR.
- xy dng c phng php bo ch HPTR bng phng php dung mi.
- Vi cht mang l PVP K30: tan v ha tan u c xu hng tng ln cng
vi s tng t l cht mang. t l dc cht: PVP K30 l 1:9, tan tng hn 2,7
ln so vi nguyn liu v t l gii phng t 32,8% sau 1 gi u v sau 5 gi t
59,2%.
- Vi cht mang l HPMC E5 LV: khi tng t l cht mang ny trong HPTR, tan
ca dc cht c xu hng tng cao nhng tc v mc ha tan li gim. t
l dc cht: HPMC E5 LV l 1:14, tan tng hn 3,9 ln so vi nguyn liu v t
l gii phng t 8,3% sau 1 gi v sau 5 gi t 42,7%.
- Vi cht mang l PEG 4000: nhn chung, khi tng t l PEG 4000, tan ca dc
cht khng thay i nhiu, tuy nhin ha tan trong gi u li c xu hng tng.
t l dc cht: PEG 4000 l 1:4, tan tng hn 2,7 ln so vi nguyn liu v t
l gii phng t 47,6% sau 1 gi v sau 5 gi t 61,0%.
- Vi cht mang l PEG 6000: khi tng t l cht mang t 4:1 ln 14:1 so vi dc
cht, tan v ha tan ca dc cht t h cng tng ln, khi t l ny l 19:1 th
hai ch tiu ny li khng thay i so vi t l 14:1. t l dc cht: PEG 4000 l
1:14, tan tng hn 2,7 ln so vi nguyn liu v t l gii phng t 69,6% trong
1 gi u v sau 5 gi t 83,3%.
2. nghin cu c nh hng ca poloxamer kt hp vi cht mang khc n
tan v ha tan ca FDP t HPTR:
- Vi cht mang PVP K30 kt hp poloxamer: tan v ha tan ca FDP t
HPTR u tng ln khi tng t l PLX t 1 ln 1,5 so vi dc cht. t l 1:9:1,5
50
gia FDP: PVP K30: PLX, tan tng 3,5 ln so vi FDP nguyn liu, t l gii
phng t 55,1% sau 1 gi v sau 5 gi t 82,1%.
- Vi cht mang PEG 4000 kt hp poloxamer: tan v ha tan ca FDP t
HPTR u tng ln khi tng t l PLX t 1 ln 1,5 so vi dc cht nhng khng
nhiu, tuy nhin tc gii phng dc cht trong gi u tin li tng mnh. t
l 1:4:1,5 gia FDP: PEG 4000: PLX, tan tng 3,5 ln so vi FDP nguyn liu, t
l gii phng t 73,9% sau 1 gi v sau 5 gi t 98,6%.
- Vi cht mang PEG 6000 kt hp poloxamer: khi tng t l PLX t 1 ln 1,5 do
vi dc cht, tan ca FDP t HPTR c xu hng gim trong khi qu trnh ha
tan sau 5 gi li khng khc bit ng k. t l 1:9:1 gia FDP: PEG 6000: PLX,
tan tng 3,1 ln so vi FDP nguyn liu, t l gii phng t 62,8% sau 1 gi v
sau 5 gi t 88,2%.
xut:
- Tip tc nghin cu n nh ca HPTR bo ch c
- Tip tc nghin cu a ra cng thc HPTR ti u ng dng vo dng thuc
gii phng ko di.
- Tip tc nghin cu cc yu t nh hng n c tnh ca HPTR qui m ln
hn.
- Tin hnh bo ch vi cc phng php khc: phng php un chy, phng
php phun sy, phng php ng kh, so snh. T , ng dng m rng
qui m sn xut.
TI LIU THAM KHO
Ting Vit:
1. B mn Cng nghip Dc (2011), Qu trnh v thit b dc phm, tr.35-40.
2. B Y t (2007), Dc l hc, tp 2, Nh xut bn Y hc, tr.49.
3. B Y t (2007), Ha dc, tp 1, Nh xut bn Y hc, tr.154.
4. B Y t (2002), Dc th quc gia Vit Nam, NXB Y hc, tr.523 525.
5. Nguyn ng Ha (2000), Nghin cu h phn tn rn ca artemisinin v ng
dng mt s dng thuc, Lun n tin s dc hc, Trng i hc Dc H
Ni.
6. Nguyn Th Kim L (2009), Nghin cu bin php ci thin ho tan ca vin
nn Telmisartan 40 mg, Kha lun tt nghip dc s, Trng i hc Dc H
Ni.
Ting Anh:
7. Al- Dhalli S. (2007), Preparation and evaluation of fenofibrat gelucire 44/14
solid dispersion, Thesis for the degree of Master of Science.
8. Bristish pharmacopoeia (2009), Monographs Felodipine, 1, pp.2443-2447.
9. Chaudhary A. et al(2012), Enhancement of solubilization and bioavailability of
poorly soluble drugs by physical and chemical modifications: a recent review,
Journal of Advanced Pharmacy Education & Research, 2 (1), pp. 32-67.
10. Das S. et al (2012), Solid dispersions: an approach to enhance the
bioavailability of poorly water-soluble drugs, International Journal of
Pharmacology and Pharmaceutical Technology , 1 (1), pp.38-46.
11. Dasgupta A. et al (2012), Solubility enhancement of felodipine through solid
dispersion, International Journal of Pharmacology and Pharmaceutical
Technology, 1 (1), pp.51-52.
12. Drihendrad K. et al (2009), Solid dispersion: a review, J. Pharm. Sci., 22 (2),
pp.234-236.
13. Guleria R. et al (2012), PEG based solid dispersions of gliclazide: a
comparative study, International Journal of Pharmacy and Pharmaceutical
Sciences, 4 (1), pp.507-512.
14. Karavase E. et al (2006), Effect of hydrogen bonding interactions on the release
mechanism of felodipine from nanodispersions with polyvinylpyrolidone,
European Journal of Pharmaceutics and Biopharmaceutics, 63, pp.103114.
15. Kim J. et al (2006), Prepation of a solid dispersion of felodipine using a solvent
wetting method, European Journal of Pharmaceutics and Biopharmaceutics,
64, pp.200 -205.
16. Konno H. et al (2008), Effect of polymer type on the dissolution profile of
amorphous solid dispersions containing felodipine, European Journal of
Pharmaceutics and Biopharmaceutics, 70, pp.493499.
17. Kuchekara B. et al (2007), The effect of water soluble polymers on felodipine
aqueous solubility and complexing abilities with natural and modified -
cyclodextrin, Iranian Journal of Pharmaceutical Sciences, 3(4), pp.197-202.
18