Ngi i din php l ca cng ty
Ngi i din php l ca cng ty
VNECONOMY cp nht: 03/08/2006
ng k thnh lp doanh nghip ti S k hoch v u t Tp.HCM.Trong cng ty
trch nhim hu hn v c phn Vit Nam, ngi i din php l ca chng thng l ch
tch hi ng qun tr hay tng gim c (gim c), hoc l ch tch hi ng qun tr
kim tng gim c.
Vic chn la nh th cho cng ty c li hay hi g?
Vai tr ca ngi i din php lCng ty phi c ngi i din php l bi v n
l... con ma. l s m t chn tht nht v cng ty. Tht vy, ta khng th s,
khng thy c n; ging nh ta c th thy ng A hay bt tay b B. N l mt thc
th do lut php t ra v do c th i kin v b kin.
V vy, theo lut ca ta, n c c cu t chc cht ch, c ti sn v chu trch
nhim bng ti sn ca n. V giy t h tch ca n, c th ni giy ng k kinh
doanh l khai sinh v bn iu l l hnh hi ca n. C bn v mt php l nh th, n
c th thu nh ca bn v... x tin c!
Vy lm sao tm c n? Lm sao gi th cho n? D n c c cu t chc cht ch
nhng vo mt cng ty bn s thy nh xng, my mc v nhiu ngi. Vy ai l cng
ty?
tr li, lut t ra ngi i din php l. V ngi y c th l mt ngi nm mt
trong nhng chc v nu trn. Tuy nhin, y cn phn bit gia (i) mt c nhn
nht nh (ng A, b B); (ii) chc v h nm gi (ng tng, b ph...) v (iii)
ngi i din php l.
ba yu t trn v trong tng quan vi cng ty, hai ci u thay i cn ci th
ba khng; n tn ti cng vi cng ty. Chnh v n khng i nn... con ma ht
chy! Vy ngi i din php l ca cng ty l ngi c cng ty c ra tip xc, giao
dch vi nhng ngi bn ngoi cng ty (thu gi thng bo, ta gi giy triu tp,
nh cung cp i n). Cn lut s nu c thc n cng ty theo ng mu mc th phi
vit: Knh gi cng ty ABC do ng Nguyn Vn Mt, tng gim c i din.
Di dng nh th khng bao gi cng ty c th chi ta: Chng ti khng nhn c
th i n ca nguyn n. Vy nu t chn th i din php l ca cng ty ch l ngi
nhn v gi giy t nhn danh cng ty v mi vic lm ca ngi y rng buc cng ty.
ngha ca n ch c th!
Trch nhim ca ngi i din php l cng tyCng ging nh mt c nhn, khi cng
ty hot ng n c th gy thit hi; do n phi chu trch nhim. Mc ch chnh yu
ca lut l n nh t cch v quy nh trch nhim.
Cng ty cng c nhiu t cch: ngi mua khi cn nguyn liu; ngi bn khi c
sn phm; ngi cung cp dch v v tt nhin cng l ch n... Trch nhim ca n ch
c th l t nguyn hay b c quan t php buc thanh ton n nn v b pht theo
mt lnh hnh chnh. l trch nhim dn s. Chnh cng ty chu trch nhim ch
khng phi ngi i din php l ca n, hay nhng ngi nm chc ch tch, tng gim
c.
Xin nhn mnh tnh cht thun ty rng buc ca ngi i din php l v hin c
cc quy nh buc gim c cng ty phi ch thn i ly giy chng nhn ng k kinh
doanh, ly con du hay k bin bn k lut lao ng, nht nh khng cho y quyn!
Ngi ngoi cng ty khi giao dch vi n th ch cn quan tm n vic rng buc c
n vi hnh ng ca n bt n chu trch nhim, khng ln ln n vi ngi iu hnh
n.
Mi nm trc y, Ta n Cn Th, hi ng nhn dn, cng an, vin kim st nhm ln
gia cng ty v tng gim c nn x ng gim c 18 nm t trong khi cng ty tha
ti sn tr n (v Cng ty Vipromco)! Hi nhp i hi phi ngh ging nh ngi
khc.
Rng buc cng ty vo hnh ng ca ni vi ngi bn ngoi, cng ty khng th
chi b hnh ng ca mnh khi ngi i din php l ca n thc hin nhn danh n (k
hp ng, gi vn bn, lp cam kt...). D c nghe nh vy th vn phi xem xt cho
cn thn v ng qun rng mnh chi vi... con ma. N c th chi v bo rng ngi i
din php l cam kt vt thm quyn!
Cng ty c mt khi ti sn ln; cho nn trong bn iu l - m cc c ng lp ra
- h phn nh thm quyn: cam kt vi s tin no th ai c quyt nh. Bn iu l c
th ghi hi ng qun tr quyt nh cc hp ng t mt t tr ln. Nu gim c cng ty
- ngi i din php l - k hp ng c gi tr 1,1 t m khng c php ca hi ng qun
tr l ng ta vt thm quyn. V con ma chi ngay!
Nh th nu bn c k kt g vi mt cng ty th - ngoi nhng th khc - phi tm
xem cch no rng buc c n. Cch lm l: (i) xem bn iu l bit ai l i din
php l, nu khng phi ngi y k, th ngi k thay c c y quyn ca ngi trc hay
c s chp thun ca hi ng qun tr khng; c khi hi ng qun tr giao cho mt
ngi khc khng phi l tng gim c k kt trong mt giao dch nht nh no ;
(ii) ngi i din php l k c ng thm quyn khng - tc l xem h c c php tr
cho mnh s tin khng - bn iu l phn nh thm quyn k kt ra sao; (iii) nu
thy k vt thm quyn th phi hi xem c ngh quyt ca hi ng qun tr cho php
lm khng.
Phi lm nhng vic ny khi k kt hp ng chuyn dch ti sn (mua, bn, xin
vay... ) c gi tr ln tm tc... con ma. Nu khng l c ri ro php l. Tuy
nhin, xin thm, nu c bt k ai trong cng ty k m sau ny cng ty u nhn l
mnh lm th vn ngi i din php l khng cn quan trng na.
Ci r ca vn l... con ma n chi nn phi bt tn tay, day tn trn.
Mt ngh thc tn y, chng ta ng l ngi i din php l ca cng ty ch l ngi
gi nhn th t v l s giao dch gia cng ty vi ngi bn ngoi. Trong ni b
cng ty, ngi c quyn hnh c th l mt ngi khng lm i din php l; ging nh
trong mt cng ty gia nh ng chng ng ra giao dch theo lnh ca... tiu i
trng (nh cc ng thng ni).
S phn chia quyn hnh trong cng ty l vic ni b v c ghi trong cc vn
kin hay - quy c hn - trong cm nang iu hnh tng qut ca cng ty (m hin
nay a s cng ty ca ta cha c) v vic khng th buc ngi ngoi phi nhn nhn.
Nhn vin ca cng ty c cho bit khi vo lm l h thuc quyn ai v ai c quyn
g i vi h.
Nhng ngi c quyn i vi nhn vin thng khng phi l ngi i din php l.
Khi h lm ng theo cm nang, k tn mnh v ng du ca cng ty th hnh ng y l
ca cng ty v n rng buc cng ty. Bn trong cng ty khng cn ngi i din php
l m l ai c quyn hnh g.
V ngi giao dch vi bn ngoi khng nht thit phi l ngi nm quyn hnh
trong cng ty cho nn ngh nu ra y l khng nn cho ch tch hi ng qun tr
lm ngi i din php l m hy cho tng gim c. C vi l do lm nh th.
Th nht, hi ng qun tr quyt nh nhng vn mang tnh di hn, lu lu mi hp
mt ln; ch tch hi ng gi nhim v gi, nhn th vi bn ngoi l khng thch hp.
Ngi y i vng th sao? Th hai, cng ty cn mt s lin tc khi giao tip vi
bn ngoi. Vic ny ch nn do mt ngi lm; ko ngi nhn bn ngoi b ln ln. Hn
na, ch tch hi ng quyt nh thng phi tham kho kin cc thnh vin khc ca
hi ng nn kh lng p ng tnh hnh khi cp bch.
Th ba, hi ng qun tr do i hi ng c ng bu, vic bu chn c khi gp rc
ri v c ng ngi, trong khi tng gim c do hi ng b nhim v bc sau; trc
trc ca i hi c ng khng ko di xung vic chn la tng gim c; nh vy tnh
lin tc ca cng ty c bo m.
Trong v tranh chp ti Cng ty ay Si Gn va qua, khi ng ch tch ny gi
con du, ng kia cho chim tr s v cng ty phi ngng hot ng; nu nh c ngi
i din php l l tng gim c thun ty, khng kim nhim g, th ngi ny (i) ng
tch bit vi c hi ng qun tr mi ln c (v khng do i hi c ng bu); (ii) h
c th nh cng an chm dt vic chim tr s, v khng c vic con du b ly mt
khin phi chy n ta n ri n v ni thi hnh n; tc l trong cng ty c c ch
ni ti t gii quyt tranh chp.
Ngi i din php l ca cng ty c ngha l . H khng nht thit phi nm quyn
cao nht trong cng ty m ch l ngi lin lc chnh thc vi bn ngoi v - quan
trng hn - khng c t on.
LS. Nguyn Ngc Bch (TBKTSG
