1

ĐÁNH GIÁ MỨC ĐỘ RỦI RO VÀ KHẢ NĂNG ỨNG PHÓ VỚI THIÊN TAI

BÁO CÁO

ĐÁNH GIÁ MỨC ĐỘ RỦI RO VÀ KHẢ NĂNG

CỦA CÁC DOANH NGHIỆP VỪA VÀ NHỎ

HÀ NỘI, THÁNG 6 NĂM 2011

ỨNG PHÓ VỚI THIÊN TAI

TẠI CÁC TỈNH NGHỆ AN, ĐÀ NẴNG, KHÁNH HÒA

2

BÁO CÁO ĐÁNH GIÁ MỨC ĐỘ RỦI RO VÀ KHẢ NĂNG ỨNG PHÓ VỚI

THIÊN TAI CỦA CÁC DOANH NGHIỆP VỪA VÀ NHỎ TẠI CÁC TỈNH NGHỆ AN, ĐÀ NẴNG, KHÁNH HÒA

Hà Nội, tháng 6 năm 2011

2

3

Mục lục

CÁC TỪ VIẾT TẮT ...................................................................................................... 4TÓM TẮT ....................................................................................................................... 5AN ASSESSMENT OF THE DISASTER PREPAREDNESS OF VIETNAMESE SMALL AND MEDIUM ENTERPRISES ................................................................... 101. GIỚI THIỆU .............................................................................................................. 142. MôI TRườNG CHíNH SÁCH ............................................................................... 152.1.Môitrườngchínhsáchliênquanđếnquảnlýrủirothiêntai(QLRRTT)

vàbiếnđổikhíhậu(BĐKH)ởViệtNam ............................................................. 152.2.ChínhsáchQLRRTTcóliênquanđếnDNNVV ................................................. 15

3. PHưƠNG PHÁP ĐÁNH GIÁ ................................................................................... 163.1.Mụctiêu ................................................................................................................ 163.2.Đốitượng,phạmvikhảosát ................................................................................. 17

3.2.1.Đốitượng: ................................................................................................... 173.2.2.Phạmvikhảosát ......................................................................................... 17

3.3.Phươngphápvàcôngcụthựchiện ...................................................................... 183.3.1.Thuthậpvànghiêncứutàiliệucósẵn: ..................................................... 183.3.2.Bảnghỏi(phiếuđiềutra): .......................................................................... 183.3.3.Phỏngvấnsâu: ............................................................................................ 18

4. KẾT QUẢ KHẢO SÁT ............................................................................................. 194.1.ThựctrạngcôngtácQLRRTTtrongcácDNNVVkhảosát ................................. 19

4.1.1.Mứcđộsẵnsàngứngphóvớirủirothiêntaivàcáchoạtđộng giảmnhẹcủaDN ....................................................................................... 22

4.1.2.TráchnhiệmxãhộicủaDNtrongcôngtáccứutrợthiêntai ..................... 284.2.NhucầuđàotạovềQLRRTTcủacácDN. ........................................................... 29

4.2.1.Nhucầuđàotạo: ......................................................................................... 294.2.2.ÝkiếncủaDNvềcôngtáctổchứcnângcaonănglựcQLRRTT .............. 30

5. KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ........................................................................... 314.1.Kếtluận: ................................................................................................................ 314.2.Khuyếnnghị .......................................................................................................... 334.3.ĐềxuấtchươngtrìnhđàotạonângcaonănglựcQLRRTTchocácDNNVV ..... 34

PHỤ LỤC ........................................................................................................................ 37PHỤ LỤC 1: LỊCHKHẢOSÁTVÀDANHSÁCHCÁNBỘTHAMGIAPHỎNGVẤN .....37PHỤ LỤC 2:PHIẾUKHẢOSÁTDOANHNGHIỆP ................................................... 38PHỤ LỤC 3:DANHMỤCCÂUHỎIPHỎNGVẤNDOANHNGHIỆP .................... 42PHỤ LỤC 4 : DANHSÁCHDNVÀNGƯỜITRẢLỜIPHỎNGVẤN ...................... 48TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................................. 54

4

CÁC TỪ VIẾT TẮT

ATLĐ AntoànlaođộngBCĐPCBLTW BanchỉđạoPhòngchốnglụtbãoTrungươngBCHPCBL&TKCN BanchỉhuyPhòngchốnglụtbãovàTìmkiếmcứunạnBĐKH BiếnđổikhíhậuCED TrungtâmGiáodụcvàPháttriểnDMC TrungtâmphòngtránhvàgiảmnhẹthiêntaiDN DNDNNVV DNnhỏvàvừaGNTT GiảmnhẹthiêntaiMTTQ MặttrậntổquốcPCCC PhòngcháychữacháyPTGNTT Phòngtránh,giảmnhẹthiêntaiPCBL PhòngchốngbãolụtRRTT RủirothiêntaiQLRRTT QuảnlýrủirothiêntaiSXKD SảnxuấtkinhdoanhTAF QuỹChâuÁTKCN TìmkiếmcứunạnVCCI Phòngthươngmại,côngnghiệpUNDP CơquanpháttriểncủaLiênhợpquốc

5

TÓM TẮT

Hàngnăm,ViệtNamphảiđốimặtvớinhiềuloạihìnhthiêntaikhácnhauđặcbiệtlàbãovàlũ.Nhữngtổnthấtdothiêntaigâyraướctínhtừ1-1,5%GDP,đãtácđộngxấuđếnnhiềumặtvềpháttriểnkinhtế,xãhộivàmôitrường.TrongbốicảnhbiếnđổikhíhậungàycànghiệnhữuởViệtNam,thiêntaiđượcdựbáolàsẽngàycàngkhắcnghiệt,khólường,giatăngvềcườngđộvàtầnsuất,khiếnngườidân,doanhnghiệp(DN)vàcácthànhphầnxãhộikhácphảigánhchịunhữngnguycơvàrủirothiêntailớnhơnbaogiờhết.

NỗlựctừphíaChínhphủvàcộngđồngtrongthờigianquađãđemlạinhữnghiệuquảnhấtđịnh,nhậnthứcvànănglựccủangườidân,cáccấpchínhquyềnđịaphươngtrongứngphóvớithiêntaiđượccảithiện,gópphầngiảmthiểunhữngthiệthạivềngườivàtàisảnkhithiêntaixảyra.Tuynhiên,nhữngnỗlựcnàydườngnhưkhôngđềcậpđếnmộtthànhphầnhếtsứcquantrọngcủanềnkinhtếđólàkhốiDN,đặcbiệtlàcácDNnhỏvàvừa(DNNVV),nơiđónggóphơn40%GDPvàtạorahàngtriệuviệclàm,gópphầnxóađóigiảmnghèo,tăngcườngansinhxãhội.CácDNmớichỉđượcnhìnnhậnởvaitròcứutrợthiêntaimàchưacósựthamgiachủđộngvàtíchcựcvàoquátrìnhứngphó,giảmnhẹvàkhôiphụchậuquảcủathiêntai.ThiếuchủđộngtrongphòngngừavàứngphóvớirủirothiêntainhiềukhiđãgâyranhữngtổnthấttolớnchoDN.Chođếnnay,mặcdùchưacósốliệuthốngkêchínhxácvềcácthiệthạidothiêntaigâyrachocácDNNVV,nhưngsốliệunàychắcchắnđãlênđếnnhiềungàntỷđồng,trongđónhiềuDNđãmấttrắngtàisảndẫntớiphásảnvànhiềungườilaođộngmấtviệclàm.Vìvậy,việctăngcườngkhảnăngứngphóvàchốngchọivớithiêntaichoDNkhôngnhữngbảovệlợiích,tàisảncủaDNmàcònbảovệngườilaođộngcủaDN,giađìnhhọvàcộngđồngmàDNphụcvụ.

Hiệnnay,ởViệtNamchưacóchươngtrìnhhaydựánnàovềquảnlýrủirothiêntaitrongcộngđồngDN,cũngnhưchưacótàiliệuhướngdẫnnàovềvấnđềnàyởViệtNam.Chínhvìvậy,QuỹChâuÁđãphốihợpvớiPhòngThươngmạiCôngnghiệpViệtNam(VCCI)vàTrungtâmGiáodụcvàPháttriển(CED)tiếnhànhđánhgiámứcđộsẵnsàngvànhucầuvềquảnlýrủirothiêntaicủacácDNtrongkhuônkhổDựán“TăngcườngmốiquanhệđốitácNhànướcvàtưnhântrongquảnlýrủirothiêntaivàứngphócủacộngđồngtạiViệtNam”tạibatỉnhNghệAn,ĐàNẵngvàKhánhHòa.KhảosátnhằmđưaramộtbứctranhchungvềmứcđộsẵnsàngứngphóvớithiêntaicủacácDNtrênđịabànbatỉnhtrên,từđóxácđịnhnộidungvàchươngtrìnhđàotạonhằmtăngcườngnănglựcvàkhảnăngứngphócủaDNtrênđịabànbatỉnhnày.

Đánhgiátậptrungnhữngnộidungcụthểsauđây:(i)MứcđộrủirocủacácDNtrênđịabànNghệAn,ĐàNẵngvàKhánhHòa;nhậnthứccủaDNvềQLRRTT,mứcđộsẵnsàngvàkhảnăngứngphócủaDN(ii)XácđịnhnhucầuđàotạovànângcaonănglựccủacácDNNVVvềQLRRTT. Khảosátđượctậptrungvào03nhómđốitượng,baogồm:(i)cácDNNVVhoạtđộngtậptrungvàonhómngànhsảnxuất,thươngmại,dịchvụ,thủysảnvàbảohiểmtrênđịabàn3tỉnh(ii)CáchiệphộiDNvàchinhánhVCCIđóngtại3Tỉnh(iii)CơquanquảnlýnhànướcvềQLRRTTtừtrungươngđếnđịaphương.Khảosátđượcthực

6

hiệnbằngcáchìnhthứckhácnhau,baogồmnghiêncứutàiliệu,gửiphiếuđiềutratới1000DN,phỏngvấnsâu51DNvàcáctổchứcliênquantại3tỉnh.

Tổn thất do thiên tai

ThốngkêsơbộcácthiệthạitrongnhữngnămquachothấyDNđãphảigánhchịunhiềutổnthấtnặngnềdothiêntaigâyravớinhiềuhìnhthứckhácnhau.

CácDNcóhoạtđộngsảnxuất,kinhdoanhvàcungứngdịchvụtạinhữngvùngcóthiêntaiđềubịthiệthạiởmứcđộnhấtđịnhdothiêntai.Theokếtquảđiềutraquaphiếu,trongsố191DN,có61%(117)DNtừngbịthiệthạidothiêntaigâyratrongvòng5nămtrởlạiđây,36%sốDNkhôngbịthiệthạivà3%DNkhôngtrảlời.TrongcácDNbịthiệthạithìmứcđộthiệthạirấtkhácnhau,cụthể5%sốDNbịthiệthạirấtnặngnề(nguycơphásảnnếukhôngcónguồnlựchỗtrợ,mấtnhiềunămđểphụchồiDN);30%sốDNbịthiệthạinặngnề(ảnhhưởngmạnhđếnhoạtđộngkinhdoanh,bịgiánđoạnkinhdoanhmộtthờigianđángkểsaukhithiêntai);43%DNthiệthạiítvà22%DNthiệthạikhôngđángkể.

Nhìnchung,tấtcả51DNphỏngvấntại3tỉnh,ởmứcđộtổnthấttừđángkể,nặngnềđếnrấtnặngnề,có52%sốcôngtyphỏngvấnbịtổnthấtvềnhàxưởng,47%côngtybịtổnthấthànghóavàsảnphẩmvà41%côngtycómáymócthiếtbịbịhỏng.Điềunàychothấy,cácDNbịảnhhưởngmạnhdothiêntai,trongđónhàxưởng,máymócthiếtbịvàsảnphẩmhànghóalànhómdễbịtổnthươngnhất.Tuynhiên,mứcđộtổnthấtcủaDNởmỗitỉnhcósựkhácbiệt.ĐàNẵngvàNghệAnthiệthạiởmứccao,KhánhHòaởmứcthấphơn.ỞĐàNẵng:thiệthạivềnhàxưởng;cóđến57%sốDNbịthiệthạirấtnặngnề,21%bịthiệthạiđángkể.ỞNghệAn:56%DNthiệthạinặngnềvàrấtnặngnề,13%ởmứcđángkể.Trongkhi100%DNởKhánhHòathiệthạikhôngđángkể.

Mức độ sẵn sàng của DN

Các dịch vụ cần cho hoạt động của DN

Hiệntại,vớinguycơbãolũhàngnămvàhoạtđộngcủaDNphụthuộcvàorấtnhiềunhàcungcấpvàdịchvụbênngoài,nguycơbịgiánđoạnsảnxuấtkinhdoanhcủacácDNtrênđịabànbatỉnhlàrấtlớn.ĐaphầncácDNđềuphụthuộcvàohệthốngđiện,giaothông,cấpthoátnước,vệsinhmôitrường.

HầuhếtcácDNphỏngvấnđềuphụthuộcvàohệthốnggiaothôngđườngbộ,đườngthủy,đườngsắt.Có43DN(84%)sửdụngđườnggiaothôngliêntỉnh;38DN(75%)sửdụngđườnggiaothôngnộitỉnh,12DN(24%)sửdụngđườngsắt,23(45%)DNsửdụngđườngthủy,chỉcó4DN(8%)làdùngđườnghàngkhông.

100%DNphụthuộcvàođiệnlướisinhhoạtvàsửdụngchovănphòng,trongkhiđócó38DN(76%)phụthuộcđiệnlướisảnxuất.100%DNsửdụngvàphụthuộcvàomạngthiếtbịviễnthông(điệnthoại,fax,vàinternet)trongkhiđóchỉcó01DNlàphụthuộcvàohệthốngthanhtoánđiệntửcủangânhàng(máyrúttiền,thanhtoánquathẻ).

HầuhếtcácDNđềuphụthuộchệthốngcấpthoátnướccủathànhphốvàcủatỉnh.47DN(92%)phụthuộchệthốngnướcsinhhoạtvà35DN(69%)phụthuộchệthốngcấpnướcchosảnxuất.45DN(88%)phụthuộchệthốngthoátnướcsinhhoạtvà35DN(69%)cầnhệthốngnướcthảichosảnxuất.

7

Các hoạt động giảm nhẹ và ứng phó hiện tại của DN

MứcđộsẵnsàngứngphóvớirủirotừthiêntaicủacácDNđượcthểhiệnquaviệclậpkếhoạchvàtổchứcthựchiệncáchànhđộngcụthể.Kếtquảđiềutraquaphiếuchothấy,trongsố191DNtrảlờicó5%sốDNkhôngquantâmđếnphòngchốngthiêntaihoặckhôngnhậnthứcđượclợiíchcủaviệcphòngchốngthiêntai;46%DNcóquantâmnhưngchưacókếhoạchphòngchốngvàứngphóvớithiêntai;33%DNđãcókếhoạchnhưngkhôngđủnănglựcvànguồnlựcđểthựchiện,ngoàiracònmộtsốlýdokhácnhư:chưađánhgiáđượcmứcđộrủiromàthiêntaicóthểgâyra,khôngdựđoántrướcvàkhôngchủđộngphòngngừa,kếhoạchphòngchốngthiêntaichưađượcxâydựngmộtcáchcụthểhoặcchủquanvìtừtrướcđếngiờthiêntaichưabaogiờảnhhưởngđếnhoạtđộnghoạtđộngSXKDcủaDNvàkhoảng16%DNkhôngnêurõlýdo.

Mặcdùnằmởnhữngvùngluônchịuảnhhưởngthiêntaihàngnăm,nhưnghầuhếtcácDNđềuchưacókếhoạchứngphórõràngvàcócăncứ,đặcbiệtlàcácDNNVV.Trongsố51DNđượcphỏngvấn,có19DNchobiếtđãcókếhoạch/phươngánphòngchốngbãolụt(chiếm37%);tuynhiênchỉcó7DNcungcấpđượcbảnphươngán/kếhoạchnày.Trongsố19DNcóphươngán/kếhoạchphòngchốngbãolụtcóđến15DNcóvốncủanhànước(nhànướcsởhữuphầnlớncổphầnhoặccôngtyTNHHmộtthànhviênnhànước)vàchỉcó04DNtưnhân.ĐasốcácDNcóphươngánđềucóquymôlớnvới13DNcódoanhthutrungbìnhhàngnăm(trong3nămgầnđây)đạttừ100tỉđếnhơn1.300tỉ,cósốlượngnhânviêndaođộngtừhơn300ngườiđếnhơn6.000ngườivàđãđivàohoạtđộngtrên6năm,cómộtsốítDNđãhoạtđộngtrên20năm.Trongkhiđó,đasốcácDNkhôngcókếhoạch/phươngánphòngchốngbão,lũ(24trongsố32DN)đềulànhữngDNcódoanhthuvàsốlượngcánbộcôngnhânviênthấphơnnhiềusovớinhữngDNđãcókếhoạch/phươngánnóitrên.Tuynhiên,trongsốDNchưacókếhoạchnàycóđến07DNđãthựchiệnhoạtđộngsảnxuấtkinhdoanhtừ16nămđếntrên20năm.

Phỏngvấn51DNchothấy:hầuhếtcácDNđềuchorằngcáchoạtđộnggiảmnhẹvàứngphóvớithiêntailàrấtcầnthiết,nhưngchođếntạithờiđiểmkhảosátphầnlớncácDNvẫnchưacókếhoạchthựchiệncáchoạtđộngnày.Bằngchứngchothấycó59%DNchưacóhoạtđộngduytrì,dọndẹpđườngxá;71%DNchưacókếhoạchhướngdẫnsửdụngđườngvậnchuyểndựphòng;47%DNchưacókếhoạchbảovệthiếtbị,dữliệucầnthiết;43%DNchưacókếhoạchphâncôngnhiệmvụkhikhẩncấpvà55%DNchưacókếhoạchphụchồisauthiêntai.

Các dịch vụ cần thiết cho DN trong khi có thiên tai

HầuhếtcácDNđượchỏiđềuchorằngcácdịchvụsauđâylàrấtcầnthiếtchohọkhithiêntaixảyra:Sốđiệnthoạikhẩn,nguồnnănglượngdựphòng,hệthốngthôngtinliênlạcdựphòng,giaothôngdựphòng,bảovệhệthốngcấpthoátnướcvàbáocáodiễnbiếntìnhhìnhphòngchốngbãolũchocơquancóthẩmquyền.Tuynhiên,đasốcáccôngtykhảosátđềuchưacókếhoạchđểtìmkiếmhoặcsửdụngcácloạidịchvụnày,trừtrườnghợpvềdịchvụnănglượngdựphòngvới68%đãcókếhoạchchonguồnnănglượngdựphòng(đasốcáccôngtynàymuamáyphátđiện).

TrongkhicácDNNVVchưaquantâmhoặccóquantâmnhưngchưacócácphươngánQLRRTTthìcácDNlớn,DNNhànướcđãcósựchuẩnbịsẵnsàngứngphóvớithiêntai

8

tốthơnsovớicácDNVVN.ĐasốcácDNlớn,cócổphầncủaNhànướcđềuquantâmđếnQLRRTTvàđãxâydựngkếhoạchQLRRTT.Mộtmặt,cácDNnàycóđủkhảnăngvềtàichínhvànhânlựcđểxâydựngvàthựchiện,mặtkháctrướcsứcépcủakháchhànghoặccácngânhàng,họphảixâydựngcáckếhoạchnàycoinhưđólàmộttrongnhữngtiêuchuẩnquantrọngđểđápứngcácđiềukiệncủahợpđồngsảnxuấthayhợpđồngvayvốn.Ngoàira,đốivớinhữngDNđặcthùtronghệthốngnhànướcnhưDNkinhdoanhvềxăngdầu,việccómộtkếhoạchQLRRTTnhưvậylàyêucầubắtbuộc.

Trênthựctế,cáchoạtđộngcụthểnhằmphòngngừavàgiảmnhẹthiêntaicủaDNvẫncònthiếuvàyếu.NhiềuDNchưathựchiệncáchoạtđộngcầnthiếtđểbảovệnhữngkhâuthiếtyếunhấttrongDNnhư:Conngười,dữliệu,sảnphẩmhànghóavàmáymóc.Bêncạnhđó,cácdịchvụcầnthiếtchoDNtrongtrườnghợpxảyrasựcốkhithiêntaiđếncũngrấthạnchếcảvềphíanhàcungcấp(cáccơquanliênquannhưBanphòngchốnglụtbão,Côngan,Côngtyđiệnlực,cơquanYtế)vàcảphíangườisửdụngcácdịchvụ(cáccôngty).

Về sự hợp tác tương trợ lẫn nhau giữa các DN khi có thiên tai

ĐasốcácDNđềunhậnthứcđượctầmquantrọngcủasựhợptác,hỗtrợnhautrongvàsaukhixảyrathiêntailàcầnthiết,cụthể:100%DNchorằngcầnthiếtphảichiasẻnguồnlựcđểcùngđốiphótrongtrườnghợpkhẩncấpdothiêntaibãolũgâyra;98%chorằngviệchợptácvớicácDNcùngngànhnghềđểcùngtriểnkhaicáchoạtđộnggiảmnhẹthiêntailàcầnthiết;hơn80%chorằngcầnphảicósựhỗtrợvàchiasẻkinhnghiệmgiữacácDNquymôlớnvàquymônhỏhoặccácDNcókinhnghiệmQLRRTTvớicácDNchưacókinhnghiệmnày.Tuynhiên,trênthựctế,sựhợptáccũngnhưtươngtrợlẫnnhaugiữacácDNtronglĩnhvựcnàycònrấthạnchế.Có96%DNchưacóhoạtđộnghợptácgiữacácDNcókếhoạchQLRRTtốtvàDNyếuhơnvàhợptácgiữaDNcóquymôlớnvàquymônhỏ,88%sốDNchưacósựhợptác,hỗtrợgiữacácDNcókếhoạchQLRRTTtốtvàDNyếuhơn,78%sốDNchưacóhoạtđộngchiasẻnguồnlựctrongtrườnghợpkhẩncấp.MộtsốDN(chiếmtỷlệnhỏ)đãcósựhợptáctươngtrợlẫnnhau,nhưngcũngchỉgiớihạntronghệthốngcáccôngtythànhviênthuộcmộttổngcôngty.

Về mua bảo hiểm rủi ro thiên tai (RRTT)

ViệcthamgiamuabảohiểmRRTTchínhlàmộttrongnhữngbiệnphápnhằmGNRRchoDNtrongtrườnghợpthiêntai.Tuynhiên,sốlượngDNthamgiamuabảohiểmRRTTcònrấthạnchế.NhiềuDNnhậnthứcchưađầyđủvàchưacóđượcthôngtinvềloạidịchvụbảohiểmnày.Chínhvìvậy,khithiêntaixảyra,tỉlệđượcđềnbùcònrấtthấpsovớinhữngthiệthạimàDNđãgánhchịu,khiếncácDNphảitựxoaysởđểkhắcphụchậuquả.ĐãcónhữngDNkhôngthểtiếptụchoạtđộngtrởlạidokhánhkiệtnguồnvốnvàđứngbênbờvựcphásản.Tuynhiên,yếutốvềnănglựctàichínhcủaDNquyếtđịnhviệcmộtDNcómuabảohiểmrủirothiêntaihaykhôngkhimàloạihìnhbảohiểmnàychưabắtbuộcnhưbảohiểmcháynổ.

Trongcôngtácchuẩnbịvàứngphóvớithiêntai,việcmuabảohiểmRRTTlàgiảiphápcầnthiếtvàtrướcmắtđốivớicácDN,đặcbiệtlàcácDNNVV.Quakhảosátchothấy,nhìnchungcácDNchưanhậnthứcđượctầmquantrọngcủaviệcmuabảohiểmRRTT(nhấtlàtừsaucơnbãoXangsanenăm2006vàBãoKetsananăm2009).SốliệukhảosátchothấysốDNchưamuabảohiểmbãolụtchiếm57%,trongđóNghệAnvới23DNchiếm

9

tới78%chưamuabảohiểm,64%(14)sốDNtạiKhánhHòachưamuabảohiểm.TạiĐàNẵng,tỷlệDNđãmuabảohiểmRRTTđạttỉlệcaonhấtcaonhất,chiếm85%trongsố14DNkhảosát.

Nhu cầu đào tạo

Sốliệuthốngkêquaphiếuđiềutratừ191DNphảnhồichothấycó166DNchiếm87%sốDN“có”nhucầuđàotạovềQLRRTT;11%sốDN“không”cónhucầu(21DN),sốcònlạikhôngtrảlời(4DN).

KếtquảkhảosátnhữngnộidungcầnthiếtđượcđưavàochươngtrìnhđàotạovềQLRRTTchoDNchothấy:

(i) 100%DNcầnđượcđàotạovềcáchthứcxâydựngkếhoạchQLRRTT

(ii) 100%DNcầnđượcđàotạovềphươngthứclồngghépkếhoạchQLRRTTvàokếhoạchSXKD

(iii) 97%cầnđượcđàotạovềchínhsáchvàphápluậtliênquanđếnQLRRTTtạiViệtNam

(iv) 93%cầnđượcđàotạovềđánhgiárủirovàthiệthạidothiêntai

(v) 93%cầnđượcđàotạovềquytrìnhvàcôngcụQLRRTT

(vi) 93%cầnđượcđàotạovềtráchnhiệmxãhộicủaDNtrongcôngtáccứutrợthiêntai

(vii) 92%cầnđượccungcấpthôngtinvềcáckinhnghiệmthựctiễntốttrongQLRRTT

Kếtquảtươngtựcũngthunhậnđượctừphỏngvấnsâuở51DN,thêmvàođó98%DNmuốnđượcđàotạovềvấnđềkỹthuậtgiacốnhàxưởngvàcơsởhạtầng.

10

AN ASSESSMENT OF THE DISASTER PREPAREDNESS OF VIETNAMESE SMALL AND

MEDIUM ENTERPRISES

Vietnamsufferseveryyearfrommanytypesofnaturaldisasters,mostnotablyfromfloodsandstorms,withaverageannuallossestimatedupto1.5%GDP.Thecountryisconsideredtobeoneofthemostimpactedbyclimatechange,andnaturaldisastersareincreasinglymoreintense,frequentandunpredictablewhichposegreaterriskstopeople,communities,andbusinesses.

Overthepastfewyears,therehasbeenasubstantialincreaseinnewinitiativesinVietnamfocusing on local capacity building and community-based response to disasters. Suchefforts,however,havenoteffectivelyengaged localbusinesses indisasterpreparednessand response,whetherasan integralpartofcommunity resilienceorasakey resourcefordisasterrelief.Giventhatcommunityresiliencedependsgreatlyontheabilityoftheprivatesectortobounceback,re-establishproductionandcontinuetoprovideemploymenttolocalworkersintheaftermathofdisasters,businessdisasterpreparednessandresponseiscritical.Most smallandmediumenterprises (SMEs),however,donothaveadequateinformationorcontingencyplansforrisksassociatedwithnaturaldisasters.

Thereiscurrentlynoprogramorprojectondisasterriskmanagement(DRM)forbusinessesinVietnam. In response,with funding from theUnites StatesAgency for InternationalDevelopment(USAID),TheAsiaFoundation(TAF)ispartneringwithVietnamChamberofCommerceandIndustry(VCCI)andtheCenterforEducationandDevelopment(CED)tocarryoutaDRMassessmentofSMEsfromMay15th toJune4th2011 in the threeprovinces of NgheAn, Da Nang and Khanh Hoa. Themain objective was to capturestrengths,weaknessesandchallengesforSMEsinDRM,determinethetrainingnecessaryto improve internal governance and capacity of SMEs in DRM, and identify trainingbeneficiaries.Keyfindingsoftheassessmentarehighlightedbelow.

The business DRM assessment

Theassessmentcontaineddatadrawnfromtheresponsesof191SMEsinthethreeprojectprovincestoamail-outsurvey,andin-depthinterviewswith82businessrepresentativesof51SMEs,aswellaskeystaffofprovincialbusinessassociationsandVCCIprovincialbranches.Additionalmeetingswereheldwith16localorganizations,includingtheCentralandProvincialCentersforFloodandStormControl,theRedCross,insurancecompanies,andsocialbanks.Theassessmentcontainsthreemainparts:

(1)RisksfacedbySMEsinselectedfloodandstormaffectedareas:thesurveyassessedthe typeofdisasters that frequentlycausedamage tobusinessesand thedifferent typesandcausesofdamagetobusinessessuchastheinterruptiontosupplyofmaterialsandthedisruptionofproductionamongothers.

(2)ThestatusofDRMinSMEs:thesurveyassessedtheorganizationalstructure,personnel,knowledge and understanding of DRM and DRM-related government regulations for

11

businesses,mechanismsforsharingDRMinformationwithinandoutsidetheenterprise,andexperienceinthemitigationofnaturaldisasters.

(3)DRMtrainingneeds.

Losses caused by natural disasters

Theassessmentindicatedthatmanybusinessesincurredlossescausedbynaturaldisasters,ofwhichstormandfloodsarethemostfrequent.Almost85%ofbusinessesreportedbeingfrequentlyhitbyseasonalstorms,45%byfloods,andsome12%bycyclonesandhightide.Thethreeprovincesfaceddifferencetypesofdisasters:inDaNang,allbusinesseshadbeenaffectedbystorms,and50%hadbeenimpactedbyfloods;inKhanhHoa,halfwereaffectedbystormsandhalfbyfloods;inNgheAn,95%wereimpactedbystormsbutonly29%byfloodsand26%bycyclonesandhightide.

Themail-outsurveyshowedthatmorethan60%ofbusinesseshadincurredlossescausedbynaturaldisastersinthelastfiveyears.Ofthosewhosufferedlosses,5%ofthebusinessesexperiencedsuchsignificantdamagethatthebusinessoperationstheyhadbeforethedisasterwerenolongerviableandforcedthemtostartanewbusiness;30%indicatedheavylosseswithfacilitiesandproductsdamaged,businessoperationsaffectedforasignificantperiod;43%notedonlyslightlosses;and22%referredtolossesincurredasinsignificant.

The in-depth interviews further clarified the different kinds of damage suffered bybusinesses: 52% lost physical structures including office buildings and factories; 47%identifiedlossesofproducts;and41%notedlossesofequipments.Thesefiguresshowthatbusinessesarebadlyimpactedbynaturaldisasters,andtheirmostimportantassetsfromphysicalstructuressuchasofficebuildingsandfactories,productsandequipmentsareveryvulnerable.Therearedifferencesintheleveloflossesidentifiedbybusinessesinthethreeprojectprovinceshowever,withDaNangandNgheAnweremuchmoreaffected thanKhanhHoa.Almost60%ofbusinessesinterviewedinDaNangandNgheAnindicatedthattheysufferedexcessiveandheavylosses,whileallbusinessesinKhanhHoadescribedtheirlossesasinsignificant.

Level of business disaster preparedness

Essential services for business production

The frequency of annual flood and storms underscored the dependency on servicesprovidedbyother supplierswhichgreatly impact theability forbusinesses in the threeprovincestomaintainoperationsintimesofnaturaldisasters.Mostofthesebusinessesarereliantonelectric,roads,waterdrainagesystem,andsanitationservicesprovidedbyotheragenciesandcompanies.Theassessmentidentifiedthat84%ofbusinessesuseinter-provinceroadsystems,75%useinnerprovincialroadsystems;24%businessuserailways,45%usewaterwaysandonly4%useairlines.Allbusinessesaredependentontheelectricgrid for theirofficeactivitiesand 76%for theirproduction. Allbusinessesaccess thecommunicationnetworksfortelephones,faxesandinternetconnectionfortheiroperations(telephone,faxandinternet).Mostofthebusinessesaredependentonthedrainagesystemoftheprovinces,92%relyontapwater,and69%dependonlocalwatersupplierfortheirproduction.Thistremendousrelianceongovernmentservicesforbusinessesoperations

12

requirebusinesses to interactcloselywith relevantprovincialgovernmentagenciesanddepartmentsondisasterpreparednessandresponse,butthereislittlesystematicdialogueorclearplansbetweenprovincialgovernmentsandbusinesses.

Disaster preparedness and response activities in businesses

Thelevelofbusinesspreparednessfordisasterriskscanbegaugedbytheplanningandimplementationofspecificactions.Themail-outsurveyshowedthat117businessesoutof191hadbeenhitbynaturaldisastersinthelastfiveyears.Ofthose,46%havenotyetdevelopeddisasterpreparednessandresponseplans,with33%havingadisasterpreparednessplanbutnocapacity to implement theplan. Fivepercentof thebusinesseswhichhadexperiencednaturaldisasters indicatednoconcernaboutdisaster riskpreparedness andreduction,and16%didnotanswer.

Insum,evenintheareaspronetofloodsandstorms,mostofthebusinesseswhorespondedhavenotyetdevelopeddisasterpreparedness and responseplans.Of the51businessesinterviewed,19businessesindicatedthattheydohavesuchaplanbutonlysevenofthemwere able toprovide theirplans. Of these19businesses, it isnotable that15of themarestate-ownenterprisesandonly fourareprivatecompanies.Almostallof thosewhohaveadisasterpreparednessandresponseplanarelargebusinesses,withaverageannualturnoverfrom5to65millionUSDandstaffrangingfrom300to6000people.Mostofthesmallbusinesseswithmuchlowerannualturnoverandnumberofstaffdonothaveanypreparednessandrespondplans,evenifanumberofthemhavebeeninbusinessformanyyears.

Morespecifically,59%ofthebusinessesintervieweddonotcarryoutregularmaintenanceand clearanceof debris off of roads andpathwayson their ownpremises; 71%donothavealternativesupplyroutessetup;47%donothaveaplanforprotectingequipmentsanddata;43%donothaveaplanforemergencydutyassignmentforstaff;and55%lackaproductionrecoveryplan. Additionally,mostbusinessesagreedthathotlinenumbers,alternativepower sources,backupcommunications system,alternative transport routesandvehicles,drainagesystemprotectionandprogressreportingtoresponsibleauthoritiesare essential for enterprises tohave and todowhendisastersoccur.However, thevastmajority of businesses have not accessed anyof the information providedby the localauthoritiesrelatedtotheoperationsofservicesoractivelyworkwithlocalgovernmentstoestablishmoreactiveguidanceandplansintimesofdisasters.

Cooperation in disaster response among businesses

Most of the interviewed businesses recognized the importance of cooperation amongthemselves to copewithnaturaldisasters, fromsharing responsibilities in emergencies,tocooperatingwithotherbusinessesinthesamesector,toshareexperiencesondisasterpreparednessandresponse.Thecooperationamongbusinessesinfact,however,isquitelimited,with78%ofbusinessesnotyetinvolvedinsupportingothersinemergencycasesandonlyfewdosobutonlywithintheirownbusinessgroup.

Disaster risk insurance

13

Disasterriskinsuranceisconsideredariskreductionsolutionforbusinessesindisaster-proneareas.Thenumberofbusinesseshavingthisinsurancewasquitelimited,however,becauseofinadequateawarenessandinsufficientinformationontheimportanceofsuchinsurance. Although businesses did raise the fact that the compensation rate from theinsurancecompaniesismuchlowerthanthelossesbusinessesincurred,thekeyfactorinthedecisionwhetherornotabusinesswouldbuydisasterrisk insuranceis itsfinancialcapacity.Surveydatashowedthatoverall,57%(29outof51businesses)ofallbusinessesdonothaveinsurance,with78%(18outof23businesses)inNgheAnand64%(9outof14businesses)inKhanhHoa.However,86%(12outof14businesses)ofthebusinessessurveyedinDaNanghadinsurance.DaNang,arelativelywealthycity,washitverybadlyby thestormXangsane in2006,andbusinesses there reportedbuying insurance in theaftermathofthestorm.

Business support for disaster relief

Interviews revealed that all the surveyed businesses have contributed financial and in-kindsupporttotheirworkersandvulnerablelocalcommunitiesintimeofdisasters.Mostgiveonavoluntarybasis,whileotherscontributedwhenaskedbylocalauthorities.Afewcompaniesalsoraisedtheirconcernabouttheeffectivenessandtransparencyoflocalsocialorganizationsinusingdisasterreliefcontributions.

DRM training need

ThesurveyalsoshowedthatthemajorityofbusinesseslackDRMknowledgeandskills.Approximately96%ofrespondentshavenotsenttheirstafftoanyDRMrelatedtraining.Mostpreparednessplanshavenotbeenincorporatedintobusinessandproductionplans.As such, resources that businesses devoted toDRM-related activities are very limited.Eighty-sevenpercentofbusinessrespondentsrequestedtrainingonDRM.

ThestrongestdemandforDRMtrainingwasinNgheAnandDaNangandmuchlowerinKhanhHoa.ThiscouldbebecauseKhanhHoasufferslessfromnaturaldisastersthantheothertwoprovinces,althoughtheprovincehasbeenidentifiedasparticularlyvulnerabletoclimatechangethroughincreasednumberofstormsandtheriseinsealevel.Assuch,itislikelythatKhanhHoawillneedmoresupporttoraiseawarenessoftheimportanceandbenefitsofDRMplanning.

As forDRM training content, the survey identified these key areas: Vietnam’sDRM-relatedpoliciesandlaws;DRMproceduresandtools;DRMplanning;howtomainstreamDRM into business and production plan; natural disaster risk and damage assessment;DRMsuccessstories;anddisasterreliefandCorporateSocialResponsibility.

In-depth interviews with businesses revealed similar interests in training content, butbusinessrepresentativesalsoindicatedastrongneedfor informationrelatedtobuildingreinforcementtechniques.

14

1. GIỚI THIỆUTheosốliệuthốngkêcủaViệtNam1,bìnhquânmỗinăm,thiêntaiđãlàmchếtvàmấttíchkhoảngtrên700người,bịthươnghàngnghìnngười,thiệthạivềkinhtếtừ1,0-1,5%GDP.Đặcbiệt,năm1997thiêntaiđãcướpđisinhmạngcủa974người,làmnhiềungườibịmấttích.Trậnlũlịchsửnăm1999ởcáctỉnhDuyênhảimiềnTrungđãlàmchếtvàmấttích899người.Bãosố62(Xangsane)năm2006làm76ngườichếtvàmấttích,532ngườibịthươngvàgâythiệthạitàisảnlênđến10.400tỷđồng,tươngđương650triệuđôlaMỹ.Cơnbãosố9Ketsana,năm2009làmthiệtmạng163người,có17ngườimấttích,vàgâythiệthạivậtchấtgần800triệuđô-la.Mặcdù,chưacónghiêncứuvàsốliệucụthểnào,nhưngrấtnhiềuđạidiệncơquanvàchínhquyềnđịaphươngbịảnhhưởngđềuchorằng,nếucôngtácchuẩnbịvàứngphótốt,cóthểgiảmđược50%nhữngthiệthạivềngườivàcủa.Nhữngthiệthạidobãogâyragầnđâychothấyvẫncònnhiềuviệccầnlàmđểgiảmnhẹthiệthạivàtổnthấtdothiêntaigâyra.

Theothốngkênăm20093,ViệtNamcóhơn240.000DNnhỏvàvừa(DNNVV),chiếmgần98%tổngsốDNcảnước.CácDNNVVkhôngchỉđónggópđángkểvàosựpháttriểnkinhtếcủađấtnướcmàcòngiúptạorahàngtriệuviệclàmmớimỗinăm,gópphầnxóađóigiảmnghèo,tăngcườngansinhxãhội.CácDNNVVsửdụngtrên50%laođộngxãhộivàcómặttrênkhắpcácvùngcủacảnước.MặcdùchưacósốliệuthốngkêchínhxácvềcácthiệthạidothiêntaigâyrachocácDNNVVnhưngconsốnàychắcchắnđãlênđếnnhiềungàntỷđồng,trongđónhiềuDNmấttrắngtàisản,dẫntớiphásảnvànhiềungườilaođộngmấtviệclàm.Chínhvìvậy,việctăngcườngkhảnăngứngphóvàchốngchọivớithiêntaichoDNkhôngnhữnglàbảovệlợiích,tàisảncủaDNmàcònbảovệngườilaođộngcủaDN,giađìnhhọvàcộngđồngmàDNphụcvụ.NếuDNcókhảnăngứngphótốtthìđâycũngchínhlànguồnlựcquantrọngcóthểtrợgiúpvàhỗtrợcộngđồngtrước,trongvàsauthiêntai.

Chođếnnay,ởViệtNamchưacóchươngtrìnhhaydựánnàovềquảnlýrủirothiêntaitrongcộngđồngDN,cũngnhưchưacó tài liệuhướngdẫnvềvấnđềnàyởViệtNam.Chínhvìvậy,QuỹChâuÁđãphốihợpvớiPhòngThươngmạiCôngnghiệpViệtNam(VCCI)vàTrungtâmGiáodụcvàPháttriển(CED)tiếnhànhđánhgiámứcđộsẵnsàngcủacácDNtrongkhuônkhổDựán“TăngcườngmốiquanhệđốitácNhànướcvàtưnhântrongquảnlýrủirothiêntaivàứngphócủacộngđồngtạiViệtNam”tạibatỉnhNghệAn,ĐàNẵngvàKhánhHòa.ĐánhgiátậptrungvàomứcđộthiệthạicủacácDNtrongvòng5nămtrởlạiđây,xácđịnhmứcđộrủirocủacácDNtrongthiêntai(bãovàlũ),cáckếhoạchứngphóvàhoạtđộnggiảmnhẹhiệnnaycácDNđãvàđangápdụng.KhảosátsẽđưaramộtbứctranhchungvềmứcđộsẵnsàngứngphóvớithiêntaicủacácDNtrênđịabànbatỉnhtrênvàtừđóxácđịnhnộidungvàchươngtrìnhtăngcườngnănglựcvàkhảnăngứngphócủaDNtrênđịabànbatỉnhnày.

1 Đào Xuân Học - Ứng phó với biến đổi khí hậu, Báo Nhân dân cuối tuần online, 8/7/2011 (http://www.nhandan.com.vn/cmlink/nhan-dan-cu-i-tu-n/nhan-dan-cu-i-tu-n/khoa-h-c-giao-d-c/ng-pho-v-i-bi-n-i-khi-h-u-1.303004#IzTfvpTQ8DIt.)2 Cơ sở dữ liệu thiên tai, Văn phòng thường trực Ban chỉ đạo phòng chống lụt bão trung ương (http://www.ccfsc.gov.vn/KW6F2B34/Co-so-du-lieu-thien-tai.aspx)3 Tổng cục Thống kê- Niên giám thống kê 2010

15

2. MôI TRườNG CHíNH SÁCH

2.1. Môi trường chính sách liên quan đến quản lý rủi ro thiên tai (QLR-RTT) và biến đổi khí hậu (BĐKH) ở Việt Nam

Côngtácphòngchống,giảmnhẹvàkhắcphụchậuquảthiêntaiđãđượcChínhphủquantâm,đặcbiệttrongbốicảnhbiếnđổikhíhậuhiênnayvàViệtNamđượcxácđịnhlàmộttrongnhữngquốcgiabịảnhhưởngnặngnềnhấtthếgiới.

ViệtNamđãvàđangtíchcựchợptáccótráchnhiệm,cóhiệuquảvớicộngđồngquốctếtronglĩnhvựcgiảmnhẹthiêntaivàthíchứngvớibiếnđổikhíhậu.ViệtNamđãthamgiakíkếtvàtổchứcthựchiệnNghịđịnhthưKyotovàCôngướckhungcủaLiênHiệpQuốcvềBiếnđổikhíhậu,KhunghànhđộngHyogovềgiảmnhẹthiêntai,HiệpđịnhASEANvềquảnlíthiêntaivàứngphókhẩncấp(AADMER)vàHướngdẫntuyêntruyềntrongnướcvềứngphóvàkhắcphụchậuquảbanđầusauthảmhoạ(HướngdẫnIDRL).Trongsốnhữngđiềuướcquốctếnày,hiệpđịnhAADMERlàđiềuướccóhiệulựcràngbuộcvàtrựctiếpnhấtđốivớilĩnhvựcphòngtránhvàgiảmnhẹthiêntai(PTGNTT).

Hiệnnay,ViệtnamcũngcórấtnhiềuvănbảnhướngdẫnvàpháplýcóliênquanđếnlĩnhvựcQLRRTT.Đángchúýlà,ChiếnlượcQuốcgiavềPhòng,chốngvàgiảmnhẹthiêntaiđếnnăm2020đãđượcChínhphủphêduyệttạiQuyếtđịnhsố172/2007/QĐ-TTgngày16/11/2007vàChươngtrìnhmụctiêuquốcgiaỨngphóvớibiếnđổikhíhậutạiQuyếtđịnhsố158/2008/QĐ-TTgngày02/12/2008.Năm2009,tạiquyếtđịnhsố1002/QĐ-TTg,ngày13/7/2009,ChínhphủđãphêduyệtĐềán“NângcaonhậnthứccộngđồngvàQuảnlýthiêntaidựavàocộngđồng”nhằmnângcaonhậnthứccủamỗingườidântrongphòng,ứngphóđểgiảmthiểuđếnmứcthấpnhấtthiệthạivềngườivàtàisảndothiêntaigâynên.Đâyđượcxemlànhữngnỗlực,quyếttâmcủaChínhphủhuyđộngmọinguồnlựcxãhội,ngườidântrongcôngtácphòngtránhvàgiảmnghẹthiêntai.

Mặcdù,vănbảnquyphạmphápluậtvềphòngchốngthiêntaicủaViệtNamđượcbổsungvàhoànthiệnliêntục,nhưngcácvănbảnnàyvẫnrấttảnmạnvàchồngchéo.Đếnnay,chưacómộtvănbảnquyđịnhtổngthểvềcôngtácphòngngừa,ứngphóvàtáithiếtđốivớicácloạihìnhthiêntaiởViệtNam.Cácyếutốliênquanđếnthiêntaituycóđượcđềcậptrongvănbảnnhưngchỉởphạmvihẹpđốivớilĩnhvựcquảnlýcủatừngbộ,ngành.Sựphântántrongquảnlýnhànướcđốivớithiêntaicóthểdẫntớikhókhăntrongphốihợphànhđộngkhixảyrađồngthờinhiềuloạithiêntai,phântánnguồnlựccủanhànước,gâytốnkémvàgiảmhiệuquả4.Thựchiệncáccamkếtquốctế,ViệtNamđãvàđangtrongquátrìnhsoạnthảovănbảnluậtvềphòng,tránhvàgiảmnhẹthiêntai,theokếhoạchsẽhoànthiệnvàđưavàoápdụngvàonăm2014.

2.2. Chính sách QLRRTT có liên quan đến DNNVV

TronglĩnhvựcQLRRTT,cácchínhsáchvàchươngtrìnhquốcgiahiệnnaychưaquantâmvàđềcậpđầyđủđếnvaitròcủacộngđồngDN,đặcbiệtcácDNởkhuvựckinhtếtưnhân.CáctổchứckinhtếnóichungvàcộngđồngDNNVVnóiriêngchưađượcđềcậpđếntrongmụctiêunângcaonănglựcvềphòngchốngvàgiảmnhẹthiêntaiởcácchiếnlượcvàcácđềáncụthể.“Chiếnlượcquốcgiavềphòngchốngvàgiảmnhẹthiêntaiđếnnăm2020”

4 Thuyết minh đề xuất xây dựng luật phòng tránh và giảm nhẹ thiên tai,BộNNvàPTNT.2010

16

đượcThủtướngchínhphủphêduyệttạiquyếtđịnh172/2007/QĐ-TTgngày16/11/2007đãnêu:“Cơquannhànước,tổchứckinhtế,tổchứcxãhội,đơnvịvũtrangnhândânvàmọicôngdânsốngtrênlãnhthổViệtNamcónghĩavụthựchiệnphòngchốngvàgiảmnhẹthiêntai”.Mộtsốmụctiêucụthể,trongđóquyđịnh“đảmbảo100%cánbộchínhquyềnđịaphươngcáccấptrựctiếplàmcôngtácphòngchốngthiêntaiđượctậphuấn,nângcaonănglựcvàtrìnhđộvềcôngtácphòngchốngvàgiảmnhẹthiêntai;trên70%sốdâncácxãthuộcvùngthườngxuyênbịthiêntaiđượcphổbiếnkiếnthứcvềphòngchống,chốnglụtbãovàgiảmnhẹthiêntai”.

ThủtướngChínhphủđãbanhànhquyếtđịnh1002/QĐ-TTg,ngày13/7/2009phêduyệtđềán“Nângcaonhậnthứccộngđồngvàquảnlýthiêntaidựavàocộngđồng”.TheoĐềánnày,chươngtrìnhđàotạo,tàiliệuđàotạovàcáchoạtđộngliênquanđềutậptrungvàonângcaonănglựcchocánbộcáccấpvàcộngđồngngườidân.CácvănbảntrênđềuchưađềcậpđếnkhốiDN.CáccơquancóliênquantronglĩnhvựcQLRRTTcũngthừanhậnmọinỗlựcmớichỉtậptrungchocộngđồngmàchưacósựquantâmđếnkhốiDN.

NgaycảnhữngchươngtrìnhcủaChínhphủhỗtrợkhắcphụchậuquảthiêntaivẫnchỉchútrọnghỗtrợnôngdân,ngưdân,chủtrangtrại,tổhợptác,hayhợptácxãsảnxuấtchứchưaquantâmđếncácDNnhỏvàvừa.Vídụ,Quyếtđịnh142/2009/QQĐ-TTg,ngày31/12/2009củaThủtướngchínhphủvềcơchếchínhsáchhỗtrợgiốngcâytrồng,vậtnuôi,thuỷsảnđểkhôiphụcsảnxuấtvùngbịthiệthạidothiêntai,dịchbệnh,khôngđềcậpđếnnhómđốitượngDNNVV.

Đếnnay,đãcókhoảng17tổchứctrongnước,quốctếvàphichínhphủđãvàđangtriểnkhaicáchoạtđộngvềquảnlýthiêntaidựavàocộngđồngở23tỉnh,thànhphố/tổngsố63tỉnhthànhtrongcảnước(chiếm35%)5.CộngđồngDNcó vai trò cực kỳ quan trọng trong ngăn ngừa thiên tai,bảo vệ nền kinh tế của các quốc gia,cộngđồngvà bản thân, nhưng cho đến nay chưacóbấtkỳdựánnàohỗtrợDNphòngngừavàứngphóvớithiêntaichobảnthânDN.Đãđếnlúccầnphảithayđổicácchínhsáchcủanhànướcnhằmkhuyếnkhíchvàhỗtrợmọicôngdân,cộngđồng,cácthànhphầnkinhtếcùngthamgiavàocôngtácchuẩnbịlậpkếhoạchứngphóvàkhắcphụchậuquảthiêntai,đưacôngtácnàytrởthànhtráchnhiệmvànghĩavụcủamọithànhphầnkinhtế.

3. PHưƠNG PHÁP ĐÁNH GIÁ3.1. Mục tiêu

Mục tiêu tổng quát :KhảosátnhucầuthựctrạngQLRRTTtrongDNlàmcơsởđểxâydựngchươngtrìnhvàthiếtkếtàiliệunhằmnângcaonănglựcchocácDNvừavànhỏtrongcôngtácnày.

Mục tiêu cụ thể :(i)ĐánhgiámứcđộrủirocủacácDNtrênđịabànNghệAn,ĐàNẵngvàKhánhHòa;nhậnthứccủaDN,mứcđộsẵnsàngvàkhảnăngứngphócủaDN(ii)XácđịnhnhucầuđàotạovànângcaonănglựccủacácDNNVVvềQLRRTT.

5 Hướng dẫn tổ chức thực hiện đề án nâng cao nhận thức cộng đồng và QLTT dựa vào cộng đồng,DMC/OxfamHongKong.

17

3.2. Đối tượng, phạm vi khảo sát

3.2.1.Đốitượng:

Khảosátthựchiệntrênđịabàndựántại3tỉnh:NghệAn,ĐàNẵngvàKhánhHoàthuộcvùngduyênhảimiềnTrungViệtNam.Khảosátđượctậptrungvào03nhómđốitượng,baogồm:(i)CácDNNVVhoạtđộng(ii)CáchiệphộiDNvàchinhánhVCCIđóngtạiđịaphương(iii)CơquanquảnlýnhànướcvềQLRRTTtừTrungươngđếnđịaphương.

NhómkhảosátlựachọncácDNkhảosáttheocáctiêuchísau:

Loại hình DN:DNnhànước(DNNN)baogồmcảcácchinhánh;côngtycổphần(CTCP);Côngtytráchnhiệmhữuhạn(TNHH),DNtưnhân(DNTN);DNvốnđầutưnướcngoài(FDI)

Ngành nghề kinh doanh:Sảnxuất,Thươngmại/Dịchvụ,Khaikhoáng,Nông/lâm/thuỷsản.

Địa bàn khảo sát:Nhómkhảosátchọncáchuyện,thịdướiđây(lànhữnghuyệnđãbịảnhhưởngnặngnềdothiêntaitrongnhữngnămqua):

• NghệAn:ThànhphốVinh;HuyệnQuỳnhLưu;HuyệnYênThành;HuyệnDiễnChâu;ThịxãCửaLò.

• ĐàNẵng:TP.ĐàNẵng;HuyệnHoàVang.

• KhánhHoà:thànhphốNhaTrang;HuyệnVạnNinh;HuyệnNinhHoà;HuyệnCamLâm;ThịxãCamRanh.

3.2.2.Phạmvikhảosát

ĐểlàmcơsởxâydựngtàiliệuvàxâydựnggiảiphápnângcaonănglựcchocácDNNVV,nhómkhảosátđãtậptrung:

- Đánh giá chung về mức độ thiệt hại do thiên tai của các DN trong những năm vừa qua: khảosáttậptrungvàocácloạihìnhthiêntaimàcácDNthườnggặpvàthiệthạivềngười,cơsởvậtchấtcũngnhưvềkinhtếdothiêntaigâyra.

- Đánh giá mức độ rủi ro của DN: KhảosátđánhgiácáchoạtđộngcủaDNphụthuộcvàonhữngdịchvụvàcơsởhạtầngthiếtyếunào,quađóxácđịnhmứcđộrủiro,mứcđộgiánđoạnkinhdoanhcủaDNvìbịthiêntai.

- Đánh giá mức độ sẵn sàng và các hoạt động giảm nhẹ hiện nay các DN đang áp dụng như: bộmáynhânsự,tìnhhìnhhoạtđộngsảnxuấtkinhdoanh,đặcbiệtlànhậnthứcvàhiểubiếtvềQLRRTTcủaDN;cácquyđịnhliênquanđếnQLRRTTtạiDN;chiasẻthôngtintrongvàngoàiDNliênquanđếnQLRRTT.KinhnghiệmphòngtránhvàgiảmnhẹthiêntaivàtráchnhiệmcủalãnhđạocácDNtrongQLRRTTtrongDNvàtráchnhiệmxãhộicủaDNtrongcôngtáccứutrợthiêntaitạiđịaphương.

- Xác định các nhu cầu đào tạo của các DNNVV về công tác QLRRTT: ThôngquaviệcđánhgiámứcđộsẵnsàngvànhậnthứccủacácDN,cóthểxácđịnhđượcnhucầuđàotạovànângcaonănglựcnhómđốitượngnày.Ngoàira,khảosátcũngtìmhiểuthêmnhucầuthựctếcủaDNvềnộidung,hìnhthứcvàthờilượngđàotạo(nếuhọcónhucầuđàotạovàtậphuấn),cáchìnhthứcthôngtinphùhợpcholãnhđạovàngườilaođộngcủaDN.

18

3.3. Phương pháp và công cụ thực hiện

Việctổchứcthuthậpthôngtinphụcvụchonghiêncứuđượctiếnhànhđồngthờivớicácphươngphápnêudướiđây.

3.3.1.Thuthậpvànghiêncứutàiliệucósẵn:

Nhómnghiêncứuđãthuthậpcáctàiliệuđàotạo,cácbáocáoliênquanđếnQLRRTTtrongvàngoàinước,cácbáocáokinhnghiệmvềphòngchốngrủirothiêntaiđãthựchiệntạiViệtNam,đặcbiệtlàkhuvựcDuyênhảimiềnTrung,cácvănbảnphápquyliênquanđếnQLRRTTvàứngphóvớibiếnđổikhíhậucủaViệtNamnóichungvàcácchínhsáchvềQLRRTTliênquanđếnDNtừtrungươngđếnđịaphương.

3.3.2.Bảnghỏi(phiếuđiềutra):

PhiếuđiềutrađượcthiếtkếcósựthamgiarộngrãicủacácđốitácliênquanbaogồmCED,VCCIvàđặcbiệtcósựđónggópkỹthuậttừphíaQuỹChâuÁ.Nộidungphiếuđiềutratậptrungvàođánhgiáthiệthạitrongvòng5nămquavàcácnguyênnhânchủquanvàđánhgiánhanhnhucầuđàotạovàmứcđộquantâmcủaDNđốivớinộidungQLRRTT(xemtạiphụlục2).

Nhómkhảosátgửiđi1.000phiếuđiềutrachocácDNtrênđịabànbatỉnh6đápứngcáctiêuchísau:(i)CácDNNVVthườnghạnchếvềnguồnlựcứngphónếuthiêntaixảyra(ii)CácDNNVVcóvịtrígầnsông,biển(iii)CácDNNVVcóngànhnghềsảnxuất,kinhdoanhthươngmạiphụthuộcvàothờitiếtkhíhậunhư:sảnxuấtchếbiếnnônglâmthuỷsản,xâydựng.Trong1000DNnhậnphiếu,chỉcó191DNđiềnđầyđủphiếuvàgửilạiđiềutranày.7

3.3.3.Phỏngvấnsâu:

Công tác chuẩn bị:

Dựatrêncáctiểuchíđãthốngnhất,NhómkhảosátđãlựachọnvàlêndanhsáchDNđểtiếnhànhphỏngvấnsâuvới51DN(DanhsáchcácDNthamgiaphỏngvấntạiphụlục4).Ngoàira,NhómcũnggặpgỡvàtìmhiểuthêmthôngtintừcáccơquancóliênquanđếnQLRRTTcấptỉnhnhằmtìmhiểuthêmthôngtinvềtìnhhìnhthiêntaiđãxảyratạiđịaphươngcũngnhưsựhỗtrợtừphíađịaphươngđốivớicácDNtrongcôngtácQLRRTT(BanchỉđạophòngchốngbãolụtvàTKCNtỉnhvàHộiChữthậpđỏcủatỉnh.).PhỏngvấnsâutìmhiểucácthôngtinchungvềDN;mứcđộthiệthạicủacácDNtrongnhữngnămqua,mứcđộrủirohiệntạicủaDNvàmứcđộsẵnsàngcủaDN(Danhmụccáccâuhỏiphỏngvấnxemtạiphụlục3).

Thành phần nhóm khảo sát:baogồm02thànhviêncủaCEDvà02cánbộtừcácchinhánhVCCItạitừngtỉnh,đặcbiệtluônluôncósựthamgiagiámsát,hỗtrợcủa01cánbộquảnlýchươngtrìnhtừQuỹChâuÁ.Tạimỗitỉnh,nhómkhảosátđượcchiathành02nhómvàtiếnhànhkhảosáttheodanhsáchDNđãlựachọn.Mỗinhómcó02người,trongđó01ngườilàcánbộcủaCEDlàmtrưởngnhómvàthànhviênkháctừVCCIđịaphương..

6Trongđócó400phiếugửiĐàNẵng,;300phiếuNghệAn,và300phiếuKhánhHòa.7Trongđócó119phiếuNghệAn,;58phiếuĐàNẵng,và14phiếuKhánhHòa.

19

Lịch khảo sát thực địa:đượctiếnhànhtại03tỉnhtừngày15/5/2011đếnngày4/6/2011,trongđó:ĐàNẵngtừngày15-20/5/2011,KhánhHoàtừngày23-25/5/2011vàNghệAntừngày30/5/2011đếnngày2/6/2011.Lịchkhảosátvàthànhphầnnhómkhảosáttạiphụlục1.

4. KẾT QUẢ KHẢO SÁT

4.1. Thực trạng công tác QLRRTT trong các DNNVV khảo sát

Mức độ thiệt hại của các DN trong những năm qua:

CácDNcóhoạtđộngsảnxuất,kinhdoanhvàcungứngdịchvụtạinhữngvùngcóthiêntaiđềubịthiệthạiởmứcđộnhấtđịnhdothiêntai.Theokếtquảđiềutraquaphiếu,trongsố191DN(DN),có61,25%(117)DNtừngbịthiệthạidothiêntaigâyratrongvòng5nămtrởlạiđây,36,12%sốDNkhôngbịthiệthạivà2,63%DNkhôngtrảlời.TrongcácDNbịthiệthạithìmứcđộthiệthạirấtkhácnhau,cụthể:5,13%sốDNbịthiệthạirấtnặngnề(nguycơphásảnnếukhôngcónguồnlựchỗtrợ,phảimấtnhiềunămđểphụchồiDN);29,91%sốDNbịthiệthạinặngnề(ảnhhưởngmạnhđếnhoạtđộngkinhdoanh,bịgiánđoạnkinhdoanhmộtthờigianđángkểsaukhithiêntai);42,74%DNthiệthạiítvà22,22%DNthiệthạikhôngđángkể.

Kếtquảphỏngvấnsâuchothấy:41,18%DNbịthiệthạivềnhàxưởng,35,30%DNthiệthạivềsảnphẩm,hànghoá;25,49%DNthiệthạivềmấtnguồncungứngnguyênliệuvà19,60%DNthiệthạidocôngnhânnghỉviệcởmứcnặngnềvàrấtnặngnề.

KếtquảphântíchmứcđộthiệthạicủacácDNtrongtừngtỉnhchothấy:ĐàNẵngcósốlượngDNbịthiệthạidothiêntaiởmứcnặngnềvàrấtnặngnềcaonhấtsovới02tỉnhcònlại.Cụthể:Vềnhàxưởng:57,14%DNcómứcđộthiệthạirấtnặngnề;Vềmáymócvàthiếtbị:42,86%DNcómứcđộthiệthạinặngnềvàrấtnặngnề;vềsảnphẩm,hànghoá:42,85%DNởmứcnặngnềvàrấtnặngnề;28,57%DNbịthiệthạidogiánđoạnnguồncungcấpnguyênvậtliệuvà21,43%DNbịthiệthạinặngnềvàrấtnặngnềdocôngnhânnghỉviệc.

Tươngtự,tạiNghệAn,kếtquảchothấy:vềnhàxưởngcó56,52%DNbịthiệthạiởmứcnặngnềvàvàrấtnặngnề;vềmáymócthiếtbịcó21,74%ởmứcnặngnềvàrấtnặngnề;vềsảnphẩm,hànghoácó52,17%DNởmứcnặngnềvàrấtnặngnề;vềmấtnguồncungcấpnguyênliệu:39,13%DNbịthiệthạiởmứcnặngnềvàrấtnăngnềvà30,43%DNbịthiệthạinặngnềvàrấtnặngnềdocôngnhânnghỉviệc.

SovớiĐàNẵngvàNghệAn,cácDNtạiKhánhHoàcómứcđộthiệthạithấpnhất.KếtquảphỏngvấnchothấykhôngcóDNnàobịthiệthạiởmứcđộnặngnềvàrấtnặngnề.PhầnlớncácDNchỉbịảnhhưởngởmứckhôngđángkể.Cụthể,vềnhàxưởng:100%DNchỉbịảnhhưởngkhôngđángkể;vềmáymócthiếtbị:85,71%DNảnhhưởngởmứckhôngđángkểvà14,29%DNảnhhưởngởmứcđángkể;vềhànghoá:92,86%ảnhhưởngởmứckhôngđángkểvà7,14%ởmứcđángkể;vềmấtnguồncungcấpnguyênliệuvàcôngnhânnghỉviệc:85,71%ởmứckhôngđángkểvà14,29%ởmứcđángkể.KhôngcóDNnàobịphạtdochậmtiếnđộhợpđồng.

Nhìnchung,tấtcả51DNphỏngvấntại3tỉnh,ởmứcđộtổnthấttừđángkể,nặngnềđến

20

rấtnặngnề.Có52%sốcôngtyđượcphỏngvấnbịtổnthấtvềnhàxưởng;47%côngtybịtổnthấthànghóavàsảnphẩmvà41%côngtycómáymócthiếtbịbịhỏng.Điềunàychothấy,cácDNbịảnhhưởngmạnhdothiêntai,trongđónhàxưởng,máymócthiếtbịvàsảnphẩmhànghóalànhómdễbịtổnthươngnhấtkhibịthiêntaitấncôngDN.ĐâycũnglànhữngkhâumàDNcầnquântâmnângcaotínhchốngchịuvớithiêntai.Tuynhiên,cósựkhácbiệtgiữacáctỉnhvềmứcđộtổnthấtcủaDN.CácDNởĐàNẵngvàNghệAncóthiệthạiởmứccao,trongkhiDNởKhánhHòaởmứcthấp.ỞĐàNẵng:thiệthạivềnhàxưởng;cóđến57%sốDNbịthiệthạirấtnặngnề,21%bịthiệthạiđángkể.ỞNghệAn:56%DNthiệthạinặngnềvàrấtnặngnề,13%ởmứcđángkể.Trongkhi100%DNởKhánhHòathiệthạikhôngđángkể(bảng1).

Bảng 1: Số liệu tổng hợp mức độ thiệt hại do thiên tai tại ba tỉnh khảo sát

Mức độ thiệt hại

Tiêu chí đánh giá

Địa điểm

Không đáng kể Đáng kể Nặng nề Rât nặng nề

SL % SL % SL % SL %

NhàxưởngDN 3 21.43 3 21.43 0 0.00 8 57.14NA 7 30.43 3 13.04 7 30.43 6 26.09KH 14 100.00 0 0.00 0 0 0 0

Máymóc,thiếtbịDN 4 28.57 4 28.57 2 14.29 4 28.57NA 14 60.87 4 17.39 2 8.70 3 13.04KH 12 85.71 2 14.29 0 0 0 0

Sảnphẩm,hànghóaDN 5 35.71 3 21.43 1 7.14 5 35.71NA 9 39.13 2 8.70 7 30.43 5 21.74KH 13 92.86 1 7.14 0 0 0 0

MấtnguồncungNLDN 8 57.14 2 14.29 0 0.00 4 28.57NA 13 56.52 1 4.35 4 17.39 5 21.74KH 12 85.71 2 14.29 0 0 0 0

Côngnhânnghỉ

DN 7 50.00 4 28.57 1 7.14 2 14.29

NA 15 65.22 1 4.35 3 13.04 4 17.39

KH 12 85.71 2 14.29 0 0 0 0

PhạtdochậmtiếnđộDN 13 92.86 1 7.14 0 0.00 0 0.00NA 22 95.65 0 0.00 1 4.35 0 0.00KH 14 100.00 0 0.00 0 0 0 0

Ghi chú: DN: Đà Nẵng; NA: Nghệ An; KH: khánh Hòa

Thựctếquansátvàtìmhiểuchothấytừtrướcđếnnaynguycơvềbão,lụtởKhánhHòarấtthấp,đồngthờicáckhucôngnghiệpnơitậptrungcácDNthườngđượcbốtríởnhữngnơicóđịahìnhcao,ítchịuảnhhưởngcủalụt.TheoôngNguyễnTháiNhưTrị,ChicụctrưởngChi

21

cụcthuỷlợi,kiêmchánhvănphòngBCHPCBLtỉnhKhánhHoàchobiết:“MấynămquatrongkhicáctỉnhkhácthuộcmiềnTrungphảichịuthiệthạinặngnềdobãođổbộtrựctiếpvàgâyralũlụtlớn,nhưngKhánhHoàchỉbịảnhhưởngởmứcđộkhôngđángkể.”Trongkhiđó,ĐàNẵngvàNghệAnlànhữngđịaphươngthườngxuyênbịbãovàlũlụtởcườngđộmạnhvàtầnsuấtcao,cộngvớiviệcbốtríDNởcácvịtríxungyếu(gầncảngbiển,dướichânnúi,vùngtrũng)nêncácDNlạicàngdễbịảnhhưởng.

Thựctế,quaphỏngvấnchothấynhiềuDNthiệthạirấtnặngnềdothiêntaigâyra,vídụcơnbãoXangsanenăm2006đãgâyrathiệthạihàngchụctỉđồngchoCôngtycổphầndượcphẩmĐàNẵng(DANAPHA),1,2tỉđồngchoCôngtycổphầnthủysảnNhậtHoàng,haycơnbãoKetsana2009đãlàmthiệthạigầnnhưtoànbộsảnphẩmvànhàxưởngcủaNhàmáygạchtuynenướctínhlênđến5tỉđồngcủaCôngtycổphầnThanhThànhĐạttạiNghệAnhayCôngtyTNHHĐạiHoàtạiĐàNẵngchuyênsảnxuấtchếbiếnnguyênliệulàmthứcănchogiasúcđãbịpháhuỷgầnnhưtoànbộnhàmáy,phảidichuyểnsangđịađiểmkhácđểxâydựnglạitừđầu.Cũngquaquátrìnhphỏngvấnchothấy,cácloạihìnhthiệthạivàmứcđộthiệthạicủatừngloạihìnhdothiêntaigâyrachoDNcũngrấtkhácnhau.Tuynhiên,tấtcảnhưngtổnthấtnêutrênchỉlànhữngtổnthấttrựctiếp,đượcxácđịnhngaysaukhithiêntai.NhữngtổnthấtgiántiếpsaukhithiêntaidườngnhưchưađượccácDNđánhgiámặcdùchúnggâyảnhhưởngtiêucựclâudàiđếnhoạtđộngcủaDN,baogồmnhữngtổnthấtvềgiánđoạnsảnxuấtkinhdoanh,tổnthấtvềmấtcơhộikinhdoanh,mấtlợithếtrênthịtrường...

Công ty Cổ phần Dược Danapha thiệt hại hơn 40 tỷ đồng sau cơn bão số 6, (3/10/2006)

Cơnbãosố6(Xangsane)năm2006đãgâythiệthạinặngnềchoCôngtyCổphầnDượcDanapha.ƯớctínhCôngtybịtổnthấtkhoảnghơn40tỷđồng.Khonguyênliệu,baobì,thànhphẩmbịthiệthạinặngnhất.Gióbãotốchếttoànbộmáitôn,đánhsậptrầnnhà(la-phông),nướcmưadộixuốngkholàmtấtcảhànghoáđềubịướt.Hệthốngthônggióvàtrungtâmđiềuhoàkhôngkhíbịhưhỏnghoàntoàn,khôngthểsửdụngđược(xemảnh).

22

Toànbộthiếtbịđềubịngậpnước,hưhỏngnặng.Tấtcảcácbộphậnđiềukhiểnđiệntử,tựđộngbịhỏnghoàntoàn(máyépvỉ,dậpviên,baophim...)PhânxưởngThuốctiêm-Thuốcnước-Caodầuxoabịlật20%mái.Nướcngậptrongnhàxưởng.Mộtphầnhệthốngxửlýđiềuhòakhôngkhíbịhỏng.Mộtsốbộphậncủathiếtbịtựđộngđóngsảnphẩmốngtiêmvàhệthốnginsốkiểmsoát(lôsảnxuất,hạnsửdụng)gồm3máybịhưhỏngnặng.ỞphânxưởngĐôngDược,cókhoảng10tấndượcliệubịướthoàntoàn.ỞphânxưởngNhựavàKhobaobì:Nướcmưangậpkho,tấtcảmáymóc,thiếtbịđềubịướt,máyépnhựatựđộngbịnướcngấmvàovimạchđiệntử,khôngcònkhảnăngsửdụng.

Nguồn : Công ty Cổ phần DANAPHA

4.1.1.MứcđộsẵnsàngứngphóvớirủirothiêntaivàcáchoạtđộnggiảmnhẹcủaDN

ĐểxácđịnhrõnguycơtừthiêntaiđặcbiệtlàbãolũlàhiệnhữuđốivớicácDNsảnxuất,kinhdoanhtạinhữngtỉnhthườngxuyêncóthiêntainhưĐàNẵng,NghệAn,nhómkhảosátđãtìmhiểukhảnăngduytrìhoạtđộngkinhdoanhcủaDNkhithiêntai(bãolũ)xảyra,quađóxácđịnhmứcđộrủirovềgiánđoạnkinhdoanhcủaDN.NguycơngàycànggiatăngkhiViệtNamlàmộttrongnhữngnướcchịuảnhhưởngmạnhmẽnhấtcủabiếnđổikhíhậutrênthếgiới.Diễnbiếnthiêntaingàycàngphứctạp,khôngtheoquyluậtnhưtrướcđây,tầnsuấttănglên,cườngđộmạnhhơnrõrệt.Vídụ:Nếunhưtrướcđây,ởĐàNẵng,mộtcơnbãolớnnăm1964đượcghinhậnthìtrongvòng10nămtrởlạiđâyđãcó21cơnbãotrựctiếpảnhhưởngđếnĐàNẵng,bìnhquânmỗinămcóđếnhaicơnbão.VềcườngđộcónhữngcơnbãorấtmạnhnhưbãoXangsanenăm2006,vớisứcgiócấp12,giậtcấptrên13,14.Chínhvìvậy,duytrìkhảnăngkinhdoanhvớitìnhhìnhthiêntaingàynaycàngtrởnênkhókhănhơn.

Khảosátchothấy,mặcdùcáchoạtđộngcủaDNrấtphụthuộcvàohệthốngcungcấpdịchvụchungcủathànhphốvềgiaothông,điện,viễnthông,cấpthoátnướcvàkhíđốt,nhưnghầuhếtcácDNvẫnchưacósựchuẩnbịứngphóvàkếhoạchkhắcphụchậuquảvàphụchồitrướcvàsauthiêntai.Cóthểthấyrõ,nguycơgiánđoạnkinhdoanhcủahầuhếtcácDNnàytrongtrườnghợpthiêntaikéodàiđãxuấthiệnrõràng,nhấtlàkhihệthốngcungcấpdịchvụchungvàhệthốnggiaothôngbịảnhhưởng.

Các dịch vụ cần cho hoạt động của DN

HầuhếtcácDNđượcphỏngvấnđềuphụthuộcvàohệthốnggiaothôngđườngbộ,đườngthủy,đườngsắt.Có43DN(84%)sửdụngđườnggiaothôngliêntỉnh;38DN(75%)sửdụngđườnggiaothôngnộitỉnh,12DN(24%)sửdụngđườngsắt,23DN(45%)sửdụngđườngthủy.Chỉcó4DN(08%)sửdụngđườnghàngkhông.

100%DNphụthuộcvàođiệnlướisinhhoạtvàsửdụngchovănphòng,trongkhiđócó38DN(76%)phụthuộcđiệnlướisảnxuất.

100%DNsửdụngvàphụthuộcvàomạngthiếtbịviễnthông(điệnthoại,fax,vàinternet)trongkhiđóchỉcó1DNlàphụthuộcvàohệthốngthanhtoánđiệntửcủangânhàng(máyrúttiền,thanhtoánbằngthẻ).

23

Hầuhếtcácdoanhnghiệpđềuphụthuộchệthốngcấpthoátnướccủathànhphốvàcủatỉnh.47doanhnghiệp(92%)phụthuộchệthốngnướcsinhhoạtvà35DN(69%)phụthuộchệthốngcấpnướcchosảnxuất.45DN(88%)phụthuộchệthốngthoátnướcsinhhoạtvà35DN(69%)cầnhệthốngnướcthảichosảnxuất.

Vềchấtđốt(than,gas:có12DN(24%)dùngthan,gaschonhucầusinhhoạt;29DN(57%)dùngchosảnxuất).

Các hoạt động giảm nhẹ và ứng phó hiện tại của DN

MứcđộsẵnsàngứngphóvớirủirodothiêntaicủacácDNđượcthểhiệnquaviệclậpkếhoạchvàtổchứcthựchiệncáchànhđộngcụthể.Kếtquảđiềutraquaphiếuđiềutrachothấy,trongsố191DNđãtrảlờicó5,43%sốDNkhôngquantâmđếnphòngchốngthiêntaihoặckhôngnhậnthứcđượclợiíchcủaviệcphòngchốngthiêntai;45,74%DNcóquantâmnhưngchưacókếhoạchphòngngừavàứngphóvớithiêntai;33,33%DNđãcókếhoạchnhưngkhôngđủnănglựcvànguồnlựcđểthựchiện.Ngoàira,cònmộtsốlýdokhácnhư:chưađánhgiáđượcmứcđộrủiromàthiêntaicóthểgâyra,khôngdựđoántrướcvàkhôngchủđộngphòngngừa,kếhoạchphòngngừathiêntaichưađượcxâydựngmộtcáchcụthểhoặcchủquan,vìtừtrướcđếngiờchưabaogiờbịảnhhưởngcủathiêntaiđếnhoạtđộngSXKDcủaDNvàgần16%DNkhôngnêurõlýdo.

Mặcdùởnhữngvùngluônchịuảnhhưởngthiêntaixảyrahàngnăm,nhưnghầuhếtcácDNđềuchưacókếhoạchứngphócụthểvàchuyênnghiệp.Trongsố51DNđượcphỏngvấn,có19DNchobiếtđãcókếhoạch/phươngánphòngchốngbãolụt(chiếm37%)tuynhiênchỉcó7DNcungcấpđượcbảnphươngán/kếhoạchnày.Trongsố19DNcóphươngán/kếhoạchphòngchống,cóđến15DNcóvốnnhànước(nhànướcsởhữuphầnlớncổphầnhoặccôngtyTNHHmộtthànhviênnhànước)vàchỉcó04DNtưnhân.ĐasốcácDNcóphươngánđềucóquymôlớnvới13DNcódoanhthutrungbìnhnăm(trong3nămgầnđây)đạttừ100tỉđếnhơn1300tỉđồng,cósốlượngnhânviêndaođộngtừhơn300ngườiđếnhơn6000ngườivàđãđivàohoạtđộngtrên6năm,cómộtsốítDNđãhoạtđộngtrên20năm.Trongkhiđó,đasốcácDNkhôngcókếhoạch/phươngánphòngchốngbão,lũ(24trongsố32DN)đềulànhữngDNcódoanhthuvàsốlượngcánbộcôngnhânviênthấphơnnhiềusovớinhưngDNđãcókếhoạch/phươngánnóitrên.Tuynhiên,trongsốDNchưacókếhoạchnàycóđến07DNđãthựchiệnhoạtđộngsảnxuấtkinhdoanhtừ16đếntrên20năm.

Kếtquảquaphỏngvấnsâu51DNchothấy:hầuhếtcácDNđềuchorằngcáchoạtđộnggiảmnhẹvàứngphóvớithiêntailàrấtcầnthiết,nhưngchođếntạithờiđiểmkhảosátphầnlớncácDNvẫnchưacókếhoạchthựchiệncáchoạtđộngnày.Bằngchứnglà58,82%DNchưacóhoạtđộngduytrì,dọndẹpđườngxá;70,59%DNchưacókếhoạchhướngdẫnsửdụngđườngvậnchuyểndựphòng;47,06%DNchưacókếhoạchbảovệthiếtbị,dữliệucầnthiết;43,14%DNchưacókếhoạchphâncôngnhiệmvụkhikhẩncấpvà54,90%DNchưacókếhoạchphụchồisauthiêntai(xembảng2).MộtsốDNchorằng“đãcó”,nhưngkhiđượcđềnghịxembảnkếhoạchthìhọkhôngthểđưarađược,vàtrảlời“chỉnghĩtrongđầuvàchỉđạotrựctiếp”.

24

Bảng 2: Mức độ cần thiết về các hoạt động giảm nhẹ thiên tại

Hoạt động cần thiết khi có thiên taiCần thiết Không cần Đã có Chưa cóSL % SL % SL % SL %

Duytrì,dọndẹpđườngxá 49 96.08 2 3.92 21 41.18 30 58.82Hướngdẫnsửdụngđườngdựphòng 40 78.43 11 21.57 15 29.41 36 70.59Bảovệthiếtbị,dữliệucầnthiết 51 100.00 0 0.00 27 52.94 24 47.06Phâncôngnhiệmvụkhikhẩncấp 51 100.00 0 0.00 29 56.86 22 43.14Kếhoạchkhôiphụcsauthiêntai 50 98.04 1 1.96 23 45.10 28 54.90

Các dịch vụ cần thiết cho DN trong khi có thiên tai

HầuhếtcácDNđượchỏiđềuchorằngcácdịchvụnhư:Sốđiệnthoạikhẩn,nguồnnănglượngdựphòng,hệthốngthôngtinliênlạcdựphòng,giaothôngdựphòng,bảovệhệthốngcấpthoátnướcvàbáocáodiễnbiếnchocơquancóthẩmquyềnđềurấtcầnthiếtchohọkhithiêntaixảyra.Tuynhiênđasốcáccôngtykhảosátđềuchưacókếhoạchđểtìmkiếmhoặcsửdụngcácloạidịchvụnày,trừtrườnghợpvềdịchvụnănglượngdựphòng.Có68%đãcónguồnnănglượngdựphòng(đasốcáccôngtynàyđềumuamáyphátđiện)(bảng3).

Bảng 3: Những dịch vụ cần cho DN khi xảy ra thiên tai

Dịch vụ DN cần khi có thiên taiCầnthiết Khôngcần

thiết Đãcó Chưacó

SL % SL % SL % SL %Thôngtinđiệnthoạikhẩncấp 51 100.00 0 0.00 17 33.33 34 66.67Nguồnnănglượngdựphòng 48 94.12 3 5.88 35 68.63 16 31.37Hệthốngthôngtinliênlạcdựphòng 48 94.12 3 5.88 16 31.37 35 68.63Giaothôngdựphòng 43 84.31 8 15.69 6 11.76 45 88.24Bảovệhệthốngcấpthoátnước 43 84.31 8 15.69 5 9.80 46 90.20Báocáodiễnbiến cho cơquan cótráchnhiệm 49 96.08 2 3.92 4 7.84 47 92.16

Phỏngvấn trực tiếpnhậncho thấycácDNlớn,DNnhànướccósựchuẩnbịsẵnsàngứngphóvớithiêntaitốthơnsovớicácDNVVN.CácDNnàyđãthànhlập“Banchỉhuyphòngchốngbãolụt”vàgiaonhiệmvụvàtráchnhiệmcụthểtrongviệcxâydựng“Phươngánphòngchốngbãolụt”,tổchứctriểnkhaivàkiểmtracácđơnvịtrựcthuộcthựchiệnphươngán,kếhoạchphòngchốngthiêntai.Điểnhìnhnhư:côngtycổphầnXDCT545thuộcTổngcôngtyXDCTGT5(ĐàNẵng),CôngtycổphầndệtmayHoàThọ,ĐàNẵngthuộcTậpđoàndệtmayViệtNam,CôngtycổphầndượcDANAPHA(ĐàNẵng),CôngtycổphầnđiệnlựcKhánhHoà,CôngtyđiệnlựcĐàNẵng,CôngtyPTS-NghệTĩnhthuộcTổngcôngtyxăngdầuViệtNam...Đặcbiệt,CôngtycổphầndệtmayHoàThọ-ĐàNẵng,ngoàiviệcđãcóphươngánphòngchốngbãolụt,từnăm2008đãxâydựngbổsungthêm“Phươngánứngphóvớiđộngđấttrongtìnhhuốngkhẩncấp”.

Nhận thức về QLRRTT của DN

25

Nhìnchung,nhậnthứcvềQLRRTTvàchủđộngứngphóvớithiêntaicủacácDNcònthấp.Điềutraquabảnghỏichothấy,trongsố191DNcóđến46%sốlượngDNkhôngcókếhoạchQLRRTT,thậmchícó5%DNkhônghềquantâmđếnkếhoạchnày.Khảosátthựctếchothấy,đasốDNvẫnchưaquantâmđếnlợiíchcủaviệcxâydựngvàthựchiệnmộtkếhoạchQLRRTTcóhệthốngvàcụthể.NhữngkhókhănvềtàichínhvànhânlựccủacácDNcộngvớisựchủquancủaDN,thiếukiếnthứcvàkỹnăngQLRRTT,thiếusựquantâmcủacáccấpchínhlànhữngnguyênnhândẫnđếntìnhtrạnglàchođếnnayvẫncónhiềuDNđóngtrênđịabànthườngxuyênbịthiêntai,nhưngvẫnchưacókếhoạchứngphóđầyđủ.

ĐasốcácDNlớn,cócổphầncủaNhànướcđềuquantâmđếnQLRRTTvàđãxâydựngkếhoạchQLRRTT.Mộtmặt,cácDNnàycóđủkhảnăngvềtàichínhvànhânlựcđểxâydựngvàthựchiện,nhưngmặtkháctrướcsứcépcủakháchhànghoặccácngânhàng,họphảixâydựngcáckếhoạchnày,vìđólàmộttrongnhữngtiêuchuẩnquantrọngđểđápứngcácđiềukiệncủahợpđồngsảnxuấthayhợpđồngvayvốn.Ngoàira,đốivớinhữngDNđặcthùtronghệthốngnhànướcnhưDNkinhdoanhvềxăngdầu,việccómộtkếhoạchQLRRTTnhưvậylàyêucầubắtbuộc.Tuynhiên,vẫnchưathểđánhgiáđượcviệcthựchiệnkếhoạchcủacácDNnày.

Trênthựctế,cáchoạtđộngcụthểnhằmphòngngừavàgiảmnhẹthiêntaicủaDNvẫncònthiếuvàyếu.NhiềuDNchưathựchiệncáchoạtđộngcầnthiếtđểbảovệnhữngkhâuthiếtyếunhấttrongDNnhưconngười,dữliệu,sảnphẩmhànghóavàmáymóc.Bêncạnhđó,cácdịchvụcầnthiếtchoDNtrongtrườnghợpxảyrasựcốkhithiêntaiđếncũngrấthạnchếcảvềphíanhàcungcấp(cáccơquanliênquannhưBanphòngchốnglụtbão,Côngan,Côngtyđiệnlực,cơquanYtế)vàcảphíangườisửdụngcácdịchvụ(cáccôngty).

Xưởng sản xuất gỗ của một DN nhỏ ở Nghệ An: không thể đảm bảo an toàn khi có thiên tai

Về sự hợp tác tương trợ lẫn nhau giữa các DN khi có thiên tai

ĐasốcácDNđềunhậnthứcđượctầmquantrọngcủasựhợptác,hỗtrợnhautrongvàsaukhixảyrathiêntailàcầnthiết,cụthể:100%DNchorằngcầnthiếtphảichiasẻnguồnlực

26

đểcùngđốiphótrongtrườnghợpkhẩncấpdothiêntaibãolũgâyra;98%chorằngviệchợptácvớicácDNcùngngànhnghềđểcùngtriểnkhaicáchoạtđộnggiảmnhẹthiêntailàcầnthiết;hơn80%chorằngcầnphảicósựhỗtrợvàchiasẻkinhnghiệmgiữacácDNquymôlớnvàquymônhỏhoặccácDNcókinhnghiệmQLRRTTvớicácDNchưacókinhnghiệm.Tuynhiên,trênthựctế,sựhợptáccũngnhưtươngtrợlẫnnhaugiữacácDNtronglĩnhvựcnàycònrấthạnchế.Cụthể:96,08%DNchưacóhoạtđộnghợptácgiữacácDNđãlậpkếhoạchQLRRTtốtvớicácDNcótrìnhđộyếuhơnvàhợptácgiữaDNcóquymôlớnvàquymônhỏ;88,24%sốDNchưacósựhợptác,hỗtrợgiữacácDNđãlậpkếhoạchQLRRTTtốtvàDNyếuhơn;78,43%sốDNchưacóhoạtđộngchiasẻnguồnlựctrongtrườnghợpkhẩncấp(xembảng4).MộtsốDN(chiếmtỷlệnhỏ)đãcósựhợptáctươngtrợlẫnnhau,nhưngchỉlàsựhợptácgiữacáccôngtythànhviêntrựcthuộcmộttổngcôngty.

Bảng 4: Sự tương trợ giữa các DN khi xảy ra thiên tai

Hoạt động hợp tác, tương trợ giữa các DN

CầnthiếtKhôngcần

thiết Đãcó ChưacóSL CC SL CC SL CC SL CC

Chiasẻnguồnlựckhẩncấp 51 100.00 0 0.00 11 21.57 40 78.43HợptácvớicácDNcùngngành 50 98.04 1 1.96 6 11.76 45 88.24Hợptác,hỗtrợgiữacácDN 42 82.35 9 17.65 2 3.92 49 96.08HợptácgiữaDNcóquymôlớnvàquymônhỏhơn 44 86.27 7 13.73 2 3.92 49 96.08Hìnhthứckhác 37 72.55 14 27.45 0 0.00 51 100.00

Cónhiềulýdochothấychưacósựhợptác,mặcdùđólàđiềucầnthiết,đólà:sựcanhtranhtrênthươngtrường;lúcthiêntaixảyrađềucùngcảnhngộhoặcdovănhóakinhdoanhcònthấp,thiếuthôngtinvềDNđốitác...

Về mua bảo hiểm rủi ro thiên tai

Trongcôngtácchuẩnbịvàứngphóvớithiêntai,việcmuabảohiểmrủirothiêntailàrấtcầnthiếtđốivớicácDN,đặcbiệtlàcácDNNVV.Quakhảosátchothấy,nhìnchungcácDNchưanhậnthứcđượctầmquantrọngcủaviệcmuabảohiểmRRTT(nhấtlàtừsaucơnbãoXangsanenăm2006vàBãoKetsananăm2009).Sốliệuthốngkêtừ51DNtrìnhbàytạibảng5chothấysốDNchưamuabảohiểmbãolụtchiếm56,86%,trongđóNghệAncó23DNkhảosátchiếmtới78,26%DNchưamuabảohiểm,KhánhHoàcó14DNkhảosátcó64.29%chưamuabảohiểm.TạiĐàNẵng,tỷlệDNđãmuabảohiểmbãolụtcaonhấtchiếm85,71%trongsố14DNkhảosát.CácDNđãmuabảohiểmRRTTđãđượcbồithường,gópphầntạođiềukiệnchoDNphụchồi,ổnđịnhsảnxuấtkinhdoanhsauthiêntai.KhunghỉmátFuramalàmộtvídụđiểnhìnhvềlợiíchcủaviệcmuabảohiểmRRTT.Doanhnghiệpnàyđãmuabảohiểmvềtàisản,conngười(chủDNvàngườilàmcông),bảohiểmgiánđoạnsảnxuấtkinhdoanhdothiêntai,bãolũ...SaubãoXangsane,BảoViệtĐàNẵngđãbồithườngthiệthạichoFuramađếnhơn10tỷđồng 8.CóthểhậuquảnặngnềdocơnbãoXangsanenăm2006đãlàmthứctỉnhhầuhếtcácDNtạiĐàNẵng,khiếnhọquan

8 Long Vân,Có nên bắt buộc DN mua bảo hiểm thiên tai,BáoCônganNhândânđiệntử,ngày11/11/2006(http://ca.cand.com.vn/News/PrintView.aspx?ID=90670)

27

tâmhơnđếnloạihìnhbảohiểmrủirothiêntai.

Bảng 5: Số lượng DN tham gia mua bảo hiểm bão lụt

TỉnhĐã mua Chưa mua

SL % SL %Tổng số 22 43.14 29 56,86ĐàNẵng 12 85,71 2 14,29KhánhHoà 5 35.71 9 64.29NghệAn 5 21.74 18 78.26

CónhiềulýdođượcDNđưarađểgiảithíchchoviệcchưamuabảohiểmvềbãolụt:thứnhấtlàdohọchưabiếtcógóidịchvụbảohiểmvềlũlụt,nộidungvàgiátrịlàbaonhiêu?liệuhọcóđủtàichínhđểthamgiahaykhông?Cáccơquanbảohiểmchưacótưvấnvàkhuyếncáovềvấnđềnày.Thứhai:trongkhiDNđangkhókhănvềtàichínhviệcmuabảohiểmbãolụtcầnphảicânnhắctrongtổngthểhoạtđộngkinhdoanhcủaDN.Thứbalàhọchưanhậnthứcđầyđủvềlợiíchcủaviệcmuabảohiểm.

LãnhđạomộtcôngtybảohiểmchobiếthiệnnaycómộtsốDNthamgiamuabảohiểmRRTTnhưnglạithamgiadướigiátrịhoặcchỉthamgiachomộtphầntàisảnđểđủthủtụcvayngânhàng.Rõràng,việcthamgiabảohiểmnhưtrênchỉmangtínhchấtđốiphó,chưaphảixuấtpháttừnhucầuthựctếvànhậnthứcvềsựcầnthiếtphòngngừaRRTTcủacácDN.Hiệntại,đasốnhữngDNthamgialoạihìnhbảohiểmRRTTlànhữngDN100%vốnnướcngoàivànhữngDNNhànước,đặcbiệtlàcácDNxâydựngcôngtrìnhđườngxá,cầucống,đêđiềubằngvốntừnguồnngânsáchnhànước,bắtbuộcchủdựánphảimuabảohiểmchocáccôngtrìnhnàyvàkinhphímuabảohiểmnằmtrongdựtoánchiphícôngtrình9 .

CáccôngtybảohiểmchobiếtcácDNvừavànhỏ,đặcbiệtlàcácDNtưnhândomuabảohiểmRRTTbằngnguồnvốntựcó,nênrấtítDNthamgia.Mặtkhác,họcònchorằngviệccácDNchưaýthứcđượcviệcmuabảohiểmbãolụtcómộtphầntráchnhiệmtừchínhphíacủacáccôngtybảohiểm.Cónhiềulýdođểgiảithíchnhữnghạnchếnày,đólàrủirothiêntaitạicáctỉnhmiềnTrungquácaovàngàycàngtăng,vìvậygiátrịbồithườngsẽrấtlớngâyảnhhưởngđếnkhảnăngtàichínhcủacáccôngtybảohiểm,trongkhiđóthịtrườngbảohiểmViệtNamchịusựảnhhưởngrấtlớntừthịtrườngtáibảohiểmquốctế.Chínhvìvậy,cácnhàtáibảohiểmnướcngoàisẽcósựđiềuchỉnhđểthuhẹpphạmvibảohiểm,đặcbiệtđốivớirủirothiêntai.Dođó,côngtáctưvấn,khuyếncáocácDNthamgiamuabảohiểmvềRRTTchưađượccáccôngtybảohiểmthựcsựquantâm.

Tuynhiên,theoquanđiểmcủamộtvịlãnhđạocôngtyBảoViệttạiĐàNẵng:mảnhđấtmiềnTrungluônphảihứngchịubãotố,lũlụt,vìvậy,cácDNcầnđềphòngmốihiểmhọatiềmtàng,nêncầnmuabảohiểmvềnhàxưởng,máymóc,thiếtbị...LàmđượcđiềuđóthìcácDNsẽkhôngphảiquálolắngmỗikhixảyrathảmhọathiêntai,dophíacôngtybảohiểmđãphầnnàogánhbớtrủirochocácDN.ÔngTrầnQuangHiển,giámđốcBảohiểm

9 Thanh Hải,DN nên mua bảo hiểm lũ lụt,BảohiểmViễnđôngonline(www.vass.com.vn/index.php/doanh-nghiẹp-nen-mua-bao-hiemlu-lut)

28

NgânhàngNNvàPTNTtạiNghệAnnêuquanđiểm:ChínhphủcầncóchínhsáchquyđịnhđốivớicácDNhoạtđộngsảnxuất,kinhdoanhtạinhữngvùngthườngxuyênchịuảnhhưởngcủathiêntaiphảimuabảohiểmthiêntaibắtbuộc,tươngtựnhưchínhsáchbảohiểmbắtbuộcvềcháy,nổ.Nếucóchínhsáchnhưvậy,cácDNsẽkhôngcòntâmlýỷlại,trôngchờvàoviệchỗtrợtừngânsáchmỗikhichịuthiệthạitừthiêntai,ChínhphủvàchínhquyềncácđịaphươngởmiềnTrungcũngbớtđigánhnặngcủamộtnỗilo...CũngtheoôngHiển,vớiđịabànđượcđánhgiálà“nhạycảm”vớithiêntainhưmiềnTrung,ýthứcphòngchốnglàrấtcầnthiếtchứkhôngphảichỉtrôngchờvàokhoảnbồithườngcủacáccôngtybảohiểm.

4.1.2.TráchnhiệmxãhộicủaDNtrongcôngtáccứutrợthiêntai

SựpháttriểncủamộtDNluônkèmtheotráchnhiệmxãhộimàDNphảiquantâmgiảiquyết,đâylàhaimặtcủamộtvấnđềkhôngthểtáchrời.DNkhôngthểchỉquantâmđếnpháttriểnsảnxuất,doanhthu,lợinhuậnmàquênđitráchnhiệmxãhộicủamìnhhoặcngượclại.Thựchiệntốttráchnhiệmxãhộicủamìnhkhôngchỉthểhiệncáitâm,đạođứckinhdoanhcủanhàđầutưmàcòngiúpchocácnhàđầutưtạodựngđượcthiệncảm,uytínvớicộngđồng,quađóthúcđẩyhoạtđộngsảnxuấtkinhdoanhcủaDNpháttriển.

Quátrìnhkhảosátchothấy,mặcdùcácDNvẫncònkhókhănvềnhiềumặt,ngaybảnthâncácDNcũngđangphảigánhchịuthiệthạidothiêntaigâynên,nhưngquaphỏngvấnchothấy100%DNđãvàđangthamgiatíchcựcđónggóptàichínhvàoviệccứutrợthiêntaichongườilaođộng,cộngđồngtrongvùngvàkểcảnhữngvùnglâncận.Ngoàiđónggópbằngtiềnmặt,mộtsốDNcònđónggópbằnglươngthực,thuốcmenvànhuyếuphẩmkhác.

ĐềcậpđếnvấnđềtráchnhiệmxãhộicủaDNtrongcôngtáccứutrợthiêntai,ôngĐỗVănNhân,phógiámđốcCôngtyCPximăngVLXD–xâylắpĐàNẵngchorằng,đãđếnlúcphảithànhlậpQuỹphòngchốngthiêntaiđểthuhútcácDNthamgia.QuỹnàykhôngnhữnghỗtrợchocộngđồngdâncưmàchocảDNtrongtrườnghợpbịthiệthạinặngnềbởithiêntai.BàĐậuThịMai,ChủtịchHộichữthậpđỏNghệAnchobiếtHộichữthậpđỏNghệAnđãcóvănbảnđềxuấtvớiTỉnhuỷđềnghịchỉđạoĐảnguỷkhốiDNlàmđầumốithànhlậpHộichữthậpđỏDNđểcácDNtrênđịabàntỉnhcócơhộithamgiatíchcựcvàhiệuquảhơntrongcôngtácphòngchốngthảmhoạcứutrợthiêntaichochínhcộngđồngDNvàđónggópnguồnlựccùngvớicộngđồngđịaphươngtrongQLRRTT.

TráchnhiệmxãhộicầnphảinhìnnhậnngaychínhtrongbảnthânDN.TăngcườngcôngtácQLRRTTcủaDNcũngchínhlàtăngcườngtráchnhiệmxãhộicủaDNvìnhiềuDNcósốlượngngườilaođộnglớnvàchủyếulàlaođộngcóthunhậpthấp.NếuDNkhôngcókếhoạchphòngchốngRRTTmộtcáchcụthể,hệthống,thìkhithiêntaixảyraDNbịtổnthất,thìngườilaođộngcóthểđốidiệnvớinguycơmấtviệclàm,thunhậpgiảmsútchưakểđếnnhữngrủirovềngười.

TheomộtsốDN,mộttrongnhữngđiểmhạnchếđónggópcủacácDNhiệnnaylàviệcsửdụngtàichínhdocácDNđónggóptrongcứutrợthiêntaichưahiệuquả.Thiếusựchiasẻthôngtintừcáccấpchínhquyền,từcáctổchứcxãhộitrênđịabàn,thiếusựhướngdẫnDNmộtcáchcụthểtrongcôngtáccứutrợ,dẫnđếnviệcchưatintưởngđốivớicáctổchứcxãhộicủađịaphươngtrongviệcsửdụngtiền,hànghoáđểcứutrợthiêntai.Hiệnnay,tấtcả

29

nhữngđónggópcủadoanhnghiệpcũngchỉmớitậptrungvàolĩnhvựccứutrợkhẩncấptrongvàsauthiêntaimàrấtíthỗtrợchocôngtácngănngừavàứngphó.

4.2. Nhu cầu đào tạo về QLRRTT của các DN.

4.2.1.Nhucầuđàotạo:

Vớicâuhỏi:“DNcónhucầuthamgiacáckhóađàotạovềquảnlýrủirothiêntaimàVCCIvàQuỹChâuÁtổchứctrongthờigiantớihaykhông?”.Sốliệuthốngkêquaphiếutratừ191DNphảnhồichothấycó166DNchiếm86,91%sốDNđãtrảlờilà“có”nhucầuđàotạovềQLRRTT;10,99%sốDNtrảlời“không”cónhucầu(21DN),sốcònlạikhôngtrảlời(4DN).

KếtquảkhảosátnhữngnộidungcầnthiếtđượcđưavàochươngtrìnhđàotạovềQLRRTTchoDNchothấy:

• 100%DNcầnđượcđàotạovềcáchthứcxâydựngkếhoạchQLRRTT

• 100%DNcầnđượcđàotạovềphươngthứclồngghépkếhoạchQLRRTTvàoKếhoạchSXKD

• 96,88%cầnđượcđàotạovềchínhsáchvàphápluậtliênquanđếnQLRRTTtạiViệtNam

• 93,44%cầnđượcđàotạovềđánhgiárủirovàthiệthạidothiêntai

• 93,44%cầnđượcđàotạovềquytrìnhvàcôngcụQLRRTT

• 92,86%cầnđượcđàotạovềtráchnhiệmxãhộicủaDNtrongcôngtáccứutrợthiêntai

• 92,75%cầnđượcgiớithiệuvềnhữngkinhnghiệmthựctiễntốttrongQLRRTT

Thôngtinthunhậnđượcquaphỏngvấntrựctiếpvới51DNchothấygần100%DNchưatừngđượcthamgiakhoáhọccóliênquanvềQLRRTT.

MộtsốDN“đãcó”phươngánQLRRTTchobiếthọxâydựngtheokinhnghiệmmàkhôngcó tài liệunào thamkhảohayđược tậphuấnvềQLRRTTtừcáccơquan liênquannhưVCCI,hiệphộihoặcBCHPCBL&TKCNcủatỉnh/huyện.Chínhvìvậy,từmộtsốphươngánQLRRTTdocácDNcungcấp,mộtđiềudễnhậnthấyrằngcácphươngánnàychỉnặngvềliệtkêhoạtđộng,thiếutínhhệthốngvàcònbỏsótnhiềuhoạtđộngViệcđiềuphốivàphâncôngtráchnhiệmcụthểđểchuẩnbịvàứngphótrongtrườnghợpkhẩncấpchưađượcđềcậpcụthểtrongcácphươngán.

Nhưvậy,cóthểnóirằng,ngoàinhữnglýdokháchquandoởmiềnTrungnămnàocũngphảigánhchịubãotố,lũlụtvớicườngđộvàtầnsuấtngàycàngtăng,mộtsốlýdochủquantừphíacácDNcũnggópphầngâynênthiệthạivềtàisảnkhôngđángcócủacácDN.TấtcảcácDNkhảosátcònthiếukiếnthức/kỹnăngđểxâydựngphươngánvàthựcthiphươngánQLRRTT.NếunhưcôngtácphòngchốngcháynổđãđượcquyđịnhởLuậtAntoànlaođộng(ATLĐ),bắtbuộccácDNhàngnămphảixâydựngphươngánphòngchốngcháynổvà50%sốcôngnhâncủaDNphảiđượctậphuấnvàdiễntậpvềphòngchốngcháynổdobộphậncảnhsátphòngPCCCcủacơquancôngangiámsáttheodõivàhỗtrợ,thìnhững

30

hoạtđộngdựphòngvềcôngtácQLRRTTtrongDNchưađượcquyđịnhởmộtvănbảnquiphạmphápluậtnàocả.

Vìvậykhiđượchỏi:“DNcónhucầutậphuấnvềQLRRTTkhông?”,100%DNtrảlời“có”nhucầuđượctậphuấn.Nộidung/chủđềđàotạoQLRRTTđượccácDNlựachọnxắpxếptheothứtựưutiênnhưsau:

(i) Đánhgiárủirovàthiệthạidothiêntai(98,04%).

(ii) LồngghépkếhoạchQLRRTTvàokếhoạchSXKD(96,08%).

(iii) ChínhsáchvàphápluậtliênquanđếnQLRRTTtạiViệtNam(96,08%)

(iv) CáchthứcxâydựngkếhoạchQLRRTTvàQuytrìnhvàcôngcụQLRRTT:90,20%

(v) TráchnhiệmxãhộicủaDNtrongcôngtáccứutrợthiêntai:48,10%.

(vi) GiớithiệumôhìnhQLRRTTđiểnhìnhtronggiớiDN:45,10%.

Đặcbiệt,có98,04%sốDNcóyêucầuđưathêmnộidungđàotạovề:Kỹthuậtgiacốnhàxưởngvàcơsởhạtầng.

Kếtquảtổnghợpvàphântíchsốliệuthuđượcquaphiếuđiềutracũngnhưquaphỏngvấnchothấy:nhucầuđàotạotừphíacácDNvềQLRRTTlàrấtlớn.CácnộidungđàotạoliênquanđếnQLRRTTđượccácDNquantâmvàmongmuốnđượcđưavàochươngtrìnhđàotạotậptrung,nhấtlàcácchủđề:CáchthứcxâydựngkếhoạchQLRRTT;PhươngthứclồngghépkếhoạchQLRRTTvàoKếhoạchSXKD;ChínhsáchvàphápluậtliênquanđếnQLRRTTtạiViệtNam;Đánhgiárủirovàthiệthạidothiêntai.

4.2.2.ÝkiếncủaDNvềcôngtáctổchứcnângcaonănglựcQLRRTT

Về hình thức nhận thông tin và kỹ năng về QLRRTT.

Quaphỏngvấnchothấycótới98,04%sốDNmuốnđượcnângcaokiếnthứcvàkỹnăngthôngquatậphuấn.Ngoàiviệctổchứctậphuấn,56,86%sốDNcònmongmuốnthunhậnthôngtinvàkỹnăngvềQLRRTTthôngquacungcấptờrơi,ápphíchvàsáchhướngdẫn;66,67%thôngquainternetriêngdànhchoDNvềQLRRTT.CácDNnhậnthấyVCCIlànơiđầumốiquảnlýtrangthôngtinnàylàhiệuquảnhất.TrongcáchìnhthứcnhậnthôngtinvàcungcấpkỹnăngvềQLRRTT,hìnhthứcquaphátthanhtruyềnhìnhchỉcó29,41%sốDNđềxuất,bởitheohọhìnhthứcnàysẽkhônghiệuquảdokhôngcóthờigianđểtheodõi.

Về đối tượng đào tạo:

Hiệnnayviệcphâncông lậpphươngánphòngchốngrủi ro thiên taidobộphậnhànhchínhtổchứcthựchiệndướisựchỉđạocủatrưởngBanchỉhuyphòngchốnglụtbãocủaDN(trưởngbanlàgiámđốc/phógiámđốcDN).Vìvậy,đốitượngđượcưutiênnhấtlàTrưởngbanvàtrưởngphòngtổchứchànhchính,ngoàiracòncócáctrưởngphócácbộphậnchuyênmôn,phụtráchphânxưởngnằmtrongBan.

Về phương pháp đào tạo:

CácDNđưarakiếnnghị,cáckhoátậphuấnnênthiếtkếdànhnhiềuthờigianchohọcviênlàmbàitậpvàthựchànhtheotừngtìnhhuốngthiêntaicụthể.Việctraođổithảoluậnvà

31

chiasẻkinhnghiệmvềQLRRTTgiữacáchọcviênvớinhaunênđượcsửdụngvàotrongcáckhoáhọccàngnhiềucàngtốt.Trongkhoáhọc,việcchianhómđểthảoluậnvàlàmbàitậpnênchiatheocácnhómcócùnglĩnhvựcsảnxuấtkinhdoanhđểtạođiềukiệndễdàngchocáchọcviêncóthểcùngnhauđưaratìnhhuốngthiêntaicụthểcùngvớicáchgiảiquyếtvấnđềchotừngtìnhhuốngđặcthùcủanhóm.

Về thời gian và địa điểm đào tao:

MộtsốDNdobậnvớicôngviệcquảnlýhoạtđộnghàngngàycủaDNnênđềnghịkhoáhọcnêntổchứchọc01buổi/ngàyvàkéodàitrong1tuầnđểcáccánbộcửđihọcvừathamgiatậphuấnvừacóthểquayvềtiếptụccáccôngviệcthườngnhậtđượcgiao.Tuynhiên,hầuhếtcácDNchorằngthờigiantổchứccáckhoáhọcphùhợpnhấtlàchỉnênkéodàitừ3-5ngàyliêntụcvàtổchứctạitừngtỉnhhoặctừngkhuvựctrongtỉnh.

5. KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ

5.1. Kết luận:

• Hiệnnay,cácchínhsáchvàchươngtrìnhQLRRTTcủaChínhphủcũngnhưcủacáctổchứctrongvàngoàinướcchưaquantâmđếnkhốiDN(vớicảvaitròlàđốitáchayđốitượnghưởngthụ).Trênthựctế,cácbênliênquanchỉnhìnnhậnDNởvaitròlàđốitáccứutrợthiêntai.

• ThốngkêsơbộcácthiệthạitrongnhữngnămquachothấyDNđãphảigánhchịutổnthấtnặngnềdothiêntaigâyraởnhiềuhìnhthứckhácnhau.Nhàxưởng,thiếtbịmáymócvàsảnphẩmhànghóalànhữngyếutốdễbịtổnthươngnhấtkhithiêntaitấncôngDN.SovớicácDNtạiĐàNẵngvàNghệAn,cácDNtạiKhánhHòathiệthạidothiêntaiởmứckhôngđángkể.CónhiềunguyênnhânkhiếnđasốcácDNchưanhậnthứcđượclợiíchnhiềumặtcủaviệcxâydựngvàthựchiệnmộtkếhoạchQLRRTTchủđộng,cóhệthống.Bêncạnhnhữnglýdochủquannhưkhókhănvềtàichínhvànhânlực,việcthiếuthôngtinvềthiêntaivàbiếnđổikhíhậu,tưduy“nướcđếnchânmớinhảy”trongphòngchốngthiêntai,nhậnthứckhôngđầyđủcủalãnhđạoDNvềQLRRTTcộngvớisựthiếuquantâm,chiasẻtừcáccấpchínhquyềnlànhữngnguyênnhânchưatạođượcđộnglựcđểcácDNthựcsựquantâm,xâydựngvàthựchiệnkếhoạchQLRRTT.

• ĐàNẵngvàNghệAndochịuthiêntainghiêmtrọnghàngnămnênnhậnthứcvềQLRRTTcaohơnKhánhHòa.Tuynhiên,mứcđộsẵnsàngvàcáchoạtđộnggiảmnhẹhiệnnay thìĐàNẵngởmứcđộcaohơnNghệAn (bàihọc từ saucơnbãoXangsen2006vàKetsananăm2009).

• Hiệntại,vớinguycơbãolũhàngnămvàhoạtđộngcủaDNphụthuộcvàorấtnhiềunhàcungcấpvàdịchvụbênngoài,nguycơbịgiánđoạnsảnxuấtkinhdoanhcủacácDNtrênđịabànbatỉnhlàrấtlớn.HầuhếtcácDNđềuphụthuộcvàohệthốngđiện,giaothông,cấpthoátnước,vệsinhmôitrường...NhưngđasốcácDNchưacókếhoạchchuẩnbịhaykếhoạchkinhdoanhliêntụctrongtìnhhuốngthiêntai(nhấtlàkhithiêntaicóảnhhưởngđếnhệthốngcungcấpdịchvuchungcủathànhphốhaycủatỉnh).Hiệnnay,chínhquyềnđịaphươngcũngchưacósẵnnhữngdịchvụhỗtrợcầnthiết(hayhệthốngdựphòngcungcấpdịchvụ)choDNđểứngphóvớinhữngtình

32

huốngkhẩncấpkhithiêntaixảyra.KếtquảkhảosátchothấyhầuhếtcácDNđềuphụthuộcvàohệthốnggiaothông,dịchvụviễnthông,điện,nhiênliệuvàcấpthoátnước,nhưng60%-70%DNchưacóphươngándựphòngchocácdịchvụđókhithiêntaixảyra,mặcdùđasốDNđềuchorằngđâylàviệclàmcầnthiết.

• ĐasốcácDNvẫncònrấtthụđộngtrongcáctìnhhuốngkhẩncấpdothiêntai(67%cáccôngtyphỏngvẫnkhôngcódanhsáchcácsốđiệnthoạikhẩnkhithiêntai,69%khôngcóhệthốngthôngtindựphòng,88%khôngcóphươngángiaothôngdựphòng,90%khôngcóphươngánbảovệhệthốngcấpthoátnước,92%khôngcókếhoạchbáocáodiễnbiếnchocơquanchứcnăng).

• CácDNchưaquantâmđếnbảohiểmrủiro,đặcbiệtlàtạiNghệAn,78%DNchưamuabảohiểmtrongkhithiêntaithườngxảyrahàngnămtrênđịabànnày.ĐãNẵngchỉcó14%chưamuabảohiểm,dorấtnhiềuDNtiếnhànhmuabảohiểmsaunăm2006và2009;tạiKhánhHòacó64%DNchưamuabảohiểmdomứcđộthiệthạidothiêntaitrênđịabànnàychođếnnayvẫnởmứcthấp.

• HầuhếtcácDNquymônhỏvàvừachưacóhoạtđộnggiảmnhẹhaykếhoạchứngphótrongtìnhhuốngthiêntai.

• Dùnhậnthứcđượcsựchiasẻ,tươngtrợlẫnnhau,đặcbiệtlàtrongkhicósựcốdothiêntaigâyralàđiềurấtcầnthiết,nhưngtrênthựctếcácDNrấtítkhicóthểlàmđượchoặcnhậnđượcsựhỗtrợtừbênngoài.Cóthểnhậnthấy,sựcạnhtranhtrongkinhdoanhđãphầnnàolàràocảnchosự“tươngthân,tươngái”.Bêncạnhđó,vấnđềnàycũngbộclộđiểmyếucủacáchiệphộiDN,doanhnhân,hiệphộingànhnghềvàcáccấpchínhquyềnđịaphươngởnhữngđịaphươngkhảosáttrongviệcthúcđẩysựgắnkếtcủacácDNvớinhau.

• CáchiệphộiDNchưahềcóchương trìnhhayhoạtđộngnàogiúpcácDNtăngcườngkhảnăngứngphóvớithiêntai.VớichứcnăngtậphợpvàđạidiệnchocộngđồngDN,ngườisửdụnglaođộngvàcáchiệphộiDNởViệtNamnhằmmụcđíchpháttriển,bảovệvàhỗtrợcácDN,gópphầnpháttriểnkinhtế-xãhộicủađấtnước,thúcđẩycácquanhệhợptáckinhtế,thươngmạivàkhoahọc-côngnghệgiữaViệtNamvớicácnướctrêncơsởbìnhđẳngvàcùngcólợi,nhưngchođếnthờiđiểmhiệntại,trongchươngtrìnhđàohàngnămcủaVCCIvẫnchưacónộidungliênquanđếnQLRRTT.NgaytrongđộingũcánbộcủaVCCItừtrungươngđếnđịaphươngchưađượcthamgiatậphuấncácchuyênđềliênquanđếnRRTT.CáchiệphộiDNVVNđịaphươngcũngchưaquantâmđếnvấnđềnày.

• ViệcthamgiamuabảohiểmRRTTchínhlàmộttrongnhữngbiệnphápnhằmgiảmnhẹrủirochoDNtrongtrườnghợpthiêntai.Tuynhiên,dochưanhậnthứcđượcýnghĩađónênsốlượngDNthamgiamuabảohiểmRRTTcònrấthạnchế.NhiềuDNcònchưanắmđượcthôngtinvềloạidịchvụbảohiểmnày.Chínhvìvậy,khithiêntaixảyra,cácDNNVVphảitựxoaysởđểkhắcphụchậuquả.ĐãcónhữngDNkhôngthểtiếptụchoạtđộngtrởlạidokhánhkiệtnguồnvốnvàđứngbênbờvựcphásản.Tuynhiên,yếutốvềnănglựctàichínhcủaDNquyếtđịnhviệcmộtDNcómuabảohiểmrủirothiêntaihaykhôngkhimàloạihìnhbảohiểmnàychưabắtbuộcnhưbảohiểmcháynổ.

33

• CáccôngtykinhdoanhbảohiểmtrênđịabànmiềnTrungnóichungvàđịabàn03tỉnhkhảosátnóiriêngcònchưathựcsựquantâmđếnviệcđẩymạnhcácsảnphẩmbảohiểmRRTTchocácDNNVV.Nguyêndomộtphần làsảnphẩmnàycó thểchưađemlạihiệuquảkinhdoanhvìmứcđộrủiroởnhữngkhuvựcnàyquácao.Hiệnnay,ViệtNamcókhoảng30DNhoạtđộngtronglĩnhvựcbảohiểmphinhânthọ.Tạicáctỉnhkhảosát,mỗitỉnhcókhoảng15-20DNkinhdoanhbảohiểm.Tuynhiên,theonhậnxét,cáccôngtybảohiểmcórấtítvaitròtrongviệcgópphầnkhắcphụchậuquảcủathiêntai.TổngsốtiềnmàcácDNphảichiralàrấtnhỏ,khôngđángkểsovớithiệthại,trongkhiđánglẽđâyphảilàmộtkênhquantrọngnhất.Nếunhìnrathếgiớithìthấyđólànghịchlý,vìbảohiểmkhôngchỉlàdịchvụtàichính,màcònlàmộttrongnhữngchínhsáchđảmbảoxãhội,nhấtlàkhicóthiêntailớnxảyratrêndiệnrộng.

• HầuhếtcácDNkhảosátđềnghịđượccungcấpthôngtin,trangbịkiếnthứcvàkỹnăngvềcôngtácQLRRTT.Trongđó,hìnhthứcthunhậnkiếnthứcvàkỹnăngđượccácDNđềxuấtvớitỷlệcaonhấtlàthôngquacáckhoátậphuấn(98,04%).Ngoàicáckhoátậphuấn,cácDNđềxuấtxâydựngwebsitedànhriêngchoDN,trênđóđưanhữngthôngtin,kiếnthức,kỹnăngvàcácchínhsáchcủanhànước,địaphươngvềcôngtácphòngchốngvàgiảmnhẹthiêntailiênquanđếnDNvàVCCInênlàcơquanđầumốiquảnlýtrangwebnàylàhiệuquảnhất.

• Nộidung/chủđềđàotạoliênquanđếnQLRRTTđượccácDNlựachọnxắpxếptheothứtựưutiênnhưsau:lồngghépkếhoạchQLRRTTvàokếhoạchsảnxuấtkinhdoanhcủaDN;cáchthứcxâydựngkếhoạchQLRRTT;chínhsáchvàphápluậtliênquanđếnQLRRTT;đánhgiárủirovàthiệthạidothiêntai;kỹthuậtgiacốnhàxưởngvàcơsởhạtầng;cácthựctiễntốtvềQLRRTT;tráchnhiệmxãhộicủaDNtrongcôngtáccứutrợthiêntai.

5.2. Khuyến nghị

Đối với DN

Trướctiên,độingũlãnhđạoDNphảiđượcnângcaonhậnthứcvềcôngtácphòngchốngvàgiảmnhẹthiêntại.VCCIcầnphảiphốihợpchặtchẽvàthườngxuyênvớicáchiệphộiDNvàhiệphộingànhnghềtổchứccácchươngtrình,cácsựkiệnđểtuyêntruyềnvềchủtrương,chínhsáchcủaNhànước,địaphươngvềQLRRTT,tổchứccácbuổitọađàmvớisựthamgiacủacácbênliênquannhưBanPCLBvàTKCNtỉnh,cácDNbảohiểmtrênđịabànđểcùngnhauchiasẻthảoluậnnhữngvướngmắckhókhăntrongcôngtácQLRRTT.

CácDNnóichungvàcácDNNVVnóiriêngcầnđượctrangbịkiếnthứcvàkỹnăngvềcôngtácQLRRTTthôngquađàotạotậphuấn.Đốitượngthamgiacáckhoátậphuấnnênưutiênchocáccánbộlãnhđạo,trưởngphóbộphậnđượcgiaophụtráchcôngtácxâydựngkếhoạchphòngchốngvàgiảmnhẹthiêntai.Bêncạnhđó,cácDNphảithườngxuyênnângcaonhậnthứcvềcôngtácQLRRTTchotoànbộcánbộ,ngườilaođộngtrongDNthôngquacácchươngtrìnhđàotạochungcủaDN,cácbuổihộihọphoặcbằngcáchìnhthứctuyêntruyềnkhácnhưsửdụngpanô,ápphích.

KếhoạchQLRRTTcầnphảiđượcxemlàmộthợpphầnkhôngthểthiếuđượctrongkế

34

hoạchsảnxuấtkinhdoanhcủaDN.Hàngnăm,cácDNcũngcầnphảixemxétlồngghépkếhoạchhayphươngánQLRRTTvàoquátrìnhxâydựngkếhoạchsảnxuấtkinhdoanhchonămsau.Chỉcónhưvậy,DNmớicóthểđảmbảođượchoạtđộngsảnxuấtkinhdoanhcủamìnhđượcdiễnraliêntụcngaykểcảkhithiêntaixảyra.

CácDNnênmuabảohiểmRRTTvàcoiđâylàmộttrongnhữngbiệnpháplàmgiảmnhẹgánhnặngthiệthạidothiêntai,giúpDNcóthểkhôiphụcđểtiếptụcổnđịnhsảnxuấtkinhdoanhsauthiêntai.

Đối với VCCI và Hội DNNVV

Dựatrênbàihọckinhnghiệmtừcáckhoáhọctrongkhuônkhổdựánnày,VCCInêntiếptụctổchứckhảosátnhucầuđàotạovớiquymôlớnhơn,ởcácvùngmiềntrêncảnướcđểcócơsởtoàndiệnhơn,từđóxâydựngchươngtrìnhđàotạotậphuấnnhằmcungcấpkiếnthứckỹnăngvềQLRRTTchocácDNNVVmộtcáchsátthựchơnnữa.Đểlàmđượcđiềunày,VCCIcầnphảiphốihợpvớiHộiDNNVVđịaphươngvớisựthamgiacủaBCHPCBLvàTKCNtỉnh,từngbướcđưachươngtrìnhđàotạovềQLRRTTvàochươngtrìnhđàotạochocácDNNVVcủaVCCIhàngnăm.

VCCIphốihợpvớiHộiDNNVVthườngxuyêntổchứccáccuộchộithảochiasẻkinhnghiệm về công tác QLRRTT cho các DN; Xây dựng trang web chuyên về công tácQLRRTTdànhriêngchokhốiDN.Trêncơsởnày,VCCIcầnđưaranhữngđềxuấtvớiđịaphươngvàcáctổchứcliênquanvềcácgiảipháphỗtrợDNtrongcôngtácQLRRTT.

VCCIphốihợpvớiHộiDNNVVđịaphươngnênphổbiếnnhânrộngnhữngsángkiếnnhưđềán“BãokhôngvềĐàNẵng”củaHộiDNtrẻĐàNẵngnhằmkhuyếnkhíchcácDNnângcaotráchnhiệmxãhộitrướcthiêntai,đồngthờicũnggiúpnângcaonhậnthứccủangườidântrongviệcphòngchốngvàgiảmnhẹthiêntai.

Nhà nước và chính quyền địa phương

NhànướcnêncóchínhsáchbắtbuộccácDNNVVphảixâydựngkếhoạchQLRRTTnhưđốivớicôngtácphòngchốngcháynổ,kèmtheođólàchínhsáchbảohiểmRRTTphùhợpvàbắtbuộctấtcảcácDNNVVphảimuabảohiểmthiêntaingaytừkhithànhlập.

NgoàiviệcbắtbuộcDNphảimuabảohiểmRRTT,cầncóchínhsáchhỗtrợcácDNNVVkhắcphụchậuquảthiêntaiđểổnđịnhvàtiếptụcsảnxuấtkinhdoanhnhư:miễngiảmthuế,khoanhnợđốivớiDNbịthiệthạinặngnề,choDNvayvớilãixuấtưuđãiđểđầutưvàocácdựánphòngchốngvàkhắcphụchậuquảthiêntai

5.3. Đề xuất chương trình đào tạo nâng cao năng lực QLRRTT cho các DNNVV

Mục đích, nội dung/chủ đề đào tạo về QLRRTT cho các DNNVV

MụcđíchchươngtrìnhđàotạovềQLRRTTchocácDNNVVcủaViệtNamlà:Nâng cao năng lực cho các DNNVV trong công tác QLRRTT để đảm bảo kế hoạch kinh doanh liên tục thành công. CăncứvàothựctrạngnănglựcvànhucầuđàotạonhữngnộidungcầnthiếtvềQLRRTTởcácDNvàthamkhảomộtsốtàiliệuhướngdẫnvềcôngtácQLRRTTchocácDNNVVởmộtsốnướctrongkhuvựcđểđềxuấtnộidungđàotạohợplý.

35

Trêncơsởmụcđíchvàcăncứnêutrên,mộtsốnộidungcầnthiếtdướiđâycầnđượcxâydựngvàtiếnhànhtậphuấnchoDN:

- GiớithiệuchutrìnhQLRRTTtrongDNvànộidungcácbướctrongchutrình

- KếhoạchphòngngừavàgiảmnhẹRRTTtrongDN

- ĐánhgiáRRTTvàcôngcụđánhgiá(ĐánhgiáRR,tìnhtrạngdễbịtổnthương;đánhgiákhảnăng)

- CácbiệnphápphòngngừavàgiảmnhẹRRTT,baogồmcảkỹthuậtgiacốnhàxưởng

- KếhoạchứngphókhẩncấpvớithiêntaiđốivớiDN

- KếhoạchphụchồisauthiêntaicủaDN

- MẫukếhoạchQLRRTTcủaDN

- CácthựctiễntốtvềQLRRTTtrongcácDNcủaViệtNam

- TráchnhiệmxãhộicủaDNtrongQLRRTT

Tài liệu đào tạo

Hiênnay,Việtnamcórấtnhiềutàiliệuđàotạoliênquanđếnrủirothiêntainhưngchủyếuphụcvụchocộngđồng,tàiliệudànhchoDNhầunhưchưacó.Giáotrìnhđàotạosẽđượcxâydựngtrêncơsởthamkhảonhữngthôngtinvàtàiliệucủacácnướctrongkhuvựcvàtrênthếgiới,sauđósẽđượcthửnghiệmquaquátrìnhtậphuấnvàđàotạotrongphạmvidựánđểlấythêmýkiếnđónggópđểtiếptụcchỉnhsửavàhoànthiệnchophùhợpvớithựctiễnViệtNam.Cáctàiliệucơbảngồmcó:hướngdẫnchogiảngviênnguồn(ngườisaunàysẽtiếptụctiếnhànhđàotạomởrộng);hướngdẫndànhchocácDN(gồmcáchướngdẫncụthểđểcácDNcóthểthamkhảovàxâydựngkếhoạchứngphóchoDNmình.Ngoàira,nếuthờigianvàkinhphíchophép,cầnxâydựngthêmcáctàiliệuhướngdẫnbổsungnhư:cáchướngdẫnkỹthuậtđểgiacốvàbảovệtàisản,cơsởvậtchấtcủaDN;hướngdẫnchitiếtthêmchongườilaođộng,giađìnhvàconemhọ…

Về phương pháp giảng dạy và nguồn giảng viên

Đểtăngcườnghiệuquảcủacôngtácđàotạovàđảmbảokhảnăngmởrộngdựánsaunày,nêntiếnhànhđàotạotheophươngphápđàotạogiảngviênnguồn(TOT).Vớicáchtiếpcậndựatrênđàotạođộingũgiảngviênnguồn,hyvọngthôngquacáckhoáTOTsẽlựachọnmộtsốhọcviêntiềmnăngđểcóthểthamgiađàotạochocáckhoácủaDNtiếptheo.Dothờigianvàthờilượnghạnchếcủakháođàotạogiảngviênnguồn(thiếtkế5ngàyvừanộidungvàvừaxâydựngbàigiảngchokhóaDN),cầncótiêuchícụthểđểchọnngườithamgiakhóagiảngviênnguồn.Cóthểchọnnhữngngườiđãcókhảnăngtuyêntruyềnvàtậphuấn.Quakhảosát,cáccánbộVCCItạicáctỉnhvàcơquantổchứckháctrênđịabàntỉnhnhư:Hộichữthậpđỏ,HiệphộiDN,bộphậnphụtráchcôngtácQLRRTTthuộcChicụcthuỷlợi,ChicụcđêđiềuvàphòngchốngbãolụttỉnhcóthểthamgiacáckhóagiảngviênnguồnvìhọđãcóhiểubiếtnhấtđịnhvềQLRRTT(mặcdùvớimứcđộkhácnhauvàchỉ

36

đốivớicộngđồng)vànhiềungườitrongsốhọđãvàđanglàmcôngtácđàotạo,tậphuấn.Cáckhóanênthiếtkếnộidungthiếtthực,đơngiảnvàdễhiểuđốivớiDN,thờilượngdànhchotraođổithảoluậnvàthựchànhcầnnhiều.

Về tổ chức các khoá học

Theokếtquảthunhậntừphỏngvấntại51DNcủa03tỉnh,100%sốDNđềucónhucầutậphuấnvềQLRRTT. Tuynhiênsốliệuthốngkêtừphiếuđiềutrachothấy:KhánhHoàcó7DNcónhucầuđàotạovớisốlượngcánbộđăngkýthamdựkhoáhọclà8người.TrongkhiđótạiNghệAncó81DNcónhucầuđàotạovớisốlượngcánbộđăngkýthamgiađàotạolà110người,ĐàNẵngcó45DNcónhucầuđàotạovớisốlượngcánbộđăngkýthamgia57người.

Theokếhoạchđềxuấtdựkiếnbanđầu,Dựánsẽtổchức9khoáhọc,trongđómỗitỉnh3khoá:01khoáTOTvà2khoáchoDN.Căncứvàonhucầuđàotạovàsốlượngđăngkýthamgiacủatừngtỉnh,căncứvàokếhoạchđềxuấtbanđầucủaDựán,đềxuấtđiềuchỉnhcáckhoáhọcnhưsau:

- CáckhoáTOT:mỗitỉnhnêntổchức01khoáTOT.CáckhoáhọcnàynhằmcungcấpmộtđộingũgiảngviênnguồnđểmỗimộttỉnhcóthểtựmìnhtổchứcđàotạolạichocácDNtrênđịabàntỉnhtrongthờigiantới.

- Cáckhoáđào tạochoDN:TạiĐàNẵng tổchức02khoáchoDNtheonhưkếhoạchbanđầu;TạiNghệAnnêntổchức03khoáhọc,dosốlượngđăngkýquálớn;TạiKhánhHoàchỉnêntổchức01khoáhọc,bởisốlượngđăngkýquáít.

Tómlại,tạiNghệAnsẽtổchức04khoáhọc,trongđócó01khoáTOTvà03khoáchoDN.TạiĐàNẵngtổchức03khoáhọc,baogồm01khoáTOTvà02khoáchoDN.RiêngtạiKhánhHoàchỉnêntổchức02khoáhọc,trongđó01khoáTOTvà01khoáchoDN.

37

PHỤ LỤC

PHỤ LỤC 1:

LỊCH KHẢO SÁT VÀ DANH SÁCH CÁN BỘ THAM GIA PHỎNG VẤN

Ngày tháng Tỉnh khảo sát Cán bộ tham gia phỏng vấn

Ngày 15-20/5/2011 TP.ĐàNẵng

1.NguyễnThịThu–CED,trưởngnhóm2.NguyễnVănDũng–CED,thànhviên3. NguyễnTiếnQuang–VCCIĐàNẵng, thànhviên

Ngày23-25/5/2011 KhánhHoà

1.NguyễnThịThu-CED,trưởngnhóm12.TrầnXủn,ChủtịchVCCINhaTrang,

thànhviên3.NguyễnVănDũng-CED,trưởngnhóm24.TrầnVănBìnhcánbộVCCIĐàNẵngthànhviên

30/5–2/6/2011 NghệAn

1.NguyễnThịThu-CED,trưởngnhóm12. TrầnThànhTrung, cán bộVCCINghệAn ,thànhviên3.NguyễnVănDũng-CED,trưởngnhóm24.PhạmĐìnhNgân,cánbộVCCINghệAn,thànhviên

.

38

PHỤ LỤC 2:

PHIẾU KHẢO SÁT DOANH NGHIỆP

PhòngThươngmạivàCôngnghiệpViệtNam(VCCI)phốihợpvớiTrungtâmGiáodụcvàPháttriển(CED)dướisựhỗtrợcủaQuỹChâuÁtiếnhànhmộtcuộckhảosátnhucầuđàotạovềquảnlýrủirothiêntai(QLRRTT)củacácDNVVNnhằmcungcấpchươngtrìnhhỗtrợphùhợpvàthiếtthựcnhấtchocácDNtạimộtsốtỉnh,thànhphốởViệtNam.

TrântrọngcảmơnđạidiệnQuýDNđãdànhítphútđiềnphiếukhảosátnày.CácDNhợptáctrảlờiphiếuđiềutrasẽcócơhội:

(i) Đượctàitrợthamdựcáckhóađàotạovềquảnlýrủirothiêntaitrongkhuônkhổchươngtrình,baogồmcảphíthamdự,tàiliệuvàchiphíănở.

(ii) thamgiamạnglướivàCùngcácDNkhácchiasẻcáckinhnghiệmtốt,thôngtinliênquanđếnQLRRTT.

PhiếuđiềutravàphiếuđăngkýthamgiachươngtrìnhđềnghịgửivềVCCIquađịachỉthư,sốfaxhoặce-maildướiđây:

BanPhápchế,PhòngthươngmạivàCôngnghiệpViệtNam

Địachỉ:9ĐàoDuyAnh,ĐốngĐa,HàNội

Điệnthoại:04.35771460.Fax:04.35771459.Email:halt@vcci.com.vn/thanhhavcci@gmail.com

Tên DN: ...............................................................................................................................

Địa chỉ liên hệ: .....................................................................................................................

Điệnthoại:...........................................................Fax: ...........................................................

E-mail:..................................................................Website(nếucó): ....................................

Lĩnhvựchoạtđộngchủyếu: ................................................................................................

39

Thông tin về người trả lời:

Họvàtên:..............................................................Chứcvụ: ..............................................

Điệnthoại:...............................................................Email: ..................................................

1. Trong vòng 5 năm trở lại đây, DN đã từng bị thiệt hại do thiên tai gây ra chưa?

qCóNếu Có, vui lòng trả lời tiếp từ câu 2

qKhôngNếu Không, vui lòng trả lời tiết từ câu 4

2. DN đánh giá mức độ thiệt hại như thế nào? (vui lòng chọn một phương án, nếu xảy ra nhiều lần, vui lòng ước tính bình quân các lần)

qThiệthạikhôngđángkể

qThiệthạiít

qThiệthạinặngnề

qThiệthạirấtnặngnề

3. Bên cạnh các lý do khách quan, theo DN, lý do chủ quan nào sau đây có thể là nguyên nhân chính góp phần gây ra nhưng thiệt hại nói trên (vui lòng chọn một phương án thích hợp)

qKhôngquantâmđếnphòngchốngthiêntaihoặckhôngnhậnthứcđượclợiíchcủaviệcQLRRTT

qCóquantâmnhưngchưacókếhoạchQLRRTTcụthể

qCókếhoạchQLRRTTnhưngkhôngđủnănglựcvànguồnlựcđểthựchiện

qLýdokhác(đềnghịghirõ): ......................................................................................

.....................................................................................................................................

.....................................................................................................................................

4. Theo DN, việc đào tạo về quản lý rủi ro thiên tai có cần thiết cho DN mình không?

qCó Nếu Có, vui lòng trả lời tiếp câu 5

qKhông Nếu Không, vui lòng chuyển sang câu 6

5. Theo DN, nội dung nào dưới đây cần thiết được đưa vào chương trình đào tạo về quản lý rủi ro do thiên tai cho DN mình (vui lòng chon một hoặc nhiều hơn một nội dung nếu thấy cần thiết)?

40

qChínhsáchvàphápluậtliênquanđếnQLRRTT

qQuytrìnhvàcôngcụQLRRTT

qCáchthứcxâydựngkếhoạchQLRRTT

qPhươngthứclồngghépQLRRTTvàokếhoạchSXKDcủaDN

qĐánhgiárủirovàthiệthạidothiêntai

qCácthựctiễntốttrongQLRRTT

qTráchnhiệmxãhộicủaDNđốivớicôngtáccứutrợthiêntai

qNộidungkhác(đềnghịghirõ): .................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

6. DN có nhu cầu tham gia các khóa đào tạo về quản lý rủi ro thiên tai mà VCCI và Quỹ Châu Á tổ chức trong thời gian tới hay không?

qCó(vui lòng điền tờ đăng ký và gửi về địa chỉ kèm theo)

qKhôngcónhucầu

Xin trân trọng cảm ơn và chúc DN thành công !

41

PHIẾU ĐĂNG KÝ THAM DỰ CÁC KHOÁ ĐÀO TẠO VỀ QUẢN LÝ RỦI RO

THIÊN TAI DO VCCI VÀ QUỸ CHÂU Á TỔ CHỨC

Khoá học dự kiến diễn ra vào quý IV năm 2011

Cơquan: ................................................................................................................................

Địachỉcơquan: ....................................................................................................................

Điệnthoại: .............................................................................................................................

Fax:…………………..……….………………………………Email: ..................................

Website: .................................................................................................................................

Đăng ký cho các ông/bà có tên sau đây tham dự các khoá học:

1. Họvàtên:…………………………....................Giớitính:………………...................

Chứcvụ:..................................................Phòng/Ban:.................................................

Điệnthoạiliênhệ(cốđịnhvàdiđộng):......................................................................

2. Họvàtên:…………………………....................Giớitính:………………...................

Chứcvụ:..................................................Phòng/Ban:.................................................

Điệnthoạiliênhệ(cốđịnhvàdiđộng):......................................................................

XinvuilòngđiềncácthôngtinởtrênvàgửikèmtheoPhiếukhảosátnhucầuDNvềBantổchứctheođịachỉhoặcfax,emaildướiđây:

BanPhápchế-VCCI,Số9ĐàoDuyAnh,HàNội

Fax:04.35771459/35770632

hoặc liên hệ với:

ChịThanhHà:ĐT:04.35771460,email:halt@vcci.com.vn;thanhhavcci@gmail.com

Xin trân trọng cảm ơn!

42

PHỤ LỤC 3:

DANH MỤC CÂU HỎI PHỎNG VẤN DOANH NGHIỆP

Phần 1: Thông tin chung về DN

Tên DN:.................................................................................................................................

Địa chỉ : ..........................................................................................................................

Điệnthoại:.............................................................................................................................

Thưđiệntử(E-mail):..........................................................Website(nếucó):..........................

Năm thành lập:

q1-5nămq6-10nămq11-15nămq16-20nămq>20năm

Lĩnh vực hoạt động chủ yếu:...............................................................................................

Cơ cấu tổ chức:.....................................................................................................................

Số lượng cán bộ công nhân viên:.........................................................................................

Doanh thu bình quân 3 năm gần đây của DN:....................................................................

Phần 2: Xác định mức độ rủi ro của DN

1. DN thường gặp những loaị hình thiên tai nào sau đây?

qbãoqlụtqlũquétqkhác........................

2. DN có bị thiệt hại do thiên tai không? nếu có cho biết những loại thiệt hại và mức độ thiệt hại như thế nào?

Mức độ thiệt hại

Loại thiệt hại khôngđángkể đángkể nặngnề rấtnặngnề

Những loại thiệt hại trực tiếp ( hữu hình)NhàxưởngMáymócthiếtbịSảnphẩmhànghoáNhững loại thiệt hại gián tiếp (vô hình)

43

MấtnguồncungứngnguyênliệutừcácnhàcungcấpCôngnhânnghỉviệcBịphạtkinhtếdochậmtiếnđộ...................................

3. Doanh nghiêp của bạn phụ thuộc vào hệ thống giao thông nào dưới đây (chọn những phương án phù hợp)

qĐườngcaotốc,tỉnhlộ,quốclộ

qĐườngtrongtỉnh,tronghuyện

qĐườngsắt

qĐườngthủy

qĐườnghàngkhông

4.Điện cần cho hoạt động cơ bản nào dưới đây của DN bạn: (chọn những phương án phù hợp)

qsửdụngmáytínhvàthiếtbịvănphòng

qVậnhànhmáymócvàthiếtbị

qThắpsángvàsửdụngchovănphòng

qKhác:(ghirõ).................................................................

5.Thiết bị viễn thông nào cần thiết cho hoạt động của DN bạn: (chọn những phương án phù hợp)

qĐiệnthoại,faxliênlạc

qinternet

qMáyrúttiền,hệthốngthanhtoánthẻtíndụngngânhàng

qKhác:(ghirõ).................................................................

6.Nước cần cho hoạt động nào của DN bạn: (chọn những phương án phù hợp)

qNướcuống,nấuăn

qVệsinhcánhân

qNướcchosảnxuất

44

qKhác:(ghirõ).................................................................

7.Hệ thống thoát nước DN bạn cần: (chọn những phương án phù hợp)

qThoátnướcthảisinhhoạt

qThoátnướcthảisảnxuất

qKhác:(ghirõ).................................................................

8. Chất đốt (khí ga) cần cho hoạt động nào của DN bạn: (chọn những phương án phù hợp)

qSảnxuất

qSinhhoạt(hoặchoạtđộngcủavănphòng)

qKhác:(ghirõ).................................................................

Phần 3: Các hoạt động giảm nhẹ và mức độ sẵn sàng của DN để ứng phó với thiên tai?

9. Nếu trong trường hợp thiên tai xảy ra thì các hoạt động nào dưới dây cần thiết cho DN?

Duy trì tình trạng cơ sở vật chất và đường xá

Rất cần thiết

Hơi cần thiết

Không cần thiết lắm

Đã có

DuytrìđườngxávàdọndẹpchướngngạivậtHướngdẫnsửdụngđườngdựphòngBảovệthiếtbịvàdữliệucầnthiếtPhâncôngnhiệmvụtrongtrườnghợpkhẩncấpKếhoạchkhôiphụcsauthiêntai

10. Trong trường hợp thiêntai xảy ra,các dịch vụ nào dưới đây cần cho DN?

Các dịch vụ cung cấp Rất cần thiết

Hơi cần thiết

Không cần thiết Đã có

ThôngtincácsốđiệnthoạikhẩncấpkhithiêntaiNguồn điện/năng lượng dự phòng(máyphátđiện)

45

Các hệ thống thông tin liên lạc dựphòng(thaythế)Hệthốnggiaothông(vậnchuyển)dựphòng(thaythế)BảovệhệthốngcấpthoátnướcBáocáodiễnbiếnchocơquanchịutráchnhiệmchính

11.Trong những năm qua, DN đã có những đóng góp gì trong công tác cứu trợ thiên tai tại DN và địa phương mình?(CSR).

qtìmkiếm,cứuhộqcungcấplươngthựcqnhucầuyếuphẩmqđónggópbằngtiềnqchămsócs.khoẻ

-DNnàođãcónhiềusángkiếntrongviệcQLRRTTvàđónggópngườivàvậtchấttrongviệccưútrợthiêntaitạiđịaphương?

12. Sự hợp tác và tương trợ giữa các DN có quan trọng với DN mình không?

Các hình thức hợp tác Rất cần thiết

Hơi cần thiết

Không cần thiết Đã có

Chiasẻnguồnlựctrongcáctrườnghợpkhẩncấp

Hợp tác và làm việc với các DN cùngngànhnghềđểcócáchoạtđộnggiảmnhẹ

Cácchươngtrìnhhợptác,cốvẫnhỗtrợgiữacácDN(DNcókếhoạchQLRRTTtốtvàDNyếuhơn)

Mạnglướihỗtrợđểcungcấpnơitrúẩnvàthựcphẩmkhicần

CácDNcóquymôlớnhơn(thựcphẩmvàdịchvụthiếtyếu)cóthểhợptácvớicácDNquymônhỏhơn

Hìnhthứckhác(nêurõ):......

13. DN đã bao giờ tham gia vào các hoạt động liên quan đến kế hoạch chuẩn bị hay ứng phó với thiên tai chưa?

Các hoạt động Đã từng có

Đã có nhưng

chưa t/h

Chưa có

kế hoạch

Không thể thực hiện

được

13.1.Cử người tham gia các khoá tập huấn vềQLRRTT

46

13.2.NóichuyệnvớinhânviêntrongDNvềkếhoạchcầnlàmtrongcáctrườnghợpkhẩncấp

13.3.Xây dựng kế hoạch và có hướng dẫn cầnthiếtchocácbộphậnvànhânviênvềcácbướcchuẩnbịvàứngphótrước,trongvàsauthiêntai

13.4.Muabảohiểmbãolũ

13.5.Danh sách các thiết bị vàvật tưdựphòngtrongbãolũ(xăng,pin...)

13.6.XâydựngkếhoạchứngphókhẩncấpchoDN(trongbãolũ)

13.7.XâydựngkếhoạchkhôiphụckhẩncấpchoDN(saubãolũ)

13.8.Diễntậpxửlýcáctìnhhuống

13.9.Muamáyphátđiện

13.10.Hoạtđộngkhác(ghirõ):......

14. Làm thế nào để khuyến khích DN tích cực tham gia hơn vào QLRRTT?

Các hình thức khuyến khích Rất cần thiết

Hơi cần thiết

Không cần thiết Đã có

Chovayvốnhoặchỗ trợkinhphíđể trangbị thêmthiếtbịhayápdụngcácbiệnphápđểcácDNsẵnsàngứngphóvớithiêntai

Ưutiênhỗtrợcácdựánvềgiảmnhẹthiêntai(vd:giảmthuếkhiđầutưvàocácdựánnày)

Khác:.........................

Phần 4: Đánh giá nhu cầu đào tạo, tập huấn và cung cấp thông tin

15. Việc đào tạo về quản lý rủi ro thiên tai có cần thiết cho DN mình không?

qCó Nếu Có, hỏi tiếp câu 16 – câu 18

qKhông Nếu Không, lý d o tại sao không cần thiết?

16. Nội dung nào dưới đây cần thiết được đưa vào chương trình đào tạo về quản lý rủi ro thiên tai cho DN :

qChínhsáchvàphápluậtliênquanđếnQLRRTT

qQuytrìnhvàcôngcụQLRRTT

qCáchthứcxâydựngkếhoạchQLRRTT

47

qPhươngthứclồngghépQLRRTTvàokếhoạchSXKDcủaDN

qĐánhgiárủirovàthiệthạidothiêntai

qCácthựctiễntốttrongQLRRTT

qTráchnhiệmxãhộicủaDNđốivớicôngtáccứutrợthiêntai

qNộidungkhác(đềnghịnóirõ):..................

17. Các hình thức nào sau đây, cán bộ quản lý, nhân viên muốn nhận thông tin và kỹ năng đề xây dựng kế hoạch QLRRTT cho DN mình?

qTờrơi,postersqSáchhướngdẫn(sáchnhỏbỏtúi)qInternetqBáochí

qPhátthanh,truyềnhìnhqHộithảo,tậphuấnqCáccuộchọpcủaVCCIqWebsite

18. Nếu tổ chức khoá tập huấn thì:

- thờigiankéodàikhoảngbaonhiêungàylàphùhợp?

- phươngpháptậphuấnnhưthênào?địađiểmtậphuấnởđâulàphùhợp?

-ĐốitượngthamgialàvịtrínàotrongDNlàthíchhợp

48

PHỤ LỤC 4 :

DANH SÁCH DN VÀ NGườI TRẢ LờI PHỎNG VẤN

TT Tên DN Địa chỉ Họ và tên người PV Chức vụCơ quan TW và địa phương

1

Trungtâmphòngtránhvàgiảmnhẹthiêntai,Tổngcụcthuỷlợi,BộNNvàPTNT

NhàA9,Số2NgọcHà,HàNội

1.NguyễnHữuPhúc

2.ĐặngQuangMinh

3.NguyễnThànhPhương

Giámđốctrungtâm

Phógiámđốc

Chuyênviên

2

BanCôngtácxãhộivàquảnlýthảmhoạ,HộichữthậpđỏViệtNam

82,NguyễnDu,HàNội

4.LêThếThìn

5.NguyễnHữuThắng

Trưởngban

Phóban

3

BanchỉhuyphòngchốngbãolụtvàTKCNTP.ĐàNẵng.TrungtâmcảnhbáosớmvàTKCN

6.LêDuyVọng.

7.NguyễnVănLưỡng

Chánhvănphòng

Trưởngphòngphòngchốngbãolụt.

4 HộidoanhnhântrẻTP.ĐàNẵng

Tầng2,trụsởThànhĐoàn,XuânThuỷ,QuânCẩmLệ.Tp.ĐàNẵng

8.NguyễnThịHoàngThuỷ

Chánhvănphòng

5BanchỉhuyphòngchốngbãolụttìnhKhánhHoà

số4,PhanChuTrinh,NhaTrang

9.NguyễnTháiNhưTrị.

10.NguyễnNhưQuang

Chánhvănphòng

CánbộchuyêntráchPCBL

6 HộichữthậpđỏtỉnhKhánhHoà

34,Yersin,NhaTrang,KhánhHoà-058.3822542

11.BùiViếtHoa

12.TrầnKimBình

Phóchủtịch

Bancôngtácxãhội

7

ChicụcđêđiềuvàCBL,

VănphòngbanchỉhuyPCBLvàTKCNtìnhNghệAn

Số4,MinhKhai,TP.Vinh,

NghệAn

13.NguyễnHữuNhung

14.ĐàoVănLong

Chicụcphó

Trưởngphòngkỹthuật

49

8 Hôichữthậpđỏtình

Số12,LêHoàn,TP.Vinh,

NghệAn

15.ĐậuthịMai

16..NguyễnVănVinh

ChủtịchHội

PhóchủtichHội

DNI. Đà Nẵng

1

TậpđoàndệtmayViệtNamVINATEXĐàNẵng

25-TrầnQuyCáp-TP.ĐàNẵng.ĐT:0511.3823367

1.HồViếtThanh TrưởngphòngTCHC

2 CôngtyCPdịchvụhàngkhông

SânbayquốctếĐàNẵng.

ĐT:05113830340

2.TrầnThanhHải Kếtoántrưởng

3 CôngtyCPthuỷsảnNhậtHoàng

Hoàng-LôC4-KCNthuỷsảnThọQuang,SơnTrà,ĐàNẵng.

ĐT:05113924050

3.TrầnPhướcNghiã Kếtoántrưởng,

4 CôngtyCPProcimexViệtNam

LôC1,KCNThọQuang,ĐàNẵng

4.NgôThịThanh

5.NguyễnCôngLâm

Phótổnggiámđốc

TrưởngphòngKD

5 CôngtyCPximăngVLXD-xâylắp

13-15,LêHồngPhong,ĐàNẵng

6.ĐỗVănNhân

7.NguyễnVănDoanh

PhóGĐkinhdoanh

TP.Hànhchính

6CôngtyCPdượcDanapha,

253,DũngSĩ,ThanhKhê

ĐàNẵng

8.NguyễnThịVạnThọ

9.ĐỗVănHoà

10.NguyễnThịLanChi

11.ĐỗMinhHiếu

12.ThiềuThiênLong

13.HuỳnhVănÁnh

14.MaiVănTriều

PhóTGĐ,GĐnhânsựGĐchấtlượngTP.hànhchínhTP.bảotrìTrưởngtổngkhoThườngtrựcHĐBHLĐ

7

CôngtyTNHHMTVĐiệnlựcĐàNẵng.

35,PhanĐìnhPhùng,ĐàNẵng

15.PhạmVănHải

16.HoàngCôngThuận

17.NguyễnBảoTrọng

18.NguyễnBìnhPhương

TP.kỹthuậtantoànPP.KỹthuậtantoànPPkếhoạchphòngkỹthuậtAT

50

8TổngcôngtyCPDệtmayHoàThọ.

36,ÔngÍchĐường,HoàThọ,ĐàNẵng

19.TrầnĐìnhThanh

20.PhanHữuPhu

21.ĐặngCần

PhóTGĐChủtịchcôngđoànThưkýhộiđồngtưvấn

9Nhàmáycơkhíchếtạo-CN,CôngtyTNHHMTV

Đườngsố3,KCNHoàKhánh

22.NgôNgọcLêPhương

Phógiámđốc

TP.HCTC

10CôngtyCPxâydựngcôngtrình545(CECO545)

161,NúiThành-QuậnHảiChâu,ĐàNẵng

23.HàVănBình

24.NguyễnVănCó

Phótổnggiámđốc

TP.TCHC

11

CôngtyCPmáyvàthiếtbịphụtùngSEATECH

1271-1273,đườngXôViếtNghệTĩnh,ĐàNẵng

25.LêVănHiểu

26.ThànhLong

27.ThuỳDung

Tổnggiámđốc

TP.Kinhdoanh

PP.Kinhdoanh

12 CôngtyTNHHĐạiHoà-

244,ĐốngĐa,ĐàNẵng 28.NguyễnThịLành Giámđốc

13 ChinhánhbảohiểmAAAMiềnTrung

92,QuangTrung,TP.ĐàNẵng

29.TrầnThịÁnhMai

30.ĐoànQuangMinh

Giámđốc

TP.KDvàQLNV

14

CôngtyCPcơkhíHàGiangPhướcTường

K185,LêTrọngTấn,ThanhKhê,TP.Đànẵng

31.HàGiang

32.DươngVănChính

Giámđốc

TP.Hànhchính

II. Khánh Hoà

15CôngtychếbiếngỗViệtĐức(KHAVIWOOD

DiênLạc,DiênKhánh,KhánhHoà-058.3767.762

33.TrầnVănHùng

34.PhanVănThiện

Giámđốc

TP.Hànhchính

16 CôngtyCPĐiệnlựcKhánhHoà

11,LýThánhTông,NhaTrang,KhánhHoà-0582211135

35.NguyễnCaoKý

36.TrầnHữuThọ

37.LêAnhKhôi

Phótổnggiámđốc

Phòngkỹthuật

Thưkýgiámđốc

17 CôngtyCPthuỷsản584NhaTrang

584,LêHồngPhong,NhaTrang

38.NguyễnXuânDũng

39.NguyễnThịMinh

Phógiámđốc

TP.Nhânsự

51

18

CôngtyTNHHXuấtnhậpkhẩuThuỷsảnKhánhHoà

10,VõThịSáu,NhaTrang 40.NguyễnLươngÍch Phógiámđốc

19 CôngtyTNHHHảiVương

KCN,SuốiDầu,CamLâm,KhánhHoà

41.NguyễnVănTài

42.NguyễnThanhSơn

43.LêVănThuận

Trợlýgiámđốc

TP.KỹThuật

Cánbộphòngkỹthuật

20 CôngtyCPmayKhánhHoà

Số4,NguyễnThiệnThuật,NhaTrang

44.Quang

45.Hải

46.Thiện

47.Trang

Giámđốc

Phógiámđốc

PhóphòngQTKD

Kếtoántrưởng

21 CôngtyTNHHMarineFamASA

31,ĐặngTấtTP.NhaTrang 48.NguyễnVănVững TP.Hànhchính

22 CôngtyTNHHĐạiThuận

42,CủChiTP.NhaTrang

49.PhạmThịThanhHương

GiámđốcCNnhàmáy

23 DNtưnhânNghệKhương

VõCang,VĩnhTrung,TP.NhaTrang

50.Dư

51.Vân

Giámđốc

TP.Quảnlý

24 CôngtyTNHHđồhộpKhánhHoà

CưThạnh,SiếnHiệp,Diênkhánh,KhánhHoà

52.Tân Phógiámđốc

25 CôngtybảohiểmPIJICOKhánhHoà

47,LêThànhPhương,TP.NhaTrang

53.Hoàng Phógiámđốc

26 CôngtyCPphụliệumayNhaTrang

62,LêHồngPhong,TP.NhaTrang

54.LêVănKhánh Phógiámđốc

27 CôngtyliêndoanhTNHHCátPhú

XãPhướcĐồng,TP.NhaTrang 55.TrầnThươngThảo Giámđốcnhà

máyIII. Nghệ An

28 CôngtyTNHHNhựaNgọcThuý

Lô13,KCNNghiPhú.TP.Vinh.NghệAn-038.3518867

56.CaosĩLập Giámđốc

52

29CôngtyCPsảnxuấtvàthươngmạiLongBình

Lô12,KCNNghiPhú.TP.Vinh,NghệAn-0383513059

57.NguyễnTrọngThịnh Giámđốc

30 CôngtyCPthươngmạiThànhTrung

Lô11,KCNNghiPhú,TP.Vinh,NghệAn-038.3511366

58.NguyễnNhậtQuang TP.Kinhdoanh

31CôngtyCpxuấtnhậpkhấuthuỷsảnNghệAn

PhườngNghiHải,TX.CủaLò,NghệAn

59.NguyễnThanhNhu TP.HCTC

32 CôngtyCPthuỷsảnNghệAn

CửaHội,TX.CửaLò,NghệAn-0383947977

60.NguyễnĐìnhThông

Giámđốckinhdoanh

33BảohiểmngânhàngNNvàPTNTtỉnh

371A,NguyễnVănCừ,TP.Vinh-0383596268

61.TrầnQuangHiển

62.ĐậuNgọcLinh

Giámđốc

Phógiámđốc

34CôngtyCpThươngmạivàdịchvụTânGia

Khối3,phườngTrungĐô,TP.Vinh-0383856868

63.NguyễnHồngTrung Giámđốc

35 CôngtyCPbảohiểmTháiSơn

105,LêHồngPhong,TP.Vinh-038-8609898

64.HoàngHữuKỳ Kếtoántrưởng

36CôngtyCPđầutưhợptáckinhtếViệtLào

Số1,PhanBộiChâu,TP.Vinh-0383530246

65.NguyễnVănNhã Phótổnggiámđốc

37 XínghiệpmộcdândụngTrungKiên

Số10,ngõ2,NguyễnSĩSách-TP.Vinh–0383.841.046

66.NguyễnTrungKhiêm Giámđốc

38 CôngtyCPthươngmạiNgọcThạch

339,NguyễnVănCừ,TP.Vinh

67.PhạmNgọcThạchChủtịchHĐQT,kiêmgiámđốc

39 CôngtyCpvậttưthiếtbịvàxâydựng

94,PhânĐìnhPhùng,TP.Vinh-0383584674

68.VũAnhNamKếtoántrưởng-phógiámđốckinhdoanh

53

40 CôngtyCPTânMinhLong

81BĐườngTrườngChinh,TP.Vinh-0383539995

69.PhanNguyênPhú Giámđốc

41 CôngtyCPTrungĐức

NghiKhánh–NghiLộc-NghệAn

70.ĐinhHữuRỹ Giámđốc

42 CôngtyCPThiênMinhĐức

18,NgôĐứcKế,Vinh,NghệAn

71.ChuThịThành Giámđốc

43 CôngtyTNHHThanhThànhĐạt

57–NgôGiaTự-Vinh-NghệAn

72.PhanKhánhHải TrưởngphòngTCHC

44 CôngtyTNHHĐứcPhong

KCNNghiPhú-NghệAn 73.TháiĐạiPhong Giámđốc

45 CôngtyCPvậntảiPetrolimex

PhườngQuánbánh–Vinh-nghệAn

74.VõVănTân Giámđốc

46XínghiệpdịchvụtổnghợpthanhniênCửaHội

NghiHải-CửaLò-nghệAn 75.TrầnThanhHùng Giámđốc

47CôngtyCPdệtmay

HoàngThịLoan

33NguyễnVănTrỗi–Vinh-NA

76.PhanXuânHợi Phótổnggiámđốc

48 CôngtyCPHoáchấtVinh

NghiLiên-Vinh-NghệAn

77.LươngNgọcNhogiámđốc

49NhàmáygạchGRANITETrungĐô

KCNBắcVinh–Vinh-NghệAn

78.LêXuânĐạt

79.NguyễnHồngSơn

Giámđốc

PhụtráchATLĐ

50 CôngtyTNHHKimAnh

DiễnHồng,KCNnhỏDiễnHồng-DiễnChâu-NghệAn

80.ChuQuangHùng Giámđốc

51 CôngtyCPgốmViglacera

NghiHoa–NghiLộc-NghệAn

81.ĐàoVănTuấn

82.NguyễnVănSoa

Giámđốc

TrưởngphòngTCHC

54

TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. A Disaster Planning Toolkit for the Smal to Mid-Sized Business owner.TheInstituteforBusinessandHomeSafety(IBHS).2006

2. Báo cáo đánh giá năng lực thể chế về QLRRTT ở Việt Nam.Đốitácgiảmnhẹthiêntai.Tháng7/2004

3. Bản thuyết minh đề xuất xây dựng Luật Phòng tránh và giảm nhẹ thiên tai.BộNNvàPTNT.2010

4. Business Emergency Action Plan.LasierraUniversty.August,2004

5. Chiến lược quốc gia về phòng, chống và giảm nhẹ thiên tai đến năm 2020phêduyệttạiQĐsố172/2007/QĐ-TTg,ngày16/11/2007.

6. LongVân. Có nên bắt buộc DN mua bảo hiểm thiên tai, BáoCônganNhândânđiệntử, ngày 11/11/2006

(http://ca.cand.com.vn/News/PrintView.aspx?ID=90670)

7. ThanhHải. DN nên mua bảo hiểm lũ lụt, BảohiểmViễnđôngonline

(www.vass.com.vn/index.php/doanh-nghiẹp-nen-mua-bao-hiem lu-lut)

8. Sahu, Satyabrata. Guidebook on Technologies for Disaster Preparedness and Mitigation. TheAsian and PacificCentre forTransfer ofTechnology (APCTT).2006

9. Đánh giá tình trạng dễ bị tổn thương và khả năng(VCA).HộichữthậpđỏViệtNam.Tháng4/2010

10. Emergency Management Guide for Business and Industry. Federal EmergencyManagementAgency(FEMA).October1993

11. Hướng dẫn tổ chức thực hiện Đề án Nâng cao nhận thức cộng đồng và quản lý thiên tai dựa vào cộng đồng.DMC/OxfamHongKong.

12. Khắc phục thiên tai miền Trung: DN bảo hiểm ở đâu?.BáoĐầutưchứngkhoánonline10/11/2010

(http://vietstock.vn/ChannelID/757/Tin-tuc/172097-khac-phuc-thien-tai-mien-trung-doanh-nghiep-bao-hiem-o-dau.aspx)

13. Monitoring and Reporting Progress on Community –Based Disaster Risk Management In Viet Nam. Partnership forDisasterReduction- South EastAsia.April2008.

14. Niên giám thống kê 2010.TổngcụcThốngkê.2010

55

15. Sổ tay hướng dẫn đánh giá thiệt hại và nhu cầu cứu trợ các giai đoạn của thiên tai. DựánVIE/01/014–TăngcướngnănglựcvềgiảmnhẹthiêntaiởViệtNam

16. Tài liệu hướng dẫn ứng phó khẩn cấp và phục hồi sớm.UNDP/DMC.2010

17. Tài liệu tập huấn quản lý rủi ro thiên tai dựa vào cộng đồng.Dựánsẵnsàngứngphó-Tăngcườngnănglựcphòngngừa,giảmnhẹthiêntaivàhệthốngcảnhbáosớmchocộngđồng,DIPECHOvàTổchứcCAREĐức.03/2008.

18. Tài liệu tập huấn hiểm hoạ và thảm hoạ liên quan đến biến đổi khí hậu.HộichữthậpđỏViệtNam.07/2004

19. Tài liệu tập huấn Lập kế hoạch quản lý thảm hoạ dựa vào cộng đồng.HộichữthậpđỏtỉnhTiềnGiangdướisựtàitrợcủaOxfam.05/2005.

20. Việt Nam tích cực ứng phó với biến đổi khí hậu.BáoĐấtviệtonline24/01/2011

(http://baodatviet.vn/Home/KHCN/Viet-Nam-tich-cuc-ung-pho-voi-bien-doi-khi-hau/20111/129033.datviet)

TÀI LIỆU HưỚNG DẪN

Quản lý rủi ro thiên tai trong các doanh nghiệp vừa và nhỏ

Chịu trách nhiệm xuất bản

Inkhổ20,5x29,7tai:côngty....

57

58

ĐÁNH GIÁ MỨC ĐỘ RỦI RO VÀ KHẢ NĂNG ỨNG PHÓ VỚI THIÊN TAI

BÁO CÁO

ĐÁNH GIÁ MỨC ĐỘ RỦI RO VÀ KHẢ NĂNG

CỦA CÁC DOANH NGHIỆP VỪA VÀ NHỎ

HÀ NỘI, THÁNG 6 NĂM 2011

ỨNG PHÓ VỚI THIÊN TAI

TẠI CÁC TỈNH NGHỆ AN, ĐÀ NẴNG, KHÁNH HÒA