Upload
orli
View
24
Download
0
Embed Size (px)
DESCRIPTION
Nhaéc laïi vaøi kieán thöùc cuõ. Caùc daïng phöông trình cuûa ñöôøng thaúng trong maët phaúng ?. Maáy daïng ?. Pt tham soá Pt chính taéc Pt toång quaùt. PT cuûa ñöôøng thaúng trong maët phaúng. PT tham soá ?. ( ) • M 0 (x 0 ; y 0 ). - PowerPoint PPT Presentation
Citation preview
Nhaéc laïi vaøi kieán Nhaéc laïi vaøi kieán thöùc cuõthöùc cuõ
Caùc daïng phöông trình cuûa ñöôøng Caùc daïng phöông trình cuûa ñöôøng thaúng trong maët phaúng ?thaúng trong maët phaúng ?
1. Pt tham soá2. Pt chính taéc3. Pt toång
quaùt
Maáy daïng ?
PT cuûa ñöôøng thaúng PT cuûa ñöôøng thaúng trong maët phaúngtrong maët phaúng
1. PT tham soá ?
0
0
.
.
x t
y
x
tby
a
Caùc soá maøu vaøng laø caùi gì ?
()
• M0(x0 ; y0)
Coøn caùc soá
maøu ñoû ?
()
• M0
( , )u a b
PT cuûa ñöôøng thaúng PT cuûa ñöôøng thaúng trong maët phaúngtrong maët phaúng
1. PT tham soá ?
0
0
.
.
x t
y
x
tby
a
2. PT chính taéc ?
0 0x x
a b
y y
3. PT toång quaùt ?
Ax + By + C = 0
Caùc soá maøu vaønglaø gì ?
( , )n A B
()
PT ñöôøng thaúngPT ñöôøng thaúng trong maët phaúngtrong maët phaúng
1. PT tham soá
0
0
x x at
y y bt
2. PT chính taéc
0 0x x y y
a b
3. PT toång quaùtAx + By + C =
0
PT ñöôøg thaúngPT ñöôøg thaúng trong khoâng gian ?trong khoâng gian ?Döï
ñoaùn!0
0
0
x x at
y y bt
z z ct
0 0 0x x y y z z
a b c
Ax + By + Cz + D = 0
Chuù yù
Ñuùng
Döï ñoaùn
Sai ?
PT ñöôøng thaúngPT ñöôøng thaúng trong maët phaúngtrong maët phaúng
PTñöôøng thaúngPTñöôøng thaúng trong khoâng gian ?trong khoâng gian ?
0
0
0
x x at
y y bt
z z ct
0 0 0x x y y z z
a b c
Ax + By + Cz + D = 0
Döï ñoaùn naøo sai ?
Vì sao ?
§6.§6. Phöông trình cuûa ñöôøng thaúng Phöông trình cuûa ñöôøng thaúng trong khoâng giantrong khoâng gian
1. Phöông trình tham soá
u
(d)1.1. Vectô chæ phöông goïi laø vectô chæ phöông cuûa ñöôøng thaúng (d), neáu ñöôøng thaúng chöùa noù song song hay truøng vôùi (d).
( , , ) 0u a b c
Trong maët phaúng, theá
naøo laø vectô chæ phöông cuûa moät
ñöôøng thaúng ?
§6.§6. Phöông trình cuûa ñöôøng thaúng Phöông trình cuûa ñöôøng thaúng trong khoâng giantrong khoâng gian
( , , )u a b c
1. Phöông trình tham soá1.2. Baøi toaùn
Trong khoâng gian vôùi heä toïa ñoä Oxyz, cho ñöôøng thaúng (d) qua ñieåm M0(x0, y0, z0) vaø coù vectô chæ phöông laø
Tìm ñieàu kieän caàn vaø ñuû ñeå ñieåm M(x,y,z) thuoäc (d).
( , , )u a b c
M0(x0, y0, z0)
(d)
u
M0
(d)
M
M’
M thuoäc (d) khi M thuoäc (d) khi naøo naøo ??
§§6.6. Pt cuûa ñöôøng thaúng trong khoâng gianPt cuûa ñöôøng thaúng trong khoâng gian
1. Phöông trình tham soá
u
M0
(d)1.2. Baøi toaùnª Giaûi :
M (d) M
0 //M M uBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBB
0 .M M t u BBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBB
t,
0
0
0
.
.
.
x x a t
y y b t
z z c t
0
0
0
.
. (1)
.
x t
y t
z
a
b
c
y
z t
x
Haõy xaùc ñònh toïa ñoä cuûa vectô naøy !
0 0 0 0( , , )M M x x y y z z BBBBBBBBBBBBBB
Haõy bieåu dieãn quan heä naøy
döôùi daïng toïa ñoä !
0 0 0 0( , , )
( , , )
M M x x y y z z
u a b c
BBBBBBBBBBBBBB
M(x,y,z) (d) toïa ñoä cuûa M thoûa maõn heä pt (1)
(a2+b2+c2 0)
M’
Ngöôïc laïi thì sao ?
Taäp hôïp nhöõng ñieåm M(x,y,z) coù toïa ñoä thoûa maõn heä pt daïng (1), coù phaûi laø moät ñöôøng thaúng khoâng ?
§§6.6. Pt cuûa ñöôøng thaúng trong khoâng gianPt cuûa ñöôøng thaúng trong khoâng gian
1. Phöông trình tham soá1.3. Chuù yù
1
1
1
.
.
.
x t
y t
x
y
z
l
thz
k
Ngöôøi ta chöùng minh ñöôïc raèng,
Taäp hôïp taát caû caùc ñieåm M(x,y,z) thoûa maõn heä pt :
laø moät ñöôøng thaúng, qua A(x1,y1,z1) vaø coù vectô chæ phöông laø ( , , )u k l h
(vôùi k2 + l2 + h2 0
vaø t laø tham soá)
§§6.6. Pt cuûa ñöôøng thaúng trong khoâng gianPt cuûa ñöôøng thaúng trong khoâng gian
1. Phöông trình tham soá1.4. Ñònh nghóa
0
0
0
.
.
.
x t
y t
x
y
z
b
tcz
a
Heä phöông trình
(vôùi a2 + b2 + c2 0)
ñöôïc goïi laø phöông trình tham soá cuûa ñöôøng thaúng,
t goïi laø tham soá. Döï ñoaùn thöù
nhaáthoaøn toaøn ñuùng.
§§6.6. Pt cuûa ñöôøng thaúng trong khoâng gianPt cuûa ñöôøng thaúng trong khoâng gian
1. Phöông trình tham soá Ví duï 1
Laäp phöông trình tham soá cuûa ñöôøng thaúng (d) qua ñieåm M0(1,-2,3) vaø vuoâng goùc vôùi maët phaúng (P) :
4x – 5y + z – 2 = 0
M0(1,-2,3)
P
Muoán laäp pt tham soá cuûa (d)
caàn bieát maáy yeáu toá ?
Coù theå tìm ñöôïc moät vectô chæ phöông cuûa (d)
khoâng ?
(4, 5,1)Pn BBBBBBBBBBBBBB
duBBBBBBBBBBBBBB(d
)
(4, 5,1)Pn BBBBBBBBBBBBBB
(3, 5,1)Pn BBBBBBBBBBBBBB
§§6.6. Pt cuûa ñöôøng thaúng trong khoâng gianPt cuûa ñöôøng thaúng trong khoâng gian
1. Phöông trình tham soá
M0(1,-2,3)
P
duBBBBBBBBBBBBBB
Ví duï 1
Giaûi :
(d) (P) laø moät vectô chæ phöông cuûa (d) (1)
M(1,-2,3) (d) (2)
(1), (2) pt tham soá cuûa (d) laø :
.
.5
.
1
1
2
3
4x t
y t
z t
(d)
0
0
0
.
: .
.
x t
d y
a
b t
x
y
zz tc
§§6.6. Pt cuûa ñöôøng thaúng trong khoâng gianPt cuûa ñöôøng thaúng trong khoâng gian
2. Phöông trình chính taéc2.1. Nhaän xeùt : Cho ñöôøng thaúng (d) qua ñieåm M0(x0,y0,z0) vaø coù vectô chæ phöông laø
(1) vôùi a2 + b2 + c2 0
ª Neáu a,b,c 0 :
ª Neáu a = 0, hay b = 0 hay c = 0 :
( , , )u a b c
0 0 01x y
a b c
x y z z 2
Quy öôùc : Trong heä thöùc (2), neáu töû soá baèng khoâng, thì maãu soá cuõng baèng khoâng.
Töø (1), haõy tìm moät heä thöùc lieân heä giöõa x,
y, z maø khoâng coù tham soá t.
a = 0 Phaân soá khoâng
coù nghóa Nhöng : x = x0
hay x – x0 = 0
§§6.6. Pt cuûa ñöôøng thaúng trong khoâng gianPt cuûa ñöôøng thaúng trong khoâng gian
2. Phöông trình chính taéc
2.2. Ñònh nghóa : Vôùi quy öôùc treân
(a2 + b2 + c2 0)
ñöôïc goïi laø phöông trình chính taéc cuûa ñöôøng thaúng
0 0 0x y
a b
x y z
c
z
§§6.6. Pt cuûa ñöôøng thaúng trong khoâng gianPt cuûa ñöôøng thaúng trong khoâng gian
Ví duï
Vieát phöông trình chính taéc cuûa ñöôøng thaúng () qua hai ñieåm A(1, 0, 2) vaø B(-1,1, 5)Giaûi :
() qua A(1,0,2)
vaø coù Vtcp laø
() coù pt chính taéc laø
( 2,1,3)AB BBBBBBBBBBBBBB
1 0 2
2 1 3
x y z
A(1,0,2)
B(-1,1,5)
()
§§6.6. Pt cuûa ñöôøng thaúng trong khoâng gianPt cuûa ñöôøng thaúng trong khoâng gian
2. Phöông trình chính taéc3. Phöông trình toång quaùt
Trong khoâng gian,
moät ñöôøng thaúng hoaøn
toaøn xaùc ñònh khi bieát nhöõng yeáu toá naøo ?
§§6.6. Pt cuûa ñöôøng thaúng trong khoâng gianPt cuûa ñöôøng thaúng trong khoâng gian
3. Phöông trình toång quaùt
M
u
M
n
B
A
§§6.6. Pt cuûa ñöôøng thaúng trong khoâng gianPt cuûa ñöôøng thaúng trong khoâng gian
3. Phöông trình toång quaùt
M
u
P
Q
(d)
A
B
§§6.6. Pt cuûa ñöôøng thaúng trong khoâng gianPt cuûa ñöôøng thaúng trong khoâng gian
3. Phöông trình toång quaùt
P
Q
(d)
3.1. Nhaän xeùt
Ñöôøng thaúng (d) hoaøn toaøn xaùc ñònh neáu bieát hai maët phaúng (P) vaø (Q) khaùc nhau naøo ñoù chöùa (d).
§§6.6. Pt cuûa ñöôøng thaúng trong khoâng gianPt cuûa ñöôøng thaúng trong khoâng gian
3. Phöông trình toång quaùt
P
Q
(d)
3.2. Baøi toaùn
Tìm ñieàu kieän caàn vaø ñuû ñeå ñieåm M(x,y,z) thuoäc ñöôøng thaúng (d) xaùc ñònh bôûi hai maët phaúng caét nhau :
(P): Ax +By +Cz + D = 0 (1)
(Q): A’x+B’y+C’z+D’=0 (2)
§§6.6. Pt cuûa ñöôøng thaúng trong khoâng gianPt cuûa ñöôøng thaúng trong khoâng gian
3. Phöông trình toång quaùt
P
Q
(d)
0
' ' ' 0
Ax By Cz D
A x B y C z D
Giaûi :
M(x,y,z) (d)
M (P) vaø M (Q)
Toïa ñoä cuûa M thoûa heä pt
Ax + By + Cz + D = 0 (1)
A’x+B’y+C’z+D’ = 0 (2)
M(x,y,z)
Vôùi ñieàu kieän : A2+B2+C2 0 vaø A’2+B’2+C’2 0
?
§§6.6. Pt cuûa ñöôøng thaúng trong khoâng gianPt cuûa ñöôøng thaúng trong khoâng gian
3. Phöông trình toång quaùt
0
' ' ' ' 0
Ax By Cz D
A x B y C z D
3.3. Chuù yù
Ngöôøi ta chöùng minh ñöôïc raèng,
Taäp hôïp taát caû caùc ñieåm M(x,y,z) coù toïa ñoä thoûa maõn heä pt :
laø moät ñöôøng thaúng.
vôùi
2 2 2
2 2 2
0
' ' ' 0
A B C
A B C
§§6.6. Pt cuûa ñöôøng thaúng trong khoâng gianPt cuûa ñöôøng thaúng trong khoâng gian
3. Phöông trình toång quaùt
0
' ' ' 0
Ax By Cz D
A x B y C z D
3.4. Ñònh nghóa
Heä phöông trình :
ñöôïc goïi laø phöông trình toång quaùt cuûa ñöôøng thaúng trong khoâng gian.
vôùi
2 2 2
2 2 2
0
' ' ' 0
A B C
A B C
Chuù yù !Pt ñöôøng thaúng trong maët
phaúngAx + By + C = 0,( )n A B
Vectô chæ
phöông ?
§§6.6. Pt cuûa ñöôøng thaúng trong khoâng gianPt cuûa ñöôøng thaúng trong khoâng gian
3. Phöông trình toång quaùtVí duï
Trong heä truïc toïa ñoä Oxyz cho ba ñieåm A(1,0,0), B(0,1,0) vaø C(0,0,1).
a) Vieát phöông trình maët phaúng (ABC).
b) Vieát pt toång quaùt cuûa ñöôøng thaúng (AB)
§§6.6. Pt cuûa ñöôøng thaúng trong khoâng gianPt cuûa ñöôøng thaúng trong khoâng gian
3. Phöông trình toång quaùtVí duï
Trong heä truïc toïa ñoä Oxyz cho ba ñieåm A(1,0,0), B(0,1,0) vaø C(0,0,1).
a) Vieát phöông trình maët phaúng (ABC).
b) Vieát pt toång quaùt cuûa ñöôøng thaúng (AB)
1
C
BA
1
10
x y
z
§§6.6. Pt cuûa ñöôøng thaúng trong khoâng gianPt cuûa ñöôøng thaúng trong khoâng gian
3. Phöông trình toång quaùtGiaûi :
a) Maët phaúng (ABC) caét ba truïc toïa ñoä taïi ba ñieåm khaùc O, neân (ABC) coù pt theo ñoaïn chaén laø :
1
C
BA
1
1O
x y
z
11 1 1
x y z
x + y + z – 1 = 0
a) Vieát phöông trình (ABC)
§§6.6. Pt cuûa ñöôøng thaúng trong khoâng gianPt cuûa ñöôøng thaúng trong khoâng gian
Giaûi :
1
C
BA
1
1O
x y
z (AB) = (ABC) (OAB)
Maët phaúng (0AB) qua O vaø coù Vtpt laø
Neân coù pt laø :
0(x-0)+ 0(y-0) + 1.(z-1) = 0
z = 0
0 (0,0,1)C BBBBBBBBBBBBBB
Vaäy pt toång quaùt cuûa (AB) laø:
1 0
0
x y z
z
x+y+z-1=0
b)
Vieát phöông trình toång quaùt cuûa ñöôøng thaúng (AB)
§§6.6. Pt cuûa ñöôøng thaúng trong khoâng gianPt cuûa ñöôøng thaúng trong khoâng gian
Giaûi :
1
C
BA
1
10
x y
zb)
Caùch giaûi
khaùc ?
Coù theå laäp pt daïng khaùc cuûa
(AB) khoâng ?
PT tham soá
PT c.taéc
PT t.quaùt
§§6.6. Pt cuûa ñöôøng thaúng trong khoâng gianPt cuûa ñöôøng thaúng trong khoâng gian
4. Chuyeån ñoåi giöõa caùc daïng phöông trình
PT tham soá
PT c.taéc
PT t.quaùt
?
Daïng pt : Tham soá – Chính taéc – Toång quaùt
Caùch laäp pt töøng daïng
Caùi gì caàn naém vöõng Caùi gì caàn naém vöõng ??
Caùi gì caàn Caùi gì caàn laøm ?laøm ? Tìm ph.phaùp chuyeån ñoåi giöõa caùc daïng pt
Baøi taäp veà nhaø
Baét buoäc : 1, 2, 3, 4, 5 sgk
Khuyeán khích : 6,7,8,9 sgk
0
0
0
.
.
x x a t
y y b t
z z ct
0 0 0x x y y z z
a b c
0
' ' ' ' 0
Ax By Cz D
A x B y C z D
Chuùc caùc em
ñoùn moät caùi teát vui
veû, gaëp nhieàu may maén vaø traøn
ñaày haïnh phuùc
Baøi hoïc ñaõ keát thuùc roài.
Taïm bieät
vaø heïn gaëp laïi