NieczytelnaNieczytelnaPismo Ko³a Naukowego Bibliotekoznawców Nr 2(2)/2005

Sygnatura

Niezgulnik Studencki

Z trudemwygospoda-rowaliœmy Miejsce na pierw-szej stronie :-)Numer pierwszy na-szego pisma,w nak³a-dzie 140 egz., rozszed³ siê szybciej ni¿ œwiat³o. Jak bêdzie tym razem? Sami jesteœmy ciekawi, ale nie oci¹gajcie siê z lektur¹, bo mo¿e siê okazaæ, ¿e za dodruk ka¿emy sobie zap³aciæ. Tolle, lege!

Fot

.: (

Dcg

)

2 Nr 2 (2)

Spis treœci3 Digitalizacja zbiorów bibliotecznych 5 Internet wed³ug w³asnych etykiet6 Drogie biblioteki(!)7 Jak siê dziœ drukuje8 Polskie Museion10 Paryskie bruki11 Od ksi¹¿ki do hipertekstu13 Student w cenie14 Kie³basa wyborcza15 Hyde Park16 Co pomaga i przeszkadza pracy umys³owej?

Cytat, który zelektryzowa³ redakcjê:„Amerykañscy pisarze wierz¹, ¿e mo¿na zmieniæ œwiat,

brytyjscy staraj¹ siê nie spieprzyæ tego co jest”

Terry Pratchett, autor „Blasku fantastyki”

n ieu tu lonym ¿a lu po politycznego klimatu - piszemy o Pary¿u minionych wakacjach witamy i Lwowie..Ww s z y s t k i c h d o t y c h - Wakacje wakacjami, ale co dobre

czasowych i nowych Czytelników. Tych szybko siê koñczy i prêdzej czy póŸniej trzeba no wy ch in fo rm uj em y, ¿e pr ze d wróciæ do obowi¹zków. Na szczêœcie pogoda wakacjami mia³o miejsce zdarzenie dopisuje i miejmy nadziejê, ¿e do czasu bezprecedensowe - Ko³o Naukowe opublikowania tego numeru nie zastanie nas, Bibliotekoznawców wyda³o pierwszy ni œnieg ni gradobicie (redakcyjny wró¿ numer czasopisma, które w³aœnie w zwi¹zku z b³êdnym przepowiedzeniem trzymacie w rêkach. Co wiêcej to pogody zamierza podaæ siê do dymisji).zdarzenie ma wzglêdnie historyczny W wolnym czasie wejdŸc ie na wy dŸ wi êk bo wi em za ow oc ow a³ o uruchomion¹ 10 paŸdziernika stronê Ko³a pierwszym tego typu periodykiem B i b l i o t e k o z n a w c ó w w w w. b i b l i o t e -w naszej katedrze od 60 lat, czyli jeszcze koznawcy.uni.lodz.pl, a jeœli macie ciekawy od czasów prof. Jana Muszkowskiego, artyku³ do Nieczytelnej Sygnatury - przeœlijcie jak¿e zas³u¿onego twórcy studiów g o n a n a s z a d r e s e - m a i l o w y : bibliotekoznawczych w £odzi. nieczytelna_sygnatura@wp.pl. Wszystkie W bie¿¹cym numerze mamy dla Was przeczytamy z zainteresowaniem, najcie-kilka interesuj¹cych artyku³ów - co nieco kawsze opublikujemy w numerze bo¿onaro-o digitalizacji, wyborach parla- dzeniowym.mentarnych, internecie, teorii ksi¹¿ki, Mamy nadziejê, ¿e wypoczêliœcie na wa-wreszcie o nas - studentach. Zamieœ- kacjach i na³adowaliœcie akumulatory” do ciliœmy ciekawe og³oszenia z Ilus- pracy w nadchodz¹cym roku akademickim. trowanego Kuryera Codziennego” W ka¿dym razie tej energii szczerze Wam z 1935 roku, trochê wspomnieñ no ¿yczymy :)i aktualnych rzeczy. Jesienny numer Nieczytelnej RedakcjaSygnatury” wnosi te¿ nieco kosmo-

„„

„

Wstêpniak

Nr 2 (2) 3

Komputeryzac ja sta³ a siê œwiata. Praktycznie wszystkie z nich pocz¹tkiem elektronicznej meta- posiadaj¹ w swych zbiorach CD-morfozy bibliotek. Oprócz tworzenia ROM- y.komputerowych baz katalogowych, Ograniczenia prawa autor-zaczêto wykorzystywaæ zapis ele- skiego nie pozwalaj¹ na swobodne ktroniczny do przechowywania i two- kopiowanie i udostêpnianie wszyst-rzenia ró¿nego rodzaju dokumentów, kich zbiorów zgromadzonych od tekstów poczynaj¹c, a na nagra- w bibl iotekach . Bibl ioteka mo¿e niach muzycznych koñcz¹c . Eks- skopiowaæ ka¿de dzie³o w celu jego pansja Internetu w latach 90-tych archiwizacji i udostêpniania na miej-spotêgowa³a i przyspieszy³a ten scu, ale tylko te z nich, których proces. W ci¹gu ostatnich 30 lat ochrona prawna ju¿ wygas³a, ma zmieni³o siê opracowanie zbiorów, prawo udostêpniaæ w trybie on-line, a katalogi kartkowe przekszta³ci³y siê czyli poza bibliotek¹. Jest to mo¿liwe w sk omp ute ryz owa ne b azy ka- dopiero w siedemdziesi¹t lat po talogowe, które dziêki Internetowi œmierci autora, kiedy jego dzie³o staje sta³y siê dostêpne dla ca³ego œwiata. siê publiczn¹ w³asnoœci¹, ale nawet Pod koniec XX wieku rozpocz¹³ siê wtedy publikacje mog¹ byæ kopio-pr oc es pr ze ob ra ¿a ni a zb io ró w wane i udostêpniane tylko pod wa-bibliotecznych. Biblioteki zaczê³y runkiem, ¿e nie zostan¹ naruszone tworzyæ ze swoich zbiorów cyfrow¹ prawa wydawcy. Oznacza to kolekcjê, dostêpn¹ on-line. Pierwsz¹ w praktyce, ¿e swobodnie mo¿na udan¹ prób¹ digitalizacji zbiorów by³ kop iow aæ jed yni e dzi e³a daw no „Projekt Gutenberg” w 1971 r. nie¿yj¹cych autorów, pos³uguj¹c siê

Tendencja ta doprowadzi³a wydaniami firm nie funkcjonuj¹cych d o j a k o œ c i o w e g o p r z e ³ o m u ju¿ na rynku wydawniczym. Na-w dziedzinie noœników informacji to mi as t n aj no ws ze pu bl ik ac je , i sposobów jej zapisu. W krótkim ciesz¹ce siê zazwyczaj najwiêkszym czasie zapis cyfrowy zrobi³ b³ys- zainteresowaniem, mog¹ byæ udos-kawiczn¹ karierê, co najlepiej ilustruje têpniane w s ieci, o ile zostanie gwa³townie rosn¹ca liczba tytu³ów na wykupiona licencja. To powoduje, ¿e p³ytach CD-ROM, która w ci¹gu 5 lat w chwili obecnej w bibliotekach od wejœcia na rynek wydawniczy z 94 digitalizuje siê na ogó³ zbiory starsze.szt. osi¹gnê³a ok. 6000 szt. rocznie. Naœwietlanie zbiorów jest Trend ten utrzymuje siê nadal i dziœ szkodliwe, nie nale¿y zatem w pro-liczba wydawnictw elektronicznych cesie digitalizacji u¿ywaæ p³askich wzrasta kilkakrotnie szybciej ni¿ skanerów przeznaczonych do prac l i czba ks i¹¿ek drukowanych . biurowych, mimo ¿e s¹ tanie i daj¹ Zwiêksza siê te¿ systematycznie liczba p³yt kompaktowych w zbiorach Ci¹g dalszy na nastêpnej stronie >bibliotek w rozwiniêtych krajach

Digitalizacja zbiorów bibliotecznychDigitalizacja zbiorów bibliotecznych

Library Axienty

4 Nr 2 (2)

kolorowe kopie, gdy¿ natê¿enie i czas wy go dn eg o i sz yb ki eg o no œn ik a oœwietlania s¹ zbyt du¿e, a ponadto aby in fo rmac ji , jakim je st dokument uzyskaæ dobr¹ kopiê, blok ksi¹¿ki trzeba elektroniczny. Dziêki niemu o wiele roz³o¿yæ i docisn¹æ. ³atwiej bêdzie mog³a wype³niaæ ró¿no-

Skanery specjalnie przystosowane rodne funkcje: uzupe³niaæ zbiory, lepiej do digitalizacji zbiorów, operuj¹ gospodarowaæ przestrzeni¹ maga-œwiat³em o mniejszym natê¿eniu, a wiêc zynow¹, chroniæ orygina³y i realizowaæ o wiele bardziej bezpiecznym. Mimo to w pe³ni ideê powszechnego do nich polecane s¹ raczej do digi tali zacj i dostêpu bez wzglêdu na miejsce, czas, zb io ró w n ow sz yc h ( XI X- i X X- unikatowoœæ dokumentu czy jego stan wiecznych). zachowania. Trzeba przy tym pamiêtaæ,

W przypadku zbiorów zabytkowych ¿e ka¿dy nowy noœnik informacji nie najlepsze jest uzyskanie kopii cyfrowej eliminuje , lecz przede wszystkim albo z mikrofilmu, albo przy pomocy uz up e³ ni a ws zy st ki e do ty ch cz as aparatu fotograficznego. istniej¹ce.

Powa¿nym problemem s¹ oczy- Dotychczas w procesie digitalizacji wiœcie koszty digitalizacji. Wi¹¿e siê to zbiorów w Polsce uczestnicz¹ m.in.:jednak g³ównie z zakupem sprzêtu i opro-

!Bib l io teka G³ówna Akademi i gramowania, a te powoli, ale systema-Górniczo-Hutniczej w Krakowietycznie taniej¹.!Biblioteka Kórnicka PANJednym z pierwszych programów !Biblioteka Publiczna m. st. Warszawy spod znaku digitalizacji jest program - Biblioteka G³ówna Województwa UNESCO „Pamiêæ Œwiata” funkcjo-Mazowieckiegonuj¹cy od 1993 r., a poœwiêcony ochronie !Biblioteka Uniwersytecka w Poznaniudzie³ najbardziej istotnych dla rozwoju

naszej cywilizacji. Zak³ada on, ¿e obiekty !Biblioteka Uniwersytecka w Warsza-przyjête na tworzon¹ w jego ramach Listê wieŒwiatowego Dziedzictwa s¹ przenoszone !Biblioteka Uniwersytecka we Wroc-na format cyfrowy. ³awiu

W po³owie lat 90. szereg podobnych !Federacja Bibliotek Koœcielnych programów opracowano w wiod¹cych FIDESbibliotekach narodowych œwiata. Pla- !Ksi¹¿nica Beskidzka w Bielsku-Bia³ejnowana w nich digitalizacja dotyczy na !Ksi¹¿nica Cieszyñskaogó³ zbiorów najstarszych i najcen- !Wojewódzka Biblioteka Publiczna - niejszych, choæ spotkaæ mo¿na siê tak¿e Ksi¹¿nica Kopernikañska w Toruniuz innymi okreœleniami jej celów. !Wojewódzka i Miejska Biblioteka

Digitalny prze³om w biblio- Publiczna im. Marsza³ka Józefa Pi³-tekarstwie sta³ siê zatem niezaprze- sudskiego w £odziczalnym faktem. Realizowany jest na !Wojewódzka i Miejska Biblioteka dwóch poziomach: podstawowym, jakim Publiczna im. Cypriana Kamila jest przejœcie z noœników analogowych na Norwida w Zielonej Górzecyfrowe, i wy¿szym, polegaj¹cym na odejœciu od fizycznego noœnika i przejœciu na dostêp on-line. Biblioteka Pe³na lista bibliotek i ich na us³ugach spo³eczeñstwa infor- charakterystyka pod adresem: matycznego nie mo¿e pomin¹æ tak www.bibliotekoznawcy.uni.lodz.pl

Library Axienty

Korzystanie z internetu opiera siê na przeszukiwaniu niezliczonej iloœci stron zanim dotrze siê do odpo-wiedniej informacji. Jej sposób uporz¹dkowania to sztywne struktury i etykiety (nazwy dzia³ów, kategorie), w których ³atwo siê pogubiæ.

Czy mo¿liwy jest internet, w którym mo¿emy nazywaæ rzeczy „po swojemu”, a wyszukiwanie infor-macji opieraæ siê na wspó³dzia³aniu z innymi u¿ytkownikami?

„

Folksonomii jest strona www.del.icio.us prezentuj¹ca linki wed³ug tematów. Serwis ten porz¹dkuje zbiory wed³ug etykiet uczestników.

Dla u ³ a twien ia ko rzys ta j ¹c z wyszukiwarki Google, szuka siê na œlepo wpisuj¹c has³o i sprawdza czy na znalezionych stronach s¹ potrzebne informacje. Na del.icio.us wybiera siê etykietê i odnajduje linki do³¹czone tam przez innych ludzi.

Innym serwisem opartym na Ta ki sposób zwany jes t Folksonomii jest serwis www.flickr.com,

prezentuj¹cy kolekcje zdjêæ. Strona z jêzyka angielskiego Folksonomi¹”. przedstawia „tematyczne wystawy” -Termin ten u¿ywany jest w odniesieniu wystarczy wpisaæ s³owo pies, by d o s p o s o b u p o r z ¹ d k o w a n i a otrzymaæ kolekcjê zdjêæ na dany temat. i udostêpniania zbiorów, który oddaje Serwis www.technorati.com gromadzi inicjatywê w rêce u¿ytkowników zarówno zdjêcia z zasobów flickr i linki serwisu internetowego. Serwisy te nie z del.icio.us oraz wpisy z blogów. posiadaj¹ struktury wyznaczonej przez Wspólnym mianownikiem tych ró¿nych specjalistów. U¿ytkownicy przypisuj¹ typów danych s¹ s³owa etykiety.folderom lub plikom s³owa etykiety,

Folksonomia ma oczywiœcie swoje które wed³ug nich oddaj¹ najlepiej minusy. Brak precyzji w budowaniu zamieszczon¹ treœæ. Sposób ten etykiet mo¿e prowadziæ do nazywania wykorzystywany jest do porz¹dko-kilku rzeczy t¹ sam¹ nazw¹. Problemem wania konkretnych zbiorów, np.: najmniej oczywistym jest dominacja linków i zdjêæ. Serwisy internetowe jêzyka angielskiego na listach etykiet. opieraj¹ce siê na Folksonomii Wady nie umniejszaj¹ jednak wartoœci umo¿liwiaj¹ równie¿ swoim u¿ytkow-Folksonomii, system ten jest ca³y czas nikom dzielenie siê w³asnymi rozwijany. I znalaz³ ju¿ rzeszê zasobami. W ten sposób na stronach zwolenników, tych, którzy wol¹ powstaj¹ bazy s³ów u¿ywanychw internecie znajdowaæ, a nie tylko i zrozumia³ych w danej grupie. Bazy te szukaæ.s¹ te¿ pewnego rodzaju rankingiem,

Stefan Kunickiw którym pierwsze miejsca zajmuj¹ etykiety najbardziej popularne.

Najlepszym przyk³adem serwisu internetowego opieraj¹cego siê na

Nr 2 (2) 5

Internet wed³ugw³asnych etykiet

Internet

Informacje i pomys³ zaczerpniêto z artyku³u Œwiat wed³ug zwyk³ych

ludzi” zamieszczonego w sierpniowym numerze czasopisma Wiedza i ¯ycie”.

„

„

6 Nr 2 (2)

Wœród czêœci moich znajomych panuje przekonanie, ¿e Donald Tusk przegra³ wybory prezydenckie proponuj¹c odp³atne studia. Tym samym straci³ podobno poparcie swojego elektoratu, na który sk³ada³a siê g³ównie m³odzie¿, w tym braæ studencka.

Braæ studencka, jak s¹dzê, jest za- Nic z tego. Po dokonaniu dowolona. Studia pozostan¹ nieodp³atne. powy¿szej op³aty ruszy³am ¿wawo

Prawie. w kierunku rega³u z dzia³em: Wczoraj bowiem przekona³am siê, ¿e Psychologia i przekona³am siê, ¿e... nie ma tu

istniej¹ sposoby, by wyci¹gn¹æ ze studenckiej NICZEGO nowego! Przez ca³y rok nie kieszeni trochê grosza. Chodzi mianowicie zakupiono dla tego dzia³u ANI JEDNEJ o biblioteki. Po roku nieodwiedzania naszej ksi¹¿ki! Czy zbyt ma³o tragiczny jest fakt, ¿e osiedlowej biblioteki zosta³am tam ,,na dostêpne tu ksi¹¿ki psychologiczne s¹ wejœciu” obarczona kwot¹... 37 z³otych do przestarza³e i dawno ju¿ nieaktualne? Czy zap³acenia, jeœli nadal chcê do wymienionej czulibyœcie siê bezpiecznie wiedz¹c, ¿e biblioteki przynale¿eæ. Z tej kwoty 20 z³otych studenci medycyny, którzy w przysz³oœci bêd¹ to tzw. kara za przetrzymanie ksi¹¿ek, czy te¿ was leczyæ, korzystaj¹ z podrêczników sprzed raczej kara za... zwlekanie z zap³aceniem kary. æwieræwiecza? A czy z³o¿ycie swoje problemy Ksi¹¿ek bowiem nie przetrzymywa³am ca³y na rêce psychologa, który uczy³ siê zawodu na rok, a jedynie przy zwracaniu ich przed rokiem lekturach pamiêtaj¹cych czasy g³êbokiego okaza³o siê, ¿e ci¹¿y na mnie jakaœ drobna socjalizmu?suma do uregulowania. A jako ¿e nie mia³am Nie lepiej ma siê sytuacja w Bibliotece przy sobie pieniêdzy, kara pozosta³a, a o ca³ej Uniwersytetu £ódzkiego. Gotuje siê we mnie, sprawie zwyczajnie zapomnia³am. gdy ogl¹dam w in te rnec ie zd jêc ia

Po roku okaza³o siê, i¿, mimo ¿e ksi¹¿ki z planowanej rozbudowy tej placówki. dawno zwróci³am, kara systematycznie ros³a, Oczywiœcie, mi³o bêdzie tam wst¹piæ po tak jakbym ich nie zwróci³a. Kolejne 17 remoncie, tylko... po co? Jeœli interesuj¹ca z³otych tej sumy stanowi tzw. datek na rzecz mnie ksi¹¿ka dostêpna jest w dwóch biblioteki, który u¿ytkownicy zobowi¹zani s¹ egzemplarzach (oba dawno wypo¿yczone)?p³aciæ co roku. Tutaj znowu: mimo i¿ A mo¿e problem nie le¿y w finansach? Mo¿e z biblioteki nie korzysta³am, datek za koñcz¹cy po prostu brakuje Dobrej Komunikacji? siê rok powinnam zap³aciæ. Kolejny - jak Biblioteki zakupuj¹ pozycje, które mo¿na powiadomi³a mnie pani bibliotekarka - pod dostaæ wszêdzie i za niewielkie pieni¹dze, a nie koniec grudnia. W sumie w ci¹gu dwóch znaj¹ rzeczywistych potrzeb studentów?miesiêcy biblioteka ta pobierze ode mnie Póki co dr¿ê przed czekaj¹c¹ mnie prac¹ op³atê w wysokoœci 68 z³! A podobno magistersk¹ i z nadziej¹ wypatrujê nastêpnych korzystanie z bibliotek jest bezp³atne, jak wyborów. Mam wra¿enie, ¿e kiedyœ zapewnia ustawa o bibliotekach z 1997 roku perspektywa p³atnych studiów przestanie (art. 14 ust.1 i nn). spêdzaæ nam sen z powiek, a stanie siê niez³¹

Có¿, mo¿na by³oby przynajmniej ¿ywiæ alternatyw¹ dla naszych studenckich (tak¿e nadziejê, ¿e polska biblioteka, jako pokorne tych bibliotecznych) bol¹czek.cielê, co dwie matki ssie (skarb pañstwa i studenck¹ kieszeñ) bêdzie mia³a swoim Monika Kudlaku¿ytkownikom coraz wiêcej do zaoferowania?

Strefa pó³cienia

Drogie biblioteki (!)Drogie biblioteki (!)

Fot

.: I

nter

net

Nr 2 (2) 7

rozmawiaj¹ o pieni¹dzach, czy te¿ nie.

N i e b ê d z i e m y j u ¿ wspomnianych wydawców martwiæ dodatkowymi wy-datkami, na przyk³ad na

maszynê sztancuj¹c¹, falcerkê czy oklejarkê. Nie bêdziemy ich

drêczyæ zeznaniami podatkowymi CIT za prowadzenie dzia³alnoœci

D r u k o w a n i e k s i ¹ ¿ e k m e t o d ¹ gospodarczej. Ich czas przemin¹³. Doœæ Gutenberga dawno posz³o w zapomnienie. rzec, ¿e ciê¿ko by³oby im odnaleŸæ siê we

Elyan, Straube czy Hochfeder wspó³czesnym œwiecie. Wystarczy zad³u¿yliby siê niemi³osiernie, gdyby z a c y t o w a æ z a i n f o r m a t o r e m chcieli dziœ wydawaæ ksi¹¿ki sobie znanymi poligraficznym „Vidart”, ¿e „drukarstwo sposobami. przesta³o byæ rzemios³em, sta³o siê

Na dzisiejszym rynku poligraficznym nowoczesnym przemys³em stosuj¹cym nie jest nawet najwa¿niejsza ksi¹¿ka. n a u k o w e m e t o d y z w i ê k s z a n i a Najwiêksze szanse maj¹ druki Direct-Mail efektywnoœci. Zmieni³y siê zw³aszcza (58%), druki opakowañ (48%), druki metody konkurowania. Internet i technika reklamowe (45%), a dopiero obok cyfrowa sprawi³y, ¿e obecnie groŸnym instrukcji obs³ugi (25%) i formularzy (21%) r y w a l e m j e s t n i e t y l k o f i r m a ksi¹¿ki (33%). Ungler przewróci³by siê w z najbli¿szego otoczenia (…) [ale tak¿e - grobie, gdyby mu powiedziano, ¿e „aby przyp.aut.] aukcje internetowe i aukcje wyjœæ na swoje”, musi drukowaæ odwrotne (licytacje, kto wykona us³ugê wielkoformatowe plakaty reklamowe piwa taniej)”. (bezalkoholowego oczywiœcie). Tam gdzie pracowa³ cz³owiek,

Mitzler de Kolof z pewnoœci¹ wtargnê³a maszyna. Kontakty z ksiê-przerzuci³by siê na ogrodnictwo, gdyby garzami zast¹pi³a szeroko rozumiana sfera musia³ siê zapo¿yczyæ, nastêpnie wzi¹æ public relations. Bogato zdobion¹ ksi¹¿kê w leasing offsetow¹ maszynê poligraficzn¹ zajê³y z logistyczn¹ precyzj¹ roz-b ¹ d Ÿ k u p i æ u ¿ y w a n ¹ ( k o s z t o d prowadzane pod same drzwi domu gazetki 140 000 do 3 300 000 z³ z VAT), a jeœli reklamowe supermarketów z hitami c h c i a ³ b y b y æ n a t o p i e , w y d a t k i cenowymi najbli¿szego tygodnia.zwiêkszy³yby siê o zakup cyfrowej maszyny Jednym s³owem Jan Gutenberg nie do druku (300 000 z³) czy chocia¿ jakiegoœ wyszed³by w tym galimatiasie na swoje. taniego plotera. Zreszt¹ wpad³ w d³ugi po pierwszym

Paw³owi Rhodemu, XIX-wiecznemu przedsiêwziêciuwydawcy z Lipska, nie pomóg³by swoimi A pomyœleæ, ¿e chcia³ wydrukowaæ znajomoœciami u W³adys³awa Mickiewicza tylko Bibliê…sam Józef Ignacy Kraszewski, bez wzglêdu na to, czy prawdziwi d¿entelmeni Zbigniew Gruszka

Jak siê dziœdrukuje?

Jak siê dziœdrukuje?

O poligrafii s³ów kilka

Fot

.: I

nter

net

8 Nr 2 (2)

By³ polski i dalej siê takim zdaje. Na pierwszy rzut oka obcy, ale jak¿e bliski.

Budz¹cy siê leniwie ka¿dego dnia, nieco zaniedbany Lwów, bo o nim mowa, kryje tak wiele polskoœci, ¿e staje siê przez to miejscem magicznym.

Jad¹c ukraiñskim autobusem z Przemyœla do Lwowa czuje siê niepokój. Ludzie trudni¹cy siê przy-

jezdniê gdziekolwiek i w ka¿dym granicznym handlem stanowi¹ wiêkszoœæ

momencie, to w³aœnie miasto poczyna pasa¿erów. Turystów niewielu - my dwoje

zachwycaæ i chwyta za serce. Czy i para jad¹ca do Rosji.

chodzi o pomnik Mickiewicza, kopiec Przekraczaj¹c granicê odnosi siê

Unii Lubelskiej, Uniwersytet Jana Ka-wra¿enie, jakby siê wkracza³o do innego

zimierza czy Prospekt Swobody, czyli œwiata. Bieda doœæ powszechna. Przy

dawne Wa³y Hetmañskie? Nie wiem. drodze lœni¹ce cerkwie kontrastuj¹

W ka¿dym razie doœwiadczam po raz z podniszczonymi zabudowaniami,

pierwszy, ¿e miasto ma duszê. Ludzie s¹ w których wci¹¿ przecie¿ ¿yj¹ ludzie.

bardzo uprzejmi, czêsto rozpoczynaj¹ Kres podró¿y nastêpuje na Stryjskim

z nami rozmowê. Lwowianin - Polak, Awtowoksalu, z dala od centrum miasta.

by³y ¿o³nierz walcz¹cy pod Narwikiem, Mamy mapê, przewodnik, namiot,

nieœmia³o prosi o parê groszy i opowiada œpiwory. Z³otówki zamieniamy na hrywny

historiê swojego ¿ycia. Pewien starszy i dolary.

pan wskazuje nam dom Pi³sudskiego, Najwa¿niejszy cel: znaleŸæ nocleg.

którego sami nie mo¿emy znaleŸæ, Pierwsze miejsce - Hotel Arena (bo ko³o

prowadzi nas do niego, pokazuje te¿ g³oœnego cyrku). Brak miejsc. Uliczkami

willê Becka. Mówi o nieopodal po-bie¿ymy do Hotelu Elektron. Pojêcie

³o¿onym miejscu, gdzie Niemcy stracili „hotel” jest na wyrost. Pi¹te piêtro budynku

polskich profesorów. Jesteœmy dla niego mieszkalnego. Cena przystêpna. Zreszt¹,

swoist¹ atrakcj¹. Kontaktem z Polsk¹. jak chcemy, mo¿emy szukaæ dalej -

On - Polak z urodzenia, Ukraiñcem informuje recepcjonistka. Zostajemy.

zosta³ z wyboru. Po wojnie pozosta³ Trzeba siê œpieszyæ z umyciem. Woda jest

w mieœcie.bowiem tylko od 6 do 9 rano i wieczorem.

Z pomoc¹ mapy pisanej gra¿dank¹ Nastêpnego dnia wyruszamy na

zd¹¿amy do Osso l ineum. Tego zwiedzanie. I tu paradoks - miasto za-

s³awetnego, bêd¹cego pomnikiem niedbane, z chodnikami jakby roboty

historii Polski. Szczytnego przed-drogowe jeszcze siê nie skoñczy³y,

siêwziêcia zainicjowanego przez hr. z samochodami zaparkowanymi na œrodku

Józefa Maksymiliana Ossoliñskiego.ulic i pieszymi przechodz¹cymi przez

Polskie Museion

Wyprawa w nieznane

Fot

.: Z

bior

y w

³asn

e au

tora

Lwowskie Ossolineum i frontowy pomnik W. Stefanika

W budynku dawnego Ossolineum do pomocy, w pe³ni otwarte chyba dla odnajdujemy Ukraiñsk¹ Bibliotekê wybranych.Naukow¹ imienia Wasyla Stefanika. O praktykach zawodowych nie ma Budynek wœród drzew wydaje siê mowy, chyba ¿e ktoœ zaakceptuje, niepozorny. Zadbany, p rzyzwoicie za³o¿ywszy uprzednio oczywiœcie, ¿e utrzymany, jest œwiadkiem niegdyœ zostanie przyjêty, wyliczone 15-minu-istniej¹cej tu placówki bibliotecznej, towe przerwy. Tak krótki czas z pewno-polskiego Museionu. œci¹ nie pozwoli na dotarcie do rêkopisu

55 lat po przekszta³ceniu Zak³adu chocia¿by „Pana Tadeusza”. A praca Na ro do we go w fi li ê bi bl io te ki bêdzie monotonna i mo¿liwe, ¿e bêdzie Ukraiñskiej Akademii Nauk polskoœci stanowi³a realizacjê zaleg³ych zadañ tu nie za wiele. Przed wejœciem pomnik placówki.W. Stefanika, ukraiñskiego poety. Po Gdzie podzia³a siê ta otwartoœæ lewej ukraiñska tablica pami¹tkowa. sprzed 190 lat, w imiê czego idea kom-Ani œladu dawnych kolei losu, ani œla- pletowania zbiorów kultury narodu du polskoœci. Wewn¹trz - wakacyjny polskiego zosta³a zast¹piona niechêci¹ do remont. ich odbiorców? Pytania te póki co

Decyzj¹ Fortuny od koñca II wojny pozostan¹ bez odpowiedzi.œwiatowej historiê Ossolineum kojarzyæ

Zbigniew Gruszkabêdziemy z Wroc³awiem. Zbiory, najpierw wywiezione

grabie¿czo, potem haniebnie porzucone w do lnoœ l¹sk im Zagrodnie, dopiero od 1947 roku zostan¹ na sta³e w stolicy Dolnego Œl¹ska, na ul. Szewskiej.

Dopiero st¹d Macierz Polska dopominaæ siê bêdzie o zwrot pozosta³ych. Woluminy, suk-cesywnie zwracane jako „dar narodu ukraiñskiego”, do dziœ pozostaj¹ w wiêkszej czêœci we Lwim Grodzie.

Od 1992 roku pozosta³e na Ukrainie zbiory mo¿emy kopiowaæ i opracowywaæ. W 1995 roku zaœ wroc³awski Zak³ad Narodowy zostaje restytuowany i od tego czasu znajduje siê pod patronatem Prezydenta RP.

S³ysz¹c o wroc³awskim Ossolineum, têskni siê za t y m l w o w s k i m . T o p i e r w s z e s t a ³ o s i ê hermetyczne, niezbyt skore

Nr 2 (2) 9Wyprawa w nieznane

Fot

.: Z

bior

y w

³asn

e au

tora

Dziedziniec wroc³awskiego Ossolineum

Mickiewicz spêdzi ³ do walki za niego (...). we Francji prawie 40% Polacy s¹ tymi, którzy swego ¿ycia, czyli 22 lata chc¹, by Europa stanê³a i szeœæ miesiêcy. Profesor w ogniu. Chc¹ zrujnowaæ C o l l e g e d e F r a n c e handel i handlowców. Nie znaj¹ w latach 1840-1844 , re- realiów, a przecie¿ Francuzi nie s¹ daktor miêdzynarodowego ju¿ barbarzyñcami, wojna odesz³a dziennika "Trybuna Ludów", razem z królami. Zgadzamy siê, ¿e wed³ug policji - agitator, jednakowa wolnoœæ nale¿y siê w latach 40. XIX wieku wszystkim, ale nie przez wojnê, przemieni³ s iê w roman- lecz przez >>pokojow¹ grê<< tycznego okultystê, heretyka instytucji ignorowanych przez dla jednych, profetê dla innych. Polaków”. Dla niektórych Francuzów

Przez Francuzów by³ poj- bowiem Polska najzwyczajniej nie mowany jako osoba kont rowersyjna . istnia³a, a prawdziwi Polacy utopili siê wraz Nie ¿ywi³ do niego wielkiej sympatii tak¿e z Poniatowskim.Baudelaire. W wielu œwiadectwach przy- Zachowanie Mickiewicza wobec Francji wo³uje siê w³adzê okultystyczn¹ Polaka, i jego zdanie na temat Francuzów zmieni³y jego zdolnoœci uwodzenia, dominacji i ocza- siê diametralnie w latach 40. XIX wieku. rowywania zarówno kobiet jak i mê¿czyzn. Kiedy obj¹³ Katedrê Literatury S³owiañskiej Ludzie albo zakochiwali siê w nim od w College de France, nareszcie kwestia pierwszego wejrzenia albo odrzucali polska poczê³a przykuwaæ uwagê. 23 z obrzydzeniem. Jedno jest pewne - czerwca 1843 roku Mickiewicz tam¿e osobowoœæ Mickiewicza ekscytowa³a - od og³osi³: „Na czym polega³by postêp narodów entuzjazmu, poprzez antypatiê a¿ do awersji. jeœli nie sz³yby one w kierunku zjednoczenia

Mickiewicz przyby³ do Pary¿a po raz religijnego, politycznego i spo³ecznego? Dla pierwszy w czerwcu 1831 i spêdzi³ tam oko³o S³owian to uczucie wrodzone, ale nie mamy miesi¹ca. Pracowa³ w redakcji czasopisma jeszcze wystarczaj¹cej si³y by je zrealizowaæ. „Przysz³oœæ” ( l'Avenir), obok koœc io³a Przypominamy Wam lekcje, podczas których St.Germain-des-Prés. Jeszcze wtedy pisa³ pró bow ali œmy Wam wyt ³um acz yæ, ¿e o Pary¿u, ¿e go „odrzuca jak piek³o”. We wszystkie ruchy i ca³a si³a tkwi we Francji, Francuzach widzia³ jedynie „gr up ê ale Francja przeci¹¿ona wag¹ spraw ca³ej zd em or al iz ow an yc h eg oi st ów ”, ni e E uropy, której duma z przesz³oœci d³ugiej chc¹cych przyj¹æ misji Polaka, który stawia³ i chwalebnej, granicz¹cej niemal¿e z obsesj¹, na moralnoœæ i religiê, a odrzuca³ ekonomiê. nie pozwala jej patrzeæ w przysz³oœæ, ponadto Opuszczaj¹c z ulg¹ Miasto Œwiate³ mia³ nie pot raf i zro zum ieæ mia ry w³a sne j nadziejê, ¿e ju¿ nigdy tam nie powróci. wielkoœci i mocy”.

Niestety wraca i to ju¿ na pocz¹tku To, co frapowa³o francuskich i polskich sierpnia nastêpnego roku, tym razem prawie odbiorców wyk³adów Mickiewicza na zawsze. Czêsto przebywa na dworze w College de France to wszechobecny kult Adama Czartoryskiego, ambasadora Polski Napoleona. Nie jednak jego rola polityczna we Francji. Jego antypatia wzrasta wraz i historyczna, poeta bowiem widzia³ w nim z niepochlebn¹ wypowiedzi¹ Casimira alegoriê wybawiciela, symbol religijny. Dla Pér iera dzieñ po wybuchu powstania Mickiewicza Napoleon by³ metafor¹ poe-listopadowego na temat Polski i Polaków: tyc k¹ , ¿y wy m pr zy k³ ad em „p oe zj i „Rewolucja jest zawsze zbrodni¹. Francja nie aktywnej”, poet¹ nowej epoki. By³ drugim pozwoli, aby jakikolwiek inny kraj zmusi³ j¹ Towiañskim. 26 listopada minie 150 lat od

10 Nr 2 (2)

Paryskie bruki

Wyprawa w nieznane

Fot

.: I

nter

net,

Zbi

ory

w³a

sne

Fizyczny uk³ad ksi¹¿ki, ze stronami niekoñcz¹ce siê korytarze wyobra¿a sobie, zszytymi w grzbiet, zachêca czytelnika do ¿e ten nieskoñczony zbiór ksi¹¿ek powtarza pod¹¿ania za tekstem w z góry przewidziany siê przez ca³¹ ksi¹¿kow¹ wiecznoœæ. sposób, z lewej na praw¹ stronê kartki, potem W latach 30. XX w. pojawi³a siê idea od strony do strony i od rozdzia³u do stworzenia nastêpcy ksi¹¿ki. Vannevar Bush rozdzia³u. Ksi¹¿ka podtrzymuje fascynacjê rozpocz¹³ pracê nad teoretycznym opra-pytaniami o pocz¹tek i koniec, pragnienie cowaniem urz¹dzenia o nazwie memex, posiadania, b¹dŸ okreœlenia siê wobec które mo¿na uznaæ za prototyp dzisiejszego jakiegoœ centrum. Idee asymetrii, noma- komputera. Machina owa przypomina³a dyzmu, labiryntu bez wyjœcia, k³ ¹cza pulpit z dwoma interaktywnymi monitorami znalaz³y siê na obrze¿ach wychowanej na i z wbudowan¹ powierzchni¹ skanuj¹c¹. drukowanej ksi¹¿ce myœli. Michael Foucault Dziêki memexowi mia³o staæ siê mo¿liwe w Archeologii wiedzy zwraca uwagê, ¿e gromadzenie gigabajtów danych tekstowych „(…) granice ksi¹¿ki nie s¹ nigdy wyraziste, i graficznych na noœniku magazynuj¹cym.dok³adnie wytyczone: poza obszarem W XXI w. marzenie o Opus Magnum, zakreœlonym przez tytu³, pierwsze zdania ks iêdze tota lnej , wydaje siê bl i¿sze i ostatni¹ kropkê, poza jej wewnêtrzn¹ prze³o¿enia na materialny konkret. Nowe konfiguracj¹ i form¹, która j¹ automizuje, pole pisma - interaktywny ekran i jego coraz mieœci siê ona w systemie odniesieñ do potê¿niejsze w³aœciwoœci - sprawia, ¿e innych ksi¹¿ek, do innych tekstów, do innych literatura mo¿e dziœ siêgaæ tam, gdzie nie

1 udawa³o siê jej, gdy dominuj¹c¹ technologi¹ zdañ jest jednym z wêz³ów ca³ej sieci.” by³ druk. „Komputer jako nowa technologia Tak¿e Jorge Louis Borges widzia³ ksi¹¿kê pisarstwa sta³ siê jeszcze jednym jako oœ po³¹czeñ i niewyczerpanej iloœci przyk³adem na pisanie w umyœle (writing in relacji z innymi ksi¹¿kami i innymi dzie³ami the mind). Za pomoc¹ komputera pisarz sztuki. W Bibliotece Babel nie ma dwu

takich samych ksi¹¿ek, na pó³kach znajduj¹ Ci¹g dalszy na nastêpnej stronie >siê wszystkie prawdziwe lub wyobra¿alne

ksi¹¿ki. Narrator Borgesa wêdruj¹c przez 1 M. Foucault, Archeologia wiedzy, Warszawa 1977 s. 46-47

Nr 2 (2) 11

œmierci poety. Œrodowisko paryskie, zamiarów,w którym nie znalaz³ miejsca, zapomnia³o Za póŸnych ¿alów, potêpieñczych o nim. Nie dowiemy siê tak¿e, co tak swarów! naprawdê siedzia³o w g³owie naszego Biada nam, zbiegi, ¿eœmy w czas morowyWieszcza. Jedynie w Epilogu „Pana Lêkliwe nieœli za granicê g³owy!Tadeusza” zamkniêta zosta³a ca³a gorycz, Monika Kordowskaca³y ¿al pomieszane z têsknot¹ za ojczyzn¹, której ju¿ nigdy nie przysz³o mu zobaczyæ:

O tem ¿e dumaæ na paryskim bruku,Przynosz¹c z miasta uszy pe³ne stuku,Przeklêstw i k³amstwa, niewczesnych

Liber coronat opus

Artuku³ opracowano na podst.referatu „Pary¿ w myœli Mickie-wicza” wyg³oszonego przez Krzysztofa Rutkowskiego podczas

konferencji „Mickiewicz, Francja i Europa zorganizowanej w dniach 17 - 20 grudnia 1998 roku w College de France, przez

Komitet Francuski Dwustulecia Urodzin Adama Mickiewicza

Od ksi¹¿ki do hipertekstu

12 Nr 2 (2)Liber coronat opus

konstruuje tekst jako dynamiczn¹ sieæ dokumentów, ale do równie¿ do informacji werbalnych i wizualnych symboli. Te zn aj du j¹ cy ch si ê n a k om pu te ra ch elektroniczne symbole w maszynie wydaj¹ rozlokowanych na ca³ym œwiecie . siê byæ przed³u¿eniem sieci idei w samym Ze struktur¹ hipertekstow¹ mo¿na spotkaæ siê umyœle. Interaktywny ekran potrafi o wiele w p u b l i k a c j a c h e l e k t r o n i c z n y c h bardziej efektywnie ni¿ kodeks czy ksi¹¿ka dostarczanych na p³ytach CD-ROM: ency-drukowana odzwierciedliæ umys³ jako sieæ klop edia ch, s³ow nika ch, doda tkac h do werbalnych i wizualnych elementów czasopism, etc. Równie¿ systemy pomocy

2 w wielu programach oparte s¹ na podobnej w konceptualnej przestrzeni.” organizacji materia³ów informacyjnych. Hipertekst, system interaktywnej

W swoim najbardziej utopijnym nawigacji miêdzy po³¹czonymi fragmentami wydaniu hipertekst obiecuje spe³niæ dr¹¿¹cy tekstu, w którym wyró¿nione s³owa (hiper-ludzkoœæ od dawna mit ksi¹¿ki dostêpnej dla ³¹cza) prowadz¹ do dalszych informacji, wszystkich, w ka¿dym czasie; ksiêgi ksi¹g, pozwala wybraæ optymalny, niesekwen-której lektura nigdy siê nie zakoñczy. cyjny sposób zapoznania siê z dokumentem. Hipertekst jako gatunek literacki nale¿y do Klikniêcie w hiper³¹cze mo¿e przenieœæ kategorii cybertekstów. Gatunkami cyber-u¿ytkownika do innej czêœci dokumentu, tekstu s¹ tak¿e gry komputerowe oraz dzie³a u r u c h o m i æ p r o g r a m c z y t e ¿ s z t u k i s t w o r z o n e w w i r t u a l n e j (w przypadku hipermediów bêd¹cych rzeczywistoœci. W hipertekœcie zamkniêæ jest rozszerzeniem hipertekstu) wyœwietliæ na t y l e , i l e w y g e n e r u j e m e c h a n i z m ekranie klip wideo. Przegl¹daj¹c treœæ „na ergodycznoœci. Mo¿e te¿ ich nie byæ wcale, wyrywki” czytelnik mo¿e ³atwiej ogarn¹æ mo¿na nigdy nie dojœæ do epizodu, zdarzenia, kontekst interesuj¹cego go tematu.które wype³ni lukê w opowieœci. Trudno jako Termin oraz idea hipertekstu po-skoñczon¹ ca³oœæ traktowaæ utwory, których chodz¹ od Teda Nelsona, który wynalaz³ go i tekst mo¿na wycinaæ, wklejaæ gdzie indziej, zastosowa³ dla swojego systemu Xanadu w do którego mo¿na coœ dopisywaæ i tworzyæ 1965 roku. Nazwa Xanadu pochodzi nowe po³¹czenia. Ca³oœciowy utwór ustêpuje z wiersza Samuela Taylora Coleridge`a tu miejsca czemuœ na kszta³t bazy danych, do Kubla Chan, o magicznej krainie ze snu. której siêga siê poprzez interaktywny ekran.Nelsonowskie Xanadu, komputerowy

Marzenia o memexie, Xanadu, system, który mia³ i ma zmieniæ oblicze Bibliotece Babel, spe³niaj¹ siê poprzez ekran literatury i cywilizacji, to sposób na komputera, który sta³ siê multiksi¹¿k¹ powi¹zanie w jedno wszystkiego bez po³¹czon¹ z innymi ksi¹¿kami. Tekst tracenia niczego, sposób na zawarcie tradycyjny, zeskanowany z ksi¹¿ek czegokolwiek w czymkolwiek innym. Dziœ drukowanych ³¹czy siê tekstem cyfrowym, Xanadu to rozwijaj¹cy siê projekt, którego grafik¹, dŸwiêkami, sekwencjami wideo. celem jest stworzenie i dystrybucja Monitor staje siê obszarem dywergencji nie oprogramowania, które ostatecznie tylko wszystkich mo¿liwych mediów, ale umo¿liwi realizacje wizji Nelsona.i wszystkich mo¿liwych dyskursów. Æwieræ wieku póŸniej koncepcja

Twórcy i teoretycy hipertekstów hipertekstu leg³a u podstaw WWW. literackich liczne hipertekstualne odniesienia W przypadku tego systemu zastosowanie znajduj¹ w œwiatowej prozie. W XVIII hipertekstu mia³o cechy rewolucji tech-w. powieœci Laurence'a Sterne'a ̄ ycie i myœli nologicznej: odsy³acze tekstowe mog³y JW Pana Tristrama Shandy, Procesie Franza prowadziæ nie tylko do lokalnychKafki (drzwi i okna, za którymi Józef K. napotyka na nieoczekiwane miejsca) czy

2 J.D. Bolter, Writing Space : The Computer, Hypertext, and the History of Writing, http:/ /www. Techsty.art.pl/ hipertekst/ teoria/remediacja/ ekran.htm

Ulissesie Jamesa Joyce'a pojawiaj¹ siê figury, Pavica, sprzedawany w wersji “mêskiej”które mo¿na wykorzystaæ do opisu hipertekstu. i "¿e ñsk iej " jes t zwi ¹za ny obw olu t¹ Najbardzi ej znan¹ powieœci¹ okreœl an¹ i grzbietem ksi¹¿ki. Natomiast dzie³o Saporty mianem p ro toh ipe r t eks tu j e s t Gra zosta³o opublikowane jako zbiór kartek w Klasy Julio Cortazara czytana albo od u³o¿onych w pude³ku niczym talia kart. pocz¹tku do koñca, albo wed³ug zamiesz- W elektronicznym hipertekœcie literackim, czonych na ka¿dej stronie odsy³aczy do który nie istnieje bez ekranu komputera, innych, niekoniecznie nastêpuj¹cych po sobie spe ³niaj¹ siê wiz je bib lio tek , ogrodów st ro n. Po wi eœ ci ami, któr e na jbardz ie j o rozwidlaj¹cych siê œcie¿kach, labiryntów, przypominaj¹ elektroniczne hiperfikcjê s¹ materializuj¹ siê niewidzialne miasta.S³ownik Chazarski Milorada Pavica i Composition no. 1 Marca Saporty. Utwór dr Magdalena Rzadkowolska

Nr 2 (2) 13Strefa pó³cienia

O t ym , ¿ e s tu de nc i c ie sz ¹ s iê z egzaminem bezproblemowo. Wykrêcamy po pu la rn oœ ci ¹ w œw ia dc ze ni u u s³ ug wiêc numer telefonu szanownego kolegi edukacyjnych (korepetycje), wie ka¿dy uczeñ i pytamy, czy w danym dniu o konkretnej sz ko ³y œr ed ni ej , gi mn az ju m i sz ko ³y godzinie jest w stanie stawiæ siê w umówionym podstawowej. Dzieje siê tak dlatego, ¿e stawki miejscu. Przy czym wczeœniej trzeba mu proponowane przez nauczycieli s¹ zbyt objaœniæ, które przedmioty wchodz¹ w grê. wysokie i nie ka¿dego rodzica staæ na taki Nastêpnie przechodzimy do ustalania stawek. wydatek. ¯acy natomiast s¹ tani i dok³adni, Wszystko zale¿y od studenta i iloœci zda-a poza tym uczeñ czuje siê „wyluzowany” na wanych egzaminów. Szacunkowa kwota mieœci takich zajêciach, bo wspó³pracuje z koleg¹, siê w granicach 100 z³otych od oceny! Dla któremu mo¿na opowiedzieæ „jaka to pani przyk³adu: Jaœ chce dostaæ siê na informatykê nauczycielka jest okropna”. Od niedawna na prywatn¹ uczelniê X np. w Warszawie, ale ma jednak pojawi³a siê nowa nie nazwana jak do przejœcia 3 egzaminy- matematykê, fizykê dot¹d bran¿a, w której studenci mog¹ popisaæ i jêzyk nowo¿ytny (najczêœciej angielski). Jego siê swym intelektem, a przy tym zarobiæ kolega idzie na egzamin i dostaje z dwóch niema³¹ kwotê. Mam na myœli „podstawianie” przedmiotów 5, a z jêzyka 4. Suma, któr¹ na egzaminy wstêpne na wy¿sze uczelnie otrzyma student wynosi 1400 z³otych za jeden (najczêœciej dotyczy to wy¿szych uczelni dzieñ pracy umys³owej. Oczywiœcie pieni¹dze niepañstwowych zlokalizowanych poza wyp³acane s¹ po egzaminie. miejscem zamieszkania absolwenta szko³y Widzimy za tem, ¿e nauka n ie idzie œredniej). w las, a im lepszy „image” wykreowany wœród

To, co charakteryzuje tego typu us³ugi to: znajomych, tym wiêcej mo¿liwoœci zdobycia anonimowoœæ „rynek” ten funkcjonuje bez pieniêdzy. Z drugiej strony, nale¿y zastanowiæ og³oszeñ zamieszczanych w gazetach czy na siê, czy osoba, która zdobêdzie w nieuczciwy s³upach informacyjnych. Nie podpisuje siê te¿ spo sób tyt u³ mag ist ra bêd zie w sta nie ¿adnych umów i nie rozdaje wizytówek. zap rez ent owa æ wie dzê tak skr upu lat nie Jednak¿e z ca³¹ pewnoœci¹ mo¿na go opatrzyæ zdobywan¹ przez rówieœników. Poza tym, nazw¹ skrótem „z o.o.”, poniewa¿ wyko- nale¿y siê zastanowiæ czy przysz³y pracodawca nawca pracy nie daje 100% gwarancji sukcesu. zap rop onu je sta now isk o w swe j fir mie

Zasady dzia ³ania s¹ bardzo proste. magistrowi wykazuj¹cemu prawdziwy zapa³ Wystarczy, ¿e maturzysta ma studiuj¹cego i pe³n¹ motywacjê do pracy, czy mo¿e skusi siê kolegê, kole¿ankê. Najlepiej jednak, aby by³ to na pracownika leniwego, psuj¹cego dobry cz³owiek inteligentny, który poradzi sobie wizerunek firmy. Justyna Osiecka

Student w cenie

14 Nr 2 (2)Wybory parlamentarne

Wybory parlamentarne dawno minê³y A teraz pal¹ca sprawa - jak bêdzie z wielkim hukiem i pewnym rezonansem wygl¹da³ nasz parlament? Wystarczy po nich zosta³y has³a przedwyborcze. spojrzeæ na schemat zacze rpniêty Teraz, kiedy wyborcy podjêli decyzjê, kto z jednej z ulotek wyborczych pewnej bêdzie ich reprezentowa³ w Parlamencie partii, który najpe³niej chyba odda przez najbli¿sze 4 lata, powróæmy do charakter i poczucie humoru naszego tworzonych z wielk¹ misteri¹ przez Sejmu, w którym podobno „wszelka agencje marketingu sloganów, które w³adza spo³ecznoœci ludzkiej pocz¹tek w kilku s³owach mia³y streœciæ politykê swój bierze z woli narodu”. Ciekawe kandydata. jest równie¿ z kim „uczciwi, normalni

Temat ten nie jest nowy. Ich analizê fachowcy, pracowici wykszta³ceni” podejmowa³o ju¿ kilka gazet, na przyk³ad st wo rz ¹ w Se jm ie ko al ic jê . Bo Angora. My zaœ chcielibyœmy poprzez ich z podobnymi sobie mo¿e byæ trudno...przytoczenie okreœliæ szeroki wachlarz obietnic, jakimi raczyli nas obecni

Zbigniew Gruszkapos³owie na Sejm RP w Roku Pañskim 2005.

F r a z e s a m i r o k u w nieoficjalnym rankingu zostaj¹: Kategoria najlepsze u l t i m a t u m p o w o d u j ¹ c e n a j c i e k a w s z e a s o c j a c j e myœlowe - „B¹dŸ ze mn¹, a ja zawsze bêdê z tob¹”. Kategoria najtrafniejsze stwierdzenie - „Cz³owiek przede wszystkim” (nagroda dodatkowa za wywo³anie przypuszczenia jakoby w polityce chodzi³o dot¹d o bilety NBP). Kategoria najtandetniejszy blef wyborczy „Cz³owiek. Praca. Ucz-ciwoœæ”. Kategoria naj-bardziej metaforyczne has³o - „ O p t y m i z m m ³ o d o œ c i w sejmowym doœwiadczeniu” (wyró¿nienie za budz¹ce skojarzenia sformu³owanie „sejmowe doœwiadczenie”). Fot.: Materia³y wyborcze

Kie³basa wyborczaKie³basa wyborcza

Nr 2 (2) 15

NIECZYTELNA SYGNATURA Niezgulnik StudenckiOpiekun Merytoryczny Niezgulnika: dr Jacek LadoruckiOpiekun Poprawnoœciowy: dr Alina Brzuska-KêpaRedaktor Naczelny: nadal upiera siê, by pozostaæ anonimowym :-)Redakcja: Zbigniew Gruszka, Stefan Kunicki, Aleksandra Marciniak, Katarzyna Mikulska, Izabela Olejnik, Justyna Osiecka.Wspó³pracuj¹: Monika Kordowska, Monika Kudlak.Kontroli prasy nie stwierdzono :-) Teksty, oferty wspó³pracy (i propozycje prenumeraty :-)) prosimy dostarczaæ na adres e-mailowy: nieczytelna_sygnatura@wp.plZajrzyjcie tak¿e na nasz¹ stronê internetow¹: www.bibliotekoznawcy.uni.lodz.pl

ParkHyde

Kolejna dawka dowcipów na umilenie listopadowych liœciastych zawiei...

+ Trwa egzamin na studia prawnicze. Przewodnicz¹cy komisji egzaminacyjnej zadaje pytanie kandydatowi:- Dlaczego chce pan zostaæ prawnikiem?- Tato, nie wyg³upiaj siê...

+W przedziale poci¹giem jad¹: ma³y ch³opczyk i jego ojciec. W pewnym momencie poci¹g wje¿d¿a do tunelu, robi siê ciemno i za chwilê wyje¿d¿a. Ch³opczyk pyta:- Tato, czy to ju¿ jutro?

Garœæ og³oszeñ z IKC z 1935 roku

+ZA d³ugi mojej ¿ony Teodory, która odemnie odesz³a nie odpowiadam. - Boles³aw Obara.

+ KTO ZAADOPTUJE absolwenta Politechniki, ewentualnie za wynagrodzeniem. Osoba adoptuj¹ca musi byæ bezdzietna i posiadaæ minimum 51 lat Zg³oszenia I.K.C. Kraków Wielopole 1, pod Adopcja”.„

+POSADA administratora operetki objazdowej. Pensja 350. Kaucja gotówk¹ 200. Willa Marysia”.„

+ ÆWIEKACZA lub dziewczynê do wykoñczenia przyjmie fabryka obuwia, Kraków, Dajwór 10

+ Czasy Polski Ludowej. Wydawca zwraca siê do autora ksi¹¿ki czekaj¹cej na wydanie:- Wie pan, stosunki panuj¹ce w naszym kraju przedstawi³ pan tak ró¿owo, ¿e ksi¹¿ki nie mo¿emy niestety wydaæ...

+ Lekcja w szkole przed 1989 r. Uczeñ mêczy siê przy tablicy. Nauczyciel zachêca:- No spróbuj jeszcze raz. Spróbuj metod¹ towarzysza Gierka!Uczeñ patrzy niepewnie na nauczyciela.- Metod¹ towarzysz Gierka?Nauczyciel kiwa potakuj¹co g³ow¹. Na to uczeñ odwraca siê do klasy i na ca³y g³os wo³a:- Pomó¿cie koledzy, pomó¿cie!

LuŸny temat

Fot

.: Z

bior

y w

³asn

e

+Wchodzi ch³opak do ¿eñskiego akademika:- A ty do kogo m³ody cz³owieku? - pyta portierka.- A kogo by mi pani poleci³a?

16 Nr 2 (2)Po godzinach

Sprzyjaj¹ pracy umys³owej: Upoœledzaj¹ pracê umys³ow¹:

1. Nadmierne najadanie siê, gdy¿ wy-1. Odpowiednie od¿ywianie siê co do wo³uje ociê¿a³oœæ i ospa³oœæ skutkiem sk³adu po¿ywienia, jak i co do pory: odp³ywu krwi od mózgu do narz¹dów po¿ywienie powinno zawieraæ niezbyt trawiennych.wiele cia³ bia³kowych, zw³aszcza miêsa, 2. Wszelkie narkotyki, choæby w postaci natomiast dostateczn¹ iloœæ wêglo-mocnej kawy lub herbaty, gdy¿ os³abiaj¹ wodanów (cukru, produktów zbo¿owych, system nerwowy.jarzyn, owoców) oraz t³uszczów: powinno 3. Napoje alkoholowe, które nawet w ma-byæ regularne co do pory, zgadzaj¹c siê ³ych iloœciach u¿ywane powoduj¹ zatrucie z naturalnym wystêpowaniem apetytu.organizmu.2. Dostateczny sen w dobrze prze-4. Tytoñ, poniewa¿ zawarta w nim nikotyna wietrzonym pokoju: dla wieku do 12 lat - 11 dzia³a szkodliwie na rozwój fizyczny, na godzin na dobê, 12-14 lat - 10 godz., 14-16 przytomnoœæ umys³u, wytrzyma³oœæ lat - 10 godz., 16-18 lat - 9 godz., 18-19 lat i ¿ywoœæ, pobudza chwilowo, aby wkrótce - 9 godz., 19-21 lat - 8 1/2 godz., 21-23 lat - potem przytêpiæ.8 godz., Powy¿ej 7 - 7 1/2 godzin na dobê; 5. Nadmierna ciep³ota pokoju, która po-krótka drzemka (15 min.) w ci¹gu dnia (po woduje ociê¿a³oœæ i sennoœæ.obiedzie) znacznie odœwie¿a umys³.6. Niska temperatura pokoju, zw³aszcza 3. Umiarkowany ruch codzienny na gdy odczuwa siê marzniêcie koñczyn, œwie¿ym powietrzu w postaci d³u¿szych szczególnie nóg.przechadzek, ró¿nych gier, lekkiej atletyki, 7. Nadmiar dwutlenku wêgla w powietrzu sportów.przy z³ym wietrzeniu pokoju, gdy¿ 4. W³aœciwe oœwietlenie miejsca pracy, wywo³uje ból g³owy, os³abienie, zawroty umieszczone nieco z lewej strony g³owy, sennoœæ i zmêczenie.pracuj¹cego.8. Poszukiwanie narzêdzi pracy ju¿ po 5. Umiarkowana ciep³ota pokoju oko³o rozpoczêciu nastawienia umys³u. 16° C.9. Lekcewa¿enie tematu pracy.6. Dobre przewietrzanie pokoju.

7. Estetyczny wygl¹d miejsca pracy, systematyczne, planowane rozmieszczenie i u³o¿enie ksi¹¿ek, papierów, o³ówków, notatek.8. Skupiona uwaga, wyra¿aj¹ca siê we w³aœciwej czujnej postawie cia³a, w szyb-kim rozpoczynaniu i prowadzeniu pracy, w dok³adnym ograniczaniu czasu pracy.9. Zainteresowanie dla przedmiotu pracy,

Kalendarzyk mi³oœnika ksi¹¿ek na rok wiara w celowoœæ wysi³ków i w mo¿noœæ 1938/9. Mól ksi¹¿kowy - Ksiêgarnia osi¹gniêcia rezultatów.i antykwariat, Lwów 1938, s. 51-52 10. Œciœle okreœlona sta³a pora i miejsce

(Wyszuka³ Jacek Ladorucki)pracy.

Co pomaga i przeszkadza pracy umys³owej?Co pomaga i przeszkadza pracy umys³owej?