CA CÔNG CHÚNG
 
GII THIU
V th ch, Vit Nam, trong nhng nm qua, ã t c nhng tin b áng ghi nhn. Hin pháp 2013 có nhng quy nh v bình ng gii và không phân bit i x trong lnh vc chính tr. Lut Bình ng gii và Chin lc Quc gia v Bình ng gii giai on 2011 – 2020 c ban hành. Bên cnh ó, b máy quc gia v bình ng gii và vì s tin b ca n gii ang tng bc c hoàn thin.
Mc dù vy, s liu thng kê v lãnh o nhiu cp cho thy, t l n gii tham gia lãnh o các cp còn thp hn nhiu so vi mc tiêu Vit Nam ã ra. Ví d, n y viên ng Cng sn cp TW và tnh/thành qua 3 nhim k không t 9% ( cp TW), 12% ( cp tnh/thành) và không t ch tiêu ra là 15% mi cp1. Quc hi, t l n i biu gim t 27,3% (khóa XI) xung còn 25,76% ( khóa XII) và xung còn 24,4% (khóa XIII)2. T l n i biu Hi ng nhân dân ba cp ch tng khong 2 - 3% mi nhim k và không t ch tiêu ra là 30% mi cp 3. Duy nht ch có t l n gii v trí lãnh o cp huyn và xã c ci thin, trong khi con s n gii các v trí lãnh o cp tnh và Trung ng không có gì thay i, nu không gim i 4.
Vai trò ca n gii trong h thng chính tr là ht sc cn thit nhm m bo quyn bình ng, cng nh tng cng tính i din ca y các nhóm trong vic a ra các quyt sách có nh hng n toàn xã hi. Ngoài yu t th ch hoá các quy nh khuyn khích n gii tham gia chính tr, nhn thc trong xã hi cng nh s bu chn ca các c tri óng vai trò quan trng trong vic thúc y s tham gia lãnh o ca n gii.
Mc dù ch trng và các quy nh ã có, ti sao t l
n gii tham gia lãnh o vn thp? Nghiên cu này s óng góp vào vic lý gii câu hi trên thông qua vic iu tra phân tích cm nhn ca nhiu nhóm dân c v n gii vi vai trò lãnh o, cng nh các rào cn khin công chúng không la chn ng c viên n vào các v trí lãnh o. Qua ó, nghiên cu này c kì vng s góp phn cung cp thông tin, to tin cho các can thip phù hp nhm thúc y n gii gi các v trí lãnh o trong h thng chính tr.
C th, nghiên cu này tp trung vào các mng sau:
Phân tích nhn thc, ánh giá,
kì vng ca công chúng i vi nng lc, k nng,
phm cht và vai trò lãnh o
ca n gii
yu t nh kin gii nh hng ti
nhn thc và hành vi ca công chúng
v n gii lãnh o trong h thng
chính tr
thay i nhn thc và hành vi ca
công chúng góp phn thúc y n gii lãnh o trong h thng
chính tr
1Ngun: Ban t chc TW ng 2007, 2011 và Hi LHPN 2012 2Ngun: Vn phòng Quc hi, 2011 3Ngun: B Ni v 2007, 2011 4Ngun: UNDP.2012, ã dn  
2
 
Các nghiên cu v n gii tham chính nhiu nc trên th gii ã ch ra rng nh kin trong ánh giá vai trò, nng lc i vi n gii là mt trong nhng nguyên nhân quan trng cn tr h tham gia lãnh o5. 
Da trên nn tng ó, chúng tôi ã tin hành nghiên cu này kt hp c nh lng và nh tính iu tra sâu rng v quan nim ca công chúng i vi vic n gii tham gia lãnh o và phân tích các nh kin gii t quan nim này. Nghiên cu này c thc hin ti 3 tnh Thái Nguyên, Bình nh và Vnh Long, i din cho 3 min Bc, Trung, Nam, vi các tiêu chí la chn da trên c cu dân s, thu nhp, giáo dc gn vi bc tranh chung ca quc gia6. Nghiên cu s dng hai phng pháp chính là kho sát bng bng hi i vi i din các nhóm dân c c la chn ngu nhiên (576 bng hi) và phng vn sâu, tho lun nhóm vi 213 ngi thuc nhiu nhóm dân tc, tui tác và ngh nghip khác nhau. Nghiên cu này, do Oxfam phi hp vi Trung tâm h tr giáo dc và nâng cao nng lc cho ph n (CEPEW) thc hin trong nm 20147.
5Linda L. Carli & Alice H. Eagly (2001): Gender, Hierarchy, and Leadership: An Introduction. Journal of Social Issues, Vol. 57, No. 4. 6Là các tnh có c ng bào Kinh và ng bào dân tc thiu s cùng sinh sng. Theo kt qu iu tra mc sng dân c nm 2012, Thái Nguyên có thu nhp bình quân u ngi t 1.747.100 VND và t l dân s t 10 tui tr lên bit ch t 92,4% , Bình  nh t 1.719.000VND và 93,5%, Vnh Long t 1.743.000VND và 90,8%. Trong khi, mc thu nhp bình quân u ngi trên c nc cùng nm là 1.999.800VND và t l dân s t 10 tui tr lên bit ch t 93,1%. 7 ã có 789 công chúng thuc các nhóm tui, dân tc, ngh nghip và hoàn cnh gia ình khác nhau cung cp thông tin thông qua các phng pháp iu tra bng hi, tho lun nhóm và phng vn sâu. Trong ó, 25,5% là cán b công chc, 50,9% làm nông nghip, 23,4% là cán b hu trí và buôn bán. Tài liu v các lý thuyt và nghiên cu thc trng có liên quan cng ã c thu thp và phân tích.
NHNG NI DUNG CN THO LUN TÁC NG CHÍNH SÁCH Nhng ni dung cn tho lun mà báo cáo a ra trong phn này n t nhng phát hin ca nghiên cu. Các ni dung ca báo cáo c sp xp theo mt trt t tuyn tính vi
mc ích tr li cho các câu hi c th nh sau:
1.  CÔNG CHÚNG CÓ NIM TIN VÀO KH NNG LÃNH O CA N GII KHÔNG?
2. CM NHN CA H V KH NNG LÃNH O CA N GII DA VÀO ÂU? HAY NÓI CÁCH KHÁC, LÝ DO H CÓ/KHÔNG CÓ NIM TIN I VI NNG LC LÃNH O CA N GII?
3. CÓ HAY KHÔNG CÁC NH KIN GII TN TI TRONG CM NHN, ÁNH GIÁ CA CÔNG CHÚNG I VI VIC N GII LÀM LÃNH O? NU CÓ NH KIN GII, VY H LY CA CÁC NH KIN Ó LÀ GÌ?
4. ÂU LÀ NHÓM CÓ NHIU NH KIN GII NHT HOC B NH HNG NHIU NHT BI NH KIN GII TRONG VIC LA CHN N GII VÀO CÁC V TRÍ LÃNH O TRONG H THNG CHÍNH TR?
5. CÁC BIN PHÁP NÀO CN C ÁP DNG NHM KHUYN KHÍCH S THAY  I TRONG CM NHN VÀ HÀNH VI CA CÔNG CHÚNG I VI VIC N GII THAM GIA LÃNH O TRONG H THNG CHÍNH TR?
3
 
CÁC PHÁT HIN CHÍNH Kt qu phân tích s liu iu tra cho thy, 97,2% n gii và 91,4% nam gii c phng vn (trong ó có 98,7% công chc n và 95,6% công chc nam) cho bit h có nim tin là n gii có th làm lãnh o gii.
4,7% nam gii và 1,9% n gii nói h không tin tng vào kh nng lãnh o ca n gii. 3% nam gii và 0,9% n gii không có ý kin v vn này.
91,4 %
97,2 %
1.
Phát biu ph n iu hành
công vic gii
nhit tình, lo lng công vic
Phát biu ph n gn gi vi ngi dân,
vi cp di
giao tip
không ru chè
Các s liu cho thy các lý do công chúng tin tng vào kh nng lãnh o ca n gii.
Hn mt na s ngi c hi tin rng n lãnh o iu hành công vic gii. Mt phn ba s ngi c hi cho bit n lãnh o có trách nhim, nhit tình và bit lo lng cho công vic. C 4 ngi c hi thì 1 ngi cho rng lý do h tin vào kh nng ca lãnh o n là vì n gii gn gi vi công chúng và cp di. Mt phn nm s ngi c hi ánh giá cao s khéo léo trong kh nng giao tip ca n lãnh o. Tng t, gn hai mi phn trm s ngi c hi cho rng lãnh o n ít tiêu cc, không
ru chè. 
 
 
“Nh cái cô T làm bí th có uy tín hn xóm
trng… Nhng cái mà ngi  ta phát ng ra mà dân tin thì có th ngi ta n hn, nên ngi ta ng h nhiu hn” 
TLN ngi dân n xã Cao Sn.
Bên cnh ó, vn còn mt s ngi (30%), c bit là nam gii (33,8% nam công chc và 38,5% công chúng nam) tin rng nam gii làm lãnh o tt hn; mt s ít (14,9%) thì cho rng n gii làm lãnh o tt hn.
Nhìn chung trong hu ht các nhóm c phng vn, công chúng có nim tin vào kh nng lãnh o ca n gii. Không nhng th, công chúng còn có th k ra các lý do khin h tin tng vào n gii lãnh o trong h thng chính tr.
Mc dù khi c hi, công chúng tr li rt nhanh “nam-n làm lãnh o tt nh nhau” nhng h vn gn các yu t “nam tính” và “n tính” khi so sánh gia lãnh o nam và lãnh o n. Khi nói v c im ca lãnh o nam, công chúng thng nêu các im nh quyt oán, mnh m, nóng tính, có th tip khách (ung ru). Ngc li, công chúng thng nêu các c im nh nh nhàng, mm do, khéo léo khi nói v lãnh o n.
2. Công chúng ít bit v nhng n gii lãnh o trong h thng chính tr, tuy nhiên vi nhng trng hp h bit trong thc t, h u nhn thy n gii có kh nng, nng lc tham gia các v trí lãnh o Mt im cn lu ý là t l n gii làm lãnh o ti các cp u rt thp. Bi vy, phn ln công chúng (67%) gp khó khn khi c ngh nêu tên mt lãnh o n mà h bit. Kt qu phân tích s liu nh lng cho thy, mt s công chúng có nhc n nhng lãnh o n tm quc gia ã i vào lch s nh các bà Nguyn Th Bình, Nguyn Th nh, hay nhng n lãnh o ch cht ng nhim ca quc gia thng xut hin nhiu trên truyn thông nh bà Nguyn Th Kim Ngân, bà Nguyn Th Doan, bà Tòng Th Phóng mc dù h cha tng gp g. Tuy nhiên hu ht công chúng không th k tên c lãnh o n nào gn gi ti a phng ca h. Mc dù vy, khi tho lun nhóm hay phng vn sâu, nhng công chúng a phng hoc n v có lãnh o là n u ánh giá cao nng lc ca nhng lãnh o này trong quá trình phát trin kinh t – xã hi và óng góp trc tip vào xây dng nông thôn mi nh huy ng s óng góp tích cc ca công chúng và m bo cht lng các công trình xây dng c s h tng nông thôn.
Công chúng cng cho rng n gii làm lãnh o em li nhng thay i tích cc cho c quan và cng ng nh tit kim chi phí do qun lý chi tiêu tt, minh bch và có tm nhìn trong công tác cán b, quan tâm n cán b là n gii.
“Chúng tôi tha nhn nng lc lãnh o n. C tnh có 2 xã t ch tiêu
nông thôn mi trong s 22 xã c chn xây dng thí im u là xã
có bí th ng y là n.”
PVS lãnh o nam cp tnh Vnh Long “Chúng tôi mun ph n
làm lãnh o ci thin tình hình tiêu cc, lãng phí và tham
nhng hin nay”
5
 
3. Áp t nhng kì vng, tiêu chun riêng i vi n gii là lãnh o
Kt qu phân tích s liu nh lng khng nh k vng u tiên ca công chúng i vi mt ngi lãnh o là nng lc chuyên môn và gii quyt công vic ca h - 51,6%, quan tâm và chm lo cho dân - 41,3%; gn gi, hiu nhu cu ca dân - 29,8%; có trách nhim vi công vic - 24,2%; dân ch, lng nghe ý kin ca dân - 23%; công bng vi mi ngi - 22%; và không tiêu cc, tham nhng - 16%.
Các k vng ca công chúng i vi mt ngi lãnh o u tiên Còn li
41,3%
51,6%
Quan tâm và chm lo cho dân 29,8%
24,2%
16%
22%
23%
Có trách nhim vi công vic
 Dân ch, lng nghe ý kin ca dân
Công bng vi mi ngi
Không tiêu cc, tham nhng
Nh vy có th thy, công chúng có nhng kì vng tng t v nng lc và phm cht ca mt ngi lãnh o bt k lãnh o ó là nam hay n. ó là nhng kh nng v chuyên môn, trách nhim, công bng, trong sch v.v. Nu ch n thun ánh giá tiêu chun công chúng a ra da trên nhng s liu này d to cm giác “không có bt c s phân bit v gii nào” trong nhn thc, kì vng và ánh giá ca công chúng i vi lãnh o n. Nhng phân tích sâu hn t s liu nh tính cho thy thc t không phi nh vy.
Bên cnh các tiêu chí v nng lc chuyên môn gii, có phm cht o c, có bn lnh chính tr, có k nng xây dng các mi quan h và k nng x lý công vic tr thành mt ngi “gii vic nc” nh nam gii lãnh o8, công chúng cho rng n gii làm lãnh o8 còn phi “m vic nhà” và phi th hin các tính n (n tính).
Phân tích thông tin t các phng vn sâu và tho lun nhóm ch ra rng, có nhng tiêu chun kép c áp t cho n gii làm lãnh o. Trong ó công vic, kh nng chuyên môn “b y” xung hàng th yu. Thay vào ó, công chúng cho rng, cho dù là lãnh o n thì trc tiên cng cn phi t c nhng chun mc truyn thng dành riêng cho n gii. ó là m bo t c, kh nng quán xuyn vic nhà, chm sóc con cái, chm lo cho chng v.v.
8Công chúng cho rng, ngoài các bng cp v chuyên môn, ngi lãnh o trong h thng chính tr là ngi có u óc sáng to và tm nhìn chin lc, luôn hc hi và cu tin b, k c hc hi cp di và công chúng. V phm cht o c, h là ngi chí công vô t, trung thc, t li ích ca công chúng lên trên, dám làm và dám chu trách nhim, không quan liêu và tham nhng. V phm cht chính tr, h là ngi có t tng vng vàng và trung thành vi ng li ca ng và Nhà nc. V k nng xây dng các mi quan h, h là ngi có uy tín vi cp trên cng nh cp di và công chúng, gn gi và ci m, có kh nng thuyt phc ngi khác, gi oàn kt ni b t chc và xóm ging, sâu sát vi qun chúng, bit lng nghe và hiu tâm t nguyn vng ca công chúng và áp ng c nhu cu ca công chúng. V k nng gii quyt các công vic, h là ngi tâm huyt và lo lng cho công vic; gii quyt công vic mt cách khoa hc, linh hot và phù hp vi tng nhóm i tng thay vì ra mnh lnh hành chính.
6
“ang ngày có my ting giao lu bn bè
 thì bây gi cng thy không còn nh trc na nu v làm lãnh o… Nó có nh hng ch, vì
 
TLN nam gii xã M Hòa  
“Nói chung cái này là ngoài xã hi, còn cái gia ình thì cng
phi là công, dung, ngôn, hnh ri phm cht ca ngi ph n… Ph n phi
gii vic nc, m vic nhà.”
TLN công chúng nam xã Qui Thin
 
“ng nhiên nu v tôi trng thành c thì
tôi vn quan tâm. Tôi yêu cu là công vic gia ình vn ok. Mc dù tôi
vn sn sàng giúp nhng tôi vn còn phong kin và tôi vn suy ngh rng là cái
vic y (vic nhà) là vic ch lc ca ph n…”
PVS nam lãnh o cp tnh Thái Nguyên
Mt khác, s khác bit gia kt qu nh tính và nh lng trong quan im v phm cht và k nng cn thit ca lãnh o n th hin rõ mt thc t: Công chúng nhn thc c nhng li ích khi có lãnh o n, min ó không phi là ngi n gii trong gia ình h, bi khi ó ngi n gii không th m bo c vai trò ngi v ngi m theo các nh kin truyn thng.
Nhng nh kin gii không ch nh hng ti s “tip cn” ca n gii i vi các v trí lãnh o mà còn nh hng ti vic h c ánh giá nh th nào trong cng v lãnh o ca mình. Thêm na, h ly ca nhng nh kin này là vic n lãnh o không c xem xét, ánh giá da trên nng lc công vic và quan trng hn c là nh hng n vic “tip cn” các v trí lãnh o cao hn, tham gia nhiu hn vào quá trình ra các quyt nh quan trng.
 i vi nhng n gii ang trên cng v lãnh o, bên cnh nhng yu t chuyên môn, vai trò trong gia ình v.v., h còn b xem xét theo nhng tiêu chun nh hình thc, cách n mc. Theo kt qu tho lun nhóm và phng vn sâu, i ng lãnh o và cán b công chc (c nam và n) u cho rng mt ngi n làm lãnh o phi là ngi có ngoi hình p, sang trng thu hút ngi khác và ngoi giao hiu qu.
“Lát ch sang xem lãnh o n ca chúng tôi. Ph n lãnh o ca chúng tôi có ngoi hình và bit cách n mc” – PVS lãnh o xã Sn Cm.
“Ch nhng ph n có ngoi hình không p mi i lên bng nng lc, còn nhng ph n khác có th i lên bng các cách tiêu cc v tin bc và tình cm” – Tho lun nhóm cán b n cp tnh Thái Nguyên.
 c bit, phân tích nh tính cho thy tiêu chun hình thc áp t cho n gii làm lãnh o ph bin trong chính nhng ngi ang m nhim các v trí lãnh o (bt k là nam hay n). Trong khi tho lun và tr li phng vn các cán b này cho thy, vic khen ngi hoc bình lun v vóc dáng, làn da và trang phc vn thng xuyên xy ra. iu này không ch to ra nhng tiêu chun hoàn toàn mang nh kin gii mà còn có nhng tác ng tiêu cc n s t tin ca bn thân ngi n làm lãnh o.
7
“Em xem ch có xu không? Lãnh o ca ch
c yêu cu ch phi trang im  và n mc p mi khi có các
oàn v làm vic. Vì th nên ch phi n lc chng minh bn thân thông qua công vic. Ch là ngi
 i c s nhiu nht.”
PVS n gii làm lãnh o huyn Vng Liêm.
 
“Ch thy em th nào? Em ch buôn bán ch
ri qua ây luôn. Bình thng em ch n mc nh th này thôi.”
PVS n gii làm lãnh o cp thôn thuc xã Thanh Bình.
4. nh kin gii i vi n gii làm lãnh o nh hng ti hành vi la chn ca công chúng Mt trong nhng mc tiêu ca nghiên cu này là tìm hiu xem nu nhng nh kin gii tn ti trong cm nhn, ánh giá ca các nhóm dân c i vi n gii làm lãnh o trong h thng chính tr, thì nhng nh kin ó có tác ng th nào i vi hành vi, s la chn, ng h ca công chúng i vi nhng ng c viên là n hoc i vi nhng lãnh o n trong h thng.
96,8 %
(96,8%) có nim tin là n gii có th
m nhiM nhng v trí lãnh o tt
Tuy nhiên
khi c hi liu h có sn sàng la chn ng c viên n vào các v trí lãnh o nu có ng c viên nam cng có kh nng tng ng.
58,5 41,5 %   %
chn nam chn n&
Nh vy, khong cách gia nim tin và hành vi c th là vic la chn các ng viên n vào các v trí lãnh o còn quá ln. iu này cho thy các nh kin gii có tác ng mnh m n hành vi ca công chúng. Kt qu phân tích nh tính cng th hin rõ iu này.
Công chúng cho rng, n gii làm lãnh o ch là gánh thêm trách nhim, bi vai trò chính ca h là lo cho gia ình s là nhng rào cn cho h trong vic thc hin vai trò ph là tham gia làm lãnh o trong h thng chính tr.
“KHÔNG BU CHO PH N VÌ PH N BN GIA ÌNH, CON CÁI NÊN KHÔNG CÓ THI GIAN DÀNH CHO CÔNG VIC. PH N VT V GP NHIU LN NU C LÀM LÃNH O VÌ PHI HOÀN THÀNH C CÔNG VIC CHUNG VÀ CÔNG VIC GIA ÌNH.”  TLN công chúng n xã M Hòa
8
 
5. nh kin gii nh hng nhiu n vic la chn n gii tham gia lãnh o ca i ng cán b, công chc và ngi dân Theo kt qu phân tích nh lng, giáo dc, tui và ngh nghip là ba yu t có tác ng áng k n quyt nh la chn hay không la chn ng c viên n vào các v trí lãnh o. Mt im áng lu ý là c ba yu t này u không nh hng n nim tin v nng lc ca n gii trong công tác lãnh o.
Báo cáo s dng phng pháp phân tích hi quy và kt qu cho thy: Trình giáo dc 9 và tui10 t l thun vi kh nng la chn chn ng c viên nam và t l nghch vi kh nng la chn ng c viên n.
 iu ó có ngha là, i vi ngi càng ln tui và trình giáo dc càng cao thì kh nng h la chn ng c viên n càng thp.
Phân tích s liu nh lng cng ch ra rng, nhóm cán b, công chc (c nam và n) chính là nhóm ít la chn ng c viên n nht. 66% s cán b, công chc c hi cho bit h s la chn ng c viên nam. T l này là 55% trong s nhng ngi thuc các ngành ngh khác11. Nhóm cán b, công chc cng là nhóm có trình giáo dc cao nht vi 80% có trình i hc hoc trên i hc.
Nh vy, có th thy rõ rng trc nay chúng ta hay cho rng nh kin gii i lin vi trình giáo dc và hiu bit thp, hay các nhóm i tng ít c tip xúc vi các chính sách ca ng và Nhà nc.
Tuy nhiên, kt qu iu tra ca nghiên cu này cho thy nh kin gii trong vn n gii tham gia lãnh o tn ti và có nh hng ln nht n nhóm cán b, công chc vn c cho là cp tin.
 iu này có th gây ra nhng tác ng nht nh bi ây cng chính là nhóm tham gia nhiu nht vào quá trình ra quyt nh gii thiu, b nhim các v trí lãnh o trong h thng chính tr và vì vy, nh hng ln n vic n gii có th tham gia vào các v trí này. Nghiên cu “Ph n tham gia chính tr” c thc hin bi CEPEW và ActionAid cng ch ra rng, âu lãnh o cam kt trách nhim mnh m, có nhn thc và quan im gii tin b, t l n gii c gii thiu và b nhim làm lãnh o cao hn. Ngc li, ni nào cán b, lãnh o thiu quan im gii trong công tác cán b, t l n lãnh o không tng hoc gim i12.
 
 
KHUYN NGH 1. Thay i thái , nim tin ca công chúng i vi ph n lãnh o trong h thng chính tr thông qua xoá b nh kin gii
Thay i nhn thc ca
công chúng nói chung v vai trò ca
n gii thông qua vic xây dng hình nh ngi n lãnh o trong các sn phm
truyn thông i chúng
Truyn thông i chúng (tivi, báo vit, trang tin tc, ài phát thanh v.v.) có ph sâu rng 13 và có kh nng thay i nh kin v gii thông qua cách h xây dng hình nh nhng n gii lãnh o. Ngi n trong các sn phm truyn thông không gn vi vai trò gii nh trách nhim vi gia ình, tiêu chun truyn thng i vi n gii. c bit cn nêu cao tm quan trng ca vai trò gánh vác công vic xã hi i vi nhng n gii có kh nng lãnh o ch không phi vai trò ó ch là th yu. Các nghiên cu ti các nc khác trên th gii cng ã cho thy, các sn phm truyn thông không ch n thun là các bn tin, các phóng s mà yu t gii cn c cn chnh ngay c trong các ni dung mang tính gii trí hay qung cáo vi mc ích thng mi cng c vai trò gii trong gia ình và xã hi 14. 
Thm chí các qung cáo mang tính thng mi còn có kh nng nh hng sâu rng
hn, bi chúng c phát i phát li vi tn sut cao15. 
Tng cng nng lc v gii cho các nhà báo, nhng ngi làm công tác truyn thông i chúng thông qua các chng trình ào to, các bui hi tho, các tài liu v vn n gii tham gia các v trí lãnh o. Mc tiêu ca hot ng này là nhm m bo các ni dung truyn thông có nh hng tích cc n vic thay i thái , nim tin ca công chúng trong c nc.
Lng ghép vn n gii tham gia chính tr vào các hat ng truyn thông trong các bc ca qui trình bu c i biu Quc hi và i biu Hi ng nhân dân các cp (gm các bc gii thiu ng c viên, hip thng, tip xúc c tri…). ây c xem là bin pháp c bit tm thi 16 hay bin pháp thúc y bình ng gii17 mà không vi phm nguyên tc bình ng trong quy trình bu c.
11
1.1.
PHM GIÁO DC, CÁC LOI SÁCH
 C GII THIU CHO HC SINH C KHÔNG CNG C HAY TO RA CÁC NH KIN GII
TRONG VN LÃNH  O HAY VN
GIA ÌNH
 M BO RNG HÌNH NH NGI N GII
 C CHUYN TI VI Y NHNG K NNG VÀ NNG LC LÃNH O TNG  NG NH NAM
GII
HOT NG NÀY S GIÚP CHO TH H TNG LAI CÓ C NHNG NHN THC  Y V VAI TRÒ CA N GII TRONG
H THNG CHÍNH TR
1.2. Thay i nhn thc v vai trò gii t trong chính môi trng giáo dc
Mt khác, có th thông qua hc sinh to các hiu ng lan to n các cng ng dân c.
1.3. TNG CNG GII THIU NNG LC N GII, NÊU BT NHNG GNG N LÃNH O GII
 iu này nhm thay i quan nim ca công chúng thông qua vic tip xúc, làm vic thc t vi nhng n lãnh o trong h thng chính tr.
Có th nói ây là cách hiu qu gii thiu n công chúng nhng hình nh n gii lãnh o gn gi và có nng lc công tác. Ngoài vic tng s lng n gii làm lãnh o các a phng, cn có các chin dch truyn thông sâu rng nhm phát hin nhng gng n lãnh o nhiu cp, gii thiu hình nh ca h n vi công chúng.
Tng cng vn ng nhng n gii có nng lc tham gia vào các v trí lãnh o bng cách giúp h nhn ra li ích ca vic tham gia vào các v trí này không ch i vi xã hi mà i vi chính bn thân cng nh gia ình h.
13 Alexander, D., & Andersen, K. (1993). Gender as a Factor in the Attribution of Leadership Traits. Political Research Quarterly, 46(3), 527-54. 14Gauntlett, D. (2008). Media, gender and identity: An introduction. Routledge. 15Lafky, S., Duffy, M., Steinmaus, M., & Berkowitz, D. (1996). Looking through gendered lenses: Female stereotyping in advertisements and gender role expectations. Journalism & Mass communication quarterly, 73(2), 379-388. 16 iu 3 Công c Xóa b mi hình thc phân bit i x i vi ph n (CEDAW) quy nh các quc gia thành viên thc hin các bin pháp c bit tm thi nhm thúc y nhanh bình ng trên thc t gia n gii và nam gii. 17Quy nh ti iu 6 Lut Bình ng gii 2006.
12
 
2. Thay i hành vi trong la chn n gii vào các v trí lãnh o
 
Tp trung truyn thông thay i thái và hành vi trong chính các c quan, n v; nhm n nhng i tng là cán b, công chc các n v này i vi vn n gii tham gia các v trí lãnh o trong h thng chính tr. Có các chính sách c th khuyn khích nhóm cán b, công chc thay i thái cng nh hành vi trong vic la chn các ng c viên n, hay b nhim n vào các v trí lãnh o.
Có ch tài x lý nhng c quan, t chc và ngi ng u không thc hin các ch tiêu gii trong công tác cán b nh ã quy nh ti Ngh quyt 11 và Chin lc Quc gia v Bình ng gii cng nh x lý các hình thc phân bit i x v gii trong công tác quy hoch và b nhim cán b, gii thiu ngi ng c.Theo ó, nhng c quan, n v không t ch tiêu gii trong công tác cán b s không c công nhn ng b vng mnh; nhng ngi ng u không m bo ch tiêu gii trong c quan, n v không c công nhn hoàn thành tt nhim v.
18Ngh quyt 11 và Chin lc Quc gia v Bình ng gii ra: n 2020, t l n i biu Quc hi và HND các cp t t 35 – 40%.   14
2.1.
2.2.
2.3.
 
2.4. Thc hin quy nh ca B chính tr v m bo  t l n gii tham gia các chng trình ào to  ti các hc vin/trung tâm  bi dng chính tr  và hành chính các cp19
Phong trào “Gii vic nc - m vic nhà”
c Tng Liên oàn Lao ng Vit Nam phát ng trong i ng n công nhân, viên chc và lao ng20 và
  án tuyên truyn “Bn phm cht: T tin - T trng - Trung hu - m ang”21
  do Hi LHPNVN trin khai t nm 2010 ti 100% hi viên n trên toàn quc ã góp phn cng c “vai trò kép” ca n gii. Ni dung hng dn tuyên truyn ca HLHPNVN và TLLVN ã m rng phm cht “m ang” nh là quán xuyn vic nc, vic nhà ca n gii22.
Cuc vn ng “Gia ình 5 không,
3 sch”:
Không ói nghèo - Không vi phm pháp lut và t nn xã hi - Không có bo lc gia ình - Không sinh con th ba tr lên - Không có tr em suy dinh dng và tr em b hc - Sch nhà - Sch bp - Sch ngõ do Hi LHPNVN phát ng trong hi viên n trên toàn quc t nm 201023  nhm góp phn hoàn thành 19 tiêu chí xây dng nông thôn mi.
Có các chng trình, bin pháp giúp phát trin nng lc lãnh o cho nhng n gii có tim nng, xây dng s t tin da vào kh nng chuyên môn, x lý công vic thay vì yu t hình thc và gia ình.
G b các rào cn thông qua rà soát li các chng trình thi ua cp quc gia hay a phng dành cho n gii, nhng li góp phn cng c các nh kin gii, áp t nhng tiêu chun lên n gii. Nghiên cu hin ti cho thy có khá nhiu nhng chng trình nh vy ccp quc gia, cp a phng cng nh phm vi ngành ngh. Di ây là các ví d c th v chng trình do các c quan ban ngành ang phát ng sâu rng.  
15
2.5.
2.6.
 
Nhng phong trào này do nhng c quan bo v quyn và li ích ca n gii t chc có th to nên nhng tiêu chun mi gn vi ngi n, qua ó nhn mnh n vai trò ca h trong gia ình, cng nh mt n gii c phng vn ã chia s:
19Ngh quyt 11 ca B Chính tr và Chin lc Quc gia v bình ng gii a ra ch tiêu: Phn u n nm 2020, cán b n tham gia cp y ng các cp t t 25% tr lên; các c quan, n v có t l n t 30% tr lên, nht thit có cán b lãnh o ch cht là n. 20 Phong trào c Tng Liên oàn lao ng Vit Nam phát ng t nm 1989 trong i ng n công nhân, viên chc và lao ng. 21  án Tuyên truyn, giáo dc phm cht, o c ph n Vit Nam thi k y mnh công nghip hóa, hin i hóa giai on 2010 – 2015 – Ban hành kèm theo quyt nh s 343/Q-TTg ngày 12 tháng 3 nm 2010 ca Th tng Chính ph. 22Theo báo cáo tng kt 20 nm thc hin phong trào này ca Tng Liên oàn Lao ng Vit Nam, các cp công oàn ã linh hot và sáng to ra nhiu phong trào phù hp và thit thc mang tính ngành ngh nh ngành giáo dc có phong trào “Gii vic trng, m vic nhà”, ngành Giao thông vn ti có phong trào “Ba tt”, Ngành Hàng không có phong trào “Ph n ngành Hàng không: Tri thc, Thanh lch, m ang”... Bên cnh ó, phong trào này luôn có s kt hp vi nhng phong trào thi ua khác nh: “Xây dng gia ình Vn hoá”, “M lao ng gii, con hc gii”, “Gia ình Vit Nam tiêu biu”. 23Cuc vn ng nhm góp phn thc hin 19 tiêu chí xây dng nông thôn mi theo Quyt nh s 800/Q-TTg ngày 4/6/2010 ca Th tng Chính ph phê duyt Chng trình mc tiêu quc gia xây dng nông thôn mi giai on 2010-2020
“Chúng em ây không ai có th m bo tt c các tiêu chun này c
(gii vic nc, m vic nhà) … Có th nhng ch có bng tin s thì mi có th làm c tt c nhng iu này”
TLN n gii lãnh o xã Thanh Bình
16
   
 
Thit k - Work Room Four 
Nhng hình nh s dng trong báo cáo này c chp bi cán b Oxfam, nhóm nghiên cu và c ly t cuc thi nh báo chí “t và Ngi”, t chc trong khuôn kh chin dch GROW ti Vit Nam. n phm này c gi ti các cá nhân, t chc và c quan có quan tâm; không vì mc ích thng mi.
04 3945 4448- ext 607
www.oxfamblogs.org/vietnam
facebook.com/oxfaminvietnam
Chu trách nhim xut bn: Bùi Vit Bc; Biên tp: Nguyn Phng Mai In 1.000 cun ting Vit và 700 cun ting Anh, kh (cm)29,5 x 20,5 Ti công ty TNHH Luck House 4/6/518 i Cn, Cng V, Ba ình, Hà Ni Giy phép xut bn s 1554/Q-NXBH cp ngày 27/6/2015. ng ký k hoch xut bn s: 1690 -2015 /CXBIPH/17 - 39/H ISBN: 978-604-86-6354-4. In xong và np lu chiu quý II nm 2015
Tài liu không bán.