“NJE KURRIKUL E PERQENDRUAR TEK FEMIJA DHE NJE KURRIKUL E PERQENDRUAR TEK LENDA” #MesueseAurela

DETYRE KURSI

TEMA:“NJE KURRIKUL E PERQENDRUAR TEK FEMIJA DHE NJE

KURRIKUL E PERQENDRUAR TEK LENDA”

I.HYRJA

Nje kurrikul e perqendruar tek femija dhe nje kurrikul e perqendruar tek lenda,

eshte nje nder ceshtjet kryesore te cilat jane ne diskutim per organizimin e

kurrikules ne menyre qe te jete sa me pershtateshme dhe sa me efikase ne

mesimdhenie. Secila metode e kurrikules permban rendesine dhe formen e saj

te trajtimit te modelit te mesimdhenies, por duke patur parasysh qe ne vendin

tone po ndodhin shume ndryshime ne aspektin arsimor lind nevoja te

percaktohet nje forme e caktuar e kurrikules duke marre parasysh cila eshte

me e rendesishme : te kesh nje kurrikul te perqendruar tek femija duke

vendosur ne plan te pare nevojat e femijes dhe deshirat e tij apo te kesh nje

kurrikul te perqendruar tek lenda duke i kushtuar me teper rendesi asaj qe

permban lenda dhe jo nevojave te femijes. Pavaresisht nga diskutimet per dijen

dhe krijimin e kurrikulave ne funksion te ndergjegjesimit dhe emancipimit te

shoqerise , shumica e modeleve te kurrikules jane interpretime te tre modeleve

baze te cilat permbajne edhe modelet e tyre.

Tre modelet baze jane ajo e perqendrimit tek lenda , ajo e perqendrimit tek

femija dhe ajo e perqendrimit tek problemi. Dy ceshtjet qe trajtohen se tepermi

ne hartimin e kurrikules jane ajo e e nje kurrikule me ne qender nxenesin dhe

ajo kurrikul me ne qender lenden.

~ 1 ~

“NJE KURRIKUL E PERQENDRUAR TEK FEMIJA DHE NJE KURRIKUL E PERQENDRUAR TEK LENDA” #MesueseAurela

II. SHQYRTIMI I LITERATURES

١ Pyetjes së natyrshme se si do të konceptohet dhe do të parashtrohet

përmbajtja e kurrikulës, iu eshte përgjigjur duke ndërthurur nevojat tona për

ndryshim me përvojat konkrete të organizimit të kurrikulës .

Dy modelet baze jane:

Modelet e përqendruara tek lënda. Këto modele u prezantojnë nxënësve

njohjen themelore që disponon shoqëria, gjithashtu japin shanse që dija të

lëvrohet lehtësisht përmes teksteve dhe librave e materialeve të tjera

plotësuese që gjenden lehtë në treg. Me to është dhe tradita

.E metë e këtij modeli është se nuk lejon individualizimin e programit dhe nuk

kushton vëmendjen e duhur tek nxënësi. Theksi mbi lëndën nuk nxit zhvillimin

social, psikologjik dhe fizik të nxënësit.

Në këtë model të mësuarit ka prirjen të copëzohet dhe theksi të vihet në

aftësitë e kujtesës, theksohet përmbajtja dhe mënjanohen nevojat, interesat

dhe përvojat e nxënësve, nxitet pasiviteti i të mësuarit.

Modelet e përqendruara tek nxënësi, u kushtojnë vëmendje interesave të

nxënësve, ku përvoja individuale konsiderohet si pikënisje e të mësuarit.

Këto modele kërkojnë që kurrikulat të organizohen në mënyrë të tillë që

nxënësve t’u ofrohen më shumë alternativa për të zgjedhur çfarë ndjejnë, për

të marrë përsipër përgjegjësinë për zgjedhjen e tyre, për të qenë pjesëmarrës

dhe për të bashkëbiseduar e marrë përgjegjësi të përbashkëta.

Me rëndësi për këto modele konsiderohet dhe zhvillimi i konceptit pozitiv për

veten dhe zhvillimi i aftësive individuale.

~ 2 ~

“NJE KURRIKUL E PERQENDRUAR TEK FEMIJA DHE NJE KURRIKUL E PERQENDRUAR TEK LENDA” #MesueseAurela

III. DISKUTIMI

٢ Ndër dobësitë kryesore të këtyre modeleve përmenden: kërkesa për aftësi

dhe kompetencë të madhe të mësuesit në punën individuale me nxënësit, dhe

se materialet e disponueshme arsimore nuk janë të përshtatshme.

Duke marre parasysh se ku fokusohet me teper secila metode vihet re dhe nje

ndarje midis perkrahesve qe mbrojne keto ide. Per disa modeli i perqendruar

tek lenda i cili eshte nje nder modelet me te vjetra dhe me te njohura nga

mesuesit, perputhet me se miri me trajtimin e teksteve shkollore dhe ne

kualifikimin e mesuesve si specialiste te lendes. Ne kete model kurrikula

zhvillohet sipas menyres ne te cilen dija themelore eshte zhvilluar ne lende te

ndryshme, dhe mesuesi ka nje rol teper aktiv ne trajtimin e ketyre lendeve.

Lendet trajtohen sipas formave te ndryshme. Mund te trajtohen ne formen e

disiplines ku baza e se ciles eshte organizimi i brendshem i permbajtjes dhe

qendra e vemendjes se tij jane disiplinat akademike. Ne kete menyre nxenesit i

zhvillojne disiplinat ne menyre qe te kuptojne madje dhe te konceptojne. Madje

mund te jete edhe me e pershateshme kur behet organizimi i lendes duke

bashkuar dy ose me shume lende te peraferta ne nje fushe te vetme studimi te

gjere ose te shkrire. Ne kete menyre eshte me e lehte te behet lidhja midis

aspekteve te ndryshme te permbajtjes se kurrikules si dhe kuptimi i se teres.

Perkrahesit e ketij modeli i kushtojne me teper rendesi veprimtarive gojore

duke caktuar edhe si perparesi kryesore te ketij modeli prezntimin e nxenesve

me njohjen themelore qe disponon shoqeria.

Perkrahesit e modelit te perqendruar tek nxenesit shfaqin nje aspekt tjeter te

hartimit te kurrikules. Sipas tyre ne thelb te saj duhet te jete nxenesi I cile

eshte epiqendra dhe boshti I programit. Sipas tyre eshte teper e rendesishme

qe mesuesi te vendosi theksin tek femija ne teresi.

~ 3 ~

“NJE KURRIKUL E PERQENDRUAR TEK FEMIJA DHE NJE KURRIKUL E PERQENDRUAR TEK LENDA” #MesueseAurela

Ne kete menyre nxenesi nxitet qe te jete me aktiv , pasi ai ka mundesi te

shfaqi mendimet, deshirat dhe nevojat e tij. Ne plan te pare te hartimit te nje

programi arsimor jane nevosa dhe interesat e nxenesve , te cilet shfaqin aftesi

shume me te larta te te mesuarit ne momentin qe ata mbeshteten ne ate qe

jetojne. Ata arrijne vete-realizimin nepermjet pjesmarrjes ne shoqeri, duke

parashtuar parimin e mesimit duke bere. Eshte teper e rendesishme te

perfshish nxenesit ne ato gjera qe i interesojne, madje do te rriste me shume

aftesine dhe perfshirjen ne bashkebisedime dhe do rriste rendimentin e tyre te

te mesuarit.

Mesuesi ne kete metode eshte ne rolin e bashkebiseduesit me nxenesin, gje qe

rrit me teper mundesine qe te kete nje lidhje me te afert me mesuesin, duke

bere temundur qe ne hartimin e programeve te perfshihet edhe nxenesi i cili

ne formen e ndryshme te aktiviteteve ne te cilat ai perfshihet shfaq edhe

nevojat dhe interesat e tij. Duke patur ne metode te tille. Perkrahesit theksonin

qe kerkesa e nxenesit per vete shpreheje nuk duhet te frenohet ne asnje

menyre per shkak se arsimi fillon me pervojen e nxenesit qe ai zoteron me

hyrjen ne shkolle .

Duke qene se femija ekziston ne nje bote pervojash vetjake , interesat e tij jane

me shume nje ceshtje vetjake se sa te lidhura me teresine e dijes se perbere

nga moria e fakteve , koncepteve , pergjithesimeve dhe teorive. Eshte teper e

rendesishme qe ne fillim te perfshihesh ne boten e nxenesit duke vleresuar

gjithcka sipas qendrimit te tij dhe me pas te ofrohet celesi i zgjidhjes se nje

problemi duke mbajtur qendrimin e nje te rrituri por qe gjithmone te pershtatet

me aftesite kuptuese dhe menduese te nxenesit.

Mësuesi efektiv është ai i cili me mënyrën e veprimit dhe qëndrimin e tij

respekton të gjithë nxënësit, i dëgjon ato dhe i ndihmon të bëhen zgjidhës të

problemeve si dhe të ndajnë ide të mira mes tyre. “Mënyra se si jepet mësimi

është po aq e rëndësishme sa çfarë jepet ne mësim”. Qëndrimi dhe sjellja e

mësuesit është po aq e rëndësishme sa dhe aktivitetet që ai/ajo zhvillon me

fëmijët. Një mësues efektiv është gjithashtu ai që di dhe kupton disa parime

~ 4 ~

“NJE KURRIKUL E PERQENDRUAR TEK FEMIJA DHE NJE KURRIKUL E PERQENDRUAR TEK LENDA” #MesueseAurela

bazë mbi atë se si fëmija nxë dhe gjithashtu di të përdorë trajtime të ndryshme

në mësimdhënie për të ndihmuar të gjithë fëmijët.

Eshte shume e nevojshme qe mesuesi te mësoje dhe inkurajoje nxënësit të

zhvillojnë aftësitë e të menduarit dhe zgjidhjes së problemit, të përfshihen më

shumë dhe motivohen në procesin e të nxënit. Ai duhet përpiqet të mësojë

nxënësit se si të mendojnë, si të nxënë dhe si të kontrollojnë procesin e tyre të

të nxënit. E gjithë kjo arrihet përmes të pyeturit dhe përdorimit të llojeve të

ndryshme të pyetjeve sipas situatës që krijohet dhe objektivit mësimor.

Mësuesi mund dhe duhet ta përdorë stilin e të nxënit të fëmijës për ta

inkurajuar atë të nxërë, për ta motivuar dhe për ta bërë që të ndjehet i

suksesshëm.Megjithatë, mësuesi duhet gjithashtu ta inkurajojë nxënësin të

provojë stilet e ndryshme dhe ta mësojë se si të përdorë secilin prej tyre në

jetë.

Duke parë cilësitë e mësimdhënies me në qendër nxënësin vihet re se ajo do të

thotë që edhe vetë mësuesi në klasë është një nxënës dhe jo i vetmi person që

ka njohuritë. Prandaj, në këtë rast, mësuesi duhet të jetë një lehtësues i mirë

dhe ai i cili mund të menaxhojë një klasë me nxënës të ndryshëm. Mësuesi

gjithashtu, është e nevojshme të jetë i zoti të përdorë shumëllojshmëri

materialesh dhe të sigurojë të nxënë aktiv, interaktiv dhe reflektiv në gjirin e

nxënësve.

~ 5 ~

“NJE KURRIKUL E PERQENDRUAR TEK FEMIJA DHE NJE KURRIKUL E PERQENDRUAR TEK LENDA” #MesueseAurela

IV. PERFUNDIMI

٣ Alternativat e modeleve bazë, secila ndër to, i japin kurrikulës karakter të

veçantë me arritje pozitive dhe mangësi në të njëjtën kohë. Shumica e

përvojave të sotme lidhet me modelin e shkrirë, përmes të cilit për të siguruar

më të mirën bëhet shkrirja e gjithë modeleve, aq sa është pothuajse e

pamundur të përcaktohet se çfarë modeli kurrikule është përdorur konkretisht.

Duke marrë shkas nga këto të vërteta të modeleve kurrikulare, si dhe përvojat

e sotme, modeli i përzgjedhur i organizimit të kurrikulës së arsimit bazë do të

jetë modeli i shkrirë brenda të cilit, do të gjenden hapësira që do të marrin

parasysh kërkesat e përmbajtjeve të dijes, kërkesat e nxënësve, aftësitë dhe

interesat e tyre, problemet shoqërore dhe përgatitja e nxënësve për zgjidhjen e

tyre.

Menyra me efikase e te paturit nje kurrikul sa me te pershtateshme eshte

nderthuraja e modelit te perqendruar tek nxenesi me modelin e perqendruar

tek lenda. Cdo program duhet te pershtatet me se miri me ate qe nxenesi

kerkon ne menyre qe ajo te jete sa me efikase dhe te arrije rezultat te larte ne

preceduren e mesimit.

~ 6 ~

“NJE KURRIKUL E PERQENDRUAR TEK FEMIJA DHE NJE KURRIKUL E PERQENDRUAR TEK LENDA” #MesueseAurela

V.BIBLIOGRAFIA:

http://www.izha.edu.al/materiale/

Kurrikula_e_arsimit_baze_nevojat_per_rishikim_prirjet_konceptimi.pdf

http://www.fsash-spash.com/Non-form-educ-manual.pdf

“Ne mbeshtetje te proceseve gjitheperfshirese/Paketë në ndihmë të

mësuesve” , Nga Prof.Asc. Dr. Virxhil Nano.

~ 7 ~