NL en de Transponderplicht

ofwel...

SUSKE en FRITSKEen de RENNENDE REGELGEVERS

CWS

CTZ

KNVvL

AfdelingZweefvliegen

CIVCLR

Ballon

Paragliding

Deltavliegen

WerkgroepImplementatieTransponders

Ministerie V&W

Wie adviseert Wie

Even voorstellen

• Commissie Luchtruim & Radiogebruik– Robert de Muynck (ACS) – Maurits Dortu (SZT)– Henri Wijnbergen (GoZC)– Fransois v Haaff (TZC)– Kees Ginder (ZHVC)– Dennis Verhoeven (Volkel)– Jeroen Bruijning (GoZC)

• Werkgroep Implementatie Transponders (WIT)– Frits Paymans (plv vz KNVvL)– Fransois van Haaff (TZC)– Ben vd Klein (ZHVC)– Gerard den Otter (KNVvL, afd operations)

Het Advies.... (dd 24 nov 2007)

• Roadmap implementatie wordt uitgewerkt door WIT

• Tussenrapportage WIT is naar Ministerie

• Gesprek met DGTL op agenda

• Wat kunnen we momenteel adviseren– regelgeving 31-3-08 staat nog steeds....– echter, er zijn vele aspecten die de regelgever

nog niet goed heeft bekeken

Wat is de Road Map ook alweer

• Document waarin een methode wordt voorgesteld om de invoering van transponder in goede banen te leiden.

• 14 april 2005 is de Road Map aan DGTL aangeboden.

• 18 januari 2007 heeft het KNVVL HB bij het Directoraat-generaal Transport en Luchtvaart (DGTL) aan tafel gezeten. Er is bij DGTL (zwart op wit) acceptatie en steun bij uitvoering Road Map.

Waar zijn we met de Road Map

Afspraken met DGTL over uitvoering Road Map

• Start in 2007

• DGTL stelt voor een werkgroep in te stellen ter uitvoering van de Road Map

• KNVvL neemt voortouw (WIT is ingesteld)

• DGTL levert steun om betrokken partijen aan tafel te krijgen

• Financiële support vanuit DGTL

• WIT heeft eerste tussenrapportage af

Transponder Situatie in de EULand Waar Wie Ingangsdatum

DE Class C, D (excl. CTR)TMZsOther airspace (E,F, G)Night VFRBoven 5000ft

all a/call a/cGEEN transponder eisall a/cengine driven VFR

31 March 2008 Mode-S ipv C en waar nodig

Effektief geen verandering

BE Class CMil. AirspaceOther airspace

all a/call a/cno requirements

31 March 2008 Mode-S ipv C, en waar nodig

FR Airspace class B, C, DOther airspace (E, F, G)

All a/cNo requirements

2009(implementatie uitgesteld)

Geen wijziging

UK TMZs, Major TMAsClass G < FL100International flights

everybodynonepowered aircraft

1 January 2010(implementatie uitgesteld)

Mode-S waar nodig

CH Airspace with mandatory carriage of transponder (= airspace class B and C)

engine driven VFR 1 January 2010(implementatie uitgesteld)

Mode-S waar nodig

NL Gehele FIR boven 1200ft Alle gebruikers 31 March 2008 Alle luchtsporten moeten uitrusten

Transponder Situatie in de EU

• UK, FR en CH hebben mode-S uitgesteld

• NL loopt voorop in de EU door transponders overal en voor alles wat vliegt te eisen

• Dat er problemen zijn met transponders voor bepaalde gebruikers blijkt uit studie door Eurocontrol naar noodzaak LPST (Low Power mode-S Transponder)

Praktische aspecten• Wie mag inbouwen

• Wat/waar in te bouwen

• Hoe in te bouwen

• Keuringen

• Gebruik

Wie mag inbouwen• Inbouw door (ref. CTZ):

– bevoegde bedrijven • NL: beperkt aantal en commercieel tarief• D: ?

– EZT-C

– C-technicus

Hoe in te bouwen• Volgens EASA:

– Inbouw transponder is “minor modification” – Modificatie aanvraag dmv “Form 32”

• bedoelde modificatie is 1x per vliegtuigtype nodig, daarna kunnen anderen deze ook toepassen

• Aanwijzingen fabrikant zijn het eenvoudigst– TM voor DG/LS vliegtuigen– inbouwtekeningen SH

• Zelf– Reeds goedgekeurd voorschrift voor vliegtuigtype– EASA Form 32

• “GWL” indien inbouwvoorschrift nog niet bestaat. EASA fee: €250,- (tarief 2007)

Welke Transponder• Beschikbare transponders voor inbouw in zweefvliegtuigen (57mm)

– Filser TRT800(H)– Becker BXP6401– Garrecht VT01/VT01uc

• in ontwikkeling– Microair T2000ACS-S– Kinetic LPST

• Opties– Class 1 vs 2

• class 1 voor gebruik > FL150/175kts• groter zendvermogen, ook hoger stroomverbruik

– ES: Extended Squitter, • NMEA aansluiting voor GPS tbv ADS-B

Welke Transponder• Transponders geschikt voor generatorloze

luchtvaartuigen (lees: zonder motor) zijn eigenlijk nog niet op de markt– stroomverbruik bestaande transponders is relatief hoog (0.2-

0.75A, typisch 0.5A)

• Alternatief: Low Power mode-S Transponder (LPST)– prototype LPST in UK

• 30W zendvermogen ipv 75/125W

– CAA steunt deze ontwikkeling voor UK– Eurocontrol onderzoekt voor EU

Welke Antenne• In de romp/staart

– onzichtbaar– hout/glasvezel romp– niet voor koolstof / alu romp– in staart: af fabriek (bv DG)

• Boven– beter zichtbaar voor ACAS– weinig kans op schade

• Onder– beter zichtbaar voor radar– kans op schade bij uitrol, grondtransport etc.

Keuringen

• Eerste afname test– Door erkend persoon/bedrijf– EZT-C/C-technicus?????

• periodieke keuringen – Door erkend persoon/bedrijf– Volgens voorschrift fabrikant of OAL 1976-01:

• OAL: in ieder geval iedere 2 jaar

centrale aanschaf test units door KNVvL loont snel

Gebruik

• Luchtvaartuigen die beschikken over een werkende transponder moeten deze ook ingeschakeld houden in het luchtruim waarin het hebben van een transponder niet verplicht is.

• Wie mag de transponder bedienen:– onduidelijk of wel / geen RT nodig is– huidig RT examen omvat correcte bediening transponder

• RT is handig om te hebben! – CLR en CIV onderzoeken laagdrempelige RT– IVW is ook bezig met eenvoudiger opzet

Stroomverbruik

• stroomgebruik transponder is relatief hoog– 0.2A (standby) - 0.75A (max. interrogation)

• praktijk zit ergens tussen in (typisch 0.5A, drukke omgeving)

– vergelijk: • Radio: 0.2A receive (transmit > 2A, maar duurt kort)• LX7007: 0.21A • FLARM: 0.05A

• 2e accu/zonnecellen?– aan te raden, er moet wel plek zijn voor extra accu

• En wat als mijn accu leeg raakt:– voorschriften: luchtruim verlaten

Buitenlands geregistreerde zwevers

• Moet ik met mijn D-geregistreerde zwever ook een transponder voeren?– JA, want igv in NL vliegen moet aan de NL

uitrustingseisen voldaan worden.

• Geen noemenswaardig andere eisen met betrekking tot inbouw en keuring– periodieke transponder keuring D-registratie

is EEN ipv twee jaar.

Ontwikkelingen NL Luchtruim• Werkgroep Harmonisatie Luchtruim Classificatie

(IVW,LVNL, KLu)– KNVvL neemt hieraan deel– Doel: uniformer luchtruim in Europa (C, E, G)– Plan: de TFZ (uniek in Europa!)

• de voormalige pillendoosjes van IVW

• Uitbreiding Schiphol TMA Multi Airport System (EHAM, EHRD (2008), EHLE (2009))– Standpunt LVNL

• Valkenburg, Soesterberg en EHR 10 verdwijnen• Geen lokale afspraken meer

– Gezamelijke strategie betroffen clubs is belangrijk! (17nov.)• Rotterdam TMA’s klasse A > Haamstede > apr. 2008 ?• SRZ/ATZ (TFZ) Beek CTR > Schinveld > apr. 2008

De plannen van Air Traffic Service ProviderHoogtes: A: 1500-FL095 B: 3500-FL055 C: 1500-FL055 D: 2500-FL095 E: 1500-FL065 F: 2500-FL065 G: 3500-FL095

1500ft

1500ft

2500ft

2500

ft

1500ft

Rotterdam TMA’s klasse A

SRZ / ATZ (TFZ) Beek CTR

Vragen?

CLR website: www.luchtruim.info

status tot nu• KNVvL/ABZ/CLR/WIT/WGHLC, etc, niet te vergeten V&W/DGTL

status buitenland: EGU, Duitsland, Frankrijk, Belgie, Zwitserland (nl. handig met vliegkampen)

Fransois v Haaff heeft jaarlijkse congres van de EGU (EGU Airspace Group, EAG) op de 17e november in Frankfurt. Ik zal daar meteen uit rapporteren.

Transponders in bezoekende kisten? Jazeker! NL loopt volkoen onnodig uit de pas met de rest van Europa. Zie Tussenrapport WIT aan HB en DGTL.

NK 2008 in het buitenland? Niet ons terrein…CW&S

LPST (!) (zit als het klopt in tussenrapport WIT en zeker ook in verslag EAG; zie ook het verslag van de EUROCAE vergadering in Londen daarover)

Aanschaf:• lijstje merken (Becker, Filser, Garrecht) met prijzen en verschillen. NB al

deze XPDR zijn m.i. ongeschikt voor algemeen gebruik in zweefvlieguigen, alleen al wegens stroomverbruik. Zie LPST.

- Gezamenlijke aanschaf i.v.m. korting. Actie KNVvL i.v.m. andere afdelingen? Overleg met Bert de Wijs voor de NZD aan te bevelen. Oppassen met overleg met 1 leverancier…er zijn er meerder in Nederland en we mogen niet commercieel gelinkt worden aan slechts één daarvan.

• te kiezen type (class 1/2, ES etc)overzicht antennes (staafje, haaievin, transflex, etc) dipolen, 'Sperrtopf' = soort dipool

• aanschaf+inbouwkosten + onderhoudskosten (mogelijk relatief hoog, functie van bevoegdheden AML en beschikbare apparatuur/ramp test units)

• extra kosten zendvergunning? nee, zit in vergunning radio, maar wel controleren met Ag. Telecom en zeker opvoeren En voor Duitse kisten?

gebruiksproblemen

• verkeerde gecodeerd mode-s adres (incidenteel) + 24-bits adressen

• verkeerde mode-c code Groot probleem, Henri? Ik dacht van niet.

• accu leeg -> wat te doen? • volle radarschermen• medegebruikers: paragliders/deltas geen geschikte unit

Idem voor zweef! Ook voor de gemiddelde zweefkist met 7 Ah (in de praktijk ongeveer de helft, omdat accu's bijna ongemerkt verouderen) is er geen geschikte transponder. Daar moeten we goed aan vast houden. Vandaar het grote belang van de LPST, ook voor ons.

Iets verder in de toekomst

• NMEA koppeling met (al dan niet certified) GPS source voor ADS-B, met name ADS-B-out.

• ADS-B• FLARM? Nee, FLARM is niet onze 'cup of

tea'. Heeft nix met luchtruim te maken. Zaak voor de CIV.