NợTình

HồBiểuChánh

Chiasẽebook:http://downloadsachmienphi.com/Thamgiacộngđồngchiasẽsách:

Fanpage:https://www.facebook.com/downloadsachfreeCộngđồngGoogle:http://bit.ly/downloadsach

Chươngmột:SAOLẠITỪHÔN

Conngườicókhibuồnmàcũngcókhivui,chẳngkhácnàoTrờicóbữamưamàcũngcóbữanắng.Câycỏnhờcómưarồicónắngmớisởnsơtươitốtmàkếtquảđơmhoa.Conngườicóbuồnrồicóvuithayđổimớiẩnnhẫnmàsốnglâu,chớbắtbuồnluônluônhoài,Trờilạisợngườitasaymêdâmdậtmàchếtyểu,rồithànhmathànhquỉcànghạihơnnữa.CólẽvìđịnhluậtnhưvậynênmộtlúcnọbầuTrờiđươngthanhbạchtìnhcờmâyđengiăngmùmịt,mặtbiểnđươnglặngtrangthìnhlìnhnổisónggióồào.Conngườidầubuồndầuvuimàthấyquangcảnhđổithaybấtngờthìaicũnggiựtmình,ngơngẩn,rồiphầnnhiềuchộnrộnlăngxăng,đầunầytìmchỗđặngẩnthân,đầunọvạchđườngchotiệnbước.Hạngthanhniêntântiếnkhắptrênđịacầuđềubịhoàncảnhlôicuốn,nêntinhthầnrộnrực,tâmchílunglay,bởivậynhiềungườiởchungtrongmộtnhàmàcũnghếtđồngýđồngtình,huốngchisốngkhắpnơingoàibốnbiểnlàmsaomàđượcnhứttâmnhứtđức.Giữalúcxônxaochenlấn,dầuhaydầudởnàoaicóchịunhịnchịuthua.Mỗingườiđềulovạchđườngvạchlốimàđichohạpvớichíhướngcủamình,từĐôngquaTâyđâuđóđềuchămnombươimócsáchxưatruyệnmớimàdọxemýtứcủatiềnnhơnđặngnoitheo,bởivậynhiềuhọcthuyếtlạlùng,nhiềuchủnghĩakỳquáimớipháthiệnralổxổnhưnấmmọctrongrừng,nhưmạgieongoàiruộng.ĐọctiểuthuyếtTỪHÔN(viếtvàxuấtbảnnăm1937,nhàxuấtbảnLỬAHỒNGtáibảnnăm1952)nhiềubạnđãthấylúcđóởSàigòngầnchợTháiBình,cóbacậuthanhniênhọcthứcởchungmộtnhà,màmộtcậuthìthờchủnghĩa"Vôvivôtự",mộtcậulạibàychủnghĩa"Tựtrọngtựcao",cònmộtcậugiảndịnêntheochủnghĩa"Vôkhảvôbấtkhả".Ởchỗkháccòncónhiềuchủnghĩakhácnữa,nàolà"Xãhộinhơnsanh",nàolà"Giađìnhdântộc",nàolà"Túngdụctựtứ",nàolà"Anmạnglạcthiên",nàolà"Bácáitừbi",nàolà"Xásanhthủnghĩa"cóđủthứhết,khôngthểkểchoxiết.Hômnaychúngtôitọcmạchgiớithiệuvớicácbạnmộtcậuthanhniêntríthứckhác.CậunầycũngsốngđồngthờivớibacậutrongquyểntiểuthuyếtTỪHÔN.Cậunầycũngởgầnđó,ởbênphíaVĩnhHội,ngangchợCầuKho.Vìbổntánhlạcquannhưngkhiêmnhượngnêncậulấyhaichữ"ThứTiên"màđặtbúthiệu.CậuThứTiênnghengườitatuyênbốchủnghĩanầychủnghĩanọlăngxăng,cậutrềmôimànóithiênhạkhéobàyđặtchorộnràng,họcảitrời,họvongbổn,nênhọmớiđisáiđườnglạclối.Theoýcậuthìtrênđờichẳngcóchủnghĩanàocaoquí,đángphụngthờchobằngchủnghĩa"Ái

Tình".ChủnghĩaÁitìnhlàmộtchủnghĩathiênnhiênkỳcựu,chủnghĩacủatạohóađặtratừkhimớicóloàingườipháthiệntrongthếgian.Sởdĩtạohóađặtrachủnghĩaấylàvìtạohóaphânđịnhcóâmcódương,cóđànbàcóđànông,cócáicóđực,cómáicótrống,trênmặtđịacầutứcthịphảicóáitìnhđểchomuônloàithươngyêunhauđặngsốngchungchoêmấm,đặngsanhsảnthêmchođôngđảomàgiúpđỡcậynhờnhau.Cậucảmthấycáichủnghĩathiêngliêngcủatạohóađólàchủnghĩacầnthiếtcủaloàingườihơncácchủnghĩakháchếtthảy.Tạiconngườicótánhhẩnghờ,thứgìmàđượcthưởngthứchằngngàythìhaykhinhthường,rồilạithêmnhàmchán.Hơnnữacáiđẹpmàtrảiquanhiềuđời,lớpthìbịnhơntâmbiếnchuyển,lớpthìtấnhoáđẩyđưa,vẻđẹplầnlầnphảilợtphai.BởivậyÁitìnhlàcâytrụcốtthiênnhiêncủaxãhộiloàingười,làcơđộnglựcmạnhmẽcủanhơnsanhchủngtộcmàbịngườitaquênlửng,khôngđượcngườiphụngthờquítrọngnữa,nómớilạcmấtchánhnghĩathiêngliêngcủanó.MãiđếnthếkỹhaimươinầyngườitalạicònkhinhthịÁitìnhđếnnỗixemÁitìnhlàmộtthứtìnhtồitệlàmộtchứngbịnhhiểmnguy.NgườitadẫntíchvuaKiệt,vuaTrụ,vuaU,vuaLệ,màdạyconemphảixalánhÁitình,nóirằngnósẽlàmchongườitamấtnước,sậpnhà,nhơdanh,tángmạng.BâygiờcòncómấyngườinhảmnhíhoặcthamlamhọcậyÁitìnhmàlừagạtđểhọthỏamãnnhụcdụchaylàhọmưulợicầudanhmàthôi.TạinhưvậymàÁitìnhlàmộtmốitìnhcaocả,đángtônsùng,bịngườiđờilàmlạcnghĩanóhóarathấphèn,rồichịukhinhbỉ.ĐãbiếtconngườiđếntuổinàovàthuộcbựcnàocũngcómangÁitìnhngấmngầmtrongthâmtâm,nhưngvìthiênhạchoÁitìnhlàtậtxấuxa,hoặcbịnhnguyhiểm,bởivậyaicũnggiấudiếm,nhiềukhilửaÁitìnhhừnghựctronglòngmàcũngkhôngdámhởmôihaymởmiệng.CậuThứTiênkhôngphảicóócthủcựuhaylàýmuốnlậpdị,nêntráivớithiênhạ,cậuxướnglênlàmtôngđồchochủnghĩaÁitìnhkhôngđúngnghĩa,làmchotìnhcaothượnghoáratìnhthấphènnêncậucươngquyếtphảiđịnhnghĩaÁitìnhlạichochánhđángchohạpvớiýcủaTạohóa.CậuhăngháihiếnthânđểphátanthànhkiếntồitệlàmchoÁitìnhlemluốcthấphènvànângđởÁitìnhmàđặtlênlạiđịavịtốicao,dầuphảithấtcôngtốncủabaonhiêucậucũngkhôngnệ.MuốnđuổitheochủnghĩaphụngsựÁitìnhchođắclực,cậuThứTiênlãnhviếtbàiphóngsựchomộttờnhựtbáolớnởSàigònđặngthừachứcvụấycậuđiềutrachỗhiểulầm,cậugiảnggiảichánhnghĩacaoquíchogiàtrẻhaygáitraiđềusángsuốtmànhậnđịnhÁitình,nếubiếtnuôichothànhthiệtchơnchánhvớiýtríthanhtaothìnógiúpchoconngườiquảngđạitâmchí,vuôngtrònnghĩavụgiúpchothếgiớianlạchòabình,giúpchogiađìnhêmấmmàhưởngmùihạnhphướcnựcnồng,nếmtìnhthânyêulailángkhônghờngiậnoánthù,khônghiểmnguyđaukhổ.

ThiệttrótmấythángcậuThứTiênhoạtđộngrấtmạnhmẽ.CậuviếtbàimàđăngbáođểtándươngđứctánhcaothượngcủaÁitình.CậuđitừngxómmàtuyênbốchủnghĩaÁitìnhlàchủnghĩacầníchchonhơnsanh.ĐãmấylầnrồicậucólêndiễnđànmàgiảnggiảitâmlýcủaÁitình,cậukhuyênnamnữđồngbàochẳngnênkhinhthườngÁitình,phảidùngnómàxâydựnggiađìnhtrămnăm,chớđừngcậynómàgiúpvuitrongmộtlúc.Nghecặptìnhduyênnàoyêunhaurồilạilẳnglơmuốnrờirã,hoặchăngháitoanphốihiệpmàbịthântộccảnngăn,thìcậuchịukhógiúpkếgiúplờiđểphátantrởngại.HaynhànàosắpđănglờicáophólênmặtbáochothântộcxagầnhaybiếtrồicậucònthícôngđếndựtiệccướiđặngtántụngÁitìnhlànềntảngthiênnhiêncủagiađìnhvàchúcmừngchohaihọtrămnămvữngbềntơtóc.TuycậutậntâmnỗlựcphụngsựvàđắpbồiÁitìnhkhôngkểmệtmỏi,songmộttaykhóvỗchokêu,lờinóihaymànóiragiữabãisamạcmênhmônglàmsaomàcótiếngdội.BởivậymặcdầuhoạtđộngráoriếtmàbồiđắpÁitình,lượnsóngpháhoạicứtràntớinhưnướcbểbờ,cậuchậncảnđầunầy,nótrànvàođầunọ,cậuchạychọtlăngxăngmàcoilạikhôngcóhiệuquảgìhết.Trongkhoảngvàibabữa,cókhimỗingày,cáctờbáocũngvẫncònđăngtincặpvợchồngnầyđãnộpđơnxinphânly,cặpvợchồngkiađãđượcánpháônthú.Chịđànbànầyvìghentươngnêntựtử,hoặcchếdầumàđốtchồnghoặctrathuốcđộcmàgiếtchồng.Anhđànôngkiavìyểmcựunghinhtânnênbỏvợconbơvơnghèokhổ.Cậutrainầygạtgáigieotình,làmcholemluốctiếttrinh,rồingảnhmặtđitìmchỗkhácmàgâytaihạinữa.Côgáinọđãnặnglờinguyềnướcvớichungtìnhrồithấyngườikhácgiàusanghơnthìphụtìnhcũmàgầyduyênmới.CậuThứTiênđứngtrướcnhữngtìnhcảnhtráingượcvớichủnghĩacủacậunhưvậythìcậubựctứchếtsức,bựctứcnhưngkhôngchánnản.Tráilạicậucànghăngháimàđitới,cậucươngquyếtlàmhoài,làmchothiênhạthấuhiểuchánhnghĩacủaÁitìnhđặngtônsùngÁitìnhmàđemlạimỹtụcthuầnphongchoannhàlợinước.Cậuhăngháiđuổitheochủnghĩađếnnỗingàythiênhạnghỉngơimàcậucũngkhôngnằmnhà.SángchúanhựtcậuThứTiênthayđồtửtếrồixuốnggheđòđiquachợCầuKhokiếmxexíchlôraBếnThànhđặngchungchạvớinữtúnamthanhmàgiảibàychủnghĩa.Đingangquatrường"NữLưuhọchiệu"cậuthấycôCẩmHươnglàHiệutrưởngđươngđứngngoàicửatrườngmàngóthiênhạlạiqua,cậuchàocôvàhỏi:-CômạnhkhỏehảcôĐốc?-Cámơn.Mạnhluôn,mạnhnênmớirađứngđâymàchơiđượcchớ.-Thấycôđứngđótựnhiêntôibiếtcômạnh.Nhưngtheođiệuxãgiaolịchsựhễgặpnhauphảihỏithămsứckhỏevậymà.Thếcôđãchọnchủnghĩa"trớtrêu"màthờhaysaonêncôtrảlờitrặctrẹonhưvậyhử?

-Cònnóichủnghĩanữa!Thiệtmấyôngnầysanhchứngbàyđặtnhiềuchuyệnquá!-Khôngphảisanhchứng.Đờinầyphảichọnmộtchủnghĩađểcódẫnđườnglốimàđichohạpvớitâmchícủamình.Tôiphảilàmtheongườita,tôichọnchủnghĩaphụngsựÁitình,làchủnghĩathiênnhiên,kỳcựu,hữuíchchođờihơncácchủnghĩakhác.Tôitưởngcôcũngphảicóchủnghĩarồichớ.-Tôidolươngtâm,dolẽphảimàlàm,khôngcầnchủnghĩagìhết.-Vậychớkhôngphảicôthờchungmộtchủnghĩavớitôihaysao?-Chủnghĩagìmàthờchung?-ChủnghĩaÁitình.-Chachả!Bâygiờôngthảdêăntớisâncủatôinữahaysao?-Không.Tôinóithiệtchớđâuphảichọcghẹo.Tôicóvợmà.Lạicôtuổilớnđángchịtôi.TôithờchủnghĩaÁitình.Tôilàtôngđồcủachủnghĩađó.CólẽnàotôigâyÁitìnhbậybạnhưhọhaysaomàcônghi.Tôitưởngcôthờchungmộtchủnghĩavớitôi,làvìhômtrướccôgặptôi,côchotôihaysắpcóđámcướivàcôhứacôsẽgởihồngthiệpmờitôi.Chừngnàomớicưới?Hổmnaytôicóýtrông,saochưathấythiệp?Cònchờgìnữa?HễgâyÁitìnhthìcướiphứtchorồi?Ngàynàocũnglàngàytrời,cóngàynàotốthơnngàynàođâumàchọnlựa.-Ạ!Đámcướitôinóivớiônghômtrướcđóhưrồi.-Saovậy?-Họtừhônrồi.-Aitừhôn?Côtừhaylàđàngtraitừ?-Khôngphảiđámcướicủatôi.Đámcướitôinóiđólàđámcướicôbạnhọctròcủatôi.Tôiđứnglàmmaimàthôi.-Làmmaigìdởvậy?Saolạiđểhỏngđi?Màđànggáitừhônhaylàđàngtrai?-Đàngtrai.-Ủa!Traigìmàkhờvậy?Gáikhôngchạysaotrailạichạyđi?Thếkhichàngkhôngyêunàngmàtạicôdụdổnênchàngchịu,rồichàngnghelạihoặctánhhạnhnàngkhôngtốthoặcchamẹnàngkhôngxứngđáng,nênchàngtháotrúcchớgì.-Khôngphảivậy.Nàngcósắcđẹp,lạiconbàHuyệngiàucónữa.Nàngyêuchàngđắmđuối.Chàngcũngyêunànghếtsứcnữa.Nhưngchàngviếtthơmànóitạihaiđàngthànhthiệtyêunhauđónênchànghổthẹnmàtừhôn.-Cáigìkỳvậy?Yêunhauthìcưới,cóchỗnàoquấyđâumàhổthẹnnêntừhôn?-Mờiôngvônhàchơi,vôngồiđặngtôinóihếtcôngviệcchoôngnghe.Tôisẽchoôngđọcbứcthơtừhônnữa.CậuThứTiêntheocôCẩmHươngvôphòngkhách.CôCẩmHươngmờikháchngồi,kêungười

nhàbiểurótbưngrahaitáchtràrồicôngồingangmặtthứTiênmànói:-Việcnầylàmchotôibựctứcbabốnbữarồiănngủkhôngđược.-Tôichưahiểuduyêncớ,màvừanghesơquatôicũnggiận.Yêunhausaolạikhôngchịucưới?-Vậymớitráiđời.Ngượcngạoquá!Tôilàmmaitôithấtcônggầncảtháng,màtôilạicònphảixuấttiềnnhàmàchomượnđặngmayáoquần,sắmgiàyvớ,mualễvật,trảtiềnxe,tốnhaotôigầnbạcngànchớítsao.Chừngđànggáingườitabiểuchọnngàycướithìviếtthơléngởimàtừhônrồitrốnđimất,khôngchotôihaybiếtgìhết!Ôngnghĩcoiđángtứchaykhông?-Côbịđiếmgạtcôđặngsắmvikiếnđủrồinódôngchớgì.-Cóphảiđiếmđâu.Điếmgìmàkhờquávậy.Thiệtbanđầumớihaytintôicũngnghĩnhưvậy.Nhưngtôixétkỹlại,vợyêumàmẹvợcũngcưngquá,nếuđiếmthìlàmđámcướiriếtđặngvềđónằmchổngcẳngmàăn,sướngnhưtiên,dạigìlạitừhônbỏmàtrốn.-Màaiởđâukỳcụcvậy.Cônóithiệtchotôibiếtđặngtôikiếmmàđiềutracoitạiduyêncớnàomàtrốn.Tôiđemchủnghĩacủatôiratôigiảngchocậutanghe,rồitôidắtcậutavềđặnglàmđámcưới.-Chachả!ÔnglàmđượcnhưvậyconBạchYếnnómangơnônglắm.Tộinghiệphổmnaynóthươngnhớ,nókhóckhôngráonướcmắt.Màtôiđâycũngcámơnôngnữa.Chớtôitốnbạcngànmàvôlốithiệttôitứctôiquá.-Màaiđâuxincônóichorànhrẽđặngtôibiênrồitôiđikiếmdùmcho.CậuThứTiênlấycuốnsổtayvớicâyviếtmáyramàchờngheđặngbiên.CôCẩmHươngmớinói:"TôicóquenvớicậuChâuTấtĐắclàconcủaôngPhủĐàohồitrướcởdướiLongXuyên!HồinhỏcậuhọctạiSàigònđâyđượcmấynămchamẹgởiởnhàtôi,vìvậynêntôicoicậucũngnhưemcháu".LúcđóôngPhủcótiềnmớichocậuquaTâymàhọcchomau.CậuđiđượcnămsáunămgìđóthìôngPhủmất,bàPhủđánhgiâythépkêucậuvề.CậucóbằngTúTàikỳnhứtquakỳnhìcậuthirớtnênphảitiếphọclạiđặngcóthinữa.Térachưakịpthimàchamẹkêuvề,nêncậuphảibỏmàvề.Vìkhôngcóanhem,lạilúcấygiađạokhiếmkhuyếtkhôngthểởhọcthêmnữađược.Vềởnhàchừngvàinămthìbàgiàcậumấtnữa.Còntrơtrọimộtmình,cậubuồn,nênbánhếtđồđạcmàtrảnợchomẹ,còndưchútđỉnhcậubỏtúiđilênSàigòn.TuychưacóđủbằngTúTàitoànphần,songtheohọclựccủacậuthìcậuđilàmviệcmànuôisốngcólẽkhôngkhó.Ngặttâmtrívớiđầuóccủacậukhônggiốngngườita.VớibằngTúTàiphầnthứnhứttựnhiênlàmviệclươngbổngíthơnngườicóbằngtoànphần.Cậubấtbình,cậunóicậucóhọctoángầnhainăm,cậukhôngchịuănlươngthuamấyngườimaymàthiđậu.Câụkhôngthèmlàmviệcsởnàohết.CậulàmquenvớihaithầyởgầnchợTháiBìnhrồihaithầymờicậuởchungtrongmộtcănphốchậthẹp,thiếuvệsinh,thiếutiệnnghi,vậtgìcũngthiếucả.Haithầyđómộtthầylàmgiáosưtrongmộttrườngtưthục,cònmộtthầy

làmviệcchomộthãngbuônmàlạihamtậpviếtvăn.ÔngGiáosưthìkiếmmấyhọcsanhgiàumàmuốnhọcriêngtoánphápchocậuTấtĐắcdạy.Cònthầylàmviệchãngbuônthìxúicậuviếtbàirồithầyđemchomấynhàbáođăng,họtrảtiềnbútphíchocậuxài.Cảbangườikhôngcóvợcon,khôngcóbồibếp,màchungsốngvớinhaunhưvậycoibộcũngvui.Lúccótiềnnhiềuthìdắtnhaulạitiệmlạiquánmàăncơm.Bữanàothiếutiềnmuabánhmìlạpxưởngvềnhàănvớinhaurồiuốngnướclạnhcũngđược,đồđạcthìkhôngcógìlắmđãđành,màáoquầnthìcũnglôithôichỉcómộtbộđồnỉ,đểtrongbangườimàngườinàocầnphảiđiđámtiệcthìlấymàbận.Đóbangườichungsốngcảnhđờikỳcụcnhưvậyđó,màaicũngvui,chớkhôngbiếtbuồn.Tuyhọđồngtâmchívớinhau,songđầuóchọlạikháchẳn.Mỗingườicómộtchủnghĩariêng,aithờchủnghĩanấy,khôngaichịuphụcai".CậuThứTiênbènchậncôCẩmHươnglạimànói:"Ạ!Cóchủnghĩariêng!Xincôchậmchậmmànóitênhọvớichủnghĩacủamỗingườichotôibiênđặngtôinhớ."CôCẩmHươngnói:-CậuChâuTấtĐắcquenvớitôi,cậuthờchủnghĩa"Vôvi"bởivậycậukhôngchịucựcxác,khôngưamệttrí.-Chachả.NhiễmhọcthuyếtcủaLãoTử,TrangTửchớgì.Cònhaicậukia?-CóviệclàmmaichocậuTấtĐắccướivợtôitớiluitôimớiquenvớihaicậukia.CậuGiáosưtênVõLộ,cậuthờchủnghĩa"Vôkhảvôbấtkhả".-Muốnlàm"Thánhchihoà",nênbắtchướccụLiêuHạHuệhồiđờixưa.-CòncậulàmviệchãngbuôntênNguyễnTựCaocậutheochủnghĩa"Tựcaotựtrọng".-Chọnchủnghĩanhưvậychohạpvớitêncủachamẹđặt,màcólẽýcũngmuốnlàm"Thánhchithanh"nhưBáDiThúcTềkhôngthèmănthóccủanhàChâu.NếubacậuđềuthànhthậtmàchếtsốngvớichủnghĩathìtôikhôngdámchêmặcdầucảbachủnghĩađóthấphơnchủnghĩaÁitìnhcủatôi,thấphơnnhiều.Màthôi,cônóitiếpchotôinghecoitạisaocóviệclàmmairồilạicóviệctừhônnữa.CôCẩmHươngnói:-HômSàigòntổchứccuộchộichợ,tôicódọnmộtgianhàngtrongđómàchưngbánhmứt.MộtbuổitốitôigặpcậuTấtĐắcvôxemhộichợ.Tôimờicậutạigianhàngcủatôimàuốngtrà.BàHuyệnHớn,làmộtgóaphụgiàusangởtrênTânĐịnh,cóbiệtthự,cóphốxá,córuộngđất,màchỉcómộtđứacongáitênlàBạchYến,vốnhọctròcũcủatôi.CôBạchYếnmớihơnhaimươituổi,cónếtna,cósắcđẹp,màchưacóchồng;haimẹconmặcquầnáothiệtđẹp.BạchYếnđeoxoànthiệtlớn,mẹconcũngđắtnhauđixemhộichợ,rồicũngghégianhàngtôimàchơi.TôigiớithiệucậuTấtĐắcbữađóbậnbộđồnỉxámcoicũngthiệtsangtrọng.TôichưngcậulàBácVật,chưngnhầuchocậuoai.Haiđànglàmquenvớinhaurồingồiănbánhuốngtrà

màluậnthếtục.CậuTấtĐắcxổranhữnglýluậnnghiêngtrờiđộngđấttheochủnghĩavôvi,vôtưlựcủacậu,làmchomẹconcôBạchYếncườingấtngangấtnghẻo,vuilạikhencậunóinhằmlý,chớkhôngphảikhinhngạochêcậunóiđiênnóikhùng.BạchYếncứđeotheochọcchocậunóirồibiểutôidắtđixemchođủcácgianhàngđặngcódịpmànghecậunóichuyệnthêmnữa.Đichơivớinhaukhắphết,thấyđãkhuyanênbàHuyệnmớitínhtừbiệtmàvề,nhưngbộmẹconcòntiếcnênmờitôivớicậuTấtĐắcbữanàocódịpđilênphíaTânĐịnhthìghémàuốngtrànóichuyệnchơinữa.TôihiểubiếtmẹconbàHuyệncóthiệncảmvớicậuTấtĐắcrồi,bởivậychừngmẹconbàđixa,tôimớiuốmthửbụngcậu,tôihỏicậunhưmuốncướiBạchYếnthìtôilàmmaigiùmcho.Cậutrềmôilắcđầumànóicướivợrồicóconlòngthòngphảilàmmệtnhọcmànuôi.Việcđótráivớichủnghĩacủacậunênkhôngbaogiờcậucónghĩtớiviệccướivợ.Cậunóirồicậutừtôimàđiliền.SángbữasauBạchYếnxuốngtrườngthămtôimànóibàHuyệnbiểuhỏicoicậuTấtĐắchồihômđólàconcủaaiởđâu,cậucóbàconvớitôihaykhông.TìnhthiệttôinóicậulàconcủaôngPhủĐàohồitrướcởLongxuyên.Lúccậucònnhỏchamẹgởiởnhàtôimàđihọcnêntôithươngcũngnhưemcháuchớkhôngcóbàcon.SaucậucóquaPháomàhọcnămsáunăm,vìchamẹlầnlượtchếthếtnêncậuphảitrởvềxứ."CậuThứTiênnghenóitớiđóthìcậucườimànói:-CậuTấtĐắctuyêntruyềnchủnghĩađãcóhiệuquảrồi.Nhờchủnghĩamàcậusốngkhỏicựnhọc,bâygiờsắpcóvợđẹpvàgiàunữa,hènchicậuthờchủnghĩacủacậulàphảilắm.-Vậymàcậukhôngchịumớikỳchớ!MẹconbàHuyệncócảmtìnhvớicậuđãthấyrõràng.Vảquanphủhồitrướcthanhliêmnênôngquađờikhôngcóđểsựsảngìchovợconhết.ThấycậuTấtĐắcvấtvảtôithương,bởivậybữasautôiquachợTháiBìnhkiếmcậutôihỏigắtlạinhưcậubằnglòngcướicôBạchYếnthìtôilàmmaigiùmchocậucóchỗnươngdựakhỏicựckhổtấmthân.Tôigặpđủbacậuởnhàhết.NghetôinóichuyệnlàmmaithìcậuTấtĐắcliềnchưngchủnghĩamàbắtbẻ,khôngchịucóvợmàphảilàmcựckhổđặngnuôivợcon.Tôinóingườitagiàucó,ngườitasẽnuôicậu,chớaicầucậunuôi.CậuTựcaomớibàichủnghĩacậumàcãivớitôi,cậunóilàmtraiphảigiữnhơnphẩm,aiđànhmongđànbànuôimànóichuyệnvợgiàu.Nếuhúnghínhravôđểchovợnuôi,nhưnónuôimèonuôichótrongnhàthìcònmặtmũinàomàngóthiênhạ.MaycócậuVõLộđemchủnghĩa"Vôkhảvôbấtkhả"củacậumàtiếptôi.Cậucắtnghĩachịucướivợhaylàkhôngchịuhailẽấy,muốnlẽnàotựý,lẽnàocũngcócáihaylộnvớicáidở.Chớcònmìnhphảinuôivợhaylàvợsẵnlòngnuôimình,việcđókhôngthànhvấnđề.Vợchồngthìnuôinhau.Vợcótiềncònmìnhkhôngcóthìnónuôimình.Chừngmìnhcótiềncònnókhôngcóthìmìnhnuôinólại.Nếuvợgiàunócótiềnnhiềunóbiểumìnhđừnglàmgìhếtcứănnorồinằmchơiđểchonónuôicóphảinódạinóchịulỗđâu.Nónuôicơmnướctốnhaocóbaonhiêu.Mìnhđútcơmchonócáiđómớiquígiáchớ.Nếunókhôngbiếtsanhcon

thìlỗivềphầnnó,lỗnóphảichịu,nócótráchmìnhđượcđâu.-VõLộcắtnghĩanhưvậythìđúngtheochủnghĩacủacậuthiệt.-Ừ,nhờcắtnghĩakỳcụcnhưvậycậuTấtĐắcmớichịucướicôBạchYến.Nhưngcậuthannếungườitahỏicậulàmsởnào,cậukhôngcólàmgìhếtsợngườitachêhọkhônggảthìcậumấtthểdiện.Tôinóitôibảolãnhviệcđóđừnglohọchê.VìđêmtronghộichợtôiđãgiớithiệucậulàBácVật.VậycậucứkhoecậucóbằngcấpBácVậtthuộcvềhầmmỏ,cóhộiđitìmmỏvàngmỏbạctrênLèonănnỉcậugiúpsức.Cậuđãhứalời.NgườithaymặtchohộiđãviếtthơvềtrụsởbênPháprồichỉcònđợibanQuảntrịcủahộitrảlờithìcậuđilênLèotìmmỏ.-Dùngchướcnhưvậymàcướivợgiàuthìhợplýlắm.Saucóđổbểthìthiệtlàđàomỏchớđâuphảidối.-Vậychớsao.Cóvậymớitrúngtheotrongkinhnói:"Cáigiảđólàthiệt,cáithiệtlạilàgiả".Nhưngcóđổbểđâumàlo.TôibiếtbàHuyệngiàucó,màbàcómộtđứacon.HễbàchịugảthìbàcóchođilênLèođâumàsợ,mỗithángcólươngbạcmuônbàcũngkhôngham.CậuTấtĐắclạithankhôngcóáoquầnchotốt,màcũngkhôngcótiềnbạclàmsaocướivợchođược.Tôihứatôibaochocậuhếtthảy,dầutốnmấyngàntôicũngxuấtcho.NhưngtôigiaochừngcướiBạchYếnđượcrồithìònỷvớivợkiếmtrảlạichotôihaingànmàthôi.Cậuchịu,nhưngcậubuộctôilại,nếucướikhôngđượcthìhuề,cậukhỏitrảgìhết.Cậuviếttờgiaokếtchotôicầm.TôimớidắtcậuđimaymấybộđồTâythiệtbảnh,sắmgiàynónđủbộvậnhết,rồitôilênnóivớibàHuyện.Bàsẵnlòngchịugả,nhưngcươngquyếtbắtrểởvớibà,khôngchịuchođiLèo.-Vậythìtrúngkếrồi.-Trúngngay.BàHuyệnchọnngàyvớitôirồidắtcậulênăncơm.Bàcómờikháchítngườinhưđilễcầuthân.ChủkháchđềuquítrọngcậuTấtĐắc,aicũnggọicậulàBácVậtngonlành.GiữađámđôngbàHuyệnlạinóicôngkhaibàkhôngchocậulênLèomàtìmmỏtìmmồnggìhết.Bàbiểuviếtthơmàrútlờihứalại.Ăncơmtốirồikháchđànôngvềhết,cònmấybàởlạiđánhbàichơivớitôi.TấtĐắcvớiBạchYếndắtnhauravườnhoamàtròchuyệncoibộmùilắm.Haingườihẹnhòvớinhaurồitớichủnhậthaingườixuốngnhàtôimànóichuyệnđặngđịnhngàycưới.TôitínhchướcđiSàigònđểchohaingườinóichuyệnthongthảcảmộtbuổisớmmơi.VậymàvềrồibữasauTấtĐắcviếtthơgởichoBạchYếnmàtừhôn,thiệtkhôngbiếtsaomànóiđược.BạchYếntiếpđượcthơlậtđậtlênxeđemxuốngchotôiđọc.Côkhóctứctủithiệttộinghiệphếtsức.Tôigiậnquá,tôidắtBạchYếnlênchợTháiBìnhmàkiếm,thìhaicậuTựCaovớiVõLộnóiTấtĐắttomgópáoquầnvôhoalymàđihồikhuya,khôngchobiếtđiđâuchỉnóikhôngthèmởđấtSàigònnữa,màđếnchếtcũngkhôngtrởvềđây.BạchYếnnghenhưvậycôtốitămmàymặtmuốnxỉu.Tôiphảiđỡcôlênxedìudắtcôvềtrườngđặnganủicô.Cônằmkhóchoài,cônóinếucóaichịuđikiếmTấtĐắcmàđemvềchocôthìtốnhaobaonhiêucô

cũngchịu.Tôicũngphiềnquá.Tôiđãtốngầnbạcngànchẳngnóilàmchi.CậuTấtĐắcbáohạichotôimấtlòngtincậymẹconbàHuyện,cáiđómớikhổchotôilunglắm.TôianủirồiđưaBạchYếnvềđặngtôixinlỗivớibàHuyện.Tôiphảihứatôikiếm.Ngặttôilàmsaobỏtrườngmàđikiếmchođược.-Trongbứcthơviếtđểlạimàđi,CậuTấtĐắccónóirõtạicớnàomàcậutừhônhaykhông?-Cóchớ.CậuthúthiệtcậulàthằngđiếmcậudùngchướcgiảdốigạttôimàcậytôilàmmaiđặngcướiBạchYến,chớthiệtcậukhôngcóbằngBácVật,màcũngkhôngaicậylênLèomàtìmmỏgìhết;chớchimẹconbàHuyệnlàngườiháodanhháolợithìcậugạtluônđể"đàomỏ"nhưthiênhạchocóvợđẹpmàâuyếm,chocómẹvợgiàumàcậynhờ.Chẳngdèđượcgầngủimấylần,cậunhậnthấybàHuyệnlàngườiđúngđắnthànhthậtthươngyêucậu.CònBạchYếnlãngmạnđatình,saymêlờidụdỗmàyêucậumộtcáchmùquáng,tạivậynêncậuhồitâmbấtnhẫn,khôngnỡmangmặtnạmàthựchànhchướcgiảdốiđược.TạiBạchYếnyêucậumêmẩn,màbâygiờcậucũngyêucôđắmđuốinữa,nêncậukínhtrọngtìnhyêurồicậuhổthẹnvềcáchgiảdối,cậuphảidứttìnhmàtừhônđặngxalánhchokhỏithẹnvớingườiyêu.-NếuvậythìcậunầybiếtnângcaoÁitình,cậucũngthờmộtchủnghĩavớitôimà.Tôiphảitìmchođượccậuđặngtôinóichuyệnrồilậpthếbiếntìnhgiảratìnhthiệtchohaiđàngsumhiệptrămnămmàvuithúgiađình.Chớchitôiđượcxembứcthơtừhôn,tôixemxétýtứchâuđáo,thìtìmgặptôinóichuyệnmớidễ.-Tôicóchépmộtbổntôicấtđây.Đểtôilấychoôngxem.BổnchánhcôBạchYếngiữ.CôCẩmHươngmởtủlấybổnsaotraochoThứTiên.Cậuxemsơquarồicậuxinchomượnđemvềcậuchépmộtbổnnữa,hứabữasaucậusẽtrảbổnnầylạichocô.CôCẩmHươngthấyýThứTiênsốtsắngmuốnkiếmgiùmTấtĐắcthìcôtínhlàmvuilòngkháchnêncônói:-Ôngcấtluônbổnđómàđikiếmdùmluôncũngđược,khỏichépthấtcông.ĐểtôibiểuBạchYếnchépmộtbổnkhácchotôi.Mấybữaràytôitứcquánênđọcđiđọclạihoàinêngầnthuộclòng.ÔngkiếmđượcTấtĐắcthìtôicámơnônglắm.-Tôiphảikiếmchođượctôimớinghe.NgaybâygiờtôiphảiđiquachợTháiBìnhđặnglàmquenvớihaicậuTựCaovớiVõLộmànóichuyện.Vớicôthìhọgiấu,cònvớitôichắccólẽhọnóithiệt.Màtôicócáchnóichuyệntôidụhọlầnlầnlàmchohọtinrồiviệcgìkínchomấyđinữahọcũngnóihết.-Ừ,ôngránnóigiùm.ÔngmuốngặpcôBạchYếnhaykhông?-NếutôiđượcnóichuyệnvớicôBạchYếnvàbàHuyệnHớnthìcànghay.Tôidọtìnhýhaimẹconđặngtôiđìềutrachodễ.-Bữanaychúanhựttôirảnh.Tôimuốnmờiôngchiềunaylối4giờ,trờimátôngđivớitôilênTânĐịnhđặngthămhaimẹconbàHuyện.

-Được,đúng4giờtôisẽquađây.BâygiờtôiphảiđiquachợTháiBình.CậuThứTiêncáotừmàđi.CôCẩmHươngđưakháchracửa,tronglòngmừngthầm,mừngcóngườisốtsắnggiúpmìnhmàtìmTấtĐắc.

Chươnghai:DỄGÌTÌMKIẾM

Ngườiđibanđêmtămtối,maycótrờichớphaylàgặpvàiconđômđốmcũngđỡkhổítnhiều.TấtĐắcđimất.CôCẩmHươngbốirối,khôngbiếtcậuđingãnàomàtìm.Tìnhcờcóngườivìchủnghĩa,vìnhiệmvụ,quyếtđikiếmTấtĐắcđặngdụdỗtrởvềcướiBạchYến,khôngđợicôcậymượn,CẩmHươngmừngquá,mừngchắccuộctìnhduyêncủaBạchYếnkhỏihưhỏng,mìnhkhỏihổngươivớimẹconbàHuyện,màsốtiềnmìnhđãrarồicũngsẽđòilạiđược,bởivậycôhânhoanvôcùng.ThứTiênđirồithìCẩmHươngthayáovàlênxeđiTânĐịnhđặngthôngtinchomẹconbàHuyệnHớnhayliền,haycóngườisốtsắnglãnhđikiếmTấtĐắcgiùmcho,lạihaychiềunayngườiấysẽđếnnhànóichuyệnchohiểurõtìnhýđặngtìmgặpTấtĐắcthìdễphântrầnvớicậumàđemcậutrởvềcholoanphụngđủđôi,chosắccầmhòanhịp.MẹconcôBạchYếnđươngbuồnrầu,conthấttìnhcứnằmtrongphòngmàkhócthầm,khócvìduyênphậnlỡlàng,màcũngvìlửatìnhvừamớicháyphừngrồilạitắtmất.Cònmẹlạinằmchèoqueongoàiván,phiềnvìcáimơmộnggảconchongườitửtế,khônngoan,họcrộng,đãtanvỡ,lạicònbuồnkhôngbiếtphảiănnóilàmsaovớibàconquyếnthuộcbâygiờ.ThìnhlìnhcôCẩmHươngxăngxốmbướcvô,thấybàHuyệnnằmdàudàu,côliềnnói:"ThưabàcóngườithờchủnghĩaÁiTình,haychuyệncậuTấtĐắctừhônthìbấtbình,nênhăngháichịulãnhđikiếmmàdắtcậuvề."BàHuyệnnghenhưvậythìlồmcồmngồidậy,côBạchYếnnghetiếngcôCẩmHươngnghicótintứcvềTấtĐắcnêncôcũnglậtđậtbướcra.BàHuyệnhỏicôCẩmHương:-HọlãnhđikiếmTấtĐắchọcóđịnhtiềnthưởnglàbaonhiêuhaykhôngvậycôĐốc?-Không,không.Ôngnầylàmộtnhàvănlãnhmụckhảocứuđặngviếtbàiphóngsựchonhàbáo.Vìôngthờchủnghĩa"nângcaoÁitình"cốgắngkếttócxetơchonamthanhnữtú.ÔnghayTấtĐắcvớiBạchYếnđãyêunhaumàvìmộtchuyệngiễucợtmàchơikhôngđángkể,lạilấyđólàmhổthẹnmàrãrời.Ôngtứcgiậnôngquyếthàngắnlạikhôngchogươngbể,chớ

khôngphảilàngườilàmmướnmàtínhtiềncông.Ôngvìchủnghĩachớkhôngphảivìtiềnbạc.-Chủnghĩa!Chủnghĩa!Tạisaobâygiờaicũngbàychủnghĩanhưvậykhôngbiết.CậuTấtĐắccũngvìchủnghĩanênsanhchuyệnrắcrốiđó.Nhưôngnầyvìchủnghĩaôngkhôngtínhtiềncôngthìtôicũngphảichịutiềnxechoổngđikiếmchớ.CôĐốcnóivớiổngránkiếmchođượcTấtĐắcmàđemvềđâyđặngtôinóibađiềubốnchuyệnchocậungherồicậusẽđichớsaolạitrốnmàđimất,khôngkènkhôngtrốngchihếtvậy.CôBạchYếnnói:-Thôimáà!Nếungườitatrởvềthìthôi,chớmácònbắtlỗibắtphảichosanhchuyệnnữalàmchi.-BàHuyệnnói:-Conđừngcónóidạinhưvậy.ĐờinaybịchủnghĩalộnxộnlàmrốiloạnđầuóccủacậuTấtĐắc.Cậulínhquýnhđibậybạnênlầmlỡrồicậuhổthẹn.Málàmmẹmálớntuổi,mácókinhnghiệmvềđườngđời.Máphảilàmchocậuđịnhtríyênlòngđặngcậubớthổngươi,rồicậumớibìnhtĩnhmàsốngtheođờiđượcchớ.Nếumálặngthinhthìcậucứáingạitronglòng,sốngmàkhôngvuithìsốnglàmsaođược.CôCẩmHươngnói:-LờibàHuyệnnóirấtphảilắm.EmBạchYếnchẳngnêncãivớibà.Emphảibìnhtĩnhđểchobàvớicôlocho.ChừngkiếmđượccậuTấtĐắcđemvềđâyemcũngđừngnóigìhết.Bàvớicôđủlờimànóichuyệnphảiquấyvớicậumà.BạchYếnnói:-Chuyệnsậptrờimàbìnhtỉnhsaođượccô.EmmuốngặpôngnàolãnhđikiếmanhTấtĐắcđó,đặngemnhắnítlời.CôCẩmHươngcườimàhỏi:-Ạ,emmuốngặpôngThứTiênhả?Chiềunayemsẽgặp.HiệngiờổngđươngđithămhaicậuTựCaovớiVõLộđặngdọhỏicoicậuTấtĐắcđingãnàođặngổngtheo.ỔngtỏýcũngmuốnđithămbàvớiemđặngdọtìnhýmànóichuyệnvớicậuTấtĐắcchodễ.Côcóhẹnvớiổng4giờchiềunayổnglạinhàcôrồicôđưaổnglênđâyđặngổngnóichuyện.Chừng4giờmộtkhắcthìcôvớiổngsẽlêntới.BàHuyệnnói:-Đượcchiềuổnglênthìtôisẽtỏýcủatôichoổnghiểu.CònconBạchYến,connóiconmuốnnhắnvớiổngítlời,nhắnsaođócon?BạchYếnnói:-ConsẽdặnổngnếukiếmgặpanhTấtĐắcmàảnhcựnựkhôngchịutrởvề,thìổngphảinóichoảnhbiếtrằngmáđãđịnhgảconchoảnhrồithìconchỉbiếtảnhlàchồngmàthôi.Nếuảnh

khôngvềthìconởđộcthânmàchờảnhmãnđời,conthềkhônglấychồngnàokhác.CôCẩmHươngngóbàHuyệnmàcười.BàHuyệnnói-Hổmnaynócứnóinhưvậyhoài.Phảilàmsaomàkiếmchođượcchớ.CôCẩmHươngnói:-TôisẽcậyôngThứTiêncốgắngtìmchođược.Đểchiềutôiđưaổnglênđâyrồibànóithêmnữachoổngvuilòngmàgiúpmình.CôCẩmHươngbiểuBạchYếnchépbứcthơcủaTấtĐắcmàchocômộtbổnkhácvìbổnđưahômnọcôđãgiaochoôngThứTiênrồi.BạchYếnhứachiềucôsẽđưacho.CôCẩmHươngcáotừmàvề.MớibagiờrưỡichiềumàcôCẩmHươngđãsửasoạnrồihết,chờcậuThứTiênquatớithìđiliền,kẻomẹconbàHuyệntrông.TuyhồisớmmơibàHuyệnnóikínđáomàcôhiểu,bàmongchoTấtĐắctrởvềđặngbànóichocậubiếtbàxoábỏchuyệnBácVậtgiảlàchuyệngiễucợtkhôngkểlàmchi,nóirõchocậuyênlòngmàcướiBạchYếnchocôhếtbuồn,bàđãgiaokếthủybỏviệcđilênLèomàkiếmhầmmỏ,baonhiêuđókhôngđủthấybàkểconngườichớkhôngkểbằngcấphaysaomàsợ,hổthẹnnênbỏđimất.Đúnggiờhẹn,cậuThứTiênquatới.KhôngđợicôCẩmHươnghỏi,vừabướcvôthìcậunóihồisớmmơicậukiếmđượcchỗởcủaTựCaovàVõLộrồi,nhưngchúanhựthaicậukhóacửađimất,nênchưagặpđược.VậytốinayhoặctốimaicậusẽquaTháiBìnhmàkiếmnữa.CôCẩmHươngbènbiểungườinhàkêuhaichiếcxíchlôrồimờikháchrađiliền.BàHuyệnHớnhaytrướcnênsắpđặtsẵnsàng,bàsaingườiđichợmuabánhngọtvàbiểuchịbếpnấutrướcmộtấmnướcsôibàdặnBạchYếnbìnhtĩnhvàdèdặtđểchobàliệumàđốiđãivớikhách,bởivậycôCẩmHươngbướcvôgiớithiệuôngThứTiênlànhàvănkhảocứuphongtụcđểnângcaoÁitìnhthìbàHuyệnvớicôBạchYếnvuivẻtiếpchào,mờikháchngồitạisalông,ôngThứTiênngồimộtbên,côCẩmHươngngồimộtbên,bàHuyệnngồighếdàiphíatrong,cònBạchYếnthìravôthôithúcvàchỉbiểuchogiadịchbưngnướcbưngbánh.CôCẩmHươngkhởiđầunói:-ThưabàHuyện,ôngThứTiênđâylàngườisùngbáiÁitình.ÔnghaycậuTấtĐắclàconcủamộtôngPhủquácố,sắpthànhhônemBạchYếnlàconcủamộtôngHuyệncũngquácố,vậylàđươngmônhộđối,vừalứaxứngđôi,màrồiônglạinghecậuTấtĐắcthốithoáttừhônbỏđimất,ônglấylàmbấtmãn.ÔngmớicậytôitiếndẫnđặngônghầuchuyệnvớibàHuyện,tìmhiểunguyêndosựthốithóatđóngỏhầuôngtheodấucậuTấtĐắcmàkhuyêngiảichocậuhồitâmtrởvềtácthànhcuộcnhơnduyênkhởiđầuđãtốtđẹp,ainghecũngkhenngợi.CậuThứTiêntiếpnốiliền:-CháuxinlỗivớibàHuyệnviệcnhàcủabàHuyệnmàcháuxenvôbànluậnhoặchỏihanthì

thiệtcháuvôlễlắmvậy.Sởdĩcháubạoganđếnđâykhôngphảicháucóýtọcmạch,chánhlàvìthuởnaycầmcâyviếtcháucứthànhtâmnângcaoÁitìnhlàmộtmốitìnhthiênnhiênkỳcựu,doTạoHóađặtratừkhimớicóloàingười.Tạitrảiquamuônngànđời,conngườihẩnghờđểphailợttìnhthiêngliêngcaocảđóđi,tìnhcầnphảicũngcốmuônloàimớipháttriển.Mãiđếnmấyđờisaunầyáitìnhlạcmấtchánhnghĩahóaramốitìnhnhảmnhí,nguyhiểm,thấphèn.Cháuthấyvậy,bựctứcchịukhôngđược,nênmấynămnaycháuhiếnthânphụngsựáitình,quyếtnângcaotìnhấy,quyếtlàmchothiênhạhiểuchánhnghĩacaocảcủanó,đặngnhờnómàtạoanvuichogiađình,xâyphúcườngchođấtnước.HaybàHuyệnđãđịnhcuộchônnhơntốtđẹpchocôem,màtạicậuTấtĐắcvìcáiliêmsỉlỗithờicậuđểýhiềmnghihóaratrắctrở.Vậycháuquyếttìmchođượccậuđặngcuộctìnhduyêncóthủycóchung,chớkhôngnênbỏdởchokẻbuồnngườiđợi.Nhưngtrướckhiđikiếm,cháumuốnhiểuýcủabàHuyệnvớicôemđốivớicậuTấtĐắc,đặnggặpcậucháunóichuyệnvớicậumớimạnhmiệng.TạinhưvậynêncháumớicậycôĐốcdắtcháuđếnđây,chớcháukhôngcóýgìkhác.BàHuyệnchúmchímcười.BàmờiôngThứTiênănbánhuốngtrà.CôBạchYếnbưngdĩabánhmàmờikháchrồicôngồimộtbênmẹmànghenóichuyện.BàHuyệnmớinói:-Ônglolàloviệclớn,lochấnhưngmỹtụcchoxãhội.Nhưngviệcđónólạiliênhệđếnviệcnhàcủatôibâygiờ.Vậymẹcontôicámơnônghếtsức.Đểtôitỏgiađạocủatôichoônghiểu.Tôigóabụa,lạikhôngcócontrai,chỉcómộtchútgáiđâymàthôi.Từngàychanóquađờithìmẹcontôihủhỉvớinhau.Tôichămnomchoconhọcchữđủviếtvậythôi,rồitậpchonóbiếtnữcôngnữhạnhđặngsaunóhiểuphậnsựcủangườinộitrợ.Tôikhôngcócáithamvọngtrậtvọcnhưngườita.Nămnaycontôilớnrồi.Tôitínhkiếmngườicôicúttôigảnóđặngvợchồngnóởvớitôi,chớgảchongườicóchamẹthìnóphảivềnhàchồngởlàmdâu,tôisốnghiuquạnhchịusaođược.CôĐốchọcđâylàthầycũcủaconnhỏtôi.Côhiểuýtôi,cômớilàmmaiconnhỏtôichocậuTấtĐắc.Cậuđúngvớiđiềukiệncủatôimuốn:câụmồcôicảchamẹ,lạikhôngcóanhemchihết.Hơnnữacậuvốnlàconnhàquan,tựnhiêncógiađìnhgiáodục.CậucóquaPhápmàhọcnămsáunăm,tựnhiênkiếnthứcrộngrãi,họclựcđủdùng.Cógặpcậuđượcvàilầntôinhậnthấytánhtìnhvuivẻbặtthiệp,tuyưaphalữnggiễucợt,songlờinóinhonhãdễthương.Tôinghĩnhàtôikhôngphảigiàusanggì.Trờichomẹcontôicóđủcơmănvậythôi.Connhỏtôikhôngcótàinghề,cũngkhôngcónhansắc.NólàmbạnnhưcậuTấtĐắcvậythìvừa,monggảnóchoBácVậthayBácSĩlàmchi.Tôilấychimànạpcủahồimônnênmonggảchobựccaothượng.TạinhưvầynêntôichịugảconBạchYếnchocậuTấtĐắc.Nghĩvìcậucôicútmàcontôicũngvậy,tôimuốntínhvớicôĐốclễcướigảkhôngnênlàmrìnhrang.TôiđịnhngàyrồimờibàconítngườitớiăncơmchơichocậuTấtĐắclàmlễramắtthântộc,tụcgọilà

lễcầuthânhoặclễSơVấn,đểthếchođámhỏi,rồichọnngàythángtốtsẽlàmlễcưới.Màlễcướitôicũngtínhlàmchogiảntiện.Cậuởchungchạvớianhembạnchậthẹpkhôngnênnhómhọrướcdâurìnhrang.Họđàngtraitớilàmlễrồinhậpphòngđànggáicũngđược.TôivớicôĐốctínhdễlắm.Đãthươngnênmớigả,còntínhlàmkhónổigì.Hômnọconnhỏtôiđichợ,sẵndịpnóđiluônvôCầuKho,màthămcôĐốc.TìnhcờnógặpcậuTấtĐắccũngxuốngđóchơi.Haiđàngnóichuyệnvớinhau,bàntínhngàycưới.Cậucótánhưagiễucợt,lờiquatiếnglạicólẽconnhỏtôithiệtthàkhờkhạo,nónóitrốngtrảisaođó,làmđụngchạmlòngtựáicủacậumànókhôngdè.Cậubuồnnênbửasaucậumớigởithơtừhônrồibỏđimất.Tôixemthơrồitôirầyconnhỏtôi.Tôihỏinócókhinhngạocậu,haygiễucợtcậuđàomỏđàomồnggìhaysaomàcậuphiền.Nónóinókhôngcónóichuyệnkỳcụcnhưvậyhồinàohết.Tôiđọcthơkỹlạithìcậukhôngcóýphiềnmẹcontôi.Tráilại,cậunóicậukínhtôi,cậuyêuconBạchYến,nhưngvìkínhvìyêuđónêncậuhổthẹnvềsựgiảdối,khôngcóbằngcấpmàcậuxưnglàBácVậthầmmỏ,bởivậycậumắccỡkhôngmuốnchoBạchYếnthấymặtcậunữa.Cuộchônnhơnsắpthành,màtạivìchútđó,tạihiểulầm,nênphảitanvỡ,chớkhôngcógìhết.CậuThứTiênnói:-Thưabà,côĐốccótraobổnsaobứcthơtừhônđóchocháuxem.Cháuđọcđiđọclạirấtkỹ,thìchỉcócáiđiểmđómàcậuTấtĐắc,vìcậugiữliêmsĩtháiquá,nêncậuáingại,chớkhôngphảicậuphiềnbàhaylàchêcôemvềchỗnàohết.Tráilại,cậutựxétphậncậumàcậutừhôn,chớkhôngcótráchai.Thếthìcũngdễcắtnghĩachocậuhiểu.Nhưngtrướckhigặpcậu,cháumuốnbiếtcoiýbàvớicôemcóchấptráchcáiviệcmàcậugọilà"tộigiảdối"và"mưuđiếmđàng"đóhaykhông,rồicháusẽđikiếmmàgiảihoàchotóctơkhỏiphânrẽ.BàHuyệnbựtcườilớnvànói:-TrờiPhậtơi!Lờinóigiễucợtvớinhauđểnghechơichovui,bữamớigặpnhaulầnđầutronghộichợ,cóailưuýlàmchimàchấptrách.Việcđónhưvầyđểtôithuậtlạichoôngnghe.Lúchộichợtôivớiconnhỏtôivôxemchơi.ĐếngianhàngbánhmứtcủacôĐốcđâyhaimẹcontôigặpcậuTấtĐắc.CôĐốcgiớithiệuđặnglàmquenrồicômờihếtănbánhuốngtrànóichuyệnchơi.CậuTấtĐắccótánhvuivẻnêncậukiếmchuyệnchọccôĐốcđặngcườichơi.CôĐốccũngvuimiệngcônóigiễulại.CôkêuônglàBácVật,BácVậtđàomỏ,nóichơichovuichớcógìđâu.TôicũngnhưconBạchYến,mẹcontôikhôngđểý.CáchítbữacôĐốclênthămtôi.Cônóichuyệnlàmmai.Tôihỏithămgiađìnhgốcgáccủacậu.Tôihỏiýcontôi.Tôinhậnthấycậucóđủmấyđiềukiệnkénrểmàtôimongướctheonhưlờitôinóivớiônghồinãyđó,vìvậynêntôichịugảchớnàophảimẹcontôilầmtưởngcậucóbằngBácVậtnênmớihamgảđóhaysaomàcậuhổthẹn.Cậunghĩtôilầmtéracậukhinhrẻtôiquá,khitôimêchứcBácVậtchớkhôngbiết

nhơnnghĩachihết.Tuytôiđànbàdốtnátsongtôicũngbiếtgiátrịconngườicaohaythấpđềutùytâmchí,tùygiáodục,tùyphongđộ,chớphảitùyhọcnhiềuhayít,tùybằngcấplớnhaynhỏđâu.CậuTấtĐắcnóicậuhổthẹnmàcậukhôngdènóinhưvậylàcậukhitôi,cậulàmchotôiphiền.Thiệthổmnaytôiphiềncậulunglắm,phiềnvềchỗđó,chớkhôngphảiphiềncậugạtgẫm.ThứTiênnói:-Bànóinhưvầycháumớihiểu.LờinóichơimàcậuTấtĐắcnhẹtánhcậudễcảmdễsầuquánênsanháingạirồihổthẹn,đểcháukiếmđặngcháucắtnghĩachocậuhiểu.-Ừ,ôngcógặpcậuônglàmơnnóigiùmchocậubiếtmẹcontôikhôngcótưởngcậulàBácVậthồinàođâumàcậunóigạtrồicậumắccở.Tráilạiđọcthơcủacậutôiphiềnnhiều,phiềncậukhinhkhitôi,cậuđãchotôimùquáng,màtừhôn,cậucũngkhôngthèmđếnnóitrướcmặttôi.CậubỏđimấtlàmchobàconngườitatưởngconBạchYếnhưhèn,hoặchọtưởngtôikhắcbạc,nêngảthiênhạhayhết,màgầncướicậuchênêncậubỏ,khôngthèmcưới.Cậulàmnhưvậymẹcontôixấuhổvớibàconchòmxómchớ,phảihônông?-Thưaphải,bànóiđúnglắm.Đểcháukiếmcháunóihếtchocậubiết,rồicháuépcậuphảitrởvềmàchịulỗivớibà.Cậutrẻtuổinênvụtchạc,làmviệcchicứdotìnhcảmmàlàmđùa,khôngthèmngóảnhhưởngviệcmìnhlàm.-Màvídầucậucóócđiếmđàng,cậychứcBácVậtmàgạttôiđinữa,bâygiờcậubiếtănnănhốihậnthìtôicũnghỉxả.-Bàquảngđạiquá!Đượcbànhạcmẫunhưbàthìquíbiếtchừngnào.-Làmmẹgảconlấychồngthìmongchochàngrểbiếtthươngconmìnhchớmuốnsựgìnữa.CậuTấtĐắcmộthainóicậuyêuconBạchYến,yêunóthìđủrồi.Tôicóđòihỏiđiềuchinữađâu.NàophảingườicóbằngBácVậtmớibiếtyêuvợcònngườikhôngcóthìkhôngyêuhaysao.CậukhôngcóbằngBácVậtmàcậucóbằngliêmsỉ.Bứcthơcậuviếtđólàbằngliêmsỉcủacậu,theotôithìnóquígiáhơncácvănbằngkháchết.-Thưabànóirấtđúng.Nếuđiếmđàngthìcóliêmsỉđâunênhổthẹnmàviếtthơtừhôn.-Ấycũnglàcậugốcconnhàquan,cógiađìnhgiáodụcđầyđủ,nêncậumớibiếtliêmsỉ.-Phảilắm.Cháurấtcámơnbà.Nhờđượchầuchuyệnvớibà,cháumởtríthêmnhiềulắm.BâygiờcháucóđủlờilẽmàthuyếtphụccậuTấtĐắcdễdàng.ThôicháuxinphépcháuvềđặngkiếmhaiôngbạnVõLộvàTựCaoởchungmộtnhàvớicậuTấtĐắcmàdọhỏichobiếtcậuđingãnàođặngcháutheomàbắttrởlại.-Thưakhoan,xinôngngồithêmmộtchútđặngtôihiếnchútđỉnhtiềnlộphíchoôngđixemàkiếm.-Thưakhỏi.Cháuvìchủnghĩa,vìcôngíchmàlàmviệcchớkhôngphảivìtiềnbạcmàthọtiền

củabà.-Màviệcônglàmđónóliênhệđếnviệcriêngcủatôi,thìtôiphảigópsứcvớiôngchớ.BàHuyệnbiểuBạchYếnvôbuồngmởtủlấycáibóptayđemrachobà.BàlấybatấmgiấysăngtraochoThứTiênxincậuthâunhậnđểmướnxeđikiếmTấtĐắc.ThứTiêncứtừchốikhôngchịulấy.CôCẩmHươngcảmphụccáchnóichuyệnkhônngoancủabàHuyệnquá,nhưngmuốnbiếtýThứTiênvàtínhhốithúccậubắttayvàoviệcliền,nêncôcũngtừgiãmẹconbàHuyệnmàvềvớiThứTiên.CôBạchYếnđưakháchratớicửarào,côtraomộtbổnsaobứcthơtừhônchoCẩmHươngrồicônóivớiThứTiên:-Hổmnaymáembuồnlắm.Ôngránkiếmgiùmmàđemvềchomáemhếtphiền.ÔngđemđượcanhTấtĐắctrởvềđâyemmangơnônglắm.Emsẽđềnơnxứngđáng.ThứTiênnói:-Tôilàmthìphảiđược.Côemcứbìnhanănngủchokhỏe.Lâulắmlàvàituầnnữasẽlàmđámcưới.Tôiđượcdựlễcướithìđủchotôivuilòngrồi.Côkhỏiđềnơnchinữa.Nóidứtlờirồi,đủhaixeđemlại.ThứTiênđivớicôCẩmHương.VềdọcđườngcôCẩmHươngnhớtưcáchđànghoàngcủabàHuyệnhồinãy,nhứtlànhớlờinóikhônkhéo,khoanhồng,ônhoà,giảndị,màýnghĩasâuxa,thìcôchúmchímcườihoài.CòncậuThứTiêngặpbàHuyệnkháchẳnvớingườicậutưởngtượngtrongtrítừhồisớmmơi,saukhinghecâuchuyệntừhôn,bởivậyhồinãythìcậungạcnhiên,kínhnểrồibâygiờcậulongại;bângkhuâng,liệucoiphảilàmsaomàtìmchođượcTấtĐắcđemvề,trướcchoxứngvớilòngtínnhiệmcủangườiđúngđắn,saukhỏihổvớichủnghĩamìnhđãkhoekhoangcaocảnênmìnhtậntâmphụcvụ.VìcậuquálonênvềtớiCầuKhocậutừbiệtcôCẩmHươngxuốngđòmàvềluônbênVĩnhHội,nóivềnghỉngơiđặngtốiđithămVõLộvớiTựCao.VềđếnnhàcậuThứTiênnằmkhôngyên.HìnhdángcủamẹconbàHuyệncứvẩnvơtrướcmặt,lờibàHuyệnnóicứvăngvẳngbêntai,lạithêmmấytrămđồngbạcxecậulãnhlấycủangườitanócứnhắcnhởcậuphảisốtsắngkhôngđượcphépdãiđãi,bởivậyăncơmtốirồicậuthayđồđiliền,điquachợTháiBình.ĐếncănphốcôCẩmHươngđãchỉchocậumàhồisớmmơicậuthấycửađóngbìbịt,lạicóốngkhóa,khóangoài,bâygiờcửamởbétcóđốtngọnđèndầuloelétđểtrênbàn.Mộtthầy,ngồitrêncáighếngoàicửakhảycâyđờnguy-ta,cònmộtthầyngồigầnngọnđèntrongnhàmàđọcsách.ThứTiênbướcvôchào.Ngườikhảyđờnbènngưngđờnđứngdậyhỏi:-Ôngmuốnkiếmai?

-Xinôngthalỗichotôihỏithămmộtchút.PhảiôngChâuTấtĐắcởđâyhaykhông?-Phải.Màảnhkhôngcònởđâynữa.Ảnhđãđichỗkhácbốnnămbữarồi.-Tôikhônghay.MàổngđisonghaiôngbạncủaổnglàôngTựCaovớiôngVõLộcònởđâychớ?-Phải,cònởđây.TựCaolàtôi,cònanhVõLộđươngđọcsáchkia.Ôngbiếthaianhemtôihaysao?-Tôicónghedanhhaiông,nhưngchưacóhânhạnhđượcgặpmặt.Hômnayđượcrảnhtôiđếnxinphépmàhầuchuyệnvớihaiông,khôngbiếthaiôngcóvuilòngmàtiếptôichăng?-Được.Chúngtôilấylàmvinhhạnhmàđượcôngchiếucốmớiđếntệxácủachúngtôi.Vậytôimờiôngvô.TựCaođưaThứTiênvôcửa,vừađivừakêuVõLộngồitrongmànói:"AnhVõLộ,cóôngkháchmuốnthămanhemmìnhđây".VõLộbỏsáchđứngdậycúiđầuchàokhách.ThứTiênđứngngóhaicậuchủnhàmànói:-Tôixinphépmàgiớithiệutôivớihaiông.TôilàThứTiên,tậpviếtphóngsựđểđăngbáo.Tôicónghedanhbaôngởchungvớinhautrongcănnhànầy,tuymỗiôngthờmộtchủnghĩariêngsongcũngđượcvuitrongcảnhthânyêuđầmấm.Tôixinthúthiệt,tôicũngcóchủnghĩamàcũngởchungvớinhauđượcthìtôingạcnhiênchútđỉnh.Vìvậynêntôiđếnđâykhảocứucoibaôngnuôitrícaothượngthếnàomàchíhướngkhácnhaulạikhôngmíchnhaunhưvầyđược.TựcCaovớiVõLộcười.TựCaovuivẻkéoghếmờiThứTiênngồi,cònVõLộthìdọndẹpđồđểlộnxộntrênbànđủthứ,rồihaingườichủnhàngồimộtbên,đốidiệnvớikháchhàngđặngdễnóichuyện.VõLộmớinói:-Theothếtìnhthìôngbạnnghebaanhemtôikhácýmàởchungmộtnhàđược,ôngbạnngạcnhiênphảilắm.Nhưngnếuôngbạnđượcbiếttâmtrícủachúngtôithìôngbạnsẽnhìnnhậncáchcưxửcủachúngtôikhôngcậyphápthuậthuyềnbínàohết,chỉcăncứtrênhainguyêntắcnầy:mộtlàthànhtâmdungthứchonhau,hailàsùngbáitựdocủangười.Ôngbạnnghĩmàcoi.Tạohóasanhloàingườihiệntheonhơnsốtrênmặtđịacầukểđếnsốtỷ,vìphảiphântánởkhắpnơi,tốpởnhằmchỗlạnh,tốpởnhằmchỗnóng,bởivậybịphongthổảnhhưởngnênmàudacóvàng,cótrắng,cóđỏ,cóđen.Nhưngngườimàunàocũngđềucómặt,cótay,cóchưn,cũngđi,cũngđứng,cũngngủ,cũngăn,nhưnhaucảthảy.Màtạohóalạitrớtrêu,khôngcholòngdạgiốngnhau,bởivậyngườithìhammuốnthếnầy,kẻthìưathíchcáchkhác,thậmchíchaconhayanhemtrongnhàmàtánhýcũngkhôngđồngnhau.Nếuchốngvớilýthiênnhiên,

chaépconhayanhépemphảitheoýmìnhthìmấtniềmhòakhí,dầuconemngoàimặtphảivưng,songtronglòngcũngbuồncũngtức.Vậyởđờiphảinhườngnhịnnhau,phảidungchếchonhau,thìmớivuimàsống,chớkhácýthìcứcãicọ,rầyràvớinhauhoài,mấthếtýnghĩacủasựsống.HuốngchitừđầuthếkỷhaimươinầykhắpcảhoàncầuđâuđâucũngthờthầnTựdo.Mìnhphảilàmnhưngườitachớ.Màmìnhthờtheophậnmình,thìcũngnênđểbạnmìnhthờtheophậnbạn,cãilẩylàmchi.Cómộtđiềucầnyếulàmìnhhưởngtựdocủaphầnmìnhthìchẳngnênphạmtựdođếnphầnbạn.VínhưtôivớianhTựCaoởchungmộtnhàtôibuồnngủtôimuốnđượcantịnhmàngủ,cònanhTựCaocảmhứngảnhmuốncahátchovui,đãbiếtảnhcóquyềntựdocahát,tôikhôngđượcphépcản.Songtôicóquyềntựdongủyên,ảnhhátomsòmảnhphạmquyềntựdongủcủatôi,vậyphảinhịnnhượngnhau,hoặctôiphảibỏngủgiấcngủmàđichơi,hoặcanhTựCaophảiđichỗkhácmàcahát,đểêmchotôingủ.Nhờbaanhemtôibiếtrộngdungnhịnnhượngvàbiếttônkínhtựdoriêngcủamỗingườinêntuykhácýsongcũngthuậnhoàmàởchungvớinhaumấynămnay,khôngbiếtxíchmích.ThứTiênsợngườitanghirồigiấudiếmnêncậuchưadámhỏigấpviệcTấtĐắc,đãngheVõLộđàmluậnrồi.CậumuốngâychoTựCaonóichuyệnnêncậungóTựCaomàhỏi:-Tôimuốnbiếtchủnghĩariêngcủahaiông,vậychớhaiôngcóvuilòngnóichotôihiểuhaykhông?VõLộphảiđáp:-Chủnghĩacủaanhemtôichẳngcóchicaokỳmàkhôngdámgiải.AnhTựCaothìchíquyếtănởchohạpvớitêncủachamẹđặtchoanh,đặngkhỏimanghưdanh;còntôigốcgácởBạcLiêu,tôiquencáchănởxínhxáinêntôilậpchủnghĩa"Vôkhảvôbấtkhả"màởđời.ThứTiêncườimànói:-Haichủnghĩadườngnhưtráingượcvớinhauquá.-Không.Theotôithìdầuthếnàocũngđược,bởivậytôicónghịchvớiaiđâu,anhbạntôiđâymuốntựcaothìmặcảnh.Cònnếuaimuốntựthấp,thìcũngtùythích,tôikhôngcản.Tôikhôngcãivớiai,thìailấycớgìmàcãivớitôiđược,nênnóitráingược.-CònôngTấtĐắcởđâyổngthờchủnghĩanào?-Ạ!AnhTấtĐắc!Chủnghĩacủaảnhkhác,songcũngkhôngtráivớichủnghĩacủatôi.TôirấttiếckhônggặpanhTấtĐắcởnhàđặngtôiphỏngvấnluônmàbiếtchủnghĩacủaôngnữa.-AnhTấtĐắcthờchủnghĩa"Vôvi,vôtưlự".BachủnghĩacủabaanhemtôituyhìnhthứcvàdanhtừkhácnhausongcảbađềucăncứtheohọcthuyếtcủaLãoTử,chớkhônglậpdị,khôngcầukỳchihết.-Tôixinthúthiệtvớihaiông,tôichưabiếthọcthuyếtcủaLãoTử.

-Ôngbạnmuốnlàmphóngsựviênchođúngđắn,ôngbạncầnphảibiếtTamGiáođặngxéttâmlýcủasựcủavậtđểhiểuviệcnầybởiđâumàsanhravậy,ngườinọtạisaomàlàmnhưvậy.ÔngbạnchưabiếthọcthuyếtcủaLãoTửthìchịukhókhảocứuthìtựnhiênsẽbiết.-Cámơnông,tôisẽkhảocứu.Nhưngtôimuốnhiểutrướcđiềunầy.ÔngnóiôngTấtĐắcthờchủnghĩa"Vôvi"nghĩalàkhôngthèmlàmgìhết.Vảởđờiphảilàmmớicómàăn.ÔngTấtĐắckhôngchịulàmrồiôngmớilấychiănmàsống?BâygiờTựCaomớicườimànói:-TạiôngchưakhảocứuhọcthuyếtcủaLãoTửnênônghiểulầm.Xinôngthalỗi,tôikhôngdámgiảnggiảihọcthuyếtLãoTửvớiông.Phảibựcthượngtrícóhọcthứccaosiêumớigiảngnổi.TôinóiônghiểulầmlàvìngàytôimớigặpanhbạnTấtĐắc,tôingheảnhnóiảnhthờchủnghĩa"Vôvi",tôicũngbátbẻnhưôngmớinóiđóvậy.AnhTấtĐắccũngnóitôihiểulầm,rồiảnhcắtnghĩachotôinghe.Theolờiảnhnóithìtrờiđấtsanhvạnvậtthứgìcũngcónguyênnhơn,cólẽtựnhiêncủanóhết.Nóbiếnchuyểntựnhiênmàđâuđóđềuhoànbị,khôngcầnaisaikhiếnhaygiúpđỡ.Nótựlàmlấymàmọiviệcđềuhoànhảocôngbình.Nếumìnhchenvômàthúcđẩyhaysửađổi,làmmấtlẽtựnhiênthìphảihưhại.Bởivậyhaichữ"Vôvi"củaLãoTửnghĩalàđừnglàmsáilẽtựnhiêncủaTạoHóachớkhôngphảiđừnglàmgìhết.Việcgìcũngphảilàmhếtchớ.Nhưngphảilàmkhiviệccònnhỏchớđừngchờnólớn.Phảilàmkhiviệccòndễchớđừngchờnókhó.Đợinólớnnókhórồimớilàmthìtứcnhiênlàmkhôngnổiphảihưhỏng.ThứTiênnói:-Thắcmắckhóhiểuquá.ChờcóôngTấtĐắcđặngtôicậyổnggiảnggiảirànhchủnghĩacủaổngchotôihiểu.Khôngbiếtôngvàogiờnàoổngmớivề?TựCaoliếcmắtngóVõLộmàđáp:-Ảnhđiảnhkhôngnóiđiđâumàcũngkhônghẹnngàyvề.AnhchỉnóikhôngthèmởđấtSàigònnầynữamàtừràychođếnchếtảnhcũngkhôngtrởvềđây.-ThứTiênngạcnhiênhỏi:-Ủa!Saolạvậy.HaiôngcóbiếttạisaomàổngquyếtđịnhbỏbiệtđấtSàigònhaykhông?VõLộcườimàđáprằng:-Hồinãytôicónóivớiôngbạnrằng,baanhemtôikỉnhquyềntựdocủamỗingười,bởivậyailàmviệcchihayaimuốnđiđâu,chúngtôikhôngxúi,khôngcản,khônghỏi,sợxâmphạmtựdocủangườita.-Ởchungvớinhaurồimộtngườirứtramàđi,cólẽmìnhcũngphảihỏitạiduyêncớnàomàđi,điđâu,đichừngnàorồivềchớ.-Chúngtôisốngvớichủnghĩa,chớkhôngphảisốngvớithếtình.Màôngbạncóviệcchinên

muốngặpanhTấtĐắchaysao?-Có.Ngườitacậynóimộtchútchuyệnvớiổng.Haiôngbiếtổngđiđâuxinlàmơnchỉgiùmchotôiđặngtôiđikiếmổng.-Cáiđóthiệtchúngtôikhôngbiết.TựCaođứngdậymàngâm:"Nghĩđiềutrờithẩmvựcsâu,"Bóngchim,tămcá,biếtđâumànhìn"ThứTiêncườimànóivớiVõLộ:-TôicóngheôngTấtĐắcgốcgácởLongXuyên,khôngbiếtổngcóvềđóhaykhông.VõLộnói:-HồitrướcôngthânbàthânảnhởLongXuyên.Nhưnghaiôngbàkhuấthết,ảnhmớibánnhàcửalênđâymấynămrồi,khônghiểuảnhcóbàconởdướihaykhông.NếucóviệccầnthìôngchịukhóxuốngLongXuyênkiếmthửcoi.TựCaonói:-Ôngnóiôngviếtbàiphóngsựchomấytờbáo,tựnhiênôngquenvớimấyôngchủnhiệm.VậyôngviếtíthàngcậybáođănggiùmmàkiếmanhTấtĐắc.Anhthấytựnhiênảnhvề,ÔngkhỏimấtcôngđitớiLongXuyênxaquá.VõLộlạinói:-ÔngcóthểcậyđàiPhátthanhkêugọianhTấtĐắcgiùmchovàbiểuảnhtrởvề,kêuhoàimỗibữacólẽthấutớitaiảnh.TựCaonói:-Haylàôngxinxâm,hoặccậythầybóichỉcoiảnhđihướngnàomớibiếtmàđikiếmchớ.VõLộnói:-CòncáchnầyhaynhứtmàlạimaulẹnữalàôngđếnbótcáoanhTấtĐắcvềtộigìđó,bộitín,hoặcsangđoạt,hoặctrộmcắp,thìnhàchứctráchsẽkiếmmàgiảivề.-ThứTiênvộivãnói:-Ý!làmcáchđókhôngđược.Míchlònglắm;TựCaonói:-Cònmộtcáchnầynữa,ôngviếtquảngcáomàđăngbáo,hứaaibiếtanhTấtĐắcởđâuthôngtinchoôngbiết,ôngsẽthưởngmộtsốtiềnlớn.-ThứTiênnói:-Cáchđócólẽlàmđược.ThứTiênbiếthaicậunầygiấudiếmkhôngchịunóithiệt,ngồilâunữavôích,nêncậuđứngdậycáotừmàvề.

Bướcrađườngcậuthấykẻlênngườixuốngcậulơlữngkhôngbiếtđitớiđâu.Mộtchiếcxexíchlôchậmchạpđạprềmộtbênmàcậukhôngthèmngó.Hồinãyđếnđâycậuthấycănnhàmởcửacậumangđầymộtbụnghyvọngmàbướcvào,tinchắcrằngcôCẩmHươnglàđànbàkhôngquennóichuyệnvớinamnhilãngmạnnênbịhọphalữngrồirốitríkhôngtìmralờimàdọdẫm,chớcậulàtraitântiến,cậutừngtiếpxúcvớicácgiaicấp,từnglêndiễnđànmànóichuyệntrướcnămbảytrămcặpmắtchongnhìncậumàcậukhôngkhiếpsợ,cậucóđủlanhlợi,đủkhônngoanmàtráotrởđặngxỏmũingườitamàdắtđi.CậusẽbiếtchỗTấtĐắcẩntrúdễdàngtrongvàibữa,hoặcsángmaiđây,cậusẽnắmtayTấtĐắcmàdắtvềchocôCẩmHươngkinhhồn,khôngbiếtchừngđưaluônlênnhàbàHuyệnmàđòicôBạchYếnphảiđãimộtbữacơmtạơnÔngTơsốtsắng.Hồinãybướcvàohyvọngbaonhiêu,bâygiờtrởracũngthấtvọngbấynhiêu.Cậuphúchohaichưncậumuốnđưacậuđingãnàotựý,cậukhôngthèmkể,cứcúimặtxuốngđấtthủngthẳnglầnbướcmàsuynghĩ.ThứTiênđimộthồilâurồicậungướclên,téracậuđigầntớiđườngGalliéni,nhờnướcnhàđộclậpnênmớiđượcđổitênmàgọilàĐạilộTrầnHưngĐạo.ThấytiệnđườngđixuốngCầukho,cậumớitínhghénóichuyệnvớicôCẩmHương.NhàcôCẩmHươngcònmởcửa,đènđiệncháysángtrưng.ThứTiênbướcvôgỏcửa.CôCẩmHươngởtrongđira.ThứTiênkhôngđợimờixôngvôkéoghếngồiliền,ngồithởmộtcáikhì,bộnhưngườimệtmỏinêncầnngồimànghỉ.CôCẩmHươngngạcnhiên,khônghiểutạisaohồichiềuđithămmẹconbàHuyệnvềthìbộcậulạcquannênhănghái,màbâygiờcậulạibísịuểoảibuồnhiu.Cômớihỏicậuởbênnhàquachơihaylàđiđâuvềghé.ThứTiênnói:-TôiđiquachợTháiBìnhrồivềđây.Côbiểungườinhàđimuachotôimộtlycàphêđậmđặngtôiuốngrồitôisẽnóichuyệnchocônghe.CôCẩmHươngkêuchịbếpđưatiềnmàbiểuchịlấylyđimuacàphêdặnchếchothiệtđậmrồingồimàhỏiThứTiên:-ÔngquaTháiBìnhcógặpTựCaohayVõLộhaykhông?-Gặpđủhaingườihết.-Sao?Ônghỏicóramanhmốicậunọđiđâuhaykhông?-Khôngrakhỉgìhết.Tôitưởnghaingườiđóđànghoàngtửtế,tôichắchọsẽnóithiệtcậuTấtĐắcđiđâuđặngtôitheomàgiảngđiềuhưsựthiệtrồitôiđemvề.Tératôigặptụitrờiơiđấthỡigìđâu,họbàychuyệnnóiminhmôngmàkhôngchịuchỉ,họlàmchotôithấtvọngcựcđiểm.TôicóhứavớibàHuyệnvàcôBạchYếntrongítbữatôisẽđemcậuTấtĐắcvề.Bâygiờcôngviệcmùmịtnhưvầytôilàmsaomàgiữlờihứachođược,bởivậytôibuồnquá.

-Tôiđãnóivớiông,haichađótrớtrêukhóchịulắmmà,chớcóphảinhưngườitađâu.-Khóchịuthiệt.HọbàychủnghĩarồigiảnggiảihọcthuyếtcủaLãoTử,nóitrêntrờidướiđấtminhmông,làmchotôirốitrímuốnđiên,chớkhônghiểugìhết.Chịbếpbưnglycàphêvề.CôCẩmHươngbiểuchịbếplấybìnhđườngvàmờikháchuốngthửnhưkhôngđượcngọtthìthêmđường.Côđợikháchuốngíthớpcàphêđậmvànóngđặngđịnhthầnlạirồicômớihỏi:-ÔngcóthanphiềnvớihaingườiđóvềsựTấtĐắcbáohạingườitacảđámhaykhông?Cậymaimốinóivợ,ngườitachịugả,rồilạiviếtthơtừhônvàbỏtrốnmấtlàmkỳquá.-Không,không,tôibiếtcáchnóichuyệnlắmmà.Ởchungmộtnhà,TấtĐắcnóivợcólẽnàohaingườiđókhônghay,rồibỏmàtrốn,cólẽnàolạikhôngbiết.Tôimuốnđểchohaingườiđemchuyệnđóramànói,chớtôinóitrướchọnghitôilàngườicủacôhoặccủabàHuyệncậyđikiếm,rồihọnóidốitôitìmsaora.TôilàmbộkhônghaybiếtchuyệnhônnhơncủaTấtĐắc.Tôixưngtôilàphóngviêncủanhàbáochí,tôinghebacậuthờbachủnghĩakhácnhaulạiởchungmộtnhà,tôiđếnphỏngvấn.VõLộvớiTựCaochụpgiảiluônchủnghĩacủahaicậuchotôinghe,rồigiảiluônchủnghĩa"Vôvi"củaTấtĐắcnữa,nóiminhmôngvềđạoLãoTử.TôilàmbộkhônghiểutôimuốngặpTấtĐắcđặngxincậugiảichorành.HaingườimớinóiTấtĐắcđimấtkhôngtrởvềSàigònnữađâumàtrông.Tôibiếthọgiấunêntôidọhỏicoiđiđâuđặngtôitheomàkiếm.Họcứnóikhôngbiết.Tôiliệuhỏikhôngranêntôivề.-Tôicóhỏirồi,họkhôngchịunóimà.-Họmuốngiấuthìđểchohọgiấu.Tôivớicôgópsứcmàkiếmcũngđược,đừngthèmcầuaihết.Tôixinhỏicôđiềunầy,côbiếtTấtĐắccótiềnbạcnhiềuhaykhông?-Khôngcónhiều.Áoquầnquầnđặtmaythìtôitrảtiền.BữalênnhàBạchYếnăncơm,làmnhưlễcầuthânđó,thìtôicóđưachocậu100màbỏtúivậythôi.Tôichắccậurađi,trongmìnhcậukhôngcótớihaitrămđồngbạc.Haingườikiacógiúpchocậubấtquáthêmvàitrămnữamàthôi.-Vậythìcậukhôngthểđixađược.Bâygiờtôitínhnhưvầy,tôibắtđầulụckiếmvùngSàigòn,Chợlớn,Giađịnhtrước.NhưkhôngcótôisẽlầnramấytỉnhchungquanhđâynhưBiênhoà,ThủDầuMột,Gòcông,Tânan,Mỹtho.Tronglúctôirảođikiếmđó,tôicậycôchịukhóvôLăngÔngThượngtrongBàChiểucôđemtênhọvàtuổicủaTấtĐắcmàváiđặngxinmộtcâyxâmcoicậucoicậuđihướngnàovàmìnhcóthểtìmđượccậuhaykhông.Nếucônghethầybóihoặcxácđồngnàonóigiỏithìcôlàmơnđếncoithửchobiếtđặngmìnhtrìtrímàkiếm.Vínhưxâmvớixácđềukhôngthểtìmđưọc,thôithìmìnhchịulỗivớibàHuyệnmàbỏ,khuyênbàchọnngườikhácmàgảcôBạchYến,chớtìmkiếmlàmchinữachothấtcông;-Được.Ôngđidọkiếmđi.Tôilãnhphầnxinxâmvàcoibóicho.Tôimuốnlàmơnmàbáocho

tôitốncảngànrồibỏđimấtthiệttứctôiquá.-CôcógặpbàHuyệnhaycôBạchYếncônóicáchchịemmìnhsắpđặtnhưvậychomẹconbàHuyệnhayđặngkhỏitráchmìnhnóidócrồibỏqua.Côlàmliênlạcgiùmmộtchútchớkiếmchưađượctôingỡngàngquá,tôikhôngmuốngặpmẹconbàHuyện.HaingườithỏathuậnvớinhaunhưvầyrồiThứTiênmớiđivề.Từđóvìdanhdự,vìlờihứa,vìchủnghĩamàcũngvìbạctiềnnữa,nêncậuThứTiênvớicôCẩmHươngmỗingườimộtngả,hễrảnhthìlolàmphầnviệccủamình.CôCẩmHươngxinxâmthìxâmnóivềphầnsốkhiếnNgưuLangphảilìaChứcNữ,kẻbênTâybônba,ngườibênĐôngchờđợi,nhưngđếnnămẤtMùimớinghetintức,rồiquathángDậuthángHợisẽđượchiệphòamộtcửavuivầy.CẩmHươngchoThứTiênhaytinấy.Mặcdầuxâmnóirànhrẽnhưvậy,ThứTiêncholàchuyệnxavờikhôngthểtinđượcnêncậucũngnổlựctìmkiếm.CáchítbữacôCẩmHươnglênthămmẹconbàHuyện,thuậtcáchsắpđặttìmkiếmchomẹconbàngherồiđưaláxâmramàđọclạilờicủangườibàngiùm.CôBạchYếnnóichịbếpcódắtcôđicoixácđồngtrênPhúnhuận,ngườitađồnxácnóihaylắm.Xáchỏituổirồinóihaituổicóduyênnợvớinhaukhôngthểgìbỏnhauđược.Tuymạngsốkhiếnnhơnduyênbanđầuphảitrắctrởnhưngtrongítnămrồisẽsumhiệp,traitàiphỉchí,gáisắcphỉtình.BạchYếnđươngvuivẻlạinghelờixâmcũngnóinhưvậynữathìcôcàngthêmhớnhở,nêncônóitrướcmặtbàHuyệnvớicôCẩmHươngrằngdầuphảichờđếngiàrăngrụngtócbạccôcũngchờ,chớcôkhôngưngchồngnàokhácdầugiàusangđếnbựcnàocôcũngkhôngham.TrongmấythángThứTiênrảokhắpSàigòn,Chợlớn,BàChiểuvàđủmấytỉnhchungquanhnữa,màdọhỏihếtsứccũngkhôngaibiếtTấtĐắcởđâumàchỉ.CậucậyhaitờbáođănggiùmlờiraoxinTấtĐắcởchỗnàothìviếtthơvềtoàsoạnchocậubiếtđặngcậuđếnthươnglượngvềcuộclàmăn.Lờiraođăngởmỗitờbáonữathángmàkhôngcóhiệuquảgìhết.CậutỏýmuốnxuốngLongxuyênmàkiếm.CôCẩmHươnglênthuậtcôngphucủaThứTiênnhưvậychobàHuyệnnghe.BàHuyệncảmơnhếtsứcvàbàđưathêmchoCẩmHương200đồngbạcnữa,cậytraochoThứTiênmàgiúptiềnxe.ThứTiênđượctiềnthêmcậutínhbàHuyệnmuốnchocậuđiLongxuyên,bởivậycậuđixuốngởhaibữarồicũngvôích.NghengườitađồnbênđườngHàngSanhcócôxáccoihaylắm,côCẩmHươngtìmquacậycoi,tuổiTấtĐắcvớituổiBạchYếncóthểsumhiệpđượchaykhông.Côxácnầycũngnóihaituổicóduyênnợ,vìyêunhaumộtcáchcaothượngnênxanhau,chớkhôngphảichêhayghét.Khôngsớmthìmuộnthếnàocũngđượcsumhiệp.ThứTiêncùngđườngrồicậutrởlạithămTựCaovớiVõLộnữamàhỏiTấtĐắccóvềhaylàcóchobiếtbâygiờởđâuhaykhông.Haicậunầycũngnóikhôngcótintứcgìhết,rồilạinóinếu

kiếmTấtĐắckhônggặpthôithìđểhaicậugiảisơgiùmhọcthuyếtcủaLãoTửchomàngheđỡ,ThứTiênđãchánrồinênlậtđậtđứngdậytừchối:-Tôirấtcảmthạnhtìnhcủahaiông.Bữanaytôinhứcđầulạicòncóhẹnlỡvớimộtôngbạnkhác,nênngồilâukhôngđược.Vậyxinđểbữakhácrảnhrồitôisẽhầuchuyệnvàbàytỏchủnghĩathiênnhiêncủatôichohaiôngnghe.VõLộnói:-ChủnghĩathiênnhiênđócũngthuộcvềhọcthuyếtcủaLãoTửđa.Nếuvậychúngtađềuchungmộtpháihếtmà.ThứTiênkhôngmuốngâychuyệnradài,nêncậucườirồicáobiệtmàđiliền.ThứTiênnghĩđãcùngđườngrồi,khôngcònbiếtngãnàomàđinữa,nênmộtbữachúanhựtcậurủcôCẩmHươngđithămbàHuyệnHớnđặngcậucáolỗivềsựcậubấttàinêntìmkhôngraTấtĐắc.BàHuyệnniềmnởtiếprước.BàthànhthiệttỏlờicámơnThứTiênđãdàycôngbềnchímàlogiùmviệctrămnămchoconbà.Dầutìmđượchaykhôngđượcấylàdolẽtrời,chớbàbiếtcôngơncủacậuthiệtlànhiều,khôngbaogiờmẹconbàquênđược.CôBạchYếncũngtiếpmàcámơnThứTiênvớicôCẩmHương.VàmộtlầnnữacôcươngquyếtmànóirằngdầuBácvậthaykhôngBácvật,ChâuTấtĐắccũnglàchồngcủacômàthôi.VậycôchờTấtĐắcchotớimãnđờicũngđược.ChừngđivềdọcđườngcậuThứTiênmớinóivớicôCẩmHương:-TìnhcủacôBạchYếnđómớigọilàÁitình.Sấmsétkhôngvỡ,mưanắngkhôngphai.Vậymớiđángchongườiđờikínhthờchớ.

Chươngba:TÌNHCỜMÀGẶP

Bốnnămsau.NướcViệtnamđượchoàntoànđộclậpvớichánhthểCộngHoà.Ngày26tháng10nămấylànăm1955,nhằmnămẤtMùi,ĐôthànhSàigòntrầnthiếtlễtuyênbốViệtnamCộngHoàĐộclậptưngbừng.Nhàphốđềuthượngquốckỳrựcrỡtốttươi,đểmừngnonnướcViệtnamtrởvềvớidântộcViệtnam,saumộtthờigiandàiđến96nămđaukhổdướiáchngoạibangđôhộ.Trótngàyấynhơndânnamnữtrẻgiàhớnhởkéonhauđiđầyđường,chàomừngđộclậpquốcgiahoanhôTổngThốngsángsuốt.Đến3giờchiềumàthiênhạcũngcònđichơichậtđườngchậtphố,xephảiđirềrềchớkhôngthểchạymaunhưngàythường.CậuThứTiênlàmphóngsựviênnêntừhồitảngsángcậurảobướckhắpnẻođường.ĐếngiờnầycậucònđươnglẩnthẩntrênlềđườngGialong,theolượnsóngngườiđưađẩy.Dướilòngtàulộthìxehơichiếclạichiếcquakhôngngớt.TìnhcờmộtchiếcxehơiđươngrềrềđigầntớiThứTiên,rồimộtthiếuphụngồitrongxemiệngkêutêncậu,taylạiđưaramàngoắccậu.ThứTiênthấythiếuphụgiốngBạchYến,lạicómộtcậutrailạngồimộtbênkhôngbiếtlàai.Chiếcxengừngsátlềđườngvàcửamởra.ThứTiêntránhkẻquangườilạimàđilạiđócoiaikêuvàmuốnnóichuyệnchi.ThiệtquảcôBạchYếnxuốngxe,rồitiếptheocôcómộtthanhniênmặcbộđồnỉđen,cũngxuốngxenữa.ThứTiênđitới,cậucúiđầuchàocôBạchYến.BạchYếncũngcúiđầuđáplễrồicôđưataychỉngườiđivớicôvừacườivừanói:-Emxinphépgiớithiệuchoôngbiếtngườiđivớiemđâylàvịhônphucủaem,tênlàChâuTấtĐắcởbênPhápđimáybaymớivềtớihồi11giờrưỡitrưanầy.ThứTiênngạcnhiênđứngngơngáo.BạchYếndaylạinóivớiTấtĐắc:-Emcũngxingiớithiệuchoanhbiếtôngđâylàmộtphóngsựviêncủabáochí,vớibúthiệuThứTiên.Nhờngòiviếtcứngcỏinhưngthanhtaonênôngcótêntuổitronglàngvăntântiến.Ôngthờchủnghĩa"nângcaoÁitình"nênôngracôngtrótbảytámthángvàdùngđủcáchmàtìmkiếmanhđặngkhuyêngiảichoanhtrởvề.Ônglàngườiâncủamình.Mácũngquítrọngônglắm.

TấtĐắcbướctớiđưatayranắmtayThứTiênsiếtchặtmànói:-TôirađitôitưởngđểbuồnchoemBạchYếnvàđểphiềnchochịCẩmHươngmàthôi.Tôikhôngdètôicònlàmthấtcôngvànhọctríchoôngbạnnữa.Tôixinôngbạnthatộichotôi,vìôngbạnmongướcnângcaoÁitình,vậytôisẽgắngsứctiếptayôngbạnchoôngbạnkhỏithấtvọngmàtôicũngtrọnânđức.ThứTiênhỏi:-TéraôngđiquabênPháplậnhaysao?-Phải.TôiđiquabênPháp.-HaiôngTựCaovàVõLộbiếthaykhông?-Không.Khirađitôicónóichohaibạntôibiếttôiđiđâu.Màthiệtngàyđótôicũngkhôngbiếttôiphảiđiđâumànói.Nếuvậythìhaiôngđónóithiệtmà,vậymàtôitưởnghaiổngmuốnphátôinêncứgiấumànóikhôngbiếtôngđiđâu.Ôngvềđâymàhaiôngđóhayrồichưa?-Chưa.Bâygiờđithămhaiảnhđây.-CòncôCẩmHươngcổhaychưa?-ChịCẩmHươnghayrồi.Tôivềtớithìbàgiàtôisaingườixuốngchochịhay.Chịlênliền.Chịgặptôirồi.-Chắccổmừngdữhả?-Ngườimắcnợtrốnmấynăm.Tìnhcờgặplại,tựnhiênchủnợmừnglắm.Đólàlẽthường.CôBạchYếnnói:-Hồigần2giờcôCẩmHươngvềtrướcdướinhàcô,nóivềđặngchoônghayvàdọntiệctràđặngchừng4giờchúngtôiđithămanhVõLộvớianhTựCaorồirướchếtxuốngnhàcôCẩmHươnguốngtrànóichuyệnchơi.MaygặpôngđâyemxinmờiôngđâylênxeđigomanhemxuốngCầuKhorồisẽnóichuyện.-ThứTiênhăngháilênxe,khôngtừchối.CôBạchYếndặnanhsớpphơchạyvôchợTháiBình.ThứTiênnói:-ĐikiếmmàhỏithămchuyệnôngTấtĐắc,tôigặpôngTựCaovớiôngVõLộthiệttôichạyngay.Haiôngnóichuyệngìđâukhôngthèmnóichuyệnmìnhmuốnbiết,giảichủnghĩathìphảirồi,màcònbắtquagiảnghọcthuyếtcủaLãoTửnữa,làmchotôimuốnđiênđầuloạnóc.CáchmấythángsautôitrởlạihỏicoicónghetintứcôngTấtĐắcởđâuhaykhông.HaiôngnóikhôngngherồibắttôingồiđặnggiảnggiảiđạoLãoTử.Tôichạy,tôikiếmcớcáotừmàđiliền.TấtĐắccườimànói:-Tạiôngchưaquennênôngkhóchịu.Haiôngđóvuilắm.Nếuôngtớiluithường,ôngquen

tánhýrồi,ôngsẽthấylờinghịluậncủahaiổngcónhiềuthúvịlạlùng.Vìvậynênhồitrướcbaanhemtôimớivuimàởchungmộtnhàvớinhauchớ.XevôtớiTháiBình.TấtĐắcchỉchỗchoanhsớpphơngừng.TrongnhàVõLộvớiTựCaobậnđồđànghoàngdườngnhưsửasoạnđichơi.Haicậunghexengừngngừngthìngóra,thấyTấtĐắcđươngmởcửaxebướcrathìlalớn:-Ê!AnhTấtĐắctrởvềkiakìa!...VậymànóiđếnchếtcũngkhôngtrởvềSàigònchớ!.TấtĐắcvừaxăngxớmđivôvừanói:-Phảitôivềđây.Haianhmạnhgiỏihả?VõLộvớiTựCaođiracửamàtiếpbạn.VõLộthấycóhaingườiđitheosauTấtĐắcthìnói:-Ủa!CócôBạchYếnvớiôngThứTiênnữamà.Kiếmởđâumàgiỏivậy?ThứTiêncườimànói:-Haiôngthấynghềcủatôihaychưahử?Haiôngcứgiấutôimàtôicũngtìmđượcvậy.TựCaonói:-Thiệtchúngtôikhôngbiếtđiđâumàchỉchớgiấulàmchi.TựCaolạivỗvaiTấtĐắcmàhỏi:-KhirađianhnóianhkhôngthèmởđấtSàigònnữa,màđếnchếtanhcũngkhôngtrởvềđây.Saobâygiờanhtrởvề?Tạianhkhôngthờchủnghĩa"Tựcao"nênanhkhôngbiếttựtrọng.TấtĐắccườimànói:-Tôitrởvềđâylàtạinợtình,biếthôn?...Đêmnàocũngvậytôinằmnghenợtìnhkêuréochèochẹo,đòiphảitrảchodứt.Tôichịukhôngnổinênphảitrởvềchớsao;TôinhớlờicụNguyễnDunói:”Nợtìnhchưatrảchoai,KhốitìnhmangxuốngTuyềnđàichưatan.“Tôinhớhaicâuđóthìtôigiựtmình.Mắcnợtìnhkhônglotrảchodứt,đểchếtphảimangtheoxuốngâmphủmộttúikèkè.MấychaQuỉsứgáccửaDiêmchúahọxétgặp,họsầnsượng,rồihọphạtnặngchớphảichơisao.ThứTiêncườimànói:-Anhnầyảnhthờchungmộtchủnghĩavớitôimà.VậymàanhVõLộvớianhTựCaobàychuyệnnóiảnhthờchủnghĩa"Vôvi".Anhhữuviquá,chớđâuphảivôvi,ảnhtưlựquá,chớđâuphảivôtưlự.BạchYếnvịnhvaiTấtĐắcmànói:-Đúng4giờrồi,vậymờihếtmấyanhxuốngnhàcôCẩmHươngrồisẽnóichuyệntiếp.BàycãichủnghĩarồixuốngtrễcôCẩmHươngtrông.TấtĐắcbiểuVõLộvớiTựCaokhoácửađặnglênxeđixuốngnhàcôCẩmHươngănbánhuống

tràrồisẽnóichuyệntiếp.VõLộkhépcửađặngkhóalại.TựCaonói:-CôCẩmHươngkhôngcómời,màtôiđếnnhàcôthìtráivớichủnghĩacủatôiquá.BạchYếnnói:-Emmờiđây.EmthaymặtchocôCẩmHươngđemxemờivàrướckháchchớphảikhikhôngmàanhđếnhaysaonênáingại.-TựCaonói:-Cômờithìđược.Tôikhỏitráivớichủnghĩa.VõLộkhóacửarồimấyngườilênxeđihếtxuốngCầuKho.CôCẩmHươngtổchứctiệctràmàtiếpkháchđãxonglâurồi.Côbiếtsốchủkháchcảthảylà6người;haicôngồighếcanabêởtrong,cònbốncậuthìngồibốnghếphôtơi,chẳngcầnphảikiếmthêmghếnhỏ.Trêncáibànchínhgiữathìđểhaidĩabánhmặn,haidĩabánhngọtvới6cáily.Cònnướccam,lave,cỏnhác,sôđathìđểtrêncáibànriêngdựavách,aimuốndùngthứgìnàothìlạiđólấymàrót.Côdặnchịbếphễthấykháchngồithìchịchặtnướcđábưngra,màphảinấunướcsôichosẳnđặngaicóđòiuốngtràthìchếbìnhtràđemramàđãi.Côrửamặtthayđồcũngrồi.Ngheđồnghồgõ4giờmàkháchchưađếnnêncôravômàngóchừng.HồiởtrênTânĐịnhmớivềcôcósaiđứanhỏquaVĩnhhộimờiThứTiênmàngườinhànóicậuđitừtảngsángchưavề,nêncôchắcthiếucậu,côtínhđểtốirồisẽchongườiquanữamàbáotinTấtĐắcvềchocậuhay.Côvừanghĩtớikhỏanđóthìxengừng.ThứTiênngồitrênxekêucôomsòmmàkhoeđãrướcđượcanhTấtĐắcvềchocôđây.CôCẩmHươngthấycóđủmặthếtthìcôvuimừngnêncôcườingất.Kháchmởcửaxebướcra,rồimạnhainấynóiomsòm,làmchoquangcảnhnáonhiệt,tiếngcườiphalộnvớilờigiễu.Thiệtlàvui.BạchYếnvuinhiềuhơnhết,côvuiđếnnỗiđeotheomộtbênTấtĐắcluônluônkhôngchịurờixamàlạikhinắmtaykhiníuáochàng,dườngnhưsợchàngvuộtđimấtnữa.Phậngáimàđốivớingườitraichưacướilạitừhônbỏđibiệtmấynăm,nhưngvừamớitáingộcôbiểulộcáicửchỉdandíugầnnhưlảlơimàcôkhôngthẹnthùaáingạichútnàohết,thiệtlàkỳ.MàcôCẩmHươngcũngnhưbốncậutraiaicũngmắcvuimừng,aicũnglokiếmlờiphalửng,nênkhôngaiđểýbìnhphẩmtháiđộcủaai,aicũngquêncảdèdặt,quêncảhiềmnghi,cũngnhưBạchYếnquênthóiảmđạmcủaVõLộvàTựCaođốivớicô,khicôhayTấtĐắctrốnđi,côđếnnhàkhócmàhỏiđặngtìmkiếm,bâygiờcôlạithânthiện,khôngphiềnkhônggiận.

Giữalúctưngbừngchộnrộnđó,maycócôCẩmHươnglớntuổihơnhết,nêncôbìnhtĩnhlạimauhơn,cônóilớn:-Thôichớ,tôimờidựtiệctràthìphảingồilạiănuốngmànóichuyệnchớđừnggiễucợthoàibánhnóthiu,rượunólạthếtcòngì.Ainấymớiràlạibànmàngồi.BạchYếnkéoTấtĐắcbiểungồichungcáighếcanabêphíatrongvớicôđặngdaymặtranóichuyệnvớimọingườichotiện.BạchYếnlàmxáotrộnchươngtrìnhcủacôCẩmHươngđãsắptrước,nhưngcôCẩmHươngliềnlẹtrícôliềnsắplạicômờiVõLộvớiTựCaongồimộtbêncònbênnầycôngồivớiThứTiênthànhthửcôcũngngồigầnTấtĐắcđược.CôCẩmHươngkêuchịbếpbiểuđemnướcđá.Cônóicóbánhmặnbánhngọt,cócỏ-nhácmạnhcónướccamnhẹ,kháchmuốndùngthứnàothìtựýmàtựliệu,côkhôngdámép.VõLộnói:-Tôitrungthànhvớichủnghĩacủatôi,tôivôkhảvôbấtkhả,nênthứnàocũngđượchết.Cậunóivậyrồibưnglylạibàndựaváchmàrótcỏnhácvàphasôđa;ThứTiênnói:-Theochủnghĩacủatôithìlàmviệcgìcũngphảigiữtrậttự,xarồimớigần,quenrồimớiyêu,yêurồiphảihiệp.Ngườitanói"ănuống"chớkhôngainói"uốngăn".Vậytôiăntrướcrồiuốngsau.Huốngchitôiđixemlễtừhồitảngsángđếngiờ,hồitrưatiệmnàoquánnàongườitacũngănuốngchậtnứt,đôngkhôngcóchỗtrống.Tôiphảingồitrênlềđườngnítđỡmộttôhủtiếudằnbaotửvậythôi.Bâygiờgặpsănuýchvớibatêđây,tôiphảilochocáibaotửêmrồisẽuống.Cậuvừanóivừaănsănuých.CôCẩmHươngthấyTựCaongồitỉnhqueo,côbènhỏi:-Cậumuốndùngrượunào?-TựCaotềchỉnhđáp:-Chủnhàmuốnđãirượunàothìtuỳýchủnhà,chớtôimuốnsaođược.Nếutôimuốnuốngsâmbanhhayuýchkimàchủnhàkhôngcórồilàmsao.TấtĐắccườimànói:-AnhTựCaocứđeochặtchủnghĩanênảnhkhólắm.Anhđợimời.Thôitôimờianhuốnglavevớitôi.CậucậyBạchYếnđưagiùmmộtchailave.CẩmHươngbưngmộtdĩabánhmờiTựCao,cậumớichịulấymộtcáimàăn,chớkhôngphảinhưVõLộănuốngthahồ,khôngđợimờiép.BạchYếnkhuimộtchailaveđemlại,côrótmộtlymàmờiTựCaorồimớirótchoTấtĐắc.ThứTiênănhaibacáisănuých,chêmthêmmộtcáibatênữa,rồivuốtbụngmànói:-Baotửthỏamãnrồi,bâygiờphảiđổnướccamvôchomátđặngdễtiêu.

Cậulấymộtchainướccamkhuimàuống.BạchYếncũngrótnướccamchoCẩmHươngvớicô.BâygiờCẩmHươngmớihỏiThứTiêngặpTấtĐắcởđâumàlênxeđilạiđây.ThứTiênnói:-NhờthầnÁitìnhmáchbảochotôihaybữanaynhơnlễĐộclậpanhTấtĐắcsẽvềđặngphuthêsumhiệpnêntôimớibiếtmàđónchớ.Ainấyđềucười.CẩmHươngnói:-NămtrướctôixinxâmtrongLăngÔngThượng,xâmnóinămẤtMùisẽcótintức,rồitrongthángDậu,thángHợisẽhiệphoà.NămnaylànămẤtMùitháng10đâylàthángHợi,vậythìxâmnóitrúngngaythấyhôncáccậu?BạchYếnnói:-NămđóemđicoimộtcôxáctrênPhúnhuận,rồisaucócoimộtcôxáckhácởđâubênThịNghè.Màhaicôxáccũngnóinhưnhau,nóiemlàduyênnợcủaanhTấtĐắc,tuybanđầuphânrẽ,ngườiởĐôngchờđợi,ngườiởTâybônba,nhưngthếnàongàysaucũngphảihòahiệp.Lúcđóemkhôngdámnóira,nhưngemnghiảnhđiquaPhápmàhọcthêmnữa.Vìvậynênemcươngquyếtchờảnh,thiệtquảkhôngsai.TấtĐắcnói:-TôicũngbịnợtìnhđónêntôimớiđiquaPháp.Hômtháng8tôithiđậurồi,tôimuốnvềliền.BịôngĐạisứViệtnamcầmtôiởlạiđặngbàntínhcôngviệckiếnthiếtquốcgia,nêntớitháng10đâytôimớivềđược;CôCẩmHươngnói:-Tháng8làthángDậucòntháng10làthángHợi.HồithángDậucậuđãtínhvề,rõràngxâmđãnóitrúngquá,thấyhôn?VõLộhỏiTấtĐắc:-Hồinãybạnnóihômtháng8bạnthiđậuvềngànhnào?TấtĐắcnói:-ĐậuBácvậtvềkhoánsản.TựCaohỏi:-Thiệthaychơi?Nầy,anhgạtphụnữlênruộtmộtlầnrồi,đừngcóbáohạilênruộtmộtlầnnữa,hếtvuiđa.TấtĐắcnói:-LầnnầyBácvậtthiệtchớkhôngphảiBácvậtgiảnữađâu.Cóvănbằnghẳnhòi.Tôiđểtronghoalylớn.ĐểmaitôiratrụsởcủahãngmáybaytôilãnhhoalyrồitôitrìnhvănbằngBácvật

chomàcoi.BạchYếnnói:-BácvậyhaykhôngBácvậtcũngvậy.Emkhôngcần.CôCẩmHươngnói:-Hồitrưaăncơm,bàHuyệncũngnóinhưemvậy.CậuTấtĐắcnóivìcậulỡxưnglàBácvật,nêncậuhổthẹn,cậuphảitừhônmàtrốn.Vìnợtìnhlôikéo;lạicũngvìmạngtrờixuikhiến,nêncậuphảitrởquaPhápmàlấychođượcbằngcấpBácvậthầmmỏthiệtcậumớichịutrởvề.CậunóinhưvậymàcoibộbàHuyệnkhôngvuigìlắm.BàchỉmừngcậuvềđặngcướiemBạchYếnchoemhếttrônghếtđợimàthôi.Màcóđiềunầyngộquá,làhồicậuTấtĐắcgiảxưngBácvậtlạibàynóihộibênTâymướnđiLèomàtìmmỏvàngmỏbạc,thìbàHuyệnkhôngbằnglòng,bàcứbiểuviếtthơmàxinhủylờihứa,đừngcóđiLèolàmchi.BâygiờcậuTấtĐắccóbằngBácvậtchánhthứcchớkhôngphảigiảdốinhưhồitrước.CậunóithiđậurồicóhộicủangườiPhápcậycậugiúpđixuốngPhiChâumàtìmmỏdầulửa,hứachịucholươngbổngrấthậu,màcậutừchối,quyếttrởvềđặngnếuBạchYếnchưalấychồngkhácthìcậuxincướiemchovẹnthỉchung.LạithêmĐạisứViệtnammờicậuđếnmàbànvềcuộckiếnthiếtquốcgia,vềsựkhuyếchtrươngkinhtếchonướcnhàđãđượcđộclập,vìvậynêncậusốtsắngtrởvề,trướcchothỏatình,saucógiúpnước.CậunóihễcướivợrồicậuphảiđiramiệtTrungphầnViệtnamnhứtlàlênvùngCaonguyênmàtìmhầmmỏchonhànước.CậuTấtĐắcnóicậusẽđixa,màbàHuyệncoibộkhôngbuồnrồiemBạchYếnnóicậuđiemsẽđitheođặngbiếtđấtnướcthìbàHuyệncũngkhôngcản.Cáiđómớilạkỳchớ.BạchYếnnói:-Máemkhôngbuồnkhôngcảnnữa,làvìhồitrướcdướichếđộthựcdân,mìnhlàmtaysaichohọ,phảixôngphatrongrừngtrongnúichịuhiểmnguycựckhổchohọhốttiềnbạcmàlàmtriệuphú,nênmáemkhôngbằnglòng.MáemnóibâygiờViệtnamđãđộclậprồi,condânnamnữtrẻgiàđềuphảinổlựcmàphụngsựquốcgia,khôngđượcthốithoát.VõLộnói:-BàHuyệncólòngáiquốc,nhàcócơmtiềnnóđủ,lạicómộtchútgái,màbàsẵnsànghysinhsựvuisướngriêngđểgiúpchocuộclợiíchchung,lợiíchchonướcchodân.Tuytôimangchủnghĩa"Vôkhảvôbấtkhả",songtôicũngphảikínhphụcýchícủabà.Cólẽchúngtalàbọnthanhniêntântiến,chúngtaphảirửagộiđầuóclại,phảibỏcácchủnghĩamơmộng,lãngmạnvuvơ,kỳquái,màthờmộtchủnghĩachunglàchủnghĩa"Phụngsựquốcgia,thươngyêuchủngtộc"mớikhỏilỗithời,mớixứngdanhphậntuminamtử.TựCaonói:-Dầuđổichủnghĩacũngđừngquêntậptánhtựtrọngtựcao,chớmuốngiúpnướcgiúpdânmà

cứmangcáithóihènhạ,bợđỡởtrên,bóclộtởdưới,nhưchếđộthựcdânhồitrước,thìhạichớkhôngphảigiúp.ThứTiênmớinói:-Nãygiờtôingồilóngnghenóichuyện,nghengườinầynóiqua,ngườikianóilại,tôinhậncuộctìnhduyêncủaanhTấtĐắcvớicôBạchYếnnóhàmxúclắmviệclykỳ,nóbiếnchuyểnmộtcáchbấtngờquá.Việcquấyhoáraphải,việchưhoáranên,việcbuồnhóaravui,việcgiễucợthóarathànhthiệt.Cuộctìnhduyênnầynócòngâynhiềuảnhhưởnglạlùngkhácnữa.Nóđổitâmhồnmơmộngvuvơratâmhồnthựctếhạpthời.Mànóconchỉchochúngtathấymìnhlàmtraigặpđờihưhỏngrồi,nếumìnhbiếtkiêntâmtrìchí,mìnhcũngcóthểbiếnđổiđờisốngmụcthúirađờisốngthanhcao,đổihưhỏngrađắcdụngđược.NămtrướctôinhờcôCẩmHươngthanphiềnvớitôivềsựanhTấtĐắctừhônmàđimất,anhđểthấtvọngchocôBạchYến,anhgâybuồntứcchobàHuyệnvớicôĐốc.Tôivìchủnghĩa"NângcaoÁitình"nênlãnhđitìmanhTấtĐắcđemvềđặngtrònchủnghĩathiênnhiênkỳcựucủaTạohoá.Tôicựcnhọcđikiếmđếnbảytámtháng,màkhôngcóhiệuquảgìhết.Hômnaytìnhcờmàlạigặpgỡ,lạisumhiệp,gặpgỡlykỳ,màhoàhiệpcũnglykỳ.Tôihếttiếccôngtôitìmkiếmkhắpnơihồinămtrướcmàtôilạimừngcódịplượmlặtđượcnhiềutàiliệuquígiáđểdùngmàviếtthànhmộtthiênphóngsựấyđượcđầyđủ,tôicầncònphỏngvấnanhTấtĐắcchobiếtrõnămtrướcthiệttạilýdonàomàanhtừhôn,gởithơchocôBạchYếnmàtrầntìnhrồianhđiđâumấtkiếmkhôngđược,rađisaoanhkhôngchịunóichoanhemtrongnhàbiết,đãlặnhụptrongđờisốngvấtvả,khôngcónghiệpnghệ,khôngcóbạctiền,anhlàmthếnàomàđiquaPhápđượcvàlàmsaocócơmănmàhọctiếpđặnglấybằngBácvậtkhoángsảnchođược,lúcởPhápmàhọcđóanhcóchocôBạchYếnbiếthaykhông,saokhihọcthànhcôngrồianhkhôngchoanhVõLộvớianhTựCaohay,nhứtlàsaokhôngchocôCẩmHươngbiếtvàdọhỏicoicôBạchYếncònthủtiếtmàchờanhhaykhông,tạisaoanhbiếtcôBạchYếnkhôngchịubỏanhmàđilấychồngkhácnênvềtớiSàigònanhđingayvônhàbàHuyện?ĐólànhữngđiểmtôicầnphảihỏianhTấtĐắc.Tôiviếttốckýlẹlàng.Anhcứnóichotôibiênđặngtôichépngaylờilẽdomiệnganhthốtramàghivàothiênphóngsự.HỏianhrồitôisẽxinphépmàphỏngvấnluôncôBạchYếnnữađặngtôibiếtcoi,tạisaocôvớibàHuyệnbiếtanhTấtĐắcdùngchướcđiếmđànggiảdanhBácvậtmàđàomỏ,nhưngbàvớicôcũngvẫncònyêuảnh,tạisaoảnhviếtthơnóidứtkhoátmàtừhôn,nhưngcôcũngvẫnnongnãtìmkiếm,màtìmkhôngđược,côcòncươngquyếtchờđợimặcdầuanhVõLộvớianhTựCaocóchobiếtanhTấtĐắcnóiđếnchếtanhcũngkhôngtrởvềSàigònnữa,tạisaohồitrướcbàHuyệnkhôngchịuchoanhlênLèo,màbâygiờbàlạibằnglòngchoanhđiravùngrừngnúiTrungphầnViệtnamvàcôBạchYếnđòiđitheobàcũng

khôngcấmcản.ĐólànhữngđiểmtôisẽcậycôBạchYếnnóichotôibiênnữa.Phảicóhaibàiphỏngvấndonhữngđươngsựnóingaychotôichépthìthiênphóngsựcủatôimớicógiátrịtốtđẹp.TấtĐắcnói:-TôivềtớitôighéthămbàgiatôivớiemBạchYếnmộtchútrồitôimuốnxinđiCầukhothămchịĐốchọcvàtrởlênTháibìnhthămhaianhbạntôi.Cònbềănởtôicầnphảicóchỗởyênmàlàmviệcliền.TôitínhhoặcvềTháiBìnhmàởnữahoặcxinvớichịĐốcmàởđậuđỡítngày.Bàgiatôikhôngcho,bànóiđimáybaymấyngàyđãmệttôicầnởđómànghĩítgiờ.BàsaingườixuốngrướcchịĐốclênđặngchịemmừngnhau.ĂncơmtrưarồichịĐốcvềtrướcmàlodọntiệctrà.Tôinghỉđến3giờrồihaiđứatôikêuxelôđixuốngchợTháiBình,rướchaibạntôixuốngđâyhộihiệpvớinhauchovui.ĐidọcđườngemBạchYếnmaygặpanhThứTiênnênngừngmờianhđiluôn.Cònbềănởthìbàgiatôidạynhưvầy,nếutôicầnlàmviệcliềnthìnhàởtrênTânđịnhrộngrãilạiyêntịnh.Tôinênởluôntrênđómàlàmviệc,cóngườiloáoquầncơmnướccho.Bàđểriêngchotôimộtcáiphòngêmlắm.Đãbiếtvợchồngchưacướimàởchungmộtnhàthìtráimắtthiênhạ.Nhưngmìnhsốngchomìnhchớkhôngphảisốngchothiênhạ.Huốngchibàgiatôiđãbiếttâmchítôinênbàkhôngáingạiđâumàlo.RồiđâyhaiđứatôiphảirướcbàmaitrởlênTânđịnhăncơmvớibàgiatôivàvàingườitrongthântộcđặngbàntínhlễcướichoxong.Mớivềtớicôngviệccủatôicònbậnrộnlắm.Sángmaitôiphảiđilãnhhànhlývàgiấytờ.Buổichiềutôiphảitiếpxúcvớinhữngnhàchứctráchcóthẩmquyềnvềngànhkhaitháchầmmỏđặnglãnhhồsơvềnhàmànghiêncứu.VậytôisẵnlòngđểchoanhThứTiênphỏngvấntôi,nhưngtôixinanhchờvàibữachotôirảnhvàanhlênTânĐịnhlúcbanđêmtôimớicóthìgiờmàtiếpchuyệnvớianhđược.BạchYếnnói:-EmcũngvuilòngđểchoanhThứTiênphỏngvấn.HễanhhỏixonganhTấtĐắcrồi,anhmuốnhỏiemđiềuchiemsẽnóingaychoanhbiên,ýemthểnàoemsẽnóiychoanhviết,emkhônggiấugiếmchihết.ThứTiêncámơnvàhẹntrong3ngàynữabuổitốicậusẽbắtđầulênTânĐịnhmàphỏngvấn.Tiệctràđãmãn.Cuộcvuitáihộicũngđãvừarồi.Trờisẫmtối,đènđiệnngoàiđườngđềubựtcháy.ThứTiênnóingàynayđimệtmỏinêncáotừvềtrước.TấtĐắcmờiVõLộvớiTựCaochờcôCẩmHươngsửasoạnđặngsẵncóxehơiđưahaibạnvềchợTháiBìnhrồixesẽrẽvềTânĐịnh.ThứTiên,suynghĩmàviếttrướcmấycâuhỏisẵn,rồicáchbađêmsaucậumớilênphỏngvấnTấtĐắcvớiBạchYếnmàbiên,hỏiriêngtừngngườivàbiênytheolờiđáp,khôngsửađổimột

câuhoặcmộtchữnàohết.

Chươngbốn:LỜIĐÁPCỦATẤTĐẮC

Hỏi:Nămtrướcvìđạonhàbốirối,chamẹkhuấthét,bạctiềnkhôngcó,cáimộnghọcđặnglậpthâncủaanhphảitanvỡ.Anhthấtchíkhôngmuốnlàmviệcchihết,thàthảtrôitấmthânvấtvảtheophongtrầnchoquangày,chớkhôngchịulàmtaysaichonhữngkẻkhôngxứngđáng.MaygặpbàHuyệngiàusangmàcómộtáinữbàđemlòngquítrọnganh,lạicôBạchYếnkhôngphảixấuxahayhưhèngì,côcũngthươngyêuanhnữa.Anhvàonhàđó,anhcướivợđó,vớihọcthứcđủdùngvàvớitínhtìnhkhéoxửcủaanh,chắcchắnanhkhỏilogìhết,màthânanhcũngđượcsungsướngtrọnđời.Tạisaogầnngàycướivợ,lễcướingườitalochoanhhết,màanhlạiviếtthơtừhônrồitrốnđimấtbiệt?Đáp:Tạitôicầuvui,tôinghelờichịCẩmHươngkhuyếndụ,tôigiảdanhBácvậthầmmỏ.ChừngtôiđượcbiếtrõnhàbàHuyệnrồi,biếtbàlàngườichơnchấtđúngđắnthànhthiệtyêuquítôi,lạibiếtemBạchYếnthiệtthàtrongsạchthathiếttrìumếntôinêntôihồitâm,tôibấtnhẫn,tôiănnăncáitộigiảdốimàgạtngười,bởivậytôiphảitừhônmàtrốnlánhchokhỏihổ,chớcóchiđâu.Hỏi:BàHuyệnvớicôBạchYếnđềuépbuộcanhđừnglênLèomàtìmhầmmỏ,nếuanhcướivợrồianhhúnghínhởnhà,anhcứnóitạibàmẹvợkhôngmuốnchoanhđilàmviệcmàphảituôngrừngleonúicựckhổtấmthân,thìaibiếtanhBácvậtthiệthayBácvậtgiảgìđâumàanhhổthẹn?Ðáp:Mìnhlàngườicógiáodục,nếumìnhgianxảogiảdốimìnhhổvớilươngtâmcủamìnhthìchịukhôngnổirồi,đợitớingườitavạchmặtmàchêcườikhinhrẻthìcòngìmàkể.HuốngchiemBạchYếnkhêugợilàmlửatìnhphừngdậytronglòngtôinữa.TôinóichuyệnvớiemlầnchóttạinhàchịCẩmHương,tôicóhỏithửemvậychớemyêutôicóphảitạichứcBácvậthaykhông.Vínhưtôilàmộtngườivôgiatrụ,vônghiệpnghệ,khôngphảiBácvậtgìhết,thìemyêutôihaykhông.EmtrảlờiemthươnganhTấtĐắcchớkhôngthèmkểanhTấtĐắcnàohết.MộtcâutrảlờiđóđủchotôiphảibỏđấtSàigònmàtrốnđimất.VìtôiyêuquíemBạchYến,tôiđemgiảdốicủatôimàđápvớithànhthiệtcủaem,thìtôihổthẹnquá,phảitừhônchớkhôngthểlàmchồngemđược.KhiemBạchYếnvềrồitôicòthanthởnỗilòngcủatôiđốivớichịCẩmHương.Chịkhônghiểuđầuóccủatôi,bởivậytôiphảiviếtthơngaychoemBạchYếnmàtừbiệt.

Hỏi:RađianhcónóichoanhVõLộvớianhTựCaobiếttạicớnàomàanhphảibỏđấtSàigònvàcónóianhđiđâuhaykhông?Đáp:Không.Nóirachắchaiảnhcũngkhônghiểunỗilòngcủatôi,chẳngkhácnàochịCẩmHương,màcònsợhaiảnhđemchủnghĩaramàlýluậndôngdàilàmnhọclòngthêmnữachớíchgì,lạitôiquyếtbỏbiệtđấtSàigònđếnchếtcũngkhôngtrởvềđónữa,thìnóichohaiảnhbiếtlàmchi.TôiđãtínhlánhemBạchYếnnếunóiđichỗnàochongườitabiếttératôimuốnchoemBạchyếnhỏithămrồiđitheođặngyêucầutôitrởvềhaysao.Hỏi:Rồianhđitỉnhnàomàtôitìmkhôngra?Đáp:Khiởtrongkêuxíchlôchởhoalyrađi,thìtôiquyếttránhSàigònchớthiệttôichưatínhcoiphảiđiđâu,bởivậyratớibếnxeđòtôibướcxuốngxemấyanhlơbắtmốiáplạigiànhxáchhoalyvàhỏitôiđiđâu.Tôinắmchặthoalykhôngcholấyvànóichưabiếtđiđâu.Mấyảnhngơngáongónhaumàcười,bộhọtưởngtôikhùng.Tôimớixáchhoalylạiquánmàngồi,biểuanhbánquánlàmchotôilycàphênóng,tínhngồiuốngđặngquyếtđịnhphươnghướng.Trướchếttrítôinghĩmãixuấtdươngđirangoạiquốc,cócáchđómớikhỏisợgặpBạchYến.Lạivùithânnơicảnhlạquêngười,dầuvấtvảcũngkhôngaibiết.Ngặttronglúckhôngcótớibatrămđồngbạc,làmsaomàxuấtdươngđixa.ĐimấytỉnhchungquanhSàigònthìgầnquá,téracòngiảdốinữa,giảtrốnđặngngườitakiếmđemvềhaysao.TôibiếtBạchYếngiậnthếnàoemcũngtiềnbạcbộnvớitôicólẽnàochịchịubỏ.LongXuyênlàchỗchamẹtôiởhồitrước,ởđếnmườimấynămnêntôicóquenbiếtnhiềungười.NgặtchịcẩmHươngbiếtgốcgáctôiởđó,thếnàochịcũngxuốngđómàtìmkiếmtrướchết,thìlàmsaomàẩngiúpchoyênđược.Hơnnữanhơntìnhdầuởxứnàocũngvậyhễgiàusangthìngườitaâncầnbợđỡ,cònnghèohènthìngườitabỉbạckhinhkhi.Chớchitôivềcốhươngmàtrongtúicóbạcmuônngồixehuêkỳlộnglẫy,cókẻhầungườihạrầnrầnthìvuilắm,chớvềxứmàlangthangkiếmchỗtrốntránhnhưkẻphạmtộithìaithèmchứa,aivịtình.Nghĩtớitìnhcảnhđóthìtôilạnhngắttronglòng,đầuócmớisanhchánnản.Tronglúcấycómộthànhkháchvôquánthấycóvàianhsớpphơđươngănhủtiếu,ngườimớihỏithămbếnxeđiNamVangởchỗnào.MộtanhsớpphơnóitạiChợlớnmới.TôichiếptrongbụngmuốnđiNamVang,vìxứCaoMiênbấygiờcũnglàngoạiquốc,tiềnxelênđókhôngtốnhaobaonhiêuđườngsácáchtrởítaiđi,lạingườiViệtkiềucứởđókhôngaibiếtgốcgáctôi,chớtrởvềLongXuyênmàlangbangthìtôigieotiếngkhôngtốtchovonglinhcủachamẹtôi,thiệtchắctôiphảiđauđớnlắm.Tôibènlàmquenvớingườihànhkháchđó,hỏiramớibiếtngườilàchủtiệmTânViệtbánhàngvảitạichợMỹTho,ngườilênNamVangdọgiálãnhđặngmuasỉđemvềmàbán.TôibènhiệpvớingườirađạilộTrầnHưngĐạođónxelôvôChợlớnmới,rồilênxeđờđiNamVangvớinhau.ĐidọcđườngchủtiệmTânViệthỏitôilênNamVangchơihaycóviệcchi.Tôicũngcònphảigiảdối

nữa.Tôinóitôithấtnghiệp,ởSàigònxinkhôngđượcsởlàm,nênlênNamVangkiếmchỗdạyhọcriêng,đặngcócơmmànuôisống.Ngườinghetôinóithấtnghiệpthìđemlòngthươngtôi,nênmờitôinếulêntớimàkiếmchưađượcchỗngụthìởchungmộtphòngtrongkháchsạnvớingườiđặnganhemcóbạnchovui.Ngườilạinóingườiphảiởcảtuầnđặngquansátcoicóthứgìmuavềbánđượcthìngườimuarồichởtàuđemvềmàbán.Xechạyvovogióphấtmátmát,tôingồinhắmmắtlimdim,nghĩcảnhđờimàcườithầm.Giảdốithìđượclòngmọingườihènchithiênhạmớiđuanhaumàgiảdối.LêntớiNamVang,chủtiệmTânViệtcứtheonàinỉ,nêntôiphảitheongườilạikháchsạnởchungmộtphòngvớingười.Bữađầuanhemdắtnhauđichơichobiếtđườngsá.Đếnbữacơmthìkiếmtiệmmàăn.Ănuốngthứgìngườicũnggiànhtrảtiền,cươngquyếtkhôngchịuđểtôitrả,ngườinóitôithấtnghiệpmàđãikháchnỗigì,chớngườiđimuabánđisanhlợi,tựnhiênphảitốnsởphí.Ngườikhuyêntôiđừngáingạichihết.BữasauhaianhemtôilàmquenvớimộtngườiViệtcótiệmbuônbántạichợNamVang.Ngườiấylãnhdắtbạntôiđidọgiáhàng,tôikhỏitheonữa.Tôithảđichơimộtmình,kiếmxemmấyxómViệtkiều,chiềumátracầutàungồingósônglớn.Nhằmmùanướcnổinêngiọtnướcđổxuốngcuồncuộn,mặtnướctràntrềgầntớilềđường.Ngườitríthảnhthơiđượcthưởngthứcquangcảnhnhưvầychắcaicũngvuilắm.HồinhỏtôiởLongxuyêntôiưanướcnổi,bởivậyngồingómôngtôicảmxúcvôcùng.Tôinhớkhoảngđờidĩvãngthìtôiphơiphớitronglòng,màrồinhớtớichamẹthìtôiứanướcmắt.Nghĩdĩvãngđãbângkhuâng,mànhìnhiệntạilạithêmbứtrứtkhóchịu.TôibiếthiệnnayởdướiSàigòncóhaingườiphiềntôilunglắm.MộtlàchịCẩmHươngbịtôigạtlàmchochịtốnhaogầnbạcngàn,hailàcôBạchYếnbịtôidứttìnhyêulàmchocôđổithươngragiận.NhưngchịCẩmHươngcótiềndưnhiềudầumấtmộtngànkhôngđếnđỗichịkhổ.CònBạchYếncógiậnthìtrongmộtthờigianrồiemsẽquênmàlấychồngkhác.Ngườicóđịavịnhưemthiếugìkẻmuốncướimàloếchồng.MànghĩtớiBạchYếncóchồngkhác,thìtronglòngtôinaonaokhóchịu.Tôinhớgặpnhaulầnchót,BạchYếnnóiemyêuTấtĐắcchớemkhôngkểBácvật,thìtôichảynướcmắtròngròng.TôimuốnxáchhoalytrởvềtỏthiệtnỗilòngcủatôichobàHuyệnnghe,rồitôixinbàthahếttộilỗimàchotôicướiBạchYếnđặngchotôihếtđaukhổvìtôiđãyêuBạchYếnlắmrồi,nếuxaemthìtôikhôngthểnàovuimàsốngđược.Nhưngmàtốitôinằmimlìmmàsuynghĩlại.TôitựhỏitrongtrívậychớbàHuyệntửtếmàbàđànhquêncáitộigiảdốiđặnggảconchothằngđiếmhaysao?BạchYếnthươngyêuđếnhiếnthânchobợmbảilậnsao?Khôngchắc.Tôiđãthúthiệttộilỗirồi,bâygiờtôilómặtvề,ngườitaxôtôirađườngchớaichovônhàmàmongthalỗi.Nghĩtớitìnhcảnhấytôicàngbuồnhơnnữa.Tấnthốilưỡngnan.Tôiănnănsựtôidạinêngởithơmàtừhôn.Tôikhócngay.Hỏi:LỡgiảdốibâygiờthiệtBạchYếnyêuanhmàcũngthiệtanhyêuBạchYếnnữa,haiđàng

thànhthiệtthiếtthayêunhauđắmđuốimàbịcáithầyBácvậtmanónằmcảnngangkhôngchophốihiệpvớinhauđược,dầuvẹtnóquamộtbênmàphốihiệp,anhcứngóthấynóđóhoài,thìanhcũngkhôngđượchưởnghạnhphúchoàntoàn;Nghĩtớitrườnghợpđóanhbựctức.Vậymàcógiờphútnàoanhnảnchíthấttìnhđếnmuốnquyênsinhchohếtđaukhổhaykhông?Đáp:Không,không.Thấttríthấttìnhmàtựtửđólàthóiquencủađámđànbànontrí,hoặccủahạngđànôngthiếuhọc.Conngườinuôitrídõngđầyđủ,rèntâmchívữngvàng,gặpgiônggiókhônglunglay,thấyhoạnnạnkhôngsợsệt,dầucònmộttấchơicũngtranhđấu,dầutéquịcũngđứngdậymàcườirồilấyhơisứclạimàtranhđấunữa,chớcóbiếtsợđâunêncậycáichếtđểkhỏalấpthấtbạihaylàcheđậytộilỗi.Nếutôibiếtnhìnnhậntộigiảdốicủatôi,thìtôiphảisốngmàđềncáitộiấychoxongchớ.NếutôithànhthiệtyêuBạchYếnthìtôiphảisốngmàvuivớitìnhyêuấychớchếtđâuchouổng.Nếutộigiảdốingăncảnkhôngchophốihiệplàmvợchồng,thìtôitưởnghìnhdung,tôinhớgiọngnói,tôivuivớitìnhyêutronggiấcmộngcũngđược,cócầngìphảichungchăngốimớigọilàyêu.Cáiyêuômấplàcáiyêuthườngtình,cáiyêutinhthầnmớilàcáiyêucủatìnhcaothượng,cáiyêuđómớibềndai,mớiquígiá,mớiđángphụngsự.Hỏi:Nếuvậythìanhcũngthờmộtchủnghĩavớitôi,nênanhmớibiếtnạngcaoÁitình.Màkhôngđượcthươngtheothườngtìnhthìanhyêutheotìnhcaothượng,thoảngnhưcôBạchYếnphiềnanhcôlâychồngkhácthìanhlàmsao?Đáp:NếuemBạchYếngiậnmàlấychồngkhácthìtìnhyêucủaemtầmthườngquá,cóquígiágìđâumàđángkể.Tôiđãcóviếttrongbứcthơtừhônvàcáobiệt,tôimongướcemquêntôimàlấychồngkhác.Chỉcócáchđómớiphátanáitìnhcủatôiđược.Màbaogiờtôikhônghayemcảigiá,thìáitìnhcủatôinócòntriềutriệutronglònghoài,trítôitưởngnhớemkhôngcógìcảnđược,màsựtưởngnhớđókhôngtộilỗi,bởivậytôikhônglo.Tôichỉlosợcómộtđiềulàsợemnontrí,màemkhônggiậnembỏtôiđặnglấychồngkhác,emlạidùngđộcdượcmàquyênsinhnhưnhiềucôgáikháccáiđómớigieođaukhổchotôimãnđời,hễtưởngnhớthìthankhóc,chớkhôngphảivuisướng.Hỏi:RồitạisaoanhquađấtPhápmàhọctiếp?Anhlàmsaocótiềnbạcmàđi?Đáp:Đólàviệctìnhcờ.CólẽvìtôicóduyênnợvớiemBạchYếnnêntrờikhôngchoemlấychồngkhácmàcũngkhôngxuikhiếnemtựtử,rồiTrờisắpđặtmàđổicáigiảdốicủatôirathiệtsựđặngtôihếthổthẹnmàtrốntránhngườiyêucủatôinữa.Chuyệnnầycótánhcáchlykỳnhưtiểuthuyết.Đểtôithuậthếtchoanhbiên.TôiởkháchsạnvớiôngchủtiệmTânViệtđượcbabữa.QuangàythứbaôngbạnăncơmchiềuvớitôirồiôngthanđixemxưởngdệtlãnhcảngàymệtmỏinênôngtínhđinghỉsớmđặngsangbữasaungườitađưaôngđixemhảikhẩuđươngtổchứctạiVũngSom.ỞNamVangcũngnhưởmấytỉnhmiềnHậuGiangtagọilà

nựcnước,khóngủlắm.Tôimớiđểchoôngbạntôinghỉ,tôibậnáoracầutàungồiđặngcógiómátmộtchút.Đãcóvàingườirangồiđótrướcrồi.Tôingồingótrờingónướcmàsuynghĩviệctôiđãlàm.TôinhớcụLãoTửcódạyrằngmọiviệctrongđờiđềudoTạohoásắpđặtsẵnhết.Mỗiviệcđềubiếnchuyểntựnhiêntheođịnhluậtcủanó,chẳngkhácnàoguồngmáytựđộngnóquaytựnhiên,chẳngcầnphảiaixôđẩy.Nếuconngườilàmkhônmótayvàomàchếsửathìtánhcáchthiênnhiênsailạc,guồngmáyquaybậyrồicôngviệchưhỏng.Đólàhọcthuyết"vôvi"củaLãoTử,tôilấyđólàmchủnghĩamàcóngườikhônghiểuhọtưởngtôikhônglàmgìhết,rồihọchotôibiếngnháckhôngchịucầnlao.Vôvilàkhôngnênlàmsaicãithiênnhiên,chớcáigìcũngphảilàm,nhưngphảilàmhồiviệccònnhỏ,còndễ,chớviệcđãlớn,đãkhó,rồilạimótayvàomàlàmthìtựnhiênphảithấtbại.NếutôicóduyênnợvớiemBạchYếntôiđểtựnhiênchotìnhyêucầukết,tôiđừngdùngchướcgiảdốimàkhuyếndụthìsớmmuộngìBạchYếncũngsẽlàngườivợthânyêucủatôi,màtôikhỏihổthẹnnhưvầy.TạitôihamvuiquênlửnglờicủacụLãoTửdạy,mótayvàoguồngmáythiênnhiên,nênviệchưhỏngmàcònđổnợlungtung,nợtôigạtchịCẩmHươngmàlàmchochịtốnhaolạimangtiếng.Mànợtiềnbạccólẽmộtngàykiatôiđắclộtôisẽtrảđược,dầukhôngtrảchịcũngkhôngđóikhátgì.KhólàkhómốinợtìnhtôigâyravớiemBạchYến,tôikhôngbiếtlàmsaomàtrảđược.Tôiđươngthảtríbìnhbồngmànghĩngợi,thìnhlìnhcómộtbàngồihứnggióchungmộtbăngvớitôi,songngồiđầukia,bàcấttiếnghỏitôiởxómnàovàlàmviệcsởnào.Tôidaylại,nhờmấyngọnđèntrêncầutàucháysáng,nêntôithấybàmặcđồđen,taiđeođôibôngxoànnhấpnhoáng,tuổilối45hoặc50,lạicómộtcậutraimặcquầnsọtxám,áosơmixanh,cỡ15hoặc16tuổi,ngồimộtbên.Tôitrảlờivớibàrằngtôikhôngphảiởđây.TôiởSàigònlênđâykiếmsởxinlàmhoặcdạyhọc,ngặtchưaquenvớiai,nênkhôngbiếtchỗnàocầndùngngườigiúpviệcmàxin.Bàhỏitôilênbaogiờ,ngụtạinhàaivàcóđemvợconhaykhông.Tôinóitôilênđãđược3bữarồi,tôimướnphòngởkháchsạnmộtmình,vìtôichưacóvợconchihết.Bàvuivẻnóichuyệnvớitôimộtchútthìtôibiếtbàlàgoáphụ,chamẹgốcởHàtiênlênđâybuônbánlàmăn,sanhbàtạiđây.Bàchỉcómộtngườicon.Contrailớncủabàđãcovợcócon,hiệnđươngquảnlýhãngxuấtnhậpcảngcủachồngbàđểlạitạichợNamVang.ĐứacongáithìbàđãgảlấychồngthuộcconnhàphúthươngởtrongBắtTâmBăng.Hiệngiờbàởtrongmộtbiệtthự,bàmuanămtrướcngangxómChuichànHoa,màởchothanhtịnhvớiđứacontraiútđichơivớibàđó.Bànghetôikiếmchỗdạyhọccoibộbàmừng.Bàhỏitôihọclựctớibựcnào.TôinóitôiđãcóbằngtútàikỳnhứtởbênxứPhápvàchưakịpthikỳnhìthìchamấtnêntôiphảibỏmàvề,rồikếmẹtôimấtnữanêntôiphảibỏluôn.Bàsuynghĩmộtchútrồibànóibàcóhãngxuấtnhậpcảngđểchocontrailớnbàcoi,mànóbiếtchữviệtvànóitiếngthổgiỏi,songkhôngbiếtchữ

PhápvàchữAnhnêngiaodịchnhiềukhibấttiện.ConbàthườngnóiphảichothằngemnóhọcchữAnhchữPháprànhđặngsauanhemchungnhaumàmởrộngngànhxuấtnhậpcảngmớicólợilớn.VìvâỵnênbàchoconútcủabàtênKhai15tuổi,họctrườngtrunghọcNamVangnămnầyđươngngồilớptư.VìnghetôimuốnkiếmchỗdạyhọcbàmuốnrướctôivềnuôiđặngbanđêmvàchúanhựtdạyriêngcậuKhaihọcchomautinhtấn,chớnhàtrườngkhôngđủGiáosưnênsựdạydỗkhôngđượccầnmẫnlắm.Tôiđươngkiếmnơinươngnáuchoquangày,nghebànóinhưvậytựnhiêntôimừngnêntôichịuliền.Bàmớimờitôilênxeđặngbàđemvềchotôibiếtnhàbàrồisẽtính.Tôitheomẹconbàvômésôngthìcóchiếcxehơilộnglẫyđậuđómàchờbà.Bàmờitôilênxerồidạysốpphơ,ngườithổ,chạyvôhãng.Xengừngbàdắttôivôhãngchiếmhaicănlầutrướccógắnbảnghiệu:THIỆNCHÍXuấtnhậpcảngBàgiớithiệutôivớicontrailớncủabàlàchủhảng,tênHaiQuảngtuổilối25-26,vuivẻbặtthiệp.CậuHaiQuảngnghemẹnóitôicóởhọcbênPhápnămsáunăm,đậubằngTútàinêntínhcậytôivềởđặngdạyriêngKhaithìcậubằnglònglắm.Cậulạitínhnhưvầy:banngàyKhaimắctớitrườngmàhọc,tôirảnhrangthìgiúpchohãng.NếucóthơtừbằngchữPhápthìcắtnghĩachocậuvớinhơnviêntronghãnghiểu.SớmmơixehơiđưaKhaiđihọcthìtôitheoxerahãngởchơi,nhưcógiấytờthìcoigiùm.TrưaxerướcKhaithìtôitheomàvề;Buổichiềutôiởtrongnhàmànghỉ.Nếucóthơtừchigấpthìsẽchoxevôrướctôihoặcsaingườiđemvôchotôicoi.CậuHaiQuảnghỏitôivừadạyemcậuhọcvừagiúpchohãngnhưvậytôimuốnsốlươngthángbaonhiêu.Tôikhiêmnhượngnóirằngtôilàngườimồcôilưulạcđươngkiếmchỗantoànmàdungthân.Tôikhôngbiếtuốngrượu,khôngbiếthútthuốc,cũngkhônghamvuichơi.Bởivậybàvớicậunếutincậymàxintôigiúpthìmiễnbaocơmnướcáoquầnchotôinoấmthìđủ,cònlươngbổngthìtrảbaonhiêucũngđược,tôikhôngcóvợcócon,lạikhôngphảiviệcmuabánnêntôiđòihaychêítmàngại.Mẹconcậunghetôinóidễdãinhưvậythìrấtvuilòng,nênnóimẹconcậulàmănlớnbiếtcôngơncủangườigiúpsức,bàkhuyêntôiyênlòngmàphụgiúp,mẹconbàbiếtxửphảiquấychớkhôngphảihạngbạcơnbộinghĩađâu.Rồiđóbàchởtôivềbiệtthựchobiếtchỗbàởđặngsángbữasauđemhànhlývôliền.BàchủnhàcùngcậuKhaiđưatôiđixemhếtcácphòngtrongbiệtthự,tớicáiphònglớn,chỗKhaingủ,bànóisángbữasaubàsẽdọndẹplạimàđểhaicáigiường,haicáitủ,mộtbànviếtchothầytròởchungđặngthầydạytròhọcchotiện.Chungquanhbiệtthựcócâymátmẻ,phíatrướccóđườnglộnằmdọctheomérạchlớn,đứngngoàicửathấysôngCửuLong.Ấylàmộtchỗởdưỡngnhàndưỡngtríêmấmthầntiênkhôngcóchỗchêđược.TôinghĩTrờithươngtôilắmnênmớisắpđặtcóngườihảotâmcứuvớttôivàcóchỗanổn

chotôinươngnáu.Tôicámơnbàchủvàxinphépvôkháchsạnthâuxếphànhlýrồibữasautôisẽvômàở.Bàbiểusốpphơđemxerađưatôichobiếtchỗngụ.Bàdặntôibữasaucứởkháchsạnmàchờ,xeđưaKhaiđihọcrồisẽtrởlạiđórướctôi.ĐivềdọcđườngtôihỏianhsốpphơtôimớibiếtbàchủnầylàBaHòa,ngườiViệtgiàunhứtnhìởđấtChùaTháp,bànhơnđức,tửtế,rộngrãi,biếtthươngkẻthấtthờisuysụp.VềtớikháchsạntôithuậtchuyệngặpgỡmaymắncủatôichoôngchủtiệmTânViệtngheđặngsángbữasautôitừbiệtông.Ôngmừnggiùmchotôicóchỗdungthân.Ôngtỏýmuốngiúptôimộtsốtiềnđểănxàichotớicuốithángrồimớilãnhlương.Tôicámơnthạnhtìnhcủaôngvànóitôicòntiềnđủdùng,hổmnaytôilàmhaotốncủaôngnhiềurồi,tôikhôngdámthọơnthêmnữa.Thếlàtừđóđãanthânrồi.Tôiquyếtđểchoguồngmáythiênnhiêntựđộng,tôilolàmphậnsựcủatôichovuôngtrònmàthôi,khôngdámmótaymàchếsửagìnữa.VôởhồisớmmaithìtôibắtđầudạycậuKhaihọcliền.Tôisắpđặtchươngtrìnhlàmviệc.BuổisớmmaitôitheoxerahãngThiệnChímàcoichừngchonhơnviênlàmsổsáchvànếucóthơtừchữPhápthìtôiviếthoặcđọcchocậuHaiQuảng.BuổichiềutôisoạnbàivởđểdạycậuKhai.BữanàotrờitốtcậuKhaiđihọcvềtôidắtcậuđibộchơiđặnggiảitrí.Sáugiờrưỡivềăncơm.Bảygiờcắtnghĩabàicủatrườngrachocậuhiểuvàchỉcáchchocậulàmrồitiếpdạybàiriêngcủatôithêmnữachotới9giờsẽđểchocậunghỉ.ĐêmđầuthìbàBaHòađưachotôi200đồngbạc,biểutôicấtđểmuốnmuavậtchithìsẵncótiềnmàmua.Tôinóitôicòntiềntôikhôngchịuthâunhận.Bànàiépquátôikhôngdámtừchốinữa.CáchítbữasauôngbạncủatôilàchủtiệmTânViệtlạihãngThiệnChíkiếmtôimàtừgiãđặngvềMỹTho.TôigiớithiệuôngvớicậuHaiQuảngchủhãng.Haiđàngnóichuyệnbuônbánvớinhau,rồithỏathuậncùngnhautraođổihànghóa,nhưMỹThothìcầnphảicócákhô,đậukhấu,tiêusọ,hànglụaNamVang,cònNamVangcầndùngmuốihột,chéndĩa,lumáicủaNamViệtthìhỏinhaumàchịugiá.VìmỗibuổichiềutôithuờngđichơivớicậuKhai,khiđixekhiđibộ,nêntrongvàituầnnhữngngườigiàucóởtrongvùnghọhaybàBaHòanuôitôitrongnhàđặngdạyriêngconbàlúcbanđêm.ÔngLáiHiềnngườiViệtvớiôngKimSungngườiThổlàmquantrongHoàngcung,cảhaiđềugiàucóởgầnđóvàcóconhọcmộtlớpvớiKhai,haiôngđếncậybàBaHòanóivớitôidạyluôngiùmconcủahaiôngđồngmộttuổivớiKhai,conôngHiềntênLương,cònconôngKimSungtênKimYum.BàBachịuchotôidạygiúpthìtôidạyluôn3tròcũngnhưmộtnênkhôngcógìmàtừchối.BàBanóimỗithángbàđềnơnchotôi200.Haiôngkiahứasẽlàmynhưbàvàlãnhchịuquầnáochotôibận.

Tôiởđâytrong3thángbàBaHòayêutôicũngnhưemcháuruộtthịttrongnhà,cậuHaiQuảngnhờcótôinêncậumuabánmạnhmẽdễdàng,còn3emnhỏnhờtôidạyriêngnêntronglớp3emvượtlênhọcgiỏihơnchúngbạnhếtthảy.Tôicứcặmcụilàmphậnsự,banđêmnằmtưởngnhớtớiBạchYếnđặngmaycógặpemtronggiấcmộngvậythôi,tôiđểchothờigiantrôichảytựdo,màcũngđểchomáythiênnhiênmặcdầutựđộng,tôikhôngmuốntoantínhhaysửađổigìhết.Thếmàmọingườiởgầnaicũngvuilòngnênaicũngyêuquítôi,nênngườichămnomlochotôimặcđànghoàng.Cònngườixatôikhônghiểuhọthươngghétlẽnào,chỉthầmváichongườitaquêncáithóiđiếmđànggiảdốicủatôilầmlỗi.QuanămsauphongtràoquốcgiađộclậptiếntriểnkhắptrongnướcCaoMiên.NhữngngườiThổcócơmtiềnđềuđuanhauchocontraixuấtdươngduhọcđặngunđúctàinghềmàgiúpnước.PhầnnhiềuthìquanướcPhápđãquenbiếtrồi.Bacậunhỏhọctròcủatôirộnrựcđòiđi,sợlụcđụchọctrongnướcngàysauthuasútchúngbạnvềmặttàitrí.BàBaHòathươnglượngvớihaiôngkiarồicảbangườihiệpýnhaumàcậytôidìudắtbacậunhỏquaPhápởchămnomchỉbiểuchochúngnóănhọc.Tiềnănhọccủabacậunhỏthìconcủaainấychịuriêng.CòntôiănởmàdìudắttrôngnomthìmỗingườichịuchotôimỗithángmộtngàncộngchunglàbangànđồngbạcCaoMiêntínhra30chụcngànquantiềnPháp,tiềnmáybaybậnđicũngnhưbậnvềthìbangườichungđậumàchịuchotôi.Mỗinămbãitrườngbangườicũngchungđậusốtiềnmàgởichotôiđặngdắtbacậunhỏđinghỉhè,hoặcđidulịch.Thiêncơtựđộngbiếnchuyểnquathếnầytôicứđểchonóquayluôn,tôikhôngdámthòtaymàchậnlại.VìvậynênkhôngtínhtrướcmàtôiphảitrởquaParisvớibacậuKhai,LươngvàYum.Tôimướnhaiphòngởvớibacậu,đembacậuvàotrườngTrunghọcmàhọctiếplớpba,banđêmtôidạybacậuhọcriêng,banngàytôirảnhtôihọctoánpháp.CuốiniênkhóađóbacậuthiđậubằngTrunghọcđệnhứtcấphếtcảba.Chamẹvuilònggởitiềmthêmmàthưởngcôngtôi.TôicũngthiđậuTútàitoànphầnvềmôntoánnữa.Cũngnhắmmắtmàđểthiêncơtựđộng,chừngkhaitrườngtôiđembacậunhỏhọclớpnhì.Còntôithìtôithiđậuđượchọctrườngđạihọcvềngànhkhoángsản,tôinhờtộicũnêntôinổlựcmàhọchoặcmaycótrúngcâulộnggiảthànhchơnmàđổiBácvậtgiảraBácvậtthiệthaychăng.Thiệtnhờcókinhnghiệm,tôicứlonhiệmvụkhôngdámmótayvàocáimáythiênnhiêncủaTạohóanữa,bởivậybanămsaubahọctròcủatôiđềulấyđượcbằngTútàitoànphầncảba.CòntôicũnglấyđượcbằngBácvậthầmmỏnêntrởvềđây.Batròcủatôiđãlớntuổivàlịchlãmđườngđinướcbướcrồikhôngcầntôidìudắtnữa.LươngvớiYumthìởluônbênPhápchờkhaitrườngvàotrườngđạihọcmàhọctiếp.CònKhaithìmẹnhớnêncậuvềthămmẹvàithángrồigầnkhaitrườngcậusẽtrởqua.TớisânmáybaycómẹvớianhchựcrướccậuđiluônvềNamVangtôimớirẽmàvềđây.

Hỏi:TronglúcanhquaPhápởhọcmấynămđóanhcógởithơchocôBạchYếnbiếthaykhông?Đáp:Khôngdám.KhirađitôichưacóTútàitoànphần,tôiđâudámmonghọctrườngkhoángsảnđượcmàgởithơ.ChừngđượcvàohọctrườngấytôicũngkhôngdámmongchắcthiđậuBácvậthầmmỏmàkhoekhoang.Tôithấtkinhmộtlầnrồi,khôngdámlợidụngchủnghĩa"vôvi"nữa,đểchomáythiênnhiêntựđộngthếnàothìthế.Hỏi:SaothiđậubằngBácvậtrồi,anhkhôngviếtthơchocôBạchYếnhoặcchoanhVõLộhayTựCaomàhỏithămcoicôBạchYếnđãlấychồngkháchaykhông,màvềtớiSàigònanhdámđingayvônhàcô.Đáp:Cóhạigìđâumàngạiviệcđó.VìtrướckiatôidốivớibàHuyệnvàemBạchYến,bâygiờhếtdốirồi,tôiphảighémàchohayvàxinthalỗicũ.DầuemBạchYếncóchồngtôicũngđượcphépthămemvậychớ.Hỏi:Anhlàmnhưvậy,anhkhôngsợcôBạchYến,nếucôcóchồngkhác,thìcôbuồncôhổthẹnhaysao?Đáp:TôikhôngcóácýđếnchọcchoemBạchYếnbuồnhayhổthẹnđặngcườiem.Tôikhôngcóđầuóctiểunhơnnhưvậyđược.Vìtrướckiatôiyêuemquá,tôimớiănnăncáitộigiảdốimàviếtthơtừhôn.Tôithathiếtyêucầuemquêntôi,giậntôilàthằngđiếmmàlấychồngkhác,ưngngườithẳngngaytrongsạchchoxứngvớitìnhyêunồngnhiệtcủaem.Trótmấynămtôithầmmongướcemcóchồngkhácđặngtôidứtmốinợtình.Tôiđãcónóitìnhyêuômấplàtìnhyêutầmthường,tìnhyêutưởngnhớlàtìnhyêucaothượng.Nếutôibiếtemđãcóchồngkhácthìtôigiữtìnhyêucaothượngcàngquí,cầngìcóbằngBácvậtthiệtrồitôicònlếttớivớicáiýtrêubẹođặnghoặclàmchoemthươngtiếchoặcpháchoemlỗiđạocangthườngcủaem.SỡdĩtôivềtớitôinhơntiệnđườngtôighénhàemtrướchếtmàthămbàHuyệnvàemđặngtôixinthathứtộigiảdốitrướccủatôi,làvìtôihayemBạchYếnkiêntâmthủtiếtmàchờtôi,emkhônglấychồngkhác.Tôikínhmếnáitìnhcủaemmàthâungắnthờigiờchờđợicủaemcàngsớmcànghay.Hỏi:TéraanhcódọhỏitrướcnênanhbiếtcôBạchYếnchờanhhaysao?Đáp:Đólàviệctìnhcờmàtôibiếtchớkhôngphảitôidọhỏi.Sốlàlúctôigầnthiratrường,mộtbữacậuKhailàhọctròcủatôivàngụchungmộtphòngvớitôicậudắtvềmộtngườibạnhọcchungmộtlớpvớicậumàtiếndẫnchotôibết.CậunóibạncậutênlàThườngngườiSàigòn,vìnămnaycậuquaPháphọctoánlạimàthi.CậuThườngmuốncậytôidạytoánchocậuítbữađặngcậuvàothichochắcý.TôihỏicậuThườnglàconcủaai,ởSàigònmàởménào;CậuThườngnóicậulàconôngPhánQuiởTânĐịnh,cậumớiquađâyhọctiếplớptoánmấythángnay.TôinhớnămtrướcbữalàmlễcầuthântạinhàbàHuyệnthìcóđủvợchồngôngPhánQuidự

tiệc.TôihỏithămbàHuyệnHớn.CậuThườngnóichuyệnvớitôimộthồithìkhôngcầnphảihỏitựnhiêntôiđượcbiếtcongáicủabàHuyệnđãhứahônrồi,nhưngchưacướimàngườichồnglạitừhônnêncôgiậncôthềởvậymànuôimẹ,côkhôngthèmưngainữa.RõràngđólàcáimáythiênnhiênTạohóasắpđặtchonóquậynhưvậy.Tôiđểchonóquay,tôikhôngdámđụngchạmtớinónữa.Hỏi:HômnọanhnóibằngBácvậtkhoángsản,rồiđâyanhlênvùngcaonguyênTrungphầnmàtìmmỏ.CướivợrồianhlạivuilòngmàđivàbàHuyệncũngbằnglòngmàđểchoanhđihaysao?Đáp:Phụngsựquốcgialàmộtnghĩavụkhôngaiđượcphépthốithoát.Dầutùngquânlàmbinhnhìmàxôngtênlướtđạncũngkhôngtừ,chẳngluậnmàđitìmhầmmỏđểgiúpchonhànướckiếnthiếtnềnkinhtế.Loviệcchungchonướccóaimàkhôngvuilòng.Hỏi:Tôihỏiđủrồi.Tôicámơnanh.Khuyarồiđểtôivềchoanhnghỉ.BuổichiềumaisẽtrởlênmàphỏngvấncôBạchYến.

Chươngnăm:LỜIĐÁPCỦABẠCHYẾN

Hỏi:Tôixinphéphỏicô.VậychớngàycôCẩmHươnglàmmaiyêucầubàHuyệngảcôchoanhTấtĐắccôvớibàHuyệncótinchắcanhTấtĐắclàmộtvịBácvậthầmmỏhaykhông?Đáp:Phảitin,chớcólýgìmànghi.Hỏi:TạitinBácvậtthiệtnênbàHuyệnmớichịugảvàcômớichịuưngphảikhông?Đáp:Khôngphảivậy.Máemđãtínhtrướcmáemlựangườimồcôicóhọcthứcđủdùng,biếtlễnghĩa,cógiáodục,màgảemđặngvợchồngemhủhỉvớimáem,chớkhôngcầnngườigiàusanghaycóbằngcấplớn.VìanhTấtĐắcđúngvớimấyđiềukiệnmáemmongướcnênmáemchịugả.Cònemngheanhnóichuyệnvuivẻ,nghĩảnhlàconquanchắccógiađìnhgiáodục,lạiảnhcóđiTây,tựnhiênanhcóhọcthứcđủdùng,nênemưng.Hỏi:TạiđúngđiềukiệnnhưvậynêncôưngvànóichuyệnđilênLèomàkiếmhầmmỏthìbàvớicôđiềucản.SựcảntrởđóđủchứnglòngdạcủabàvớicôkhôngmàngchứcBácvật.NhưngmàkhiđượcbứcthơtừhônbàvớicôhayBácvậtgiảbàvớicôcóbuồncógiậnhaykhông?Đáp:Nếunóikhôngbuồn,khônggiận,thìkhôngđúngvớisựthật.Cũngbuồncũnggiậnvậychớ.NhưngmáembuồnlàvìanhTấtĐắclỡbàychuyệngiảdốirồitìnhyêuchơnchánhkhiếnchoanhănnănhổthẹnsaoảnhkhôngphântrầnngayvớimáemđặngmáemhỉxảcho.CònemgiậnlàvìgặpnhaumànóichuyệnlầnchóttạinhàcôĐốcCẩmHươngemđãcónóiemyêuanhTấtĐắcchớkhôngphảiyêuchứcBácvật,tạisaoanhkhôngthúthiệtngayvớiem,ảnhlại

viếtthơtừhônrồibỏtrốnđimất.Hỏi:LúctôilãnhđikiếmgiùmanhTấtĐắcđặngkhuyênảnhtrởvề,côcóhyvọngảnhsẽtáihiệpvớicôhaykhông?Ðáp:Ôngcólòngtốthăngháiđikiếmgiùmchoem,khônglẽemcản,nhưngemkhôngcóhyvọngcholắm.TheolờianhVõLộvớianhTựCaothìkhirađianhTấtĐắccónóiđếnchếtảnhcũngkhôngtrởvềSàigòn.Hơnnữa,emđọcđiđọclạibứcthơcủaảnhnhiềulầnemthuộclòng,emcảmthấyảnhmangmộtkhốitìnhvừanặngnề,vừathànhthiệt,nhưngvìảnhcógiáodụcđầyđủ,bởivậyliêmsỉbắtbuộcảnhhổthẹn,ảnhphảiômlòngđaukhổdứttìnhyêuđắmđuốimàđi.Conngườibiếtvìliêmsỉvìlươngtâm,dámhysinhtìnhyêuvớitấtcảvuisướngmàđicólýnàochịuđilẩnquẩnchungquanhđâychongườitakiếmđemvềmàmong.Emchắcảnhđixa,đixalắm.NhưngnghecôĐốcnóiảnhkhôngcóbạctiềnbaonhiêu,nênemkhôngnghĩảnhxuấtdươngđirangoạiquốcđược.TéraảnhlênCaoMiêncũnglàngoạiquốcrồitrờikhiếncónhiềungườigiúpđỡảnhnênảnhquaPhápmàhọctiếp.Cáiđóthiệtemkhôngdè.Hỏi:Ảnhđãcươngquyếtkhôngtrởvề.Ảnhlạiyêucầucô)quênảnh,giậnảnhmàlấychồngkhác.CôcũngkhôngdètrờikhiếnảnhđượctrởquaPháphọctiếpmàlấychođượcbằngBácvậthầmmỏchánhthức,vậymàsaocôquyếtchờảnhmãnđờikhôngthèmlấychồngkhác?Ðáp:Ngườitanóiđirabiểnlớnrồicoimấyconsônghẹpquá.ĐãquenxemmâytrênnúiVuSơnrồithìnhữngmâykháckhôngcógìđẹpmàxem.Emđãnếmđượcmùiáitìnhcaoquí,emđãthấyđượctháiđộliêmsỉviênmảnrồi,emságìáitìnhtầmthường,vớitháiđộthấpthỏimàcònmuốnlấychồngkhác.Hỏi:VậychớkhôngphảicôtinlờixâmcủaLăngÔngThượngvớilờihaicôxácbói,cảbađềunóicôlàduyênnợcủaanhTấtĐắc,thếnàohaiđàngcũngkhôngphốihiệptạivậynêncôchờảnhhaysao?Ðáp:Đãbiếtbóixâmlàviệcthiêngliênghuyềnbí,khôngaidámtinchắc.Nhưngxâmđãnóinhưvậy,rồihaicôxácởcáchxanhaumàcũngnóiymộtthếnữa,tựnhiênđứctincủaemphảirungđộng,dầutâmhồncứngcỏichomấyđinữacũngphảitintưởngítnhiều.Emthườngnghechuyệnđờixưacómộtbàtừmẫusanhconlàbựcthánhhiền,emnhớmàymạykhôngdámchắccóphảimẹconcụMạnhTửhaykhông.Ngàynọbàtừmẫuởnhàđươngdệtlụa,(thiếu)cònconbàlàbựchiền,khôngthểsátnhơn,bởivậybàkhôngtin,cứtiếptụcdệtlụa,khôngthèmkểtới.Mộtlátnữacóngườithứnhìđếnbáotindữnhưvậynữa.Bàcũngkhôngtin.Đếnngườithứbabáonữađứctincủabàphảilaychuyểnrúngđộngbàphảibỏđikiếmcon.Térangườitamuốnthínghiệmđứctincủabàmẹđốivớiconbàmộtvịthánhhiền,chớkhôngcógìhết.RấtđỗibàmẹcủaôngÁThánhnghebangườinóicònphảitinthayhuốngchiemlàmộtgáithôtụclòngđươngbuồnrầutrôngngóng,

làmsaomàkhôngtinchođược.Nhưngkhôngphảitạixâmvớibóimàemkhôngchịulấychồngkhác,quyếtthủtiếtmàchờảnh.CònnhiềuđiểmkhácnữamáchchoembiếtkhôngthếnàoanhTấtĐắcquênemđược.Khôngsớmthìmuộn,dầusaoảnhcũngtrởvềvớiem.Ảnhlàngườicóhọcthứccógiagiáo,nênảnhnângcaoliêmsỉ,ảnhhổthẹndốigian.Màđốivớiem,ảnhvừamangmộttìnhyêunặngoằn,vừacaovọi.Trongthơảnhnói:"Đượckềmặtđâumôivớiemrồithìlòngdạsắtđácủaquanóđổingaylạilòngdạđacảmđatình,nókhiếnchoquathươngem,yêuem,màcũngtrọngem,khônglấygìmàvíchovừa."...Ảnhlạinói"Thôihạnhphúctrongđờicủaquachỉcómấygiờđồnghồhồisớmmaiđómàthôi.Quakhôngdámtiếc,màquacũngxinemđừngtiếc"...Saurốtảnhnói:"BạchYếnemôi,quatừbiệtemvàquakhuyênemhảyquênthằngđiếmtựhối".Ngườibiếtliêmsỉlắmnênmớihổcáithóigiảdối,phảicócanđảmlớnmớitựxưnglàthằngđiếmănnăn,phảicógiagiáođủmớiliềuthânđaukhổmàrứttìnhyêuđươngnồngnhiệtđược.Ngườiviếtđượcmấycâuthathiếtemmớiđọclạiđóphảimangmộtnợtìnhnặnglắm,thếnàocũngphảitrảchớkhôngthểtrốntránhhoàiđược.Vìvậyemchắcảnhphảivềmàtrảnợtình,chớkhông,baolâuemcũngchờ.Nhữnglờikhuyênemphảigiận,phảiquênmàlấychồngkháclàuấtquánênphảinóimàthôi,bởivậyemxemnhữnglờiấyvớibềtrái:Emhiểuýảnhkhuyênemcứyêuảnh,nhớảnh,chờảnhlàngườichồngthươngem,trọngemvàxứngvớitìnhyêucủaemhơnthiênhạhếtthảy.Hỏi:CậuThườnglàconôngPhánQuiquaPhápmàhọcmấythángnaycậucógởithơchocôhaykhông?Ðáp:Không.Hỏi:VợchồngôngPhánQuilạinhàcôchơikhôngcónóichuyệncậuThườngcógặpanhTấtĐắcởParishaysao?Ðáp:LâurồibàPháncónóivớimáemrằngbàsắpchongườiconútquaPhápmàhọcvậythôi,chớkhôngcónóigìkhác.Hỏi:NếuvậythìhômđótìnhcờanhTấtĐắcvônhàcôkhônghaytrước?Ðáp:Đâumàhay.Emđươngnằmđọcnhựtbáotrongphòng,emnghemáemkêumànói.Emlậtđậtchạyrathấyảnhemchưnghửng.Hỏi:Cômừnghaykhông?Ðáp:Mừngchớsaomàkhôngmừng.Hỏi:CònbàHuyện?Ðáp:Cũngvậy.

Hỏi:ĐámcướirồianhTấtĐắcphảilênvùngCaonguyênmàkiếmkhoángsản.Côđitheohaylàđểảnhđimộtmình,côởnhàvớibàHuyện?Ðáp:Emđivớiảnhchớ,điđặnglocơmnướcáoquầnchoảnh,emđãđặtmayđồrồi,mayđồÂuPhụcđặngđirừngđinúichogọn.Hỏi:BàHuyệnvuilòngchocôđihaysao?Ðáp:Máemnóihễxuấtgiáthìphảitùngphu.ẤylàđạoTamTùngcủangưòiViệtmình,đạocổtruyềnkhôngđượcphépbỏ.AnhTấtĐắchứamỗithángảnhsẽvềthămmộtlần,vềđặngphúctrìnhchosởvàlãnhlươngthực.Ýảnhmuốnemởnhàvìảnhsợemđicựckhổlạibỏmáemởnhàmáembuồn.Máemkhôngchịu.Máemnóiảnhlàmtraithìảnhphảiphụcvụquốcgia.Emlàmvợthìemphảilochochồng.Máemchưagiàcảgìlắmởnhàthìcógiadịchlocơmnước,đauốmsẵncóbácsĩsănsóc.Máemkhôngphéptrìumếnmàlàmchoconrễlỗiđạo.ThứTiêncười.CậucámơnBạchYếngiúpchocậumộtbàiphỏngvấnđầyđủrồicậucáotừmàvề,hứathiênphóngsựcủacậuxuấtbảnrồicậusẽkỉnhtặngbàHuyệnvớivợchồngcômỗingườimộtquyển.

Chươngsáu:LÊNĐƯỜNGHẠNHPHÚC

TừngàyChâuTấtĐắcgởithơtừhônrồicậutrốnđimất,làmchocuộctìnhduyêncủacôBạchyếnhưhỏng,thìquangcảnhnhàbàHuyệnHớncóvẻbuồnhiu,vắngvẻ,imlìm.MườibữahoặcnửathángngườitamớithấybàHuyệnmởcửaràorađườngkêuxíchlômàđixuốngSàiGònmuađồmộtlần,hoặccôĐốchọcCẩmHươnglênthăm,chớítkhicókháchnàokhác.CòncôBạchYếnthìcôcứxẩnbẩnởtrongnhàhoặcnóichuyệnvớimẹ,hoặcđọcbáođọctiểuthuyếtchomẹnghe,chớcôchẳnghềđichơi.Ngườitachỉthấysớmmơivớichiềumátcôrasănsóchaiđámhoacôtrồng,mộtđámtrướcsân,mộtđámdọctheotường,côvôphântướinướcsâmsidườngnhưcôđặttấtcảtâmchívàobônghoa,côkhôngmuốnbiếttớithếsự.Đêmtrăngmátmẻ,ánhđènđườngrọivôsânlàmchomàuhoarựcrỡtươicười,thìcônhắcghếđểdướithềmmờimẹrangồicùngcômàxemthưởnghoathưởngnguyệt,mẹconvuivớicảnhthúnhànlạcthanhcao,mặcdầungoàiđườngđủhạngngườiđivôradậpdìu,cácthứxechạyqualạirầnrộ,mẹconkhônghềđểýtới.Thếmàtróthơnmộttuầnnayquanhcảnhimlìmđóbiếnraquangcảnhnáonhiệt,hằngngàycửanàocũngmởchongườitaravôkhôngngớt.BữanàobàHuyệnvớicôBạchYếncũngđibàybạy,đisớmmơi,rồiđibuổichiều,đimuađồđạcrồiđisắmáoquầnđặnglàmlễcưới,mà

côBạchYếnlạicònđặtmayyphụcgọngàngđểcướirồicôtheochồngmàlênvùngCaonguyên.CôCẩmHươngcũnglênhằngngày,lênbàntínhvớimẹconbàHuyệncoilễcướinênsắpđặtcáchnào,phảimờiai,phảiđãitiệctạiđâu.VõLộcũnglênđặnggiúpvớiTấtĐắcvềsựđăngbốcáobátnhựtvàđịnhngàygiờlậphônthú,vìTấtĐắccậycậuđứngchứnggiùmchohọhàngđàngtrai.MàThứTiênđãlênmấylầnđặngphỏngvấnTấtĐắcvớiBạchYếnrồinhưngcậucũngcònlẽođẽolênnữa,lêndọchochắcngàyđámcướiđặngcậuthôngcáotrongnhựtbáovàviếtbàimàchúcmừngchocặptraitàigáisắcgâycuộctơtóctrămnăm,đồngthờicậutántụngbiểudươngcáichủnghĩathiênnhiêncủaTạohoá,làchủnghĩaÁitình,nóirằngconngườibiếtnângcaoÁitìnhlênmứcthanhcaođừngđểnósàsàởchỗthấphènnhảmnhí,thìnócóthểgiúpchotraithànhanhhùng,quântử,chísĩ,tàihoa,giúpchogáithànhliệtnữ,trinhphụ,thànhconthảo,thànhvợhiền,traivớigáiđềulàmrạngrỡchotôngmôn,màlạicònlàmlợiíchchođấtnước.CònTấtĐắcthìmỗingàyhaibuổicậucũngđilăngxăng,bữađixuốngsởkhaitháckhoángsảnmàkhảocứuđịađồđểlậpchươngtrìnhvềcuộcđidọkiếmhầmmỏ.Cậucònphảitiếpmấynhơnviêncủasởnầyđểchọnngườitheophụtráchvớicậu,sắmdụngcụđặcbiệtcủanghềvàxinbinhhộtốngđặnggìngiữanninhmàlàmviệc.VềđámcướithìTấtĐắcxinbàHuyệntổchứclễthânmậttronggiađìnhvậythôi,khôngnênlàmrìnhrangmàđãikháchlinhđìnhrầnrộ.LậphônthúthìcậucậygiáosưLêVõLộđứngchứngchođàngtrai.CậuxinbàHuyệncậyôngPhánQuiđứngchứnggiámchođànggái,còncôCẩmHươngđứnglàmmainhơn.Bữacướithìmờithânquyếnhaibênđếnchứngkiếnchodâurễlàmlễramắtôngbàrồiđãihọtạinhàcũngđãimấyngườiđó,chẳngcầnmờiđôngmàđãitrêncaolầuhaytrongnhàhàngtưngbừngrầnrộ.BêntraithìcậuđịnhmờiVõLộ,TựCao,ThứTiênvàCẩmHươngmàthôi,cònbêngáithìmờiôngPhánQuivớivàingườinữathìđủ,nghĩvìthờibuổinầylàthờibuổimọingườidầugiàdầutrẻ,dầutraidầugái,đềuphảigópsứcvàocôngviệckiếnthiếtquốcgia,mởmangđấtnước,cảithiệnphonghóa,nângcaođờisốngchođồngbào,tậpchíhướngthẳngngayvàhạpthờichoxãhội,chớkhôngphảithờibuổichơivôích,hãmhạingười,nhưhồitrướcnữa.BàHuyệncôngnhậnýkiếncủaTấtĐắchạpthời.CôCẩmHươngtuymuốnlàmchorìnhrangđặngkhoekhoang,songcôkhôngdámcãi,bởivậylễcướilàmtrongvòngthânmậtynhưýcủaTấtĐắc.NhưngvìThứTiêncóthôngbáotrướctronghaitờbáobởivậytrướcgiờlàmlễcướicóbachiếcxehơilộnglẫyởtrênNamVangxuốngtớiđậumộtdọctrướcnhàbàHuyện.NgườinhàthấykháchlạkhôngbiếtlàaimớichạyvôtrongchoTấtĐắchay.TấtĐắcvớiBạch

Yếnbướcracửamàxem.BàBaHòavớiconlàcậuKhaiđivôtrước,tiếptheosaulạicóôngKimSungvớiôngLáiHiềnnữa.TấtĐắcchàomừngtiếndẫnBạchYếnvớikháchrồimờikháchvônhà.CậudắthếtlạimàgiớithiệuvớibàHuyệnmànóirằngđâylàbaânnhơncủacậuởtrênNamVang,cậunhờmấyôngbàthươnggiúpchocậuquaPháphọctiếp,giúptiềnbạcchocậuănhọc4nămnêncậumớithànhcôngchuộctộigiảdối.BàBaHòacãilại:-Cậulàânnhơncủababàcontôichớđâuphảichúngtôilàânnhơncủacậu.Nhờơncậudạydỗdìudắtnênbađứaconcủachúngtôihọcđượcthànhcôngrỡrànghếtcảba.Ơnđódầucậukhôngkể,nhưngchúngtôilàmsaomàquênđược.Hômnaycậucướivợcậukhôngchochúngtôihay.Maythằngcontôiđọcbáonóngóthấy.Tôiliềnchohaiôngđâyhayrồichúngtôihiệpnhauđixuốngmàchúcmừngchocậuthangmâynhẹbước,đuốchoarạngngời.BàHuyệnvuivẻmờibàBaHòangồivớikháchđànbà.TấtĐắcmờiôngKimSung,ôngLáiHiềnvớicậuKhai,làmônđệ,lạisalôngngồivớikháchđànông.ThứTiênnhớlờiphỏngvấnnêncậubiếttôngtíchcủakháchNamVang,thìcậukhâmphụchếtsức,phụclòngtrungthànhtriânháonghĩa.BaanhsốpphơbưngxáchlễvậtvôđểmộtbànrồicậuKhaivớihaiôngđứngdậy.ÔngKimSungnói:-Ngàyôngthầylàmlễthànhhôn,tựnhiênmấytròphảichungđậumàsắmchútlễvậtđếnmừngchothầy.NaycómộtmìnhKhaivềthămnhàcònLươngvớiYummắcởbênPháp.VậytôivớiôngLáithaythếchohaiđứaconvắngmặthiệpvớiKhaiđemítvậtmọnđếnmừng,vìhaytingấpquánênkhôngkiếmđượcvậtchiquígiá.ChúngtôimongôngBácvậtvuilòngnhậnlễcủađệtửcònnặngtìnhsưđệhơnnữachớkhôngphảinộilễvậtbaonhiêuđâymàđủtrảnghĩađềnơn.TấtĐắcxúcđộngnênnhỏnhẹcámơn.BênkiabàBaHòamờicôBạchYếnlại,bàmóctúilấyramộthộpbaolụađỏmàđưachocôvànói:-Cònthằngconlớncủatôi,chủhãngxuấtnhậpcảng"ThiệnChí"nóđikhôngđược,nêncậytôithaymặtđemxuốngbiểuchocôdâumộtchiếccàráđểđeochơimàkỷniệmơnôngBácvậtchỉbiểutrótmộtnămlàmchohãngkhỏibốirối.CôBạchYếncũngcảmxúc,cótỏlờicámơnvàmởlấychiếccàráđeoliềnvôtay,càrácónhậnhộtxoànlớn.ThứTiênkềmiệngvàotaicủaVõLộmànóinhỏ:-Trongbàiphóngsựcủatôivềđámcướinầytôisẽvạchrõnhiềuđiểmđanglàmnhữngbàihọcquígiáchongườiđờivềmặttìnhnghĩavàvềcáchxửsự.Tôisẽlàmchongườitathấyhễ

làmphảithìgặpphải,ngườitacàngyêumếnKiềubàoởxứchùaTháp,ngườitacóthiệncảmvớingườiCaoMiên,tuykhácchủngtộc,khácngônngữ,khácphongtục,songcũngbiếtnhơnnghĩanhưaivậy.VõLộgậtđầuvàcườichúmchím.BâygiờôngPhánQuimớibướclạibànthờlênđènchoTấtĐắcvớiBạchYếnlàmlễôngbà,cóbàHuyệnđứngphíatrongmàchứngkiếnchoconrểlạy.ViệcrồicôCẩmHươngmờibàHuyệnngồichoconrểlạyramắt.BàHuyệnmặtmàyhânhoannói:-Thôi,đãbiếtnhaulâurồi,biếtmặtmàcònbiếttớitâmhồn,biếttớitínhtìnhýchínữa,chớcóxalạgìhaysaomàphảiramắt.Máthathứhết,mákhuyênhaiconcứtiếptụcnângcaoÁitình,chồngtrọnđạolàmchồng,vợtrọnđạolàmvợ,chogiađìnhấmêmbềnvững.Đólàđiềumámuốnmonghơnhết,màmáchắcmấyngườiởdướiCửutuyềncũngmongmuốncóbaonhiêuđóThôihaiconlodọntiệcmàđãikhách,vìđãtrưarồi.Rồiđóchủkháchmớinhậptiệc,đànôngngồimộtbàn,đànbàngồimộtbàn.VợchồngTấtĐắcngồimỗibànmộtlátđặngmờikháchchokhỏikhinhbànnàotrọngbànnào.TiệcmãnrồiôngPhánQuilàngườicaoniên,ôngđứngdậychúcmừnghaihọ.TấtĐắccámơnrồithôi,chớkhôngaiđọcdiễnvănhaychúctừgìhết.ThứTiênnóibáosẽđăngbàitườngthuậtcủacậuvềlễcưới,rồiíttuầnnữasẽcóquyểnphóngsựđầyđủcủacậuvềcuộctìnhduyêncaothượngnầy,côngchúngsẽthấyrõnângcaoÁitìnhlàchủnghĩahaynhứtvàbiếtđuổitheochủnghĩaấythìbaogiờcũngđượchạnhphúcmỹmãn.KháchNamVangcáotừmàvề.MấyngườilớntuổiởSàigòncũngvềhết,chỉcònCẩmHươngvớibacậuthanhniêntântiếnởlạiđàmluậnchơivớivợchồngTấtĐắcmàthôi.TựCaobènhỏicôCẩmHương:-MấyôngbàởNamVangkhôngđượcthiệpmời,nhưngthấylờimừngcủanhàbáomàngườitarầnrộđếnchúcmừngchoanhTấtĐắc,đemlễvậtđủthứ,lạitặngchocôdâumộtchiếccàráđểkỷniệmnữa.CôĐốclàmmailạiởgần,côcótínhchovợchồngmớivậtchihaykhông.Sẵncònemútđủmặtđâycôtrìnhlễvậtchorõràng.CôCẩmHươngcườimàđáp:-Cóchớ.TôicóđemmộtvậtđợiđámcướichungtấtrồitôisẽtặngchocậuTấtĐắcvớiemBạchYếncấtđểdànhlàmvậtkỷniệmquígiá.Nóirồicôbướclạitủrượulấycáibópmởra,rútmộtmiếnggiấyđưachoTấtĐắcmànói:-Tôibiếucậucáigiấycậulàmchotôinămtrướcđó.CậuvớiemBạchYếnđểdànhlàmvậtkỷniệmđánglắm.TấtĐắcxemsơrồingócôvừacườivừanói:-Nợcủaemthiếuchịmấynămnayemvẫnnhớhoàikhôngbaogiờemquên.Nhưngemmang

mốinợtìnhnặngquánênemmắclonợđótrước.Nayemtrảđượcrồi.Vậyemxinchịhoãnchoemthêmíttháng,emlàmviệccólươngrồiemsẽtrảnợliềnchochị.-Không.Tôicóđòinợcậuđâu.Nămđótôiépcậulàmgiấychotôicầmlàvìtôibiếttánhcậubốcrời,tôisợcậugạttôirồicậubỏdởchotôimangtiếng,nêntôimuốnníuchưncậu.TôicẩnthậnnênthủthếnhưvậymàcũngkhôngkhỏicậuthốithoátđimấtbỏtôihổthẹnvớibàHuyệnvàemBạchYếntôirầumuốnchết.Nayviệcxongrồitôitrảgiấylạichocậuchớđòitiềnlàmchi.BàHuyệnbướclạihỏigiấygìvậy.TấtĐắctraochoBạchYếnvàbiểuđọclớnchobàHuyệnvớimấyanhemnghe.BạchYếnmớiđọc:-TôikýtêndướiđâylàChâuTấtĐắc,26tuổilàmtờnầymàgiaokếtvớicôCẩmHương,35tuổi,Đốchọctrườngtư"Nữlưuhọchiệu"tạichợCầukho,nhưvầy:NếutôicướiđượccôBạchYếnmàlàmvợthìtôisẽthưởngcônglàmmaichocôCẩmHươngmộtsốbạchaingànđồng.Sốbạcấytôiđưalầnlần,saukhicướivợ,đưachừngnàođủsố2000thìthôikhôngcótiềnlời.MuốnchođủbằngcớnêntôilàmtờnầychocôCẩmHươngcầm.NếutôikhônggiữlờigiaokếttrênđâythìcôCẩmHươngđượcđemtờnầyđếnToàhộkiệntôimàđòichođủsốbạc2000.Kýtên:ChâuTấtĐắc."Gạnhthêm.-NếutôikhôngcướiđượccôBạchYến,bấtluậntạicớnào,thìtờnầykểbỏ."BàHuyệnngheđọcdứtrồibàcười:-CôĐốcbuộclàmtờmàcôsơý,côkhônggiaonếunữachừngmàBácvậttừhônbỏtrốnmấtthìphảithườngcôngchocômườingàn.Phảibuộcnhưvậymớichắcchớ.CôCẩmHươngcườimànói:-Thiệttôisơý.Màtôicódècậutừhônmàtrốnđâu.ThứTiênnói:-Cáitờnầymàđượcdínhvàothiênphóngsựcủatôiluônmớiquí.AnhTấtĐắcchochéphaykhông.TấtĐắcchịuchovàbiểuBạchYếntraochoanhchép.VõLộvớiTựCaonóitờấyviếttrướcmặthaingười.TựCaolạinóicậugạnhthêmđólàtạiýcậumuốnthêmnhưvậyđặngnếubạncủacậucóvìchủnghĩa"Vôvi"màthốithoátnửachừngthìkhỏitrảnợ.ThứTiênchéprồicậutrảtờấylạichocôBạchYến,cùngvớiVõLộvàTựCao,cậutừmàvề,hứahẹnbữanàovợchồngTấtĐắcđilênCaoNguyênthìsẽtựunhaulạimàtiễnhành.Quatuầnsaumộtbuổisớmmaixánlạn,nhàbàHuyệnHớnởTânĐịnhtưngbừngnáonhiệt.Ngoàiđườngbachiếcxehơiđậumộtdọc,xeJeepđậutrước,haicamnhôngđậusau.Trongnhàkháchănuốngnóicườikhôngngớt,cóThứTiên,VõLộ,TựCaovàcôCẩmHươngđủhết.

TấtĐắcvớicôBạchYếnđềumặcÂuphục,nainịtgọngàng,đươngănuốngvớikháchrồitừbiệtlênxeđặngtrựcchỉravùngCaonguyênmàtìmhầmmỏ.BàHuyệncũngngồiănuốngchungvớikháchvàconrể,tuyngoàimặtbàphảigượnglàmvuichoconrểyênlòngmàlàmnhiệmvụchovuôngtròn,songtrongbụngbàchẳngkhỏinaonaonhiềuít.TựCaonói:-NgàytrướcanhTấtĐắckhôngthíchcầnlao,màbâygiờảnhcầnlaohơntụimìnhhết.Thiệtlàkỳ.TấtĐắccườimànói:-Cókỳgìđâuanh.ThợTrờisắpđặt,tạikhôngchomìnhbiếttrướcnênmìnhtưởnglàkỳ,chớcáimáycủaTạohóachuyểnđộngtựnhiên,nóchạyđềuđều,mìnhcứđểchonóchạythìmọiviệcxongxuôihết.Tạimìnhlàmtàikhôn,mótayvàomàchếsửanênmáymớichạybậylàmchomìnhbốirốichớ.NhưtôiđâykhiTrờiđấtcấutạotôithànhhìnhđểlàmtraiViệtNamcólẽTạohóađãsắpsẵnchotôiđitìmhầmmỏmàkhaithácđểlàmgiàuchoquốcgia,giúpíchchoquầnchúng.LớnlêntôiquaPhápmàhọcthìphảirồi.Tạiôngthânbàthântôivôýrủnhauchếthếtđi,làmchotôikhôngcóbạctiềnmàhọctiếp,cáimáycủaTạohóaphảitạmngừng.Ngừngchớkhôngphảihư,tôibiếtnhưvậytôimớivuvơmàchờchomáyTạohóaphátchạylại.Tôitheochủnhgĩa"Vôvi"chớđâuphảikhôngcầnlao.Nếutôiđểtựnhiên,thìtôisẽcướiemBạchYến,rồibàgiatôigiúptiềnchovợchồngtôiquaPhápmàhọctiếpchớcógìđâu.TạitôinghelờichịCẩmHươngmótayvôđẩymáyTạo,bàychuyệnBácvậtgiảmàđàomỏnênhưhếtcôngviệc.MàmạngsốcủatôiTạohóađãđịnhrồinên,cáimáykhôngthểngừngluônđược,mớixôđẩytôilênNamVangchocóngườihảotâmgiùptôihọctiếp,màlàmBácvậtchođúngýTrờisắpđặt.Ngàynayvợchồngtôiphảiđểmẹởnhàmộtmình,dắtnhaurađiđâylàvìchúngtôiphảiđểchomáyTạochuyểnđộngtựnhiên,khôngdámmótayvàomàsửađổi,chớnàophảiýchúngtôimuốnbỏmẹmàđi.AnhThứTiênanhviếtphóngsựanhnênnhấnmạnhđiềunầy,conngườiởđờidầuthấtvậncũngđừngthốichí,cứtiếptụcmàlàm,nhưngđừnglàmbậy,làmriếtrồimáyTạohóaxâytheocáiđịnhsốcủathợTrờiđãsắpđặt.ĂnuốngxongrồiTấtĐắcvớiBạchYếnmớitừbiệtmẹvàchúngbạnmàlênđường.CảthảyđềuđưavợchồngTấtĐắcraxe.ThứTiênmởmáychụphìnhmàchụpvợchồngTấtĐắcđươngnắmtaynhaubướclênchiếcxeJeepđậuđầurồichụpchungđoànxeđủbachiếc,chiếccamnhôngkếđóchởmộttiểuđộicóvõtrangđầyđủtheohộtốngvàchiếccamnhôngchótchởhainhơnviênphụtrách,vớibồibếphànhlývàlươngthực.Baxetừtừrútchạy,trênxengườiđiđưataychúcmạnhkhoẻ,bênđườngkẻởcũngđuataychúcthànhcông.Cảthảyđềuđứngngótheongậmngùi.ThứTiênnói:

-Thuởnaytrongtuầntrăngmật,ngườitathườnglênĐàlạthoặcraLonghảitìmthúvuichơiđặnghưởnghạnhphúctânhôn.AnhTấtĐắcvớicôBạchYếnkháchơnthiênhạ,muốnhưởnghạnhphúctânhônlạiđilênchốnnoncaorừngrậmmàvuivớicảnhthúimlìmtịchmịch.CôCẩmHươngnói:-Trongtuầntrăngmậtthiênhạđếnchỗphiềnhàlàýhọmuốntìmcáithúvuiriêngchohọ.CònvợchồngcậuTấtĐắcđilênchốnnoncaorừngrậmlàtạimuốntìmcáivuichungchoquốcgia,chodântộc.BàHuyệncườimàbàứanướcmắt.ThứTiên,VõLộ,vớiTựCaotừbiệtbàHuyệnmàvềluôn.CôCẩmHươngtheolờibàHuyệntrởvônhàkiếmchuyệnnóichobàkhuâylãng.-Hết-

Chiasẽebook:http://downloadsachmienphi.com/Thamgiacộngđồngchiasẽsách:Fanpage:https://www.facebook.com/downloadsachfreeCộngđồngGoogle:http://bit.ly/downloadsach