N O S F E R A T U

2013ko azaroa - 2014ko maiatzanoviembre 2013 - mayo 2014

Antzoki ZaharraTeatro Principal

Max Ophüls

Lola Montes

(Lola Montès, 1955)

Lola Montes, gortesau europarra, mundu osoan ezaguna izan zen. Egun, New Orleanseko zirku bateko ikuskizunean parte hartzen du; akrobazia saio bat egiten duen bitartean, bere bizitzaren kontakizuna egiten dute. Lola Montesen bizitza ikusleen begien aurrean pasatzen da –besteak beste, Franz Liszt edo Bavierako Luis II.aren maitale izan zen–, eta, sarrera erostearen truke, nahi adina galdera egin ditzakete ikusleek. Max Ophülsek zuzendutako azken filma da eta koloretan filmatutako bakarra. Estreinatu zen garaian ez zen filma ulertu, eta, egun, bere zinemagintzaren une gorenetako bat bezala jotzen da.

Lola Montes fue una cortesana europea famosa en todo el mundo. Ahora es una atracción de feria en un circo de Nueva Orleans, donde se cuenta su vida mientras ella realiza un número acrobático. Amante de personajes como Franz Liszt o Luis II de Baviera, la vida de Lola Montes desfila ante los ojos de los espectadores, que a cambio de su entrada pueden preguntar lo que deseen. Última película dirigida por Max Ophüls, la única rodada en color, incomprendida en su estreno y considerada una de las cumbres de su cine en la actualidad.

Frantzia-AEF Zuzendaritza: Max Ophüls Ekoizpena: Albert Caraco / Gamma-Film, Florida Films, Union Films Gidoia: Annette Wademant, Jacques Natanson eta Max Ophüls, Cécil Saint-Laurenten La vie extraordinaire de Lola Montès nobelan oinarriturik

Argazkia: Christian Matras Musika: Georges Auric Muntaketa: Madeleine Gug Aktoreak: Martine Carol, Peter Ustinov, Anton Walbrook, Ivan Desny, Lise Delemere Iraupena: 110 min

Die verliebte Firma

(1931)

Zinemagile talde bat Alpeetara abiatuko da komedia musikal bat filmako xedearekin. Filmeko protagonistak, senarrarekin eztabaidatu ondoren, alde egingo du, produkzioa geldiaraziz. Hala ere, herriko postetxean lan egiten duen neska gazte eta erakargarria topatuko dute –Lien Deyersek, Fritz Langek Spione (1928) filmarako aurkitutako aktore holandarrak, jokatzen du papera– eta proba bat egitea proposatuko diote, alde egin duen aktorea ordezkatze aldera. Taldeko gizonezko guztiak harekin maiteminduko dira berehala. Ophülsek zuzendutako lehen film luzea da.

Un equipo de cine se traslada a los Alpes para rodar una comedia musical. La protagonista abandona el lugar tras una discusión con su marido, dejando la producción paralizada. Sin embargo, encuentran a una atractiva joven –interpretada por Lien Deyers, actriz holandesa descubierta por Fritz Lang en Spione (1928)– que trabaja en la oficina de correos del pueblo y le proponen hacerle una prueba para ver si puede sustituir a la diva ausente. Todos los hombres del equipo se enamoran inmediatamente de ella. Primer largometraje dirigido por Ophüls.

AlemaniaZuzendaritza: Max OphülsEkoizpena: DLSGidoia: Fritz ZeckendorfArgazkia: Karl PuthMusika: Bruno Granischtadten, Grete Walter eta Ernst Hauke

Muntaketa: Else BaumAktoreak: Gustav Fröhlich, Anny Ahlers, Hubert von Meyerinck, Leonhard Steckel, Lien DeyersIraupena: 72 min

Andregai saldua(Die verkaufte Braut, 1932)

Endredozko komedia musikal hau Bedrich Smetana zuzendari txekiarraren Saldutako andregaia opera komikoan oinarritzen da. XIX. mendeko Bohemian girotutako film honek bi gazteren istorioa kontatzen du: Marie alkatearen alaba da eta Wenzel, berriz, nekazari diruduna. Haien familiek elkarrekin ezkontzea nahi dute. Baina haiek badute bestelako asmorik: Marie diligentziako gidari Hansekin maiteminduta dago eta Wenzel zirkuko dantzaria den Esmeraldarekin. Jarmila Novotna eta Willie Domgraf-Fassbaender operako kantari ospetsuak dira protagonistak.

Comedia musical de enredo basada en la ópera cómica del checo Bedrich Smetana La novia vendida. Ambientada en Bohemia en el siglo XIX, cuenta la historia de dos jóvenes, Marie, hija del alcalde, y Wenzel, hijo de un acomodado granjero, a los que sus familias quieren casar. Pero ellos tienen otros planes: Marie está enamorada de Hans, conductor de la diligencia, y Wenzel de Esmeralda, bailarina del circo. Interpretada por los célebres cantantes de ópera Jarmila Novotna y Willie Domgraf-Fassbaender.

AlemaniaZuzendaritza: Max OphülsEkoizpena: Reichsliga FilmGidoia: Curt Alexander, Bedrich Smetanaren opera komikoa oinarriturikArgazkia: Reimar Kuntze eta Frank Koch

Musika: Theo MackbeneAktoreak: Max Nadler, Jarmila Novotna, Willie Domgraf-Fassbaender, Paul Kemp, Karl ValentinIraupena: 75 min

Lachende Erben(1932)

Max Ophüls zuzendariaren hirugarren komedia ardoaren munduan girotua dago (izenburuaren itzulpena “Oinordeko zoriontsuak” izango litzateke). Peter Frankek –garaiko zinemagintza alemaniarraren izar Heinz Rühmannek interpretatzen du; Joseph Goebbelsen aktore gogokoenetako bat zen eta baita Anna Frankena ere– Alemania osoan zehar erakutsiko ditu bere osabaren ardoak. Trenean egindako bidaian gazte bat ezagutuko du (Lien Deyers berriz ere), eta harekin liluratuta geratuko da. Bitartean, bere nagusi eta senidearen heriotzaren berri izango du. Haren testamentu harrigarriak istorio honetan inplikatutako guztien bizitzak aldatuko ditu.

Max Ophüls realiza su tercera comedia (cuyo título podría traducirse como “Los felices herederos”), en esta ocasión ambientada en el mundo del vino. Peter Frank –interpretado por una de las estrellas del cine alemán del momento, Heinz Rühmann, actor favorito de Joseph Goebbels y también de Anna Frank– presenta por toda Alemania los caldos de su tío. Tras un viaje en tren en el que conoce a una joven (de nuevo Lien Deyers) por la que se siente atraído, se entera de la muerte de su jefe y familiar, cuyo sorprendente testamento cambiará la vida de todos los implicados en esta historia.

Alemania Zuzendaritza: Max Ophüls Ekoizpena: Bruno Duday / UFA Gidoia: Felix Joachimson eta Max Ophüls Argazkia: Eduard Hoesch Musika: Clemens Schmaltisch eta Hans-Otto Borgmann

Muntaketa: Herbert D. Fredersdorf Aktoreak: Heinz Rühmann, Lien Deyers, Max Adalbert, Lizzi Waldmüller, Ida Wüst Iraupena: 75 min

Amoríos(Liebelei, 1932)

Film honen bidez Arthur Schnitzler idazle austriarraren unibertsoan eta Viena inperialean murgildu zen lehen aldiz Ophüls, eta melodrama estiloko bere lehen filma izan zen. Fritz tenienteak, Eggersdorff baroisaren maitaleak, Christine gaztea ezagutuko du –Magda Schneiderrek, Romyren amak, jokatu zuen papera, eta istorio honi buruz egindako ondorengo egokitzapenean ere paper bera jokatu zuen– eta harekin maiteminduko da erabat. Baroiak, berriz, emaztearen desleialtasunaren berri izango du. Max Ophülsek film honen bertsio frantziarra egin zuen ere: Une histoire d’amour (1933).

Primera aproximación de Ophüls al universo del escritor austriaco Arthur Schnitzler y a la Viena imperial y su primera aportación al melodrama. El teniente Fritz, amante de la baronesa Eggersdorff, conoce a la joven Christine –interpretada por Magda Schneider, madre de Romy, quien interpretará al mismo personaje en una adaptación posterior de la historia– y se enamora perdidamente de ella al tiempo que el barón descubre la infidelidad de su esposa. Max Ophüls realizaría una versión francesa de esta película: Une histoire d’amour (1933).

Alemania Zuzendaritza: Max Ophüls Ekoizpena: Fred Lissa / Elite Tonfilm Gidoia: Curt Alexander, Hans Wilhelm eta Max Ophüls, Arthur Schnitzlerren nobelan oinarriturik Argazkia: Franz Planner

Musika: Theo Mackebenek egokitutako Brahms, Mozart eta Beethovenen musika Muntaketa: Friedel Buckow Aktoreak: Magda Schneider, Wolfgang Liebeneiner, Luise Ullrich, Willy Eichberger, Gustaf Gründgens Iraupena: 90 min

Denen andrea(La signora di tutti, 1934)

Emaztearekin eta Marcel semearekin –urte batzuk geroago hainbat dokumental egin zituen, Le chagrin et la pitié (1969) eta Hotel Terminus (1988), besteak beste– Parisen bizitzen jarri ondoren, Reichstageko sutearen ondoren eta Adolf Hitlerren gorakada geldiezina gertatzen ari zela, Max Ophülsek (jaiotzez Oppenheimer) On a volé un homme (1934) filma zuzendu zuen. Egun, desagertuta dago film hori. Geroago, La signora di tutti filma egin zuen Italian, Gaby Doriot (Isa Miranda) zinema izarra protagonista zela. Bere buruaz beste egiteko saiakeraren ondoren, atsekabez betetako bere maitasun bizitza gogoratuko du ospitalean.

Tras establecerse en París junto a su esposa e hijo Marcel –futuro realizador de documentales como Le chagrin et la pitié (1969) y Hotel Terminus (1988)– después del incendio del Reichstag y el imparable ascenso de Adolf Hitler, Max Ophüls (nacido Oppenheimer) dirige Se ha robado un hombre (On a volé un homme, 1934), película actualmente perdida. Después rueda en Italia La mujer de todos, protagonizada por la estrella de cine Gaby Doriot (Isa Miranda), quien tras un fallido intento de suicidio recuerda en el hospital su atormentada vida amorosa.

Italia Zuzendaritza: Max Ophüls Ekoizpena: Tomasso Monicelli / Produzione Novella Gidoia: Hans Wilhelm, Curt Alexander eta Max Ophüls, Salvator Gottaren nobelan oinarriturik

Argazkia: Ubaldo Arata Musika: Daniele Amfitheatrof Muntaketa: Fernandino M. Pozzioli Aktoreak: Isa Miranda, Nelly Corradi, Memmo Benassi, Federico Benfer, Tatiana Pavlova Iraupena: 90 min

Traficantes de opio(Divine, 1935)

Ludivine aktore izatearekin amesten duen nekazari gazte eta frantziarra da. Haurtzaroan lagun izan zuen Robertek bisita egingo dio. Parisen egiten du lan, music hall-en munduan, eta, antza, bizitza ondo doakio. Lagunak bultzatuta Ludivine bere ametsa betetzen saiatuko da eta proba egingo du hiriburuan, Divine pertsonaian bilakatuta. Colette idazle frantziar ospetsuak L’envers du music-hall nobelan oinarrituta idatzitako filma da.

Ludivine es una joven campesina francesa que sueña con ser actriz. Animada por la visita de una amiga de la infancia, Roberte, que trabaja en el mundo del music hall en París y a la que las cosas parecen irle muy bien, decide probar suerte en la capital y se marcha a intentar cumplir su sueño, convertida en Divine. Película escrita por la célebre escritora francesa Colette según su novela L’envers du music-hall.

Frantzia Zuzendaritza: Max Ophüls Ekoizpena: Paul Bentata / Eden Productions Gidoia: Jean-Georges Oriol, Max Ophüls eta Colette, Coletteren liburuan oinarriturik Argazkia: Roger Ubert

Musika: Albert Wolff Muntaketa: Léonide Moguy Aktoreak: Simone Berriau, Catherine Fonteney, Yvette Lebon, Georges Rigaud, Marcel Vallée Iraupena: 80 min

Ave Maria de Schubert (1936)

Émile Vuillermoz musika kritikariak eta Jacques Thibaud biolin jotzaileak Cinéphonies deitutako zenbait film labur sortu zituzten 1936an. Ophülsek film horien arteko bi zuzendu zituen: Valse brillante de Chopin eta Ave Maria de Schubert hau.

En 1936 el crítico musical Émile Vuillermoz y el violinista Jacques Thibaud producen una serie de cortos a los que llaman Cinéphonies. Ophüls dirige dos de ellos: Valse brillante de Chopin y este Ave Maria de Schubert.

Komedie om Geld (1936)

Ophülsek Amsterdamen filmatu zuen diruan eta diruak munduan duen garrantzian oinarritutako komedia sarkastiko hau. Egoera asaldatua zen garaian, kapitalismoari buruzko hausnarketa egin zuen. Banketxe bateko langileak 50.000 florin dituen maleta galduko du. Langilea zein haren alaba kaleratu egingo dituzte, eta pobreziari aurre egin beharko diote, bai eta etxea galtzeko ar-riskuari ere. Krisi ekonomikoa, langabezia, miseria eta banketxeak orain dela hirurogeita hamar urte Max Ophülsen ikuspuntutik.

Ophüls viaja a Amsterdam para rodar esta sarcástica comedia centrada en el dinero y su importancia en el mundo que reflexio-na sobre el capitalismo en una época convulsa. Un trabajador de un banco pierde una maleta con 50.000 florines. Tanto él como su hija son despedidos, viéndose enfrentados a la pobreza y a la posible pérdida de su casa. La crisis económica, el paro, la miseria y los bancos vistos por Max Ophüls hace más de setenta años.

Herbehereak. Zuzendaritza: Max Ophüls. Ekoizpena: Willy Tuschinski / Cinetone Productie, Maatschappij. Gidoia: Walter Schlee, Albert de Haas eta Max Ophüls. Argazkia: Eugen Schüfftan. Musika: Max Tak. Muntaketa: Noel van Ess eta Gérard Bensdrop. Aktoreak: Herman Bowber, Rini Otte, Matthew van Eysden, Cor Ruys. Iraupena: 81 min

Frantzia. Zuzendaritza: Max Ophüls. Ekoizpena: CGAI, Fox Film. Argazkia: Franz Planer. Musika: Franz Schubert. Aktorea: Elisabeth Schumann. Duración: 5 min

Emakume etsai samurra(La tendre ennemie, 1936)

Annettek bere alabaren ezkontza ospatzeko festa antolatu du. Alaba ez da maiteminduta dagoen gizonarekin ezkonduko, amak aukeratutako beste gizon batekin baizik, amak harentzat egokiagoa dela uste baitu. Hiru mamuren bisita jasoko du ospakizunean (senarrarena, maitalearena eta benetako maitearena), eta bere bizitzako pasarteak oroitaraziko dizkiote, egin asmo duenaren inguruan gogoeta egin dezan.

Annette organiza una fiesta para celebrar el proximo matrimonio de su hija, que no va a casarse con el hombre del que está enamorada, sino con otro que ha elegido su madre, que lo considera más conveniente para ella. Durante el festejo recibe la visita de tres fantasmas (su marido, su amante y su único amor verdadero) que le hacen rememorar acontecimientos pasados de su vida para que reflexione sobre lo que está a punto de hacer.

Frantzia Zuzendaritza: Max Ophüls Ekoizpena: Paul Bentata / Eden Productions Gidoia: Curt Alexander eta Max Ophüls, André-Paul Antoineren antzerki-lanean oinarriturik

Argazkia: Eugen Schüfftan eta René Colas Musika: Albert Wolff Muntaketa: Pierre de Hérain Aktoreak: Simone Berriau, Catherine Fonteney, Georges Vitray, Marc Valbel, Rodrigo Iraupena: 69 min

Yoshiwara(1937)

1860. urtea. Jatorri nobleko gazte japoniar bat Yoshiwaran –Edo hiriko (geroago, Tokio) auzo gorri handienean– prostituzioan jardutera behartuta dago, bere familiaren zor ekonomikoak ordaindu ahal izateko. Ofizial errusiar bat harekin liluratuta geratuko da eta ezkontzea eskatuko dio. Baina bada sekretuan harekin maiteminduta dagoen rickshaw gidari bat ere –Sessue Hayakawa zinema mutu amerikarreko izarrak interpretatzen du–, eta bien harremanaren tartean sartuko da. Melodrama honek arrakasta handia lortu zuen garaian, filmak herrialdeaz eskaintzen zuen irudia zela-eta Japoniako Gobernuak protesta ugari egin arren.

Año 1860. Una joven japonesa de origen noble debe prostituirse en Yoshiwara, el barrio rojo más grande de la ciudad de Edo (posteriormente Tokio), para pagar las deudas económicas de su familia. Un oficial ruso queda fascinado por ella y le propone matrimonio. Pero un conductor de rickshaw –interpretado por la estrella del cine mudo americano Sessue Hayakawa– enamorado de ella en secreto trata de interponerse entre ambos. Melodrama que tuvo un gran éxito en la época pese a las protestas del Gobierno japonés por la imagen que daba del país.

Frantzia Zuzendaritza: Max Ophüls Ekoizpena: Arnold Misrach / Milo Films Gidoia: Arnold Lipp, Wolfgang Wilhelm, Jacques Companeez eta Max Ophüls Argazkia: Eugen Schüfftan, Renés Colas eta Paul Portier

Musika: Paul Dessau Muntaketa: Pierres Meguérian Aktoreak: Pierre Richard-Willm, Michiko Tanaka, Foun-Sen, Sessue Hayakawa, Roland Toutain Iraupena: 88 min

Werther / Le roman de Werther (1938)

Goetheren obraren egokitzapen librea da. Werther gaztea, erromantikoa, poeta eta musikaria da eta Charlotte, bere lagun Alberten andregaia, ezagutuko du. Lagunak bidaiatu egin behar du eta kanpoan den bitartean andregaia zaintzea eskatuko dio Wertherri. Bitarte horretan erabat maiteminduko da harekin. Pierre Richard-Willm –Yoshiwara filmako protagonista– eta Annie Vernay aktore suitzar gaztea dira protagonistak. Vernay 1941. urtean hil zen, 19 urte zituela, Hollywooderako bidean Buenos Airesen egindako eskalan. Antza denez, Casablanca (1942) filmean Ilsa Lunden papera interpretatzeko kontratatu zuten Hollywooden.

Libre adaptación de la obra de Goethe. El joven Werther, romántico, poeta y músico, conoce a Charlotte, prometida de su amigo Albert. Este se marcha de viaje y le pide a Werther que la cuide en su ausencia. Durante ese tiempo se enamora locamente de ella. Interpretada por Pierre Richard-Willm, protagonista de Yoshiwara, y la jovencísima actriz suiza Annie Vernay, muerta en 1941, a los 19 años de edad, en una escala en Buenos Aires camino de Hollywood, donde según se dice había sido contratada para interpretar el papel de Ilsa Lund en Casablanca (1942).

Frantzia Zuzendaritza: Max Ophüls Ekoizpena: Seymour Nebenzhl / Nero Film Gidoia: Hans Wilhelm, Fernand Crommelynck eta Max Ophüls, Johann Wolfgang Goetheren nobelan oinarriturik Argazkia: Eugen Schüfftan, Georges Stilly, Fédote Bourgassoff eta Paul Portier

Musika: Paul Dessauk egokitutako Schubert, Haydn, Mozart, Grétry eta Beethovenen musika Muntaketa: Jean Sacha eta Gérard Bensdrop Aktoreak: Pierre Richard-Willm, Annie Vernay, Jean Périer, Jean Galland, Paulette Pax Iraupena: 85 min

Biharamunik gabe(Sans lendemain, 1939)

Zoritxarrez betetako bizitza izan du Évelynek, baina azkenean gauzak baretu dira: ezkondu eta familia bat sortu du. Hala ere, egoera berriz ere hankaz gora jarriko da senarra bat-batean hil ondoren. Montmartreko kabaret batean dantzari gisa lanean hasiko da, semea mantendu ahal izateko. Baina ez du beste mota bateko lan bat aurkitzeko itxaropena galtzen. Iraganarekin ezusteko topaketa izango du. Baliteke horrek egoera guztia aldatzea.

Tras una vida llena de desgracias, Évelyne consiguió finalmente establecerse: se casó y fomó una familia. Sin embargo, todo se viene abajo tras la repentina muerte de su marido. Para mantener a su hijo debe ponerse a trabajar como bailarina en un cabaret de Montmartre. Pero no pierde la esperanza de encontrar otro tipo de ocupación. Un encuentro fortuito con su pasado puede cambiarlo todo.

Frantzia Zuzendaritza: Max Ophüls Ekoizpena: Oscar Dancigers / Ciné Alliance, Inter-Artistes Films Gidoia: André-Paul Antoine, Hans Jacobi eta Max Ophüls Argazkia: Eugen Schüfftan, Paul Portier, Delattre, Guy Ferrier eta Henri Alekan

Musika: Allan Grey Muntaketa: Jean Sacha eta Bernard Séjourné Aktoreak: Edwige Feullière, Michel François, Georges Rigaud, Paul Azais, Daniel Lecourtois Iraupena: 85 min

De Mayerling a Sarajevo(De Mayerling à Sarajevo, 1940)

XIX. mende amaieran, inperio austrohungariarreko oinordeko Francisco Fernando, Sofia Chotek kondesa txekiarrarekin maiteminduko da. Familia kontra izan arren harekin ezkonduko da. 1914ko uztailean Sarajevora bidaiatuko dute eta mundua betirako aldatuko da. Filma errodatzen ari zela Bigarren Mundu Gerra hasi zen eta filmaketa behin-behinean eten egin zen. Historia errepikatu egiten dela dirudi eta Ophülsek horixe bera azpimarratuko du.

A finales del siglo XIX, el heredero del Imperio austrohúngaro, Francisco Fernando, se enamora de la condesa checa Sofía Chotek. Se casa con ella pese a la oposición de su familia. En julio de 1914 viajan a Sarajevo y el mundo cambia para siempre. Durante el rodaje de la película, que tuvo que detenerse temporalmente por ello, comienza la Segunda Guerra Mundial. La historia parece repetirse y Ophüls lo recalca.

Frantzia Zuzendaritza: Max Ophüls Ekoizpena: Eugène Tuscherer / BUP Gidoia: Curt Alexander, Marcelle Maurette, Jacques Natanson eta Max Ophüls Argazkia: Curt Courant, Otto Heller, Jacques Mercanton, Robert Lefebvre, Albert Viguier eta Jacques Natteau, Eugen Schüfftanen gainbegirapean

Musika: Oscar Strauss Muntaketa: Hans Oser eta Myriam Borscutzky Aktoreak: Edwige Feuillère, John Lodge, Gabrielle Dorziat, Jean Worms, Marcel André Iraupena: 89 min

La conquista de un reino(The Exile, 1947)

Hollywoodera 1941ean iritsita zenbait urtez lanik egin gabe egon ondoren eta Vendetta filmaren esperientziak huts egin ondoren –Howard Hughesek filmaketatik kanpo utzi zuen eta azkenean Mel Ferrerrek amaitu zuen 1950ean–, Max Opulsek (AEBetan izen horrekin sinatu zituen bere filmak) bere lehen filma egin zuen ozeanoaz beste aldera: The Exile. Kapa eta ezpatako abenturazko komedia honetan, Karlos II.a errege ingelesak Holandako erbestean izandako ibilerak eta maitasun istorioak kontatzen ditu. Douglas Fairbanks, Jr.-ek idatzi, ekoitzi eta interpretatu zuen filma.

Tras varios años sin poder trabajar en Hollywood, adonde llega en 1941, y tras la fallida experiencia de Vendetta, de cuyo rodaje es apartado por Howard Hughes (finalmente será acabada en 1950 por Mel Ferrer), Max Opuls (como firmará sus películas en Estados Unidos) debuta al otro lado del océano con La conquista de un reino. Comedia de aventuras de capa y espada sobre las andanzas y amores del rey inglés Carlos II en su exilio en Holanda, fue escrita, producida e interpretada por Douglas Fairbanks, Jr.

AEB Zuzendaritza: Max Ophüls Ekoizpena: Douglas Fairbanks, Jr. / Fairbanks Company, Universal-International Gidoia: Douglas Fairbanks, Jr., Clemence Dane eta Max Ophüls, Cosmo Hamiltonen His Majesty, the King nobelan oinarriturik

Argazkia: Franz Planer Musika: Franz Skinner Muntaketa: Ted J. Kent Aktoreak: Douglas Fairbanks, Jr., Paula Corday, Maria Montez, Henry Daniell, Nigel Bruce Iraupena: 90 min

Emakume ezezagun baten gutuna(Letter from an Unknown Woman, 1948)

Max Ophülsen filmografiaren film gorenetakoa da Stephan Zweigen eleberri labur bikainaren egokitzapen hau. Zinemagile alemaniarra gustuko duen agertokira itzultzen da, hots, mende hasierako Vienara, eta haurra zenetik piano jotzaile ospetsu batekin maiteminduta dagoen, musikariak existitzen dela jakin ez arren, emakumearen istorioa kontatzen du. Stefan Brandek etxean “zuri, sekula ezagutu ez nauzun horri” zuzendutako gutun bat jasotzen duen unean abiatzen da istorioa.

Una de las cimas de la filmografía de Max Ophüls, adaptación de la extraordinaria novela corta de Stephan Zweig. El cineasta alemán vuelve a uno de sus escenarios preferidos, la Viena de principios de siglo, con la historia de esta mujer enamorada desde niña de un célebre pianista que no parece reparar en su presencia. Todo empieza cuando Stefan Brand recibe una carta en su casa dirigida “a ti, que nunca me has conocido”.

AEB Zuzendaritza: Max Ophüls Ekoizpena: John Houseman / Rampart Productions, Universal-International Gidoia: Howard Koch eta Max Ophüls, Stefan Zweigen nobelan oinarriturik

Argazkia: Franz Planer Musika: Daniele Amfitheatroff Muntaketa: Ted J. Kent Aktoreak: Joan Fontaine, Louis Jourdan, Mady Christians, Marcel Journet, Art Smith Iraupena: 90 min

Caught(1949)

Ophülsek “melodrama beltz” gisa izenda daitezkeen bi filmen bidez agur esango dio zinema amerikarrari. Lehen filman, anbizio handiko Leonora Eames izugarri diruduna den Smith Ohlrig neurotiko eta autoritarioarekin ezkonduko da. Ezkontzak porrot egingo du eta emakumea mediku idealista baten idazkari gisa hasiko da lanean. Baina senarra ez dago prest bere bizitzatik alde egiten uzteko.

Ophüls se despide del cine americano con dos películas que podrían denominarse como “melodramas en negro”. En la primera de ellas la ambiciosa Leonora Eames se casa con el multimillonario Smith Ohlrig, un hombre neurótico y autoritario. El matrimonio acaba fracasando y ella debe ponerse a trabajar como secretaria de un idealista médico. Pero su marido no está dispuesto a dejarla marcharse de su vida.

AEB Zuzendaritza: Max Ophüls Ekoizpena: Wolfgang Reinhardt / Enterprise Productions, Metro-Goldwyn-Mayer Gidoia: Arthur Laurents, Libbie Blocken Wild Calendar nobelan oinarriturik Argazkia: Lee Garmes

Musika: Frederick Hollander Muntaketa: Robert Parrish Zuzendari artistikoa: Frank Sylos Aktoreak: Barbara Bel Geddes, Robert Ryan, James Mason, Frank Fergusson, Curt Bois Iraupena: 88 min

Une zuhurtziagabea(The Reckless Moment, 1949)

Lucia Harperrek bizitza lasaia darama familiarekin kanpoaldeko herri txiki batean. Bere alabak fidatzekoa ez den gizonarekin duen maitasun istorioak asaldatzen du, ordea. Gizonaren hilotza aurkitzean, Lucia –Joan Bennettek interpretatzen du, garai hartan Fritz Langek eta Jean Renoirrek zinema beltzeko izar bilakaturik– amesgaizto batean murgilduko da, eta bera eta familia kalterik gabe irten daitezen saiatuko da.

Lucia Harper vive apaciblemente junto a su familia en un pequeño pueblo residencial. La única mancha que la atormenta es el romance que mantiene su hija con un hombre poco de fiar. El descubrimiento del cadáver de este sumergirá a Lucia –interpretada por Joan Bennett, convertida en esa época por Fritz Lang y Jean Renoir en estrella del cine negro– en una pesadilla de la que intentará que ella y los suyos puedan salir indemnes.

AEB Zuzendaritza: Max Ophüls Ekoizpena: Walter Wanger / Walter Wanger Productions, Columbia Pictures Gidoia: Henry Harson eta R. W. Soderbergh, Elizabeth Sanxay Holdingen The Blank Wall istorioan oinarriturik

Argazkia: Burnett Guffey Musika: Hans Salter Muntaketa: Gene Havlick Aktoreak: Joan Bennett, James Mason, Geraldine Brooks, Henry O’Neil, Sheppard Strudwick Iraupena: 82 min

La ronde(1950)

Ophüls Europara itzuliko da eta bere obraren garai oparoari ekingo dio, hain zuzen, zinemaren historian leku esanguratsua izatea ekarri zion garaiari. Arthur Schnitzler eta Viena berriz ere. 1900eko udaberria. Zeremonia maisu batek kontatutako zenbait maitasun istorio gertatzen dira erronda sentsual honetan. Maitaleak joan-etorrian, istorioak bata bestearen atzetik, eta bizitzaren karrusela bira eta bira. Aktoreen zerrenda bikaina ezinbesteko film honetan.

Ophüs vuelve a Europa e inicia la apasionante etapa de su obra por la que ha pasado con letras mayúsculas a la historia del cine. De nuevo Arthur Schnitzler y Viena. Primavera de 1900. Diversas historias de amor narradas por un maestro de ceremonias se suceden en esta sensual ronda. Los amantes van y vienen, las historias se suceden, el carrusel de la vida gira y gira. Un reparto espectacular para una película imprescindible.

Frantzia Zuzendaritza: Max Ophüls Ekoizpena: Ralph Baum, Sacha Gordine Gidoia: Jacques Natanson eta Max Ophüls, Arthur Schnitzlerren antzerki-lanan oinarriturik Argazkia: Christian Matras

Musika: Oscar Strauss Muntaketa: Léonide Azar Aktoreak: Anton Walbrook, Simone Signoret, Serge Reggiani, Simone Simon, Danielle Darrieux Iraupena: 90 min

Le plaisir(1952)

Guy de Maupassanten ipuinetan oinarritutako hiru istorio. Gizon misteriotsu batek maskara dantzaldi batean parte hartuko du eta ahitu arte ariko da dantzan. Madame Tellier eta bere burdeleko langileak festa batera gonbidatuko dituzte landan. Artista batek modelo baten erretratuak besterik ez ditu margotzen eta harekin maiteminduko da azkenean. Hiru kontakizun horiek maitasunaren eta plazeraren ingurukoak dira.

Tres historias basadas en cuentos de Guy de Maupassant. Un misterioso hombre acude a un baile de máscaras y danza hasta quedar extenuado. Madame Tellier y las trabajadoras de su burdel son invitadas a una fiesta en el campo. Un artista pinta únicamente retratos de una modelo y acaba enamorándose de ella. Tres relatos que giran en torno al amor y al placer.

FrantziaZuzendaritza: Max OphülsEkoizpena: Édouard Harispuru / C. C. F. C., Stéra FilmGidoia: Jacques Natanson eta Max Ophüls, Guy de Maupassantek idatzitako hiru ipuinetan oinarriturikArgazkia: Christian Matras (lehen eta bigarren pasarteak) eta Philippe Agostini (hirugarren pasartea)

Musika: Joe Hajosek egokitutako Jacques Offenbachen musikaMuntaketa: Léonide AzarAktoreak: Jean Galland,Gaby Morlay, Claude Dauphin, Danielle Darrieux, Jean GabinIraupena: 90 min

Madame de...(Madame de..., 1953)

Louise kondesak senarrak oparitutako belarritakoak saldu beharko ditu zenbait zor ordaindu ahal izateko. Belarritakoak galdu dituela esan dio senarrari. Baina kondeak benetan gertatutakoa ezagutuko du eta berriro erosiko ditu maitaleari ostera oparitzeko. Hori da amodio eta desamodioz betetako istorio dotorearen abiapuntua. Louise de Vilmorin idazle frantziarraren kontakizun labur batean oinarritzen da.

La condesa Louise se ve obligada, para pagar unas deudas, a vender unos pendientes que le regaló su marido. A este le dice que los ha perdido. Pero el conde se entera de lo que realmente ha pasado y los vuelve a comprar para regalárselos a su amante. Este es el comienzo de una elegante historia de amores y desamores que parte de un relato breve de la escritora francesa Louise de Vilmorin.

Frantzia-Italia Zuzendaritza: Max Ophüls Ekoizpena: Henri Baum / Franco-London Film, Indusfilms, Rizzoli Film Gidoia: Marcel Achard, Annette Wademant eta Max Ophüls, Louise de Vilmorinen ipuinean oinarriturik Argazkia: Christian Matras

Musika: Georges Van Parysek egokitutako Oscar Straus eta Jacques Meyerbeeren musika Muntaketa: Boris Lewyn Aktoreak: Danielle Darrieux, Charles Boyer, Vittorio De Sica, Mireille Perrier, Jean Deboucourt Iraupena: 100 min

PROGRAMAZIOAazaroak 20 noviembre LOLA MONTES

azaroak 27 noviembre DIE VERLIEBTE FIRMA

abenduak 4 diciembre {Euskaraz} - ANDREGAI SALDUA

abenduak 11 diciembre LACHENDE ERBEN

abenduak 18 diciembre AMORÍOS

urtarrilak 8 enero {Euskaraz} - DENEN ANDREA

urtarrilak 15 enero TRAFICANTES DE OPIO

urtarrilak 22 enero AVE MARIA DE SCHUBERT

KOMEDIE OM GELD

urtarrilak 29 enero {Euskaraz} - EMAKUME ETSAI SAMURRA

otsailak 5 febrero YOSHIWARA

otsailak 12 febrero WERTHER / LE ROMAN DE WERTHER

otsailak 26 febrero {Euskaraz} - BIHARAMUNIK GABE

martxoak 5 marzo DE MAYERLING A SARAJEVO

martxoak 19 marzo LA CONQUISTA DE UN REINO

martxoak 26 marzo {Euskaraz} - EMAKUME EZEZAGUN BATEN GUTUNA

apirilak 2 abril CAUGHT

apirilak 30 abril {Euskaraz} - UNE ZUHURTZIAGABEA

maiatzak 7 mayo LA RONDE

maiatzak 14 mayo LE PLAISIR

maiatzak 21 mayo {Euskaraz} - MADAME DE...

Film guztiak jatorrizko bertsioan emango dira gaztelaniaz azpidatziak, seinalatuak salbu (hauek euskaraz azpititulatuko dira).

Emanaldi guztiak 20:00etan hasiko dira. Sarrera: 4,60 €.

Ziklorako abonoa (emanaldi guztiak eta liburua barne): 58,60 €.

Todas las películas se proyectarán en versión original subtitulada en castellano excepto las indicadas, que se subtitularán en euskera.

Todas las sesiones comenzarán a las 20:00 horas. Entrada: 4,60 €.

Abono ciclo (incluye todas las sesiones y el libro): 58,60 €.3.00

0 al

e / e

jem

plar

es0,

42 €

ban

a / u

nida

d

Laguntzaileak / Con la colaboración de:Koprodukzioa / Coproducido con: