Nota Kuliah PPB3133

Undang-undang Perniagaan: PPB 3133 Sem. 2 Sesi 2011/2012

________________________________

1. UNDANG-UNDANG KONTRAK

Pengenalan dan Latar Belakang Undang-undang Kontrak di Malaysia Sumber Undang-undang Kontrak: Akta Kontrak Malaysia 1950 Kes-kes mahkamah yang telah diputuskan; Malaysia, Inggeris, India dll. Prinsip Undang-undang Inggeris: Common Law (Undang-undang Lazim Inggeris) Natural Justice (Ekuiti/budi bicara) Undang-undang Inggeris Akta Kontrak India 1872 Akta Kontrak Malaysia 1950

Definisi `Kontrak' di bawah Akta Kontrak 1950 S. 2(h): Satu perjanjian yang boleh dikuatkuasakan oleh undangundang. Maksud boleh dikuatkuasakan (enforceable) Perjanjian yang mengikat di antara pihak-pihak yang berkontrak. Boleh diambil tindakan mahkamah.

Azita Yonus @ Ahmad Jabatan Pengurusan & Kepemimpinan Fakulti Perngurusan & Ekonomi Universiti Pendidikan Sultan Idris ---------------------------------------------

11


________________________________

Status Kontrak

1.

Kontrak Boleh Batal (voidable) 2. Kontrak Terbatal (void) 3. Kontrak yang tidak boleh contract)

dikuatkuasakan

(unenforceable

Akta Kontrak 1950 S.2(h): Sesuatu kontrak yang sah ialah sesuatu perjanjian yang boleh dikuatkuasakan oleh undang-undang. S.2(g): Sesuatu perjanjian yang tidak boleh dikuatkuasakan di sisi undang-undang adalah tidak sah dan batal. `Kuatkuasa' pihak-pihak yang berkontrak mempunyai peluang untuk mengambil tindakan mahkamah jika tidak berpuas hati dengan kontrak yang mereka masuki.

Kontrak Boleh Batal (KBB) KBB ialah satu perjanjian yang sah pada awalnya sehingga diketepikan oleh pihak-pihak yang berkontrak. KBB mungkin memenuhi semua syarat sah kontrak* tetapi mengandungi unsur-unsur yang boleh membatalkan kontrak tersebut. Contoh: A memberi maklumat yang salah tentang perkara pokok perjanjian. A membuat perjanjian untuk menjual tanah kepada B, tetapi A telah tersilap tentang no. lot tanah. Lot yang dinyatakan dalam perjanjian sudah ada pemilik yang sah.

Kerelaan bebas* Pihak-pihak yang layak* Balasan yang sah* Tujuan yang sah* Akta tidak tetapkan dengan nyata bahawa ianya batal*.

Kesan KBB Pihak-pihak yang berkontrak boleh mengetepikan / membatalkan kontrak.

Kontrak Terbatal (KTB)Azita Yonus @ Ahmad Jabatan Pengurusan & Kepemimpinan Fakulti Perngurusan & Ekonomi Universiti Pendidikan Sultan Idris ---------------------------------------------

11


________________________________

Perjanjian yang dibuat tanpa memenuhi syarat sah sesuatu kontrak. Contoh: orang gila tiada keupayaan berkontrak di sisi undang-undang. Kesan KTB Kontrak tidak sah dari awal. Pihak-pihak yang berkontrak sebarang tuntutan (ganti rugi).

tiada

hak

untuk

membuat

Kontrak yang tidak boleh dikuatkuasakan (KTK) Satu perjanjian yang sah tetapi tidak boleh dikuatkuasakan kerana gagal memenuhi keperluan / formaliti yang diperlukan oleh sesuatu undang-undang.

Kesan KTK Pihak-pihak dalam kontrak tidak boleh mengambil tindakan undangundang untuk menguatkuasakan hak-hak / tuntutan mereka di sisi undang-undang. Contoh: Akta Sewa Beli 1967 menetapkan bahawa perjanjian sewa beli mesti bertulis. Jika sebaliknya, kontrak tidak boleh dikuatkuasakan kerana ia melanggar peruntukan akta. Maka, jika berlaku kemungkiran/pecah kontrak, pihak yang rugi tiada hak untuk mengambil tindakan mahkamah.

CADANGANAzita Yonus @ Ahmad Jabatan Pengurusan & Kepemimpinan Fakulti Perngurusan & Ekonomi Universiti Pendidikan Sultan Idris ---------------------------------------------

11


________________________________

Definisi Cadangan S. 2 (a): Apabila seseorang menyatakan kesediaannya kepada seorang yang lain untuk melakukan / menahan diri dari melakukan sesuatu, dengan maksud untuk memperoleh persetujuan orang itu untuk berbuat sesuatu atau menahan diri dari melakukan sesuatu, maka bolehlah dikatakan bahawa orang itu membuat cadangan. Isi penting S. 2 (a) 1. Suatu penyataan keinginan untuk memasuki/membuat kontrak berdasarkan syarat-syarat yang dinyatakan dalam penyataan itu; 2. diniatkan untuk mengikat di antara pihak-pihak yang berkontrak. Contoh menahan diri dari berbuat sesuatu A dan B memasuki perjanjian. A berjanji akan menyewakan rumahnya kepada B dengan bay ar an RM 450.00 dan ber janji tidak akan menyewakannya kepada orang lain. Cara-cara Cadangan dibuat 1. Nyata bertulis dan lisan. 2. Tersirat/Tidak Nyata tingkahlaku/perbuatan pencadang. S. 2(c): Orang yang membuat cadangan disebut 'Pembuat Janji' dan orang yang menerima cadangan disebut 'Penerima Janji'. S.2 (b): Apabila penerima janji menyatakan persetujuannya kepada pembuat janji, maka dikatakan cadangan itu diterima; sesuatu cadangan, apabila diterima, akan menjadi janji.

Bentuk-bentuk CadanganAzita Yonus @ Ahmad Jabatan Pengurusan & Kepemimpinan Fakulti Perngurusan & Ekonomi Universiti Pendidikan Sultan Idris ---------------------------------------------

11


________________________________ 1.

Seseorang yang tertentu di mana hanya orang itu sahaja boleh membuat penerimaan.

Boulton lwn . Jones (1857) 6 W.R. 107 Fakta: Boulton (B) telah mengambil alih perniagaan Brocklehurst (BH). Sebelum berlakunya pengambilalihan itu, Jones (J) berurusan dengan BH. Maka, J memesan barang daripada BH dan B membekalkan barang tersebut kepada J tanpa memberitahunya bahawa perniagaan itu telah bertukar tangan. Apabila J mendapat tahu bahawa barang yang dipesan bukannya datang daripada BH, dia enggan membayar harga barang tersebut. Akibatnya, B menyaman J untuk harga barang tersebut. Isu: Adakah J telah membuat cadangan kepada B?

Keputusan: la adalah satu peraturan undang-undang di mana jika seseorang itu berniat untuk memasuki kontrak dengan A, B tidak mempunyai hak di dalam kontrak tersebut. Dalam kes ini, pesanan barang telah dibuat secara bertulis kepada BH dan B telah membekalkan barang tersebut kepada J. Oleh itu, B tiada hak untuk mengambil tindakan undangundang terhadap J kerana J tidak membuat cadangan kepadanya.

2.

Cadangan ditujukan kepada sekumpulan orang yang tertentu sahaja. Contoh: BSKL hanya menawarkan biasiswa kepada pelajar-pelajar jurusan pengurusan perniagaan.

3.

Cadangan ditujukan kepada pihak umum di mana sesiapa sahaja boleh terima cadangan asalkan memenuhi syarat-syarat cadanganAzita Yonus @ Ahmad Jabatan Pengurusan & Kepemimpinan Fakulti Perngurusan & Ekonomi Universiti Pendidikan Sultan Idris ---------------------------------------------

11


________________________________

tersebut. Carlil lwn Carbolic Smoke Ball [1893] 1 Q.B. 256 F: CSB membuat tawaran di dalam satu iklan surat khabar untuk membayar 100 pound sterling kepada sesiapa sahaja yang masih menghidap selsema selepas memakan ubat keluaran syarikat itu mengikut arahan yang ditetapkan iaitu 3 kali sehari untuk selama 2 minggu. CSB juga telah mendepositkan 1000 pound sterling di Alliance Bank untuk menunjukkan niat jujur mereka. Carlill (C) telah memakan ubat tersebut seperti dalam arahan tetapi selsemanya masih tidak sembuh. C kemudiannya menuntut 100 pound sterling seperti yang dijanjikan oleh CSB. Hujah CSB: Penyataan penerimaan mesti dibuat oleh C kepada CSB. Iklan itu hanyalah gimik pemasaran dan tiada orang yang menganggapnya sebagai satu perkara serius. Keputusan Mahkamah: CSB bertanggungjawab ke atas tuntutan C kerana: Cadangan yang dibuat kepada seluruh dunia tidak memerlukan pernyataan penerimaan dan penerimaan tidak perlu disampaikan kepada pencadang. Sesiapa sahaja boleh menerima cadangan tersebut asalkan ia memenuhi syarat-syarat cadangan tersebut. Kenyataan bahawa 1000 pound sterling telah didepositkan di dalam bank adalah bukti bahawa cadangan itu dinyatakan dengan jujur dan serius. Kes ini merupakan kes cadangan yang dibuat kepada seluruh dunia. la telah pun diterima oleh Puan Carlill dimana dia telah memenuhi syarat-syarat yang telah ditetapkan.


11


________________________________

PELAWAAN CADANGAN

Pelawaan untuk membuat cadangan (daripada peniaga) Pelawaan oleh seseorang (peniaga) kepada seseorang yang

lain (bakal pelanggan) supaya orang itu membuat cadangan. Pembuat pelawaan cadangan boleh menerima atau menolak cadangan tersebut kerana pelawaan cadangan adalah satu perundingan sahaja. Pembuat pelawaan cadangan tiada niat untuk terikat dengan syarat-syarat perundingan. Contoh-contoh Pelawaan Cadangan 1. Peragaan/Pameran Barang di Kedai Layan Diri Tuanpunya pasar raya / kedai ialah orang yang membuat pelawaan cadangan. Dia menyatakan kesediaannya untuk menimbangkan apa-apa cadangan yang dibuat kepadanya oleh mana-mana pelanggan. Cadangan boleh diterima atau ditolak oleh tuan punya kedai. Pharmaceutical society of Great Britain lwn. Boots Cash Chemist Ltd. Peragaan ubat-ubatan di atas rak di kedai farmasi. Fakta, Isu dan Keputusan mahkamah bagi kes ini: sila rujuk buku rujukan. Fisher lwn . Bell (1960) 3 All E.R. 731 Peragaan sebilah pisau lipat di sebuah kedai. Fakta, Isu dan Keputusan mahkamah bagi kes ini: sila rujuk buku rujukan.

2.

Pelawaan Pelelong untuk Harga / Tender

S. 10 Enakmen Jualan Lelong: Jualan secara lelong awam akan mengumumkan penyempurnaannya menjatuhkan tukul kayu.

sempurna apabila (penerimaannya)

pelelong dengan

Harris lwn . Nickerson (1873) L.R. 8 Q.B. 286 F: Nickerson (N) menyiarkan iklan untuk melelong barang-barang rumah dan alatan pejabat pada tarikh tertentu. Harris (H) telah terbaca iklan tersebut dan berminat. Dia telah menempah tiket dan pergi ke tempat lelongan untuk membeli alatan pejabat. Bila tiba di sana, N memberitahunya alatan pejabat tidak dilelong. H mendakwa N dengan menuntut ganti rugi tambang. I: Adakah iklan lelongan merupakan satu cadangan / pelawaanAzita Yonus @ Ahmad Jabatan Pengurusan & Kepemimpinan Fakulti Perngurusan & Ekonomi Universiti Pendidikan Sultan Idris ---------------------------------------------

11


________________________________

cadangan? K: Iklan pelelong mengenai jualan barang-barang tertentu pada tarikh tertentu tidak mengikat pelelong untuk menjual barang-barang tersebut dan dia juga tidak bertanggungjawab untuk membayar ganti rugi kepada mereka yang telah mengeluarkan belanja untuk menghadiri jualan lelong itu. Spencer lwn . Harding (1870) LR 5 CP 561 Keputusan mahkamah: Suatu pengumuman mempelawa tender bukanlah satu cadangan kecuali diiringi dengan kata-kata yang menunjukkan bahawa tender yang paling tinggi / paling rendah akan diterima (sebut haa). la hanyalah cara untuk menentukan sama ada sesuatu cadangan boleh diterima atau tidak i.e. ia merupakan pelawaan cadangan. 3.

Pengiklanan Ceolho lwn The Public Services Commission [1964] MLJ 12. Majumder l wn. A.G. of Sarawak [1967] MLJ 101 Patridge lwn . Crittenden [1968] 2 All E.R. 412

Sila rujuk buku rujukan

Prinsip umum Undang-undang: Iklan bukan merupakan satu tawaran kecuali iklan yang menawarkan hadiah.

KOMUNIKASI CADANGAN S. 3 Akta Kontrak, 1950: Komunikasi cadangan, penerimaan cadangan, pembatalan cadangan dan penerimaan, masing-masing, adalah dianggap telah dibuat melalui perbuatan atau ketinggalan (tidak buat) pihak yang mencadang, menerima, atau membatalkan, di mana ia berniat untuk menyampaikan cadangan, penerimaan, atau pembatalan, atau cara lain yang berkesan untuk menyampaikannya. Komunikasi cadangan adalah dianggap telah dibuat melalui perbuatan pihak yang mencadang (termasuk lisan dan bertulis) di mana ia berniat untuk menyampaikan cadangan atau cara lain yang berkesan untuk menyampaikannya.


11


________________________________

Mengapa cadangan perlu disampaikan? Supaya bakal penerima: 1. mengetahui tentang kewujudan cadangan. 2. boleh membuat pilihan sama ada untuk menerima / menolak cadangan tersebut. Bila komunikasi cadangan sempurna / sampai? S. 4(1) Akta Kontrak, 1950: Komunikasi cadangan adalah lengkap apabila cadangan itu sampai kepada pengetahuan pihak kepada siapa cadangan itu dibuat (bakal penerima).

Syarat-syarat Cadangan 1. Jelas, lengkap dan muktamad. 2. Disampaikan. Jelas, lengkap, muktamad Ahm ad Meah lwn. Nacodah Marecan F: NM berkata kepada AM: "Buat rumah yang sesuai dengan saya". AM pun membina rumah yang difikirkannya sesuai dengan NM. Setelah siap, AM meminta bayaran upah, tetapi NM enggan membayar kerana rumah yang dibina AM tidak sesuai dengannya. I: Adakah cadangan NM telah disampaikan kepada AM?

K: Perjanjian yang dimasuki di antara AM dan NM tidak boleh dikuatkuasakan kerana adanya perkataan "sesuai" yang tidak jelas maknanya. Dengan itu cadangan NM tidak disampaikan kepada AM dan AM tidak boleh membuat tuntutan upah. Sesuai maksudnya sangat subjektif, ia berbeza dari seorang dengan seorang yang lain. F: Taylor lwn . Laird (1856) 25 L.J. Ex. 329 Taylor kapten kapal. Laird tuan punya kapal. Semasa membawa beberapa penjelajah yang membuat ekspidisi penyelidikan di River Niger (di tengah lautan), T telah meletak jawatan. L mengetahui tentang perkara tersebut. Setelah tamat ekspidisi tersebut, kapal perlu dibawa balik ke pelabuhan, tetapi masalah timbul kerana tiada siapa akan mengemudi kapal tersebut sebab T telah meletak jawatan. Tanpa pengetahuan L, T telah membawa kapal itu balik ke pelabuhan. T menuntut upah.


11


________________________________

I:

Adakah cadangan T untuk membawa kapal tersebut telah disampaikan kepada L? Tiada komunikasi berlaku di antara T dan L tentang pembawaan balik kapal ke pelabuhan. Maka L tiada peluang sama ada untuk menerima atau menolak cadangan tersebut. Tanpa komunikasi cadangan, seorang pencadang tidak berhak terhadap pihak yang lain. L tidak tahu bahawa T telah membawa balik kapal tersebut. Maka, cadangan T tidak disampaikan / dihubungkan kepada L (seolah-olah T buat cadangan dalam hati sahaja). Mengapa bakal penerima perlu ada pengetahuan? Supaya ada pilihan sama ada untuk menerima atau menolak cadangan yang diberikan.

K:

Lain-lain Isu tentang Komunikasi Cadangan 1. Bakal penerima memenuhi syarat penerimaan cadangan tanpa mengetahui kewujudan cadangan.

Fitch lwn. Snedaker (1868) 38 N.Y. 248 Prinsip Undang-undang: Hadiah / upah tidak boleh dituntut oleh seseorang yang tidak mengetahui bahawa ia telah ditawarkan kerana tiada persetujuan kehendak di antara dia dan pencadang dan perbuatan yang dilakukan bukan bertujuan memenuhi syarat yang telah ditetapkan untuk mendapatkan hadiah. Apabila tahu boleh terima / tolak. Tiada KC dan tiada penerimaan. Memenuhi syarat cadangan tanpa mengetahui kewujudan cadangan tersebut hanya atas dasar budi bicara / kemanusiaan / sosial.


11


________________________________

2. Bakal penerima memenuhi syarat cadangan setelah mengetahui tentang kewujudan cadangan tetapi bukan bermotifkan upah / hadiah. Williams lwn. Carwadine (1833) 4B. & Ad. 621 F: W telah membekalkan maklumat kepada C sehingga tertangkapnya pembunuh yang disyakki. Pada asalnya, walaupun setelah mengetahui tentang tawaran yang dibuat oleh C, Tujuan W membantu C bukan untuk mendapatkan hadiah yang ditawarkan tetapi untuk menyedapkan hatinya sendiri dan berharap agar diampunkan tuhan di hari kemudian. Tetapi tidak lama selepas itu, W menuntut hadiah yang telah ditawarkan. I: Adakah motif sesuatu perlaksanaan syarat cadangan itu penting dalam komunikasi cadangan?

K: Motif tidak penting. Disebabkan W mengetahui tentang adanya tawaran hadiah tersebut, maka cadangan C telah disampaikan kepadanya dan penerimaannya adalah merujuk kepada cadangan tersebut. W berhak untuk menuntut upah yang ditawarkan. Isu: tahu tetapi tiada motif. Penerimaan mesti merujuk kepada cadangan dan harus ada pengetahuan tentang kewujudan cadangan.

3.

Cadangan Balas

Tinn lwn. Hoffman & Co. (1873) 29 L.T. 271 F: Pada 28/11/1871, H menulis surat kepada T untuk menjual 800 tan besi dengan harga tertentu. Pada hari yang sama, T menulis surat kepada H untuk membeli 800 tan besi dengan harga tertentu. Surat-surat mereka berselisih semasa pengiriman. T mendakwa kontrak wujud di antara dia dengan H berhubung dengan surat cadangan membelinya. I: Adakah wujud komunikasi cadangan di antara T dengan H? K: Cadangan balas bukan satu kontrak kecuali ia dibuat setelah merujuk kepada yang lain. Di sini, komunikasi cadangan tidak wujud kerana kedua-dua pihak tidak mengetahui cadangan lawan masing-masing. Sebab-sebab tiada komunikasi cadangan: o Kedua-dua pihak tidak tahu tentang transaksi yang dibuat oleh pihak lawan o sama-sama buat cadangan; o T tidak merujuk kepada cadangan H kecuali dia buktikan cadangannya itu adalah merujuk kepada jualan H.Azita Yonus @ Ahmad Jabatan Pengurusan & Kepemimpinan Fakulti Perngurusan & Ekonomi Universiti Pendidikan Sultan Idris ---------------------------------------------

11


________________________________

PEMBATALAN CADANGAN Bila cadangan boleh /sah dibatalkan? S. 5(1): Sesuatu cadangan boleh dibatalkan pada bila-bila masa sebelum komunikasi penerimaannya adalah lengkap terhadap pencadang, tetapi tidak selepasnya. Bila komunikasi penerimaan lengkap terhadap pencadang? S. 4(2)(a): Komunikasi penerimaan adalah lengkap terhadap pencadang apabila komunikasi penerimaan itu telah dimasukkan ke dalam perjalanan pengiriman kepadanya, di mana ianya berada di luar kuasa penerima. Notis pembatalan hendaklah dihantarserahkan / dikomunikasikan kepada penerima sebelum penerima menerima cadangan. Bagaimana cadangan boleh dibatalkan / terbatal? 1. dengan mengkomunikasikan notis pembatalan oleh pencadang kepada pihak yang lain itu; (sebelum cadangan diterima) Kaedah Komunikasi Pembatalan: S. 4(3): Komunikasi pembatalan adalah lengkap: a) terhadap orang yang membuat pembatalan, bila komunikasi pembatalan itu telah dimasukkan ke dalam perjalanan pengiriman kepada siapa pembatalan itu dibuat, di mana ianya berada di luar kuasa orang yang membuatnya; dan b) terhadap orang kepada siapa yang ianya dibuat, bila pembatalan itu sampai kepada pengetahuan. S. 4(3: Hanya melalui pos, telegram dll. dan tidak dengan

lisan, telefon, teleks, e-mel, SMS, fax. Byrne & Co. lwn. Leon Van Tienhoven (1880) 5 CP 344 F: Defendan berada di Cardiff dan Plaintif berada di New York. Defendan membuat tawaran kepada Plaintif pada 1/10 dan membatalkan cadangan pada 8/10. Plaintif menerima cadangan Defendan pada 11/10. K: Dengan mengepos notis/surat pembatalan sahaja tidaklah membatalkan cadangan. Dalam kes ini, notis pembatalan berkuatkuasa pada 20/10 apabila ia sampai kepada pengetahuan Plaintif tetapi kontrak yang sah telah terbentuk pada 11/10.Azita Yonus @ Ahmad Jabatan Pengurusan & Kepemimpinan Fakulti Perngurusan & Ekonomi Universiti Pendidikan Sultan Idris ---------------------------------------------

11


________________________________

2.

dengan luputnya waktu yang telah ditetapkan dalam cadangan itu mengenai penerimaan atau bila waktu tidak ditetapkan sedemikian dengan luputnya waktu yang munasabah. Ramsgate Victoria Hotel Co. lwn. Montefiore (1866) L.R. 1 Ex. 109 F: M membuat cadangan kepada R pada 8/6 untuk membeli saham. R hanya menerima cadangan M pada 23/11. K: M tidak terikat untuk menerima saham-saham itu. Dengan kelewatan penerimaan cadangan, R telah secara tersirat menolak cadangan M melalui perbuatannya.

3.

atas kemungkiran penerima untuk memenuhi syarat terdahulu mengenai penerimaan. Hyde lwn . Wrench (1840) 49 ER 132 F: W membuat cadangan untuk menjual ladangnya kepada H dengan 1000 pound serling. H pula hendak membeli ladang tersebut dengan harga 950 pound sterling. W enggan menerima. Kemudian H setuju hendak membeli dengan harga 1000 pound sterling tetapi W enggan menjualkan ladang tersebut kepada H. K: Apabila pencadang telah menetapkan syarat-syarat penerimaan, penerima hendaklah menerima secara mutlak. Jika penerimaan dibuat, tetapi tertakluk kepada syarat-syarat baru atau ada perubahan, maka cadangan asal luput sebab ada cadangan balas. Cadangan balas bukan satu penerimaan malah merupakan penolakan kepada cadangan asal. Penerima gagal patuhi syarat tertentu. Dia membuat cadangan baru (cadangan balas).

4.

atas kematian atau sakit otak pencadang, jika fakta tentang kematian atau sakit otak itu diketahui oleh bakal penerima sebelum dia membuat penerimaan. Bradbury lwn. Morgan (1862) 1 H & C 249 F: Penerimaan telah dibuat tanpa mengetahui kematian pencadang. K: Kontrak tidak terbatal.Penerima yang tidak mengetahui tentang kematian pencadang berhak untuk menerima tawaran. Kematian pencadang mestilah diketahui oleh penerima sebelum penerima membuat penerimaan.


11


________________________________

5. S. 6(b): Sesuatu cadangan adalah dibatalkan dengan luputnya waktu yang telah ditetapkan dalam cadangan itu mengenai penerimaannya, atau apabila waktu tidak ditetapkan sedemikian, dengan luputnya waktu yang munasabah, tanpa komunikasi penerimaan. Cadangan mesti diterima sebelum tempoh waktu yang ditetapkan tamat. Jika tiada tempoh ditetapkan, cadangan mesti diterima dalam tempoh masa yang munasabah.

Ramsgate Victoria Hotel Co. Ltd lwn. Montefiore (1866) LR 1 Ex. 109. M memberi cadangan melalui surat untuk membeli saham daripada R pada 8/6. R hanya bersetuju dengan cadangan M pada 23/11. Penerimaan tidak dibuat dalam tempoh waktu yang munasabah.


11


________________________________

PENERIMAAN Definisi Penerimaan S. 2(b): Apabila orang kepada siapa cadangan itu dibuat menyatakan persetujuan dengan cadangan itu maka bolehlah dikatakan bahawa cadangan itu diterima; sesuatu cadangan bila diterima, adalah menjadi janji. Bila penerimaan mesti dibuat? Persetujuan terhadap syarat dalam cadangan mesti dibuat ketika tawaran masih dibuka. Syarat-syarat Penerimaan Cadangan: S. 7(a)&(b) S. 7(a): Penerimaan harus dibuat secara mutlak dan tidak bersyarat (muktamad) o jelas, pasti, muktamad. o penerimaan mesti menepati syarat-syarat dan termaterma cadangan. o penerimaan bersyarat adalah cadangan balas di mana penerimaan tidak selaras dengan tawaran. o Kesan cadangan balas: cadangan asal telah ditolak. o Suatu persetujuan yang bersyarat tidak akan berkuatkuasa sebagai penerimaan. o Contoh: A memberi cadangan kepada B untuk menjual rumahnya secara tunai. B menerima tawaran A tetapi bayarannya adalah secara ansuran. H y d e l w n. W r e n c h Sila rujuk fakta dan keputusan mahkamah di bawah sub-tajuk Bagaimana cadangan boleh dibatalkan / terbatal.

S . 7 ( b) : Penerimaan dinyatakan secara biasa dan munasabah, melainkan jika cadangan itu menetapkan cara penerimaan. Jika cadangan itu menetapkan cara penerimaannya, dan penerimaan itu tidak dibuat menurut cara yang ditetapkan itu maka pencadang dalam tempoh yang munasabah sesudah penerimaan itu dikomunikasikan kepadanya, boleh menegaskan bahawa cadangan itu hendaklah diterima menurut cara yang telah ditetapkan dan tidak sebaliknya tetapi, jika ia mungkir berbuat demikian, maka ia adalah menerima penerimaan itu.Azita Yonus @ Ahmad Jabatan Pengurusan & Kepemimpinan Fakulti Perngurusan & Ekonomi Universiti Pendidikan Sultan Idris ---------------------------------------------

11


________________________________

Jika pencadang menetapkan cara penerimaan, penerima harus mematuhinya. Jika penerima tidak mematuhinya, maka dalam tempoh waktu yang munasabah selepas penerimaan disampaikan kepada pencadang, pencadang boleh menegaskan sekali lagi kepada penerima bahawa penerimaan hendaklah dibuat mengikut cara yang ditetapkan.

Jika pencadang tidak memberi amaran, dia dianggap telah bersetuju dengan cara penerimaan tersebut.

Contoh: A memberi cadangan secara lisan kepada B untuk menjual tanahnya kepada B. A telah memberi syarat bahawa penerimaan B hendaklah dibuat secara hitam putih (bertulis). Tetapi B telah memberi persetujuannya secara lisan. Di sini, A harus meningatkan kepada B tentang cara penerimaan yang telah ditetapkan. Sekiranya A hanya berdiam diri untuk tempoh tertentu, maka undang-undang menganggap bahawa A telah bersetuju dengan cara penerimaan B. Kontrak yang sah wujud. Eliason lwn. Henshaw F: E membuat cadangan untuk membeli tepung drp. H. Syarat penerimaan: Penerimaan mesti dikirim melalui kereta kuda yang dihantar oleh E. Sebaliknya, H membuat penerimaan melalui mel biasa. Penerimaan lambat sampai kepada E. E mendakwa kontrak yang sah tidak wujud. K: E berhak untuk menolak penerimaan H kerana tidak memenuhi syarat cadangan.


11


________________________________

Cara-cara Penerimaan o Bertulis o Perbuatan o Lisan. Cara-cara penerimaan bergantung kontrak, amalan dagangan dan kebiasaan.

kepada

jenis-jenis

lsu: Adakah berdiam diri menunjukkan ada penerimaan? Fel thouse lwn . Bi ndley (1862) 142 ER 037. F: F membuat tawaran untuk membeli kuda daripada anak saudaranya melalui surat. Kandungan surat: Kalau saya tidak mendengar apa-apa, maka kuda itu menjadi hak saya. Anak saudara memaklumkan kepada B (pelelong) agar tidak menjual kuda tersebut. Tetapi B telah terjual kuda yang dimaksudkan. F mendakwa B kerana melakukan penyelewengan. I: Adakah berdiam diri tanda setuju? K: Anak saudara tidak memberitahu niatnya untuk menjual kuda kepada F. Maka, kontrak tidak wujud. Kuda bukan milik F. Oleh itu, berdiam diri bukan tanda penerimaan. Penerimaan yang tidak dibuat secara biasa dan munasabah.

Weatherby lwn . Banham (1832) 172 ER 950 F: Sebelum luput tempoh langanan, B boleh menolak atau menerima langganan majalah tersebut tetapi dia tidak melakukan a p a - a p a t i n d a k a n . M a l a h , dia telah mengambil majalah tersebut dan membacanya hingga tamat tempoh langganan. K: B hendaklah membayar jumlah yang dituntut oleh W kerana dia tidak menolak langganan majalah tersebut sebelum luput tempoh langganan dan dia telah mendapat faedah daripada langganan itu. Oleh itu, berdiam diri dalam kes ini adalah tanda penerimaan. Mempunyai isu yang sama dengan kes Felthouse tetapi keputusan mahkamahnya berbeza.

KOMUNIKASI PENERIMAANAzita Yonus @ Ahmad Jabatan Pengurusan & Kepemimpinan Fakulti Perngurusan & Ekonomi Universiti Pendidikan Sultan Idris ---------------------------------------------

11


________________________________

Penerimaan mesti disampaikan kepada pencadang. Bagi menentukan kontrak yang sah wujud: Bila dan di mana kontrak terbentuk. oo

Entores Ltd. lwn. Miles Far East Corp. (1955) 2 Q.B. 327. F: E yang berada di London telah membuat cadangan kepada MFE yang berada di Amsterdam. MFE membuat penerimaan melalui teleks kepada E. E telah menerima penerimaan MFE di London. Berlaku pertelingkahan antara 2 pihak dalam urusniaga. E telah memohon kebenaran mahkamah di London untuk menyerahkan Writ (saman) kepada MFE. Bagi menentukan sama ada mahkamah di Amsterdam atau mahkamah di London yang mempunyai bidang kuasa untuk membicarakan kes di atas, harus diputuskan dahulu di mana dan bila kontrak yang sah wujud.

I:

Bila dan di mana kontrak wujud?

K: Kontrak berlaku di London semasa E menerima penerimaan MFE di London. Maka mahkamah memberikan kebenaran kepada E untuk menyerahkan writ ke atas MFE. Penerimaan sampai kepada pengetahuan E selaku pencadang apabila penerimaan telah dikomunikasikan kepadanya (E) semasa dia (E) berada di London.

Kaedah Am: Penerimaan yang perlu sampai kepada pengetahuan pencadang. Medium: teleks, telefon, lisan, SMS, e-mel, bersemuka.

Pengecualian kepada kaedah am: Penerimaan yang tidak perlu sampai kepada pengetahuan pencadang. Medium: pos, telegram.

KOMUNIKASI PENERIMAAN MELALUI POSAzita Yonus @ Ahmad Jabatan Pengurusan & Kepemimpinan Fakulti Perngurusan & Ekonomi Universiti Pendidikan Sultan Idris ---------------------------------------------

11


________________________________

S. 4(2): Komunikasi penerimaan adalah lengkap; (a) terhadap pencadang, bila komunikasi penerimaan itu telah dimasukkan ke dalam perjalanan pengiriman kepadanya, di mana ianya berada di luar kuasa penerima; (walaupun surat yang dipos tidak sampai kepada pencadang atau hilang dalam perjalanan atau lewat sampai). (b) terhadap penerima, bila komunikasi penerimaan itu telah sampai kepada pengetahuan pencadang. Kesan S. 4(2)(b): Penerima hanya terikat apabila surat penerimaan benar-benar sampai kepada pengetahuan pencadang. S. 4(2)(a): Pos dan telegram Apabila berlaku penerimaan, maka kontrak yang sah telah wujud. pencadang akan terikat walaupun dia tidak mengetahui tentang penerimaan yang dibuat. Kes Sokongan 1. Entores Ltd. lwn. Miles Far East Corp. 2. Misalan (b) S. 4 Akta Kontrak 1950. 3. Ignatius lwn . Bell (1913) 2 F.M.S.L.R. 27 4. Byrne & Co. lwn . Leon Van Tienhoven & Co.

Sila rujuk buku rujukan dan akta

Jika penerima mengepos surat penerimaan, maka kontrak telah terbentuk walaupun surat tidak sampai ke destinasinya. Pengecualian kepada S. 4(2)(b): o Perjalanan surat-surat pencadang dan penerima yang bersilang di tengah jalan tiada kontrak o Tetapi jika surat hilang di tengah jalan ada kontrak.

PEMBATALAN PENERIMAANAzita Yonus @ Ahmad Jabatan Pengurusan & Kepemimpinan Fakulti Perngurusan & Ekonomi Universiti Pendidikan Sultan Idris ---------------------------------------------

11


________________________________

Bilakah penerimaan boleh dibatalkan? S. 5(2): Suatu penerimaan boleh dibatalkan pada bila-bila masa sebelum komunikasi penerimaan itu adalah lengkap terhadap penerima, tetapi tidak selepasnya. Bilakah komunikasi penerimaan lengkap terhadap penerima? S. 4(2)(b): Komunikasi penerimaan lengkap terhadap penerima apabila komunikasi penerimaan itu telah sampai kepada pengetahuan pencadang. Walaupun penerimaan telah dibuat tetapi ia masih boleh dibatalkan dengan syarat pembatalan penerimaan sampai kepada pengetahuan pencadang lebih awal daripada penerimaan. Oleh itu penerima harus menggunakan cara yang lebih pantas. Contoh: cadangan pos. penerimaan pos. batalkan penerimaan telefon.

KOMUNIKASI PEMBATALAN PENERIMAAN S.4(3): Komunikasi pembatalan adalah lengkap pada 2 masa yang berbeza: a. Pembatalan lengkap apabila surat dimasukkan ke dalam peti pos (penerima). b. Apabila surat/notis pembatalan sampai kepada pengetahuannya (pencadang). Surat pembatalan mesti sampai dulu daripada surat penerimaan. S. 4(3)(b) mesti berlaku terlebih dahulu daripada S.4(2)(b) Kes: Byrne Iwn. Leon Van Tienhoven

KEUPAYAAN UNTUK BERKONTRAKAzita Yonus @ Ahmad Jabatan Pengurusan & Kepemimpinan Fakulti Perngurusan & Ekonomi Universiti Pendidikan Sultan Idris ---------------------------------------------

11


________________________________

S. 10(1) Akta Kontrak 1950: Syarat-syarat sah kontrak

Kerelaan bebas Pihak-pihak yang layak Balasan yang sah Tujuan yang sah Akta tidak tetapkan dengan nyata bahawa ianya batal.

Definisi KEUPAYAAN di dalam Akta S. 11: Siapa yang layak atau berupaya untuk membuat kontrak? Dewasa (menurut undang-undang yang ia tertakluk terdapat perbezaan usia dewasa bagi perkara-perkara yang berlainan) Berakal sempurna Tidak hilang kelayakan (menurut undang-undang yang ia tertakluk). Mengapa pihak-pihak yang berkontrak mesti telah mencapai umur dewasa? Kontrak secara asasnya adalah berkaitan hak dan kewajipan. Jadi seseorang individu itu harus berfikiran matang untuk membuat keputusan (rundingan) supaya kontrak yang dibuat memberikan faedah dan bukannya mudarat.

Dewasa Untuk tujuan berkontrak, pakai Akta Umur Dewasa 1971: Dewasa 18 tahun ke atas. Oleh itu individu yang berumur di bawah 18 tahun adalah merupakan remaja/minor/kanak-kanak. Lain-lain perkara: Akta Sivil 18 Jenayah 21 Pilihanraya 21 Kontrak perantisan dan keanggotaan kesatuan sekerja- 16. KONTRAK OLEH KANAK-KANAK Adakah semua kontrak yang dimasuki oleh kanak-kanak adalah batal? o Aplikasi S. 11 Akta Kontrak 1950 dalam kes:o

Tan Hee Juan Iwn. Teh Boon Keat F: Tanah milik Tan (kanak-kanak) - Dipindah milik kepada Teh (dewasa) - Pindah milik tanah telah didaftarkan Kemudian Tan hendak membatalkannya - Tan memohon tanah dikembalikan kepadanya. K: Kanak-kanak tidak boleh buat kontrak menurut Akta Kontrak. Kontrak yang dibuat oleh kanak-kanak bukan sahaja boleh batalAzita Yonus @ Ahmad Jabatan Pengurusan & Kepemimpinan Fakulti Perngurusan & Ekonomi Universiti Pendidikan Sultan Idris ---------------------------------------------

11


________________________________

tetapi batal. Dalam kes ini, tanah dikembalikan kepada Tan tetapi harga belian tidak dipulangkan kepada Teh. Kaedah am tentang kontrak kanak-kanak: Kontrak yang dibuat oleh kanak-kanak adalah batal (void abinitio) kecuali kontrak perkahwinan, keperluan hidup, biasiswa, insurans, perceraian dan pengambilan anak angkat. KONTRAK PERKAHWINAN Perkahwinan adalah kontrak contohnya: perkahwinan sivil. Rajeswary & Anor. Iwn. Balakrishnan & Ors. F: R bertunang dengan B B mungkir janji untuk berkahwin - R tuntut ganti rugi agar semua hadiah (termasuk mas kahwin) dikembalikan. Hujah pihak B: kontrak untuk berkahwin tidak sah kerana semasa kontrak dibuat (pertunangan), R tiada keupayaan untuk berkontrak sebab masih kanak-kanak. K: Kontrak yang dibuat oleh R adalah sah. Kontrak perkahwinan termasuk dalam pengecualian kepada kaedah am: kanak-kanak tidak boleh buat kontrak.

KONTRAK KEPERLUAN HIDUP o Kanak-kanak dibenarkan untuk membuat kontrak jika tiada sesiapa yang bersedia untuk membekalkan kanak-kanak itu dengan keperluan-keperluan hidup. o S. 69: membenarkan kontrak kanak-kanak dikuatkuasakan jika memenuhi syarat syaratnya o Misalan (a) dan (b) S. 69. Syarat-syarat aplikasi S. 69 a) Kontrak dibuat oleh kanak-kanak (sekurang-kurangnya satu pihak adalah kanak-kanak) b) Kanak-kanak atau tanggungannya dibekalkan dengan keperluan hidup. c) Keperluan hidup tersebut mesti sesuai dengan keadaan kehidupan kanak-kanak.

Nash Iwn. Inman F: I ialah pelajar Cambridge, menempah 11 helai baju sejuk yangAzita Yonus @ Ahmad Jabatan Pengurusan & Kepemimpinan Fakulti Perngurusan & Ekonomi Universiti Pendidikan Sultan Idris ---------------------------------------------

11


________________________________

sangat cantik daripada N, tukang jahit. Apabila siap I enggan bayar. Hujah I: dia masih kanak-kanak dan bapanya telah membekalkan pakaian-pakaian yang sesuai dan sepatutnya mengikut keadaan hidupnya. K: Tiada keterangan yang menunjukkan bahawa barang-barang itu merupakan keperluan I. I telah pun dibekalkan pakaian yang sesuai dan perlu. Kontrak tidak sah. Nash tidak boleh menuntut ganti rugi. Undang-undang Lazim Inggeris: Keperluan meliputi barang-barang dan perkhidmatan yang perlu bagi kanak-kanak dan orang yang bergantung hidup kepadanya.

d)

Sekiranya mempunyai harta, kanak-kanak bertanggungjawab untuk membayar ganti rugi (tuntutan terhadap duit poket kanak-kanak tidak dibenarkan). e) Keperluan yang dibekalkan / tanggungan kanak-kanak hanya boleh dikenakan harga yang munasabah. Definisi keperluan hidup Kerajaan Malaysia Iwn. Gucharan Singh & Ors. F: G, 17 tahun telah mendapat biasiswa pelajaran. Menurut perjanjian, G harus berkhidmat 5 tahun dengan kerajaan. Tetapi G hanya berkhidmat 3 tahun 10 bulan. KM tuntut RM11500 daripada G dan penjamin. Mahkamah merujuk kepada kes Chapple Iwn. Cooper keperluan kanak-kanak termasuklah makanan, pakaian dan pelajaran. K: Pendidikan merupakan satu keperluan hidup bagi kanakkanak. Perkataan KEPERLUAN harus ditafsir secara luas. Contoh: pembekalan latihan profesional / vokasional, latihan perguruan adalah satu pembekalan keperluan. Apa-apa yang diangggap oleh undang-undang sebagai KEPERLUAN HIDUP bagi kanak-kanak adalah sah perjanjian jadi kontrak.


11


________________________________

KONTRAK BIASISWA

o

oo

Akta Kontrak (Pindaan 1976): berkenaan biasiswa. Definisi Perjanjian Biasiswa: S.2 S.4(a): Satu perjanjian biasiswa adalah sah dan mengikat di sisi undangundang w/p penerima biasiswa ialah kanak-kanak. o Kanak- kanak hanya sah menandatangani perjanjian biasiswa sumbangan kerajaan, ejensi kerajaan tetapi tidak pertubuhan persendirian/swasta. o Kes: Kerajaan Malaysia Iwn. Gucharan Singh & Ors biasiswa kerajaan. o S.5(a): Remedi/gantirugi Sekiranya siswa mungkir kontrak: Jika ada amaun yang perlu dibayar disebut dalam perjanjian, maka siswa dan penjamin bertanggungan untuk bayar jumlah tersebut wp pemberi pinjaman tidak mengalami sebarang kerugian. Tiada potongan boleh dibuat daripada amaun pinjaman.

KONTRAK INSURANS

Akta Insurans 1963 (disemak 1972): o Kanak-kanak boleh buat kontrak insurans untuk menginsuranskan diri dan hartanya daripada apa-apa kemungkinan. o Kanak-kanak yang boleh buat kontrak mesti berumur 10 tahun ke atas. Jika di bawah 16 tahun, perlu ada kebenaran bertulis daripada ibu bapa/penjaga.

Isu: Salahnyataan mengenai Umur Kanak-kanakAzita Yonus @ Ahmad Jabatan Pengurusan & Kepemimpinan Fakulti Perngurusan & Ekonomi Universiti Pendidikan Sultan Idris ---------------------------------------------

11


________________________________

Natesan lwn. Thanaletchumi & Anor F: Kanak-kanak mempengaruhi/memperdaya orang lain tentang umurnya. K: Pihak yang ditipu TIDAK boleh ambil tindakan ke atasnya kerana ia adalah seorang kanak-kanak semasa kontrak dibuat. Kontrak boleh dibatalkan atas kehendak kanak-kanak itu. Alternatif bagi mengatasi implikasi salahnyataan umur kanakkanak melalui Pemulihan Semula / Restitusi (pulangkan semula hak masing-masing) o Persoalan: Apakah akibatnya jika satu pihak yang berkontrak (dewasa) telah menyerahkan faedah kepada pihak satu lagi (kanak-kanak) tetapi kemudian kontrak didapati batal? o S.66 Akta Kontrak 1950 - Tanggungan seseorang yang telah menerima faedah daripada kontrak batal (void) / kontrak yang menjadi batal (voidable): Sesiapa yang telah menerima faedah dari satu kontrak yang diisytiharkan batal, hendaklah memulangkan sebarang faedah yang diterima / memberi pampasan kepada pihak yang satu lagi. S.66 Akta Kontrak 1950 harus bersama S. 37 dan S.40 Akta Pemulihan Spesifik 1950.

dibaca

S. 37 dan S. 40 Akta Pemulihan Spesifik 1950: Terpulang kepada budibicara mahkamah (ia bukan hak pihak yang berkontrak hanya boleh membuat permohonan) sama ada untuk memerintahkan agar pampasan/pengembalian faedah diberikan apabila mengisytiharkan suatu penamatan kontrak / pembatalan suatu instrumen demi keadilan. Tan Hee Juan Iwn. Teh Boon Keat F: Tan pindahmilik tanah kepada Teh disaksikan dan didaftarkan Tan melalui wakilnya mohon kepada mahkamah perintah mengetepikan pindah milik. K: Pindahmilik batal tanah dipulangkan kepada Tan harga belian tidak dipulangkan kepada Teh. Hakim tidak menggunakan budi bicara di bawah Akta Pemulihan Spesifik tidak memerintahkan pengembalian faedah harga belian tanah tidak dipulangkan kepada Teh wp tanah dipulangkan kepada Tan.

Leha Jusoh Iwn. Awang Johari HashimAzita Yonus @ Ahmad Jabatan Pengurusan & Kepemimpinan Fakulti Perngurusan & Ekonomi Universiti Pendidikan Sultan Idris ---------------------------------------------

11


________________________________

Mahkamah Persekutuan: Perjanjian batal kanak-kanak diminta mengosongkan tanah pihak yang satu lagi harus pulangkan harga belian kepada kanak-kanak (pampasan/ pengembalian faedah). Hakim guna budi bicara di bawah Akta Pemulihan Spesifik sebab harga belian telah dibayar oleh kanak-kanak dan dia telah menduduki tanah itu.

BERAKAL SEMPURNA

S.12(1): Siapa yang dianggap berakal sempurna untuk membuat kontrak? Semasa membuato

kontrak, dia harus berupaya memahami

kontrak yang diperbuat. Harus berupaya membuat pertimbangan yang rasional tentang kesan kontrak ke atas kepentingan dirinya. Bilakah orang yang membuat kontrak? TIDAK berakal sempurna boleh

S.12(2): Biasanya tidak berakal sempurna, tetapi sekali sekala sempurna Boleh buat kontrak ketika berakal sempurna. Misalan (a). S.12(3): Biasanya berakal sempurna, tetapi sekali sekala tidak sempurna Boleh buat kontrak ketika berakal sempurna contoh: waras tapi mabuk arak (tidak gila) Misalan (b). Kes: Matthews Iwn. Baxter (rujuk buku rujukan)


11


________________________________

Beban pembuktian Orang yang TIDAK sempurna akal* tidak berhak untuk membatalkan kontrak jika pihak yang satu lagi mempercayai bahawa pada masa kontrak dibuat, dia* waras. o Oleh itu, pihak yang ingin membatalkan kontak mesti membuktikan bahawa: 1. Ia TIDAK sempurna akal semasa berkontrak; DAN 2. Pihak yang satu lagi TAHU bahawa dia TIDAK sempurna akal semasa kontrak dibuat.o

Jika tiada bukti, maka kontrak adalah sah. Asia Commercial Finance (M) Bhd Iwn. Yap Bee Lee K: Sekiranya Y mendakwa dirinya TIDAK sempurna akal semasa berkontrak dan ingin membatalkan kontrak dengan ACF, Y hendaklah membuktikan bahawa dia TIDAK sempurna akal DAN pihak ACF menyedari tentang ketidakwarasan Y pada masa kontrak tersebut dibuat.

TIDAK HILANG KELAYAKAN S. 11 Akta Kontrak 1950: Seseorang akan hilang kelayakan untuk buat kontrak jika ditegah oleh mana-mana undang-undang secara khusus. K: Gan Hong Hoe Iwn. Gan Kian Kee Seseorang masih layak untuk buat kontrak walaupun diisytiharkan BANKRAP.

NIAT UNTUK MENGADAKAN HUBUNGAN DI SISI UNDANGAzita Yonus @ Ahmad Jabatan Pengurusan & Kepemimpinan Fakulti Perngurusan & Ekonomi Universiti Pendidikan Sultan Idris ---------------------------------------------

11


________________________________

UNDANG Definisi Niat dari aspek perundangan o Di dalam Akta Kontrak: tiada definisi Niat. o Bagaimana hendak menentukan sama ada pihak-pihak ada niat untuk berkontrak atau tidak? o Mahkamah: Ujian untuk menentukan niat adalah objektif: 1. Tindakan/perbuatan 2. Terma/syarat perjanjian. Carlill Iwn. Carbolic Smoke Ball F: Hujah CSB: Tiada kontrak di antara C dan CSB kerana penerimaan cadangan tidak disampaikan kepada C. Iklan itu hanyalah gimik pemasaran barangan. Mereka menafikan bahawa mereka berniat untuk menjadikan janji benar-benar terikat. K: TINDAKAN CSB mendepositkan 1000 pound sterling ke dalam Alliance Bank menunjukkan bahawa mereka ada niat dan kesungguhan untuk mewujudkan hubungan kontrak yang sah di sisi undang-undang. ANDAIAN UNDANG-UNDANG TERHADAP NIAT o Andaian dibuat oleh mahkamah. Sebelum andaian dibuat, mahkamah akan menentukan dahulu jenis perjanjian yang dibuat, sama ada perjanjian domestik atau komersil. o Andaian bukan merupakan keputusan mahkamah. Ia hanya 1 medium untuk membantu mempermudahkan perbicaraan. o Mana-mana pihak yang tidak berpuas hati dengan andaian yang dibuat oleh mahkamah, harus buktikan sebaliknya. Perjanjian Komersil / Perniagaan Anggapan undang-undang: ADA niat di antara 2 pihak untuk mewujudkan hubungan yang mengikat di sisi undang-undang kecuali dibuktikan sebaliknya. Rose & Frank Co. Iwn. JR Crompton & Bros. Ltd. F: Sebuah syarikat mempunyai pengkalan di USA dan England antara terma perjanjian: "perjanjian tidak tertakluk kepada bidangkuasa undang-undang mana-mana mahkamah sama di England atau USA'. K: Perjanjian tiada niat untuk mewujudkan hubungan di sisi undang-undang kerana tanggungan undang-undang tidak dikenakan ke atas mereka.


11


________________________________

K:

Edwards Iwn. Skyways Perjanjian "Ex-gratia" walaupun ia bermaksud satu bentuk pertolongan, tetapi ada niat dalam kes ini dibuktikan daripada terma/syarat perjanjian (Sila rujuk buku teks)

Low Kar Yit & Ors. Iwn. Mohd Isa & Anor. F: Perjanjian bertulis - MI setuju untuk sewakan rumah - antara terma perjanjian: "tertakluk kepada penyediaan dan kelulusan satu perjanjian formal' . Kemudiannya perjanjian formal tidak dibuat. K: Tiada kontrak antara LKY dan MI kerana tiada kontrak formal disediakan. Kam Mah Theatre Sdn. Bhd. lwn. Tan Lay Soon K: Masih di peringkat perundingan kontrak tidak wujud lagi. Koh Kia Hong Iwn. Guo Enterprise Pte. Ltd. GE buat tawaran dalam iklan untuk jual hartanah KKH buat cadangan untuk beli KKH beri deposit kedua-duanya tandatangani nota GE bagi resit rasmi. Adakah nota dan pembayaran deposit menunjukkan ada niat untuk mewujudkan hubungan di sisi undang-undang? Ada niat wp perjanjian formal belum ditandatangani bukti: deposit, nota, resit (deposit A/C).

F: I: K:

Perjanjian Domestik o Definisi Domestik: Dalaman/rumahtangga/keluarga/sosial, contoh: Suami-isteri/adik-beradik/saudara-mara/anak-ibu/anak-bapa/kawankawan o Anggapan undang-undang: TIADA niat untuk mewujudkan hubungan di sisi undang-undang kecuali dinyatakan sebaliknya. Balfour Iwn. Balfour Suami janji beri 30 pound isteri pembiayaan (bukan nafkah) sepanjang suami bekerja di Ceylon. Tiada kontrak tiada niat untuk mengadakan hubungan di sisi undang-undang. Merritt Iwn. Merritt Suami dan isteri perjanjian bertulis jika isteri jelaskan semua hutang pinjaman rumah milik bersama pindahmilik kepada isteri isteri berjaya selesaikan suami enggan tepati janji alasan tidak mengikat di sisi undang-undang.

F: K:

F:


11


________________________________

K: Mahkamah tidak menentukan niat dengan melihat ke dalam fikiran mereka SITUASI selisih faham belum bercerai tidak tinggal bersama semasa perjanjian dibuat suami tinggal dengan wanita lain isteri tinggal di rumah yang masih terhutang dianggap tidak ada lagi hubungan suami isteri. Kedua-dua pihak berniat untuk menghasilkan satu perjanjian yang mengikat dan boleh dikuatkuasakan. F: Simpkin Iwn. Pays P + cucu + penyewa rumah (orang luar/lain - S) tinggal bersama dalam suasana keluarga mereka berjanji untuk berkongsi hadiah yang dimenangi dalam peraduan akhbar nama peserta P kos penyertaan kongsi bersama. Ada niat untuk mengadakan hubungan di sisi undang-undang berhak dapat bahagian masing-masing hadiah kemenangan.

K:


11


________________________________

2. UNDANG-UNDANG EJENSI

PENGENALAN Mengapa peruntukan undang-undang ejensi menjadi sebahagian daripada Akta Kontrak? Ejensi sebahagian daripada kontrak e.g. ejen diupah oleh prinsipal untuk buat kontrak dengan pihak lain (pihak ke-3) TERMA-TERMA EJENSI S. 135 Akta Kontrak Takrif Ejen: 1 yang bekerja Membuat sesuatu tindakan bagi pihak orang lain Mewakili seseorang dalam urusan dengan orang ketiga e.g. broker rumah Ejen Orang perantaraan Bertindak bagi pihak orang lain Jika dilantik di bawah kontrak ejensi, maka ejen ada kuasa untuk bertindak bagi pihak prinsipal Kontrak sebenarnya di antara prinsipal dengan pihak ke-3 S. 135 Akta Kontrak Defnisi Prinsipal Seseorang kepada siapa kerja itu dilakukan Orang yang menggajikan orang lain untuk buat kontrak bagi pihak dirinya dengan pihak ke-3 Bertanggungjawab ke atas tindakan / perbuatan ejen yang dilakukan atas arahannya Ejensi Hubungan yang wujud di antara prinsipal dan ejen Prinsipal beri kuasa kepada ejen untuk melakukan sesuatu kerja bagi pihak dirinya Ejen boleh juga diupah oleh prinsipal untuk mewakilinya dalam sesuatu urusan dengan orang lain


11


________________________________

Bila hubungan ejensi wujud? Apabila prinsipal dan ejen menandatangani kontrak ejensi ATAU Apabila prinsipal melantik ejen untuk memasuki suatu kontrak dengan pihak ke-3 bagi pihak dirinya Prinsipal bertanggungjawab bagi kontrak yang dibuat oleh ejen seolaholah prinsipal sendiri yang berkontrak dengan pihak ke-3 tersebut 1. Kesan hubungan ejensi: Terbentuk kontrak ejensi di antara prinsipal dan ejen. Kontrak ejensi beri kuasa kepada ejen untuk: bertindak bagi pihak prinsipal DAN melakukan sesuatu kerja untuk prinsipal ATAU ejen memasuki kontrak dengan orang lain bagi pihak prinsipal. Terbentuk kontrak yang sah antara prinsipal dengan pihak ke-3 Kesan: Pihak ke-3 berurusan dengan ejen seolaholah prinsipal tidak wujud Definisi Sub-ejen dan Ejen ganti S. 144 sub-ejen: o Orang yang digajikan / diupah oleh ejen asal o Bertindak di bawah kawalan ejen asal dalam urusan ejensi Prinsip Am Seseorang ejen boleh mewakilkan tugasnya kepada orang lain S. 143 dalam amalan perniagaan ejensi tertentu / mengikut jenis sesuatu ejensi itu, seseorang ejen boleh mengupah seorang sub-ejen untuk melaksanakan kerja ejen Kesan lantikan sub-ejen: i. S. 145(1) Prinsipal akan bertanggungan bagi setiap tindakan sub-ejen seperti mana ia bertanggungan atas setiap tindakan ejen asal ii. S. 145(2) Ejen asal akan bertanggungan terhadap prinsipal bagi semua tindakan sub-ejen iii. S.143(3) Sub-ejen bertanggungan bagi setiap perbuatannya terhadap ejen asal dan bukan terhadap prinsipal, kecuali dalam kes frod dan salahsengaja S.146 Jika ejen melantik sub-ejen tanpa diberi kuasa nyata / tersirat untuk berbuat demikian, ejen asal akan menjadi prinsipal kepada subejen dan bertanggungan bagi setiap tindakan sub-ejen terhadap pihak ke3 dan prinsipal asal.

2.


11


________________________________

Kesan kewujudan sub-ejen Jika wujud sub-ejen, tiada pertalian kontrak antara prinsipal dan sub-ejen Sub-ejen tidak bertindak di bawah kawalan prinsipal Hubungan antara ejen asal dan sub-ejen prinsipal dan ejen. Ejen Ganti S. 147 Apabila ejen asal diberi kuasa nyata / tersirat untuk melantik orang lain sebagai ejen kepada prinsipal bagi urusan tertentu sahaja Dalam menjalankan sesuatu urusan perniagaan, orang yang dilantik itu dikira sebagai ejen kepada prinsipal, bukan sebagai subejen. Kesan kewujudan Ejen Ganti: Ejen ganti ialah ejen kepada prinsipal dan bukan sub-ejen kepada ejen asal untuk bahagian kerja yang diamanahkan kepadanya. Misalan (a) S.147 S. 148 semasa memilih ejen ganti, ejen asal mestilah berhati-hati dan tidak cuai sebab jika ejen ganti buat kesilapan / cuai dalam tugasnya, ejen asal akan bertanggungan terhadap prinsipal bagi kecuaian yang terjadi Misalan (a) S.148 PEMBENTUKAN EJENSI 1) Ejen secara perlantikan nyata S. 140: o Seseorang ejen boleh dilantik melalui perjanjian sama ada secara lisan / bertulis o Dalam perjanjian tersebut, prinsipal akan memberi kuasa kepada ejen untuk bertindak bagi pihaknya dan menyatakan upah / komisen yang akan dibayar apabila kerja ejennya selesai o Perlantikan ejen secara nyata menggunakan surat kuasa wakil (power of attorney) dan surat kuasa (letter of mandate). Surat kuasa wakil: Satu cara yang formal di mana seseorang memberi kuasa kepada orang lain untuk mewakilinya bagi tujuan-tujuan tertentu dan disaksikan oleh 2 orang wakil Orang yang diberi kuasa tidak boleh menggunakan kuasanya untuk kepentingan dirinya sendiri e.g. mengeluarkan cek daripada akaun prinsipal untuk membayar hutangnyaAzita Yonus @ Ahmad Jabatan Pengurusan & Kepemimpinan Fakulti Perngurusan & Ekonomi Universiti Pendidikan Sultan Idris ---------------------------------------------

11


________________________________

2) Ejen secara perlantikan tersirat (a)

S. 140: o Hubungan ejensi boleh disiratkan / dibuat kesimpulan* / tersirat melalui tutur kata atau perbuatan o Tutur kata / perbuatan menunjukkan bahawa orang itu mempunyai kuasa untuk melakukan kerja bagi pihaknya, seolah-olah orang itu dilantik sebagai ejen *S.140 kesimpulan: Hal keadaan kes Perkara-perkara yang disebut / bertulis Perjalanan biasa urusan

- Misalan S. 140 Perbuatan / perjalanan biasa urusan Summers lwn. Solomon Prinsip Undang-undang: Bila seseorang melalui kata-kata* / perbuatan mengemukakan seseorang yang lain sebagai ejennya, maka ia akan bertanggungan bagi setiap kontrak yang dibuat oleh orang itu seolah-olah ia melantik orang itu sebagai ejennya yang sah. *Contoh: A mengarahkan B untuk memesan barang dan bayar daripada akaun A Ryan lwn Pilkington Fakta: Seorang ejen hartanah diarah oleh pemilik hotel untuk mencari pembeli hotel. Ejen mengikut arahannya terima sedikit deposit daripada bakal pembeli. Keputusan: Walaupun ejen tidak diberikan kuasa secara nyata untuk menerima deposit, ejen dianggap bertindak dalam lingkungan kuasa zahirnya sebagai ejen mengikat pemilik hotel (prinsipal) Prinsip undangundang: Walaupun seseorang ejen tidak diberikan kuasa secara nyata sama ada melalui kata-kata / tulisan untuk menerima deposit, ejen itu dianggap / disiratkan telah bertindak dalam lingkungan kuasa zahirnya sebagai ejen. Perbuatan ejen mengikat prinsipal dalam kes ini. Chan Yin Tee lwn. William Jacks & Co. (Malaya) Ltd.Azita Yonus @ Ahmad Jabatan Pengurusan & Kepemimpinan Fakulti Perngurusan & Ekonomi Universiti Pendidikan Sultan Idris ---------------------------------------------

11


________________________________

F:

Chan dan Yong (kanak-kanak) rakan kongsi menjalankan perniagaan dengan Syarikat William Jacks. Chan menyatakan bahawa Yong adalah rakan kongsinya kepada Syarikat William. Syarikat William membekalkan barang kepada Yong. Apabila mereka gagal membayar, Syarikat William menuntut hutang daripada Chan.

K:

Chan telah mengemukakan Yong sebagai ejennya yang mempunyai kuasa untuk berkontrak bagi pihaknya. Oleh itu, Chan bertanggungan terhadap perbuatan Yong. Chan harus menjelaskan hutang kepada Syarikat William. PUU: Walaupun tiada perlantikan secara nyata, tutur kata dan kelakuan Chan telah menunjukkan bahawa Yong ialah ejen. Yong mempunyai kuasa untuk berurusan dengan Syarikat William. Chan terikat di sisi undang-undang untuk bertanggungjawab atas perbuatan Yong. (b) Hubungan ejen disiratkan daripada hubungan suami isteri Jika sepasang suami isteri tinggal bersama, anggapan undangundang ialah isteri ada kuasa untuk berhutang atas nama suami. Dengan syarat, isteri hanya boleh beli barang keperluan sesuai dengan taraf hidup mereka. Hutang akan mengikat suami. Suami boleh mematahkan anggapan undang-undang buktikan bahawa: i. Suami telah secara nyata melarang isteri berhutang atas namanya. ii. Suami telah secara nyata memberi amaran kepada peniaga supaya tidak menjual barang-barang kepada isterinya secara hutang. iii. Suami telah menyediakan dengan secukupnya barang-barang keperluan untuk isterinya. iv. Suami telah memberi elaun belanja kepada isterinya supaya dapat membeli barang-barang keperluan tanpa berhutang. v. Pesanan barang keperluan yang dibuat oleh isteri tidak munasabah apabila diambil kira pendapatan suami ketika itu. F: Miss Gray lwn Catcard (1992) Isteri telah membeli pakaian berharga 215 pound. Suami enggan membayar. Pekedai menuntut harga pakaian daripada suami. Suami telah membuktikan bahawa dia telah memberi elaun sebanyak 960 pound setahun kepada isterinya. Suami tidak bertanggungan atas hutang isteri.

K:

Prinsip undang-undang dalam kes ini timbul daripada keadaan hidup masyarakat dahulu di mana isteri bergantung hidup sepenuhnya kepada suami. Pada zaman sekarang, kebanyakan isteri bekerja, mempunyai pendapatan sendiri. Pemakaian prinsip ini agak terhad dan mungkin kurang relevan.Azita Yonus @ Ahmad Jabatan Pengurusan & Kepemimpinan Fakulti Perngurusan & Ekonomi Universiti Pendidikan Sultan Idris ---------------------------------------------

11


________________________________

(c) Hubungan ejen disiratkan daripada perkongsian perniagaan S. 7 Akta Perkongsian 1961: Setiap pekongsi dalam sebuah perkongsian perniagaan merupakan ejen kepada firma perkongsian dan rakan kongsi yang lain Apa-apa perbuatan / tindakan seorang pekongsi dalam perniagaan akan mengikat firma perkongsian dan rakan kongsi lain Jika ejen dapat untung, firma dan pekongsi lain dapat sama, jika rugi, firma dan pekongsi lain kena tanggung F: Merchantile Credit Co. Ltd. Lwn Garrod (1962) A dan B merupakan rakan kongsi yang menjalankan perniagaan menyewakan garaj dan membaiki kereta. Perjanjian perkongsian secara nyata melarang urusan jual beli kereta. A tanpa pengetahuan B telah menjual sebuah kereta kepada syarikat kewangan dengan harga 700 pound. A tidak mempunyai hak yang sah terhadap kereta itu. Duit jualan dimasukkan ke dalam akaun perkongsian. Syarikat kewangan telah menyaman B dan firma perkongsian kerana A telah hilangkan diri. B bertanggungan untuk membayar 700 pound kepada syarikat kewangan disebabkan oleh tindakan A keran tindakan A telah mengikat firma perkongsian dan B.

K:

3) Ejensi secara Pengesahan (Ratifikasi) Prinsipal bersetuju melalui secara lisan atau tindakan untuk mengesahkan perbuatan / tindakan ejen yang pada mulanya tidak sah Ratifikasi sama ada secara nyata atau tersirat (perbuatan) Misalan (a) S. 150 Takrif Ratifikasi S. 149 Apabila ejen melakukan sesuatu perbuatan bagi pihak prinsipal Prinsipal tidak mengetahui / tidak memberi kuasanya kepada ejen untuk berbuat demikian Prinsipal boleh memilih sama ada untuk: Menerima sah kesannya seolah-olah perbuatan itu dilakukan dengan izin dan kuasanya ATAU Menolak perbuatan ejen Sebelum ratifikasi dibuat oleh prinsipal, salah satu perkara berikutAzita Yonus @ Ahmad Jabatan Pengurusan & Kepemimpinan Fakulti Perngurusan & Ekonomi Universiti Pendidikan Sultan Idris ---------------------------------------------

11


________________________________

perlu wujud: Tindakan ejen adalah satu tindakan yang tidak sah atau di luar kuasa ejen Tindakan oleh seseorang yang berpura-pura sebagai ejen tiada kuasa untuk bertindak bagi pihak prinsipal tetapi telah bertindak seolah-olah ia ada kuasa untuk berbuat demikian o Jika berlaku salah satu perbuatan di atas, prinsipal perlu memilih sama ada untuk mengesah perbuatan itu secara ratifikasi atau tidak o Tiada perlantikan ejen secara nyata / tersirat o Seolah-olah prinsipal telah melantik ejen dengan menerima perbuatannya sebagai sah dan mengikat prinsipal Kesan Ratifikasi: Perbuatan yang pada mulanya tidak sah kini jadi sah dan prinsipal akan bertanggungjawab ke atasnya Prinsipal akan mengesahkan keseluruhan urusan walaupun perbuatan yang tidak sah hanyalah sebahagian daripada urusan itu Ratifikasi berkesan ke belakang mula berkuatkuasa pada tarikh urusan yang tidak sah dibuat (bukan pada tarikh ratifikasi dibuat) Ratifikasi hendaklah dibuat dalam tempoh yang munasabah Bolton Partners lwn Lambert Fakta: 1 Mei X tawarkan untuk membeli tanah kepada A (pengurus) dan ejen prinsipal 2 Mei A menerima tawaran bagi pihak prinsipal walaupun beliau tidak mempunyai kuasa nyata / zahir untuk berbuat demikian 4 Mei X tarik balik tawaran 10 Mei Prinsipal mengesahkan tindakan A K: Prinsipal mengesahkan perbuatan A pada 2 Mei seolah-olah pada tarikh itu A berkuasa menerima tawaran bagi pihak prinsipal. Oleh itu penerimaan berlaku pada 2 Mei dan X tidak boleh menarik balik tawaran Ratifikasi hanya boleh dibuat dalam keadaan-keadaan berikut: i. Tindakan itu mesti sesuatu yang sah / di luar kuasa ejen/ dilakukan oleh seseorang yang berpura-pura sebagai ejen.


11


________________________________

ii. Ejen mesti bertindak sebagai ejen kepada prinsipal, bukan atas namanya sendiri / memberi gambaran kepada pihak ke-3 bahawa ia bertindak sendiri sebagai prinsipal F: Keighley Maxted & Co. lwn Durant (1901) Roberts (ejen) diarahkan oleh syarikat untuk membeli tepung gandum pada harga tertentu. Dia telah melampaui kuasa dan telah membeli dengan harga yang lebih tinggi atas namanya sendiri. Keighley tidak bertanggungan terhadap tuntutan Durant. Keighley tidak mengesahkan kontrak yang dibuat oleh Roberts. Roberts tidak mengaku bertindak sebagai ejen.

K:

iii.

Ejen mestilah mempunyai prinsipal yang berupaya untuk berkontrak semasa urusan tidak sah itu dibuat dan semasa ratifikasi hendak dibuat. Mengapa prinsipal harus mempunyai kelayakan untuk berkontrak? Sebab tindakan ejen seolah-olah dilakukan sendiri oleh prinsipal. Kelner lwn Baxter (1866) Satu kontrak untuk membeli sebuah hotel bagi pihak sebuah syarikat yang sedang ditubuhkan. Kontrak tidak boleh disahkan sebab semasa kontrak dibuat, syarikat (prinsipal) belum wujud. Oleh itu, syarikat tidak berupaya untuk berkontrak. Semasa pengesahan, prinsipal mesti tahu tentang fakta-fakta penting mengenai urusan yang hendak diratifikasikan, kecuali jika dapat dibuktikan bahawa ia tidak peduli tentang apa jua maklumat / fakta dan memang berhasrat untuk meratifikasikan. (S. 151) Prinsipal mesti mengesahkan perbuatan ejen. Jika prinsipal telah mengesahkan perbuatan ejen, maka ia dianggap telah mengesahkan keseluruhan perbuatan itu. (S. 152) Ratifikasi mesti tidak memudaratkan pihak ke-3 e.g. merugikan pihak ke-3 / menamatkan hak dan kepentingan pihak ke-3 dalam kontrak akibat perbuatan ejen. S. 153 sesuatu tindakan yang dibuat oleh ejen yang akan diratifikasikan tidak boleh mencederakan orang ke-3 Misalan (b) S. 153

F: K:

iv.

v.

vi.

vii.

Ratifikasi mestilah dibuat dalam masa yang munasabah


11


________________________________

4) Ejensi secara perlu Ejensi perlu wujud dalam keadaan tertentu seseorang yang diamanahkan dengan barangan orang lain terpaksa melakukan sesuatu untuk memelihara / melindungi barangan itu walaupun tiada kuasa untuk berbuat demikian. S. 142 seorang ejen ada kuasa semasa kecemasan untuk berbuat apa sahaja bagi melindungi prinsipal daripada kerugian seolah-olah berbuat demikian untuk dirinya sendiri. F: G. N. Railway lwn Swaffield (1874) Seekor kuda telah dihantar dengan keretapi ke suatu destinasi. Apabila tiba di sana tiada siapa berhak menerima kuda itu. Pihak keretapi menghantar kuda itu ke kandang kua untuk bermalam. Tindakan pihak keretapi di luar kuasa sebagai ejen. Mereka terpaksa berbuat demikian bagi melindungi kuda itu. Pihak keretapi ialah ejen perlu. Mengapa penting untuk mengetahui sama ada seseorang itu adalah ejen perlu? Supaya tindakan diluar kuasanya boleh dikira sebagai dalam lingkungan kuasa ejen dan beliau tidak akan bertanggungan bagi tindakan itu. Syarat-syarat sebelum ejensi secara perlu boleh wujud: i. Mustahil bagi ejen untuk menghubungi prinsipal bagi arahan selanjutnya. Kurang relevan pada masa sekarang kerana kita telah ada sistem telekomunikasi yang canggih dan berteknologi tinggi. F: Springer lwn G.W. Railway & Co. (1921) S telah membawa tomato dari Jersey ke London. Kapal yang membawa tomato tersebut sampai di Weymouth lewat 3 hari. Pekerja syarikat keretapi telah mengadakan mogok di sana. Tomato hanya boleh dipunggah 2 hari kemudian. Syarikat keretapi mendapati buah tomato tersebut sudah tidak segar. Mereka menjualnya di kawasan tempatan. S tidak dihubungi. Syarikat keretapi bertanggungan terhadap S. Mereka harus menghubungi S dahulu sebelum menjual tomato tersebut.

K:

K:

ii. Keadaan yang wujud mestilah benar-benar memaksa e.g. urusan melibatkan barang mudah rosak. F: Prager lwn. Blatspiel Stamp & Heacock Ltd. (1924) Ejen membeli kulit binatang untuk dihantar kepada prinsipal. Berlaku peperangan. Barang tidak boleh dihantar. Ejen tidak dapat menghubungi prinsipal. Dia menjual kulit tersebut.


11


________________________________

K:

Keadaan pada masa itu tidak memaksa ejen untuk menjual kerana kulit binatang bukan barang mudah rosak. Ia boleh terpelihara jika disimpan di tempat yang sesuai. Ejen bertanggungan terhadap prinsipal.

iii. Ejen hendaklah bertindak dengan suci hati / niat baik / iktikad baik. 5) Ejensi secara Persekatan Seseorang prinsipal tidak terikat dengan perbuatan ejen bagi pihaknya yang dilakukan tanpa kebenarannya dahulu. Walaubagaimanapun, jika melalui kata-kata / perbuatannya, prinsipal telah membuatkan pihak ke-3 percaya bahawa ejen itu adalah ejennya yang sebenar sehingga merugikannya, prinsipal dihalang daripada menafikan tentang kewujudan kuasa ejen itu. Jenis-jenis Ejensi Jenis kontrak ejensi dibahagikan mengikut luasnya kuasa ejen / mengikut tugas-tugas ejen. a) Jenis ejensi mengikut luas kuasa ejen i. Ejen universal ejen am, kuasa luas boleh buat semua tindakan yang sepatutnya dilakukan sendiri oleh prinsipal mesti buat secara bertulis melalui surat kuasa wakil ii. Ejen am dilantik oleh prinsipal untuk menjalankan tugas-tugas umum dalam perniagaan / perdagangan pihak ke-3 yang berurusan dengan ejen am boleh beranggapan bahawa ejen ini berkuasa untuk melakukan tindakan-tindakan yang lazim dilakukan dalam urusan perniagaan yang biasa iii. Ejen khas dilantik untuk membuat kerja-kerja khusus sahaja / untuk maksud tertentu sahaja kuasanya terhad kepada kerja / maksud tersebut b) Jenis ejensi mengikut tugas i. Ejen del-credere dapat komisen tambahan daripada prinsipal jika dia berjanji kepada prinsipal bahawa pihak ke-3 akan laksanakan tanggungjawab di bawah kontrak yang dimasuki bagi pihak prinsipal jika pihak ke-3 gagal patuhi kontrak, ejen akan bertanggungan kepada prinsipal ii. Ejen faktor - ejen perdagangan dalam urusan perniagaan biasaAzita Yonus @ Ahmad Jabatan Pengurusan & Kepemimpinan Fakulti Perngurusan & Ekonomi Universiti Pendidikan Sultan Idris ---------------------------------------------

11


________________________________

- diamanahkan untuk menjual barang milik prinsipal - ejen akan menjual barang atas namanya sendiri tanpa memberitahu siapa prinsipalnya - ejen juga ada lien atas barang-barang dalam simpanannya - Lien: Ejen ada hak untuk menahan barang-barang jika prinsipal gagal bayar komisen Ejen tiada hak untuk menjual barang-barang tersebut

iii. Broker Ejen perdagangan yang diupah untuk membuat kontrak antara prinsipal dengan pihak ke-3 Ejen dapat komisen i.e. brokerage Perbezaan antara broker dengan faktor Broker tidak diamanahkan untuk memegang barang prinsipal Broker ada hak untuk membuat kontrak atas namanya sendiri Broker ada hak lien atas barang prinsipal iv. Jurulelong diupah untuk menjual barang secara lelong Semasa lelongan, mula-mula ejen ini menjadi ejen penjual, tetapi apabila ia mendapat tawaran daripada pembeli, ia juga menjadi ejen pembeli. Biasanya harga jualan mengikut budi bicara jurulelong kecuali penjual telah menetapkan harga yang paling rendah. Juga bertanggungjawab kepada penjual jika ia menjual barang lelong dengan harga lebih rendah daripada harga yang penjual tetapkan. v. Jurubank - sebagai ejen pelanggan apabila pelanggan deposit wang, jurubank penghutang, pelanggan pemiutang apabila pelanggan membuat pinjaman, jurubank pemiutang, pelanggan penghutang sebagai ejen bank pekerja-pekerja bank ialah ejen bagi bank


11


________________________________

tugas terhadap maikan (bank) dan pelanggan

TANGGUNGJAWAB EJEN TERHADAP PRINSIPAL 1) Mematuhi arahan-arahan prinsipal Ejen mesti mematuhi arahan-arahan prinsipal selagi arahanarahan tersebut tidak bertentangan dengan undang-undang Jika gagal patuhi, ejen telah mungkir kontrak dan harus bertanggungan atas kerugian prinsipal

S. 164: Ejen mesti jalankan tugas ikut arahan prinsipal Jika tiada arahan, perlu ikut adat biasa yang diamalkan dalam perniagaan jenis sama Jika kerugian akibat ejen gagal patuhi arahan prinsipal, ejen mesti bayar ganti rugi kepada prinsipal Jika untung, ejen perlu kira dan pulangkan untung kepada prinsipal selepas tolak komisen untuk dirinya Misalan (a) dan (b) S. 164 F: K: F: K: F: K: Turpin lwn Bilton (1843) Ejen gagal menginsuranskan kapal milik prinsipalnya walaupun telah diarahkan. Kapal hilang. Ejen bertanggungjawab atas kerugian yang dialami. Bostock lwn Jardine (1865) Ejen membuat tempahan barang lebih daripada yang diarahkan oleh prinsipal. Ejen bertanggungan atas tempahan yang lebih. Cohen lwn Kittel (1889) Prinsipal mengarahkan ejen untuk berjudi. Ejen tidak perlu / tidak bertanggungjawab untuk mematuhi arahan


11


________________________________

yang bersalahan dengan undang-undang. - Jika prinsipal tidak memberi arahan kepada ejen, ejen harus bertindak mengikut apa yang lazim / biasa dibuat oleh seseorang ejen lain dalam keadaan sepertinya. - Misalan (b) S. 164

2) Menjalankan kerja dengan berhati-hati, penuh usaha dan menggunakan kebolehan yang ada. S. 165: Ejen mesti: Uruskan perniagaan prinsipal dengan kemahiran yang dia ada Bekerja dengan kerajinan yang patut Mesti bayar pampasan kepada prinsipal atas akibat secara langsung, contoh: kecuaian, kurang mahir, salah laku yang disebabkan oleh ejen sendiri dalam tugasnya - Jika ejen ada kekurangan dan prinsipal tahu tentangnya, maka prinsipal tiada hak untuk menuntut atas kekurangan ejen tersebut - Misalan-misalan (a) (d) S. 165 F: Keppel lwn Wheeler (1927) K telah melantik W untuk menjual sebuah rumah. E menawarkan harga 6150 pound kepada W. K terima tawaran E tertakluk kepada kontrak yang akan ditandatangani. Kemudian, D telah menawarkan harga 6750 pound untuk rumah tersebut. W tidak memaklumkan kepada K tentang tawaran D. Selepas kontrak sempurna antara K dan E, K mendapat tahu tentang tawaran D. K tuntut ganti rugi daripada W. W telah mungkir kewajipan sebagai ejen K dengan tidak memaklumkan tentang tawaran D yang lebih tinggi. W harus membayar perbezaan harga bagi kedua-dua tawaran tersebut sebagai ganti rugi.

K:

- Misalan (c) S. 165 3) Mengemukakan akaun yang betul apabila diperlukanAzita Yonus @ Ahmad Jabatan Pengurusan & Kepemimpinan Fakulti Perngurusan & Ekonomi Universiti Pendidikan Sultan Idris ---------------------------------------------

11


________________________________

S. 166: Seseorang

ejen mesti memberi akaun-akaun sempurna kepada prinsipal apabila dituntut

yang

Maksud sempurna akaun yang berimbangan (balance) dan ada bukti-bukti pembayaran seperti invois, resit bayaran, dan resit perbelanjaan seperti yang dinyatakan dalam akaun. 4) Membayar kepada prinsipal semua wang yang diterima oleh ejen bagi pihaknya S. 171: Semua jumlah wang yang diterima oleh ejen dalam kapasitinya sebagai ejen kepada prinsipal mesti dipulangkan kepada prinsipal. Jika ada ejen menggunakan wang prinsipal untuk tujuan peribadi, dia mesti menggantikannya dalam akaun prinsipal. S. 174: Ejen berhak untuk memegang harta (atas dasarr lien) sehingga prinsipal membayar komisen yang patut dibayar / lain-lain bayaran kepada ejen dengan syarat tiada terma yang bertentangan dalam kontrak ejensi mereka. Maksud lien di bawah S. 174 ejen hanya berhak untuk menyimpan harta prinsipal tetapi tiada hak untuk menjual harta tersebut tanpa kebenarannya. 5)

Menghubungi prinsipal S. 167: Kaedah am Jika ejen mempunyai masalah untuk membuat keputusan dan memerlukan arahan selanjutnya daripada prinsipal, maka ejen mesti cuba untuk menghubungi prinsipal dengan segera. Pengecualian: Jika prinsipal tidak dapat dihubungi dan jika ejen lewat membuat keputusan yang boleh menyebabkan kerugian kepada prinsipal, maka ejen mesti menggunakan budi bicara dengan membuat tindakan yang sepatutnya bagi melindungi kepentingan prinsipal. S. 142: Ejen berkuasa semasa darurat / kecemasan untuk melindungi prinsipal daripada kerugian seolah-olah kepentingannya sendiri terancam. Misalan (a) dan (b) S. 142: Ejen dikecualikan daripada menghubungi prinsipal untuk mendapatkan arahan kerana kesuntukan masa.


11


________________________________

6) Tidak membiarkan kepentingannya bertentangan dengan tugasnya. S. 168: Prinsipal berhak untuk menolak transaksi yang dibuat oleh ejen jika dia mendapati: Ejen semasa menjalankan tugas telah menyembunyikan fakta material secara tidak jujur*. Urusniaga yang dibuat oleh ejen itu merugikannya*. Misala n (a) dan (b) S. 168. *Wong Mun Wai lwn Wong Tham Fatt Ejen telah gagal dalam menjalankan tugasnya kepada prinsipal sebab: i. ejen telah menjual tanah prinsipal dengan harga di bawah pasaran semasa ii. ejen tidak memaklumkan kepada prinsipal bahawa dia telah menjual tanah prinsipal kepada isterinya sendiri. K:

S. 169: Prinsipal berhak untuk menuntut daripada ejen apa-apa faedah yang telah diperolehinya (oleh ejen) daripada transaksi yang dibuat oleh ejen tanpa pengetahuannya (prinsipal) serta gagal mengikut arahannya. Misalan S. 169

7) Tidak boleh membuat sebarang untung rahsia dalam menjalankan tugasnya. Maksud untung rahsia (di luar pengetahuan prinsipal) apa-apa rasuah dalam bentuk bayaran komisen secara rahsia / sulit, duit kopi, kick back. Sebarang untung rahsia yang didapati adalah hak prinsipal. Maksud menggunakan kedudukan untuk mengambil rasuah: Ejen tidak boleh menggunakan harta prinsipal / membuat sesuatu yang bertentangan dengan kontrak ejensi dengan tujuan untuk mendapatkan keuntungan bagi dirinya. Walau bagaimanapun, ejen tidak terhalang langsung daripada membuat untung dengan syarat dia tidak boleh menggunakan harta prinsipal untuk tujuan tersebut. S. 168:Azita Yonus @ Ahmad Jabatan Pengurusan & Kepemimpinan Fakulti Perngurusan & Ekonomi Universiti Pendidikan Sultan Idris ---------------------------------------------

11


________________________________

Jika prinsipal tahu dan setuju tentang untung rahsia itu, ejen boleh menyimpan untung tersebut kerana untung itu sudah tidak rahsia lagi. Jika prinsipal tidak bersetuju dengan untung rahsia

tersebut, prinsipal mempunyai pilihan-pilihan berikut: i. Sekiranya kontrak merugikannya, prinsipal boleh menamatkan kontrak yang dimasuki oleh ejen dengan pihak ke-3 - Maklumat rahsia termasuklah penemuan-penemuan baru (inventions). - Jika ia dianggap tidak rahsia dan bukan istimewa, maka ejen tidak bertanggungan. ii. Prinsipal boleh menuntut untung rahsia daripada ejen Tan Kiong Hwa lwn Andrew S.H. Chong (1974) F: Plaintif membeli sebuah flat daripada 1 syarikat di mana defendan adalah pengarah urusan syarikat tersebut. Plaintif telah memberi arahan kepada defendan melalui kontrak ejensi agar defendan menjual flat tersebut dengan harga RM 45000. defendan telah menjualnya dengan harga RM 54000. Kontra sebanyak RM 9000 telah dikreditkan ke akaun syarikat. Kemudian syarikat telah winding-up (gulung: aset liability = baki dibahagi dalam kalangan ahli lembaga pengarah syarikat). K: Plaintif layak untuk menuntut RM 9000 daripada defendan kerana melanggar kontrak ejensi. iii. Prinsipal boleh menolak daripada membayar komisen / ganjaran lain kepada ejen. S. 173: Ejen yang melakukan kesalahan dalam kontrak ejensi tidak berhak untuk mendapat ganjaran dari bahagian perniagaan yang dia telah salah lakukan. Misalan (b) S. 173 Andrews lwn Ramsay & Co (1983) K.B. F: Prinsipal telah mengarahkan ejen untuk menjual hartanah. Prinsipal bersetuju untuk memberi komisen sebanyak 50 pound. Ejen berjaya mendapatkan pembeli. Pembeli memberi ejen deposit sebanyak 100 pound. Ejen memberi 50 pound kepada prinsipal dan baki 50 pound diambilnya sebagai komisen. Pembeli telah memberi lagi 20 pound kepada ejen. K: Prinsipal berhak untuk menuntut komisen rahsia yang ejen perolehi. iv. Prinsipal boleh memecat ejen kerana menyalahi tugasnya. Jika ejen menggunakan harta prinsipal bagi tujuan untuk mendapatkan untung rahsia daripada perniagaan ejensi, maka prinsipal berhak untuk:Azita Yonus @ Ahmad Jabatan Pengurusan & Kepemimpinan Fakulti Perngurusan & Ekonomi Universiti Pendidikan Sultan Idris ---------------------------------------------

11


________________________________

Memecat ejen kerana gagal laksanakan tugasnya menurut kontrak ejensi; dan Menuntut kembali apa-apa kerugian akibat kemungkiran tugas oleh ejen. v. Prinsipal boleh mendakwa ejen dan pihak ke-3 yang memberi rasuah bagi mendapatkan ganti rugi sekiranya ia mengalami kerugian daripada kontrak tersebut. Mahesan lwn The Malaysian Government Officers CoOperative Housing Society (1978) MLJ F: Plaintif (ejen) pengarah pertubuhan. Defendan prinsipal. Defendan membeli tanah dengan harga RM 944 000 daripada pemilik. Sebenarnya harga tanah tersebut hanya RM 456 000. Plaintif mempunyai maklumat berkaitan. Dia tidak memberitahu defendan bahawa pemilik telah merasuahnya sebanyak RM 122 000 bagi mendapatkan kontrak jual beli tanah tersebut. K: Defendan berhak untuk menuntut semula amaun rasuah ATAU amaun kerugian akibat perbuatan plaintif. Plaintif tidak berhak untuk menuntut sebarang upah / bayaran daripada defendan berhubung dengan transaksi tersebut.

8) Ejen tidak boleh membocorkan maklumat atau dokumen sulit yang diamanahkan oleh prinsipal Hubungan prinsipal dan ejen adalah satu bentuk hubungan amanah Keduanya mempunyai hak dan kewajipan yang perlu dipatuhi Ejen mesti menjaga semua maklumat dan dokumen sulit berkenaan kontrak ejensinya supaya tidak jatuh ke tangan musuh prinsipal. L.S Harris Trustees Ltd. Lwn Power Packing Services (Hermit Road) Ltd. (1970) F: Gudang defendan telah terbakar. Defendan mengarahkan plaintif untuk menyediakan tuntutan polisi insurans kebakaran. Defendan memberikan kepada plaintif dokumen-dokumen yang merupakan maklumat rahsia berkaitan polisi insurans kebakaran. Defendan telah melarang plaintif memberi maklumat tersebut kepada pelanggan defendan. Pengarah plaintif telah mebocorkan maklumat rahsia tersebut kepada pelanggan defendan. K: Defendan berhak untuk menamatkan kontrak dengan pengarah plaintif keran telah melakukan pecah amanah. - Jika prinsipal khuatir bahawa maklumat rahsia yang ada dalamAzita Yonus @ Ahmad Jabatan Pengurusan & Kepemimpinan Fakulti Perngurusan & Ekonomi Universiti Pendidikan Sultan Idris ---------------------------------------------

11


________________________________

simpanan ejen akan dibocorkan / dimusnahkan ejen, prinsipal berhak untuk mendapatkan perintah mahkamah bagi memasuki premis ejen dan mengeluarkan maklumat tersebut. 9) Ejen tidak boleh mewakilkan kuasanya kepada orang lain. Apabila prinsipal mengamanahkan tugas kepada ejen, adalah tidak wajar bagi ejen untuk mewakilkan tugas itu kepada orang lain. Maxim Delegatus non potest delegare a delegate cannot delegate: ejen tidak boleh melantik orang lain untuk mengganti guna kuasa ejennya. K: Mc Cann & Co lwn Pow Ejen yang dilantik sebagai ejen tunggal tidak mempunyai kebenaran tersirat / kuasa tersirat untuk melantik sub-ejen. Pengecualian Prinsipal meluluskan perwakilan tersebut. De Bussche lwn Alt Prinsipal melantik ejen di negeri China untuk menjual kapal pada harga tertentu. Ejen gagal melakukannya. Ejen meminta izin daripada prinsipal untuk melantik sub-ejen bagi menjual kapal di Jepun. Perwakilan dibenarkan dengan persetujuan prinsipal. Kelaziman pekerjaan memerlukan perwakilan.

i. F:

K: ii.

iii. Daripada perlakuan prinsipal dan ejen, adalah dianggap bahawa ejen mempunyai kuasa untuk mewakilkan tugasnya. iv. Keadaan ejen itu sendiri yang amat memerlukan perwakilan kuasa ejen. v. Sangat memerlukan / darurat yang tidak disangka

vi. Pekerjaan yang melibatkan pengurusan / perkeranian (technicalities) tetapi tidak melibatkan penggunaan budi bicara. Allam & Co. lwn Europa Poster Services Ltd. (1968) F: Defendan merupakan ejen kepada kontraktor pengiklanan aktiviti lasak dan perkhemahan alam semula jadi. Defendan telah mendapatkan kebenaran daripada pemilik tanah melalui plaintif untuk menampal iklan di satu kawasan perkhemahan. Setelah kebenaran diperolehi, defendan menghantar notis penamatan perkhidmatan kepada plaintif. Plaintif mendakwa perwakilan defendan ke atasnya berkenaan perjanjian dengan pemilik tanah adalah tidak sah. K: Perwakilan defendan kepada peguam (plaintif) hanya melibatkanAzita Yonus @ Ahmad Jabatan Pengurusan & Kepemimpinan Fakulti Perngurusan & Ekonomi Universiti Pendidikan Sultan Idris ---------------------------------------------

11


________________________________

pengurusan, bukan budi bicara. TANGGUNGJAWAB PRINSIPAL TERHADAP EJEN 1) Membayar komisen / ganjaran-ganjaran lain seperti yang telah dipersetujui, melainkan jika hubungan ejensi itu adalah secara percuma. Jumlah komisen dan cara pembayarannya yang akan dibuat dinyatakan dalam syarat-syarat kontrak ejensi. Bayaran upah / komisen akan hanya dibuat oleh prinsipal kepada ejen bila ejen selesai buat semua kerja yang dipersetujui oleh kedua-dua pihak. Bayaran mesti dijelaskan kepada ejen walaupun kontrak dalam perniagaan ejensi itu mungkin gagal disebabkan oleh prinsipal / pihak ke-3. Kontrak ejensi: Upah akan dibayar atas kerja yang selesai dibuat oleh ejen, bukan atas kejayaan sesuatu kontrak / matlamat kerja yang dilaksanakan oleh ejen (kaedah am yang mesti dipatuhi walaupun terma / syarat kontrak tidak menyatakan demikian).

S. 172: Jika tiada kontrak ejensi yang khas, maka bayaran bagi pelaksanaan kerja-kerja ejen akan dibayar oleh prinsipal apabila kerja selesai / tamat. Contoh: Jika syarat kontrak hanya mewajibkan ejen untuk memperkenalkan pihak ke-3 dengan prinsipal, tanpa mengira sama ada urusan antara pihak ke-3 yang diperkenalkan dengan prinsipal itu telah berjalan ataupun tidak, maka sebaik sahaja perkenalan telah dibuat, ejen berhak menerima komisennya. Persoalan: Adakah perbuatan yang disyaratkan itu selesai disempurnakan? Ejen berhak untuk menahan wang yang diterima hasil daripada jualan barang-barang walaupun tidak semua barang tersebut telah terjual / jualan barang belum selesai. Jika terma / syarat kontrak hanya menyatakan bahawa ejen akan dibayar komisen tanpa menyatakan jumlahnya, maka ejen berhak untukAzita Yonus @ Ahmad Jabatan Pengurusan & Kepemimpinan Fakulti Perngurusan & Ekonomi Universiti Pendidikan Sultan Idris ---------------------------------------------

11


________________________________

mendapatkan ganjaran yang munasabah berdasarkan satu jumlah yang berpatutan denga kerja yang dilakukan berdasarkan kontrak ejensi antara prinsipal dan ejen. Ejen akan hilang hak untuk mendapat ganjaran apabila ia melakukan salah laku* dalam perniagaan ejensi. *Kelakuan yang salah sama ada bertentangan dengan kontrak ejensi / undang-undang semasa / kesalahan yang boleh membawa kerugian kepada prinsipal. Contoh: Dalam perniagaan ejensi, ejen mengangkut barang menggunakan kenderaan. Maka, ejen mesti memandu tidak boleh melebihi had laju sesuatu kawasan. 2) Prinsipal tidak akan menyekat / menghalang ejen dengan sengaja daripada mendapat komisen. Apabila prinsipal melantik ejen untuk mewakilinya, maka prinsipal tidak boleh mengupah orang lain di tengah-tengah perundingan bertujuan untuk menarik balik komisen yang dijanjikan kepada ejen itu. - Sama ada prinsipal telah melakukan sesuatu yang boleh ditakrif sebagai menghalang ejen daripada mendapat komisennya adalah satu persoalan yang rumit yang akan diputuskan oleh mahkamah.

3) Melepaskan tanggungan (liabiliti) ejen bagi tindakan-tindakan yang dilakukan dalam menjalankan tugasnya (dalam bidang kuasa yang telah ditetapkan kepadanya). S. 175: Prinsipal terikat untuk menanggung kerugian akibat semua tindakan menurut undang-undang yang dilakukan oleh ejen dalam menjalankan tugas ejennya. Misalan (a) S. 175. Hak ejen untuk dilepaskan tanggungan dan tanggungjawab prinsipal untuk menerima tanggungan berlaku apabila: a) Ejen mengalami kerugian, maka liabiliti / perbelanjaan dalm masa menjalankan tugasnya ditanggung oleh prinsipal, jika: Perbuatannya sah di sisi undang-undang ATAU Tindakannya dilakukan dalam bidang kuasanya sama ada secara nyata / tersira

Documents

Nota Kuliah PPB3133