ISSN 1640-4408 Nr 1 (54) 2014 BEZP£ATNY

W numerze m. in.:

• Jestem tutaj, nawet jeśli nie słyszę 2

• 20. rocznica śmierci św. ks. KanonikaZdzisława Bernata – Wspomnienie 3

• V Średniowieczny Targ Śródecki,fotoreportaż Lecha Podbreza 4

• Śródecka piekarnia Leona Cofty –wspomnienia syna, Antoniego (cz. 2) 6

• V Targ Śródecki 7årÛdka po≥oøona na waønym szlaku komu-

nikacyjnym i handlowym prowadzπcym doGdaÒska, Gniezna czy teø £Íczycy nazywanaby≥a w Roczniku Kapitu≥y PoznaÒskiej civitas.By≥o to miasto satelitarne, s≥uøebne wobec gro-du ksiπøÍcego zwanego Ostrowem. årÛdka züo-sady targowej, w poczπtkach XIII w. przekszta≥-ca siÍ w miasto. Wielu historykÛw uwaøa, øew po≥owie XIII w. by≥a miastem, lokowanymna prawie niemieckim. MieszkaÒcy årÛdkiw wielu dokumentach przed lokacyjnych Poz-

Miasta targowe: årÛdka i OstrÛwek

PoznaÒ zwany w Kronice Galla Anonima civitas by≥ oúrodkiem miejskim trÛjcz≥onowym, w sk≥adktÛrego wchodzi≥a siedziba ksiÍcia OstrÛw i podgrodzie po≥oøone za wzgÛrzem zwanym ZagÛ-rzem oraz po≥oøona, tuø za rzekπ Cybinπ, osada targowa årÛdka. Nazwa tej osady wywodzi siÍod odbywajπcego siÍ tutaj co tydzieÒ w úrody targu. Od lat czterdziestych XIII wieku kasztelan,ktÛry sprawowa≥ w≥adzÍ w imieniu ksiÍcia wysy≥a≥ ñ jak pisze Zdzis≥aw Kaczmarczyk ñ na targ naårÛdce specjalnego sÍdziego targowego do rozsπdzania sporÛw oraz celnikÛw do úciπganiaop≥at celnych od przyby≥ych na targ kupcÛw i mincerzy, ktÛrzy tutaj dokonywali wymiany monet.Na targach zaczÍ≥o obowiπzywaÊ prawo targowe, dajπce znacznπ przewagÍ årÛdce na innymisatelickimi osadami powstajπcymi w okolicy Poznania.

nania nazywani sπ ìcivesî, ktÛrych to ksiπøÍPrzemys≥ przeniÛs≥ na lewy brzeg Warty donowo lokowanego miasta. Z koÒcem XIII w.na mocy porozumienia przechodzi spod w≥a-dzy ksiÍcia w rÍce Koúcio≥a i w Ûwczesnychdokumentach w nazwie årÛdki pojawia siÍ ter-min ìantiqua civitasî ñ staroøytne miasto.

W 1288 r. Przemys≥ II potwierdzajπc daniebiskupowi poznaÒskiemu Janowi miasta årÛd-ki, przekaza≥ je na dotychczasowych prawach.Wymienione sπ w tym dokumencie wszelkie

obowiπzujπce uprawnienia obywateli úrÛdeckichtakich jak, prawo do posiadania jatek miÍsnych,piekarskich, szewskich, czy teø prawo do wy-konywania wszelkich rzemios≥. årÛdka posiada-≥a prawo organizowania dorocznych jarmarkÛworaz cotygodniowych targÛw. Na zapleczu tegomiasta pracowa≥o teø kilka m≥ynÛw.

Konkurencja z nowo powsta≥ym lewobrzeø-nym Poznaniem zwiπzana z handlem, doprowa-dzi≥a do wprowadzenia przez ksiÍcia w 1288 r.zakazu organizowania biskupowi poznaÒskiemutargu na årÛdce. Jednak lokalne targi utrzyma≥ysiÍ. G≥Ûwnym przedmiotem targu na tym lokal-nym rynku by≥y produkty rolne przywoøoneprzez okolicznych ch≥opÛw. Spory pomiÍdzymiastem Poznaniem a biskupem o ograniczeniahandlu, czy to suknem, czy teø miÍsem trwa≥yprzez ca≥y czas istnienia miasta årÛdka.

W XIV w. na niewielkiej wysepce leøπcejpomiÍdzy årÛdkπ a Ostrowem Tumskim powsta-je maleÒkie osiedle miejskie ñ civies de Insula ñOstrÛwek. Prawne usankcjonowanie jego po-wstania krÛl W≥adys≥aw, pÛüniej zwany War-neÒczykiem, nada≥ w przeddzieÒ bitwy pod War-nπ w 1444 r.

årÛdka, Rynek ok. 1800 r. ñ rycina Henryka Kota

Jan Kaczmarek

(dokoÒczenie na str. 2)

2 WOK”£ åR”DKIKwartalnik Osiedla OstrÛw Tumski ñ årÛdka ñ Zawady ñ Komandoria

AK

TUA

LNO

åCI

ZespÛ≥ redakcyjny: Gerard Cofta (red. naczelny), Gabriela Klause, Marek Knasiecki, Tomasz Magowski, Barbara Zalewska. WspÛ≥praca: EløbietaJaúkowiak, Jan Kaczmarek, Tadeusz Osyra. ZdjÍcia: archiwum. Redakcja zastrzega sobie prawo do skracania tekstÛw i zmiany tytu≥Ûw nades≥anychmateria≥Ûw. Redakcja nie zwraca tekstÛw niezamÛwionych. Materia≥y publikowane w gazecie chronione sπ prawem autorskim.Kwartalnik w internecie: www.poznan.pl/rewitalizacja Kontakt z redakcjπ: tel. 61 877-35-14. Druk: abakus-dtp, Tomasz Brzπka≥a, O≥awa.

WOK”£ åR”DKI Kwartalnik Osiedla OstrÛw Tumski ñ årÛdka ñ Zawady ñ Komandoria

ìNa polu kapitulnym, ktÛry miÍdzy mia-stem årÛdka, naleøπcym do dÛbr biskupich rze-czonego koúcio≥a poznaÒskiego i rzekπ Cybinπp≥ynπca niedaleko od tegoø koúcio≥a poznaÒ-skiego, dzieli potok OstrÛw zwany po polsku...zmieniajπc go na miasto zezwalamy go tak na-zywaÊ... Poza tym mieszczanom, mieszkaÒcomi zamieszkujπcym wspomniane miasto prawosprzedaøy w owym mieúcie wszelkiego rodza-ju rzeczy, tam kupieckich jak i uøytkowi ludz-kiemu uøytecznych, jakkolwiek by siÍ nazywa-≥y... dajemy, darowujemy i udzielamy tym ak-tem wolnoúÊ i pe≥ne uprawnienieî.

I tak to na terenie dzisiejszej årÛdki zna-laz≥y siÍ dwa miasta posiadajπce wszelkie pra-wa do wytwarzania w warsztatach rzemieúl-

niczych najrÛøniejszych dÛbr, jak i ich sprze-daø na rynku oraz organizowanie corocznychjarmarkÛw i cotygodniowych targÛw.

Mieszczanie OstrÛwka posiadali prawopobierania c≥a mostowego na swoim moúcie.Mieli dochody z istniejπcej tutaj ≥aüni kapi-tulnej. Posiadali prawo sprzedaøy co ponie-dzia≥ek soli mia≥kiej z øup bocheÒskiej i wie-lickiej. Karczmy na OstrÛwku mia≥y prawosprzedaøy piw obcej produkcji, takich jak piwobydgoskie, szadkowskie, wareckie, øniÒskieczy teø koümiÒskie.

Dodatkowo od 1500 r. na OstrÛwku mia-≥y prawo odbywaÊ siÍ cotygodniowe targi so-botnie. Przez ca≥y wiek XVI trwa≥a wojna han-dlowa z Poznaniem. Wprowadzono zakaz czy-nienia przez mieszkaÒcÛw miast kapitulnychmiÍsa w Poznaniu. W archiwum trybuna≥uRoty Rzymskiej, znajdujπcym siÍ w TajnymArchiwum WatykaÒskim, znajduje siÍ doku-

ment z roku 1667 opisujπcy proces wytoczo-ny przez starszych poznaÒskiego cechu piwo-warskiego Grzegorza Sablika i Stanis≥awaLochacza mieszczanom úrÛdeckim i ich piwo-warom, dotyczπcym handlu piwem w obrÍbiemiasta.

Licznie dzia≥ajπcy rzemieúlnicy tacy jakkuúnierze, piekarze, gorzelnicy, piwowarzy,krawcy, szewcy, rybacy pe≥niπ w duøej mie-rze funkcje us≥ugowe wobec mieszkaÒcÛwOstrowa Tumskiego oraz korzystajπ z organi-zowanych przez w≥adze miasteczek targÛw.

Ta koniunktura za≥ama≥a siÍ po wojnachpolsko-szwedzkich. Targi úrÛdeckie i naj-mniejszego miasta Rzeczypospolitej OstrÛw-ka zaczynajπ traciÊ dotychczasowe znaczenie.Ich kres w dotychczasowym wymiarze po≥o-øy≥y w 1799 r. pruskie zarzπdzenia odbierajπ-ce im prawa miejskie.

Jan Kaczmarek

Miasta targowe: årÛdka i OstrÛwek(dokoÒczenie)

Pod takim has≥em m≥odzieø pierwszej klasyliceum ogÛlnokszta≥cπcego w OSW dla Dzie-ci Nies≥yszπcych w Poznaniu od wrzeúnia2013 r. rozpoczÍ≥a realizacjÍ miÍdzynaro-dowego projektu, w ramach programu Ucze-nie siÍ przez ca≥e øycie. Comenius. Wielo-stronne Partnerskie Projekty SzkÛ≥.

W programie tym uczestniczπ uczniowies≥abo s≥yszπcy i nies≥yszπcy z OúrodkÛww Rydze i Monachium.

G≥Ûwnym celem projektu jest poznanie rodzi-mego i europejskiego rynku pracy oraz zdoby-cie informacji jakie zawody, kwalifikacje, umie-jÍtnoúci sπ obecnie najbardziej poøπdane przezpracodawcÛw. Uczniowie majπ za zadanie stwo-rzyÊ CV i port folio aby sprawdziÊ w jakim stop-niu sπ przygotowani do wejúcia na rynek pracy.

Licealiúci udali siÍ do UrzÍdu Skarbowe-go i ZUS-u. Brali rÛwnieø udzia≥ w szkole-niach organizowanych przez G≥Ûwnπ KsiÍgo-wπ, aby zdobyÊ informacje na temat podat-kÛw, ubezpieczeÒ spo≥ecznych, ulg dla osÛbniepe≥nosprawnych. Na lekcjach matematykinauczyli siÍ wykonywaÊ obliczenia i uzupe≥-niaÊ PIT-y.

Wizyty w Powiatowym UrzÍdzie Pracy,WIFOON-ie oraz uczestnictwo w warsztatachmia≥o na celu zapoznanie uczniÛw ze sposo-bami, procedurami poszukiwania pracy.Uczniowie studiowali rÛwnieø og≥oszenia opracÍ, zamieszczane w prasie, Internecie.

Liczne spotkania z pracodawcami i przed-stawicielami rynku pracy pozwoli≥y liceali-stom stworzyÊ listÍ najbardziej poøπdanych za-wodÛw, umiejÍtnoúci i kwalifikacji na rynku

ìJestem tutaj, nawet jeúli nie s≥yszÍ. PotrafiÍ to zrobiÊî

pracy, poznaÊ oczekiwania i wymagania pra-codawcÛw oraz ich doúwiadczenia w zatrud-nianiu osÛb nies≥yszπcych.

W grudniu odby≥o siÍ w Rydze spotkanieszkÛ≥ partnerskich, biorπcych udzia≥ w projek-cie. Uczniowie prezentowali rezultaty badaÒrynku pracy, wymienili doúwiadczenia w tymzakresie oraz wspaniale siÍ zintegrowali dziÍkiuczestnictwie w warsztatach.

Jesteúmy dumni, øe moøemy wziπÊ udzia≥i realizowaÊ ten projekt. Mamy nadziejÍ, øedziÍki niemu uczniowie bÍdπ mogli w≥aúci-wie zaplanowaÊ swojπ karierÍ zawodowπ, na-byÊ cennych umiejÍtnoúci i odwaøniej wkro-czyÊ w doros≥e øycie.

M. Gibowska

Informacje o projekcie znajdujπ siÍ na stronach:www.slysze.edu.pl www.surdo.pl/comenius

1 MiÍdzynarodowe Warsztaty w Rydze Licealiúci w UrzÍdzie Skarbowym PoznaÒ-Nowe Miasto

Nr 1 (54) 2014 3

PARA

FIA

WspomnienieDwadzieúcia lat temu, 14 czerwca 1994 r. o godz. 3.40 z woli Pana Boga dobieg≥akoÒca ziemska droga úp. KsiÍdza Kanonika Zdzis≥awa Bernata. Jego úmierÊ, a pÛüniejliturgia pogrzebowa w Archikatedrze PoznaÒskiej oraz pogrzeb na cmentarzu mi≥o-stowskim by≥y wielkim przeøyciem dla wszystkich uczestnikÛw tych wydarzeÒ, a tak-øe dla wszystkich, ktÛrzy Go znali. Broszura pt. ìZdzis≥aw Bernat ñ cz≥owiek, kap≥an,muzykî, wydana w 2004 roku, utrwali≥a zarÛwno te wydarzenia, a takøe zbiera≥a naj-waøniejsze dane biograficzne KsiÍdza oraz okruchy wspomnieÒ wielu osÛb, ktÛremia≥y szczÍúcie spotkaÊ tego niezwyczajnego Kap≥ana-Cz≥owieka-Muzyka w swymøyciu.

20. rocznica úmierciúp. Ks. Kanonika Zdzis≥awa Bernata

4 WOK”£ åR”DKIKwartalnik Osiedla OstrÛw Tumski ñ årÛdka ñ Zawady ñ Komandoria

FOTOREPORTAØ

Lech Podbrez

Nr 1 (54) 2014 5

6 WOK”£ åR”DKIKwartalnik Osiedla OstrÛw Tumski ñ årÛdka ñ Zawady ñ Komandoria

WSP

OM

NIE

NIA

6

årÛdecka piekarnia Leona Coftyñ wspomnienia syna, Antoniego ñ (cz. 2)

Takøe na WronieckiejRozszerzajπc dzia≥alnoúÊ ojciec wynajπ≥ na Wronieckiej ñ idπc

ze Starego Rynku po lewej stronie przed naroønikiem z Masztalar-skπ ñ ma≥y sklepik z cukierkami, czekoladami i piernikami. Prowa-dzi≥a go po úlubie moja mama ñ od roku 1922. A ojciec w tym czasiena årÛdce piek≥ przede wszystkim pierniki. Gdy w 1927 roku ojciecpotrzebowa≥ pieniÍdzy na zakup domu, wÛwczas sprzeda≥ sklepikna Wronieckiej.

KrÛlestwo piekarniSkomplikowane by≥y dzieje piecÛw naszej piekarni. Pierwszy

sta≥ od strony podwÛrza ñ eksplodowa≥ jeszcze przed moim urodze-niem w 1924 roku ñ to nie by≥o nic powaønego, po prostu rozpad≥

siÍ na tym, øe budowa≥ nam dom rodzinny. Mia≥ on podobnego ko-nia, Maksa. Mia≥ poczucie humoru, wiÍc, do mojej Lotki przypro-wadzi≥ w≥aúnie Maksa i by≥y juø dwa konie. Ale to juø by≥o za duøo.Nie pamiÍtam, co siÍ pÛüniej z tymi koÒmi sta≥o.

CodziennoúÊ piekarniOjciec nieustannie coú ulepsza≥, bardzo lubi≥ zmiany. Przerabia≥

tak, øe z czasem sklep by≥ wiÍkszy, z ty≥u by≥a duøa pracownia z pie-cem, przylega≥a w podwÛrzu mπczarnia. W piwnicy sta≥y beczki z cia-stem przygotowywanym na pierniki. Ciasto takie musia≥o byÊ zam-kniÍte w metalowych beczkach i leøeÊ przez oko≥o rok ñ zajmowa≥oto bardzo wiele miejsca. By≥o bardzo duøo zbiornikÛw. Poza tymwyrabiany by≥ chleb i wyroby cukiernicze, przede wszystkim

siÍ. Potem ojciec postawi≥drugi piec, ktÛry teø by≥ doúÊlichy. I dopiero trzeci piec,postawiony przez firmÍ BrÍ-czewskiego Polski Piec z Osie-dla Warszawskiego, ktÛry stoiw obecnym miejscu, z ty≥udomu, okaza≥ siÍ bardzo solid-ny. PamiÍtam, øe juø we wcze-snym moim dzieciÒstwie oj-ciec dorobi≥ siÍ juø wszelakie-go sprzÍtu piekarniczego i cu-kierniczego, miÍdzy innymikadzi do wyrabiania ciasta,ktÛre by≥y napÍdzane elek-trycznie.

Bezpoúrednio do piekarniprzylega≥o pomieszczeniemπczarni, czyli miejsce, wktÛrym sk≥adowana by≥amπka. Natomiast w podwÛrzuby≥a ma≥a cha≥upka drewnia-na, do ktÛrej wchodzi≥o siÍz drugiej klatki schodowejoraz z podwÛrza ñ tam by≥pokÛj dla uczniÛw. Poniøej stajnia, a jeszcze w piwnicy by≥a pral-nia.

Wenta u úw. RochaStajnia wziÍ≥a siÍ stπd, øe na pewien czas musieliúmy znaleüÊ

miejsce na schronienie dla prawdziwego konia. Jako ma≥y ch≥opiecñ mog≥o to byÊ w 1932 roku, gdy mia≥em 8 lat ñ poszed≥em z ojcemna wentÍ, ktÛra odbywa≥a siÍ w Ogrodzie Strzeleckim nad Wartπ,a dochÛd z niej przeznaczony by≥ na budowÍ nowego koúcio≥a úw.Rocha. Organizowana by≥a przez ksiÍdza Hajduckiego, budowni-czego koúcio≥a. Wczeúniej by≥ on wikariuszem w katedrze, wiÍc za-przyjaüniony by≥ z moim ojcem.

Pierwszπ nagrodπ by≥ bardzo ≥adny, jasno brπzowy koÒ. Nazy-waliúmy go Lotkπ. WÍdkπ podczas tej wenty trzeba by≥o ≥owiÊ g≥Ûw-nπ nagrodÍ i ja jπ w≥aúnie wy≥owi≥em ñ konia. By≥em i zaskoczonyi szczÍúliwy. Okaza≥o siÍ jednak po pewnym czasie, øe sprawa by≥aukartowana, gdyø ojciec mÛj wczeúniej tego konia kupi≥, by nadaÊrozmachu wencie organizowanej na zboøny cel przez bliskiego ka-p≥ana. KoÒ by≥ u nas przez oko≥o 3 lata, a s≥uøy≥ nam zasadniczotylko do zabawy.

Ojciec by≥ zaprzyjaüniony z murarzem o nazwisku Kaczor. Pow-tarza≥ mi: Tolek, ja Tobie wybudujÍ kiedyú koúciÛ≥. Ale skoÒczy≥o

droødøÛwki. Wyroby cukier-nicze by≥y wyrabiane przedewszystkim od piπtku na nie-dzielÍ, a piekarnicze wyro-by by≥y dostÍpne przez ca≥ytydzieÒ.

Pracowa≥o z dziadkiem 3czeladnikÛw oraz 2 uczniÛw.Uczniem by≥ na przyk≥adFranuú z Tulec, ktÛry potemusamodzielni≥ siÍ i kupi≥ pie-karniÍ na So≥aczu. Bardzod≥ugo pracowa≥ teø u nas cze-ladnik o nazwisku Sroka.W koÒcu teø za≥oøy≥ w≥asnπpiekarniÍ, ale poza Pozna-niem.

Wstawano wczeúnie wnocy, by uruchamiaÊ piekar-niÍ i przygotowywaÊ siÍ naranne przybycie klientÛw.Sprzedawa≥a kuzynka mojejmamy, Wera.

Na pierwszym piÍtrzemieszkaliúmy zajmujπc nie-

maløe ca≥y poziom. Tylko po lewej stronie w pierwszych pomiesz-czeniach mieszkali czeladnicy, a dalej jeszcze jedna lokatorka. Pra-cownicy mieli zapewnione lokum i utrzymanie ≥πcznie z praniem.Raz w tygodniu odbywa≥o siÍ wielkie pranie w pralni usytuowanejw piwnicy. Oczywiúcie wszystko by≥o zelektryfikowane.

årÛdeckie piekarnieW pobliøu by≥o kilka piekarÒ. Piekarza Rubisia przy ulicy War-

szawskiej, w domu, ktÛrego juø nie ma, mniej wiÍcej na terenie obec-nego Ronda årÛdka. Naprzeciwko nas dzia≥a≥ Grzegorczyk, choÊ onñ piek≥ u siebie ñ jeüdzi≥ wozem dostawczym sprzedawaÊ swoje pro-dukty na Rynek Jeøycki. NastÍpne piekarnie ñ oprÛcz naszej ñ toGÛrskiego na årÛdce w pobliøu koúcio≥a úw. Ma≥gorzaty, Borowia-ka na Bydgoskiej, po wschodniej stronie koúcio≥a oraz MπczyÒskie-go na granicy OstrÛwka i úw. Jacka, tam, gdzie niedawno by≥a ksiÍ-garnia. Dzia≥a≥o wiÍc w naszej dzielnicy szeúciu piekarzy.

Spisa≥:Szczepan Cofta

(ciπg dalszy w nastÍpnym numerze)

WnÍtrze piekarni Leona Cofty (pierwszy z prawej), Antoni Cofta ñ autor wspomnieÒ(drugi z prawej)

Nr 1 (54) 2014 7

SPO

£ECZ

NO

å∆

W tym roku pierwszy ma≥y jubileusz úredniowiecznego úrÛdeckie-go targu dane nam by≥o úwiÍtowaÊ jednoczeúnie z otwarciem BramyPoznania ñ ICHOT, znajdujπcej siÍ nad Cybinπ. Uroczyste rozpoczÍ-cie targu nastπpi≥o 1 maja 2014 r. o godz. 12:00. Czterodniowe úwiÍto-wanie zapoczπtkowa≥ pochÛd gigantÛw. KorowÛd ulicami årÛdki po-prowadzi≥y trzymetrowe postacie Mieszka I i KsiÍønej Dobrawy, a zanimi podπøy≥ muzyczny dwÛr oraz w≥adze Miasta Poznania razem z Pa-nem Dyr. R. MirzyÒskim, ks. proboszczem I. Szwarcem i Panem G.Coftπ. Do wielobarwnego pochodu do≥πczyli kuglarze, úredniowiecz-ni wojowie oraz m≥odzi ludzie na szczud≥ach, ktÛrzy wmieszali siÍw t≥um mieszkaÒcÛw miasta i årÛdki biorπcych udzia≥ w korowodzie.Przez ca≥π drogÍ towarzyszy≥a nam muzyka specjalnie skomponowa-na na tÍ okazjÍ, grana na øywo przez trÍbaczy i bÍbniarzy. KolorowypochÛd zakoÒczy≥ siÍ na placu przed koúcio≥em åw. Ma≥gorzaty.

úredniowieczne przeniÛs≥ nas zespÛ≥ ìEfascinatoî úpiewajπcy i grajπ-cy na øywo na dawnych instrumentach, wystπpi≥a takøe úrÛdecka or-kiestra Kusza. Moøna by≥o rÛwnieø obejrzeÊ historyczne przedstawie-nie dla dzieci ìO KrÛlewsko-Cesarskim Trakcie w jednym akcieî, nau-czyÊ siÍ taÒca úredniowiecznego, a na zakoÒczenie kaødego dnia po-dziwiaÊ popis øonglerki ogniem ñ Fire Show.

Pierwszego dnia na targu zgromadzi≥y siÍ t≥umy widzÛw, a w ko-lejne dni mimo niesprzyjajπcej pogody rÛwnieø wielu goúci odwiedzi-≥o úredniowieczne atrakcje.

Na czterodniowe uroczystoúci årÛdka zosta≥a úwiπtecznie przystro-jona chorπgwiami, proporcami i flagami ze úrÛdeckim herbem, na uli-cach stanÍ≥y kolorowe monid≥a, o ktÛre zadba≥a Fundacja Puenta, a wparterowych oknach kamienic umieszczona zosta≥a wystawa zdjÍÊ uka-zujπcych dawnπ årÛdkÍ, pochodzπcych ze zbiorÛw Pana G. Cofty. Rada

V Targ årÛdecki

o kolejnych wydarzeniach zaplanowanych na årÛdce jeszcze w tymroku. Na ulicach CybiÒskiej i FilipiÒskiej odwiedzajπcy targ mogli wziπÊudzia≥ w warsztatach úredniowiecznych rzemieúlnikÛw: kowala, szewcai skryby, a takøe poznaÊ atrybuty kata czy przyjrzeÊ siÍ z bliska kata-pulcie oraz taÒcom úredniowiecznym. Dodatkowo odbywa≥y siÍ tampokazy dawnych technik wÍdzenia wÍdlin, miÍs, ryb oraz serÛw i ichdegustacja. Ponadto zwiedzajπcy mogli zapoznaÊ siÍ z tajnikami dzieg-ciarstwa (destylacji leku z dziegciu) i bartnictwa (czyli dawnego psz-czelarstwa).

W odtworzonych wioskach úredniowiecznych moøna by≥o rÛw-nieø zobaczyÊ pokazy garncarstwa, farbowania tekstyliÛw barwnika-mi roúlinnymi, tkactwa tabliczkowego, przÍdzenia, filcowania i wyko-nywania narzÍdzi. Goúcie odwiedzajπcy targ mieli takøe okazjÍ przyj-rzeÊ siÍ pracy bednarza, ko≥odzieja, skÛrnika, zielarki i ≥ucznika. Moø-na by≥o rÛwnieø poznaÊ sposoby wyrabiania kolczugi i rogÛw, a nawetdzia≥anie úredniowiecznej ≥aüni parowej i warunki obozowania w úre-dniowiecznych realiach. Liczne atrakcje zosta≥y przygotowane dla dzie-ci, ale takøe doroúli mogli tu poprÛbowaÊ swoich si≥: by≥y zabawy bo-jowe i niebojowe, chodzenie na szczud≥ach oraz nauka øonglerki. Karcz-ma úredniowieczna na placu przed koúcio≥em przygotowana przez Fun-dacjÍ Barka oferowa≥a przyby≥ym goúciom tradycyjne polskie potrawy.

Na scenie przy koúciele moøna by≥o obejrzeÊ przedstawienia te-atralne i scenki historyczne oraz pos≥uchaÊ legend i pieúni. W czasy

dana, Adre N Alin czy Luxtorpeda oraz wystÍp Jacka Ha≥asa, a takøeprojekcja filmu pt.: ìGniazdoî. W ciπgu dnia zaú na nadbrzeøu Cybinyzwiedzajπcy mogli zapoznaÊ siÍ ze sposobem budowania domÛw w cza-sach úredniowiecznych, wziπÊ udzia≥ w grach plenerowych oraz zoba-czyÊ åluzÍ Tumskπ i rezerwat archeologiczny Genius Loci. Dodatko-wo moøna by≥o pos≥uchaÊ ìopowieúci z groduî i wyk≥adÛw dotyczπ-cych historii Ostrowa Tumskiego, a takøe obejrzeÊ wystawy tematycz-ne. W wiosce WojÛw åredniowiecznych przy terenie POSiR zapre-zentowano m.in. warsztaty kowalstwa, tkactwa, garncarstwa, wyrobubiøuterii, gry na dawnych instrumentach, ≥ucznictwa i rzutu oszcze-pem. Dla dzieci zorganizowano tam gry, zabawy i pokazy pojedyn-kÛw, a takøe przedstawienia teatralne ìO Czechu, Lechu i Rusieî.

W przygotowanie tegorocznego targu w≥πczy≥y siÍ niemal wszyst-kie instytucje zaangaøowane w Partnerstwo årÛdeckie oraz Urzπd Mia-sta Poznania.

Podczas trwania V Targu årÛdeckiego odwiedzili årÛdkÍ niezwy-kle licznie mieszkaÒcy naszego miasta, Wielkopolski oraz niema≥a gru-pa cudzoziemcÛw. NiektÛrzy goúcie dokonujπc wpisu do wy≥oøonejkroniki podzielili siÍ swoimi spostrzeøeniami i wraøeniami. Sπ one naj-lepszym dowodem na to, øe úredniowieczny jarmark na årÛdce bardzosiÍ wszystkim podoba≥ i pozostawi≥ po sobie same dobre wspomnie-nia.

Elbieta Jaúkowiak

Na scenie przed koúcio-≥em fanfary oraz krÛtkie prze-mÛwienia goúci oznajmi≥yrozpoczÍcie V Targu årÛ-deckiego. Kolejne dni up≥ynÍ-≥y odwiedzajπcym årÛdkÍi mieszkaÒcom w úrednio-wiecznej atmosferze, podob-nie jak w poprzednich latach.Wzd≥uø ulicy OstrÛwek pod-czas trwania targu na licznychstraganach moøna by≥o zaku-piÊ staropolskie jad≥o, przy-prawy, wyroby rÍkodzielni-cze, ozdoby, ceramikÍ orazbiøuteriÍ. Na straganie Sto-warzyszenia årÛdeja i Funda-cji Puenta zwiedzajπcy mie-li okazjÍ skosztowaÊ sokuz brzozy oraz podp≥omykÛwupieczonych przez uczniÛwi nauczycieli Zespo≥u SzkÛ≥Nr 105 i Oúrodka dla Dziecii M≥odzieøy Nies≥yszπcej, atakøe zasiÍgnπÊ informacji

osiedla wyda≥a dodatkowookolicznoúciowe pocztÛwkiprzedstawiajπce dzielnicÍìwczoraj i dziúî, z wizerunka-mi mostu, powstania BramyPoznania i odnowionym kom-pleksem filipiÒskim. Lokalnerestauracje i kawiarnie ze sta-ropolskπ goúcinnoúciπ przyjÍ-≥y odwiedzajπcych, serwujπcswoje smako≥yki przygotowa-ne specjalnie na targ.

Podczas trwania targumoøna by≥o zwiedziÊ BramÍPoznania, ktÛrej otwarcie na-stπpi≥o 30 kwietnia 2014 r.Tego dnia odwiedzajπcy årÛd-kÍ mogli obejrzeÊ przedsta-wienie planetowe pt.: ìWstÍ-ga Czasuî Teatru Ocelot orazspektakl multimedialny naúcianie Bramy Poznania. Wie-czorami odbywa≥y siÍ przyBramie Poznania rÛøne kon-certy, m.in. zespo≥Ûw: Daga-

Fot. Lech Podbrez

8 WOK”£ åR”DKIKwartalnik Osiedla OstrÛw Tumski ñ årÛdka ñ Zawady ñ Komandoria

W a ø n e t e l e f o n y

Komisariat Policji PoznaÒñ Nowe Miasto

PoznaÒ ul. Polanka 24,tel. 61 841-23-12 (dyøurny)

Dzielnicowy ñ Komandoriast. post. Marcin Walczaktel. kom. 519-064-606

Dzielnicowy ñ årÛdka, ZagÛrze, OstrÛw Tumskisierø. Marta Pieczurczyktel. kom. 786-936-020

Straø MiejskaPlac Kolegiacki 17 (24 h) ñ tel. 986

Straø Miejska(Oddzia≥ Nowe Miasto)os. BohaterÛw II Wojny åwiatowej 36tel. 61 878-50-31

ŚRÓDKA W FOTOGRAFII

W maju 2014 r. z inicjatywyRady Osiedla OstrÛw Tumski ñårÛdka ñ Zawady ñ Komando-ria i staraniem Fundacji Arty-styczno-Edukacyjnej PUENTAwydano kolorowπ pocztÛwkÍprezentujπcπ zmieniajπce siÍ nanaszych oczach oblicze årÛdki.ZdjÍcie obok przedstawia widokna årÛdkÍ z Ostrowa Tumskie-go w roku 2007, a umieszczoneponiøej: widok na årÛdkÍ i mostbiskupa Jordana z roku 2014.

Autorem zdjÍÊ jest Lech Podbrez

Zmianyw krajobrazie

årÛdki

Prawid≥owa odpowiedü na py-tanie konkursowe co przedstawiaok≥adka 5. edycji kalendarza: PlacKolegiacki i w tle KolegiumJezuickie z koúcio≥em farnym.

Laureatami konkursu zostali:Iwona Walent z Kobylnicy, Roma-na Misiorek z Poznania orazKrzysztof Kuúmierek, Kozieg≥o-wy. Gratulujemy.

PoznaÒ w ubieg≥ym wieku

RozstrzygniÍcieúwiπtecznego konkursu

dla czytelnikÛw