Nr 12 (42) - geogr.uni.wroc.pl · z dr hab. Tomaszem Niedzielskim prof. UWr zatytułowany Mobilne laboratorium i dron w służbie ... Filip . Duszyński. Podczas drugiego dnia konferencji

[email protected] 1

Sprawy Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego

Młoda para z IGRR (fot. Paulina Dudzik)

Informacja nie jest nowa, ale za to bardzo miła. Pobrała się para doktorantów naszego Instytutu.

Ślub Marzeny Józefczyk i Kacpra Jancewicza odbył się w Międzygórzu 11 października 2014 r.

Młodej parze składamy najlepsze życzenia.

Nr 12 (42) grudzień

2014

Biuletyn Informacyjny Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego 12 (42) 2014

[email protected] 2

Nagrody z okazji Święta Uniwersytetu Wrocławskiego

Z okazji Święta Uniwersytetu Wrocławskiego następujący pracownicy naukowo-dydaktyczni Insty-

tutu otrzymali nagrody rektorskie:

za osiągnięcia naukowe:

dr hab. prof. Zdzisław Jary

dr hab. Mariusz Szymanowski

za osiągnięcia dydaktyczne i organizacyjne:

dr Anetta Drzeniecka-Osiadacz

dr hab. Dariusz Ilnicki

doc. Janusz Kida

dr hab. Alicja Krzemińska

prof. dr hab. Tomasz Niedzielski

dr hab. Andrzej Raczyk

W grupie pracowników nie będących nauczycielami akademickimi nagrody otrzymali:

Mgr Róża Bilińska-Michalczyk

Mgr Łukasz Kasprzak

Dr Marek Kasprzak

Mgr Monika Krawczyńska

Mgr Małgorzata Nowak

Mgr Piotr Modzel

Dr Jerzy Raczyk

Mgr Barbara Schutty

Mgr Małgorzata Śpiewak

Mgr Nina Wabnik

Mgr Matylda Witek

Nagrody Dziekana Wydziału otrzymali:

Prof. dr hab. Piotr Migoń

Dr hab. Dariusz Ilnicki

Nauka w powojennym Wrocławiu

W dniach 17–18 listopada odbyła się konferencja „Nauka w powojennym Wrocławiu”, organizo-

wana wspólnie przez Ośrodek Pamięć i Przyszłość oraz Instytut Historyczny Uniwersytetu Wro-

cławskiego. W programie konferencji znalazł się referat pt. Powojenna geografia wrocławska –

od studiów lokalnych po problemy globalne, przygotowany wspólnie przez prof. Jana Łobodę

i prof. Piotra Migonia. Pokazano w nim ewolucję zakresu zainteresowań badawczych, od lokalnych

i regionalnych problemów Dolnego Śląska w pierwszych latach powojennych po obecnie podej-

mowane badania zjawisk przyrodniczych w skali globalnej (zmiany klimatu, zjawisko El Niño)

i tworzenie syntez globalnych. W trakcie konferencji został także przedstawiony referat dr Mieczy-

sława Sobika na temat prowadzonych we Wrocławiu badań klimatu i atmosfery.


[email protected] 3

Strona internetowa IGRR

Okres przedświąteczny to czas wielu podsumowań. Jak wygląda funkcjonowanie naszej witryny

internetowej od zaplecza? Niektóre statystyki google analitics dotyczące odwiedzin witryny IGRR

mogą prowadzić do ciekawych wniosków


[email protected] 4

Sprawy Zakładowe

Zakład Geografii Regionalnej i Turystyki

W dniu 13 listopada 2014 r. dr Krzysztof Kołodziejczyk uczestniczył w konferencji “Szlaki tury-

styczne – od pomysłu do realizacji”, prezentując referat stanowiący przegląd systemów szlaków

turystycznych w różnych krajach europejskich wraz ze wskazaniem pozytywnych wzorców. Konfe-

rencja zorganizowana wspólnie przez Zarząd Główny Polskiego Towarzystwa Turystyczno-

Krajoznawczego oraz Zakład Geografii Miast i Turyzmu Uniwersytetu Łódzkiego odbyła się w stacji

terenowej Uniwersytetu Łódzkiego w Spale. Związana była z przygotowywaną wieloautorską pu-

blikacją pod tym samym co konferencja tytułem.

Zakład Geoinformatyki i Kartografii

Na początku listopada 2014 r. dr hab. Tomasz Niedzielski prof. UWr udzielił wywiadu Polskiej

Agencji Prasowej. Przedmiotem wywiadu był zbudowany pod jego kierunkiem system HydroProg.

Treść dostępna jest tutaj: http://naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/news,402542,wroclawski-

pomysl-ostrzeze-przed-powodzia.html. Artykuł pojawił się w „Wydarzeniach w polskiej nauce” na

stronie głównej Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego.

http://www.nauka.gov.pl/polska-nauka/wroclawski-pomysl-ostrzeze-przed-powodzia.html

Ponadto tekst ten został wybrany jako temat dnia serwisu naukowego Polskiej Agencji Prasowej.

http://naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/news,402542,wroclawski-pomysl-ostrzeze-przed-powodzia.html

http://naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/news,402542,wroclawski-pomysl-ostrzeze-przed-powodzia.html

http://www.nauka.gov.pl/polska-nauka/wroclawski-pomysl-ostrzeze-przed-powodzia.html


[email protected] 5

http://naukawpolsce.pap.pl/

W dniach 10–13 listopada 2014 r.

dr hab. Tomasz Niedzielski prof.

UWr uczestniczył jako zaproszony

wykładowca w międzynarodowej

konferencji StatGIS 2014, która

odbyła się w Ołomuńcu w Cze-

chach. Wygłosił trzy referaty:

Niedzielski T., 2014. University

of Wrocław.

Niedzielski T., Miziński B.,

2014. Real-time prognoses of

peak flows: a case study from

the upper Nysa Kłodzka basin

(SW Poland).

Niedzielski T., Witek M.,

Spallek W., Ślopek J., 2014.

Unmanned aerial vehicle as

a tool for checking the cor-

rectness of flood inundation

models.

http://naukawpolsce.pap.pl/


[email protected] 6

Kadry z międzynarodowej konferencji StatGIS 2014.


[email protected] 7

11 listopada 2014 r. na stronie internetowej Uniwersytetu Wrocławskiego ukazał się wywiad

z dr hab. Tomaszem Niedzielskim prof. UWr zatytułowany Mobilne laboratorium i dron w służbie

przeciwpowodziowej. Okazją do rozmowy było powołanie Laboratorium Bezzałogowych Lotni-

czych Obserwacji Ziemi, które powstało w ramach projektu badawczego „Nowy system automa-

tycznego szacowania ekwiwalentu wodnego śniegu z zastosowaniem bezzałogowego statku po-

wietrznego” w programie LIDER. Projekt rusza 1 stycznia 2015 r. i będzie działać w ramach pro-

gramu LIDER finansowanego przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju. Celem projektu jest

oszacowanie w czasie rzeczywistym i na żądanie, ile wody jest zmagazynowanej w śniegu w skali

całej zlewni rzecznej. Ilość wody w śniegu jest zmienna, a parametrem, który to określa, jest

ekwiwalent wodny śniegu. Poza ilością będzie można także przestrzennie oszacować, w jakich

dokładnie miejscach zalega śnieg. Dzięki temu będzie można stwierdzić, czy oraz ile wody może

zagrażać miejscowościom leżącym w pobliżu. Badania prowadzone będą w Górach Izerskich

Laboratorium ma charakter mobilny – będzie to samochód, w którym powstaje centrum oblicze-

niowe przetwarzające w terenie dane zbierane przez bezzałogowy statek powietrzny. Zespół ba-

dawczy wykonuje kilka lotów statkiem i już na miejscu badań, w czasie zbliżonym do rzeczywiste-

go, dostępne będą mapy, które obrazują, gdzie i ile leży śniegu, ile zmagazynowanej jest w nim

wody i w jakim stopniu może ona stanowić ryzyko powodziowe.

http://uni.wroc.pl/node/8929

Dr hab. Tomasz Niedzielski prof. UWr uczestniczył jako zaproszony wykładowca w konferencji

WROCŁAWSKI GIS DAY 2014 „GIS W PRZESTRZENI”, która odbyła się 19 listopada 2014 na Poli-

technice Wrocławskiej. Wygłosił referat O prototypie systemu HydroProg, czyli prognozowanie

powodzi w czasie rzeczywistym.

Projekt badawczy „System automatycznego poszukiwania ludzi zaginionych z zastosowaniem

zdjęć lotniczych w zakresie światła widzialnego i bliskiej podczerwieni wykonywanych przez bezza-

łogowy statek powietrzny” pod kierownictwem dra hab. Tomasza Niedzielskiego prof. UWr został




[email protected] 8

zakwalifikowany do finansowania w programie Iuventus Plus Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa

Wyższego. Tomasz Niedzielski na realizację tego tematu uzyskał dofinansowanie wysokości

300 000 zł. Więcej informacji: http://www.uni.wroc.pl/wiadomo%C5%9Bci/iuventus-

plus/pi%C4%99cioro-naszych-naukowc%C3%B3w-laureatami-konkursu-iuventus-plus

W dniu 26 października 2014 r. zainicjowano realizację Porozumienia o współpracy w zakresie

prowadzenia prac rozwojowych polegających na cyfryzacji wybranych zbiorów map ze Zbiorów

Kartograficznych Zakładu Geoinformatyki i Kartografii Wydziału Nauk o Ziemi i Kształtowania Śro-

dowiska Uniwersytetu Wrocławskiego i ich publikacji na portalu Urzędu Marszałkowskiego Woje-

wództwa Dolnośląskiego www.geoportal.dolnyslask.pl. Na mocy tego porozumienia pracownicy

Wydziału Geodezji i Kartografii Urzędu Marszałkowskiego nieodpłatnie wykonają skanowanie

niemieckich map topograficznych 1:25 000 (tzw. Messtischbaltt) z obszaru województwa dolno-

śląskiego, znajdujących się w naszych zbiorach kartograficznych. Wyniki prowadzonych prac będą

przekazane do Instytutu w postaci plików w formacie GEOTIFF oraz kafelków umożliwiających

publikowanie map w Internecie. Urząd Marszałkowski zachowa kopię map wraz z prawem do ich

publikacji na portalu www.geoportal.dolnyslask.pl . Współpraca w ramach niniejszego porozu-

mienia ma objąć w przyszłości nieodpłatne skanowanie kolejnych arkuszy historycznych map to-

pograficznych ze zbiorów kartograficznych. Koordynacją działań związanych z cyfryzacją map zaj-

muje się dr inż. Dorota Borowicz.

Zakład Geomorfologii

W Karlovie pod Pradeděm (Republika Czeska), w dniach 5–8 listopada, odbyły się 15. czesko-

polskie warsztaty dotyczące współczesnych procesów geodynamicznych w Sudetach i obszarach

przyległych (15 th Czech-Polish Workshop on Recent Geodynamics of the Sudeten and Adjacent

Areas). Za organizację wydarzenia odpowiedzialna był Instytutu Mechaniki i Struktury Górotworu

Czeskiej Akademii Nauk (Insititute of Rock Structure and Mechanics) przy współpracy z Uniwersy-

tetem Przyrodniczym i PAN. W spotkaniu uczestniczył dr Marek Kasprzak oraz troje doktorantów

ZG, Milena Różycka, Aleksandra Michniewicz i Filip Duszyński. Podczas drugiego dnia konferencji

grupa zaprezentowała poster, którego współautorem był także prof. Piotr Migoń, pt. „Landslide

recognition using airborne LiDAR and electrical resistivity tomography- a contribution to the con-

temporary geodynamic of the Sudetes”. Tego dnia swoje drugie wystąpienie miał również dr Ma-

rek Kasprzak, który zaprezentował referat (z zespołem badawczym: M. Ziaja, G. Jóźków, A. Bor-

kowski) na temat obserwacji ruchu osadów o największych frakcjach w korycie rzecznym, bada-

nych przy użyciu skaningu laserowego. W piątek (7.11) odbyła się terenowa część warsztatów,

podczas której uczestnicy mieli okazje poznać niektóre atrakcje turystyczne kraju morawsko-

śląskiego. Pierwszym z punktów programu były pozostałości po czwartorzędowym wulkanizmie

w obrębie powiatu Bruntál. Do tej części należało zwiedzanie dwóch pomników przyrody w daw-

nych kamieniołomach skał wulkanicznych: Uhlířský vrch (utwory piroklastyczne) i Mezina, w której

wydobywano bazalt powstały w dawnym strumieniu płynącej lawy. Drugi przystanek stanowiła

stacja sejsmiczna w miejscowości Mutkov, należąca do sieci tego typu stacji Uniwersytetu w Brnie,

który wraz z innymi służbami zajmuje się monitorowaniem aktywnej strefy tektonicznej. Następ-

nie grupa udała się do średniowiecznego miasta Šternberk, gdzie zwiedzono barokowo-

http://www.uni.wroc.pl/wiadomo%C5%9Bci/iuventus-plus/pi%C4%99cioro-naszych-naukowc%C3%B3w-laureatami-konkursu-iuventus-plus

http://www.uni.wroc.pl/wiadomo%C5%9Bci/iuventus-plus/pi%C4%99cioro-naszych-naukowc%C3%B3w-laureatami-konkursu-iuventus-plus

http://www.geoportal.dolnyslask.pl/

http://www.geoportal.dolnyslask.pl/


[email protected] 9

klasycystyczny zakon augustianów oraz wysłuchano krótkiego koncertu na zabytkowych organach

w kościele Zwiastowania NMP. Ostatnim punktem trasy było odwiedzenie krasowej Jaskini Mla-

deč, położonej w okolicy Ołomuńca. Jaskinia słynie m.in. z ciekawej szaty naciekowej, ale przede

wszystkim ze śladów działalności człowieka kromaniońskiego z zachowanym cmentarzyskiem ry-

tualnym, które szacowane jest przez archeologów na ok. 31 tys. lat. Czwartego dnia konferencji

obyła się ostatnia sesja referatowa, która zamknęła całe wydarzenie.

Wyczerpani słuchacze podczas jednej z licznych sesji. Na pierwszym planie

Milena Różycka (UWr) oraz Bogusław Przybylski (PIG).

Młode, czwartorzędowe piroklastyki odsłonięte w kamieniołomie pod Uhlířským vrchem

nieopodal miasta Bruntál.


[email protected] 10

Organy mogą być różne, co udowodnili organizatorzy wycieczki. Po lewej „organy” bazaltowych słupów w lawowym potoku Meziny, po prawej ich bardziej znane oblicze w opactwie augustianów w Šternberku.

Stała ekspozycja w jaskini Mladečskéj na zachód od miasta Litovel.



XI Dzień Geomorfologa (Aleksandra Michniewicz, Milena Różycka)

W dniach 5–6 XI 2014 r. odbył się XI już Dzień Geomorfologa. Impreza zgromadziła sympatyków

geomorfologii w miejscowości Różanka (niem. Rosenthal), która położona jest w Górach Bystrzyc-

kich. W tym roku liczba uczestników wyniosła około 30 osób.

Uczestnicy wyprawy wyruszyli w sobotę rano z Międzylesia. Po oficjalnym otwarciu zjazdu grupa

wprost z dworca PKP udała się na dwa stanowiska o charakterze handlowym, a następnie główny

organizator (dr Andrzej Traczyk) przybliżył zainteresowanym ciekawą historię i wybrane zabytki

miasteczka.

Kolejnym przystanek zgromadził uczestników na brzegu Nysy Kłodzkiej, nazywanej przez niektó-

rych umownie Kwisą . W tym miejscu poruszone zostały zagadnienia z zakresu morfologii doliny

oraz małej retencji w zlewniach górskich. W dalszej części zaprezentowane zostały wiadomości na

temat głównych struktur tektonicznych, po których przebiegała trasa wycieczki. Męczące podej-

ście po stokach Gór Bystrzyckich wymusiło na uczestnikach kolejną przerwę, tym razem przezna-

czoną na degustację ciepłych napojów.

Po pokrzepieniu sił grupa udała się na obszar dawnej działalności górniczej. Wyeksplorowała tam

starą i trudnodostępną, ze względu na niewielkich rozmiarów otwór wejściowy, sztolnię. Następ-

nym punktem na trasie był nieczynny kamieniołom wapieni krystalicznych. Na jego ścianach zaob-

serwować można było pozostałości dawnych form krasu podziemnego. Okolice Różanki są obsza-

rem występowania zmetamorfizowanych skał węglanowych, a tym samym miejscem rozwoju

niewielkich form krasowych. Dla spragnionych wrażeń Kierownik Zakładu, prof. Piotr Migoń,

przewidział dodatkową atrakcję w postaci zwiedzania kolejnej sztolni.

Po południu uczestnicy wycieczki zeszli do doliny Różanki w kierunku Ośrodka Szkoleniowo-

Wypoczynkowego „Regle”. Po sowitym obiedzie (dla niektórych uczestników składał się on

z dwóch porcji) odbyła się sesja naukowa, na której przedstawiono trzy prezentacje. Kierownik

Imprezy, dr Andrzej Traczyk, przybliżył stan dotychczasowej wiedzy na temat geomorfologii Gór

Bystrzyckich. Drugą prelegentką była dr Agnieszka Latocha, a Jej wystąpienie dotyczyło śladów

dawnego osadnictwa na Ziemi Kłodzkiej. Ostatnia prezentacja dotyczyła nowoodkrytych partii

Jaskini Niedźwiedziej w świetle badań geologicznych i pomiarów ERT, a przedstawił ją zakładowy

grotołaz dr Marek Kasprzak (redakcja nie odpowiada za poczucie humoru autorek relacji – przyp.

red.).

Ostatnim elementem sesji naukowej był konkurs wiedzy na temat geomorfologii Sudetów oraz

historii poprzednich Dni Geomorfologa. Jego prowadzącym był dr M. Kasprzak, który przygotował

dla uczestników atrakcyjne nagrody rzeczowe. Organizator podzielił zawodników na kilka grup

trudnościowych, a także nie dopuścił do uczestnictwa w konkursie Kierownika Zakładu Geomorfo-

logii. Najwyższy wynik uzyskała stała bywalczyni święta Albertiana – Anna Wysocka. Kolejne miej-

sca w rankingu przypadły doktorantom i studentom.

Po niezwykle emocjonującej i zaciętej rozgrywce uczestnicy zgromadzili się na wieczorku towarzy-

skim zorganizowanym przez świeżo upieczonych małżonków – Marzenę Józefczyk i Kacpra Jance-

wicza, którzy są sympatykami kultury tyrolskiej, w klimacie której zorganizowana została impreza.

W trakcie wieczoru goście delektowali się pyszną kolacją, podczas której dodatkową rozrywką była



zabawa taneczna oraz rozgrywki piłkarzyków, w których nieoczekiwanym liderem okazał się

dr Marek Kasprzak.

Następnego dnia rano (niedziela) pogoda nie okazała się łaskawa dla sympatyków geomorfologii.

Po śniadaniu (dla wybranych obecność na nim okazało się niemałym wyzwaniem) grupa kolejny

raz wyruszyła w teren. Miejscem docelowym była dolina Gołodolnika, w sąsiedztwie której odwie-

dzono jaskinię Solną Jamę oraz ruiny zamku Szczerba.

Niektórzy uczestnicy, zainspirowani działalnością badawczą i dokonaniami ś.p. dr J. Bierońskiego

w Solnej Jamie, również postanowili dogłębnie wyeksplorować jaskinię. W tym celu zdecydowali

się zanurkować w syfonie Solnej Jamy. Śmiałkowie, studenci II roku studiów magisterskich: Marek

Jaskólski i Łukasz Pawłowski, jako pierwsi przedostali się przez wąski zacisk do dalszej części jaski-

ni. Wieść gminna niesie, że wyczyn ten powtórzyły także doktorantki z Zakładu Geomorfologii.

Po zwiedzeniu ostatniego punktu na trasie – zamku Szczerba – ekipa skierowała swe kroki w stro-

nę Domaszkowa na stację kolejową w oczekiwaniu na pociąg powrotny do Wrocławia. Po dotarciu

do Wrocławia dr Andrzej Traczyk oficjalnie zakończył XI Dzień Geomorfologa, dziękując wszystkim

uczestnikom za liczne przybycie. Największe podziękowania należą się jednak głównemu organiza-

torowi za doskonałe przygotowanie całego wyjazdu.

Poniżej relacja w obiektywach B. Schutty, M. Józefczyk, P. Kurka, P. Migonia, M. Kasprzaka.

Grupa uczestników Dnia Geomorfologa w Międzylesiu.



Późnobarokowe wnętrze kościoła parafialnego pw. Bożego Ciała w Międzylesiu z unikalną amboną

w kształcie łodzi.

Na głównej ulicy w Międzylesiu – ul. Waryńskiego. Stówy z Waryńskim niektórzy młodsi uczestnicy

Dnia Geomorfologa wcześniej nie widzieli.



Zamaskowane wejście do sztolni nie było przeszkodą dla grupy eksploratorów (poniżej szczęśliwe jednostki, którym udało się wyrwać z mroku podziemi).



W sztolni transportowej przy kamieniołomie wapieni krystalicznych w masywie Żelaznej Góry.

Wyposażeniem uczestników kolejnych Dni Geomorfologa będą kaski...

Lektura tradycyjnie wydanego Biuletynu Dnia Geomorfologa. Jego treść dostępna jest tutaj

http://geom.uni.wroc.pl/



Malowniczy zakątek Gór Bystrzyckich. Zejście do doliny Różanki.

Uciekać!!!



Różanka wita turystów.

Konkurs kończący wieczorne sesje referatowe.



Gwiazdy Dnia Geomorfologa – Marzena i Kacper. Młoda para zorganizowała dla uczestników spotkania poprawiny swojego wesela.

Dr Andrzej Traczyk objaśnia sytuację geologiczno-geomorfologiczną terenu.



Marek Jaskólski dowodzi, że geograf nie boi się żadnego wyzwania i powtarza odkrycia J. Bierońskiego

w jaskini krasowej Solna Jama. Aby dostać się do niewielkiej sali, należało pokonać syfon.

Tradycyjna fotografia grupowa przed ośrodkiem Regle w Różance, gdzie nocowali uczestnicy

Dnia Geomorfologa.



I jeszcze przed Zamkiem Szczerba. W ostatnim rzędzie Aniołki Tracziego. Do zobaczenia za rok!

Pod koniec listopada prof. Piotr Migoń rozpoczął trzymiesięczny pobyt na Victoria University

of Wellington, realizowany w ramach projektu „Rozwój potencjału i oferty edukacyjnej Uniwersy-

tetu Wrocławskiego szansą zwiększenia konkurencyjności Uczelni”. Miasto docelowe zostało osią-

gnięte po 39-godzinnej podróży z Wrocławia przez Singapur i Auckland. Wellington jest położone

na wzgórzach, na południowym końcu Wyspy Północnej, nad głęboko wcinającą się w ląd zatoką

Wellington Harbour. Przez środek miasta przebiega jedna z głównych linii uskokowych Nowej Ze-

landii, a obszar jest aktywny sejsmicznie. Ostatnie znaczące trzęsienie ziemi w 1855 r. o magnitu-

dzie ocenianej na 8.1 spowodowało między innymi podniesienie całego obszaru o blisko 2 m,

dzięki czemu miasto zyskało sporo nowych terenów nadbrzeżnych do zagospodarowania. Welling-

ton słynie także z silnego wiatru, co jest skutkiem efektu tunelowego Cieśniny Cooka (można było

tego doświadczyć następnego dnia po przylocie). Zabytków, co oczywiste, w Wellington zbyt wiele

nie ma i metryką sięgają tylko 2. połowy XIX wieku, natomiast wokół przyjaznego centrum jest

wiele terenów spacerowych, punktów widokowych, a jedną z głównych atrakcji jest Ogród Bota-

niczny.

Centrum miasta i Wellington Harbour z punktu widokowego na Mt Victoria.



Lotnisko Wellington jest zlokalizowane na tombolo łączącym dwa skaliste wzniesienia,

ale jego budowa wymagała także stworzenia dodatkowych 28 ha sztucznego lądu.

Do ogrodu botanicznego można dostać się zabytkową kolejką szynową, zbudowaną w 1902 r.



Fragment ogrodu botanicznego.

Biznesowe centrum Wellington. Polski akcent.



Koło Naukowe Studentów Geografii

im. Juliana Czyżewskiego

Wrocławski Dzień GIS-u 2014 – 19 listopada 2014 r.

[Joanna Spych (PWr, KNB GIS), Magdalena Stec, Anna Wysocka (UWr, KNSG)]

Tegoroczna edycja Dnia GIS-u we Wrocławiu zorganizowana została przez Koło Naukowe Studen-

tów Geografii im. Juliana Czyżewskiego Uniwersytetu Wrocławskiego, Koło Naukowo-Badawcze

GIS oraz Koło Naukowe Grupa Młodych Geodetów Politechniki Wrocławskiej i odbyła się pod ha-

słem „GIS w przestrzeni”. Ten temat podkreślił najważniejszy aspekt GIS-u, a właściwie całej geo-

grafii – odniesienie do przestrzeni, a także pokazał różnorodność zastosowań i interdyscyplinar-

ność systemów informacji geograficznej. Ponadto doskonale nawiązywał do coraz powszechniej-

szego wykorzystywania bezzałogowych statków, które zdominowały zresztą całe wydarzenie.

Wrocławski GIS Day odbył się w budynku D20 Politechniki Wrocławskiej. Pierwsi uczestnicy, na

których czekali organizatorzy ubrani w charakterystyczne niebieskie koszulki, zaczęli pojawiać się

już o godzinie 9.00. Dla wszystkich gości przygotowano drobne upominki od firmy ESRI oraz przy-

pinki z logiem wydarzenia. Można było również rozwiązać GISową wykreślankę i wziąć udział

w losowaniu atrakcyjnych nagród (koszulek, książek). Dodatkowo każdy otrzymywał szpilkę, którą

wbijał w mapę Polski, wskazując miejsce z którego pochodzi. Była to kontynuacja zeszłorocznego

projektu „Szpileczka”. Pod koniec dnia gotowa była mapa miejsc zamieszkania uczestników GIS

Day.

Na uczestników konferencji czekało wiele atrakcji - oprócz trzech sesji wykładowych i warsztatów,

zaplanowano Geocaching, czyli wyprawę po skarby z odbiornikiem GPS. W tej terenowej części

konferencji, pod opieką „biegaczy” z Politechniki Wrocławskiej, wzięło udział blisko 200 uczestni-

ków. Najszybsza drużyna – „4 łaty” – rozwiązała zagadki i odnalazła tajemniczą skrytkę w 25 mi-

nut. Dodatkowo odbywała się prezentacja sprzętu geodezyjnego, GPS, BSL (bezzałogowych stat-

ków latających) i oprogramowania GIS. Na stoiskach wystawienniczych prezentowali się: Softline

Plus, Apogeo, Geotronics, Intergraph, Koło Naukowe JEDI (Just Everybody Drone It) z Politechniki

Wrocławskiej oraz Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego. Każdy mógł spróbować

swoich sił w sterowaniu wirnikowcem na symulatorze, a także zobaczyć praktyczny pokaz lotu.

Uroczyste rozpoczęcie konferencji swoją obecnością uświetnili m.in. Geodeta Województwa, Pan

Robert Pajkert, Kierownik Wojewódzkiego Ośrodka Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej

Pani Iwona Nakonieczna, Prodziekani Wydziału Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii prof. dr hab.

inż. Lech Gładysiewicz i dr inż. Stanisław Ślusarczyk, zastępca dyrektora Instytutu Górnictwa Poli-

techniki Wrocławskiej dr inż. Jan Blachowski oraz dr hab. Tomasz Niedzielski kierownik Zakładu

Geoinformatyki i Kartografii Uniwersytetu Wrocławskiego.

Podczas I sesji referatowej wystąpili przedstawiciele nauki. Uniwersytet Wrocławski reprezento-

wał wspomniany dr hab. Tomasz Niedzielski, który opowiedział o systemie HydroProg wykorzy-

stywanym do prognozowania powodzi w czasie rzeczywistym w Kotlinie Kłodzkiej. Pani prof. dr

hab. inż. Anna Szostak-Chrzanowski z Politechniki Wrocławskiej i z University of New Brunswick

zwróciła uwagę na interdyscyplinarność GIS i przedstawiła jego wybrane zastosowania w Kana-



dzie. Kolejne wystąpienia przedstawicieli Politechniki Wrocławskiej dotyczyły wykorzystania bez-

załogowych statków latających (BSL), a wygłoszone zostały przez dra inż. Józefa Woźniaka, dra inż.

Wiesława Wróblewskiego i Panią Urszulę Libal reprezentującą Koło Naukowe JEDI.

II sesję referatową rozpoczęła prezentacja pt. „Przestrzeń się liczy” Pana Maksymilian Ufa z Esri

Polska. W jej trakcie mieliśmy jeszcze możliwość wysłuchać wystąpień przedstawicieli administra-

cji publicznej. Pan Tomasz Figurski z Wydziału Geodezji i Kartografii Urzędu Marszałkowskiego

Województwa Dolnośląskiego na przykładzie Geoportalu Dolnego Śląska dowodził, że drogą do

sukcesu jest GIS marketing. Pan Marcin Janda z Biura Rozwoju Wrocławia i absolwent Politechniki

Wrocławskiej przedstawił zasady symbolizacji wykorzystywanej w kartografii internetowej. Z kolei

o organizacji polsko-czeskiego przyrodniczego geoportalu opowiedział Pan Zygmunt Jała, Kierow-

nik Zespołu GIS Karkonoskiego Parku Narodowego. Pan Arkadiusz Suder, reprezentant Powiato-

wego Zakładu Katastralnego we Wrocławiu, absolwent Uniwersytetu Wrocławskiego, omówił

działanie różnych modułów Systemu Informacji Przestrzennej Powiatu Wrocławskiego. Ostatnia

w tej sesji prezentacja, Pani Ewy Barczyk, przybliżyła uczestnikom zadania i kompetencje Woje-

wódzkiej Inspekcji Geodezyjnej i Kartograficznej.

W przerwie, tradycyjnie pojawił się najbardziej oczekiwany punkt programu GISDay – na sali po-

jawił się imponujący tort, którego kształt nawiązywał do tegorocznego tematu imprezy. Po wspól-

nym pamiątkowym zdjęciu i „selfies”, słodkiej niespodzianki skosztować mogli uczestnicy wyda-

rzenia.

Ostatnia, III sesja referatowa miała przybliżyć różnorodność zastosowań GIS. Referat Pana Macieja

Wawruszczaka z MPWiK Wrocław poruszał zagadnienia wspomagania zarządzania miejską infra-

strukturą techniczną z wykorzystaniem systemów informacji geograficznej. „Kosmiczna” prezenta-

cja przedstawiciela firmy Astri Polska, Pana Piotra Kaczmarka, dotyczyła nowatorskich rozwiązań

w obróbce i zastosowaniu zdjęć satelitarnych oraz systemów mapowych 2D, 3D i 4D. Pracownicy

Biura Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej w Brzegu, Pan Rafał Krzaczek i Pan Radosław Sroga, przed-

stawili zastosowania systemów geoinformacyjnych w leśnictwie i gospodarce leśnej. Na zakończe-

nie Pan Adam Jordanek, członek stowarzyszenia OpenStreetMap Polska, przedstawił ideę tej ini-

cjatywy i zachęcał uczestników konferencji do współtworzenia projektu OpenStreetMap.

Kolejną, interesującą część programu Wrocławskiego Dnia GIS-u stanowiły praktyczne warsztaty

prowadzone przez wykładowców i studentów wrocławskich Uczelni. Uczestnicy mogli wybierać

wśród tematów dotyczących publikowania map w Internecie, analiz rastrowych, geoprzetwarza-

nia, modelowanie obiektów 3D, zastosowań GIS w zagadnieniach przyrodniczych, skaningu lase-

rowego i innych. Warsztaty GIS dla przyrodników, prowadzone przez dra hab. Mariusza Szyma-

nowskiego, cieszyły się dużym zainteresowaniem studentów i absolwentów biologii Uniwersytetu

Wrocławskiego i stanowiły kontynuację i rozszerzenie warsztatów, które odbyły się podczas Dnia

GIS-u 2013.

Wrocławski Dzień GIS 2014 zgromadził kilkuset uczestników: studentów wrocławskich uczelni,

szkół średnich i pracowników administracji. Zachęceni sukcesem tegorocznej konferencji, organi-

zatorzy planują w przyszłym roku jeszcze bardziej wzbogacić program i zachęcić inne wrocławskie

uczelnie do włączenia się w jej organizację.



Fotografie: Emilia Ślaska, Małgorzata Sukiennik, Monika Stepnowska, Jakub Łuczak (PWr, KNB GIS), Emilia

Lepianka, Karolina Ciechańska-Sędłak (UWr, KNSG)

Zdjęcie grupowe.

Uśmiechnięci Wolontariusze na stanowisku rejestracji (członkowie KNSG).

Identyfikatory czekają na prelegentów i wystawców.



Stoisko promocyjne UWr i PWr. Rozpoczęcie Konferencji przez Joannę Spych (PWr) i Magdalenę Stec (UWr).

Projekt Szpileczka 2.0. Geodeta Województwa - Robert Pajkert - Otwarcie

Konferencji.



Bezzałogowiec Sarys.

Rejestracja Prelegentów Warsztaty dla przyrodników w mrokach sali 325.



Geocaching. Koło Naukowe JEDI i drony.

Sesja Referatowa. Konkurs dla najuważniejszych słuchaczy.

Symulator lotów KN JEDI. Wirnikowiec w locie.

Warsztaty dla przyrodników – prowadzi dr hab. Mariusz Szymanowski.



Wizyta w Stacji Geofizycznej w Książu (Angelika Balcerzak, Marta Wusaty)

29 listopada siedemnaścioro członków Koła Naukowego Studentów Geografii im. Juliana Czyżew-

skiego pod opieką dr M. Kasprzaka wzięło udział w wyjeździe szkoleniowym do Dolnośląskiego

Obserwatorium Geofizycznego w Książu. W placówce Instytucie Geofizyki PAN przywitał nas mgr

Jerzy Speil, specjalista geofizyki (notabene również absolwent geografii na UWr). Wygłosił on wy-

kład wprowadzający o działalności tutejszego Instytutu, specyfice badań geofizycznych oraz wyko-

rzystywanych urządzeniach pomiarowych. Kolejny wykład poprowadził prof. dr hab. Marek Kaczo-

rowski z Centrum Badań Kosmicznych PAN. Przybliżył nam dokładniej tematykę fal sejsmicznych

oraz praw fizycznych rządzących geofizyką. W drugiej części wykładu w krótkich słowach zapoznał

nas także ze specyfiką budowy geologicznej i morfologii okolic Obserwatorium.

Po sesji wykładowej nastał nareszcie czas na zejście do podziemnej części Obserwatorium i zapo-

znanie się z przyrządami pomiarowymi na żywo. Każdy z nas z niecierpliwością czekał na tę część

wyjazdu, już podczas wykładów ciągle naszą ciekawość rozbudzały działające obok nas przyrządy

rejestrujące. W celu zapewnienia niezakłóconych pomiarów aktywności sejsmicznej w tym regio-

nie aparatura pomiarowa została zainstalowana na głębokości ok. 49 metrów pod głównym dzie-

dzińcem zamkowym. Wykorzystano do tego wybudowane podczas drugiej wojny światowej pod-

ziemne korytarze. Zejście po stromym stoku zweryfikowało jednak nasze umiejętności poruszania

się w terenie, na szczęście wszyscy dotarli do bram Obserwatorium cali, choć dla niektórych oka-

zało się to nie lada wyzwaniem.

Po wnętrzu podziemnego obiektu oprowadził nas kierownik Obserwatorium, mgr inż. Leopold

Stempkowski. Opowiadane przez niego historie zafascynowały wszystkich uczestników. Przybliżył

nam nie tylko historię obiektu i znajdujących się tam przyrządów, ale także kilka anegdot związa-

nych m.in. z prof. Aleksandrem Kosibą. Przemierzając podziemne korytarze, mieliśmy okazję zoba-

czyć prawdziwe ukryte tutaj skarby – zarówno pierwsze sejsmografy z lat 60. XX w. jak i współcze-

sną aparaturę pomiarową (m.in. klinometr hydrostatyczny). Pokrótce działanie poszczególnych

urządzeń omówił prof. dr hab. Marek Kaczorowski. Nie uszły naszej uwadze również liczne linie

uskokowe, którym mogliśmy dokładnie przyjrzeć się w ścianach tuneli wykutych w skałach dolno-

karbońskich. Kwestią sporną wśród uczestników wyjazdu okazała się swego rodzaju "szata nacie-

kowa" (węglan wapnia vs. bakterie). Pod koniec zwiedzania dowiedzieliśmy się także, że każdy

może wziąć udział w badaniach wykonywanych w podziemiach zamku Książ. Wystarczy mieć do-

bry pomysł, odrobinę inwencji twórczej, samozaparcia i siły do wypełniania postawionych celów.

Jest jeszcze jeden warunek – zaplanowane prace badawcze nie mogą negatywnie wpływać na

prowadzone już eksperymenty i pomiary.

To nie był jednak koniec naszego wyjazdu, korzystając z okazji postanowiliśmy zorganizować jesz-

cze krótkie wyjście w teren. Na poszczególnych stanowiskach opiekun dr M. Kasprzak podał roz-

szerzone informacje nt. geologii i geomorfologii obszaru zarysowane wcześniej podczas wykładów

w Obserwatorium. Dodatkowo dzięki uprzejmości jednego z członków koła, Marka Jaskólskiego,

mieliśmy okazję wysłuchać ciekawych historii związanych z regionem. Na koniec wyjazdu łagod-

nym szlakiem zeszliśmy do dzielnicy Podzamcze w Wałbrzychu, a następnie ze stacji Wałbrzych

Szczawienko wróciliśmy do Wrocławia z głową pełną wiedzy i pomysłów na kolejne wyjazdy.



Uczestnicy wyjazdu przed budynkiem Dolnośląskiego Obserwatorium Geofizycznego w Książu. Wśród sfoto-

grafowanych osób znajduje się prof. dr hab. Marek Kaczorowski.



Wejście do podziemi, w których znajduje się aparatura pomiarowa.

Przejście szlakiem turystycznym w przełomie Pełcznicy.

Opracowanie: Marek Kasprzak [email protected] Wrocław, 7 grudnia 2014 r.

Materiały dotyczące spraw Instytutu i spraw poszczególnych Zakładów prosimy nadsyłać do końca każdego

miesiąca na adres e-mail M. Kasprzaka.

mailto:[email protected]



Turcja, kanion Saklıkent w górach Taurus ma długość ok. 18 km i ściany wysokie nawet na 300 m.

Jego dnem płynie rzeka Ešen. Kanion znajduje się 60 km na południowy wschód

od nadmorskiego kurortu Fethie (fot. M. Kasprzak, październik 2014).

Documents

Nr 12 (42) - geogr.uni.wroc.pl · z dr hab. Tomaszem Niedzielskim prof. UWr zatytułowany Mobilne laboratorium i dron w służbie ... Filip . Duszyński. Podczas drugiego dnia konferencji