76
BEZPŁATNE CZASOPISMO DLA PROFESJONALISTÓW W PRZEMYŚLE W NUMERZE Raport: roboty współpracujące Przemysłowe systemy łączności ● Maty i wykładziny ● Zawiesia i trawersy ● Czyszczenie instalacji klimatyzacyjnych i wentylacyjnych ● Programy do doboru łożysk 1 2017 nr ISSN: 2392-2176 WWW.GMECH.PL

nr 2017 - stepgroup-industry.eustepgroup-industry.eu/wp-content/uploads/2017/05/GM-1-2017-numer.pdf'62/87,216RGE\ZDMÆ VLØU´ZQROHJOH]WDUJDPL Redaktor naczelny Tomasz Kurzacz [email protected]

  • Upload
    others

  • View
    0

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: nr 2017 - stepgroup-industry.eustepgroup-industry.eu/wp-content/uploads/2017/05/GM-1-2017-numer.pdf'62/87,216RGE\ZDMÆ VLØU´ZQROHJOH]WDUJDPL Redaktor naczelny Tomasz Kurzacz tomasz.kurzacz@gmech.pl

BEZPŁATNE CZASOPISMO DLA PROFESJONALISTÓW W PRZEMYŚLE

W NUMERZE

● Raport: roboty współpracujące

● Przemysłowe systemy łączności

● Maty i wykładziny

● Zawiesia i trawersy

● Czyszczenie instalacji klimatyzacyjnych i wentylacyjnych

● Programy do doboru łożysk

1 2017

nr

ISSN: 2392-2176WWW.GMECH.PL

Page 2: nr 2017 - stepgroup-industry.eustepgroup-industry.eu/wp-content/uploads/2017/05/GM-1-2017-numer.pdf'62/87,216RGE\ZDMÆ VLØU´ZQROHJOH]WDUJDPL Redaktor naczelny Tomasz Kurzacz tomasz.kurzacz@gmech.pl

3D SOLUTIONS odbywają się równolegle z targami

Page 3: nr 2017 - stepgroup-industry.eustepgroup-industry.eu/wp-content/uploads/2017/05/GM-1-2017-numer.pdf'62/87,216RGE\ZDMÆ VLØU´ZQROHJOH]WDUJDPL Redaktor naczelny Tomasz Kurzacz tomasz.kurzacz@gmech.pl

3D SOLUTIONS odbywają się równolegle z targami

Redaktor naczelnyTomasz Kurzacz

[email protected]

tel. 501 100 385

Redakcja:Sabina Frysztacka

Marta Gajewska

Aleksandra Humienna-Berta

Bohdan Szafrański

Damian Żabicki

[email protected]

tel. 22 722 18 71

Konsultacja merytorycznadoc. dr inż. Wojciech Urbański

ReklamaWojciech Jagiełło

[email protected]

tel. 795 796 745

Prenumeratawww.glowny-mechanik.pl/prenumerata

DTPJózef Gałkowski

Druk i oprawaDrukarnia offsetowa Alterna

WydawnictwoArtekst

ul. H. Dąbrowskiego 37

05-850 Ożarów Mazowiecki

tel. 22 722 18 71

Dyrektor i WydawcaMichał Dutkowski

[email protected]

OD REDAKCJI

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską

w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

„Bieg z przeszkodami” – Poddziałanie 6.1.3 PO KL

Kolejna targowa wiosna

Jak zwykle wiosną zaczyna się wysyp wszelkiego rodzaju imprez branżowych. Zali-

czam do nich przede wszystkim konferencje, seminaria oraz targi. Miło mi poinfor-

mować, że do grona firm współpracujących z Głównym Mechanikiem dołączyła firma

MPM Productivity Management, która organizuje szkolenia w zakresie zarządzania

i planowania produkcji. Dla przypomnienia – jesteśmy obecni także na semiariach

Axon Media (najbliższe – Niezawodność i Utrzymanie Ruchu w Produkcji odbędzie

się 22 lutego w Katowicach), Movida, MMC Polska. Ta ostatnia firma organizuje

prestiżowe konferencje pod nazwą Forum Nowoczesnej Produkcji, gromadzący wiele

wpływowych osób związanych z przemysłem.

Będziemy także obecni na targach. Podpisaliśmy umowy partnerskie z Targami

w Kielcach, MTP, Expo Silesia czy targami Automaticon. Czasopismo Główny Mecha-

nik zostało także patronem medialnym targów Dni Druku 3D, które odbędą się pod

koniec marca w Kielcach. Podobna impreza – 3D SOLUTIONS odbędzie się równolegle

z targami ITM na początku czerwca. Z myślą o tych właśnie imprezach przygotowu-

jemy dodatek specjalny poświęcony sprawom druku 3D. Wybiegając nieco w przy-

szłość – będziemy także obecni na jesiennych targach Maintenance w Krakowie. Są to

chyba największe polskie targi związane z utrzymaniem ruchu. W imieniu organiza-

torów i własnym serdecznie zapraszamy na wszystkie te targi i seminaria.

W bieżącym wydaniu pisma szczególnie polecam dwa artykuły – raport o robo-

tach współpracujących (cobotach) oraz tekst o tarczach ściernych. Coboty stają się

coraz powszechniejsze, są bezpieczne, niedrogie (specjaliści twierdzą, że zwracają się

w czasie krótszym, niż rok). Tekst o tarczach to przede wszystkim szczegółowe infor-

macje o oznaczeniach. Okazuje się, że są nieformalnie znormalizowane, a producenci

stosują bardzo podobne oznaczenia. Warto wiedzieć, co się za nimi kryje.

Życzę przyjemnej lektury,

Tomasz Kurzacz

Redaktor naczelny

Page 4: nr 2017 - stepgroup-industry.eustepgroup-industry.eu/wp-content/uploads/2017/05/GM-1-2017-numer.pdf'62/87,216RGE\ZDMÆ VLØU´ZQROHJOH]WDUJDPL Redaktor naczelny Tomasz Kurzacz tomasz.kurzacz@gmech.pl

2| Główny Mechanik Styczeń–Luty 2017

SPIS TREŚCIZ KRAJU I ZE ŚWIATA

URZĄDZENIA I MATERIAŁY EKSPLOATACYJNE

Przemysłowe systemy łącznościŁączność odgrywa istotną rolę w zakładach produk-

cyjnych. Jednak w warunkach przemysłowych w wielu 

przypadkach trzeba stosować specjalizowane urządze-

nia.

TECHNOLOGIE I MATERIAŁY

Systemy wizyjne w kontroli jakości produkcjiCzujniki wizyjne są nieodzownym elementem sys-

temów inspekcji wizyjnej realizowanej w procesach 

produkcyjnych. Zaletą takich rozwiązań jest przede 

wszystkim możliwość przeprowadzania stuprocento-

wej kontroli jakości.

TECHNOLOGIE I MATERIAŁY

Tarcze do szlifierek kątowychSzlifierka kątowa, znana także jako fleks, diaks czy też 

boszówka jest jednym z podstawowych elementów 

wyposażenia warsztatu utrzymania ruchu. Poszczegól-

ne rodzaje tarcz stosowane w tych urządzeniach służą 

do wykonywania różnych czynności – głównie cięcia 

i obróbki powierzchni. Mimo pozornych podobieństw 

tarcze mogą się istotnie różnić parametrami i co z tym 

idzie – cenami.

BEZPIECZEŃSTWO

Maty i wykładziny przemysłoweŻeby praca odbywająca się w zakładzie przemysłowym 

była efektywna i bezpieczna, muszą być spełnione 

rozmaite warunki. Okazuje się, że istotny jest każdy 

szczegół, nawet odpowiednie dobranie mat lub wykła-

dzin. Tego rodzaju wyposażenie może pełnić rozmaite 

funkcje.

RAPORT

Roboty współpracująceRoboty już od dość dawna zadomowiły się w przemyśle. 

Pracują z reguły tam, gdzie mogą zastąpić ludzi i gdzie 

jest to szczególnie pożądane, a więc na stanowiskach 

niebezpiecznych, wymagających dużego wysiłku (np. 

komory lakiernicze, spawalnicze, paletyzacja). Pracują 

precyzyjnie, szybko i bez zmęczenia.

4

14

20

30

34

24

Page 5: nr 2017 - stepgroup-industry.eustepgroup-industry.eu/wp-content/uploads/2017/05/GM-1-2017-numer.pdf'62/87,216RGE\ZDMÆ VLØU´ZQROHJOH]WDUJDPL Redaktor naczelny Tomasz Kurzacz tomasz.kurzacz@gmech.pl

|3Główny Mechanik Styczeń–Luty 2017

WÓZKI I POJAZDY SPECJALNE

Zawiesia i trawersyTylko w niewielu przypadkach urządzenie dźwigowe 

może przenosić ładunki bez odpowiedniego zawie-

sia. Jest to element pośredniczący między dźwignicą 

a transportowanym ładunkiem.

DIAGNOSTYKA, POMIARY, REGULACJA

Systemy akwizycji danych – rejestratoryDane zbierane z czujników zainstalowanych na urzą-

dzeniach stanowią podstawowy materiał do analizy 

służącej do sterowania procesem produkcji, a także dla 

celów utrzymania ruchu. Systemy akwizycji danych 

mają za zadanie zbierać i archiwizować dane, a także 

nadzorować, czy nie zostały przekroczone progi alar-

mowe. 

SERWIS I USŁUGI

Czyszczenie instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnychMontaż odpowiedniej instalacji wentylacji mechanicz-

nej i klimatyzacyjnej w przedsiębiorstwie to ważny 

element działań zmierzających do poprawy warunków 

pracy na halach produkcyjnych. Jednak dla zapewnie-

nia pracownikom właściwego komfortu oraz bezpie-

czeństwa należy co jakiś czas czyścić układ wentylacji 

i klimatyzacji.

ZARZĄDZANIE I SYSTEMY

Programy wspierające dobór łożyskObecnie dąży się, aby odpowiednio wcześnie przewidy-

wać konieczność naprawy lub wymiany łożysk i wcze-

śniej zamówić części zamienne lub takie same nowe 

u producenta. Dziś dobór łożysk ułatwiają programy 

wspierające inżyniera w tym procesie.

GADŻET DLA INŻYNIERA

CIEKAWOSTKI

APLIKACJE MOBILNE

KSIĄŻKI

PRODUKTY

64

48

63

6062

52

56

42

66

Page 6: nr 2017 - stepgroup-industry.eustepgroup-industry.eu/wp-content/uploads/2017/05/GM-1-2017-numer.pdf'62/87,216RGE\ZDMÆ VLØU´ZQROHJOH]WDUJDPL Redaktor naczelny Tomasz Kurzacz tomasz.kurzacz@gmech.pl

4| Główny Mechanik Styczeń–Luty 2017

Wrocławski dystrybutor robotów współpracujących Universal

Robots – Encon-Koester, należący do grupy 1Encon, uzyskał status

Preferred Partner. Wyróżnienie zostało przyznane w oparciu

o wyniki sprzedażowe firmy w 2016 r. Encon-Koester jest drugim

partnerem w regionie Europy Środkowo-Wschodniej wyróżnionym

tym certyfikatem przez duńskiego producenta kobotów. Potwierdza

to wzrost zainteresowania elastycznymi robotami współpracujący-

mi w naszej części Europy.

Encon-Koester współpracuje z Universal Robots od 2015 r.

Wrocławska firma zajmuje się nie tylko dystrybucją, lecz także

wdrażaniem rozwiązań robotycznych, serwisem i kompleksowymi

szkoleniami oraz reprezentuje Universal Robots na targach i konfe-

rencjach branżowych. Encon-Koester aktywnie promuje automaty-

kę i robotykę wśród młodych ludzi, np. współorganizując z Poli-

techniką Wrocławską Europejski Tydzień Robotyki. Ponadto firma

dostarczyła robota współpracującego UR3 Politechnice Poznańskiej,

gdzie wykorzystywany jest on do badań naukowych dotyczących

użycia dłoni robotycznej.

– Prestiżowy certyfikat Preferowany Partner firmy Universal Robots,

lidera wśród innowacyjnych robotów współpracujących, jest dla nas

dużą nobilitacją i ma wymiar wielopłaszczyznowy. Z jednej strony ozna-

cza potwierdzenie naszego doświadczenia, zaangażowania i ogromnej

pracy całego zespołu w zakresie profesjonalnej obsługi oraz fachowego

doradztwa. Z drugiej strony – co bardzo istotne – pokazuje rosnące

zainteresowanie polskiego przemysłu i uczelni robotyką oraz potwierdza

korzyści płynące ze stosowania robotów współpracujących – podkreśla

Paweł Lewandowski, CEO firmy Encon-Koester.

Źródło: Universal Robots

Encon-Koester wyróżniony statusem Preferred Partner Universal Robots

Wrocławianie umieszczą na orbicie całą konstelację satelitów

i udostępnią gromadzone przez nie dane za pośrednictwem dedy-

kowanej platformy i aplikacji mobilnych. Pierwszym krokiem ma

być budowa fabryki satelitów na Dolnym Śląsku.

Konstelacja satelitów to nie tylko innowacyjny pomysł, ale

przede wszystkim technologicznie uzasadniona strategia – pod-

kreśla firma w komunikacie. W sieci znajdą się modułowe satelity

o różnych funkcjonalnościach: komunikacyjne, obrazujące,

spektrometryczne oraz badawcze. Maszyny będą różniły się za-

stosowaniem, jak również wielkością oraz rozmieszczeniem nad

powierzchnią Ziemi. Zostaną wyniesione na niskie orbity około-

ziemskie – do wysokości 500 km. Wyniesienia nastąpią w niewiel-

kich odstępach czasowych.

Ogromną zaletą chmury satelitów jest zapewnienie ciągłości

komunikacji między satelitami oraz obiektami a centrum sterowa-

nia. Co więcej – koszt produkcji nanosatelitów tworzących chmurę

jest zdecydowanie mniejszy, niż w przypadku wielofunkcyjnych

satelitów dużych rozmiarów.

Plan na polski kosmiczny biznes – fabryka satelitów i aplikacje mobilneW kosmosie znajdzie się kilkadziesiąt tysięcy satelitów SatRevo-

lution – stworzenie tak licznej konstelacji wymaga zbudowania

pierwszej polskiej fabryki kosmicznych maszyn, składającej się

z szeregu hal produkcyjnych i przystosowanych laboratoriów –

cleanroomów. Budowa wystartuje w ciągu najbliższych paru lat

– dokładny termin zależny jest od pozyskania źródeł finansowa-

nia. Baza produkcyjna będzie w dużej mierze zautomatyzowana,

jednak znaczna część procesu budowy satelitów wciąż odbywa

się ręcznie – co wiąże się z powstaniem nowych miejsc pracy dla

polskich specjalistów.

Dane pozyskane dzięki konstelacji satelitów umożliwią powsta-

nie aplikacji mobilnych, za pośrednictwem których użytkownicy

będą mogli przeglądać obrazy lub inne interesujące ich informacje

dotyczące wybranych miejsc na Ziemi w wybranym okresie. Poten-

cjał tego typu aplikacji jest ogromny. Dane przesłane z satelitów

są przydatne np. w rolnictwie – pozwalają określić rodzaj upraw,

stan nawodnienia czy ostrzec przed szkodnikami. Inne aplikacje

będą informować m.in. o warunkach meteorologicznych, korkach

na autostradach czy poziomie smogu. A wszystko to w czasie

rzeczywistym.

Platforma dla deweloperów i fanów inżynierii kosmicznejInformacje z satelitów SatRevolution będą agregowane na dedy-

kowanym portalu internetowym. Za pomocą udostępnionego API

(interfejs programistyczny aplikacji ang. Application Programming

Interface) deweloperzy będą mogli uzyskać dostęp do bazy danych,

chmury obliczeniowej oraz specjalnych algorytmów do obróbki

zdjęć. Narzędzia pozwolą im tworzyć nowe aplikacje wykorzystują-

ce dane gromadzone przez wrocławskie satelity.

SatRevolution szykuje również niespodziankę dla fanów inży-

nierii kosmicznej. Spółka umożliwi chętnym napisanie własnego

programu sterującego satelitą. Po szeregu testów kod programu

zostanie wysłany na satelitę i użytkownik będzie mógł zbierać wy-

brane dane z orbity okołoziemskiej. Wrocławscy specjaliści stworzą

odpowiedni przewodniki i udostępnią podstawowe moduły. Nowa-

torskie rozwiązanie pozwoli obejrzeć Ziemię prosto z kosmosu.

– W SatRevolution chcemy pokazać, że kosmos jest dla każdego na

wyciągnięcie ręki. Pozwoli na to nasz nowy portal oraz szereg aplikacji,

które szykujemy. Będzie to usługa globalna, jakiej do tej pory nie było.

Tak jak zapowiadaliśmy – nie poprzestaniemy na projekcie Światowida,

który jest już na ostatniej prostej i po przeprowadzonych testach będzie

czekał na swój kosmiczny wylot – zapewnia Grzegorz Zwoliński,

współzałożyciel SatRevolution.

Źródło: evertiq

SatRevolution wybuduje fabrykę satelitów

Z K

RA

JU I

ZE

ŚW

IAT

A

Page 7: nr 2017 - stepgroup-industry.eustepgroup-industry.eu/wp-content/uploads/2017/05/GM-1-2017-numer.pdf'62/87,216RGE\ZDMÆ VLØU´ZQROHJOH]WDUJDPL Redaktor naczelny Tomasz Kurzacz tomasz.kurzacz@gmech.pl

|5Główny Mechanik Styczeń–Luty 2017

Projektowanie komputerowe (Computer Aided Design – CAD) to:

• Możliwość wykonywania skomplikowanych obliczeń i ich modyfikacji na dowolnym etapie projektu

• Baza danych wszystkich szkiców• Eliminacja błędów powstałych z czynnika

ludzkiego• Lepsza analiza szczegółów technicznych

produktów przed wprowadzeniem do seryj-nej produkcji.RKB Bearings Industry, wyspecjalizowany

producent łożysk robionych na specjalne za-mówienie dla nietypowych zastosowań, używa również własnego specjalistycznego opro-gramowania, takiego jak RKB MTDS (Main Technical Data Sheet) (program do obliczania statycznych i dynamicznych współczynników obciążenia łożyska – odpowiada międzyna-rodowym standardom ISO 76:2006 oraz ISO 281:2007) oraz RKB RRLC (Rating Life Calculations) (wylicza przewidywaną długość życia dla zmodyfikowanego łożyska).

W procesie projektowania CAD kolej-nym krokiem jest modelowanie 3D każdego elementu łożyska i symulacja pracy złożonego modelu.

Główne zalety 3D CAD to:• Możliwość rozwoju skomplikowanych

podzespołów i przestudiowania interakcji pomiędzy ich elementami

• Obejście wysokiej złożoności obliczeń używanych na rysunkach 2D do analizy tolerancji poszczególnych komponentów

• Redukcja zapotrzebowania na prototypy, skutkująca długofalowym obniżeniem kosz-tów i czasu projektowania

• Możliwość przechowywania modeli 3D• Łatwy dostęp do wartościowych informacji

takich, jak: kubatura, centrum inercji, masa• Redukcja błędów ludzkich

• Bardzo dokładne rzuty 2D na dowolnym etapie projektowania

• Analiza modelu 3D w warunkach pracy metodą MES (Metodą Elementów Skoń-czonych).Biorąc pod uwagę szeroki zakres produko-

wanych łożysk i ich różne wersje konstrukcyjne i wymiarowe, RKB zdecydowało utrzymać po-dejście modelowania za pomocą parametrów, ponieważ pozwala ono na większą elastycz-ność projektowania. RKB używa CATIA V5, ciągle rozwijającego się oprogramowania, które oferuje szeroki zakres narzędzi projektowych oraz różne sposoby wyświetlania modeli.

Wiedza i ekspertyzy zdobyte przez Dział Badań i Rozwoju RKB pozwalają tworzyć niezawodne wysokiej jakości łożyska, nadające się do najbardziej wymagających aplikacji z uwzględnieniem wszystkich czynników, które mogą mieć wpływ na pracę łożyska. Firma RKB, istniejąca od 80 lat na świecie, wkracza na rynek polski, a jej przedstawicielstwem jest Step Group Industry.

Źródło: Materiały RKB Bearings – polskie tłumaczenie Step Group Industry

Analiza CAD w produkcji łożysk na specjalne zamówienia do nietypowych zastosowań

F I R M A P R E Z E N T U J E

Aby poprawić jakość, niezawodność i czas dostaw, producenci łożysk używają zaawansowanych narzędzi CAD 2D/3D, własnego oprogramowania oraz analizy MES.

Kocioł parowy

Kalander do produkcji papieru

Page 8: nr 2017 - stepgroup-industry.eustepgroup-industry.eu/wp-content/uploads/2017/05/GM-1-2017-numer.pdf'62/87,216RGE\ZDMÆ VLØU´ZQROHJOH]WDUJDPL Redaktor naczelny Tomasz Kurzacz tomasz.kurzacz@gmech.pl

6| Główny Mechanik Styczeń–Luty 2017

Z K

RA

JU I

ZE

ŚW

IAT

A

Wicepremier, minister rozwoju i finansów Mateusz Morawiecki

oraz wiceprezes GE John G. Rice podpisali porozumienie o współ-

pracy strategicznej pomiędzy Ministerstwem Rozwoju a General

Electric. Dokument jest potwierdzeniem wspólnych dążeń polskie-

go rządu i GEw budowaniu trwałego i długofalowego partnerstwa

pomiędzy rządem polskim a GE w obszarach zrównoważonej

energetyki i lotnictwa.

– Priorytetowym celem naszego rządu jest realne podnoszenie inno-

wacyjności polskiej gospodarki. Chcemy piąć się coraz wyżej w drabinie

wartości dodanej produktów i usług, zarówno tych wytwarzanych przez

rodzimych przedsiębiorców, jak i tych powstających w ścisłej współpracy

z inwestorami zagranicznymi oferującymi unikatowe wartości i możli-

wości rozwojowe. Przez 25

lat swojej dotychczasowej

działalności w Polsce, General

Electric udowodnił, że jest

przykładem partnera dla

polskiej gospodarki z najwyż-

szej półki nie tylko high-tech,

ale też najwyższej półki

wzajemnego zaufania i wiary

w potencjał polskiej myśli

technicznej. Wyrażam nie tyle

nadzieję, co przekonanie, że

następnych 25 lat naszego

strategicznego partnerstwa

będzie pełne jeszcze bardziej

owocnej współpracy, a pro-

dukty GE powstające w Polsce niejednokrotnie zrewolucjonizują świa-

towy przemysł, rozsławiając zarazem kompetencje i zdolności polskich

inżynierów – powiedział wicepremier.

Współpraca strategiczna będzie się również opierała na

wspieraniu rozwoju polskiej gospodarki, modernizacji przemysłu,

wdrażaniu innowacyjnych technologii czy wspieraniu polskiego

rynku pracy.

Wicepremier Mateusz Morawiecki podkreślił, że w rozmowach

z GE nie ukrywał, iż Polsce zależy, aby u nas powstały projekty

wysoko zaawansowane i zintegrowane z łańcuchem produktów,

dostaw i usług GE, bo ta firma ma charakter globalny. Dodał, że

w czwartek zarysowano pewną wspólną wizję przyszłości, a jed-

nym z elementów tej wizji jest usytuowanie w Polsce wspólnego

przedsięwzięcia GE i Lufthansy w Środzie Śląskiej pod Wrocławiem.

GE Aviation i Lufthansa Technik ogłosiły w grudniu 2016 roku,

że zbudują wspólnie w Środzie Śląskiej centrum serwisowania

silników lotniczych; wartość inwestycji wyniesie 250 mln euro

i przyczyni się do powstania ok. 600 nowych miejsc pracy.

Komunikat GEZawarcie porozumienia o współpracy strategicznej pomiędzy

Ministerstwem Rozwoju a General Electric zainaugurowało

jubileuszowy rok 25-lecia działalności GE w Polsce. Sygnowanie

dokumentu jest potwierdzeniem wspólnych dążeń polskiego rządu

i GE zmierzających do wspierania rozwoju polskiej gospodarki,

modernizowania przemysłu, realizowania bieżących i nowych

inwestycji, wdrażania innowacyjnych technologii oraz wspierania

polskiego rynku pracy.

Do uroczystego podpisania porozumienia o współpracy

strategicznej doszło 26 stycznia w Warszawie, w siedzibie EDC

– Engineering Design Center – największego w Europie centrum

projektowego, będącego wspólnym przedsięwzięciem Instytutu

Lotnictwa i General Electric. Sygnatariuszy reprezentowali Mateusz

Morawiecki, Wicepremier, Minister Rozwoju i Finansów, oraz John

G. Rice, Wiceprezes GE.

John G. Rice, Wiceprezes GE: – Dzisiejsze porozumienie podkreśla

znaczenie i wartość naszych inwestycji oraz biznesowej obecności w Pol-

sce. W tym roku obchodzimy 125-lecie GE i 25-lecie GE w Polsce – ideal-

na synergia i zbieżność czasu – a podpisane porozumienie przygotowuje

grunt d o dalszej współpracy między GE a rządem polskim.

Głównym celem współ-

pracy strategicznej wyra-

żonym w podpisanym poro-

zumieniu jest zbudowanie

trwałego i długofalowego

partnerstwa pomiędzy

rządem polskim a GE w ob-

szarach zrównoważonej

energetyki i lotnictwa. Jego

realizacja ma się odby-

wać w ramach otwartego

dialogu pomiędzy stronami,

opartego na wzajemnym

zaufaniu i przewidywalno-

ści. Stabilność i trwałość

wprowadzanych rozwiązań

będzie możliwa dzięki wykorzystywaniu tworzonych przez GE cen-

trów badawczo-rozwojowych i wdrażanych w lokalnych fabrykach

zaawansowanych, innowacyjnych technologii. GE konsekwentnie

od 25 lat inwestuje w polskich pracowników, wspierając ich rozwój,

otwierając na nowoczesne technologie i tworząc miejsca pracy

w krajowych fabrykach, których produkty eksportowane są do

odbiorców na całym świecie.

Obok deklaracji woli bliskiej współpracy, uczestnicy porozumie-

nia wyrazili także zamiar realizowania projektów w zakresie badań

i rozwoju z udziałem polskich instytucji edukacyjnych i ośrodków

badawczych. GE zadeklarowało chęć do podjęcia działań zapewnia-

jących rzeczywisty transfer rozwiązań technologicznych do Polski

oraz integrację działań pomiędzy swymi zakładami produkcyjnymi

a krajowymi ośrodkami badań i rozwoju.

Jeden z punktów porozumienia odniósł się również do kwestii

zwiększenia udziału lokalnych dostawców, w szczególności z sekto-

ra MSP, w globalnym łańcuchu dostaw GE. Uwzględniając w pełni

specyfikę branży, ścisłe wymagani a jakościowe i regulacje prawne,

jak również czynniki związane z efektywnością kosztową oraz za-

chowując pełną zgodność z unijnymi i krajowymi zasadami doty-

czącymi konkurencji, GE wyraziło wolę do kontynuowania wzrostu

zaangażowania polskich przedsiębiorców w swój łańcuch dostaw.

Podpisanie porozumienia o współpracy strategicznej inaugu-

ruje jubileusz 25-lecia obecności GE w Polsce. Firma jako jedna

z pierwszych korporacji międzynarodowych, aktywnie uczestni-

czyła w transformacji polskiej gospodarki po 1989 r. Ćwierć wieku

intensywnej działalności, realizowania inwestycji, wdrażania no-

woczesnych technologii i wspierania rozwoju kompetencji polskiej

Ministerstwo Rozwoju podpisało porozumienie o strategicznej współpracy z GE

Page 9: nr 2017 - stepgroup-industry.eustepgroup-industry.eu/wp-content/uploads/2017/05/GM-1-2017-numer.pdf'62/87,216RGE\ZDMÆ VLØU´ZQROHJOH]WDUJDPL Redaktor naczelny Tomasz Kurzacz tomasz.kurzacz@gmech.pl

|7Główny Mechanik Styczeń–Luty 2017

Więcej na www.gmech.pl

kadry spowodowało , że GE jest jednym z kluczowych partnerów

dla rozwoju polskiej gospodarki.

Firma, która dokładnie 125 lat temu zawiązała się w Stanach

Zjednoczonych, lokalnie mocno wpisała się w ekonomiczny krajo-

braz i silnie związała z polską gospodarką. Aktualnie GE zatrudnia

w Polsce około 6500 osób . Do Grup y GE należą m.in.: 3 fabryki

specjalizujące się w produkcji wyrobów elektrycznych (w Kłodzku,

Łodzi i Bielsku-Białej), 2 fabryki GE Aviation (Dzierżoniów i Bielsko

– Biała) i 3 zakłady GE Power (zakład produkcji turbin i odlewnia

w Elblągu oraz zakład produkcji generatorów we Wrocławiu). Od

1992 roku firma zainwestowała w Polsce 670 mln USD, a roczne

wydatki na badania i rozwój wynoszą około 100 mln USD.

GE dostarcza nowatorskie rozwiązania i zaawansowaną techno-

logię, która powstaje w Polsce. Generatory pochodzą z fabryki we

Wrocławiu, turbiny z Elbląga, a rozdzielnice mocy z Bielska Białej.

Nie tylko produkowany sprzęt, ale również wypracowany przez lo-

kalne zakłady GE kapitał wspiera polską gospodarkę. W przypadku

realizowanej aktualnie rozbudowy Elektrowni Opole, największej

inwestycji w sektorze energetycznym po 1989 r., ponad 75 proc.

wydatków ponoszonych na ten projekt przez GE pozostaje w Polsce.

Nie bez powodu również na miejsce podpisania porozumienia

została wybrana warszawska siedziba Engineering Design Center

(EDC), będącego największym w Europie centrum projektowym.

EDC powstało w 2000 r. jako partnerstwo publiczno-prywatne –

wspólne przedsięwzięcie Instytutu Lotnictwa i General Electric.

Dziś EDC to zespół 2000 osób, w tym 1800 inżynierów, pracujących

na co dzień w ośmiu światowej klasy laboratoriach, posiadają-

cych unikatowe w skali międzynarodowej kompetencje w wielu

obszarach technologicznych, tj. lotnictwo, wytwarzanie i konwersja

energii, wydobycie i przesył ropy i gazu czy przemysłowy druk 3D.

Pracujący w EDC polscy inżynierowie są specjalistami najwyż-

szej klasy, docenianymi na całym świecie. Prowadzą kompleksowe

projekty związane z najnowocześniejszymi urządzeniami dla

różnych gałęzi przemysłu, w tym lotnictwa i energetyki. Wśród

kluczowych osiągnięć należy wymienić najnowsze silniki lotnicze

ATP i GEnx (GE Aviation), efektywne turbiny (GE Power, GE Oil &

Gas) oraz instalacje do wydobycia ropy i gazu z dna morskiego (GE

Oil & Gas). Talent i potencjał polskich inżynierów z EDC został d

ostrzeżony i doceniony przez GE . Firma po raz pierwszy w historii

zdecydowała się pozostawić w Polsce własność intelektualną doty-

czącą elementów silnika ATP projektowanych w EDC , zapewniając

tym samym bezpośredni nadzór nad pracami w ramach kompe-

tencji lokalnych. Jest to decyzja bez precedensu, która potwierdza

uznanie dla polskich inżynierów i pierwszorzędne znaczenie EDC

w globalnej przemysłowo – intelektualnej sieci GE.

Na uwagę zasługuje fakt, że projekty są prowadzone w War-

szawie już od fazy koncepcyjnej i to polscy inżynierowie kierują

wieloma pracami. EDC rozwija także potencjał technologiczny

polskiej inżynierii ściśle współpracując z uczelniami technicznymi

(partnerstwo strategiczne z Politechniką Warszawską, 3 współtwo-

rzenie kierunku uczelnianego z Politechniką Gdańską). Eksperci

techniczni z EDC są również prowadzącymi i konsultantami przy

kontraktach GE w kraju i całej Europie, gdzie mają możliwość

korzystać z polskich dostawców komponentów i usług, promując

polskie technologie poza granicami kraju

Źródło: MR, GE

Page 10: nr 2017 - stepgroup-industry.eustepgroup-industry.eu/wp-content/uploads/2017/05/GM-1-2017-numer.pdf'62/87,216RGE\ZDMÆ VLØU´ZQROHJOH]WDUJDPL Redaktor naczelny Tomasz Kurzacz tomasz.kurzacz@gmech.pl

8| Główny Mechanik Styczeń–Luty 2017

Z K

RA

JU I

ZE

ŚW

IAT

A Targi INDUSTRYmeeting – innowacyjne technologie i rozwiązania przemysłoweWiosną 2017 roku zapraszamy Państwa do Centrum Targowo-Kon-

ferencyjnego Expo Silesia w Sosnowcu na nowe wydarzenie – Targi Technologii Przemysłowych INDUSTRYmeeting. Ten unikatowy

projekt dedykowany innowacyjnym produktom i rozwiązaniom

odbędzie się w dniach 28 lutego – 2 marca 2017r.

Aglomeracja śląska to niezaprzeczalnie największy rynek prze-

mysłowy w Polsce. Zlokalizowanie INDUSTRYmeeting w centrum

aglomeracji, to niezaprzeczalny atut tych targów. To właśnie tu, na

południu kraju, liderzy rynku posiadają swoje kluczowe zakłady

produkcyjne: maszynowe, motoryzacyjne, związane z techniką

grzewczą i instalacyjną czy urządzeniami AGD.

W Expo Silesia od lat z sukcesem realizowane są specjalistyczne

targi branżowe, jak np. TOOLEX czy ExpoWELDING. Swoje bogate

doświadczenie organizacyjne zespół Expo Silesia tym razem wyko-

rzystuje tworząc nową formułę targów dedykowanych kluczowym

technologiom przemysłowym obejmującym: cięcie, szlifowanie,

wykrawanie, lutowanie i zgrzewanie, technologie kompozytowe

i pomiarowe, pneumatykę, automatykę i hydraulikę oraz BHP,

utrzymanie ruchu i badania nieniszczące. Zestawienie powyższych

branż sprawia, że INDUSTRYmeeting to doskonała platforma wy-

miany informacji, doświadczeń i opinii, która

zapewni Wystawcom nie tylko możliwość

spotkań z obecnymi i potencjalnymi klien-

tami, ale również sprzyjać będzie pozyskaniu nowych zamówień.

A wszystko to w zintegrowanej przestrzeni i terminie. Niskie koszty

udziału w wydarzeniu, zlokalizowanym w sercu polskiego przemy-

słu sprawiają, że w INDUSTRYmeeting warto wziąć udział!

Targi INDUSTRYmeeting zostaną wzbogacone o specjalną

STREFĘ KONSULTACYJNO-SEMINARYJNĄ. Dzięki niej wydarzenie

to stanie się doskonałą okazją do pogłębienia fachowej wiedzy

w gronie specjalistów. Natomiast przyszłym transakcjom z pew-

nością sprzyjać będzie STREFA POKAZOWA, gdzie potencjalnym

klientom zostaną zaprezentowane maszyny w ruchu, z wykorzysta-

niem 100% ich możliwości – tak, jak gdyby pracowały w zakładzie

produkcyjnym.

Do odwiedzenia INDUSTRYmeeting spore grono specjalistów

zachęcą zapewne liczne wydarzenia towarzyszące targom. Jednym

z ważniejszych będzie organizowany przez firmę 3M Ogólnopolski

Finał Starcia Szlifierzy. To pierwsze w Polsce zawody w szlifowa-

niu, które powstały z myślą o grupie zawodowej szlifierzy. Po raz

pierwszy będą oni mieli okazję zaprezentować swoje umiejętności

na szerokim forum i zmierzyć się z innymi specjalistami tej branży

w walce o tytuł Mistrza Szlifowania 3M. Ale Starcie Szlifierzy to

również miejsce wymiany doświadczeń, nawiązania nowych kon-

taktów w branży.

Podczas targów niezwykle ciekawie zapowiada się również semi-

narium pt. „Materiały kompozytowe w motoryzacji”, czy Akademia

Szlifowania KLINGSPOR.

Organizatorzy do odwiedzenia INDUSTRYmeeting zapraszają

kadrę zarządzającą i inżynierską w zakładach przemysłowych, dy-

rektorów technicznych i wykonawczych, specjalistów i techników

w zakładach przemysłowych, osoby odpowiedzialne za zarządzanie

strategiczne w firmie, osoby odpowiedzialne za procesy technolo-

giczne i techniczne w zakładach przemysłowych, specjalistów ds.

planowania produkcji czy pracowników naukowych.

www.industrymeeting.pl

Wkopanie kamienia węgielnego pod budowę zakładu firmy R&D TechW dniu 24 stycznia dokonano uroczystego wkopania kamienia

węgielnego pod budowę zakładu firmy R&D Tech.

Spółka prowadziła dotychczas działalność wyłącznie usługowo-

-handlową, prowadząc sprzedaż maszyn i urządzeń głównie zagra-

nicznych producentów. Doświadczenie oraz zaplecze kapitałowe

i intelektualne pozwoliły obecnie na poszerzenie charakteru pro-

wadzonej działalności o działalność produkcyjną. Spółka zamierza

bowiem docelowo projektować oraz wytwarzać kompletne ciągi

technologiczne w segmencie branży, w której działała dotychczas.

W ramach nowego projektu na terenie Strefy Aktywności

Gospodarczej powstanie zakład projektowania, produkcji i dostar-

czania małych maszyn, jak i linii produkcyjnych do obróbki profili

z PCV, aluminium i stopów lekkich wykorzystywanych w procesie

produkcji stolarki otworowej, jak i fasad. Odbiorcami towarów

produkowanych przez spółkę będą w założeniu obecni odbior-

cy, którzy są zainteresowani nowszymi maszynami oraz liniami

technologicznymi, a także nowi odbiorcy, którzy posiadają potrzebę

uzupełnienia swojego parku maszynowego i technologicznego

o nowe rozwiązania.

Inwestycja zostanie zrealizowana do końca sierpnia 2017 r.

Planuje się zatrudnienie dodatkowych 20 osób.

Źródło: Lubuski Park Przemysłowo-Technologiczny

Page 11: nr 2017 - stepgroup-industry.eustepgroup-industry.eu/wp-content/uploads/2017/05/GM-1-2017-numer.pdf'62/87,216RGE\ZDMÆ VLØU´ZQROHJOH]WDUJDPL Redaktor naczelny Tomasz Kurzacz tomasz.kurzacz@gmech.pl

|9Główny Mechanik Styczeń–Luty 2017

Więcej na www.gmech.pl

Lizbona gospodarzem światowego finału Global Challenge – The Fresh Connection 2017Zachwycająca stolica Portugalii będzie gościć najlepsze druży-

ny rozgrywek krajowych zawodów Global Challenge – The Fresh

Connection we wrześniu 2017 r. Oprócz tytułu mistrza świata,

triumfatorzy światowego finału zostaną nagrodzeni kursem SCM

na Massachusetts Institute of Technology (MIT) w Bostonie. Jednak

zanim dojdzie do ostatecznej rozgrywki, pod koniec marca 300

drużyn, czyli łącznie 1200 zawodników rozpocznie kilkutygodniową

rywalizację sprawdzając swoją wiedzę z dziedziny zarządzania

łańcuchem dostaw w kolejnych etapach turnieju.

W zawodach biorą udział czteroosobowe zespoły. Każdy w ze-

spole ma przypisaną rolę reprezentując jeden z pionów firmy:

zakupy, operacje, sprzedaż i łańcuch dostaw. Rozgrywka toczy się

w oparciu o symulator, w którym zarządza się wirtualnym przed-

siębiorstwem. Zupełnie jak w rzeczywistości, zrozumienie połączeń

pomiędzy poszczególnymi funkcjami oraz współpraca stanowią

elementy sukcesu całego przedsiębiorstwa, a więc i sukcesu

w rozgrywce. O zwycięstwie decyduje wygenerowanie najlepszego

wskaźnika zwrotu z inwestycji (ROI).

Turniej jest podzielony na trzy etapy. Pierwszy z nich, zaczy-

nający się 27 marca i trwający do 14 kwietnia, to tzw. Remote

Sessions, sesje treningowe, w których uczestnicy mogą przetestować

symulator i podejmować decyzje bez wpływu na końcowy rezultat

zawodów. Jednak od 24 kwietnia zaczynają się prawdziwe sportowe

emocje. Drugi etap to Global Challenge Rounds, czyli rozgrywki kra-

jowe, w których stawką jest udział w światowym finale. Wtedy już

każda decyzja liczy się do ostatecznego wyniku. Zakończenie tego

etapu następuje 2 czerwca, a 5 czerwca, ogła-

szane są jego wyniki. Drużyna z największym

współczynnikiem ROI pojedzie w do Lizbony,

by 28 września zmierzyć się z najlepszymi z całego świata.

Symulator The Fresh Connection to bardzo zaawansowane

narzędzie wykorzystywane do szkoleń. Precyzyjnie oddaje funkcjo-

nowanie firmy produkcyjnej, a także procesy zachodzące w łańcu-

chu dostaw. Czas w TFC biegnie szybciej, kilka lat funkcjonowania

firmy jest odtworzonych w krótkim okresie, dzięki czemu można

przyjrzeć się rezultatom decyzji, których konsekwencje w świecie

rzeczywistym mogą się rozłożyć na kilka lat. Symulator daje moż-

liwość sprawdzenia scenariuszy, których w realnym środowisku nie

można by było przeprowadzić.

Dla polskich drużyn będzie to czwarta edycja zawodów Global

Challenge – The Fresh Connection. W 2014 i 2016 w finałach

światowych reprezentowali nas przedstawiciele firmy SPX Flow

Technology z Bydgoszczy. W 2015 były to pracownicy firm PKN

Orlen oraz PepsiCo Frito Lay. Ci drudzy zastąpili z „dziką kartą”

drużynę z innego państwa, która musiała niespodziewanie odwołać

swój udział. Występ w finale zespołu PepsiCo Frito Lay był możliwy

dzięki wysokiemu, piątemu na świecie wynikowi osiągniętemu

w kwalifikacjach.

Podróż oraz pobyt drużyny w Lizbonie, która wygra krajowe

eliminacje, są pokrywane przez polskiego przedstawiciela organiza-

tora, firmę MPM Productivity Management.

www.scmteam.pl

Page 12: nr 2017 - stepgroup-industry.eustepgroup-industry.eu/wp-content/uploads/2017/05/GM-1-2017-numer.pdf'62/87,216RGE\ZDMÆ VLØU´ZQROHJOH]WDUJDPL Redaktor naczelny Tomasz Kurzacz tomasz.kurzacz@gmech.pl

10| Główny Mechanik Styczeń–Luty 2017

Z K

RA

JU I

ZE

ŚW

IAT

A

Prezydent Andrzej Duda uczestniczył 20 stycznia br. w urucho-

mieniu nowych i przyjaznych środowisku naturalnemu instalacji

w KGHM.

Dzięki instalacji, której głównym elementem jest piec zawiesi-

nowy, niższe będą koszty produkcji miedzi oraz emisja szkodliwych

dla środowiska gazów. Inwestycja w Hucie Miedzi Głogów koszto-

wała ponad 2,5 mld zł. Prezes KGHM Polska Miedź Radosław Doma-

galski-Łabędzki ocenił, że inwestycją tą KGHM wkracza w nową erę

działalności.

Prezydent wyraził nadzieję, że dzięki tego typu wydarzeniom

Polska stanie się realnym konkurentem gospodarczym na rynku

międzynarodowym nie tylko dzięki niskim kosztom pracy.

– Ta niezwykle nowoczesna instalacja praktycznie 10-krotnie ogra-

nicza emisję pyłów w stosunku do tego, co do tej pory było w piecach

szybowych – powiedział prezydent Duda. – Jeżeli zsumujemy i porów-

namy jej bezpieczeństwo dla środowiska naturalnego w porównaniu

z tym, co było do tej pory, to – jak Pan Dyrektor mi dzisiaj powiedział –

mniej więcej pięciokrotnie poprawia się ekologiczność tych instalacji wy-

topu miedzi w stosunku do tego, co było niedawno. Wszyscy wiemy, jak

trudna jest dzisiaj sytuacja w wielu miastach, gdzie jest zapylenie, które

szkodzi ludziom, które powoduje także i śmierć. Nowoczesna instalacja

także i pod tym względem dokonuje skokowego kroku naprzód.

Źródło: KPRP

Prezydent Andrzej Duda uczestniczył w uroczystym uruchomieniu nowej instalacji w KGHM

ABB modernizuje magazyn gazu, który zwiększy bezpieczeństwo energetyczne PolskiKawernowy Podziemny Magazyn Gazu (KPMG) Mogilno to drugi co

do wielkości podziemny magazyn gazu PGNiG SA. Technologie ABB

pozwolą poprawić jego niezawodność i wydajność – firma zmoder-

nizowała układ sprężania powietrza, a także system zarządzania

magazynem, który dodatkowo objęła serwisem prewencyjnym.

Po zakończeniu wieloletniego procesu inwestycji KPMG Mogilno

zwiększyło swoją pojemność czynną z 407 mln m3 do 586 mln m3

gazu wysokometanowego.

Podziemne magazyny gazu składują nadwyżki gazu w okresie

letnim, a w okresie zimowym uzupełniają system gazowniczy. Do-

datkowo, KPMG Mogilno pełni rolę dostawcy dla odbiorców, którzy

potrzebują stosunkowo dużej ilości gazu w krótkim czasie. Maga-

zyn jest więc ważnym punktem na mapie krajowej sieci przesyło-

wej gazu, a układ sprężania powietrza jest jednym z najważniej-

szych elementów eksploatacyjnych obiektu. Sprężone powietrze

zasila bowiem całą automatykę oraz turbiny gazowe.

Oczekiwania inwestora związane z projektem modernizacji

układu sprężania oznaczały wymianę wszystkich urządzeń na

najnowocześniejsze i zdecydowanie bardziej wydajne. Demontaż

starych urządzeń i posadowienie nowych było dużym wyzwa-

niem, ponieważ inwestor wydał zgodę na jednorazowe wyłączenie

systemu na zaledwie 12 godzin. W tym czasie ze starych urządzeń

należało zbudować tymczasową instalację przygotowania powie-

trza, zlokalizowaną poza stacją, by zwolnić miejsce dla nowych

urządzeń. Poza kilkunastogodzinnym wyłączeniem nie było przerw

w dostawie sprężonego powietrza.

W 2015 roku ABB zmodernizowała na tym obiekcie rozproszo-

ny system sterowania, który zainstalowała kilka lat wcześniej.

Rozbudowany system 800xA został przygotowany do znacznie

większej wydajności magazynu. Już po zakończeniu prac spółka

objęła system serwisem prewencyjnym, umowa została podpisana

na dwa lata.

System 800xA steruje całym procesem technologicznym: zatła-

czaniem gazu do kawern lub – w zależności od potrzeby – przeka-

zywaniem do gazociągów. – Umowa obejmuje serwis systemu 800xA

oraz systemu zabezpieczeń ESD – HIPPS, sprawdzenie i ewentualną

kalibrację czujników oraz sygnalizatorów współpracujących z tymi

systemami z przeglądami prewencyjnymi i dostawą części zamiennych.

Jednocześnie jesteśmy zobowiązani do reakcji na zgłoszenie usterki/awa-

rii w ciągu 48 godzin – mówi Michał Okrojek, odpowiedzialny w ABB

za sprzedaż serwisu w przemyśle chemicznym, ropy i gazu.

Źródło: ABB

Page 13: nr 2017 - stepgroup-industry.eustepgroup-industry.eu/wp-content/uploads/2017/05/GM-1-2017-numer.pdf'62/87,216RGE\ZDMÆ VLØU´ZQROHJOH]WDUJDPL Redaktor naczelny Tomasz Kurzacz tomasz.kurzacz@gmech.pl

Więcej na www.gmech.pl

Aż trzech nowych inwestorów zewnętrznych pozyskała Gmina

Opole Lubelskie jeszcze w 2016 roku. Dopiero teraz jednak inwesty-

cje te są tak zaawansowe, że można o nich mówić głośno.

– Możemy już śmiało stwierdzić, że pierwszy rok działalności

Centrum Obsługi Inwestora przynosi realne i wymierne korzyści. Dzięki

sprawnemu działaniu i dobrej współpracy z inwestorami doprowadzi-

liśmy do sprzedaży ponad 6 hektarów gruntów, a sprzedaż kolejnych

gruntów jest aktualnie finalizowana. Na tych terenach w 2017 roku

powstaną trzy duże zakłady produkcyjne, a co za tym idzie kilkadziesiąt

nowych miejsc pracy dla mieszkańców – mówi Dariusz Wróbel – Bur-

mistrz Opola Lubelskiego.

Firmy o których mówi burmistrz to Algaenautic Sp. z o.o.,

Abopart i Makofrost. Priorytetem i misją firmy Algaenautic Sp.

z o.o. jest wyszukiwanie nowatorskich rozwiązań proekologicznych,

których wdrożenie możliwe będzie w Polsce i na świecie. Dokładne

badania i analizy pozwoliły wyspecjalizować się firmie w zakresie

opracowywania innowacyjnej technologii pozyskiwania i wyko-

rzystania alg. Firma zajmuje się także opracowywaniem i testowa-

niem optymalnych metod hodowli alg oraz projektowaniem modeli

ekonomicznych i ich implementacją w różnych gałęziach przemy-

słu. Z kolei firma Abopart – to jedyny w Polsce producent ścian mo-

bilnych w technologii niemieckiej firmy abopart Viol und Partner

GmbH & Co.K. Produkuje systemy mobilnych ścian działowych,

ścian przesuwnych, akustycznych i szklanych. Jest w tej dziedzi-

nie liderem na rynku polskim. Firma Makofrost działa w branży

przetwórstwa owocowo-warzywnego. W pierwszej fazie wszystkie

trzy firmy łącznie utworzą kilkadziesiąt miejsc pracy, a docelowo

po rozwinięciu działalności, w perspektywie kilku najbliższych

lat będzie ich ponad 100. Firma Algaenautic planuje wybudować

budynki produkcyjne na obszarze 42 000 m2 oraz pomieszczenia

biurowe na 2000 m2. Abopart planuje wybudowanie budynków

o powierzchni ok. 1300 m2 .

Nowi inwestorzy to efekt wielu skoordynowanych ze sobą dzia-

łań jakie gmina prowadzi od kilku już lat. Jako ich początek można

wskazać uchwalenie w 2014 roku Studium Uwarunkowań i Kie-

runków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Opole Lubel-

skie w obszarze administracyjnym miasta a następnie wszczęcie

procedury i uchwalenie Planu Zagospodarowania Przestrzennego

Miasta w południowo – wschodniej części Opola Lubelskiego, przy

ulicy Owocowej. Pierwszy dokument musi posiadać każda gmina,

ale drugi dokument nie jest obowiązkowy. Gmina Opole Lubelskie

zdecydowała się na przeprowadzenie całej procedury i uchwalenie

planu, co w sposób zdecydowany skraca potencjalnym inwestorom

cały proces inwestycyjny. Dzięki temu dokumentowi duże tereny

rolne położone w południowo-wschodniej części miasta, przy ul.

Owocowej i w niedalekiej odległości od DW 747, dotąd niewykorzy-

stywane, stały się terenami objętymi w planie kategorią produkcja

i usługi co oznacza, że możliwe jest na nich wybudowanie zakła-

dów produkcyjnych.

Źródło: Opole Lubelskie

Trzech inwestorów w Opolu Lubelskim

Page 14: nr 2017 - stepgroup-industry.eustepgroup-industry.eu/wp-content/uploads/2017/05/GM-1-2017-numer.pdf'62/87,216RGE\ZDMÆ VLØU´ZQROHJOH]WDUJDPL Redaktor naczelny Tomasz Kurzacz tomasz.kurzacz@gmech.pl

12| Główny Mechanik Styczeń–Luty 2017

Z K

RA

JU I

ZE

ŚW

IAT

A

Producent sprzętu gospodarstwa domowego zamierza skoncentro-

wać produkcję suszarek w Łodzi. Polska fabryka będzie wytwa-

rzać produkty na potrzeby regionu EMEA (Europa, Bliski Wschód

i Afryka).

W ramach restrukturyzacji Whirlpool planuje w 2018 roku

zamknięcie francuskiego zakładu w Amiens. Produkcja ma być

wygaszana stopniowo, a pracę straci tam 500 osób. Firma poinfor-

mowała, że produkcja dla klientów z Wielkiej Brytanii będzie się

odbywać w brytyjskim zakładzie w Yate, natomiast dostawy dla

klientów spoza Wielkiej Brytanii będą realizowane w łódzkiej fabry-

ce Whirlpool. Koszty związane z restrukturyzacją oceniane są na

88 mln USD – podaje Reuters.

Whirlpool w 2015 roku sfinalizował przejęcie firmy Idesit.

W tym samym roku amerykański producent ogłosił plany inwesty-

cyjne dotyczące wrocławskiego zakładu, który ma być największą

w regionie EMEA fabryką lodówek wolnostojących. Firma infor-

mowała wówczas, że zainwestuje w Polsce ponad 235 mln EUR

w ciągu 4 lat, z czego połowa ma trafić do Wrocławia. W tym roku

Whirlpool uruchomi we Wrocławiu centrum badawczo-rozwojowe.

Źródło: evertiq

Łódź stanie się centrum produkcji suszarek Whirlpoola PARTNERZY STRATEGICZNI

PARTNERZY

PRIVATE TAILORING PARTNER PARTNERZY LOGISTYCZNI

Zmieniamy oblicze produkcji

[email protected] tel. +48 22 379 29 21 www.forumprodukcji.pl

5-6 kwietnia 2017 r. Hotel Westin, WarszawaEkologiczne ciepło dla Poznania z fabryki Volkswagena

Ponad 30 budynków, w tym szpital HCP, będzie ogrzewanych cie-

płem odzyskanym z procesów przemysłowych. To efekt trzyletniej

współpracy Odlewni Volkswagen Poznań wraz z firmą Veolia Ener-

gia Poznań. Odzyskane dzięki technologii firmy Atlas Copco ciepło,

zamiast do atmosfery trafi do sąsiadujących z Odlewnią obiektów.

Jest to prawdopodobnie pierwszy przypadek odzysku ciepła z pro-

cesów przemysłowych na potrzeby ogrzewania miejskiego w naszej

części Europy.

Wdrożone rozwiązanie oznacza obniżenie produkcji dwutlen-

ku węgla o 2014 ton rocznie. Dodatkowym atutem tej współpracy

jest też oszczędność 17 milionów litrów wody (to odpowiada

rocznemu zużyciu przez 80 czteroosobowych rodzin) oraz blisko

40 000 GJ zaoszczędzonej energii, co z kolei oznacza mniejsze

zapotrzebowanie na spalanie paliwa w Elektrociepłowni Karolin

oraz zmniejszenie lokalnej emisji CO2 o ponad 1000 ton rocznie.

A wszystko to efekt innowacyjnej koncepcji, pozwalające na prze-

prowadzenie ciepła emitowanego przez sprężarki w Odlewni VW

poprzez węzeł cieplny Veolii bezpośrednio do miejskiego systemu

ciepłowniczego.

– Otwarty dziś moduł rekuperacji ciepła jest jednym z wielu działań

Volkswagen Poznań na rzecz ochrony środowiska i najbliższego sąsiedz-

twa naszych czterech zakładów produkcyjnych – mówi Jens Ocksen,

prezes Zarządu Volkswagen Poznań. – Dzięki temu projektowi ciepło

technologiczne powstającego w wyniku procesów odlewniczych może być

dalej wykorzystane przez naszych sąsiadów. Dodatkowo jest to dosko-

nały przykład współpracy oraz zaangażowania pracowników Volkswa-

gen Poznań oraz naszych partnerów – dodaje Jens Ocksen.

Pomysł wykorzystania ciepła odpadowego z procesu produkcji

sprężonego powietrza narodził się w 2011 roku. Warto pamiętać, że

wytwarzanie sprężonego powietrza jest bardzo energochłonnym

procesem – aż 80% energii elektrycznej pobieranej przez sprężar-

ki jest zamieniane na energię cieplną i przekazywane w postaci

podgrzanej wody do ochłodzenia. Wykorzystywanie właśnie tej

podgrzanej wody – zamiast jej schłodzenia – i odzyskanie z niej

energii przyświecało pomysłodawcom projektu. Zadanie nie na-

leżało jednak do łatwych. Po intensywnych, trwających dwa lata

pracach koncepcyjnych oraz wykonawczych udało się wdrożyć

rozwiązanie pozwalające na odzysk ciepła i wprowadzenie do

miejskiego systemu. W ramach projektu powstały m.in. dwa węzły

ciepłownicze oraz blisko 2 km rurociągów o objętości kilkunastu

metrów sześciennych.

– Odzysk ciepła z przemysłu i skierowanie go bezpośrednio do od-

biorców ciepła systemowego w mieście doskonale wpisuje się promo-

waną przez polski rząd i realizowaną przez Veolię koncepcję budowa-

nia gospodarki o obiegu zamkniętym – wyjaśnia Gérard Bourland,

Dyrektor Generalny Grupy Veolia w Polsce. – Ponadto ten projekt

zawiera w sobie wszystkie te wartości, które są dla Veolii najważniejsze,

jest realizowany w partnerstwie z klientem, ma charakter innowacyjny

i jest efektywny energetycznie, a dodatkowo ma pozytywny wpływ na

środowisko naturalne. Chcemy, aby pionierskie rozwiązanie, które Veolia

wypracowała z Volkswagenem i pozostałymi partnerami projektu, stały

się naszą referencją, którą będziemy odwzorowywać we wszystkich

naszych systemach ciepłowniczych – dodaje Bourland.

Dla Odlewni to kolejny krok na rzecz ekologicznej produkcji. Od

2010 roku Odlewnia VWP uczestniczy w koncernowym programie

Think Blue Factory. Jego założeniem jest redukcja emisji dwu-

tlenku węgla poprzez zmniejszenie zużycia energii, zmniejszenie

zużycia wody, redukcja lotnych związków organicznych a także

ograniczenie wytwarzania odpadów o 25% na każdą wyproduko-

wana część do 2018 roku. Odlewnia VWP od wielu lat współpra-

cuje , także z lokalną społecznością. – Nasi pracownicy w minionym

roku uczestniczyli w wielu programach ekologicznych, między innymi

w akcji zarybiania Warty, zagospodarowaniu ogródków wokół drzew

przyulicznych na Wildzie, na stałe też prowadzimy dialog sąsiedzki

z mieszkańcami dzielnicy – wymienia Mirco Wollenstein, Dyrektor

Odlewni VWP.

Jak podkreślają przedstawiciele Volkswagena i Veolii, inwestycja

w odzyskiwanie ciepła może być impulsem do dalszego wspólnego

działania w podobnych projektach, służących mieszkańcom Pozna-

nia oraz środowisku.

Źródło: Volkswagen Poznań

Page 15: nr 2017 - stepgroup-industry.eustepgroup-industry.eu/wp-content/uploads/2017/05/GM-1-2017-numer.pdf'62/87,216RGE\ZDMÆ VLØU´ZQROHJOH]WDUJDPL Redaktor naczelny Tomasz Kurzacz tomasz.kurzacz@gmech.pl

|13Główny Mechanik Styczeń–Luty 2017

PARTNERZY STRATEGICZNI

PARTNERZY

PRIVATE TAILORING PARTNER PARTNERZY LOGISTYCZNI

Zmieniamy oblicze produkcji

[email protected] tel. +48 22 379 29 21 www.forumprodukcji.pl

5-6 kwietnia 2017 r. Hotel Westin, Warszawa

Page 16: nr 2017 - stepgroup-industry.eustepgroup-industry.eu/wp-content/uploads/2017/05/GM-1-2017-numer.pdf'62/87,216RGE\ZDMÆ VLØU´ZQROHJOH]WDUJDPL Redaktor naczelny Tomasz Kurzacz tomasz.kurzacz@gmech.pl

14| Główny Mechanik Styczeń–Luty 2017

UR

DZ

EN

IA I

MA

TE

RIA

ŁY

EK

SP

LO

AT

AC

YJN

E

Damian Żabicki Urządzenia łączności gwarantują niezawod-

ność, odporność na zakłócenia (elektromagne-

tyczne, dźwięki otoczenia) i dobrą słyszalność roz-

mówców. W specyficznych przypadkach obostrzeń

jest więcej – może to być odpowiednia szczelność

obudowy, możliwość stosowania w strefach zagrożo-

nych wybuchem, itp.).

Telefony bezprzewodoweSystemy cyfrowej łączności bezprzewodowej wy-

korzystujące sieć LAN zapewniają zredukowanie

kosztów utrzymania instalacji, a także możliwość

szybkiej a zarazem prostej rozbudowy, np. poprzez

łatwe połączenie rozproszonych obiektów fabryki.

Niektóre aparaty telefoniczne mają dedykowane

funkcje pod kątem służb ochrony, pracowników in-

stalacji przemysłowej czy personelu służby zdrowia.

Pod kątem pracy w fabrykach produkowane są

telefony z obudowami o podwyższonej odporności

na uszkodzenia mechaniczne i wyższym stopniu

ochrony. Nabyć można również urządzenia prze-

znaczone do pracy w warunkach sterylnych oraz

w strefach narażonych na wystąpienie mieszani-

ny wybuchowej. Przydadzą się również funkcje

alarmów, lokalizacji czy wykrywania bezruchu.

Sygnalizacja akustyczna osiąga 100 dB natężenia

dźwięku w odległości 30 m, co szczególnie sprawdza

się w miejscach o podwyższonym hałasie.

Systemy zarządzania bezpieczeństwem SMSNowoczesne systemy zarządzania bezpieczeństwem

SMS spełniają normy Systemów Zarządzania Bez-

pieczeństwem ISO 31000. Dzięki otwartej platformie

komunikacyjnej jest możliwe integrowanie z innymi

systemami wykorzystującymi technologię IP. Można

zarządzać systemami zabezpieczeń kontroli dostępu

zarówno wewnątrz jak i na zewnątrz budynków.

Zyskuje się również nadzór i sterowanie z powią-

zanymi systemami bezpieczeństwa i procesami.

System jest w stanie wizualizować i sterować

obrazami z monitoringu na żywo lub nagraniami

wideo. Instalacje bezpieczeństwa SMS niejednokrot-

nie integruje się z systemami komunikacji głosowej

takimi jak interkomy, telefony, urządzenia radiowe

czy VoIP. Oprócz tego przetwarzane są sygnały

Przemysłowe systemy łączności

Łączność odgrywa istotną rolę w zakładach produkcyjnych. Jednak w warunkach przemysłowych w wielu przypadkach trzeba stosować specjalizowane urządzenia.

Źródło: Introsys

Page 17: nr 2017 - stepgroup-industry.eustepgroup-industry.eu/wp-content/uploads/2017/05/GM-1-2017-numer.pdf'62/87,216RGE\ZDMÆ VLØU´ZQROHJOH]WDUJDPL Redaktor naczelny Tomasz Kurzacz tomasz.kurzacz@gmech.pl

|15Główny Mechanik Styczeń–Luty 2017

wartości cyfrowej i analogowej automatyki budynko-

wej oraz automatyki procesów. Przydatne rozwią-

zanie stanowi wizualizowanie i przyporządkowanie

logiczne danych dotyczących lokalizacji. Ważny jest

również dwukierunkowy przesył informacji z inny-

mi instalacjami pracującymi w ramach systemów

zintegrowanych.

Systemy interkomoweOferowane na rynku systemy interkomowe bazują

na technologii cyfrowej a centrale takich instalacji

mogą być łączone z innymi zewnętrznymi sieciami

telekomunikacyjnymi – analogowymi/ISDN/VoIP.

Stacje interkomowe i konsole dyspozytorskie mogą

realizować połączenia do innych interkomów i nada-

wać komunikaty przez linie głośnikowe. Niektóre

pulpity dyspozytorskie wyposaża się w mikrofony na

tzw. gęsiej szyjce, co zapewnia wygodną rozmowę.

Oprócz tego ważny jest wyświetlacz i klawiatura

z regulacją głośności. Niejednokrotnie zastosowanie

znajdują przemysłowe stacje interkomowe analo-

gowe i cyfrowe występujące również w wersjach

przeznaczonych do pracy na zewnątrz pomiesz-

czeń, o podwyższonym stopniu ochrony IP, do stref

zagrożonych wybuchem oraz do pracy w szerokim

zakresie temperatur. Niektóre przemysłowe stacje

robocze mają dodatkowy wzmacniacz pozwalający

na podłączenie głośnika tubowego.

W systemach interkomowych wykorzystuje się

również głośniki przemysłowe, które najczęściej mają

budowę w kształcie tuby. Również i w tym przypad-

ku odpowiednie urządzenia są dostępne pod kątem

pracy na zewnątrz pomieszczeń oraz w miejscach

narażonych na wystąpienie mieszaniny wybuchowej.

Oferowane są również głośniki dwukierunkowe.

Za nadzorowanie pracy systemów interkomowych

odpowiadają sterowniki programowalne wykorzystu-

jące protokoły sieciowe Ethernet.

Systemy interkomowe IPNowoczesne systemy interkomowe wykorzystują

technologię IP. Takie rozwiązanie może zapewnić

szerokie możliwości w zakresie dowolnie wybieral-

nych adresów dla stacji, obwodów rozmownych czy

numerów szybkiego wybierania. Można tworzyć do-

wolne grupy wywołań, grupy nagłośnienia i poziomy

uprzywilejowania. Warto wspomnieć o możliwości

sieciowania nawet do 250 systemów rozproszonych.

Istotną rolę odgrywa ścieżka nadmiarowości w ra-

mach elastycznej topologii sieci. Nie mniej ważne są

funkcje zapisu działań operacji celem zapewnienia

efektywnej eliminacji błędów. Protokoły SIP zapew-

niają połączenie z nowoczesnymi systemami telefo-

nicznymi IP. Oprócz tego kluczowe miejsce zajmuje

zdolność integracji za pomocą SNMP z istniejącymi

systemami zarządzania siecią a protokół IP zapew-

nia możliwość prostego sprzężenia z systemami

zewnętrznymi. Zarówno systemy indywidualne jak

i sieciowane są parametryzowane centralnie. Czaso-

wa synchronizacja w obrębie sieci systemów odbywa

się poprzez NTP.

Nowoczesne systemy interkomowe IP są w stanie

generować alarmy i ostrzeżenia. Alarmy aktywują

się ręcznie lub automatycznie po zaprogramowa-

niu. Dzięki funkcji uprzywilejowania pomijane są

wszystkie ustanowione połączenia komunikacyjne.

Nie mniej ważne jest łatwe programowanie obsza-

rów i stref. Oprócz tego można opracować procedury

alarmowe, do których realizacji używa się zaprogra-

mowanych scenariuszy. Ważna jest komunikacja

bezpośrednia poprzez połączenie docelowe wyko-

nywane jednym dotknięciem. Połączenie do każdej

stacji interkomowej może być wykonane poprzez

klawiaturę. Wykorzystać można również wywołanie

grupowe do wielu różnych użytkowników czy zgru-

powanych obszarów. Jedno połączenie przychodzące

jest w stanie odebrać wiele stacji nadrzędnych.

Ponadto systemy interkomowe IP realizują

funkcje takie jak wskaźnik sygnału zajętości, reje-

stracja wywołań czy wstępne sygnały ostrzegawcze

poprzez połączenie z lampami stroboskopowymi

lub światłami reflektorów alarmowych dla alarmów

wizualnych. Można wykonać wywołanie uprzywilejo-

wane za pomocą różnie zdefiniowanych priorytetów

dla wszystkich stacji rozmownych a wywołania ze

stacji z najwyższym poziomem uprzywilejowania

będą omijać ustanowione połączenia komunikacyjne.

System dysponuje możliwością zmagazynowania

wielokanałowych nagrań tonów alarmowych oraz

słownych instrukcji głosowych.

Nowoczesne systemy interkomowe IP mają

szerokie możliwości w zakresie monitoringu. Stąd

też w sposób stały jest nadzorowana pracy jednostki

centralnej systemu, stacji interkomowych, okablowa-

nia oraz głośników i obwodów głośnikowych. Wszel-

kie błędy są zapisywane a użytkownik ma do nich

dostęp. System sygnalizuje błędy zarówno optycznie

jak i akustycznie. Zastosowanie znajdują różne ukła-

dy (topologie sieciowania) – dookólne (ring), gwiazdy,

mieszane. Protokoły sygnalizacji i kontroli mają stałą

warstwę IP.

Źródło: Novatel

Źródło: Novatel

Page 18: nr 2017 - stepgroup-industry.eustepgroup-industry.eu/wp-content/uploads/2017/05/GM-1-2017-numer.pdf'62/87,216RGE\ZDMÆ VLØU´ZQROHJOH]WDUJDPL Redaktor naczelny Tomasz Kurzacz tomasz.kurzacz@gmech.pl

16| Główny Mechanik Styczeń–Luty 2017

UR

DZ

EN

IA I

MA

TE

RIA

ŁY

EK

SP

LO

AT

AC

YJN

E

Systemy łączności przemysłowej

Adam GregorczykDyrektor Marketingu, Novatel

16| Główny Mechanik Styczeń–Luty 2017

wanych systemów interkomowych pozwalających na realizowanie połączeń prywatnych, głośnomówiących, wywołań grupowych i ogólnych, połączeń alarmowych i z priorytetami, konferencji simpleksowych i du-pleksowych, tworzenie systemów nagłośnieniowych. Integrowanie systemów polega też na możliwości łączenia systemów z pozoru nie mających nic ze sobą wspólnego, np.: • integracja systemu interkomowego z systemami au-

tomatyki umożliwia przesłanie wybranych stanów, oraz sygnałów na urządzenia głośnomówiące i stre-fy głośnikowe o stanie procesu technologicznego np. czytelne i zrozumiałe ostrzegawcze komunikaty głosowe o wytopie gorącego metalu,

• integracja z systemami łączności bezprzewodowej np. radiotelefonami umożliwia swobodę komunika-cji dla osób będących w ciągłym ruchu.Zaawansowana technologia urządzeń VoIP powala

na zapewnienie użytkownikom takich funkcjonalności jak aktywna redukcja hałasu, automatyczne wzmoc-nienie głośności, detekcja dźwięków (strzał, tłuczone szkło, krzyk) oraz zastosowanie kodeków szerokopa-smowych HD. Wszystkie te cechy zapewniają istotne aspekty BHP, które wpływają na zdrowie i bezpieczeń-stwo osób pracujących na zakładzie.

– Jak można sklasyfikować systemy łączności stosowane w przemyśle?

Oczywiście można „bawić się” w akademickie podziały i klasyfikacje, ale można to ująć następująco. Systemy i urządzenia służące do łączności w przemyśle to:• telefony analogowe i VoIP w wykonaniu przemy-

słowym bardzo często wspomagane dodatkowymi sygnalizatorami optyczno –dźwiękowymi,

• systemy interkomowe (głośnomówiące) umożli-wiające szybką komunikację w układzie połączeń indywidulanych oraz wywołań grupowych lub ogólnych. Jest to łączność dużo szybsza o łączności telefonicznej, bo wykorzystując tradycyjne telefony trzeba poczekać aż ktoś podniesie słuchawkę, natomiast w układzie głośnomówiącego systemu interkomowego połączenie głosowe może automa-tycznie zestawić dwustronną rozmowę,

• systemy nagłośnieniowe,• rozwiązania bezprzewodowe:

A) radiotelefony analogowe oraz cyfrowe które mogą rozwinąć się do systemów trunkingowych, B) systemy lokalnej telefonii komórkowej DECT, C) tradycyjne telefony GSM.Na końcu wymieniłbym zintegrowane systemy

łączności, na które mogą składać się wszystkie powyżej wymienione rozwiązania połączone w całość dodatko-wo powiązane z systemami automatyki przemysłowej i bezpieczeństwa takie jak systemi telewizji dozorowej CCTV, kontroli dostępu KD.

– W jakim kierunku rozwijają się przemysłowe systemy łączności?

Aktualnie systemy łączności dla przemysłu roz-wijają się, aby zapewnić spersonalizowaną i globalną komunikację dla personelu uczestniczącego w proce-sach produkcyjnych i technologicznych w zakładach produkcyjnych, usługowych. Odpowiednio dobra-ne rozwiązania przyczyniają się do podniesienia wydajności, ograniczenia czasu przestoju np. linii produkcyjnych, umożliwią szybkie podejmowanie decyzji. Ponadto przemysłowe systemy łączności rozwijają się w obszarach zapewniając bezpieczeństwo wszystkim osobom przebywającym na terenie zakładu (chodzi tu o personel własny zakładu oraz osoby nie będące pracownikami danej firm np. pracownicy firm zewnętrznych). Dodatkowo należy odnotować stały rozwój ww. systemów dla obszarów, dla jakich zostały zaprojektowane, a więc dla trudnych warun-ków użytkowania spotykanych w przemyśle takich jak hałas, zapylenie, strefy zagrożone wybuchem, czy też strefy sterylne (clean room). Dodatkowym czynnikiem, jaki należy tu uwzględnić to rozległość zakładu pracy oraz występowanie konstrukcji metalowych i zakłóceń przemysłowych.

– Jakie nowatorskie rozwiązania znajdują zasto-sowanie w przemysłowych systemach łączności?

Należy tu wspomnieć o wykorzystaniu dla zasto-sowania ww. systemów istniejącej powszechnie sieci komputerowych, a ściślej sieci Ethernet, oraz techno-logii VoIP (Voice over IP). Ten fakt pociąga za sobą kolejne innowacje takie jak łatwa możliwość integracji różnych systemów występujących na zakładzie. Syste-my łączności można integrować z systemami automa-tyki i bezpieczeństwa, telewizji dozorowej jak i również z istniejącymi już autonomicznymi systemami łącz-ności tj. telefony przemysłowe podłączone do centrali telefonicznej. Wykorzystanie wyżej wymienionej tech-nologii umożliwia stworzenie i użytkowanie systemów zintegrowanych pozwalających łączyć poszczególne systemy łączności głosowej, np. tworzenie zintegro-

Page 19: nr 2017 - stepgroup-industry.eustepgroup-industry.eu/wp-content/uploads/2017/05/GM-1-2017-numer.pdf'62/87,216RGE\ZDMÆ VLØU´ZQROHJOH]WDUJDPL Redaktor naczelny Tomasz Kurzacz tomasz.kurzacz@gmech.pl

|17Główny Mechanik Styczeń–Luty 2017

TECHNOLOGIA IP Stacja interkomowa jest w pełni cyfrowa i oferuje krystalicznie czysty dźwięk o wysokiej mocy dzięki wewnętrznemu wzmacniaczowi oraz głośnikowi o średnicy 78 mm, zapewniając tym samym 100 dB SPL. Monitorowanie oraz autodiagnostyka krytycznych funkcjonalności.

ŚRODOWISKOTemperatura pracy: od -40°C do + 60°CTemperatura przechowywania: od -40°C do + 70°CWilgotność pracy: 10% do 95% wilgotności względnej (bez kondensacji)Wilgotność przechowywania: 10% do 95% wilgotności względnej (bez kondensacji)Ciśnienie powietrza: 600 hPa do 1200 hPaOcena IP: IP66 (EN 60945)), IP64 (IEC 60079-0)

AKYWNA REDUKCJA HAŁASUPozwala na bezproblemową komunikację nawet w środowisku o wysokim poziomie hałasu.

AKCESORIADodatki obejmują: Mikrofon ręczny PTT, Zestaw nagłowny z ręcznym mikrofonem PTT

OSŁONA GŁOŚNIKA Osłona głośnika wykonana ze stali nierdzewnej

WYMIARY188 x 345 x 101 mmWaga: 1,9 kg

PRZYCISKISilikonowe przyciski z podświetleniem

MONTAŻDo montażu na ścianie

DIODY SYGNALIZA- CYJNEWidoczne sygnalizatory stanu. Szczelność panelu przedniego na poziomie IP66

PODŁĄCZANIE2 x M25 + 2 x M16 – dławiki dla przewodów i akcesoriów

TFIE-1

Firma Novatel działa od 1992 roku. Nasze doświadczenie i potencjał pozwa-la nam zaproponować kompleksowe rozwiązanie systemów łączności oraz

bezpieczeństwa, które mają zastosowanie w takich obszarach jak obiekty biu-rowe, budynki użyteczności publicznej, szpitale i placówki medyczne, zakłady przemysłowe a także infrastruktura transportowa i miejska.

Obecnie systemy łączności w przemyśle służą nie tylko do celów komuni-kacyjnych. Prawidłowo dobrane rozwiązania przyczyniają się do ograniczenia czasu przestoju, a także wzrostu wydajności procesów technologicznych. Prowadzenie zakładu wymaga sprawnego, bezpiecznego, inteligentnego, nieza-wodnego i wysokiej jakości systemu. Nasze rozwiązani zaprojektowane są tak aby zaspokoić potrzeby właścicieli, menadżerów, pracowników i gości. Ponad-to zwiększają one bezpieczeństwo pracowników przebywających na terenie zakładu. Rozwiązania proponowane przez firmę Novatel zostały sprawdzone w trudnych warunkach spotykanych w przemyśle takich jak hałas, zapylenie, intensywne codzienne użytkowanie, ekstremalne temperatury, strefy zagrożone wybuchem, strefy sterylne (clean room). Wykorzystanie systemów sieciowych pozwala na zaoferowanie zintegrowanego systemu łączności i bezpieczeństwa, niezależnie od lokalizacji zakładu, jego wielkości, czy liczby oddziałów.

W obiektach przemysłowych znajdują zastosowanie:• przemysłowe systemy interkomowo-nagłośnieniowe• telefony przemysłowe VoIP oraz analogowe• telefonia bezprzewodowa IP DECT z aplikacjami bezpieczeństwa i lokali-

zacji• systemy ochrony pracowników samodzielnie pracujących• systemy radiotelefoniczne• sygnalizatory optyczne, akustyczne, optyczno-akustyczne• systemy lokalizacji pracowników, kontenerów oraz urządzeń

Novatel Sp. z o.o. ul. Turystyczna 1, 43-155 Bieruń

Tel. +48 32 201 17 04Fax +48 32 201 15 11

E-mail: [email protected] czynne:

poniedziałek – piątek8:00 – 16:00

Page 20: nr 2017 - stepgroup-industry.eustepgroup-industry.eu/wp-content/uploads/2017/05/GM-1-2017-numer.pdf'62/87,216RGE\ZDMÆ VLØU´ZQROHJOH]WDUJDPL Redaktor naczelny Tomasz Kurzacz tomasz.kurzacz@gmech.pl

18| Główny Mechanik Styczeń–Luty 2017

UR

DZ

EN

IA I

MA

TE

RIA

ŁY

EK

SP

LO

AT

AC

YJN

E

Parafrazując stare , znane wyrażenie: „pracownicy wszystkich zakładów, łączcie się-bezpiecznie” można śmiało stwierdzić, że właśnie telekomunikacja będąca „krwioobiegiem zarządzania” ma ogromny wpływ na bezpieczeństwo ludzi pracujących w sąsiedztwie ma-szyn lub na maszynach w normalnych strefach produk-cyjnych, a także w strefach zagrożonych wybuchem Ex.

Przypominając różnorodność systemów łaczności i ich rozwój na przestrzeni ostatnich 40 lat musimy wspomnieć o „zabytkach” – centralach telefonicznych na wybierakach –podnosząco-obrotowych systemu Strowger 32AB, jak też centralach z wybierakami ob-rotowymi Siemensa czy Ericssona. Musimy pamiętać o późniejszych centralach krzyżowych np. Pentaconta czy K-66 do których , dość mocno zaczęła wkraczać elektronika . Ten okres starych central zakładowych wkrótce został zdominowany przez nagle otwarty rynek i możliwość wymiany na nowe analogowe centrale abonenckie dla przemysłu: typu Panasonic, Siemens-Hicom, Lucent, Bosch, DGT, Alcatel itd. Około dwudziestu lat temu zaczął się prawdziwy boom na nowe centrale cyfrowe , oferujące bardzo dużo usług dodatkowych, oprócz standardowego zestawiania połączenia do abonenta. Równolegle rozwijał się także rynek specjalnej, przemysłowej łączności interkomowej i nagłośnienia (PA).

W wielkich zakładach chemicznych, hutach, fabry-kach, górnictwie odkrywkowym i w wielu innych zakła-dach, zaczęto wymagać niezawodnej i czytelnej łączno-ści, także głośnomówiącej, która mogła zagwarantować pewny przekaz komunikatów o niebezpieczeństwie czy też innych zdarzeniach, na dużych obszarach, ciągach technologicznych, w ogromnym zapyleniu czy hałasie,

Rozwój systemów łączności przemysłowej

Marek KoniecznyDyrektor Naczelny/Managing Director, Introsys

w strefach gazowych grożących wybuchem. Zaczęto stosować w Polsce sprawdzone w innych krajach systemy firm INDUSTRONIC, Gaytronic, Neumann, Lelas. Wprowadzono wiele nowych wymagań i norm określonych w dyrektywach Unii Europejskiej ( np.1999/92/WE ATEX137 i ATEX 2014/34/UE). Nie można również zapomnieć o masowym stosowaniu urządzeń do analogowej łączności bezprzewodowej – radiotelefonów, których duża liczba modeli spowodo-wała dostępność cenową dla wielu mniej zasobnych firm. Zainteresowanie zarządów firm podwyższeniem standardów bezpieczeństwa spowodowalo też łączenie różnych systemow interkomowych, kablowych z sys-temami radiokomunikacji, systemami alarmowymi, systemami p-poż pracująch jako jeden system.

Nowoczesne rowiązania łączności stosowane obec-nie w przemyśle opierają się praktycznie całkowicie na systemach cyfrowych sterowanych przez komputery z oprogramowaniem. Do wymienionych systemów bardzo mocno wkroczyły rozwiązania oparte na sieciach lokalnych LAN czy WAN z protokołami IP. Dla oszczędności zaczyna się stosować rozwiązania z przekazywaniem danych tekstowych i werbalnych po kablach światłowodowych lub łączach radio-wych. Bardzo mocno z systemem interkomowym np. Industronic-a powiązano najnowszy cyfrowy system radiołączności Tetra.

Wydaje się, że okres najbliższych dziesięciu czy piętnastu lat znowu nas zadziwi rozwiązaniami tech-nologicznymi w dziedzinach łączności , które wkroczą do przemysłu po uwolnieniu przez wymogi i normy stosowane w wojskach i armiach , jak to jest praktyko-wane dotąd.

18| Główny Mechanik Styczeń–Luty 2017

Systemy radioweMobilne urządzenia komunikacyjne takie jak cho-

ciażby radia na dźwigach czy radia ręczne są istotne

przede wszystkim z punktu widzenia bezpieczeń-

stwa. Np. w przypadku dźwigów ważne jest aby

personel, który znajduje się w dowolnym miejscu

w fabryce miał stały kontakt z operatorem dźwigu

lub personelem. Niejednokrotnie zastosowanie znaj-

dują stacje interkomowe dźwigowe zapewniające

bezprzewodową komunikację w warunkach prze-

mysłowych. Stacje radiowe montowane na żurawiu

można łatwo włączyć do istniejącej sieci zakładowej.

W zależności od potrzeb wybiera się stacje operator-

skie, które zawierają przełączniki, klawisze przechyl-

ne oraz klawisze membranowe.

Niejednokrotnie zastosowanie znajdują radia

bazowe montowane na zewnątrz pomieszczeń.

Stacje tego typu są interfejsami łączącymi abonen-

tów radiowych i system interkomowy. Bezpośrednie

połączenia mogą być tworzone za pomocą jednostek

ręcznych dźwigów oraz innych radiotelefonów do

stacji interkomowej w systemie. W tym samym cza-

sie może być realizowana tylko jedna rozmowa.

Jeżeli potrzebna jest mobilność urządzenia to

sprawdzą się radia ręczne. Do wyboru w tym zakre-

sie są urządzenia w postaci podstawowych jednostek

z przełącznikiem kanału oraz radia z wyświetlaczem

i klawiaturą. Bardzo często wykorzystuje się radiote-

lefony przeznaczone do pracy w miejscach narażo-

nych na wystąpienie mieszaniny wybuchowej.

Co jeszcze?Dużym uznaniem cieszą się nowoczesne telefony

przemysłowe wykorzystujące technologię VoIP. Ty-

powy aparat telefoniczny tego typu może pracować

w zakresie temperatur od -40°C do 60°C przy stopniu

ochrony IP 66. Komfort obsługi zapewni podświe-

tlana klawiatura i wyświetlacz. Ważna jest przy

tym prosta struktura menu. Zasilanie wykorzystuje

technologię PoE.

Interesujące rozwiązanie stanowią systemy

nagłośnieniowe IP. Na typowy taki system składa

się wzmacniacz oraz głośniki (sufitowe, tubowe,

naścienne).

Page 21: nr 2017 - stepgroup-industry.eustepgroup-industry.eu/wp-content/uploads/2017/05/GM-1-2017-numer.pdf'62/87,216RGE\ZDMÆ VLØU´ZQROHJOH]WDUJDPL Redaktor naczelny Tomasz Kurzacz tomasz.kurzacz@gmech.pl

|19Główny Mechanik Styczeń–Luty 2017

Page 22: nr 2017 - stepgroup-industry.eustepgroup-industry.eu/wp-content/uploads/2017/05/GM-1-2017-numer.pdf'62/87,216RGE\ZDMÆ VLØU´ZQROHJOH]WDUJDPL Redaktor naczelny Tomasz Kurzacz tomasz.kurzacz@gmech.pl

20| Główny Mechanik Styczeń–Luty 2017

TE

CH

NO

LO

GIE

I M

AT

ER

IAŁ

Y

Systemy wizyjne w kontroli jakości produkcji

Czujniki wizyjne są nieodzownym elementem systemów inspekcji wizyjnej realizowanej w procesach produkcyjnych. Zaletą takich rozwiązań jest przede wszystkim możliwość przeprowadzania stuprocentowej kontroli jakości.

Za pomocą takich czujników pomiary są wyko-

nywane szybko, a przy ich realizacji nie trzeba

zatrzymywać linii produkcyjnych. Systemy wizyjne

mają budowę modułową, zatem w razie potrzeby

aplikację można łatwo rozbudować poprzez wdroże-

nie dodatkowych elementów i narzędzi kontrolnych.

Warto podkreślić zalety w postaci elastycznej pracy

z możliwością definiowania parametrów takich jak

odległość czy przestrzeń robocza.

Najprostsze elementy systemów wizyjnej kontroli

jakości to czujniki wizyjne. Oprócz tego niejedno-

krotnie zastosowanie znajdują inteligentne kamery

wizyjne pracujące samodzielnie, zapewniające

kompleksową kontrolę wizyjną. Za najbardziej

zaawansowane rozwiązania w zakresie wizyjnej

kontroli jakości uznaje się kamery współpracujące

ze specjalnym oprogramowaniem komputerowym

lub innymi urządzeniami automatyki przemysłowej

(np. sterownikami programowalnymi).

W najprostszym systemie wizyjnym instaluje

się procesor w jednej obudowie. Niejednokrotnie

w tej samej obudowie czujnik ma również niewielki

monitor LCD, a parametryzowanie urządzenia odby-

wa się za pomocą wewnętrznego oprogramowania.

Rozwiązania tego typu zazwyczaj wykorzystywane

są w prostych aplikacjach obejmujących np. wy-

krywanie obecności obiektu, liczenie przedmiotów,

czytanie kodów. Używa się przy tym wejść i wyjść

typu 0/1.

Nieco bardziej zaawansowane rozwiązania ba-

zują na kamerach inteligentnych oraz komputerze

PC. Oprogramowanie zarządzające pracą urządzenia

jest dedykowane lub oparte na ogólnodostępnych

systemach operacyjnych.

W zależności od aplikacji zastosowanie znajdu-

ją zintegrowane kamery 3D, urządzenia pracujące

samodzielnie oraz kamery współpracujące z kom-

puterem. Takie rozwiązania stosuje się w detekcji

Damian Żabicki

Źródło: Balluff

Page 23: nr 2017 - stepgroup-industry.eustepgroup-industry.eu/wp-content/uploads/2017/05/GM-1-2017-numer.pdf'62/87,216RGE\ZDMÆ VLØU´ZQROHJOH]WDUJDPL Redaktor naczelny Tomasz Kurzacz tomasz.kurzacz@gmech.pl

|21Główny Mechanik Styczeń–Luty 2017

wielokryteriowej, przy czym jest możliwe nie tylko

odrzucanie wadliwego produktu ale również kom-

pleksowe kontrolowanie procesu produkcji z przesła-

niem danych do urządzeń sterujących.

W systemach inspekcji przedmiotów o różnych

wysokościach uwzględnia się kamery 3D. Wynika to

stąd, że użycie kamer 2D wymagałoby zastosowania

optyki ze zmienną ogniskową. Trzeci wymiar pozwoli

na wyznaczenie objętości badanego przedmiotu.

Dzięki kamerom 3D można analizować białe obiekty

na białym tle lub czarne obiekty na czarnym tle.

Obiekt jest rozpoznawany przy uwzględnieniu

niskiej wartości kontrastu. Kamery tego typu do-

starczają również dodatkowe informacje o obiekcie

– połysk, stopień rozproszenia światła, refleksyjność

powierzchni itp.

Aplikacje wykorzystujące kamery 3D niejedno-

krotnie znajdują zastosowanie w robotyce oraz w li-

niach technologicznych, wymagających chociażby

sprawdzania ciągłości, identyfikowania kształtu oraz

różnicowania obiektów w oparciu o wysokość.

ZastosowanieSystemy wizyjne są w stanie porównywać sceny

w odniesieniu do zapisanego w pamięci wzorca.

Mogą również wykrywać obecność, typy i położenie

obiektów oraz badać niejednokrotność powierzch-

ni, obecność ciągu znaków, jasność i szerokość

obszarów oraz wykrywać brakujące litery. Systemy

wizyjne wykrywają brakujące litery i mierzą po-

wierzchnię w oparciu o kolory lub zliczają poszcze-

gólne elementy.

Systemy kontroli wizyjnej bardzo często wy-

korzystuje się w procesach związanych z kontrolą

powierzchni po obróbce mechanicznej. W prze-

myśle farmaceutycznym dzięki systemom wizyj-

nym niejednokrotnie kontroluje się napełnianie

blistrów. Kontroli mogą być poddawane wymiary

taśm i przewodów. Systemy wizyjne są elementami

instalacji sterowania maszynami pozycjonującymi

opakowania. Z kolei w przemyśle elektronicznym od-

powiednie instalacje odpowiadają za kontrolowanie

obecności i położenia komponentów elektronicznych

oraz sprawdzanie poprawności działania wskaźni-

ków i pozycjonowania. Oprócz tego kontroluje się

położenie etykiet i weryfikuje poprawność ułożenia

opakowań.

Specjalistyczne oprogramowanie odpowiada za

sterowanie pracą czujnika wizyjnego oraz nad-

zorowanie pracy oświetlenia i filtrowanie. Wiele

czujników ma wyjście do podłączenia zewnętrznego

monitora, a konfigurowanie można przeprowadzać

zdalnie poprzez sieć Ethernet. Oprogramowanie

poszerza funkcjonalność systemów wizyjnych cho-

ciażby poprzez samoczynne tworzenie baz danych

i raporty uwzględniające statystyki kontroli jakości.

Bez zaawansowanych systemów kontroli wizyjnej

nie obejdzie się przemysł spożywczy zwłaszcza przy

sprawdzaniu czy opakowania są zamknięte i kontro-

lowaniu daty przydatności produktów do spożycia.

Oprócz tego zastosowanie systemów wizyjnych

branży spożywczej obejmuje sprawdzenie czystości

opakowaniu i kontrolę poziomu ich napełnienia.

W przemyśle samochodowym systemów wizyj-

nych używa się przy sprawdzaniu obecności i po-

łożenia elementów po montażu na liniach produk-

cyjnych. Kontrolowane mogą być również uszczelki

przed montażem oraz pozycjonowane obroty. Sys-

tem wizyjne znajdują zastosowanie do odczytywania

kolorowych oznaczeń, kontrolowania poprawności

wykonania otworów oraz kontroli nałożenia past

uszczelniających.

Ciekawym zastosowaniem systemów wizyjnych

jest porównywanie znaków zwłaszcza w aplikacjach,

gdzie wymaga się wysokiego poziomu wydajności

i sprawdzania znaków na nadrukach bądź etykie-

tach. Należy podkreślić, że jest możliwe kontrolo-

wanie kilku elementów jednocześnie za pomocą

jednego czujnika.

CechyNowoczesne wizyjne systemy kontroli jakości cechu-

ją znaczne prędkości przetwarzania obrazu. W wielu

aplikacjach wykorzystywana jest funkcja OCR oraz

analiza kąta obrotu. Dzięki gniazdom kart pamięci

można przechowywać obrazy i dane, a szereg funkcji

czujnika programuje się w sposób samoczynny pod

kątem konkretnych wymagań aplikacyjnych.

Źródło: Turck

Page 24: nr 2017 - stepgroup-industry.eustepgroup-industry.eu/wp-content/uploads/2017/05/GM-1-2017-numer.pdf'62/87,216RGE\ZDMÆ VLØU´ZQROHJOH]WDUJDPL Redaktor naczelny Tomasz Kurzacz tomasz.kurzacz@gmech.pl

22| Główny Mechanik Styczeń–Luty 2017

Oferowane na rynku czujniki wizyjne można

szybko i łatwo konfigurować. Przydatne rozwiąza-

nie stanowi funkcja asystenta prowadząca przez

proces parametryzowania. Zmieniane parametry

są do wglądu na monitorze. Niektóre systemy mają

zewnętrzny programator i zintegrowane oprogra-

mowanie, co pozwala na szybką zmianę ustawień

systemu. W wielu czujnikach wyjścia są konfiguro-

walne. Ważne są szerokie możliwości komunikacyjne

wykorzystujące np. sieć Ethernet lub web API. Jest

to szczególnie przydatne przy wymianie danych np.

z panelami HMI. Wiele czujników wyposaża się we

wbudowany web serwer. Możliwość kalibracji obrazu

pozwala na uzyskanie wiarygodnych wyników kon-

trolowania obiektów będących w ruchu, uwzględnia-

jąc dowolny kąt obrotu oraz odchylenie.

OświetlaczeSystemy wizyjne bazują na kilku rodzajach oświe-

tlaczy. Dzięki oświetlaczom typu backlight zyskuje

się podświetlanie od dołu, przez co dla kamery

widoczny jest obraz w postaci zaczernionego pola

o kształcie badanego obiektu. Wyświetlacze tego

typu znajdują zastosowanie w procesach wykrywa-

nia obecności obiektów, a także pomiaru gabarytów

elementów i detekcji otworów.

W aplikacjach wymagających dokładnego pomia-

ru krawędzi sprawdzą się polaryzatory, eliminujące

zjawisko rozmywania krawędzi obiektu. Wybierając

oświetlacz typu backlight zwraca się uwagę na jego

konstrukcję wewnętrzną oraz wartość uzyskanego

natężenia oświetlenia. Wybrać można wyświetlacze

o znacznej mocy z dużą liczbą diod, a także oświe-

tlacze mniejszej mocy zawierające np. dwa szeregi

diod, przy czym powierzchnia oświetlacza emituje

mniej ciepła.

Warto wspomnieć o oświetlaczach typu Ring

Light (bright field, dark field), które bardzo często na-

zywa się pierścieniowymi. Wykorzystują one kształt

pierścienia zainstalowanego na kamerze. W praktyce

stosowane są oświetlacze pola jasnego (bright field)

oraz oświetlacze pola ciemnego (dark field). Dzięki

oświetlaczom pola jasnego zyskuje się równomier-

ne i stabilne oświetlenie obiektu ale żadna z cech

przedmiotu nie jest eksponowana. Oświetlacze

dark field montuje się uwzględniając niewielki kąt

w stosunku do obiektu, co daje przyciemnienie

oświetlanych powierzchni płaskich z jednoczesnym

eksponowaniem krawędzi kontrolowanego obiektu.

Oświetlacze diffuselite oraz axial diffuselite

stanowią źródło światła rozproszonego. Urządzenia

typu diffuselite mają kopuły umieszczane nad bada-

nym obiektem. Tym sposobem światło rozchodzi się

równomiernie w każdym kierunku, oświetlając cały

przedmiot. Z kolei oświetlacze axial diffuselite mają

najczęściej kształt prostopadłościanu. Znajdujące

się w nim lustro o strukturze półprzepuszczalnej

kierujące światło wzdłuż osi optycznej kamery.

Oświetlacze diffuselite oraz axial diffuselite eliminu-

ją refleksy świetlne na oświetlanych powierzchniach,

bowiem światło nie jest kierowane na przedmiot

bezpośrednim strumieniem. Rozwiązania tego typu

najczęściej stosuje się w aplikacjach wymagających

oświetlania dużych powierzchni z odblaskowymi

powierzchniami – folia, metal itp.

PodsumowanieWizyjne systemy kontroli jakości znajdują zastoso-

wanie w aplikacjach wymagających automatycznej

kontroli jakości przede wszystkim w odniesieniu

do sprawdzania poprawności montażu, kształtów,

jakości nadruków czy wymiarów geometrycznych.

Systemy wizyjne stosuje się również przy lokalizacji

poprawności wykonania otworów, sprawdzaniu jako-

ści powierzchni oraz kontroli obecności części.

TE

CH

NO

LO

GIE

I M

AT

ER

IAŁ

Y

Źródło: Turck

Źródło: Turck

Źródło: Turck

Page 25: nr 2017 - stepgroup-industry.eustepgroup-industry.eu/wp-content/uploads/2017/05/GM-1-2017-numer.pdf'62/87,216RGE\ZDMÆ VLØU´ZQROHJOH]WDUJDPL Redaktor naczelny Tomasz Kurzacz tomasz.kurzacz@gmech.pl

|23Główny Mechanik Styczeń–Luty 2017

Page 26: nr 2017 - stepgroup-industry.eustepgroup-industry.eu/wp-content/uploads/2017/05/GM-1-2017-numer.pdf'62/87,216RGE\ZDMÆ VLØU´ZQROHJOH]WDUJDPL Redaktor naczelny Tomasz Kurzacz tomasz.kurzacz@gmech.pl

24| Główny Mechanik Styczeń–Luty 2017

TE

CH

NO

LO

GIE

I M

AT

ER

IAŁ

Y

Tarcze do szlifierek kątowych

Szlifierka kątowa, znana także jako fleks, diaks czy też boszówka jest jednym z podstawowych elementów wyposażenia warsztatu utrzymania ruchu. Poszczególne rodzaje tarcz stosowane w tych urządzeniach służą do wykonywania różnych czynności – głównie cięcia i obróbki powierzchni. Mimo pozornych podobieństw tarcze mogą się istotnie różnić parametrami i co z tym idzie – cenami.

Tarcze do szlifierek kątowych wywodzą się

praktycznie z dwóch różnych narzędzi – ze

szlifierek oraz pił tarczowych. Szlifierka stała się

narzędziem ręcznym, dzięki temu zyskała na opera-

tywności, natomiast wymusiło to na konstruktorach

tarcz niezbędną miniaturyzację (trudno wyobrazić

sobie pracę narzędziem z zamocowaną typową

tarczą szlifierską ze szlifierki stołowej) wraz z takim

zaprojektowaniem narzędzia, aby było ono wytrzy-

małe i nie groziło wypadkiem podczas pracy. Z kolei

skoro już dysponujemy narzędziem o dużej prędko-

ści obrotowej, z powodzeniem można zastosować

tarcze do cięcia. Oczywiście i w takim przypadku

konstrukcja nieco różni się od typowej piły tarczowej

(zwłaszcza w kontekście większej różnorodności

możliwych do cięcia materiałów).

Dobór tarczyPodstawowy podział tarcz szlifierskich do szlifie-

rek kątowych wyróżnia tarcze do cięcia oraz do

szlifowania. Budowa tarczy jest uzależniona od tego,

do jakiej operacji tarcza będzie miała zastosowanie.

Pierwszy rodzaj, czyli tarcze do cięcia są dyskami

o małej grubości, do ok. 3–4 mm. Powierzchnią

roboczą tarczy jest krawędź krążka. Kąt pracy to 90°.

Służą one do przecinania, wykrajania oraz nacinania

powierzchni różnego rodzaju. Niewłaściwy dobór

tarczy skutkuje nadmiernym zużyciem tarczy oraz

ryzykiem jej uszkodzenia.

Drugi rodzaj tarcz, czyli tarcze do szlifowania

powierzchni, charakteryzuje się innymi kątem pracy

i materiałem wykonania. Kąt pracy takiej tarczy jest

oznaczony wyraźnie piktogramem na tarczy szli-

Źródło: Würth

Aleksandra Humienna-Berta, Tomasz Kurzacz

Page 27: nr 2017 - stepgroup-industry.eustepgroup-industry.eu/wp-content/uploads/2017/05/GM-1-2017-numer.pdf'62/87,216RGE\ZDMÆ VLØU´ZQROHJOH]WDUJDPL Redaktor naczelny Tomasz Kurzacz tomasz.kurzacz@gmech.pl

|25Główny Mechanik Styczeń–Luty 2017

fierskiej. Przyjmuje się, że podstawowy kąt pracy

tarcz do szlifowania to 20–30°. Tarcze te ze wzglę-

du na siły, które działają na dużą powierzchnię

tarczy, muszą być grubsze, dzięki czemu mogą

wytrzymać nacisk na czoło tarczy. Grubość ta-

kich tarcz sięga nawet do 6–8 mm w zależności

od producenta. To daje ważną wskazówkę dla

operatora, iż jeżeli niewidoczne są z jakiegoś po-

wodu oznaczenia na tarczy to tarcza, która jest

cieńsza niż 4 mm najprawdopodobniej nie nadaje

się do operacji szlifowania i operator nie może nią

działać pod kątem.

Tarcze do szlifowania mogę mieć również

budowę listkową (lamelkową). Tarcza wtedy jest

zbudowana z nachodzących wzajemnie listków. Jej

charakterystyczne budowa pozwala na wyrów-

nywanie powierzchni, usuwanie pozostałości po

cięciach, spawach oraz tępienie ostrych krawędzi.

Może ona pracować przy bardzo małym kącie do

powierzchni.

Wybór tarczy stanowi kluczowy element.

Wybierając tarczę nieznanego producenta

możemy narazić się na wyższy koszt. Mimo

początkowej, atrakcyjnie niskiej ceny final-

nie może być potrzeba szybszej wymiany, bo

na przykład ulegnie ona szybszemu zużyciu co

wygeneruje większe koszty niż ta z renomowanej

firmy. Wyższa cena końcowa nie jest tak istotna

jak ryzyko, że tarcza w wyniku nadmiernego

zużycia (spowodowanego niską jakością tarczy)

pęknie. Pęknięcie tarczy w trakcie pracy niesie za

sobą niebezpieczeństwo nie tylko uszkodzenia

obrabianego materiału, ale również może ono

spowodować poważny uszczerbek na zdrowiu,

a nawet śmierć operatora. Podstawową prędko-

ścią obrotową tarczy w szlifierce kątowej jest

prędkość ok. 11 000 obr./min. Niekontrolowane

zachowanie tarczy przy takiej prędkości może

być naprawdę bardzo niebezpieczne. Właśnie

dlatego, oprócz doboru parametrów technicznych

tarczy w szczególności powinno się pamiętać

o bezpieczeństwie. Na rynku narzędzi ściernych

można znaleźć materiały najtańsze pochodzą-

ce z dalekiego wschodu, polskie produkty oraz

zagraniczne marki. Dopuszczenie do pracy tarczy

od nieznanego producenta z dalekiego wschodu

może być ryzykowne. Tarcze do cięcia powinny

przechodzić testy i spełniać wymogi zapisane

w normie PN-EN ISO 12413.

Czym ciąć?Tarcze do cięcia możemy podzielić ze względu

na rodzaj materiału do jakiego obróbki mają

służyć. To materiał cięty determinuje grubość

oraz materiał, z jakiego jest wykonana tarcza.

Każda z firm oferujących tarcze do cięcia posiada

w ofercie tarcze do stali, stali konstrukcyjnych,

staliw, żeliwa oraz blach. Każdy z producentów

zaleca stosowanie innych tarcz niż standardowe

do twardych stali takich jak stal nierdzewna

oraz ma w ofercie tarcze do metali nieżela-

znych (np. aluminium). Inne tarcze stosuje się

do kamienia i materiałów ceramicznych. Ich

budowa i materiał użyty w tarczy pozwalają

na cięcie glazury, kamienia czy betonu.

Tarcze do cięcia zwykle są cieńsze od

tarcz do szlifowania. Ich grubość wynosi

od 1 do 3–4 mm. Mogą być wykonane jako

płaskie, o ostrzu z profilem ciągłym, seg-

mentowe (mające wcięcia lub pazury i inne

wzory zwiększające wydajność cięcia) oraz ze

specjalnym segmentowym wieńcem ale bez

szczelin (zwane także turbo). Mogą być używa-

ne do przecinania na sucho lub mokro.

Do cięcia metali stosuje się tarcze wyko-

nane głównie z korundu, węglika krzemu oraz

żywic. Dostępne są w różnych grubościach

i średnicach. Tną szybko, ale i szybko się

zużywają.

Do cięcia betonu można zastosować

podobne tarcze jak do metalu, ale lepszym

wyborem jest zastosowanie tarczy meta-

lowej segmentowej. Jest ona nieco droższa,

ale doskonale sprawdza się przy cięciu beto-

nu i materiałów ceramicznych (płytek).

Pewnym problemem jest cięcie drewna

– standardowe tarcze (np. do cięcia metalu)

przy jednocześnie wysokich obrotach powo-

dują palenie się ciętego materiału. Dlatego

rozsądnym wyborem w takim przypadku jest

tarcza łańcuchowa – wygląda podobnie jak

prowadnica piły łańcuchowej, ale łańcuch jest

na stałe związany z tarczą. Generalnie zaleca

się stosowanie do cięcia drewna specjali-

zowanych przecinarek (pił tarczowych),

a nie szlifierek kątowych. Przecinarki mają

odpowiednio zabezpieczoną tarczę, często

prowadnicę (także z promieniem lasero-

wym), niższe obroty, dzięki czemu można

w nich stosować zwykłe stalowe tarcze zębate.

Teoretycznie każdy materiał przetniemy

tarczą diamentową. Jest to tarcza stalowa

z diamentową koroną na obwodzie. Może

być wykonana jako ciągła lub segmentowa.

Co ciekawe, specjaliści zalecają do cięcia

twardych materiałów tarcze z metali miękkich,

natomiast do materiałów miękkich – tar-

cze z metali twardych. Przecinając miękki

materiał tarczą z metali miękkich tarcza

szybko się zużyje, natomiast tnąc twarde

materiały tarczą z metali twardych tarcza

szybko się stępi.

Tarcze diamentowe produkuje się

z kryształków syntetycznego diamentu, które

zatapiane są w spoiwie metalowym. Takie

wieńce diamentowe są następnie przyluto-

wywane (tzw. tarcze lutowane) do stalowego

dysku lub zostają zgrzane z powierzchnią

Tarcza segmentowa. Źródło: Bosch

Tarcza listkowa. Źródło: FALON TECH

Tarcza typu turbo. Źródło: Bosch

Tarcza łańcuchowa. Źródło: TOYA

Page 28: nr 2017 - stepgroup-industry.eustepgroup-industry.eu/wp-content/uploads/2017/05/GM-1-2017-numer.pdf'62/87,216RGE\ZDMÆ VLØU´ZQROHJOH]WDUJDPL Redaktor naczelny Tomasz Kurzacz tomasz.kurzacz@gmech.pl

26| Główny Mechanik Styczeń–Luty 2017

TE

CH

NO

LO

GIE

I M

AT

ER

IAŁ

Y tarczy (tzw. tarcze laserowe). Korpus tarczy jest

stalowy, natomiast jego krawędzie pokrywa warstwa

diamentowego proszku. Kryształki diamentu są

rozłożone w taki sposób, aby uzyskać jak najbardziej

optymalną jakość skrawania ich ostrych krawędzi.

Segmenty diamentowe dzieli się na dwa rodzaje.

Pierwszy typ to segmenty tradycyjne, czyli segmenty

zbudowane z nieregularnie rozmieszczonych krysz-

tałków diamentu i metalowego spoiwa. Drugi typ to

nowoczesne segmenty diamentowe (przy produkcji

których wykorzystuje się najnowszą technologię)

o równomiernie uszeregowanych ziarnach. Pozwala

to na znaczne zwiększenie prędkość wycinania i na-

wet dwukrotne wydłużenie długości cięcia.

Twardość tarczy jest ważnym czynnikiem wpły-

wającym zarówno na jej żywotność i jakość cięcia.

Twardość tarczy określa siłę, jaką należy przyłożyć

do oderwania z niej drobin ścierniwa (najczęściej

elektrokorundu spojonego żywicą syntetyczną).

W trakcie cięcia materiału działające na tarczę siły

cały czas odrywają z jej krawędzi zużyte i stępione

już ścierniwo, odsłaniając nowe i ostre. Dzięki temu

przez cały czas można ciąć z takim samym naci-

skiem i bez przegrzewania ciętego metalu.

Skala twardości tarcz podzielona jest na 16 stop-

ni, oznaczonych literami od E do T.

SzlifowanieNajważniejszym czynnikiem, który bezpośrednio

warunkuje zakup tarczy szlifierskiej jest jej końcowe

przeznaczenie, czyli w tym przypadku rodzaj

materiału, który ma zostać poddany obrób-

ce. I tak tarcze ścierne gruboziarniste

najlepiej nadają się do pracy na ma-

teriałach miękkich i plastycznych.

Tarcze drobnoziarniste to najlep-

sze rozwiązanie dla materiałów

twardych i kutych. Podobnie jak

w przypadku cięcia tarcze ścierne o miękkiej struk-

turze lepiej posłużą do tworzyw twardych a tarcze

twarde do tworzyw miękkich.

W ściernicach rolę ostrzy pełnią ziarna materiału

ściernego. Kształt ziaren ściernych nie jest dokład-

nie określony, a ich wielkość determinuje powstałą

chropowatość powierzchni. Prócz ziaren ściernych

składnikiem ściernic jest nośnik materiału ściernego

czyli spoiwo.

Ściernice zbudowane są z materiałów pochodze-

nia naturalnego, takich jak kwarc, korund, diament

oraz materiałów wytworzonych sztucznie takich jak

karborund, elektrokorund lub węglik boru. W za-

leżności od spełnianych zadań ściernice mogą mieć

różnorodne kształty. Grubość tarcz do szlifowania

(ściernic) wynosi zwykle co najmniej 6 mm. Gdyby

była cieńsza, szybko ulegałaby zużyciu, gdyż przy

szlifowaniu pracuje się powierzchnią boczną tarczy,

a nie jej wieńcem jak w przypadku cięcia.

Pewne problemy występują przy szlifowaniu

miękkich metali, w tym głównie aluminium. Wy-

nika to z zapychania tarczy drobinami metalu, co

w konsekwencji powoduje niemal natychmiastową

utratę właściwości ściernych. Dlatego konstruktorzy

wymyślili specjalne tarczy samoostrzących – w trak-

cie pracy materiał na powierzchni tarczy ulegają po-

wolnemu rozpadowi odsłaniając tym samym kolejne

warstwy ostrego materiału ściernego.

W produkcji ściernic wykorzystuje się:

• spoiwa ceramiczne – stosowane do szlifowania

precyzyjnego, są odporne na wodę, kwasy, oleje

i zmiany temperatury,

• spoiwa gumowe – stosowane w procesie szlifowa-

nia bezkłowego oraz szlifowania wykończeniowe-

go, są wrażliwe na działanie olejów,

• spoiwa żywiczne – mają niską temperaturę

utwardzania (ok. 200°C), są wrażliwe na działanie

alkaliów.

Zasadniczą różnicą między ściernicą spojoną do cięcia a ściernicą spojoną do szlifowania wynikającą wprost z normy PN-EN 12413 jest wysokość (grubość) ściernicy. Ściernice do cięcia używane na przenośnych urządzeniach np. szlifierkach kątowych mają grubość do 4 mm natomiast ściernice do szlifowania – powyżej 4 mm. Obie te grupy narzędzi ściernych stosowane na urządzeniach przenośnych mogą mieć średnice do 230 mm. Jednak wymiary geometryczne to nie jedyne różnice między ściernicami do cięcia a do szlifowania. Bardzo ważna różnica wynika właśnie z przeznaczenia tych narzędzi ściernych. Ściernice do cięcia służą do przecinania rożnego rodzaju metali czy materiałów ceramicznych czołem narzędzia pod kątem prostym do obrabianego detalu, natomiast ściernice do szlifowania pracują powierzchnią boczną, co sprawia, że kąt nachy-

Tarcze do cięcia i szlifowania

Piotr StachApplication Engineering Specialist, 3M

lenia narzędzia do obrabianego elementu powinien zawierać się między 20 a 30 stopni dając najlepsze efekty obróbki ściernej zachowując przy tym bezpie-czeństwo szlifierza. Właśnie wynikająca z bezpieczeń-stwa jest różnica w wymaganiach cytowanej normy co do przenoszenia obciążeń bocznych. Ściernice spojone do szlifowania ponieważ pracują powierzchnią boczną a nie czołem według normy muszą wytrzymać prawie pięciokrotnie wyższe obciążenie w badaniu jednopunk-towego obciążenia bocznego w porównaniu do ściernic do przecinania. Patrząc na przeznaczenie czy rodzaj materiału obrabianego zarówno ściernice do cięcia jak i do szlifowania produkowane w różnych wersjach z różnego rodzaju surowców tak aby mogły pracować na stali zwykłej, nierdzewnej, aluminium, żeliwie czy materiałach ceramicznych.

26| Główny Mechanik Styczeń–Luty 2017

Źródło: 3M

Page 29: nr 2017 - stepgroup-industry.eustepgroup-industry.eu/wp-content/uploads/2017/05/GM-1-2017-numer.pdf'62/87,216RGE\ZDMÆ VLØU´ZQROHJOH]WDUJDPL Redaktor naczelny Tomasz Kurzacz tomasz.kurzacz@gmech.pl

|27Główny Mechanik Styczeń–Luty 2017

OznaczeniaOd prawidłowego doboru tarczy zależy jakość i szyb-

kość wykonywanych zadań, natomiast producenci

oferują szeroką gamę tarcz do cięcia i szlifowania.

Jak zatem wybrać tę odpowiednią? Kwestię wyboru

ułatwiają odpowiednie znormalizowane oznaczenia.

Dzięki nim natychmiast można zorientować się, jaki-

mi parametrami cechuje się konkretna tarcza.

Na każdej tarczy znajduje się kilka pól, na któ-

rych znajdują się informacje o typie, twardości, ro-

dzaju spoiwa, rodzaju i numerze ziarna, dopuszczal-

nych prędkościach obrotowych i liniowych, a także

potwierdzenie spełniania odpowiednich norm.

Na ilustracji pokazano typowe rozmieszczenie

oznaczeń, natomiast poniżej znajdują się szczegóły

oznaczeń.

Typ tarczy:• 41 – tarcza płaska do cięcia,

• 42 – tarcza z obniżonym środkiem,

• 27 – ściernica do szlifowania.

Twardość:• E, F, G – bardzo miękkie (rzadko spotykane),

• H, I, J, K – miękkie,

• L, M, N, O – średnio twarde,

• P, Q, R – twarde,

• S, T – bardzo twarde.

Rodzaj spoiwa:• BF – żywiczne wzmocnione,

• B – żywiczne,

• V – ceramiczne,

• Mg – magnezytowe,

• G – gumowe.

Wymiary:• Średnica zewnętrzna x grubość tarczy x średnica

otworu (mm).

Rodzaj ziarna ściernego:• A – elektrokorund,

• C – węglik krzemu,

• Z – cyrkon.

Granulacja (numer ziarna ściernego):• 8–24 – ziarno grube,

• 30–60 – ziarno średnie,

• 70–180 – ziarno drobne,

• powyżej 220 – ziarno bardzo drobne.

Dopuszczalne prędkości liniowe:• 30–100 m/sek.

Prędkości obrotowe przy prędkości liniowej 80 m/sek.:

• dla średnicy zewnętrznej 115 mm – 13 300 obr./min,

• dla średnicy zewnętrznej 125 mm – 12 200 obr./min,

• dla średnicy zewnętrznej 180 mm – 8500 obr./min,

• dla średnicy zewnętrznej 230 mm – 6640 obr./min,

• dla średnicy zewnętrznej 300 mm – 5100 obr./min,

• dla średnicy zewnętrznej 350 mm – 4350 obr./min,

• dla średnicy zewnętrznej 400 mm – 3820 obr./min.

Znaki bezpieczeństwa:• stosować rękawice ochronne

• stosować maskę ochronną na twarz,

• stosować słuchawki ochronne na uszy,

• stosować okulary ochronne na oczy,

• zakaz szlifowania,

• stosować na mokro,

• stosować na sucho.

Informacja o obowiązku stosowania środków ochrony

Certyfikat Organisation for the Safety of Abrasives (OSA)

Rodzaj tarczyDS – z obniżonym środkiem do urządzeń ręcznych (odpowiednik 27)

Rodzaj ziarna (A, C lub Z)X oznacza wykonanie specjalne z niewielką zawartością związków chemicznych Zawartość związków

chemicznychGranulacja Stopień

twardościRodzaj spoiwa

Rozmiar tarczy (średnica x grubość x średnica otworu [mm])

Zastosowanie

Data przydatności do użycia (miesiąc, rok)

Maksymalna prędkość obwodowa

Maksymalna prędkość obrotowa

Pasek szybkiej identyfikacji maksymalnej prędkosci: – 80 m/s – 100 m/s

Potwierdzenie zgodności z normą

Informacja o rodzajach koniecznych środków ochrony

Oznaczenia stosowane na tarczach. Źródło: SAIT

Źródło: Würth

Page 30: nr 2017 - stepgroup-industry.eustepgroup-industry.eu/wp-content/uploads/2017/05/GM-1-2017-numer.pdf'62/87,216RGE\ZDMÆ VLØU´ZQROHJOH]WDUJDPL Redaktor naczelny Tomasz Kurzacz tomasz.kurzacz@gmech.pl

28| Główny Mechanik Styczeń–Luty 2017

Mając dostęp do praktycznie nieograniczonej oferty producentów narzędzi szlifierskich, niezwykle trudno jest wybrać te najbardziej odpowiadające przeciętnemu wykonawcy. To, co można zalecić każdemu, to zakup narzędzi wykonanych z najnowszych materiałów szlifierskich. Do cięcia lub szlifowania stali konstruk-cyjnych czy stali szlachetnych najlepsze będą narzę-dzia wykonane z materiałów ceramicznych. Tarcze wykonane z nich cechują się zmniejszonym poziomem generowanego hałasu i znacznie szybszą obróbką mate-riałów – w porównaniu do stosowania w identycznych warunkach tarcz korundowych.

Obróbka materiałów nowoczesnymi tarczami ceramicznymi generuje znacznie mniej pyłów i iskier. Pierwsza cecha jest bardzo istotna mając na względzie zdrowie i bezpieczeństwo pracownika, ponieważ jest on narażony na mniejsze zapylenie. Natomiast mniej iskier przy obróbce stali to mniejsze zagrożenie poża-rowe. Zapobiegamy powstawaniu szkód spowodowa-nych działaniem rozżarzonych iskier znajdujących się w miejscu prac szlifierskich – np. wtopieniu zeszlifowa-nego materiału w płytki ceramiczne lub szyby.

Innym czynnikiem (pomijając sprawność technicz-ną tarcz) jest długotrwałe narażenie obsługującego na

Jak dobrać odpowiednią tarczę do cięcia i szlifowania?

Artur KordowskiProduct Manager Würth Polska

drgania. Generowane są one przez zespół szlifierka + zastosowana tarcza. Im mniejszą masę wirującą na wrzecionie szlifierki zamontujemy – tym niższe wibracje będą powstawały. Ten czynnik jest bardzo istotny przy pracach szlifierskich. Stosowane do-tychczas grube (z grubością dochodzącą do 7,0 mm) i ciężkie tarcze korundowe są zastępowane co najmniej o połowę cieńszymi i lżejszymi tarczami ceramicznymi do szlifowania.

Osobnym kryterium, o którym musi wiedzieć wyko-nawca, to rodzaj materiału, który będzie obrabiany. Do obróbki stali konstrukcyjnych (ze stali czarnej) przezna-czone są tarcze z wykonane z ziaren korundu natural-nego. Do szlifowania i cięcia stali nierdzewnych, kwa-soodpornych, szlachetnych stosujemy tarcze z korundu cyrkonowego. Owo rozgraniczenie spowodowane jest obecnością siarki, chloru i żelaza w tarczach z korundu naturalnego, co przy kontakcie z elementami ze stali nierdzewnej lub kwasoodpornej (lub ogólnie ze stalami szlachetnymi) powoduje ich korozję. Tarcze z korundu cyrkonowego są pozbawione powyższych pierwiastków w ilościach powodujących korozję. Omawiane powyżej tarcze ceramiczne mogą być stosowane do stali czar-nych i szlachetnych – są bardziej uniwersalne.

28| Główny Mechanik Styczeń–Luty 2017

TE

CH

NO

LO

GIE

I M

AT

ER

IAŁ

Y

Znaki bezpieczeństwa stosowane na tarczach

zakaz szlifowania

stosować na mokro

stosować na sucho

stosować rękawice ochronne

stosować maskę ochronną na twarz

stosować słuchawki ochronne na uszy

stosować okulary ochronne na oczy

Page 31: nr 2017 - stepgroup-industry.eustepgroup-industry.eu/wp-content/uploads/2017/05/GM-1-2017-numer.pdf'62/87,216RGE\ZDMÆ VLØU´ZQROHJOH]WDUJDPL Redaktor naczelny Tomasz Kurzacz tomasz.kurzacz@gmech.pl

|29Główny Mechanik Styczeń–Luty 2017

Jak ważny jest dobór odpowiedniej tarczy podczas prac związanych z cięciem i szlifowaniem, wiedzą ci, którzy zetknęli się z tą materią choć raz. Oprócz średnicy tar-czy jest jeszcze kilka ważnych parametrów, o których należy pamiętać aby wybrać odpowiedni produkt. Dobór zaczynamy od pytania o rozmiar. Średnica zewnętrzna tarczy definiowana jest przez posiadane urządzenie. Najczęściej spotykane na rynku szlifierki mogą pracować z tarczami o średnicach 115 mm, 125 mm lub 230 mm. Następnie zastanawiamy, się jaki materiał będziemy obrabiać. Różnica w tarczach w za-leżności od obrabianych materiałów nie jest widoczna gołym okiem. Subtelne różnice występują na poziomie budowy i dodatków w procesie produkcji, a konse-kwencją jest szybkość cięcia/szlifowania i żywotność tarczy. Każda tarcza ma oznaczenie lub też piktogram mówiący do jakiego materiału można ją zastosować. Najczęściej spotykane tarcze:• do stali konstrukcyjnej, do metalu (tzw. stal czarna)

• do stali nierdzewnej, do stali szlachetnej, (Stainless, inox)

• do aluminium (AL)

Dobór tarcz do cięcia i szlifowania

Mariusz MusiałekProduct Manager, Berner Polska

Pozostaje jeszcze jeden krok, mianowicie dobór gru-bości tarczy. I tutaj zdania są podzielone, a dyskusje można prowadzić w nieskończoność. Jednak główna idea jest niezmienna – grubość przy tarczach do cięcia rośnie wraz z ich średnicą.

Przy średnicy tarczy 125 mm cieńsze tarcze o grubości np. 0,8 mm, 1 mm, 1,2 mm stosuje się do blach i materiałów cienkościennych. Grubsze (1,6 mm, 2 mm, 3 mm) mają większą sztywność, dlatego należy je stosować np. do cięcia rur czy profili, które muszą być ucięte idealnie równo. Nieco inaczej jest z tarczami do szlifowania, gdyż najczęściej spotykamy się z grubo-ścią 6 mm niezależnie od wielkości tarczy.

Reszta to nowinki techniczne jak np. specjalna otu-lina ziarna, która blokuje absorbcję wilgoci z otoczenia podczas procesu składowania.

Należy pamiętać, że nawet nowa tarcza narażona na dużą wilgoć traci swoje właściwości. Pamiętajmy również, że nie wolno używać tarcz po końcowym terminie przydatności wynoszącym 3 lata od daty produkcji, wybitej na wewnętrznym pierścieniu mocującym.

|29Główny Mechanik Styczeń–Luty 2017

W zależności od producenta umiejscowienie

oznaczeń i ich wygląd (zwłaszcza znaków bezpie-

czeństwa) może się nieznacznie różnić.

W pracy i po pracy Wiele osób może nie zdawać sobie

sprawy z faktu, że niewłaściwe

przechowywanie tarczy może

skutkować ich zniszczeniem.

Tarcze, które są przecho-

wywane w wilgotnych

pomieszczeniach, mogą

bardzo szybko stracić

swoje właściwości ścierne.

Wielu producentów stosuje

również termin przydatno-

ści do użycia ze względu na

warunki, w jakich są przecho-

wywane tarcze. Nie należy uży-

wać tarczy, której stan wzbudza

wątpliwości. Dla bezpieczeństwa

pracy istotne jest również zastoso-

wanie odpowiedniej tarczy. Nie można

stosować tarczy do szlifowania jako tarczy do cięcia

i odwrotnie.

Dokonując wyboru tarczy ze względu

na jej przeznaczenie należy pamiętać,

że wybranie tarczy do nieodpowied-

niego materiału (bo jest np. tań-

sza) i stosowanie jednej tarczy

do wszystkich materiałów jest

nie opłacalne. Spowodowane

jest to faktem, że wydajność

cięcia jest uzależniona od

materiału ściernego i jego

struktury. Tarcza do kamie-

nia nie będzie cięła kamie-

nia w sposób efektywny.

Jednocześnie zużycie tarczy

może nastąpić bardzo

szybko – zwiększy to koszty

poniesione na zakup tarcz

w skali roku. Zaś stosowanie

tarcz do cięcia przy szlifowaniu

może skutkować po prostu zniszcze-

niem tarczy. Źródło: Berner

Page 32: nr 2017 - stepgroup-industry.eustepgroup-industry.eu/wp-content/uploads/2017/05/GM-1-2017-numer.pdf'62/87,216RGE\ZDMÆ VLØU´ZQROHJOH]WDUJDPL Redaktor naczelny Tomasz Kurzacz tomasz.kurzacz@gmech.pl

30| Główny Mechanik Styczeń–Luty 2017

Poprawa warunków BHP oraz działanie anty-

zmęczeniowe, to nie jedyne zalety wykorzy-

stania mat i wykładzin w zakładach przemysłowych.

Istotna jest również ich funkcja, polegająca na ochro-

nie posadzek czy blatów roboczych oraz narzędzi

i produktów, które narażone są na uszkodzenia w ra-

zie upadku. Bardzo często korzysta się z wyrobów

gumowych, ale można brać pod uwagę także inne

materiały, w zależności od tego w jakich warunkach

maty czy wykładziny mają być używane oraz na jakie

czynniki zewnętrzne powinny być odporne. Wiążą się

z tym bezpośrednio dodatkowe funkcje, które przypi-

sywane są poszczególnym ich rodzajom.

Maty a wykładzinyJaka jest różnica pomiędzy matami i wykładzinami

przemysłowymi? Właściwie dotyczy ona jedynie

wielkości – czyli wykładziny pełnią podobną rolę co

maty, ale pokrywają większe powierzchnie. Do-

stępne są w płytach lub rolkach. W tym pierwszym

przypadku możliwa jest kompleksowa zabudowa

posadzki, na przykład z zastosowaniem płytek w róż-

nych kolorach. Z faktu, iż wymiary mat mogą być

stosunkowo nieduże, wynika jeszcze jedna różnica

– nadają się również do ochrony blatów roboczych,

Maty i wykładziny przemysłowe

Żeby praca odbywająca się w zakładzie przemysłowym była efektywna i bezpieczna, muszą być spełnione rozmaite warunki. Okazuje się, że istotny jest każdy szczegół, nawet odpowiednie dobranie mat lub wykładzin. Tego rodzaju wyposażenie może pełnić rozmaite funkcje.

podczas gdy wykładziny i chodniki stosowane są na

podłogach. Ale jeśli zajdzie taka potrzeba, zwykle

istnieje również możliwość wycięcia mniejszego

fragmentu z wykładziny. Natomiast jak mówi Maciej

Minorowski, Kierownik Handlowy w firmie COBA Eu-

rope: – Głównym kryterium podziału mat oraz wykładzin

przemysłowych jest materiał, z jakiego są produkowane.

Materiały Bardzo dużą grupę stanowią maty i wykładziny

przemysłowe produkowane z gumy. – Stosowane są

w wielu zakładach przetwórczych, głównie przed maszy-

nami obróbczymi, gdzie pojawia się wilgoć, drewniane

czy metalowe wióry oraz środki chemiczne, takie jak

na przykład oleje lub chłodziwa – kontynuuje Maciej

Minorowski. Natomiast można rozróżnić kilka ro-

dzajów mat czy wykładzin gumowych, w zależności

od tego, z jakiego kauczuku zostały wyprodukowane.

W przypadku, gdy mamy do czynienia z produktem

otrzymanym z kauczuku pochodzenia roślinnego,

wówczas jest to guma naturalna NR, która ma dobre

właściwości elastyczne oraz mechaniczne, skutecznie

tłumi drgania i jest odporna na niskie temperatury.

Podobne właściwości ma guma SBR z syntetycznego

kauczuku butadienowo-styrenowego. Zrobione z nich

BE

ZP

IEC

ZE

ŃS

TW

O

Sabina Frysztacka

Źródło: COBA Europe

Page 33: nr 2017 - stepgroup-industry.eustepgroup-industry.eu/wp-content/uploads/2017/05/GM-1-2017-numer.pdf'62/87,216RGE\ZDMÆ VLØU´ZQROHJOH]WDUJDPL Redaktor naczelny Tomasz Kurzacz tomasz.kurzacz@gmech.pl

|31Główny Mechanik Styczeń–Luty 2017

Źródło: COBA Europe

produkty to maty i wykładziny ogólnego zastoso-

wania, które umieszcza się wewnątrz pomieszczeń.

Nadają się do intensywnego użytkowania, zarówno

na stanowiskach suchych, jak i mokrych. Są odporne

na działanie kwasów i alkoholi. W związku z tym

wykorzystuje się je zarówno w pomieszczeniach,

gdzie odbywa się produkcja czy przetwórstwo, jak też

załadunek towarów, a także w samochodach trans-

portowych, w warsztatach, garażach itp.

W przypadku produktów z gumy NBR, czyli

nitrylowej, szczególnie istotne są ich właściwości

olejoodporne. Sprawdzają się doskonale na stanowi-

skach zaolejonych, ale również mokrych oraz tam,

gdzie pojawiają się środki chemiczne. Często trafiają

do kuchni, kładzie się je także przy maszynach prze-

mysłowych. Wykazują się dużą odpornością nawet

w przypadku intensywnego użytkowania. Należy

jednak pamiętać o radzie Beaty Witońskiej, Specjali-

sty ds. Sprzedaży w Bydgoskich Zakładach Przemysłu

Gumowego „STOMIL”: – W momencie, gdy klient jest

zainteresowany zakupem wykładzin olejoodpornych,

powinien sprecyzować z jakim dokładnie olejem guma

będzie miała styczność.

Natomiast w branży przemysłowej i samochodo-

wej przydatny bywa również inny rodzaj mat przy-

stosowanych do wykładania w miejscach, gdzie może

dochodzić do wycieku płynów eksploatacyjnych, czyli

pod maszynami, elementami montażowymi, insta-

lacjami itp. Są to olejochłonne maty z polipropylenu

z dodatkiem włókna węglowego.

Z kolei maty i wykładziny EPDM czyli z udziałem

kauczuku etylenowo-propylenowo-dienowego, wyka-

zują się odpornością na zmienne warunki atmosfe-

ryczne – niższą i wyższą temperaturę, promienie UV,

ozon, rozcieńczone kwasy i zasady. W związku z tym

charakteryzuje je szeroki zakres zastosowań.

W przemyśle spożywczym często stosowane są

wyroby z gumy CR czyli na bazie kauczuku chloro-

prenowego, które odznaczają się wysoką odpornością

na różne warunki atmosferyczne, kwasy, roztwory

soli czy ozon. Do kontaktu ze środkami spożywczymi

dopuszczona jest także guma NR/SBR.

Poza tym dość powszechnie używana jest tak

zwana guma twarda, którą wykonuje się z mie-

szanek, głównie NBR/SBR – odporna na oleje, parę

wodną, warunki atmosferyczne, UV oraz EPDM/SBR –

odporna na kwasy, warunki atmosferyczne, UV, ozon.

Maty i wykładziny przemysłowe wykonywane są

również z pianki PCV o zamkniętych komórkach. Jak

mówi Maciej Minorowski, COBA Europe: – Stosowane

są głównie w obszarach linii produkcyjnych, montażo-

wych, stanowisk pakowania czy przy stołach warsztato-

wych oraz stanowiskach spawalniczych. Coraz częściej

pojawiają się również w strefach biurowych, recepcyj-

nych, sklepowych – przy stołach i biurkach.

Na stanowiska suche polecane są maty jednowar-

stwowe – gdy przewiduje się małe lub średnie użytko-

wanie lub dwuwarstwowe – w przypadku dużego lub

intensywnego użytkowania. Czyli pierwszy typ mat

piankowych będzie wystarczający w zakładach prze-

mysłowych, gdzie praktykuje się pracę jednozmiano-

wą. Jeżeli natomiast mamy do czynienia z pracą na

dwie lub trzy zmiany zdecydowanie lepsze będą maty

mające dwie warstwy. Z kolei w przypadku stanowisk

mokrych czy zaolejonych, najbardziej odpowiednie

będą propozycje trzywarstwowe, które cechuje także

wysoka odporność mechaniczna. Na zewnątrz są

miękkie i chłonne, natomiast wewnątrz znajduje się

włóknina bardzo dobrze absorbująca ciecz. Istnieją

również inne maty mające więcej warstw. Bardzo

praktyczną grupą produktów, które mają szerokie

zastosowanie przede wszystkim w przemyślę elek-

trycznym, są maty składające się z części piankowej,

winylowej oraz znajdującej się pomiędzy nimi war-

stwy przewodzącej, która chroni pracowników przed

wyładowaniami elektrostatycznymi.

Tam, gdzie nie można wykorzystać mat i wy-

kładzin piankowych lub gumowych, wybierane są

wyroby z PCV. Nadają się do ogólnych i specjal-

nych zastosowań oraz intensywnego użytkowania.

Sprawdzają się na stanowiskach suchych, mokrych

i zaolejonych, jednak ich wadą jest brak właściwości

ergonomicznych.

Nieco rzadziej stosowane są produkty z poliure-

tanu oraz polietylenu. Poliuretan jest pianką o dużej

gęstości, z której powstają najwyższej jakości maty

ergonomiczne. Wykazują się one również wysoką

odpornością na zużycie. To bardzo dobre rozwiązanie

na stanowiskach, gdzie odbywa się praca w systemie

zmianowym. Z kolei produkty z polietylenu cechuje

trwałość i odporność na działanie wózków i podno-

śników paletowych. Stanowią dobrą alternatywę dla

twardych oraz zimnych posadzek.

Warto wspomnieć również o matach stosowanych

w wejściach, przejściach, korytarzach, recepcjach,

przy schodach, w windach, w kantynach oraz innych

tego typu obszarach, które są elementem każdego

przedsiębiorstwa. Zwykle składają się z podłoża

gumowego oraz warstwy wierzchniej, na przykład

w postaci włókna nylonowego, włókna bawełnianego

czy mikrowłókna. Ich zadaniem jest ochrona podłogi

przed zabrudzeniami i zniszczeniem. Jak zauważa

Page 34: nr 2017 - stepgroup-industry.eustepgroup-industry.eu/wp-content/uploads/2017/05/GM-1-2017-numer.pdf'62/87,216RGE\ZDMÆ VLØU´ZQROHJOH]WDUJDPL Redaktor naczelny Tomasz Kurzacz tomasz.kurzacz@gmech.pl

32| Główny Mechanik Styczeń–Luty 2017

BE

ZP

IEC

ZE

ŃS

TW

O Janusz Kamiński Starszy Specjalista ds. Marke-

tingu w firmie Berendsen Textile Service: – Istnieje

wiele rodzajów mat podłogowych. W zależności od ich

zastosowania i potrzeb klientów wykonane są z różnych

materiałów. Przykładowo maty zbudowane z podłoża

gumowego oraz włókna nylonowego mogą nie tylko

chronić posadzkę, ale również pełnić funkcję reklamową

i informacyjną. Wiąże się to z możliwością umieszczenia

na nich dowolnej grafiki, wzoru, zdjęcia czy logo.

ParametryWcześniej była już mowa o tym, że maty oraz wykła-

dziny przemysłowe mają inne wielkości, natomiast

ważniejsza od tego rozróżnienia jest informacja, że

można pokryć nimi dowolną powierzchnię – zarówno

blat roboczy, jak też całą posadzkę. Zwykle w ofer-

cie danej firmy podane są standardowe wymiary

(długość, szerokość) oraz kształty, ale można znaleźć

w niej również informację, że istnieje możliwość

złożenie zamówienia indywidualnego.

Bardzo istotnym parametrem jest grubość.

Wiąże się z nią odporność maty czy wykładziny na

ścieranie, chociaż zależy ona również od twardości

i gęstości materiału. Poza tym odpowiednie dobranie

grubości oraz twardości pokrycia posadzki umożliwia

osiągnięcie efektu redukcji zmęczenia u pracowni-

ków. Chodzi o to, żeby osoba stojąca na nim miała

potrzebę wykonywania bardzo drobnych i natural-

nych ruchów nogami. Wpływa to bardzo korzystnie

na krążenie oraz ogólne samopoczucie podczas

długotrwałego przebywania w pozycji stojącej przy

stanowisku pracy. Trzeba jednak brać też pod uwagę,

że jeśli wykładzina czy mata wykonana jest ze sto-

sunkowo miękkiego materiału, to w przypadku zbyt

dużej wysokości można odczuwać dyskomfort i więk-

sze zmęczenie podczas jej użytkowania. Wynika to

z faktu, iż mięśnie szkieletowe pracownika, który stoi

na niej podczas wykonywania swoich obowiązków, są

za bardzo obciążone.

Biorąc pod uwagę cechy ergonomiczne najwyżej

oceniane są produkty piankowe (pianki PCV i poli-

uretanowe) – świetne lub bardzo dobre właściwości.

Maty i wykładziny piankowe mają bardzo dobre lub

dobre właściwości, a inne (PCV, polietylen) nie mają

ich w ogóle. Zastosowanie odpowiedniej pianki lub

gumy oraz grubości do 19 mm, daje najlepsze efekty,

jeśli chodzi o maty i wykładziny antyzmęczeniowe.

Właściwa wysokość ma też duże znaczenie, kiedy

wybiera się wykładzinę pełniącą funkcje termoizola-

cyjne. W przypadku propozycji elektroizolacyjnych

należy ustalić napięcie znamionowe urządzeń, które

mają być obsługiwane, a następnie dobrać wykła-

dzinę, chodnik czy matę, które będą pełniły rolę

uziemienia elektrycznego.

Właściwości i wygląd mat czy wykładzin przemy-

słowych zależą również od tego czy ich powierzch-

nia jest gładka, ryflowana, moletowana w krążki,

z wzdłużnymi paskami, prążkowana, bąbelkowa,

kamyczkowa, rowkowana, ażurowa lub wykonana

z włókna. – W przypadku produktów, gdzie powierzchnia

licowa jest ryflowana, do wyboru są wykładziny z sze-

rokimi lub drobnymi prążkami. Strona spodnia to odcisk

tkaniny. Tego typu propozycja jest bardzo praktyczna,

ale również ciekawie się prezentuje. Może występować

w wersji standardowej, olejoodpornej, a także ze zwięk-

szoną odpornością na palenie – tłumaczy Maria Michal-

ska, Zastępca Kierownika Działu Handlowego w Za-

kładach Przemysłu Chemicznego Spółdzielni Pracy

"GUMOPLAST". Powierzchnia wykładzin z moletem

krążkowym i wzdłużnymi paskami kształtowana jest

w procesie wulkanizacji. Możliwe jest zastosowanie

wzmocnienia produktu w postaci przekładki tkanino-

wej. Krążki mają zwykle wysokość 0,5 mm lub 1 mm

oraz średnicę 24–26 mm, z kolei paski mają wysokość

8 mm i szerokość 24 mm. Wyrobami takimi wykłada

się powierzchnie wewnątrz oraz na zewnątrz budyn-

ków, a także w pojazdach czy windach, zmniejszając

ryzyko występowania wypadków w pracy.

Kiedy poszukiwane jest rozwiązanie, które ma

służyć zwiększeniu bezpieczeństwa pracy na nieco

mniejszym obszarze, dobrze sprawdzają się maty

o powierzchni bąbelkowej, prążkowanej kamyczko-

wej, rowkowanej poprzecznie lub podłużnie. Osta-

teczny wybór wzoru powierzchni powinien zależeć

od tego, jaki rodzaj ruchów wykonywany jest przez

pracowników poruszających się po powierzchni maty.

W końcu trzeba zadbać o to, aby mogły być pew-

ne i bezpieczne. Z kolei maty ażurowe, które mają

przelotowe otwory o średnicy 15 mm i 22 mm, służą

głównie jako wycieraczki. Podobnie jest w przypadku

produktów, których warstwa zewnętrza jest wyko-

nana z włókna. Na rynku dostępne są propozycje

o właściwościach antybakteryjnych, przeciwgrzybicz-

nych oraz wyjątkowo dobrze chłonące i odparowują-

ce wilgoć. Na pewno warte uwagi są maty zrobione

z włókna nylonowego, które impregnuje się roztwo-

rem zawierającym cząsteczki nanosrebra. W efekcie

możliwe jest pochłanianie do 5 l wody/m² oraz do 5

kg kurzu i brudu/m². Jednak najbardziej nowoczesne

maty wykonywane są ze specjalnego mikrowłókna,

które łączy wszystkie zalety produktów bawełnia-

nych i nylonowych. Dzięki bardzo dużej ilości splotów

pochłaniają wyjątkowo dużą ilość brudu oraz wody,

a na dodatek bardzo szybko schną.

Wybierając gumowe pokrycie posadzki czy blatów

roboczych warto wziąć jeszcze pod uwagę następu-

jące parametry: twardość, gęstość, wytrzymałość na

rozciąganie, wydłużenie względne w chwili zerwania,

temperaturę kruchości, trwałe odkształcenie przy ści-

skaniu, odporność na starzenie cieplne w powietrzu,

odporność na przekłucie, odporność na poślizg, od-

porność na palenie, odporność na niskie temperatury,

odporność na działanie kwasu siarkowego, odporność

na działanie oleju oraz kolor.

Wiele firm posiada w swojej ofercie maty i wy-

kładziny kolorowe. Ich zakup może być podyktowa-

ny zarówno względami estetycznymi, jak również

praktycznymi. Zastosowanie różnych kolorów na

Źródło: Art-floor

Źródło: Art-floor

Źródło: Art-floor

Źródło: Art-floor

Źródło: Art-floor

Page 35: nr 2017 - stepgroup-industry.eustepgroup-industry.eu/wp-content/uploads/2017/05/GM-1-2017-numer.pdf'62/87,216RGE\ZDMÆ VLØU´ZQROHJOH]WDUJDPL Redaktor naczelny Tomasz Kurzacz tomasz.kurzacz@gmech.pl

|33Główny Mechanik Styczeń–Luty 2017

powierzchni posadzki ułatwia rozróżnienie poszcze-

gólnych obszarów produkcyjnych. – Maty wykonane

z materiałów w kolorze czerwonym, zielonym czy szarym

są zwykle powszechnie dostępne. Jednak w rzeczywisto-

ści klienci mogą mieć znacznie większy wybór, wystarczy

uzgodnić z producentem co ich najbardziej interesuje –

opowiada Joanna Woźniak, Główny Technolog, Zakła-

dy Przemysły Gumowego „SANTOCHEMIA”.

Funkcje mat i wykładzin przemysłowych– Każdy pracodawca może w łatwy sposób zredukować

ryzyko wypadków oraz ograniczyć zmęczenie i uniknąć

przewlekłych schorzeń wśród pracowników poprzez in-

stalację odpowiedniej maty – mówi Maciej Minorowski,

COBA Europe, który wymienia najważniejsze funkcje

mat i wykładzin przemysłowych:

• ergonomiczna, antyzmęczeniowa – maty pianko-

we i gumowe gwarantują wysoki komfort podczas

pracy w pozycji stojącej na twardej powierzchni,

co znacząco zmniejsza uczucie zmęczenia. W kra-

jach europejskich schorzenia układu kostno-

-mięśniowego są jedną z najczęstszych przyczyn

absencji pracowników, mają one także istotny

wpływ na jakość i wydajność pracy personelu.

Biorąc pod uwagę, jak niebezpieczne dla zdrowia

i codziennego funkcjonowania pracowników są

wspomniane schorzenia, każdy pracodawca po-

winien rozważyć wyposażenie stanowisk w maty.

Skłaniają one do regularnego ruchu stóp (nawet

w pozycjach statycznych), gdyż stopy starają się

delikatnie dostosować się do stosunkowo miękkiej

powierzchni podłoża, co poprawia krążenie krwi.

Ruch ten, choć subtelny, zmusza mięśnie łydek

i stóp do rozszerzania się i kurczenia, co urucha-

mia pompę żylną, która pcha krew z powrotem

do serca przeciwko sile grawitacji. Jest to ten sam

proces, który w naturalny sposób pojawia się,

gdy idziemy. Maty antyzmęczeniowe sprzyjają

pojawieniu się tego procesu w ciele nawet jeśli

przybiera ono głównie statyczne pozycje stojące;

• antypoślizgowa – poślizgnięcia i potknięcia

stanowią istotny odsetek wszystkich wypadków

w miejscach pracy. Przyczyną upadków są nie

tylko luźne zanieczyszczenia z tworzyw sztucz-

nych, ale także drewniane lub metalowe wióry,

które mogą być równie niebezpieczne, co plamy

oleju lub wody. Specjalnie zaprojektowane maty

podłogowe z otworami przelotowymi skutecznie

gromadzą luźne zanieczyszczenia oraz ułatwiają

odprowadzanie rozlanych cieczy pod matę;

• termoizolacyjna – zabezpieczają przed kontaktem

z zimnymi i mokrymi posadzkami;

• amortyzacyjna – chronią komponenty, materiały

i narzędzia przed uszkodzeniem lub zniszczeniem;

• elektroizolacyjna – ochrona pracowników przed

porażeniem prądem elektrycznym;

• antystatyczna – zabezpieczenie pracowników

i komponentów przed działaniem elektryczności

statycznej.

Z kolei Janusz Kamiński z firmy Berendsen Textile

Service dodaje następujące funkcje:

• zabezpieczenie posadzek przed zabrudzeniem

i zniszczeniem,

• generowanie oszczędności poprzez zmniejszenie

kosztów sprzątania,

• poprawa wizerunku przedsiębiorstwa,

• oszczędność czasu przeznaczonego na sprzątanie,

• informacyjna – mata może pełnić funkcje dro-

gowskazu, informować o tym gdzie znajdują się

windy, schody, itp.,

• marketingowa poprzez umieszczenie logotypu na

wycieraczce.

Maty i wykładziny przemysłowe są niezwykle

istotne z punktu widzenia prawidłowego funkcjono-

wania wszelkich zakładów produkcyjnych i prze-

twórczych. Oczywiście bardzo ważne jest również

odpowiednie ich dobranie do warunków, w jakich

mają być użytkowane. Wówczas będą spełniać

wszystkie swoje funkcje w optymalny sposób, a jak

wynika z powyższych wypowiedzi, jest ich zdecydo-

wanie więcej, niż minimalizowanie ryzyka wypad-

ków oraz sprzyjanie zachowaniu higieny w miejscu

pracy. Istnieje wiele przedsiębiorstw zajmujących się

produkcją oraz sprzedażą mat i wykładzin przemy-

słowych, ale niektóre firmy np. Berendsen Textile Se-

rvice, CWS-boco Polska, SEA Łódź, Lindström, P.H.U.

MORFEUSZ, Blumar Textile Service, Bergline, Initial

Matadoor czy Profi Service oferują także ich wynajem

wraz z pełnym serwisem. W większości

przypadków można liczyć wówczas na pro-

fesjonalną pomoc przy doborze rodzaju

mat, ich rozmiaru i ilości, na dostarcze-

nie oraz rozłożenie, a także wymianę

zabrudzonych egzemplarzy na czy-

ste, z częstotliwością ustaloną

przez klienta. Część

firm posiada

również w swojej

ofercie przygoto-

wanie indywidualnego,

darmowego projektu maty.

Źródło: COBA Europe

Źródło: Notrax

Page 36: nr 2017 - stepgroup-industry.eustepgroup-industry.eu/wp-content/uploads/2017/05/GM-1-2017-numer.pdf'62/87,216RGE\ZDMÆ VLØU´ZQROHJOH]WDUJDPL Redaktor naczelny Tomasz Kurzacz tomasz.kurzacz@gmech.pl

34| Główny Mechanik Styczeń–Luty 2017

RA

PO

RT

Potęga robotów sprawia, że muszą pracować

w wydzielonych i zabezpieczonych przed

dostępem ludzi miejscach. Uderzenie ramieniem

takiego urządzenia może skutkować poważnym wy-

padkiem. Dlatego roboty dotychczas nie współpraco-

wały z ludźmi na jednym stanowisku. W przypadku

konieczności podnoszenia czy przemieszczania

ciężkich elementów na stanowiskach, na których

pracowali ludzie, posługiwano się manipulatorami,

co jednak nie było wygodne (konieczność ręcznego

operowania manipulatorem bardzo wydłuża czas

operacji) lub pracownicy musieli opuszczać strefę

pracy robota.

Wobec postępu w automatyce, a głównie w roz-

woju czujników, możliwe stało się wprowadzenie

robota na stanowisko pracownika. Nie wydziela się

specjalnej strefy bezpieczeństwa, bowiem funkcje

bezpieczeństwa realizują zaimplementowane czujni-

ki oraz odpowiednie oprogramowanie. Odpowiadają

one za natychmiastowe zatrzymanie robota w mo-

mencie zetknięcia z jakąkolwiek przeszkodą. Czujni-

ki takie mogą analizować siły zewnętrzne działające

na manipulator, mogą to być kamery analizujące

pole wokół ramion robota lub reagować na dotyk

poprzez gumową "skórę" o konstrukcji pozwalającej

na zbieranie informacji z całej płaszczyzny, którą

osłania.

Obecnie niemal każda firma produkująca roboty

ma takie urządzenia w ofercie. Zwykle nie są to

urządzenia bardzo duże – są montowane na stole,

choć zdarzają się wyjątki. Określa się je mianem ro-

botów współpracujących, cobotów (od collaborative

robot) lub bardziej po polsku – kobotów.

Po pierwsze – bezpieczeństwoTym, co wyróżnia koboty, jest daleko posunięte

bezpieczeństwo ich użytkowania. W lutym 2016

roku Międzynarodowa Organizacja Normalizacyjna

Tomasz Kurzacz

Roboty współpracujące

Roboty już od dość dawna zadomowiły się w przemyśle. Pracują z reguły tam, gdzie mogą zastąpić ludzi i gdzie jest to szczególnie pożądane, a więc na stanowiskach niebezpiecznych, wymagających dużego wysiłku (np. komory lakiernicze, spawalnicze, paletyzacja). Pracują precyzyjnie, szybko i bez zmęczenia.

Źródło: Audi

Page 37: nr 2017 - stepgroup-industry.eustepgroup-industry.eu/wp-content/uploads/2017/05/GM-1-2017-numer.pdf'62/87,216RGE\ZDMÆ VLØU´ZQROHJOH]WDUJDPL Redaktor naczelny Tomasz Kurzacz tomasz.kurzacz@gmech.pl

|35Główny Mechanik Styczeń–Luty 2017

zasługujących na miano asystenta operatora – twierdzi

mówi Jędrzej Kowalczyk, prezes zarządu FANUC

Polska. – Dzięki robotom nowej generacji jest możliwe

osiągnięcie optymalnego połączenia, uwzględniającego

odmienne zdolności człowieka i maszyny. W systemie

współpracy „ramię w ramię” człowiek ma za zadanie

podejmować decyzje i sprawować kontrolę nad reali-

zowanym procesem produkcji, a robot ma wykonywać

zlecone zadania z najwyższą precyzją, powtarzalnością,

stabilnością i przewidywalnością. Mechaniczni pomoc-

nicy są zobowiązani do tego, by oferować siłę swoich

ramion, a jednocześnie czuwać nad jakością i efektywno-

ścią procesów, bez względu na ilość cykli produkcyjnych,

które muszą zostać wykonane.

Jak mówi Jędrzej Kowalczyk, trendy rozwoju

robotów współpracujących koncentrują się wokół

następujących kwestii:

• dostosowanie konstrukcji a także parametrów

(udźwigu i zasięgu) robotów do różnorodnych

zadań i branż, które dotąd nie mogły być roboty-

zowane (m.in. ze względu na zbyt duże wyma-

gania tradycyjnego robota w zakresie systemów

bezpieczeństwa – niemożliwe do spełnienia

bezpośrednio na linii produkcyjnej),

• dostosowywanie robotów do wymogów wybra-

nych sektorów produkcji. W efekcie prac kon-

struktorów coraz więcej robotów będzie spełniać

wyśrubowane normy np. dotyczące kontaktu

z żywnością (przemysł spożywczy) lub normy do-

tyczące czystości produkcji (przemysł medyczny

i farmaceutyczny),

• zapewnienie najwyższych możliwych standardów

bezpieczeństwa robotów (gwarantujących, że

współpraca robota z człowiekiem będzie w 100%

bezpieczna),

• rozwijanie inteligencji robotów (opcje i dodatki

sprzętowe do robotów poszerzają możliwości ich

zastosowania, a w przypadku, kiedy robot jest

gotowy do przejęcia na siebie zadań, które dotąd

były realizowane w innym miejscu linii, także

dokonywanie optymalizacji procesów produkcji).

(ISO) opublikowała specyfikację techniczną ISO/TS

15066 rozwijającą dokument ISO 10218, znany pod

nazwą "Safety Requirements for Industrial Robots"

(Wymagania bezpieczeństwa dla robotów przemy-

słowych), o nowe zagadnienia. W pracach komisji

przygotowującej kształt specyfikacji ISO/TS 15066

brała udział także firma Universal Robots specjali-

zująca się w konstruowaniu i dostarczaniu robotów

współpracujących.

Roboty współpracujące są wyposażone w inno-

wacyjne systemy bezpieczeństwa, które dają gwa-

rancję, że ich współpraca z człowiekiem jest w pełni

bezpieczna.

Jako przykład mogą posłużyć funkcje bezpieczeń-

stwa zastosowane w robotach współpracujących linii

CR firmy FANUC. To właśnie one decydują o wyjątko-

wej wrażliwości, a zarazem funkcjonalności robotów

współpracujących. Wszystkie spełniają normy ISO

10218-1:2011 i EN ISO 13849-1:2008 (Kategoria 3,

PL=d), co potwierdza certyfikat TUV.

Inną kwestią, o której warto pamiętać, jest bez-

pieczeństwo całego stanowiska zrobotyzowanego,

na którym pracuje robot. Warto wiedzieć, że żaden

robot czy stanowisko zrobotyzowane nie zostanie

dopuszczone do pracy, jeśli nie spełni norm i stan-

dardów technicznych, które precyzyjnie definiują

wymogi stawiane maszynom. Jeśli wdrożenie robota/

stanowiska zrobotyzowanego odbywa się w oparciu

o te przepisy, możemy mieć pewność, że rozwiązanie

tego typu jest całkowicie bezpieczne.

Jak mówi Jakub Stec, Channel Manager z ABB

Robotyka – w przypadku robotów współpracujących

dokument ISO/TS 15066:2016 – Robots and robotic de-

vices – Collaborative robots określa, jakie wymogi musi

spełnić robot by uznać go za bezpieczny. Chodzi tutaj

przede wszystkim o określenie z jaką maksymalną siłą

lub momentem robot może zadziałać na człowieka jeśli

dojdzie do kontaktu. Należy tutaj też wziąć pod uwagę

np. narzędzie robota lub też przenoszony detal. Cały taki

„układ” musi być bezpieczny dla ludzi którzy mogą być

w otoczeniu robota.

TrendyJednym z kierunków jest rozwój tradycyjnych

robotów poprzez wyposażanie w systemy które

pozwalają na ograniczenie ich przestrzeni pracy

i pewną interakcję z pracownikami. – System ABB

SafeMove 2 pozwala na to by człowiek wszedł do

klatki normalnego robota kiedy ten jest nieruchomy ale

pozostaje ciągle w trybie automatycznym – mówi Jakub

Stec. – Pozwala to np. na łatwą wymianę narzędzia,

ocenę detalu itp.

Drugim z kierunków jest tworzenie całkowi-

cie nowych konstrukcji które mogą mieć większe

możliwości współpracy ale np. kosztem udźwigu lub

prędkości.

– Głównym celem, jaki stawiają sobie konstruktorzy

robotów nowej generacji jest tworzenie coraz inteligent-

niejszych, a przy tym bezpiecznych maszyn, w pełni

Źródło: FANUC

Roboty

współpracujące

są wyposażone

w innowacyjne

systemy

bezpieczeństwa,

które dają gwarancję,

że ich współpraca

z człowiekiem jest

w pełni bezpieczna.

Page 38: nr 2017 - stepgroup-industry.eustepgroup-industry.eu/wp-content/uploads/2017/05/GM-1-2017-numer.pdf'62/87,216RGE\ZDMÆ VLØU´ZQROHJOH]WDUJDPL Redaktor naczelny Tomasz Kurzacz tomasz.kurzacz@gmech.pl

36| Główny Mechanik Styczeń–Luty 2017

RA

PO

RT

– Nawiązując do rozwoju inteligencji robotów, warto

wspomnieć także o innowacyjnych systemach samoucze-

nia się robotów – dodaje Jędrzej Kowalczyk. – Takie

rozwiązanie zaprezentowała niedawno firma FANUC

wspólnie z firmą Preffered Networks. Systemy umożli-

wiające robotom samodzielne opanowanie zadań, które

mają wykonywać, znacznie usprawniają wykorzysta-

nie robota. Roboty FANUC wykorzystują w procesie

samouczenia się technikę znaną jako "deep reinforcement

learning". Polega ona na tym, że roboty wielokrotnie wy-

konują tę samą czynność np. pobieranie przedmiotu z ko-

sza, a jednocześnie zbierają i analizują obrazy poszcze-

gólnych prób zarejestrowane przez kamerę (tagując je

jako sukces lub porażka), a na tej podstawie przewidują

w jaki sposób najlepiej wykonać czynność, aby jej efekt

był zgodny z oczekiwaniami. Czym większa liczba prób,

tym większa precyzja wykonania zadania. Po ośmiu

godzinach nauki i 5 tys. wykonanych prób robot osiąga

90 procent dokładności, która jest prawie taka sama jak

w przypadku, gdyby to człowiek zaprogramował robota

do wykonania zadania.

Wysokie nakłady i wysiłki producentów robotów

współpracujących sprawią, że maszyny z tej grupy

będą odciążać ludzi w coraz szerszej gamie trudnych

ergonomicznie zadań tak, by mogli oni skupiać się

na zadaniach wymagających myślenia i kreatywno-

ści, a nie siły ludzkich rąk.

Z badania opublikowanego przez ABI Research,

w latach 2015–2020 rynek robotów współpracują-

cych z ludźmi wzrośnie około dziesięciokrotnie – z 95

mln USD w roku 2015 do ponad 1 mld USD w 2020.

Raport zatytułowany "Collaborative Robotics: State

of the Market/State of the Art" donosi, że wzrost

będzie napędzany przez trzy kluczowe sektory: małe

i średnie przedsiębiorstwa, producentów elektroniki

i firmy serwisowe oraz firmy wytwarzające syste-

my zrobotyzowane, optymalizowane pod kątem

wspierania i podnoszenia wydajności i zdolności

produkcyjnej.

Współpracujący czy tradycyjny?Jakub Stec radzi, żeby przy rozważaniu zakupu

robota najpierw ustalić, czy potrzebujemy robota

współpracującego czy też raczej robota tradycyjnego,

który lepiej sobie poradzi z tym zadaniem. Następnie

należy określić, czy elementy stacji np. narzędzia,

przenoszone detale itp. również będą bezpieczne,

bo może okazać się, że robot i tak będzie musiał być

zamknięty w klatce decyzją działu BHP zakładu (sy-

tuacje takie miały i mają miejsce w fabrykach).

– Przede wszystkim należy zwrócić uwagę na

aspekty związane z bezpieczeństwem robota oraz na

prawidłowość doboru robota do potrzeb danej aplika-

cji – podreśla Jędrzej Kowalczyk. Trzeba również

zwrócić uwagę na to, czy dany robot kolaboracyjny

spełni wymagania aplikacji w zakresie efektywności

(roboty z tej grupy poruszają się często z mniejszymi

prędkościami, niż standardowe roboty). Należy także

pamiętać o zasadach prawidłowego użytkowania

robota podczas pracy.

Podczas użytkowania robotów współpracują-

cych należy przestrzegać zasad ich prawidłowego

utrzymania, podobnie jak w przypadku innych

robotów. Należy pamiętać o regularnych przeglądach

okresowych i używaniu robota zgodnie z zalecenia-

mi producenta. Zasady eksploatacji robota są ściśle

określone w instrukcji opracowanej przez firmę

integratorską, odpowiedzialną za wdrożenie. Wystar-

czy stosować się do zaleceń producenta stanowiska

zrobotyzowanego, by w pełni korzystać z potencjału

tkwiącego w robocie, a jednocześnie zapewnić ma-

szynie długą żywotność.

Źródło: ABB

Z badania

opublikowanego

przez ABI Research,

w latach 2015–2020

rynek robotów

współpracujących

z ludźmi

wzrośnie około

dziesięciokrotnie –

z 95 mln USD w roku

2015 do ponad 1 mld

USD w 2020

Page 39: nr 2017 - stepgroup-industry.eustepgroup-industry.eu/wp-content/uploads/2017/05/GM-1-2017-numer.pdf'62/87,216RGE\ZDMÆ VLØU´ZQROHJOH]WDUJDPL Redaktor naczelny Tomasz Kurzacz tomasz.kurzacz@gmech.pl

|37Główny Mechanik Styczeń–Luty 2017

Wybrane roboty współpracujące dostępne w Polsce

Model YuMi CR-35iA UR3 UR5 UR10

Producent ABB FANUC Universal Robots Universal Robots Universal Robots

Nazwa firmy udzielającej informacji

ABB FANUC Omega Communication Omega Communication Omega Communication

Strona www produ-centa lub dystrybutora

www.abb.pl/robotics www.fanuc.eu www.universal-robots.com/pl

www.universal-robots.com/pl

www.universal-robots.com/pl

Zasięg [mm] 2x500 1813 500 850 1300

Udźwig [kg] 2x500 35 3 5 10

Liczba ramion 2 6 1 1 1

Liczba przegubów obrotowych (stopni swobody)

14 (2x7) 6 6 6 6

Klasyfikacja IP IP 30 IP 67 (nadgarstek i ramię J3)

IP54 pozostała część jednostki mech.

IP64 IP54 IP54

Klasa czystości po-mieszczeń

– – 5 5 5

Dokładność (powita-rzalność) [mm]

0,02 0,08 0,1 0,1 0,1

Maksymalna prędkość narzędzia [m/sek.]

1,5 0,75 1 1 1

Zasilanie [V, AC/DC, 50/60 Hz]

110/230 V AC, 50/60 Hz

trójfazowe 400 V AC, 50Hz

12 V/24 V 600 mA w na-rzędziu

12 V/24 V 600 mA w na-rzędziu

12 V/24 V 600 mA w na-rzędziu

Pobierana moc [W] <170 1000 min. 90 W, typ. 125 W, maks. 250 W

min. 90 W, typ. 150 W, maks. 325 W

min. 90 W, typ. 250 W, maks. 500 W

Norma bezpieczeństwa PL b Cat B ISO 10218-1 EN ISO 13849

ISO15066

Testowano zgodnie z: EN ISO 13849:2008 PL d

Testowano zgodnie z: EN ISO 13849:2008 PL d

Testowano zgodnie z: EN ISO 13849:2008 PL d

Waga [kg] 38 (z kontrolerem) 990 11 18,4 28,9

Krótki przegląd rynku

YuMi (ABB)Opracowany przez firmę ABB robot YuMi

to pierwszy w pełni przyjazny człowieko-

wi dwuramienny robot zaprojektowany

z myślą o nowej erze automatyzacji pracy.

Doskonale nadaje się do linii montażo-

wych niewielkich elementów, gdzie ludzie

oraz roboty wspólnie wykonują te same

czynności. Nazwa „YuMi” stanowi skrót od

angielskiego zwrotu „you and me”, czyli „ty

i ja” – pracując wspólnie.

Robot YuMi to umożliwiające współpra-

cę, dwuramienne urządzenie montażowe

wyposażone w funkcje sensoryczne i wi-

zualne. Miękkie podwójne ramiona robota

YuMi w połączeniu z innowacyjną techno-

logią detekcji nacisku zapewniają bezpie-

czeństwo osób pracujących w jego pobliżu.

Ponieważ bezpieczeństwo jest immanentną

cechą robota YuMi, zastosowanie klatki

robota nie jest w jego przypadku konieczne.

Robot YuMi może poruszać swoimi ramio-

nami z prędkością aż do 1 500 mm/s i wciąż

jest bezpieczny dla przebywających w jego

otoczeniu ludzi.

Każde z ramion ma 7 osi swobody, co

pozwala na elastyczność i zwinność nie-

dostępną dla 6-osiowych robotów. Wbudo-

wanie kontrolera w korpus robota i waga

całości 38 kg sprawiają, że robota łatwo

zamontować na linii produkcyjnej.

Robot YuMi charakteryzuje się niezwy-

kłą precyzją ruchów, dzięki czemu może

być wykorzystywany do montażu delikat-

nych, precyzyjnych elementów zegarków

ręcznych albo podzespołów montowanych

w telefonach komórkowych, tabletach czy

komputerach stacjonarnych. Potrafi nawet

nawlec igłę.

CR-35iA (FANUC)FANUC CR-35iA to pierwszy robot współ-

pracujący marki FANUC. Może podnieść

ciężar o masie 35 kg, dzięki czemu zasługu-

je na miano najsilniejszego robota współ-

pracującego na świecie. Robot nie wymaga

użycia systemów bezpieczeństwa w postaci

kurtyn lub wygrodzeń, które są niezbęd-

ne w przypadku tradycyjnych robotów. Źródło: ABB

Page 40: nr 2017 - stepgroup-industry.eustepgroup-industry.eu/wp-content/uploads/2017/05/GM-1-2017-numer.pdf'62/87,216RGE\ZDMÆ VLØU´ZQROHJOH]WDUJDPL Redaktor naczelny Tomasz Kurzacz tomasz.kurzacz@gmech.pl

38| Główny Mechanik Styczeń–Luty 2017

RA

PO

RT

Źródło: FANUC

O wyjątkowej wrażliwości robota w kontakcie z czło-

wiekiem, a zarazem jego funkcjonalności decydują

innowacyjne funkcje. Nowy robot FANUC mechaniką

przypomina jednego z chętniej wybieranych przez

producentów robota FANUC M-20iA/35M.

Robot nie wymaga użycia systemów bezpie-

czeństwa w postaci kurtyn lub wygrodzeń, które

są niezbędne w przypadku tradycyjnych robotów.

O wyjątkowej wrażliwości robota w kontakcie z czło-

wiekiem, a zarazem jego funkcjonalności decydują

funkcje bezpieczeństwa zaimplementowane w ro-

bocie. Spełniają one normy ISO 10218-1:2011 i EN

ISO 13849-1:2008 (Kategoria 3, PL=d), co potwierdza

certyfikat TUV:

• funkcja „Contact Stop” sprawia, że w momencie,

kiedy robot dotknie człowieka podczas pracy,

natychmiast się zatrzyma. Proces zatrzymania

robota odbywa się niezwykle szybko. Jest to

przełom w porównaniu do klasycznych robotów,

które z uwagi na znacznie mniejszą wrażliwość

mogły zbliżać się do człowieka tylko na tyle, na ile

pozwalał im system bezpieczeństwa,

• funkcja „Push to Escape” umożliwia operatorowi

odsunięcie robota w dowolnym kierunku. Robot

może zostać przesunięty na osi J1 lub J2. Robot,

który w elastyczny sposób wykonuje wszelkie

polecenia operatora w czasie rzeczywistym, uczy

się i usuwa na bok w momencie, kiedy nie jest

potrzebny lub mógłby stwarzać dyskomfort ope-

ratora w pełni zasługuje na miano prawdziwego

asystenta,

• funkcja „Retract Motion” – robot wykryje, jeśli

podczas odkładania detali na jego drodze pojawi

się przeszkoda. Cofnie się, dzięki czemu operator

uniknie zakleszczenia dłoni bądź stopy,

• robot jest wyposażony w miękką, gumową „skórę”

z pianki poliuretanowej, która niweluje ryzyko ja-

kiegokolwiek uszczerbku człowieka, w przypadku

kiedy dojdzie do kontaktu robota z operatorem,

• ochrona przed zakleszczeniem – dzięki zmia-

nie koperty pracy, robot układa swoje przeguby

w sposób uniemożliwiający zakleszczenie koń-

czyn operatora pomiędzy elementami ramienia

robota. Dodatkowo wprowadzono wiele zabezpie-

czeń uniemożliwiających zatrzaśnięcie rąk, czy

palców współpracującego z robotem człowieka,

• w zależności od potrzeb, robot CR-35iA może

być wyposażony w szereg opcji oprogramowania

i sprzętu dostępnego dla tradycyjnych robotów

FANUC. Mogą to być standardowe przemysłowe

urządzenia peryferyjne, jak również czujniki

wizyjne. Na przykład, iRVision, czyli zintegrowany

system wizyjny firmy FANUC może zostać łatwo

uruchomiony w trybie 2D/3D. Robot wyposażony

w system wizyjny 3D, może z łatwością lokalizo-

wać przedmioty w przestrzeni trójwymiarowej,

pobierać losowo ułożone części i podawać je

operatorowi,

• duży zasięg pracy (1813 mm) daje ogromne możli-

wości adaptacji do różnych aplikacji,

• robot współpracuje z oprogramowaniem symula-

cyjnym ROBOGUIDE umożliwiającym przewidy-

wanie osiągów i wykonalności zadań przez robota,

• prędkość – robot w trybie współpracującym może

poruszać się z prędkością 250 mm/s, a w trybie

„High speed” z prędkością 750 mm/s. Tryb „High

speed” może być stosowany tylko w sytuacjach,

gdy w pobliżu robota nie przebywają ludzie

CR –7iA/L (FANUC)Nowy robot z rodziny FANUC CR jest oparty na

sprawdzonych rozwiązaniach technicznych firmy

FANUC. Podobnie jak inne roboty marki FANUC może

szczycić się niezawodnością wynoszącą 99,99% oraz

ponadprzeciętną żywotnością.

Robot nowej generacji FANUC CR – 7iA/L, oparty

na konstrukcji LRMate200iD, jest znacznie bardziej

zaawansowaną jednostką w stosunku do swojego

poprzednika, przede wszystkim w zakresie systemu

bezpieczeństwa. Dzięki innowacyjnym funkcjom

bezpieczeństwa robot może pracować ramię w ramię

z człowiekiem, bez potrzeby instalowania tradycyj-

nych ogrodzeń (w postaci kurtyn lub wygrodzeń),

uniemożliwiających kontakt operatora z robotem

w czasie pracy.

W zależności od potrzeb, robot CR – 7iA/L może

być wyposażony w szereg opcji oprogramowania

Źródło: FANUC

Robot nie wymaga

użycia systemów

bezpieczeństwa

w postaci kurtyn

lub wygrodzeń,

które są niezbędne

w przypadku

tradycyjnych robotów.

O wyjątkowej

wrażliwości robota

w kontakcie z czł

Page 41: nr 2017 - stepgroup-industry.eustepgroup-industry.eu/wp-content/uploads/2017/05/GM-1-2017-numer.pdf'62/87,216RGE\ZDMÆ VLØU´ZQROHJOH]WDUJDPL Redaktor naczelny Tomasz Kurzacz tomasz.kurzacz@gmech.pl

|39Główny Mechanik Styczeń–Luty 2017

i sprzętu dostępnego dla tradycyjnych robotów

FANUC. Mogą to być standardowe przemysło-

we urządzenia peryferyjne, jak również czujniki

czy systemy wizyjne. Na przykład, iRVision, czyli

zintegrowany system wizyjny firmy FANUC może

zostać łatwo uruchomiony w trybie 2D/3D. Robot

wyposażony w system wizyjny 3D, może z łatwością

lokalizować przedmioty w przestrzeni trójwymia-

rowej, pobierać losowo ułożone części i podawać

je operatorowi. Duży zasięg pracy robota (911 mm)

daje duże możliwości adaptacji do różnych aplikacji.

Robot współpracuje z oprogramowaniem symula-

cyjnym ROBOGUIDE umożliwiającym przewidy-

wanie osiągów i wykonalności zadań przez robota.

Robot w trybie współpracującym może poruszać

się z prędkością 500 mm/s, a w trybie „High speed”

z prędkością 1000 mm/s. Tryb „High speed” może być

stosowany tylko w sytuacjach, gdy w pobliżu robota

nie przebywają ludzie.

UR3 (Universal Robots)Ultraelastyczny model UR3 firmy Universal Robots

zapewnia wysoką precyzję w mniejszych środo-

wiskach roboczych. Model UR3 może modulować

obciążenia do 3 kg, dostarczając wartość placówkom

naukowym, farmaceutycznym, rolniczym, elektro-

nicznym oraz technologicznym. Zadania, w których

specjalizuje się UR3 obejmują: montaż niewielkich

przedmiotów, klejenie, przykręcanie, obsługa narzę-

dzi, lutowanie i malowanie.

UR3 przeznaczony jest do pracy w środowiskach

o krótszym zasięgu do 500 mm, dzięki czemu może

być stosowany w ograniczonych przestrzeniach

oraz może zapewniać wartość dodaną praktycznie

w każdym środowisku roboczym. Model UR3 jest

wyposażony w technologię InfiniteSpin na ostat-

nim przegubie, co umożliwia wykonywanie zadań

wkręcania bez konieczności dodawania kolejnych

urządzeń.

UR3 jest łatwy do zaprogramowania i konfigura-

cji, współpracujący i bezpieczny oraz, podobnie jak

inne współpracujące roboty Universal Robots, oferu-

je jeden z najkrótszych okresów zwrotu z inwestycji

w branży.

UR5 (Universal Robots)Lekki i elastyczny robot UR5 firmy Universal Robots

umożliwia automatyzację powtarzalnych i nie-

bezpiecznych zadań o obciążeniu do 5 kg. Procesy

współpracujące o niskim obciążeniu, np. podno-

szenie, umieszczanie i testowanie, są idealne dla

modelu UR5.

Dzięki zasięgowi roboczemu do 850 mm model

UR5 obsługuje wszystko będące w zasięgu, dzięki

czemu pracownicy mogą poświęcić więcej czasu

innym etapom produkcji, gwarantując wartość

dodaną.

UR5 jest łatwy do zaprogramowania i konfigura-

cji, współpracujący i bezpieczny oraz, podobnie jak

inne współpracujące roboty Universal Robots, oferu-

je jeden z najkrótszych okresów zwrotu z inwestycji

w branży.

UR10 (Universal Robots)Model UR10 to największy robot przemysłowy

Universal Robots, przeznaczony do większych zadań,

w których precyzja i niezawodność mają wciąż

kluczowe znaczenie. UR10 zapewnia automatyzację

procesów i zadań o obciążeniu do 10 kg. Procesy

współpracujące o większym obciążeniu, np. pakowa-

nie, paletyzacja, montaż oraz podnoszenie i umiesz-

czanie, są odpowiednie dla modelu UR10.

Dzięki zasięgowi do 1300 mm model UR10 wy-

kazuje większą skuteczność w przypadku zadań na

większym obszarze. Pozwala to zapewnić oszczęd-

ność czasu na liniach produkcyjnych, przy których

odległość odgrywa dużą rolę.

Źródło: Universal Robots

Źródło: Universal Robots

|39

Page 42: nr 2017 - stepgroup-industry.eustepgroup-industry.eu/wp-content/uploads/2017/05/GM-1-2017-numer.pdf'62/87,216RGE\ZDMÆ VLØU´ZQROHJOH]WDUJDPL Redaktor naczelny Tomasz Kurzacz tomasz.kurzacz@gmech.pl

40| Główny Mechanik Styczeń–Luty 2017

RA

PO

RT

UR10 jest łatwy do zaprogramowania i konfigura-

cji, współpracujący i bezpieczny oraz, podobnie jak

inne współpracujące roboty Universal Robots, oferu-

je jeden z najkrótszych okresów zwrotu z inwestycji

w branży.

LBR IIWA (KUKA)KUKA, niemiecki producent robotów przemysłowych,

oferuje dwa modele kobotów: LBR IIWA 7 R800 oraz

LBR IIWA 14 R820. Różnią się obciążeniem (7 i 14

kg) oraz zasięgiem (800 i 820 mm). Obydwa modele

mają 7 osi. Wyposażone są w czujniki gwarantujące

wysoki poziom bezpieczeństwa.

duAro (Kawasaki)Kawasaki oferuje model duAro. Jest to robot współ-

pracujący o dwóch ramionach z 4 stopniami swo-

body. Każde ramię działa niezależnie, ale synchro-

nizacja nie jest problemem ze względu na wspólny

kontroler. Pozwala to na zastosowanie robota

w pracach wymagających ostrożnego przenoszenia

(np. elektroniki), montażu części lub kontroli jakości.

Konstrukcja, gabaryty i sposób programowania

zostały tak zaprojektowane, aby łatwo można było

zastąpić nim pracę ręczną bez zbędnych modyfikacji

stanowiska pracy i bez konieczności stosowania spe-

cjalistycznych uchwytów, narzędzi i chwytaków.

AURA (Comau)Na ubiegłorocznych targach Automatica Comau

zaprezentowała model AURA – Advanced Use

Robotic Arm – najnowszy produkt firmy, będący

innowacyjnym rozwiązaniem w dziedzinie robotów

współpracujących. AURA została zaprezentowana

na przykładzie dwóch zastosowań. Jednego w branży

motoryzacyjnej – z robotami o najlepszym na rynku

udźwigu, zarówno 60, jak i 110 kg – pracującymi przy

modelu Maserati Ghibli. Z kolei w drugiej prezen-

tacji udział wziął w pełni współpracujący system

oferujący odwiedzającym targi znaną włoską kawę,

a obejmujący model Amico (koncepcyjny projekt

robota humanoidalnego Comau), Racer5 w konfigu-

racji AURA, a także współpracujący stół obrotowy

i chwytak.

Roboty AURA pokryte są specjalną powłoką,

wyposażoną w obszary czułe, które mogą jednocze-

śnie postrzegać bliskość oraz kontakt z osobą lub

z jakimkolwiek innym komponentem automatyki.

Dodatkowo system ten obejmuje: percepcję impul-

sów dotykowych, zdolność do zmieniania swojej

trajektorii w zależności od kontaktu, sterowanie

ręczne, wbudowany system wizyjny, który umożli-

wia przewidywanie ruchów danej osoby w obszarze

działania oraz wykorzystanie skanerów laserowych,

które monitorują osoby, z którymi wchodzi on w in-

terakcję. Połączone zastosowanie systemów kontroli,

percepcji i przewidywania pozwala maszynie na

współpracę z człowiekiem w dowolnym procesie lub

sektorze i to bez żadnych kompromisów: nie ma, na

przykład, potrzeby kontrolowania wibracji.

MZ04E (NACHI)Firma NACHI ma w ofercie robot MZ04E. Nowe ramię

wykorzystuję technologię „Safe Robot” – moc zain-

Źródło: Universal Robots

Źródło: Kawasaki

Źródło: Comau

Źródło: KUKA

Page 43: nr 2017 - stepgroup-industry.eustepgroup-industry.eu/wp-content/uploads/2017/05/GM-1-2017-numer.pdf'62/87,216RGE\ZDMÆ VLØU´ZQROHJOH]WDUJDPL Redaktor naczelny Tomasz Kurzacz tomasz.kurzacz@gmech.pl

|41Główny Mechanik Styczeń–Luty 2017

Źródło: NACHI

stalowanych napędów jest nie większa niż 80 W na

każdej osi. Oznacza to, że roboty MZ04E mogą

pracować bez dodatkowych ogrodzeń, ramię w ramię

z operatorem (po wykonaniu analizy ryzyka). Dodat-

kowo roboty MZ04E Safe wykorzystują technologię

Hands-On (nauczanie bezpośrednie), która umoż-

liwia operatorom fizyczne uczenie robota wyma-

ganych czynności. Technologia Hands-On skraca

czas programowania i uczenia ruchu robota. Robot

może zostać zainstalowany na dowolnej powierzchni

(podłoga, sufit, ściana), jego obrys jest mniejszy niż

kartka papieru A5, a waga wynosi zaledwie 22 kg.

Motoman HC10 (YASKAWA)W ub.r. pierwszy raz robota współpracującego przed-

stawiła firma Yaskawa. Jest to model Motoman HC10.

Robot przeznaczony jest do pracy w bezpośredniej

bliskości człowieka i ma bardzo kompaktowe roz-

miary (wysokość 1 m, zasięg – 120 cm). Szybko się

uczy za pomocą systemu Easy-Gude. Jego udźwig to

10 kg. Ma zostać wprowadzony na rynek w bieżącym

roku.

Roboty współpracujące (collaborative robots) to rozwiązanie innowacyjne, znacznie bardziej elastyczne i efektywniejsze kosztowo od tradycyjnych robotów przemysłowych. W Universal Robots widzimy szybko rosnące zapotrzebowanie na koboty we wszystkich sektorach przemysłu, nie tylko ze względu na ich elastyczność, która pozwala na szybkie ponowne wdrożenie w innej aplikacji lub na innym stanowisku pracy, lecz także z uwagi na ich wydajność, mały obrys i minimalne wymagania konserwacyjne. Innowacyjne i intuicyjne programowanie kobotów Universal Robots sprawia, że jest to proces szybki i łatwy, a robot może być zaprogramowany dosłownie przez każdego pra-cownika zakładu. Wbudowane funkcje bezpieczeństwa pozwalają na pracę robota w większości zastosowań

Zalety robotów współpracujących

Slavoj MusilekGeneral Manager na region Europy Środkowo-Wschodniej, Universal Robots

bez tradycyjnych klatek lub wygrodzeń, co dodatkowo zwiększa efektywność procesów, umożliwiając bliską współpracę człowieka i „maszyny”, a także pomaga zapewnić najkrótszy zwrot z inwestycji, który według niezależnych analiz wynosi średnio około 195 dni. Na-sze portfolio obejmuje trzy modele, opierające się na jednym koncepcie, różniące się udźwigiem i zasięgiem roboczym: od najmniejszego UR3 zapewniającego automatyzację zadań do 3 kg poprzez UR5 o udźwigu do 5 kg aż do UR10 pozwalającego automatyzować zadania z obiektami do 10 kg i z promieniem zasięgu do 1300 mm. Są one zazwyczaj wykorzystywane m.in. w takich procesach jak podnoszenie i umieszczanie, pakowanie i paletyzacja, spawanie, obsługa maszyn oraz montaż, jeśli wymienimy tylko kilka z nich.

|41Główny Mechanik Styczeń–Luty 2017

Mitsubishi ElectricOdmienne podejście do współpracy ma Mitsubishi

Electric. Firma ta nie skonstruowała specjalnego ko-

bota, ale twierdzi, że jest w stanie tak oprzyrządować

praktycznie dowolne stanowisko robotyczne, aby

zamienić je w stanowisko robota współpracującego.

Do demonstracji użyła np. 6-osiowego robota RV-4FL

o udźwigu 4 kg.

SCHUNKPodobnie firma SCHUNK – nie oferuje robotów, ale

czułe chwytaki JL1. Są one specjalnie zaprojektowa-

ne do współpracy człowieka z robotem zgodnie z ha-

słem Grippig Meets Cobots. Ich elastyczna powłoka

z jednej strony ogranicza siłę chwytu i zabezpiecza

przedmiot przed uszkodzeniami, a z drugiej – au-

tomatycznie ogranicza siłę chwytu w przypadku

niespodziewanego uchwycenia jakiejkolwiek części

ciała pracownika.

Źródło: YASKAWA

Page 44: nr 2017 - stepgroup-industry.eustepgroup-industry.eu/wp-content/uploads/2017/05/GM-1-2017-numer.pdf'62/87,216RGE\ZDMÆ VLØU´ZQROHJOH]WDUJDPL Redaktor naczelny Tomasz Kurzacz tomasz.kurzacz@gmech.pl

42| Główny Mechanik Styczeń–Luty 2017

ZK

I I

PO

JAZ

DY

SP

EC

JAL

NE

Zawiesia i trawersyTylko w niewielu przypadkach urządzenie dźwigowe może przenosić ładunki bez odpowiedniego zawiesia. Jest to element pośredniczący między dźwignicą a transportowanym ładunkiem.

Zawiesia służą do zawieszania, obwiązywania

lub podtrzymywania podnoszonego ładunku.

Zwykle przywiesza się je do haków urządzenia dźwi-

gowego, choć w niektórych przypadkach mogą być

elementem dołączanym do jego konstrukcji (zawie-

sia specjalnego przeznaczenia). Bez zawiesia trudno

wyobrazić sobie transport przedmiotów, bowiem

rzadko który jest przystosowany do bezpośredniego

podnoszenia za pomocą dźwigu czy suwnicy (np.

obudowy dużych silników wyposażone są w odpo-

wiednie uszy do zaczepienia haka). A nawet i w ta-

kich przypadkach korzysta się z zawiesi, bowiem

często taki hak jest zbyt duży, aby móc włożyć go

w przeznaczony do tego uchwyt.

Zawiesia można podzielić na cięgnowe oraz spe-

cjalne. Cięgnowe mogą być wykonane z łańcucha, lin

lub pasów. Specjalne – praktycznie w dowolnym wy-

konaniu odpowiednim do przenoszonych ładunktów

(np. chwytaki do bel, rur, blach, kręgów, skrzyń, itp.).

Same zawiesia nie wymagają certyfikacji UDT, ale

wymagają okresowych kontroli przez uprawnione do

tego osoby. Zazwyczaj są to tzw. hakowi, którzy są

odpowiedzialni za zawieszenie ładunku na dźwigu

czy suwnicy. Muszą oni być odpowiednio przeszko-

leni (m.in. znać zasady bezpiecznej pracy w zakresie

transportu pionowego materiałów, znać zasady

bezpiecznego stosowania zawiesi oraz urządzeń po-

mocniczych (bloków, trawersów, linek naprowadzają-

cych). Osoba, która wykaże się odpowiednią wiedzą

zdaje egzamin certyfikacyjny i otrzymuje odpowied-

nie uprawnienia poświadczone certyfikatem.

Źródło: Przedsiębiorstwo HAK

Tomasz Kurzacz

Zawiesie łańcuchowe. Źródło: Przedsiębiorstwo HAK

Page 45: nr 2017 - stepgroup-industry.eustepgroup-industry.eu/wp-content/uploads/2017/05/GM-1-2017-numer.pdf'62/87,216RGE\ZDMÆ VLØU´ZQROHJOH]WDUJDPL Redaktor naczelny Tomasz Kurzacz tomasz.kurzacz@gmech.pl

|43Główny Mechanik Styczeń–Luty 2017

PrzeglądyOdpowiedzialność za zawiesia ponosi pracodawca.

Musi dbać on o właściwy stan techniczny i prze-

prowadzać kontrole i przeglądy, które zapobiegną

wypadkom. Konieczność badań okresowych zawiesi

wynika z następujących norm:

• EN 13414-1:2003+A2:2008, część 1: Zawiesia do

podnoszenia ogólnego zastosowania, Polska nor-

ma PN-EN 13414-1+A2,

• EN 13414-2:2003+A2:2008, część 2: Wykaz infor-

macji dotyczących użytkowania i konserwacji

dostarczanych przez wytwórcę, Polska norma:

PN-EN 13414-2+A2,

• EN 13414-3:2003+A2:2008, część 3: Zawiesia

splotowe o obwodzie zamkniętym i zawiesia z lin

trójzwitych, Polska norma: PN-EN 13414-3+A1.

• Ponadto, zastosowania mają polskie normy:

• PN-92/M-84720 – Zawiesia z lin stalowych i włó-

kiennych. Ogólne wymagania i badania,

• PN-M-84736 – Zawiesia jednopętlowe z lin stalo-

wych,

• PN-M-84737 – Zawiesia dwupętlowe z lin stalo-

wych,

• PN-M-84735 – Zawiesia w obwodzie zamkniętym

z lin stalowych,

• PN-EN 818-4+A1:2008 – Łańcuch o ogniwach krót-

kich do podnoszenia ładunków – Bezpieczeństwo

– Część 4: Zawiesia łańcuchowe – Klasa 8.

W powyższych normach mowa jest o tym, że

badania okresowe i kontrolę okresową mogą prze-

prowadzać "kompetentne osoby", a badania powinny

być wykonywane w określonych okresach (zazwyczaj

raz w roku przy pracy jednozmianowej).

Przegląd bieżący to wzrokowa ocena stanu za-

wiesia, mającą na celu zidentyfikowanie uszkodzeń

lub zużycia, które mogą wpływać na jego bezpieczną

eksploatacje. Przed każdym użyciem należy dokonać

taką kontrolę. Zawiesia nie można używać, jeśli:

• brak jest zawieszki identyfikacyjnej o jego nośno-

ści lub jeśli niezbędne informacje nie są umiesz-

czone bezpośrednio na elemencie zawiesia;

• oznaczenia zawiesia są nieczytelne;

• elementy zawiesia są zdeformowane;

• łańcuch, lina uległ rozciągnięciu (wydłużenie

trwałe);

• nastąpiło zużycie zawiesia w stopniu przekracza-

jącym dopuszczalne wartości graniczne (dopusz-

cza się zmniejszenie grubości nominalnej do 90%,

przy czym d jest wartością średnią dwóch pomia-

rów średnicy przeprowadzonych w płaszczyznach

prostopadłych);

• wystąpiły mikropęknięcia, rowki, nadmierna

korozja, skręcenia lub wygięcia ogniw itp.;

• nastąpiły rozgięcia haków świadczące o wystąpie-

niu przeciążenia.

Badania okresowe obejmują przegląd szczegóło-

wy oraz próbę obciążeniową. Przegląd szczegółowy

obejmuje oględziny – wzrokową kontrolę oraz po-

miary wydłużeń i odkształceń elementów zawiesia.

Jeśli przegląd szczegółowy wykaże zużycie zawiesia

w postaci:

• przecięć, nacięć, żłobień, pęknięć, nadmiernej

korozji, cieplnych lub chemicznych odbarwień,

zgięć, odkształceń i innych uszkodzeń,

• rozwarcia haków – widoczne zwiększenie gardzie-

li lub inna postać odkształcenia, (zwiększenie gar-

dzieli nie może być większe niż 10% nominalnej

wartości lub było takie, na jakie pozwala zatrzask

bezpieczeństwa),

• przewężenia liny w dowolnym miejscu o ponad

10%,

• braku swobodnego przegubu między ogniwami,

• wydłużenia elementów zawiesia,

• wewnętrznego zużycie ogniwa (dopuszczalne

jest, gdy średnia wartością dwóch prostopadłych

wymiarów d1i d2, jest większa niż 90% nominal-

nej średnic dn),

• nieczytelnej etykiety,

należy takie zawiesie wycofać z użytkowania.

Raz w roku należy dokonać próby obciążenio-

wej, która polega na obciążeniu zawiesia na czas

minimum 1 godziny obciążeniem zależnym od jego

rodzaju. Takie próby mogą wykonywać tylko osoby

uprawnione, z zachowaniem odpowiednich środków

bezpieczeństwa.

Rodzaje zawiesiPonieważ zawiesia są urządzeniami stosunkowo pro-

stymi, ich produkcją zajmuje się wiele firm. Oferują

one zawiesia różnych rodzajów i długości. Najpopu-

larnijsze są zawiesia cięgnowe (linowe, łańcuchowe,

pasowe, wężowe). Te wykonane z lin stalowych

i łańcuchów znane są od praktycznie stuleci, nato-

miast pojawia się coraz więcej materiałów synte-

Zawiesie wężowe. Źródło: Powerwinch

Zawiesie pasowe. Źródło: Przedsiębiorstwo HAK

Page 46: nr 2017 - stepgroup-industry.eustepgroup-industry.eu/wp-content/uploads/2017/05/GM-1-2017-numer.pdf'62/87,216RGE\ZDMÆ VLØU´ZQROHJOH]WDUJDPL Redaktor naczelny Tomasz Kurzacz tomasz.kurzacz@gmech.pl

44| Główny Mechanik Styczeń–Luty 2017

tycznych, które znajdują zastosowanie w produkcji

pasów i węży, które następnie służą do wytwarzania

zawiesi. W wielu przypadkach wytrzymałość takich

cięgien jest równie duża, jak produktów stalowych

przy nieporównywalnie mniejszym ciężarze. Ma to

szczególne znaczenie wszędzie tam, gdzie zawiesi

używa się doraźnie w miejscach, do których trzeba

dotrzeć np. samochodem. Zawiesia z liny stalowej

nie ma jak złożyć, jest ciężkie, podobnie jak łańcu-

chowe. Zawiesie pasowe po prostu zwija się i wkłada

do bagażnika. Z tych przyczyn zyskują one na

popularności tam gdzie jest to możliwe, a stosowane

są głównie tam, gdzie ładunek podnoszony jest przez

opasanie.

Zawiesia pasowe i wężowe oznakowane są kolo-

rami oraz odpowiednią liczbą przeszyć czarną nicią,

co wskazuje na odpowiedni współczynnik DOR (do-

puszczalne obciążenie robocze przy kącie nachylenia

nie większym niż 45 stopni). Zawiesia metalowe

oznaczane są na przywieszkach.

Przykładowe oznaczenia zawiesi pasowych i wę-

żowych:

• kolor fioletowy – 1 przeszycie – DOR = 1 tona,

• kolor zielony – 2 przeszycia – DOR = 2 tony,

• kolor żółty – 3 przeszycia – DOR = 3 tony,

• kolor szary – 4 przeszycia – DOR = 4 tony,

• kolor czerwony – 5 przeszyć – DOR = 5 ton.

Należy pamiętać, że dopuszczalne obciążenia

zawiesia zależy od liczby cięgien, ich średnicy, kąta

odchylenia, obwiązania lub opasania, a także od

rodzaju konstrukcji (głównie zakończeń, takich

jak ogniwa, haki, pętle, szekle, ale także sposobu

zaciskania lin, itp.) oraz od warunków pracy (głównie

temperaturowych). Normy zawierają tabele z odpo-

wiednimi przelicznikami dopuszczalnych obciążeń

zawiesi w zależności od tych parametrów.

Każde zawiesie ma odpowiedni współczynnik

bezpieczeństwa (niezbędny margines udźwigu, który

gwarantuje bezpieczne korzystanie z zawiesia). Dla

zawiesi pasowych i wężowych jest to 7:1 – jest to sto-

sunek siły niszczącej do dopuszczalnego obciążenia

roboczego. Dla zawiesi linowych ten współczynnik

wynosi 5:1, a dla łańcuchowych – 4:1.

Każde zawiesie powinno mieć metkę, na której

znajdują się następujące informacje:

• wartość parametru DOR w układzie prostym,

• materiał, z którego został wykonany (w przypad-

ku zawiesi poliestrowych wskazuje na to również

kolor metki: niebieski oznacza poliester, zielony

oznacza poliamid, brązowy oznacza polipropy-

len),

• klasa osprzętu,

• nominalna długość,

• nazwa producenta lub przedstawiciela handlo-

wego,

• kod identyfikujący,

• numer normy europejskiej.

RynekPonieważ zawiesia to bardzo proste konstrukcje,

a z drugiej strony – mogą stosunkowo szybko się zu-

żywać, ich produkcją i dystrybucją zajmuje się wiele

firm. Ich ceny nie są wysokie, jest to produkt mało

przetworzony i nie zawierający wysokich technologii.

Produkowane są zarówno w Polsce jak i są sprowa-

dzane z Dalekiego Wschodu. W każdym przypadku

należy sprawdzić parametry zawiesia, ocenić jego

jakość i nie sugerować się wyłącznie ceną, bowiem

jest to element bardzo istotny dla bezpieczeństwa.

W Internecie można znaleźć filmy z zawiesiami

w roli głównej, kiedy to ich uszkodzenie (głównie ze-

rwanie) powoduje wypadki, często groźne dla ludzi.

Zerwanie się ładunku nawet z niewielkiej wysokości

grozić może nieobliczalnymi konsekwencjami dla

pracowników lub uszkodzeniem nierzadko drogich

ładunków.

Najprostsze zawiesia cięgnowe mają od jednego

do czterech cięgien zakończonych ogniwami, hakami

lub szeklami. Występują w wykonaniach o obwodzie

zamkniętym, z pętlami o różnej wielkości. Końce

mogą być zakuwane lub zalewane. Pasowe lub wę-

żowe mogą być jedno- lub dwuwarstwowe, z pętlami

lub bezkońcowe. Wybór jest olbrzymi – z różnymi

średnicami, długościami, wielkościami haków, ogniw

czy pętli. Kolorowe oznaczenia zawiesi wężowych. Źródło: Powertex

Zawiesie z lin stalowych. Źródło: Mipromet

ZK

I I

PO

JAZ

DY

SP

EC

JAL

NE

Page 47: nr 2017 - stepgroup-industry.eustepgroup-industry.eu/wp-content/uploads/2017/05/GM-1-2017-numer.pdf'62/87,216RGE\ZDMÆ VLØU´ZQROHJOH]WDUJDPL Redaktor naczelny Tomasz Kurzacz tomasz.kurzacz@gmech.pl

|45Główny Mechanik Styczeń–Luty 2017

Znacznie bardziej interesujące wydają się być

specjalne zawiesia z odpowiednimi chwytakami. Tu

też wybór jest olbrzymi – praktycznie do każdej spe-

cyficznej pracy można znaleźć odpowiedni chwytak.

Ich stopień skomplikowania jest czasami zdecydo-

wanie większy niż zwykłych zawiesi cięgnowych.

Uchwyty do blach pozwalają na transport arku-

szy blach lub podobnych kształtem materiałów (np

płyt drewnianych) zarówno w pionie jak i poziomie.

Zwykle mają szczęki ze stali hartowanej oraz sprę-

żynowy mechanizm zaciskowy szczęk w przypadku

transportu w pionie oraz samozaciskowe języki do

transportu w poziomie.

Uchwyty do kręgów betonowych mają zazwyczaj

regulowane uchwyty samozaciskowe. Przeznaczo-

ne są do zawiesi trzycięgnowych, co gwarantuje

stabilność przenoszonych elementów. Mogą także

występować w wykonaniach z blokadą. Innym

rodzajem uchwytów do kręgów są tzw. C-haki. Tego

typu uchwyty można stosować także do rur, pierście-

ni oraz zwiniętej blachy. Mogą mieć udźwig nawet do

30 ton.

1. ogólnego przeznaczenia - cięgnowe 1.1. łańcuchowe (o długości regulowanej lub stałej)

• jednocięgnowe• dwucięgnowe• trzycięgnowe• czterocięgnowe• jednopętlowe• dwupętlowe• o obwodzie zamkniętym• z hakiem lub ogniwem

1.2. linowe stalowe• jednocięgnowe• dwucięgnowe• trzycięgnowe• czterocięgnowe• o obwodzie zamkniętym• siatki

1.3. pasowe (wężowe)• jednocięgnowe• o obwodzie zamkniętym• siatki

1.4. linowe z lin innych niż stalowe (włókiennych lub syntetycznych)

• jednocięgnowe• dwucięgnowe• trzycięgnowe• czterocięgnowe• o obwodzie zamkniętym• jednopętlowe• dwupętlowe• siatki

2. specjalnego przeznaczenia – chwytne i zaczepowe 2.1. pojedyncze lub wielokrotne

• samozaciskowe do blach (w położeniu pionowym lub poziomym)

• chwytne do kształtowników, szyn• do elementów walcowanych (kabłąkowe

trawersowe i szczękowe wielokrotne)• zaczepowe do rur• zaczepowe kabłąkowe wielokrotne do

dłużnic• zawiesia do palet (widłowe, widłowe

prostowodne)• zawiesia do kręgów (kabłąkowe

jednorożne, chwytne dwuszczękowe, zaczepowe dwuszczękowe)

• kabłąkowe jednorożne do wyładunku wagonów krytych

• zawiesia do beczek (chwytne zaczepowe, chwytne jednoszczękowe, zaczepowe wielokrotne)

• chwytne dwuszczękowe do skrzyń• zawiesia do kontenerów• zawiesia podciśnieniowe (przyssawkowe)

Klasyfikacja zawiesi

|45Główny Mechanik Listopad–Grudzień 2016

Uchwyty do blach. Źródło: Przedsiębiorstwo HAK

Uchwyt typu C-hak. Źródło: Przedsiębiorstwo HAK

Page 48: nr 2017 - stepgroup-industry.eustepgroup-industry.eu/wp-content/uploads/2017/05/GM-1-2017-numer.pdf'62/87,216RGE\ZDMÆ VLØU´ZQROHJOH]WDUJDPL Redaktor naczelny Tomasz Kurzacz tomasz.kurzacz@gmech.pl

46| Główny Mechanik Styczeń–Luty 2017

Do ładunków stalowych można zastosować

uchwyt magnetyczny. Może występować w wykona-

niu z zasilaniem wewnętrznym lub zewnętrznym.

Udźwig takiego uchwytu może wynosić nawet

do kilku ton przy współczynniku bezpieczeństwa

powyżej 3.

Uchwyty do szyn to najczęściej samozaciskowe

chwytaki bazujące na mechanizmie kleszczowym.

Im cięższa jest szyna, tym pochwyt jest mocniejszy.

Zwolnienie uchwytu następuje automatycznie po

poluzowaniu zawiesia.

Podobnie jak uchwyty do szyn wyglądają uchwy-

ty do innych kształtów – rur/prętów, elementów

prostopadłościennych, dwuteowników, ceowników,

itp. Tu także wykorzystuje się mechanizm klesz-

czowy lub hakowy, można spotkać także uchwyty

śrubowe. Śruba umieszczona w haku jest elementem

dociskającym przenoszony ładunek do haka.

Uchwytem specjalnym są także widły do trans-

portu palet. Widły takie mogą doraźnie zastąpić

wózek widłowy, choć operowanie nimi nie jest tak

efektywne jak w przypadku tradycyjnego wózka.

Uchwyty do palet mają zmienny rozstaw wideł

i przystosowane są do zamocowania na haku dźwi-

gnicy, dzięki czemu pozwalają na transportowanie

ładunków paletowanych przy użyciu różnego typu

urządzeń dźwignicowych. Uchwyty do palet mogą

mieć także opcję samopoziomowania ładunku.

W przemyśle szklarskim lub metalowym znajdą

zastosowanie zawiesia podciśnieniowe do transportu

poziomego lub pionowego. Próżnia (podciśnienie)

wytwarzane jest za pomocą sprężonego powietrza.

Istnieją także tego typy zawiesia przystosowane do

materiałów chropowatych (np. płyt drewnianych).Uchwyt do szyn. Źródło: Przedsiębiorstwo HAK

ZK

I I

PO

JAZ

DY

SP

EC

JAL

NE

Uchwyt magnetyczny. Źródło: WALMAG

Uchwyt Śrubowy 

Źródło: Mipromet

Uchwyt do palet. Źródło: Przedsiębiorstwo HAK

Uchwyt podciśnieniowy do szyb. Źródło: Righetti

Odpowiedzialność

za zawiesia ponosi

pracodawca. Musi

dbwać on o właściwy

stan techniczny

i przeprowadzać

kontrole i przeglądy,

które zapobiegną

wypadkom.

Page 49: nr 2017 - stepgroup-industry.eustepgroup-industry.eu/wp-content/uploads/2017/05/GM-1-2017-numer.pdf'62/87,216RGE\ZDMÆ VLØU´ZQROHJOH]WDUJDPL Redaktor naczelny Tomasz Kurzacz tomasz.kurzacz@gmech.pl

|47Główny Mechanik Styczeń–Luty 2017

Zawiesie wężowe. Źródło: Forankra

Stosunkowo duża różnorodność konstrukcji

występuje w przypadku chwytaków do beczek. Mogą

być one wykonane z wykorzystaniem mechanizmu

kleszczowego obejmującego beczkę w poziomie

lub za krawędzie beczki (zarówno górne jak i górną

i dolną), jako C-haki z chwytem za krawędź lub kra-

wędź i bok, a także jako chwytak boczny dociskający

z blokadą do transportu w pionie.

Do transportu dłuższych elementów stosuje się

tzw. trawersy. Jest to zwykle dwuteownik, na którego

końcach przymocowane są haki do zawieszenia za-

wiesia cięgnowego. Bardziej specyficzne trawersy są

wyposażone w kilka haków, mogą mieć także kształt

litery H, na której ramionach umieszczone są haki.

Stosuje się je do przenoszenia cięższych i dużych

elementów, np. stropów. Trawersy mogą także wystę-

pować w innych wykonaniach, np. trzy-, cztero- lub

sześcioramienne, ze stałym lub regulowanym rozsta-

wem haków, przeznaczone do kadzi, tamborów, itp.

To oczywiście nie cała oferta zawiesi i uchwytów.

Wiele przedsiębiorstw wykonuje tego typu urządze-

nia na własne potrzeby, przystosowane do specyficz-

nych ładunków, takich jak transport silników, bloków

silników, zwojów drutu i innych ładunków, zwykle

półproduktów w zakładzie przemysłowym. Takie

specjalizowane wykonanie pozwala na znaczne skró-

cenie operacji transportowych, zwłaszcza na etapie

załadunku na urządzenie dźwignicowe.

Uchwyt do beczek. Źródło: JC Fragoso

Uchwyt do beczek. Źródło: Przedsiębiorstwo HAK

Trawersa z dwoma hakami rozstawnymi. Źródło: Przedsiębiorstwo HAK

Page 50: nr 2017 - stepgroup-industry.eustepgroup-industry.eu/wp-content/uploads/2017/05/GM-1-2017-numer.pdf'62/87,216RGE\ZDMÆ VLØU´ZQROHJOH]WDUJDPL Redaktor naczelny Tomasz Kurzacz tomasz.kurzacz@gmech.pl

48| Główny Mechanik Styczeń–Luty 2017

Prawidłowy proces sterowania procesami

przemysłowymi nie ogranicza się tylko do

układów regulacji, lecz obejmuje również mniej lub

bardziej skomplikowane systemy kontroli i rejestra-

cji przebiegu tych procesów, co jest niezbędne do

późniejszej weryfikacji ich prawidłowości.

Ogólnie rzecz ujmując, akwizycja danych pomia-

rowych sprowadza się do przeprowadzenia czynno-

ści związanych z pomiarem sygnałów, przetworze-

niem ich na postać cyfrową oraz rejestracją. W skład

większości torów pomiarowych, czyli dróg przebiegu

sygnału od jego źródła do urządzeń wyjściowych,

wchodzą następujące elementy: czujnik (prze-

twornik), umożliwiający odpowiednie wzbudzenie,

wzmocnienie czy filtrację sygnałów, układ zasilania

wraz z układem wstępnego przetwarzania sygnału

oraz miernik, którym może być np. woltomierz, oscy-

loskop bądź inne dedykowane urządzenie.

Centralizacja lub rozproszenieW typowych zastosowaniach systemów akwizycji

danych wykorzystuje się architekturę scentralizo-

waną, w której system zarządzania bazą danych

i wszystkie dane znajdują się w tym samym węźle

sieci informatycznej. W przypadku tego rozwiąza-

nia sprzęt pomiarowy oraz komputery znajdują się

w centrali sterującej, w związku z czym są odsepa-

rowane od często trudnych warunków środowisko-

wych panujących w bliskim sąsiedztwie badanej

jednostki.

Systemy scentralizowane, w których wszystkie

dane umieszczone są na jednym serwerze, są – w po-

równaniu do rozproszonych – znacznie łatwiejsze

w projektowaniu, konfiguracji i zarządzaniu. Nie

zawsze jednak zastosowanie architektury scentrali-

zowanej jest najlepszym wyjściem. Nie oznacza to

jednak, że scentralizowana architektura bazy danych

jest w każdym przypadku właściwa. Przykładem

jest geograficzne rozproszenie informatyzowanej

organizacji, w sytuacji której optymalnym rozwią-

zaniem jest użycie tzw. rozproszonych baz danych,

czyli zbioru współpracujących baz danych, z których

każda znajduje się na innym serwerze. W przypadku

firmy mającej swoje oddziały w wielu różnych loka-

lizacjach nierozsądnym posunięciem byłoby oparcie

systemu informatycznego na jednym serwerze bazy

danych, gdyż system ten byłby podatny na awarie

łączy komunikacyjnych. Co więcej, nawet dostęp do

danych o charakterze lokalnym wymagałby odwołań

do zdalnego serwera.

W przeciwieństwie do systemów scentralizowa-

nych w systemach rozproszonych urządzenia akwi-

Systemy akwizycji danych – rejestratoryDane zbierane z czujników zainstalowanych na urządzeniach stanowią podstawowy materiał do analizy służącej do sterowania procesem produkcji, a także dla celów utrzymania ruchu. Systemy akwizycji danych mają za zadanie zbierać i archiwizować dane, a także nadzorować, czy nie zostały przekroczone progi alarmowe. Mogą (ale nie muszą) być wyposażone w wyświetlacz, mają możliwość podłączania (za pomocą odpowiednich złącz) różnego rodzaju urządzeń.

Marta Gajewska

DIA

GN

OS

TY

KA

, P

OM

IAR

Y,

RE

GU

LA

CJA

Źródło: Simex

Page 51: nr 2017 - stepgroup-industry.eustepgroup-industry.eu/wp-content/uploads/2017/05/GM-1-2017-numer.pdf'62/87,216RGE\ZDMÆ VLØU´ZQROHJOH]WDUJDPL Redaktor naczelny Tomasz Kurzacz tomasz.kurzacz@gmech.pl

|49Główny Mechanik Styczeń–Luty 2017

zycji danych znajdują się w pobliżu testowanej jed-

nostki, jak najbliżej stosowanych czujników. Pozwala

to skrócić opóźnienia transmisji sieciowej, gdyż dane

specyficzne dla węzła są składowane i przetwarzane

lokalnie. Do zalet architektury rozproszonej z pew-

nością można zaliczyć dużą niezawodność całego

systemu, niewielkie ryzyko utraty wszystkich danych

w wyniku awarii systemu oraz łatwiejszą skalo-

walność (np. wymiana serwera na mocniejszy bądź

dodanie do systemu nowego serwera). Atutem jest

też rozłożenie obciążenia i zwiększenie mocy prze-

twarzania – ponieważ każdy z serwerów odpowiada

za zarządzanie jedynie częścią danych, zmniejsza się

ich obciążenie, co prowadzi do skrócenia czasu odpo-

wiedzi systemu. W związku z tym nawet w sytuacji,

gdy jest możliwe wykorzystanie jednego serwera,

celowo dokonuje się rozproszenia danych na kilku

mniej obciążonych serwerach.

Co ważne, podzielenie dużego scentralizowanego

systemu na niewielkie rozproszone układy umożli-

wia otrzymanie mniejszych i tańszych podsystemów,

których naprawa czy wymiana nie stanowi więk-

szego problemu. Również koszt połączeń między

systemami jest dużo niższy ze względu na zastoso-

wanie pojedynczej magistrali komunikacyjnej umoż-

liwiającej wymianę danych poprzez wspólną linię,

zamiast użycia wielu przewodów łączących czujniki.

Ograniczenie długości przewodów nie tylko generuje

oszczędności, lecz również – na skutek skrócenia od-

ległości między czujnikiem a urządzeniem akwizycji

– pozytywnie wpływa na dokładność pozyskiwanych

pomiarów. Dzięki temu sygnał jest mniej podatny na

zakłócenia, interferencje czy utratę łącza.

Czym są rejestratory?Rejestracja jest zapisem informacji o wielkości

fizycznej lub elektrycznej (przykładowo może być to

temperatura, wilgotność czy sygnał 4–20 mA) umoż-

liwiającym jej późniejszy odczyt bądź weryfikację.

Każdy rejestrator składa się z elementu pomiarowe-

Źródło: Lumel

Rejestrator poziomu cieczy z taśmą papierową. Źródło: Sage Technologies

Page 52: nr 2017 - stepgroup-industry.eustepgroup-industry.eu/wp-content/uploads/2017/05/GM-1-2017-numer.pdf'62/87,216RGE\ZDMÆ VLØU´ZQROHJOH]WDUJDPL Redaktor naczelny Tomasz Kurzacz tomasz.kurzacz@gmech.pl

50| Główny Mechanik Styczeń–Luty 2017

DIA

GN

OS

TY

KA

, P

OM

IAR

Y,

RE

GU

LA

CJA

Rejestrator temperatury z tarczą papierową. Źródło: Dickson

go, przetwornika wielkości fizycznej na elektryczną

oraz elementu rejestrującego. Co ważne, rejestratory

cyfrowe mają wyposażone są dodatkowo w prze-

twornik analogowo-cyfrowy.

Rejestratory to urządzenia umożliwiające zapis

(archiwizację) i prezentację (wizualizację) danych

o przebiegu parametrów kontrolowanych procesów

przemysłowych (np. temperatura, wilgotność, ciśnie-

nie, przepływ) w celu ich kontrolowania i dokumen-

towania. Najczęściej rejestrowane są przebiegi zmian

wartości mierzonej w czasie. Niektóre rejestratory

umożliwiają też rejestrację związków funkcyjnych

wielkości mierzonych. Zważywszy na rodzaj nośnika

zapisu można je podzielić na: rejestratory z zapisem

danych na taśmie papierowej oraz rejestratory z cy-

frowym zapisem danych. W przypadku tego drugiego

rozwiązania wykorzystywane są m.in. dyski twarde,

karty CF oraz karty pamięci FLASH z interfejsem

USB, wbudowaną w urządzenie pamięć FRAM itp.).

Rejestratory dzielą się na jedno- i wielokanałowe.

Jeśli chodzi o rozwiązania konstrukcyjne, można

spotkać się z takimi opcjami, jak kilka niezależnych

rejestratorów w jednej obudowie, kilka niezależnych

urządzeń zapisujących i ich napędów pracujących

na jednym wspólnym nośniku, jedno urządzenie

zapisujące.

Co do nośników zapisu, które determinują rodzaj

urządzenia piszącego, typowymi rozwiązaniami są:

zwykły papier (ołówek, rysik, atramentowa rurka

strumieniowa), papier termoczuły lub papier foto-

czuły (strumień światła).

Przede wszystkim zapis cyfrowyObecnie rejestratory z zapisem na papierowej

wstędze niemalże całkowicie wyparte przez ich

odpowiedniki cyfrowe, z wykorzystaniem których

wiążą się takie zalety, jak większy stopień dokład-

ności, mniejsza awaryjność, wygoda stosowania,

szybka analiza danych zarejestrowanych oraz brak

materiałów eksploatacyjnych. Mimo wielu zalet

urządzeń cyfrowych rejestracja na papierze nadal

jest praktykowana w niektórych firmach, np. ze

względu na przyjęte procedury wewnętrzne, ak-

ceptujące jedynie rejestrację na taśmie papierowej,

mającej rangę dokumentu urzędowego lub służącej

do rozliczeń finansowych.

Należy jednak zwrócić uwagę na fakt, że w prze-

ciwieństwie do rejestratorów danych wykorzy-

stujących zapis papierowy, rejestratory cyfrowe

należą do nowej generacji urządzeń rejestrujących.

Cechują się niewielkimi wymiarami i masą, a poza

tym są całkowicie elektroniczne, bez elementów

mechanicznych, z własnym źródłem zasilania

gromadzą dane w wewnętrznej, półprzewodnikowej

pamięci. W celu ich programowania oraz odczytu

zarejestrowanych danych stosowane są programy

zainstalowane w komputerze klasy PC. Programy te

umożliwiają konfigurację rejestratorów w zakresie

czasów próbkowania, opóźnienia startu rejestracji,

sposobu zapisu pamięci, ustawienia progów alarmo-

wych i – opcjonalnie – komunikacji modemowej. Co

ważne, połączenie z komputerem odbywa się przez

standardowe interfejsy komunikacyjne.

Nie bez znaczenia jest również fakt, że reje-

stratory z zapisem danych w postaci cyfrowej

odznaczają się dużo większą funkcjonalnością.

Wynika to z tego, że w większości przypadków

mają one budowę modułową – wejścia pomiarowe

i sygnały wyjściowe pogrupowane są na kartach

pomiarowych. Komunikacja z użytkownikiem,

której głównymi elementami jest konfiguracja oraz

przeglądanie archiwizowanych danych, odbywa się

Źródło: Lumel

Page 53: nr 2017 - stepgroup-industry.eustepgroup-industry.eu/wp-content/uploads/2017/05/GM-1-2017-numer.pdf'62/87,216RGE\ZDMÆ VLØU´ZQROHJOH]WDUJDPL Redaktor naczelny Tomasz Kurzacz tomasz.kurzacz@gmech.pl

|51Główny Mechanik Styczeń–Luty 2017

w sposób graficzny. Zazwyczaj są to różnego rodzaju

prezentacje graficzne wyników pomiarów, przypomi-

nające wykresy np. z rejestratorów papierowych czy

mierników analogowych.

Rejestratory cyfrowe mogą być wyposażone

w zaawansowane funkcje matematyczne, które po-

zwalają na wykonywanie również bardzo złożonych

działań arytmetyczno-logicznych na wielkościach

mierzonych. Warto dodać, że zastosowanie skompli-

kowanego rejestratora odznaczającego się rozbudo-

wanymi opcjami, funkcjami matematycznymi i bar-

dzo dużymi pamięciach jest konieczne w niewielu

przypadkach. Najczęściej wystarczy wielokanałowa

(np. 8-kanałowa) rejestracja typowych sygnałów

używanych w automatyce. Przykładem niech będą

chociażby sygnały prądowe 0\4–20 mA.

Uniwersalność w cenieJuż na etapie zamówienia urządzenia u producenta

należy określić, czy rejestrator będzie przystosowa-

ny do pomiarów poszczególnych parametrów – ta-

kich jak np. prąd, napięcie czy temperatura (i jaki to

będzie zakres) – czy też będzie miał wejścia prądowe

uniwersalne umożliwiające odbieranie sygnałów

pomiarowych pochodzących z wielu różnych czujni-

ków, w szerokim zakresie wartości.

Obecnie, przede wszystkim z uwagi na uniwer-

salność zastosowania, coraz większą popularnością

cieszy się drugie z przedstawionych wyżej rozwią-

zań, pozwalające użytkownikowi podłączać dowolne

sygnały pomiarowe w zależności od wymagań

aplikacji.

Tego typu rejestratory umożliwiają skalowanie

sygnału mierzonego i jego rejestrację w jednost-

kach fizycznych. Co istotne, mogą być wyposażone

w wyjścia alarmowe do sygnalizacji przekrocze-

nia dopuszczalnych dla danego procesu wartości

granicznych, a także interfejsy komunikacyjne

(serwer WWW, Ethernet, RS-485 itp.), dzięki czemu

możliwe jest przesyłanie w czasie rzeczywistym

wartości chwilowych do systemów cyfrowych

(systemy SCADA i DCS), co w rezultacie znacznie

przyspiesza analizę danych. Użytkownik może także

ustalić optymalnie dostosowany do potrzeb okres

rejestracji, co jest jak najbardziej do zrealizowania

dzięki programowaniu częstotliwości rejestrowania

danych.

KomunikacjaJeśli chodzi o komunikację, wspomniany wyżej

interfejs przemysłowy RS-485 jest obecnie stan-

dardem. Często występuje w powiązaniu z funkcją

Master, dzięki której możliwe jest pobieranie danych

do rejestracji z innych urządzeń wyposażonych

w interfejs RS-485 i zapisywanie ich w pamięci

rejestratora jako dodatkowe, wirtualne kanały

pomiarowe.

W przypadku rejestratorów cyfrowych coraz

powszechniejszym zjawiskiem jest też korzystanie

z interfejsu sieciowego Ethernet. Jako podstawowa

funkcjonalność dostępny jest wbudowany serwer

WWW, dzięki czemu przy podłączeniu rejestratora

do Internetu można pobierać dane z dowolnego

miejsca bezpośrednio z poziomu przeglądarki in-

ternetowej. Częstym zjawiskiem jest też stosowanie

protokołów sieciowych takich jak HTTP – Hypertext

Transfer Protocol (przeglądanie danych przez stronę

internetową), FTP – File Transfer Protocol (transfer

plików) oraz SMTP – Simple Mail Transfer Protocol

(wysyłanie wiadomości e-mail).

Uniwersalny rejestrator ze wstęgą papierową. Źródło: YOKOGAWA

Źródło: WATLOW

Page 54: nr 2017 - stepgroup-industry.eustepgroup-industry.eu/wp-content/uploads/2017/05/GM-1-2017-numer.pdf'62/87,216RGE\ZDMÆ VLØU´ZQROHJOH]WDUJDPL Redaktor naczelny Tomasz Kurzacz tomasz.kurzacz@gmech.pl

52| Główny Mechanik Styczeń–Luty 2017

Wiedza na temat powodów, dla których dbanie

o system wymiany powietrza jest bardzo istot-

ne, ma znaczenie nie tylko z punktu widzenia przepi-

sów BHP, ale również prawidłowego przebiegu proce-

sów produkcyjnych. Należy zdawać też sobie sprawę,

jak często powinna być wzywana firma zajmująca

się serwisem i higieną tego rodzaju instalacji. Ważne

jest, aby była ona wyspecjalizowana w świadczeniu

usług polegających na ich czyszczeniu i dezynfekcji.

Wykona wówczas swoje zadanie w sposób fachowy,

skuteczny oraz szybki, co pozwoli na zminimalizo-

wanie przerw w produkcji oraz osiągnięcie oczekiwa-

nego efektu – usunięcie zanieczyszczeń fizycznych,

takich jak kurz, pył, bakterie, grzyby i pleśń.

Sabina Frysztacka

SE

RW

IS I

US

ŁU

GI

Czyszczenie instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych

Montaż odpowiedniej instalacji wentylacji mechanicznej i klimatyzacyjnej w przedsiębiorstwie to ważny element działań zmierzających do poprawy warunków pracy na halach produkcyjnych. Pozwala rozwiązać problemy związane z zanieczyszczeniem powietrza oraz utrzymaniem jego optymalnej temperatury i wilgotności. Jednak dla zapewnienia pracownikom właściwego komfortu oraz bezpieczeństwa należy co jakiś czas czyścić układ wentylacji i klimatyzacji.

Źródło: PRINO

Page 55: nr 2017 - stepgroup-industry.eustepgroup-industry.eu/wp-content/uploads/2017/05/GM-1-2017-numer.pdf'62/87,216RGE\ZDMÆ VLØU´ZQROHJOH]WDUJDPL Redaktor naczelny Tomasz Kurzacz tomasz.kurzacz@gmech.pl

|53Główny Mechanik Styczeń–Luty 2017

Dlaczego regularne czyszczenie instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych jest niezbędne?Stałe dbanie o dobry stan systemu wentylacji

i klimatyzacji, zamontowanego w przedsię-

biorstwie, wpływa na trzy aspekty, które są

niezbędne do tego, aby zakład dobrze prospero-

wał i mógł się rozwijać. Po pierwsze pozwala na

zapewnienie pracownikom dobrych warunków

pracy. Jak mówi Wiesław Zdanowicz, właściciel

firmy VENTMAX: – Jakość powietrza ma istotne

znaczenie w codziennym życiu i pracy. Przebywanie

w pomieszczeniach, w których nie funkcjonuje pra-

widłowo wentylacja lub też nie jest ona utrzymy-

wana na odpowiednim poziomie, może przyczynić

się do ogólnego osłabienia organizmu osób w nich

pracujących i skutkować wczesnym wyczerpaniem,

dekoncentracją, a nawet chorobami. Korzyści wyni-

kające z prawidłowego utrzymywania wentylacji są

nieodzowne. Czyste powietrze wewnątrz budynku

zapewnia komfort oraz bezpieczeństwo osób w nim

przebywających. Czyste kanały wentylacyjne

zmniejszają koszty energetyczne oraz minimalizują

zagrożenie pożarowe. Należy pamiętać o tym, że

w pewnym warunkach zaniedbane instalacje

klimatyzacyjne mogą stać się rozsadnikiem ple-

śni i grzybów chorobotwórczych. Pracownicy są

wówczas narażeni na chroniczne zapalenie dróg

oddechowych – górnych i dolnych, grzybicze za-

palenia płuc, a także na zakażenia pleśnią oraz

grzybami. Mogą występować reakcje alergiczne

oraz objawy zatrucia mykotoksynami. Bywa,

że w nieczyszczonych układach klimatyzacji

rozwijają się też bakterie Legionella pneumo-

phila, które atakują drogi oddechowe i wywołują

Legionellozę, czyli tak zwaną „chorobę legioni-

stów”. Jest ona ciężka i bywa nawet śmiertelna.

Po drugie regularne czyszczenie wszystkich

elementów systemu klimatyzacji wpływa na

pracę maszyn i urządzeń znajdujących się na

hali produkcyjnej, a także samej instalacji.

Proces produkcji wiąże się z nagrzewaniem uży-

wanych podczas niego urządzeń. Jednak dzięki

prawidłowemu funkcjonowaniu klimatyzacji,

które pozwala na utrzymanie poprawnej wilgot-

ności i temperatury, nie dochodzi do przegrze-

wania elementów linii produkcyjnej.

Dobre samopoczucie pracowników oraz nie-

naganny stan maszyn i urządzeń, to niezbędne

warunki utrzymania wysokiej jakości wyrobów

gotowych. Czyli chęć dążenia do wytwarzania

jak najlepszych produktów, jest trzecim powo-

dem, dla którego warto dbać o stan techniczny

układu wentylacji i klimatyzacji.

Jak często należy czyścić instalację wentylacyjną i klimatyzacyjną?Polskie prawo określa ogólne zasady utrzymy-

wania systemów wentylacyjnych i klimatyzacyj-

nych. – Wskazuje tylko, że należy co roku przepro-

wadzić kontrolę stanu zanieczyszczenia kanałów

w jednostkach medycznych, a jeśli chodzi o prywatne

podmioty, to wszystko zależy od charakterystyki

obiektu i produkcji. Przykładowo odciągi spalin znad

maszyn spawalniczych należy czyścić nawet kilka

razy w roku, bo istnieje ryzyko pożaru. Z kolei hale

magazynowe, gdzie nie ma zapylenia – zdecydowanie

rzadziej, w praktyce raz na 2, 3, 4 lata. Bardzo istotne

jest dbanie o czystość i kondycję centrali wentylacyj-

nej. Regularne mycie wszystkich elementów centrali

i wymiana filtrów pozwoli na utrzymanie dobrej

jakości powietrza nawiewanego do pomieszczeń –

tłumaczy Waldemar Koga, właściciel firmy KOGA.

Zgodnie z normą PN-EN 15780:2011 Wenty-

lacja budynków – Siec przewodów – Czystość

systemów wentylacji, można wyróżnić trzy klasy

czystości instalacji wentylacyjnych i klimatyza-

cyjnych, dla których określona została zalecana

częstotliwość kontroli:

• klasa czystości instalacji podstawowa, doty-

czy budynków, w których przebywanie ludzi

jest sporadyczne, takich jak magazyny, hale

hurtowni, składy, pomieszczenia techniczne

itp. – częstotliwość kontroli: centrali wentyla-

cyjnych/klimatyzacyjnych – 24 miesiące, fil-

trów – 12 miesięcy, nawilżaczy – 12 miesięcy,

przewodów – 48 miesięcy, urządzeń końco-

wych – 48 miesięcy;

• klasa czystości instalacji średnia, dotyczy

przede wszystkim biur, obiektów handlowych

i sportowych, budynków mieszkalnych, hoteli,

szkół, teatrów, szpitali – częstotliwość kontro-

li: centrali wentylacyjnych/klimatyzacyjnych

– 12 miesięcy, filtrów – 12 miesięcy, nawilża-

czy – 6 miesięcy, przewodów – 24 miesiące (12

miesięcy dla szpitali), urządzeń końcowych –

24 miesiące (12 miesięcy dla szpitali);

• klasa czystości instalacji zaawansowana,

dotyczy m.in. pomieszczeń czystych, labo-

ratoriów, obiektów szpitalnych, zakładów

przemysłu farmaceutycznego, spożywczego

oraz wytwarzających półprzewodniki – czę-

stotliwość kontroli: centrali wentylacyjnych/

klimatyzacyjnych – 12 miesięcy, filtrów – 12

miesięcy, nawilżaczy – 6 miesięcy, przewo-

dów – 12 miesięcy, urządzeń końcowych – 12

miesięcy.

Przemysław Kołbon, specjalista techniczno-

-handlowy w firmie Vita-Vent, podsumowuje to

w następujący sposób: – Częstotliwość czyszcze-

nia instalacji w halach produkcyjnych uzależniona

jest od specyfiki zakładu, od tego jaki prowadzi on

rodzaj produkcji i z jaką częstotliwością. Poza tym

duże znaczenie ma fakt, jaki rodzaj instalacji został

zamontowany w danym przedsiębiorstwie. Na pew-

no należy przestrzegać zaleceń producenta danego

systemu wentylacji, a także wytycznych zawartych

w aktach i normach prawnych.

Źródło: PRINO

Źródło: PRINO

Źródło: VENTMAX

Page 56: nr 2017 - stepgroup-industry.eustepgroup-industry.eu/wp-content/uploads/2017/05/GM-1-2017-numer.pdf'62/87,216RGE\ZDMÆ VLØU´ZQROHJOH]WDUJDPL Redaktor naczelny Tomasz Kurzacz tomasz.kurzacz@gmech.pl

54| Główny Mechanik Styczeń–Luty 2017

SE

RW

IS I

US

ŁU

GI Oprócz normy PN-EN 15780:2011 są to przede

wszystkim: Rozporządzenie Ministra Infrastruktury

z dn. 12.04.2002 w sprawie warunków technicznych,

jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytu-

owanie, Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 26

kwietnia 2004 r. w sprawie wymagań higieniczno-sa-

nitarnych w zakładach produkujących lub wprowa-

dzających do obrotu środki spożywcze, Rozporządze-

nie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji

z dn. 16 czerwca 2003 r. w sprawie ochrony przeciw-

pożarowej budynków, innych obiektów budowlanych

i terenów.

W jaki sposób czyszczone są instalacje wentylacyjne i klimatyzacyjne?Proces czyszczenia systemu wentylacji lub klimaty-

zacji składa się z kilku etapów, które są uzależnione

od rodzaju instalacji oraz specyfiki zabrudzenia,

natomiast przyjmując ogólny schemat będą to:

inspekcja, przygotowanie instalacji do czyszczenia,

czyszczenie, kontrola końcowa. Wszystkie etapy

powinni wykonywać wykwalifikowani pracownicy

firmy świadczącej usługi polegające na czyszczeniu

oraz dezynfekcji układów klimatyzacji i wentylacji.

Można mieć wówczas pewność, że będą dyspono-

wali odpowiednią wiedzą, doświadczeniem, a także

narzędziami i środkami czyszczącymi mającymi

niezbędne atesty.

Inspekcja systemu wymiany powietrza przepro-

wadzana jest przy użyciu robota jezdnego z kamerą.

Polega ona na rozpoznaniu i ocenie wizualnej stanu

oraz rodzaju zabrudzenia przewodów wentylacyj-

nych. Tak o urządzeniach inspekcyjnych wypowiada

się Waldemar Koga: – Stan zanieczyszczenia kanałów

wentylacyjnych najprościej i najskuteczniej sprawdzić

za pomocą zdalnie sterowanego robota wyposażone-

go w kamerę cyfrową. Umożliwia on dokonanie oceny

nagromadzonych zanieczyszczeń fizycznych, takich jak

kurz i pył. Za pomocą tego urządzenia można nagrać

film i wykonać zdjęcia, które zapisywane są w razie

potrzeby na nośnikach cyfrowych. Rejestracja danych

pozwala na porównanie stanu czystości kanałów przed

i po czyszczeniu.

Kiedy inspekcja dobiegnie końca, można przejść

do opracowania metody czyszczenia, odpowiedniego

zabezpieczenia urządzeń i wyposażenia oraz wycię-

cia otworów. Ich wielkość ma być dopasowana do

klap rewizyjnych, które zostaną założone od razu po

zakończeniu prac w kolejnych gałęziach instalacji.

Czynności te są niezbędne tylko wówczas, gdy klapy

inspekcyjnie nie zostały zamontowane wcześniej.

O kolejnym, najważniejszym etapie opowiada

Wiesław Zdanowicz: – Po rozpoznaniu zabrudzenia

dobiera się odpowiednią metodę czyszczenia. Ogólnie

rzecz biorąc może być sucha lub mokra. Sucha polega na

mechanicznym usuwaniu zanieczyszczeń odpowiednio

dobranymi szczotkami zamontowanymi na robotach

czyszczących lub wałkach obrotowych, których działanie

wspomagają urządzenia odsysające zanieczyszczenia

z systemu wentylacyjnego. Metoda mokra stosowana

jest przeważnie w systemach wentylacyjnych obsługu-

jących instalacje kuchenne lub hale produkcyjne, gdzie

efektem ubocznym produkcji jest osadzanie się tłuszczu

oraz podobnych trudno usuwalnych zanieczyszczeń. Po

mechanicznym usunięciu zanieczyszczeń może zostać

przeprowadzana dezynfekcja systemu metodą kropelko-

wą poprzez rozpylenie odpowiednich środków dezynfe-

kujących usuwających wszelkie bakterie i grzyby.

Warto dodać, że czyszczenie suche może pole-

gać także na użyciu sprężonego powietrza lub na

odkurzaniu. Z kolei czyszczenie na mokro oznacza

wykorzystanie pary lub środków chemicznych.

Wybór metody uzależniony jest od rodzaju i stopnia

zabrudzenia, ale również od tego czy chodzi o kanały

miękkie czy twarde, a w tym drugim przypadku spo-

re znaczenie ma też ich przekrój – może być okrągły

lub prostokątny. Dobór odpowiedniego sposobu

czyszczenia gwarantuje skuteczność i brak możli-

wości uszkodzenia powierzchni przewodów. Na tym

etapie prac bardzo przydatne bywa wspomniane już

urządzenie odciągowo-filtracyjne, które po podpięciu

do kanałów separuje zanieczyszczenia. Sama dezyn-

fekcja również może odbywać się na sucho – metodą

zamgławiania lub na mokro. Nie bez znaczenia jest

też fakt, iż nawiew i wyciąg są osobnymi kanała-

mi wentylacyjnymi, a wyciąg jest zawsze bardziej

zabrudzony. Każdorazowo zalecane jest dokładne

wyczyszczenie mechaniczne lub pneumatycznie obu

typów przewodów, a następnie dezynfekcja wszyst-

kich kanałów nawiewnych, wywiewnych i centrali

wentylacyjnej.

Po doprowadzeniu kanałów wentylacyjnych do

oczekiwanego stanu, należy zająć się wszystkimi

pozostałymi elementami układu oraz wymienić

filtry. Wówczas można już przejść do ostatecznej

kontroli. – Zakończenie prac polega na przeprowadzeniu

inspekcji wizualnej instalacji, do której używany jest

specjalistyczny robot, oraz na porównaniu wyników

z inspekcją początkową. Wykonywane są również ba-

dania mikrobiologiczne jakości powietrza nawiewanego.

Po regulacji instalacji następuje zamontowanie klap

rewizyjnych, a wykonanie całej usługi zamyka przy-

Źródło: VENTMAX

Proces czyszczenia

systemu wentylacji

lub klimatyzacji

składa się z kilku

etapów, które są

uzależnione od

rodzaju instalacji

oraz specyfiki

zabrudzenia

Page 57: nr 2017 - stepgroup-industry.eustepgroup-industry.eu/wp-content/uploads/2017/05/GM-1-2017-numer.pdf'62/87,216RGE\ZDMÆ VLØU´ZQROHJOH]WDUJDPL Redaktor naczelny Tomasz Kurzacz tomasz.kurzacz@gmech.pl

|55Główny Mechanik Styczeń–Luty 2017

gotowanie dokumentacji powykonawczej – opowiada

Przemysław Kołbon.

Cały ten proces powinien być powtarzany co

jakiś czas, zgodnie z ustaleniami wynikającymi ze

specyfiki działalności przedsiębiorstwa oraz rodzaju

zamontowanego systemu wymiany powietrza. Na-

leży też pamiętać, że niektóre jego elementy należy

kontrolować częściej niż inne. Dotyczy to przede

wszystkim nawilżaczy i filtrów, w drugim rzędzie

centrali wentylacyjnych/klimatyzacyjnych. Teore-

tycznie przewody i urządzenia końcowe mogą być

sprawdzane najrzadziej. Chociaż w przypadku, gdy

instalacja zostanie zakwalifikowana do zaawansowa-

nej klasy czystości, to trzeba się nimi zajmować tak

samo często, jak filtrami. Poza tym oczywiście sama

wymiana filtrów daje krótkotrwały efekt poprawy

jakości powietrza. Czyli jak wynika z powyższego

tekstu, każdy zakład produkcyjny powinien pod-

chodzić do kwestii czyszczenia układu wentylacji

i klimatyzacji w bardzo poważny oraz całkiem

indywidualny sposób. Jednak ważne, by wszyscy

właściciele przedsiębiorstw, zarządzające nimi

osoby i pracodawcy mieli taką samą świadomość,

dlaczego dbanie o to jest naprawdę niezbędne. Jakub

Jakubowicz, właściciel firmy PRINO podsumowuje: –

W dzisiejszych czasach, kiedy panują trendy dotyczące

zdrowego odżywiania i uprawniania sportów, a zakłady

pracy często zapewniają swoim pracownikom karnety na

siłownię, zapominamy o bardzo istotnej kwestii, jaką jest

oddychanie świeżym i czystym powietrzem. Człowiek

potrzebuje ok. 30 m³ świeżego powietrza na godzinę.

Powinno być ono dostarczane z zewnątrz i jednocześnie

chodzi o to, aby było wolne od zanieczyszczeń, drob-

noustrojów oraz mikroorganizmów. „Zgodnie z pra-

wem człowieka do zdrowia, każdy człowiek ma prawo

oddychać zdrowym powietrzem wewnętrznym” – jest to

jedna z 9 zasad sformułowanych przez Grupę Roboczą

WHO (Światowa Organizacja Zdrowia) w dokumencie

„Prawo do zdrowego powietrza wewnętrznego” powsta-

łym w maju 2000 roku. Stwierdzono w nim, że jakość

powietrza wewnętrznego jest ważnym wyznacznikiem

zdrowia i dobrego samopoczucia. Również w naszym

kraju coraz więcej specjalistów interesuje się tematem

jakości środowiska wewnętrznego i wpływu, jaki wywie-

rają na nie odpowiednie instalacje. Prowadzone są prace

ukierunkowane na doskonalenie procesów uzdatniania

powietrza w układach wentylacyjnych i klimatyzacyj-

nych. Jednak ani w działalności badawczej, ani w pro-

jektowej, wykonawczej i eksploatacyjnej nie uwzględnia

się zjawiska zanieczyszczania

przewodów oraz urządzeń i ele-

mentów instalacji podczas ich

eksploatacji. Dotychczas panowało

przekonanie, że zjawisku temu

można przeciwdziałać stosując

odpowiednio efektywny system

filtracji powietrza, który wyelimi-

nuje osadzanie się zanieczyszczeń

wewnątrz instalacji. Niestety sam

system filtracji zatrzymuje jedynie

cząstki stałe zanieczyszczeń,

a zakurzenie i zabrudzenie przewodów wentylacyjnych

wewnątrz sprawia, że tworzą się doskonałe warunki

dla rozwoju grzybów, pleśni i mikroorganizmów, których

filtry nie są w stanie zatrzymać. Jedynym rozwiązaniem

jest regularne czyszczenie całych instalacji wentyla-

cyjnych i klimatyzacyjnych począwszy od urządzeń

(klimatyzatorów, central wentylacyjnych, wentylatorów

kanałowych), następnie przewodów wentylacyjnych

(wraz z przepustnicami, klapami, regulatorami przepły-

wu), aż do urządzeń końcowych (kratki, anemostaty itp.).

Żeby czyszczenie przyniosło oczekiwany efekt, każdy

element należy wyczyścić oraz zdezynfekować. Ponadto

nieczyszczone przewody wentylacyjne, w których zalega

kurz są bardziej podatne na korozję. Dotyczy to przede

wszystkim pływalni czy Aquaparków, ale również zakła-

dów przemysłowych. Kurz w kanałach zatrzymuje wilgoć

z powietrza i powoduje utlenianie się powłok wewnątrz

kanałów wentylacyjnych, co drastycznie skraca czas

eksploatacji instalacji.

Źród

ło: K

OG

A

Źród

ło: K

OG

A

Czyszczenie i dezynfekcja systemów wentylacyjnych i klimatyzacyjnych

www.ventmax.pltel. 602 329 736, 601 889 296

Czyszczenie i dezynfekcja systemów wentylacyjnych i klimatyzacyjnych

Źródło: VENTMAX

Page 58: nr 2017 - stepgroup-industry.eustepgroup-industry.eu/wp-content/uploads/2017/05/GM-1-2017-numer.pdf'62/87,216RGE\ZDMÆ VLØU´ZQROHJOH]WDUJDPL Redaktor naczelny Tomasz Kurzacz tomasz.kurzacz@gmech.pl

56| Główny Mechanik Styczeń–Luty 2017

Każdy, kto spotkał się z takim problemem,

wie, jak wiele jest różnic w oznaczeniach

łożysk w zależności od producenta. Wtedy też często

okazuje się, że nie udaje się odnaleźć dokumentacji

technicznej i można tylko oszacować parametry jego

pracy. W takiej sytuacji nieocenione są aplikacje, któ-

re nie tylko potrafią wyliczyć parametry potrzebnego

łożyska, znaleźć je w katalogu, ale i wskażą właściwe

zamienniki (również te w najlepszej cenie).

Programy katalogoweNajprostszym stosowanym przez dystrybutorów

rozwiązaniem jest udostępnienie systemu wyszu-

kiwania łożysk na stronach WWW. Przykład takiego

uproszczonego katalogu znajduje się na stronie

sklepu internetowego EBMiA.pl firmy Akcesoria CNC

z Augustowa. Wyszukiwarka łożysk i akcesoriów

pozwala wprowadzić takie parametry jak: fragment

oznaczenia, średnica wewnętrzna i zewnętrzna oraz

wysokość/szerokość. Takie narzędzie to konieczność

dla firmy oferującej bardzo szeroki wybór łożysk,

rolek prowadzących oraz różnego rodzaju tulei

ślizgowych itp. Funkcjonalności, jakie są oferowane

przez tego rodzaju programy, to po prostu wygodniej-

szy w obsłudze katalog. Najważniejsze jego cechy to

aktualność i liczba skatalogowanych produktów. Jeśli

zgromadzono w nim ofertę od wielu producentów

i można w nim przejść od razu do złożenia zamó-

wienia, to w wielu przypadkach jest to w zupełności

wystarczające. Takie katalogi, nawet o złożonym

systemie wyszukiwania i rozbudowane o obliczenia

trwałości łożysk, powstają nawet jako prace magi-

sterskie – przykładem aplikacja na stronie interne-

towej www.bearings.webpassion.pl. Jak informuje jej

autor Maciej Węgrzynek (zajmuje się projektowaniem

i tworzeniem stron oraz aplikacji internetowych)

strona powstała jako praca magisterska na Politech-

nice Koszalińskiej na specjalności Inżynierskie Zasto-

sowania Komputerów kierunku Mechanika i Budowa

Maszyn. Autor jako wstępną bazę danych wykorzy-

stał katalog, poradnik: „Łożyska Toczne” wydany

przez Wydawnictwa Przemysłu Maszynowego.

Kolejną grupę programów pomagających dobrać

łożysko stanowią te oferowane przez producentów

łożysk. Przykładem SKF Bearing Calculator (Kalkula-

tor łożysk SKF). Służy on do doboru łożysk i doko-

nywania obliczeń i jest również dostępny w postaci

aplikacji na telefony komórkowe i tablety. Aplikację

można pobrać z Apple AppStore lub Google Play. Ło-

żyska można wyszukiwać według ich oznaczeń, jak

też podając najważniejsze parametry na przykład

wymiary. Interfejs wprowadzania danych jest w po-

staci prostego kreatora. Dostępnych jest też kilka

innych programów obliczeniowych. SKF Bearing

Select to internetowe narzędzie selekcji łożyska,

które oblicza trwałość nominalną łożysk tocznych.

Obliczenia wykorzystują założenia teorii zgodne

z prezentowanymi w katalogu łożysk tocznych SKF

– 10000EN.

Również firma NSK udostępnia program obliczeń

technicznych do użytku na komputerach PC, smart-

fonach i tabletach. Prowadzi przez serię kolejnych

Programy wspierające dobór łożysk

Obecnie dąży się, aby odpowiednio wcześnie przewidywać konieczność naprawy lub wymiany łożysk i wcześniej zamówić części zamienne lub takie same nowe u producenta. Zdarzają się jednak sytuacje awaryjne, gdy trzeba szybko znaleźć zamiennik (zbyt długi czas realizacji zamówienia przez producenta lub nie jest już produkowane). Przy doborze musimy wtedy polegać na parametrach pracy i obciążenia łożyska i do niedawna na drukowanych katalogach producentów. Dziś ułatwiają nam to programy wspierające inżyniera w procesie właściwego doboru łożyska.produkcyjnych i przekazywanie ich do miejsc dyspozycyjnych.

Bohdan Szafrański

ZA

RZ

AD

ZA

NIE

I S

YS

TE

MY

Page 59: nr 2017 - stepgroup-industry.eustepgroup-industry.eu/wp-content/uploads/2017/05/GM-1-2017-numer.pdf'62/87,216RGE\ZDMÆ VLØU´ZQROHJOH]WDUJDPL Redaktor naczelny Tomasz Kurzacz tomasz.kurzacz@gmech.pl

|57Główny Mechanik Styczeń–Luty 2017

etapów selekcji i umożliwia wybór najbardziej odpo-

wiedniego łożyska dla danej aplikacji. Jest również

dostępna online do wykonywania prostych i bardziej

zaawansowanych obliczeń łożysk. Warto przy okazji

wspomnieć, że jest dostępny program NSK „Bearing

Doctor” wspierający zapobieganie awariom łożysk.

Pomaga on identyfikować problemy z łożyskami

i wcześniej przewidywać możliwość wystąpienia

awarii. Pozwala to na zastosowanie środków zapobie-

gawczych. Znajdują się w nim informacje o prawi-

dłowego obchodzenia się łożyska, montażu, smaro-

wania i konserwacji, by zapobiegać przedwczesnemu

zużyciu wraz z kolorowymi zdjęciami uszkodzonych

łożysk. Oba wymienione programy dostępne są też

do pobrania w Apple AppStore i Google Play.

Firma Schaeffler, producent łożysk precyzyjnych

udostępniła internetowy moduł obliczeniowy łożysk

tocznych przeznaczonych do silników elektrycz-

nych i generatorów. Oprogramowanie pozwala

użytkownikom wybrać odpowiednie łożyska toczne

silników i generatorów na podstawie ich charaktery-

stycznych obciążeń mechanicznych i obciążeń pola

elektromagnetycznego. Na przykład w programie

BEARINX można sprawdzić obliczeniowo konstrukcję

i określić, czy wybrane łożysko wytrzyma cały okres

eksploatacyjny maszyny. Dynamiczna symulacja

pozwala również odwzorowywać złożone procesy

ruchowe. Po podaniu informacji o warunkach eks-

ploatacji można ocenić, jak zachowają się w konkret-

nej konstrukcji produkty marek INA i FAG.

Podstawowym ograniczeniem wymienionych po-

wyżej programów i im podobnych jest dobór łożysk

z oferty danego producenta lub tylko z kilku marek.

Przy wyszukiwaniu odpowiedniego do danej aplikacji

łożyska w wielu przypadkach cena jest jednym

z podstawowych parametrów przy podejmowaniu

decyzji o zakupie. Czynnik ekonomiczny jest ważny,

ale traktowany szerzej niż tylko jako cena zakupu.

W ten sposób przechodzimy do kolejnej gru-

py programów wspierających dobór (i najczęściej

zakupienie) łożysk. Przykładem kalkulator doboru

łożysk tocznych firmy ABEG, w którym koszt łożyska

stanowi jeden z elementów doboru. Opatentowano

nowatorską metodę doboru najodpowiedniejszych

łożysk dla danego urządzenia. Przyjęto w nim

podział na cztery klasy wydajnościowe: Premium,

Supra, Eco i EasyRoll, które według specjalistów

firmy mają pokryć wszystkie potrzeby. Według

podanych informacji można wybierać spośród 22 tys.

standardowych części. Podstawą podjęcia decyzji jest

żywotność łożysk. Wykorzystuje się typowe metody

obliczeniowe, ale uzupełnione o współczynnik ABEG,

który uwzględnia zróżnicowanie wydajności łożysk

pochodzących uznanych międzynarodowych pro-

ducentów. Natomiast Quickfinder to program, który

pokazuje najlepsze ze względu na wymiary, wydaj-

ność i cenę łożysko. Wszyscy producenci uwzględ-

niani w systemie są objęci weryfikacją i działają

zgodnie z normą DIN ISO 9000. Dodatkowo jest też

prowadzona kontrola procesu produkcji i produktów

Jesteśmy producentem komponentów do maszyn wykonanych z tworzyw sztucznych oraz trybopolime-rów iglidur. Są to również produkty nowe, porównując do rozwiązań dostępnych na rynku od kilkudziesięciu lat. Liczne systemy eksperckie dostępne na naszej stronie WWW dają możliwość sprawdzenia i oblicze-nia trwałości łożysk ślizgowych, wahliwych, liniowych, napędów liniowych, e-prowadników kablowych, kabli do ruchu i innych produktów. Na stronie internetowej mamy kilkadziesiąt takich programów dostępnych bez logowania i prowadzących użytkowników od doboru aż po zamówienie. Są to narzędzia, które tworzą, często bardzo trudne dobory materiałowe, produkto-we w sposób przystępny i prosty. Mogę zaryzykować stwierdzenie, że każdy odnajdzie się bardzo łatwo w naszych systemach doborowych.

Radomir Ochockimenedżer działu łożysk dry-tech, igus

Także łożyska z tworzyw sztucznych

|57Główny Mechanik Styczeń–Luty 2017

Źródło: SKF

Page 60: nr 2017 - stepgroup-industry.eustepgroup-industry.eu/wp-content/uploads/2017/05/GM-1-2017-numer.pdf'62/87,216RGE\ZDMÆ VLØU´ZQROHJOH]WDUJDPL Redaktor naczelny Tomasz Kurzacz tomasz.kurzacz@gmech.pl

58| Główny Mechanik Styczeń–Luty 2017

(otrzymują certyfikat ABEG). Służy to klasyfikowaniu

łożysk do danej klasy. Firma poza gwarancją produ-

centa i przedstawiciela oferuje dodatkowo indywidu-

alne zarządzanie ryzykiem.

Firma GWJ Technology to niemiecka firma

oferująca program eAssistant – środowisko pracy

online, w którym dostępnych jest wiele modułów

obliczeniowych. Można za ich pomocą obliczyć

elementy maszyn takie jak: wały, połączenia wał-

-piasta, sprężyny, koła zębate i wiele innych, a także

wykorzystać do doboru łożysk, bowiem jest w nim

między innymi dostępny moduł do obliczania łożysk

wg normy DIN ISO 281 (w tym obliczania nominal-

nej i rozszerzonej trwałości eksploatacyjnej według

normy ISO 281 część 1, wydanie kwiecień 2003). Jak

podaje firma, jest możliwość obliczeń 11 rodzajów

łożysk. Program zawiera dane prawie 20 tys. dostęp-

nych łożysk takich producentów jak: NSK, SKF, KOYO

i SNR. Umożliwia szybkie wyszukiwanie i identyfika-

cję łożysk za pomocą elektronicznego katalogu. Jest

też dobór środków smarnych producentów takich

jak: Lubricant Consult, Fuchs Lubritech, Aral i BP.

Kolejnymi elementami programu są: określanie

prawdopodobieństwa trwałości łożyska, obliczanie

łożysk kulkowych ze zwiększonym luzem czy też

uwzględnienie temperatury pracy i czystości środo-

wiska pracy. Obliczenia mogą również być wykony-

wane z uwzględnieniem obciążeń.

Inne programyNa pewno przy doborze łożysk można się wspomóc

programami CAD, które są wyposażone w moduły do

projektowania łożysk, zespołów łożyskowych i opraw.

W SolidWorks można wykonać obliczeń łożysk

w tym nośności oraz podstawowych wartości trwa-

łości. W menu programu wybiera się okno dialogowe

kalkulator łożyska, a w nim standard, typ łożyska

oraz dostępne łożysko z listy. Określa się jednostki

miar, a w części dotyczącej niezawodności wskaźnik

niezawodności. Można wybrać opcję nośność, poda-

jąc wartość wyliczoną (program pomaga ją obliczyć)

lub nominalną, jeżeli nośność jest znana. Dla opcji

obciążenie podaje się wartość: obciążenia, połączo-

nego obciążenia promieniowego i wzdłużnego dla

łożyska. Kalkulator łożyska oblicza trwałość w obro-

tach (w milionach obrotów) i trwałość w godzinach.

Producenci łożysk udostępniają modele CAD – na

przykład SKF – w szeregu różnych formatów od 3D

natywnego poprzez neutralny 3D i 2D. Trzeba pamię-

tać, że korzystając z przygotowanych przez produ-

centów łożysk modeli, to my ostatecznie musimy

zweryfikować ich poprawność. Na wszelki wypa-

dek ostrzegają oni, że choć dołożyli starań w celu

dopilnowania precyzji rysunków, to nie ponoszą

odpowiedzialności za straty ani szkody bezpośred-

nie, pośrednie czy następcze, jakie mogą wyniknąć

z posługiwania się nimi.

Różnorodność łożysk i ich właściwości wyni-

kających z rodzaju i konstrukcji jest bardzo duża.

Różne łożyska „pasujące” do danego zastosowania

nie zawsze się sprawdzą w konkretnej aplikacji.

Dobór odpowiedniego łożyska często wymaga nie

tylko wiedzy, ale również doświadczenia. To złożona

czynność, w której trzeba brać pod uwagę wzajem-

nie przeciwstawne parametry. Łożysko nie pracuje

w oderwaniu od innych elementów konstrukcyjnych,

które mają duży wpływ na jego trwałość. Ważny

jest wał, oprawa, dobór uszczelnień, smaru i jego

ilości, pasowania, luzy itp. Wiele osób, choć korzysta

z kalkulatorów, to podchodzi do nich z rezerwą. Jeśli

nie chcemy wykonywać obliczeń samodzielnie, to

na pewno warto porównaj wyniki z kilku takich na-

rzędzi od różnych firm, zajrzeć do literatury i norm,

a różne kalkulatory na przykład internetowe i ich

obliczenia traktować orientacyjne. Moim zdaniem

same programy można odpowiedzialnie wykorzystać

zwłaszcza przy rozwiązywaniu problemów w bar-

dziej typowych aplikacjach.

ZA

RZ

AD

ZA

NIE

I S

YS

TE

MY

Trzeba pamiętać,

że korzystając

z przygotowanych

przez producentów

łożysk modeli, to my

ostatecznie musimy

zweryfikować ich

poprawność.

Źródło: www.bearings.webpassion.pl.

Źródło: ABEG.

Page 61: nr 2017 - stepgroup-industry.eustepgroup-industry.eu/wp-content/uploads/2017/05/GM-1-2017-numer.pdf'62/87,216RGE\ZDMÆ VLØU´ZQROHJOH]WDUJDPL Redaktor naczelny Tomasz Kurzacz tomasz.kurzacz@gmech.pl

|59Główny Mechanik Styczeń–Luty 2017

Źródła energii odnawialnej zajmują coraz ważniejszą pozycję w nowoczesnej ekonomii. Nazywane są również energią alternatywną, ponieważ są głównym zamiennikiem klasycznego sposobu pozyskiwania energii ze źródeł wyczerpalnych.

Energia wiatrowa w ostatnim czasie znacząco zwiększyła swój udział w produkcji energii na całym świecie – głównie dzięki temu, że jest nie-wyczerpywalna i czysta.

Istnieją oczywiście skutki uboczne korzystania z energii odnawial-nej (takie jak hałas, zajmowanie dużych połaci terenu oraz negatywne oddziaływanie na krajobraz), ale pozytywne aspekty przeważają nad wadami.

W ciągu ostatnich lat producenci turbin skupiali się na produkcji urzą-dzeń, pozwalających produkować energię nawet przy niskiej prędkości wiatru (od 3m/s) oraz na otrzymywaniu jak największych jej ilości.

Rozwój multiplikatorów w turbinach pozwolił wytwarzać energię na coraz większych wysokościach, a także – dzięki wzmocnieniu konstrukcji wież – na utrzymanie ciężaru całego systemu.

W takim konkurencyjnym środowisku, RKB Bearings Industry poczyniło bardzo duże inwestycje w kierunku rozwoju produktu, celem zaspokojenia wymagań przemysłu energii odnawialnej. Inżynierowie RKB opracowali nowe rozwiązania korzystając z zaawansowanego oprogra-mowania komputerowego i przeprowadzania skomplikowanych symula-cji, wykrywając najważniejsze parametry pracy łożyska, takie jak: jego żywotność, rozłożenie obciążenia oraz najefektywniejsze smarowanie.

Dzięki zastosowaniu dwóch unikatowych systemów:• AWT – RKB Anti-Wear Treatment (użyty w odniesieniu do rolek oraz

pierścieni; zmniejszający działające siły tarcia i przedłużający dzięki temu żywotność łożyska nawet w ciężkich warunkach);

• RKB Isothermal Baintic Hardening Treatment (HB) (odlewanie ba-inityczne, które sprawia, że struktura cząsteczek łożyska jest bardziej zwarta i wytrzymała, a łożyska RKB słyną z niezawodności i zgodno-ści z wyliczeniami konstruktorów),

międzynarodowy slogan RKB: „The Alternative Power” to coś więcej niż tylko hasło. W kontekście energii odnawialnej to połączenie czynnika ludzkiego, nowoczesnej technologii i zasobów ekonomicznych dla roz-woju aplikacji dla energetyki odnawialnej. Dla RKB to nie tylko biznes, to skupienie się na wspólnej przyszłości.

Źródło: POWER TRANSMISSION WORLD / Materiały RKB Bearings – polskie tłumaczenie Step Group Industry

Rozwój łożysk tocznych dla turbin wiatrowych

F I R M A P R E Z E N T U J E

„RKB Group – szwajcarski producent łożysk klasy premium – każdego dnia opracowuje nowe rozwiązania dla przemysłu ENERGII WIATROWEJ. Oznacza to nieustające nakłady inwestycyjne w poszukiwaniu innowacji, udoskonalanie istniejących rozwiązań, optymalizację wytrzymałości użytych materiałów i projektowanie z myślą o jak największej efektywności” – Alberto Barili

Analiza MES łożyska wahliwego RKB dla aplikacji w energii wiatrowej

Model 3D przekroju multiplikatora turbiny wiatrowej, z zastosowanymi łożyskami RKB

Page 62: nr 2017 - stepgroup-industry.eustepgroup-industry.eu/wp-content/uploads/2017/05/GM-1-2017-numer.pdf'62/87,216RGE\ZDMÆ VLØU´ZQROHJOH]WDUJDPL Redaktor naczelny Tomasz Kurzacz tomasz.kurzacz@gmech.pl

60| Główny Mechanik Styczeń–Luty 2017

Nowy projektor laserowy LG ProBeam został stworzony z myślą

o doskonałych wrażeniach wizualnych. Projektor LG ProBeam to

sprzęt dla wymagających użytkowników, którzy oczekują nie tylko

wysokiej jakości obrazu, ale także możliwości oglądania filmów

i programów telewizyjnych w każdym miejscu i o dowolnej porze

dnia.

LG ProBeam HF80J wyposażono w zaawansowany moduł lase-

rowy zapewniający jasność nawet 2000 lumenów, dzięki czemu

użytkownicy mogą oglądać filmy nawet w dobrze oświetlonym

pomieszczeniu. Nowy projektor LG to kompaktowe urządzenie

o wadze zaledwie 2,1 kg, co oznacza, ze jest to najlżejszy projektor

Full HD o tej skali jasności dostępny na rynku. Co więcej, zastoso-

wany moduł laserowy ma kształt litery „I”, dzięki czemu urządzenie

zyskało smukły, elegancki kształt pozwalający na wygodny trans-

port, a dzięki klasycznemu wzornictwu bardzo dobrze komponuje

się z każdym wystrojem wnętrza.

Nowy projektor laserowy LG wspiera także innowacyjna funkcja

synchronizacji dźwięku Sound Sync Adjustment, która pozwala na

łatwe sparowanie LG ProBeam z dowolnym urządzeniem audio wy-

posażonym w interfejs Bluetooth, np. zewnętrznym głośnikiem lub

słuchawkami. Co więcej, za pomocą opcji Wireless Mirroring opar-

tej na technologii Miracast, użytkownicy mogą wyświetlać dowolne

treści ze smartfonów i tabletów, a dzięki korekcji zniekształcenia

trapezowego w czterech narożnikach oraz automatycznej korekcji

w pionie, użytkownik może łatwo i szybko uzyskać obraz o prawi-

dłowym kształcie.

Dzięki platformie webOS użytkownicy będą mogli cieszyć się

dostępem do stale poszerzającej się oferty usług strumieniowych

oraz programów dostosowanych do indywidualnych upodobań.

Poręczna i lekka konstrukcja, duża jasność oraz inne funkcje spra-

wiają, że można oglądać filmy w dowolnym pomieszczeniu w domu

lub śledzić rozgrywki sportowe siedząc w ogrodzie.

www.lg.pl

Najjaśniejszy projektor z systemem webOS

GA

ET

DL

A I

YN

IER

A

Bagel to linka miernicza o wzbogaconej funkcjonalności. Podstawo-

wą funkcją jest oczywiście tradycyjny pomiar długości. Nowością

jest zastosowanie linki w miejsce metalowej taśmy z naniesioną

podziałką. Jak więc odczytać wynik? Na cyfrowym wyświetlaczu

miarki. Dzięki takiemu pomysłowi łatwo jest posłużyć się miarką,

także w niestandardowych sytuacjach (np. pomiar obwodu nieregu-

larnego kształtu, np, rury). Linka ma długość 3 m.

Kolejny sposób pomiaru to wykorzystanie obracającego się

w obudowie kółka. Obroty są zliczane i konwertowane na długość

linii, po której porusza się kółko. Wynika - jak zwykle pokazywany

jest na wyświetlaczu. Taki sposób umożliwia pomiar wzdłuż niere-

gularnych linii (także łamanych). Tym sposobem można dokonywać

pomiaru o długości maksymalnie 10 m.

Kolejny sposób to wykorzystanie dalmierza laserowego działają-

cego na odległość do 5 m. Błąd pomiaru wynosi do 0,5%.

Ale to nie wszystko. Bagel pozwala na nagrywanie notatek

głosowych przypisanych do konkretnych wyników pomiarów.

Przeznaczona do tego celu pamięć ma 32 MB i wystarcza na prze-

chowanie ok. 100 pomiarów i notatek. Notatki i wyniki pomiarów

można przesyłać do smartfona (do specjalnej aplikacji) za pomocą

Bluetooth 4.0. Wbudowany akumulator Li-Po ma 500 mAh, jest

ładowany przez złącze mikro USB. Jego pojemnośc wystarcza na ok.

24 godziny pracy dorywczej lub 8 godz. pracy ciągłej.

www.indiegogo.com

Miarka z Bluetoothem

Page 63: nr 2017 - stepgroup-industry.eustepgroup-industry.eu/wp-content/uploads/2017/05/GM-1-2017-numer.pdf'62/87,216RGE\ZDMÆ VLØU´ZQROHJOH]WDUJDPL Redaktor naczelny Tomasz Kurzacz tomasz.kurzacz@gmech.pl

|61Główny Mechanik Styczeń–Luty 2017

Więcej na www.gmech.pl

Zimą szczególnie może dać się we znaki

brak prądu w akumulatorze samochodu.

Warto zatem zaopatrzyć się w niewielki

woltomierz z wyświetlaczem cyfrowym,

który umieszcza się w gnieździe zapalnicz-

ki. Za jego pomocą można ocenić stan aku-

mulatora, obserwując napięcie zwłaszcza

w momencie rozruchu silnika. Po skończo-

nej jeździe można sprawdzić, czy akumula-

tor rokuje nadzieje na prawidłowe działanie

następnego dnia po zimowej nocy.

Zakres pomiarowy urządzenia to od 8 do

30 V, producent deklaruje błąd pomiaru nie

większy od 0,3 V.

Cena woltomierza w serwisie Banggood.

com to 3,99 USD (z bezpłatną dostawą do

Polski), w naszych sklepach – od 20 do 50 zł.

www.banggood.com

Woltomierz samochodowy

Przyrząd dla majsterkowiczówPrzyrządy do wykrywania instalacji i innych

elementów konstrukcyjnych ukrytych pod

ścianką kartonowo-gipsową są już znane

i dostępne. Przyrząd Ryobi ESF5000 różni

się tym, że nie tylko znajduje przewody,

drewno lub metale pod płytą, ale wskazuje,

na jakiej głębokości to coś się znajduje.

Dzięki temu automatycznie dobiera długość

wkrętu czy kołka, co jest wskazywane za

pomocą siedmiu diod na obudowie. Dwa

dolne przyciski strują pracą urządzenia,

a największy, umieszczony centralnie na

obudowie, to znacznik, który po wciśnięciu

pozostawia ślad na ścianie. dzięki wy-

pchnięciu kolca pod spodem.

Koszt urządzenia – ok. 30 USD.

www.ryobitools.com

PowerBank w stylu retroWygląda niemal jak zwykła dyskietka 3,5".

Może jeszcze są osoby, które pamiętają

takie nośniki danych (w wersji HD mieściła

1,4 MB danych)... Pokazana na zdjęciu

"dyskietka" to magazyn energii (powerbank)

dla urządzeń przenośnych. Na pokładzie

znajduje się akumulator o pojemności

2500 mAh. Ładowanie – za pomocą gniazda

mikroUSB, zasilanie urządzeń – przez stan-

dardowe gniazdo USB. Stan naładowania

baterii pokazuje dioda.

Istnieje jeszcze grubsza wersja power-

banku – o pojemności 5000 mAH. Jej koszt

to ok. 16 USD.

www. thumbsupuk.com

LokomobilaKiedyś, dawno, dawno temu, nie było

elektryczności, a ludzie używali maszyn pa-

rowych. Dziś można zakupić modele takich

maszyn – zarówno w wersji stacjonarnej

jak i mobilnej. Do takich należy lokomobila

Wilesco D430. Oryginalne maszyny tego

typu były wykorzystywane przez farmerów

na przełomie XIX i XX wieku. Mogły być

ciągnięte przez konie i używane wyłącznie

jako maszyny parowe do napędu innych

maszyn, lub w wersjach mobilnych – samo-

jezdnych, które poruszały się z prędkością

do 4 km/godz.

Piękny model Wilesco zbudowany jest

z mosiądzu. Ma kocioł o średnicy 56 mm

i długości 230 mm. Silnik parowy napędza

dwa koła zamachowe. Całość wyposażono

w manometr, sprężynowy zawór bezpie-

czeństwa, regulator pary. Podgrzewanie

wody odbywa się za pomocą tabletek

podobnych do podpałki do grila. Czas pracy

to ok. 15 minut.

Długość modelu to 260 mm, szerokość –

150, natomiast wysokość – 210 mm. Waga

– ok. 2 kg.

Model jest do kupienia także w Polsce

w sklepie Gamahobby.eu za 1420 zł.

http://gamahobby.eu/pl

Page 64: nr 2017 - stepgroup-industry.eustepgroup-industry.eu/wp-content/uploads/2017/05/GM-1-2017-numer.pdf'62/87,216RGE\ZDMÆ VLØU´ZQROHJOH]WDUJDPL Redaktor naczelny Tomasz Kurzacz tomasz.kurzacz@gmech.pl

62| Główny Mechanik Styczeń–Luty 2017

W Politechnice Warszawskiej powstała linia autorskich mikropro-

cesorów 32-bitowych. AGAT, ADELIT i AZURYT to nazwy mikropro-

cesorów 32-bitowych opracowanych przez naukowców z Wydziału

Elektroniki i Technik Informacyjnych PW do wykorzystania przez

polski przemysł elektroniczny.

Wielordzeniowy procesor AGAT opracowany został do polskiego

dwusystemowego odbiornika sygnałów nawigacji satelitarnej Gali-

leo i GPS. ADELIT – mikrokontroler do zastosowań biomedycznych

– to pierwsza polska realizacja w pełni scalonego sytemu analogo-

wo-cyfrowego typu SoC zawierającego autorski procesor 32-bitowy,

zaprojektowany w stylu komórek standardowych i wyprodukowany

w postaci struktury krzemowej. Najnowszą realizacją naukowców

z PW jest AZURYT – pierwszy polski dwurdzeniowy procesor 32-bi-

towy (taktowany zegarem 100 MHz), zrealizowany w technologii

UMC CMOS 130 nm oraz kolejne jego wersje, z możliwością dużo

szybszego taktowania – do 200 MHz.

Każdy z procesorów charakteryzuje się zróżnicowanymi zaso-

bami pamięci wbudowanej (32–512 kB). Zintegrowana na jednej

płytce krzemowej programowalna pamięć nieulotna umożliwia

przechowywanie danych po wyłączeniu zasilania. Pozwala to m.in.

na jednorazowe nadawanie indywidualnych numerów seryjnych

i pełną personalizację procesora. Wytworzone układy scalone

zawierają rozbudowane peryferia cyfrowe, takie jak np. interfejsy

UART, SPI, I2C itp., a także kanały DMA. Dostępne jest również śro-

dowisko programistyczne (GCC, GDB) oraz wsparcie dla wbudowa-

nych systemów operacyjnych. Na wyprodukowanych mikroproce-

sorach uruchomiony został dedykowany system operacyjny czasu

rzeczywistego, umożliwiając implementację rozbudowanej warstwy

aplikacyjnej. Zadbano także o unikatowe na skalę światową bogate

peryferia analogowe, co stawia opracowane procesory na równi ze

światowymi dokonaniami przemysłu mikroelektronicznego.

Źródło: PW

CIE

KA

WO

ST

KI Polski samochód Arrinera Hussarya GT w Ministerstwie Rozwoju

Naukowcy z Politechniki Warszawskiej opracowali pierwsze polskie 32-bitowe i wielordzeniowe mikroprocesory

Na parkingu Ministerstwa Rozwoju zaprezentowano polski samo-

chód wyścigowy Arrinera Hussarya GT. To całkowicie polski projekt,

zrealizowany z polskich funduszy, z wykorzystaniem polskiej myśli

technicznej, a większość elementów pojazdu, w tym nadwozie

z włókna węglowego, powstaje w naszym kraju. To również jedyna

polska marka samochodów o globalnym zasięgu. W wydarzeniu

uczestniczył wicepremier, minister rozwoju i finansów Mateusz

Morawiecki.

– Od czasów dwudziestolecia międzywojennego w dziedzinie

przemysłu samochodowego nie zrealizowano w Polsce niczego na tak

wysokim poziomie. Arrinera Hussarya to przykład polskiego samochodu

wyścigowego, który może konkurować z najbardziej uznanymi i do-

świadczonymi markami. To także wyjątkowa wizytówka polskiej tech-

nologii i polskiego eksportu – mówi wicepremier Mateusz Morawiecki.

Arrinera to firma, która w swoich działaniach nawiązuje do

najchlubniejszych wątków historii polskiej myśli technicznej –

notowana na warszawskim parkiecie, przy wsparciu polskich

projektantów i inżynierów, m.in. z Politechniki Warszawskiej, stwo-

rzyła samochód wyścigowy, który na torach całego świata może

ścigać się z pojazdami najbardziej znanych marek jak Ferrari czy

Lamborghini.

Arrinera Hussarya GT zaprojektowana została z myślą o wyści-

gach, tak więc główny nacisk położono na uzyskanie optymalnej

aerodynamiki, gwarantującej jak najlepsze wyniki na torach wyści-

gowych. Twórcy samochodu odwołują się o polskiego dziedzictwa

historycznego. Hussarya GT oznaczona jest przedwojennymi lot-

niczymi szachownicami oraz znakami przynależności państwowej

Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie.

Sercem Arrinera Hussarya GT jest siedmiolitrowy silnik V8 od

GM. Arrinera ma osiągi topowych samochodów w klasie GT3, a jed-

nocześnie jest na poziomie cenowym kilkuletnich samochodów

używanych producentów premium.

Tworząc samochód, projektanci zwracali szczególną uwagę na

obniżenie wagi. Dzięki zastosowaniu specjalnej stali, używanej

w motosporcie, udało się uzyskać wyjątkowo niską masę samo-

chodu, wynoszącą 1250 kg. Cała rama przestrzenna jest zbudo-

wana zgodnie z homologacją FIA, zapewniając najwyższy poziom

bezpieczeństwa. Nadwozie Hussarya GT wykonane jest w całości

z włókna węglowego, natomiast podłoga oraz niektóre elementy

wnętrza z kevlaru.

Oficjalna światowa premiera modelu Arrinera Hussarya GT

odbyła się w styczniu 2016 roku na targach samochodów wyczyno-

wych – The Racing Car Show w Birmingham. Pierwszy raz w histo-

rii polskiej motoryzacji, samochód rodzimej produkcji brał udział

w wyścigu na prestiżowej imprezie Festival of Speed w Goodwood

w Wielkiej Brytanii. Montowane i testowane w hrabstwie Cambrid-

geshire samochody zademonstrują swoje możliwości na torach

wyścigowych Europy w sezonie 2017. Pod koniec 2017 roku plano-

wany jest debiut samochodu w ekstremalnej wersji, dopuszczonej

do ruchu drogowego.

Twórcy samochodu prowadzą z polskimi uczelniami kilka pro-

gramów badawczych, obejmujących między innymi doskonalenie

aktywnej aerodynamiki i poprawianie bezpieczeństwa biernego

supersamochodów. Prowadzone są także prace nad stworzeniem

elektrycznej wersji samochodu Arrinera Hussarya oraz innych

wersji z napędami alternatywnymi. Większość komponentów po-

wstaje w Polsce natomiast montaż i testy samochodów odbywają

się w Wielkiej Brytanii.

Źródło: MG

Page 65: nr 2017 - stepgroup-industry.eustepgroup-industry.eu/wp-content/uploads/2017/05/GM-1-2017-numer.pdf'62/87,216RGE\ZDMÆ VLØU´ZQROHJOH]WDUJDPL Redaktor naczelny Tomasz Kurzacz tomasz.kurzacz@gmech.pl

|63Główny Mechanik Styczeń–Luty 2017

Więcej na www.gmech.pl

Polski sposób na ultraszybki zapis informacji

Polsko-holenderskiemu zespołowi fizyków udało się ominąć barierę

w szybkości oraz wydajności zapisu informacji. Dzięki temu dane

na dyskach komputerowych można będzie zapisywać tysiąc razy

szybciej niż teraz, a w dodatku komputery będą bardziej energoosz-

czędne.

Polsko-holenderski zespół badaczy znalazł sposób, który sprawi,

że zapis informacji w komputerach będzie o wiele bardziej wydaj-

ny. To tzw. technologia zimnego ultraszybkiego zapisu fotomagne-

tycznego. Przełomowe badania ukazały się w środę w prestiżowym

piśmie „Nature” (http://dx.doi.org/10.1038/nature20807).

– Dzięki naszemu rozwiązaniu bliską przyszłością może być kom-

puter, który nie tylko będzie działał szybciej, ale i będzie zużywał mniej

energii dzięki wydajniejszej pamięci. I tak np. dzięki zastosowaniu

naszej technologii, grafiki 3D, których teraz renderowanie (przetwarzanie

– przyp. PAP) trwa kilkadziesiąt minut, wygenerowałby się w kilka se-

kund. A laptop wytrzymałby bez ładowania dłużej – opisuje w rozmo-

wie z PAP jeden z autorów publikacji Krzysztof Szerenos, doktorant

z Wydziału Fizyki Uniwersytetu w Białymstoku.

Chłodna kalkulacjaJak jednak zaznacza młody fizyk, prawdziwy potencjał rozwiązania

będzie szczególnie zauważalny w ogromnych serwerowniach czy

centrach przechowywania i przetwarzania danych. Tam oszczęd-

ności – jeśli chodzi zarówno o czas, jak i o energię potrzebną do

zapisywania i przetwarzania danych – byłyby naprawdę nie do

pogardzenia.

– Obecnie aż 5 proc. globalnej produkcji energii elektrycznej jest

pochłaniane przez takie centra IT, a wkrótce wzrośnie to do 7 proc. – in-

formuje kierownik badań dr hab. Andrzej Stupakiewicz z Wydziału

Fizyki UwB. Zwraca uwagę, że przy zapisie wydzielają się spore

ilości ciepła – na tyle duże, że aby chronić dane, trzeba zużywać

dodatkową energię na chłodzenie urządzeń.

Tymczasem, jak oceniają badacze z UwB, nowa metoda sprawi,

że podczas zapisu informacji (a także i odczytu), temperatura no-

śnika informacji wzrośnie np. jedynie o 1°C. W takiej sytuacji chło-

dzenie będzie zbędne. System działa w temperaturze pokojowej.

Świat dyskuAndrzej Stupakiewicz przypomina, na czym polega zapis infor-

macji magnetycznej na dysku. – Możemy sobie wyobrazić, że jest tam

mnóstwo malutkich magnesików. Każdy magnes ma biegun północny

i południowy, czyli kierunek namagnesowania. Jeśli uda nam się obrócić

jeden magnesik, zmieniamy jego wartość binarną – np. z 0 na 1. W ten

sposób zapisujemy informację – opowiada.

Dodaje, że w dostępnych na rynku pamięciach stan namagneso-

wania zmieniano najczęściej za pomocą pola magnetycznego albo

prądu elektrycznego. Ta metoda nieuchronnie skutkowała jednak

rozgrzewaniem materiałów. A to prowadzi do strat energii.

Poza tym dotychczasowe metody miały fizyczne ograniczenia, je-

śli chodzi o szybkość zapisu – aby zmienić stan bitu w najszybszych

obecnie pamięciach typu RAM potrzebne było kilka nanosekund

(nanosekunda to miliardowa część sekundy). Nowa metoda pozwala

obejść dotychczasową barierę związaną z szybkością zapisu.

Granatem w rynek ITBadacze z Polski pokazali, że istnieje materiał nieprzewodzący

(granat itrowo-żelazowy domieszkowany jonami kobaltu, YIG:Co),

w którym stan namagnesowania można zmieniać za pomocą ultra-

szybkich impulsów światła, i to odwracalnie. Aby przełączyć jeden

bit w takim materiale wystarczy jeden impuls lasera.

– W stosunku do obecnie stosowanych najszybszych pamięci możemy

uzyskać tysiąckrotne zwiększenie prędkości zapisu i odczytu danych –

porównuje Andrzej Stupakiewicz. Materiały o strukturze granatu są

dostępne na rynku i – zdaniem naukowców – nie byłoby problemów

z ulepszeniem ich parametrów w celu optymalizacji zapisu i wyko-

rzystaniu na skalę masową.

Impuls do poważnych oszczędnościNaukowcy informują, że przy zapisie 1 bitu informacji system

zużywałby naprawdę niewiele energii – nawet 10 000 razy mniej niż

wchodząca na rynek najnowsza technologia STT-MRAM, i nawet

miliard razy mniej niż obecne dyski twarde.

Już od jakiegoś czasu wiadomo było, że można wykonać zapis

magnetyczny za pomocą pojedynczych impulsów lasera. Przed

dekadą grupa badaczy z Holandii odkryła materiał metaliczny o ta-

kich właściwościach. Jednak ze względu na bardzo silne pochłania-

nie światła, materiał ten znacznie nagrzewał się w trakcie zapisu.

–Teraz, we współpracy z tym samym zespołem z Holandii, zademon-

strowaliśmy, że istnieje magnetyczny dielektryk, który jest przezroczysty

i nie nagrzewa się pod wpływem impulsów lasera, a zapis jest jeszcze

szybszy – opowiada Krzysztof Szerenos.

Badania zespołu z Białegostoku zostały przeprowadzone przy

wsparciu Narodowego Centrum Nauki. Teraz Polacy – wspólnie

z Holendrami – starają się o unijny grant na rozwój badań. W ciągu

5 lat chcą zbudować prototyp systemu wykorzystującego nową

technologię. Mają nadzieję, że wtedy nowe urządzenia mogą poja-

wić się na rynku nawet w ciągu 10 lat.

Źródło: PAP – Nauka w Polsce, L. Tomala, www.naukawpolsce.pap.pl

Prezentacja ultraszybkiego zapisu fotomagnetycznego w przezroczy-stej warstwie dielektryka YIG:Co przy wykorzystaniu pojedynczego ultraszybkiego impulsu laserowego, przy rożnej polaryzacji liniowej impulsu. Zapisane impulsem laserowym jasne i ciemne obszary odpo-wiadają przełączeniu namagnesowania w domenach magnetycznych, jako stan ‘0’ lub ‘1’. Źródło: A. Stupakiewicz

Page 66: nr 2017 - stepgroup-industry.eustepgroup-industry.eu/wp-content/uploads/2017/05/GM-1-2017-numer.pdf'62/87,216RGE\ZDMÆ VLØU´ZQROHJOH]WDUJDPL Redaktor naczelny Tomasz Kurzacz tomasz.kurzacz@gmech.pl

64| Główny Mechanik Styczeń–Luty 2017

Aplikacja mySchneider firmy Schneider Electric to zbiór usług

służących wsparciu klientów i uzyskania informacji.

Wbudowany skaner kodów QR służy do rejestracji produktu,

zarządzania zainstalowanymi urządzeniami oraz otrzymywania

aktualizacji. Rejestracja w aplikacji pozwala na otrzymywanie

bieżących powiadomień na temat nowych dokumentacji, nowo-

ści produktowych, rozwiązań systemowych, itp.

"Moja strefa" to folder do gromadzenia różnego rodzaju infor-

macji dotyczących: listy produktów, dokumentacji, pytań oraz

posiadanych urządzeń i powiadomień.

Aplikacja umożliwia sprawdzanie zamówień, cen i dostępno-

ści produktów.

Ponadto dostęp do ponad 1000 szkoleń m.in z bezpieczeństwa

maszyn, ludzi, podstaw elektryczności, eksploatacji oraz kon-

serwacji. Możliwe jest wyszukanie informacji uwzględniających

certyfikaty RoHS oraz REACh, profil ekologiczny produktu oraz

instrukcje dotyczące zakończenia okresu eksploatacji produktu.

ABezpośrednio z aplikacji można zadać pytanie lub uzyskać

kontakt telefoniczny do Centrum Obsługi Klienta.

www.schneider-electric.com

To zestaw prostych w użyciu aplikacji dla systemów i akcesoriów

wentylacyjnych na smartfony.

Duct CalculatorAplikacja pozwalająca na dobór właściwej średnicy kanałów

okrągłych lub prostokątnych z uwzględnieniem żądanej wielkości

przepływu powietrza, prędkości przepływu oraz średnic.

Offset Bends/Offset T-piece BendAplikacja ułatwiająca instalatorom systemów szybki, właściwy

dobór długości kanałów w przypadku konieczności montażu

odsadzek (odejść) wentylacyjnych.

Lenght of insulationAplikacja do obliczenia wymaganiej długości i powierzchni

izolacji kanałów okrągłych i prostokątnych.

Roof AngleAplikacja do szybkiego obliczania kąta nachylenia dachu.

www.lindab.com/pl

Aplikacja DIY to prosty program wykorzystujący wbudowa-

ne w smartfony czujniki. Dzięki nim telefon zmienić można

w poziomicę, pion czy linijkę. Nie jest to szczyt zaawansowanej

technologii, ale w zupełności wystarcza do zastosowań domo-

wych lub do wstępnego oszacowania odchyleń od pionu/poziomu

badanych elementów.

Uniwersalny zestaw narzędzi zawiera:

• poziomicę,

• wskaźnik poziomu,

• kątomierz,

• pion,

• linijkę/calówkę.

Co ciekawe – program automatycznie rozpoznaje rozdziel-

czość ekranu i linijka wyświetla się poprawnie przy niemal każ-

dym ekranie. W przypadku problemów można linijkę skalibro-

wać ręcznie. Można także ustawić czułość wskaźnika poziomicy

(bąbelka).

www.play.google.com

Słownik techniczny oferuje:

• ponad 5000 haseł i zwrotów w polskiej wersji językowej wraz

z jej niemieckimi i angielskimi odpowiednikami,

• wyszukiwanie w trzech językach – po prostu wpisz słowo

którego szukasz w dowolnym języku,

• fachowe terminy z takich dziedzin jak mechanika, elektryka,

elektronika mechatronika i automatyka,

• przejrzysty układ haseł pozwala na szybkie znalezienie tłu-

maczenia,

• aplikacja nie wymaga połączenia z Internetem – dzięki temu

korzystasz ze słownika kiedy i gdzie chcesz,

• Aplikacja powstała na bazie publikacji „Od mechanika do

mechatronika” wydanej przez Polsko-Niemiecką Izbę Prze-

mysłowo-Handlową i jest nieocenioną pomocą dla uczniów

i studentów kierunków technicznych, techników i inżynierów.

www.play.google.com

mySchneiderVent tools

Narzędzia DIY – złota rączka

Słownik techniczny

AP

LIK

AC

JE M

OB

ILN

E

Page 67: nr 2017 - stepgroup-industry.eustepgroup-industry.eu/wp-content/uploads/2017/05/GM-1-2017-numer.pdf'62/87,216RGE\ZDMÆ VLØU´ZQROHJOH]WDUJDPL Redaktor naczelny Tomasz Kurzacz tomasz.kurzacz@gmech.pl

|65Główny Mechanik Styczeń–Luty 2017

Antoni Skoć, Eugeniusz Świtoński

Wydawnictwo Naukowe PWN

Przekładnie zębate Niniejsza publikacja kompleksowo omawia teoretyczne i prak-

tyczne zagadnie nia związane z projektowaniem przekładni zęba-

tych stosowanych w systemach napędowych maszyn. Przedsta-

wione w opracowaniu metody doboru wielko ści podstawowych

i obliczeń wytrzymałościowych kół zębatych (wg ISO) z po-

wodzeniem można odnieść do każdego z zastosowań przemysło-

wych. Książka dostarcza wiadomości nie tylko w odniesieniu do

problemów dotyczących pro jektowania przekładni zębatych, ale

także związanych z ich eksploatacją.

W dążeniu do stworzenia optymalnej konstrukcji na ogół sto-

sowane jest rozwią zanie kompromisowe, w którym uwzględniane

są stawiane wymagania, często wzajemnie rozbieżne, a nawet

sprzeczne. Projektant musi zatem umieć wyko rzystać przede

wszystkim istniejące możliwości konstrukcyjne przekładni. To

z kolei wymaga szerokiej wiedzy o wpływie parametrów geome-

trycznych i tech nologicznych oraz czynników eksploatacyjnych

na procesy zachodzące podczas eksploatacji.

www.pwn.pl

Opracowanie zbiorowe

Wydawnictwo Fenix

Historia kolei w PolsceTen bogato ilustrowany album zachwyci nie tylko miłośników

żelaznych dróg i piekielnych maszyn. Na setkach unikatowych

fotografii zaprezentowano polskie kolejnictwo od samych jego

początków na terenach trzech zaborów, poprzez dwudziestolecie

międzywojenne, lata stabilizacji w Polsce Ludowej, aż po częścio-

wy regres oraz modernizację w czasach współczesnych. Przepięk-

na Droga Żelazna Warszawsko-Wiedeńska, Kolej Górnośląska,

najstarsze parowozy, lokomotywy, zespoły trakcyjne, bogato

zdobione wagony czy najcenniejsze i najpiękniejsze obiekty

architektury kolejowej odradzają się w oczach czytelników. Słynni

konstruktorzy, wynalazcy i inżynierowie zdradzają swoje tajemni-

ce. Życie polskich kolei w okazałej, bajeczno kolorowej odsłonie.

www.phwfenix.pl

Michał Grabia, Bartłomiej Gładysz,

Krzysztof Santarek

Wydawnictwo Naukowe PWN

RFID od koncepcji do wdrożeniaNiniejsza książka, będąca kompendium wiedzy o zastosowaniu

technologii identyfikacji radiowej (RFID), ukazuje zarówno jej

aspekty techniczne, jak również organizacyjne. Przedstawio-

no przypadki wdrożeń RFID z naciskiem na nowe możliwości

realizacji procesów logistycznych wspieranych przez RFID oraz

korzyści stąd płynące.

Lektura książki zapewni uzyskanie podstaw technicznych

oraz poznanie przypadków wdrożeń technologii RFIF w polskich

i zagranicznych organizacjach. Studia przypadków są zaprezen-

towane na postawie jednolitego szablonu, co umożliwia łatwą

analizę przypadków i prowadzenie porównań.

www.pwn.pl

KS

IĄŻ

KI

Więcej na www.gmech.pl

Barbara Ocicka (red. naukowa)

Wydawnictwo Naukowe PWN

Technologie mobilne w logistyce i zarządzaniu łańcuchem dostaw

Unikatowe opracowanie dotyczące najnowszych trendów w roz-

woju technologii mobilnych w logistyce i zarządzaniu łańcuchem

dostaw, poparte studiami przypadków dobrych praktyk.

Autorzy publikacji postawili sobie m.in. za cel:

• zidentyfikowanie technologii mobilnych w logistyce i za-

rządzaniu łańcuchem dostaw oraz określenie wpływu ich

zastosowań na modele biznesowe i konkurencyjność przed-

siębiorstw oraz łańcuchów dostaw,

• wskazanie cech charakterystycznych i wpływu technologii

mobilnych na zarządzanie procesami w łańcuchach dostaw,

w szczególności procesami logistycznymi,

• prezentację dobrych praktyk przedsiębiorstw w zakresie

zastosowań technologii mobilnych w logistyce i zarządzaniu

łańcuchem dostaw,

• przedstawienie stanu obecnego i perspektyw rozwoju techno-

logii mobilnych w przyszłości.

www.pwn.pl

Page 68: nr 2017 - stepgroup-industry.eustepgroup-industry.eu/wp-content/uploads/2017/05/GM-1-2017-numer.pdf'62/87,216RGE\ZDMÆ VLØU´ZQROHJOH]WDUJDPL Redaktor naczelny Tomasz Kurzacz tomasz.kurzacz@gmech.pl

66| Główny Mechanik Styczeń–Luty 2017

Eaton przedstawia nową generację rozłącz-

ników bezpiecznikowych NH XNH. Ergo-

nomia i łatwość montażu tych urządzeń

umożliwiają bezpieczniejsze, bardziej eko-

nomiczne i mniej czasochłonne wdrażanie

projektów. Nowy rozłącznik bezpiecznikowy

jest jednocześnie pierwszym aparatem dla

wkładek typu NH, który można standardo-

wo podłączyć do systemu SmartWire-DT.

Jako element wyposażenia rozdziel-

nic elektrycznych serii xEffect odłączniki

XNH występują w wielu różnych wersjach

i mogą być łączone z szerokim zakresem

akcesoriów. Dzięki temu mogą sprostać na-

wet najbardziej wymagającym zastosowa-

niom w instalacjach elektrycznych maszyn

oraz budynków, jak również w tradycyjnych

sieciach rozdzielczych. Tym samym Eaton

wprowadza na rynek serię urządzeń, które

z nawiązką spełniają wymogi bezpieczeń-

stwa określone w normie IEC/EN 60947-3.

Aby podłączyć urządzenie do systemu

okablowania SmartWire-DT, wystarczy

wpiąć moduł komunikacyjny do aparatu

XNH. Takie rozwiązanie umożliwia stałe

monitorowanie i rejestrowanie stanu bez-

pieczników, położenia rozłącznika i pozio-

mu mocy. Dane przesyłane są przez moduły

komunikacyjne do wszystkich popularnych

magistrali komunikacji sieciowej (Fieldbus).

Dzięki temu personel sterówki może szybko

wykryć potencjalną usterkę i niezwłocznie

zlokalizować źródło awarii.

System monitorowania stanu bezpiecz-

ników (FCL) pomaga również ograniczyć

czas wyłączenia niesprawnego obwodu, in-

formując operatora o usterkach za pomocą

diod LED, dzięki czemu można w krótkim

czasie odnaleźć i wymienić uszkodzony

bezpiecznik.

Wysokie osłony na górze i po bokach

oraz blokada zabezpieczająca obudowę

rozłącznika przed odwrotnym montażem

zapewniają operatorowi bezpieczeństwo

podczas manewrowania. Rozłącznik został

tak zaprojektowany aby zapewnić ochronę

przed dotykiem części przewodzących.

Urządzenie jest także wyposażone w me-

chanizm pozwalający zabezpieczyć wy-

łączniki przed nieupoważnionymi osobami

za pomocą zapięcia typu u-lock. W czasie

serwisowania rozłącznika operator może

odchylić pokrywę z bezpiecznikami i przy-

mocować ją do uchwytu zapięcia opaską

kablową.

Rozłącznik jest także wyposażony w za-

bezpieczenie przed kradzieżą energii i po-

wlekaną obudowę umożliwiającą podłącza-

nie przewodów z każdej strony. W zestawie

znajdują się również zaciski skrzynkowe,

śrubowe, pryzmatyczne i podwójne pry-

zmatyczne oraz zaciski z uchem.

Aparat XNH jest dostępny w rozmiarze

00, 1, 2 oraz 3. Do serii należą zarówno

trójbiegunowe, jak i dwu- i czterobiegunowe

urządzenia mocowane do szyny zbiorczej,

płyty montażowej lub szyny TS35. W przy-

padku łączenia z systemem szyn o szeroko-

ści 60 mm, np. Sasy 60i marki Eaton, zaciski

odejściowe można wykorzystać od dołu lub

od góry.

Źródło: Eaton

Rozłącznik bezpiecznikowy Eaton XNH

PR

OD

UK

TY

Innowacyjna siatka ścierna Bosch dla profesjonalistówInnowacyjna siatka ścierna M480 Net firmy

Bosch umożliwia odsysanie pyłu całą swoją

powierzchnią, co w połączeniu z nowym

wielootworowym talerzem szlifierskim

gwarantuje znaczące zmniejszenie ilości

zanieczyszczeń. To systemowe rozwiązanie

pozwala użytkownikom uniknąć czaso-

chłonnego sprzątania po pracy.

Siatka ścierna ma otwartą strukturę

siatkową i w przeciwieństwie do konwen-

cjonalnych papierów ściernych umożliwia

odsysanie pyłu całą swoją powierzchnią.

Minimalizuje to ryzyko zatykania się ma-

teriału ściernego, wydłuża jego żywotność

i zwiększa prędkość odbierania urobku.

Siatka znacząco redukuje też zanieczysz-

czenie otoczenia i obrabianych materiałów.

Nowy materiał ścierny ma wiele zastoso-

wań. Może być stosowany w szlifierkach

mimośrodowych, oscylacyjnych, delta

i uniwersalnych, ale też podczas szlifowa-

nia ręcznego za pomocą bloczka ściernego.

Siatka M480 Net wchodzi w skład progra-

mu osprzętu Bosch „Best for Wood and

Paint“ i jest dostępna w sprzedaży w wielu

formatach i opakowaniach po 5, 10, 25 lub

50 sztuk.

Innowacyjna siatka ścierna M480 Net

jest szczególnie efektywna w połącze-

niu z nowym wielootworowym talerzem

szlifierskim. W porównaniu do popular-

nych talerzy z 6 lub 8 otworami umożliwia

on znacznie skuteczniejsze odsysanie

pyłu. Jest to także jedyny wielootworowy

talerz szlifierski na rynku kompatybilny ze

wszystkimi popularnymi modelami szlifie-

rek mimośrodowych i wszystkimi wersjami

papierów dziurkowanych i mocowanych na

rzepy.

Do wykorzystania z siatką ścierną

M480 Net szczególnie polecany jest talerz

„twardy“, który umożliwia szybką obróbkę

dużych, równych powierzchni i zapewnia

wysoką wydajność ścierną przy szlifowaniu

schodów lub ścian gipsowo-kartonowych.

Równie wydajnie można szlifować lakier,

masę szpachlową, tynk i surowe, naturalne

drewno.

Przy obróbce lekko wypukłych lub wklę-

słych powierzchni albo podczas szlifowania

przed lakierowaniem, użytkownicy mogą

sięgnąć po „średniotwardy“ wielootworowy

talerz szlifierski.

Do szlifowania wykończeniowego,

zwłaszcza w przypadku małych powierzch-

ni o precyzyjnych kształtach i krzywiznach,

najlepszym rozwiązaniem będzie talerz

w wersji „miękkiej“. Wszystkie trzy wersje

talerza oferują użytkownikom możliwość

niemal bezpyłowego szlifowania.

Źródło: Bosch

Page 69: nr 2017 - stepgroup-industry.eustepgroup-industry.eu/wp-content/uploads/2017/05/GM-1-2017-numer.pdf'62/87,216RGE\ZDMÆ VLØU´ZQROHJOH]WDUJDPL Redaktor naczelny Tomasz Kurzacz tomasz.kurzacz@gmech.pl

|67Główny Mechanik Styczeń–Luty 2017

Mankamenty klasycznych zastosowań

szczypiec zaciskowych znane są każdemu

elektrykowi. Haczenie i zaczepianie się

tulejek kablowych, niewłaściwe zaciśnię-

cie lub zupełnie błędne pozycjonowanie

tulejek w główce szczypiec, a w rezulta-

cie niepotrzebne odpady, niestety nie są

rzadkością. Podwyższa to nie tylko koszty

pracy związane z upływającym czasem czy

zniszczonym materiałem, ale wpływa rów-

nież na bezpieczeństwo procesu i nerwy

użytkowników. W odpowiedzi na potrzeby

profesjonalistów, Wiha wprowadziła do

oferty narzędzie odpowiednie do zakresu

zastosowań 0,08 – 16 mm² i łączące w jed-

nym dwa rodzaje szczypiec zaciskowych.

Efekt? Bezproblemowa i efektywna praca

oraz ani śladu po typowych kłopotach

wykonawczych.

Wybór odpowiednich narzędzi to

niełatwa sprawa – wie o tym każdy, kto na

początku kariery zawodowej kompletował

doskonałą i uniwersalną skrzynkę narzę-

dziową. Sekret tkwi w tym, by wybierać

rozwiązania tworzone przez specjalistów

dla specjalistów, powstałe w wyniku roz-

mów z wykonawcami i będące odpowiedzią

na ich codzienne problemy montażowe.

Dziś profesjonaliści mogą odetchnąć

z ulgą i spokojnie wykonywać swoją

pracę, mając pewność, że tulejki kablowe

zostaną odpowiednio obrobione. Dzięki

innowacyjnemu podejściu do dopasowa-

nia technologicznych i funkcjonalnych

właściwości nowych automatycznych

szczypiec zaciskowych Electric, producent

narzędzi ręcznych – firma Wiha sprawia,

że praca związana z zaciskaniem stanie się

bezproblemowa, szybsza i bezpieczniejsza.

Łatwe wprowadzanie tulejek kablowych

zapobiega zaciśnięciu płaszcza z tworzy-

wa sztucznego, zaś zastąpienie otworu

kwadratowego formą sześciokątną czy

zaciskiem sześciokątnym sprawia, że ha-

czenie i zaczepianie się tulejek kablowych

w szczypcach nie jest już problemem.

Automatyczne dopasowanie do wielkości

tulejki kablowej z zakresu zastosowań

między 0,08 – 16 mm² oraz odpowiedniej

i przeznaczonej do niej siły dociskania

zauważalnie wpływają na jakość i komfort

codziennych zadań.

Z punktu widzenia bezpieczeństwa

procesu te właściwości produktu, w połą-

czeniu z kolejnymi usprawnieniami, jak np.

wbudowana dźwignia pozwalająca na prze-

rwanie procesu zaciskania w dowolnym

momencie, tworzą szeroką paletę zalet

przyjaznych dla użytkownika, odczuwal-

ną zarówno podczas pierwszego użycia

narzędzia, jak i wcześniejszego kontaktu

z podobnymi lub starszymi modelami

szczypiec.

Źródło: Wiha

Narzędzie do prostego i automatycznego zaciskania tulejek kablowych

Więcej na www.gmech.pl

ExxonMobil wprowadził nowy program

analiz olejowych Mobil Serv Lubricant Ana-

lysis, w skrócie MSLA. Usługa jest dostęp-

na również na urządzeniach mobilnych

i pomaga z wyprzedzeniem identyfikować

problemy ze sprzętem, zanim spowodują

nieplanowane przestoje.

Mobil Serv, który zastępuje dotychcza-

sowy program analiz olejowych Exxon-

Mobil Signum, może odegrać istotną rolę

w utrzymaniu ciągłości produkcji. Dzięki

regularnemu monitoringowi, program ana-

liz pomaga zwiększyć niezawodność sprzę-

tu i ograniczyć zużycie środków smarnych.

Program może również pomóc wydłużyć

okresy pomiędzy wymianami oleju, co

z kolei wpływa na obniżenie kosztów ope-

racyjnych oraz poprawę bezpieczeństwa

dzięki ograniczeniu do minimum kontaktu

człowieka z maszyną.

Nowy program ma usprawnić proces

analiz oleju – od etapu pobierania próbek

do przygotowania raportu końcowego.

Usługa wykorzystuje technologię scan-

-and-go z użyciem kodów QR. Dzięki temu

klienci mogą łatwo dostarczyć próbkę oleju

do laboratorium ExxonMobil, zachowując

prosty dostęp do wyników analiz i re-

komendacji dopasowanych do sprzętu.

Wszystko odbywa się poprzez smartfon

lub tablet za pomocą aplikacji działającej

w chmurze. Klienci usługi mogą w razie

potrzeby dzielić się informacjami z innymi

osobami. Inżynierowie mają pełny dostęp

do swojego konta bez względu na miejsce

pobytu.

Nowa usługa eliminuje konieczność

przygotowywania etykiet i dokumen-

tów oraz ułatwia komunikację w czasie

rzeczywistym w zakresie harmonogramu

zbierania próbek i wyników analiz. Jednak

klienci przyzwyczajeni do wcześniejszych

rozwiązań nadal mogą zarządzać i oceniać

raporty w sposób tradycyjny. Poza nowym

i łatwym w obsłudze interfejsem, nowy

program analiz od ExxonMobil oferuje

skrócony czas odpowiedzi.

– Biorąc pod uwagę znaczące nakłady

inwestycyjne firm, trudno sobie wyobrazić

pominięcie inwestycji w nowoczesny monito-

ring oleju – mówi Ayman Ali, doradca ds.

środków smarnych dla przemysłu firmy

ExxonMobil w regionie EAME.

Program analiz olejowych oferuje szcze-

gółowe analizy, dzięki którym klienci mogą

śledzić produktywność i w porę dostrzec

problemy. 25 opcji analiz pozwala wybrać

pakiet testowy najlepiej dopasowany do

potrzeb firmy.

Nowa usługa jest już dostępna, a konta

użytkowników dotychczasowego programu

analiz ExxonMobil Signum, razem z histo-

rią zleconych analiz, zostały automatycz-

nie przeniesione do nowego programu. Od

ponad 100 lat ExxonMobil oferuje szeroką

ofertę usług technicznych, pomagając

w optymalizacji prac serwisowych i popra-

wie wydajność sprzętu. Teraz wszystkie

one zostają przeniesione pod parasol jed-

nej marki, aby pomóc świadczyć te usługi

jeszcze lepiej.

Więcej o programie analiz Mobil Serv

oraz rejestracja na stronie:

https://mobilserv.mobil.com/en/

Źródło: ExxonMobil

Mobil Serv – nowy program analiz olejowych od ExxonMobil

Page 70: nr 2017 - stepgroup-industry.eustepgroup-industry.eu/wp-content/uploads/2017/05/GM-1-2017-numer.pdf'62/87,216RGE\ZDMÆ VLØU´ZQROHJOH]WDUJDPL Redaktor naczelny Tomasz Kurzacz tomasz.kurzacz@gmech.pl

68| Główny Mechanik Styczeń–Luty 2017

PR

OD

UK

TY

Na targach Motek firma igus, specjalizująca się w tworzywach

motion plastics do zastosowań ruchomych, zaprezentujowała

wstępnie skonfigurowany, zmontowany system robolink D w dwóch

nowych wariantach.

Nieskomplikowane konfigurowanie, szybka dostawa, bezpo-

średnie podłączanie: stosowanie niedrogich rozwiązań robotycz-

nych firmy igus jest wyjątkowo łatwe. Wszystko to jest możliwe

dzięki nowym 5-osiowym ramionom z serii

robolink D. Są one dostępne jako zestaw

montażowy zawierający ramię, silnik

i przekładnię, a od niedawna także jako

gotowe do podłączenia ramię przegubowe.

Tym samym użytkownicy mają możliwość

niedrogiego wdrażania własnych pomysłów

w dziedzinie automatyzacji.

W automatyce coraz więcej zadań

jest wykonywanych przez roboty. W ubie-

głym roku liczba robotów przemysłowych

przekroczyła niespotykany dotąd poziom

245000 sztuk. Jednocześnie rośnie także

zainteresowanie nieskomplikowanymi

i niedrogimi rozwiązaniami robotycznymi.

W zakresie niedrogiej automatyki firma

igus oferuje system robolink D, który

pozwala na łatwe zwiększenie produktyw-

ności dzięki zastosowaniu uniwersalnego

zestawu do budowania robotów.

Modułowy zestaw składający się z ramienia przegubowego, silni-

ka i przekładni stanowi uniwersalny system, który może być zmon-

towany przez klienta i użyty do różnorodnych zastosowań robo-

tycznych. Ponadto, jest możliwe łączenie silników oraz przegubów

o różnych wielkościach z powszechnie stosowanymi sterownikami

w celu zbudowania kompletnego robota z tworzywa sztucznego

i aluminium. Fabrycznie zmontowane 5-osiowe ramię z przeguba-

mi robolink D, zestawami silnika krokowego i łącznikami z giętej

blachy jest też wyposażone e-prowadniki igus i przewody chainflex

objęte 36-miesięczną gwarancją. Silniki współpracują z dostęp-

nymi w handlu sterownikami, natomiast odstępy między osiami

można modyfikować zmieniając stronę

połączeniową. 5-osiowy zestaw robotyczny

robolink DC jest dostępny w dwóch warian-

tach: mniejszym o nośności do 0,5 kg oraz

większym o nośności do 2,5 kg. Ponadto,

system można zamawiać jako podzespół,

np. jako jednostkę obrotową, wychylną lub

2-osiowe ramię wychylne. Gotowe ramię

może być łatwo używane do różnorod-

nych zastosowań, dzięki czemu stanowi

interesującą propozycję dla producentów

robotów, konstruktorów maszyn i urządzeń,

jak również dla integratorów i projektantów

systemów automatyki ze wszystkich branż,

od motoryzacyjnej po technikę medyczną.

Korzystając z konfiguratora robolink można

bardzo łatwo zestawić przeguby robolink D

i w nieskomplikowany sposób skonfiguro-

wać ramię robota. Przy zamawianiu jednej

sztuki, cena 5-osiowego ramienia przegu-

bowego bez sterowania wynosi 3349 euro za mniejszy wariant oraz

3998 euro za większy. W przypadku większych zamówień ramię jest

oferowane po korzystniejszej cenie.

Źródło: igus

Niedroga automatyzacja dzięki 5-osiowym ramionom przegubowym

Rejestrator z Ethernetem i PoE – HT20Rejestrator HT20 przeznaczony jest do pomiaru, monitoringu i reje-

stracji temperatury oraz wilgotności.

Jest idealnym rozwiązaniem dla obiektów, w których monitoring

i archiwizacja tych wielkości ma istotne znaczenie dla prawidłowo-

ści procesu np. serwerowni, magazynów leków, żywności, laborato-

riów, muzeów, szklarni.

Zarejestrowane przez HT20 dane archiwizowane są w pamię-

ci wewnętrznej oraz przesyłane do użytkownika drogą cyfrową

(poprzez Ethernet).W przypadku wystąpienia stanów alarmowych,

urządzenie wysyła natychmiast za pomocą maila lub strony www

odpowiednie ostrzeżenia.

Dodatkową zaletą HT20 jest „samoistne” zasilanie z sieci Ether-

net, w przypadku wersji z Power over Ethernet (PoE).

Źródło: LUMEL

Moduł pamięci z interfejsem IO-LinkBalluff oferuje małogabarytowy, dwukierunkowy moduł pamięci

danych zaprojektowany do zastosowań w ciasnych przestrzeniach

montażowych. Charakteryzuje się on stopniem ochrony IP 67 i wy-

miarami 34x16x8 mm. Może być stosowany jako pamięć wymien-

nych modułów, np. głowic frezujących do centrów obróbczych typu

gantry. Moduły mogą wykonywać swoją pracę wraz z zainstalowa-

ną pamięcią. Po zmianie maszyny wszystkie dane, takie jak liczba

przebytych cykli, wyniki pomiaru udarów i wibracji czy też interwa-

ły smarowania i wymiany oleju są uzyskiwane bezpośrednio.

Nakład pracy przy instalacji i parametryzacji modułu jest

minimalny. Do stabilnej, pozbawionej błędów dwukierunkowej

wymiany danych wystarcza standardowy kabel między głowicą

frezującą i kontrolerem. Kabel jest podłączony do interfejsu głowicy

frezującej w ringu systemowym. Transmisja danych jest odporna

na szumy i zaburzenia elektromagnetyczne. Pojemność pamięci

modułu wynosi 14 segmentów po 64 bajty danych każdy.

Przy przenoszeniu głowicy frezującej z jednej maszyny do

drugiej wszystkie dane identyfikacyjne i użytkowe będą również

automatycznie skopiowane z pamięci głowicy frezującej do kontro-

lera NC za pomocą kabla. Gdy zajdzie potrzeba przeprowadzenia

naprawy lub prac serwisowych, personel może wczytać wszystkie

dane z modułu pamięci do komputera.

Źródło: Balluff

Page 71: nr 2017 - stepgroup-industry.eustepgroup-industry.eu/wp-content/uploads/2017/05/GM-1-2017-numer.pdf'62/87,216RGE\ZDMÆ VLØU´ZQROHJOH]WDUJDPL Redaktor naczelny Tomasz Kurzacz tomasz.kurzacz@gmech.pl

|69Główny Mechanik Styczeń–Luty 2017

Więcej na www.gmech.pl

Niedroga automatyzacja dzięki 5-osiowym ramionom przegubowymBardzo często pierwsza wizyta klienta w siedzibie firmy ma wpływ

na jego opinię o niej. Liczy się tutaj zatem pierwsze wrażenie, a

powstaje ono już przy wejściu….

Czyste i estetyczne wejście do siedziby firmy i recepcji stano-

wi jej wizytówkę. Brud i wilgoć w tym miejscu nie tylko niszczą

posadzkę, ale także wpływają negatywnie na postrzeganie firmy.

Szczególne znaczenie ma to na jesieni i w zimie, kiedy jest dużo

błota i śniegu, a posadzka staje się przez to śliska. Dotyczy to

również przejść z warsztatu do pomieszczeń wewnątrz budynku,

posadzek w pomieszczeniach handlowych oraz biurowych, jak

też schodów i wind. Maty wejściowe firmy MEWA zapewniają w

sposób niezawodny idealną czystość w takich miejscach. Skutecz-

nie zapobiegają zanieczyszczeniom, a specjalna warstwa spodnia

ma własności antypoślizgowe i sprawia, że maty nie ślizgają się na

posadzce.

Wszechstronne zastosowanie – wystarczy wynająć i położyć

Mikrowłókna zastosowane w połączeniu ze specjalnym szorst-

kim rodzajem włókien sprawiają, iż maty te są niezwykle efek-

tywne i zarazem odporne na ścieranie. Doskonale sprawdzają się

na przykład w takich miejscach, jak zakłady metalowe, warsztaty

naprawcze, zakłady chemiczne, laboratoria, sklepy, gastronomia,

masarnie, zakłady cukiernicze itp.

Maty takie mają szereg zalet z punktu widzenia użytkownika:

• mogą być wynajmowane i nie ma potrzeby kupowania za każ-

dym razem nowych mat,

• użytkownik nie musi troszczyć się o ich czyszczenie lub wymia-

nę,

• pozwalają utrzymać w czystości posadzki zagrożone zabrudze-

niem przez błoto, śnieg, oleje, tłuszcze itp.,

• dzięki specjalnej warstwie spodniej maty nie ślizgają się na

posadzce,

• można je zamówić w różnych wielkościach.

Maty wejściowe MEWA oferowane są w trzech rozmiarach

(75x85 cm, 85x150 cm oraz 115x240 cm) oraz w trzech kolorach,

odpornych na działanie brudu: antracytowym, brązowym i niebie-

skim.

Maty można wynająć w ramach systemu pełnej obsługi. Są one

w sposób profesjonalny i ekologiczny prane i czyszczone przez

firmę MEWA i już jako czyste maty ponownie dostarczane są do

klienta.

Źródło: MEWA

Liczy się pierwsze wrażenie – maty wejściowe MEWA

Zestaw kluczy nasadowych ¼” + ½” z grzechotką pyłoszczelną 72 zęby

Nowym produktem na rynku jest wszechstronny zestaw warsztato-

wy kluczy nasadowych ¼” i ½” Würth z linii Zebra. Zestaw dostar-

czany jest w mocnej, metalowej kasecie, z wysokiej jakości pianką

do utrzymywania składowych zestawu na swoich miejscach.

Nasadki o mocnym, sześciokątnym profilu współpracują z naj-

nowszymi pokrętłami o bezobsługowej, pyłoszczelnej konstrukcji.

Pokrętła wykonane są w wersji z mechanizmem grzechotkowym

drobnoząbkowanym o minimalnym kącie obrotu 5°.

Rękojeści pokręteł odporne są na działanie płynów, olejów i pa-

liw stosowanych w warsztatach mechanicznych i samochodowych.

Rękojeść wkrętakowa ma gniazdo na czworokąt ¼” w rękojeści.

Zastosowane w komplecie z zawartym w komplecie pokrętłem ¼”

pozwala na luzowanie wkrętów, których nie można wykręcić za

pomocą samego wkrętaka.

W skład zestawu wchodzi 59 elementów. Składniki będące

w standardzie ¼”: 1 pokrętło z grzechotką pyłoszczelne IP5X dwu-

kierunkowe z dźwignią zmiany kierunku, 1 przedłużenie kątowe,

25 mm, 1 przedłużenie 150 mm, 1 przedłużenie elastyczne 150 mm,

1 przegub Kardana, 1 uchwyt wkrętaka ¼”, 1 adapter z uchwytem

szybkowymiennym, 12 końcówek klucza nasadowego, rozmiary: 4;

5; 5.5; 6; 7; 8; 9; 10; 11; 12; 13; 14 mm, 3 bity PH: PH 1, 2, 3, 4 bity do

gniazd sześciokątnych: rozmiary 3, 4, 5, 6 mm, 7 bitów TX: TX 10,

15, 20, 25, 27, 30, 40, 1 bit płaski: 0,8 x 5,5 mm.

Składniki w standardzie ½”: pokrętło z grzechotką pyłoszczelne

IP5X dwukierunkowe z dźwignią zmiany kierunku, 1 przedłużenie

kątowe 53 mm, 1 przedłużenie 125 mm, 1 przedłużenie 250 mm

1 przegub Kardana, 19 końcówek klucza nasadowego, rozmiary:

10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 24, 26, 27, 28, 30 oraz

32 mm.

Źródło: Würth

Page 72: nr 2017 - stepgroup-industry.eustepgroup-industry.eu/wp-content/uploads/2017/05/GM-1-2017-numer.pdf'62/87,216RGE\ZDMÆ VLØU´ZQROHJOH]WDUJDPL Redaktor naczelny Tomasz Kurzacz tomasz.kurzacz@gmech.pl

70| Główny Mechanik Styczeń–Luty 2017

PR

OD

UK

TY

Klimatyzator Wind-Free AR9500M firmy Samsung który otrzymał

nagrodę CES Innovation Award, wykorzystuje nową technologię eli-

minującą bezpośredni nadmuch powietrza i ograniczającą zużycie

energii.

Wind-Free Cooling to zastrzeżona technologia firmy Samsung,

która pozwala utrzymać komfortową temperaturę w pomieszcze-

niach bez nieprzyjemnego wrażenia bezpośredniego nadmuchu

zimnego powietrza. Nowy klima-

tyzator został zaprojektowany

z myślą o wyeliminowaniu dwóch

najczęściej zgłaszanych przez

użytkowników niedogodności: dys-

komfortu wywołanego bezpośred-

nim nawiewem zimnego powietrza

oraz wysokich kosztów zużycia

energii elektrycznej.

Dzięki nowej technologii powietrze rozpraszane jest przez

21 tys. mikrootworów. W ten sposób wyeliminowano efekt prze-

ciągu. W trybie Wind Free, prędkość powietrza nie przekracza

0,15 m/s. W okresie letnim klimatyzator AR9500M umożliwia

szybkie obniżenie temperatury w trybie Fast Cooling (szybkiego

chłodzenia), a po osiągnięciu właściwej temperatury automatycz-

nie przełącza się w tryb chłodzenia Wind-Free Cooling. Przepro-

wadzone testy wykazały, że dwustopniowy system chłodzenia

pomieszczeń pozwala ograniczyć zużycie energii nawet o 72%.

Dzięki użyciu nowej 8-biegunowej sprężarki opracowanej

przez Samsung, wykorzystującej technologię POWERboost, silnik

AR9500M narażony jest na mniejsze wahania momentu obrotowe-

go, co także ogranicza zużycie energii i skraca czas potrzebny do

uzyskania maksymalnej prędkości obrotowej przez kompresor.

Unikalny trójkątny kształt AR9500M pozwolił na zwiększenie

szerokości wlotu, dzięki czemu do jednostki wewnętrznej może do-

stać się więcej powietrza. Optymal-

na szerokość i kąt wylotu, dodatko-

we lamele w kształcie litery V oraz

wentylator o zwiększonej średnicy

– o 22% większy niż w poprzednich

modelach – przyczyniają się do

szybszego chłodzenia i dystrybucji

powietrza oraz zwiększają i roz-

szerzają zasięgu strugi powietrza.

Dzięki takiej budowie schłodzone powietrze dociera do każdego

miejsca w pomieszczeniu.

AR9500M współpracuje również z siecią Wi-Fi, dzięki czemu

można sterować nim z dowolnej lokalizacji za pomocą aplikacji

Smart Home. Użytkownik może zdalnie regulować temperaturę,

zmieniać ustawienia, otrzymywać w czasie rzeczywistym aktualne

informacje o efektywności i dziennym zużyciu energii oraz o roz-

wiązaniach umożliwiających naprawienie ewentualnej usterki.

Źródło: Samsung

Europejska premiera klimatyzatora Wind-Free

Bosch Video Management System 7.0Bosch opublikował najnowszą wersję oprogramowania Video

Management System 7.0 (Bosch VMS 7.0), która pomoże persone-

lowi ochrony efektywniej zarządzać strumieniami obrazu wideo

w wysokiej rozdzielczości.

W związku z szybkim tempem rozwoju kamer wideo, zapano-

wanie nad rosnącą ilością danych w wysokiej rozdzielczości staje

się coraz większym wyzwaniem. W miejscach takich jak stacje

metra czy porty lotnicze, gdzie wykorzystywanych jest wiele kamer,

obciążenie stacji roboczej jest bardzo duże, a przy przeciążeniu

aplikacja często spowalnia swoje działanie.

To poważna przeszkoda dla operatorów systemu, którzy muszą

mieć podgląd obrazu z wielu kamer jednocześnie, aby zapewnić

ciągły i kompleksowy nadzór nad chronioną lokalizacją.

Dzięki nowej wersji oprogramowania Bosch VMS 7.0 użytkownik

może mieć otwartych wiele kamer UHD (Ultra High Definition)

bez obawy, że aplikacja będzie pracować wolniej. Bosch VMS 7.0

wykorzystuje technologię o nazwie „Streamlining”. Dzięki niej

obraz prezentowany jest na ekranie w optymalnej rozdzielczo-

ści. Jeśli operator potrzebuje mieć podgląd obrazu z kilku kamer

równocześnie, Bosch VMS 7.0 automatycznie obniża rozdzielczość

strumienia wizyjnego. Jeśli wymagany jest obraz lepszej jakości

w celu przybliżenia fragmentu obrazu lub wyświetlenia go w trybie

pełnoekranowym, automatycznie wybierana jest wyższa roz-

dzielczość. Funkcja ta wykorzystuje możliwości multistreamingu

dostępne w kamerach sieciowych Bosch i działa na istniejących

stacjach roboczych.

Kolejną nową funkcją Bosch VMS 7.0 jest szyfrowana komu-

nikacja pomiędzy kamerami Bosch i oprogramowaniem Video

Management System. Manager odpowiedzialny za bezpieczeństwo

może wybrać szyfrowanie całej komunikacji związanej ze sterowa-

niem i obsługą sygnału wizyjnego za pośrednictwem bezpiecznego

połączenia HTTPS, co obniża ryzyko ataków hackerskich na system

dozoru wizyjnego.

Bosch VMS 7.0 oferuje także klientom przewodnik bezpieczeń-

stwa IT, który objaśnia, jak skonfigurować bezpieczny system

dozoru wizyjnego. Dokument opisuje konfigurację oprogramowania

Bosch VMS w środowisku Windows oraz metody zabezpieczenia

kamer wideo przed nieautoryzowanym dostępem.

Źródło: Bosch

Page 73: nr 2017 - stepgroup-industry.eustepgroup-industry.eu/wp-content/uploads/2017/05/GM-1-2017-numer.pdf'62/87,216RGE\ZDMÆ VLØU´ZQROHJOH]WDUJDPL Redaktor naczelny Tomasz Kurzacz tomasz.kurzacz@gmech.pl

|71Główny Mechanik Styczeń–Luty 2017

Więcej na www.gmech.pl

Firma Fluke wprowadza na polski rynek dwie nowe kamery termo-

wizyjne o wysokiej rozdzielczości – model TiX580 z serii eksperckiej

oraz model Ti480 z serii profesjonalnej. Obie nowe kamery cechują

się wyjątkową rozdzielczością 640x480 pikseli zapewniającą wyso-

ką dokładność pomiarów i precyzję wyświetlanych obrazów, a dzię-

ki temu przynoszącą szybsze i bardziej wiarygodne wyniki kontroli

o krytycznym znaczeniu; dodatkowo funkcja ustawiania ostrości

MultiSharp zapewnia ostre obrazy nawet w trudnych warunkach.

Obie kamery zostały również wyposażone w nowe, zaawan-

sowane i łatwe w obsłudze oprogramowanie komputerowe Fluke

Connect Smartview, służące do optymalizowania i analizy obrazów

i umożliwiające szybkie tworzenie raportów dostosowanych do

indywidualnych potrzeb użytkownika.

Dzięki modelowi Ti480 firma Fluke wprowadza rozdzielczość

640x480 pikseli do wytrzymałych kamer z pistoletowym uchwytem.

Kamera zapewnia sprawną obsługę jedną ręką oraz umożliwia

szybkie i dokładne przeprowadzanie wielu przeglądów. Jest to au-

tomatyczna kamera do codziennego użytku podczas prac konser-

wacyjnych, która zapewnia czterokrotnie większą rozdzielczość

w porównaniu z większością typowych urządzeń dostarczających

jedynie obrazy w rozdzielczości 320x240 pikseli.

Nowa kamera termowizyjna TiX580 jest wyposażona w wyświe-

tlacz odchylany pod kątem 240 stopni, który pozwala użytkow-

nikom na łatwą rejestrację termogramów ponad obiektami, pod

nimi lub zza nich. Wyświetlacz o przekątnej 5,7 cala zapewnia 1,5

razy większy obszar podglądu niż standardowe 3,5-calowe ekrany

i umożliwia użytkownikom szybką identyfikację problemu na miej-

scu oraz bezpośrednią edycję obrazów w kamerze, co skraca czas

ich obróbki po powrocie do biura.

Obie kamery są wyposażone w zaawansowaną funkcję usta-

wiania ostrości MultiSharp, która wykonuje wiele zdjęć za jednym

naciśnięciem przycisku. Następnie kamera łączy je w jeden ter-

mogram, na którym zarówno bliskie, jak i odległe obiekty są ostre.

Dzięki temu użytkownik zyskuje pewność, że po powrocie do biura

będzie miał do dyspozycji dokładne, wyraźne i ostre obrazy bez

względu na warunki panujące na obiekcie.

Funkcje obu kamer:• SuperResolution — funkcja, która rejestruje wiele obrazów

i łączy je w jeden, aby uzyskać wyraźny, ostry termogram o roz-

dzielczości 1280x960 pikseli — czterokrotnie więcej pikseli niż

na obrazie 640x480.

• LaserSharp Auto Focus — funkcja wykorzystująca laserowy

pomiar odległości w celu precyzyjnego określenia dystansu do

celu w celu uzyskania ostrzejszych i dokładniejszych zdjęć.

• Fluke IR-Fusion — funkcja, która oprócz obrazu w podczer-

wieni rejestruje także obraz w świetle widzialnym i łączy je na

trzy różne sposoby: obraz w obrazie (PIP), pełny obraz w świetle

widzialnym i AutoBlend.

• Program komputerowy Fluke Connect SmartView — opty-

malizuje i analizuje termogramy, tworzy indywidualne raporty

i eksportuje termogramy w wielu formatach do usługi Fluke

Connect Cloud.

Zgodność z Fluke ConnectNowe kamery termowizyjne są zintegrowane z systemem Fluke

Connect. Jest to platforma umożliwiającą użytkownikom przyrzą-

dów Fluke odbieranie, przechowywanie i wizualizowanie danych

pomiarowych oraz tworzenie raportów z ponad 40 bezprzewodo-

wych przyrządów pomiarowych należących do systemu Fluke Con-

nect. Ten system pozwala technikom na rejestrację i udostępnianie

termogramów wraz z pomiarami elektrycznymi i nie tylko, w czasie

rzeczywistym za pomocą smartfonów i tabletów oraz ich automa-

tyczne przesyłanie do chmury.

System Fluke Connect zapewnia symultaniczny dostęp do

danych z obiektu, biura lub innego miejsca, co umożliwia szybsze

podejmowanie decyzji. System umożliwia także współpracę w cza-

sie rzeczywistym między członkami zespołów za pomocą połączeń

wideo ShareLive, co podnosi produktywność prac prowadzonych na

obiekcie.

Termogramy z kamery są bezprzewodowo synchronizowane

z systemem Fluke Connect i mogą zostać dołączone do rekordu

zasobu lub zlecenia pracy. Raporty można tworzyć i udostępniać

bezpośrednio z miejsca wykonywania pomiaru za pośrednictwem

poczty elektronicznej.

Źródło: Fluke

Fluke wprowadza dwie nowe kamery

Page 74: nr 2017 - stepgroup-industry.eustepgroup-industry.eu/wp-content/uploads/2017/05/GM-1-2017-numer.pdf'62/87,216RGE\ZDMÆ VLØU´ZQROHJOH]WDUJDPL Redaktor naczelny Tomasz Kurzacz tomasz.kurzacz@gmech.pl

72| Główny Mechanik Styczeń–Luty 2017

3M ............................................................... 26

ABB .................................................. 10, 36, 37

ABB Robotyka ............................................ 35

ABEG ..................................................... 57, 58

Abopart ....................................................... 11

Akcesoria CNC .......................................... 56

Algaenautic ................................................ 11

Arrinera ...................................................... 62

Art-floor ...................................................... 32

Atlas Copco ................................................ 12

Audi ............................................................ 34

Axon Media .................................................. 9

Balluff ................................................... 20, 68

Berendsen Textile Service ................... 32, 33

Bergline....................................................... 33

Berner ......................................................... 29

Blumar Textile Service .............................. 33

Bosch .............................................. 25, 66, 70

Bydgoskie Zakłady Przemysłu Gumowego

„STOMIL” ..................................................... 31

COBA Europe .................................. 30, 31, 33

Comau ........................................................ 40

CWS-boco Polska ....................................... 33

Dickson ....................................................... 50

Eaton ........................................................... 66

Elektrociepłownia Karolin ........................ 12

Encon-Koester.............................................. 4

Engineering Design Center ......................... 7

Expo Silesia ..................................... 8, IV okł.

ExxonMobil ................................................ 67

FALON TECH .............................................. 25

FANUC ...................................... 35, 36. 37, 38

Fluke ........................................................... 71

Forankra ..................................................... 47

GE .............................................................. 6, 7

igus ....................................................... 57, 68

Initial Matadoor ......................................... 33

Introsys ................................................. 14, 18

JC Fragoso ................................................... 47

Kawasaki .................................................... 40

KGHM ......................................................... 10

KOGA .............................................. 53, 54, 55

KUKA .......................................................... 40

LG ................................................................ 60

Lindab ......................................................... 64

Lindström ................................................... 33

Lumel .............................................. 49, 50, 68

Makofrost ................................................... 11

MEWA ......................................................... 69

Mipromet .............................................. 44, 46

Mitsubishi Electric ..................................... 41

MMC Polska ................................................ 13

MPM Productivity Management ................ 9

MTP ...........................................II okł., III okł.

MVM ............................................................. 7

NACHI ................................................... 40, 41

Notrax ......................................................... 33

Novatel ........................................... 15, 16, 17

NSK ............................................................. 56

Omega Communication ........................... 37

P.H.U. MORFEUSZ ...................................... 33

PepsiCo Frito La ........................................... 9

PIAP ............................................................... 7

PKN Orlen ..................................................... 9

Powertex ..................................................... 44

Powerwinch ................................................ 43

PRINO ................................................... 52, 55

Profi Servic ................................................. 33

Przedsiębiorstwo HAK........42, 43, 45, 46, 47

R&D Tech...................................................... 8

Righetti ....................................................... 46

RKB Bearings .......................................... 5, 59

Ryobi ........................................................... 61

Sage Technologies ..................................... 49

SAIT ............................................................ 27

Samsung ..................................................... 70

SatRevolution .............................................. 4

Schaeffler ................................................... 57

Schneider Electric ..................................... 64

SCHUNK ..................................................... 41

SEA Łódź ..................................................... 33

Simex .......................................................... 48

SIT Polska ................................................... 11

SKF ........................................................ 56, 57

SPX Flow Technology .................................. 9

Step Group Industry .................................... 5

Targi Kielce ........................................... 19, 23

Turck ..................................................... 21, 22

Universal Robots ..................4, 37, 39, 40, 41

VENTMAX ...................................... 53, 54, 55

Veolia Energia Poznań ............................... 12

Vita-Vent .................................................... 53

Volkswagen Poznań ................................... 12

WALMAG .................................................... 46

WATLOW .................................................... 51

Whirlpool ................................................... 12

Wiha ........................................................... 67

Wilesco ....................................................... 61

Würth ....................................... 24, 27, 28, 69

Wydawnictwo Fenix .................................. 65

Wydawnictwo Naukowe PWN ................. 65

YASKAWA ................................................... 41

YOKOGAWA ................................................ 51

Zakłady Przemysłu Chemicznego

Spółdzielni Pracy "GUMOPLAST" ............. 32

Zakłady Przemysły Gumowego

„SANTOCHEMIA” ....................................... 33

Indeks firm

Raport: TurbosprężarkiW pozostałych działach:

• Narzędzia akumulatorowe

• Przenośnik nietypowe

• Taśmy – elektrotechniczne, aluminiowe, instalacyjne, itp.

• Leasing czy zakup wózka jezdnego

• Strefy zagrożenia wybuchem

• Zdalny monitoring pracy maszyn i urządzeń przemysłowych

• Audyt energetyczny

• Lean manufacturing, TPM

Ponadto stałe działy: Aplikacje mobilne, Gadżet dla inżyniera,

Ciekawostki, Książki

W następnym numerze: 2 2017

nr

Indeks reklamAxon Media ............................................................................................ www.axonmedia.pl .......................................................................................................... 9

Expo Silesia .............................................................................................www.exposilesia.pl ..................................................................................................IV okł.

MMC Polska ........................................................................................... www.mmcpolska.pl ........................................................................................................ 13

MTP ......................................................................................................................www.mtp.pl ...................................................................................... II okł., III okł.

Novatel ..........................................................................................................www.novatel.pl ........................................................................................................ 17

PIAP ..................................................................................................................... www.piap.pl .......................................................................................................... 7

RKB Bearings ..................................................................................... www.rkbbearings.com .....................................................................................................5, 59

SIT Polska .................................................................................................www.sitpolska.org ........................................................................................................ 11

Targi Kielce ...............................................................................................www.targikielce.pl ...................................................................................................19, 23

VENTMAX .................................................................................................. www.ventmax.pl ........................................................................................................ 55

Page 75: nr 2017 - stepgroup-industry.eustepgroup-industry.eu/wp-content/uploads/2017/05/GM-1-2017-numer.pdf'62/87,216RGE\ZDMÆ VLØU´ZQROHJOH]WDUJDPL Redaktor naczelny Tomasz Kurzacz tomasz.kurzacz@gmech.pl
Page 76: nr 2017 - stepgroup-industry.eustepgroup-industry.eu/wp-content/uploads/2017/05/GM-1-2017-numer.pdf'62/87,216RGE\ZDMÆ VLØU´ZQROHJOH]WDUJDPL Redaktor naczelny Tomasz Kurzacz tomasz.kurzacz@gmech.pl